Dziękujemy. Informacja o gwarancji. Obsługa na poziomie Mercury Premier Mercury Marine Verado 350 SCi czterosuwowy Q

Transkrypt

1 Dziękujemy za zakup jednego z najlepszych dostępnych silników zaburtowych. Dokonali Państwo trafnej inwestycji, która przyniesie wiele radości z eksploatacji łodzi. Państwa nowy silnik został wyprodukowany przez firmę Mercury Marine, światowego lidera techniki morskiej, wytwarzającego silniki zaburtowe od 1939 roku. Wieloletnie doświadczenie to nasz atut, a jednocześnie zobowiązanie do oferowania produktów najwyższej jakości. Swoją znakomitą reputację firma Mercury Marine zawdzięcza rygorystycznej kontroli jakości, dążeniu do doskonałości, trwałości i niezawodności produktów, a także najlepszej obsłudze posprzedażnej. Prosimy o dokładne zapoznanie się z instrukcją przed przystąpieniem do użytkowania silnika. Instrukcja została opracowana w taki sposób, aby pomóc w obsłudze, bezpiecznej eksploatacji i konserwacji silnika. Firma Mercury Marine życzy Państwu wielu lat udanej eksploatacji silnika i... stopy wody pod kilem. Raz jeszcze dziękujemy za okazane zaufanie. Informacja o gwarancji Firma Mercury Marine udziela na zakupiony produkt gwarancji ograniczonej, której warunki przedstawiono w punkcie Informacje na temat gwarancji niniejszej instrukcji. Warunki gwarancji określają, jakie usterki są objęte gwarancją, jakie nie są nią objęte, czas obowiązywania gwarancji oraz sposoby uzyskiwania świadczeń z tytułu gwarancji, jak również ważne wykluczenia i ograniczenia odpowiedzialności za szkody i inne informacje pokrewne. Należy zapoznać się z tymi ważnymi informacjami. Opisy i dane techniczne zamieszczone w niniejszej instrukcji były aktualne na dzień zatwierdzenia jej do druku. Firma Mercury Marine, która kieruje się polityką stałego udoskonalania produktów, zastrzega sobie prawo do wycofywania modeli produktów w dowolnym momencie, do zmiany danych technicznych, konstrukcji, metod lub procedur bez uprzedniego powiadomienia, zaś zmiany takie nie wiążą się z podejmowaniem przez nią dodatkowych zobowiązań. Mercury Marine, Fond du Lac, Wisconsin, USA. Litho w USA. 2009, Mercury Marine Mercury, Mercury Marine, MerCruiser, Mercury MerCruiser, Mercury Racing, Mercury Precision Parts, Mercury Propellers, Mariner, Quicksilver, #1 On The Water, Alpha, Bravo, Pro Max, OptiMax, Sport-Jet, K-Planes, MerCathode, RideGuide, SmartCraft, Zero Effort, logo M z falami, logo Mercury z falami i logo SmartCraft są zarejestrowanymi znakami handlowymi firmy Brunswick Corporation. Logo Mercury Product Protection jest zarejestrowanym znakiem firmy Brunswick Corporation. Obsługa na poziomie Mercury Premier Firma Mercury ocenia jakość usług świadczonych przez swoich dealerów i przyznaje najwyższą kategorię Mercury Premier" tym z nich, którzy zapewniają obsługę na najwyższym poziomie. Dealer, któremu przyznano kategorię Premier Service: osiąga wysoki wynik CSI (Indeks satysfakcji klienta) w ciągu 12 miesięcy dla napraw gwarancyjnych; posiada wszystkie niezbędne narzędzia serwisowe, wyposażenie do testowania, podręczniki i katalogi części; Zatrudnia co najmniej jednego technika z tytułem Certified Technician lub Master Technician. Zapewnia terminową obsługę serwisową wszystkim klientom firmy Mercury Marine. W razie potrzeby oferuje wydłużone godziny pracy oraz obsługę wyjazdową. Wykorzystuje, eksponuje i posiada w magazynie odpowiedni zapas oryginalnych części Mercury Precision. Dysponuje czystym, zadbanym warsztatem wyposażonym w odpowiednie narzędzia i literaturę serwisową Mercury Marine Verado 350 SCi czterosuwowy Q i

2 Deklaracja zgodności z dyrektywą dotyczącą silników napędów łodzi rekreacyjnych 94/25/EC wraz z poprawkami uwzględnionymi w dyrektywie 2003/44/EC Nazwa producenta silnika: Mercury Marine Adres: W6250 Pioneer Road, P.O. Box 1939 Miejscowość:Fon du Lac, WI, USA Kod pocztowy: Kraj: USA Nazwa autoryzowanego przedstawiciela: Brunswick Marine in EMEA Inc. Adres: Parc Industriel de Petit-Rechain Miejscowość: Verviers Kod pocztowy: B-2800 Kraj: Belgia Nazwa jednostki notyfikowanej do oceny emisji spalin silników: Det Norske Veritas AS Adres: Veritasveien 1 Miejscowość: Hovik Kod pocztowy: 1322 Kraj: Norwegia Numer identyfikacyjny: 0575 Nazwa jednostki notyfikowanej do oceny poziomu emisji hałasu: Det Norske Veritas AS Adres: Veritasveien 1 Miejscowość: Hovik Kod pocztowy: 1322 Kraj: Norwegia Numer identyfikacyjny: 0575 Moduł używany do oceny zgodności z wymogami dotyczącymi emisji spalin silników: Moduł używany do oceny zgodności z wymogami dotyczącymi poziomu emisji hałasu: B+C B+D B+E B+F G H A Aa G H Inne dyrektywy właściwe: Dyrektywa dotycząca bezpieczeństwa urządzeń mechanicznych 98/37/EC; Dyrektywa dotycząca kompatybilności elektromagnetycznej 2004/108/EC Opis silników i podstawowe wymagania Typ silnika Rodzaj paliwa Cykl spalania Silnik zaburtowy Benzyna czterosuw Identyfikacja silników objętych niniejszą deklaracją zgodności Nazwa rodziny silników Unikatowy numer identyfikacyjny silnika: początkowy numer seryjny Verado, 6 cylindrów 1B RCD-H-2 Numer certyfikatu EC Moduł H ii

3 Podstawowe wymogi standardy inne dokumenty / metody normatywne dokumentacja techniczna Należy podać szczegóły (* = standard obowiązkowy) Załącznik 1.B Emisja spalin B.1 identyfikacja silnika B.2 wymagania dotyczące emisji spalin * * EN ISO :1996 B.3 trwałość EN ISO :1996 B.4 instrukcja użytkownika ISO 8665: 1995 Załącznik 1.C Emisja hałasu C.1 Poziomy emisji hałasu * EN ISO C.2 Instrukcja obsługi Instrukcja obsługi Niniejsza deklaracja zgodności wystawiona jest za wyłączną odpowiedzialnością producenta. W imieniu producenta silnika niniejszym oświadczam, że wyżej wymienione silniki spełniają wszelkie obowiązujące wymagania w sposób określony powyżej. Imię i nazwisko / funkcja: Mark D. Schwabero, Prezes, Mercury Marine Data i miejsce publikacji:17 listopada 2008 r. Fond du Lac, Wisconsin, USA iii

4 iv

5 SPIS TREŚCI Informacje na temat gwarancji Przekazanie gwarancji...1 Przeniesienie Planu ochrony produktu firmy Mercury (Rozszerzony plan serwisowania) (Tylko w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie)...1 Rejestracja gwarancji w USA i Kanadzie...1 Rejestracja gwarancji poza terytorium USA i Kanady... 2 Dwuletnia ograniczona gwarancja Mercury Racing (czterosuwowy silnik zaburtowy silnik Verado 350 SCi)...2 Zakres gwarancji i wyjątki...4 Informacje ogólne Obowiązki motorowodniaka...6 Przed uruchomieniem silnika...6 Moc maksymalna łodzi... 6 Obsługa łodzi przy wysokiej prędkości i wykorzystaniu pełnych osiągów... 7 Modele silników zaburtowych ze zdalnym sterowaniem... 7 Wyłącznik ściągacza linowego... 7 Ochrona ludzi znajdujących się w wodzie... 9 Komunikat o bezpieczeństwie pasażerów łodzie pontonowe i łodzie pokładowe... 9 Skoki przez fale i kilwater Zagrożenie zderzeń z obiektami pod wodą Emisja spalin...12 Wybór akcesoriów do silnika zewnętrznego...13 Wskazówki dotyczące bezpiecznego pływania Zapisanie numeru seryjnego Dane techniczne...16 Części silnika...17 Montaż Montaż silnika zaburtowego Wybór śruby napędowej Transport Przewożenie łodzi/silnika zaburtowego na przyczepie Paliwo i olej Zalecenia dotyczące paliwa...21 Napełnianie zbiornika paliwa Napełnianie układu paliwowego Zalecenia dotyczące oleju silnikowego...22 Sprawdzanie i uzupełnianie oleju silnikowego v

6 SPIS TREŚCI Funkcje i elementy sterowania Elementy sterujące do montażu na panelu i ich obsługa Elementy sterujące konsoli pilota z jedną manetką i ich obsługa Elementy sterujące do montażu w konsoli na podstawie i ich obsługa Elementy sterujące konsoli pilota z dwoma manetkami i ich obsługa Elementy sterujące klawiatury CAN konsoli pilota z dwoma manetkami i ich obsługa Elementy sterujące i ich obsługa w trybie śledzenia Elementy sterujące sterowania w trybie śledzenia z łączem CAN i ich obsługa System ostrzegawczy...53 Wspomaganie trymowania i odchylania silnika Obsługa Spis czynności przed uruchomieniem łodzi...58 Obsługa w temperaturach ujemnych...58 Obsługa w wodzie słonej lub zanieczyszczonej procedurą docierania silnika...58 Uruchamianie silnika...59 Zmiana biegów Zatrzymywanie silnika...62 Konserwacja Konserwacja silnika zewnętrznego...63 Przepisy agencji EPA Emisje zanieczyszczeń wg norm Amerykańskiej Agencji Ochrony Środowiska (EPA) Harmonogram przeglądów i konserwacji...64 Płukanie systemu chłodzenia Zdejmowanie i montaż pokrywy...66 Czyszczenie górnej i dolnej pokrywy...68 Czyszczenie bloku silnika z głowicą (eksploatacja w słonej wodzie) Przegląd akumulatora...68 Dane techniczne akumulatora dla silnika Verado Filtr na wlocie powietrza do tłumika...71 Układ paliwowy...71 Anody kontroli korozji...76 Wymiana podkładki trymowania...76 Wymiana śruby napędowej...77 Przegląd i wymiana świec zapłonowych...79 Bezpieczniki...81 Układ elektryczny układu cyfrowej regulacji przepustnicy i zmiany biegów (DTS) Przegląd paska napędowego akcesoriów Sprawdzanie poziomu oleju hydraulicznego wspomagania trymowania Sprawdzanie poziomu płynu hydraulicznego w układzie wspomagania steru Wymiana oleju w silniku...84 Smarowanie skrzyni biegów...88 Zalany silnik zewnętrzny...90 vi

7 SPIS TREŚCI Przechowywanie Przygotowanie do przechowywania...91 Ochrona zewnętrznych elementów silnika...91 Ochrona wewnętrznych elementów silnika...91 Przygotowanie skrzyni biegów...92 Ustawianie silnika zaburtowego w pozycji do przechowywania Przechowywanie akumulatora...92 Rozwiązywanie problemów Rozrusznik elektryczny nie obraca wału silnika Nie można uruchomić silnika...93 Silnik uruchamia się ale nie można włączyć biegu Silnik pracuje nierówno...93 Spadek mocy...94 Akumulator rozładowuje się samoistnie...94 Pomoc serwisowa Naprawy lokalne...95 Serwis poza miejscem zamieszkania...95 Zapytania dotyczące części i akcesoriów...95 Pomoc serwisowa...95 Biura serwisowe Mercury Marine...95 vii

8 viii

9 INFORMACJE NA TEMAT GWARANCJI Przekazanie gwarancji Gwarancję ograniczoną można przekazać kolejnemu nabywcy, który jednak będzie mógł skorzystać tylko z niewykorzystanej części gwarancji ograniczonej. Nie dotyczy to produktów używanych dla celów komercyjnych. Aby przekazać gwarancję kolejnemu nabywcy, do działu rejestracji gwarancji firmy Mercury Marine proszę wysłać pocztą lub faksem kopię aktu kupna lub umowy o zakupie, nazwisko i adres nowego właściciela oraz numer seryjny silnika. W USA i Kanadzie wysłać na adres: Mercury Marine Attn: Warranty Registration Department W6250 W. Pioneer Road P.O. Box 1939 Fond du Lac, WI Faks Po rozpatrzeniu dokumentów dotyczących przekazania gwarancji Mercury Marine prześle pocztą nowemu właścicielowi potwierdzenie rejestracji. Usługa ta jest bezpłatna. W przypadku produktów zakupionych poza Stanami Zjednoczonymi i Kanadą należy się skontaktować z dystrybutorem w danym kraju lub najbliższym biurem Marine Power Service Center. Przeniesienie Planu ochrony produktu firmy Mercury (Rozszerzony plan serwisowania) (Tylko w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie) Pozostały okres serwisowania według Planu ochrony produktu może zostać przeniesiony na kolejnego właściciela silnika w ciągu trzydziestu (30) dni od daty sprzedaży. Umowy, które nie zostaną przeniesione w ciągu trzydziestu (30) dni od kolejnego zakupu przestaną obowiązywać i produkt nie będzie dalej obejmowany serwisowaniem na mocy postanowień umowy. Aby przenieść plan na kolejnego właściciela, należy skontaktować się z działem Ochrona produktu firmy Mercury lub z autoryzowanym dealerem w celu otrzymania formularza Wniosku przeniesienia. Należy przedstawić w dziale Ochrona produktu firmy Mercury rachunek/fakturę zakupu, wypełniony formularz Wniosku przeniesienia oraz czek wystawiony na firmę Mercury Marine w kwocie 50 USD (za jeden silnik) w celu pokrycia opłaty za przeniesienie. Nie można przenieść planu z jednego produktu na inny lub na zastosowania niezgodne z warunkami planu. Nie można przenieść wcześniej posiadanych certyfikowanych planów dla silników. Pomoc dostępna jest w dziale Ochrona produktu firmy Mercury pod numerem telefonu w godzinach 7:30-16:30 czasu środkowoamerykańskiego CST, od poniedziałku do piątku lub pod adresem poczty elektronicznej mpp_support@mercurymarine.com. Rejestracja gwarancji w USA i Kanadzie Informacje na temat warunków gwarancji obowiązujących poza Stanami Zjednoczonymi i Kanadą udzieli lokalny dystrybutor. 1. Swój adres można zmienić w każdej chwili, również w momencie roszczenia gwarancyjnego, dzwoniąc do firmy Mercury Marine, wysyłając do działu rejestracji gwarancji Mercury Marine list lub faks ze swoim imieniem i nazwiskiem, starym i nowym adresem oraz numerem seryjnym silnika. Państwa dealer również może dokonać zmiany tych informacji. Mercury Marine Attn: Warranty Registration Department W6250 W. Pioneer Road P.O. Box 1939 Fond du Lac, WI Faks UWAGA: Firma Mercury Marine i każdy dealer mają obowiązek przechowywania list rejestracyjnych produktów okrętowych sprzedawanych w USA, na wypadek gdyby zaistniała konieczność przedstawienia ich na mocy federalnej ustawy dotyczącej bezpieczeństwa łodzi. 1

10 INFORMACJE NA TEMAT GWARANCJI 2. Produkt musi być zarejestrowany w Mercury Marine, aby został objęty gwarancją. W chwili sprzedaży dealer powinien wypełnić formularz rejestracji gwarancji i natychmiast go przesłać do Mercury Marine za pośrednictwem MercNET, a lub drogą pocztową. Mercury Marine odnotuje rejestrację po otrzymaniu formularza rejestracji gwarancji. 3. Po rozpatrzeniu rejestracji gwarancji Mercury Marine prześle nabywcy produktu potwierdzenie rejestracji drogą pocztową. Jeżeli nie otrzymają Państwo potwierdzenia rejestracji w ciągu 30 dni, proszę natychmiast skontaktować się z dealerem, który sprzedał dany produkt. Gwarancja nie będzie obowiązywać, dopóki Państwa produkt nie zostanie zarejestrowany w Mercury Marine. Rejestracja gwarancji poza terytorium USA i Kanady 1. Dealer sprzedający produkt powinien wypełnić kartę rejestracji gwarancji i przesłać ją pocztą do dystrybutora lub centrum serwisowego Brunswick Marine dla obszaru EMEA odpowiedzialnego za administrowanie rejestracjami/roszczeniami gwarancyjnymi w danym obszarze. 2. Na karcie rejestracji gwarancji podane jest nazwisko i adres właściciela, model produktu i numery seryjne, data sprzedaży, zastosowanie produktu oraz numer identyfikacyjny, nazwa i adres dystrybutora/dealera. Dystrybutor/dealer poświadcza także, że zakupili Państwo produkt i są jego użytkownikiem. Dwuletnia ograniczona gwarancja Mercury Racing (czterosuwowy silnik zaburtowy silnik Verado 350 SCi) OGRANICZONA GWARANCJA - STANY ZJEDNOCZONE, KANADA, EUROPA, WSPÓLNOTA NIEPODLEGŁYCH PAŃSTW, BLISKI WSCHÓD I AFRYKA ZAKRES GWARANCJI Firma Mercury Marine gwarantuje, że nowy czterosuwowy silnik zaburtowy 350 Verado będzie wolny od wad materiałowych i wad wykonania w okresie wyszczególnionym poniżej. OKRES OBOWIĄZYWANIA GWARANCJI Ograniczona gwarancja jest ważna przez dwa (2) lata od daty zakupu produktu przez klienta detalicznego w celach rekreacyjnych lub od daty rozpoczęcia używania produktu, w zależności od tego, która z tych dat jest wcześniejsza. Naprawa lub wymiana części lub wykonanie napraw gwarancyjnych nie przedłuża okresu obowiązywania gwarancji. Obowiązująca nadal gwarancja może zostać przeniesiona na kolejnego nabywcę po odpowiedniej zmianie rejestracji produktu. WARUNKI JAKIE NALEŻY SPEŁNIĆ, ABY OTRZYMAĆ GWARANCJĘ Gwarancja udzielana jest tylko klientom detalicznym, którzy dokonają zakupu u autoryzowanego dealera (upoważnionego przez Mercury Marine do dystrybucji produktu w kraju, w którym dokonano zakupu), po przeprowadzeniu i udokumentowaniu określonej przez Mercury Marine procedury kontrolnej przed dostawą. Gwarancja jest ważna od momentu właściwej rejestracji produktu przez autoryzowanego dealera. W przypadku podania nieprawdziwych informacji przy rejestracji gwarancyjnej, dotyczących używania produktu w celach rekreacyjnych lub zmiany celu z rekreacyjnego na komercyjny firma Mercury Marine może unieważnić gwarancję według swojego uznania. W celu zachowania ważności gwarancji należy regularnie przeprowadzać rutynowe przeglądy techniczne wymienione w Instrukcji obsługi i konserwacji silnika. Firma Mercury Marine zastrzega sobie prawo do uzależnienia świadczeń gwarancyjnych od przedstawienia dowodu przeprowadzenia prawidłowych przeglądów i konserwacji. OBOWIĄZKI FIRMY MERCURY Jedyne i wyłączne zobowiązania firmy Mercury wynikające z niniejszej gwarancji są, według naszego uznania, ograniczone do naprawy wadliwej części, wymiany takiej lub takich części na nowe lub regenerowane części z certyfikatem Mercury Marine, albo do zwrotu ceny zakupu produktu firmy Mercury. Firma Mercury zastrzega sobie prawo do ulepszania lub modyfikacji produktów od czasu do czasu, ale to nie nakłada na przedsiębiorstwo obowiązku modyfikacji produktów wytworzonych wcześniej. 2

