ADHD u dzieci w wieku szkolnym
|
|
- Arkadiusz Karpiński
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 ADHD u dzieci w wieku szkolnym ADHD czyli Zespół nadpobudliwości psychoruchowej (skrót z ang. Attention Deficit Hyperactivity Disorder) określany jako zespół nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami uwagi lub zaburzeniami hiperkinetycznymi. Uważa się, że ADHD występuje u 4-8% dzieci w wieku wczesnoszkolnym (6-9lat), Jest to zaburzenie które w większej mierze dotyka chłopców niż dziewczynki, niezależnie od rasy i kultury. Częstotliwość występowania tego zaburzenia zmniejsza się o 50% na każde 5lat, jednakże u 60% dorosłych utrzymują się cechy zespołu (głównie dotyczące deficytów uwagi). Noszą one wtedy nazwę AADD ang. Adult attention-deficit disorder. Jego etiologia nie została jeszcze w pełni wyjaśniona, lecz wiadomo już to, że znaczącą rolę odgrywają czynniki genetyczne. Udowodniono, że nadpobudliwość jest zaburzeniem przekazywanym z pokolenia na pokolenie czyli z uwarunkowaniem genetycznym. Zgodnie z obowiązującymi międzynarodowymi klasyfikacjami zaburzeń zdrowia (w tym również w Polsce), takimi jak DSM-III R, nadpobudliwość psychoruchowa u dzieci zaliczana jest do grupy zaburzeń związanych z zachowaniami destrukcyjnymi. Natomiast według cytowanej ICD 10, należy do zaburzeń zachowania i emocji rozpoczynających się zwykle w dzieciństwie i wieku młodzieńczym. Obecnie uważa się, że ADHD jest spowodowane zaburzeniami wydzielania neurotransmiterów (substancji uczestniczących w przekazywaniu impulsów nerwowych) dopaminy i noradrenaliny, które odpowiedzialne są za hamowanie i samokontrolę, oraz serotoniny odpowiedzialnej między innymi za regulację nastrojów i prawidłowy rytm snu. Hamowanie to inaczej wyciszenie lub wygaszenie bodźców dopływających do organizmu z zewnątrz, mogą to być między innymi bodźce słuchowe, wzrokowe, dotykowe, węchowe i wiele innych. Samokontrola to zdolność organizmu do odraczania reakcji na docierające bodźce reakcji ruchowej, werbalnej, często też emocjonalnej. Aby wykonać jakieś zadanie dziecko musi umieć odsunąć od siebie wszystkie reakcje, które mogłyby się pojawić, ale nie są one bezpośrednio związane z jego zadaniem i właśnie do tego potrzebna jest samokontrola. Do wykonania zadania potrzebna jest także umiejętność skoncentrowania uwagi. Zdolność do koncentracji uwagi to umiejętność rozróżnienia bodźców istotnych z punktu widzenia wykonania zadania i wzmocnienia ich, oraz wyciszenie lub całkowite ich wygaszenie.
2 Należy pamiętać, że zespół nadpobudliwości psychoruchowej ma podłoże biologiczne to znaczy, że nie wynika on z błędów wychowawczych, czy czynników psychogennych. Objawy ADHD można podzielić na trzy kategorie: nadmierna impulsywność, nadmierna ruchliwość, zaburzenia uwagi. Nadmierna impulsywność czyli inaczej brak zdolności do hamowania i odraczania reakcji bodźcowej. Przejawia się to w natychmiastowej realizacji pomysłów bez uprzedniego zastanowienia się nad ich skutkami. Innymi słowy osoba z nadmierną impulsywnością najpierw zrobi, a potem pomyśli. Nadmierną impulsywność możemy zaobserwować w konkretnych zachowaniach, na przykład wtedy kiedy dziecko: nie potrafi przewidzieć konsekwencji swojego zachowania, wiąże się to także z tym, że bardzo łatwo namówić je do zrobienia czegoś głupiego; ma duże kłopoty z planowaniem, widoczne jest to najbardziej kiedy ma samodzielnie wykonać jakieś zadanie, musi ono kontrolować co już ma zrobione, a co nie; jest niegrzeczne w szkole i w domu; wtrąca się do rozmowy; nieumyślnie i przypadkowo psuje różne rzeczy; szybko i często się denerwuje; Nadmierna ruchliwość to niczym nie uzasadniona i nadmierna potrzeba ruchu i aktywności (w porównaniu z innymi dziećmi w podobnym wieku). Czego objawami mogą być: przymus chodzenia, machania rękami i nogami, kręcenia się. niepokój ruchowy w zakresie małej i dużej motoryki; niemożność pozostania bez ruchu; zrywanie się z miejsca; częste bezcelowe chodzenie; zwiększona szybkość i częsta zmienność ruchów; bieganie bez celu; wymachiwanie rękami; podskakiwanie;
3 machanie nogami; głośne deptanie; poruszanie palcami rąk; ciągłe zajmowanie się rzeczami, które leżą w pobliżu rąk i nóg; kiwanie się na krześle; Zaburzenia uwagi dziecku trudno jest skierować na coś uwagę i ją utrzymać. To słabsza zdolność skoncentrowania się na zadaniu. Dzieci z ADHD potrafią skupić się na czymś przez dłuższy czas tylko wtedy gdy jest to zadanie którym się interesują. Z powodu zaburzeń hamowania nie potrafią także odfiltrowywać docierających do nich bodźców, które są nieistotne dla wykonania danego zadania. Impulsywność i nadruchliwość utrudniają dziecku wykonywanie zadań, co zwykle prowadzi do kłopotów w nauce. Objawy te są także uciążliwe i denerwujące dla innych, co może doprowadzić do konfliktów z innymi uczniami i nauczycielami, mogą też być niebezpieczne dla samego dziecka wypadki, kontuzje. Diagnozowanie ADHD nie jest ani szybkie ani łatwe. W dużej mierze opiera się na obserwacji dziecka i doświadczeniu lekarza specjalisty. Rozpoznanie choroby jest trudne ponieważ dzieci mogą nie manifestować podstawowych objawów ADHD nie tylko podczas pierwszej wizyty, ale także podczas kolejnych spotkań. Lekarz rozpoczyna proces diagnostyczny od wywiadu z rodzicami. Pyta o przebieg ciąży, porodu, rozwój dziecka, jego kontakty z rówieśnikami, sposób spędzania wolnego czasu i o problemy w szkole. Taki lekarz powinien także przeprowadzić wywiad u nauczyciela znającego dziecko dłużej niż pół roku, najlepiej u wychowawcy klasy. Jeśli osobista forma kontaktu nie jest możliwa, warto poprosić o pisemną opinię ze szkoły oraz wypełnienie odpowiednich kwestionariuszy. Następnym etapem rozpoznania jest wnikliwa obserwacja dziecka. Niestety, objawy nadpobudliwości psychoruchowej są zmienne w zależności od otoczenia, w którym dziecko przebywa. Zespół ten najczęściej nasila się, gdy żądamy od dziecka zachowania ciągłej uwagi. Objawy mogą być słabo widoczne lub znikać zupełnie w domu lub w warunkach badania w poradni. Najważniejszym elementem badania jest rozmowa z pacjentem, bez obecności jego rodziców. Pozwala to lekarzowi zebrać ważne informacje o stanie psychicznym dziecka, a także
4 zaobserwować jak dziecko zachowuje się w sytuacji, kiedy nie jest kontrolowane przez rodziców. Jednym z kryteriów rozpoznania ADHD może być wzmożona aktywność ruchowa dziecka, może ona być oceniana w czasie rozmowy z małym pacjentem lub obserwowana w specjalnie przygotowanym do tego celów pomieszczeniu, może być ona mierzona za pomocą elektronicznego pomiaru ruchów dłoni, częstości i szybkości ruchów gałek ocznych. Zdolności koncentracji mierzone są w czasie rozmowy ale można ją także mierzyć przy pomocy komputerowego testu uwagi ciągłej. Badania te nie są niezbędne do postawienia poprawnej diagnozy, nie są też rutynowo wykonywane w poradniach. Popularną metodą oceny zaburzeń typowych przy ADHD są skale i kwestionariusze diagnostyczne, czyli arkusze zawierające pytania przeznaczone dla nauczycieli i rodziców. W pełnej procedurze powinny się znaleźć także testy psychologiczne do oceny inteligencji, zdolności reakcji, motoryki, mowy czynnej oraz zdolności rozwiązywania problemów. Mają one za zadanie wykluczenie istnienia innych zaburzeń układu nerwowego dających podobne objawy jak ADHD. W tym samym celu wykonywane są badania pediatryczne i neurologiczne, ocenę słuchu i wzroku dziecka. W ramach leczenia wielokierunkowego stosuje się poniższe rodzaje metod: 1. Psychoedukacja na temat zespołu nadpobudliwości wyjaśnianie rodzicom istoty objawów zespołu ADHD, jego przebiegu i rokowania, edukacja pozostałych członków rodziny z włączeniem rodzeństwa i dziadków; poradnictwo w dziedzinie metod wychowawczych, treningi umiejętności rodzicielskich; wyjaśnianie dziecku istoty zaburzenia, omawianie z nim kłopotów jakie miało w czasie badania i testów, nakłanianie do obserwacji własnego zachowania; informacja i współpraca z nauczycielami i pedagogami szkolnymi; 2. Nauka sposobu postępowania i pracy z dzieckiem (trening behawioralny), czyli warsztaty dla rodziców lub nauczycieli: dostosowanie zakresu i czasu trwania obowiązków dziecka do jego możliwości; zauważanie pozytywnych zachowań dziecka i chwalenie za nie; rygorystyczne przestrzeganie norm i zasad;
