Przepisy agencji EPA dotyczące emisji zanieczyszczeń

Transkrypt

1 Dziękujemy za zakup jednego z najlepszych dostępnych silników zaburtowych. Dokonali Państwo trafnej inwestycji, która przyniesie wiele radości z eksploatacji łodzi. Państwa nowy silnik został wyprodukowany przez firmę Mercury Marine, światowego lidera techniki morskiej, wytwarzającego silniki zaburtowe od 1939 roku. Wieloletnie doświadczenie to nasz atut, a jednocześnie zobowiązanie do oferowania produktów najwyższej jakości. Swoją znakomitą reputację firma Mercury Marine zawdzięcza rygorystycznej kontroli jakości, dążeniu do doskonałości, trwałości i niezawodności produktów, a także najlepszej obsłudze posprzedażnej. Prosimy o dokładne zapoznanie się z instrukcją przed przystąpieniem do użytkowania silnika. Instrukcja została opracowana w taki sposób, aby pomóc w obsłudze, bezpiecznej eksploatacji i konserwacji silnika. Firma Mercury Marine życzy Państwu wielu lat udanej eksploatacji silnika i stopy wody pod kilem. Raz jeszcze dziękujemy za okazane zaufanie. Przepisy agencji EPA dotyczące emisji zanieczyszczeń Silniki zaburtowe oferowane przez firmę Mercury Marine w Stanach Zjednoczonych uzyskały atest Amerykańskiej Agencji Ochrony Środowiska (Environmental Protection Agency, EPA) poświadczający ich zgodność z przepisami dotyczącymi emisji zanieczyszczeń przez nowe silniki zaburtowe. Ważność tego atestu jest uzależniona od wprowadzenia pewnych korekt w normach zakładowych. Dlatego konieczne jest ścisłe przestrzeganie procedur zakładowych podczas obsługi serwisowej i napraw, zaś gdy tylko jest to wykonalne w praktyce, należy dążyć do przywrócenia oryginalnej konstrukcji silnika. Konserwacje, wymiany i naprawy urządzeń i systemów kontrolujących emisję zanieczyszczeń mogą być wykonywane przez dowolny zakład naprawy silników do łodzi lub osobę fizyczną. Silniki są opatrzone plakietkami z informacją o kontroli emisji zanieczyszczeń, stanowiącymi trwałe potwierdzenie atestu EPA.! OSTRZEŻENIE Spaliny tego silnika zawierają związki chemiczne, które w stanie Kalifornia uznawane są za substancje powodujące raka, wady wrodzone oraz w inny sposób szkodliwe dla rozrodu. Informacja o gwarancji Firma Mercury Marine udziela na zakupiony produkt ograniczonej gwarancji, której warunki przedstawiono w punkcie Informacje na temat gwarancji niniejszej instrukcji. Warunki gwarancji określają, jakie usterki są objęte gwarancją, jakie nie są nią objęte, czas obowiązywania gwarancji oraz sposoby uzyskiwania świadczeń z tytułu gwarancji, jak również ważne wykluczenia i ograniczenia odpowiedzialności za szkody oraz inne podobne informacje. Należy zapoznać się z tymi ważnymi informacjami. Opisy i dane techniczne zamieszczone w niniejszej instrukcji były aktualne w dniu zatwierdzenia jej do druku. Firma Mercury Marine, kierując się polityką stałego udoskonalania produktów, zastrzega sobie prawo do wycofywania modeli produktów w dowolnym momencie, do zmiany danych technicznych, konstrukcji, metod lub procedur bez uprzedniego powiadomienia, zaś zmiany takie nie wiążą się z podejmowaniem przez nią dodatkowych zobowiązań. Mercury Marine, Fond du Lac, Wisconsin, USA. Litho w USA. 2009, Mercury Marine Mercury, Mercury Marine, MerCruiser, Mercury MerCruiser, Mercury Racing, Mercury Precision Parts, Mercury Propellers, Mariner, Quicksilver, #1 On The Water, Alpha, Bravo, Pro Max, OptiMax, Sport- Jet, K-Planes, MerCathode, RideGuide, SmartCraft, Zero Effort, logo M z falami, logo Mercury z falami i logo SmartCraft są zastrzeżonymi znakami towarowymi firmy Brunswick Corporation. Logo Mercury Product Protection jest zarejestrowanym znakiem firmy Brunswick Corporation Mercury Marine Silnik czterosuwowy Verado 200/225/250/275/ Q pol i

2 Obsługa na poziomie Mercury Premier Firma Mercury ocenia jakość usług świadczonych przez swoich dealerów i przyznaje najwyższą kategorię Mercury Premier" tym z nich, którzy zapewniają obsługę na najwyższym poziomie. Dealer, któremu przyznano kategorię Premier Service: Osiąga wysoki wynik CSI (Indeks satysfakcji klienta) w ciągu 12 miesięcy dla napraw gwarancyjnych. Posiada wszystkie niezbędne narzędzia serwisowe, wyposażenie do testowania, podręczniki i katalogi części. Zatrudnia co najmniej jednego technika z tytułem Certified Technician lub Master Technician. Zapewnia terminową obsługę serwisową wszystkim klientom firmy Mercury Marine. W razie potrzeby oferuje wydłużone godziny pracy oraz obsługę wyjazdową. Wykorzystuje, eksponuje i posiada w magazynie odpowiedni zapas oryginalnych części Mercury Precision. Dysponuje czystym, zadbanym warsztatem wyposażonym w odpowiednie narzędzia i literaturę serwisową. Deklaracja zgodności silników czterosuwowych z dyrektywą dotyczącą silników napędów łodzi rekreacyjnych 94/25/WE wraz z poprawkami uwzględnionymi w dyrektywie 2003/44/WE Nazwa producenta silnika: Mercury Marine Adres: W6250 Pioneer Road P.O. Box 1939 Miejscowość: Fond du Lac, WI Kod pocztowy: Kraj: USA Nazwa autoryzowanego przedstawiciela: Brunswick Marine in EMEA Inc. Adres: Parc Industriel de Petit-Rechain Miejscowość: Verviers Kod pocztowy: 4800 Kraj: Belgia Nazwa jednostki notyfikowanej do oceny emisji spalin silników: Det Norske Veritas AS Adres: Veritasveien 1 Miejscowość: Hovik Kod pocztowy: 1322 Kraj: Norwegia Numer identyfikacyjny: 0575 Nazwa jednostki notyfikowanej do oceny poziomu emisji hałasu: Det Norske Veritas AS Adres: Veritasveien 1 Miejscowość: Hovik Kod pocztowy: 1322 Kraj: Norwegia Numer identyfikacyjny: 0575 Moduł używany do oceny zgodności z wymogami dotyczącymi emisji spalin silników: Lub silnik zatwierdzony zgodnie z: Moduł używany do oceny zgodności z wymogami dotyczącymi poziomu emisji hałasu: B+C B+D B+E B+F G H Częścią II dyrektywy 97/68/WE A Aa G H Dyrektywą 88/77/WE Inne dyrektywy właściwe: Dyrektywa dotycząca bezpieczeństwa urządzeń mechanicznych 98/37/WE; Dyrektywa dotycząca kompatybilności elektromagnetycznej 2004/108/WE ii pol

3 Opis silników i podstawowe wymagania Typ silnika Rodzaj paliwa Cykl spalania Z lub rufowy bez zintegrowanego układu wydechowego Diesel Dwusuw Silnik zaburtowy Benzyna Czterosuw Identyfikacja silników objętych niniejszą deklaracją zgodności Nazwa rodziny silników Verado 6-cylindrowy 200, 225, 250, 275, 300, 350 KM Niepowtarzalny numer identyfikacyjny silnika: Początkowy numer seryjny OP lub 1B Numer certyfikatu EC Moduł H RCD-H-2 Verado 4-cylindrowy 135, 150, 175, 200 KM OP lub 1B RCD-H-2 L4NA 4-cylindrowy 80, 100, 115 KM OP lub 1B RCD-H-2 Podstawowe wymogi Standardy Inne dokumenty / metody normatywne Dokumentacja techniczna Należy podać szczegóły (* = standard obowiązkowy) Załącznik 1.B Emisja spalin B.1 Identyfikacja silnika B.2 Wymagania dotyczące emisji spalin * * EN ISO :1996 B.3 Trwałość B.4 Instrukcja użytkownika ISO 8665: 1995 Załącznik 1.C Emisja hałasu C.1 Poziomy emisji hałasu * EN ISO C.2 Instrukcja obsługi Instrukcja obsługi Niniejsza deklaracja zgodności wystawiona jest za wyłączną odpowiedzialnością producenta. W imieniu producenta silnika niniejszym oświadczam, że wyżej wymienione silniki spełniają wszelkie obowiązujące wymagania w sposób określony powyżej. Imię i nazwisko / funkcja: Mark D. Schwabero, Prezes, Silniki zaburtowe Mercury Data i miejsce publikacji: r. Fond du Lac, Wisconsin, USA pol iii

4 iv pol

5 INFORMACJE NA TEMAT GWARANCJI Rejestracja gwarancji... 1 Przekazanie gwarancji... 1 Przeniesienie Planu ochrony produktu firmy Mercury (Rozszerzony plan serwisowania) w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie... 2 Ograniczona gwarancja dla silników zaburtowych... 2 Trzyletnia gwarancja ograniczona na uszkodzenia spowodowane korozją... 4 Zakres Gwarancji i Wyjątki... 5 Ograniczona gwarancja wynikająca z przepisów amerykańskiej agencji EPA o emisji zanieczyszczeń... 6 Komponenty systemu związane z kontrolą emisji... 6 Informacje ogólne Obowiązki motorowodniaka... 8 Przed uruchomieniem silnika... 8 Moc maksymalna łodzi... 8 Obsługa łodzi przy wysokiej prędkości i wykorzystaniu pełnych osiągów... 9 Modele silników zaburtowych ze zdalnym sterowaniem... 9 Wyłącznik ściągacza linowego... 9 Ochrona ludzi znajdujących się w wodzie Komunikat o bezpieczeństwie pasażerów łodzie pontonowe i łodzie pokładowe Skoki przez fale i kilwater Zderzenia z obiektami pod wodą Emisja spalin Wybór akcesoriów do silnika zaburtowego Zalecenia dotyczące bezpiecznego pływania łodzią Zapisanie numeru seryjnego Specyfikacje silnika czterosuwowego Verado 200/225/250/275/ Części silnika Montaż Montaż silnika zaburtowego Wybór śruby napędowej Transport Przewożenie łodzi/silnika zaburtowego na przyczepie Paliwo i olej Zalecenia dotyczące paliwa Wymaganie dotyczące przewodu paliwowego o niskim stopniu przesiąkania Napełnianie zbiornika paliwa Zalecenia dotyczące oleju silnikowego Sprawdzanie i uzupełnianie oleju silnikowego pol v

6 Funkcje i elementy sterowania Elementy sterujące do montażu na panelu i ich obsługa Elementy sterujące konsoli pilota z jedną manetką i ich obsługa Elementy sterujące do montażu w konsoli na podstawie i ich obsługa Elementy sterujące konsoli pilota z dwoma manetkami i ich obsługa Elementy sterujące klawiatury CAN konsoli pilota z dwoma manetkami i ich obsługa Elementy sterujące i ich obsługa w trybie śledzenia Elementy sterujące klawiatury CAN w trybie śledzenia i ich obsługa System ostrzegawczy Wspomaganie trymowania i odchylania silnika Obsługa Lista kontrolna przed uruchomieniem Eksploatacja w temperaturach ujemnych Eksploatacja w wodzie słonej lub zanieczyszczonej Procedura docierania silnika Uruchamianie silnika Zmiana biegów Zatrzymywanie silnika Konserwacja Konserwacja silnika zewnętrznego Przepisy agencji EPA dotyczące emisji zanieczyszczeń Harmonogram przeglądów i konserwacji Płukanie systemu chłodzenia Zdejmowanie i montaż pokrywy Czyszczenie górnej i dolnej pokrywy Czyszczenie bloku silnika z głowicą (eksploatacja w słonej wodzie) Przegląd akumulatora Dane techniczne akumulatora dla silnika Verado Filtr powietrza Układ paliwowy Anoda kontroli korozji Wymiana śruby napędowej Przegląd i wymiana świec zapłonowych Bezpieczniki Układ elektryczny układu cyfrowej regulacji przepustnicy i zmiany biegów (DTS) Przegląd paska napędowego akcesoriów Sprawdzanie poziomu oleju hydraulicznego wspomagania trymowania Sprawdzanie poziomu płynu hydraulicznego w układzie wspomagania steru Wymiana oleju w silniku Smarowanie skrzyni biegów vi pol

7 Przechowywanie Przygotowanie do przechowywania Ochrona zewnętrznych elementów silnika Ochrona wewnętrznych elementów silnika Skrzynia biegów Ustawianie silnika zaburtowego w pozycji do przechowywania Przechowywanie akumulatora Rozwiązywanie problemów Rozrusznik elektryczny nie obraca wału silnika Nie można uruchomić silnika Silnik uruchamia się ale nie można włączyć biegu Silnik pracuje nierówno Spadek mocy Akumulator rozładowuje się samoistnie Pomoc serwisowa Naprawy lokalne Serwis poza miejscem zamieszkania Zapytania dotyczące części i akcesoriów Pomoc serwisowa Biura serwisowe Mercury Marine pol vii

8 viii pol

9 INFORMACJE NA TEMAT GWARANCJI Rejestracja gwarancji STANY ZJEDNOCZONE I KANADA Produkt musi być zarejestrowany w Mercury Marine, aby został objęty gwarancją. W chwili sprzedaży dealer powinien wypełnić formularz rejestracji gwarancji i natychmiast go przesłać do Mercury Marine za pośrednictwem MercNET, a lub drogą pocztową. Mercury Marine odnotuje rejestrację po otrzymaniu formularza rejestracji gwarancji. Kopię dokumentu rejestracji gwarancji powinien dostarczyć dealer. UWAGA: Firma Mercury Marine i każdy dealer mają obowiązek przechowywania list rejestracyjnych produktów okrętowych sprzedawanych w USA, na wypadek gdyby zaistniała konieczność przedstawienia ich na mocy federalnej ustawy dotyczącej bezpieczeństwa łodzi. Swój adres można zmienić w każdej chwili, również w momencie roszczenia gwarancyjnego, dzwoniąc do firmy Mercury Marine, wysyłając do działu rejestracji gwarancji Mercury Marine list lub faks ze swoim imieniem i nazwiskiem, starym i nowym adresem oraz numerem seryjnym silnika. Państwa dealer również może dokonać zmiany tych informacji. Mercury Marine Attn: Warranty Registration Department W6250 W. Pioneer Road P.O. Box 1939 Fond du Lac, WI Faks POZA STANAMI ZJEDNOCZONYMI I KANADĄ W przypadku produktów zakupionych poza Stanami Zjednoczonymi i Kanadą należy skontaktować się z dystrybutorem w danym kraju lub najbliższym biurem Marine Power Service Center. Przekazanie gwarancji STANY ZJEDNOCZONE I KANADA Gwarancję ograniczoną można przekazać kolejnemu nabywcy, który jednak będzie mógł skorzystać tylko z niewykorzystanej części gwarancji ograniczonej. Nie dotyczy to produktów używanych do celów komercyjnych. Aby przekazać gwarancję kolejnemu nabywcy, do działu rejestracji gwarancji firmy Mercury Marine proszę wysłać pocztą lub faksem kopię aktu kupna lub umowy o zakupie, nazwisko i adres nowego właściciela oraz numer seryjny silnika. W USA i Kanadzie wysłać na adres: Mercury Marine Attn: Warranty Registration Department W6250 W. Pioneer Road P.O. Box 1939 Fond du Lac, WI Faks Podczas przekazywania gwarancji firma Mercury Marine zapisze informacje o nowym właścicielu. Usługa ta jest bezpłatna. POZA TERYTORIUM USA I KANADY W przypadku produktów zakupionych poza Stanami Zjednoczonymi i Kanadą należy skontaktować się z dystrybutorem w danym kraju lub najbliższym biurem Marine Power Service Center. pol 1

10 INFORMACJE NA TEMAT GWARANCJI Przeniesienie Planu ochrony produktu firmy Mercury (Rozszerzony plan serwisowania) w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie Pozostały okres serwisowania według Planu ochrony produktu może zostać przeniesiony na kolejnego właściciela silnika w ciągu trzydziestu (30) dni od daty sprzedaży. Umowy, które nie zostaną przeniesione w ciągu trzydziestu (30) dni od kolejnego zakupu przestaną obowiązywać i produkt nie będzie dalej obejmowany serwisowaniem na mocy postanowień umowy. Aby przenieść plan na kolejnego właściciela, należy skontaktować się z działem Ochrona produktu firmy Mercury lub z autoryzowanym dealerem w celu otrzymania formularza Wniosku przeniesienia. Należy przedstawić w dziale Ochrona produktu firmy Mercury rachunek/fakturę zakupu, wypełniony formularz Wniosku przeniesienia oraz czek wystawiony na firmę Mercury Marine w kwocie 50 USD (za jeden silnik) w celu pokrycia opłaty za przeniesienie. Nie można przenieść planu z jednego produktu na inny lub na zastosowania niezgodne z warunkami planu. Nie można przenieść wcześniej posiadanych certyfikowanych planów dla silników. Pomoc dostępna jest w dziale Ochrona produktu firmy Mercury pod numerem telefonu w godzinach 7:30-16:30 czasu środkowoamerykańskiego CST, od poniedziałku do piątku lub pod adresem poczty elektronicznej mpp_support@mercmarine.com. Ograniczona gwarancja dla silników zaburtowych STANY ZJEDNOCZONE, KANADA, EUROPA, BLISKI WSCHÓD, AFRYKA I WSPÓLNOTA NIEPODLEGŁYCH PAŃSTW PRZEDMIOT GWARANCJI: Firma Mercury Marine gwarantuje, że jej nowe produkty będą wolne od wad materiałowych i wad wykonania w okresie wyszczególnionym poniżej. OKRES OBOWIĄZYWANIA GWARANCJI: Ograniczona gwarancja jest ważna przez trzy (3) lata od daty zakupu produktu przez klienta detalicznego w celach rekreacyjnych lub od daty rozpoczęcia używania produktu, w zależności od tego, która z tych dat jest wcześniejsza. Gwarancja dla klientów używający produktów w celach komercyjnych jest ważna przez jeden (1) rok od daty pierwszej sprzedaży klientowi końcowemu lub przez jeden (1) rok od daty rozpoczęcia eksploatacji produktu, zależnie od tego, która z tych dat jest wcześniejsza. Cel komercyjny oznacza korzystanie z produktu w związku z wykonywaną pracą, zatrudnieniem lub jakiekolwiek inne korzystanie z produktu, które przynosi dochód, przez cały okres obowiązywania gwarancji, nawet jeśli produkt wykorzystywany jest do takich celów tylko okresowo. Naprawa lub wymiana części lub wykonanie napraw gwarancyjnych nie przedłuża okresu obowiązywania gwarancji. Obowiązująca nadal gwarancja może zostać scedowana z jednego klienta korzystającego z produktu w celach rekreacyjnych na innego, po odpowiednim przerejestrowaniu produktu. Niewykorzystana część okresu obowiązywania gwarancji nie może zostać przeniesiona na/z użytkownika korzystającego z produktu w celach komercyjnych. Gwarancja może wygasnąć w przypadku używanych lub ponownie nabytych produktów lub produktów nabytych na aukcji, z odzysku lub od firmy ubezpieczeniowej. WARUNKI, JAKIE NALEY SPEŁNIĆ, ABY UZYSKAĆ ŚWIADCZENIE GWARANCYJNE: Gwarancja udzielana jest tylko klientom detalicznym, którzy dokonają zakupu u autoryzowanego dealera (upoważnionego przez Mercury Marine do dystrybucji produktu w kraju, w którym dokonano zakupu), po przeprowadzeniu i udokumentowaniu określonej przez Mercury Marine procedury kontrolnej przed dostawą. Gwarancja jest ważna od momentu właściwej rejestracji produktu przez autoryzowanego dealera. W przypadku podania nieprawdziwych informacji przy rejestracji gwarancyjnej, dotyczących używania produktu w celach rekreacyjnych albo zmiany celu z rekreacyjnego na komercyjny, (jeśli nie dokonano odpowiedniego przerejestrowania) firma Mercury Marine może unieważnić gwarancję według swojego uznania. W celu zachowania ważności gwarancji należy regularnie przeprowadzać rutynowe przeglądy techniczne wymienione w Instrukcji obsługi i konserwacji silnika. Firma Mercury Marine zastrzega sobie prawo do uzależnienia świadczeń gwarancyjnych od przedstawienia dowodu przeprowadzenia prawidłowych przeglądów i konserwacji. 2 pol

11 INFORMACJE NA TEMAT GWARANCJI OBOWIĄZKI FIRMY MERCURY: Jedyne i wyłączne obowiązki przedsiębiorstwa Mercury wynikające z niniejszej gwarancji są, według naszego uznania, ograniczone do naprawy wadliwej części, wymiany takiej lub takich części na nowe lub regenerowane części posiadające aprobatę Mercury Marine, albo do zwrotu ceny zakupu produktu Mercury. Firma Mercury zastrzega sobie prawo do ulepszania lub modyfikacji produktów, ale nie nakłada to na przedsiębiorstwo obowiązku modyfikacji wytworzonych wcześniej produktów. JAK UZYSKAĆ ŚWIADCZENIE GWARANCYJNE: Klient powinien umożliwić firmie Mercury wykonanie naprawy i umożliwić dostęp do produktu w celu dokonania napraw gwarancyjnych. Przy składaniu reklamacji produkt należy dostarczyć do kontroli do autoryzowanego dealera Mercury w celu dokonania napraw. Jeśli nabywca nie może dostarczyć produktu do takiego dealera, musi o tym pisemnie zawiadomić firmę Mercury. Zorganizujemy wtedy przegląd produktu i wykonanie naprawy. W takim przypadku nabywca pokrywa wszystkie związane z tym koszty transportu i/lub podróży. Jeśli wykonana naprawa nie jest objęta niniejszą gwarancją, nabywca pokrywa koszty robocizny i materiału oraz wszelkie inne koszty związane ze świadczoną usługą. Nabywca nie będzie wysyłał produktu ani jego części bezpośrednio do firmy Mercury, chyba że na jej prośbę. Wnioskując o wykonanie naprawy gwarancyjnej, należy przedstawić dealerowi zarejestrowany dowód własności jest to warunkiem uzyskania świadczenia. GWARANCJA NIE OBEJMUJE: Niniejszej ograniczonej gwarancji nie podlegają: rutynowe przeglądy techniczne, zwiększanie mocy silnika (tuning), regulacja, normalne zużycie eksploatacyjne, uszkodzenia wynikające z działania celowego, używania produktu w celach innych niż jego przeznaczenie, używania śruby napędowej lub przełożeń, które uniemożliwiają pracę silnika w zalecanym zakresie obrotów przy otwartej przepustnicy (zob. Instrukcja Obsługi i Konserwacji Silnika), używania produktu w sposób niezgodny z zaleceniami podanymi w rozdziale o obsłudze/cyklu roboczym w Instrukcji Obsługi i Konserwacji Silnika; uszkodzenia spowodowane przez zaniedbanie, wypadki, zatopienie, nieprawidłową instalację (wskazówki i sposoby dot. prawidłowej instalacji przedstawiono w instrukcji instalacji produktu), niewłaściwą obsługę, używanie akcesoriów lub części, które nie zostały przez nas wyprodukowane lub nie są przez nas sprzedawane, wirniki i tuleje pomp strumieniowych, stosowanie paliwa, olejów i smarów nieodpowiednich dla danego produktu (zob. Instrukcja Obsługi Silnika), zmianę lub usunięcie niektórych części bądź przedostanie się wody do silnika przez wlot paliwowy, wlot powietrza lub układ wydechowy, uruchomienie niezanurzonego silnika, zamontowanie silnika zbyt wysoko na pawęży lub uruchamianie łodzi ze zbyt wielkim trymem silnika. Używanie produktu w wyścigach motorowych lub innego rodzaju zawodach albo korzystanie z jednostki wyścigowej, kiedykolwiek nawet przez poprzedniego właściciela powoduje unieważnienie gwarancji. Gwarancja nie obejmuje kosztów związanych z wyprowadzaniem łodzi z doku, wodowaniem, holowaniem, przechowywaniem, telefonowaniem, wynajmem, niedogodnościami, opłatami za korzystanie z akwenu, ubezpieczeniem, spłatami kredytów, stratą czasu, utratą dochodów lub jakimikolwiek innymi szkodami przypadkowymi lub wtórnymi. Gwarancja nie obejmuje także wydatków związanych z demontażem i/lub wymianą przegród łodzi lub innych elementów w celu uzyskania dostępu do produktu. Żadna osoba prywatna ani prawna, łącznie z autoryzowanymi dealerami Mercury Marine, nie ma uprawnień do składania oświadczeń, działania w charakterze przedstawiciela, ani wydawania gwarancji dotyczących produktu, innych niż te zawarte w niniejszym dokumencie gwarancyjnym, a jeśli takie oświadczenia zostaną złożone, a gwarancje udzielone, nie będą miały mocy prawnej względem Mercury Marine. Dodatkowe informacje o zdarzeniach i okolicznościach podlegających i niepodlegających niniejszej gwarancji znajdują się w rozdziale Gwarancja, w Instrukcji obsługi i konserwacji silnika i stanowią integralną część niniejszej gwarancji. ZASTRZEŻENIA I OGRANICZENIA: NINIEJSZYM JAWNIE WYKLUCZA SIĘ ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA DOROZUMIANE GWARANCJE WARTOŚCI HANDLOWEJ I PRZYDATNOŚCI PRODUKTU DO KONKRETNEGO CELU. W ZAKRESIE W JAKIM NIE MOŻNA SIĘ ICH ZRZEC, CZAS OBOWIĄZYWANIA DOROZUMIANYCH GWARANCJI JEST OGRANICZONY DO KOŃCA OKRESU OBOWIĄZYWANIA GWARANCJI UDZIELONEJ JAWNIE. SZKODY UBOCZNE I WTÓRNE NIE PODLEGAJĄ NINIEJSZEJ GWARANCJI. USTAWODAWSTWO NIEKTÓRYCH STANÓW/KRAJÓW NIE DOPUSZCZA WYKLUCZENIA ODPOWIEDZIALNOŚCI, OGRANICZEŃ I WYŁĄCZEŃ PRZEDSTAWIONYCH POWYŻEJ, DLATEGO MOGĄ ONE NIE ODNOSIĆ SIĘ DO WŁAŚCICIELA PRODUKTU. NINIEJSZA GWARANCJA PRZYZNAJE WŁAŚCICIELOWI KONKRETNE UPRAWNIENIA, JEDNAK WŁAŚCICIEL MOŻE MIEĆ TAKŻE INNE PRAWA, KTÓRE SĄ RÓŻNE W ZALEŻNOŚCI OD STANU CZY KRAJU. pol 3