11 INFORMACJE NA TEMAT GWARANCJI JAK OTRZYMAĆ GWARANCJĘ Klient powinien umożliwić firmie Mercury wykonanie naprawy i dostęp do produktu w celu dokonania napraw gwarancyjnych. Przy składaniu reklamacji produkt należy dostarczyć do kontroli do autoryzowanego dealera Mercury w celu dokonania napraw. Jeśli nabywca nie może dostarczyć produktu do takiego dealera, musi o tym pisemnie zawiadomić firmę Mercury. Zorganizujemy wtedy przegląd produktu i wykonanie naprawy. W takim przypadku nabywca pokrywa wszystkie związane z tym koszty transportu i/lub podróży. Jeśli wykonana naprawa nie jest objęta niniejszą gwarancją, nabywca pokrywa koszty robocizny i materiału oraz wszelkie inne koszty związane ze świadczoną usługą. Nabywca nie będzie wysyłał produktu ani jego części bezpośrednio do firmy Mercury, chyba że na jej prośbę. Kata Gwarancyjna jest jedynym ważnym dowodem rejestracji i powinna być przedstawiona dealerowi, gdy składana jest reklamacja w celu uzyskania usługi objętej gwarancją. GWARANCJA NIE OBEJMUJE Niniejsza ograniczona gwarancja nie obejmuje standardowych przeglądów i konserwacji, zwiększania mocy silnika (tuningu), regulacji, normalnego zużycia eksploatacyjnego, uszkodzeń spowodowanych celowo lub powstałych w wyniku nieprawidłowej eksploatacji, zastosowania śruby lub przełożeń uniemożliwiających pracę silnika w zalecanym zakresie obrotów (patrz Podręcznik obsługi i konserwacji), eksploatacji produktu w sposób niezgodny z zaleceniami podanymi w rozdziale o obsłudze/cyklu roboczym, jakie określa Podręcznik obsługi i konserwacji, uszkodzeń spowodowanych przez zaniedbanie, wypadki, zatopienie, nieprawidłową instalację (wskazówki i sposoby prawidłowej instalacji przedstawiono w instrukcji instalacji produktu), niewłaściwą obsługę, używanie akcesoriów lub części, które nie zostały przez nas wyprodukowane lub nie są przez nas sprzedawane, stosowanie paliwa, olejów i smarów nieodpowiednich dla danego produktu (patrz. Podręcznik obsługi i konserwacjizmianę lub usunięcie niektórych części bądź przedostanie się wody do silnika przez wlot paliwowy, wlot powietrza lub układ wydechowy w wyniku zbyt niskiego poziomu płynu chłodzącego spowodowanego zablokowaniem układu chłodzenia ciałem obcym, uruchomieniem silnika niezanurzonego w wodzie, zamocowaniem silnika zbyt wysoko na pawęży lub eksploatacją łodzi ze zbyt mocno wytrymowanym silnikiem. Komercyjne wykorzystanie produktu, czyli korzystanie z produktu w związku z wykonywaną pracą lub zatrudnieniem lub jakiekolwiek inne korzystanie z produktu, które przynosi dochód, nawet jeśli produkt wykorzystywany jest do takich celów tylko okresowo, spowoduje unieważnienie gwarancji. Wykorzystanie produktu w wyścigach motorowych lub innego rodzaju zawodach, nawet przez wcześniejszego właściciela produktu, powoduje unieważnienie gwarancji. Gwarancja nie obejmuje kosztów związanych z wyprowadzaniem łodzi z doku, wodowaniem, holowaniem, przechowywaniem, telefonowaniem, wynajmem, niedogodnościami, opłatami za korzystanie z akwenu, ubezpieczeniem, spłatami kredytów, stratą czasu, utratą dochodów, opłatami za udział w zawodach, opłatami klubowymi, nagrodami pieniężnymi lub jakimikolwiek innymi szkodami przypadkowymi lub wtórnymi. Gwarancja nie obejmuje także wydatków związanych z demontażem i/lub wymianą przegród łodzi lub innych elementów w celu uzyskania dostępu do produktu. Żadna osoba prywatna ani prawna, łącznie z autoryzowanymi dealerami Mercury Marine, nie ma uprawnień do składania oświadczeń, działania w charakterze przedstawiciela, ani wydawania gwarancji dotyczących produktu, innych niż te zawarte w niniejszym dokumencie gwarancyjnym, a jeśli takie oświadczenia zostaną złożone, a gwarancje udzielone, nie będą miały mocy prawnej względem Mercury Marine. Aby uzyskać dodatkowe informacje o zdarzeniach i okolicznościach podlegających i niepodlegających niniejszej gwarancji, patrz rozdział Zakres gwarancji - Podręcznik obsługi i konserwacji, która jest dołączona do niniejszej gwarancji. ZASTRZEŻENIA I OGRANICZENIA: NINIEJSZYM JAWNIE WYKLUCZA SIĘ ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA DOROZUMIANE GWARANCJE WARTOŚCI HANDLOWEJ I PRZYDATNOŚCI PRODUKTU DO KONKRETNEGO CELU. W ZAKRESIE W JAKIM NIE MOŻNA SIĘ ICH ZRZEC, CZAS OBOWIĄZYWANIA DOROZUMIANYCH GWARANCJI JEST OGRANICZONY DO KOŃCA OKRESU OBOWIĄZYWANIA GWARANCJI UDZIELONEJ JAWNIE. SZKODY UBOCZNE I WTÓRNE NIE PODLEGAJĄ NINIEJSZEJ GWARANCJI. USTAWODAWSTWO NIEKTÓRYCH STANÓW/KRAJÓW NIE DOPUSZCZA WYKLUCZENIA ODPOWIEDZIALNOŚCI, OGRANICZEŃ I WYŁĄCZEŃ PRZEDSTAWIONYCH POWYŻEJ, DLATEGO MOGĄ ONE NIE ODNOSIĆ SIĘ DO WŁAŚCICIELA PRODUKTU. NINIEJSZA GWARANCJA PRZYZNAJE WŁAŚCICIELOWI KONKRETNE UPRAWNIENIA, JEDNAK WŁAŚCICIEL MOŻE MIEĆ TAKŻE INNE PRAWA, KTÓRE SĄ RÓŻNE W ZALEŻNOŚCI OD STANU CZY KRAJU. 3

12 INFORMACJE NA TEMAT GWARANCJI Zakres gwarancji i wyjątki Celem tego rozdziału jest uniknięcie powszechnie pojawiających się nieporozumień dotyczących zakresu gwarancji. Poniżej wymieniono rodzaje usług, których gwarancja nie obejmuje. Wymienione niżej postanowienia zostały włączone w Trzyletnią Ograniczoną Gwarancję na niewystąpienie awarii spowodowanych korozją (Three Year Limited Warranty Against Corrosion Failure), Międzynarodową Ograniczoną Gwarancję na silniki zewnętrzne (International Limited Outboard Warranty) oraz Ograniczoną Gwarancję na silniki zewnętrzne dla USA i Kanady (United States and Canada Limited Outboard Warranty). Należy pamiętać, że gwarancja obejmuje naprawy spowodowane wadami materiału i jakości wykonania, które muszą być dokonane w okresie gwarancyjnym. Uszkodzenia spowodowane wadliwym montażem lub wypadkami, zwykłe zużywanie się sprzętu i różne inne czynniki oddziałujące na produkt nie są objęte gwaracją. Gwarancja ogranicza się do wad materiału lub złej jakości wykonania, ale tylko wtedy, gdy klient kupuje produkt w kraju, w którym dystrybucja jest przez nas autoryzowana. W razie jakichkolwiek pytań dotyczących zakresu gwarancji należy skontaktować się z autoryzowanym dealerem. Dealer z chęcią odpowie na wszelkie pytania z Państwa strony. OGÓLNA LISTA USŁUG NIE OBJĘTYCH GWARANCJĄ 1. Drobne regulacje i dostrajanie dokonywane w związku ze zwykłymi usługami, w tym kontrola, czyszczenie lub regulacja korpusu świec zapłonowych, elementów zapłonowych, ustawień gaźnika, filtrów, pasów, urządzeń kontrolnych, i sprawdzanie oleju. 2. Zamontowane fabrycznie jednostki napędu strumieniowego - z gwarancji wyłączone są następujące części: Wirnik i wkładka napędu strumieniowego uszkodzone uderzeniem lub na skutek zużycia oraz łożyska wału napędowego uszkodzone przez wodę na skutek niewłaściwej konserwacji. 3. Uszkodzenia powstałe na skutek zaniedbania, braku konserwacji, wypadku, niewłaściwej obsługi, wadliwego montażu lub naprawy. 4. Opłaty za wyprowadzanie z doku, wodowanie i holowanie, usunięcie i/lub wymiana przegród łodzi lub materiału konieczna z racji konstrukcji łodzi, aby umożliwić dostęp do produktu, wszelkie opłaty związane z transportem i/lub czas podróży, itd. Dla celów obsługi gwarancyjnej należy zapewnić odpowiedni dostęp do łodzi. Klient musi dostarczyć produkt autoryzowanemu dealerowi. 5. Dodatkowe prace serwisowe, których zażyczy sobie klient, a które wykraczają poza zakres prac wymaganych do wypełnienia zobowiązań gwarancyjnych. 6. Praca wykonywana przez nie autoryzowanego dealera może być uwzględniona tylko w następujących okolicznościach: Gdy jest to sytuacja awaryjna (pod warunkiem, że na danym terenie nie ma autoryzowanych dealerów, którzy mogą wykonać konieczne prace albo odholować łódź, itp., oraz że wydano pozwolenie na wykonanie prac w danym warsztacie). 7. Za wszelkie uszkodzenia przypadkowe i/lub pośrednie (opłaty za przechowanie, telefon, wszelkie koszty wynajmu, niedogodności lub strata czasu, utrata dochodu) odpowiedzialność ponosi właściciel. 8. Wykorzystanie w naprawach gwarancyjnych części innych niż Mercury Precision lub Quicksilver. 9. Za wymianę olejów, smarów lub płynów, jako zwykłą czynność konserwacyjną, odpowiada klient, chyba że ich wyciek lub zanieczyszczenie wynikło z awarii silnika objętej naprawą gwarancyjną. 10. Uczestniczenie lub przygotowywanie się do wyścigów lub innego typu współzawodnictwa lub obsługa części dolnej typu wyścigowego. 11. Hałaśliwa praca silnika nie musi oznaczać poważnego uszkodzenia silnika. Jeżeli zdiagnozowano poważne uszkodzenie silnika, które może doprowadzić do awarii, to uszkodzenie powodujące głośną pracę silnika powinno zostać naprawione w ramach gwarancji. 12. Uszkodzenie części dolnej i/lub śruby napędowej spowodowane uderzeniem w obiekt znajdujący się pod powierzchnią wody uważane jest za niebezpieczeństwo wodne. 13. Dostanie się wody przez wlot paliwowy, wlot powietrza lub układ wydechowy lub zanurzenie. 14. Awaria jakiejś części spowodowana brakiem wody chłodzącej, co jest następstwem uruchomienia silnika nie znajdujacego się na wodzie, zatkania otworów wlotowych przez ciała obce, zamontowania silnika zbyt wysoko lub zbyt daleko. 15. Użycie paliw i smarów, które nie są odpowiednie dla tego produktu. Patrz Rozdział Konserwacja. 4

13 INFORMACJE NA TEMAT GWARANCJI 16. Nasza ograniczona gwarancja nie obejmuje uszkodzeń naszych produktów spowodowanych zamontowaniem lub użytkowaniem części i akcesoriów, które nie są przez nas produkowane lub sprzedawane. Uszkodzenia nie związane z użytkowaniem tych części lub akcesoriów są objęte gwarancją, jeżeli spełniają warunki określone w ograniczonej gwarancji dla tego produktu. 5

14 Obowiązki motorowodniaka INFORMACJE OGÓLNE Użytkownik (kierujący) odpowiada za właściwą i bezpieczną obsługę łodzi oraz za bezpieczeństwo pasażerów i innych osób. Zaleca się, by każdy użytkownik (kierujący) dokładnie przeczytał i przyswoił sobie całą niniejszą instrukcję obsługi zanim zacznie obsługiwać silnik zewnętrzny. Przynajmniej jeszcze jedna osoba na pokładzie musi znać podstawy uruchamiania i obsługi silnika i łodzi na wypadek, gdy kierujący nie będzie w stanie poprowadzić łodzi. Przed uruchomieniem silnika Należy uważnie przeczytać tę instrukcję Należy nauczyć się jak właściwie obsługiwać silnik. W przypadku pytań należy skontaktować się z dealerem. Stosowanie się do zasad bezpieczeństwa i instrukcji obsługi, a także postępowanie zgodnie ze zdrowym rozsądkiem zmniejszy ryzyko obrażeń ciała i uszkodzenia produktu. Należy zwrócić szczególną uwagę na specjalne instrukcje bezpieczeństwa znajdujące się w niniejszym dokumencie oraz etykiety bezpieczeństwa umieszczone na silniku zaburtowym.! NIEBEZPIECZEŃSTWO Oznacza sytuację niebezpieczną, która jeśli nie zostanie zażegnana może spowodować śmierć lub poważne obrażenia.! OSTRZEŻENIE Oznacza sytuację niebezpieczną, która jeśli nie zostanie zażegnana może spowodować śmierć lub poważne obrażenia.! PRZESTROGA Oznacza sytuację niebezpieczną, która jeśli nie zostanie zażegnana może spowodować niewielkie lub umiarkowane obrażenia. UWAGA Oznacza sytuację, która jeśli nie zostanie zażegnana może spowodować uszkodzenie silnika lub inne poważne uszkodzenia. Moc maksymalna łodzi! OSTRZEŻENIE Przekroczenie maksymalnych wartości mocy dla łodzi może prowadzić do poważnych obrażeń lub śmierci. Zastosowanie silnika o zbyt dużej mocy może wpłynąć na sterowność łodzi i jej zachowanie na powierzchni lub doprowadzić do uszkodzenia pawęży. Nie instalować silnika przekraczającego maksymalne wartości mocy dla łodzi. 6

15 INFORMACJE OGÓLNE Nie wolno przekraczać mocy maksymalnej ani nadmiernie przeładowywać łodzi. Na większości łodzi zgodnie z wymogami umieszczona jest tabliczka z informacją o maksymalnej dopuszczalnej mocy i ładunku, określonym przez producenta na podstawie wskazówek władz federalnych. W razie wątpliwości należy skontaktować się z dealerem lub producentem łodzi. U.S. COAST GUARD CAP ACITY MAXIMUM HORSEPOWER XXX MAXIMUM PERSON CAPACITY (POUNDS) MAXIMUM WEIGHT CAPACITY MAKSYMALNA STATYCZNA LINIA WODNA XXX XXX Statyczna linia wodna podczas postoju łodzi musi znajdować się poniżej oznaczenia MAX STATIC WATERLINE" (Maksymalna statyczna linia wodna) na przelotce otworu wydechowego (znajdującego się z tyłu silnika zaburtowego) przy silniku całkowicie odchylonym do wewnątrz/w dół. Jeśli linia wodna znajduje się powyżej oznaczenia MAX STATIC WATERLINE", należy przesunąć ładunek łodzi do przodu lub zwiększyć wysokość montażu silnika zaburtowego, tak aby oznaczenie znajdowało się w prawidłowym miejscu względem linii wodnej. MAX STATIC WATERLINE 4224 Obsługa łodzi przy wysokiej prędkości i wykorzystaniu pełnych osiągów Jeżeli silnik zaburtowy ma być używany do pływania z dużymi prędkościami przy wykorzystaniu pełnych osiągów, przy których obsługa nie jest dobrze opanowana, nigdy nie należy rozwijać pełnej prędkości przed odbyciem rejsu demonstracyjno-instruktażowego ze sprzedawcą lub osobą mającą doświadczenie w prowadzeniu łodzi z takim silnikiem. Aby uzyskać więcej informacji, należy sięgnąć po egzemplarz Eksploatacja łodzi o wysokich parametrach dostępnej u dealera, dystrybutora lub w firmie Mercury Marine. Modele silników zaburtowych ze zdalnym sterowaniem Silnik zaburtowy musi być wyposażony w pilota firmy Mercury do sterowania cyfrowym układem regulacji przepustnicy i zmiany biegów. Układ zdalnego sterowania wyposażono w zabezpieczenie przed rozruchem na biegu. Wyłącznik ściągacza linowego Celem wyłącznika ściągacza linowego jest wyłączenie silnika po oddaleniu się sterującego ze swojego miejsca na zbyt dużą odległość (np. w razie przypadkowego wyrzucenia z siedzenia), uniemożliwiającą naciśnięcie wyłącznika. Silniki zaburtowe z rumplem i niektóre łodzie ze zdalnym sterowaniem są wyposażone w wyłącznik ściągacza linowego. Wyłącznik ściągacza linowego można zainstalować jako element wyposażenia zwykle na desce rozdzielczej lub z boku w pobliżu miejsca operatora. 7

