Wykład 5. Podstawy teorii podaży
|
|
- Zbigniew Bogdan Kruk
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Wykład 5. Podstawy teorii podaży Podstawowe pojęcia: koszt, przychód, zysk Rachunek wyników, bilans Koszt alternatywny a koszt księgowy Koszt krańcowy, utarg krańcowy optymalna wielkość produkcji dr inż. Anna Kowalska-Pyzalska anna.kowalska@pwr.wroc.pl
2 Przedsiębiorstwo: podmiot gospodarczy, który prowadzi działalność produkcyjną, handlową lub usługową w celach zarobkowych i na własny rachunek. Ze względu na wielkość zatrudnienia: przedsiębiorstwa duże, średnie, małe, mikro Ze względu na formę własności: przedsiębiorstwa prywatne i publiczne (państwowe, komunalne)
3 średnie przedsiębiorstwo: zatrudnia mniej niż 250 pracowników oraz jego roczny obrót nie przekracza 50 milionów euro lub roczna suma bilansowa nie przekracza 43 milionów euro; małe przedsiębiorstwo: zatrudnia mniej niż 50 pracowników oraz jego roczny obrót nie przekracza 10 milionów euro lub roczna suma bilansowa nie przekracza 10 milionów euro; mikroprzedsiębiorstwo: zatrudnia mniej niż 10 pracowników oraz jego roczny obrót nie przekracza 2 milionów euro lub roczna suma bilansowa nie przekracza 2 milionów euro.
4 Spółka jest umową na mocy której wspólnicy podejmują wspólną działalność gospodarczą i dążą do osiągnięcia wspólnego celu. Firmy jednoosobowe Spółki osobowe: jawne, partnerski, komandytowe, komandytowo-akcyjne Spółki kapitałowe: spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjne
5 Cele przedsiębiorstwa
6 Przykład zestawienia celów firmy Henkel: Cele firmy Henkel na lata str. www:
7 Zysk firmy Analiza klasycznego modelu przedsiębiorstwa opiera się na założeniu, że celem działalności jest maksymalizacja zysku całkowitego. Zysk całkowity to różnica całkowitych przychodów (utargów) i kosztów Utarg (przychód) całkowity (PC) to iloczyn ilości sprzedanych produktów Q i ich ceny P
8 produkcja koszt całkowity cena utarg całkowity (cena x ilość) zysk (utarg - koszt)
9 strata zysk KC, UC strata koszt całkow ity utarg całkow ity w ielkość produkcji
10 Utarg marginalny (krańcowy) wzrost utargu całkowitego wywołany zwiększeniem produkcji o jednostkę. Jest to pochodna utargu (przychodu) całkowitego. Koszt przeciętny koszt jednostki produktu, który powstaje w wyniku podzielenia kosztów całkowitych (KC) przez produkcję całkowitą (Q) Koszt marginalny (krańcowy) zmiana KC w wyniku wytworzenia kolejnej jednostki produktu lub usługi. Jest to pochodna kosztu całkowitego.
11 Decyzje produkcyjne przedsiębiorstwa Różne technologie produkcji (kapitałochłonne, pracochłonne, etc.) Firma dąży do optymalizacji wielkości produkcji (przy danych kosztach produkcji i popytu) tak, by maksymalizować zysk Firma szuka najniższego kosztu wytworzenia każdego wolumenu produkcji Przedsiębiorstwo powinno zwiększać produkcję tak długo, dopóki przychody krańcowe są większe od kosztów krańcowych: UK > KK
12 produkcja KC UC KK UK UK-KK decyzja zwiększać zwiększać zwiększać zwiększać zwiększać zmniejszać zmniejszać zmniejszać zmniejszać
13 UK > KK zwiększać produkcję KK > UK zmniejszać produkcję KK = UK produkcja optymalna (o ile nie występują straty, wówczas zaniechać produkcji) KK UK KK, UK Q (produkcja)
14 Utarg i koszty oraz optymalne rozmiary produkcji w warunkach ceny zależnej od producenta Wyznaczanie optymalnych rozmiarów produkcji
15 Przykład wyznaczania optymalnej wielkości produkcji Tabela przedstawia koszty i utargi pewnego przedsiębiorstwa. Oblicz koszt krańcowy przy wzroście produkcji Oblicz utarg całkowity i krańcowy przy wzroście produkcji Przy jakiej wielkości produkcji osiągnięta zostanie maksymalna suma zysku? Oblicz wielkość zysku przy każdym poziomie produkcji. Produkcja (liczba jedn. Cena sprzedaży [zł] Koszt całkowity [zł] na tydzień) ,5 98
16 Przykład obliczeniowy Tabela przedstawia wysokość utargu krańcowego i kosztu krańcowego w pewnym przedsiębiorstwie. Wykreśl krzywe utargu krańcowego i kosztu krańcowego, Na jakim mniej więcej poziomie przedsiębiorstwo powinno ustalić wielkość produkcji, jeżeli dąży do maksymalizacji sumy zysku? Na jakim poziomie przedsiębiorstwo ustaliłoby wielkość produkcji, gdyby dążyło do maksymalizacji sumy utargów? W którym punkcie przedsiębiorstwo maksymalizowałoby zysk, gdyby koszt krańcowy przy każdym poziomie produkcji był o 30 wyższy? Przyjmując wyjściowy rozkład kosztów krańcowych, na jakim poziomie produkcji przedsiębiorstwo maksymalizowałoby zysk, gdyby utarg krańcowy przy każdym poziomie produkcji był wyższy o 34? Produkcja (liczba jednostek na tydzień) 0 Utarg krańcowy [ ] (np. U k =72 przy zwiększeniu produkcji z 0 na 1 jedn.; U k =8 przy zwiększeniu produkcji z 4 na 5) Koszt krańcowy [ ] (np. K k =17 przy zwiększeniu produkcji z 0 na 1 jedn.; K k =60 przy zwiększeniu produkcji z 4 na 5)
17 Koszt: księgowy, ekonomiczny Koszt faktyczny (księgowy) - pieniężna zapłata za pozyskanie dobra lub usługi Koszt alternatywny = korzyści jakie można było uzyskać w wyniku innego zastosowania zasobów do wytwarzania dóbr i usług Np. koszt alternatywny pracy właściciela firmy Np. koszt alternatywny oprocentowanie lokaty długoterminowej Koszt ekonomiczny wszystkie opłaty i utracone korzyści z powodu wykorzystania czynników produkcji w bieżącej działalności gospodarczej. Koszt ekonomiczny jest sumą kosztów: Eksplicite: koszty faktycznie poniesione Implicite: koszty alternatywne użycia zasobów. Zysk nadzwyczajny (ekonomiczny) = przychody koszty ekonomiczne
18 Przykład wyznaczania zysku ekonomicznego i nadzywczajnego Prowadzisz firmę usługową. W ubiegłym roku całkowity utarg (przychód) wyniósł zł, a koszty bezpośrednie wyniosły zł. Gdybyś zdecydował się podjąć pracę zarobkową w innej firmie, zarobiłbyś w ciągu roku zł. Gdybyś wynajął zajmowane przez ciebie pomieszczenie innej firmie, zarobiłbyś w ciągu roku zł. Oblicz: koszt księgowy zysk księgowy (normalny) koszty alternatywne łączne koszty ekonomiczne zysk nadzwyczajny (ekonomiczny).
19 Następny przykład Pan Smith prowadzi prywatny biznes. W ubiegłym roku jego utarg wyniósł 55000, a koszty bezpośrednie Kapitał finansowy włożony w działalność zakładu wynosił przez cały rok Stopa procentowa wynosiła 10%. Gdyby Smith zdecydował się podjąć pracę zarobkową w dużej firmie, mógłby tam zarobić Oblicz: koszt księgowy zysk księgowy koszt alternatywny pracy własnej koszt alternatywny wyłożonego kapitału łączny koszt ekonomiczny zysk ekonomiczny (nadzwyczajny).
