Czym się różni ADHD od ADD? Przy ADD istnieją dwa symptomy: nieuwaga; impulsywność. Przy ADHD stwierdzamy: nieuwagę; impulsywność; hiperaktywność.

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Czym się różni ADHD od ADD? Przy ADD istnieją dwa symptomy: nieuwaga; impulsywność. Przy ADHD stwierdzamy: nieuwagę; impulsywność; hiperaktywność."

Transkrypt

1 Mity, fakty, diagnoza i terapia ADHD, to tylko część informacji, z którymi możesz się zapoznać czytając niniejszy artykuł. Sprawdź jak zachowuje się dziecko dotknięte ADHD i co robić, aby pomóc mu odnaleźć się w tak dziwnym dla niego świecie. Określenie ADHD pochodzi od angielskiego Attention Deficyt Hyperactivity Disorder i oznacza zespół nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami koncentracji uwagi [wg powszechnie używanej Klasyfikacji Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego DSM IV ]. Stosowana jest także nazwa Hyperkinetic Disorder czyli zespół hiperkinetyczny, lub zaburzenia hiperkinetyczne [wg Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób Światowej Organizacji Zdrowia ICD -10]. Czym się różni ADHD od ADD? Przy ADD istnieją dwa symptomy: nieuwaga; impulsywność. Przy ADHD stwierdzamy: nieuwagę; impulsywność; hiperaktywność. Trzy podtypy ADHD: -I. Podtyp z przewagą zaburzeń koncentracji uwagi. W tym podtypie występują trudności w skupieniu uwagi, dziecko nie wykazuje jednak nadmiernej aktywności ruchowej. -II. Podtyp z przewagą nadpobudliwości psychoruchowej. Możliwe jest dłuższe skupienie uwagi przy odpowiednim poziomie motywacji. Dominującym objawem jest jednak nieuzasadniona, nadmierna aktywność ruchowa. -

2 III. Podtyp mieszany. Występuje, gdy u dziecka zauważalne są zaburzenia koncentracji uwagi, słaba kontrola impulsów oraz nadmierna aktywność. ADHD i fakty Badania naukowe pozwoliły ustalić, iż ADHD ma genetyczne podłoże. Prawdopodobieństwo wystąpienia ADHD u dziecka wynosi nawet 50%, jeśli u jednego z rodziców stwierdzono to zaburzenie. Jeśli dalszy członek rodziny miał ADHD, ryzyko wystąpienia zaburzenia u dziecka jest 5 7 razy większa niż w rodzinach nie dotkniętych tym zaburzeniem. Wiadomo także, iż za powstanie ADHD jest odpowiedzialnych kilka genów. Ustalono, że trudności, których doświadczają osoby dotknięte ADHD wiążą się z zachwianą równowagą podstawowych hormonów mózgowych noradrenaliny i dopaminy. Odpowiedni poziom dopaminy umożliwia nam kierowanie uwagą dowolną i skupienie się na tym, co robimy. Noradrenalina odpowiada natomiast za rozpoznanie bodźca pod kątem bezpieczeństwa. Właściwy poziom tego hormonu umożliwia adekwatną do bodźca reakcję. W przypadku jej niedoboru dziecko może zlekceważyć niebezpieczeństwo, zaś jej nadmiar powoduje ciągły stan mobilizacji i pobudzenia. U osób bardzo impulsywnych stwierdzono także niedobór serotoniny - neuroprzekaźnika, który odpowiada za stan zadowolenia, pozytywne nastawienie oraz pozwala na kontrolę zachowań. ADHD i mity Na temat ADHD istnieje wiele błędnych przekonań i mitów nie mających poparcia w badaniach naukowych. Wiążą one ADHD z błędami wychowawczymi, złą dietą, zbyt długim oglądaniem telewizji, czy graniem w gry komputerowe. Jedno z bardziej szkodliwych przekonań sugeruje, iż z ADHD można wyrosnąć w okresie dojrzewania. Niestety niezdiagnozowany i nie leczony odpowiednio problem nie znika sam, a nasila się w okresie dojrzewania, pogarszając funkcjonowanie dziecka. Dlaczego tak się dzieje?

3 Obserwowane u dzieci i młodzieży zaburzenia koncentracji uwagi, impulsywność i nadmierna aktywność negatywnie wpływają na ich rozwój emocjonalny, społeczny i intelektualny. Funkcjonują one często poniżej swoich możliwości, brak im motywacji do wypełniania stawianych przed nimi zadań, a niska samoocena powoduje wycofywanie się z aktywnego życia. Dzieci z ADHD i ich problemy Ich problemy wiążą się przede wszystkim z: rozwijaniem cech prawidłowej osobowości; zdobyciem dobrego wykształcenia; utrzymaniem się w szkole i pracy z powodu ciągłego łamania zasad; zachowaniem równowagi emocjonalnej (często cierpią na zaburzenia depresyjne); utrzymywaniem stałych związków; doświadczaniem poczucia sensu życia (istnieje większe ryzyko popełnienia samobójstwa). Ryzyko wystąpienia tych problemów wzrasta, jeśli dziecko nie uzyska odpowiedniej pomocy i wsparcia. Dlatego istotne jest jak najwcześniejsze rozpoznanie objawów ADHD. Diagnoza Jednoznaczne postawienie diagnozy jest wciąż bardzo trudne. Wymaga współpracy wielu specjalistów oraz ogromnego doświadczenia i wiedzy. Koniecznie należy wykonać badania wykluczające inne choroby, które mogą objawiać się nadpobudliwością (badania pediatryczne, neurologiczne, badania okulistyczne, audiologiczne). Niezbędna jest obserwacja zachowań dziecka oraz rozmowa z nauczycielem znającym dziecko więcej niż pół roku. Wykonuje się także badania psychologiczne, oceniające również iloraz inteligencji.

4 Rzetelna diagnoza jest podstawą opracowania dobrego programu terapii dziecka. ADHD może powodować różne problemy w wielu dziedzinach życia. Pomoc powinna być dostosowana do potrzeb każdego dziecka i jego rodziców. Obecnie uważa się, iż najbardziej skuteczne jest łączenie leczenia farmakologicznego, oddziaływań psychologicznych i psychoedukacji. Przy okazji farmakoterapii warto rozwiać jeszcze jeden mit. Mianowicie, leki nie leczą nadpobudliwości, mogą jedynie zmniejszyć objawy, na które działają. Czasem dobranie odpowiedniego leku może wymagać dłuższego czasu. Warto pamiętać o tym, że każdy lek ma niepożądane działania, o których należy informować pacjenta. Dobrze dobrane leki mogą pomóc dziecku łatwiej skupić się na nauce, ułatwić uważne słuchanie tego, co się do niego mówi i ograniczać impulsywność. Kiedy i jak rozpoznać ADHD? Rozpoznanie ADHD jest możliwe, gdy niepokojące zachowania dziecka trwają ponad sześć miesięcy i są obserwowane przynajmniej w dwóch środowiskach w szkole i domu. Jeśli pewne zachowania pojawiają się tylko w domu lub tylko w szkole musimy odszukać innych źródeł trudności dziecka. Nadpobudliwość psychoruchowa nie pojawia się nagle. Rodzicom dzieci z ADHD trudno jest stwierdzić, kiedy zaczęły się problemy. Dzieci te od urodzenia są bardzo ruchliwe, mało śpią, często płaczą, wymagają stałej uwagi i kontroli. Początkowo na plan pierwszy wysuwają się objawy nadruchliwości. W okresie przedszkolnym, zwłaszcza w klasie 0 widoczne są już trudności w skupieniu uwagi na zabawach, nauce liter, wykonywaniu prac plastycznych. Coraz częściej można zaobserwować zachowania impulsywne, dziecko popada w konflikty z rówieśnikami oraz nie przestrzega reguł panujących w grupie. Problemy te oczywiście narastają, gdy dziecko rozpoczyna naukę szkolną. Nie jest wtedy w stanie sprostać wymaganiom, które stawia przed nim szkoła. Trudności w rozwoju umiejętności społecznych skutkują często poczuciem wyizolowania z grupy rówieśniczej. Zaburzenia koncentracji uwagi negatywnie wpływają na proces uczenia się i zdobywania nowych umiejętności. To wszystko prowadzi do poczucia niskiej wartości i coraz mniejszej motywacji do dalszego wysiłku.