16 INFORMACJE OGÓLNE Ściągacz linowy to linka, zwykle o długości od cm (4-5 stóp) (po rozciągnięciu) z jedną końcówką umożliwiającą umieszczenie w wyłączniku i oraz z drugą końcówką zaopatrzoną w zatrzask do przymocowania do sterującego. Ściągacz linowy jest zwijany, aby maksymalnie skrócić jego długość w stanie spoczynku, w celu zminimalizowania prawdopodobieństwa splątania ze znajdującymi się w pobliżu przedmiotami. Możliwość rozciągania minimalizuje prawdopodobieństwo przypadkowego uruchomienia, gdyby sterujący chciał poruszać się w pobliżu swojego miejsca. Aby uzyskać krótszy ściągacz linowy, należy go owinąć wokół nadgarstka lub nogi albo zawiązać na nim węzeł. a b a - Linka ściągacza linowego b - Wyłącznik ściągacza linowego Przed przejściem do informacji zawartych w dalszej części instrukcji należy zapoznać się z następującymi informacjami dotyczącymi bezpieczeństwa. Ważne informacje dotyczące bezpieczeństwa: Zadaniem wyłącznika ściągacza linowego jest wyłączenie silnika po oddaleniu się sterującego od swego miejsca na zbyt dużą odległość, uniemożliwiającą naciśnięcie wyłącznika. Może się to zdarzyć, jeśli sterujący wypadnie za burtę lub pozostając na pokładzie, oddali się od stanowiska sterowania na większą odległość. Wypadnięcie za burtę i przypadkowe wyrzucenie z łodzi jest bardziej prawdopodobne w niektórych typach łodzi, np. w przypadku niskoburtowych pontonów, łodzi do połowów, łodzi wyczynowych, łodzi do połowów obsługiwanych rumplem ręcznym. Wypadnięcie i wyrzucenie z łodzi może też być skutkiem nieumiejętnej obsługi, np. siedzenie na oparciu siedzenia albo górnej krawędzi nadburcia lub stanie w łódce przy prędkości ślizgowej, siedzenie na podwyższonych pokładach łodzi połowowych, rozwijanie prędkości ślizgowej na płytkiej wodzie lub tam, gdzie pod wodą znajduje się wiele przeszkód, zwolnienie uchwytu na kole sterowniczym lub uchwycie rumpla, gdy ten ciągnie w jedną stronę, picie alkoholu lub zażywanie narkotyków, lub wykonywanie brawurowych manewrów przy dużych prędkościach. Uruchomienie wyłącznika ściągacza linowego spowoduje niezwłoczne zatrzymanie silnika, ale łódź ruchem bezwładnym przepłynie jeszcze pewną odległość, zależnie od prędkości i ostrości zakrętu w momencie wyłączenia silnika. Łódź nie wykona jednak pełnego koła. Łódź płynąca ruchem bezwładnym może spowodować równie poważne obrażenia każdego znajdującego się na jej kursie, jak łódź z włączonym silnikiem. Zdecydowanie zalecane jest poinstruowanie pasażerów łodzi o właściwych procedurach uruchamiania i obsługi silnika na wypadek, gdyby musieli przejąć obsługę silnika w sytuacji awaryjnej (np. gdy sterujący zostanie przypadkowo wyrzucony z łodzi).! OSTRZEŻENIE Jeśli sterujący wypadnie z łodzi, natychmiastowe wyłączenie silnika znacznie zmniejszy ryzyko obrażeń lub śmierci w razie potrącenia przez łódź. Zawsze należy właściwie podłączyć obie końcówki ściągacza linowego do wyłącznika i do sterującego.! OSTRZEŻENIE Siła hamowania wywołana przez przypadkowe lub zamierzone uruchomienie wyłącznika może spowodować poważne obrażenia lub śmierć. Sterujący łodzią nigdy nie powinien opuszczać stanowiska sterującego bez uprzedniego odłączenia wyłącznika ściągacza linowego. Możliwe jest również przypadkowe lub niezamierzone uruchomienie wyłącznika podczas normalnej pracy silnika. Może to wywołać następujące potencjalnie niebezpieczne zdarzenia (jedno, kilka lub wszystkie z nich): 8

17 INFORMACJE OGÓLNE Pasażerowie mogą zostać wyrzuceni do przodu z powodu nagłego przerwania ruchu łodzi do przodu - jest to szczególnie niebezpieczne dla siedzących na przedzie łodzi, gdyż mogą zostać wyrzuceni przez dziób łodzi i uderzeni skrzynią biegów lub śrubą napędową. Utrata mocy i kontroli nad kierunkiem płynięcia na wzburzonym morzu, na wodzie z silnymi prądami lub przy silnym wietrze. Utrata kontroli przy dokowaniu. Ochrona ludzi znajdujących się w wodzie PRZY PRĘDKOŚCI JAZDY Osobie stojącej lub unoszącej się w wodzie bardzo trudno jest podjąć szybkie działania, aby uniknać uderzenia przez łódź płynącą wprost na nią, nawet jeśli ta łódź porusza się z małą prędkością Płynąc przez obszar wodny, gdzie mogą znajdować się ludzie, należy zawsze zwolnić i zachować szczególną ostrożność. Zawsze, gdy łódź się porusza (dryfuje), a bieg silnika zewnętrznego jest jałowy, woda oddziaływuje na śrubę napędową, powodując jej obracanie się. Te obroty śruby napędowej, gdy bieg silnika jest jałowy, mogą spowodować poważne obrażenia. GDY ŁÓDŹ JEST NIERUCHOMA! OSTRZEŻENIE Jeśli ktoś znajduje się w wodzie blisko łodzi, zawsze należy wyłączyć silnik. Osoba znajdująca się w wodzie może odnieść poważne obrażenia przy kontakcie z obracającą się śrubą napędową, poruszającą się łodzią lub skrzynią biegów, lub jakimkolwiek urządzeniem trwale przymocowanym do poruszającej się łodzi lub skrzyni biegów. Przed zezwoleniem ludziom na pływanie lub przebywanie w wodzie w pobliżu łodzi, należy przełączyć silnik zewnętrzny na bieg jałowy i wyłączyć go. Komunikat o bezpieczeństwie pasażerów - łodzie pontonowe i łodzie pokładowe Zawsze, gdy łódź jest w ruchu, należy obserwować, gdzie znajdują się pasażerowie. Nie wolno pozwalać na to, aby pasażerowie stali lub używali siedzeń innych niż przeznaczone do płynięcia przy prędkości większej niż na biegu jałowym. Nagłe wyhamowanie łodzi, np. w wyniku zanurzenia w dużą falę lub kilwater lub gwałtownego ujęcia gazu, a także nagła zmiana kierunku łodzi może doprowadzić do wyrzucenia pasażerów przez przód łodzi. Człowiek, który wypadł przez przód łodzi między dwa pływaki może zostać potrącony przez silnik zaburtowy. ŁODZIE Z OTWARTYM PRZODEM POKŁADU Nie wolno przebywać na pokładzie na zewnątrz barierki, gdy łódź jest w ruchu. Wszyscy pasażerowie powinni się znajdować za przednią barierką lub osłoną. 9

18 INFORMACJE OGÓLNE Osoby na pokładzie przednim mogą być łatwo wyrzucone za burtę; zwisające nogi osób siedzących na przedzie łodzi mogą być wciągnięte do wody przez falę ! OSTRZEŻENIE Wypadnięcie przez przód łodzi pontonowej lub pokładowej i znalezienie pod łodzią może spowodować poważne obrażenia ciała lub śmierć. Nie należy zbliżać się do przedniej krawędzi pokładu i pozostać na siedzeniu, gdy łódź jest w ruchu. ŁODZIE Z MONTOWANYMI Z PRZODU, PODWYŻSZONYMI SIEDZISKAMI WĘDKARSKIMI Nie należy korzystać z podwyższonych siedzisk do łowienia, gdy łódź porusza się z prędkością większą niż na biegu jałowym lub prędkości typowej dla połowów. Przy większych prędkościach należy siedzieć tylko na siedzeniach przeznaczonych do podróżowania. Każde nagłe i nieoczekiwane zredukowanie prędkości łodzi może spowodować wypadnięcie pasażera siedzącego na podwyższeniu

19 Skoki przez fale i kilwater INFORMACJE OGÓLNE Pływanie łodziami rekreacyjnymi przez fale i kilwater jest naturalną czynnością w sporcie motorowodnym. Ale gdy dzieje się to przy dużej prędkości tak, że kadłub łodzi częściowo lub całkowicie wynurza się z wody, pojawia się pewne niebezpieczeństwo, zwłaszcza w momencie ponownego zanurzenia łodzi w wodzie Głównym zagrożeniem jest zmiana kierunku łodzi w trakcie "skoku". Wtedy przy opadnięciu na powierzchnię wody łódź może gwałtownie skręcić i obrać nowy kierunek. Taka gwałtowna zmiana kierunku może spowodować wypadnięcie pasażerów z siedzeń lub z łodzi.! OSTRZEŻENIE Opadnięcie łodzi na powierzchnię wody po skoku przez falę lub kilwater może spowodować wypadnięcie pasażerów z łodzi, co grozi kalectwem lub śmiercią. Jeśli jest to możliwe, należy unikać skoków przez fale i kilwater. Wszystkich pasażerów łodzi należy poinstruować, że jeśli dojdzie do skoku przez falę lub kilwater, powinni pochylić się i mocno trzymać się jakiegokolwiek nadającego się do tego elementu łodzi. Skok łodzi przez falę lub kilwater może pociągnąć za sobą inne, rzadziej spotykane zagrożenie. Jeżeli podczas skoku dziób łodzi przechyli się wystarczająco do dołu, spadając może zanurzyć się na chwilę pod wodą. Spowoduje to niemal natychmiastowe zatrzymanie łodzi, a w rezultacie wyrzucenie pasażerów do przodu. Łódź może też gwałtownie zmienić kierunek. Zagrożenie zderzeń z obiektami pod wodą Kierując łodzią na płytkich wodach lub tam, gdzie istnieje podejrzenie, że pod wodą występują przeszkody, które mogłyby uderzyć w silnik zaburtowy lub spód łodzi, należy zredukować prędkość i płynąć ostrożnie. Najlepszym sposobem na zminimalizowanie obrażeń u ludzi lub uszkodzeń łodzi na skutek uderzenia w unoszące się na wodzie obiekty lub przeszkody znajdujące się pod wodą jest kontrolowanie prędkości łodzi. W takich sytuacjach prędkość łodzi należy zredukować do minimalnej prędkości ślizgowej wynoszącej24 do 40 km/h (15 do 25 mph)

20 INFORMACJE OGÓLNE! OSTRZEŻENIE Aby uniknąć kalectwa lub śmierci spowodowanej wbiciem się części lub całego silnika zaburtowego w łódź na skutek uderzenia przeszkody podwodnej lub unoszącej się na powierzchni wody, nie należy przekraczać minimalnej prędkości ślizgowej. Uderzenie obiektu podwodnego lub unoszącego się na powierzchni wody może spowodować niemożliwe do przewidzenia sytuacje niebezpieczne. Niektóre z tych sytuacji mogą mieć następujące skutki: Część silnika zaburtowego lub cały silnik może się oderwać i wbić w łódź. Łódź może gwałtownie skręcić. Taka gwałtowna zmiana kierunku może spowodować wypadnięcie pasażerów z siedzeń lub z łodzi. Gwałtowne zmniejszenie prędkości. Spowoduje ono wyrzucenie pasażerów do przodu lub nawet za burtę. Uszkodzenie silnika i/lub łodzi na skutek uderzenia. Należy pamiętać, że najlepszym sposobem na zminimalizowanie obrażeń u ludzi lub uszkodzeń łodzi na skutek uderzenia jest kontrolowanie prędkości łodzi. W rejonach, w których występują przeszkody podwodne, należy utrzymywać minimalną prędkość ślizgową. Gdy łódź uderzy w obiekt podwodny, należy jak najszybciej wyłączyć silnik i sprawdzić, czy jego elementy nie zostały uszkodzone lub nie obluzowały się. Jeżeli doszło do uszkodzenia lub istnieje podejrzenie uszkodzenia silnika zaburtowego, należy go dostarczyć do autoryzowanego dealera celem dokonania dokładnego przeglądu i niezbędnych napraw. Należy również dokonać przeglądu łodzi i sprawdzić, czy nie ma pęknięć kadłuba lub poprzecznic, i czy nigdzie nie przecieka woda. Używanie uszkodzonego silnika zaburtowego może spowodować dalsze uszkodzenia innych jego części lub może utrudnić sterowanie łodzią. Jeżeli konieczne jest kontynuowanie pływania, należy znacznie zmniejszyć prędkość.! OSTRZEŻENIE Utrata kontroli nad łodzią grozi poważnymi obrażeniami lub śmiercią. Dalsze pływanie łodzią, która została poważnie uszkodzona przez uderzenie, może doprowadzić do nagłej awarii elementu silnika, nawet jeśli nie nastąpi ponowne uderzenie w przeszkodę. Należy zlecić dokonanie dokładnego przeglądu i wszelkich niezbędnych napraw silnika zaburtowego. Emisja spalin UWAGA! GROŹBA ZATRUCIEM TLENKIEM WĘGLA Spaliny wydzielane przez wszystkie silniki wewnętrznego spalania zawierają tlenek węgla. Dotyczy to silników zaburtowych, rufowych oraz wewnętrznych, jak również generatorów do zasilania wyposażenia łodzi. Tlenek węgla jest gazem śmiertelnie trującym, bezwonnym, bezbarwnym i bez smaku. Do wczesnych symptomów zatrucia tlenkiem węgla, których nie należy mylić z chorobą morską, zatruciem lub upojeniem alkoholowym, należy ból głowy, zawroty głowy, senność i nudności.! OSTRZEŻENIE Podczas pracy silnika należy dbać o dobrą wentylację. Długotrwałe narażenie na działanie tlenku węgla o określonym stopniu stężenia może spowodować utratę przytomności, uszkodzenie mózgu lub śmierć. 12

21 WŁAŚCIWA WENTYLACJA INFORMACJE OGÓLNE W celu pozbycia się spalin należy wentylować część łodzi przeznaczoną dla pasażerów, otwierać kurtyny boczne lub przednie luki. SŁABA WENTYLACJA Przykład pożądanego przepływu powietrza przez łódź Podczas żeglowania z wiatrem i/lub w pewnych warunkach wietrznych do stale osłoniętych lub osłoniętych brezentem kabin lub kokpitów przy niewystarczającej wentylacji może dostawać się tlenek węgla. Dlatego w łodzi należy zamontować jeden lub więcej detektorów tlenku węgla. Choć są to rzadkie przypadki, w bezwietrzne dni osoby pływające w pobliżu lub przebywające na stojącej łodzi z włączonym silnikiem mogą zostać narażone na kontakt z tlenkiem węgla w niebezpiecznym stężeniu. GDY ŁÓDŹ JEST NIERUCHOMA a b a - Uruchamianie silnika w łodzi zacumowanej w zamkniętym pomieszczeniu b Cumowanie w pobliżu innej łodzi z pracującym silnikiem GDY ŁÓDŹ JEST W RUCHU a b a - Obsługa łodzi przy zbyt wysoko podniesionym dziobie b Obsługa łodzi przy zamkniętych lukach przednich Wybór akcesoriów do silnika zewnętrznego Specjalnie dla potrzeb tego silnika zewnętrznego zaprojektowano i przetestowano oryginalne akcesoria Mercury Precision lub Quicksilver Accessories. Akcesoria te można nabyć u dealerów Mercury Marine. 13

22 INFORMACJE OGÓLNE! OSTRZEŻENIE Przed montażem akcesoriów należy się skonsultować z dealerem. Nieodpowiednie użycie dopuszczonych do sprzedaży akcesoriów lub użycie akcesoriów niedopuszczonych może spowodować kalectwo, śmierć lub uszkodzenie produktu. Niektóre akcesoria nie produkowane lub nie sprzedawane przez Mercury Marine nie zostały zaprojektowane w sposób zapewniający bezpieczne ich używanie z silnikiem zewnętrznym lub systemem obsługi silnika zewnętrznego. W przypadku wszystkich akcesoriów należy zaopatrzyć się i zapoznać z instrukcją montażu, obsługi i konserwacji tych akcesoriów. Wskazówki dotyczące bezpiecznego pływania Aby bezpiecznie korzystać z dróg wodnych, należy zapoznać się z miejscowymi, krajowymi i innymi właściwymi przepisami i ograniczeniami dotyczącymi żeglugi, a także wziąć pod uwagę następujące wskazówki. Należy używać sprzętu ratunkowego. Każda osoba znajdująca się na łodzi powinna mieć do dyspozycji atestowany osobisty sprzęt ratunkowy (umożliwiający unoszenie się na wodzie). Sprzęt ten powinien odpowiadać wymiarom pasażerów i być łatwo dostępny. Nie wolno nadmiernie obciążać łodzi. Dla większości łodzi określono i zatwierdzono maksymalne obciążenie (ładowność) - zob. tabliczka z parametrami łodzi. W razie wątpliwości należy skontaktować się z dealerem lub producentem łodzi. Należy wykonywać kontrole w zakresie bezpieczeństwa i przeprowadzać wymaganą konserwację. Należy postępować zgodnie ze stałym harmonogramem i dopilnować właściwego wykonania wszystkich napraw. Należy znać i przestrzegać wszystkich przepisów i regulaminów dotyczących żeglugi po drogach wodnych. Sterujący łodzią powinni ukończyć kurs zasad bezpieczeństwa żeglugi. W USA kursy takie są oferowane przez 1) Służbę Pomocniczą Straży Wybrzeża USA, 2) Power Squadron, 3) Czerwony Krzyż i 3) urząd nadzorujący żeglugę w danym stanie. Informacje na ten temat można uzyskać pod numerem gorącej linii dla motorowodniaków: lub pod numerem informacyjnym Fundacji Boat U.S BOAT. Należy sprawdzić, czy wszyscy na łodzi są właściwie usadowieni. Nie można pozwolić, aby ktokolwiek siedział lub jechał na części łodzi, która do tych celów nie jest przeznaczona. Dotyczy to oparć siedzeń, krawędzi nadburcia, pawęży, dziobu, pokładów, podwyższonych siedzeń do połowów, wszelkich siedzeń obrotowych do połowów oraz każdego miejsca, w którym przypadkowe przyspieszenie, nagłe zatrzymanie, przypadkowa utrata kontroli nad łodzią lub nagły ruch łodzi może spowodować wypadnięcie pasażera za burtę lub rzucenia na pokład łodzi. Pod żadnym pozorem nie wolno na płynącej łodzi przebywać będąc pod wpływem alkoholu lub narkotów (jest to niezgodne z prawem). Alkohol lub narkotyki obniżają zdolność właściwej oceny sytuacji i szybkiego reagowania. Należy przygotować inne osoby do sterowania łodzią. Należy poinstruować przynajmniej jeszcze jedną osobę na pokładzie co do podstaw uruchamiania i obsługi silnika zewnętrznego oraz sterowania łodzią, na wypadek gdyby sterujący utracił zdolność kierowania łodzią lub wypadł za burtę. Wsiadanie pasażerów. Należy zatrzymać silnik łodzi, gdy wsiadają lub wysiadają z niej pasażerowie lub gdy znajdują się oni blisko tyłu (rufy) łodzi. Nie wystarczy jedynie przełączyć silnik na bieg jałowy. Należy zachować czujność. Sterujący łodzią odpowiada prawnie za prowadzenie stałej obserwacji wzrokowej i nasłuchu. Sterujący musi bez problemu widzieć, co dzieje się na łodzi, a zwłaszcza na jej przedzie. Pasażerowie, ładunek lub siedzenia do połowów nie mogą zasłaniać sterującemu pola widzenia, gdy łódź płynie z prędkością większą niż jałowa. Nie wolno płynąć łodzią bezpośrednio za narciarzem wodnym - narciarz może przewrócić się. Przykładowo łódź płynąca z prędkością 40 km/godz. (25 MPH) dogoni narciarza, który upadł 61 m (200 ft.) przed łodzią w ciągu 5 sekund. Uwaga na narciarzy, którzy przewrócili się na wodzie. Gdy łodzi używa się do holowania narciarza wodnego lub podobnego sportu, w sytuacji gdy narciarz przewróci się, wracając po niego należy tak ustawić łódź, by narciarz znajdował się po stronie sterującego łodzią. Sterujący łodzią powinien cały czas widzieć przewróconego narciarza; nigdy nie powinien tyłem podpływać do narciarza lub kogokolwiek znajdującego się w wodzie. 14