12 INFORMACJE NA TEMAT GWARANCJI Trzyletnia gwarancja ograniczona na uszkodzenia spowodowane korozją PRZEDMIOT GWARANCJI: Mercury Marine gwarantuje, że każdy nowy silnik Mercury, Mariner, Mercury Racing, Sport Jet, M 2 Jet Drive, Tracker z Mercury Marine Outboard, Mercury MerCruiser Inboard lub Sterndrive Engine (produkt) nie zaprzestanie działania w bezpośrednim wyniku korozji przez określony niżej okres czasu. OKRES OBOWIĄZYWANIA GWARANCJI: Gwarancja na uszkodzenia spowodowane korozją jest ważna przez trzy (3) lata od daty zakupu produktu lub od daty rozpoczęcia używania produktu, w zależności od tego, które wydarzenie będzie miało miejsce wcześniej. Naprawa lub wymiana części lub wykonanie napraw gwarancyjnych nie przedłuża okresu obowiązywania gwarancji. Obowiązująca nadal gwarancja może zostać scedowana na kolejnego nabywcę (nabywającego produkt do celów niekomercyjnych) po odpowiednim przerejestrowaniu produktu. WARUNKI, JAKIE NALEŻY SPEŁNIĆ, ABY UZYSKAĆ ŚWIADCZENIE GWARANCYJNE: Gwarancja udzielana jest tylko klientom detalicznym, którzy dokonają zakupu u autoryzowanego dealera (upoważnionego przez Mercury Marine do dystrybucji produktu w kraju, w którym dokonano zakupu), po przeprowadzeniu i udokumentowaniu określonej przez Mercury Marine procedury kontrolnej przed dostawą. Gwarancja jest ważna od momentu właściwej rejestracji produktu przez autoryzowanego dealera. W łodzi należy używać urządzeń zapobiegających korozji, wyszczególnionych w Instrukcji obsługi i konserwacji silnika, a wymienione tam rutynowe przeglądy techniczne należy przeprowadzać regularnie (łącznie, bez żadnych ograniczeń, z wymianą anod protektorowych, stosowaniem określonych smarów oraz zamalowaniem szczerb i zadrapań) w celu utrzymania gwarancji. Firma Mercury Marine zastrzega sobie prawo do uzależnienia świadczeń gwarancyjnych od przedstawienia dowodu przeprowadzenia prawidłowych przeglądów i konserwacji. OBOWIĄZKI FIRMY MERCURY: Jedyne i wyłączne obowiązki przedsiębiorstwa Mercury wynikające z niniejszej gwarancji są, według naszego uznania, ograniczone do naprawy skorodowanej części, wymiany takiej lub takich części na nowe lub regenerowane posiadające zatwierdzenie Mercury Marine, albo do zwrotu ceny zakupu produktu Mercury. Firma Mercury zastrzega sobie prawo do ulepszania lub modyfikacji produktów, ale nie nakłada to na przedsiębiorstwo obowiązku modyfikacji wytworzonych wcześniej produktów. JAK UZYSKAĆ ŚWIADCZENIE GWARANCYJNE: Klient powinien umożliwić firmie Mercury wykonanie naprawy i umożliwić dostęp do produktu w celu dokonania napraw gwarancyjnych. Przy składaniu reklamacji produkt należy dostarczyć do kontroli do autoryzowanego dealera Mercury w celu dokonania napraw. Jeśli nabywca nie może dostarczyć produktu do takiego dealera, musi o tym pisemnie zawiadomić firmę Mercury. Zorganizujemy wtedy przegląd produktu i wykonanie naprawy. W takim przypadku nabywca pokrywa wszystkie związane z tym koszty transportu i/lub podróży. Jeśli wykonana naprawa nie jest objęta niniejszą gwarancją, nabywca pokrywa koszty robocizny i materiału oraz wszelkie inne koszty związane ze świadczoną usługą. Nabywca nie będzie wysyłał produktu ani jego części bezpośrednio do firmy Mercury, chyba że na jej prośbę. Wnioskując o wykonanie naprawy gwarancyjnej, należy przedstawić dealerowi zarejestrowany dowód własności jest to warunkiem uzyskania świadczenia. GWARANCJA NIE OBEJMUJE: Niniejsza gwarancja nie obejmuje: korozji obwodów elektrycznych, korozji wskutek uszkodzeń, korozji, która powoduje niewielką szkodę, szkodliwej lub niewłaściwej obsługi; korozji akcesoriów, przyrządów, układów sterowniczych, korozji zainstalowanego fabrycznie zestawu napędu strumieniowego; uszkodzeń wskutek nagromadzenia osadu; produktu nabytego z gwarancją ograniczoną na okres krótszy niż jeden rok; części zamiennych (części zakupionych przez nabywcę); produktów używanych w celach komercyjnych. Cel komercyjny oznacza korzystanie z produktu w związku z wykonywaną pracą, zatrudnieniem lub jakiekolwiek inne korzystanie z produktu, które przynosi dochód, przez cały okres obowiązywania gwarancji, nawet jeśli produkt wykorzystywany jest do takich celów tylko okresowo. 4 pol

13 INFORMACJE NA TEMAT GWARANCJI Korozja spowodowana przebiciami prądu elektrycznego (łącza zasilające na brzegu, łodzie znajdujące się w pobliżu, metal zanurzony w wodzie) nie są objęte niniejszą gwarancją i powinno się jej zapobiegać przez stosowanie systemu ochrony przed korozją, takiego jak system Mercury Precision Parts lub Quicksilver MerCathode i/albo Galvanic Isolator. Korozja spowodowana niewłaściwym nałożeniem farby przeciwporostowej na bazie miedzi nie jest objęta niniejszą gwarancją. Jeśli konieczne jest zabezpieczenie łodzi przed porostami, zaleca się nakładanie na silnik i na części łodzi MerCruiser farb przeciwporostowych na bazie tri butylo cyno adypinianu (TBTA). W krajach, w których zakazane jest stosowanie farb przeciwporostowych na bazie tri butylo cyno adypinianu, na kadłub i pawęż należy nałożyć farby na bazie miedzi. Nie nakładać farby na silnik zewnętrzny ani na produkt MerCruiser. Ponadto nie wolno dopuścić do połączenia sprzęgającego sieci pomiędzy produktem objętym gwarancją a farbą. W przypadku produktu MerCruiser, należy zostawić nie pomalowaną przestrzeń wielkości przynajmniej 38 mm (1,5 cala) wokół zespołu pawęży. Dodatkowe informacje można znaleźć w Instrukcji Obsługi i Konserwacji Silnika. Dodatkowe informacje o zdarzeniach i okolicznościach podlegających i niepodlegających niniejszej gwarancji znajdują się w rozdziale Gwarancja, w Instrukcji obsługi i konserwacji silnika i stanowią integralną część niniejszej gwarancji. ZASTRZEŻENIA I OGRANICZENIA: NINIEJSZYM JAWNIE WYKLUCZA SIĘ ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA DOROZUMIANE GWARANCJE WARTOŚCI HANDLOWEJ I PRZYDATNOŚCI PRODUKTU DO KONKRETNEGO CELU. W ZAKRESIE W JAKIM NIE MOŻNA SIĘ ICH ZRZEC, CZAS OBOWIĄZYWANIA DOROZUMIANYCH GWARANCJI JEST OGRANICZONY DO KOŃCA OKRESU OBOWIĄZYWANIA GWARANCJI UDZIELONEJ JAWNIE. SZKODY UBOCZNE I WTÓRNE NIE PODLEGAJĄ NINIEJSZEJ GWARANCJI. USTAWODAWSTWO NIEKTÓRYCH STANÓW/KRAJÓW NIE DOPUSZCZA WYKLUCZENIA ODPOWIEDZIALNOŚCI, OGRANICZEŃ I WYŁĄCZEŃ PRZEDSTAWIONYCH POWYŻEJ, DLATEGO MOGĄ ONE NIE ODNOSIĆ SIĘ DO WŁAŚCICIELA PRODUKTU. NINIEJSZA GWARANCJA PRZYZNAJE WŁAŚCICIELOWI KONKRETNE UPRAWNIENIA, JEDNAK WŁAŚCICIEL MOŻE MIEĆ TAKŻE INNE PRAWA, KTÓRE SĄ RÓŻNE W ZALEŻNOŚCI OD STANU CZY KRAJU. Zakres Gwarancji i Wyjątki Celem tego rozdziału jest uniknięcie powszechnie pojawiających się nieporozumień dotyczących zakresu gwarancji. Poniżej wymieniono rodzaje usług, których gwarancja nie obejmuje. Wymienione niżej postanowienia zostały włączone w Trzyletnią Ograniczoną Gwarancję na niewystąpienie awarii spowodowanych korozją (Three Year Limited Warranty Against Corrosion Failure), Międzynarodową Ograniczoną Gwarancję na silniki zewnętrzne (International Limited Outboard Warranty) oraz Ograniczoną Gwarancję na silniki zewnętrzne dla USA i Kanady (United States and Canada Limited Outboard Warranty). Należy pamiętać, że gwarancja obejmuje naprawy, które okazały się konieczne w okresie jej obowiązywania z powodu wady materiałowej lub wady wykonania. Gwarancja nie obejmuje skutków błędnego montażu, wypadków, normalnego zużycia i szeregu innych przyczyn mających wpływ na produkt. Gwarancja dotyczy wyłącznie wad materiałowych i wad wykonania, i tylko wówczas, gdy sprzedaż dla użytkownika końcowego miała miejsce w kraju, w którym nasza firma ma autoryzowany kanał dystrybucji. W razie jakichkolwiek pytań dotyczących zakresu gwarancji należy skontaktować się z autoryzowanym dealerem. Dealer chętnie odpowie na wszelkie pytania. OGÓLNA LISTA USŁUG NIE OBJĘTYCH GWARANCJĄ 1. Drobne regulacje i dostrajanie dokonywane w związku ze zwykłymi usługami, w tym kontrola, czyszczenie lub regulacja korpusu świec zapłonowych, elementów zapłonowych, ustawień gaźnika, filtrów, pasów, urządzeń kontrolnych, i sprawdzanie oleju. 2. Zamontowane fabrycznie jednostki napędu strumieniowego z gwarancji wyłączone są następujące części: wirnik i wkładka napędu strumieniowego uszkodzone uderzeniem lub na skutek zużycia oraz łożyska wału napędowego uszkodzone przez wodę na skutek niewłaściwej konserwacji. 3. Uszkodzenia powstałe na skutek zaniedbania, braku konserwacji, wypadku, niewłaściwej obsługi, wadliwego montażu lub naprawy. pol 5

14 INFORMACJE NA TEMAT GWARANCJI 4. Opłaty za wyprowadzanie z doku, wodowanie, holowanie; wymontowywanie i/lub ponowny montaż elementów łodzi w celu uzyskania dostępu do produktu; wszystkie powiązane koszty transportu i/lub zwrot rekompensaty za czas podróży itp. Aby naprawa gwarancyjna została wykonana, musi być zapewniony odpowiedni dostęp do produktu. Klient musi dostarczyć produkt autoryzowanemu dealerowi. 5. Dodatkowe czynności serwisowe zlecone przez klienta, poza niezbędnymi do spełnienia zobowiązania gwarancyjnego. 6. Praca wykonywana przez nieautoryzowanego dealera może być uwzględniona tylko w następujących okolicznościach: gdy jest to sytuacja awaryjna (pod warunkiem, że na danym terenie nie ma autoryzowanych dealerów, którzy mogą wykonać konieczne prace albo odholować łódź, itp., oraz że wydano pozwolenie na wykonanie prac w danym warsztacie). 7. Wszelkie straty przypadkowe i/lub wynikowe (opłaty za przechowywanie, połączenia telefoniczne, wszelkie koszty wynajmu, niedogodności, stracony czas lub dochody) obciążają wyłącznie właściciela. 8. Wykorzystanie w naprawach gwarancyjnych części innych niż Mercury Precision lub Quicksilver. 9. Koszty olejów, smarów i płynów wymienianych w ramach normalnej konserwacji ponosi klient, chyba że ich utrata lub zanieczyszczenie było spowodowane uszkodzeniem produktu podlegającym gwarancji. 10. Uczestniczenie lub przygotowywanie się do wyścigów lub innego typu współzawodnictwa lub obsługa części dolnej typu wyścigowego. 11. Hałaśliwa praca silnika nie musi oznaczać poważnej usterki. Jeśli diagnostyka wykaże, że faktycznie występuje usterka mogąca spowodować poważne uszkodzenie, przyczyna hałaśliwej pracy zostanie usunięta w ramach gwarancji. 12. Uszkodzenia dolnej części napędu i/lub śruby w wyniku uderzenia zanurzonego przedmiotu uznawane są za skutki wypadku. 13. Dostanie się wody przez wlot paliwowy, wlot powietrza lub układ wydechowy lub zanurzenie. 14. Awaria jakiejś części spowodowana brakiem wody chłodzącej, co jest następstwem uruchomienia silnika nie znajdującego się na wodzie, zatkania otworów wlotowych przez ciała obce, zamontowania silnika zbyt wysoko lub zbyt daleko. 15. Użycie paliwa lub środków smarnych nieodpowiednich dla tego produktu. Patrz Konserwacja. 16. Ograniczona gwarancja nie obejmuje uszkodzeń produktu spowodowanych zamontowaniem lub użyciem części i akcesoriów, które nie są przez nas produkowane lub sprzedawane. Uszkodzenia nie związane z użytkowaniem tych części lub akcesoriów są objęte gwarancją, jeżeli spełniają warunki określone w ograniczonej gwarancji dla tego produktu. Ograniczona gwarancja wynikająca z przepisów amerykańskiej agencji EPA o emisji zanieczyszczeń Zgodnie z wymogami prawa federalnego USA (40 CFR Part 1045, Subpart B) firma Mercury Marine udziela nabywcy detalicznemu ograniczonej gwarancji na to, że silnik został zaprojektowany, wytworzony i wyposażony w taki sposób, by w momencie sprzedaży spełniał wymogi wynikające z art. 213 Ustawy o Ochronie Atmosfery (Clean Air Act) i że przez pięć lat lub 175 godzin użytkowania (w zależności od tego, co nastąpi pierwsze) silnik będzie wolny od wad materiałowych i wad wykonania, które powodowałyby jego niezgodność z odpowiednimi przepisami w tym zakresie. Gwarancja związana z emisjami obejmuje wszystkie elementy wymienione na liście Komponenty systemu związane z kontrolą emisji. Komponenty systemu związane z kontrolą emisji Gwarancja związana z emisjami w stanie Kalifornia i EPA obejmuje listę poniższych elementów: PODZESPOŁY SYSTEMU KONTROLI EMISJI: 1. Układ dozujący paliwo a. Gaźnik i jego elementy wewnętrzne (i/lub regulator ciśnienia bądź układ wtrysku paliwa) b. Układ wspomagający uruchamianie zimnego silnika c. Zawory dolotowe 6 pol

15 INFORMACJE NA TEMAT GWARANCJI 2. Układ doprowadzenia powietrza a. Kolektor dolotowy b. Układy turbodoładowania lub superdoładowania (gdy występują) 3. Układ zapłonowy a. Świece zapłonowe b. Układ generowania iskry magneto lub elektroniczny c. Układ przyspieszania/opóźniania zapłonu d. Cewka zapłonowa i/lub moduł sterujący e. Przewody zapłonowe 4. Układ smarujący (bez silników 4-suwowych) a. Pompa oleju i jej elementy wewnętrzne b. Wtryskiwacze oleju c. Miernik oleju 5. Układ wydechowy a. Kolektor wydechowy b. Zawory wydechowe 6. Różne elementy używane w powyższych układach a. Przewody elastyczne, zaciski, złączki, rury, uszczelki lub uszczelniacze oraz elementy montażowe b. Koła pasowe, paski, koła pasowe luźne c. Zawory i czujniki podciśnieniowe, temperaturowe, czasowe i zwrotne d. Elektroniczny układ sterowania Gwarancja dotycząca emisji nie obejmuje komponentów, których usterka nie spowoduje zwiększenie emisji jakichkolwiek regulowanych przepisami substancji przez silnik. pol 7

16 Obowiązki motorowodniaka INFORMACJE OGÓLNE Użytkownik (kierujący) odpowiada za właściwą i bezpieczną obsługę łodzi oraz za bezpieczeństwo pasażerów i innych osób. Zaleca się, by każdy użytkownik (kierujący) dokładnie przeczytał i przyswoił sobie całą niniejszą instrukcję obsługi zanim zacznie obsługiwać silnik zewnętrzny. Przynajmniej jeszcze jedna osoba na pokładzie musi znać podstawy uruchamiania i obsługi silnika i łodzi na wypadek, gdy kierujący nie będzie w stanie poprowadzić łodzi. Przed uruchomieniem silnika Należy uważnie przeczytać tę instrukcję Należy nauczyć się jak właściwie obsługiwać silnik. W przypadku pytań należy skontaktować się z dealerem. Stosowanie się do zasad bezpieczeństwa i instrukcji obsługi, a także postępowanie zgodnie ze zdrowym rozsądkiem zmniejszy ryzyko obrażeń ciała i uszkodzenia produktu. Należy zwrócić szczególną uwagę na specjalne instrukcje bezpieczeństwa znajdujące się w niniejszym dokumencie oraz etykiety bezpieczeństwa umieszczone na silniku zaburtowym.! NIEBEZPIECZEŃSTWO Oznacza sytuację niebezpieczną, która jeśli nie zostanie zażegnana może spowodować śmierć lub poważne obrażenia.! OSTRZEŻENIE Oznacza sytuację niebezpieczną, która jeśli nie zostanie zażegnana może spowodować śmierć lub poważne obrażenia.! PRZESTROGA Oznacza sytuację niebezpieczną, która jeśli nie zostanie zażegnana może spowodować niewielkie lub umiarkowane obrażenia. UWAGA Oznacza sytuację, która jeśli nie zostanie zażegnana może spowodować uszkodzenie silnika lub inne poważne uszkodzenia. Moc maksymalna łodzi! OSTRZEŻENIE Przekroczenie maksymalnych wartości mocy dla łodzi może prowadzić do poważnych obrażeń lub śmierci. Zastosowanie silnika o zbyt dużej mocy może wpłynąć na sterowność łodzi i jej zachowanie na powierzchni lub doprowadzić do uszkodzenia pawęży. Nie instalować silnika przekraczającego maksymalne wartości mocy dla łodzi. 8 pol

17 INFORMACJE OGÓLNE Nie wolno przekraczać mocy maksymalnej ani nadmiernie przeładowywać łodzi. Na większości łodzi zgodnie z wymogami umieszczona jest tabliczka z informacją o maksymalnej dopuszczalnej mocy i ładunku, określonym przez producenta na podstawie wskazówek władz federalnych. W razie wątpliwości należy skontaktować się z dealerem lub producentem łodzi. U.S. COAST GUARD CAP ACITY MAXIMUM HORSEPOWER XXX MAXIMUM PERSON CAPACITY (POUNDS) MAXIMUM WEIGHT CAPACITY XXX XXX Obsługa łodzi przy wysokiej prędkości i wykorzystaniu pełnych osiągów Jeżeli silnik zaburtowy ma być używany do pływania z dużymi prędkościami przy wykorzystaniu pełnych osiągów, przy których obsługa nie jest dobrze opanowana, nigdy nie należy rozwijać pełnej prędkości przed odbyciem rejsu demonstracyjno-instruktażowego ze sprzedawcą lub osobą mającą doświadczenie w prowadzeniu łodzi z takim silnikiem. Aby uzyskać więcej informacji, należy sięgnąć po egzemplarz Eksploatacja łodzi o wysokich parametrach dostępnej u dealera, dystrybutora lub w firmie Mercury Marine. Modele silników zaburtowych ze zdalnym sterowaniem Silnik zaburtowy musi być wyposażony w pilota firmy Mercury do sterowania cyfrowym układem regulacji przepustnicy i zmiany biegów. Układ zdalnego sterowania wyposażono w zabezpieczenie przed rozruchem na biegu. Wyłącznik ściągacza linowego Celem wyłącznika ściągacza linowego jest wyłączenie silnika po oddaleniu się sterującego ze swojego miejsca na zbyt dużą odległość (np. w razie przypadkowego wyrzucenia z siedzenia), uniemożliwiającą naciśnięcie wyłącznika. Silniki zaburtowe z rumplem i niektóre łodzie ze zdalnym sterowaniem są wyposażone w wyłącznik ściągacza linowego. Wyłącznik ściągacza linowego można zainstalować jako element wyposażenia zwykle na desce rozdzielczej lub z boku w pobliżu miejsca sterującego. pol 9

18 INFORMACJE OGÓLNE Ściągacz linowy to linka, zwykle o długości od 122 do 152 cm (4 5 stóp) (po rozciągnięciu) z jedną końcówką umożliwiającą umieszczenie w wyłączniku i oraz z drugą końcówką zaopatrzoną w zatrzask do przymocowania do sterującego. Ściągacz linowy jest zwijany, aby maksymalnie skrócić jego długość w stanie spoczynku, w celu zminimalizowania prawdopodobieństwa splątania ze znajdującymi się w pobliżu przedmiotami. Możliwość rozciągania minimalizuje prawdopodobieństwo przypadkowego uruchomienia, gdyby sterujący chciał poruszać się w pobliżu swojego miejsca. Aby uzyskać krótszy ściągacz linowy, należy go owinąć wokół nadgarstka lub nogi albo zawiązać na nim węzeł. a b a - b - Linka ściągacza linowego Wyłącznik ściągacza linowego Przed przejściem do informacji zawartych w dalszej części instrukcji należy zapoznać się z następującymi informacjami dotyczącymi bezpieczeństwa. Ważne informacje dotyczące bezpieczeństwa: Celem wyłącznika ściągacza linowego jest wyłączenie silnika po oddaleniu się sterującego od swego miejsca na zbyt dużą odległość, uniemożliwiającą naciśnięcie wyłącznika. Może się to zdarzyć, jeśli sterujący wypadnie za burtę lub pozostając na pokładzie, oddali się od stanowiska sterowania na większą odległość. Wypadnięcie za burtę i przypadkowe wyrzucenie z łodzi jest bardziej prawdopodobne w niektórych typach łodzi, np. w przypadku niskoburtowych pontonów, łodzi do połowów, łodzi wyczynowych, łodzi do połowów obsługiwanych rumplem ręcznym. Wypadnięcie i wyrzucenie z łodzi może też być skutkiem nieumiejętnej obsługi, np. siedzenie na oparciu siedzenia albo górnej krawędzi nadburcia lub stanie w łódce przy prędkości ślizgowej, siedzenie na podwyższonych pokładach łodzi połowowych, rozwijanie prędkości ślizgowej na płytkiej wodzie lub tam, gdzie pod wodą znajduje się wiele przeszkód, zwolnienie uchwytu na kole sterowniczym lub uchwycie rumpla, gdy ten ciągnie w jedną stronę, picie alkoholu lub zażywanie narkotyków, lub wykonywanie brawurowych manewrów przy dużych prędkościach. Uruchomienie wyłącznika ściągacza linowego spowoduje niezwłoczne zatrzymanie silnika, ale łódź siłą bezwładności przepłynie jeszcze pewną odległość, zależnie od prędkości i ostrości zakrętu w momencie wyłączenia silnika. Łódź nie wykona jednak pełnego koła. Łódź płynąca siłą bezwładności może spowodować równie poważne obrażenia każdego znajdującego się na jej kursie, jak łódź z włączonym silnikiem. Zdecydowanie zalecane jest poinstruowanie pasażerów łodzi o właściwych procedurach uruchamiania i obsługi silnika na wypadek, gdyby musieli przejąć obsługę silnika w sytuacji awaryjnej (np. gdy sterujący zostanie przypadkowo wyrzucony z łodzi).! OSTRZEŻENIE Jeśli sterujący wypadnie z łodzi, natychmiastowe wyłączenie silnika znacznie zmniejszy ryzyko obrażeń lub śmierci w razie potrącenia przez łódź. Należy zawsze dobrze przyczepić obydwa końce wyłącznika ściągacza linowego.! OSTRZEŻENIE Siła hamowania wywołana przez przypadkowe lub niezamierzone uruchomienie wyłącznika może spowodować poważne obrażenia lub śmierć. Sterujący łodzią nigdy nie powinien opuszczać stanowiska sterującego bez uprzedniego odłączenia wyłącznika ściągacza linowego. 10 pol

19 INFORMACJE OGÓLNE Możliwe jest również przypadkowe lub niezamierzone uruchomienie wyłącznika podczas normalnej pracy silnika. Może to wywołać następujące potencjalnie niebezpieczne zdarzenia (jedno, kilka lub wszystkie z nich): Pasażerowie mogą zostać wyrzuceni do przodu z powodu nagłego przerwania ruchu łodzi do przodu - jest to szczególnie niebezpieczne dla siedzących na przedzie łodzi, gdyż mogą zostać wyrzuceni przez dziób łodzi i uderzeni skrzynią biegów lub śrubą napędową. Utrata mocy i kontroli nad kierunkiem płynięcia na wzburzonym morzu, na wodzie z silnymi prądami lub przy silnym wietrze. Utrata kontroli przy dokowaniu. UTRZYMYWANIE WYŁĄCZNIKA ŚCIĄGACZA LINOWEGO ORAZ LINKI ŚCIĄGACZA W PRAWIDŁOWYM STANIE Przed każdym użyciem sprawdzić czy wyłącznik ściągacza linowego funkcjonuje prawidłowo. Uruchomić silnik, a następnie wyłączyć ciągnąc za linkę ściągacza. Jeśli nie nastąpi wyłączenie silnika, oddać wyłącznik do naprawy przed rozpoczęciem użytkowania łodzi. Przed każdym użyciem skontrolować wzrokowo linkę ściągacza, czy jest w dobrym stanie i czy nie ma na niej pęknięć, przecięć lub przetarć. Skontrolować, czy zatrzaski na końcach linki są w dobrym stanie. Wymienić uszkodzone lub zużyte linki ściągacza. Ochrona ludzi znajdujących się w wodzie PRZY ZWYKŁEJ PRĘDKOŚCI Osobie stojącej lub unoszącej się na wodzie bardzo trudno jest szybko uciec przed łodzią płynącą wprost na nią, nawet jeśli łódź porusza się z małą prędkością Płynąc przez obszar wodny, gdzie mogą znajdować się ludzie, należy zawsze zwolnić i zachować szczególną ostrożność. Zawsze, gdy łódź się porusza (dryfuje), a bieg silnika zewnętrznego jest jałowy, woda oddziaływuje na śrubę napędową, powodując jej obracanie się. W takiej sytuacji obroty śruby napędowej mogą spowodować poważne obrażenia. W NIERUCHOMEJ ŁODZI! OSTRZEŻENIE Obracająca się śruba napędowa, poruszająca się łódź lub jakiekolwiek twarde urządzenie przymocowane do łodzi może spowodować poważne obrażenia lub śmierć osób znajdujących się w wodzie. Jeśli ktokolwiek znajduje się w wodzie blisko łodzi, zawsze należy niezwłocznie wyłączyć silnik. Przed zezwoleniem ludziom na pływanie lub przebywanie w wodzie w pobliżu łodzi, należy przełączyć silnik zewnętrzny na bieg jałowy i wyłączyć go. pol 11