5 Ciekawostka ADHD rozpoznaje się 3-4 razy częściej u chłopców niż u dziewczynek. U chłopców przeważają objawy nadruchliwości, a dziewczynki doświadczają głównie trudności w koncentracji uwagi. Ponieważ nie sprawiają kłopotów wychowawczych, rzadko kierowane są do poradni na diagnozę. Przyczyn ich niepowodzeń szkolnych upatruje się w mniejszych zdolnościach. Czym przejawia się ADHD? Nadmierna impulsywność Nadpobudliwe dziecko wie, jak powinno się zachować, jednak postępuje zazwyczaj inaczej. Natychmiastowe reagowanie na pojawiające się bodźce powoduje wiele trudności. Dziecko wtrąca się do rozmowy i zabawy innych, przeszkadza, nieumyślnie niszczy przedmioty, naraża siebie i innych na niebezpieczeństwo. Nie potrafi czekać na swoją kolej czy nagrodę. Domaga się od otoczenia natychmiastowej reakcji na swoje potrzeby. Ma także problem z planowaniem czasu wolnego i odrabiania lekcji. Na niepowodzenia reaguje bardzo gwałtownie i łatwo je wytrącić z równowagi. Nadruchliwość Dziecko z ADHD wykazuje niepohamowaną potrzebę ruchu. Buja się na krześle, chodzi po klasie, wspina się na meble i płoty, rozkręca przedmioty, stuka... Wydaje się mieć niespożytą energię. Jest bardzo sprawne ruchowo. Zaburzenia uwagi Dziecko z ADHD ma trudności z wypełnianiem poleceń i działaniem zgodnie z instrukcją. Nie potrafi skupić się na jednej czynności i doprowadzić pracy do końca. Często nie pamięta, co jest zadane. Prace domowe odrabia bardzo długo oraz łatwo się rozprasza. Sprawia wrażenie, że nie słyszy, gdy się do niego mówi. Z drugiej

6 strony potrafi skupić się bardzo długo na tym, co je szczególnie interesuje, np. grze na komputerze. Monotonne czynności takie jak przepisywanie, śledzenie tekstu czy słuchanie dłuższych wypowiedzi wymagają ciągłej uwagi i sprawiają dziecku dużą trudność. Dziecko nadpobudliwe nie potrafi kierować swoją uwagą dowolną i łatwo rozprasza się pod wpływem zewnętrznych bodźców. Ma trudności z selekcją docierających informacji. Terapia Terapia dzieci z ADHD jest wciąż dużym wyzwaniem dla pedagogów, nauczycieli i psychologów. Dzieci te potrzebują specjalnych metod pracy, które pomogą im lepiej skupiać uwagę. Potrzebują życzliwego wskazywania im kierunku działania, jasnych reguł postępowania i czytelnych granic, oraz uczenia ich ponoszenia konsekwencji własnych zachowań. Przede wszystkim ważne jest zrozumienie, że zachowania impulsywne, roztargnienie, zapominanie i męcząca dla otoczenia nadruchliwość nie są wynikiem ich złej woli. Co obejmuje terapia ADHD? edukację rodziców i nauczycieli; treningi dla rodziców; psychoterapię indywidualną, grupową lub rodzinną; terapię behawioralną (strategie uczące dziecko planowego działania i samokontroli ); terapię farmakologiczną. Podstawowym elementem skutecznej terapii jest odkrycie mocnych stron dziecka i wzmacnianie jego wiary w siebie. Konieczne jest umiejętne stosowanie systemu pochwał i nagród w celu zwiększania motywacji dziecka do realizacji zadań. Terapia uczy rodziców i dzieci, jak żyć z ADHD, a także zwiększa szansę dziecka na odniesienie sukcesu w różnych dziedzinach: edukacji, kontaktów społecznych i rozwijaniu własnych zdolności.

7 Rodzice uwalniają się od ciążącego im poczucia winy i niekompetencji. Ponadto wszyscy członkowie rodziny odzyskują spokój, a ich wzajemne relacje ulegają poprawie. Bibliografia 1. Barkley R. A: ADHD Podjąć wyzwanie, ZYSK i S-ka, Poznań De Jong P. Kim Berg I.: Rozmowy o rozwiązaniach, Księgarnia Akademicka UJ, Kraków Faber A. Mazlish E.: Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały. Jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły. Media Rodzina of Poznań, Inc., Poznań Kovács H - Kaltenthaler B :Moje dziecko ma ADHD,Jedność, Kielce Pfiffner L. J.: Wszystko o ADHD, Zysk i S-ka, Poznań Wolańczyk T., Kołakowski A., Skotnicka M.: Nadpobudliwość psychoruchowa u dzieci, BiFolium, Lublin

AD/HD ( Attention Deficit Hyperactivity Disorder) Zespół Nadpobudliwości Psychoruchowej z Zaburzeniami Koncentracji Uwagi

AD/HD ( Attention Deficit Hyperactivity Disorder) Zespół Nadpobudliwości Psychoruchowej z Zaburzeniami Koncentracji Uwagi AD/HD ( Attention Deficit Hyperactivity Disorder) Zespół Nadpobudliwości Psychoruchowej z Zaburzeniami Koncentracji Uwagi GENETYCZNIE UWARUNKOWANA, NEUROLOGICZNA DYSFUNKCJA, CHARAKTERYZUJĄCA SIĘ NIEADEKWATNYMI

Bardziej szczegółowo

Jeśli, to nie ADHD to co? Jak rozpoznać kiedy dziecko potrzebuje profesjonalnej diagnozy a kiedy są to wyzwania wychowawcze.

Jeśli, to nie ADHD to co? Jak rozpoznać kiedy dziecko potrzebuje profesjonalnej diagnozy a kiedy są to wyzwania wychowawcze. Jeśli, to nie ADHD to co? Jak rozpoznać kiedy dziecko potrzebuje profesjonalnej diagnozy a kiedy są to wyzwania wychowawcze. Plan: Co to jest ADHD? Objawy ADHD Jak odróżnić ADHD od innych problemów zachowania

Bardziej szczegółowo

Jak rozpoznać zaburzenia rozwojowe u dzieci? Dorota Kalinowska - psycholog

Jak rozpoznać zaburzenia rozwojowe u dzieci? Dorota Kalinowska - psycholog Jak rozpoznać zaburzenia rozwojowe u dzieci? Dorota Kalinowska - psycholog ADHD - nazewnictwo Wg DSM - IV TR: ADHD Attention Deficit Hyperactiviti Disorder /zespół nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami

Bardziej szczegółowo

Projekt pt.: Nauczyciel przedmiotów zawodowych współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Projekt pt.: Nauczyciel przedmiotów zawodowych współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Zajęcia realizowane w ramach projektu współfinansowanego ze środków Unii nr WND- POKL.03.03.02-00-022/08 pt. Nauczyciel przedmiotów zawodowych, w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytet

Bardziej szczegółowo

Co to jest ADHD? Podstawowe informacje dla nauczycieli i rodziców-

Co to jest ADHD? Podstawowe informacje dla nauczycieli i rodziców- Co to jest ADHD? Podstawowe informacje dla nauczycieli i rodziców- Co to jest nadpobudliwość psychoruchowa? Jest to grupa zaburzeń, która charakteryzuje się wczesnym początkiem, połączeniem nadmiernie

Bardziej szczegółowo

SYLWIA WALERYCH PROFESJONALNE PUBLIKACJE DLA SZKÓŁ I PLACÓWEK OŚWIATOWYCH

SYLWIA WALERYCH PROFESJONALNE PUBLIKACJE DLA SZKÓŁ I PLACÓWEK OŚWIATOWYCH SYLWIA WALERYCH ADHD ADHD PROFESJONALNE PUBLIKACJE DLA SZKÓŁ I PLACÓWEK OŚWIATOWYCH Praca z dzieckiem z ADHD Autor: Sylwia Walerych psycholog, psychoterapeuta poznawczo-behawioralny, pracuje z dziećmi

Bardziej szczegółowo

Zespół nadpobudliwości psychoruchowej (ADHD). Przyczyny, diagnoza, zasady terapii.