5 3. Kontakt ze szkołą w celu zapewnienia dziecku specjalnej opieki 4. Psychoterapia terapia rodzin jeśli rodzina jako całość ma trudności w funkcjonowaniu w indywidualnych wypadkach wskazana terapia indywidualna lub grupowa dziecka nastawiona na poprawę jego samooceny bądź też lepsze rozumienie oczekiwań otoczenia i własnych reakcji trening umiejętności społecznych i terapia zaburzeń uwagi 5. Leczenie farmakologiczne stosowanie leków 6. Leczenie współistniejących zaburzeń np. tików lub specyficznych trudności szkolnych Przy leczeniu zespołu nadpobudliwości nie należy ograniczać się do samego podawania leków, ponieważ nie są one w stanie zmienić wszystkich aspektów funkcjonowania dziecka z ADHD. Lecz długotrwała, bezpieczna i skuteczna farmakoterapia przynosi spore korzyści. Metodę tą powinno się stosować jeśli sama korekta metod wychowawczych a także inne oddziaływania nie przynoszą oczekiwanych efektów lub z jakiegoś powodu nie mogą być wprowadzone. Leki które zazwyczaj stosowane są w leczeniu ADHD zwiększają przeważnie zawartość noradrenaliny i/lub dopaminy, czyli substancji których poziom w mózgu dziecka nadpobudliwego jest obniżony, przez co łagodzone są objawy zaburzenia. Niestety nie usuwa się w ten sposób przyczyn nadpobudliwości, które działają tylko tak długo jak długo podawane są leki. Plusami stosowania tej metody jest fakt, że mogą zapobiec wystąpieniu wielu niepożądanym następstwom nadpobudliwości, takich jak np. niechęć do szkoły, bardzo słabe wyniki w nauce, niska samoocena, uleganie wypadkom, zaległości w nauce,ale mogą poprawić relacje z kolegami. Dzięki zastosowaniu metody farmakologicznej, dziecku łatwiej jest się skupić podczas nauki i pracy, zacznie do niego docierać to co mówią inni, łatwiej mu będzie zapanować nad swoją potrzebą ruchu i mówienia, łatwiej mu będzie przez chwilę pomyśleć, zanim coś zrobi. Leki, niestety nie zastąpią wychowania i nauczania, nie spowodują, że przeciętny uczeń nagle zacznie dostawać piątki i szóstki, nie zmniejszą agresji, nie usuną dysleksji i dysgrafii.
6 Dzieci nadpobudliwe są dziećmi trudnymi, wymagającymi większego wkładu pracy, większej cierpliwości bardziej przemyślanego konsekwentnego działania dla osiągnięcia pozytywnych rezultatów wychowawczych. Będąc uciążliwe, kłopotliwe, wprowadzają dorosłych w stan zdenerwowania a nawet wyczerpania. Wtedy zawodzi samokontrola a zaczyna obrona przed aktywnością dziecka. Podczas lekcji, kiedy nauczyciel nie zwraca uwagi na nie zaczyna wychodzić z ławki. Skarcone wybucha płaczem lub dostaje ataku wściekłości. Po kilku minutach robi to samo, za co zostało ukarane. Jeśli zostanie pochwalone natychmiast robi to samo jeszcze raz i głośno domaga się pochwały przerywając lekcję. Trzeba mu wszystko powtarzać, nie słucha patrzy w jeden punkt, nie odrabia zadań domowych zapomina zeszytów, przyborów. Dzieci nie chcą się z nim bawić, bo chce stale być w centrum uwagi, przerywa zabawę innym. Ponieważ dzieci coraz częściej się z niego śmieją, dziecko nadpobudliwe zostaje klasowym błaznem. Po pewnym czasie zaczyna nienawidzić szkoły ucieka na wagary, płacze przed pójściem do szkoły. Nauczyciel pracujący z dzieckiem nadpobudliwym przede wszystkim musi zaakceptować, że dziecko nadpobudliwe jest odmienne i wymaga innego traktowania. Wskazania do postępowania z dzieckiem nadpobudliwym w szkole. 1. W pracy z dzieckiem nadpobudliwym należy zachować spokój i rozsądek. 2. Należy zwracać uwagę na staranne wykonanie prac oraz ich ukończenie, a także utrzymywaniu zainteresowania na zadaniu poprzez częste jego zmiany. Zawsze wracamy do pracy rozpoczętej i niedokończonej. 3. Stopniowo wydłużać czas trwania zadania i nasilać stopień trudności. 4. Nadmierną ruchliwość na lekcji należy pozytywnie ukierunkować, na przykład poprosić o starcie tablicy, o rozdanie pomocy lub o wykonanie innej pożytecznej czynności, która umożliwia częściowe rozładowanie napięcia. 5. Dziecko powinno siedzieć blisko nauczyciela. 6. W zabawach, w których bierze udział, powinny być jasno określone zasady oraz czas ukończenia. Nie można pozwolić na chaotyczny, niekontrolowany i bezładny ruch. 7. Oddziaływać na dziecko należy powoli, bez pośpiechu, głosem nieco stłumionym, jakby w zwolnionym tempie, nie krzykiem. 8. Po zajęciach wychowania fizycznego czy innych zajęciach ruchowych wymagających dużej aktywności należy zastosować ćwiczenia wyciszające, na
7 przykład relaksację, ćwiczenia wymagające spokoju, skupienia, na przykład wycinanie, wydzieranie, lepienie z plasteliny, kolorowanie. Niestety, praca w szkole pod okiem nauczycieli, wychowawców i pedagogów to tylko połowa sukcesu. Ważną rolę muszą odegrać w tej sprawie również rodzicie, to oni muszą być najlepszymi sojusznikami nauczycieli. Zarówno rodzice jak i nauczyciele świadomi problemu winni go razem rozwiązać. Wskazania do postępowania z dzieckiem nadpobudliwym w domu. 1. Osoba dorosła powinna kontrolować swoje emocje w kontakcie z dzieckiem nadpobudliwym, nie wolno jej reagować wybuchowo, gwałtownie. 2. Gdy dziecko odrabia lekcje, eliminuje się dodatkowe bodźce, które mogą rozpraszać, na przykład wyłącza się radio, chowa zabawki z biurka. 3. Dla dziecka należy wyznaczyć osobny pokój lub część pokoju jako jego własny teren, oraz miejsce do nauki, przed którym znajduje się czysta ściana, pozbawiona dodatkowych elementów czy dekoracji. 4. Zawsze należy stwarzać poczucie bezpieczeństwa i dać dziecku do zrozumienia, że się je kocha, ale jest się konsekwentnym i wymagającym. 5. Wymagania stawia się w sposób jasny i klarowny, aby dziecko znało swoje obowiązki i wiedziało, jak ma się zachować w danej sytuacji. 6. Należy być konsekwentnym w ustalaniu reguł, obowiązków i karceniu. 7. Dziecko nadpobudliwe psychoruchowo powinno mieć zapewnioną w domu atmosferę akceptacji i spokoju. 8. Ważne jest, aby dzienny rozkład zajęć dziecka był uporządkowany, miał jasną strukturę: odpowiednią i tę samą porę wstawania, oglądania telewizji oraz snu. 9. Obowiązki domowe powinny być dostosowane do jego możliwości. Każdy przejaw chaosu eliminuje się, a chwali się za dobre wykonanie zadania oraz docenia się trud włożony w pracę, choćby dziecko wykonało ją mniej dokładnie. 10. Należy ograniczyć czas oglądania telewizji, wyeliminować programy o treści agresywnej z dużym ładunkiem emocji i szybką akcją.