20 INFORMACJE OGÓLNE Komunikat o bezpieczeństwie pasażerów - łodzie pontonowe i łodzie pokładowe Zawsze, gdy łódź jest w ruchu, należy obserwować, gdzie znajdują się pasażerowie. Nie wolno pozwalać na to, aby pasażerowie stali lub używali siedzeń innych niż przeznaczone do płynięcia przy prędkości większej niż na biegu jałowym. Nagłe wyhamowanie łodzi, np. w wyniku zanurzenia w dużą falę lub kilwater lub gwałtownego ujęcia gazu, a także nagła zmiana kierunku łodzi może doprowadzić do wyrzucenia pasażerów przez przód łodzi. Człowiek, który wypadł przez przód łodzi między dwa pływaki może zostać potrącony przez silnik zaburtowy. ŁODZIE Z OTWARTYM PRZODEM POKŁADU Nie wolno przebywać na pokładzie na zewnątrz barierki, gdy łódź jest w ruchu. Wszyscy pasażerowie powinni się znajdować za przednią barierką lub osłoną. Osoby na pokładzie przednim mogą być łatwo wyrzucone za burtę; zwisające nogi osób siedzących na przedzie łodzi mogą być wciągnięte do wody przez falę ! OSTRZEŻENIE Siedzenie lub stanie w miejscu nie przeznaczonym dla pasażerów przy prędkościach większych niż prędkość minimalna może prowadzić do poważnych obrażeń lub śmierci. Nie należy zbliżać się do przedniej krawędzi pokładu lub podniesionych platform i pozostać na siedzeniu, gdy łódź jest w ruchu. ŁODZIE Z MONTOWANYMI Z PRZODU, PODWYŻSZONYMI SIEDZISKAMI WĘDKARSKIMI Nie należy korzystać z podwyższonych siedzisk do łowienia, gdy łódź porusza się z prędkością większą niż na biegu jałowym lub prędkości typowej dla połowów. Przy większych prędkościach należy siedzieć tylko na siedzeniach przeznaczonych do podróżowania. Każde nagłe i nieoczekiwane zredukowanie prędkości łodzi może spowodować wypadnięcie pasażera siedzącego na podwyższeniu pol

21 Skoki przez fale i kilwater INFORMACJE OGÓLNE Pływanie łodziami rekreacyjnymi przez fale i kilwater jest naturalną czynnością w sporcie motorowodnym. Ale gdy dzieje się to przy dużej prędkości tak, że kadłub łodzi częściowo lub całkowicie wynurza się z wody, pojawia się pewne niebezpieczeństwo, zwłaszcza w momencie ponownego zanurzenia łodzi w wodzie Głównym zagrożeniem jest zmiana kierunku łodzi w trakcie skoku". Wtedy przy opadnięciu na powierzchnię wody łódź może gwałtownie skręcić i obrać nowy kierunek. Taka gwałtowna zmiana kierunku może spowodować wypadnięcie pasażerów z siedzeń lub z łodzi.! OSTRZEŻENIE Skakanie przez fale lub kilwater może spowodować poważne obrażenia lub śmierć na skutek wyrzucenia z łodzi. Jeśli jest to możliwe, należy unikać skoków przez fale i kilwater. Skok łodzi przez falę lub kilwater może pociągnąć za sobą inne, rzadziej spotykane zagrożenie. Jeżeli podczas skoku dziób łodzi przechyli się wystarczająco do dołu, spadając może zanurzyć się na chwilę pod wodą. Spowoduje to niemal natychmiastowe zatrzymanie łodzi, a w rezultacie wyrzucenie pasażerów do przodu. Łódź może też gwałtownie zmienić kierunek. Zderzenia z obiektami pod wodą Kierując łodzią na płytkich wodach lub tam, gdzie istnieje podejrzenie, że pod wodą występują przeszkody, które mogłyby uderzyć w silnik zaburtowy lub spód łodzi, należy zredukować prędkość i płynąć ostrożnie. Najlepszym sposobem na zminimalizowanie obrażeń u ludzi lub uszkodzeń łodzi na skutek uderzenia w unoszące się na wodzie obiekty lub przeszkody znajdujące się pod wodą jest kontrolowanie prędkości łodzi. W takich sytuacjach prędkość łodzi należy zredukować do minimalnej prędkości ślizgowej wynoszącej od 24 do 40 km/h (15 do 25 mph) Uderzenie obiektu podwodnego lub unoszącego się na powierzchni wody może spowodować niemożliwe do przewidzenia sytuacje niebezpieczne. Niektóre z tych sytuacji mogą mieć następujące skutki: Część silnika zaburtowego lub cały silnik może się oderwać i wbić w łódź. pol 13

22 INFORMACJE OGÓLNE Łódź może gwałtownie skręcić. Taka gwałtowna zmiana kierunku może spowodować wypadnięcie pasażerów z siedzeń lub z łodzi. Gwałtowne zmniejszenie prędkości. Spowoduje ono wyrzucenie pasażerów do przodu lub nawet za burtę. Uszkodzenie silnika i/lub łodzi na skutek uderzenia. Należy pamiętać, że najlepszym sposobem na zminimalizowanie obrażeń u ludzi lub uszkodzeń łodzi na skutek uderzenia jest kontrolowanie prędkości łodzi. W rejonach, w których występują przeszkody podwodne, należy utrzymywać minimalną prędkość ślizgową. Gdy łódź uderzy w obiekt podwodny, należy jak najszybciej wyłączyć silnik i sprawdzić, czy jego elementy nie zostały uszkodzone lub nie obluzowały się. Jeżeli doszło do uszkodzenia lub istnieje podejrzenie uszkodzenia silnika zaburtowego, należy go dostarczyć do autoryzowanego dealera celem dokonania dokładnego przeglądu i niezbędnych napraw. Należy również dokonać przeglądu łodzi i sprawdzić, czy nie ma pęknięć kadłuba lub pawęży, i czy nigdzie nie przecieka woda. Używanie uszkodzonego silnika zaburtowego może spowodować dalsze uszkodzenia innych jego części lub może utrudnić sterowanie łodzią. Jeżeli konieczne jest kontynuowanie pływania, należy znacznie zmniejszyć prędkość.! OSTRZEŻENIE Eksploatacja silnika lub łodzi uszkodzonej na skutek zderzenia grozi zniszczeniem łodzi, poważnymi obrażeniami lub śmiercią. Jeżeli łódź doświadczy jakiegokolwiek uderzenia, autoryzowany dystrybutor Mercury Marine powinien zbadać i naprawić łódź lub zespół napędowy. Emisja spalin UWAGA! GROŹBA ZATRUCIEM TLENKIEM WĘGLA Tlenek węgla (CO) jest śmiertelnie niebezpiecznym gazem obecnym w spalinach wydzielanych przez wszystkie silniki wewnętrznego spalania, łącznie z silnikami napędowymi łodzi oraz generatorami zasilającymi różne akcesoria znajdujące się na łodzi. CO jest gazem bezwonnym, bezbarwnym i bez smaku, lecz jeśli wyczuwalny jest zapach lub smak spalin silnika, oznacza to, że wdychany jest również CO. Do wczesnych objawów zatrucia tlenkiem węgla, które są bardzo podobne do objawów choroby morskiej i nietrzeźwości, należą ból głowy, zawroty głowy, senność i nudności.! OSTRZEŻENIE Wdychanie gazów spalinowych silnika może prowadzić do zatrucia tlenkiem węgla. Może to spowodować utratę przytomności, uszkodzenie mózgu lub śmierć. Należy unikać narażenia na działanie tlenku węgla. W czasie pracy silnika nie należy przebywać w pobliżu elementów układu wydechowego. W trakcie żeglugi lub postoju należy zapewnić dobrą wentylację łodzi. NIE PRZEBYWAĆ W POBLIŻU ELEMENTÓW UKŁADU WYDECHOWEGO pol

23 INFORMACJE OGÓLNE Gazy spalinowe silnika zawierają szkodliwy tlenek węgla. Unikać obszarów ze skoncentrowanymi gazami spalinowymi silnika. W czasie pracy silników osoby pływające powinny znajdować się z dala od łodzi i nie siedzieć, leżeć lub stać na platformach do pływania lub drabinkach łodzi. W czasie żeglugi nie należy pozwalać pasażerom przebywać bezpośrednio za łodzią (na holowanych platformach, uprawiając surfing tekowy/body surfing). Takie niebezpieczne praktyki są związane nie tylko z narażeniem osób na duże stężenie spalin silnika, lecz również stwarzają zagrożenie obrażeniami od śruby napędowej łodzi. WŁAŚCIWA WENTYLACJA W celu pozbycia się spalin należy wentylować część łodzi przeznaczoną dla pasażerów, otwierać kurtyny boczne lub przednie luki. Przykład pożądanego przepływu powietrza przez łódź: SŁABA WENTYLACJA Podczas żeglowania z wiatrem i/lub w pewnych warunkach wietrznych do stale osłoniętych lub osłoniętych brezentem kabin lub kokpitów przy niewystarczającej wentylacji może dostawać się tlenek węgla. Dlatego w łodzi należy zamontować jeden lub więcej detektorów tlenku węgla. Choć są to rzadkie przypadki, w bezwietrzne dni osoby pływające w pobliżu lub przebywające na otwartym pokładzie stojącej łodzi z włączonym silnikiem mogą zostać narażone na kontakt z tlenkiem węgla w niebezpiecznym stężeniu. 1. Przykłady słabej wentylacji, gdy łódź stoi: a b a - b - Pracujący silnik łodzi przycumowanej w zamkniętej przestrzeni Cumowanie w pobliżu innej łodzi z pracującym silnikiem pol 15

24 INFORMACJE OGÓLNE 2. Przykłady słabej wentylacji w czasie żeglugi: a b a - b - Pływanie przy zbyt dużym kącie przegłębienia dziobu łodzi. Pływanie łodzią z zamkniętymi lukami przednimi (efekt kombi). Wybór akcesoriów do silnika zaburtowego Specjalnie dla potrzeb tego silnika zewnętrznego zaprojektowano i przetestowano oryginalne akcesoria Mercury Precision lub Quicksilver Accessories. Akcesoria te można nabyć u dealerów Mercury Marine. WAŻNE: Przed montażem akcesoriów należy się skonsultować z dealerem. Nieprawidłowe stosowaniu akcesoriów lub wykorzystanie niezatwierdzonych akcesoriów może spowodować uszkodzenie produktu. Niektóre akcesoria nie produkowane lub nie sprzedawane przez Mercury Marine nie zostały zaprojektowane w sposób zapewniający bezpieczne ich używanie z silnikiem zewnętrznym lub systemem obsługi silnika zewnętrznego. W przypadku wszystkich akcesoriów należy zaopatrzyć się i zapoznać z instrukcją montażu, obsługi i konserwacji tych akcesoriów. Zalecenia dotyczące bezpiecznego pływania łodzią Aby bezpiecznie korzystać z dróg wodnych, należy zapoznać się z miejscowymi, krajowymi i innymi właściwymi przepisami i ograniczeniami dotyczącymi żeglugi, a także wziąć pod uwagę następujące wskazówki. Należy stosować sprzęt unoszący na wodzie. Dla każdej osoby na łodzi należy przygotować łatwodostępny atestowany sprzęt unoszący na powierzchni wody w odpowiednim rozmiarze (zgodnie z przepisami). Nie przeciążać łodzi. Dla większości łodzi wyznaczono i podano w ateście ładowność (obciążenie) maksymalną (informacje zawiera plakietka z danymi dotyczącymi parametrów łodzi). W razie wątpliwości należy skontaktować się z dealerem lub producentem łodzi. Należy wykonywać kontrole w zakresie bezpieczeństwa i przeprowadzać wymaganą konserwację. Systematycznie wykonywać czynności określone harmonogramem i wykonywać wszelkie naprawy w sposób prawidłowy. Należy znać i przestrzegać wszystkie przepisy i regulaminy dotyczące żeglugi po drogach wodnych. Sterujący łodzią powinien ukończyć szkolenie BHP z zakresu pływania łodzią. W USA kursy takie są oferowane przez 1) Służbę Pomocniczą Straży Wybrzeża USA, 2) Power Squadron, 3) Czerwony Krzyż i 3) urząd nadzorujący żeglugę w danym stanie. Zapytania można kierować pod numer gorącej linii: lub pod numer informacyjny fundacji Boat U.S.: BOAT. Należy sprawdzić, czy wszyscy na łodzi są właściwie usadowieni. Nie należy pozwalać na siadanie lub stawanie na żadnej z części łodzi, która nie jest do tego przeznaczona. Obejmuje to oparcia siedzeń, górne krawędzie nadburcia, pawęż, dziób, pokłady, podwyższone siedzenia do połowów, siedzenia obrotowe do połowów oraz wszelkie inne miejsca, których zajmowanie może w wyniku nieoczekiwanego przyspieszenia łodzi spowodować wyrzucenie pasażera za burtę lub na pokład. Pod żadnym pozorem nie wolno na płynącej łodzi przebywać będąc pod wpływem alkoholu lub narkotyków (jest to niezgodne z prawem). Alkohol lub narkotyki obniżają zdolność właściwej oceny sytuacji i szybkiego reagowania. Należy przeszkolić inną osobę w zakresie sterowania łodzią. Należy poinstruować przynajmniej jeszcze jedną osobę na pokładzie co do podstaw uruchamiania i obsługi silnika zewnętrznego oraz sterowania łodzią, na wypadek gdyby sterujący utracił zdolność kierowania łodzią lub wypadł za burtę. 16 pol

25 INFORMACJE OGÓLNE Wsiadanie pasażerów. Silnik łodzi należy zatrzymać, gdy wsiadają lub wysiadają z niej pasażerowie lub gdy znajdują się oni w tylnej części (w pobliżu rufy) łodzi. Przełączenie silnika na bieg jałowy nie jest wystarczające. Należy zachować ostrożność. Sterujący łodzią odpowiada prawnie za prowadzenie stałej obserwacji wzrokowej i nasłuchu. Sterujący musi mieć niezakłóconą niczym widoczność, szczególnie w kierunku do przodu. Pasażerowie, ładunek lub siedzenia do połowów nie mogą zasłaniać sterującemu pola widzenia, gdy łódź płynie z jakąkolwiek prędkością (wyższą niż na biegu jałowym). Nie wolno płynąć łodzią bezpośrednio za narciarzem wodnym narciarz może się przewrócić. Przykładowo łódź płynąca z prędkością 40 km/h (25 mili/godz.) dogoni osobę przewróconą w odległości 61 m (200 stóp) przed łodzią w ciągu 5 sekund. Należy uważać na osoby przewrócone na nartach wodnych. Gdy łodzi używa się do holowania narciarza wodnego lub podobnego sportu, w sytuacji gdy narciarz przewróci się, wracając po niego należy tak ustawić łódź, by narciarz znajdował się po stronie sterującego łodzią. Sterujący powinien cały czas obserwować osobę w wodzie; nie wolno podpływać tyłem do osób na nartach wodnych ani żadnych innych osób znajdujących się w wodzie. Należy zgłaszać wszelkie wypadki. Sterujący łodziami są prawnie zobowiązani składać raport z wypadku z udziałem łodzi w stanowym urzędzie nadzorującym żeglugę, gdy ich łódź uczestniczyła w wypadku na wodzie. Wypadek z udziałem łodzi należy zgłosić, jeżeli 1) są ofiary śmiertelne lub mogą być ofiary śmiertelne, 2) obrażenia osób wymagają pomocy medycznej wykraczającej poza pierwszą pomoc, 3) uszkodzone zostały łodzie lub inne obiekty, a wartość szkód przekracza 500 dolarów lub 4) nastąpiło całkowite zniszczenie łodzi. O pomoc należy zwrócić się do pracowników miejscowego posterunku. Zapisanie numeru seryjnego Należy zapisać i zachować numer seryjny. Numer seryjny znajduje się na silniku zaburtowym (patrz ilustracja). a e H PL B Serial Number XXXXXXXX XXXX XXXX K W KG XX MAX RPM b c d a - b - c - d - e - Numer seryjny Rok modelowy Oznaczenie modelu Rok produkcji Znak Certified Europe (CE) (jeśli dotyczy) Specyfikacje silnika czterosuwowego Verado 200/225/250/275/300 Modele Moc w KM Kilowaty pol 17

26 INFORMACJE OGÓLNE Modele Zakres obr./min przy całkowicie otwartej przepustnicy Obroty jałowe na biegu jałowym obr./min Liczba cylindrów 6 Objętość skokowa cylindra Średnica cylindra Skok Luz zaworowy (silnik zimny) Zawór dolotowy Zawór wydechowy Zalecana świeca zapłonowa Odstęp świecy zapłonowej Rozmiar nakrętki sześciokątnej świecy zapłonowej 2598 cm sześc. (158,5 cid) 82 mm (3,23 cala) 82 mm (3,23 cala) 0,150-0,270 mm (0,0059-0,0106 cala) 0,350-0,470 mm (0,0137 0,0185 cala) NGK ILFR6G-E 0,8 mm (0,0315 cala) 16 mm Przełożenie 1,85:1 1,85:1 1,85:1 1,85:1 1,75:1 Zalecana benzyna Zalecany olej Ilość oleju w skrzyni biegów obracającej się w prawą stronę Ilość oleju w skrzyni biegów obracającej się w lewą stronę Ilość oleju w silniku z wymianą filtru oleju Wymagany rodzaj akumulatora rozruchowego Wymagany w USA (SAE) typ akumulatora rozruchowego Wymagany międzynarodowy (EN) typ akumulatora rozruchowego System kontroli emisji Dźwięk słyszany przez sternika (norma ICOMIA 39-94) dba Patrz Paliwo i olej Patrz Paliwo i olej 970 ml (32,8 uncji) 900 ml (30,4 uncji) 7,0 litra (7,4 kwart am.) akumulator 12 V AGM (Absorbed Glass Mat) 800 min. Marine Cranking Amps (MCA) z min. pojemnością rezerwową RC25 wartości znamionowej 135 minut 1000 min. Cold Cranking Amps (CCA) z min. 180 amperogodz. (Ah) Elektroniczne sterowanie silnikiem (EC) 78,8 1. Przy całkowicie rozgrzanym silniku. 18 pol

27 INFORMACJE OGÓLNE Części silnika j a - b - Pokrywa tylna Szczeliny dolnej pokrywy c - Płyta antywentylacyjna h i a d - e - f - g - h - Skrzynia biegów Otwory wlotowe wody chłodzącej Płyta zapobiegająca rozpylaniu Podwyższenie Otwór do płukania silnika i - Pomocniczy przełącznik odchylania j - Pokrywa górna g b f e c d pol 19

28 Montaż silnika zaburtowego MONTAŻ! OSTRZEŻENIE Przed rozpoczęciem eksploatacji silnik zaburtowy musi być właściwie zamontowany za pomocą odpowiedniego sprzętu do montażu, jak na załączonej ilustracji. Wadliwe zamontowanie silnika zaburtowego może spowodować jego oderwanie od pawęży, co grozi kalectwem, śmiercią lub uszkodzeniem sprzętu. WAŻNE: Informacje dotyczące uzyskania optymalnych osiągów i szczegółowe instrukcje instalacji zawiera instrukcja instalacji silnika zaburtowego dołączona do silnika zaburtowego. Zdecydowanie zalecamy, aby powierzyć montaż silnika i towarzyszących mu akcesoriów dealerowi, co zapewni właściwą instalację i pracę silnika. Montując silnik samodzielnie, należy stosować się do poleceń podanych w Instrukcji montażu silnika zaburtowego, dostarczanej razem z silnikiem. Silnik należy przymocować do pawęży łodzi czterema śrubami montażowymi o średnicy12,7 mm (1/2 cala) i przeciwnakrętkami z podkładkami dostarczonymi wraz z produktem. Należy założyć dwie śruby przez górne i dwie śruby przez dolne otwory montażowe pol

29 MONTAŻ MAKSYMALNA WYSOKOŚĆ ZAMOCOWANIA SILNIKA Wysokość zamocowania silnika zaburtowego nie może przekroczyć63,5 cm (25 cali) dla modeli L, 76,2 cm (30 cali) dla modeli XL oraz88,9 cm (35 cali) dla modeli XXL. Zamocowanie silnika wyżej może spowodować uszkodzenie podzespołów skrzyni biegów Maksymalna statyczna linia wodna Statyczna linia wodna podczas postoju łodzi musi znajdować się poniżej oznaczenia MAX STATIC WATERLINE" (Maksymalna statyczna linia wodna) na przelotce otworu wydechowego (znajdującego się z tyłu silnika zaburtowego) przy silniku całkowicie odchylonym do wewnątrz/w dół. Jeśli linia wodna znajduje się powyżej oznaczenia MAX STATIC WATERLINE", należy przesunąć ładunek łodzi do przodu lub zwiększyć wysokość montażu silnika zaburtowego (na wyższą), tak aby oznaczenie znajdowało się w prawidłowym miejscu względem linii wodnej. MAX STATIC WATERLINE 4224 pol 21

30 Wybór śruby napędowej MONTAŻ Aby uzyskać najwyższe osiągi kombinacji silnika zewnętrznego z łodzią, należy wybrać śrubę napędową, która pozwoli silnikowi pracować w górnej połowie zalecanego zakresu obrotów/minutę przy całkowicie otwartej przepustnicy i normalnym obciążeniu łodzi (patrz Informacje ogólne - Specyfikacje). Taki zakres obrotów/minutę umożliwia większe przyspieszenie przy utrzymaniu maksymalnego poziomu prędkości łodzi Jeżeli zmiana warunków zewnętrznych (np. cieplejsza, wilgotniejsza pogoda, praca przy większym kącie uniesienia, zwiększone obciążenie łodzi lub brudny spód łodzi lub skrzynia biegów) sprawi, że liczba obrotów/ minutę spadnie poniżej zalecanego zakresu, może okazać się potrzebna wymiana lub oczyszczenie śruby napędowej, aby utrzymać wysokie osiągi i zapewnić trwałość silnika zewnętrznego. Należy sprawdzić liczbę obrotów/minutę przy całkowicie otwartej przepustnicy za pomocą dokładnego obrotomierza, z silnikiem wyważonym tak, aby znajdował się w pozycji zrównoważonego sterowania (sterowanie w jedną i drugą stronę wymaga wtedy takiego samego wysiłku), ale żeby nie doprowadzić do oderwania się śruby napędowej. 22 pol

31 TRANSPORT Przewożenie łodzi/silnika zaburtowego na przyczepie Podczas transportowania łodzi na przyczepie silnik zaburtowy powinien być umieszczony i/lub podparty w jeden z następujących sposobów: 1. Jeśli przyczepa łodzi zapewnia wystarczający prześwit pod pojazdem, silnik zaburtowy można odchylić w dół do pionowej pozycji roboczej bez konieczności dodatkowego podpierania go Jeżeli wymagany jest dodatkowy prześwit pod pojazdem, silnik należy unieść do góry i podeprzeć za pomocą pręta podporowego (pozycja do przewozu na przyczepie) i/lub specjalnego mechanizmu podnośnikowego przyczepy (należy do akcesoriów). Informacje zawiera punkt Urządzenia sterujące i kontrolne Czynności związane z odchylaniem silnika pol 23

32 TRANSPORT 3. Aby uzyskać maksymalny prześwit pod pojazdem, silnik należy unieść do pozycji całkowicie odchylonej i podeprzeć za pomocą wspornika podporowego do silników zaburtowych i/lub specjalnego mechanizmu podnośnikowego przyczepy (należy do akcesoriów) W przypadku jazdy po przejazdach kolejowych, drogach dojazdowych i podskakiwania przyczepy na nierównościach konieczny jest większy prześwit pod przyczepą. W celu uzyskania szczegółowych zaleceń należy zwrócić się do lokalnego dealera. WAŻNE: Nie należy liczyć na to, że system wspomagania trymowania/odchylania zapewni właściwy prześwit pod przyczepą. System wspomagania trymowania/odchylania nie jest przeznaczony do podtrzymywania silnika podczas przewożenia go na przyczepie. Włączyć bieg do przodu. Zapobiegnie to swobodnemu obracaniu się śruby napędowej podczas przewozu na przyczepie. 24 pol