Zespół nadpobudliwości psychoruchowej (ADHD). Przyczyny, diagnoza, zasady terapii. Literka.pl Zespół nadpobudliwości psychoruchowej (ADHD). Przyczyny, diagnoza, zasady terapii. Data dodania: 2012-04-17 22:43:53 W referacie przedstawiłam, w oparciu o fachową literaturę przedmiotu, definicję

Bardziej szczegółowo

JAK MOTYWOWAĆ DZIECKO DO NAUKI

JAK MOTYWOWAĆ DZIECKO DO NAUKI JAK MOTYWOWAĆ DZIECKO DO NAUKI Motywacja to: CO TO JEST MOTYWACJA? stan gotowości człowieka do podjęcia określonego działania, w tym przypadku chęć dziecka do uczenia się, dążenie do rozwoju, do zaspokajania

Bardziej szczegółowo

Kwestionariusz wywiadu od Nauczycieli

Kwestionariusz wywiadu od Nauczycieli Kwestionariusz wywiadu od Nauczycieli Uprzejmie prosimy o szczegółową informację na temat funkcjonowania dziecka w szkole. Prosimy o podanie przykładów konkretnych zachowań czy sytuacji oraz ocenę, jak

Bardziej szczegółowo

Dyskalkulia - zaburzenie zdolności rozpoznawania liczb i liczenia. Może być wrodzona lub wtórna.

Dyskalkulia - zaburzenie zdolności rozpoznawania liczb i liczenia. Może być wrodzona lub wtórna. Czym jest ADHD ADHD jest sformułowaniem, które coraz częściej słyszymy w szkołach. Stwierdzenie, że dziecko cierpi na ADHD jest często negatywnie odbierane przez rodziców i otoczenie. Zdarza się również,

Bardziej szczegółowo

ADHD ZESPÓŁ NADPOBUDLIWOŚCI PSYCHORUCHOWEJ. /opracowanie: mgr Danuta Piątkowska/

ADHD ZESPÓŁ NADPOBUDLIWOŚCI PSYCHORUCHOWEJ. /opracowanie: mgr Danuta Piątkowska/ ADHD ZESPÓŁ NADPOBUDLIWOŚCI PSYCHORUCHOWEJ /opracowanie: mgr Danuta Piątkowska/ Coraz częściej rodzice, którzy nie dają sobie rady z niespokojnym, łatwo rozpraszającym się dzieckiem, do którego nic nie

Bardziej szczegółowo

ADHD, czyli zespół nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami koncentracji uwagi w klasyfikacji Amerykańskiego Towarzystwa

ADHD, czyli zespół nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami koncentracji uwagi w klasyfikacji Amerykańskiego Towarzystwa ADHD, czyli zespół nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami koncentracji uwagi w klasyfikacji Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, ADD, czyli deficyt uwagi w międzynarodowej klasyfikacji chorób

Bardziej szczegółowo

Uczniowie z nadpobudliwością psychoruchową

Uczniowie z nadpobudliwością psychoruchową Szkoła Podstawowa nr 9 im. Bohaterów Westerplatte w Koninie Uczniowie z nadpobudliwością psychoruchową Opracowała: Nauczyciel wspierający - Iwona Żak Wstęp Uczniowie z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej

Bardziej szczegółowo

EEG Biofeedback. Metoda EEG-Biofeedback wykorzystuje mechanizm sprzężenia zwrotnego do treningu i usprawniania pracy mózgu

EEG Biofeedback. Metoda EEG-Biofeedback wykorzystuje mechanizm sprzężenia zwrotnego do treningu i usprawniania pracy mózgu EEG Biofeedback Metoda EEG-Biofeedback wykorzystuje mechanizm sprzężenia zwrotnego do treningu i usprawniania pracy mózgu EEG Biofeedback to skuteczna metoda terapeutyczna zwiększająca skuteczność funkcjonowania

Bardziej szczegółowo

pozytywnych zachowań dziecka i chwalenie za nie oraz rygorystyczne przestrzeganie norm i zasad.

pozytywnych zachowań dziecka i chwalenie za nie oraz rygorystyczne przestrzeganie norm i zasad. ADHD ADHD czyli zespół nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami koncentracji występuje u około 3-10 % dzieci w młodszym wieku szkolnym, z tego tylko 1/5 poddawana jest leczeniu. ADHD może przejawiać

Bardziej szczegółowo

Rodzina katolicka - Nieposłuszeństwo czy ADHD? czwartek, 24 września :48

Rodzina katolicka - Nieposłuszeństwo czy ADHD? czwartek, 24 września :48 Trudne, nieprzewidywalne, szybkie, impulsywne, a z drugiej strony kochane, tryskające energią i pomysłami, kreatywne, nieszablonowe - takie są dzieci z ADHD. I takie trzeba je zaakceptować i kochać - podkreślają

Bardziej szczegółowo

Zespół nadpobudliwości psychoruchowej

Zespół nadpobudliwości psychoruchowej Zespół nadpobudliwości psychoruchowej 1. Charakterystyka objawów Zespół nadpobudliwości psychoruchowej w terminologii medycznej określany jest jako zespół hiperkinetyczny lub zespół ADHD (od angielskiej

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie ze szkolenia dotyczącego trudności wychowawczych

Sprawozdanie ze szkolenia dotyczącego trudności wychowawczych Sprawozdanie ze szkolenia dotyczącego trudności wychowawczych Trudności wychowawcze mają tak naprawdę najlżejszy ciężar gatunkowy, poważniejsze od nich są zaburzenia emocjonalne, a jeszcze cięższe jest

Bardziej szczegółowo

Problemy z zakresu zdrowia psychicznego uczniów gdańskich szkół z perspektywy pracy publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych

Problemy z zakresu zdrowia psychicznego uczniów gdańskich szkół z perspektywy pracy publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych Problemy z zakresu zdrowia psychicznego uczniów gdańskich szkół z perspektywy pracy publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych dr Natalia Chojnacka Lucyna Maculewicz Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna

Bardziej szczegółowo

Dostrzegalne zmiany u pacjenta na tym etapie terapii winny manifestować się tym, że pacjent :

Dostrzegalne zmiany u pacjenta na tym etapie terapii winny manifestować się tym, że pacjent : CARE BROK sp. z o.o Szkoła Specjalistów Psychoterapii Uzależnień i Instruktorów Terapii Uzależnień O7-306 Brok ul. Warszawska 25 tel.: 793 607 437 lub 603 801 442 mail.: care@brok.edu.pl www.brok.edu.pl

Bardziej szczegółowo

Ewa Sowińska Kinga Szyca

Ewa Sowińska Kinga Szyca Ewa Sowińska Kinga Szyca Nadruchliwość Zaburzenia koncentracji Nadmierna impulsywność ADHD Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (Attention Deficit Hyperactivity Disorder ADHD) jest zaburzeniem

Bardziej szczegółowo

Wskazania do pracy z uczniem z ADHD

Wskazania do pracy z uczniem z ADHD (materiał dla uczestników e-learningu) Wskazania do pracy z uczniem z ADHD Uczniowie z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej ADHD (ang. Attention Deficit Hyperactivity Disorder) Jest to grupa dzieci,

Bardziej szczegółowo

Pokochaj i przytul dziecko z ADHD. ADHD to zespół zaburzeń polegający na występowaniu wzmożonej pobudliwości i problemów z koncentracją uwagi.