8 11. Osoby opiekujące się dzieckiem nadpobudliwym powinny nauczyć się odczytywać jego sygnały ostrzegawcze poprzedzające wybuch. Spokojnie interweniować, aby uniknąć wybuchu, przez odwrócenie uwagi lub spokojnie omówić konflikt. 12. Opiekunowie powinni codziennie poświęcić trochę czasu na rozmowę i wspólną zabawę. 13. Liczbę dzieci biorących udział w zabawie należy ograniczyć do jednego lub dwóch ze względu na duże rozproszenie i pobudliwość. Dom jest najlepszym miejscem do zabawy, ponieważ można obserwować dziecko i interweniować w każdej chwili. 14. Proponowane zabawy w chwilach wolnych to: lepienie, wycinanie, malowanie, układanie klocków. 15. Opiekunowie powinni też odnosić się do dziecka z wyrozumiałością i cierpliwością, ponieważ jego zachowanie nie wynika ze złości, ale z braku umiejętności kontrolowania swego zachowania. 16. W sytuacji konfliktowej nie należy zostawiać dziecka zbyt długo w napięciu emocjonalnym, na przykład odsyłać je do własnego pokoju, odraczać karę do przyjścia ojca. Rozwiązanie konfliktu powinno nastąpić zaraz po sytuacji konfliktowej. Jeżeli mimo wielu wysiłków ze strony rodziców nauczycieli, dziecko nie poddaje się normalnemu sposobowi wychowania, nie są oni w stanie mu pomóc, wtedy niezbędna jest systematyczna terapia dobrana przez specjalistę. Literatura: Helena Dziadek 1. Bednarska T., Nadpobudliwość psychoruchowa [w:] Rozpoznawanie i reedukacja uczniów o częściowo zaburzonym rozwoju psychomotorycznym, (red. M. Szumiak), Kraków Bogdanowicz M., Psychologia kliniczna dziecka w wieku przedszkolnym, Warszawa Ryniewicz B., Elektromiografia [w:] Neurologia dziecięca (red. J. Czochońska), Warszawa Spionek H., Psychologiczna analiza trudności i niepowodzeń szkolnych, Warszawa Spionek H., Zaburzenia psychoruchowego rozwoju dziecka, Warszawa T. Kamyk, Jak pomóc dziecku w nauce czytania i pisania. Kraków 1993.
AD/HD ( Attention Deficit Hyperactivity Disorder) Zespół Nadpobudliwości Psychoruchowej z Zaburzeniami Koncentracji Uwagi
AD/HD ( Attention Deficit Hyperactivity Disorder) Zespół Nadpobudliwości Psychoruchowej z Zaburzeniami Koncentracji Uwagi GENETYCZNIE UWARUNKOWANA, NEUROLOGICZNA DYSFUNKCJA, CHARAKTERYZUJĄCA SIĘ NIEADEKWATNYMI
Bardziej szczegółowoJeśli, to nie ADHD to co? Jak rozpoznać kiedy dziecko potrzebuje profesjonalnej diagnozy a kiedy są to wyzwania wychowawcze.
Jeśli, to nie ADHD to co? Jak rozpoznać kiedy dziecko potrzebuje profesjonalnej diagnozy a kiedy są to wyzwania wychowawcze. Plan: Co to jest ADHD? Objawy ADHD Jak odróżnić ADHD od innych problemów zachowania
Bardziej szczegółowoJak rozpoznać zaburzenia rozwojowe u dzieci? Dorota Kalinowska - psycholog
Jak rozpoznać zaburzenia rozwojowe u dzieci? Dorota Kalinowska - psycholog ADHD - nazewnictwo Wg DSM - IV TR: ADHD Attention Deficit Hyperactiviti Disorder /zespół nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami
Bardziej szczegółowoPokochaj i przytul dziecko z ADHD. ADHD to zespół zaburzeń polegający na występowaniu wzmożonej pobudliwości i problemów z koncentracją uwagi.
Pokochaj i przytul dziecko z ADHD ADHD to zespół zaburzeń polegający na występowaniu wzmożonej pobudliwości i problemów z koncentracją uwagi. TYPOWE ZACHOWANIA DZIECI Z ADHD: stale wierci się na krześle,
Bardziej szczegółowoADHD ZESPÓŁ NADPOBUDLIWOŚCI PSYCHORUCHOWEJ. /opracowanie: mgr Danuta Piątkowska/
ADHD ZESPÓŁ NADPOBUDLIWOŚCI PSYCHORUCHOWEJ /opracowanie: mgr Danuta Piątkowska/ Coraz częściej rodzice, którzy nie dają sobie rady z niespokojnym, łatwo rozpraszającym się dzieckiem, do którego nic nie
Bardziej szczegółowoRodzina katolicka - Nieposłuszeństwo czy ADHD? czwartek, 24 września :48
Trudne, nieprzewidywalne, szybkie, impulsywne, a z drugiej strony kochane, tryskające energią i pomysłami, kreatywne, nieszablonowe - takie są dzieci z ADHD. I takie trzeba je zaakceptować i kochać - podkreślają
Bardziej szczegółowoUczniowie z nadpobudliwością psychoruchową
Szkoła Podstawowa nr 9 im. Bohaterów Westerplatte w Koninie Uczniowie z nadpobudliwością psychoruchową Opracowała: Nauczyciel wspierający - Iwona Żak Wstęp Uczniowie z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej
Bardziej szczegółowoPRACA Z DZIECKIEM NADPOBUDLIWYM PSYCHORUCHOWO
PRACA Z DZIECKIEM NADPOBUDLIWYM PSYCHORUCHOWO ZALECENIA DLA NAUCZYCIELI Wiele informacji napisano już na temat dzieci nadpobudliwych psychoruchowo. Postępowanie z nimi wciąż jednak stanowi ogromny problem
Bardziej szczegółowoProjekt pt.: Nauczyciel przedmiotów zawodowych współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Zajęcia realizowane w ramach projektu współfinansowanego ze środków Unii nr WND- POKL.03.03.02-00-022/08 pt. Nauczyciel przedmiotów zawodowych, w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytet
Bardziej szczegółowoDZIECKO NADPOBUDLIWE PSYCHORUCHOWO
DZIECKO NADPOBUDLIWE PSYCHORUCHOWO Nadpobudliwość psychoruchowa już od wielu lat jest tematem wielu badań, dyskusji i opracowań. To jedno z najczęściej występujących zaburzeń wieku rozwojowego. Badania
Bardziej szczegółowoCzym się różni ADHD od ADD? Przy ADD istnieją dwa symptomy: nieuwaga; impulsywność. Przy ADHD stwierdzamy: nieuwagę; impulsywność; hiperaktywność.
