Marian Czuma Udział adwokatów Krakowskiej Izby Adwokackiej w walkach zbrojnych w latach (fragmenty) Palestra 27/8(308), 31-36

Transkrypt

1 Marian Czuma Udział adwokatów Krakowskiej Izby Adwokackiej w walkach zbrojnych w latach (fragmenty) Palestra 27/8(308),

2 N r 8 (308) II dżial tem atyczny 31 Dosyć zaś daleko od Poznania, bo w 29 p. strzelców kaniow skich w Kaliszu, znalazł się adw. dr Kazim ierz Tasidmski. P ułk ten (przedarł się przez P uszczę K am pinoską i pierścień niem iecki w okół W arszawy. W dalszym ciągu działań w ojennych w obronie W arszaw y adw. Tasiem ski walczył pod M łocinam i i P la-.cówką. 23 w rześnia znalazł się w szpitalu polowym w W arszawie. Tam przeżył najsilniejsze bom bardow anie i kapitulację m iasta. Niewoli* szczęśliwie uniknął. W 1944 r. b ra ł udział w w alkach II A rm ii WP. Na wspom nienie zasługują też w ojenne losy adw. E dm unda Lutk-i, który w 1939 r. przebył ze swoim pułkiem cały szlak odw rotu i walk. W połowie w rześnia 1939, po rozbiciu' nad Bzurą jego jednostki, d o ta rł do M odlina, gdzie walczył na jego przedpolach. Po kap itu lacji M odlina n a w aru n k ach honorowych, zapew nionych przez Niemców w dowód uznania za w spaniałą obronę tw ierdzy, kpr. L utka, k tó ry nie ujaw nił Niemcom swoich oficerskich upraw nień, został zw olniony z obozu jenieckiego dla żołnierzy w M ławie i pow rócił do Poznania. MARIAN CZUMA Udział adw okatów K rakow skiej Izby A dw okackiej w w alkach zbrojnych w latach (fragm enty) 1. W ojna 1939 roku A gresja Niemiec hitlerow skich na Polskę we w rześniu 1939 r. postaw iła całe społeczeństwo w obliczu jednego z najw iększych zagrożeń w jego dotychczasowej historii. Odpowiedzią na ten w rogi ak t był zdeterm inow any opór całego narodu. A dw okatura krakow ska, traktow ana jako część tej grupy zawodowej, m a w tych zm aganiach swój znaczący udział. Z danych, którym i dotychczas dysponujem y, a. które nie są jeszcze kom pletne, w ynika, że w w ojnie obronnej 1939 r. uczestniczyło bezpośrednio 43 p rzed staw i cieli K rakow skiej Izby A dw okackiej, w tej liczbie 39 adw okatów i 4 ap lik an tów, z czego: w piechocie służyło 23, w kaw alerii 5, w artylerii 4, w sztabach 2 i mostach kolejowych 1, a w stosunku do pozostałych osób brak ustaleń. Ich przeciętna w ieku w ynosiła około 30 lat. Byli oficeram i lub podchorążym i rezerw y. N ajliczniej reprezentow ani byli podporucznicy. Na podstaw ie zachow anych m ateriałów oraz w toku żm udnych poszukiw ań ustalono, że większość przedstaw icieli K rakow skiej Izby Adwokackiej uczestniczyła w w alkach na obszarze Polski południow ej, wchodząc w skład dw u najw iększych zgrupow ań taktycznych operujących na tym terenie, tj. Arm ii..k raków i Armii K arpaty. W A rm ii K raków walczyło co najm niej 12 adwokatów, w A rm ii K arpaty 4, w A rm ii Łódź 2. Są to dane sprawdzone. W stosunku do pozostałych uczestników nie udało się stw ierdzić ich przynależności do większych związków operacyjnych. M amy jednak w iele danych szczegółowych dotyczących przede w szystkim ich szlaku bojowego. Pozw alają one stw ierdzić, że uczestniczyli we w szystkich ważniejszych bojach w rześnia 1939 r., licząc od w alk obronnych na południu i zachodzie Polski oraz poprzez w alk i nad Bzurą i w obronie W arszawy na w alkach Sam odzielnej G rupy O peracyjnej Polesie gen. K leeberga kończąc. W 6 dyw izji piechoty w chodzącej w skiad A rm ii K raków w alczyli p rzed sta-