Pokochaj i przytul dziecko z ADHD. ADHD to zespół zaburzeń polegający na występowaniu wzmożonej pobudliwości i problemów z koncentracją uwagi. Pokochaj i przytul dziecko z ADHD ADHD to zespół zaburzeń polegający na występowaniu wzmożonej pobudliwości i problemów z koncentracją uwagi. TYPOWE ZACHOWANIA DZIECI Z ADHD: stale wierci się na krześle,

Bardziej szczegółowo

Rozpoznawanie i sposoby pracy z dziećmi z zespołem ADHD

Rozpoznawanie i sposoby pracy z dziećmi z zespołem ADHD Literka.pl Rozpoznawanie i sposoby pracy z dziećmi z zespołem ADHD Data dodania: 2004-08-29 16:00:00 ADHD (Attention Deficyt Hyperacktivity Disorder)- dla tego zespołu objawów stosuje się dwa określenia:

Bardziej szczegółowo

Trudności w czytaniu / pisaniu / liczeniu Standardowa forma pomocy: 5

Trudności w czytaniu / pisaniu / liczeniu Standardowa forma pomocy: 5 Trudności w czytaniu / pisaniu / liczeniu Standardowa forma : 5 1. Wystąpiły wtórne do problemów w czytaniu trudności emocjonalne. m.in.: W razie istotnego nasilenia trudności w tym obszarze wskazana konsultacja

Bardziej szczegółowo

dr n. med. Magdalena Trzcińska

dr n. med. Magdalena Trzcińska DZIECKO Z NERWIAKOWŁÓKNIAKOWATOŚCIĄ TYPU 1 (CHOROBĄ RECKLINGHAUSENA): NAJWAŻNIEJSZE PROBLEMY Z PERSPEKTYWY PSYCHOLOGICZNEJ dr n. med. Magdalena Trzcińska Szpital Uniwersytecki im. dr. A. Jurasza w Bydgoszczy

Bardziej szczegółowo

DEPRESJA POROZMAWIAJMY O NIEJ. Spotkanie z rodzicami uczniów Szkoły Podstawowej Ciechanowiec, r.

DEPRESJA POROZMAWIAJMY O NIEJ. Spotkanie z rodzicami uczniów Szkoły Podstawowej Ciechanowiec, r. DEPRESJA POROZMAWIAJMY O NIEJ Spotkanie z rodzicami uczniów Szkoły Podstawowej Ciechanowiec, 24.11.2017 r. 350 mln osób na świecie jest dotkniętych depresją. 12% Polaków ma obecnie objawy depresji, 16%

Bardziej szczegółowo

DZIECKO NADPOBUDLIWE PSYCHORUCHOWO

DZIECKO NADPOBUDLIWE PSYCHORUCHOWO DZIECKO NADPOBUDLIWE PSYCHORUCHOWO Nadpobudliwość psychoruchowa już od wielu lat jest tematem wielu badań, dyskusji i opracowań. To jedno z najczęściej występujących zaburzeń wieku rozwojowego. Badania

Bardziej szczegółowo

1) Najczęstsze problemy dziecka w szkole z ADHD (podtypem mieszanym): nie przestrzega reguł - skłonność do rozkazywania i kierowania

1) Najczęstsze problemy dziecka w szkole z ADHD (podtypem mieszanym): nie przestrzega reguł - skłonność do rozkazywania i kierowania ADHD (ang. Attention Deficit Hyperactivity Disorder) jest to zespół nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami koncentracji uwagi (zaburzenia hiperkinetyczne). Jest to choroba przejawiająca problemy

Bardziej szczegółowo

ARKUSZ OCENY DOJRZAŁOŚCI PROCESÓW SPOŁECZNO-EMOCJONALNYCH

ARKUSZ OCENY DOJRZAŁOŚCI PROCESÓW SPOŁECZNO-EMOCJONALNYCH ARKUSZ OCENY DOJRZAŁOŚCI PROCESÓW SPOŁECZNO-EMOCJONALNYCH Arkusz wypełnia nauczyciel nauczania przedszkolnego placówki, do której uczęszcza Pani/Pana dziecko... (imię i nazwisko dziecka) D dobrze S średnio

Bardziej szczegółowo

wzrasta drażliwość. Takie objawy nie mieszczą się w ramach klasyfikacji dotyczącej depresji. W związku z tym zdarza się, że u dzieci cierpiących na

wzrasta drażliwość. Takie objawy nie mieszczą się w ramach klasyfikacji dotyczącej depresji. W związku z tym zdarza się, że u dzieci cierpiących na Hasło tegorocznych Światowych Dni Zdrowia obchodzonych 7 kwietnia brzmi: Depresja - porozmawiajmy o niej. Specjaliści pracujący w naszej szkole zachęcają wszystkich rodziców do pogłębienia wiedzy na temat

Bardziej szczegółowo

Przeznaczenie metody Metoda Integracji Sensorycznej jest wykorzystywana w pracy z dziećmi: z autyzmem z Zespołem Aspergera

Przeznaczenie metody Metoda Integracji Sensorycznej jest wykorzystywana w pracy z dziećmi: z autyzmem z Zespołem Aspergera Metoda Integracji Sensorycznej (SI) jest to nowoczesna i bardzo skuteczna forma diagnozy i terapii dzieci. Integracja Sensoryczna opiera się na neurofizjologicznych podstawach klinicznej obserwacji i standaryzowanych

Bardziej szczegółowo

Pewnym krokiem do szkoły, czyli wszystko, co trzeba wiedzieć na temat gotowości szkolnej.

Pewnym krokiem do szkoły, czyli wszystko, co trzeba wiedzieć na temat gotowości szkolnej. Pewnym krokiem do szkoły, czyli wszystko, co trzeba wiedzieć na temat gotowości szkolnej. Gotowość szkolna- sylwetka dziecka dojrzałego i niedojrzałego do rozpoczęcia nauki w szkole Edukacja szkolna jest

Bardziej szczegółowo

TRUDNOŚCI WYNIKAJĄCE ZE STANU ZDROWIA i KONDYCJI UCZNIA. analiza psychologiczna

TRUDNOŚCI WYNIKAJĄCE ZE STANU ZDROWIA i KONDYCJI UCZNIA. analiza psychologiczna TRUDNOŚCI WYNIKAJĄCE ZE STANU ZDROWIA i KONDYCJI UCZNIA analiza psychologiczna Beata Dobińska psycholog Zachodniopomorska Szkoła Biznesu CHOROBA PRZEWLEKŁA A FUNKCJONOWANIE DZIECKA 1569,7 tys. dzieci i

Bardziej szczegółowo

Co to jest ADHD i jak je rozpoznać?

Co to jest ADHD i jak je rozpoznać? Co to jest ADHD i jak je rozpoznać? Opracowanie: Anna Kropiewnicka Nadpobudliwość psychoruchowa ma swój początek zwykle w ciągu pierwszych 5 lat życia dziecka. W tym okresie trudno ją jednak rozpoznać.

Bardziej szczegółowo

Nadpobudliwość psychoruchowa u dzieci w wieku przedszkolnym i młodszym szkolnym - objawy i metody postępowania

Nadpobudliwość psychoruchowa u dzieci w wieku przedszkolnym i młodszym szkolnym - objawy i metody postępowania Nadpobudliwość psychoruchowa u dzieci w wieku przedszkolnym i młodszym szkolnym - objawy i metody postępowania Dr hab. Aneta R. Borkowska Zakład Psychologii Klinicznej i Neuropsychologii UMCS Lublin Nadpobudliwość

Bardziej szczegółowo

- występują one w kilku formach aktywności dziecka (np. nie tylko w szkole, ale i w domu);

- występują one w kilku formach aktywności dziecka (np. nie tylko w szkole, ale i w domu); Urszula Oszwa Rok: Wydawnictwo: Miejsce wydania: Są dzieci, które wyglądają jakby myślały o niebieskich migdałach. Patrzą, ale nie widzą, słyszą ale nie słuchają tego, co się do nich mówi, nie reagują

Bardziej szczegółowo

ADHD WYZWANIE SPOŁECZNE CZY NEGACJA? Spotkanie trzecie - Niefarmakologicznie i systemowo o ADHD -

ADHD WYZWANIE SPOŁECZNE CZY NEGACJA? Spotkanie trzecie - Niefarmakologicznie i systemowo o ADHD - ADHD WYZWANIE SPOŁECZNE CZY NEGACJA? Spotkanie trzecie - Niefarmakologicznie i systemowo o ADHD - mgr inż. Tamara Olszewska Psychopedagog Przewodnicząca Kola Pomocy Dzieciom z ADHD TPD w Szczecinie Kierownik

Bardziej szczegółowo

ADHD- zespół nadpobudliwości psychoruchowej

ADHD- zespół nadpobudliwości psychoruchowej ADHD- zespół nadpobudliwości psychoruchowej Zaburzenie rozwojowe wpisane w klasyfikację chorób dzieci i młodzieży : ICD 10 raz DSM IV Diagnozowane przez psychiatrę. Ma ono charakter strukturalny i czynnościowy.