23 INFORMACJE OGÓLNE Zgłaszanie wypadków. Sterujący łodziami są prawnie zobowiązani składać raport z wypadku z udziałem łodzi w stanowym urzędzie nadzorującym żeglugę, gdy ich łódź uczestniczyła w wypadku na wodzie. Wypadek z udziałem łodzi należy zgłosić, jeżeli 1) są ofiary śmiertelne lub mogą być ofiary śmiertelne, 2) obrażenia osób wymagają pomocy medycznej wykraczającej poza pierwszą pomoc, 3) uszkodzone zostały łodzie lub inne obiekty, a wartość szkód przekracza 500 dolarów lub 4) nastąpiło całkowite zniszczenie łodzi. O pomoc należy zwrócić się do pracowników miejscowego posterunku. Zapisanie numeru seryjnego Należy zapisać i zachować numer seryjny. Numer seryjny znajduje się na silniku zaburtowym (patrz ilustracja). a Serial Number XXXXXXXX b XXXX H PL XXXX K W KG MAX RPM c B e d XX a - Numer seryjny d - Rok produkcji b - Rok modelowy e - Znak Certified Europe (CE) (jeśli dotyczy) c - Oznaczenie modelu 15

24 Dane techniczne INFORMACJE OGÓLNE Model 350 SCi Moc w KM 350 Kilowaty 261 Ciężar 50,8 cm (20 cali) L oraz CL 308 kg (679 funtów) 63,5 cm (25 cali) XL oraz CXL 318 kg (700 funtów) 76,2 cm (30 cali) XXL oraz CXXL 324 kg (715 funtów) Zakres obr./min przy całkowicie otwartej przepustnicy Obroty jałowe na biegu jałowym obr./min Liczba cylindrów 6 Objętość skokowa cylindra Średnica cylindra Skok Zalecana świeca zapłonowa Odstęp świecy zapłonowej Rozmiar nakrętki sześciokątnej świecy zapłonowej Przełożenie Zalecana benzyna Zalecany olej Ilość oleju w skrzyni biegów obracającej się w prawą stronę Ilość oleju w skrzyni biegów obracającej się w lewą stronę Ilość oleju w silniku z wymianą filtru oleju Wymagany rodzaj akumulatora rozruchowego Wymagany w USA (SAE) typ akumulatora rozruchowego Wymagany międzynarodowy (EN) typ akumulatora rozruchowego cm sześc. (158,5 cid) 82,00 mm (3,2283 cala) 82,00 mm (3,2283 cala) NGK ILFR6G lub NGK ILFR6G-E 0,80 mm (0,032 cala) 16 mm 1,75:1 (16/28 zębów) Patrz Paliwo i olej Patrz Paliwo i olej 1300 ml (44 uncje obj.) 1300 ml (44 uncje obj.) 7,0 l (7,4 kwart am.) akumulator 12 V AGM (Absorbed Glass Mat) 800 min. Marine Cranking Amps (MCA) z min. pojemnością rezerwową RC25 wartości znamionowej 135 minut 1000 min. Cold Cranking Amps (CCA) z min. 180 amperogodz. (Ah) 1. Przy całkowicie nagrzanym silniku. 16

25 Części silnika INFORMACJE OGÓLNE a l k b j i c d h g e a - b - c - d - e - f - Pokrywa górna Pokrywa tylna Szczeliny dolnej pokrywy Płyta antywentylacyjna 19-wypustowy wał napędowy Skrzynia biegów f g - h - i - j - k - l Otwory wlotowe wody chłodzącej Płyty prowadzące trymowania Podwyższenie Otwór do płukania silnika Pomocniczy przełącznik odchylania Filtr paliwa i oddzielacza wody (zainstalowany na łodzi) 17

26 Montaż silnika zaburtowego MONTAŻ! OSTRZEŻENIE Wadliwe zamontowanie silnika zaburtowego może spowodować jego oderwanie od pawęży łodzi, co może doprowadzić do uszkodzeń mienia, poważnych obrażeń lub śmierci. Przed rozpoczęciem eksploatacji silnik zaburtowy musi być właściwie zamontowany za pomocą odpowiedniego sprzętu do montażu. Nie należy rozwijać większej prędkości niż prędkość na biegu jałowym na wodach, gdzie mogą znajdować się podwodne przeszkody, jeżeli silnik zaburtowy nie jest właściwie przymocowany do pawęży. WAŻNE: Informacje dotyczące uzyskania optymalnych osiągów i szczegółowe instrukcje instalacji zawiera instrukcja instalacji silnika zaburtowego dołączona do silnika zaburtowego. Zdecydowanie zalecamy, aby powierzyć montaż silnika i towarzyszących mu akcesoriów dealerowi, zapewni to właściwą instalację i pracę silnika. W przypadku samodzielnego montażu silnika zaburtowego należy zapoznać się z instrukcjami, które zawiera Instrukcja montażu silnika zaburtowego dostarczona wraz z silnikiem zaburtowym. Wybór śruby napędowej Aby uzyskać najwyższe osiągi kombinacji silnika zewnętrznego z łodzią, należy wybrać śrubę napędową, która pozwoli silnikowi pracować w górnej połowie zalecanego zakresu obrotów/minutę przy całkowicie otwartej przepustnicy i normalnym obciążeniu łodzi (patrz Informacje ogólne - Specyfikacje). Taki zakres obrotów/minutę umożliwia większe przyspieszenie przy utrzymaniu maksymalnego poziomu prędkości łodzi Jeżeli zmiana warunków zewnętrznych (np. cieplejsza, wilgotniejsza pogoda, praca przy większym kącie uniesienia, zwiększone obciążenie łodzi lub brudny spód łodzi lub skrzynia biegów) sprawi, że liczba obrotów/ minutę spadnie poniżej zalecanego zakresu, może okazać się potrzebna wymiana lub oczyszczenie śruby napędowej, aby utrzymać wysokie osiągi i zapewnić trwałość silnika zewnętrznego. Należy sprawdzić liczbę obrotów/minutę przy całkowicie otwartej przepustnicy za pomocą dokładnego obrotomierza, z silnikiem wyważonym tak, aby znajdował się w pozycji zrównoważonego sterowania (sterowanie w jedną i drugą stronę wymaga wtedy takiego samego wysiłku), ale żeby nie doprowadzić do oderwania się śruby napędowej. 18

27 TRANSPORT Przewożenie łodzi/silnika zaburtowego na przyczepie Podczas transportowania łodzi na przyczepie silnik zaburtowy powinien być umieszczony i/lub podparty w jeden z następujących sposobów: 1. Jeśli przyczepa łodzi zapewnia wystarczający prześwit pod pojazdem, silnik zaburtowy można odchylić w dół do pionowej pozycji roboczej bez konieczności dodatkowego podpierania go Jeżeli wymagany jest dodatkowy prześwit pod pojazdem, silnik należy unieść do góry i podeprzeć za pomocą pręta podporowego (pozycja do przewozu na przyczepie) i/lub specjalnego mechanizmu podnośnikowego przyczepy (należy do akcesoriów). Informacje zawiera punkt Urządzenia sterujące i kontrolne Czynności związane z odchylaniem silnika

28 TRANSPORT 3. Aby uzyskać maksymalny prześwit pod pojazdem, silnik należy unieść do pozycji całkowicie odchylonej i podeprzeć za pomocą wspornika podporowego do silników zaburtowych i/lub specjalnego mechanizmu podnośnikowego przyczepy (należy do akcesoriów) W przypadku jazdy po przejazdach kolejowych, drogach dojazdowych i podskakiwania przyczepy na nierównościach konieczny jest większy prześwit pod przyczepą. W celu uzyskania szczegółowych zaleceń należy zwrócić się do lokalnego dealera. WAŻNE: Nie należy liczyć na to, że system wspomagania trymowania/odchylania zapewni właściwy prześwit pod przyczepą. System wspomagania trymowania/odchylania nie jest przeznaczony do podtrzymywania silnika podczas przewożenia go na przyczepie. Włączyć bieg do przodu. Zapobiegnie to swobodnemu obracaniu się śruby napędowej podczas przewozu na przyczepie. 20

29 Zalecenia dotyczące paliwa PALIWO I OLEJ WAŻNE: Zastosowanie niewłaściwej benzyny może spowodować uszkodzenie silnika. Uszkodzenie silnika spowodowane zastosowaniem niewłaściwej benzyny traktowane jest jako niewłaściwe użycie silnika i spowodowane tym uszkodzenia nie będą objęte ograniczoną gwarancją. LICZBA OKTANOWA PALIWA Silniki Mercury Marine będą działać poprawnie przy zastosowaniu głównych marek benzyn bezołowiowych, spełniających poniższe wymagania: Poza USA i Kanadą: wymagana jest liczba oktanowa 95. Nie stosować benzyny ołowiowej. BENZYNY ZAWIERAJĄCE ALKOHOL Jeśli benzyna sprzedawana w danym regionie zawiera metanol (alkohol metylowy) albo etanol (alkohol etylowy), należy mieć świadomość pewnych negatywnych zjawisk, które mogą wystąpić. Zjawiska te są groźniejsze w przypadku metanolu. Zwiększanie udziału alkoholu w paliwie może również pogarszać te negatywne zjawiska. Niektóre z tych problemów są spowodowane tym, że alkohol znajdujący się w benzynie może pochłaniać wilgoć z powietrza, co prowadzi do powstania mieszaniny wody i alkoholu, która oddziela się od benzyny w zbiorniku paliwa. Elementy układu paliwowego w silnikach Mercury Marine są odporne na działanie alkoholu w ilości do 10% w benzynie. Nie wiemy, jaką procentową zawartość alkoholu w paliwie może wytrzymać układ paliwowy łodzi. Aby uzyskać dokładne zalecenia na temat części układu paliwowego (baków, przewodów i łączników), należy skontaktować się z producentem łodzi. Należy mieć świadomość tego, że benzyny zawierające alkohol mogą spowodować nasilenie poniższych zjawisk: korozja części metalowych; zużycie części gumowych i z tworzywa sztucznego; przenikanie paliwa przez przewody gumowe; trudności podczas uruchamiania i eksploatacji.! OSTRZEŻENIE Wyciek paliwa stwarza zagrożenie pożarem lub wybuchem, co może być przyczyną poważnych obrażeń lub śmierci. Systematycznie należy sprawdzać, czy podzespoły układu paliwowego są szczelne, czy nie są zmiękczone, stwardniałe, spęczniałe lub nie wykazują śladów korozji, szczególnie po okresie przechowywania. Każdy objaw wycieku lub uszkodzenia wymaga wymiany części przed dalszą eksploatacją silnika. Ze względu na możliwe negatywne działanie alkoholu w benzynie, zalecane jest stosowanie, wszędzie tam gdzie to możliwe, jedynie benzyny niezawierającej alkohol. Jeśli dostępna jest tylko benzyna zawierająca alkohol, lub jeśli nie ma informacji o zawartości alkoholu, wymagane jest zwiększenie częstotliwości kontroli pod kątem wycieków lub zjawisk nietypowych. WAŻNE: W przypadku eksploatowania silnika Mercury Marine z benzyną zawierającą alkohol należy unikać przechowywania benzyny w zbiorniku paliwa przez dłuższe okresy czasu. Długie okresy przechowywania, typowe dla łodzi, stwarzają wyjątkowe problemy. W samochodach benzyny zawierające alkohol są zwykle zużywane, nim zaabsorbują dostateczną ilość wilgoci, która mogłaby wywołać problemy; łodzie natomiast często pozostają nieużywane wystarczająco długo, aby fazy paliwa rozdzieliły się. Dodatkowo w czasie magazynowania może dochodzić do korozji wewnętrznej, jeśli alkohol zmyje ochronny film olejowy z wewnętrznych części. Napełnianie zbiornika paliwa! OSTRZEŻENIE Zapalenie się lub wybuch benzyny grozi kalectwem lub śmiercią. Należy zawsze wyłączać silnik oraz NIE palić papierosów i nie dopuszczać w pobliże płomieni ani iskier podczas napełniania zbiorników paliwa. Zbiorniki paliwa należy napełniać na otwartej przestrzeni, z dala od źródeł ciepła, iskier i otwartego ognia. 21

30 Aby napełnić zbiorniki przenośne, należy je zdjąć z łodzi. PALIWO I OLEJ Zawsze przed napełnianiem zbiorników należy zatrzymać silnik. Nie można całkowicie napełniać zbiorników paliwa, lecz zostawić około 10% pojemności zbiornika nie napełnione. Paliwo zwiększy swą objętość wraz ze wzrostem temperatury i może wyciec pod działaniem ciśnienia, jeżeli zbiornik zostanie napełniony całkowicie. UMIESZCZENIE PRZENOŚNEGO ZBIORNIKA PALIWA W ŁODZI Zbiornik paliwa należy umieścić w łodzi tak, żeby otwór odpowietrzający znajdował się powyżej poziomu paliwa w normalnych warunkach żeglowania. Napełnianie układu paliwowego! OSTRZEŻENIE Paliwo jest palne i wybuchowe. Upewnić się, że zapłon jest wyłączony, a ściągacz linowy ustawiony tak, aby nie można było uruchomić silnika. Podczas serwisowania w otoczeniu silnika nie palić, nie dopuszczać do powstawania iskier i unikać otwartego ognia. W obszarze roboczym powinna być dobra wentylacja; unikać wdychania oparów przez dłuższy czas. Przed podjęciem próby uruchomienia silnika zawsze sprawdzać, czy nie ma wycieków i niezwłocznie wycierać rozlane paliwo. W przypadku pierwszego uruchomienia nowego silnika lub jeśli paliwo skończyło się lub zostało spuszczone przed uruchomieniem silnika należy napełnić układ paliwowy. 1. Upewnić się, że zawór zbiornika paliwa jest otwarty (jeśli wymagane). 2. Przekręcić kluczyk zapłonu do pozycji ON" i pozostawić w tym położeniu przez jedną minutę. Powoduje to włączenie pompy zastrzykowej paliwa. 3. Wyłączyć zapłon i ponownie włączyć go ( ON") na kolejną minutę. 4. Przekręcić kluczyk zapłonu z powrotem do pozycji OFF". Napełnianie układu paliwowego zostało zakończone.! OSTRZEŻENIE Wyciek paliwa stwarza zagrożenie pożarem lub wybuchem, co może być przyczyną poważnych obrażeń lub śmierci. Systematycznie należy sprawdzać, czy podzespoły układu paliwowego są szczelne, czy nie są zmiękczone, stwardniałe, spęczniałe lub nie wykazują śladów korozji, szczególnie po okresie przechowywania. Każdy objaw wycieku lub uszkodzenia wymaga wymiany części przed dalszą eksploatacją silnika. 5. Uruchomić silnik i sprawdzić, czy w układzie nie występują wycieki. W przypadku trudności z uruchomieniem silnika lub ciężkiej pracy silnika sprawdzić, czy spust, miska, filtra i złącza są szczelnie dokręcone. Sprawdzić wszystkie połączenia oraz przewody i upewnić się, że nie są zagięte oraz nie ograniczają przepływu. Zalecenia dotyczące oleju silnikowego Do stosowania w każdej temperaturze zalecana jest atestowana przez NMMA FC-W mieszanka syntetyczna Mercury Verado 25W-50 olejów do silników zaburtowych czterosuwowych o różnej lepkości. Opcjonalnie można zastosować atestowaną przez NMMA FC-W mieszankę syntetyczną Mercury lub Quicksilver 25W-40 olejów do silników zaburtowych czterosuwowych o różnej lepkości. Jeśli zalecane atestowane przez NMMA FC-W oleje do silników Mercury lub Quicksilver nie są dostępne, należy stosować atestowany przez NMMA FC-W olej do silników zaburtowych czterosuwowych o podobnej lepkości, pochodzący od jednego z wiodących producentów. Nr ref. tubki Opis Miejsce stosowania Nr części 152 Olej 25W-50 do czterosuwowych silników zaburtowych Verado Skrzynia korbowa silnika K01 22

31 PALIWO I OLEJ WAŻNE: Stosowanie olejów niezawierających detergentów, mieszanek o różnej lepkości (innych niż atestowany przez NMMA FC-W olej Mercury lub Quicksilver lub atestowany przez NMMA FC-W olej pochodzący od jednego z wiodących producentów), olejów syntetycznych, olejów o niskiej jakości oraz olejów zawierających dodatki stałe nie jest zalecane. VERADO ENGINE OIL OIL CAPACITY: 7.0L (7.4 U.S. qt.) SAE 25W F C 7.0L Sprawdzanie i uzupełnianie oleju silnikowego WAŻNE: Nie przepełniać. Odchylić silnik zaburtowy na zewnątrz/w górę poza położenia pionowe i pozostawić w tej pozycji na około jedną minutę, aby olej spłynął z powrotem do miski olejowej. Podczas sprawdzania poziomu oleju silnik powinien być odchylony do pionu (tj. w położeniu nieodchylonym). W celu uzyskania dokładnego odczytu poziom oleju należy sprawdzać tylko, gdy silnik jest zimny lub nie pracował co najmniej przez ostatnią godzinę. Pojemność olejowa silnika Pojemność w przybliżeniu 7,0 l (7,4 kwarty am.) Nr ref. tubki Opis Miejsce stosowania Nr części 152 Olej 25W-50 do czterosuwowych silników zaburtowych Verado Skrzynia korbowa silnika K01 1. Przed uruchomieniem (zimnego silnika) odchylić silnik na zewnątrz/w górę poza pozycję pionową, aby olej spłynął z powrotem do miski olejowej. Pozostawić silnik w pozycji odchylonej na około jedną minutę. 2. Ustawić silnik w pozycji pionowej (roboczej). 3. Zdjąć górną pokrywę. Patrz Konserwacja - Zdejmowanie i montaż pokrywy. 4. Wyciągnąć pręt wskaźnika. Koniec wskaźnika należy wytrzeć czystą szmatką lub ręcznikiem i włożyć go z powrotem do końca. 5. Wyciągnąć ponownie wskaźnik i sprawdzić poziom oleju. Poziom oleju powinien znajdować się w zakresie roboczym (obszar zakreskowany). 23