Mity, fakty, diagnoza i terapia ADHD, to tylko część informacji, z którymi możesz się zapoznać czytając niniejszy artykuł. Sprawdź jak zachowuje się dziecko dotknięte ADHD i co robić, aby pomóc mu odnaleźć
Bardziej szczegółowoCo to jest ADHD? Podstawowe informacje dla nauczycieli i rodziców-
Co to jest ADHD? Podstawowe informacje dla nauczycieli i rodziców- Co to jest nadpobudliwość psychoruchowa? Jest to grupa zaburzeń, która charakteryzuje się wczesnym początkiem, połączeniem nadmiernie
Bardziej szczegółowoPrzeznaczenie metody Metoda Integracji Sensorycznej jest wykorzystywana w pracy z dziećmi: z autyzmem z Zespołem Aspergera
Metoda Integracji Sensorycznej (SI) jest to nowoczesna i bardzo skuteczna forma diagnozy i terapii dzieci. Integracja Sensoryczna opiera się na neurofizjologicznych podstawach klinicznej obserwacji i standaryzowanych
Bardziej szczegółowoCZEGO RODZICE NIE WIEDZĄ O SWOICH DZIECIACH A WIEDZIEĆ POWINNI?
CZEGO RODZICE NIE WIEDZĄ O SWOICH DZIECIACH A WIEDZIEĆ POWINNI? mgr Magdalena Jabłońska mgr Dorota Orłowska 1 DLACZEGO RODZICE NIE MAJĄ WIEDZY O ISTOTNYCH PROBLEMACH SWOICH DZIECI? brak czasu mało doświadczeń
Bardziej szczegółowoSYLWIA WALERYCH PROFESJONALNE PUBLIKACJE DLA SZKÓŁ I PLACÓWEK OŚWIATOWYCH
SYLWIA WALERYCH ADHD ADHD PROFESJONALNE PUBLIKACJE DLA SZKÓŁ I PLACÓWEK OŚWIATOWYCH Praca z dzieckiem z ADHD Autor: Sylwia Walerych psycholog, psychoterapeuta poznawczo-behawioralny, pracuje z dziećmi
Bardziej szczegółowoTrudności w czytaniu / pisaniu / liczeniu Standardowa forma pomocy: 5
Trudności w czytaniu / pisaniu / liczeniu Standardowa forma : 5 1. Wystąpiły wtórne do problemów w czytaniu trudności emocjonalne. m.in.: W razie istotnego nasilenia trudności w tym obszarze wskazana konsultacja
Bardziej szczegółowoZ nadpobudliwością mamy do czynienia wtedy, gdy występuje przewaga procesów pobudzania nad procesami hamowania.
Z nadpobudliwością mamy do czynienia wtedy, gdy występuje przewaga procesów pobudzania nad procesami hamowania. Do przyczyn nadpobudliwości można zaliczyć problemy w fazie rozwoju mózgu, uszkodzenia w
Bardziej szczegółowoKompleksowa diagnostyka całościowych zaburzeń rozwoju
Kompleksowa diagnostyka całościowych zaburzeń rozwoju Może to autyzm? Kiedy rozwój dziecka budzi niepokój rodziców zwłaszcza w zakresie mowy i komunikacji, rozwoju ruchowego oraz/lub w sferze emocjonalno
Bardziej szczegółowoZespół nadpobudliwości psychoruchowej...
Zespół nadpobudliwości psychoruchowej..... Jak pracować z dzieckiem z ADHD? opracowała Beata Osial Zespół nadpobudliwości psychoruchowej ( ADHD ) to schorzenie w większości przypadków przekazywane dziedzicznie.
Bardziej szczegółowoKwestionariusz wywiadu diagnostycznego (rodzice, opiekunowie prawni)
Kwestionariusz wywiadu diagnostycznego (rodzice, opiekunowie prawni) Prosimy o wypełnienie SZARYCH PÓL przed pierwszą wizytą i wydrukowanie kwestionariusza Imię i nazwisko dziecka: Data urodzenia: Opiekunowie
Bardziej szczegółowoARKUSZ OCENY DOJRZAŁOŚCI PROCESÓW SPOŁECZNO-EMOCJONALNYCH
ARKUSZ OCENY DOJRZAŁOŚCI PROCESÓW SPOŁECZNO-EMOCJONALNYCH Arkusz wypełnia nauczyciel nauczania przedszkolnego placówki, do której uczęszcza Pani/Pana dziecko... (imię i nazwisko dziecka) D dobrze S średnio
Bardziej szczegółowoPewnym krokiem do szkoły, czyli wszystko, co trzeba wiedzieć na temat gotowości szkolnej.
Pewnym krokiem do szkoły, czyli wszystko, co trzeba wiedzieć na temat gotowości szkolnej. Gotowość szkolna- sylwetka dziecka dojrzałego i niedojrzałego do rozpoczęcia nauki w szkole Edukacja szkolna jest
Bardziej szczegółowoSprawozdanie ze szkolenia dotyczącego trudności wychowawczych
Sprawozdanie ze szkolenia dotyczącego trudności wychowawczych Trudności wychowawcze mają tak naprawdę najlżejszy ciężar gatunkowy, poważniejsze od nich są zaburzenia emocjonalne, a jeszcze cięższe jest
Bardziej szczegółowoModuł IIIb. Rozpoznawanie ryzyka występowania specyficznych trudności w uczeniu się. Wg materiałów prof. Marty Bogdanowicz
Moduł IIIb Rozpoznawanie ryzyka występowania specyficznych trudności w uczeniu się Wg materiałów prof. Marty Bogdanowicz (prezentacja wykorzystana na kursie e-learningowym nt. Rozpoznawanie ryzyka dysleksji
Bardziej szczegółowoSzkoła Podstawowa nr7 im. Jana Pawła II w Oleśnicy Program adaptacyjny dla grup przedszkolnych i klas pierwszych Jestem wesołym uczniem
Szkoła Podstawowa nr7 im. Jana Pawła II w Oleśnicy Program adaptacyjny dla grup przedszkolnych i klas pierwszych Jestem wesołym uczniem Opracował zespół wychowawców klas 0-III 1. Idea i założenia teoretyczne
Bardziej szczegółowo1) Najczęstsze problemy dziecka w szkole z ADHD (podtypem mieszanym): nie przestrzega reguł - skłonność do rozkazywania i kierowania
ADHD (ang. Attention Deficit Hyperactivity Disorder) jest to zespół nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami koncentracji uwagi (zaburzenia hiperkinetyczne). Jest to choroba przejawiająca problemy
Bardziej szczegółowoZespół nadpobudliwości psychoruchowej (ADHD). Przyczyny, diagnoza, zasady terapii.