Bardziej szczegółowo

PROGRAM PROFILAKTYCZNY GIMNAZJUM IM. STEFANA ŻECHOWSKIEGO W KSIĄŻU WIELKIM W LATACH 2014/ /19

PROGRAM PROFILAKTYCZNY GIMNAZJUM IM. STEFANA ŻECHOWSKIEGO W KSIĄŻU WIELKIM W LATACH 2014/ /19 PROGRAM PROFILAKTYCZNY GIMNAZJUM IM. STEFANA ŻECHOWSKIEGO W KSIĄŻU WIELKIM W LATACH 2014/15 2018/19 1 Proponowany Program Profilaktyczny wynika z Programu Wychowawczego szkoły, którego głównym celem jest

Bardziej szczegółowo

Dzieci też przeżywają żałobę. Jak wspierać rodzinę po stracie? Milena Pacuda Anna Sokołowska

Dzieci też przeżywają żałobę. Jak wspierać rodzinę po stracie? Milena Pacuda Anna Sokołowska Dzieci też przeżywają żałobę. Jak wspierać rodzinę po stracie? Milena Pacuda Anna Sokołowska Podstawy teoretyczne Jak kształtuje się pojęcie śmierci u dzieci? Dzieci w wieku do 4 lat: do 2 roku życia poczucie

Bardziej szczegółowo

Kwestionariusz wywiadu diagnostycznego (rodzice, opiekunowie prawni)

Kwestionariusz wywiadu diagnostycznego (rodzice, opiekunowie prawni) Kwestionariusz wywiadu diagnostycznego (rodzice, opiekunowie prawni) Prosimy o wypełnienie SZARYCH PÓL przed pierwszą wizytą i wydrukowanie kwestionariusza Imię i nazwisko dziecka: Data urodzenia: Opiekunowie

Bardziej szczegółowo

Edyta Antoniuk. Strategia postępowania wobec uczennicy przejawiającej symptomy ryzyka dysleksji

Edyta Antoniuk. Strategia postępowania wobec uczennicy przejawiającej symptomy ryzyka dysleksji Edyta Antoniuk Strategia postępowania wobec uczennicy przejawiającej symptomy ryzyka dysleksji Edyta Antoniuk - nauczyciel w Prywatnej Szkole Podstawowej nr 69 w Warszawie Obserwacja ucznia/uczennicy -

Bardziej szczegółowo

Zaburzenia uwagi, czasu reakcji, impulsywność oraz nadaktywność - broszura informacyjna dla rodziców

Zaburzenia uwagi, czasu reakcji, impulsywność oraz nadaktywność - broszura informacyjna dla rodziców Zaburzenia uwagi, czasu reakcji, impulsywność oraz nadaktywność - broszura informacyjna dla rodziców Broszura wydana w ramach projektu: Zwiększenie szans na sukces szkolny oraz społeczny sześciolatków.

Bardziej szczegółowo

DZIECKO Z DEPRESJĄ W SZKOLE I PRZEDSZKOLU INFORMACJE DLA RODZICÓW I OPIEKUNÓW

DZIECKO Z DEPRESJĄ W SZKOLE I PRZEDSZKOLU INFORMACJE DLA RODZICÓW I OPIEKUNÓW DZIECKO Z DEPRESJĄ W SZKOLE I PRZEDSZKOLU INFORMACJE DLA RODZICÓW I OPIEKUNÓW CO TO JEST DEPRESJA? Depresja jako choroba czyli klinicznie rozpoznany zespół depresyjny to długotrwały, szkodliwy i poważny

Bardziej szczegółowo

Czy mój sześciolatek/siedmiolatek jest gotowy by przekroczyć próg szkoły, by stawić czoła nowym wyzwaniom? Czy będzie potrafił podporządkować się

Czy mój sześciolatek/siedmiolatek jest gotowy by przekroczyć próg szkoły, by stawić czoła nowym wyzwaniom? Czy będzie potrafił podporządkować się NOWA RZECZYWISTOŚĆ Czy mój sześciolatek/siedmiolatek jest gotowy by przekroczyć próg szkoły, by stawić czoła nowym wyzwaniom? Czy będzie potrafił podporządkować się szkolnej dyscyplinie? Czy wejdzie w

Bardziej szczegółowo

Attention Deficyt Disorder Attention Deficyt Hiperactivity Disorder ADD / ADHD. Oprac. Adam M. Zalepa

Attention Deficyt Disorder Attention Deficyt Hiperactivity Disorder ADD / ADHD. Oprac. Adam M. Zalepa Attention Deficyt Disorder Attention Deficyt Hiperactivity Disorder ADD / ADHD Oprac. Adam M. Zalepa ADHD / ADD Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami koncentracji uwagi (Attention Deficyt/Hiperactivity

Bardziej szczegółowo

PROGRAM WYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLA PUBLICZNEGO W RUDNIE

PROGRAM WYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLA PUBLICZNEGO W RUDNIE PROGRAM WYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLA PUBLICZNEGO W RUDNIE Podstawy prawne: Ustawa z dnia 7 wrzesnia1991 r. o systemie oświaty ( DZ. U z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, oraz z 2009 r. Nr.6 poz.33, Nr 31 poz. 206

Bardziej szczegółowo

RADY DLA RODZICÓW PODANE PONIŻEJ RADY MAJĄ POMÓC PAŃSTWU W UCHRONIENIU WASZEGO DZIECKA PRZED ZAŻYWANIEM ŚRODKÓW UZALEŻNIAJĄCYCH

RADY DLA RODZICÓW PODANE PONIŻEJ RADY MAJĄ POMÓC PAŃSTWU W UCHRONIENIU WASZEGO DZIECKA PRZED ZAŻYWANIEM ŚRODKÓW UZALEŻNIAJĄCYCH RADY DLA RODZICÓW PODANE PONIŻEJ RADY MAJĄ POMÓC PAŃSTWU W UCHRONIENIU WASZEGO DZIECKA PRZED ZAŻYWANIEM ŚRODKÓW UZALEŻNIAJĄCYCH Rozmawiaj ze swoim dzieckiem o paleniu papierosów, piciu alkoholu i zażywaniu

Bardziej szczegółowo

WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA MAŁGORZATA URYNEK

WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA MAŁGORZATA URYNEK WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA MAŁGORZATA URYNEK Wczesna interwencja to zintegrowany system oddziaływań profilaktycznych, diagnostycznych, leczniczo-rehabilitacyjnych i terapeutycznych, których podmiotem

Bardziej szczegółowo

Akademia Rozwoju Małego Dziecka

Akademia Rozwoju Małego Dziecka Aktualnie zbieram grupy na następujące zajęcia: Akademia Rozwoju Małego Dziecka 1. Maluszkowo - zajęcia dla dzieci do 2 roku życia - czas trwania zajęć: 45 minut / dziecko+dorosły opiekun zajęcia stymulujące

Bardziej szczegółowo

DIAGNOZA WSTĘPNA. (Anna Michalska, Jak nakłonić dziecko do nauki)

DIAGNOZA WSTĘPNA. (Anna Michalska, Jak nakłonić dziecko do nauki) DIAGNOZA WSTĘPNA Motywacja do uczenia się definiowana jest jako znaczenie i wartość nauki dla danego człowieka, jaką ów człowiek jej przypisuje, i charakteryzowana przez długoterminowe zaangażowanie się

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr 2 SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI

Załącznik nr 2 SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Załącznik nr 2 SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI 1 1. Szkoła prowadzi systematyczną działalność wychowawczą, edukacyjną, informacyjną i profilaktyczną wśród uczniów, ich rodziców oraz nauczycieli, wychowawców

Bardziej szczegółowo

Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna ul. Dr. Józefa Rostka 16 41-902 Bytom tel; 032 2819405, 032 2819406

Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna ul. Dr. Józefa Rostka 16 41-902 Bytom tel; 032 2819405, 032 2819406 Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna ul. Dr. Józefa Rostka 16 41-902 Bytom tel; 032 2819405, 032 2819406 mgr Zuzanna Krząkała- psycholog Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Bytomiu Uzależnienie od gier

Bardziej szczegółowo

Jak pomóc dziecku w okresie adaptacji w klasie I?