3 32 Cząść 11. M ateriały z obrad sesji N r 8 (308) t- w iciele adw okatury, m ianowicie: Jerzy Piechowic z, Zdzisław Radwanek, Józef Selwą i Rom an Róziecki, przy czym trzej pierw si służyli w 20 pp., a R om an Róziecki w 16 pp. z Tarnow a. Do krakow skiej brygady kaw alerii tej A rm ii zostali zm obilizowani d r Tadeusz J a n o tka, rotm istrz 8 pułku ułanów, i d r Medwicz, oficer 5 pułku strzelców konnych. W oddziałach strzelców podhalańskich walczyli Narcyz Jerzy Wiatr (aplikant) w 1 pułku strzelców podhalańskich 2 brygady górskiej, A lfred Pala"rczyk w 4 pułku strzelców podhalańskich 21 DPG i d r W ojciech Dudek w 5 pułku strzelców podhalańskich 22 DPG. W szeregach Arm ii K raków walczyli ponadto: d r M arian C z u m a, zm obilizow any do 7 pułk u arty lerii 7 DP, aplikant Tadeusz Gołaszewski służący w 73 pp. 23 DP, Stefan Krawczuk z 5 pułku artylerii ciężkiej oraz podchorąży S tanisław H u m i ń s k i, którego jednostki nie znamy. W szyscy w yżej w spom niani w zięli udział w działaniach A rm ii K raków, k tó re w skutek przygniatającej przew agi niem ieckiej m iały charakter defensyw ny (z w y jątk iem o statn iej fazy walk). W pierw szym okresie, tj. od 1 do 7 w rześnia, w alki te objęły bitw ę obronną nad granicą oraz w alki odw rotow e po Nidę i Dunajec. Już od godzin rannych 1 w rześnia w alczyli w spom niani wyżej ppor. Józef Selwą i ppor. Rom an Róziecki w krw aw ych w alkach pod Pszczyną. W okolicach Ligoty W oźnickiej i Szczekocina w alczył T. Janotka. W w alkach o Lubliniec i Częstochowę b rał udział ppor. M arian C z u m a. W pierw szym dniu w ojny w ogniu znalazł się 4 pułk strzelców podhalańskich broniący Cieszyna, w którym służył A lfred P a 1 a r- c z y k. W drugim okresie obejm ującym w alki odw rotowe od Nidy i D unajca po San uczestniczyli: Tadeusz Gołaszewski, S tefan Krawczuk, W ojciech D u dek. N arcyz Jerzy Wiatr, A lfred Palarczyk;, Tadeusz Janotka, R om an Róziecki, Józef Selwą, Zdzisław Radwanek i Jerzy Piech o w i c z. Służący w 5 pułk u strzelców podhalańskich W ojciech Dudek uniknął niewoli i b ra ł jeszcze udział w w alkach o Przem yśl i Sambor. Z chw ilą załam ania się polskiego oporu w pierw szych dniach w rześnia i podjęciu decyzji o dw rotu n a Śląsk w zrosła znacznie rola operacyjna stosunkow o słabej A rm ii K arp aty. W jednostkach jej walczyli S tefan Kosiński, Kazimierz Szpara, Juliusz Wierciński oraz W ładysław Lichorowicz. 11 w rześnia w krw aw ym starciu pod Skoryszewem dostał się do niewoli K azim ierz Szpara, natom iast 12 i 13 w rześnia batalion 17 pp., w którym służył Kosiński, w ciężkim boju pod Przem yślem został doszczętnie rozbity. Nielicznym żołnierzom, w tym także jem u, udało się uniknąć niewoli. Po nieudanych próbach połączenia się z resztkam i A rm ii M ałopolska pow rócił do K rakow a. W ładysław Lichorowicz przebył podobne perypetie. W okolicach Tarnopola szczęśliwie unik n ął niew oli i w listopadzie udało m u się dotrzeć do K rakow a. Zm obilizow any w stopniu porucznika rezerw y Juliusz W ierciński brał udział w w alkach pod Birczą, Przem yślem i w Lasach Janow skich. Zgodnie z rozkazem gen. Sosnkow skiego 21 D P przebijała się do oblężonego Lw ow a i m im o że w w alkach o Rzęsę R u ssą i Brzuchowice doznała ogrom nych strat, nie zaniechała prób przebicia się do m iasta. U dało się to jed n ak tylko batalionow i, który ze 100 żołnierzam i (wśród nich był Juliusz W ierciński) wszedł w m ury Lwowa. Po kapittu lacji m iasta W ierciński, u kryw ając się, pow rócił do Ł ańcuta.