20 Sprawozdawczość finansowa przedsiębiorstwa Rachunek wyników Przychód (utarg) ilość pieniądza uzyskana ze sprzedaży dóbr i usług w jakimś okresie Koszty wydatki poniesione na produkcję w jakimś czasie Zysk nadwyżka przychodów nad kosztami
21 Przykład rachunku wyników (zysków i strat) 1 przychody ( h/10zł/h) suma przychodów wydatki (koszty) płace dla pracowników koszt reklamy czynsz inne wydatki suma wydatków (2-4) zysk przed opodatkowaniem (brutto) podatek (25%) (5-6) zysk po opodatkowaniu (netto) 75000
22 Przykład wyznaczania rachunku wyników Na podstawie poniższych danych opracuj rachunek zysków i strat (rachunek wyników) za rok Oblicz wielkość zysku przed i po opodatkowaniu, zakładając, że firma płaci podatek dochodowy wysokości: 20%. Utarg ze sprzedaży: 5000 szt. X po cenie 200 zł/szt oraz 4000 szt. Y po cenie 120 zł/szt Płace: zł Czynsz: zł Inne koszty stałe: zł Wydatki na podróże służbowe: zł Wydatki za rozmowy telefoniczne: zł
23 Bilans firmy Bilans stanowi zestawienie posiadanych przez firmę w danym momencie aktywów i pasywów (zobowiązań) Kapitał rzeczowy dobra, które nie zużywają się w ciągu jednego cyklu produkcyjnego, np. budynki, maszyny, wyposażenie W rocznych kosztach przedsiębiorstwa zamieszcza się tylko koszt zużycia dobra kapitałowego, a nie koszt jego zakupu! Amortyzacja utrata wartości dobra kapitałowego w pewnym okresie Zapasy dobra przechowywane przez przedsiębiorstwo na potrzeby przyszłej sprzedaży Kapitał własny firmy (wartość netto firmy) stanowi wartość jej aktywów pomniejszoną o jej zobowiązania.
24 Kapitał własny firmy (wartość netto): kapitały podstawowe firmy, powstające z wkładów właścicieli (udziałowców, wspólników, akcjonariuszy), kapitały, które tworzone są z mocy obowiązujących przepisów (kapitał zakładowy, zapasowy, rezerwowy), fundusze celowe tworzone przez firmę (fundusz udziałowy, fundusze specjalne), zysk netto wypracowany w ostatnim okresie obrachunkowym oraz niepodzielone zyski z lat ubiegłych.
25 Bilans zestawienie wszystkich posiadanych przez firmę aktywów i pasywów na dany moment Aktywa 1 gotówka Pasywa zobowiązania na rachunkach należność na rachunkach kredyt hipoteczny zapasy kredyt bankowy wartość budynku uwzględniająca zużycie (wart. początkowa = ) (1+2+3) Suma zobowiązań: kapitał własny ( ) razem (5+4) razem
26 Przykład wyznaczania bilansu Na podstawie poniższych danych sporządź bilans firmy i oblicz wartość kapitału tego przedsiębiorstwa. Przyjmij, że firma działa od roku, a roczna stopa amortyzacji kapitału trwałego wynosi: 10%. Płace dla załogi: zł Płace dla dyrekcji: zł Zapasy w magazynie: zł Kredyt: zł Gotówka: zł Należności u klientów: zł Zobowiązania do spłaty: zł Budynki (wartość początkowa): zł Inny majątek trwały (wartość początkowa): zł
27 Funkcja produkcji Efektywność techniczna i ekonomiczna produkcji Funkcja produkcji w krótkim okresie czasu Produkt całkowity, przeciętny i marginalny Prawo malejących przychodów Funkcja produkcji w długim okresie czasu Efekty skali produkcji Izokwanty i izokoszty produkcji, Substytucja między czynnikami produkcji Optimum produkcji - linia jednakowego kosztu
28 Krókookresowa teoria podaży Produkcja polega na łączeniu różnych czynników produkcji w celu uzyskania określonej ilości produktów. Przedsiębiorca, którego celem jest maksymalizacja zysku, dąży do racjonalnego wykorzystania czynników produkcji. Wśród czynników produkcji wyróżniamy: kapitał, pracę i ziemię.
29 Funkcja produkcji zależność między wielkością produkcji a rozmiarem nakładu czynników produkcji Jednoczynnikowa funkcja produkcji: Q = f(l), Q = f(k), Q=f(Z),L siła robocza, K kapitał, Z nakłady ziemi Wieloczynnikowa funkcja produkcji Q = f (L, K, Z) Czynniki produkcji: stałe i zmienne Krótki okres czasu przynajmniej 1 czynnik produkcji się nie zmienia (np. technologia produkcji) Długi okres czasu wszystkie czynniki produkcji są traktowane jako zmienne (np. następują zmiany w technologii produkcji wynikające z postępu technicznego).
30 Funkcja produkcji w krótkim okresie czasu: Istnieje tylko jeden czynnik zmienny Istnieje tylko jeden czynnik stały Technologia produkcji jest dana Czynniki produkcji mogą łączyć się z sobą w różnych proporcjach Produkt jest jednorodny.
31 Produkt całkowity, przeciętny, marginalny (krańcowy) ilość pracowników Q PP PM Założenie: czynnik stały: kapitał; czynnik zmienny: ilość pracowników Q PP L Q PM L
32 PC PC PM > PP, zawsze kiedy PP rośnie PM < PP, zawsze kiedy PP maleje PM=PP, w max. PP Nakład pracy PM, PP PP PM Nakład pracy
33 Geometryczna interpretacja produktu krańcowego PM PM PC L dpc dl BC AC tg tg PM początkowo rośnie szybciej niż PP zatrudnienie kolejnych pracowników daje więcej niż proporcjonalne przyrosty produkcji. Po osiągnięciu maksimum następuje szybki spadek PM kolejni pracownicy w coraz mniejszym stopniu powiększają produkt całkowity. Dopóki PC rośnie, PM jest dodatni, potem ujemny.
34 Prawo malejących przychodów zwiększając nakład czynnika zmiennego, ceteris paribus, osiągamy taki punkt, po przekroczeniu którego każda dodatkowa jednostka czynnika zmiennego daje coraz mniejsze przyrosty produkcji.
35 Przykład wyznaczania produktu przeciętnego i marginalnego W krótkim okresie przedsiębiorstwo nie może zmienić wielkości nakładów kapitału, może natomiast dowolnie kształtować ilość zaangażowanej pracy. Tabela pokazuje, jak zmienia się wielkość produkcji pod wpływem zmian nakładów pracy. oblicz wielkość krańcowego i przeciętnego produktu pracy przedstaw na wykresie kształtowanie się tych wielkości od jakiego poziomu produkcji zaczynają działać niekorzyści skali (malejące przychody)? przy jakim poziomie nakładów pracy krzywa krańcowej produkcyjności pracy przecina krzywą przeciętnej produkcyjności pracy? jak zmieni się krzywa krańcowej produkcyjności pracy w przypadku zmiany wielkości nakładów kapitału? Nakład pracy (liczba pracowników na tydzień) Produkcja (liczba jednostek na tydzień) Krańcowy produkt pracy Przeciętny produkt pracy
36 Długookresowa teoria produkcji: efekty skali i wybór technik wytwarzania Wszystkie czynniki produkcji są zmienne W długim okresie czasu przedsiębiorstwo podejmuje decyzje związane: ze skalą prowadzonej działalności, lokalizacją oraz wyborem techniki wytwarzania.
37 Decyzje firmy związane z technikami wytwarzania Firma maksymalizująca zysk będzie chciała wybrać taką kombinację czynników produkcji, która pozwoli jej uzyskać określony poziom produkcji przy możliwie najniższych nakładach czynników produkcji. Optymalna kombinacja czynników produkcji ma miejsce wtedy, kiedy: P P L K PM P L L PM PM L K PM P K K
38 Izokwanta (krzywa jednakowego produktu) zbiór nakładów dwóch czynników produkcji pozwalających efektywnie wytworzyć taką samą wielkość produkcji Izokwant produkcji podobnie jak krzywych obojętności konsumenta może być bardzo wiele. Nachylenie izokwanty wyrażone relacją ΔL/ΔK jest negatywne co oznacza, że wzrost (spadek) kapitału oznacza zawsze spadek (wzrost) nakładu czynnika pracy.
39 Substytucja między czynnikami produkcji Marginalna techniczna stopa substytucji stosunek zgodnie z którym można zastąpić jeden czynnik produkcji drugim tak, aby wielkość produkcji nie uległa zmianie. K L K K MSTS izokwanta produkcji PM PM L K MSTS maleje, bo w miarę spadku nakładów kapitału i wzrostu nakładów pracy, coraz trudniej zastępować kapitał pracą. Przy ciągłym zwiększaniu nakładów pracy PML maleje w porównaniu z PMK (co wynika z prawa malejących przychodów!) Q 1 0 L
40 Przykład obliczeniowy Przedsiębiorstwo zatrudnia 50 jednostek kapitału i 10 jednostek pracy. Cena wynajmu kapitału wynosi 100zł/jedn., a cena pracy 50zł/jedn. Krańcowy produkt pracy wynosi 40, natomiast krańcowy produkt pracy wynosi 60. Na podstawie powyższych danych odpowiedz na następujące pytania: Czy przedsiębiorstwo minimalizuje nakłady czynników produkcji? Jeśli tak się nie dzieje, to jakie działania korygujące powinno podjąć to przedsiębiorstwo, aby minimalizować nakłady pracy i kapitału? Jaka będzie odpowiedź na pyt. z podpunktu a) jeśli: cena kapitału wzrośnie do 150zł, a cena pracy wzrośnie do 100 zł za jedn.?