Jak pomóc dziecku w okresie adaptacji w klasie I? Jak pomóc dziecku w okresie adaptacji w klasie I? Magdalena Czub Zespół Wczesnej Edukacji Instytut Badań Edukacyjnych w Warszawie Uczelnie dla szkół Adaptacja w szkole Nauczyciel Dziecko Rodzic Rozpoznanie

Bardziej szczegółowo

WPŁYW POCHWAŁY NA ROZWÓJ DZIECKA

WPŁYW POCHWAŁY NA ROZWÓJ DZIECKA WPŁYW POCHWAŁY NA ROZWÓJ DZIECKA Pochwała jest jednym z czynników decydujących o prawidłowym rozwoju psychicznym i motywacyjnym dziecka. Jest ona ogromnym bodźcem motywującym dzieci do działania oraz potężnym

Bardziej szczegółowo

Czy to już nadruchliwość psychoruchowa, a może tylko norma w rozwoju dziecka?-jak Rodzic może sobie radzić, czy coś poradzić może Nauczyciel?

Czy to już nadruchliwość psychoruchowa, a może tylko norma w rozwoju dziecka?-jak Rodzic może sobie radzić, czy coś poradzić może Nauczyciel? Czy to już nadruchliwość psychoruchowa, a może tylko norma w rozwoju dziecka?-jak Rodzic może sobie radzić, czy coś poradzić może Nauczyciel? Małgorzata Moszyńska-Dumara WSSD OLSZTYN OBJAWY KLINICZNE Brak

Bardziej szczegółowo

PODNIESIENIE EFEKTYWNOŚCI KSZTAŁCENIA UCZNIÓW ZE SPECJALNYMI POTRZEBAMI EDUKACYJNYMI

PODNIESIENIE EFEKTYWNOŚCI KSZTAŁCENIA UCZNIÓW ZE SPECJALNYMI POTRZEBAMI EDUKACYJNYMI PODNIESIENIE EFEKTYWNOŚCI KSZTAŁCENIA UCZNIÓW ZE SPECJALNYMI POTRZEBAMI EDUKACYJNYMI Priorytet III Wysoka jakość systemu oświaty Działanie 3.3 Poprawa jakości kształcenia Poddziałanie 3.3.3 Modernizacja

Bardziej szczegółowo

Jak motywować dziecko by chciało się dobrze uczyć i zachowywać. Refleksje pedagoga

Jak motywować dziecko by chciało się dobrze uczyć i zachowywać. Refleksje pedagoga Jak motywować dziecko by chciało się dobrze uczyć i zachowywać. Refleksje pedagoga Nie da się sformułować gotowej recepty, jak pomagać dziecku. Do każdego należy podchodzić indywidualnie. Rodzice i nauczyciele

Bardziej szczegółowo

OFERTA DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH

OFERTA DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH OFERTA DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH Łódź, ul. Motylowa 3, blok 114 Tel./fax. 659-15-81 www.ppp2.edu.lodz.pl e-mail: poradnia.motylowa@gmail.com Rodziców zapraszamy do skorzystania z następujących form pomocy:

Bardziej szczegółowo

PROGRAM SZKOLENIA: PSYCHOSPOŁECZNE UWARUNKOWANIA ROZWOJU DZIECI I MŁODZIEZY PSYCHOLOGIA ROZWOJOWA, KSZTAŁTOWANIE SIĘ OSOBOWOŚCI

PROGRAM SZKOLENIA: PSYCHOSPOŁECZNE UWARUNKOWANIA ROZWOJU DZIECI I MŁODZIEZY PSYCHOLOGIA ROZWOJOWA, KSZTAŁTOWANIE SIĘ OSOBOWOŚCI PROGRAM SZKOLENIA: PSYCHOSPOŁECZNE UWARUNKOWANIA ROZWOJU DZIECI I MŁODZIEZY Tematy szkolenia PSYCHOLOGIA ROZWOJOWA, KSZTAŁTOWANIE SIĘ OSOBOWOŚCI Wykład 2 godz. - Podejście do rozwoju psychicznego w kontekście

Bardziej szczegółowo

ROZWÓJ PSYCHORUCHOWY DZIECI Z NF1. dr n. med. Magdalena Trzcińska Szpital Uniwersytecki nr 1 w Bydgoszczy Poradnia Psychologiczna

ROZWÓJ PSYCHORUCHOWY DZIECI Z NF1. dr n. med. Magdalena Trzcińska Szpital Uniwersytecki nr 1 w Bydgoszczy Poradnia Psychologiczna ROZWÓJ PSYCHORUCHOWY DZIECI Z NF1 dr n. med. Magdalena Trzcińska Szpital Uniwersytecki nr 1 w Bydgoszczy Poradnia Psychologiczna EPIDEMIOLOGIA DYSFUNKCJI POZNAWCZYCH U DZIECI Z NF1 Dysfunkcje poznawcze

Bardziej szczegółowo

Program działania Punktu Konsultacyjnego w Gminie Siechnice

Program działania Punktu Konsultacyjnego w Gminie Siechnice Program działania Punktu Konsultacyjnego w Gminie Siechnice Opis zadania 1. Nazwa zadania Punkt Konsultacyjny Gminy Siechnice 2. Miejsce wykonywania zadania: Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, 55 011 Siechnice,

Bardziej szczegółowo

Analiza wyników ankiety p.t. KOMPUTERY I ICH ZAGROŻENIA przeprowadzonej wśród uczniów klas młodszych (I III)

Analiza wyników ankiety p.t. KOMPUTERY I ICH ZAGROŻENIA przeprowadzonej wśród uczniów klas młodszych (I III) Analiza wyników ankiety p.t. KOMPUTERY I ICH ZAGROŻENIA przeprowadzonej wśród uczniów klas młodszych (I III) opracowały: mgr Agnieszka Kicman mgr Danuta Wiatr 2 Spis treści : 1.Wstęp... 3 2.Charakterystyka

Bardziej szczegółowo

Z nadpobudliwością mamy do czynienia wtedy, gdy występuje przewaga procesów pobudzania nad procesami hamowania.

Z nadpobudliwością mamy do czynienia wtedy, gdy występuje przewaga procesów pobudzania nad procesami hamowania. Z nadpobudliwością mamy do czynienia wtedy, gdy występuje przewaga procesów pobudzania nad procesami hamowania. Do przyczyn nadpobudliwości można zaliczyć problemy w fazie rozwoju mózgu, uszkodzenia w

Bardziej szczegółowo

CZY NASZE DZIECKO MOŻE

CZY NASZE DZIECKO MOŻE CZY NASZE DZIECKO MOŻE JUŻ IŚĆ DO SZKOŁY? Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna nr 2 im. ks. dra S. Wilczewskiego w Katowicach OBOWIĄZEK SZKOLNY W KRAJACH EUROPEJSKICH GOTOWOŚĆ SZKOLNA Osiągnięcie przez

Bardziej szczegółowo

Kwestionariusz wywiadu o dziecku

Kwestionariusz wywiadu o dziecku Szanowni Państwo Bardzo prosimy o wypełnienie poniższego kwestionariusza. Zawarte w nim informacje pozwolą nam na postawienie dokładniejszej diagnozy oraz na przygotowanie bardziej indywidualnego planu

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr 4 do SIWZ PROGRAM PRACY W ŚWIETLICACH SOCJOTERAPEUTYCZNYCH W GMINIE CZERWONAK