Literka.pl Zespół nadpobudliwości psychoruchowej (ADHD). Przyczyny, diagnoza, zasady terapii. Data dodania: 2012-04-17 22:43:53 W referacie przedstawiłam, w oparciu o fachową literaturę przedmiotu, definicję
Bardziej szczegółowoCzy to już nadruchliwość psychoruchowa, a może tylko norma w rozwoju dziecka?-jak Rodzic może sobie radzić, czy coś poradzić może Nauczyciel?
Czy to już nadruchliwość psychoruchowa, a może tylko norma w rozwoju dziecka?-jak Rodzic może sobie radzić, czy coś poradzić może Nauczyciel? Małgorzata Moszyńska-Dumara WSSD OLSZTYN OBJAWY KLINICZNE Brak
Bardziej szczegółowoNajczęściej zamawiane szkolenia: Lp. Temat Liczba godzin. Nadpobudliwość psychoruchowa u dzieci praca w szkole. 10 Wykłady i warsztaty.
www.pracowniaterapeutyczna.pl kontakt telefoniczny 501 640 703 OGÓLNE WARUNKI SZKOLEŃ Organizujemy szkolenia z naboru indywidualnego oraz przyjmujemy zamówienia dla grup. Realizacja szkoleń następuje po
Bardziej szczegółowoDZIECKO Z DEPRESJĄ W SZKOLE I PRZEDSZKOLU INFORMACJE DLA RODZICÓW I OPIEKUNÓW
DZIECKO Z DEPRESJĄ W SZKOLE I PRZEDSZKOLU INFORMACJE DLA RODZICÓW I OPIEKUNÓW CO TO JEST DEPRESJA? Depresja jako choroba czyli klinicznie rozpoznany zespół depresyjny to długotrwały, szkodliwy i poważny
Bardziej szczegółowoROZWÓJ PSYCHORUCHOWY DZIECI Z NF1. dr n. med. Magdalena Trzcińska Szpital Uniwersytecki nr 1 w Bydgoszczy Poradnia Psychologiczna
ROZWÓJ PSYCHORUCHOWY DZIECI Z NF1 dr n. med. Magdalena Trzcińska Szpital Uniwersytecki nr 1 w Bydgoszczy Poradnia Psychologiczna EPIDEMIOLOGIA DYSFUNKCJI POZNAWCZYCH U DZIECI Z NF1 Dysfunkcje poznawcze
Bardziej szczegółowoDostrzegalne zmiany u pacjenta na tym etapie terapii winny manifestować się tym, że pacjent :
CARE BROK sp. z o.o Szkoła Specjalistów Psychoterapii Uzależnień i Instruktorów Terapii Uzależnień O7-306 Brok ul. Warszawska 25 tel.: 793 607 437 lub 603 801 442 mail.: care@brok.edu.pl www.brok.edu.pl
Bardziej szczegółowoProgram Profilaktyczno-Wychowawczy Bezpieczna Szkoła. Wstęp
Program Profilaktyczno-Wychowawczy Bezpieczna Szkoła Wstęp Powstanie dwóch bardzo ważnych dokumentów tj.: Programu Wychowawczego Szkoły i Szkolnego Programu Profilaktyki sprawiły, że zaistniała potrzeba
Bardziej szczegółowoADHD, czyli zespół nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami koncentracji uwagi w klasyfikacji Amerykańskiego Towarzystwa
ADHD, czyli zespół nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami koncentracji uwagi w klasyfikacji Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, ADD, czyli deficyt uwagi w międzynarodowej klasyfikacji chorób
Bardziej szczegółowoDYSLEKSJA PORADY DLA RODZICÓW
DYSLEKSJA PORADY DLA RODZICÓW CO TO JEST DYSLEKSJA? Dysleksja rozwojowa jest to zespół zaburzeń występujących w procesie uczenia się, czytania i pisania u dzieci o prawidłowym rozwoju umysłowym. U podstaw
Bardziej szczegółowoOFERTA. Poradnia Psychologiczno- Pedagogiczna. ważne ogłoszenie. na rok szkolny 2017/2018
OFERTA na rok szkolny 2017/2018 Poradnia Psychologiczno- Pedagogiczna ważne ogłoszenie W roku szkolnym 2017/2018 poradnia rozpoczyna IV edycję Szkoły dla rodziców i wychowawców. Wszystkie proponowane formy
Bardziej szczegółowoAkademia Rozwoju Małego Dziecka
Aktualnie zbieram grupy na następujące zajęcia: Akademia Rozwoju Małego Dziecka 1. Maluszkowo - zajęcia dla dzieci do 2 roku życia - czas trwania zajęć: 45 minut / dziecko+dorosły opiekun zajęcia stymulujące
Bardziej szczegółowoW jaki sposób pracować z dzieckiem z ADHD w szkole i w domu?
Literka.pl W jaki sposób pracować z dzieckiem z ADHD w szkole i w domu? Data dodania: 2004-06-01 11:30:00 W ciągłych zmaganiach nauczycieli i rodziców w wychowaniu dziecka z ADHD warto przytoczyć opinię
Bardziej szczegółowoNadpobudliwość psychoruchowa u dzieci w wieku przedszkolnym i młodszym szkolnym - objawy i metody postępowania
Nadpobudliwość psychoruchowa u dzieci w wieku przedszkolnym i młodszym szkolnym - objawy i metody postępowania Dr hab. Aneta R. Borkowska Zakład Psychologii Klinicznej i Neuropsychologii UMCS Lublin Nadpobudliwość
Bardziej szczegółowosystematyczne nauczanie
dojrzałość Osiągnięcie przez dziecko takiego poziomu rozwoju fizycznego, psychicznego i społecznego, który czyni je wrażliwym i podatnym na systematyczne nauczanie i wychowanie; harmonijne współgranie
Bardziej szczegółowoUczeń zagrożony niedostosowaniem społecznym Opis przypadku We wrześniu naukę w IV klasie szkoły podstawowej rozpoczął Eryk.
Uczeń zagrożony niedostosowaniem społecznym Opis przypadku We wrześniu naukę w IV klasie szkoły podstawowej rozpoczął Eryk. Wkrótce wszyscy nauczyciele uczący w tej klasie mówili tylko o nim i o jego zachowaniach.
Bardziej szczegółowoOFERTA na rok szkolny 2014/2015
OFERTA na rok szkolny 2014/2015 GRUPOWE FORMY PRACY Z DZIEĆMI I MŁODZIEŻĄ PRZEDSZKOLA Lp. TEMATYKA CZAS PROWADZĄCA TRWANIA 1. Jak rodzice mogą wspomóc rozwój ruchowy i grafomotoryczny dziecka warsztaty
Bardziej szczegółowoCZYNNIKI SPRZYJAJĄCE NAWIĄZYWANIU I PODTRZYMYWANIU POZYTYWNYCH RELACJI WYCHOWAWCY KLASY Z RODZICAMI UCZNIÓW
CZYNNIKI SPRZYJAJĄCE NAWIĄZYWANIU I PODTRZYMYWANIU POZYTYWNYCH RELACJI WYCHOWAWCY KLASY Z RODZICAMI UCZNIÓW (materiał nr 1) 1. Podmiotowe traktowanie wszystkich rodziców (bezpośredni kontakt z każdym z
Bardziej szczegółowoPraca z rodzicami dziecka i nastolatka z ADHD
Praca z rodzicami dziecka i nastolatka z ADHD K A T A R Z Y N A O R K I S Z S T O W A R Z Y S Z E N I E N A R Z E C Z D Z I E C I Z N A D P O B U D L I W O Ś C I Ą P S Y C H O R U C H O W Ą Moment narodzenia
Bardziej szczegółowoDiagnoza potrzeb i problemów występujących w społeczności szkolnej
Diagnoza potrzeb i problemów występujących w społeczności szkolnej Celem diagnozy środowiska szkolnego jest opracowanie i stworzenie jak najlepszych warunków rozwojowych dla dzieci i uczniów przebywających
Bardziej szczegółowopozytywnych zachowań dziecka i chwalenie za nie oraz rygorystyczne przestrzeganie norm i zasad.