32 PALIWO I OLEJ WAŻNE: Nie należy nalewać oleju aż do górnej granicy zakresu roboczego (obszar zakreskowany). Poziom oleju jest prawidłowy, o ile znajduje się on w zakresie roboczym (obszar zakreskowany). a a - Zakres roboczy poziomu oleju Jeśli poziom oleju znajduje się poniżej zakresu roboczego (obszar zakreskowany), należy zdjąć korek wlewu oleju i dodać około500 ml (16 uncji obj.)podanego oleju do silników zaburtowych. Odczekać kilka minut, aż dolana ilość oleju spłynie do miski olejowej i ponownie sprawdzić poziom za pomocą wskaźnika prętowego. Powtórzyć proces, dopóki poziom oleju nie znajdzie się w zakresie roboczym (obszar zakreskowany). Nie należy podejmować prób nalewania oleju aż do górnej granicy zakresu roboczego (obszar zakreskowany) WAŻNE: Należy sprawdzić, czy olej nie jest zanieczyszczony. Olej zanieczyszczony wodą ma mleczny kolor, olej zanieczyszczony paliwem wydziela silny zapach paliwa. Jeśli zauważone zostanie zanieczyszczenie oleju, silnik należy przekazać do przeglądu. 7. Wepchnąć pręt wskaźnika do końca. 8. Ponownie założyć korek wlewu oleju i dokręcić ręcznie. 9. Ponownie założyć pokrywę górną. 24

33 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA Elementy sterujące do montażu na panelu i ich obsługa 1. Poruszanie manetką umożliwia sterowanie zmianą biegów i przepustnicą. Należy popchnąć manetkę do przodu z położenia neutralnego do pierwszej pozycji ustalonej, aby ruszyć do przodu. Dalsze przesuwanie manetki do przodu powoduje zwiększanie prędkości. Należy pociągnąć manetkę do tyłu z położenia neutralnego do pierwszej pozycji ustalonej, aby ruszyć do tyłu. Dalej pchać do tyłu, aby zwiększyć prędkość. N F R Blokada zmiany biegów aby włączyć bieg, należy nacisnąć blokadę zmiany biegów. Blokada zmiany biegów musi być naciśnięta podczas przestawiania manetki z pozycji jałowej Przełącznik trymowania (jeśli należy do wyposażenia) naciśnięcie przełącznika trymowania umożliwia przechylenie silnika w górę lub w dół

34 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA 4. Przycisk przepustnicy umożliwia osobie sterującej łodzią zwiększenie prędkości obrotowej silnika na czas rozgrzewania bez potrzeby załączania biegu. Aby aktywować przepustnicę, należy ustawić dźwignię sterującą w pozycji jałowej. Nacisnąć przycisk przepustnicy, przesuwając manetkę w pozycję ustaloną naprzód. Sygnał dźwiękowy oznacza, że została aktywowana przepustnica. Zwiększać stopień otwarcia przepustnicy, aby zwiększyć obroty silnika. Aby wyłączyć bieg, ustawić manetkę w położeniu neutralnym. Obroty są ograniczone, co zapobiega uszkodzeniu silnika Przycisk włączania/wyłączania umożliwia sterującemu łodzią włączenie/wyłączenie silnika bez użycia kluczyka. Aby możliwe było uruchomienie silnika, włącznik zapłonu musi znajdować się w pozycji włączonej ( ON") Wyłącznik ściągacza linowego wyłącza zapłon zawsze, kiedy operator (jeśli ma podłączony ściągacz) oddali się od swego miejsca na tyle, że wyłącznik uruchomi się. a Wkręt regulacji oporu manetki za pomocą tego wkrętu można zwiększać lub zmniejszać opór manetki (osłona musi być zdjęta). Zabezpieczy to przed niepożądanym przemieszczaniem się manetki w burzliwej wodzie. Wkręt należy dokręcić (zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara), aby zwiększyć opór, lub odkręcić (przeciwnie do kierunku ruchu wskazówek zegara), aby go zmniejszyć. Wyregulować aż do uzyskania pożądanego oporu. 26

35 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA 8. Wkręt regulacji oporu pozycji ustalonej ten wkręt umożliwia zwiększanie lub zmniejszanie siły potrzebnej do poruszenia manetki z pozycji ustalonej (osłona musi być zdjęta). Obrócenie wkrętu zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara zwiększy opór. Wyregulować aż do uzyskania pożądanego oporu. a - + b 5171 a - Wkręt regulacji oporu pozycji ustalonej b - Wkręt regulacji oporu manetki Elementy sterujące konsoli pilota z jedną manetką i ich obsługa 1. Poruszanie manetką umożliwia sterowanie zmianą biegów i przepustnicą. Należy popchnąć manetkę do przodu z położenia neutralnego do pierwszej pozycji ustalonej, aby ruszyć do przodu. Dalsze przesuwanie manetki do przodu powoduje zwiększanie prędkości. Należy pociągnąć manetkę do tyłu z położenia neutralnego do pierwszej pozycji ustalonej, aby ruszyć do tyłu. Dalej ciągnąć do tyłu, aby zwiększyć prędkość. F N R 2. Przełącznik trymowania (jeśli należy do wyposażenia) naciśnięcie przełącznika trymowania umożliwia przechylenie silnika w górę lub w dół

36 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA 3. Wkręt regulacji oporu manetki za pomocą tego wkrętu można zwiększać lub zmniejszać opór manetki (osłona musi być zdjęta). Zabezpieczy to przed niepożądanym przemieszczaniem się manetki pilota w burzliwej wodzie. Aby zwiększyć opór, należy przekręcić wkręt w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara; przekręcić wkręt w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara, aby opór zmniejszyć. Wyregulować do uzyskania żądanego oporu. 4. Wkręt regulacji oporu pozycji ustalonej ten wkręt umożliwia zwiększanie lub zmniejszanie siły potrzebnej do poruszenia manetki z pozycji ustalonej (osłona musi być zdjęta). Obrócenie wkrętu zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara zwiększy opór. Wyregulować do uzyskania żądanego oporu. a b a - Wkręt regulacji oporu pozycji ustalonej b - Wkręt regulacji oporu manetki 5. Klawisze strzałek (naprowadzające) służą do nawigacji po komunikatach funkcji na ekranie System View. 6. Przycisk wyboru służy do wybierania opcji na ekranie System View i potwierdzania wprowadzanych danych. Naciśnięcie i przytrzymanie przycisku wyboru przez dwie sekundy spowoduje zatrzymanie pokazu dla opcji Favorites (Ulubione). Naciśnięcie i przytrzymanie przycisku wyboru przez trzy sekundy spowoduje włączenie funkcji resetowania danych (pod warunkiem, że nie jest włączona funkcja pokazu). Naciśnięcie i przytrzymanie przycisku wyboru przez co najmniej pięć sekund spowoduje ponowne wyświetlenie strony głównej. 7. Dioda Neutral (Bieg neutralny) dioda świeci, gdy silnik jest na biegu jałowym. Dioda miga w trybie przepustnicy. UWAGA: Bieg określany na podstawie położenia siłownika biegów na silniku, a nie położenia manetki. 8. Dioda ACTIVE" (Aktywny) dioda świeci, gdy pilot jest włączony i gotowy do użycia. 28

37 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA 9. Przycisk przepustnicy/wyboru stacji umożliwia osobie sterującej łodzią zwiększenie prędkości obrotowej silnika na czas rozgrzewania bez potrzeby załączania biegu. Aby aktywować przepustnicę, należy ustawić dźwignię sterującą w pozycji jałowej. Nacisnąć przycisk przepustnicy, przesuwając manetkę w pozycję ustaloną naprzód. Rozlegnie się pojedynczy sygnał dźwiękowy, a dioda Neutral" (Bieg jałowy) zacznie migać. Dwukrotny sygnał dźwiękowy oznacza aktywowanie trybu przepustnicy. Zwiększać stopień otwarcia przepustnicy, aby zwiększyć obroty silnika. Aby wyłączyć bieg, ustawić manetkę w położeniu neutralnym i nacisnąć przycisk przepustnicy. Obroty są ograniczone, co zapobiega uszkodzeniu silnika. Naciśnięcie przycisku wyboru stacji, jeżeli ster jest nieaktywny, powoduje rozpoczęcie przeniesienia steru. Zob. Przeniesienie steru. a b e d c 5187 a - b - c - Dioda Neutral (Bieg neutralny) Przycisk wyboru Klawisze strzałek (naprowadzające) d - e - Przycisk przepustnicy/wyboru stacji Dioda Active (Aktywny) PRZENIESIENIE STERU! OSTRZEŻENIE Utrata kontroli nad łodzią grozi poważnymi obrażeniami lub śmiercią. Osoba sterująca łodzią nie może nigdy opuszczać aktywnej stacji podczas pracy silnika na biegu. Przeniesienie steru można przeprowadzać tylko, jeśli przy obu stacjach znajdują się osoby sterujące. Przeniesienie steru przez jedną osobę jest dopuszczalne wyłącznie na biegu jałowym. UWAGA: Podczas zmiany aktywnej stacji zalecane jest włączenie steru. Jeśli sytuacja na to nie pozwala, przeniesienie steru może odbywać się na biegu. UWAGA: Dioda Active" (Aktywny) na pilocie, który przejął sterowanie silnikiem, będzie świeciła. Funkcja przeniesienia steru umożliwia sterującemu łodzią wybór steru, który przejął sterowanie silnikiem. Dwukrotne naciśnięcie przycisku przepustnicy/wyboru stacji pozwala na przeniesienie sterowania silnikiem na inny ster. Po zainicjowaniu funkcji przeniesienia steru układ sterowania automatycznie dopasuje regulację prędkości obrotowej silnika i biegu do ustawienia manetki nowego steru. Wyregulować położenie przepustnicy i biegu za pomocą manetek. UWAGA: Do zakończenia przeniesienia steru potrzeba 10 sekund. Jeżeli przeniesienie steru nie zostanie ukończone, działanie zostanie przerwane i wygenerowany zostanie podwójny sygnał dźwiękowy. Ponowne naciśnięcie przycisku przepustnicy/wyboru stacji spowoduje ponowne zainicjowanie przeniesienia steru. 1. Ustawić dźwignię aktywnego pilota w położeniu neutralnym. 2. Przejść do nieaktywnego steru i umieścić dźwignię w pozycji neutralnej. 29

38 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA 3. Nacisnąć dwukrotnie przycisk przepustnicy/wyboru stacji. Dioda ACTIVE" (Aktywny) zostanie podświetlona, wskazując pilota, który przejął sterowanie silnikiem. a b a b ACTIVE ACTIVE SYNC THROTTLE THROTTLE ONLY ONLY STATION SELECT STAT ION SELECT a - Dioda Active" (Aktywny) b - Przycisk przepustnicy/wyboru stacji 4. Dioda ACTIVE" (Aktywny) na pierwotnym sterze zgaśnie. Synchronizacja sterów przed przeniesieniem steru Jednokrotne naciśnięcie przycisku przepustnicy/wyboru stacji umożliwia sterującemu łodzią dopasowanie (w ciągu 10 sekund) ustawień manetki nowej stacji do ustawień starej (nieaktywnej) stacji. W razie niedopasowania ustawień dioda Neutral" (Bieg neutralny) będzie pulsować. Dioda pulsuje tym szybciej, im manetka jest lepiej dopasowana. Gdy dioda zacznie świecić stale, oznacza to, że manetka jest dopasowana i należy ponownie nacisnąć przycisk przepustnicy/wyboru stacji w celu zakończenia przeniesienia. Spowoduje do zakończenie procesu przeniesienia i przejęcie sterowania przez inną stację. Jeśli przeniesienie steru nie zostanie zakończone w ciągu 10 sekund, przeniesienie zostanie anulowane. Elementy sterujące do montażu w konsoli na podstawie i ich obsługa 1. Poruszanie manetką umożliwia sterowanie zmianą biegów i przepustnicą. Należy popchnąć manetkę do przodu z położenia neutralnego do pierwszej pozycji ustalonej, aby ruszyć do przodu. Dalsze przesuwanie manetki do przodu powoduje zwiększanie prędkości. Należy pociągnąć manetkę do tyłu z położenia neutralnego do pierwszej pozycji ustalonej, aby ruszyć do tyłu. Dalej ciągnąć do tyłu, aby zwiększyć prędkość. N F R

39 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA 2. Przełącznik trymowania (jeśli należy do wyposażenia) naciśnięcie przełącznika trymowania umożliwia przechylenie silnika w górę lub w dół. a a - Przełącznik trymowania Wkręt regulacji oporu manetki za pomocą tego wkrętu można zwiększać lub zmniejszać opór manetki (osłona musi być zdjęta). Zabezpieczy to przed niepożądanym przemieszczaniem się manetki pilota w burzliwej wodzie. Aby zwiększyć opór, należy przekręcić wkręt w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara; przekręcić wkręt w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara, aby opór zmniejszyć. Wyregulować do uzyskania żądanego oporu. 4. Wkręt regulacji oporu pozycji ustalonej ten wkręt umożliwia zwiększanie lub zmniejszanie siły potrzebnej do poruszenia manetki z pozycji ustalonej (osłona musi być zdjęta). Obrócenie wkrętu zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara zwiększy opór. Wyregulować do uzyskania żądanego oporu. a b a - Wkręt regulacji oporu pozycji ustalonej b - Wkręt regulacji oporu manetki 5. Przycisk włączania/wyłączania umożliwia sterującemu łodzią włączenie/wyłączenie silnika bez użycia kluczyka. 6. Dioda Neutral (Bieg neutralny) dioda świeci, gdy silnik jest na biegu jałowym. Dioda miga w trybie przepustnicy. UWAGA: Bieg określany na podstawie położenia siłownika biegów na silniku, a nie położenia manetki. 7. Dioda ACTIVE" (Aktywny) dioda świeci, gdy pilot jest włączony i gotowy do użycia. 31

40 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA 8. Przycisk przepustnicy/wyboru stacji umożliwia osobie sterującej łodzią zwiększenie prędkości obrotowej silnika na czas rozgrzewania bez potrzeby załączania biegu. Aby aktywować przepustnicę, należy ustawić dźwignię sterującą w pozycji jałowej. Nacisnąć przycisk przepustnicy, przesuwając manetkę w pozycję ustaloną naprzód. Rozlegnie się pojedynczy sygnał dźwiękowy, a dioda Neutral" (Bieg jałowy) zacznie migać. Dwukrotny sygnał dźwiękowy oznacza aktywowanie trybu przepustnicy. Zwiększać stopień otwarcia przepustnicy, aby zwiększyć obroty silnika. Aby wyłączyć bieg, ustawić manetkę w położeniu neutralnym i nacisnąć przycisk przepustnicy. Obroty są ograniczone, co zapobiega uszkodzeniu silnika. Naciśnięcie przycisku wyboru stacji, jeżeli ster jest nieaktywny, powoduje rozpoczęcie przeniesienia steru. Zob. Przeniesienie steru. c a START STOP a - b - d Przycisk włączania/wyłączania Przycisk przepustnicy/wyboru stacji c - d - b Dioda Neutral (Bieg neutralny) Dioda Active (Aktywny) PRZENIESIENIE STERU! OSTRZEŻENIE Utrata kontroli nad łodzią grozi poważnymi obrażeniami lub śmiercią. Osoba sterująca łodzią nie może nigdy opuszczać aktywnej stacji podczas pracy silnika na biegu. Przeniesienie steru można przeprowadzać tylko, jeśli przy obu stacjach znajdują się osoby sterujące. Przeniesienie steru przez jedną osobę jest dopuszczalne wyłącznie na biegu jałowym. UWAGA: Podczas zmiany aktywnej stacji zalecane jest włączenie steru. Jeśli sytuacja na to nie pozwala, przeniesienie steru może odbywać się na biegu. UWAGA: Dioda Active" (Aktywny) na pilocie, który przejął sterowanie silnikiem, będzie świeciła. Funkcja przeniesienia steru umożliwia sterującemu łodzią wybór steru, który przejął sterowanie silnikiem. Dwukrotne naciśnięcie przycisku przepustnicy/wyboru stacji pozwala na przeniesienie sterowania silnikiem na inny ster. Po zainicjowaniu funkcji przeniesienia steru układ sterowania automatycznie dopasuje regulację prędkości obrotowej silnika i biegu do ustawienia manetki nowego steru. Wyregulować położenie przepustnicy i biegu za pomocą manetek. UWAGA: Do zakończenia przeniesienia steru potrzeba 10 sekund. Jeżeli przeniesienie steru nie zostanie ukończone, działanie zostanie przerwane i wygenerowany zostanie podwójny sygnał dźwiękowy. Ponowne naciśnięcie przycisku przepustnicy/wyboru stacji spowoduje ponowne zainicjowanie przeniesienia steru. 1. Ustawić dźwignię aktywnego pilota w położeniu neutralnym. 2. Przejść do nieaktywnego steru i umieścić dźwignię w pozycji neutralnej. 32