Załącznik nr 4 do SIWZ PROGRAM PRACY W ŚWIETLICACH SOCJOTERAPEUTYCZNYCH W GMINIE CZERWONAK Załącznik nr 4 do SIWZ PROGRAM PRACY W ŚWIETLICACH SOCJOTERAPEUTYCZNYCH W GMINIE CZERWONAK 1. Gmina Czerwonak zabezpiecza kaŝdej utworzonej świetlicy minimum 2 pomieszczenia z zapleczem socjalnym, urządzone

Bardziej szczegółowo

I Podstawa prawna odroczenia obowiązku szkolnego w roku szkolnym 2015/16

I Podstawa prawna odroczenia obowiązku szkolnego w roku szkolnym 2015/16 Odroczenie obowiązku szkolnego w roku szkolnym 2015/16 I Podstawa prawna odroczenia obowiązku szkolnego w roku szkolnym 2015/16 1. 30 sierpnia 2013 r. Sejm RP uchwalił ustawę o zmianie ustawy o systemie

Bardziej szczegółowo

ADHD. objawów: nadruchliwości, impulsywności orazzaburzeń uwagi. Objawy zespołu mogą być

ADHD. objawów: nadruchliwości, impulsywności orazzaburzeń uwagi. Objawy zespołu mogą być ADHD Jak pomóc dziecku z zespołem hiperkinetycznym (ADHD) w domu? Na ogół cieszymy się, kiedy nasze dzieci mają dużo energii, tysiąc pomysłów na sekundę i wiele z nich wprowadzają od razu w życie. Wydaje

Bardziej szczegółowo

Oferta szkoleń. na rok szkolny 2017/2018

Oferta szkoleń. na rok szkolny 2017/2018 Oferta szkoleń Poradni Psychologiczno Pedagogicznej nr 3 w Krakowie DLA UCZNIÓW indywidualne formy pomocy na rok szkolny 2017/2018 badania, diagnoza psychologiczno- pedagogiczna, opieka postdiagnostyczna,*

Bardziej szczegółowo

Aneks do Programu Wychowawczo Profilaktycznego Szkoły Podstawowej im. Jana Długosza w Piekarach opracowany na podstawie

Aneks do Programu Wychowawczo Profilaktycznego Szkoły Podstawowej im. Jana Długosza w Piekarach opracowany na podstawie Aneks do Programu Wychowawczo Profilaktycznego Szkoły Podstawowej im. Jana Długosza w Piekarach opracowany na podstawie Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 stycznia 2018 r. zmieniającego

Bardziej szczegółowo

SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI. Szkoła Podstawowa im Emilii Gierczak w Gródkowie

SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI. Szkoła Podstawowa im Emilii Gierczak w Gródkowie SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Szkoła Podstawowa im Emilii Gierczak w Gródkowie 2016-09-14 Program profilaktyczny jest skorelowany z oddziaływaniami wychowawczymi zawartymi w Programie Wychowawczym Szkoły

Bardziej szczegółowo

ADHD - zespół nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami koncentracji uwagi, zespół hiperkinetyczny lub zespół nadpobudliwości psychoruchowej

ADHD - zespół nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami koncentracji uwagi, zespół hiperkinetyczny lub zespół nadpobudliwości psychoruchowej ADHD - zespół nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami koncentracji uwagi, zespół hiperkinetyczny lub zespół nadpobudliwości psychoruchowej Jedno z najczęstszych zaburzeń wieku rozwojowego. ZauwaŜane

Bardziej szczegółowo

TEMAT: ADHD symptomy i zasady postępowania.

TEMAT: ADHD symptomy i zasady postępowania. Materiał szkoleniowy Katowice, 12 stycznia 2006 r. Małgorzata Woźniak Gimnazjum nr 1 ul. Brzozowa 24, 43-100 Tychy Liderzy Programu ORTOGRAFFITI Katarzyna Drzewiecka-Tymkiewicz, Magdalena Grześkowiak TEMAT:

Bardziej szczegółowo

Oprócz tego mogą pojawić się: pogorszenie wyników w nauce, zwiększony dystans do członków rodziny, gorsze kontakty z rówieśnikami.

Oprócz tego mogą pojawić się: pogorszenie wyników w nauce, zwiększony dystans do członków rodziny, gorsze kontakty z rówieśnikami. CHARAKTERYSTYCZNE OBJAWY REAKCJI POSTRAUMATYCZNEJ: Wyraziste, natrętne wspomnienia Przeżywanie z fotograficzną dokładnością traumatycznych wydarzeń /widoki, dźwięki, zapachy/ + objawy wegetatywne /bicie

Bardziej szczegółowo

ADHD u dzieci w wieku szkolnym

ADHD u dzieci w wieku szkolnym ADHD u dzieci w wieku szkolnym ADHD czyli Zespół nadpobudliwości psychoruchowej (skrót z ang. Attention Deficit Hyperactivity Disorder) określany jako zespół nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami

Bardziej szczegółowo

Jak pomóc uczniowi z trudnościami w nauce? (przyczyny trudności, skutki, formy pomocy uczniowi)

Jak pomóc uczniowi z trudnościami w nauce? (przyczyny trudności, skutki, formy pomocy uczniowi) Jak pomóc uczniowi z trudnościami w nauce? (przyczyny trudności, skutki, formy pomocy uczniowi) W każdej klasie są uczniowie, dla których nauka to problem, którym uczenie się sprawia poważne trudności.

Bardziej szczegółowo

Odbiorca- dzieci i młodzież

Odbiorca- dzieci i młodzież OFERTA PORADNI PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNEJ W CHOJNICACH NA ROK SZKOLNY 2016/2017 Specjalistyczne zajęcia dla dzieci i młodzieży Warsztaty i prelekcje dla nauczycieli/pedagogów Spotkania dla rodziców Odbiorca-

Bardziej szczegółowo

Opracowała: Monika Haligowska

Opracowała: Monika Haligowska Kwalifikacja i orzekanie odnośnie dzieci niezdolnych do nauki w szkołach masowych. Podstawy prawne, rola psychologa, rola poradni w kwalifikowaniu do szkół specjalnych. Opracowała: Monika Haligowska Podstawy

Bardziej szczegółowo

DYSLEKSJA PORADY DLA RODZICÓW

DYSLEKSJA PORADY DLA RODZICÓW DYSLEKSJA PORADY DLA RODZICÓW CO TO JEST DYSLEKSJA? Dysleksja rozwojowa jest to zespół zaburzeń występujących w procesie uczenia się, czytania i pisania u dzieci o prawidłowym rozwoju umysłowym. U podstaw

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr 6. Lp. Profil oraz rodzaj komórki organizacyjnej Warunki realizacji świadczenia gwarantowanego

Załącznik nr 6. Lp. Profil oraz rodzaj komórki organizacyjnej Warunki realizacji świadczenia gwarantowanego Załącznik nr 6 WYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH AMBULATORYJNYCH PSYCHIATRYCZNYCH I LECZENIA ŚRODOWISKOWEGO (DOMOWEGO) ORAZ WARUNKI ICH REALIZACJI Lp. Profil oraz rodzaj komórki

Bardziej szczegółowo

ŚWIATOWY DZIEŃ ZDROWIA

ŚWIATOWY DZIEŃ ZDROWIA Depresja Inż. Agnieszka Świątkowska Założenia kampanii Światowy Dzień Zdrowia obchodzony co roku 7 kwietnia, w rocznicę powstania Światowej Organizacji Zdrowia daje nam unikalną możliwość mobilizacji działań

Bardziej szczegółowo

OFERTA PORADNI PSYCHOLOGICZNO PEDAGOGICZNEJ W ŚWIDNIKU ROK SZKOLNY 2017/2018

OFERTA PORADNI PSYCHOLOGICZNO PEDAGOGICZNEJ W ŚWIDNIKU ROK SZKOLNY 2017/2018 OFERTA PORADNI PSYCHOLOGICZNO PEDAGOGICZNEJ W ŚWIDNIKU I. Badania psychologiczne i pedagogiczne dzieci młodzieży oraz opiniowanie w zakresie: oceny rozwoju psychoruchowego; funkcjonowania intelektualnego