33 Zalecenia dotyczące paliwa PALIWO I OLEJ WAŻNE: Zastosowanie niewłaściwej benzyny może spowodować uszkodzenie silnika. Uszkodzenie silnika spowodowane zastosowaniem niewłaściwej benzyny traktowane jest jako niewłaściwe użycie silnika i spowodowane tym uszkodzenia nie będą objęte ograniczoną gwarancją. LICZBA OKTANOWA PALIWA Silniki Mercury Marine będą działać poprawnie przy zastosowaniu głównych marek benzyn bezołowiowych, spełniających poniższe wymagania: USA i Kanada - model 275 i 300: W celu uzyskania najlepszych osiągów wymagane jest stosowanie benzyny o liczbie oktanowej 92 (R+M)/2. Stosowanie benzyny o minimalnej liczbie oktanowej 87 (R+M)/2 jest dopuszczalne, lecz może spowodować obniżenie osiągów. Nie stosować benzyny ołowiowej. Poza USA i Kanadą - model 275 i 300: W celu uzyskania najlepszych osiągów wymagane jest stosowanie benzyny o liczbie oktanowej 96 RON. Stosowanie benzyny o minimalnej liczbie oktanowej 90 RON jest dopuszczalne, lecz może spowodować obniżenie osiągów. Jeśli brak jest benzyny bezołowiowej, stosować główne marki benzyny ołowiowej. USA i Kanada - modele 200/225/250: Minimalna liczba oktanowa 87 (R+M)/2. Dopuszczalne jest również stosowanie benzyny Premium [92 (R+M)/2 oktany]. Nie stosować benzyny ołowiowej. Poza USA i Kanadą - modele 200/225/250: Minimalna liczba oktanowa 90 RON. Dopuszczalne jest również stosowanie benzyny Premium (98 RON). Jeśli brak jest benzyny bezołowiowej, stosować główne marki benzyny ołowiowej. ZASTOSOWANIE BENZYN O ZMIENIONEJ FORMULE (NATLENIANYCH) (TYLKO USA) Benzyna tego typu wymagana jest w pewnych regionach USA. 2 rodzaje utleniaczy wykorzystywane w tych paliwach to alkohol (etanol) lub eter (MTBE lub ETBE). Jeśli na danym obszarze utleniaczem stosowanym w benzynie jest etanol, patrz: Benzyny zawierające alkohol. Takie benzyny o zmienionej formule są dopuszczone do zastosowania w silnikach Mercury Marine. BENZYNY ZAWIERAJĄCE ALKOHOL Jeśli benzyna sprzedawana w danym regionie zawiera metanol (alkohol metylowy) albo etanol (alkohol etylowy), należy mieć świadomość pewnych negatywnych zjawisk, które mogą wystąpić. Zjawiska te są groźniejsze w przypadku metanolu. Zwiększanie udziału alkoholu w paliwie może również pogarszać te negatywne zjawiska. Niektóre z tych problemów są spowodowane tym, że alkohol znajdujący się w benzynie może pochłaniać wilgoć z powietrza, co prowadzi do powstania mieszaniny wody i alkoholu, która oddziela się od benzyny w zbiorniku paliwa. Elementy układu paliwowego w silnikach Mercury Marine są odporne na działanie alkoholu w ilości do 10% w benzynie. Nie wiemy, jaką procentową zawartość alkoholu w paliwie może wytrzymać układ paliwowy łodzi. Aby uzyskać dokładne zalecenia na temat części układu paliwowego (baków, przewodów i łączników), należy skontaktować się z producentem łodzi. Należy mieć świadomość tego, że benzyny zawierające alkohol mogą spowodować nasilenie poniższych zjawisk: korozja części metalowych; zużycie części gumowych i z tworzywa sztucznego; przenikanie paliwa przez przewody gumowe; trudności podczas uruchamiania i eksploatacji.! OSTRZEŻENIE Wyciek paliwa stwarza zagrożenie pożarem lub wybuchem, co może być przyczyną poważnych obrażeń lub śmierci. Systematycznie należy sprawdzać, czy podzespoły układu paliwowego są szczelne, czy nie są zmiękczone, stwardniałe, spęczniałe lub nie mają śladów korozji, szczególnie po okresie przechowywania. Każdy objaw wycieku lub uszkodzenia wymaga wymiany części przed dalszą eksploatacją silnika. pol 25

34 PALIWO I OLEJ Ze względu na możliwe negatywne działanie alkoholu w benzynie, zalecane jest stosowanie, wszędzie tam gdzie to możliwe, jedynie benzyny niezawierającej alkoholu. Jeśli dostępna jest tylko benzyna zawierająca alkohol, lub jeśli nie ma informacji o zawartości alkoholu, wymagane jest zwiększenie częstotliwości kontroli pod kątem wycieków lub zjawisk nietypowych. WAŻNE: W przypadku eksploatowania silnika Mercury Marine z benzyną zawierającą alkohol należy unikać przechowywania benzyny w zbiorniku paliwa przez dłuższe okresy czasu. Długie okresy przechowywania, typowe dla łodzi, stwarzają wyjątkowe problemy. W samochodach benzyny zawierające alkohol są zwykle zużywane, nim zaabsorbują dostateczną ilość wilgoci, która mogłaby wywołać problemy; łodzie natomiast często pozostają nieużywane wystarczająco długo, aby fazy paliwa rozdzieliły się. Dodatkowo w czasie magazynowania może dochodzić do korozji wewnętrznej, jeśli alkohol zmyje ochronny film olejowy z wewnętrznych części. Wymaganie dotyczące przewodu paliwowego o niskim stopniu przesiąkania Wymagane dla silników zaburtowych na sprzedaż, sprzedanych lub oferowanych w sprzedaży na terenie USA. Agencja Ochrony Środowiska (EPA) wymaga, aby każdy silnik zaburtowy wyprodukowany po 1 stycznia 2009 r. był wyposażony w główny przewód paliwowy o niskim stopniu przesiąkania, łączący zbiornik paliwa z silnikiem zaburtowym. Przewód o niskim stopniu przesiąkania USCG typ B1-15 lub typ A1-15, zgodnie z definicją nieprzekraczający 15/gm²/24 h z paliwem CE 10 przy temp. 23, zgodnie z SAE J 1527 przewód paliwowy do zastosowania w łodziach. Napełnianie zbiornika paliwa! OSTRZEŻENIE Zapalenie się lub wybuch benzyny grozi kalectwem lub śmiercią. Należy zawsze wyłączać silnik oraz NIE palić papierosów i nie dopuszczać w pobliże płomieni ani iskier podczas napełniania zbiorników paliwa. Zbiorniki paliwa należy napełniać na otwartej przestrzeni, z dala od źródeł ciepła, iskier i otwartego ognia. Aby napełnić zbiorniki przenośne, należy je zdjąć z łodzi. Zawsze przed napełnianiem zbiorników należy zatrzymać silnik. Nie można całkowicie napełniać zbiorników paliwa, lecz zostawić około 10% pojemności zbiornika nie napełnione. Paliwo zwiększy swą objętość wraz ze wzrostem temperatury i może wyciec pod działaniem ciśnienia, jeżeli zbiornik zostanie napełniony całkowicie. UMIESZCZENIE PRZENOŚNEGO ZBIORNIKA PALIWA W ŁODZI Zbiornik paliwa należy umieścić w łodzi tak, żeby otwór odpowietrzający znajdował się powyżej poziomu paliwa w normalnych warunkach żeglowania. Zalecenia dotyczące oleju silnikowego Do stosowania w każdej temperaturze zalecana jest atestowana przez NMMA FC-W mieszanka syntetyczna Mercury Verado 25W-50 olejów do silników zaburtowych czterosuwowych o różnej lepkości. Opcjonalnie można zastosować atestowaną przez NMMA FC-W mieszankę syntetyczną Mercury lub Quicksilver 25W-40 olejów do silników zaburtowych czterosuwowych o różnej lepkości. Jeśli zalecane atestowane przez NMMA FC-W oleje do silników Mercury lub Quicksilver nie są dostępne, należy stosować atestowany przez NMMA FC-W olej do silników zaburtowych czterosuwowych o podobnej lepkości, pochodzący od jednego z wiodących producentów. 26 pol

35 PALIWO I OLEJ WAŻNE: Stosowanie olejów niezawierających detergentów, mieszanek o różnej lepkości (innych niż atestowany przez NMMA FC-W olej Mercury lub Quicksilver lub atestowany przez NMMA FC-W olej pochodzący od jednego z wiodących producentów), olejów syntetycznych, olejów o niskiej jakości oraz olejów zawierających dodatki stałe nie jest zalecane. VERADO ENGINE OIL OIL CAPACITY: 7.0L (7.4 U.S. qt.) SAE 25W F C 7.0L Sprawdzanie i uzupełnianie oleju silnikowego WAŻNE: Nie napełniać nadmiernie. Odchylić silnik zaburtowy na zewnątrz/w górę poza położenia pionowe i pozostawić w tej pozycji na około jedną minutę, aby olej spłynął z powrotem do miski olejowej. Podczas sprawdzania poziomu oleju silnik powinien być odchylony do pionu (tj. w położeniu nieodchylonym). W celu uzyskania dokładnego odczytu poziom oleju należy sprawdzać tylko, gdy silnik jest zimny lub nie pracował co najmniej przez ostatnią godzinę. 1. Przed uruchomieniem (zimnego silnika) odchylić silnik na zewnątrz/w górę poza pozycję pionową, aby olej spłynął z powrotem do miski olejowej. Pozostawić silnik w pozycji odchylonej na około jedną minutę. 2. Ustawić silnik w pozycji pionowej (roboczej). 3. Zdjąć górną pokrywę. Informacje na temat prawidłowej regulacji zawiera Konserwacja Zdejmowanie i montaż górnej pokrywy. 4. Wyciągnąć pręt wskaźnika. Koniec wskaźnika należy wytrzeć czystą szmatką lub ręcznikiem i włożyć go z powrotem do końca. 5. Wyciągnąć ponownie wskaźnik i sprawdzić poziom oleju. Poziom oleju powinien znajdować się w zakresie roboczym (obszar zakreskowany). pol 27

36 PALIWO I OLEJ WAŻNE: Nie należy nalewać oleju aż do górnej granicy zakresu roboczego (obszar zakreskowany). Poziom oleju jest prawidłowy, o ile znajduje się on w zakresie roboczym (obszar zakreskowany). a a - Zakres poziomu oleju podczas eksploatacji 6. Jeśli poziom oleju znajduje się poniżej zakresu roboczego (obszar zakreskowany), należy zdjąć korek wlewu oleju i dodać około500 ml (16 uncji)podanego oleju do silników zaburtowych. Odczekać kilka minut, aż dolana ilość oleju spłynie do miski olejowej i ponownie sprawdzić poziom za pomocą wskaźnika prętowego. Powtórzyć proces, dopóki poziom oleju nie znajdzie się w zakresie roboczym (obszar zakreskowany). Nie należy podejmować prób nalewania oleju aż do górnej granicy zakresu roboczego (obszar zakreskowany) WAŻNE: Należy sprawdzić, czy olej nie jest zanieczyszczony. Olej zanieczyszczony wodą ma mleczny kolor, olej zanieczyszczony paliwem wydziela silny zapach paliwa. Jeśli zauważone zostanie zanieczyszczenie oleju, silnik należy przekazać do przeglądu. 7. Wepchnąć pręt wskaźnika do końca. 8. Ponownie założyć korek wlewu oleju i dokręcić ręcznie. 9. Ponownie założyć pokrywę górną. 28 pol

37 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA Elementy sterujące do montażu na panelu i ich obsługa 1. Poruszanie manetką umożliwia sterowanie zmianą biegów i przepustnicą. Należy popchnąć manetkę do przodu z położenia neutralnego do pierwszej pozycji ustalonej, aby ruszyć do przodu. Dalsze przesuwanie manetki do przodu powoduje zwiększanie prędkości. Przesunięcie manetki do tyłu z położenia neutralnego do pierwszej pozycji ustalonej powoduje ruszenie do tyłu. Dalej pchać do tyłu, aby zwiększyć prędkość. N F R Blokada zmiany biegów aby włączyć bieg, należy nacisnąć blokadę zmiany biegów. Blokada zmiany biegów musi być naciśnięta podczas przestawiania manetki z pozycji jałowej Przełącznik trymowania (jeśli należy do wyposażenia) naciśnięcie przełącznika trymowania umożliwia przechylenie silnika w górę lub w dół pol 29

38 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA 4. Przycisk przepustnicy umożliwia osobie sterującej łodzią zwiększenie prędkości obrotowej silnika na czas rozgrzewania bez potrzeby załączania biegu. Aby aktywować przepustnicę, należy ustawić manetkę w pozycji neutralnej. Nacisnąć przycisk przepustnicy, przesuwając manetkę w pozycję ustaloną naprzód. Sygnał dźwiękowy oznacza, że została aktywowana przepustnica. Zwiększać stopień otwarcia przepustnicy, aby zwiększyć obroty silnika. Aby wyłączyć bieg, ustawić manetkę w położeniu neutralnym. Obroty są ograniczone, co zapobiega uszkodzeniu silnika Przycisk włączania/wyłączania umożliwia sterującemu łodzią włączenie/wyłączenie silnika bez użycia kluczyka. Aby możliwe było uruchomienie silnika, włącznik zapłonu musi znajdować się w pozycji włączonej ( ON") Wyłącznik ściągacza linowego wyłącza zapłon zawsze, kiedy operator (jeśli ma podłączony ściągacz) oddali się od swego miejsca na tyle, że wyłącznik uruchomi się. a - Wyłącznik ściągacza linowego a Wkręt regulacji oporu manetki za pomocą tego wkrętu można zwiększać lub zmniejszać opór manetki (osłona musi być zdjęta). Zabezpieczy to przed niepożądanym przemieszczaniem się manetki w burzliwej wodzie. Wkręt należy dokręcić (zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara), aby zwiększyć opór, lub odkręcić (przeciwnie do kierunku ruchu wskazówek zegara), aby go zmniejszyć. Wyregulować aż do uzyskania żądanego oporu. 30 pol

39 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA 8. Wkręt regulacji oporu pozycji ustalonej ten wkręt umożliwia zwiększanie lub zmniejszanie siły potrzebnej do poruszenia manetki z pozycji ustalonej (osłona musi być zdjęta). Obrócenie wkrętu zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara zwiększy opór. Wyregulować aż do uzyskania żądanego oporu. a - Śruba regulacji oporu pozycji ustalonej a - + b - Wkręt regulacji oporu manetki b 5171 Elementy sterujące konsoli pilota z jedną manetką i ich obsługa 1. Poruszanie manetką umożliwia sterowanie zmianą biegów i przepustnicą. Należy popchnąć manetkę do przodu z położenia neutralnego do pierwszej pozycji ustalonej, aby ruszyć do przodu. Dalsze przesuwanie manetki do przodu powoduje zwiększanie prędkości. Należy pociągnąć manetkę do tyłu z położenia neutralnego do pierwszej pozycji ustalonej, aby ruszyć do tyłu. Dalej ciągnąć do tyłu, aby zwiększyć prędkość. N F R Przełącznik trymowania (jeśli należy do wyposażenia) naciśnięcie przełącznika trymowania umożliwia przechylenie silnika w górę lub w dół pol 31

40 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA 3. Wkręt regulacji oporu manetki za pomocą tego wkrętu można zwiększać lub zmniejszać opór manetki (osłona musi być zdjęta). Zabezpieczy to przed niepożądanym przemieszczaniem się manetki pilota w burzliwej wodzie. Aby zwiększyć opór, należy przekręcić wkręt w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara; przekręcić wkręt w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara, aby opór zmniejszyć. Wyregulować do uzyskania żądanego oporu. 4. Wkręt regulacji oporu pozycji ustalonej ten wkręt umożliwia zwiększanie lub zmniejszanie siły potrzebnej do poruszenia manetki z pozycji ustalonej (osłona musi być zdjęta). Obrócenie wkrętu zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara zwiększy opór. Wyregulować do uzyskania żądanego oporu. a - b - Wkręt regulacji oporu pozycji ustalonej Wkręt regulacji oporu manetki a b Klawisze strzałek (naprowadzające) służą do nawigacji po komunikatach funkcji na ekranie System View. 6. Przycisk wyboru służy do wybierania opcji na ekranie System View i potwierdzania wprowadzanych danych. Naciśnięcie i przytrzymanie przycisku wyboru przez dwie sekundy spowoduje zatrzymanie pokazu dla opcji Favorites (Ulubione). Naciśnięcie i przytrzymanie przycisku wyboru przez trzy sekundy spowoduje włączenie funkcji resetowania danych (pod warunkiem, że nie jest włączona funkcja pokazu). Naciśnięcie i przytrzymanie przycisku wyboru przez co najmniej pięć sekund spowoduje ponowne wyświetlenie strony głównej. 7. Dioda Neutral (Bieg neutralny) dioda świeci, gdy silnik jest na biegu jałowym. Dioda miga w trybie przepustnicy. UWAGA: Bieg określany na podstawie położenia siłownika biegów na silniku, a nie położenia manetki. 8. Dioda ACTIVE" (Aktywny) dioda świeci, gdy pilot jest włączony i gotowy do użycia. 32 pol

41 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA 9. Przycisk przepustnicy/wyboru stacji umożliwia osobie sterującej łodzią zwiększenie prędkości obrotowej silnika na czas rozgrzewania bez potrzeby załączania biegu. Aby aktywować przepustnicę, należy ustawić dźwignię sterującą w pozycji jałowej. Nacisnąć przycisk przepustnicy, przesuwając manetkę w pozycję ustaloną naprzód. Rozlegnie się pojedynczy sygnał dźwiękowy, a dioda Neutral" (Bieg jałowy) zacznie migać. Dwukrotny sygnał dźwiękowy oznacza aktywowanie trybu przepustnicy. Zwiększać stopień otwarcia przepustnicy, aby zwiększyć obroty silnika. Aby wyłączyć bieg, ustawić manetkę w położeniu neutralnym i nacisnąć przycisk przepustnicy. Obroty są ograniczone, co zapobiega uszkodzeniu silnika. Naciśnięcie przycisku wyboru stacji, jeżeli ster jest nieaktywny, powoduje rozpoczęcie przeniesienia steru. Zob. Przeniesienie steru. a b a - b - c - d - e - Dioda Neutral (Bieg neutralny) Przycisk wyboru Klawisze strzałek (naprowadzające) Przycisk przepustnicy/wyboru stacji Dioda Active (Aktywny) e PRZENIESIENIE STERU d c 5187! OSTRZEŻENIE Utrata kontroli nad łodzią grozi poważnymi obrażeniami lub śmiercią. Osoba sterująca łodzią nie może nigdy opuszczać aktywnej stacji podczas pracy silnika na biegu. Przeniesienie steru można przeprowadzać tylko, jeśli przy obu stacjach znajdują się osoby sterujące. Przeniesienie steru przez jedną osobę jest dopuszczalne wyłącznie na biegu jałowym. UWAGA: Podczas zmiany aktywnej stacji zalecane jest włączenie steru. Jeśli sytuacja na to nie pozwala, przeniesienie steru może odbywać się na biegu. UWAGA: Dioda Active" (Aktywny) na pilocie, który przejął sterowanie silnikiem, będzie świeciła. Funkcja przeniesienia steru umożliwia sterującemu łodzią wybór steru, który przejął sterowanie silnikiem. Dwukrotne naciśnięcie przycisku przepustnicy/wyboru stacji pozwala na przeniesienie sterowania silnikiem na inny ster. Po zainicjowaniu funkcji przeniesienia steru układ sterowania automatycznie dopasuje regulację prędkości obrotowej silnika i biegu do ustawienia manetki nowego steru. Wyregulować położenie przepustnicy i biegu za pomocą manetek. UWAGA: Do zakończenia przeniesienia steru potrzeba 10 sekund. Jeżeli przeniesienie steru nie zostanie ukończone, działanie zostanie przerwane i wygenerowany zostanie podwójny sygnał dźwiękowy. Ponowne naciśnięcie przycisku przepustnicy/wyboru stacji spowoduje ponowne zainicjowanie przeniesienia steru. 1. Ustawić dźwignię aktywnego pilota w położeniu neutralnym. 2. Przejść do nieaktywnego steru i umieścić dźwignię w pozycji neutralnej. pol 33

42 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA 3. Nacisnąć dwukrotnie przycisk przepustnicy/wyboru stacji. Dioda ACTIVE" (Aktywny) zostanie podświetlona, wskazując pilota, który przejął sterowanie silnikiem. a b a b ACTIVE ACTIVE SYNC THROTTLE THROTTLE ONLY ONLY STATION SELECT STAT ION SELECT a - b - Dioda Active" (Aktywny) Przycisk przepustnicy/wyboru stacji 4. Dioda ACTIVE" (Aktywny) na pierwotnym sterze zgaśnie. Synchronizacja sterów przed przeniesieniem steru Jednokrotne naciśnięcie przycisku przepustnicy/wyboru stacji umożliwia sterującemu łodzią dopasowanie (w ciągu 10 sekund) ustawień manetki nowej stacji do ustawień starej (nieaktywnej) stacji. W razie niedopasowania ustawień dioda Neutral" (Bieg neutralny) będzie pulsować. Dioda pulsuje tym szybciej, im manetka jest lepiej dopasowana. Gdy dioda zacznie świecić stale, oznacza to, że manetka jest dopasowana i należy ponownie nacisnąć przycisk przepustnicy/wyboru stacji w celu zakończenia przeniesienia. Spowoduje do zakończenie procesu przeniesienia i przejęcie sterowania przez inną stację. Jeśli przeniesienie steru nie zostanie zakończone w ciągu 10 sekund, przeniesienie zostanie anulowane. Elementy sterujące do montażu w konsoli na podstawie i ich obsługa 1. Poruszanie manetką umożliwia sterowanie zmianą biegów i przepustnicą. Należy popchnąć manetkę do przodu z położenia neutralnego do pierwszej pozycji ustalonej, aby ruszyć do przodu. Dalsze przesuwanie manetki do przodu powoduje zwiększanie prędkości. Należy pociągnąć manetkę do tyłu z położenia neutralnego do pierwszej pozycji ustalonej, aby ruszyć do tyłu. Dalej ciągnąć do tyłu, aby zwiększyć prędkość. N F R pol

43 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA 2. Przełącznik trymowania (jeśli należy do wyposażenia) naciśnięcie przełącznika trymowania umożliwia przechylenie silnika w górę lub w dół. a a - Przełącznik trymowania Wkręt regulacji oporu manetki za pomocą tego wkrętu można zwiększać lub zmniejszać opór manetki (osłona musi być zdjęta). Zabezpieczy to przed niepożądanym przemieszczaniem się manetki pilota w burzliwej wodzie. Aby zwiększyć opór, należy przekręcić wkręt w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara; przekręcić wkręt w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara, aby opór zmniejszyć. Wyregulować do uzyskania żądanego oporu. 4. Wkręt regulacji oporu pozycji ustalonej ten wkręt umożliwia zwiększanie lub zmniejszanie siły potrzebnej do poruszenia manetki z pozycji ustalonej (osłona musi być zdjęta). Obrócenie wkrętu zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara zwiększy opór. Wyregulować do uzyskania żądanego oporu. a - b - Wkręt regulacji oporu pozycji ustalonej Wkręt regulacji oporu manetki a b Przycisk włączania/wyłączania umożliwia sterującemu łodzią włączenie/wyłączenie silnika bez użycia kluczyka. 6. Dioda Neutral (Bieg neutralny) dioda świeci, gdy silnik jest na biegu jałowym. Dioda miga w trybie przepustnicy. UWAGA: Bieg określany na podstawie położenia siłownika biegów na silniku, a nie położenia manetki. 7. Dioda ACTIVE" (Aktywny) dioda świeci, gdy pilot jest włączony i gotowy do użycia. pol 35

44 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA 8. Przycisk przepustnicy/wyboru stacji umożliwia osobie sterującej łodzią zwiększenie prędkości obrotowej silnika na czas rozgrzewania bez potrzeby załączania biegu. Aby aktywować przepustnicę, należy ustawić dźwignię sterującą w pozycji jałowej. Nacisnąć przycisk przepustnicy, przesuwając manetkę w pozycję ustaloną naprzód. Rozlegnie się pojedynczy sygnał dźwiękowy, a dioda Neutral" (Bieg jałowy) zacznie migać. Dwukrotny sygnał dźwiękowy oznacza aktywowanie trybu przepustnicy. Zwiększać stopień otwarcia przepustnicy, aby zwiększyć obroty silnika. Aby wyłączyć bieg, ustawić manetkę w położeniu neutralnym i nacisnąć przycisk przepustnicy. Obroty są ograniczone, co zapobiega uszkodzeniu silnika. Naciśnięcie przycisku wyboru stacji, jeżeli ster jest nieaktywny, powoduje rozpoczęcie przeniesienia steru. Zob. Przeniesienie steru. a - Przycisk włączania/wyłączania c a b - c - d - Przycisk przepustnicy/wyboru stacji Dioda Neutral (Bieg neutralny) Dioda Active (Aktywny) START STOP d PRZENIESIENIE STERU b 22970! OSTRZEŻENIE Utrata kontroli nad łodzią grozi poważnymi obrażeniami lub śmiercią. Osoba sterująca łodzią nie może nigdy opuszczać aktywnej stacji podczas pracy silnika na biegu. Przeniesienie steru można przeprowadzać tylko, jeśli przy obu stacjach znajdują się osoby sterujące. Przeniesienie steru przez jedną osobę jest dopuszczalne wyłącznie na biegu jałowym. UWAGA: Podczas zmiany aktywnej stacji zalecane jest włączenie steru. Jeśli sytuacja na to nie pozwala, przeniesienie steru może odbywać się na biegu. UWAGA: Dioda Active" (Aktywny) na pilocie, który przejął sterowanie silnikiem, będzie świeciła. Funkcja przeniesienia steru umożliwia sterującemu łodzią wybór steru, który przejął sterowanie silnikiem. Dwukrotne naciśnięcie przycisku przepustnicy/wyboru stacji pozwala na przeniesienie sterowania silnikiem na inny ster. Po zainicjowaniu funkcji przeniesienia steru układ sterowania automatycznie dopasuje regulację prędkości obrotowej silnika i biegu do ustawienia manetki nowego steru. Wyregulować położenie przepustnicy i biegu za pomocą manetek. UWAGA: Do zakończenia przeniesienia steru potrzeba 10 sekund. Jeżeli przeniesienie steru nie zostanie ukończone, działanie zostanie przerwane i wygenerowany zostanie podwójny sygnał dźwiękowy. Ponowne naciśnięcie przycisku przepustnicy/wyboru stacji spowoduje ponowne zainicjowanie przeniesienia steru. 1. Ustawić dźwignię aktywnego pilota w położeniu neutralnym. 2. Przejść do nieaktywnego steru i umieścić dźwignię w pozycji neutralnej. 3. Nacisnąć dwukrotnie przycisk przepustnicy/wyboru stacji. Dioda ACTIVE" (Aktywny) zostanie podświetlona, wskazując pilota, który przejął sterowanie silnikiem. a START STOP b a - b - Dioda Active" (Aktywny) Przycisk przepustnicy/wyboru stacji Dioda ACTIVE" (Aktywny) na pierwotnym sterze zgaśnie. 36 pol