4 K r 8 (308) 11 d2iaf te m a ty c zn y 33 Ib w rześnia resztki połączonych arm ii K raków i Lublin pod dow ództw em gen. Piskora usiłowały kcntyuow ać w alkę na tzw. przyczółku rum uńskim. Przez cały dzień 17 w rześnia trw ały przegrupow ania w ojsk polskich. Jedynie 6 DP toczyła zacięty bój pod Józefowem i Nowiahlmi. Jednak 19 w rześnia zm uszona była kapitulow ać. W śród składających broń znaleźli się ppor. R. Róziecki i J. S elw ą. Los 6 DP podzieliło całe zgrupow anie gen. Piskora, które w nocy z 19 n a 20 w rześnia zostało zmuszone do zaniechania beznadziejnej w alki. Do niew oli dostali się w tedy A lfred Palarczyk i S tefan Krawczuk. K raw czukowi udało się niebaw em zbiec i przedostać do K rakow a. W kotle wokół Tomaszowa Lub. zakończyli kam panię w rześniową S tanisław H umiński, Tadeusz Gołaszewski i Rom an Medwicz. D waj pierw si uniknęli niewoli, a Medwicz przedostał się do Rum unii, gdzie został internow any. W alczący pod Tomaszowem T. Janotka w ydostał się z okrążenia i kontynuow ał w alkę do 28 w rześnia w oddziałach gen. Olbrychta. Zbiegł z niewoli i w październ ik u powrócił do K rakowa. Co się tyczy pozostałych znanych z nazw isk adw okatów, to, niestety, m am y d an e wyłącznie fragm entaryczne, a o kilkunastu z nich (12 osób) możemy stw ierdzić jedynie to, że byli uczestnikam i kam panii w rześniow ej Na podstaw ie posiadanych inform acji można śmiało stw ierdzić, że p rzed stawiciele krakow skiej adw okatury walczyli w w ielu najistotniejszych działaniach operacyjnych. Między innym i w obronie W arszawy brali udział Józef Jarosz, A dam Wiśniowski i Janusz Barcikowski. W w alkach nad Bzurą uczestniczył też Jan Wróblewski. Następnie walczył pod K utnem i Brzezinam i, gdzie został ran n y i w zięty do niewoli. W SGO Polesie gen. K leeberga walczyli Teofil Jaroszyński i H enryk Jakubowski. W raam ch A rm ii Łódź znaleźli się Ignacy Hirszel i F ranciszek D u-j d e k. Do uczestników kam panii w rześniow ej należeli rów nież Józef Salwiński, F ranciszek Hliniak, M arian Szpakowski, Józef Szmigielski (ranny 7 w rześnia, przebyw ał w szpitalu we Lwowie). Tomasz Targosz walczył pod Białym stokiem, po czym został internow any. W nie ustalonych dokładniej m iejscach walczyli: Narcyz Michałowski, Jerzy S tefan Lang rod, H enryk Tournell, Józef Augustynę k, T a deusz J a n Bardel, Tadeusz Groelle, W ojciech S i u t y, S tanisław S pławi ń s k i, Edm und Bochenek, Tadeusz Turek, W itold Siennicki i W ładysław Dyszkiewicz z Liszek, który poległ. 2. Podziem ne w alki zbrojne O kupacja ziem polskich nie oznaczała bynajm niej zaniechania oporu przeciw ko najeźdźcy. Społeczeństwo zostało zmuszone do w ypracow ania now ych form w alki. W alka ta faktycznie nie ustała ani na chwilę. Jeszcze w toku działań w ojennych w W arszaw ie w dniu 27 w rześnia pow stała Służba Zw ycięstw u Polski, organizacja o charakterze w ojskow ym, jako pierw szy zalążek konspiracji. N iezależnie od niej spontanicznie pow stały jeszcze w tym sam ym roku dziesiątki o rg an i zacji niepodległościowych staw iających sobie za cel w alkę z okupantem. W m ia rę nasilania się rep resji niem ieckich opór staw ał się coraz bardziej pow szechny, o b ejm ując swoim zasięgiem coraz szersze grupy społeczne. Nie (brakło w śród nich p rzed- 3 Palestra