Bardziej szczegółowo

ADRESACI SZKOLEŃ : ORGANIZACJA SZKOLEŃ: 24 h ( 4 zjazdy x 6 h) 2 ZJAZDY (2-dniowe: piątek/ sobota) I PROPOZYCJA. 1 ZJAZD (piątek/ sobota)

ADRESACI SZKOLEŃ : ORGANIZACJA SZKOLEŃ: 24 h ( 4 zjazdy x 6 h) 2 ZJAZDY (2-dniowe: piątek/ sobota) I PROPOZYCJA. 1 ZJAZD (piątek/ sobota) Ośrodek Rozwoju Edukacji Niepubliczny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Koninie wpisany w rejestr ewidencji Marszałka Województwa Wielkopolskiego Nr DE.III.1.5471.54/3/2014 działający przy Stowarzyszeniu

Bardziej szczegółowo

Kompleksowa diagnostyka całościowych zaburzeń rozwoju

Kompleksowa diagnostyka całościowych zaburzeń rozwoju Kompleksowa diagnostyka całościowych zaburzeń rozwoju Może to autyzm? Kiedy rozwój dziecka budzi niepokój rodziców zwłaszcza w zakresie mowy i komunikacji, rozwoju ruchowego oraz/lub w sferze emocjonalno

Bardziej szczegółowo

OFERTA. Poradnia Psychologiczno- Pedagogiczna. ważne ogłoszenie. na rok szkolny 2017/2018

OFERTA. Poradnia Psychologiczno- Pedagogiczna. ważne ogłoszenie. na rok szkolny 2017/2018 OFERTA na rok szkolny 2017/2018 Poradnia Psychologiczno- Pedagogiczna ważne ogłoszenie W roku szkolnym 2017/2018 poradnia rozpoczyna IV edycję Szkoły dla rodziców i wychowawców. Wszystkie proponowane formy

Bardziej szczegółowo

OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) Kierunek: Dialog i Doradztwo Społeczne ECTS:.1

OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) Kierunek: Dialog i Doradztwo Społeczne ECTS:.1 I. Informacje ogólne. Nazwa modułu kształcenia: Trening umiejętności wychowawczych 2. Kod modułu kształcenia 3. Rodzaj modułu kształcenia: ćwiczenia 4. Kierunek studiów: dialog i doradztwo społeczne 5.

Bardziej szczegółowo

Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna ul.c.k.norwida 2a tel. 0 81 751 52 36 21-040 Świdnik fax. 0 81 759 15 10 e-mail: info@poradnia.swidnik.

Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna ul.c.k.norwida 2a tel. 0 81 751 52 36 21-040 Świdnik fax. 0 81 759 15 10 e-mail: info@poradnia.swidnik. ROK SZKOLNY 2012//13 OFERTA PORADNII PSYCHOLOGIICZNO PEDAGOGIICZNEJ W ŚWIIDNIIKU I. Badania psychologiczne i pedagogiczne dzieci młodzieży oraz opiniowanie w zakresie: oceny rozwoju psychoruchowego; funkcjonowania

Bardziej szczegółowo

Depresja wyzwanie dla współczesnej medycyny

Depresja wyzwanie dla współczesnej medycyny Projekt jest współfinansowany ze środków Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w ramach Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich na lata 2014 2020 Depresja wyzwanie dla współczesnej medycyny

Bardziej szczegółowo

Program autorski Poznaję uczucia

Program autorski Poznaję uczucia Dziecko chce być dobre, Jeśli nie umie naucz, Jeśli nie wie wytłumacz, Jeśli nie może pomóż. Janusz Korczak Program autorski Poznaję uczucia 1 Anna Major Program Poznaję uczucia jest skierowany do dzieci

Bardziej szczegółowo

OFERTA DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH ROK SZKOLNY 2011/2012

OFERTA DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH ROK SZKOLNY 2011/2012 Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna nr 4 w Łodzi 92-332 Łódź, al. Piłsudskiego 101 tel/fax 42 674 59 73; 42 674 45 88 www.ppp4.edu.lodz.pl OFERTA DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH ROK SZKOLNY 2011/2012 Zajęcia warsztatowe

Bardziej szczegółowo

Aneks III Zmiany Charakterystyki Produktu Leczniczego i ulotki dołączonej do opakowania

Aneks III Zmiany Charakterystyki Produktu Leczniczego i ulotki dołączonej do opakowania Aneks III Zmiany Charakterystyki Produktu Leczniczego i ulotki dołączonej do opakowania Uwaga: Poniższe zmiany należy dodać do ważnej Charakterystyki Produktu Leczniczego, oznakowania i ulotki dla pacjenta,

Bardziej szczegółowo

tel. (87) 610 27 47 e-mail: ppp_elk@o2.pl www.ppp.elk.edu.pl

tel. (87) 610 27 47 e-mail: ppp_elk@o2.pl www.ppp.elk.edu.pl tel. (87) 610 27 47 e-mail: ppp_elk@o2.pl www.ppp.elk.edu.pl ZDROWIE jest jedną z najważniejszych wartości w Życiu człowieka. TROSKA O NIE to najlepsza inwestycja na jaką możemy i powinniśmy sobie pozwolić.

Bardziej szczegółowo

Psychologiczne problemy kwalifikacji pacjenta do przeszczepienia nerki.

Psychologiczne problemy kwalifikacji pacjenta do przeszczepienia nerki. Zakład Nauczania Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Wydział Nauk o Zdrowiu, WUM Klinika Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej, SKDJ Psychologiczne problemy kwalifikacji pacjenta do przeszczepienia nerki.

Bardziej szczegółowo

Uczeń z trudnościami adaptacyjnymi związanymi z różnicami kulturowymi lub ze zmianą środowiska edukacyjnego, w tym związanymi z wcześniejszym

Uczeń z trudnościami adaptacyjnymi związanymi z różnicami kulturowymi lub ze zmianą środowiska edukacyjnego, w tym związanymi z wcześniejszym Uczeń z trudnościami adaptacyjnymi związanymi z różnicami kulturowymi lub ze zmianą środowiska edukacyjnego, w tym związanymi z wcześniejszym kształceniem za granicą Opis przypadku Wśród uczniów rozpoczynających

Bardziej szczegółowo

Agencja Oceny Technologii Medycznych

Agencja Oceny Technologii Medycznych Agencja Oceny Technologii Medycznych Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych nr 105/2013 z dnia 22 kwietnia 2013r. o projekcie pilotażowej części programu Program zdrowotny dla dzieci dyslektycznych

Bardziej szczegółowo

PRACA Z DZIECKIEM NADPOBUDLIWYM PSYCHORUCHOWO

PRACA Z DZIECKIEM NADPOBUDLIWYM PSYCHORUCHOWO PRACA Z DZIECKIEM NADPOBUDLIWYM PSYCHORUCHOWO ZALECENIA DLA NAUCZYCIELI Wiele informacji napisano już na temat dzieci nadpobudliwych psychoruchowo. Postępowanie z nimi wciąż jednak stanowi ogromny problem

Bardziej szczegółowo

Debata. Od samokontroli do uzależnienia

Debata. Od samokontroli do uzależnienia Debata Od samokontroli do uzależnienia Kontrola swojego zachowania Zachowania ryzykowne Szkodliwe używanie Uzależnienie Samokontrola Standardy zachowania Monitorowanie własnego zachowania Umiejętność

Bardziej szczegółowo

Zaburzenia eksternalizacyjne prawidłowe rozpoznanie kluczem do sukcesu profilaktyki

Zaburzenia eksternalizacyjne prawidłowe rozpoznanie kluczem do sukcesu profilaktyki Zaburzenia eksternalizacyjne prawidłowe rozpoznanie kluczem do sukcesu profilaktyki Prof. nadzw. dr hab. ANETA R. BORKOWSKA INSTYTUT PSYCHOLOGII UMCS Zaburzenia eksternalizacyjne Obejmują problemy z zachowaniem

Bardziej szczegółowo