45 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA Synchronizacja sterów przed przeniesieniem steru Jednokrotne naciśnięcie przycisku przepustnicy/wyboru stacji umożliwia sterującemu łodzią dopasowanie (w ciągu 10 sekund) ustawień manetki nowej stacji do ustawień starej (nieaktywnej) stacji. W razie niedopasowania ustawień dioda Neutral" (Bieg neutralny) będzie pulsować. Dioda pulsuje tym szybciej, im manetka jest lepiej dopasowana. Gdy dioda zacznie świecić stale, oznacza to, że manetka jest dopasowana i należy ponownie nacisnąć przycisk przepustnicy/wyboru stacji w celu zakończenia przeniesienia. Spowoduje do zakończenie procesu przeniesienia i przejęcie sterowania przez inną stację. Jeśli przeniesienie steru nie zostanie zakończone w ciągu 10 sekund, przeniesienie zostanie anulowane. Elementy sterujące konsoli pilota z dwoma manetkami i ich obsługa 1. Poruszanie manetką umożliwia sterowanie zmianą biegów i przepustnicą. Należy popchnąć manetkę do przodu z położenia neutralnego do pierwszej pozycji ustalonej, aby ruszyć do przodu. Dalsze przesuwanie manetki do przodu powoduje zwiększanie prędkości. Należy pociągnąć manetkę do tyłu z położenia neutralnego do pierwszej pozycji ustalonej, aby ruszyć do tyłu. Dalej pchać do tyłu, aby zwiększyć prędkość. F N R Przełącznik trymowania (jeśli należy do wyposażenia) naciśnięcie przełącznika trymowania umożliwia przechylenie silnika w górę lub w dół. 3. Wkręt regulacji oporu manetki za pomocą tego wkrętu można zwiększać lub zmniejszać opór manetki (osłona musi być zdjęta). Zabezpieczy to przed niepożądanym przemieszczaniem się manetki w burzliwej wodzie. Aby zwiększyć opór, należy przekręcić wkręt w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara; przekręcić wkręt w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara, aby opór zmniejszyć. Wyregulować do uzyskania żądanego oporu pol 37

46 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA 4. Wkręt regulacji oporu pozycji ustalonej ten wkręt umożliwia zwiększanie lub zmniejszanie siły potrzebnej do poruszenia manetki z pozycji ustalonej (osłona musi być zdjęta). Obrócenie wkrętu zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara zwiększy opór. Wyregulować do uzyskania żądanego oporu. a - b - Wkręt regulacji oporu pozycji ustalonej Wkręt regulacji oporu manetki a b Przycisk przepustnicy/wyboru stacji umożliwia osobie sterującej łodzią zwiększenie prędkości obrotowej silnika na czas rozgrzewania bez potrzeby załączania biegu. Aby aktywować przepustnicę, należy ustawić dźwignię sterującą w pozycji jałowej. Nacisnąć przycisk przepustnicy, przesuwając manetkę w pozycję ustaloną naprzód. Rozlegnie się pojedynczy sygnał dźwiękowy, a dioda Neutral" (Bieg jałowy) zacznie migać. Dwukrotny sygnał dźwiękowy oznacza aktywowanie trybu przepustnicy. Zwiększać stopień otwarcia przepustnicy, aby zwiększyć obroty silnika. Aby wyłączyć bieg, ustawić manetkę w położeniu neutralnym i nacisnąć przycisk przepustnicy. Obroty są ograniczone, co zapobiega uszkodzeniu silnika. Naciśnięcie przycisku wyboru stacji, jeżeli ster jest nieaktywny, powoduje rozpoczęcie przeniesienia steru. Zob. Przeniesienie steru. 6. Klawisze strzałek (naprowadzające) służą do nawigacji po komunikatach funkcji na ekranie System View. 7. Przycisk wyboru służy do wybierania opcji na ekranie System View i potwierdzania wprowadzanych danych. Naciśnięcie i przytrzymanie przycisku wyboru przez dwie sekundy spowoduje zatrzymanie pokazu dla opcji Favorites (Ulubione). Naciśnięcie i przytrzymanie przycisku wyboru przez trzy sekundy spowoduje włączenie funkcji resetowania danych (pod warunkiem, że nie jest włączona funkcja pokazu). Naciśnięcie i przytrzymanie przycisku wyboru przez co najmniej pięć sekund spowoduje ponowne wyświetlenie strony głównej. 8. Diody Neutral (Bieg neutralny) diody świecą, gdy silniki są na biegu jałowym. W trybie przepustnicy silników diody pulsują. UWAGA: Bieg określany na podstawie położenia siłownika biegów na silniku, a nie położenia manetki. 9. Dioda ACTIVE" (Aktywny) dioda świeci, gdy pilot jest włączony i gotowy do użycia. 38 pol

47 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA 10. Dioda SYNC (Synchronizacja) dioda świeci, gdy zacznie działać funkcja automatycznej synchronizacji obrotów dwóch silników za pośrednictwem układu DTS. a a - b - c - Diody Neutral (Bieg neutralny) Przycisk wyboru Klawisze strzałek (naprowadzające) b d - e - Dioda SYNC (Synchronizacja) Przycisk przepustnicy/wyboru stacji f - Dioda Active (Aktywny) c ACTIVE THROTTLE ONLY SYNC STATION SELECT f e d 5270 SYNCHRONIZOWANIE SILNIKÓW Funkcja automatycznej synchronizacji, jeśli jest załączona, automatycznie dopasuje prędkość obrotową silników do prędkości silnika sterburty. Automatyczna synchronizacja silnika uruchamia się automatycznie, gdy prędkość obrotowa silników przez dwie sekundy jest większa niż 900 obr./min., a manetki pilotów są ustawione w odległości 10% od siebie. Dioda SYNC" (Synchronizacja) zaświeci po zsynchronizowaniu silników. Automatyczna synchronizacja będzie działać aż do otwarcia się przepustnicy do 95%. Aby wyłączyć, należy przesunąć jedną z manetek lub obie tak, aby ich ustawienie względem siebie różniło się o 10%, zmniejszyć prędkość obrotową silnika poniżej 900 obr./min lub zwiększyć prędkość powyżej 95%. ACTIVE SYNC THROTTLE ONLY STAT ION SELECT PRZENIESIENIE STERU! OSTRZEŻENIE Utrata kontroli nad łodzią grozi poważnymi obrażeniami lub śmiercią. Osoba sterująca łodzią nie może nigdy opuszczać aktywnej stacji podczas pracy silnika na biegu. Przeniesienie steru można przeprowadzać tylko, jeśli przy obu stacjach znajdują się osoby sterujące. Przeniesienie steru przez jedną osobę jest dopuszczalne wyłącznie na biegu jałowym. UWAGA: Podczas zmiany aktywnej stacji zalecane jest włączenie steru. Jeśli sytuacja na to nie pozwala, przeniesienie steru może odbywać się na biegu. UWAGA: Dioda Active" (Aktywny) na pilocie, który przejął sterowanie silnikiem, będzie świeciła. Funkcja przeniesienia steru umożliwia sterującemu łodzią wybór steru, który przejął sterowanie silnikiem. Dwukrotne naciśnięcie przycisku przepustnicy/wyboru stacji pozwala na przeniesienie sterowania silnikiem na inny ster. Po zainicjowaniu funkcji przeniesienia steru układ sterowania automatycznie dopasuje regulację prędkości obrotowej silnika i biegu do ustawienia manetki nowego steru. Wyregulować położenie przepustnicy i biegu za pomocą manetek. pol 39

48 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA UWAGA: Do zakończenia przeniesienia steru potrzeba 10 sekund. Jeżeli przeniesienie steru nie zostanie ukończone, działanie zostanie przerwane i wygenerowany zostanie podwójny sygnał dźwiękowy. Ponowne naciśnięcie przycisku przepustnicy/wyboru stacji spowoduje ponowne zainicjowanie przeniesienia steru. 1. Ustawić dźwignię aktywnego pilota w położeniu neutralnym. 2. Przejść do nieaktywnego steru i umieścić dźwignię w pozycji neutralnej. 3. Nacisnąć dwukrotnie przycisk przepustnicy/wyboru stacji. Dioda ACTIVE" (Aktywny) zostanie podświetlona, wskazując pilota, który przejął sterowanie silnikiem. a b a b ACTIVE ACTIVE SYNC THROTTLE THROTTLE ONLY ONLY STATION SELECT STAT ION SELECT a - b - Dioda Active" (Aktywny) Przycisk przepustnicy/wyboru stacji 4. Dioda ACTIVE" (Aktywny) na pierwotnym sterze zgaśnie. Synchronizacja sterów przed przeniesieniem steru Jednokrotne naciśnięcie przycisku przepustnicy/wyboru stacji umożliwia sterującemu łodzią dopasowanie (w ciągu 10 sekund) ustawień manetki nowej stacji do ustawień starej (nieaktywnej) stacji. W razie niedopasowania ustawień dioda Neutral" (Bieg neutralny) będzie pulsować. Dioda pulsuje tym szybciej, im manetka jest lepiej dopasowana. Gdy dioda zacznie świecić stale, oznacza to, że manetka jest dopasowana i należy ponownie nacisnąć przycisk przepustnicy/wyboru stacji w celu zakończenia przeniesienia. Spowoduje do zakończenie procesu przeniesienia i przejęcie sterowania przez inną stację. Jeśli przeniesienie steru nie zostanie zakończone w ciągu 10 sekund, przeniesienie zostanie anulowane. 40 pol

49 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA Elementy sterujące klawiatury CAN konsoli pilota z dwoma manetkami i ich obsługa ELEMENTY STERUJĄCE KONSOLI PILOTA Z DWOMA MANETKAMI I PANELEM CAN FUNKCJE I OBSŁUGA 1. Poruszanie manetką umożliwia sterowanie zmianą biegów i przepustnicą. Należy popchnąć manetkę do przodu z położenia neutralnego do pierwszej pozycji ustalonej, aby ruszyć do przodu. Dalsze przesuwanie manetki do przodu powoduje zwiększanie prędkości. Przesunięcie manetki do tyłu z położenia neutralnego do pierwszej pozycji ustalonej powoduje ruszenie do tyłu. Dalej pchać manetkę do tyłu, aby zwiększyć prędkość. F N R Przełącznik trymowania (jeśli należy do wyposażenia) naciśnięcie przełącznika trymowania umożliwia przechylenie silnika w górę lub w dół. - N E U T R A L TROLL + TRANSFER SYNC 1 LEVER THROTTLE ONLY DOCK Diody NEUTRAL" (Bieg jałowy) diody świecą, gdy silnik jest na biegu jałowym. W trybie przepustnicy silników diody pulsują. UWAGA: Bieg określany na podstawie położenia siłownika biegów na silniku, a nie położenia manetki. 4. Przycisk Troll (Troling) naciśnięcie przycisku TROLL" aktywuje funkcję kontroli trolingu. Funkcja kontroli trolingu umożliwia sterującemu łodzią ustawienie obrotów silnika tak, aby prędkość żeglowna lub prędkość przy wykonywaniu manewrów była mała. W celu aktywacji należy przesunąć manetki do przodu do pozycji ustalonej i nacisnąć przycisk. Przyciski - lub + umożliwiają zwiększanie i zmniejszanie prędkości; obroty maksymalne to 1000 obr./min. Po ustawieniu żądanej prędkości dla kontroli trolingu i wyłączeniu funkcji system zapamiętuje ustawienia i po ponownym załączeniu funkcji powróci do ustawionej prędkości. Aby wyłączyć kontrolę trolingu, należy zacisnąć przycisk TROLL" (Troling), przesunąć manetkę na inną prędkość lub zmienić bieg na neutralny. 5. Przycisk Transfer (Przeniesienie) naciśnięcie przycisku TRANSFER" (Przeniesienie) umożliwia przeniesienie sterowania silnikiem na inny ster. Patrz Przeniesienie steru. pol 41

50 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA 6. Przycisk Dock (Dokowanie) naciśnięcie przycisku DOCK" (Dokowanie) powoduje włączenie trybu dokowania. W trybie dokowania zmniejszana jest wydajność przepustnicy do około 50% normalnego otwarcia. Aby wyłączyć tryb dokowania, należy ustawić bieg jałowy i nacisnąć przycisk DOCK" (Dokowanie). 7. Przycisk przepustnicy umożliwia osobie sterującej łodzią zwiększenie prędkości obrotowej silnika na czas rozgrzewania bez potrzeby załączania biegu. Aby aktywować przepustnicę, należy ustawić manetkę w pozycji neutralnej. Nacisnąć przycisk przepustnicy i przesunąć manetkę w pozycję ustaloną naprzód. Rozlegnie się pojedynczy sygnał dźwiękowy, a dioda Neutral" (bieg jałowy) zacznie migać. Dwukrotny sygnał dźwiękowy oznacza aktywowanie trybu przepustnicy. Zwiększać stopień otwarcia przepustnicy, aby zwiększyć obroty silnika. Aby wyłączyć bieg, ustawić manetkę w położeniu neutralnym i nacisnąć przycisk przepustnicy. Obroty są ograniczone, co zapobiega uszkodzeniu silnika. 8. Przycisk 1 lever (Dźwignia 1) naciśnięcie przycisku 1 LEVER" (Dźwignia 1) powoduje włączenie trybu jednej dźwigni. Tryb jednej dźwigni umożliwia sterowanie silnikiem i zmianą biegów za pomocą manetki po stronie lewej burty. Aby wyłączyć tryb jednej dźwigni, należy ustawić bieg jałowy i nacisnąć przycisk 1 LEVER" (Dźwignia 1). 9. Przycisk Sync (Synchronizacja) naciśnięcie przycisku SYNC" (Synchronizacja) powoduje włączenie lub wyłączenie funkcji automatycznej synchronizacji. Patrz Synchronizacja silników. N E U T R A L - SYNC a NEUTRAL TROLL + TRANSFER b c a - b - c - d - e - f - g - Diody Neutral (bieg neutralny) Przycisk Troll (Troling) Przycisk Transfer (przeniesienie) Przycisk Dock (dokowanie) Tryb przepustnicy Przycisk 1 lever (dźwignia 1) Przycisk Sync (synchronizacja) g 1 LEVER THROTTLE ONLY DOCK f e d Wkręt regulacji oporu manetki za pomocą tego wkrętu można zwiększać lub zmniejszać opór manetki (osłona musi być zdjęta). Zabezpieczy to przed niepożądanym przemieszczaniem się manetki w burzliwej wodzie. Aby zwiększyć opór, należy przekręcić wkręt w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara; przekręcić wkręt w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara, aby opór zmniejszyć. Wyregulować aż do uzyskania żądanego oporu. 42 pol

51 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA 11. Wkręt regulacji oporu pozycji ustalonej ten wkręt umożliwia zwiększanie lub zmniejszanie siły potrzebnej do poruszenia manetki z pozycji ustalonej (osłona musi być zdjęta). Obrócenie wkrętu zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara zwiększy opór. Wyregulować aż do uzyskania żądanego oporu. a - b - Śruba regulacji oporu pozycji ustalonej Wkręt regulacji oporu manetki a b SYNCHRONIZOWANIE SILNIKÓW Funkcja automatycznej synchronizacji, jeśli jest załączona, automatycznie dopasuje prędkość obrotową silników do prędkości silnika sterburty. Aby włączyć lub wyłączyć funkcję automatycznej synchronizacji, należy nacisnąć przycisk SYNC" (Synchronizacja) na klawiaturze CAN. Jeżeli dioda Sync (Synchronizacja) jest żółta, przycisk SYNC" (Synchronizacja) został naciśnięty, ale warunki do uruchomienia automatycznej synchronizacji nie są odpowiednie. Jeżeli dioda świeci na czerwono, synchronizacja silnika rozpoczęła się. Synchronizacja silnika będzie trwać, dopóki jego prędkość obrotowa przez dwie sekundy nie będzie wynosiła 900 obr./min, manetki pilotów nie zostaną ustawione w odległości 10% od siebie, a stopień otwarcia przepustnicy nie będzie mniejszy niż 95%. Aby wyłączyć funkcję automatycznej synchronizacji, należy nacisnąć przycisk SYNC" (Synchronizacja). NEUTRAL - TROLL + SYNC TRANSFER 1 LEVER THROTTLE ONLY DOCK PRZENIESIENIE STERU! OSTRZEŻENIE Utrata kontroli nad łodzią grozi kalectwem lub śmiercią. Osoba sterująca łodzią nie może nigdy opuszczać aktywnej stacji podczas pracy silnika na biegu. Przeniesienie steru można przeprowadzać tylko, jeśli przy obu stacjach znajdują się osoby sterujące. Przeniesienie steru przez jedną osobę jest dopuszczalne wyłącznie na biegu jałowym. UWAGA: Podczas przeniesienia stacji zalecane jest ustawienie manetki w położeniu neutralnym. Jeśli sytuacja na to nie pozwala, przeniesienie steru może odbywać się na biegu. pol 43

52 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA Funkcja przeniesienia steru umożliwia sterującemu łodzią wybór steru, który przejął sterowanie silnikiem. Dwukrotne naciśnięcie przycisku TRANSFER" (przeniesienie napędu) pozwala na przeniesienie sterowania silnikiem na inny ster. Po zainicjowaniu funkcji przeniesienia steru układ sterowania automatycznie dopasuje regulację prędkości obrotowej silnika i biegu do ustawienia manetki nowego steru. Wyregulować położenie przepustnicy i biegu za pomocą manetek. Po naciśnięciu przycisku TRANSFER" dioda funkcji przeniesienia włączy się i wygenerowany zostanie pojedynczy sygnał dźwiękowy. Ponowne naciśnięcie przycisku TRANSFER" umożliwi zakończenie przeniesienia steru. Po zakończeniu przeniesienia steru wygenerowany zostanie kolejny sygnał dźwiękowy, a dioda funkcji przeniesienia zgaśnie. UWAGA: Do zakończenia przeniesienia steru potrzeba 10 sekund. Jeżeli przeniesienie steru nie zostanie ukończone, działanie zostanie przerwane i wygenerowany zostanie podwójny sygnał dźwiękowy. Ponowne naciśnięcie przycisku TRANSFER" spowoduje ponowne zainicjowanie przeniesienia steru. NEUTRAL - TROLL + SYNC TRANSFER 1 LEVER THROTTLE ONLY DOCK Synchronizacja sterów przed przeniesieniem Naciśnięcie przycisku TRANSFER" umożliwia sterującemu dopasowanie w ciągu 10 sekund ustawień manetki nowego steru do ustawień manetki starego (nieaktywnego) steru. W razie niedopasowania ustawień będą pulsować diody Neutral" (bieg neutralny). Dioda pulsuje tym szybciej, im manetki są lepiej dopasowane. Gdy dioda zacznie świecić stale, oznacza to, że manetki są dopasowane i należy ponownie nacisnąć przycisk w celu zakończenia przeniesienia. Spowoduje do zakończenie procesu przeniesienia i przejęcie sterowania przez inną stację. Jeśli przeniesienie steru nie zostanie zakończone w ciągu 10 sekund, czynność zostanie anulowana. Elementy sterujące i ich obsługa w trybie śledzenia STEROWANIE PRZEPUSTNICĄ I ZMIANĄ BIEGÓW KONFIGURACJI Z TRZEMA SILNIKAMI Ruch manetek w trybie zdalnego sterowania umożliwia operatorowi łodzi na regulację prędkości silnika przez przepustnicę i zmianę położenia dźwignia zmiany biegów wszystkich trzech silników. Funkcja przepustnicy i zmiany biegów zależy od tego, jakie silniki pracują. Należy zapoznać się z poniższą tabelą. Silnik po stronie lewej burty Silnik centralny Silnik po stronie sterburty Pracuje Pracuje Pracuje Funkcja manetki Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Przepustnica silnika centralnego = średnia silników po lewej stronie i po stronie sterburty 44 pol

53 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA Silnik po stronie lewej burty Silnik centralny Pracuje Pracuje Wył. Silnik po stronie sterburty Wył. Pracuje Pracuje Pracuje Wył. Pracuje Pracuje Wył. Wył. Wył. Wył. Pracuje Wył. (włączony zapłon) Pracuje Wył. (włączony zapłon) Funkcja manetki Zmiana biegów silnika centralnego = neutralny dopóki oba silniki nie będą na tym samym biegu Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie lewej burty i sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika centralnego = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Przepustnica i zmiana biegów silnika centralnego = neutralny/jałowy, dopóki obie manetki nie będą na tym samym biegu Wyłączenie jednego z silników zewnętrznych w czasie pływania spowoduje, że dla silnika środkowego wymuszony zostanie bieg neutralny/jałowy. Praca silnika centralnego może zostać wznowiona przez przesunięcie manetki pracującego silnika zewnętrznego z powrotem do położenia neutralnego i ponowne załączenie. Obroty i bieg silnika centralnego będą sterowane przez pracujący silnik zewnętrzny. Wyłączenie silnika centralnego w czasie pływania nie ma wpływu na działanie silników zewnętrznych. Jeżeli w czasie pływania dojdzie do usterki, która powoduje, że jeden z silników zewnętrznych pracuje na wymuszonym biegu neutralnym/jałowym, silnik centralny również zacznie pracować w trybie wymuszonego biegu neutralnego/jałowego. Praca silnika centralnego może zostać wznowiona przez przesunięcie manetki pracującego silnika zewnętrznego z powrotem do położenia neutralnego i ponowne załączenie. STEROWANIE PRZEPUSTNICĄ I ZMIANĄ BIEGÓW KONFIGURACJI Z CZTEREMA SILNIKAMI Ruch manetek w trybie zdalnego sterowania umożliwia operatorowi łodzi na regulację prędkości silnika przez przepustnicę i zmianę położenia dźwigni zmiany biegów wszystkich czterech silników. Funkcja przepustnicy i zmiany biegów zależy od tego, jakie silniki pracują. Należy zapoznać się z poniższą tabelą. Zewnętrzny silnik po stronie lewej burty Wewnętrzny silnik po stronie lewej burty Wewnętrzny silnik po stronie sterburty Zewnętrzny silnik po stronie sterburty Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Funkcja manetki Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego i zewnętrznego po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty pol 45

54 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA Zewnętrzny silnik po stronie lewej burty Wewnętrzny silnik po stronie lewej burty Wewnętrzny silnik po stronie sterburty Pracuje Pracuje Wył. Wył. Zewnętrzny silnik po stronie sterburty Wył. Wył. Pracuje Pracuje Wył. (włączony zapłon) Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Wył. (wyłączony zapłon) Wył. (włączony zapłon) Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Wył. (wyłączony zapłon) Pracuje Wył. Wył. Pracuje Wył. (włączony zapłon) Pracuje Pracuje Wył. (włączony zapłon) Funkcja manetki Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego i zewnętrznego po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie prawej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego i zewnętrznego po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego i zewnętrznego po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie prawej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika zewnętrznego po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika zewnętrznego po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Wyłączenie zewnętrznego silnika po stronie sterburty w czasie pływania spowoduje, że dla silnika wewnętrznego po stronie sterburty wymuszony zostanie bieg neutralny/jałowy. Praca silnika wewnętrznego może zostać wznowiona przez włączenie zapłonu zewnętrznego silnika po stronie sterburty za pomocą kluczyka, przesunięcie manetki silnika po stronie sterburty do położenia neutralnego i ponowne załączenie. Sterowanie prędkością obrotową silnika wewnętrznego i zmianą biegów będzie się wówczas odbywało za pomocą manetki po stronie sterburty. Wyłączenie zewnętrznego silnika po stronie lewej burty w czasie pływania spowoduje, że dla silnika wewnętrznego po stronie lewej burty wymuszony zostanie bieg neutralny/jałowy. Praca silnika wewnętrznego może zostać wznowiona przez włączenie zapłonu zewnętrznego silnika po stronie lewej burty za pomocą kluczyka, przesunięcie manetki silnika po stronie lewej burty do położenia neutralnego i ponowne załączenie. Sterowanie prędkością obrotową silnika wewnętrznego i zmianą biegów będzie się wówczas odbywało za pomocą manetki po stronie lewej burty. 46 pol

55 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA Wyłączenie silników wewnętrznych w czasie pływania nie ma wpływu na działanie silników zewnętrznych. Jeżeli w czasie pływania dojdzie do usterki, która powoduje, że silnik zewnętrzny po stronie sterburty pracuje na wymuszonym biegu neutralnym/jałowym, silnik wewnętrzny po stronie sterburty również zacznie pracować w trybie wymuszonego biegu neutralnego/jałowego. Praca silnika wewnętrznego może zostać wznowiona przez przesunięcie manetki silnika po stronie sterburty z powrotem do położenia neutralnego i ponowne załączenie. Jeżeli w czasie pływania dojdzie do usterki, która powoduje, że silnik zewnętrzny po stronie lewej burty pracuje na wymuszonym biegu neutralnym/jałowym, silnik wewnętrzny po stronie lewej burty również zacznie pracować w trybie wymuszonego biegu neutralnego/jałowego. Praca silnika wewnętrznego może zostać wznowiona przez przesunięcie manetki silnika po stronie lewej burty z powrotem do położenia neutralnego i ponowne załączenie. FUNKCJE PRZEŁĄCZNIKA TRYMOWANIA I KLAWIATURY 1. Przełącznik trymowania (jeśli należy do wyposażenia) służy do sterowania trymem wszystkich silników. Do trymowania każdego silnika osobno wymagany jest dodatkowy panel przełącznika trymowania. B O T H N E U T R A L S E L E C T S Y N C A C T I V E T H R O T T L E O N L Y S T A T I O N S E L E C T Przycisk przepustnicy/wyboru stacji umożliwia osobie sterującej łodzią zwiększenie prędkości obrotowej silnika na czas rozgrzewania bez potrzeby załączania biegu. Aby aktywować przepustnicę, należy ustawić dźwignię sterującą w pozycji jałowej. Nacisnąć przycisk przepustnicy, przesuwając manetkę w pozycję ustaloną naprzód. Rozlegnie się pojedynczy sygnał dźwiękowy, a dioda Neutral" (Bieg jałowy) zacznie migać. Dwukrotny sygnał dźwiękowy oznacza aktywowanie trybu przepustnicy. Zwiększać stopień otwarcia przepustnicy, aby zwiększyć obroty silnika. Aby wyłączyć bieg, ustawić manetkę w położeniu neutralnym i nacisnąć przycisk przepustnicy. Obroty są ograniczone, co zapobiega uszkodzeniu silnika. Naciśnięcie przycisku wyboru stacji, jeżeli ster jest nieaktywny, powoduje rozpoczęcie przeniesienia steru. Zob. Przeniesienie steru. 3. Klawisze strzałek (naprowadzające) służą do nawigacji po komunikatach funkcji na ekranie System View. 4. Przycisk wyboru służy do wybierania opcji na ekranie System View i potwierdzania wprowadzanych danych. Naciśnięcie i przytrzymanie przycisku wyboru przez dwie sekundy spowoduje zatrzymanie pokazu dla opcji Favorites (Ulubione). Naciśnięcie i przytrzymanie przycisku wyboru przez trzy sekundy spowoduje włączenie funkcji resetowania danych (pod warunkiem, że nie jest włączona funkcja pokazu). Naciśnięcie i przytrzymanie przycisku wyboru przez co najmniej pięć sekund spowoduje ponowne wyświetlenie strony głównej. 5. Diody Neutral (Bieg neutralny) diody świecą, gdy silniki są na biegu jałowym. W trybie przepustnicy silników diody pulsują. UWAGA: Bieg określany na podstawie położenia siłownika biegów na silniku, a nie położenia manetki. 6. Dioda ACTIVE" (Aktywny) dioda świeci, gdy pilot jest włączony i gotowy do użycia. pol 47