41 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA 3. Nacisnąć dwukrotnie przycisk przepustnicy/wyboru stacji. Dioda ACTIVE" (Aktywny) zostanie podświetlona, wskazując pilota, który przejął sterowanie silnikiem. a START STOP a - Dioda Active" (Aktywny) b - Przycisk przepustnicy/wyboru stacji b 4. Dioda ACTIVE" (Aktywny) na pierwotnym sterze zgaśnie. Synchronizacja sterów przed przeniesieniem steru Jednokrotne naciśnięcie przycisku przepustnicy/wyboru stacji umożliwia sterującemu łodzią dopasowanie (w ciągu 10 sekund) ustawień manetki nowej stacji do ustawień starej (nieaktywnej) stacji. W razie niedopasowania ustawień dioda Neutral" (Bieg neutralny) będzie pulsować. Dioda pulsuje tym szybciej, im manetka jest lepiej dopasowana. Gdy dioda zacznie świecić stale, oznacza to, że manetka jest dopasowana i należy ponownie nacisnąć przycisk przepustnicy/wyboru stacji w celu zakończenia przeniesienia. Spowoduje do zakończenie procesu przeniesienia i przejęcie sterowania przez inną stację. Jeśli przeniesienie steru nie zostanie zakończone w ciągu 10 sekund, przeniesienie zostanie anulowane. Elementy sterujące konsoli pilota z dwoma manetkami i ich obsługa 1. Poruszanie manetką umożliwia sterowanie zmianą biegów i przepustnicą. Należy popchnąć manetkę do przodu z położenia neutralnego do pierwszej pozycji ustalonej, aby ruszyć do przodu. Dalsze przesuwanie manetki do przodu powoduje zwiększanie prędkości. Należy pociągnąć manetkę do tyłu z położenia neutralnego do pierwszej pozycji ustalonej, aby ruszyć do tyłu. Dalej pchać do tyłu, aby zwiększyć prędkość. F N R 2. Przełącznik trymowania (jeśli należy do wyposażenia) naciśnięcie przełącznika trymowania umożliwia przechylenie silnika w górę lub w dół

42 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA 3. Wkręt regulacji oporu manetki za pomocą tego wkrętu można zwiększać lub zmniejszać opór manetki (osłona musi być zdjęta). Zabezpieczy to przed niepożądanym przemieszczaniem się manetki w burzliwej wodzie. Aby zwiększyć opór, należy przekręcić wkręt w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara; przekręcić wkręt w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara, aby opór zmniejszyć. Wyregulować do uzyskania żądanego oporu. 4. Wkręt regulacji oporu pozycji ustalonej ten wkręt umożliwia zwiększanie lub zmniejszanie siły potrzebnej do poruszenia manetki z pozycji ustalonej (osłona musi być zdjęta). Obrócenie wkrętu zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara zwiększy opór. Wyregulować do uzyskania żądanego oporu. a b a - Wkręt regulacji oporu pozycji ustalonej b - Wkręt regulacji oporu manetki 5. Przycisk przepustnicy/wyboru stacji umożliwia osobie sterującej łodzią zwiększenie prędkości obrotowej silnika na czas rozgrzewania bez potrzeby załączania biegu. Aby aktywować przepustnicę, należy ustawić dźwignię sterującą w pozycji jałowej. Nacisnąć przycisk przepustnicy, przesuwając manetkę w pozycję ustaloną naprzód. Rozlegnie się pojedynczy sygnał dźwiękowy, a dioda Neutral" (Bieg jałowy) zacznie migać. Dwukrotny sygnał dźwiękowy oznacza aktywowanie trybu przepustnicy. Zwiększać stopień otwarcia przepustnicy, aby zwiększyć obroty silnika. Aby wyłączyć bieg, ustawić manetkę w położeniu neutralnym i nacisnąć przycisk przepustnicy. Obroty są ograniczone, co zapobiega uszkodzeniu silnika. Naciśnięcie przycisku wyboru stacji, jeżeli ster jest nieaktywny, powoduje rozpoczęcie przeniesienia steru. Zob. Przeniesienie steru. 6. Klawisze strzałek (naprowadzające) służą do nawigacji po komunikatach funkcji na ekranie System View. 7. Przycisk wyboru służy do wybierania opcji na ekranie System View i potwierdzania wprowadzanych danych. Naciśnięcie i przytrzymanie przycisku wyboru przez dwie sekundy spowoduje zatrzymanie pokazu dla opcji Favorites (Ulubione). Naciśnięcie i przytrzymanie przycisku wyboru przez trzy sekundy spowoduje włączenie funkcji resetowania danych (pod warunkiem, że nie jest włączona funkcja pokazu). Naciśnięcie i przytrzymanie przycisku wyboru przez co najmniej pięć sekund spowoduje ponowne wyświetlenie strony głównej. 8. Diody Neutral (Bieg neutralny) diody świecą, gdy silniki są na biegu jałowym. W trybie przepustnicy silników diody pulsują. UWAGA: Bieg określany na podstawie położenia siłownika biegów na silniku, a nie położenia manetki. 9. Dioda ACTIVE" (Aktywny) dioda świeci, gdy pilot jest włączony i gotowy do użycia. 34

43 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA 10. Dioda SYNC (Synchronizacja) dioda świeci, gdy zacznie działać funkcja automatycznej synchronizacji obrotów dwóch silników za pośrednictwem układu DTS. a b c ACTIVE THROTTLE ONLY SYNC STATION SELECT f e d 5270 a - Diody Neutral (Bieg neutralny) d - Dioda SYNC (Synchronizacja) b - Przycisk wyboru e - Przycisk przepustnicy/wyboru stacji c - Klawisze strzałek (naprowadzające) f - Dioda Active (Aktywny) SYNCHRONIZOWANIE SILNIKÓW Funkcja automatycznej synchronizacji, jeśli jest załączona, automatycznie dopasuje prędkość obrotową silników do prędkości silnika sterburty. Automatyczna synchronizacja silnika uruchamia się automatycznie, gdy prędkość obrotowa silników przez dwie sekundy jest większa niż 900 obr./min., a manetki pilotów są ustawione w odległości 10% od siebie. Dioda SYNC" (Synchronizacja) zaświeci po zsynchronizowaniu silników. Automatyczna synchronizacja będzie działać aż do otwarcia się przepustnicy do 95%. Aby wyłączyć, należy przesunąć jedną z manetek lub obie tak, aby ich ustawienie względem siebie różniło się o 10%, zmniejszyć prędkość obrotową silnika poniżej 900 obr./ min lub zwiększyć prędkość powyżej 95%. ACTIVE SYNC THROTTLE ONLY STAT ION SELECT PRZENIESIENIE STERU! OSTRZEŻENIE Utrata kontroli nad łodzią grozi poważnymi obrażeniami lub śmiercią. Osoba sterująca łodzią nie może nigdy opuszczać aktywnej stacji podczas pracy silnika na biegu. Przeniesienie steru można przeprowadzać tylko, jeśli przy obu stacjach znajdują się osoby sterujące. Przeniesienie steru przez jedną osobę jest dopuszczalne wyłącznie na biegu jałowym. UWAGA: Podczas zmiany aktywnej stacji zalecane jest włączenie steru. Jeśli sytuacja na to nie pozwala, przeniesienie steru może odbywać się na biegu. UWAGA: Dioda Active" (Aktywny) na pilocie, który przejął sterowanie silnikiem, będzie świeciła. 35

44 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA Funkcja przeniesienia steru umożliwia sterującemu łodzią wybór steru, który przejął sterowanie silnikiem. Dwukrotne naciśnięcie przycisku przepustnicy/wyboru stacji pozwala na przeniesienie sterowania silnikiem na inny ster. Po zainicjowaniu funkcji przeniesienia steru układ sterowania automatycznie dopasuje regulację prędkości obrotowej silnika i biegu do ustawienia manetki nowego steru. Wyregulować położenie przepustnicy i biegu za pomocą manetek. UWAGA: Do zakończenia przeniesienia steru potrzeba 10 sekund. Jeżeli przeniesienie steru nie zostanie ukończone, działanie zostanie przerwane i wygenerowany zostanie podwójny sygnał dźwiękowy. Ponowne naciśnięcie przycisku przepustnicy/wyboru stacji spowoduje ponowne zainicjowanie przeniesienia steru. 1. Ustawić dźwignię aktywnego pilota w położeniu neutralnym. 2. Przejść do nieaktywnego steru i umieścić dźwignię w pozycji neutralnej. 3. Nacisnąć dwukrotnie przycisk przepustnicy/wyboru stacji. Dioda ACTIVE" (Aktywny) zostanie podświetlona, wskazując pilota, który przejął sterowanie silnikiem. a b a b ACTIVE ACTIVE SYNC THROTTLE THROTTLE ONLY ONLY STATION SELECT STAT ION SELECT a - Dioda Active" (Aktywny) b - Przycisk przepustnicy/wyboru stacji 4. Dioda ACTIVE" (Aktywny) na pierwotnym sterze zgaśnie. Synchronizacja sterów przed przeniesieniem steru Jednokrotne naciśnięcie przycisku przepustnicy/wyboru stacji umożliwia sterującemu łodzią dopasowanie (w ciągu 10 sekund) ustawień manetki nowej stacji do ustawień starej (nieaktywnej) stacji. W razie niedopasowania ustawień dioda Neutral" (Bieg neutralny) będzie pulsować. Dioda pulsuje tym szybciej, im manetka jest lepiej dopasowana. Gdy dioda zacznie świecić stale, oznacza to, że manetka jest dopasowana i należy ponownie nacisnąć przycisk przepustnicy/wyboru stacji w celu zakończenia przeniesienia. Spowoduje do zakończenie procesu przeniesienia i przejęcie sterowania przez inną stację. Jeśli przeniesienie steru nie zostanie zakończone w ciągu 10 sekund, przeniesienie zostanie anulowane. Elementy sterujące klawiatury CAN konsoli pilota z dwoma manetkami i ich obsługa 1. Poruszanie manetką umożliwia sterowanie zmianą biegów i przepustnicą. Należy popchnąć manetkę do przodu z położenia neutralnego do pierwszej pozycji ustalonej, aby ruszyć do przodu. Dalsze przesuwanie manetki do przodu powoduje zwiększanie prędkości. Należy pociągnąć manetkę do tyłu z położenia neutralnego do pierwszej pozycji ustalonej, aby ruszyć do tyłu. Dalej pchać manetkę do tyłu, aby zwiększyć prędkość. F N R

45 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA 2. Przełącznik trymowania (jeśli należy do wyposażenia) naciśnięcie przełącznika trymowania umożliwia przechylenie silnika w górę lub w dół. - N E U T R A L TROLL + TRANSFER SYNC 1 LEVER THROTTLE ONLY DOCK Diody NEUTRAL" (Bieg jałowy) diody świecą, gdy silnik jest na biegu jałowym. W trybie przepustnicy silników diody pulsują. UWAGA: Bieg określany na podstawie położenia siłownika biegów na silniku, a nie położenia manetki. 4. Przycisk Troll (Troling) naciśnięcie przycisku TROLL" aktywuje funkcję kontroli trolingu. Funkcja kontroli trolingu umożliwia sterującemu łodzią ustawienie obrotów silnika tak, aby prędkość żeglowna lub prędkość przy wykonywaniu manewrów była mała. W celu aktywacji należy przesunąć manetki do przodu do pozycji ustalonej i nacisnąć przycisk. Przyciski - lub + umożliwiają zwiększanie i zmniejszanie prędkości; obroty maksymalne to 1000 obr./min. Po ustawieniu żądanej prędkości dla kontroli trolingu i wyłączeniu funkcji system zapamiętuje ustawienia i po ponownym załączeniu funkcji powróci do ustawionej prędkości. Aby wyłączyć kontrolę trolingu, należy zacisnąć przycisk TROLL" (Troling), przesunąć manetkę na inną prędkość lub zmienić bieg na neutralny. 5. Przycisk Transfer (Przeniesienie) naciśnięcie przycisku TRANSFER" (Przeniesienie) umożliwia przeniesienie sterowania silnikiem na inny ster. Zob. Przeniesienie steru. 6. Przycisk Dock (Dokowanie) naciśnięcie przycisku DOCK" (Dokowanie) powoduje włączenie trybu dokowania. W trybie dokowania zmniejszana jest wydajność przepustnicy do około 50% normalnego otwarcia. Aby wyłączyć tryb dokowania, należy ustawić bieg jałowy i nacisnąć przycisk DOCK" (Dokowanie). 7. Przycisk przepustnicy umożliwia osobie sterującej łodzią zwiększenie prędkości obrotowej silnika na czas rozgrzewania bez potrzeby załączania biegu. Aby aktywować przepustnicę, należy ustawić dźwignię sterującą w pozycji jałowej. Nacisnąć przycisk przepustnicy i przesunąć manetkę w pozycję ustaloną naprzód. Rozlegnie się pojedynczy sygnał dźwiękowy, a dioda Neutral" (Bieg jałowy) zacznie migać. Dwukrotny sygnał dźwiękowy oznacza aktywowanie trybu przepustnicy. Zwiększać stopień otwarcia przepustnicy, aby zwiększyć obroty silnika. Aby wyłączyć bieg, ustawić manetkę w położeniu neutralnym i nacisnąć przycisk przepustnicy. Obroty są ograniczone, co zapobiega uszkodzeniu silnika. 8. Przycisk 1 lever (Dźwignia 1) naciśnięcie przycisku 1 LEVER" (Dźwignia 1) powoduje włączenie trybu jednej dźwigni. Tryb jednej dźwigni umożliwia sterowanie silnikiem i zmianą biegów za pomocą manetki po stronie lewej burty. Aby wyłączyć tryb jednej dźwigni, należy ustawić bieg jałowy i nacisnąć przycisk 1 LEVER" (Dźwignia 1). 37

46 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA 9. Przycisk Sync (Synchronizacja) naciśnięcie przycisku SYNC" (Synchronizacja) powoduje włączenie lub wyłączenie funkcji automatycznej synchronizacji. Zob. Synchronizowanie silników. a N E U T R A L NEUTRAL b - SYNC TROLL + TRANSFER c g 1 LEVER THROTTLE ONLY DOCK f e d a - b - c - d - Diody Neutral (Bieg neutralny) Przycisk Troll (Troling) Przycisk Transfer (Przeniesienie) Przycisk Dock (Dokowanie) e - Tryb przepustnicy f - Przycisk 1 lever (Dźwignia 1) g - Przycisk Sync (Synchronizacja) 10. Wkręt regulacji oporu manetki za pomocą tego wkrętu można zwiększać lub zmniejszać opór manetki (osłona musi być zdjęta). Zabezpieczy to przed niepożądanym przemieszczaniem się manetki w burzliwej wodzie. Aby zwiększyć opór, należy przekręcić wkręt w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara; przekręcić wkręt w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara, aby opór zmniejszyć. Wyregulować aż do uzyskania żądanego oporu. 11. Wkręt regulacji oporu pozycji ustalonej ten wkręt umożliwia zwiększanie lub zmniejszanie siły potrzebnej do poruszenia manetki z pozycji ustalonej (osłona musi być zdjęta). Obrócenie wkrętu zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara zwiększy opór. Wyregulować aż do uzyskania żądanego oporu. a b a - Wkręt regulacji oporu pozycji ustalonej b - Wkręt regulacji oporu manetki 38

47 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA SYNCHRONIZOWANIE SILNIKÓW Funkcja automatycznej synchronizacji, jeśli jest załączona, automatycznie dopasuje prędkość obrotową silników do prędkości silnika sterburty. Aby włączyć lub wyłączyć funkcję automatycznej synchronizacji, należy nacisnąć przycisk SYNC" (Synchronizacja) na klawiaturze CAN. Jeżeli dioda Sync (Synchronizacja) jest żółta, przycisk SYNC" (Synchronizacja) został naciśnięty, ale warunki do uruchomienia automatycznej synchronizacji nie są odpowiednie. Jeżeli dioda świeci na czerwono, synchronizacja silnika rozpoczęła się. Synchronizacja silnika będzie trwać, dopóki jego prędkość obrotowa przez dwie sekundy nie będzie wynosiła 900 obr./min, manetki pilotów nie zostaną ustawione w odległości 10% od siebie, a stopień otwarcia przepustnicy nie będzie mniejszy niż 95%. Aby wyłączyć funkcję automatycznej synchronizacji, należy nacisnąć przycisk SYNC" (Synchronizacja). NEUTRAL - TROLL + SYNC TRANSFER 1 LEVER THROTTLE ONLY DOCK PRZENIESIENIE STERU! OSTRZEŻENIE Utrata kontroli nad łodzią grozi poważnymi obrażeniami lub śmiercią. Osoba sterująca łodzią nie może nigdy opuszczać aktywnej stacji podczas pracy silnika na biegu. Przeniesienie steru można przeprowadzać tylko, jeśli przy obu stacjach znajdują się osoby sterujące. Przeniesienie steru przez jedną osobę jest dopuszczalne wyłącznie na biegu jałowym. UWAGA: Podczas przeniesienia stacji zalecane jest ustawienie manetki w położeniu neutralnym. Jeśli sytuacja na to nie pozwala, przeniesienie steru może odbywać się na biegu. Funkcja przeniesienia steru umożliwia sterującemu łodzią wybór steru, który przejął sterowanie silnikiem. Dwukrotne naciśnięcie przycisku TRANSFER" (Przeniesienie napędu) pozwala na przeniesienie sterowania silnikiem na inny ster. Po zainicjowaniu funkcji przeniesienia steru układ sterowania automatycznie dopasuje regulację prędkości obrotowej silnika i biegu do ustawienia manetki nowego steru. Wyregulować położenie przepustnicy i biegu za pomocą manetek. Po naciśnięciu przycisku TRANSFER" dioda funkcji przeniesienia włączy się i wygenerowany zostanie pojedynczy sygnał dźwiękowy. Ponowne naciśnięcie przycisku TRANSFER" (Przeniesienie) umożliwi zakończenie przeniesienia steru. Po zakończeniu przeniesienia steru wygenerowany zostanie kolejny sygnał dźwiękowy, a dioda funkcji przeniesienia wyłączy się. 39

48 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA UWAGA: Do zakończenia przeniesienia steru potrzeba 10 sekund. Jeżeli przeniesienie steru nie zostanie ukończone, działanie zostanie przerwane i wygenerowany zostanie podwójny sygnał dźwiękowy. Ponowne naciśnięcie przycisku TRANSFER" (Przeniesienie) spowoduje ponowne zainicjowanie przeniesienia steru. NEUTRAL - TROLL + SYNC TRANSFER 1 LEVER THROTTLE ONLY DOCK Synchronizacja sterów przed przeniesieniem Naciśnięcie przycisku TRANSFER" (Przeniesienie) umożliwia sterującemu dopasowanie (w ciągu 10 sekund) ustawień manetki nowego steru do ustawień manetki starego (nieaktywnego) steru. W razie niedopasowania ustawień będą pulsować diody Neutral" (Bieg neutralny). Dioda pulsuje tym szybciej, im manetki są lepiej dopasowane. Gdy dioda zacznie świecić stale, oznacza to, że manetki są dopasowane i należy ponownie nacisnąć przycisk w celu zakończenia przeniesienia. Spowoduje do zakończenie procesu przeniesienia i przejęcie sterowania przez inną stację. Jeśli przeniesienie steru nie zostanie zakończone w ciągu 10 sekund, czynność zostanie anulowana. Elementy sterujące i ich obsługa w trybie śledzenia STEROWANIE PRZEPUSTNICĄ I ZMIANĄ BIEGÓW KONFIGURACJI Z TRZEMA SILNIKAMI Ruch manetek w trybie zdalnego sterowania umożliwia operatorowi łodzi na regulację prędkości silnika przez przepustnicę i zmianę położenia dźwignia zmiany biegów wszystkich trzech silników. Funkcja przepustnicy i zmiany biegów zależy od tego, jakie silniki pracują. Należy zapoznać się z poniższą tabelą. Silnik po stronie lewej burty Silnik centralny Silnik po stronie sterburty Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Wył. Funkcja manetki Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Przepustnica silnika centralnego = średnia silników po lewej stronie i po stronie sterburty Zmiana biegów silnika centralnego = neutralny dopóki oba silniki nie będą na tym samym biegu Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie lewej burty i sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty 40