41 Funkcja produkcji w długim okresie Zwiększanie nakładów czynników produkcji prowadzi do wzrostu rozmiarów produkcji, ale niekoniecznie w tym samym stopniu w jakim wzrosły nakłady: Mamy: Stałe efekty skali Rosnące efekty skali Malejące efekty skali
42 Stałe korzyści skali Rozmiary produkcji powiększają się w takim samym tempie, jak nakłady produkcji (izokwanty są od siebie jednakowo oddalone)
43 Rosnące korzyści skali Rozmiary produkcji rosną szybciej niż nakłady czynników produkcji (maleją odległości między izokwantami)
44 Malejące korzyści skali Rozmiary produkcji rosną wolniej niż nakłady czynników produkcji (rosną odległości między izokwantami)
45 Linia jednakowego kosztu Całkowity wydatek producenta na czynniki produkcji stworzy równanie kosztów w postaci: K TC/r A TC wl rk Linia jednakowego kosztu TC całkowity wydatek na czynniki produkcji w cena płacona za usługę jednostki czynnika pracy L ilość zatrudnionych pracowników r cena usługi jednostki kapitału K ilość jednostek kapitału 0 B TC/w L
46 Optimum producenta K K L MSTS PM PM L K w r TC/r E Q 3 Q 2 0 Q 1 TC/w L Punkt styczności: punkt, w którym przedsiębiorstwo osiąga maksymalną wielkość produkcji przy danym poziomie kosztów całkowitych.
47 Przykład obliczeniowy Funkcja produkcji firmy opisana jest wzorem: Q=L*K, gdzie Q to wielkość produkcji, K nakłady kapitału, L. nakłady pracy. Cena jednostki pracy wynosi 5, a jednostki kapitału wynosi 10. Wyznacz krańcowy produkt pracy i krańcowy produkt kapitału. Wyznacz równanie izokwanty będącej zbiorem różnych kombinacji nakładów kapitału i pracy umożliwiających wytworzenie 10 jednostek produktu. Sporządź ilustrację graficzną. Wyznacz krańcową stopę substytucji między nakładami kapitału i pracy (przy założeniu że nakłady kapitału wynoszą 5 jednostek, a nakłady kapitału 2 jednostki) oraz podaj ich interpretację ekonomiczną. Wyznacz poziom nakładów kapitału i pracy przy których firma będzie maksymalizowała produkcję, jeśli koszt całkowity wynosi 100.
48 Wykład 6 Koszty produkcji Koszty w długim okresie czasu Korzyści/niekorzyści skali produkcji Koszty w krótkim okresie czasu Break-even point (próg rentowności) dr inż. Anna Kowalska-Pyzalska anna.kowalska@pwr.wroc.pl
49 Koszty w krótkim okresie czasu KZ: Koszty zmienne (ang. VC) płace pracowników produkcyjnych koszty surowców, materiałów, półproduktów koszty energii, wody, etc. KS: Koszty stałe (ang. FC) płace pracowników administracji i obsługi amortyzacja koszty użytkowania ziemi, wynajmu lokali koszty obsługi pożyczonego kapitału kary z tytułu przeterminowanych zobowiązań Koszty stałe występują nawet wtedy kiedy produkcja jest równa zeru. Koszty zmienne zależą od wielkości produkcji. Koszty całkowite są sumą kosztów stałych i zmiennych. Koszty marginalne równe przyrostowi kosztów zmiennych wywołanych zwiększeniem produkcji o jednostkę
50
51 Geometryczna interpretacja kosztów stałych Im większe będą rozmiary produkcji, tym mniejszy będzie koszt stały przypadający na jednostkę produktu. Krzywa przeciętnych kosztów stałych opada, bo całkowite koszty stałe rozkładają się na coraz większą liczbę produktów.
52 Krótkookresowe koszty przeciętne PKS KS Q PKZ KZ Q PKC KC Q PKC PKS PKZ
53 Przykłady obliczeniowe Oszacuj poziom zmiennych kosztów całkowitych firmy Z, jeżeli: zysk całkowity = 100, utarg całkowity = 150, całkowite koszty stałe = 25. Ustal poziom przeciętnego kosztu zmiennego w firmie B, jeśli: przeciętne koszty całkowite = 15, koszty całkowite = 540, całkowite koszty stałe = 40. Ustal poziom maksymalnego zysku jednostkowego, jeśli: cena = 180, koszty całkowite = 120, przeciętne koszty zmienne = 20, całkowite koszty zmienne=100. Ustal poziom zysku jednostkowego i kosztów stałych w firmie, jeśli: cena=180, koszt całkowity = 216, przeciętne koszty zmienne = 30, całkowite koszty zmienne = 180.
54 Przykład obliczeniowy Firma ponosi koszty stałe równe 45 zł oraz krótkookresowe koszty zmienne pokazane w tabeli. uzupełnij tabelę wykreśl krzywe dla wszystkich rodzajów kosztów Produkcja (jedn/tydz) Krótkookresowy przeciętny koszt zmienny Krótkookresowy przeciętny koszt stały Krótkookresow y przeciętny koszt całkowity Krótkookreso wy koszt całkowity Krótkookresowy koszt krańcowy
55 Przykład obliczeniowy Tabela przedstawia długookresowe koszty przy różnych poziomach produkcji. oblicz długookresowy koszt przeciętny i krańcowy (przy różnych poziomach produkcji) wykreśl krzywe długookresowych kosztów przeciętnych i krańcowych (przy koszcie krańcowym punkty oznaczające wysokość kosztu należy umieszczać w połowie odpowiedniego przedziału wielkości produkcji) przy jakiej wielkości produkcji długookresowy koszt przeciętny jest minimalny? dla jakiej wielkości produkcji następuje zrównanie obu kosztów? Produkcja Koszt całkowity (jedn/tydz) Długookresowy koszt przeciętny Długookresowy koszt krańcowy
56 Przykład obliczeniowy Firma produkuje 3 rodzaje zeszytów typu A, B i C. Wiedząc, że całkowite koszty stałe wynoszą 300 na podstawie poniższych danych określ: czy produkcja jest opłacalna który produkt jest najbardziej opłacalny. zeszyty produkcja cena Przeciętne koszty zmienne A B C
57 Przykład obliczeniowy Tabela przedstawia elementy kalkulacji opłacalności produkcji poszczególnych dóbr w portfelu produkcyjnym firmy Z. uzupełnij tabelę, dodając odpowiednie kolumny czy produkcja jest opłacalna który produkt jest najbardziej opłacalny. Produkcja Wielkość produkcji Cena Koszty stałe Przeciętne koszty całkowite Przeciętne koszty zmienne Przychód całkowity A B C
58 Następny przykład Tabela zawiera dane o wielkości kosztów całkowitych w pewnym przedsiębiorstwie. Uzupełnij tabelę oraz sporządź ilustrację graficzną do wszystkich krzywych kosztów. Q Koszt całkowity Koszty stały Koszt zmienny Koszt przeciętny Koszt przeciętny zmienny Koszt krańcowy , ,
59 Decyzje firmy w krótkim okresie czasu W krótkim okresie przedsiębiorstwo podejmuje decyzje o wolumenie produkcji Q1, dla której MR=SMC (utarg krańcowy = krótkookresowym kosztom krańcowym), pod warunkiem, że przy tej wielkości produkcji cena pokrywa SAVC1 (krótkookresowe przeciętne koszty zmienne). Jeżeli cena jest niższa od SAVC1, to przedsiębiorstwo zaprzestaje produkcji.
60 Koszty w długim okresie czasu Długi okres to czas niezbędny do dostosowania do nowych warunków wszystkich rodzajów czynników produkcji w przedsiębiorstwie. Długookresowy koszt całkowity (ang. LTC) minimalny koszt wytwarzania różnych wielkości produkcji wówczas, gdy przedsiębiorstwo jest w stanie dostosować wszystkie czynniki produkcji. Długookresowy koszt krańcowy (ang. LMC) przyrost LTC w sytuacji, gdy wielkość produkcji zwiększa się o jednostkę. Długookresowy koszt przeciętny (ang. LAC) koszty całkowite podzielone przez wolumen produkcji.
61 produkcja KC KM 0 0 KP (ang. LAC) , , , , , ,0 Koszt przeciętny , , , ,3 LAC 5 0 Produkcja
62 Przychody a skala produkcji: LAC Korzyści ze skali produkcji LAC spadają szybciej wraz ze wzrostem rozmiarów produkcji Stałe przychody ze skali produkcji LAC są stałe przy wzroście produkcji Niekorzyści skali LAC rosną wraz ze wzrostem produkcji Minimalna skala efektywna najmniejszy poziom produkcji, przy którym LAC osiąga minimum korzyści skali stabilizacja kosztów niekorzyści skali Q
63 Przyczyny korzyści skali Wewnętrzne korzyści skali to: - techniczne: lepszy podział pracy, wyższa sprawność, lepsze wykorzystanie narzędzi, - handlowe: kupno i sprzedaż na korzystniejszych warunkach, zatrudnienie fachowych sił sprzedaży, możliwość szerokiej reklamy, - finansowe: dostęp do różnych źródeł kapitału, tańszy kapitał, lepsze warunki finansowania. Zewnętrznych korzyści skali to: - praca: wyspecjalizowanie rynku pracy w danym regionie (specjalizacja pracy oznacza niższe koszty), - kooperacja: tworzy się warunki współpracy z lokalnymi podmiotami, - rozwój usług: rozwój danego sektora w regionie powoduje specjalizację banków, firm ubezpieczeniowych, itd.