56 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA 7. Dioda Sync (Synchronizacja) dioda SYNC" (Synchronizacja) świeci, gdy zacznie działać funkcja automatycznej synchronizacji obrotów silników za pośrednictwem układu DTS. a a - b - c - Diody Neutral (Bieg neutralny) Przycisk wyboru Klawisze strzałek (naprowadzające) NEUTRAL SELECT b c d - e - f - Dioda Sync (Synchronizacja) Przycisk przepustnicy/wyboru stacji Dioda Active (Aktywny) ACTIVE THROTTLE ONLY SYNC STATION SELECT f e d SYNCHRONIZOWANIE SILNIKÓW Funkcja automatycznej synchronizacji, jeśli jest załączona, automatycznie dopasuje prędkość obrotową silników do prędkości silnika sterburty. Automatyczna synchronizacja silnika uruchamia się automatycznie, gdy prędkość obrotowa silników przez dwie sekundy jest większa niż 900 obr./min., a manetki pilotów są ustawione w odległości 10% od siebie. Dioda SYNC" (Synchronizacja) zaświeci po zsynchronizowaniu silników. Automatyczna synchronizacja będzie działać aż do otwarcia się przepustnicy do 95%. Aby wyłączyć, należy przesunąć jedną z manetek lub obie tak, aby ich ustawienie względem siebie różniło się o 10%, zmniejszyć prędkość obrotową silnika poniżej 900 obr./min lub zwiększyć prędkość powyżej 95%. ACTIVE SYNC THROTTLE ONLY STAT ION SELECT PRZENIESIENIE STERU! OSTRZEŻENIE Utrata kontroli nad łodzią grozi poważnymi obrażeniami lub śmiercią. Osoba sterująca łodzią nie może nigdy opuszczać aktywnej stacji podczas pracy silnika na biegu. Przeniesienie steru można przeprowadzać tylko, jeśli przy obu stacjach znajdują się osoby sterujące. Przeniesienie steru przez jedną osobę jest dopuszczalne wyłącznie na biegu jałowym. UWAGA: Podczas zmiany aktywnej stacji zalecane jest włączenie steru. Jeśli sytuacja na to nie pozwala, przeniesienie steru może odbywać się na biegu. UWAGA: Dioda Active" (Aktywny) na pilocie, który przejął sterowanie silnikiem, będzie świeciła. Funkcja przeniesienia steru umożliwia sterującemu łodzią wybór steru, który przejął sterowanie silnikiem. Dwukrotne naciśnięcie przycisku przepustnicy/wyboru stacji pozwala na przeniesienie sterowania silnikiem na inny ster. Po zainicjowaniu funkcji przeniesienia steru układ sterowania automatycznie dopasuje regulację prędkości obrotowej silnika i biegu do ustawienia manetki nowego steru. Wyregulować położenie przepustnicy i biegu za pomocą manetek. 48 pol

57 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA UWAGA: Do zakończenia przeniesienia steru potrzeba 10 sekund. Jeżeli przeniesienie steru nie zostanie ukończone, działanie zostanie przerwane i wygenerowany zostanie podwójny sygnał dźwiękowy. Ponowne naciśnięcie przycisku przepustnicy/wyboru stacji spowoduje ponowne zainicjowanie przeniesienia steru. 1. Ustawić dźwignię aktywnego pilota w położeniu neutralnym. 2. Przejść do nieaktywnego steru i umieścić dźwignię w pozycji neutralnej. 3. Nacisnąć dwukrotnie przycisk przepustnicy/wyboru stacji. Dioda ACTIVE" (Aktywny) zostanie podświetlona, wskazując pilota, który przejął sterowanie silnikiem. a b a b ACTIVE ACTIVE SYNC THROTTLE THROTTLE ONLY ONLY STATION SELECT STAT ION SELECT a - b - Dioda Active" (Aktywny) Przycisk przepustnicy/wyboru stacji 4. Dioda ACTIVE" (Aktywny) na pierwotnym sterze zgaśnie. Synchronizacja sterów przed przeniesieniem steru Jednokrotne naciśnięcie przycisku przepustnicy/wyboru stacji umożliwia sterującemu łodzią dopasowanie (w ciągu 10 sekund) ustawień manetki nowej stacji do ustawień starej (nieaktywnej) stacji. W razie niedopasowania ustawień dioda Neutral" (Bieg neutralny) będzie pulsować. Dioda pulsuje tym szybciej, im manetka jest lepiej dopasowana. Gdy dioda zacznie świecić stale, oznacza to, że manetka jest dopasowana i należy ponownie nacisnąć przycisk przepustnicy/wyboru stacji w celu zakończenia przeniesienia. Spowoduje do zakończenie procesu przeniesienia i przejęcie sterowania przez inną stację. Jeśli przeniesienie steru nie zostanie zakończone w ciągu 10 sekund, przeniesienie zostanie anulowane. Elementy sterujące klawiatury CAN w trybie śledzenia i ich obsługa STEROWANIE PRZEPUSTNICĄ I ZMIANĄ BIEGÓW KONFIGURACJI Z TRZEMA SILNIKAMI Ruch manetek w trybie zdalnego sterowania umożliwia operatorowi łodzi na regulację prędkości silnika przez przepustnicę i zmianę położenia dźwignia zmiany biegów wszystkich trzech silników. Funkcja przepustnicy i zmiany biegów zależy od tego, jakie silniki pracują. Należy zapoznać się z poniższą tabelą. Silnik po stronie lewej burty Silnik centralny Silnik po stronie sterburty Pracuje Pracuje Pracuje Funkcja manetki Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Przepustnica silnika centralnego = średnia silników po lewej stronie i po stronie sterburty Zmiana biegów silnika centralnego = neutralny dopóki oba silniki nie będą na tym samym biegu pol 49

58 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA Silnik po stronie lewej burty Silnik centralny Pracuje Pracuje Wył. Silnik po stronie sterburty Wył. Pracuje Pracuje Pracuje Wył. Pracuje Pracuje Wył. Wył. Wył. Wył. Pracuje Wył. (włączony zapłon) Pracuje Wył. (włączony zapłon) Funkcja manetki Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie lewej burty i sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika centralnego = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Przepustnica i zmiana biegów silnika centralnego = neutralny/jałowy, dopóki obie manetki nie będą na tym samym biegu Wyłączenie jednego z silników zewnętrznych w czasie pływania spowoduje, że dla silnika środkowego wymuszony zostanie bieg neutralny/jałowy. Praca silnika centralnego może zostać wznowiona przez przesunięcie manetki pracującego silnika zewnętrznego z powrotem do położenia neutralnego i ponowne załączenie. Obroty i bieg silnika centralnego będą sterowane przez pracujący silnik zewnętrzny. Wyłączenie silnika centralnego w czasie pływania nie ma wpływu na działanie silników zewnętrznych. Jeżeli w czasie pływania dojdzie do usterki, która powoduje, że jeden z silników zewnętrznych pracuje na wymuszonym biegu neutralnym/jałowym, silnik centralny również zacznie pracować w trybie wymuszonego biegu neutralnego/jałowego. Praca silnika centralnego może zostać wznowiona przez przesunięcie manetki pracującego silnika zewnętrznego z powrotem do położenia neutralnego i ponowne załączenie. STEROWANIE PRZEPUSTNICĄ I ZMIANĄ BIEGÓW KONFIGURACJI Z CZTEREMA SILNIKAMI Ruch manetek w trybie zdalnego sterowania umożliwia operatorowi łodzi na regulację prędkości silnika przez przepustnicę i zmianę położenia dźwigni zmiany biegów wszystkich czterech silników. Funkcja przepustnicy i zmiany biegów zależy od tego, jakie silniki pracują. Należy zapoznać się z poniższą tabelą. Zewnętrzny silnik po stronie lewej burty Wewnętrzny silnik po stronie lewej burty Wewnętrzny silnik po stronie sterburty Zewnętrzny silnik po stronie sterburty Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Funkcja manetki Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego i zewnętrznego po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego i zewnętrznego po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie prawej burty 50 pol

59 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA Zewnętrzny silnik po stronie lewej burty Wewnętrzny silnik po stronie lewej burty Wewnętrzny silnik po stronie sterburty Pracuje Pracuje Wył. Wył. Zewnętrzny silnik po stronie sterburty Wył. Wył. Pracuje Pracuje Wył. (włączony zapłon) Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Wył. (wyłączony zapłon) Wył. (włączony zapłon) Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Wył. (wyłączony zapłon) Pracuje Wył. Wył. Pracuje Wył. (włączony zapłon) Pracuje Pracuje Wył. (włączony zapłon) Funkcja manetki Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego i zewnętrznego po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego i zewnętrznego po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie prawej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika zewnętrznego po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika zewnętrznego po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Wyłączenie zewnętrznego silnika po stronie sterburty w czasie pływania spowoduje, że dla silnika wewnętrznego po stronie sterburty wymuszony zostanie bieg neutralny/jałowy. Praca silnika wewnętrznego może zostać wznowiona przez włączenie zapłonu zewnętrznego silnika po stronie sterburty za pomocą kluczyka, przesunięcie manetki silnika po stronie sterburty do położenia neutralnego i ponowne załączenie. Sterowanie prędkością obrotową silnika wewnętrznego i zmianą biegów będzie się wówczas odbywało za pomocą manetki po stronie sterburty. Wyłączenie zewnętrznego silnika po stronie lewej burty w czasie pływania spowoduje, że dla silnika wewnętrznego po stronie lewej burty wymuszony zostanie bieg neutralny/jałowy. Praca silnika wewnętrznego może zostać wznowiona przez włączenie zapłonu zewnętrznego silnika po stronie lewej burty za pomocą kluczyka, przesunięcie manetki silnika po stronie lewej burty do położenia neutralnego i ponowne załączenie. Sterowanie prędkością obrotową silnika wewnętrznego i zmianą biegów będzie się wówczas odbywało za pomocą manetki po stronie lewej burty. Wyłączenie silników wewnętrznych w czasie pływania nie ma wpływu na działanie silników zewnętrznych. pol 51

60 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA Jeżeli w czasie pływania dojdzie do usterki, która powoduje, że silnik zewnętrzny po stronie sterburty pracuje na wymuszonym biegu neutralnym/jałowym, silnik wewnętrzny po stronie sterburty również zacznie pracować w trybie wymuszonego biegu neutralnego/jałowego. Praca silnika wewnętrznego może zostać wznowiona przez przesunięcie manetki silnika po stronie sterburty z powrotem do położenia neutralnego i ponowne załączenie. Jeżeli w czasie pływania dojdzie do usterki, która powoduje, że silnik zewnętrzny po stronie lewej burty pracuje na wymuszonym biegu neutralnym/jałowym, silnik wewnętrzny po stronie lewej burty również zacznie pracować w trybie wymuszonego biegu neutralnego/jałowego. Praca silnika wewnętrznego może zostać wznowiona przez przesunięcie manetki silnika po stronie lewej burty z powrotem do położenia neutralnego i ponowne załączenie. FUNKCJE PRZEŁĄCZNIKA TRYMOWANIA I KLAWIATURY 1. Przełącznik trymowania (jeśli należy do wyposażenia) służy do sterowania trymem wszystkich silników. Do trymowania każdego silnika osobno wymagany jest dodatkowy panel przełącznika trymowania. ALL NEUTRAL TROLL TRANSFER SYNC I LEVER THROTTLE ONLY DOCK Diody NEUTRAL" (Bieg jałowy) diody świecą, gdy silnik jest na biegu jałowym. W trybie przepustnicy silników diody pulsują. UWAGA: Bieg określany na podstawie położenia siłownika biegów na silniku, a nie położenia manetki. 3. Przycisk Troll (Troling) naciśnięcie przycisku TROLL" aktywuje funkcję kontroli trolingu. Funkcja kontroli trolingu umożliwia sterującemu łodzią ustawienie obrotów silnika tak, aby prędkość żeglowna lub prędkość przy wykonywaniu manewrów była mała. W celu aktywacji należy przesunąć manetki do przodu do pozycji ustalonej i nacisnąć przycisk. Przyciski - lub + umożliwiają zwiększanie i zmniejszanie prędkości do maksymalnej wykalibrowanej nastawy. Po ustawieniu żądanej prędkości dla kontroli trolingu i wyłączeniu funkcji system zapamiętuje ustawienia i po ponownym załączeniu funkcji powróci do ustawionej prędkości. Aby wyłączyć kontrolę trolingu, należy zacisnąć przycisk TROLL" (Troling), przesunąć manetkę na inną prędkość lub zmienić bieg na neutralny. 4. Przycisk Transfer (Przeniesienie) naciśnięcie przycisku TRANSFER" (Przeniesienie) umożliwia przeniesienie sterowania silnikiem na inny ster. Zob. Przeniesienie steru. 5. Przycisk Dock (Dokowanie) naciśnięcie przycisku DOCK" (Dokowanie) powoduje włączenie trybu dokowania. W trybie dokowania zmniejszana jest wydajność przepustnicy do około 50% normalnego otwarcia. Aby wyłączyć tryb dokowania, należy ustawić bieg jałowy i nacisnąć przycisk DOCK" (Dokowanie). 52 pol

61 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA 6. Przycisk przepustnicy umożliwia osobie sterującej łodzią zwiększenie prędkości obrotowej silnika na czas rozgrzewania bez potrzeby załączania biegu. Aby aktywować przepustnicę, należy ustawić dźwignię sterującą w pozycji jałowej. Nacisnąć przycisk przepustnicy, przesuwając manetkę w pozycję ustaloną naprzód. Rozlegnie się pojedynczy sygnał dźwiękowy, a dioda Neutral" (Bieg jałowy) zacznie migać. Dwukrotny sygnał dźwiękowy oznacza aktywowanie trybu przepustnicy. Zwiększać stopień otwarcia przepustnicy, aby zwiększyć obroty silnika. Aby wyłączyć bieg, ustawić manetkę w położeniu neutralnym i nacisnąć przycisk przepustnicy. Obroty są ograniczone, co zapobiega uszkodzeniu silnika. 7. Przycisk 1 lever (Dźwignia 1) naciśnięcie przycisku 1 LEVER" (Dźwignia 1) powoduje włączenie trybu jednej dźwigni. Tryb jednej dźwigni umożliwia sterowanie silnikiem i zmianą biegów za pomocą manetki po stronie lewej burty. Aby wyłączyć tryb jednej dźwigni, należy ustawić bieg jałowy i nacisnąć przycisk 1 LEVER" (Dźwignia 1). 8. Przycisk Sync (Synchronizacja) naciśnięcie przycisku SYNC" (Synchronizacja) powoduje włączenie lub wyłączenie funkcji automatycznej synchronizacji. Zob. Synchronizowanie silników. N E U T R A L - SYNC a NEUTRAL TROLL + TRANSFER b c a - b - c - d - e - f - g - Diody Neutral (Bieg neutralny) Przycisk Troll (Troling) Przycisk Transfer (Przeniesienie) Przycisk Dock (Dokowanie) Tryb przepustnicy Przycisk 1 lever (Dźwignia 1) Przycisk Sync (Synchronizacja) g 1 LEVER THROTTLE ONLY DOCK f e d Wkręt regulacji oporu manetki za pomocą tego wkrętu można zwiększać lub zmniejszać opór manetki (osłona musi być zdjęta). Zabezpieczy to przed niepożądanym przemieszczaniem się manetki w burzliwej wodzie. Aby zwiększyć opór, należy przekręcić wkręt w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara; przekręcić wkręt w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara, aby opór zmniejszyć. Wyregulować aż do uzyskania żądanego oporu. pol 53

62 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA 10. Wkręt regulacji oporu pozycji ustalonej ten wkręt umożliwia zwiększanie lub zmniejszanie siły potrzebnej do poruszenia manetki z pozycji ustalonej (osłona musi być zdjęta). Obrócenie wkrętu zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara zwiększy opór. Wyregulować aż do uzyskania żądanego oporu. a - b - Wkręt regulacji oporu pozycji ustalonej Wkręt regulacji oporu manetki a b SYNCHRONIZOWANIE SILNIKÓW Funkcja automatycznej synchronizacji, jeśli jest załączona, automatycznie dopasuje prędkość obrotową silników do prędkości silnika sterburty. Aby włączyć lub wyłączyć funkcję automatycznej synchronizacji, należy nacisnąć przycisk SYNC" (Synchronizacja) na klawiaturze CAN. Jeżeli dioda Sync (Synchronizacja) jest żółta, przycisk SYNC" (Synchronizacja) został naciśnięty, ale warunki do uruchomienia automatycznej synchronizacji nie są odpowiednie. Jeżeli dioda świeci na czerwono, synchronizacja silnika rozpoczęła się. Synchronizacja silnika będzie trwać, dopóki jego prędkość obrotowa przez dwie sekundy nie będzie wynosiła 900 obr./min, manetki pilotów nie zostaną ustawione w odległości 10% od siebie, a stopień otwarcia przepustnicy nie będzie mniejszy niż 95%. Aby wyłączyć funkcję automatycznej synchronizacji, należy nacisnąć przycisk SYNC" (Synchronizacja). NEUTRAL - TROLL + SYNC TRANSFER 1 LEVER THROTTLE ONLY DOCK PRZENIESIENIE STERU! OSTRZEŻENIE Utrata kontroli nad łodzią grozi kalectwem lub śmiercią. Osoba sterująca łodzią nie może nigdy opuszczać aktywnej stacji podczas pracy silnika na biegu. Przeniesienie steru można przeprowadzać tylko, jeśli przy obu stacjach znajdują się osoby sterujące. Przeniesienie steru przez jedną osobę jest dopuszczalne wyłącznie na biegu jałowym. UWAGA: Podczas przeniesienia stacji zalecane jest ustawienie manetki w położeniu neutralnym. Jeśli sytuacja na to nie pozwala, przeniesienie steru może odbywać się na biegu. 54 pol

63 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA Funkcja przeniesienia steru umożliwia sterującemu łodzią wybór steru, który przejął sterowanie silnikiem. Dwukrotne naciśnięcie przycisku TRANSFER" (przeniesienie napędu) pozwala na przeniesienie sterowania silnikiem na inny ster. Po zainicjowaniu funkcji przeniesienia steru układ sterowania automatycznie dopasuje regulację prędkości obrotowej silnika i biegu do ustawienia manetki nowego steru. Wyregulować położenie przepustnicy i biegu za pomocą manetek. Po naciśnięciu przycisku TRANSFER" dioda funkcji przeniesienia włączy się i wygenerowany zostanie pojedynczy sygnał dźwiękowy. Ponowne naciśnięcie przycisku TRANSFER" umożliwi zakończenie przeniesienia steru. Po zakończeniu przeniesienia steru wygenerowany zostanie kolejny sygnał dźwiękowy, a dioda funkcji przeniesienia zgaśnie. UWAGA: Do zakończenia przeniesienia steru potrzeba 10 sekund. Jeżeli przeniesienie steru nie zostanie ukończone, działanie zostanie przerwane i wygenerowany zostanie podwójny sygnał dźwiękowy. Ponowne naciśnięcie przycisku TRANSFER" spowoduje ponowne zainicjowanie przeniesienia steru. NEUTRAL - TROLL + SYNC TRANSFER 1 LEVER THROTTLE ONLY DOCK Synchronizacja sterów przed przeniesieniem Naciśnięcie przycisku TRANSFER" umożliwia sterującemu dopasowanie w ciągu 10 sekund ustawień manetki nowego steru do ustawień manetki starego (nieaktywnego) steru. W razie niedopasowania ustawień będą pulsować diody Neutral" (bieg neutralny). Dioda pulsuje tym szybciej, im manetki są lepiej dopasowane. Gdy dioda zacznie świecić stale, oznacza to, że manetki są dopasowane i należy ponownie nacisnąć przycisk w celu zakończenia przeniesienia. Spowoduje do zakończenie procesu przeniesienia i przejęcie sterowania przez inną stację. Jeśli przeniesienie steru nie zostanie zakończone w ciągu 10 sekund, czynność zostanie anulowana. System ostrzegawczy DŹWIĘKOWE SYGNAŁY OSTRZEGAWCZE Po umieszczeniu kluczyka w pozycji ON" (włączony) sygnalizator dźwiękowy (znajdujący się na wiązce modułu poleceń) włączy się na chwilę, informując sterującego o prawidłowym działaniu sygnalizatora dźwiękowego. Istnieją dwa typy sygnalizatorów dźwiękowych, ostrzegających operatora o problemie z systemem obsługi silnika. 1. Ciągły, sześciosekundowy sygnał dźwiękowy: Wskazuje stan krytyczny silnika. W zależności od stanu może włączyć się system zabezpieczenia silnika i ograniczając moc, zabezpieczyć silnik. Należy niezwłocznie wrócić do portu i skontaktować się z dealerem wykonującym czynności serwisowe. 2. Przerywany krótki sygnał dźwiękowy, trwający sześć sekund: Wskazuje stan silnika, nie wywołujący sytuacji krytycznej. Stan ten nie wymaga natychmiastowej interwencji. Można nadal korzystać z łodzi, jednak w zależności od charakteru problemu system zabezpieczenia silnika może ograniczyć moc silnika (patrz opis systemu zabezpieczenia silnika poniżej) w celu jego ochrony. Należy skontaktować się z dealerem wykonującym czynności serwisowe w najbliższym możliwym terminie. Ważne jest, aby pamiętać, że w obu powyższych przypadkach wygenerowany zostanie tylko jeden dźwięk klaksonu. Jeśli silnik zostanie wyłączony za pomocą kluczyka i ponownie uruchomiony, ponownie wygenerowany zostanie pojedynczy dźwięk klaksonu, o ile usterka nie została usunięta. Rysunki ilustrujące poszczególne funkcje silnika i dodatkowe dane dotyczące silnika można znaleźć w punkcie zawierającym informacje o produktach SmartCraft poniżej. pol 55

64 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA Kilka stanów, które nie mają krytycznego znaczenia, wskazywanych przez krótkie przerywane sygnały, trwające sześć sekund, może być usuniętych przez operatora. Stany które mogą zostać wyeliminowane przez operatora: Woda w zamontowanym na silniku filtrze paliwa. Zob. Konserwacja Filtr odwadniacz paliwa Problem z układem chłodzenia (ciśnienie wody lub temperatura silnika). Zatrzymać silnik i sprawdzić, czy otwory wlotowe wody w module dolnym nie są zatkane Niski poziom oleju w silniku. Zob. Paliwo i olej Sprawdzanie i uzupełnianie oleju silnikowego. SYSTEM ZABEZPIECZENIA SILNIKA System zabezpieczenia silnika monitoruje czujniki najważniejszych czynności silnika, co pozwala na wczesne wykrywanie problemów w pracy silnika. System zabezpieczenia silnika zaczyna działać w chwili uruchomienia silnika, dlatego nie trzeba się martwić o ochronę System zareaguje na problem w pracy silnika, generując przez sześć sekund sygnał dźwiękowy i/lub zmniejszając moc silnika, co zapewnia jego ochronę. Jeżeli system zabezpieczenia silnika jest aktywny, należy zredukować prędkość na przepustnicy. Problem należy zidentyfikować i wyeliminować, o ile to możliwe. Przed wprowadzeniem silnika na wysokie obroty konieczne jest zresetowanie systemu. Resetowanie systemu wykonuje się, przesuwając dźwignię przepustnicy z powrotem w pozycję biegu jałowego. INFORMACJE O PRODUKCIE SMARTCRAFT Dla tego silnika zaburtowego można dokupić pakiet przyrządów Mercury SmartCraft. Pakiet przyrządów pokazuje m.in. obroty silnika, temperaturę chłodziwa, ciśnienie oleju, ciśnienie wody, napięcie akumulatora, zużycie paliwa i czas pracy silnika. Pakiet przyrządów SmartCraft może być również wykorzystany do diagnostyki zabezpieczenia silnika. Pakiet przyrządów pokaże krytyczne wartości danych informujących o wadliwej pracy silnika oraz potencjalnych problemach. 56 pol

65 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA Wspomaganie trymowania i odchylania silnika Łódź jest wyposażona w układ sterowania trymowaniem/odchylaniem, zwany wspomaganiem trymowania ( Power Trim"). Umożliwia on regulację położenia silnika zaburtowego w łatwy sposób, za pośrednictwem przycisku trymowania. Trymowanie polegające na zbliżaniu silnika do pawęży łodzi jest zwane trymowaniem do wewnątrz lub na dół. Trymowanie polegające na oddalaniu silnika od pawęży łodzi jest zwane trymowaniem na zewnątrz lub w górę. Pod pojęciem trymowania rozumie się regulację położenia silnika w zakresie pierwszych 20 odchyłu. W tym zakresie dokonuje się regulacji na wodzie. Terminu odchylanie" używa się zwykle, gdy mowa o regulacji położenia silnika zaburtowego wynurzonego z wody. Odchylenie silnika (wynurzenie go z wody) jest możliwe po jego wyłączeniu; wyłącznik zapłonu musi być w pozycji ON" (włączonej). Ponadto na niskich obrotach biegu jałowego (do 2000 obr./min) istnieje możliwość odchylenia silnika w pozycję przekraczającą maksymalny kąt trymowania, aby umożliwić pływanie po płytkiej wodzie. a b c a - b - c - Przełącznik trymowania Zakres odchylania Zakres trymowania TRYMOWANIE W UKŁADZIE ZE WSPOMAGANIEM W przypadku większości łodzi regulacja trymu pośrodku zakresu daje zadowalające rezultaty. Aby jednak w pełni wykorzystać zalety funkcji trymowania, w niektórych okolicznościach można wyregulować trym, ustawiając silnik w skrajnej pozycji. Wraz z korzystnym wzrostem osiągów pociąga to jednak za sobą zwiększoną odpowiedzialność ciążącą na sterniku, dlatego należy pamiętać o ewentualnych zagrożeniach. Należy uważnie przeanalizować podane poniżej informacje: 1. Nieprawidłowe ustawienie trymu (za mocno do wewnątrz lub w dół) może spowodować: Opuszczenie dziobu. Szybszy ślizg łodzi, zwłaszcza jeżeli znajduje się na niej ciężki ładunek lub przy dużym obciążeniu rufy. Ogólną poprawę zachowanie łodzi na wzburzonej wodzie. W niektórych łodziach może nawet spowodować obniżenie dziobu do punktu, przy którym pruje on fale przy ślizgu po powierzchni wody. Przy próbie wykonania skrętu lub napotkaniu dużej fali może to spowodować nieoczekiwany zwrot w prawo lub lewo (zwany sterowaniem dziobowym lub przesterowaniem). pol 57