5 3 4 C zęść I I. M a te r ia ły z o b ra d s e s ji Nr 8 (308) staw icieli adw okatury. Ze zrozum iałych względów niem ożliwe jest trak to w an ie adw okatury w sposób odrębny, w oderw aniu od reszty społeczeństwa. A dw okaci uczestniczyli w różnych form ach oporu, na w ielu odcinkach walki. Czynnym i uczestnikam i w ruchu oporu byli rów nież adw okaci w alczący we w rześniu 1939, zwłaszcza dr Franciszek Dudek, który należał do ZWZ, byl aresztow any przez gestapo w 1940 r. Udało m u się zbiec i działał aktyw nie w AK, w której został m ianow any m ajorem. Odznaczony był m. in. Krzyżem W alecznych i S rebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami, a za działalność w p arty zan tce K rzyżem Partyzanckim. Rom an R ó z i e c k i był członkiem ZWZ od 1940 r. P ełnił funkcję zastępcy dowódcy placówki Lidia obwodu AK T artak. K ierow ał akcją dyw ersyjną oraz. szkoleniem członków ru ch u oporu. W skutek dekonspiracji został aresztow any 5 lu tego 1943 r. W czasie próby ucieczki został postrzelony w kręgosłup i w stanie ciężkim przew ieziony do szpitala w Tarnow ie, gdzie pod dozorem gestapo przebyw ał do końca lipca 1944, kiedy to dzięki pomocy członków AK udało m u się zbiec. Działał w konspiracji do stycznia 1945 r. Był inw alidą w ojennym. Odznaczon y po w ojnie K rzyżem K aw alerskim O rderu O drodzenia Polski. Poza nim i działaczam i w ZWZ i AK byli wrześniowcy z 1939 r.: S tanisław H u- miński, d r Tadeusz J a n o tka, d r Zdzisław Radwanek, Józef Śmigielski i Juliusz Wierciński. Czynnym uczestnikiem ruchu oporu był d r Kazim ierz Ostrowski,1 który już od 1939 r, b rał udział w organizow aniu O kręgu K rakow skiego Zw iązku O dbudowy Rzeczypospolitej (ZOR), organizacji konspiracyjnej o charakterze wojskowym. O rganizacja ta w w yniku akcji scaleniowej weszła w skład ZWZ, a następnie AK. Do czerwca 1942 pełnił funkcję kom endanta K rakow skiego O kręgu ZOR. W tym m iesiącu został aresztow any, lecz udało m u się zbiec. Od tego czasu był poszukiw any przez gestapo i na polecenie władz okupacyjnych skreślony z listy adw okatów. Skierow any do pracy w Komendzie Głównej AK, pełnił tam funkcję referenta prasowego w VI Oddziale Sztabu w Biurze Inform acji i P ropagandy BIP), a następnie kierow nika R eferatu Prasow ego W 1943 r. objął stanow isko zastępcy kierow nika podw ydziału P, a w 1944 r. kierow nika tego podwydziału. W czasie pow stania w arszaw skiego był dowódcą placów ki inform acyjno-radiow ej A nna VI O ddziału Sztabu oraz rep rezentantem VI O ddziału Sztabu na Ś ródmieście. Po pow staniu był szefem Ekspozytury VI O ddziału Sztabu AK na te re ny podw arszaw skie (m. in. w Pruszkowie) kryptonim M leczarnia. U żyw ał pseudonim ów K arol. Zalew ski, Nowina, Łaski i Olesza. Dowódca AK rozkazem z 11 listopada 1942 nadał m u Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami, a za pow stanie w arszaw skie otrzym ał Krzyż Walecznych. Dr A ndrzej Rozmarynowicz był od 1942 r. żołnierzem AK. O trzym ał przydział do K edyw u. WT sierpniu 1944, ścigany przez gestapo, w stąpił do oddziału partyzanckiego należącego do grupy Skała, pełniąc w nim funkcję dowódcy p a trolu specjalnego. W styczniu 1945 został aw ansow any do stopnia podporucznika. Za udział w w alce z okupantem odznaczony został K rzyżem W alecznych i K rzyżem Partyzanckim. Tadeusz H r u z i k-m azurkiewicz był od 1940 r. członkiem ZWZ, a n a stępnie AK. Od lipca 1944 walczył w partyzanckim oddziale leśnym C hrobry, działającym na terenie włoszczowskim. Był dowódcą drużyny Roztoka. Nosił pseudonim Ful. Odznaczony Krzyżem Walecznych. i i P or. niżej (str ) re fe ra t K. Ostrowskiego: U dział adw o k ató w p o lsk ich w k o n sp iracji w ojskow ej w okresie