64 Przyczyny niekorzyści skali Wewnętrzne niekorzyści skali: - trudności w koordynacji zarządzania, - alienacja pracowników, będąca skutkiem monotonii, - ryzyko występowania przerw w pracy (skutek strajków), - możliwy wzrost kosztów transportu. Zewnętrzne niekorzyści skali: - niedobór wykwalifikowanej siły roboczej, - niedobór surowców, - drogie tereny budowlane, - zwiększone zapotrzebowanie na usługi transportowe.
65 Korzyści skali Stabilizacja kosztów Niekorzyści skali Początkowo korzyści, potem niekorzyści skali a) KK jest mniejszy od KP; obie krzywe obniżają się przy wzroście produkcji b) Zwiększaniu rozmiarów produkcji towarzyszy szybszy wzrost KK niż KP c) Całkowite DK rosną w takim samym tempie, jak rozmiary produkcji, KP staje się linią prostą każdorazowe zwiększenie produkcji wymaga ponoszenia identycznych nakładów d) Przecięcie obu krzywych w najniższym punkcie krzywej KP
66 Koszty przeciętne a koszty krańcowe MC<AC MC=AC MC>AC Koszty przeciętne (AC) maleje Osiąga minimum rośnie LAC LMC LAC, LMC Produkcja
67 Decyzje produkcyjne przedsiębiorstwa w długim okresie 1. Określenie optymalnej wielkości produkcji: MR=LMC czy przedsiębiorstwo osiąga stratę czy zysk? 2. ZC=PC-KC; ZC=P*Q 3. Zysk przeciętny = utarg przeciętny (cena) koszty przeciętne
68 Decyzje produkcyjne przedsiębiorstwa w długim okresie Jeśli LAC w punkcie B przewyższa cenę, po której można sprzedać produkcję Q1, to przedsiębiorstwo ponosi straty i należy je zlikwidować; Jeżeli przy tej wielkości produkcji cena jest równa LAC, to przedsiębiorstwo osiąga próg rentowności (ang. break-even point); Jeżeli cena przy produkcji Q1 przewyższa LAC, to przedsiębiorstwo osiąga zyski i powinno kontynuować swoją działalność.
69 Przedsiębiorstwo ustaliło wielkość produkcji, którą zamierza wytwarzać. Po sprawdzeniu, jak się będą kształtować utarg i koszty krańcowe, przedsiębiorstwo bada obecnie relacje wielkości przeciętnych w krótkim i długim okresie czasu. Koszty przeciętne kształtują się następująco: Długookresowy koszt przeciętny 12 Krótkookresowy przeciętny koszt stały 6 Krótkookresowy przeciętny koszt zmienny 11 Krótkookresowy przeciętny koszt całkowity W tabeli zaznacz właściwe decyzje produkcyjne w krótkim i długim okresie przy każdym z podanych poziomów ceny produktu: Decyzje krótkookresowe Cena Produkować z zyskiem Produkować mimo straty Wstrzymać produkcję [ ] ,5 Decyzje długookresowe Produkować z zyskiem Produkować mimo straty Zamknąć firmę ,5 Przykład obliczeniowy
70 Podsumowanie: Decyzje: Warunki krańcowe Sprawdź czy warto produkować? krótkookresowe Wybierz poziom produkcji przy którym MR=SMC (inaczej: UK=KK) Produkuj na tym poziomie, jeśli P>SAVC. Jeżeli cena jest niższa, zaprzestań produkcji długookresowe Wybierz poziom produkcji przy którym MR=LMC (inaczej: UK=KK) Produkuj na tym poziomie, jeśli P>LAC. Jeżeli cena jest niższa, zaprzestań produkcji.
71 Na następnych zajęciach Struktury rynku Produkt i dochód narodowy
Podstawowe pojęcia: koszt, przychód, zysk Koszt alternatywny a koszt księgowy Koszt krańcowy, utarg krańcowy optymalna wielkość produkcji
Podstawowe pojęcia: koszt, przychód, zysk Koszt alternatywny a koszt księgowy Koszt krańcowy, utarg krańcowy optymalna wielkość produkcji dr inż. Anna Kowalska-Pyzalska email: anna.kowalska@pwr.wroc.pl
Bardziej szczegółowoLista 7 i 8 Zysk księgowy i alternatywny Koszty alternatywne Koszty i utargi krańcowe Koszty produkcji w krótkim i długim okresie czasu
Zadanie 1. Pan Smith prowadzi prywatny biznes. W ubiegłym roku jego utarg wyniósł 55000, a koszty bezpośrednie 27000. Kapitał finansowy włożony w działalność zakładu wynosił przez cały rok 25000. Stopa
Bardziej szczegółowoDr inż. Anna Kowalska-Pyzalska Katedra Badań Operacyjnych, Finansów i Zastosowań Informatyki Wydział Informatyki i Zarządzania
Dr inż. Anna Kowalska-Pyzalska Katedra Badań Operacyjnych, Finansów i Zastosowań Informatyki Wydział Informatyki i Zarządzania Utarg całkowity, przeciętny i krańcowy Koszt całkowity, przeciętny i krańcowy
Bardziej szczegółowoTeoria produkcji i wyboru producenta Lista 8
Definicje Teoria produkcji i wyboru producenta Lista 8 krótki i długi okres stałe i zmienne czynniki produkcyjne produkt krzywa produktu całkowitego produkt krańcowy prawo malejącego produktu krańcowego
Bardziej szczegółowoKOSZTY I OPTIMUM PRZEDSIĘBIORSTWA
KOSZTY I OPTIMUM PRZEDSIĘBIORSTWA PODSTAWOWE POJĘCIA Przedsiębiorstwo - wyodrębniona jednostka gospodarcza wytwarzająca dobra lub świadcząca usługi. Cel przedsiębiorstwa - maksymalizacja zysku Nakład czynniki
Bardziej szczegółowoDr Julia Gorzelany - Plesińska
Przedsiębiorstwo. Teoria kosztów. Dr Julia Gorzelany - Plesińska Przedsiębiorstwo niezależna jednostka gospodarcza, posiadająca zasoby produkcyjne, która została utworzona w celu osiągania zysków ze sprzedaży
Bardziej szczegółowoKOSZTY, PRZYCHODY I ZYSKI W RÓŻNYCH STRUKTURACH RYNKOWYCH. I. Koszty całkowite, przeciętne i krańcowe. Pojęcie kosztów produkcji
KOSZTY, PRZYCHODY I ZYSKI W RÓŻNYCH STRUKTURACH RYNKOWYCH Opracowanie: mgr inż. Dorota Bargieł-Kurowska I. Koszty całkowite, przeciętne i krańcowe. Pojęcie kosztów produkcji Producent, podejmując decyzję:
Bardziej szczegółowoEkonomia. Wykład dla studentów WPiA. Wykład 5: Firma, produkcja, koszty
Ekonomia Wykład dla studentów WPiA Wykład 5: Firma, produkcja, koszty Popyt i podaż kategorie rynkowe Popyt i podaż to dwa słowa najczęściej używane przez ekonomistów Popyt i podaż to siły, które regulują
Bardziej szczegółowoKorzyści i. Niekorzyści skali. produkcji
utarg (przychód) Koszt ekonomiczny utarg (przychód) Zakres tematyczny: Koszty w krótkim i długim okresie 1. Koszty pojęcie 2. Rodzaje kosztów wg różnych kryteriów 3. Krzywe kosztów 4. Zależności pomiędzy
Bardziej szczegółowoKOSZTY I OPTIMUM PRZEDSIĘBIORSTWA
PODSTAWOWE POJĘCIA KOSZTY I OPTIMUM PRZEDSIĘBIORSTWA Przedsiębiorstwo - wyodrębniona jednostka gospodarcza wytwarzająca dobra lub świadcząca usługi. Cel przedsiębiorstwa - maksymalizacja zysku Nakład czynniki
Bardziej szczegółowoEKONOMIA wykład 4 TEORIA POSTĘPOWANIA PRODUCENTA
EKONOMIA wykład 4 TEORIA POSTĘPOWANIA PRODUCENTA Prowadzący zajęcia: dr inż. Magdalena Węglarz Politechnika Wrocławska Wydział Informatyki i Zarządzania PLAN WYKŁADU 1. Krótkookresowa teoria produkcji
Bardziej szczegółowoPodstawy teorii przedsiębiorstwa. mgr Katarzyna Godek
Podstawy teorii przedsiębiorstwa mgr Katarzyna Godek Pojęcie przedsiębiorstwa Przedsiębiorstwo jest wyodrębnioną pod względem ekonomicznym jednostką prowadzącą działalność produkcyjną, handlową lub usługową
Bardziej szczegółowoMaksymalizacja zysku
Maksymalizacja zysku Na razie zakładamy, że rynki są doskonale konkurencyjne Firma konkurencyjna traktuje ceny (czynników produkcji oraz produktów jako stałe, czyli wszystkie ceny są ustalane przez rynek
Bardziej szczegółowoObliczenia, Kalkulacje...