ADHD ADHD czyli zespół nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami koncentracji występuje u około 3-10 % dzieci w młodszym wieku szkolnym, z tego tylko 1/5 poddawana jest leczeniu. ADHD może przejawiać
Bardziej szczegółowoWCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA MAŁGORZATA URYNEK
WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA MAŁGORZATA URYNEK Wczesna interwencja to zintegrowany system oddziaływań profilaktycznych, diagnostycznych, leczniczo-rehabilitacyjnych i terapeutycznych, których podmiotem
Bardziej szczegółowoJAK MOTYWOWAĆ DZIECKO DO NAUKI
JAK MOTYWOWAĆ DZIECKO DO NAUKI Motywacja to: CO TO JEST MOTYWACJA? stan gotowości człowieka do podjęcia określonego działania, w tym przypadku chęć dziecka do uczenia się, dążenie do rozwoju, do zaspokajania
Bardziej szczegółowoWielu rodziców zastanawia się, czy ich dziecko jest w pełni gotowe, by sprostać wymaganiom jakie niesie za sobą szkoła.
O GOTOWOŚCI SZKOLNEJ Rozpoczęcie nauki szkolnej to bardzo ważny moment w życiu każdego dziecka. Pójście do szkoły poprzedzone jest rocznym obowiązkowym przygotowaniem przedszkolnym, któremu podlegają wszystkie
Bardziej szczegółowoADHD WYZWANIE SPOŁECZNE CZY NEGACJA? Spotkanie trzecie - Niefarmakologicznie i systemowo o ADHD -
ADHD WYZWANIE SPOŁECZNE CZY NEGACJA? Spotkanie trzecie - Niefarmakologicznie i systemowo o ADHD - mgr inż. Tamara Olszewska Psychopedagog Przewodnicząca Kola Pomocy Dzieciom z ADHD TPD w Szczecinie Kierownik
Bardziej szczegółowoDziałania Poradni Psychologiczno Pedagogicznej na rzecz przedszkoli i szkół w związku z obniżeniem wieku realizacji obowiązku szkolnego
Działania Poradni Psychologiczno Pedagogicznej na rzecz przedszkoli i szkół w związku z obniżeniem wieku realizacji obowiązku szkolnego Katarzyna Staszczuk DYREKTOR PP P w Ostrołęce Publiczna placówka
Bardziej szczegółowoPLAN PRACY PSYCHOLOGA SZKOLNEGO ROK SZKOLNY 2014/2015
PLAN PRACY PSYCHOLOGA SZKOLNEGO ROK SZKOLNY 2014/2015 L.P. ZADANIA DO REALIZACJI CEL TERMIN I. Prowadzenie badań i działań diagnostycznych dotyczących uczniów w tym diagnozowanie potencjalnych możliwości
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z edukacji dla bezpieczeństwa w Szkole Podstawowej nr 3 w Zamościu
Wymagania edukacyjne z edukacji dla bezpieczeństwa w Szkole Podstawowej nr 3 w Zamościu I. KRYTERIA OCENIANIA Wiedzę i umiejętności ucznia ocenia się na poziomach: podstawowym obejmuje on poziom konieczny
Bardziej szczegółowoREFERAT: Jak pomóc dzieciom z nadpobudliwością psychoruchową?
REFERAT: Jak pomóc dzieciom z nadpobudliwością psychoruchową? Nadpobudliwość psychoruchowa to zespół cech zachowania, który dotyczy czynności psychicznych i motorycznych. Występuje w postaci : wzmożonego
Bardziej szczegółowoADHD. Opracowanie: Agnieszka Ignatowicz-Witkowska
ADHD Opracowanie: Agnieszka Ignatowicz-Witkowska Objawy ADHD Zaburzenia uwagi: -selektywność, trwałość, przerzutność, podzielność, rozpiętość Nadruchliwość Impulsywność Zaburzenia uwagi Krótki czas skupienia
Bardziej szczegółowoRozpoznawanie i sposoby pracy z dziećmi z zespołem ADHD
Literka.pl Rozpoznawanie i sposoby pracy z dziećmi z zespołem ADHD Data dodania: 2004-08-29 16:00:00 ADHD (Attention Deficyt Hyperacktivity Disorder)- dla tego zespołu objawów stosuje się dwa określenia:
Bardziej szczegółowoBezpośrednio po zgłoszeniu / w ramach konsultacji lub innym ustalonym terminie
Porady indywidualne bez badań dla dzieci i młodzieży Poradnictwo dla rodziców (opiekunów prawnych) dzieci i młodzieży Konsultacje dla rodziców, nauczycieli, wychowawców, pedagogów szkolnych, dyrektorów
Bardziej szczegółowoPoradnia Psychologiczno Pedagogiczna ul.c.k.norwida 2a tel. 0 81 751 52 36 21-040 Świdnik fax. 0 81 759 15 10 e-mail: info@poradnia.swidnik.
ROK SZKOLNY 2012//13 OFERTA PORADNII PSYCHOLOGIICZNO PEDAGOGIICZNEJ W ŚWIIDNIIKU I. Badania psychologiczne i pedagogiczne dzieci młodzieży oraz opiniowanie w zakresie: oceny rozwoju psychoruchowego; funkcjonowania
Bardziej szczegółowoGimnazjum nr 1 im. Stanisława Wyspiańskiego w Lubaniu
Gimnazjum nr 1 im. Stanisława Wyspiańskiego w Lubaniu Indywidualny Program Edukacyjno -Terapeutyczny Imię i nazwisko ucznia: Klasa. Data i miejsce urodzenia:. Wychowawca.. Indywidualny Program Edukacyjno
Bardziej szczegółowoZespół nadpobudliwości psychoruchowej
Zespół nadpobudliwości psychoruchowej 1. Charakterystyka objawów Zespół nadpobudliwości psychoruchowej w terminologii medycznej określany jest jako zespół hiperkinetyczny lub zespół ADHD (od angielskiej
Bardziej szczegółowoCzy to smutek, czy już depresja?
Niebezpieczna siostra smutku jak rozpoznać i poradzić sobie z depresją? Warsztaty dla uczniów Czy to smutek, czy już depresja? Podstawowe różnice Smutek To emocja, której doświadczanie jest naturalne dla
Bardziej szczegółowoJak pomóc dziecku w okresie adaptacji w klasie I?