49 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA Silnik po stronie lewej burty Silnik centralny Silnik po stronie sterburty Wył. Pracuje Pracuje Pracuje Wył. Pracuje Pracuje Wył. Wył. Wył. Wył. Pracuje Wył. (włączony zapłon) Pracuje Wył. (włączony zapłon) Funkcja manetki Przepustnica i zmiana biegów silnika centralnego = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Przepustnica i zmiana biegów silnika centralnego = neutralny/ jałowy, dopóki obie manetki nie będą na tym samym biegu Wyłączenie jednego z silników zewnętrznych w czasie pływania spowoduje, że dla silnika środkowego wymuszony zostanie bieg neutralny/jałowy. Praca silnika centralnego może zostać wznowiona przez przesunięcie manetki pracującego silnika zewnętrznego z powrotem do położenia neutralnego i ponowne załączenie. Obroty i bieg silnika centralnego będą sterowane przez pracujący silnik zewnętrzny. Wyłączenie silnika centralnego w czasie pływania nie ma wpływu na działanie silników zewnętrznych. Jeżeli w czasie pływania dojdzie do usterki, która powoduje, że jeden z silników zewnętrznych pracuje na wymuszonym biegu neutralnym/jałowym, silnik centralny również zacznie pracować w trybie wymuszonego biegu neutralnego/jałowego. Praca silnika centralnego może zostać wznowiona przez przesunięcie manetki pracującego silnika zewnętrznego z powrotem do położenia neutralnego i ponowne załączenie. STEROWANIE PRZEPUSTNICĄ I ZMIANĄ BIEGÓW KONFIGURACJI Z CZTEREMA SILNIKAMI Ruch manetek w trybie zdalnego sterowania umożliwia operatorowi łodzi na regulację prędkości silnika przez przepustnicę i zmianę położenia dźwigni zmiany biegów wszystkich czterech silników. Funkcja przepustnicy i zmiany biegów zależy od tego, jakie silniki pracują. Należy zapoznać się z poniższą tabelą. 41

50 Zewnętrzny silnik po stronie lewej burty FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA Wewnętrzny silnik po stronie lewej burty Wewnętrzny silnik po stronie sterburty Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Wył. Wył. Wył. Wył. Pracuje Pracuje Wył. (włączony zapłon) Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Zewnętrzny silnik po stronie sterburty Wył. (włączony zapłon) Funkcja manetki Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego i zewnętrznego po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego i zewnętrznego po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie prawej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego i zewnętrznego po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego i zewnętrznego po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie prawej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty 42

51 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA Zewnętrzny silnik po stronie lewej burty Wył. (wyłączony zapłon) Wewnętrzny silnik po stronie lewej burty Wewnętrzny silnik po stronie sterburty Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Wył. Wył. Pracuje Wył. (włączony zapłon) Pracuje Pracuje Zewnętrzny silnik po stronie sterburty Wył. (wyłączony zapłon) Wył. (włączony zapłon) Funkcja manetki Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika zewnętrznego po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika zewnętrznego po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Wyłączenie zewnętrznego silnika po stronie sterburty w czasie pływania spowoduje, że dla silnika wewnętrznego po stronie sterburty wymuszony zostanie bieg neutralny/jałowy. Praca silnika wewnętrznego może zostać wznowiona przez włączenie zapłonu zewnętrznego silnika po stronie sterburty za pomocą kluczyka, przesunięcie manetki silnika po stronie sterburty do położenia neutralnego i ponowne załączenie. Sterowanie prędkością obrotową silnika wewnętrznego i zmianą biegów będzie się wówczas odbywało za pomocą manetki po stronie sterburty. 43

52 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA Wyłączenie zewnętrznego silnika po stronie lewej burty w czasie pływania spowoduje, że dla silnika wewnętrznego po stronie lewej burty wymuszony zostanie bieg neutralny/jałowy. Praca silnika wewnętrznego może zostać wznowiona przez włączenie zapłonu zewnętrznego silnika po stronie lewej burty za pomocą kluczyka, przesunięcie manetki silnika po stronie lewej burty do położenia neutralnego i ponowne załączenie. Sterowanie prędkością obrotową silnika wewnętrznego i zmianą biegów będzie się wówczas odbywało za pomocą manetki po stronie lewej burty. Wyłączenie silników wewnętrznych w czasie pływania nie ma wpływu na działanie silników zewnętrznych. Jeżeli w czasie pływania dojdzie do usterki, która powoduje, że silnik zewnętrzny po stronie sterburty pracuje na wymuszonym biegu neutralnym/jałowym, silnik wewnętrzny po stronie sterburty również zacznie pracować w trybie wymuszonego biegu neutralnego/jałowego. Praca silnika wewnętrznego może zostać wznowiona przez przesunięcie manetki silnika po stronie sterburty z powrotem do położenia neutralnego i ponowne załączenie. Jeżeli w czasie pływania dojdzie do usterki, która powoduje, że silnik zewnętrzny po stronie lewej burty pracuje na wymuszonym biegu neutralnym/jałowym, silnik wewnętrzny po stronie lewej burty również zacznie pracować w trybie wymuszonego biegu neutralnego/jałowego. Praca silnika wewnętrznego może zostać wznowiona przez przesunięcie manetki silnika po stronie lewej burty z powrotem do położenia neutralnego i ponowne załączenie. FUNKCJE PRZEŁĄCZNIKA TRYMOWANIA I KLAWIATURY 1. Przełącznik trymowania (jeśli należy do wyposażenia) służy do sterowania trymem wszystkich silników. Do trymowania każdego silnika osobno wymagany jest dodatkowy panel przełącznika trymowania. B O T H N E U T R A L S E L E C T S Y N C A C T I V E T H R O T T L E O N L Y S T A T I O N S E L E C T Przycisk przepustnicy/wyboru stacji umożliwia osobie sterującej łodzią zwiększenie prędkości obrotowej silnika na czas rozgrzewania bez potrzeby załączania biegu. Aby aktywować przepustnicę, należy ustawić dźwignię sterującą w pozycji jałowej. Nacisnąć przycisk przepustnicy, przesuwając manetkę w pozycję ustaloną naprzód. Rozlegnie się pojedynczy sygnał dźwiękowy, a dioda Neutral" (Bieg jałowy) zacznie migać. Dwukrotny sygnał dźwiękowy oznacza aktywowanie trybu przepustnicy. Zwiększać stopień otwarcia przepustnicy, aby zwiększyć obroty silnika. Aby wyłączyć bieg, ustawić manetkę w położeniu neutralnym i nacisnąć przycisk przepustnicy. Obroty są ograniczone, co zapobiega uszkodzeniu silnika. Naciśnięcie przycisku wyboru stacji, jeżeli ster jest nieaktywny, powoduje rozpoczęcie przeniesienia steru. Zob. Przeniesienie steru. 3. Klawisze strzałek (naprowadzające) służą do nawigacji po komunikatach funkcji na ekranie System View. 4. Przycisk wyboru służy do wybierania opcji na ekranie System View i potwierdzania wprowadzanych danych. Naciśnięcie i przytrzymanie przycisku wyboru przez dwie sekundy spowoduje zatrzymanie pokazu dla opcji Favorites (Ulubione). Naciśnięcie i przytrzymanie przycisku wyboru przez trzy sekundy spowoduje włączenie funkcji resetowania danych (pod warunkiem, że nie jest włączona funkcja pokazu). Naciśnięcie i przytrzymanie przycisku wyboru przez co najmniej pięć sekund spowoduje ponowne wyświetlenie strony głównej. 5. Diody Neutral (Bieg neutralny) diody świecą, gdy silniki są na biegu jałowym. W trybie przepustnicy silników diody pulsują. 44

53 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA UWAGA: Bieg określany na podstawie położenia siłownika biegów na silniku, a nie położenia manetki. 6. Dioda ACTIVE" (Aktywny) dioda świeci, gdy pilot jest włączony i gotowy do użycia. 7. Dioda Sync (Synchronizacja) dioda SYNC" (Synchronizacja) świeci, gdy zacznie działać funkcja automatycznej synchronizacji obrotów silników za pośrednictwem układu DTS. a NEUTRAL b SELECT c ACTIVE THROTTLE ONLY SYNC STATION SELECT f e d a - Diody Neutral (Bieg neutralny) d - Dioda Sync (Synchronizacja) b - Przycisk wyboru e - Przycisk przepustnicy/wyboru stacji c - Klawisze strzałek (naprowadzające) f - Dioda Active (Aktywny) SYNCHRONIZOWANIE SILNIKÓW Funkcja automatycznej synchronizacji, jeśli jest załączona, automatycznie dopasuje prędkość obrotową silników do prędkości silnika sterburty. Automatyczna synchronizacja silnika uruchamia się automatycznie, gdy prędkość obrotowa silników przez dwie sekundy jest większa niż 900 obr./min., a manetki pilotów są ustawione w odległości 10% od siebie. Dioda SYNC" (Synchronizacja) zaświeci po zsynchronizowaniu silników. Automatyczna synchronizacja będzie działać aż do otwarcia się przepustnicy do 95%. Aby wyłączyć, należy przesunąć jedną z manetek lub obie tak, aby ich ustawienie względem siebie różniło się o 10%, zmniejszyć prędkość obrotową silnika poniżej 900 obr./ min lub zwiększyć prędkość powyżej 95%. ACTIVE SYNC THROTTLE ONLY STAT ION SELECT PRZENIESIENIE STERU! OSTRZEŻENIE Utrata kontroli nad łodzią grozi poważnymi obrażeniami lub śmiercią. Osoba sterująca łodzią nie może nigdy opuszczać aktywnej stacji podczas pracy silnika na biegu. Przeniesienie steru można przeprowadzać tylko, jeśli przy obu stacjach znajdują się osoby sterujące. Przeniesienie steru przez jedną osobę jest dopuszczalne wyłącznie na biegu jałowym. UWAGA: Podczas zmiany aktywnej stacji zalecane jest włączenie steru. Jeśli sytuacja na to nie pozwala, przeniesienie steru może odbywać się na biegu. UWAGA: Dioda Active" (Aktywny) na pilocie, który przejął sterowanie silnikiem, będzie świeciła. 45

54 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA Funkcja przeniesienia steru umożliwia sterującemu łodzią wybór steru, który przejął sterowanie silnikiem. Dwukrotne naciśnięcie przycisku przepustnicy/wyboru stacji pozwala na przeniesienie sterowania silnikiem na inny ster. Po zainicjowaniu funkcji przeniesienia steru układ sterowania automatycznie dopasuje regulację prędkości obrotowej silnika i biegu do ustawienia manetki nowego steru. Wyregulować położenie przepustnicy i biegu za pomocą manetek. UWAGA: Do zakończenia przeniesienia steru potrzeba 10 sekund. Jeżeli przeniesienie steru nie zostanie ukończone, działanie zostanie przerwane i wygenerowany zostanie podwójny sygnał dźwiękowy. Ponowne naciśnięcie przycisku przepustnicy/wyboru stacji spowoduje ponowne zainicjowanie przeniesienia steru. 1. Ustawić dźwignię aktywnego pilota w położeniu neutralnym. 2. Przejść do nieaktywnego steru i umieścić dźwignię w pozycji neutralnej. 3. Nacisnąć dwukrotnie przycisk przepustnicy/wyboru stacji. Dioda ACTIVE" (Aktywny) zostanie podświetlona, wskazując pilota, który przejął sterowanie silnikiem. a b a b ACTIVE ACTIVE SYNC THROTTLE THROTTLE ONLY ONLY STATION SELECT STAT ION SELECT a - Dioda Active" (Aktywny) b - Przycisk przepustnicy/wyboru stacji 4. Dioda ACTIVE" (Aktywny) na pierwotnym sterze zgaśnie. Synchronizacja sterów przed przeniesieniem steru Jednokrotne naciśnięcie przycisku przepustnicy/wyboru stacji umożliwia sterującemu łodzią dopasowanie (w ciągu 10 sekund) ustawień manetki nowej stacji do ustawień starej (nieaktywnej) stacji. W razie niedopasowania ustawień dioda Neutral" (Bieg neutralny) będzie pulsować. Dioda pulsuje tym szybciej, im manetka jest lepiej dopasowana. Gdy dioda zacznie świecić stale, oznacza to, że manetka jest dopasowana i należy ponownie nacisnąć przycisk przepustnicy/wyboru stacji w celu zakończenia przeniesienia. Spowoduje do zakończenie procesu przeniesienia i przejęcie sterowania przez inną stację. Jeśli przeniesienie steru nie zostanie zakończone w ciągu 10 sekund, przeniesienie zostanie anulowane. Elementy sterujące sterowania w trybie śledzenia z łączem CAN i ich obsługa STEROWANIE PRZEPUSTNICĄ I ZMIANĄ BIEGÓW KONFIGURACJI Z TRZEMA SILNIKAMI Ruch manetek w trybie zdalnego sterowania umożliwia operatorowi łodzi na regulację prędkości silnika przez przepustnicę i zmianę położenia dźwignia zmiany biegów wszystkich trzech silników. Funkcja przepustnicy i zmiany biegów zależy od tego, jakie silniki pracują. Należy zapoznać się z poniższą tabelą. Silnik po stronie lewej burty Silnik centralny Silnik po stronie sterburty Pracuje Pracuje Pracuje Funkcja manetki Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty 46

55 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA Silnik po stronie lewej burty Silnik centralny Silnik po stronie sterburty Pracuje Pracuje Wył. Wył. Pracuje Pracuje Pracuje Wył. Pracuje Pracuje Wył. Wył. Wył. Wył. Pracuje Wył. (włączony zapłon) Pracuje Wył. (włączony zapłon) Funkcja manetki Przepustnica silnika centralnego = średnia silników po lewej stronie i po stronie sterburty Zmiana biegów silnika centralnego = neutralny dopóki oba silniki nie będą na tym samym biegu Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie lewej burty i sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika centralnego = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Przepustnica i zmiana biegów silnika centralnego = neutralny/ jałowy, dopóki obie manetki nie będą na tym samym biegu Wyłączenie jednego z silników zewnętrznych w czasie pływania spowoduje, że dla silnika środkowego wymuszony zostanie bieg neutralny/jałowy. Praca silnika centralnego może zostać wznowiona przez przesunięcie manetki pracującego silnika zewnętrznego z powrotem do położenia neutralnego i ponowne załączenie. Obroty i bieg silnika centralnego będą sterowane przez pracujący silnik zewnętrzny. Wyłączenie silnika centralnego w czasie pływania nie ma wpływu na działanie silników zewnętrznych. Jeżeli w czasie pływania dojdzie do usterki, która powoduje, że jeden z silników zewnętrznych pracuje na wymuszonym biegu neutralnym/jałowym, silnik centralny również zacznie pracować w trybie wymuszonego biegu neutralnego/jałowego. Praca silnika centralnego może zostać wznowiona przez przesunięcie manetki pracującego silnika zewnętrznego z powrotem do położenia neutralnego i ponowne załączenie. STEROWANIE PRZEPUSTNICĄ I ZMIANĄ BIEGÓW KONFIGURACJI Z CZTEREMA SILNIKAMI Ruch manetek w trybie zdalnego sterowania umożliwia operatorowi łodzi na regulację prędkości silnika przez przepustnicę i zmianę położenia dźwigni zmiany biegów wszystkich czterech silników. Funkcja przepustnicy i zmiany biegów zależy od tego, jakie silniki pracują. Należy zapoznać się z poniższą tabelą. 47

56 Zewnętrzny silnik po stronie lewej burty FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA Wewnętrzny silnik po stronie lewej burty Wewnętrzny silnik po stronie sterburty Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Wył. Wył. Wył. Wył. Pracuje Pracuje Wył. (włączony zapłon) Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Zewnętrzny silnik po stronie sterburty Wył. (włączony zapłon) Funkcja manetki Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego i zewnętrznego po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego i zewnętrznego po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie prawej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego i zewnętrznego po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego i zewnętrznego po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie prawej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty 48

57 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA Zewnętrzny silnik po stronie lewej burty Wył. (wyłączony zapłon) Wewnętrzny silnik po stronie lewej burty Wewnętrzny silnik po stronie sterburty Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Wył. Wył. Pracuje Wył. (włączony zapłon) Pracuje Pracuje Zewnętrzny silnik po stronie sterburty Wył. (wyłączony zapłon) Wył. (włączony zapłon) Funkcja manetki Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika zewnętrznego po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika zewnętrznego po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Wyłączenie zewnętrznego silnika po stronie sterburty w czasie pływania spowoduje, że dla silnika wewnętrznego po stronie sterburty wymuszony zostanie bieg neutralny/jałowy. Praca silnika wewnętrznego może zostać wznowiona przez włączenie zapłonu zewnętrznego silnika po stronie sterburty za pomocą kluczyka, przesunięcie manetki silnika po stronie sterburty do położenia neutralnego i ponowne załączenie. Sterowanie prędkością obrotową silnika wewnętrznego i zmianą biegów będzie się wówczas odbywało za pomocą manetki po stronie sterburty. 49