6 N r 8 (308) II d z io t te m a ty c z n y 35 I D r W anda Wróblewsk a-s kładzień w czasie okupacji była kom endantem obw odu T am a W SK (Wojskowa Służba Kobiet) przy AK. W spółpracow ała ponadto z PCK przy spraw ow aniu opieki nad więźniam i politycznym i, jeń cam i oflagów oraz osadzonym i w obozach koncentracyjnych. W 1942 r. zorganizow ała szlak przerzutów. P row adziła szkolenie oddziałów WSK w służbach sa n ita r nych, łączności 1 akcji sabotażowej. Przewoziła broń i zaopatrzenie do oddziałów leśnych batalionu B arb ara. U żyw ała pseudonim u Józefina. Obok wyżej wym ienionych, w szeregach ZW Z-AK działali na terenie południow ej Polski adwokaci: d r A dam Nowosielski, dr W ładysław U z a r, dr K arol Ustowski, d r Jerzy Pogonowski (adwokat w arszaw ski w początkach w ojny, a później krakow ski), Benedykt ŁąUbfieńSki, dr Tadeusz Iskrzycki, Adam Sandecki, Adam Z ą b r o ń, Franciszek Tracz, Czesław Skrobecki, M arian Sadowski, Franciszek Mordarski, M ieczysław Marszałek, Jan Kutrzebski, d r Jan Kazim ierz Kossek, S tefan K 1 i m e c k i i K onrad Kołodkiewicz. Poza tym dr Tadeusz Turek-Chronowski po zwolnieniu z obozu w Ośw ięcim iu był żołnierzem AK do końca wojny. Działacze z ZWZ i AK: d r Adam Kozaczka, Izabella M a r z e c-s t y r n o w a oraz W incenty Hein przebyw ali w obozach koncentracyjnych. Dr Józef Woźniakowski działał w konspiracji od początku okupacji. Aresztowany i osadzony w obozie oświęcim skim, kontynuow ał tam działalność w ruchu oporu, za co został rozstrzelany w bloku 11 w dniu 11 października 1943 r. Pośm iertnie odznaczony Krzyżem Srebrnym O rderu V irtuti M ilitari. A dwokaci tarnow scy dr M ieczysław Rozwadowski, R om an Skowroński i d r M arian Spójnik ponieśli śm ierć z rąk okupanta. D waj pierw si w więzieniu w Tarnow ie, a trzeci w gestapo tarnow skim. W Szarych Szeregach działali Zbigniew Dyka oraz d r Jerzy ParzyńskL Łącznie 38 przedstaw icieli Izby Adwokackiej działało w AK. Również w Batalionach Chłopskich działało 8 adw okatów, w tym 2 ap lik an tów. K ilku z nich pełniło odpow iedzialne funkcje w zbrojnych form acjach chłopskich. Przykładem mogą tu być sylw etki braci W iatrów. Narcyz Ignacy Wiatr, aplikant adw okacki z Nowego Sącza, był uczestnikiem w alk we w rześniu 1939, jednakże uniknął niewoli. Działalność konspiracyjną rozpoczął bardzo wcześnie. Jako przedwojenny działacz ZMW W ici, był jednym z założycieli (obok dra Józefa Marcinkowskiego, S tanisław a M ierzwy i M ieczysław a K abata) Okręgowego K ierow nictw a Ruchu Ludowego na M ałopolskę i Śląsk (w dniu 5 grudnia 1939 r.). Z chw ilą gdy ruch ludowy pow ołał sw oje oddziały zbrojne, początkowo noszące nazw ę Straży Chłopskiej, później znane pod nazw ą Batalionów Chłopskich, N. I. W iatr (ps. Zawojna ) został kom endantem VI Okręgu BCh, obejmującego Kraków, Rzeszów i Śląsk. W edług zgodnej opinii historyków był on niewątpliwie główną indywidualnością w śród kierow nictw a VI Okręgu, stanow iąc przez cały okres, kiedy stał na jego czele, głów ną sprężynę organizacyjną. On też wyciskał na kierow anych przez siebie form acjach charakterystyczne piętno ideowe, nacechow ane w yraźnym radykalizm em społecznym. Został sk ry to bójczo zamordowany na P lan tach krakow skich 21.IV.1945 r. Jego brat, Alojzy Wiatr (ps. Zaw ierucha ), aplikant adw okacki w Jaśle, w czasie w ojny pełnił funkcję inspektora BCh na Podkarpaciu. K ierow ał oddziałem BCh obwodu Gorlice, który to oddział prowadził m. in. akcję sabotażow ą na kolei. A resztowany przez gestapo, poniósł śm ierć w nie w yjaśnionych do dziś okolicznościach.