Jak pomóc dziecku w okresie adaptacji w klasie I? Magdalena Czub Zespół Wczesnej Edukacji Instytut Badań Edukacyjnych w Warszawie Uczelnie dla szkół Adaptacja w szkole Nauczyciel Dziecko Rodzic Rozpoznanie
Bardziej szczegółowoPLAN PROFILAKTYCZNY GIMNAZJUM IM. STEFANA ŻECHOWSKIEGO W KSIĄŻU WIELKIM W ROKU SZKOLNYM 2015 / 2016
PLAN PROFILAKTYCZNY GIMNAZJUM IM. STEFANA ŻECHOWSKIEGO W KSIĄŻU WIELKIM W ROKU SZKOLNYM 2015 / 2016 Zadanie Formy realizacji Termin realizacji Odpowiedzialny Uwagi 1. Rozmowy indywidualne z uczniami, rodzicami,
Bardziej szczegółowoMetody pracy z dzieckiem z zespołem ADHD
Metody pracy z dzieckiem z zespołem ADHD Materiały informacyjne dla wychowawców, nauczycieli i rodziców gimnazjum Opracowanie mgr Agnieszka Szkutnik pedagog szkolny Czeladź 2006r. 1 Spis Treści: I. Podstawowe
Bardziej szczegółowoADRESACI SZKOLEŃ : ORGANIZACJA SZKOLEŃ: 24 h ( 4 zjazdy x 6 h) 2 ZJAZDY (2-dniowe: piątek/ sobota) I PROPOZYCJA. 1 ZJAZD (piątek/ sobota)
Ośrodek Rozwoju Edukacji Niepubliczny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Koninie wpisany w rejestr ewidencji Marszałka Województwa Wielkopolskiego Nr DE.III.1.5471.54/3/2014 działający przy Stowarzyszeniu
Bardziej szczegółowoZachowania trudne to zachowania niefunkcjonalne, które ograniczają lub nawet uniemożliwiają uczenie się i codzienne funkcjonowanie zgodnie z
Zachowania trudne to zachowania niefunkcjonalne, które ograniczają lub nawet uniemożliwiają uczenie się i codzienne funkcjonowanie zgodnie z przyjętymi normami. zaburzenie codziennej rutyny/ schematu,
Bardziej szczegółowoProgram wyjazdów integracyjnych dla klas IV
Program wyjazdów integracyjnych dla klas IV W naszej szkole realizowane są wyjazdy integracyjne dla uczniów klasy IV. Najczęściej wyjazdy te trwają trzy dni i uczestniczy w nim jeden zespół klasowy. Wyjazd
Bardziej szczegółowoTemat zajęć: Agresja jak sobie z nią poradzić?
PRZEMOC I AGRESJA WŚRÓD UCZNIÓW Temat zajęć: Agresja jak sobie z nią poradzić? Czas trwania: 45 minut Cel główny: kształtowanie u uczniów postaw zmierzających do eliminowania zachowań agresywnych oraz
Bardziej szczegółowoEwa Sowińska Kinga Szyca
Ewa Sowińska Kinga Szyca Nadruchliwość Zaburzenia koncentracji Nadmierna impulsywność ADHD Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (Attention Deficit Hyperactivity Disorder ADHD) jest zaburzeniem
Bardziej szczegółowoNiepowodzenia szkolne. Przyczyny, skutki, zapobieganie.
Literka.pl Niepowodzenia szkolne. Przyczyny, skutki, zapobieganie. Data dodania: 2012-02-10 14:11:17 Autor: Anna Bajorek W referacie przedstawione zostało zagadnienie niepowodzeń szkolnych dzieci i młodzieży
Bardziej szczegółowoOferta szkoleń. na rok szkolny 2017/2018
Oferta szkoleń Poradni Psychologiczno Pedagogicznej nr 3 w Krakowie DLA UCZNIÓW indywidualne formy pomocy na rok szkolny 2017/2018 badania, diagnoza psychologiczno- pedagogiczna, opieka postdiagnostyczna,*
Bardziej szczegółowoODBIORCY OFERTY. dzieci w wieku przedszkolnym OSOBA PROWADZĄCA TERMIN PORADNI PSYCHOLOGICZNO PEDAGOGICZNEJ W TRZEBNICY
dzieci w wieku przedszkolnym ODBIORCY OFERTY PORADNIA PSYCHOLOGICZNO PEDAGOGICZNA W TRZEBNICY 55-100 Trzebnica, ul. Wrocławska 10, tel. 71 312 07 49 www.poradniapp.trzebnica.pl, e-mail: ppp-trzebnica@wp.pl
Bardziej szczegółowoSzkoła Podstawowa nr7 im. Jana Pawła II w Oleśnicy Program adaptacyjny dla uczniów klas czwartych Uczę się z radością
Szkoła Podstawowa nr7 im. Jana Pawła II w Oleśnicy Program adaptacyjny dla uczniów klas czwartych Uczę się z radością Opracował zespół wychowawców klas IV-VI 1. Idea i założenia teoretyczne programu Sytuacja
Bardziej szczegółowoRola rodziców w kształtowaniu motywacji do nauki. Zespół Szkół w Rycerce Górnej
Rola rodziców w kształtowaniu motywacji do nauki Zespół Szkół w Rycerce Górnej CO TO JEST MOTYWACJA? Na słowo MOTYWACJA składają się dwa słówka: Motyw i Akcja. Czyli aby podjąć jakieś określone działanie
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLA PUBLICZNEGO W RUDNIE
PROGRAM WYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLA PUBLICZNEGO W RUDNIE Podstawy prawne: Ustawa z dnia 7 wrzesnia1991 r. o systemie oświaty ( DZ. U z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, oraz z 2009 r. Nr.6 poz.33, Nr 31 poz. 206
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWE OCENIANIE Z RELIGII W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 1 W GORZOWIE WLKP.
PRZEDMIOTOWE OCENIANIE Z RELIGII W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 1 W GORZOWIE WLKP. Przedmiotowe ocenianie z religii jest zgodne z Wewnątrzszkolnym Ocenianiem w Szkole Podstawowej nr 1 w Gorzowie Wlkp. Założenia
Bardziej szczegółowoPrzygotowanie rodziców do wspomagania dziecka w uczeniu się nowej roli bycia uczniem
Przygotowanie rodziców do wspomagania dziecka w uczeniu się nowej roli bycia uczniem Dowiem się wielu ciekawych rzeczy Poznam nowych kolegów Będą ciekawe zajęcia Wiedza i umiejętności Informacja DOBRY
Bardziej szczegółowoDokumenty elektroniczne CD-ROM
Dokumenty elektroniczne CD-ROM Sygnatura: Płk 116 Opracowany materiał zawiera 260 ćwiczeń z wyrazami oraz 70 fabularyzowanych ćwiczeń ze zdaniami. Jedna sesja ćwiczeń przewidziana jest na 20 minut pracy,
Bardziej szczegółowoOdbiorca- dzieci i młodzież
OFERTA PORADNI PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNEJ W CHOJNICACH NA ROK SZKOLNY 2016/2017 Specjalistyczne zajęcia dla dzieci i młodzieży Warsztaty i prelekcje dla nauczycieli/pedagogów Spotkania dla rodziców Odbiorca-
Bardziej szczegółowoOferta placówki w roku szkolnym 2011/2012
Oferta placówki w roku szkolnym 2011/2012 PORADNIA PSYCHOLOGICZNO PEDAGOGICZNA 77 300 Człuchów, ul. Szczecińska 20 tel./fax 59 83 411 33, email: poradnia@ppp.czluchow.org.pl http://www.ppp.czluchow.org.pl
Bardziej szczegółowoKRYTERIA OCEN W EDUKACJI WCZESNOSZKOLNEJ. Szkoła Podstawowa nr 273 im. Aleksandra Landy
KRYTERIA OCEN W EDUKACJI WCZESNOSZKOLNEJ Szkoła Podstawowa nr 273 im. Aleksandra Landy W klasach I-III szkoły podstawowej uczeń w ciągu dnia pracy za wykonane zadanie edukacyjne otrzymuje krótką ocenę
Bardziej szczegółowo(imię i nazwisko nauczyciela) (przedmiot) (numer programu)