Obliczenia, Kalkulacje... 1 Bilans O D P I E R W S Z E G O E T A T U D O W Ł A S N E J F I R M Y To podstawowy dokument przedstawiający majątek przedsiębiorstwa. Bilans to zestawienie dwóch list, które
Bardziej szczegółowoEkonomia menedżerska. Koszty funkcjonowania decyzje managerskie. Prof. Tomasz Bernat Katedra Mikroekonomii
Ekonomia menedżerska Koszty funkcjonowania decyzje managerskie Prof. Tomasz Bernat Katedra Mikroekonomii Kluczowe pojęcia: v Przychody, koszty i zysk przedsiębiorstwa v Koszty księgowe i ekonomiczne v
Bardziej szczegółowoEKONOMIA MENEDŻERSKA
EKONOMIA MENEDŻERSKA Koszt całkowity produkcji - Jest to suma kosztów stałych całkowitych i kosztów zmiennych całkowitych. K c = K s + K z Koszty stałe produkcji (K s ) to koszty, które nie zmieniają się
Bardziej szczegółowoJEDNOCZYNNIKOWA i DWUCZYNNIKOWA FUNKCJA PRODUKCJI
JEDNOCZYNNIKOWA i DWUCZYNNIKOWA FUNKCJA PRODUKCJI Zadanie 1: Uzupełnij tabelę, gdzie: TP produkt całkowity AP produkt przeciętny MP produkt marginalny L nakład czynnika produkcji, siła robocza (liczba
Bardziej szczegółowoT E S T Z P R Z E D M I O T U R A C H U N K O W O Ś Ć
.. imię i nazwisko słuchacza. data 1. Konta przychodów: T E S T Z P R Z E D M I O T U R A C H U N K O W O Ś Ć a) nie mają sald początkowych ale mają salda końcowe b) nie mają sald końcowych ale mają salda
Bardziej szczegółowoNazwisko i Imię zł 100 zł 129 zł 260 zł 929 zł 3. Jeżeli wraz ze wzrostem dochodu, maleje popyt na dane dobro to jest to: (2 pkt)
Nazwisko i Imię... Numer albumu... A 1. Utrata wartości dobra kapitałowego w ciągu roku będąca rezultatem wykorzystania tego dobra w procesie produkcji nazywana jest: (2 pkt) ujemnym przepływem pieniężnym
Bardziej szczegółowoDr hab. prof. UW Urszula Sztanderska. EKONOMIA wykład dla doktorantów WPiA
Dr hab. prof. UW Urszula Sztanderska EKONOMIA wykład dla doktorantów WPiA WYKŁAD 5 FIRMA, PRODUKCJA, KOSZTY Popyt i podaż kategorie rynkowe Popyt i podaż to dwa słowa najczęściej używane przez ekonomistów
Bardziej szczegółowoLekcja 43., 44. Temat: Analizowanie sytuacji finansowej przedsiębiorstwa Temat w podręczniku: Sprawozdania finansowe przedsiębiorstwa.
Lekcja 43., 44. Temat: Analizowanie sytuacji finansowej przedsiębiorstwa Temat w podręczniku: Sprawozdania finansowe przedsiębiorstwa. Rentowność (dochodowość, opłacalność, zyskowność) jest to zdolność
Bardziej szczegółowoKOSZTY, PRZYCHODY, WYNIK EKONOMICZNY. dr Sylwia Machowska
KOSZTY, PRZYCHODY, WYNIK EKONOMICZNY dr Sylwia Machowska 1 NIE MA DZIAŁAŃ BEZ KOSZTÓW Koszty stanowią zawsze punkt wyjścia myślenia ekonomicznego dlatego, że każde działanie podmiotów jest związane z ponoszeniem
Bardziej szczegółowoTEORIA KOSZTÓW 2006-01-16. Dr Marek JARZĘBIŃSKI, KOSZTY PRODUKCJI UNIWERSYTET JAGIELLOŃSKI 1. Pojęcia podstawowe. Pojęcia podstawowe c.d.
Pojęcia podstawowe TEORIA KOSZTÓW Koszty księgowe (explicite) faktyczne, udokumentowane wydatki pieniężne Zakup surowców, płace, opłaty za energię etc. Amortyzacja odpisy z wartości środków trwałych TEMAT
Bardziej szczegółowoAktualizacja części Prospektu Polnord S.A. poprzez Aneks z dn. 16 maja 2006 roku
ANEKS, ZATWIERDZONY DECYZJĄ KOMISJI PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH I GIEŁD W DNIU 18 MAJA 2006 r., DO PROSPEKTU EMISYJNEGO SPÓŁKI POLNORD S.A. ZATWIERDZONEGO DECYZJIĄ KOMISJI PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH I GIEŁD W DNIU
Bardziej szczegółowoWstęp: scenariusz. Przedsiębiorstwa na rynkach konkurencyjnych. W tym rozdziale szukaj odpowiedzi na pytania:
14 rzedsiębiorstwa na rynkach konkurencyjnych R I N C I L E S O F MICROECONOMICS F O U R T H E D I T I O N N. G R E G O R Y M A N K I W oweroint Slides by Ron Cronovich 2007 Thomson South-Western, all
Bardziej szczegółowoAnaliza progu rentowności
Analiza progu rentowności Aby przedsiębiorstwo mogło osiągnąć zysk, muszą być zachowane odpowiednie relacje między przychodami ze sprzedaży i kosztami, tzn. przychody powinny być wyższe od poniesionych
Bardziej szczegółowoLeasing maszyn 500 500 500 500 500 500 500 500 Nylon 0 400 1150 1700 2450 3200 4650 6300 Energia elektryczna 0 100 150 200 250 300 350 400
Ćwiczenia z mikroekonomii Koszty produkcji I WYBIERZ POPRAWNE ODPOWIEDZI 1. Koszty stałe w przedsiębiorstwie: a. rosną wraz ze wzrostem produkcji b. zależą od wartości środków trwałych w przedsiębiorstwie
Bardziej szczegółowoWSTĘP ZAŁOŻENIA DO PROJEKTU
UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ ZARZĄDZANIA Przykład analizy opłacalności przedsięwzięcia inwestycyjnego WSTĘP Teoria i praktyka wypracowały wiele metod oceny efektywności przedsięwzięć inwestycyjnych.
Bardziej szczegółowoRACHUNKOWOŚĆ ĆWICZENIA: 1. KOSZTY I PRZYCHODY W FIRMIE 2. MAJĄTEK PODMIOTÓW GOSPODARCZYCH
RACHUNKOWOŚĆ ĆWICZENIA: 1. KOSZTY I PRZYCHODY W FIRMIE 2. MAJĄTEK PODMIOTÓW GOSPODARCZYCH KOSZTY I PRZYCHODY W FIRMIE ZADANIE 1 Proszę podać definicję przychodu oraz sposób obliczania przychodów (można
Bardziej szczegółowoDecyzje krótkoterminowe
Decyzje krótkoterminowe Wykorzystanie rachunku kosztów zmiennych do podejmowania decyzji i krótkoterminowej oceny ich efektywności Analiza koszty rozmiary produkcji zysk CVP (ang. Cost Volume Profit) Założenia
Bardziej szczegółowoIstota funkcjonowania przedsiębiorstwa produkcyjnego. dr inż. Andrzej KIJ
Istota funkcjonowania przedsiębiorstwa produkcyjnego dr inż. Andrzej KIJ 1 Popyt rynkowy agregacja krzywych popytu P p2 p1 D1 q1 D2 q2 Q 2 Popyt rynkowy agregacja krzywych popytu P p2 p1 D1 +D2 D1 D2 q1
Bardziej szczegółowoPodaż firmy. Zakładamy, że firmy maksymalizują zyski
odaż firmy Zakładamy, że firmy maksymalizują zyski Inne cele działalności firm: Maksymalizacja przychodów Maksymalizacja dywidendy Maksymalizacja zysków w krótkim okresie Maksymalizacja udziału w rynku
Bardziej szczegółowoPrzedsiębiorstwo- samodzielna, samofinansująca się jednostka organizacyjna prowadząca działalność gospodarczą.