7 3 6 C zęść II. M a te r ia ły z o b ra d s e s ji N r 8 (308) V}bok nich członkami BCh byli: d r S tanisław Kołodziejski, działacz na terenie Gorlic, Ja n Podolski, działacz na terenie Szczucina (m. in. w 1943 r. b ra ł udział w akcji niszczenia akt Urzędu G m innego w Szczucinie), J a n Szew czyk, który działał na terenie-l im anow ej, oraz Józef Salwiński działający na terenie K rakowa. Działaczem w BCh był też E dw ard Kaleta, który organizow ał B ataliony Chłopskie na terenie K rakow a i na Śląsku. ALFRED DRESZER Adwokaci polscy w oficerskich obozach jenieckich w Niemczech w latach (fragm enty) W obozie w W oldenbergu Koło Praw ników pow stało 17 sierpnia 1940 r., obejm u jąc większość jurystów przebyw ających w obozie. Z adaniem Koła było pogłębianie wiedzy praw niczej, organizow anie odczytów, referatów, dyskusji, popularyzow anie praw a itp. W skład pierwszego zarządu Koła weszli: prezes adw. Alfons Sergot z G rudziądza, wiceprezes A lfred Dreszer, w iceprokura to r SO w W arszawie (od 1945 r. adw okat w Łodzi), autor niniejszego szkicu, oraz sekretarz apl. adw. K azim ierz Lewiński (po w ojnie adw okat w W arszawie). Skład ten uległ zm ianie w 1942 r. Prezesem został adw. Bolesław C h r z a nowski z Bydgoszczy, w iceprezesem pozostał A lfred Dreszer, sekretarzem apl. adw. M arian Szafrański z K rosna, a kierow nikiem utw orzonej sekcji studentów Kazim ierz Lewiński, poprzedni sekretarz zarządu. Ponadto do zarządu weszli: adw. W itold Heintze z W arszawy, adw. M ieczysław Zembrzuski z W arszawy, apl. adw. dr Leon Taylor (po w ojnie adw okat w Poznaniu), W tym nie zm ienionym składzie zarząd pozostał do końca, tj. do 25 stycznia 1945 r. Zgodnie z program em prowadzone były w ykłady z różnych dyscyplin praw a, sem inaria, dyskusje, ćwiczenia dla aplikantów. Przedm iotem szczególnej troski było szkolenie studentów. W ykłady obejm ow ały następujące dziedziny praw a: praw o cywilne, procedurę cyw ilną, praw o karn e, procedurę karną, praw o kanoniczne, praw o m iędzynarodow e publiczne i pryw atne, skarbowość, historię filozofii p raw a, statystykę, praw o handlow e, praw o hipoteczne oraz ^kodeks zobowiązań. Prow adzącym i w ykłady i ćwiczenia byli pow ołani przez Zarząd Koła asystenci uniw ersyteccy oraz praw nicy p raktycy o m ożliwie najw iększym dośw iadczeniu. W iększość w ykładow ców rekrutow ała się z grona adw okatów. Przytoczę ich nazw iska n a podstaw ie szczegółowo opracow anego m ateriału przeż adw. K azim ierza Lew ińskiego oraz w łasnej pam ięci. Byli to adw okaci: Bolesław C h r z a nowski z Bydgoszczy, S tanisław Domkę z Bydgoszczy, A lfred Dreszer, A lfred Eckersdorf z Łodzi, Czesław Gilewicz z M akowa Maz., Witold Heintze z W arszawy, Czesław Jankowski z Gdyni, H enryk Kąkolewski z W arszawy, Jerzy Kruszewski z W arszawy, Józef Mazurkiewicz z Lublina, Józef Malczyk z K atow ic, W andalin Puciata z W arszawy, Alfons Sergot z Grudziądza, S tefan Supiński z W arszawy, Józef U m brajt z Poznania i M ieczysław Zembrzuski z W arszawy; aplikanci adwokaccy: Jerzy Egierszdorff z W arszawy, Edm und Gibowski z Mikołowa, Kazim ierz Lewiński z W arszaw y i Leon Taylor z Poznania; oraz: w prok. z Łucka Wacław^ Kobusiewicz (po w ojnie adw okat