Iwona Jończyk (imię i nazwisko nauczyciela) Wybrane zagadnienia z psychologii społecznej (przedmiot) 2407MR i GŻ 1997.08.18 (numer programu) Klasa IV TŻa, IV TŻb Lp. Cele kształcenia i wychowania Treści
Bardziej szczegółowoWYNIKI EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ: WYMAGANIE 5. PRZEDMIOT EWALUACJI: Kształtowane są postawy i respektowane normy społeczne. Wnioski:
WYNIKI EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ: WYMAGANIE 5. PRZEDMIOT EWALUACJI: Kształtowane są postawy i respektowane normy społeczne. Rodzice dostrzegają fakt przyswajania norm społecznych przez dzieci. Według rodziców
Bardziej szczegółowoOpinia nauczyciela o uczniu zagrożonym niedostosowaniem społecznym/niedostosowanym społecznie *
Opinia nauczyciela o uczniu zagrożonym niedostosowaniem społecznym/niedostosowanym społecznie * Imię i nazwisko ucznia:. Szkoła/klasa..... Środowisko rodzinne dziecka: Sytuacja społeczno-ekonomiczna dziecka:
Bardziej szczegółowoKwestionariusz wywiadu o dziecku
Szanowni Państwo Bardzo prosimy o wypełnienie poniższego kwestionariusza. Zawarte w nim informacje pozwolą nam na postawienie dokładniejszej diagnozy oraz na przygotowanie bardziej indywidualnego planu
Bardziej szczegółowoProfilaktyka agresji i przemocy w szkołach część I. mgr Jolanta Kamińska Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna w Słupsku
Profilaktyka agresji i przemocy w szkołach część I mgr Jolanta Kamińska Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna w Słupsku Raport NIK Przeciwdziałanie zjawiskom patologii wśród dzieci i młodzieży szkolnej
Bardziej szczegółowoNiepubliczna Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna w Luzinie. Oferta zakres działalności:
Niepubliczna Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna w Luzinie Oferta zakres działalności: Interdyscyplinarna diagnoza psychologiczno pedagogiczno - logopedyczna. Diagnozowanie poziomu rozwoju, potrzeb i
Bardziej szczegółowoProblemy z zakresu zdrowia psychicznego uczniów gdańskich szkół z perspektywy pracy publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych
Problemy z zakresu zdrowia psychicznego uczniów gdańskich szkół z perspektywy pracy publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych dr Natalia Chojnacka Lucyna Maculewicz Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna
Bardziej szczegółowoPoradnia Psychologiczno Pedagogiczna ul.c.k.norwida 2a tel. 0 81 751 52 36 21-040 Świdnik fax. 0 81 759 15 10 e-mail: info@poradnia.swidnik.
ROK SZKOLNY 2014//2015 OFERTA PORADNII PSYCHOLOGIICZNO PEDAGOGIICZNEJ W ŚWIIDNIIKU I. Badania psychologiczne i pedagogiczne dzieci młodzieży oraz opiniowanie w zakresie: oceny rozwoju psychoruchowego;
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI KLASY IV- VI
PROGRAM PROFILAKTYKI KLASY IV- VI OBSZAR CELE SPOSOBY REALIZACJI ODPOWIE - DZIALNI UWAGI I. Integracja grupy i współdziałanie. 1.Zwiększenie spójności grupy 2.Budowanie relacji z kolegami. 3.Zwiększenie
Bardziej szczegółowoZAŁĄCZNIK nr 5 do STATUTU ORGANIZACJA POMOCY PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNEJ W PRZEDSZKOLU I SZKOLE ROZDZIAŁ I PODSTAWY PRAWNE 1 ROZPORZĄDZENIE
ZAŁĄCZNIK nr 5 do STATUTU ORGANIZACJA POMOCY PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNEJ W PRZEDSZKOLU I SZKOLE ROZDZIAŁ I PODSTAWY PRAWNE 1 ROZPORZĄDZENIE Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia
Bardziej szczegółowoPLAN PRACY PEDAGOGA SPECJALNEGO Szkoły Podstawowej im. Janusza Korczaka W Kleszczowie na rok szkolny 2019/ 2020
PLAN PRACY PEDAGOGA SPECJALNEGO Szkoły Podstawowej im. Janusza Korczaka W Kleszczowie na rok szkolny 2019/ 2020 Zadania Cele szczegółowe i formy realizacji Termin realizacji Diagnozowanie uczniów, w tym
Bardziej szczegółowoAttention Deficyt Disorder Attention Deficyt Hiperactivity Disorder ADD / ADHD. Oprac. Adam M. Zalepa
Attention Deficyt Disorder Attention Deficyt Hiperactivity Disorder ADD / ADHD Oprac. Adam M. Zalepa ADHD / ADD Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami koncentracji uwagi (Attention Deficyt/Hiperactivity
Bardziej szczegółowoPoradnia Psychologiczno Pedagogiczna ul.c.k.norwida 2a tel. 0 81 751 52 36 21-040 Świdnik fax. 0 81 759 15 10 e-mail: info@poradnia.swidnik.
Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna ROK SZKOLNY 2013//14 OFERTA PORADNII PSYCHOLOGIICZNO PEDAGOGIICZNEJ W ŚWIIDNIIKU I. Badania psychologiczne i pedagogiczne dzieci młodzieży oraz opiniowanie w zakresie:
Bardziej szczegółowoKaja Kasprzak. Diagnoza dziecka z grupy ryzyka dysleksji
Kaja Kasprzak Diagnoza dziecka z grupy ryzyka dysleksji Kaja Kasprzak pedagog w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Rogoźnie Analiza problemu: I. Informacje o dziecku Oskar, uczeń klasy II szkoły podstawowej.
Bardziej szczegółowoCZY NASZE DZIECKO MOŻE
CZY NASZE DZIECKO MOŻE JUŻ IŚĆ DO SZKOŁY? Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna nr 2 im. ks. dra S. Wilczewskiego w Katowicach OBOWIĄZEK SZKOLNY W KRAJACH EUROPEJSKICH GOTOWOŚĆ SZKOLNA Osiągnięcie przez
Bardziej szczegółowoKonstruowanie programów wspomagania rozwoju dzieci w świetle przeprowadzonej diagnozy przedszkolnej
Konstruowanie programów wspomagania rozwoju dzieci w świetle przeprowadzonej diagnozy przedszkolnej Danuta Mroczyk Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Zielonej Górze I co dalej z diagnozą przedszkolną?
Bardziej szczegółowoOpracowała: K. Komisarz
Opracowała: K. Komisarz EEG ElektroEncefaloGraf - aparat do pomiaru fal mózgowych i oceny pracy mózgu. BIOFEEDBACK - z ang. biologiczne sprzężenie zwrotne (dostarczanie człowiekowi informacji zwrotnej
Bardziej szczegółowoWPŁYW POCHWAŁY NA ROZWÓJ DZIECKA
WPŁYW POCHWAŁY NA ROZWÓJ DZIECKA Pochwała jest jednym z czynników decydujących o prawidłowym rozwoju psychicznym i motywacyjnym dziecka. Jest ona ogromnym bodźcem motywującym dzieci do działania oraz potężnym
Bardziej szczegółowoGimnazjum nr 1 im. Jana Kochanowskiego w Koluszkach SZKOLNY SYSTEM WSPIERANIA UCZNIA Z TRUDNOŚCIAMI W UCZENIU SIĘ. Opracowała: Emilia Michalak
Gimnazjum nr 1 im. Jana Kochanowskiego w Koluszkach SZKOLNY SYSTEM WSPIERANIA UCZNIA Z TRUDNOŚCIAMI W UCZENIU SIĘ Opracowała: Emilia Michalak Koluszki, rok szkolny 2006/2007 PODSTAWA PRAWNA Rozporządzenie
Bardziej szczegółowo