Przedsiębiorstwo- samodzielna, samofinansująca się jednostka organizacyjna prowadząca działalność gospodarczą. Przedsiębiorca- osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna nie będąca osobą prawną,
Bardziej szczegółowoZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM BUDOWLANYM Zarządzanie majątkiem, zarządzanie finansowe, analiza wskaźnikowa
Politechnika Śląska w Gliwicach Wydział Budownictwa Katedra Procesów Budowlanych ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM BUDOWLANYM Zarządzanie majątkiem, zarządzanie finansowe, analiza wskaźnikowa Majątek przedsiębiorstwa
Bardziej szczegółowoMODEL KONKURENCJI DOSKONAŁEJ.
Wykład 4 Konkurencja doskonała i monopol 1 MODEL KONKURENCJI DOSKONAŁEJ. EFEKTYWNOŚĆ RYNKU. MONOPOL CZYSTY. KONKURENCJA MONOPOLISTYCZNA. 1. MODEL KONKURENCJI DOSKONAŁEJ W modelu konkurencji doskonałej
Bardziej szczegółowo3. O czym mówi nam marginalna (krańcowa) produktywność:
Ʊ1. 诲眤诲眤眪 眪 Zbiór produkcyjny: a) to zbiór wszystkich nakładów czynników produkcji, b) wykazuje możliwe techniki wytwarzania, c) pokazuje techniczne możliwości, d) poprawne są odpowiedzi a, c, e) poprawne
Bardziej szczegółowoWyniki finansowe spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych w 2005 r.
Warszawa, dnia 26 października 2006 r. Wyniki finansowe spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych w 2005 r. W 2005 r. wyniki finansowe spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych 1 były znacznie
Bardziej szczegółowoRozdział 1. Sprawozdawczość finansowa według standardów krajowych i międzynarodowych Irena Olchowicz
Spis treści Wstęp Rozdział 1. Sprawozdawczość finansowa według standardów krajowych i międzynarodowych 1. Standaryzacja i harmonizacja sprawozdań finansowych 2. Cele sprawozdań finansowych 3. Użytkownicy
Bardziej szczegółowoKONSPEKT ZAJĘĆ Temat: Charakterystyka biznesplanu plan finansowy. Cel ogólny kształcenia: Cele szczegółowe zajęć:
KONSPEKT ZAJĘĆ Temat: Charakterystyka biznesplanu plan finansowy. Cel ogólny kształcenia: zapoznanie z treściami planu finansowego. Cele szczegółowe zajęć: 1) uzasadnić znaczenie planu finansowego, 2)
Bardziej szczegółowowniedrzwicydużej Analiza wyników ekonomiczno-finansowych Banku Spółdzielczego w Niedrzwicy Dużej na dzień roku
BANKSPÓŁDZIELCZY wniedrzwicydużej Analiza wyników ekonomiczno-finansowych Banku Spółdzielczego w Niedrzwicy Dużej na dzień 31.12.2012 roku Niedrzwica Duża, 2013 ` 1. Rozmiar działalności Banku Spółdzielczego
Bardziej szczegółowosocjalnych Struktura aktywów
ZADANIE 1 W przedsiębiorstwie Beta na podstawie ewidencji księgowej i spisu z natury ustalono, że w dniu 31 grudnia 2014r. spółka posiadała następujące składniki majątku i źródła ich finansowania: Składnik
Bardziej szczegółowoAnaliza finansowa działalności przedsiębiorstwa
Analiza finansowa działalności przedsiębiorstwa Celem każdego przedsiębiorstwa działającego na rynku jest osiągniecie zysku. Konieczność wypracowania zysku zmusza przedsiębiorstwa do starań o wzrost efektywności
Bardziej szczegółowoOpracował: Dr Mirosław Geise 4. Analiza progu rentowności
Opracował: Dr Mirosław Geise 4. Analiza progu rentowności Spis treści 1. Ilościowy i wartościowy próg rentowności... 2 2. Zysk operacyjny... 4 3. Analiza wrażliwości zysku... 6 4. Aneks... 8 1 1. Ilościowy
Bardziej szczegółowoINFORMACJA DODATKOWA
INFORMACJA DODATKOWA I I. Szczegółowy zakres wartości grup rodzajowych środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz inwestycji długoterminowych, zawierających stan tych aktywów na początek
Bardziej szczegółowoZADANIE KONKURSOWE I etap
Katowice, 26.04.2016 r. ZADANIE KONKURSOWE I etap Założenia Przedsiębiorstwo produkuje trzy rodzaje przetworów owocowych: konfiturę wiśniową (250 g), powidła śliwkowe (320 g), mus jabłkowy (1000 g). Produkcja
Bardziej szczegółowowniedrzwicydużej Analiza wyników ekonomiczno-finansowych Banku Spółdzielczego w Niedrzwicy Dużej na dzień roku
BANKSPÓŁDZIELCZY wniedrzwicydużej Analiza wyników ekonomiczno-finansowych Banku Spółdzielczego w Niedrzwicy Dużej na dzień 31.12.2013 roku Niedrzwica Duża, 2014 ` 1. Rozmiar działalności Banku Spółdzielczego
Bardziej szczegółowoWyniki finansowe spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych (SKOK) za 2009 r. i I półrocze 2010 r. 1
Warszawa, dnia 25 października r. Wyniki finansowe spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych (SKOK) za 2009 r. i I półrocze r. 1 W końcu grudnia 2009 r. funkcjonowały 62 spółdzielcze kasy oszczędnościowokredytowe.
Bardziej szczegółowoEKONOMIKA I ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM PORTOWYM wykład 3.
EKONOMIKA I ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM PORTOWYM wykład 3 www.salo.pl Działalność gospodarcza w portach morskich Działalność gospodarcza przedsiębiorstwa portowego opiera się na dwóch podstawowych elementach:
Bardziej szczegółowoPrzychody i koszty przedsiębiorstw transportowych (i nie tylko )
Przychody i koszty przedsiębiorstw transportowych (i nie tylko ) Przychód przedsiębiorstwa to ilość pieniędzy uzyskana ze sprzedaży dóbr i usług w danym okresie (np. 1 rok, 1 miesiąc itp.) Koszty przedsiębiorstwa
Bardziej szczegółowoGrupa Kapitałowa Pelion
SZACUNEK WYBRANYCH SKONSOLIDOWANYCH DANYCH FINANSOWYCH ZA ROK 2016 Szacunek wybranych skonsolidowanych danych finansowych za rok 2016 SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z WYNIKU 2016 2015 Przychody ze sprzedaży
Bardziej szczegółowoKonspekt 5. Analiza kosztów.
KRAJOWA SZKOŁA ADMINISTRJI PUBLICZNEJ Ryszard Rapacki EKONOMIA MENEDŻERSKA Konspekt 5. Analiza kosztów. A. Cele zajęć. 1. Wyjaśnienie istoty i rodzajów kosztów produkcji oraz związanych z nimi kategorii.
Bardziej szczegółowoDeterminanty dochodu narodowego. Analiza krótkookresowa
Determinanty dochodu narodowego Analiza krótkookresowa Produkcja potencjalna i faktyczna Produkcja potencjalna to produkcja, która może być wytworzona w gospodarce przy racjonalnym wykorzystaniu wszystkich
Bardziej szczegółowoMIKROEKONOMIA. Wykład 3 Mikroanaliza rynku 1 MIKROANALIZA RYNKU
Wykład 3 Mikroanaliza rynku 1 MIKROANALIZA RYNKU 1. POPYT Popyt (zapotrzebowanie) - ilość towaru, jaką jest skłonny kupić nabywca po ustalonej cenie rynkowej, dysponując do tego celu odpowiednim dochodem
Bardziej szczegółowoAnaliza wyników ekonomiczno-finansowych Banku Spółdzielczego w Niedrzwicy Dużej na dzień roku
Analiza wyników ekonomiczno-finansowych Banku Spółdzielczego w Niedrzwicy Dużej na dzień 31.12.211 roku Niedrzwica Duża, 212 ` 1. Rozmiar działalności Banku Spółdzielczego mierzony wartością sumy bilansowej,
Bardziej szczegółowo6. Teoria Podaży Koszty stałe i zmienne
6. Teoria Podaży - 6.1 Koszty stałe i zmienne Koszty poniesione przez firmę zwykle są podzielone na dwie kategorie. 1. Koszty stałe - są niezależne od poziomu produkcji, e.g. stałe koszty energetyczne
Bardziej szczegółowoZYSK BRUTTO, KOSZTY I ZYSK NETTO
ZYSK BRUTTO, KOSZTY I ZYSK NETTO MARŻA BRUTTO Marża i narzut dotyczą tego ile właściciel sklepu zarabia na sprzedaży 1 sztuki pojedynczej pozycji. Marża brutto i zysk brutto odnoszą się do tego ile zarabia
Bardziej szczegółowoAnaliza ekonomiczno-finansowa
przedsiębiorstwa: Analiza ekonomiczno-finansowa Analiza rentowności przedsiębiorstwa Ujmuje w najbardziej syntetyczny sposób efektywność gospodarowania w przedsiębiorstwie, Związana jest z osiąganiem dodatniego
Bardziej szczegółowoWPROWADZENIE DO EKONOMII MENEDŻERSKIEJ.