66 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA! OSTRZEŻENIE Należy unikać sytuacji niebezpiecznych, grożących odniesieniem obrażeń lub śmiercią. Silnik należy ustawić w pozycji pośredniej, gdy tylko łódź znajdzie się na wodzie, tak aby uniknąć wyrzucenia z łodzi na skutek obrotu wokół własnej osi. Nie należy próbować skręcać łodzią na wodzie, jeśli silnik został ustawiony w którymkolwiek skrajnym położeniu trymu, a na kole sterowym odczuwalne jest ściąganie. 2. Nieprawidłowe ustawienie trymu (za mocno na zewnątrz lub w górę) może spowodować: Uniesienie dziobu wysoko ponad lustro wody. Generalnie zwiększenie prędkości maksymalnej. Zwiększenie prześwitu nad zanurzonymi obiektami lub płytkim dnem. Może to nawet spowodować galopowanie (skakanie po powierzchni wody) lub zasysanie powietrza między łopatki śruby napędowej. Przegrzewanie się silnika w przypadku wynurzenia otworów wlotowych ponad lustro wody. ODCHYLANIE SILNIKA W POZYCJĘ PEŁNEGO ODCHYLENIA W GÓRĘ Odchylanie za pomocą urządzenia sterowego UWAGA: Przełącznik trymowania/odchylania pozostanie aktywny przez 15 minut od wyłączenia zapłonu. 1. Jeżeli zapłon został wyłączony ponad 15 minut wcześniej, ponownie go włączyć (ON). 2. Nacisnąć przycisk trymowania/odchylania w górę. Silnik będzie odchylał się w górę, dopóki przycisk nie zostanie zwolniony lub silnik nie osiągnie położenia krańcowego. Odchylanie przy silniku Pomocniczy przycisk odchylania zamontowany na pokrywie służy do odchylania silnika, gdy kluczyk zapłonu znajduje się w pozycji OFF". Podpórka odchylania 1. Obrócić podpórkę odchylania w dół. 2. Opuścić silnik zaburtowy, dopóki wspornik podporowy odchylania nie oprze się o podwyższenie. 3. Odłączyć wspornik podporowy odchylania, podnosząc silnik zaburtowy do góry i obracając podpórkę. Opuścić silnik. b a - b - Podpórka odchylania Wspornik podporowy odchylania a pol

67 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA RĘCZNE ODCHYLANIE Jeśli nie jest możliwe odchylenie silnika za pomocą przycisku wspomagania trymowania/odchylania, można odchylić silnik ręcznie UWAGA: Zakręcenie zaworu przed przystąpieniem do uruchamiania silnika jest konieczne; zapobiegnie to podniesieniu się silnika podczas pracy na biegu wstecznym. 1. Przekręcić zawór odchylania ręcznego o trzy obroty w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara. Umożliwia to ręczne odchylenie silnika zaburtowego. Odchylić silnik w żądaną pozycję i zakręcić zawór odchylania ręcznego. POMOCNICZY PRZYCISK ODCHYLANIA Pomocniczy przycisk odchylania służy do odchylania silnika w górę lub w dół za pośrednictwem układu wspomaganego trymowania PŁYWANIE NA PŁYTKIEJ WODZIE Podczas pływania na płytkiej wodzie, aby uniknąć uderzania łodzią o dno, silnik zaburtowy można odchylić pod kątem większym niż maksymalny kąt trymowania. 1. Obroty należy obniżyć do 2000 obr./min. 2. Odchylić silnik w kierunku ku górze. Upewnić się, że wszystkie otwory wlotowe wody są przez cały czas zanurzone. 3. Silnik powinien cały czas pracować na niskich obrotach. Przy silniku zaburtowym odchylonym bardziej, niż o 20 poza zakres trymowania sygnalizator ostrzegawczy wygeneruje sygnał, a obroty silnika zostaną automatycznie ograniczone do około 2000 obr./min. Silni zaburtowy musi być odchylony (wytrymowany) w dół poniżej maksymalnego zakresu trymowania, tak aby możliwa była eksploatacja powyżej wartości 2000 obr./min. pol 59

68 Lista kontrolna przed uruchomieniem OBSŁUGA Operator musi być zaznajomiony z procedurami bezpiecznej nawigacji, sterowania i obsługi łodzi. Dla każdej osoby na łodzi należy przygotować łatwodostępny, atestowany sprzęt unoszący na powierzchni wody w odpowiednim rozmiarze (zgodnie z przepisami). Na łodzi musi znajdować się koło ratunkowe lub boja przystosowana do rzucania osobie znajdującej się w wodzie. Należy znać maksymalną ładowność łodzi. Informacje zawiera plakietka z danymi o ładowności. Sprawdzić układ zasilania paliwem. Pasażerowie i ładunek na łodzi powinni być rozlokowani tak, aby ich ciężar był rozłożony równomiernie, a każdy pasażer zajmował odpowiednie miejsce. Należy powiadomić kogoś o kierunku wyprawy i szacowanym czasie powrotu. Sterowanie łodzią pod wpływem alkoholu lub środków odurzających stanowi naruszenie prawa. Należy zaznajomić się z terenem wodnym i lądowym, obecnością pływów, prądów, mielizn, skał i innych niebezpieczeństw. Wykonać czynności znajdujące się na liście kontrolnej Konserwacja Harmonogram przeglądów i konserwacji. Eksploatacja w temperaturach ujemnych Podczas pracy silnika lub cumowaniu w temperaturach zamarzania lub zbliżonych należy opuścić silnik tak, aby skrzynka biegów była zawsze zanurzona. Zapobiegnie to zamarzaniu wody w skrzynce biegów i ewentualnym uszkodzeniom pompy wodnej i innych części silnika. Jeżeli przewiduje się tworzenie się lodu na powierzchni wody należy zdjąć silnik i wylać całą znajdującą się w nim wodę. Zamarznięcie lustra wody wewnątrz obudowy wału napędowego silnika spowoduje zablokowanie dopływu wody do silnika, co może spowodować jego uszkodzenie. Eksploatacja w wodzie słonej lub zanieczyszczonej Wypłukać wodą słodką wewnętrzny obieg wody w silniku zewnętrznym po każdym użyciu łodzi w wodzie słonej lub zanieczyszczonej. Zapobiegnie to gromadzeniu się osadu wskutek zatkania wewnętrznych obiegów wody. Zob. Konserwacja Płukanie systemu chłodzenia. Jeżeli łódź jest zacumowana, zawsze należy odchylić silnik tak, aby skrzynka biegów znajdowała się powyżej lustra wody. Po każdym użyciu przemyć słodką wodą silnik z zewnątrz i opłukać otwór wylotowy układu wydechowego śruby napędowej oraz skrzynkę biegów. Raz na miesiąc spryskać wszystkie zewnętrzne powierzchnie metalowe antykorozyjnym środkiem ochronnym Mercury Precision lub Quicksilver Corrosion Guard. Nie należy stosować tych środków na anody kontroli korozji, ponieważ zmniejszyłoby to skuteczność działania anod. Procedura docierania silnika WAŻNE: Niezastosowanie się do procedur docierania może spowodować zmniejszenie wydajności pracy silnika oraz prowadzić do uszkodzeń silnika. Zawsze należy wypełniać procedury docierania silnika. 1. W ciągu dwóch pierwszych godzin pracy silnika powinien on pracować przy różnych ustawieniach przepustnicy bez przekraczania 4500 obr./min. oraz przez około jedną minutę w ciągu każdych dziesięciu minut pracy przy pełnym otwarciu przepustnicy. 2. W czasie kolejnych ośmiu godzin pracy silnika należy unikać ciągłej pracy silnika przy całkowitym otwarciu przepustnicy każdorazowo przez więcej niż pięć minut. Uruchamianie silnika Przed uruchomieniem silnika należy zapoznać się z listą kontrolną czynności przed uruchomieniem, specjalnymi instrukcjami dotyczącymi obsługi, procedurą docierania silnika i procedurą zmiany biegów opisanymi w rozdziale Obsługa, a także z elementami zdalnego sterowania w rozdziale Urządzenia sterujące i kontrolne. 60 pol

69 OBSŁUGA! PRZESTROGA Nigdy (nawet na chwilę) nie wolno uruchamiać silnika, nie upewniwszy się wcześniej, że przez wlot wody chłodzącej w skrzyni biegów wpływa woda; zapobiegnie to uszkodzeniom pompy wodnej (pracy na sucho) lub przegrzaniu silnika. 1. Należy upewnić się, że wlot wody chłodzącej jest zanurzony Sprawdzić poziom oleju w silniku W przypadku zbiorników paliwowych z ręcznym odpowietrzaniem należy otworzyć odpowietrznik zbiornika UWAGA: Silnik nie zostanie uruchomiony, dopóki ściągacz linowy nie zostanie włączony (pozycja RUN"). 4. Ustawić przełącznik ściągacza linowego w pozycji RUN". Zob. Informacje ogólne Wyłącznik ściągacza linowego pol 61

70 START OBSŁUGA 5. Włączyć bieg jałowy (N). N N F R F R UWAGA: W przypadku pierwszego uruchomienia nowego silnika lub jeśli paliwo skończyło się lub zostało spuszczone, układ paliwowy należy napełnić zgodnie z następującymi informacjami: Przekręcić kluczyk zapłonu do pozycji ON" i pozostawić w tym położeniu przez jedną minutę. Powoduje to włączenie pompy zastrzykowej paliwa. Wyłączyć zapłon i ponownie włączyć go ( ON") na kolejną minutę. Przekręcić kluczyk zapłonu z powrotem do pozycji OFF". Napełnianie układu paliwowego zostało zakończone. 6. Uruchamianie za pomocą kluczyka zapłonu ustawić kluczyk zapłonu w położeniu START" i uruchomić silnik. Elektroniczny układ rozrusznika automatycznie dokonuje rozruchu. Jeśli silnik nie uruchomi się, rozrusznik zostanie zatrzymany. Ustawić kluczyk zapłonu ponownie w położeniu START" i ponowić próbę uruchomienia silnika. OFF ACC ON START OFF ACC ON Po uruchomieniu silnika należy sprawdzić, czy z otworu wskaźnika pompy wodnej wypływa ciągły strumień wody. WAŻNE: Jeżeli z otworu wskaźnika pompy wodnej nie wypływa woda lub jej strumień jest przerywany, należy wyłączyć silnik i sprawdzić, czy wlot wody chłodzącej nie jest zablokowany. Brak przeszkód może wskazywać na awarię pompy wodnej lub zatory w układzie chłodzenia. Takie warunki spowodują przegrzanie silnika. W takim wypadku należy zwrócić się do dealera o sprawdzenie stanu silnika zaburtowego. Praca przegrzanego silnika spowoduje jego uszkodzenie. Zmiana biegów PILOT DTS DO MONTAŻU NA PANELU WAŻNE: Bieg wolno włączać tylko wtedy, gdy silnik pracuje na obrotach jałowych. Nie włączać biegu do przodu ani wstecznego, gdy silnik nie jest uruchomiony. 62 pol

71 OBSŁUGA Silnik zaburtowy łodzi ma trzy biegi: do przodu (F), jałowy (N) i wsteczny (R). F N R 3427 Przy zmianie biegów zawsze należy zatrzymać dźwignię w pozycji jałowej i pozwolić na powrót silnika do obrotów jałowych. Pilot do montażu na panelu wymaga naciśnięcia blokady zmiany biegów podczas przesuwania manetki do pozycji innej niż neutralna Za pomocą dźwigni sterowania ponownie zwiększyć obroty silnika. PILOT DTS DO MONTAŻU W KONSOLI WAŻNE: Bieg wolno włączać tylko wtedy, gdy silnik pracuje na obrotach jałowych. Nie włączać biegu do przodu ani wstecznego, gdy silnik nie jest uruchomiony. Silnik zaburtowy łodzi ma trzy biegi: do przodu (F), jałowy (N) i wsteczny (R). F N R 3417 pol 63

72 START OBSŁUGA Przy zmianie biegów zawsze należy zatrzymać dźwignię w pozycji jałowej i pozwolić na powrót silnika do obrotów jałowych. Za pomocą dźwigni sterowania ponownie zwiększyć obroty silnika. Zatrzymywanie silnika WAŻNE: Obrócenie kluczyka w pozycję START", gdy silnik pracuje, spowoduje jego zatrzymanie, układ DTS pozostanie jednak aktywny. Umożliwi to użycie układu wspomagania trymowania/odchylania za pośrednictwem pilota. Zmniejszyć obroty silnika i zmienić bieg na jałowy. Przekręcić kluczyk zapłonu do pozycji OFF". OFF ACC ON START OFF ACC ON pol

73 KONSERWACJA Konserwacja silnika zewnętrznego W celu utrzymania silnika zaburtowego w jak najlepszym stanie, należy okresowo go sprawdzać i wykonywać czynności konserwacyjne opisane w Harmonogram przeglądów i konserwacji. Zaleca się przeprowadzanie odpowiedniej konserwacji w celu zapewnienia bezpieczeństwa sobie i pasażerom oraz utrzymania niezawodności działania. Czynności konserwacyjne należy odnotowywać w Dzienniku konserwacji na końcu niniejszej książki. Należy zachować wszelkie pokwitowania zlecenia wykonania konserwacji oraz rachunki. DOBÓR CZĘŚCI ZAMIENNYCH DO SILNIKA ZEWNĘTRZNEGO Zaleca się używanie oryginalnych części zamiennych Mercury Precision lub Quicksilver oraz oryginalnych smarów. Przepisy agencji EPA dotyczące emisji zanieczyszczeń Wszystkie nowe silniki zaburtowe produkowane przez firmę Mercury Marine w Stanach Zjednoczonych uzyskały atest Agencji Ochrony Środowiska (Environmental Protection Agency, EPA) poświadczający ich zgodność z przepisami dotyczącymi emisji zanieczyszczeń przez nowe silniki zaburtowe. Ważność tego atestu jest uzależniona od wprowadzenia pewnych korekt w normach zakładowych. Dlatego konieczne jest ścisłe przestrzeganie procedur zakładowych podczas obsługi serwisowej i napraw, zaś gdy tylko jest to wykonalne w praktyce, należy dążyć do przywrócenia oryginalnej konstrukcji silnika. Konserwacje, wymiany i naprawy urządzeń i systemów kontrolujących emisję zanieczyszczeń mogą być wykonywane przez dowolny zakład naprawy silników do łodzi z zapłonem iskrowym lub osobę fizyczną. ETYKIETA CERTYFIKACJI EMISJI ZANIECZYSZCZEŃ Etykieta certyfikacji emisji zanieczyszczeń, pokazująca poziomy emisji zanieczyszczeń oraz specyfikacje silnika związane bezpośrednio z emisją zanieczyszczeń, jest umieszczana na silniku z dniem jego produkcji. a b c d e SPARK PLUG: GAP: EMISSION CONTROL INFORMATION THIS ENGINE CONFORMS TO CALIFORNIA AND U.S. EPA EMISSION REGULATIONS FOR SPARK IGNITION MARINE ENGINES REFER TO OWNERS MANUAL FOR REQUIRED MAINTENANCE, SPECIFICATIONS, AND ADJUSTMENTS IDLE SPEED (in gear): hp kw L LOW PERM/HIGH PERM: FAMILY: HC+NOx:FEL: CO FEL: g/kwh g/kwh f g h i j a - b - c - d - e - f - g - h - i - j - Prędkość na biegu jałowym Moc silnika wyrażona w koniach mechanicznych Objętość skokowa cylindra Moc silnika - kilowaty Data produkcji Numer rodziny silników Ustalony limit emisji zanieczyszczeń dla rodziny silników Ustalony limit emisji zanieczyszczeń dla rodziny silników Zalecana świeca zapłonowa i otwór świecy Procent przesiąkania przewodu paliwowego OBOWIĄZKI WŁAŚCICIELA Właściciel/użytkownik ma obowiązek przeprowadzania rutynowych konserwacji silnika w celu utrzymania poziomów emisji zanieczyszczeń silnika odpowiadających zalecanym normom. pol 65

74 KONSERWACJA Właściciel/użytkownik nie może modyfikować silnika w jakikolwiek sposób, który zmieniałby moc silnika lub spowodowałby, że poziomy emisji zanieczyszczeń przekroczyłyby ustalone wcześniej fabrycznie wartości. Harmonogram przeglądów i konserwacji PRZED KAŻDYM URUCHOMIENIEM Sprawdzić poziom oleju w silniku. Patrz rozdział Paliwo i olej Sprawdzanie i uzupełnianie oleju silnikowego. Sprawdzić, czy wyłącznik ściągacza linowego zatrzymuje pracę silnika. Sprawdzić, czy silnik zaburtowy jest dobrze przymocowany do pawęży. W przypadku luźnego zamocowania silnika zaburtowego lub napinaczy mocowania należy dokręcić napinacze mocowania do 75 Nm (55 funtów na stopę). Ocenić wzrokowo, czy w układzie paliwowym nie ma uszkodzeń lub przecieków. Sprawdzić łączące i luźne elementy układu sterowego. Obejrzeć złącza układu wspomagania steru i węże w poszukiwaniu oznak uszkodzenia. Sprawdzić, czy elementy mocujące drążków kierowniczych (w instalacjach z wieloma silnikami) są prawidłowo zamocowane. Sprawdzić, czy łopatki śruby napędowej nie są uszkodzone. PO KAŻDYM UŻYTKOWANIU Przepłukać układ chłodzenia silnika zaburtowego po użyciu łodzi w wodzie słonej lub zanieczyszczonej. Patrz rozdział Płukanie układu chłodzenia. Jeśli łodzi używano w słonej wodzie, wypłukać całą sól i opłukać wodą słodką króciec wydechowy przy śrubie napędowej i skrzyni biegów. CO 100 GODZIN UŻYTKOWANIA LUB RAZ DO ROKU, W ZALEŻNOŚCI OD TEGO, CO NASTĄPI WCZEŚNIEJ Wymienić olej silnikowy i filtr oleju. Olej należy wymieniać częściej, jeśli silnik jest eksploatowany w niekorzystnych warunkach, jak np. wydłużone korzystanie z trolingu. Patrz rozdział Wymiana oleju w silniku. Dokręcić napinacze mocowania silnika zaburtowego do pawęży łodzi. Dokręcić momentem 75 Nm (55 funtów na stopę). 1. Sprawdzić wzrokowo, czy na termostacie nie ma korozji i/lub czy sprężyny nie są popękane. Sprawdzić, czy termostat zamyka się całkowicie w temperaturze pokojowej. 1. Sprawdzić, czy filtr paliwa z separatorem wody nie jest zanieczyszczony. Oczyścić i/lub wymienić filtr. Patrz rozdział Układ paliwowy. Sprawdzić anody kontroli korozji. Przeglądy należy wykonywać częściej, jeśli łódź jest użytkowana w wodzie słonej. Patrz rozdział Anoda kontroli korozji. Należy opróżnić skrzynię biegów z oleju i napełnić nowym. Patrz rozdział Smarowanie skrzyni biegów. Sprawdzić poziom płynu w układzie wspomagania steru. Patrz rozdział Sprawdzanie poziomu płynu hydraulicznego w układzie wspomagania steru. Sprawdzić akumulator. Patrz rozdział Przegląd akumulatora. Stosowanie w wodzie słonej: Wyjąć i obejrzeć świece zapłonowe w poszukiwaniu korozji i wymienić świece w razie potrzeby. Nałożyć cienką warstwę składnika chroniącego przed zacieraniem (wyłącznie na gwint instalowanej świecy zapłonowej). Patrz rozdział Przegląd i wymiana świec zapłonowych. Nr ref. tubki Opis Miejsce stosowania Nr części 81 Składnik chroniący przed zacieraniem 1. Czynności te powinny być wykonywane przez autoryzowanego dealera. Gwint świec zapłonowych pol

75 KONSERWACJA Sprawdzić okablowanie i złącza. Sprawdzić prawidłowość dokręcenia śrub, nakrętek i innych elementów mocujących. Sprawdzić uszczelnienia pokryw, upewniając się, czy nie są naruszone lub uszkodzone. Sprawdzić wewnętrzną piankę wyciszającą (jeśli jest w wyposażeniu), upewniając się, że nie jest naruszona lub uszkodzona. Sprawdzić, czy tłumik dolotowy (jeśli jest w wyposażeniu) znajduje się na miejscu. Sprawdzić, czy tłumik otworu wylotowego (jeśli jest w wyposażeniu) znajduje się na miejscu. Sprawdzić zespół wlotu powietrza pod względem poluzowanych obejm przewodów i osłon gumowych (jeśli są w wyposażeniu). CO 300 GODZIN UŻYTKOWANIA LUB CO TRZY LATA WAŻNE: Aby uniknąć rozlania, olej silnikowy należy spuścić przed wyjęciem skrzyni biegów. Wraz z wymianą oleju silnikowego należy wykonać planowaną wymianę pompy wodnej. Wymienić wirnik napędzany pompy wodnej (częściej, jeśli występuje przegrzanie lub obserwuje się zredukowane ciśnienie wody). 1. Sprawdzić poziom oleju hydraulicznego układu trymowania. Patrz rozdział Sprawdzanie poziomu oleju hydraulicznego wspomagania trymowania. Wymienić filtr paliwa na przewodzie wysokociśnieniowym paliwa. 1. Wymienić świece zapłonowe po upływie 300 godzin pracy lub trzech lat. Następnie sprawdzać świece zapłonowe co 300 godzin pracy lub co trzy lata. W razie potrzeby wymieniać świece zapłonowe. Patrz rozdział Przegląd i wymiana świec zapłonowych. Wymienić pasek napędowy akcesoriów. Patrz rozdział Przegląd paska napędowego akcesoriów. 1. PRZED OKRESAMI PRZECHOWYWANIA Należy postępować zgodnie z procedurą przechowywania. Patrz rozdział Przechowywanie. Płukanie systemu chłodzenia Po każdym użyciu łodzi w wodzie słonej, zanieczyszczonej lub mulistej należy przepłukać wewnętrzne kanały silnika zaburtowego wodą słodką. Pomoże to zapobiec zatykaniu się wewnętrznych kanałów wodnych wskutek gromadzenia się osadu. UWAGA: Silnik zaburtowy można odchylić lub umieścić w pozycji pionowej na czas płukania. 1. Przy wyłączonym silniku umieścić silnik zaburtowy w pozycji roboczej (pionowej) lub w pozycji odchylonej. 2. Odłączyć złączkę do przepłukiwania od złączki w dolnej pokrywie pol 67

76 KONSERWACJA 3. Przymocować wąż wodny do złączki do przepłukiwania Otworzyć kurek wody (do 1/2 maksymalnego przepływu) i pozwolić na przepłukanie układu chłodzącego wodą (około 15 minut). 5. Po zakończeniu przepłukiwania zamknąć dopływ wody i odłączyć wąż wodny. 6. Ponownie podłączyć złączkę do przepłukiwania do złączki w dolnej pokrywie. Mocno dokręcić złączkę. Zdejmowanie i montaż pokrywy ZDEJMOWANIE POKRYWY WAŻNE: Większość punktów wymagających konserwacji jest dostępna po zdjęciu tylko górnej pokrywy. 1. Wyciągnąć blokadę pokrywy górnej Pociągnąć górną pokrywę do przodu i unieść. 3. Pociągnąć blokadę zwalniania dolnej pokrywy w górę. 4. Zdjąć tylną pokrywę w kierunku do rufy silnika zaburtowego pol

77 KONSERWACJA INSTALACJA POKRYWY 1. Umieścić dolną pokrywę w kierunku od rufy silnika zaburtowego. Upewnić się, że jest ona prawidłowo dopasowana do gumowego uszczelnienia. 2. Zablokować pokrywę na miejscu, pociągając blokadę dolnej pokrywy w dół Umieścić górną pokrywę na silniku (najpierw przód). Upewnić się, że pokrywa jest prawidłowo dopasowana do gumowego uszczelnienia. 4. Górna pokrywa zostanie zablokowana na miejscu, gdy na jej tylną część zacznie działać ciśnienie działające w dół. Należy upewnić się, że pokrywa jest mocno zamocowana, pociągając za jej tylną część. Czyszczenie górnej i dolnej pokrywy WAŻNE: Wycieranie na sucho (ścieranie powierzchni plastikowej, gdy jest ona sucha) spowoduje jej zarysowanie. Należy zawsze zwilżyć powierzchnię przed czyszczeniem. Nie należy używać detergentów zawierających kwas solny. Należy przestrzegać procedur czyszczenia i woskowania. PROCEDURA CZYSZCZENIA I WOSKOWANIA 1. Przed przystąpieniem do mycia spłukać pokrywy, usuwając zanieczyszczenia i kurz, które mogą porysować powierzchnię. 2. Zmyć pokrywy czystą wodą z dodatkiem łagodnego, nieścierającego mydła. Do mycia użyć czystej miękkiej ściereczki. 3. Osuszyć dokładnie miękką, czystą ściereczką. 4. Nawoskować powierzchnię za pomocą nieścierającego środka do polerowania samochodów (przeznaczonego do stosowania na czyste powierzchnie). Zdjąć nałożony wosk ręcznie za pomocą czystej, miękkiej ściereczki. 5. Do usuwania drobnych rys należy używać środka do wykańczania pokryw firmy Mercury Marine ( K 1). pol 69