Wykład 1 Wprowadzenie do ekonomii menedżerskiej 1 WPROWADZENIE DO EKONOMII MENEDŻERSKIEJ. PODEJMOWANIE OPTYMALNYCH DECYZJI NA PODSTAWIE ANALIZY MARGINALNEJ. 1. EKONOMIA MENEDŻERSKA ekonomia menedżerska
Bardziej szczegółowoAktualizacja części Prospektu Polnord S.A. poprzez Aneks z dn. 5 maja 2006 roku
ANEKS, ZATWIERDZONY DECYZJĄ KOMISJI PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH I GIEŁD W DNIU 16 MAJA 2006 r., DO PROSPEKTU EMISYJNEGO SPÓŁKI POLNORD S.A. ZATWIERDZONEGO DECYZJIĄ KOMISJI PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH I GIEŁD W DNIU
Bardziej szczegółowo2010 W. W. Norton & Company, Inc. Minimalizacja Kosztów
010 W. W. Norton & Company, Inc. Minimalizacja Kosztów Minimalizacja Kosztów Przedsiębiorstwo minimalizuje koszty, jeśli produkuje daną wielkość produkcji y 0 według najmniejszych możliwych kosztów. c(y)
Bardziej szczegółowoWYBRANE ELEMENTY SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH. Karolina Bondarowska
WYBRANE ELEMENTY SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH Karolina Bondarowska PODSTAWOWE SPRAWOZDANIA FINANSOWE 1. Bilans wartościowe odpowiednio uszeregowane zestawienie majątku (aktywów) jednostki gospodarczej ze źródłami
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRZEDSIĘBIORSTWA OMEGA
Edward Radosiński 1. SYSTEM WYTWARZANIA CHARAKTERYSTYKA PRZEDSIĘBIORSTWA OMEGA 1.1. Produkcja: a) przedsiębiorstwo - zaliczane do branży przemysłu spożywczego - może jednocześnie wytwarzać trzy asortymenty
Bardziej szczegółowoINFORMACJA DODATKOWA DO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO SPÓŁKI. BLOCKCHAIN LAB SPÓŁKA AKCYJNA za rok 2018
INFORMACJA DODATKOWA DO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO SPÓŁKI BLOCKCHAIN LAB SPÓŁKA AKCYJNA za rok 2018 Warszawa, 24-06-2019 1 1) Uzupełniające informacje o aktywach i pasywach bilansu za bieżący rok obrotowy.
Bardziej szczegółowoSpis treści do sprawozdania finansowego
(kwoty w tabelach wyrażone są w złotych, o ile nie podano inaczej) Spis treści do sprawozdania finansowego Nota Strona Bilans 3 Rachunek zysków i strat 4 Zestawienie zmian w kapitale własnym 5 Rachunek
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDAWCZOŚĆ FINANSOWA
prezentacja pochodzi z serwisu pracedyplomowe.eu - prace dyplomowe SPRAWOZDAWCZOŚĆ FINANSOWA Charakterystyka oraz rola w ocenie kondycji finansowej przedsiębiorstwa na przykładzie przedsiębiorstwa AMICA
Bardziej szczegółowoWyniki finansowe spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych za 2008 r. i I półrocze 2009 r. (wersja rozszerzona)
Warszawa, dnia 30 października 2009 r. Wyniki finansowe spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych za 2008 r. i I półrocze 2009 r. (wersja rozszerzona) W końcu grudnia 2008 r. funkcjonowały 62 kasy
Bardziej szczegółowoRachunkowość zarządcza wykład 3
Rachunkowość zarządcza wykład 3 Czym będziemy się zajmować na dzisiejszych zajęciach? Analiza progu rentowności Ilościowy i wartościowy próg rentowości Marża brutto, strefa bezpieczeństwa, dźwignia operacyjna
Bardziej szczegółowowniedrzwicydużej Analiza wyników ekonomiczno-finansowych Banku Spółdzielczego w Niedrzwicy Dużej na dzień roku
BANKSPÓŁDZIELCZY wniedrzwicydużej Analiza wyników ekonomiczno-finansowych Banku Spółdzielczego w Niedrzwicy Dużej na dzień 31.12.2011 roku Niedrzwica Duża, 2012 ` 1. Rozmiar działalności banku spółdzielczego
Bardziej szczegółowoMakroekonomia 1 Wykład 5: Model klasyczny gospodarki (dla przypadku gospodarki zamkniętej)
Makroekonomia 1 Wykład 5: Model klasyczny gospodarki (dla przypadku gospodarki zamkniętej) Gabriela Grotkowska Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego PKB jako miara dobrobytu Produkcja w gospodarce
Bardziej szczegółowo/ / SPRAWOZDAWCZOSC FINANSOWA IRENA OLCHOWICZ AGNIESZKA TŁACZAŁA
VADEMECUM RACHUNKOWOŚCI / / SPRAWOZDAWCZOSC FINANSOWA IRENA OLCHOWICZ AGNIESZKA TŁACZAŁA Warszawa 2002 Spis treści Wstęp 11 Rozdział 1 Sprawozdania finansowe według Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
Bardziej szczegółowoAdam Narkiewicz. Utarg inaczej przychód. Jest to ilość pieniędzy uzyskana ze sprzedaŝy dóbr i usług w jakimś okresie czasu.
Adam Narkiewicz Ćwiczenia siódme i ósme: Przedsiębiorstwo Według polskiego prawodawstwa przedsiębiorstwo moŝe mieć róŝne formy prawne. Oto główne z nich: 1. Spółka osobowa (polegają na osobistej pracy
Bardziej szczegółowoTabela nr 1. Przychody i koszty wg rodzajów działalności PLAN Y+1
Tabela nr 1. Przychody i koszty wg rodzajów działalności 1. PRZYCHODY OGÓŁEM, z tego: - przychody netto ze sprzedaży i zrównane z nimi - pozostałe przychody operacyjne - przychody finansowe 2. KOSZTY OGÓŁEM,
Bardziej szczegółowoMakroekonomia 1 Wykład 5: Model klasyczny gospodarki (zamkniętej)
Makroekonomia 1 Wykład 5: Model klasyczny gospodarki (zamkniętej) Gabriela Grotkowska Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Produkcja w gospodarce Mierzyć już umiemy, teraz: wyjaśniamy!!
Bardziej szczegółowoSprawozdawczość finansowa według standardów krajowych i międzynarodowych. Wydanie 2. Irena Olchowicz, Agnieszka Tłaczała
Sprawozdawczość finansowa według standardów krajowych i międzynarodowych. Wydanie 2. Irena Olchowicz, Celem opracowania jest przedstawienie istoty i formy sprawozdań finansowych na tle standaryzacji i
Bardziej szczegółowo"Wybrane wyniki finansowe Raiffeisen Bank Polska S.A. i Grupy Kapitałowej Raiffeisen Bank Polska S.A. za I kwartał 2016 roku"
Warszawa, dnia 20.05.2016 Raport bieżący nr 8/2016 "Wybrane wyniki finansowe Raiffeisen Bank Polska S.A. i Grupy Kapitałowej Raiffeisen Bank Polska S.A. za I kwartał 2016 roku" Zarząd Raiffeisen Bank Polska
Bardziej szczegółowoMikroekonomia - Lista 11. Przygotować do zajęć: konkurencja doskonała, konkurencja monopolistyczna, oligopol, monopol pełny, duopol
Mikroekonomia - Lista 11 Przygotować do zajęć: konkurencja doskonała, konkurencja monopolistyczna, oligopol, monopol pełny, duopol Konkurencja doskonała 1. Model konkurencji doskonałej opiera się na następujących
Bardziej szczegółowoMateriały uzupełniające do
Dźwignia finansowa a ryzyko finansowe Przedsiębiorstwo korzystające z kapitału obcego jest narażone na ryzyko finansowe niepewność co do przyszłego poziomu zysku netto Materiały uzupełniające do wykładów
Bardziej szczegółowoFunkcja produkcji jak z czynników powstaje produkt Ta sama produkcja możliwa przy różnych kombinacjach czynników
Koszty produkcji Funkcja produkcji jak z czynników powstaje produkt Ta sama produkcja możliwa przy różnych kombinacjach czynników Którą wybrać ceny czynników Funkcja produkcji + ceny czynników -> funkcja
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE FINANSOWE. FUNDACJI RODZIĆ PO LUDZKU Warszawa, ul. Nowolipie 13/15
SPRAWOZDANIE FINANSOWE FUNDACJI RODZIĆ PO LUDZKU 00-150 Warszawa, ul. Nowolipie 13/15 za rok obrotowy 2003 I. WPROWADZENIE DO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO 1. Przedmiotem podstawowej działalności Fundacji w
Bardziej szczegółowoTEORIA DECYZJE KRÓTKOOKRESOWE
TEORIA DECYZJE KRÓTKOOKRESOWE 1. Rozwiązywanie problemów decyzji krótkoterminowych Relacje między rozmiarami produkcji, kosztami i zyskiem wykorzystuje się w procesie badania opłacalności różnych wariantów
Bardziej szczegółowoWykład 1 Klasyfikacja kosztów
Wykład 1 Klasyfikacja kosztów dr Robert Piechota Pojęcie kosztów Wyrażone w pieniądzu celowe zużycie środków trwałych, materiałów, paliwa, energii, usług, czasu pracy pracowników oraz niektóre wydatki
Bardziej szczegółowo1) Granica możliwości produkcyjnych Krzywa transformacji jest to zbiór punktów reprezentujących różne kombinacje ilościowe dwóch produktów, które gospodarka narodowa może wytworzyć w danym okresie przy
Bardziej szczegółowoSkrócone sprawozdanie finansowe za rok 2018
Skrócone sprawozdanie finansowe za rok 2018 SKRÓCONY BILANS ZA LATA 2017-2018 Stan na Stan na Dynamika Aktywa 31.12. 2018 31.12 2017 2018/2017 Lp wartość strukt wartość strukt % Wyszczególnienie zł % zł
Bardziej szczegółowoINFORMACJA DODATKOWA I OBJAŚNIENIA
INFORMACJA DODATKOWA I OBJAŚNIENIA Fundacja Szczęśliwe Dzieciństwo rok obrotowy od 01-01-2009 do 31-12-2009 I 1. Zmiany w ciągu roku obrotowego wartości środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych
Bardziej szczegółowoMAKROEKONOMIA 2. Wykład 14. Inwestycje. dr Dagmara Mycielska dr hab. Joanna Siwińska - Gorzelak
MAKROEKONOMIA 2 Wykład 14. Inwestycje dr Dagmara Mycielska dr hab. Joanna Siwińska - Gorzelak 2 Plan wykładu Inwestycje a oczekiwania. Neoklasyczna teoria inwestycji i co z niej wynika Teoria q Tobina
Bardziej szczegółowoRoczna amortyzacja 20A1 20A2 20A3 20A4 20A5. Roczna amortyzacja. 20A1 20A2 20A3 20A4 20A5 c) metoda wydajności pracy. Roczna amortyzacja
Zadanie 5.1 - Amortyzacja Firma AIR zakupiła i oddała pod koniec grudnia roku do używania nową linię produkcyjną do produkcji reflektorów ksenonowych do samochodów. nowej linii wyniosła 13.200 tys. zł.
Bardziej szczegółowoŚrednio ważony koszt kapitału
Średnio ważony koszt kapitału WACC Weighted Average Cost of Capital 1 Średnio ważony koszt kapitałuwacc Weighted Average Cost of Capital Plan wykładu: I. Koszt kapitału a metody dyskontowe II. Źródła finansowania
Bardziej szczegółowoPRODUCENT (PRZEBSIĘBIORSTWO) państwowe lokalne indywidualne zbiorowe (spółki ) 3. Jak należy rozumieć prawo zmniejszającego się przychodu?
A) Pytania sprawdzające: 1. Kogo uważamy za producenta? PRODUCENT zorganizowany w formie przedsiębiorstwa. Powstał w drodze ewolucji. To podmiot sfery realnej. Aktywny uczestnik procesów rynkowych. Realizuje
Bardziej szczegółowoI TABELA 1. +\- Stan na koniec roku obrotowego 1 Grunty 0,00 0,00 0,00 0,00 2 Budynki i Budowle 0,00 0,00 0,00 0,00
DODATKOWE INFORMACJE I OBJAŚNIENIA I TABELA 1 Zmiany w zakresie majątku trwałego w roku 2012 LP Nazwa grupy majątku trwałego Stan na początek roku obrotowego Zakup/sprzedaż +/- Inwestycja/likwidacja +\-
Bardziej szczegółowoInformacja dodatkowa instytucji kultury Gminnego Ośrodka Kultury (art. 45 ust. 2 pkt 3 ustawy)
Informacja dodatkowa instytucji kultury Gminnego Ośrodka Kultury (art. 45 ust. 2 pkt 3 ustawy) 1. 1. Omówienie stosowanych metod wyceny ( w tym amortyzacji, walut obcych) aktywów i pasywów oraz przychodów
Bardziej szczegółowoPLAN POŁĄCZENIA SPÓŁEK
PLAN POŁĄCZENIA SPÓŁEK Soho Development Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, nr KRS: 0000019468 ( Spółka Przejmująca ) oraz Soho Factory Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie,
Bardziej szczegółowoRACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA - POWTÓRZENIE WRAZ Z ROZWIĄZANIAMI mgr Stanisław Hońko, e-mail: honko@wneiz.pl, tel. (91) 444-1945
RACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA - POWTÓRZENIE WRAZ Z ROZWIĄZANIAMI mgr Stanisław Hońko, e-mail: honko@wneiz.pl, tel. (91) 444-1945 Zadanie 1 (Procesowy rachunek kosztów) W zakładach mleczarskich koszty pośrednie
Bardziej szczegółowoPRODUKCYJNOŚĆ PRZEDSIĘBIORSTWA
PRODUKCYJNOŚĆ PRZEDSIĘBIORSTWA CASE STUDY NA DOBRY POCZĄTEK Scania zwiększa zatrudnienie FAKTY KRYZYS I PO KRYZYSIE? Potrzeba zwiększenia produkcji wynika głównie z wciąż dużego popytu w Brazylii Jednak
Bardziej szczegółowodr Bartłomiej Marona Analiza ekonomiczna przedsiębiorstw POWTÓRKA ZE SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH - PYTANIA:
POWTÓRKA ZE SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH - PYTANIA: SPRAWOZDAWCZOŚĆ 1. Które podmioty gospodarcze mają obowiązek prowadzenia pełnej rachunkowości i jaki akt prawny to określa? 2. Z jakich elementów składa się
Bardziej szczegółowoRachunkowość menedżerska Budżet wiodący dla przedsiębiorstwa produkcyjnego
Przedsiębiorstwo produkcyjne GAMMA wytwarza jeden produkt. Przewiduje się, że sprzedaż w ciągu pięciu miesięcy będzie kształtować się następująco: styczeń 20.000 szt. luty 50.000 szt. marzec 30.000 szt.
Bardziej szczegółowoamortyzacji lub umorzenia. TABELA 1 +\- Stan na koniec roku obrotowego 1 Grunty 0,00 0,00 0,00 0,00 2 Budynki i Budowle 0,00 0,00 0,00 0,00
DODATKOWE INFORMACJE I OBJAŚNIENIA I 1) Szczegółowy zakres zmian wartości grup rodzajowych środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz inwestycji długoterminowych, zawierający stan tych
Bardziej szczegółowoINFORMACJA DODATKOWA I OBJAŚNIENIA
INFORMACJA DODATKOWA I OBJAŚNIENIA Fundacja Szczęśliwe Dzieciństwo rok obrotowy od 01-01-2008 do 31-12-2008 I 1. Zmiany w ciągu roku obrotowego wartości środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych
Bardziej szczegółowob) PLN/szt. Jednostkowa marża na pokrycie kosztów stałych wynosi 6PLN na każdą sprzedają sztukę.
Poniżej znajdują się przykłady rozwiązań tylko niektórych, spośród prezentowanych na zajęciach, zadań. Wszystkie pochodzą z podręcznika autorstwa Kotowskiej, Sitko i Uziębło. Kolokwium swoim zakresem obejmuje
Bardziej szczegółowo(b) Oblicz zmianę zasobu kapitału, jeżeli na początku okresu zasób kapitału wynosi kolejno: 4, 9 oraz 25.
Zadanie 1 W pewnej gospodarce funkcja produkcji może być opisana jako Y = AK 1/2 N 1/2, przy czym A oznacza poziom produktywności, K zasób kapitału, a N liczbę zatrudnionych. Stopa oszczędności s wynosi
Bardziej szczegółowoSpółdzielnia Mieszkaniowa Gwarek w Wołominie
IV. DODATKOWE INFORMACJE I OBJAŚNIENIA I. 1. Zmiany w ciągu roku obrotowego wartości środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz aktywów (inwestycji) finansowych: a.1.) wartości niematerialne
Bardziej szczegółowo