78 KONSERWACJA Czyszczenie bloku silnika z głowicą (eksploatacja w słonej wodzie) Jeżeli silnik zaburtowy eksploatowany jest w słonej wodzie, należy zdjąć górną pokrywę i osłonę koła zamachowego. Sprawdzić, czy na bloku silnika z głowicą i jego podzespołach nie nagromadziła się sól. Spłukać nagromadzoną sól z bloku silnika z głowicą i jego podzespołów świeżą wodą. Nie pryskać na filtr/wlot powietrza oraz alternator. Po spłukaniu pozostawić blok silnika z głowicą i jego podzespoły do wyschnięcia. Nanieść antykorozyjny środek ochronny Quicksilver lub Mercury Precision Lubricants Corrosion Guard na zewnętrzne części metalowe bloku silnika z głowicą i jego podzespołów. Nie dopuścić do zetknięcia antykorozyjnego środka ochronnego z paskiem napędowym alternatora, z kołami pasowymi paska ani z elementami mocującymi silnika zaburtowego. WAŻNE: Nie dopuścić do zetknięcia środka smarującego ani antykorozyjnego środka ochronnego z paskiem napędowym alternatora ani z kołami pasowymi paska. W przypadku naniesienia na pasek napędowy alternatora środka smarującego lub antykorozyjnego środka ochronnego pasek może zacząć się ślizgać lub zostać uszkodzony. Nr ref. tubki Opis Miejsce stosowania Nr części 120 Środek antykorozyjny Przegląd akumulatora Zewnętrzne powierzchnie metalowe bloku silnika z głowicą i jego podzespołów Q55 Akumulator należy sprawdzać okresowo w celu zapewnienia odpowiedniej zdolności rozruchowej silnika. WAŻNE: Należy zapoznać się z instrukcjami dotyczącymi bezpieczeństwa i konserwacji, które są dostarczane razem z akumulatorem. 1. Silnik należy wyłączyć przed wykonaniem jakichkolwiek operacji na akumulatorze. 2. Zabezpieczyć akumulator przed poruszeniem. 3. Końcówki kabli akumulatora powinny być czyste, ściśle przylegające i odpowiednio zainstalowane. Dodatni do dodatniego, a ujemny do ujemnego. 4. Akumulator powinien być wyposażony w osłon nieprzewodzącą prądu, która pozwoli uniknąć przypadkowego zwarcia zacisków akumulatora. Dane techniczne akumulatora dla silnika Verado WAŻNE: Silniki Verado wymagają akumulatora rozruchowego dla łodzi 12 V AGM (Absorbed Glass Mat) zgodnego z minimalnymi specyfikacjami. Aby zapewnić najlepsze osiągi, firma Mercury Marine nie zaleca stosowania bardziej popularnych akumulatorów cieczowych lub żelowych ołowiowo-kwasowych do rozruchu silników Verado. Każdy silnik Verado musi być wyposażony we własny akumulator rozruchowy. Jeżeli dana łódź wymaga dodatkowego zasilania z akumulatora dla akcesoriów na łodzi lub elektroniki żeglugowej, zaleca się zamontowanie pomocniczego akumulatora (akumulatorów). Należy wybrać akumulator 12 V AGM (Absorbed Glass Mat) spełniający poniższe wymagania. Wymagana w USA (SAE) znamionowa wartość początkowa dla silników Verado Akumulator rozruchowy wymagany dla silników Verado Wymagana wartość MCA (Marine Cranking Amps) oraz pojemność rezerwowa akumulator 12 V AGM (Absorbed Glass Mat) 800 min. Marine Cranking Amps (MCA) z min. pojemnością rezerwową RC25 wartości znamionowej 135 minut Międzynarodowa (EN) znamionowa wartość początkowa dla silników Verado Akumulator rozruchowy wymagany dla silników Verado akumulator 12 V AGM (Absorbed Glass Mat) 70 pol

79 KONSERWACJA Międzynarodowa (EN) znamionowa wartość początkowa dla silników Verado Wymagana wartość CCA (Cold Cranking Amps) oraz ilość amperogodzin (Ah) 1000 min. Cold Cranking Amps (CCA) z min. 180 amperogodz. (Ah) UWAGA: Nie należy stosować akumulatorów rozruchowych niezgodnych z wymaganymi specyfikacjami. W przypadku zastosowania akumulatora niezgodnego z wymaganymi specyfikacjami, wydajność działania systemu elektrycznego może być słaba. WAŻNE: Podczas montażu akumulatora należy przestrzegać norm obowiązujących przy produkcji łodzi (BIA, ABYC itp.), norm bezpieczeństwa i przepisów Straży Przybrzeżnej (USA). Upewnić się, że przewody akumulatora spełniają wymogi próby wyciągania i że dodatni zacisk akumulatora jest właściwie zaizolowany, zgodnie z przepisami. Zaleca się (w niektórych stanach na terenie USA jest to wymagane), aby akumulator montowany był w zamkniętej obudowie. Należy zapoznać się z lokalnymi przepisami. Podczas podłączania akumulatora należy zamocować przewody do klem za pomocą nakrętek sześciokątnych. Dokręcić nakrętki sześciokątne określonym momentem dokręcania.! OSTRZEŻENIE Niezabezpieczenie przewodów akumulatora w odpowiedni sposób może spowodować spadek mocy systemu cyfrowej przepustnicy i zmiany biegów (DTS), co może prowadzić do poważnych obrażeń lub śmierci w wyniku utraty kontroli nad łodzią. Przewody akumulatora należy przymocować do klem przy pomocy nakrętek sześciokątnych, tak aby żaden przewód nie był obluzowany. Opis Nm funt x cal funt x stopa Nakrętki sześciokątne 13,5 120 WAŻNE: Przekroje i długości przewodów akumulatorowych są niezwykle istotne. Aby uzyskać informacje na temat wymogów co do wielkości, należy zapoznać się z tabelami rozmiarów kabli akumulatorowych lub instrukcją montażu silnika. Na lub w pobliżu skrzynki akumulatorowej należy umieścić plakietki informacyjne do wykorzystania w przyszłości. Jedna nakrętka sześciokątna 5/16 cala oraz jedna 3/8 cala są dołączone do zestawu i zastępują nakrętki motylkowe. Metrycznych nakrętek sześciokątnych nie ma na wyposażeniu. NOTICE - Verado Engines USE ONLY AGM BATTERIES! Verado engines must use an AGM marine battery that meets minimum ratings listed below. USA (SAE) 800 MCA 135 min RC25 International (EN) 1000 CCA 180 Ah 13.5Nm (120 lbs. in.) DO NOT USE WING NUTS. IMPORTANT: Battery cable size and length is critical. Refer to engine installation manual for size requirements. Place decal on or near battery box for future service reference. 5/16 and 3/8 hex nuts supplied for wing nut replacement. Metric hex nuts not supplied. 8M pol 71

80 KONSERWACJA Filtr powietrza Zespół filtru powietrza stanowi element wymagający konserwacji; w razie potrzeby można go czyścić ciepła wodą z mydłem. WYJMOWANIE I CZYSZCZENIE FILTRU POWIETRZA 1. Poluzować śrubę dociskową filtru powietrza. 2. Wyjąć wąż wentylacyjny skrzyni korbowej. a b c a - b - c - d - Wąż wentylacyjny skrzyni korbowej Wąż zaworu do odpowietrzania modułu układu paliwowego (FSM) Zespół filtru Śruba zaciskowa d Wyjąć zespół filtru powietrza i odłączyć wąż zaworu do odpowietrzania modułu układu paliwowego (FSM), obracając zespół filtr powietrza i pociągając za wąż Opłukać zespół filtr powietrza w ciepłej wodzie z mydłem. 5. Oczyścić zespół filtru za pomocą sprężonego powietrza. 6. Nałożyć olej do silników zaburtowych 4-suwowych na szmatkę lub ręcznik i lekko wsunąć wkład filtru powietrza. Zetrzeć nadmiar oleju. Wkład filtru powietrza powinien być wilgotny w dotyku. Nr ref. tubki Opis Miejsce stosowania Nr części 110 Olej 10W30 do czterosuwowych silników zaburtowych Filtr powietrza Q01 72 pol

81 INSTALACJA FILTRU POWIETRZA KONSERWACJA 1. Zainstalować wąż zaworu do odpowietrzania modułu układu paliwowego (FSM) do zespołu filtru powietrza Zamocować wąż wentylacyjny skrzyni korbowej. 3. Zamontować zespół filtru paliwa i mocno dokręcić śrubę dociskową. a b c a - b - c - d - Wąż wentylacyjny skrzyni korbowej Wąż zaworu do odpowietrzania modułu układu paliwowego (FSM) Zespół filtru Śruba zaciskowa d 3664 Układ paliwowy! OSTRZEŻENIE Paliwo jest palne i wybuchowe. Upewnić się, że zapłon jest wyłączony, a ściągacz linowy ustawiony tak, aby nie można było uruchomić silnika. Podczas serwisowania w otoczeniu silnika nie palić, nie dopuszczać do powstawania iskier i unikać otwartego ognia. W obszarze roboczym powinna być dobra wentylacja; unikać wdychania oparów przez dłuższy czas. Przed podjęciem próby uruchomienia silnika zawsze sprawdzać, czy nie ma wycieków i niezwłocznie wycierać rozlane paliwo. WAŻNE: Paliwo należy zbierać i przechowywać w atestowanym zbiorniku. Natychmiast wytrzyj rozlane paliwo. Materiał użyty do zebrania rozlanego paliwa wyrzucać do odpowiedniego zbiornika. Przed wykonaniem naprawy lub przeglądu jakiejkolwiek części układu paliwowego: 1. Wyłączyć silnik i odłączyć akumulator. 2. Serwisowanie układu paliwowego należy przeprowadzać w pomieszczeniach o dobrej wentylacji. 3. Po skończonej pracy należy sprawdzić, czy nie ma oznak wycieku paliwa. pol 73

82 PRZEGLĄD PRZEWODU PALIWOWEGO KONSERWACJA Należy sprawdzić wzrokowo, czy przewód paliwowy nie jest popękany, wybrzuszony, nie przecieka, nie jest sparciały lub w inny sposób uszkodzony. W przypadku stwierdzenia opisanych powyżej uszkodzeń należy wymienić przewód paliwowy. FILTR ODWADNIANIA PALIWA UWAGA: System ostrzegawczy zostanie włączony w przypadku osiągnięcia maksymalnego poziomu zawartości wody w filtrze paliwa. Informacje na ten temat zawiera część Urządzenia sterujące i kontrolne system ostrzegawczy. Filtr usuwa z paliwa wilgoć i zanieczyszczenia. W przypadku wypełnienia uchwytu filtru wodą można ją usunąć. W przypadku zablokowania filtru zanieczyszczeniami filtr należy wymienić. Zob. część Harmonogram przeglądów i konserwacji zawierającą informacje dotyczące okresów między konserwacjami. Wyjmowanie filtru 1. Przekręcić kluczyk zapłonu do pozycji OFF" (Wył.). 2. Zdjąć nakrywkę zaworu upustowego oparów paliwa.! PRZESTROGA Jeśli ciśnienie w układzie nie zostanie zredukowane, dojdzie do wytryśnięcia paliwa, co może doprowadzić do pożaru lub wybuchu. Przed rozpoczęciem czynności serwisowych w układzie paliwowym pozostawić silnik do całkowitego ostygnięcia i zredukować ciśnienie. Zawsze należy chronić oczy i skórę przed paliwem pod ciśnieniem i oparami. 3. Owinąć zawór szmatką lub ręcznikiem. Zredukować ciśnienie paliwa, naciskając trzpień zaworu. a b a - b - Zawór upustowy oparów paliwa Nakrywka 74 pol

83 KONSERWACJA 4. Przesunąć oprawę filtru w górę, aby uwolnić ją ze wspornika. Węże i wiązki przewodów mogą pozostawać podłączone do oprawy filtru. a b a - b - Filtr paliwa Oprawa filtru 5. Chwytając narzędziem do demontażu/montażu lub trzonkiem wkrętaka uszy montażowe nakrywki filtru, wykręcić filtr paliwa. a a - Filtr paliwa pol 75

84 KONSERWACJA Opróżnianie filtru 1. Odchylić oprawę filtru, spuszczając płyn do odpowiedniego pojemnika. a - Oprawa filtru a Instalacja filtru 1. Nałożyć olej na pierścienie uszczelniające O-ring. 2. Zamontować filtr i mocno dokręcić. 3. Włożyć zaczepy montażowe oprawy filtru w szczeliny wspornika i nacisnąć oprawę, aby wsunąć zaczepy do położenia zablokowanego. a b a - b - Pierścienie uszczelniające O-ring Zaczepy montażowe oprawy filtru 76 pol

85 KONSERWACJA a a - Zamontowany filtr paliwa. WAŻNE: Sprawdzić wzrokowo, czy nie ma wycieków paliwa z filtra, obracając kluczyk zapłonu w pozycję roboczą, aby wpompować paliwo do filtra. Anoda kontroli korozji Silnik zaburtowy łodzi jest wyposażony w anody kontroli korozji rozmieszczone w kilku miejscach. Anoda pomaga w ochronie silnika przed korozją elektrochemiczną, która niszczy powoli pokrywający anodę metal, zamiast metalu, z którego wykonany jest silnik. Każdą anodę należy poddawać okresowym przeglądom, zwłaszcza w słonej wodzie, która przyspiesza korozję. Aby silnik był stale chroniony przed korozją, należy zawsze wymieniać anodę zanim całkowicie skoroduje. Nie wolno malować anody, ani nakładać na nią warstwy ochronnej, ponieważ zmniejszy to skuteczność jej działania. Dwie anody znajdują się po obu stronach skrzyni biegów Kolejna anoda jest zainstalowana w dolnej części podwyższenia. Kolejne dwie anody znajdują się w dolnej części każdego z nurników układu wspomagania pol 77

86 Wymiana śruby napędowej KONSERWACJA 1. Włączyć bieg jałowy. 2. Wyprostować zagięte zaczepy na elemencie ustalającym nakrętki śruby napędowej Umieścić drewniany klocek pomiędzy skrzynią biegów a śrubą napędową, aby ją unieruchomić i zdjąć jej nakrętkę Ściągnąć śrubę napędową z wału. Jeśli śruba napędowa zakleszczyła się na wale i nie można jej zdjąć, należy zlecić zdjęcie śruby autoryzowanemu dealerowi. 5. W celu ułatwienia demontażu śruby napędowej w przyszłości należy pokryć wypusty wału napędowego jednym z następujących środków firmy Mercury/Quicksilver: Nr ref. tubki Opis Miejsce stosowania Nr części 94 Smar antykorozyjny Wypusty wału napędowego Q1 95 Smar okrętowy 2-4-C z teflonem Wypusty wału napędowego Q 1 6. Śruby napędowe z piastą napędu Flo-Torq II - Należy zainstalować piastę oporową, zamienną tuleję napędową, śrubę napędową, piastę oporową, element przytrzymujący nakrętkę śruby napędowej na wale oraz nakrętkę. a b c e f a - b - Nakrętka na śrubie napędowej Element ustalający nakrętki na śrubie napędowej c - Piasta oporowa d - Śruba napędowa e - Wymienna tuleja napędowa f - Przednia piasta oporowa d Umieścić drewniany klocek pomiędzy skrzynią biegów a śrubą napędową i dokręcić podanym momentem. 78 pol

87 KONSERWACJA Opis Nm funt x cal funt x stopa Nakrętka na śrubie napędowej Zamocować nakrętkę śruby napędowej, zaginając trzy zaczepy w rowki w piaście oporowej Przegląd i wymiana świec zapłonowych 1. Zdejmowanie górnych i tylnych pokryw. Informacje na temat prawidłowej regulacji zawiera Zdejmowanie i montaż pokrywy. 2. Odłączyć sześć złączy wiązek okablowania od połączeń cewek ołówkowych. 3. Wykręcić śruby montażowe ruchem skręcającym i ściągnąć cewki ołówkowe ze świec zapłonowych. a b a - Złącze wiązki przewodów b - Cewka ołówkowa c c - Śruba Wyjąć świece zapłonowe w celu dokonania przeglądu. Wymienić świece zapłonowe w przypadku zużycia elektrody, skorodowania gwintów w obszarach uszczelnienia, nierówności, śladów pęknięć, rozdwajania lub zepsucia materiału izolacji Ustawić odstęp zgodnie z danymi technicznymi pol 79

88 KONSERWACJA Świeca zapłonowa Odstęp świecy zapłonowej 0,8 mm (0,0315 cala) 6. Eksploatacja w słonej wodzie Przed instalacją nałożyć cienką warstwę składnika chroniącego przed zacieraniem (wyłącznie na gwint instalowanej świecy zapłonowej). Nr ref. tubki Opis Miejsce stosowania Nr części 81 Składnik chroniący przed zacieraniem Gwint świec zapłonowych Oczyścić okolicę gniazda świecy zapłonowej. 8. Przed montażem świec zapłonowych oczyścić gniazda z zanieczyszczeń. Zainstalować świece, mocno dokręcając, następnie dokręcić o 1/4 obrotu lub momentem podanym w specyfikacji. Opis Nm funt x cal funt x stopa Świeca zapłonowa Ruchem skręcającym nałożyć cewki ołówkowe na świece zapłonowe. 10. Zamocować cewki za pomocą śrub ustalających. Dokręcić podanym momentem. Opis Nm funt x cal funt x stopa Śruby Podłączyć sześć złączy wiązek okablowania do połączeń cewek ołówkowych. a b a - Złącze wiązki przewodów b - Cewka ołówkowa c c - Śruba 12. Ponownie zainstalować górne i tylne pokrywy. Bezpieczniki 3658 Przewody instalacji elektrycznej na silniku zaburtowym są chronione przed przeciążeniem za pomocą bezpieczników w obwodzie. Jeśli bezpiecznik przepali się, należy zlokalizować i naprawić przyczynę przeciążenia. Jeśli przyczyna nie zostanie zlokalizowana, bezpiecznik może po raz kolejny ulec spaleniu. Usunąć z oprawy ściągacz bezpieczników. 80 pol

89 KONSERWACJA Zdjąć pokrywę z oprawy bezpiecznika. Wyjąć bezpiecznik, który prawdopodobnie się przepalił, i spojrzeć na srebrną opaskę wewnątrz bezpiecznika. Jeśli opaska jest pęknięta, należy wymienić bezpiecznik. Bezpiecznik należy wymienić na nowy o takiej samej wartości znamionowej. a b c e f g d h j i a - Ściągacz bezpieczników b - Oprawa bezpiecznika c - Dobry bezpiecznik d - Przepalony bezpiecznik e - Elektroniczny moduł sterujący i zawór usuwania par, ECM" bezpiecznik 20 A. f - Cewki zapłonowe, IGN. COILS" bezpiecznik 20 A g - Układ podawania paliwa, FUEL" bezpiecznik 20 A h - Bezpieczniki zapasowe (3) i - Terminal diagnostyczny bezpiecznik 2 A j - Zasilanie wtryskiwacza i zawór doładowania, INJ. PWR." bezpiecznik 20 A Układ elektryczny układu cyfrowej regulacji przepustnicy i zmiany biegów (DTS)! OSTRZEŻENIE Aby uniknąć ryzyka odniesienia poważnych obrażeń lub śmierci w wyniku utraty kontroli nad łodzią nie należy splatać przewodów ani przerywać izolacji systemu DTS. Rozcinanie lub manipulowanie uszkodzi izolację kabli, w wyniku czego do instalacji elektrycznej dostanie się woda. Dostanie się wody może doprowadzić do awarii instalacji elektrycznej i utraty kontroli nad przepustnicą i zmianą biegów. Sprawdzić, czy wiązki nie zostały poprowadzone w pobliżu ostrych krawędzi, gorących powierzchni i ruchomych części. Sprawdzić, czy wszystkie nieużywane złącza i gniazda elektryczne zabezpieczone są osłoną. pol 81

90 KONSERWACJA Sprawdzić, czy wiązki są zamocowane wzdłuż drogi prowadzenia. Przegląd paska napędowego akcesoriów Sprawdzić pasek napędowy akcesoriów i zlecić jego wymianę autoryzowanemu dealerowi w razie stwierdzenia dowolnego z poniższych objawów. Pęknięcia z boku paska lub w podstawie rowków. Nadmierne zużycie u podstaw rowków. Część gumowa nasiąknięta olejem. Powierzchnia paska chropowata. Oznaki przetarcia na krawędziach lub zewnętrznych powierzchniach paska. Sprawdzanie poziomu oleju hydraulicznego wspomagania trymowania 1. Odchylić silnik zaburtowy w pozycję pełnego odchylenia w górę. 2. Obrócić wspornik odchylania w dół. 3. Opuścić silnik zaburtowy, dopóki wspornik podporowy odchylania nie oprze się o podwyższenie. 4. Zdjąć korek wlewu oleju układu wspomagania trymowania. Zdjęcie korka wlewu wymaga tylko 1/4 obrotu. a b a - b - Podpórka odchylania Korek wlewu oleju układu wspomagania trymowania c - Wspornik podporowy odchylania c d - Podwyższenie d Poziom oleju powinien wynosić około25 mm (1 cala) od górnej krawędzi szyjki do napełniania. Dodać oleju Quicksilver lub Mercury Precision do układów kierowania i trymowania. Jeśli ten olej nie jest dostępny, należy zastosować olej do przekładni hydrokinetycznych (ATF). Nr ref. tubki Opis Miejsce stosowania Nr części 114 Olej do układu wspomagania trymowania i steru Układ trymowania ze wspomaganiem Q1 6. Ponownie założyć korek wlewu oleju układu wspomagania trymowania. Dokręcić korek wlewu (1/4 obrotu). Nakładka zostanie zatrzaśnięta na miejscu. Nie przekręcać poza ten punkt. 82 pol

91 KONSERWACJA Sprawdzanie poziomu płynu hydraulicznego w układzie wspomagania steru Zdjąć pokrywę układu wspomagania steru i korek wlewu, aby sprawdzić poziom oleju. Poziom oleju powinien być nieznacznie poniżej dna otworu do napełniania. Jeśli zachodzi potrzeba, należy użyć syntetycznego oleju do układu wspomagania steru SAE 0W-30. a b c a - b - c - Pokrywa układu wspomagania steru Korek wlewu Poziom napełnić/maksymalny Nr ref. tubki Opis Miejsce stosowania Nr części 138 Syntetyczny płyn SAE 0W-30 do układu wspomagania steru Układ wspomagania steru K01 Wymiana oleju w silniku POJEMNOŚĆ OLEJOWA SILNIKA Ilość oleju w silniku wynosi około 7,0 l (7,4 kwarty). ODPOMPOWANIE WAŻNE: Odchylić silnik zaburtowy na zewnątrz/w górę poza położenia pionowe i pozostawić w tej pozycji na około jedną minutę, aby olej spłynął z powrotem do miski olejowej. WAŻNE: Aby uniknąć lub ograniczyć rozlanie oleju podczas wyjmowania filtru, należy upewnić się, że silnik zaburtowy znajduje się w pozycji pionowej (nieodchylonej), a silnik jest zimny lub nie pracował co najmniej przez ostatnią godzinę. WAŻNE: Preferowaną metodą usuwania oleju z silników modeli XXL stanowi odpompowanie. W przypadku stosowania metody spuszczania konieczne jest zastosowanie lejka spustowego w celu skierowania oleju z dolnej płyty rozbryzgowej i do zbiornika. 1. Odchylić silnik zaburtowy na zewnątrz/w górę poza położenia pionowe i pozostawić w tej pozycji na około jedną minutę, aby olej spłynął z powrotem do miski olejowej. 2. Silnik zaburtowy należy umieścić w pozycji pionowej. 3. Wyjąć wskaźnik prętowy i przesunąć rurkę przejściówki pompy oleju skrzyni korbowej przez otwór prętowego wskaźnika poziomu oleju do dolnej części miski olejowej silnika. 4. Wypompować olej silnikowy do odpowiedniego pojemnika. pol 83

92 KONSERWACJA Pompa do spuszczania oleju ze skrzyni korbowej A 5 Ułatwia spuszczanie oleju silnikowego bez opróżniania skrzyni korbowej SPUSZCZANIE 1. Odchylić silnik zaburtowy na zewnątrz/w górę poza położenia pionowe i pozostawić w tej pozycji na około jedną minutę, aby olej spłynął z powrotem do miski olejowej. 2. Silnik zaburtowy należy umieścić w pozycji pionowej. 3. Umieścić odpowiedni pojemnik pod wtyczką miski olejowej silnika. Korek spustowy/podkładka uszczelniająca znajdują się pod płytą rozbryzgową po lewej stronie silnika zaburtowego. 4. Poluzować korek wlewu/podkładkę uszczelniającą. Ustawić lejek spustowy oleju nad korkiem wlewu/ podkładką uszczelniającą. a - b - Korek wlewu/podkładka uszczelniająca Lejek spustowy oleju b a Lejek spustowy oleju A01 Oddziela spuszczany olej silnikowy od płyt antyrozbryzgowych i antykawitacyjnych Wyjąć korek spustowy/podkładkę uszczelniającą i wylać olej z silnika do odpowiedniego pojemnika. 6. Ponownie założyć korek wlewu/podkładkę uszczelniającą. WYMIANA FILTRU OLEJU WAŻNE: Aby uniknąć lub ograniczyć rozlanie oleju podczas wyjmowania filtru, należy upewnić się, że silnik zaburtowy znajduje się w pozycji pionowej (nieodchylonej), a silnik jest zimny lub nie pracował co najmniej przez ostatnią godzinę. 1. Zdjąć górną pokrywę. 84 pol

93 KONSERWACJA 2. Pod filtrem oleju rozłożyć ręcznik lub ścierkę pochłaniającą rozlany olej. 3. Odkręcić stary filtr kluczem do filtrów, obracając go w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara. a a - Filtr oleju Klucz do filtrów oleju Ułatwia demontaż filtru oleju Oczyścić podstawę montażową filtru oleju. 5. Nałożyć warstwę czystego oleju na uszczelkę filtra. Nie nakładać smaru. 6. Przykręcać nowy filtr, aż do chwili dopasowania się uszczelki do podstawy, następnie dokręcić filtr jeszcze o 3/4 do 1 obrotu. pol 85

94 WLEWANIE OLEJU KONSERWACJA 1. Zdjąć korek wlewu oleju i wlać olej zalecanego typu do połowy poziomu roboczego (połowa wysokości zakreskowanego obszaru). Dolanie oleju w ilości około 7 l (7,4 kwarty) podniesie poziom oleju do punktu pośrodku zakreskowanego obszaru. 2. Założyć korek wlewu oleju Po umieszczeniu silnika zaburtowego w wodzie lub podłączeniu węża do przepłukiwania wodą chłodzącą uruchomić silnik na biegu jałowym, odczekać kilka minut i sprawdzić szczelność filtru oleju. 4. Wyłączyć silnik i sprawdzić poziom oleju. Smarowanie skrzyni biegów NAKŁADANIE SMARU NA SKRZYNKĘ BIEGÓW Podczas dodawania lub zmiany smaru w skrzynce biegów, należy sprawdzić wzrokowo, czy w smarze nie ma wody. Jeśli tak się stało, woda może znajdować się na dnie i wypłynie przed smarem lub jest z nim zmieszana, co spowoduje jego mleczny kolor. Jeśli nie stwierdzono obecności wody w skrzynce biegów, należy ją oddać do przeglądu u autoryzowanego dealera. Woda w smarze może spowodować przedwczesne uszkodzenie łożyska lub, w niskich temperaturach, może zamienić się w lód i uszkodzić skrzynkę biegów. Należy sprawdzić, czy w smarze w osuszonej skrzynce biegów są cząsteczki metalu. Niewielka liczba cząsteczek metalu oznacza normalne zużycie przekładni zębatej. Nadmierna liczba opiłków metalu lub większych cząsteczek (wiórów) może oznaczać nienormalne zużycie przekładni zębatej i dlatego powinna być sprawdzona przez autoryzowanego dealera. SPUSZCZANIE OLEJU ZE SKRZYNI BIEGÓW 1. Silnik zaburtowy należy umieścić w roboczej pozycji pionowej. 2. Wymontować śrubę napędową. Informacje zawiera punkt Wymiana śruby napędowej. 3. Pod silnikiem należy umieścić miskę. 86 pol