58 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA Wyłączenie zewnętrznego silnika po stronie lewej burty w czasie pływania spowoduje, że dla silnika wewnętrznego po stronie lewej burty wymuszony zostanie bieg neutralny/jałowy. Praca silnika wewnętrznego może zostać wznowiona przez włączenie zapłonu zewnętrznego silnika po stronie lewej burty za pomocą kluczyka, przesunięcie manetki silnika po stronie lewej burty do położenia neutralnego i ponowne załączenie. Sterowanie prędkością obrotową silnika wewnętrznego i zmianą biegów będzie się wówczas odbywało za pomocą manetki po stronie lewej burty. Wyłączenie silników wewnętrznych w czasie pływania nie ma wpływu na działanie silników zewnętrznych. Jeżeli w czasie pływania dojdzie do usterki, która powoduje, że silnik zewnętrzny po stronie sterburty pracuje na wymuszonym biegu neutralnym/jałowym, silnik wewnętrzny po stronie sterburty również zacznie pracować w trybie wymuszonego biegu neutralnego/jałowego. Praca silnika wewnętrznego może zostać wznowiona przez przesunięcie manetki silnika po stronie sterburty z powrotem do położenia neutralnego i ponowne załączenie. Jeżeli w czasie pływania dojdzie do usterki, która powoduje, że silnik zewnętrzny po stronie lewej burty pracuje na wymuszonym biegu neutralnym/jałowym, silnik wewnętrzny po stronie lewej burty również zacznie pracować w trybie wymuszonego biegu neutralnego/jałowego. Praca silnika wewnętrznego może zostać wznowiona przez przesunięcie manetki silnika po stronie lewej burty z powrotem do położenia neutralnego i ponowne załączenie. FUNKCJE PRZEŁĄCZNIKA TRYMOWANIA I KLAWIATURY 1. Przełącznik trymowania (jeśli należy do wyposażenia) służy do sterowania trymem wszystkich silników. Do trymowania każdego silnika osobno wymagany jest dodatkowy panel przełącznika trymowania. ALL NEUTRAL TROLL TRANSFER SYNC I LEVER THROTTLE ONLY DOCK Diody NEUTRAL" (Bieg jałowy) diody świecą, gdy silnik jest na biegu jałowym. W trybie przepustnicy silników diody pulsują. UWAGA: Bieg określany na podstawie położenia siłownika biegów na silniku, a nie położenia manetki. 3. Przycisk Troll (Troling) naciśnięcie przycisku TROLL" aktywuje funkcję kontroli trolingu. Funkcja kontroli trolingu umożliwia sterującemu łodzią ustawienie obrotów silnika tak, aby prędkość żeglowna lub prędkość przy wykonywaniu manewrów była mała. W celu aktywacji należy przesunąć manetki do przodu do pozycji ustalonej i nacisnąć przycisk. Przyciski - lub + umożliwiają zwiększanie i zmniejszanie prędkości do maksymalnej wykalibrowanej nastawy. Po ustawieniu żądanej prędkości dla kontroli trolingu i wyłączeniu funkcji system zapamiętuje ustawienia i po ponownym załączeniu funkcji powróci do ustawionej prędkości. Aby wyłączyć kontrolę trolingu, należy zacisnąć przycisk TROLL" (Troling), przesunąć manetkę na inną prędkość lub zmienić bieg na neutralny. 4. Przycisk Transfer (Przeniesienie) naciśnięcie przycisku TRANSFER" (Przeniesienie) umożliwia przeniesienie sterowania silnikiem na inny ster. Zob. Przeniesienie steru. 5. Przycisk Dock (Dokowanie) naciśnięcie przycisku DOCK" (Dokowanie) powoduje włączenie trybu dokowania. W trybie dokowania zmniejszana jest wydajność przepustnicy do około 50% normalnego otwarcia. Aby wyłączyć tryb dokowania, należy ustawić bieg jałowy i nacisnąć przycisk DOCK" (Dokowanie). 50

59 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA 6. Przycisk przepustnicy umożliwia osobie sterującej łodzią zwiększenie prędkości obrotowej silnika na czas rozgrzewania bez potrzeby załączania biegu. Aby aktywować przepustnicę, należy ustawić dźwignię sterującą w pozycji jałowej. Nacisnąć przycisk przepustnicy, przesuwając manetkę w pozycję ustaloną naprzód. Rozlegnie się pojedynczy sygnał dźwiękowy, a dioda Neutral" (Bieg jałowy) zacznie migać. Dwukrotny sygnał dźwiękowy oznacza aktywowanie trybu przepustnicy. Zwiększać stopień otwarcia przepustnicy, aby zwiększyć obroty silnika. Aby wyłączyć bieg, ustawić manetkę w położeniu neutralnym i nacisnąć przycisk przepustnicy. Obroty są ograniczone, co zapobiega uszkodzeniu silnika. 7. Przycisk 1 lever (Dźwignia 1) naciśnięcie przycisku 1 LEVER" (Dźwignia 1) powoduje włączenie trybu jednej dźwigni. Tryb jednej dźwigni umożliwia sterowanie silnikiem i zmianą biegów za pomocą manetki po stronie lewej burty. Aby wyłączyć tryb jednej dźwigni, należy ustawić bieg jałowy i nacisnąć przycisk 1 LEVER" (Dźwignia 1). 8. Przycisk Sync (Synchronizacja) naciśnięcie przycisku SYNC" (Synchronizacja) powoduje włączenie lub wyłączenie funkcji automatycznej synchronizacji. Zob. Synchronizowanie silników. a N E U T R A L NEUTRAL b - SYNC TROLL + TRANSFER c g 1 LEVER THROTTLE ONLY DOCK f e d a - b - c - d - Diody Neutral (Bieg neutralny) Przycisk Troll (Troling) Przycisk Transfer (Przeniesienie) Przycisk Dock (Dokowanie) e - Tryb przepustnicy f - Przycisk 1 lever (Dźwignia 1) g - Przycisk Sync (Synchronizacja) 9. Wkręt regulacji oporu manetki za pomocą tego wkrętu można zwiększać lub zmniejszać opór manetki (osłona musi być zdjęta). Zabezpieczy to przed niepożądanym przemieszczaniem się manetki w burzliwej wodzie. Aby zwiększyć opór, należy przekręcić wkręt w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara; przekręcić wkręt w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara, aby opór zmniejszyć. Wyregulować aż do uzyskania żądanego oporu. 51

60 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA 10. Wkręt regulacji oporu pozycji ustalonej ten wkręt umożliwia zwiększanie lub zmniejszanie siły potrzebnej do poruszenia manetki z pozycji ustalonej (osłona musi być zdjęta). Obrócenie wkrętu zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara zwiększy opór. Wyregulować aż do uzyskania żądanego oporu. a b a - Wkręt regulacji oporu pozycji ustalonej b - Wkręt regulacji oporu manetki SYNCHRONIZOWANIE SILNIKÓW Funkcja automatycznej synchronizacji, jeśli jest załączona, automatycznie dopasuje prędkość obrotową silników do prędkości silnika sterburty. Aby włączyć lub wyłączyć funkcję automatycznej synchronizacji, należy nacisnąć przycisk SYNC" (Synchronizacja) na klawiaturze CAN. Jeżeli dioda Sync (Synchronizacja) jest żółta, przycisk SYNC" (Synchronizacja) został naciśnięty, ale warunki do uruchomienia automatycznej synchronizacji nie są odpowiednie. Jeżeli dioda świeci na czerwono, synchronizacja silnika rozpoczęła się. Synchronizacja silnika będzie trwać, dopóki jego prędkość obrotowa przez dwie sekundy nie będzie wynosiła 900 obr./min, manetki pilotów nie zostaną ustawione w odległości 10% od siebie, a stopień otwarcia przepustnicy nie będzie mniejszy niż 95%. Aby wyłączyć funkcję automatycznej synchronizacji, należy nacisnąć przycisk SYNC" (Synchronizacja). NEUTRAL - TROLL + SYNC TRANSFER 1 LEVER THROTTLE ONLY DOCK PRZENIESIENIE STERU! OSTRZEŻENIE Utrata kontroli nad łodzią grozi poważnymi obrażeniami lub śmiercią. Osoba sterująca łodzią nie może nigdy opuszczać aktywnej stacji podczas pracy silnika na biegu. Przeniesienie steru można przeprowadzać tylko, jeśli przy obu stacjach znajdują się osoby sterujące. Przeniesienie steru przez jedną osobę jest dopuszczalne wyłącznie na biegu jałowym. UWAGA: Podczas przeniesienia stacji zalecane jest ustawienie manetki w położeniu neutralnym. Jeśli sytuacja na to nie pozwala, przeniesienie steru może odbywać się na biegu. 52

61 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA Funkcja przeniesienia steru umożliwia sterującemu łodzią wybór steru, który przejął sterowanie silnikiem. Dwukrotne naciśnięcie przycisku TRANSFER" (Przeniesienie napędu) pozwala na przeniesienie sterowania silnikiem na inny ster. Po zainicjowaniu funkcji przeniesienia steru układ sterowania automatycznie dopasuje regulację prędkości obrotowej silnika i biegu do ustawienia manetki nowego steru. Wyregulować położenie przepustnicy i biegu za pomocą manetek. Po naciśnięciu przycisku TRANSFER" dioda funkcji przeniesienia włączy się i wygenerowany zostanie pojedynczy sygnał dźwiękowy. Ponowne naciśnięcie przycisku TRANSFER" (Przeniesienie) umożliwi zakończenie przeniesienia steru. Po zakończeniu przeniesienia steru wygenerowany zostanie kolejny sygnał dźwiękowy, a dioda funkcji przeniesienia wyłączy się. UWAGA: Do zakończenia przeniesienia steru potrzeba 10 sekund. Jeżeli przeniesienie steru nie zostanie ukończone, działanie zostanie przerwane i wygenerowany zostanie podwójny sygnał dźwiękowy. Ponowne naciśnięcie przycisku TRANSFER" (Przeniesienie) spowoduje ponowne zainicjowanie przeniesienia steru. NEUTRAL - TROLL + SYNC TRANSFER 1 LEVER THROTTLE ONLY DOCK Synchronizacja sterów przed przeniesieniem Naciśnięcie przycisku TRANSFER" (Przeniesienie) umożliwia sterującemu dopasowanie (w ciągu 10 sekund) ustawień manetki nowego steru do ustawień manetki starego (nieaktywnego) steru. W razie niedopasowania ustawień będą pulsować diody Neutral" (Bieg neutralny). Dioda pulsuje tym szybciej, im manetki są lepiej dopasowane. Gdy dioda zacznie świecić stale, oznacza to, że manetki są dopasowane i należy ponownie nacisnąć przycisk w celu zakończenia przeniesienia. Spowoduje do zakończenie procesu przeniesienia i przejęcie sterowania przez inną stację. Jeśli przeniesienie steru nie zostanie zakończone w ciągu 10 sekund, czynność zostanie anulowana. System ostrzegawczy DŹWIĘKOWE SYGNAŁY OSTRZEGAWCZE Po umieszczeniu kluczyka w pozycji ON" (włączony) sygnalizator dźwiękowy (znajdujący się na wiązce modułu poleceń) włączy się na chwilę, informując sterującego o prawidłowym działaniu sygnalizatora dźwiękowego. Istnieją dwa typy sygnalizatorów dźwiękowych, ostrzegających operatora o problemie z systemem obsługi silnika. 1. Ciągły, sześciosekundowy sygnał dźwiękowy: Wskazuje stan krytyczny silnika. W zależności od stanu może włączyć się system zabezpieczenia silnika i ograniczając moc, zabezpieczyć silnik. Należy niezwłocznie wrócić do portu i skontaktować się z dealerem wykonującym czynności serwisowe. 2. Przerywany krótki sygnał dźwiękowy, trwający sześć sekund: Wskazuje stan silnika, nie wywołujący sytuacji krytycznej. Stan ten nie wymaga natychmiastowej interwencji. Można nadal używać łodzi, jednak w zależności od natury problemu, moc silnika może być ograniczona przez system zabezpieczenia silnika (patrz System zabezpieczenia silnika poniżej) w celu ochrony silnika. Należy skontaktować się z dealerem wykonującym czynności serwisowe w najbliższym możliwym terminie. Ważne jest, aby pamiętać, że w obu powyższych przypadkach wygenerowany zostanie tylko jeden sygnał ostrzegawczy. Jeśli silnik zostanie wyłączony za pomocą kluczyka i ponownie uruchomiony, ponownie wygenerowany zostanie pojedynczy sygnał ostrzegawczy, o ile usterka nie została usunięta. Rysunki ilustrujące poszczególne funkcje silnika i dodatkowe dane dotyczące silnika można znaleźć w punkcie zawierającym informacje o produktach SmartCraft poniżej. Niektóre mniejsze problemy sygnalizowane przez system przerywanymi sześciosekundowymi sygnałami dźwiękowymi mogą zostać rozwiązane przez sternika. Sternik może usunąć następujące usterki: 53

62 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA woda w misce paliwa i oddzielacza wody zamontowanej na łodzi. Patrz Konserwacja - Filtr paliwa i oddzielacza wody. Problem z układem chłodzenia (ciśnienie wody lub temperatura silnika). Zatrzymaj silnik i sprawdź, czy otwory wlotowe wody w dolnym module nie są zatkane; niski poziom oleju silnikowego. Patrz Paliwo i olej - Sprawdzanie i uzupełnianie oleju silnikowego. SYSTEM ZABEZPIECZENIA SILNIKA System zabezpieczenia silnika monitoruje czujniki najważniejszych czynności silnika, co pozwala na wczesne wykrywanie problemów w pracy silnika. System zabezpieczenia silnika zaczyna działać w chwili uruchomienia silnika, dlatego nie trzeba się martwić o ochronę System zareaguje na problem w pracy silnika, generując przez sześć sekund sygnał dźwiękowy i/lub zmniejszając moc silnika, co zapewnia jego ochronę. Jeżeli system zabezpieczenia silnika jest aktywny, należy zredukować prędkość na przepustnicy. Problem należy zidentyfikować i wyeliminować, o ile to możliwe. Przed wprowadzeniem silnika na wysokie obroty konieczne jest zresetowanie systemu. Resetowanie systemu wykonuje się, przesuwając dźwignię przepustnicy z powrotem w pozycję biegu jałowego. INFORMACJE O PRODUKCIE SMARTCRAFT Dla tego silnika zaburtowego można dokupić pakiet przyrządów Mercury SmartCraft. Pakiet przyrządów pokazuje m.in. obroty silnika, temperaturę chłodziwa, ciśnienie oleju, ciśnienie wody, napięcie akumulatora, zużycie paliwa i czas pracy silnika. Pakiet przyrządów SmartCraft może być również wykorzystany do diagnostyki zabezpieczenia silnika. Pakiet przyrządów pokaże krytyczne wartości danych informujących o wadliwej pracy silnika oraz potencjalnych problemach. Wspomaganie trymowania i odchylania silnika Łódź jest wyposażona w układ sterowania trymowaniem/odchylaniem, zwany wspomaganiem trymowania ( Power Trim"). Umożliwia on regulację położenia silnika zaburtowego w łatwy sposób, za pośrednictwem przycisku trymowania. Trymowanie polegające na zbliżaniu silnika do pawęży łodzi jest zwane trymowaniem do wewnątrz lub na dół. Trymowanie polegające na oddalaniu silnika od pawęży łodzi jest zwane trymowaniem na zewnątrz lub w górę. Pod pojęciem trymowania rozumie się regulację położenia silnika w zakresie pierwszych 20 odchyłu. W tym zakresie dokonuje się regulacji na wodzie. Terminu odchylanie" używa się zwykle, gdy mowa o regulacji położenia silnika zaburtowego wynurzonego z wody. Odchylenie silnika (wynurzenie go z wody) jest możliwe po jego wyłączeniu; wyłącznik zapłonu musi być w pozycji ON" (włączonej). Ponadto na niskich obrotach biegu jałowego (do 2000 obr./min) istnieje możliwość odchylenia silnika w pozycję przekraczającą maksymalny kąt trymowania, aby umożliwić pływanie po płytkiej wodzie. a b c a - b - Przełącznik trymowania Zakres odchylania c - Zakres trymowania 54

63 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA TRYMOWANIE W UKŁADZIE ZE WSPOMAGANIEM W przypadku większości łodzi regulacja trymu pośrodku zakresu daje zadowalające rezultaty. Aby jednak w pełni wykorzystać zalety funkcji trymowania, w niektórych okolicznościach można wyregulować trym, ustawiając silnik w skrajnej pozycji. Wraz z korzystnym wzrostem osiągów pociąga to jednak za sobą zwiększoną odpowiedzialność ciążącą na sterniku, dlatego należy pamiętać o ewentualnych zagrożeniach. Należy uważnie przeanalizować podane poniżej informacje: 1. Nieprawidłowe ustawienie trymu (za mocno do wewnątrz lub w dół) może spowodować: Opuszczenie dziobu. Szybszy ślizg łodzi, zwłaszcza jeżeli znajduje się na niej ciężki ładunek lub przy dużym obciążeniu rufy. Ogólną poprawę zachowanie łodzi na wzburzonej wodzie. W niektórych łodziach może nawet spowodować obniżenie dziobu do punktu, przy którym pruje on fale przy ślizgu po powierzchni wody. Przy próbie wykonania skrętu lub napotkaniu dużej fali może to spowodować nieoczekiwany zwrot w prawo lub lewo (zwany sterowaniem dziobowym lub przesterowaniem).! OSTRZEŻENIE Należy unikać sytuacji niebezpiecznych, grożących odniesieniem obrażeń lub śmiercią. Silnik należy ustawić w pozycji pośredniej, gdy tylko łódź znajdzie się na wodzie, tak aby uniknąć wyrzucenia z łodzi na skutek obrotu wokół własnej osi. Nie należy próbować skręcać łodzią na wodzie, jeśli silnik został ustawiony w którymkolwiek skrajnym położeniu trymu, a na kole sterowym odczuwalne jest ściąganie. 2. Nieprawidłowe ustawienie trymu (za mocno na zewnątrz lub w górę) może spowodować: Uniesienie dziobu wysoko ponad lustro wody. Generalnie zwiększenie prędkości maksymalnej. Zwiększenie prześwitu nad zanurzonymi obiektami lub płytkim dnem. Może to nawet spowodować galopowanie (skakanie po powierzchni wody) lub zasysanie powietrza między łopatki śruby napędowej. Przegrzewanie się silnika w przypadku wynurzenia otworów wlotowych ponad lustro wody. ODCHYLANIE SILNIKA W POZYCJĘ PEŁNEGO ODCHYLENIA W GÓRĘ Odchylanie za pomocą urządzenia sterowego UWAGA: Przełącznik trymowania/odchylania pozostanie aktywny przez 15 minut od wyłączenia zapłonu. 1. Jeżeli zapłon został wyłączony ponad 15 minut wcześniej, ponownie go włączyć (ON). 2. Nacisnąć przycisk trymowania/odchylania w górę. Silnik będzie odchylał się w górę, dopóki przycisk nie zostanie zwolniony lub silnik nie osiągnie położenia krańcowego. Odchylanie przy silniku Pomocniczy przycisk odchylania zamontowany na pokrywie służy do odchylania silnika, gdy kluczyk zapłonu znajduje się w pozycji OFF". Podpórka odchylania 1. Obrócić podpórkę odchylania w dół. 2. Opuścić silnik zaburtowy, dopóki wspornik podporowy odchylania nie oprze się o podwyższenie. 55

64 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA 3. Odłączyć wspornik podporowy odchylania, podnosząc silnik zaburtowy do góry i obracając podpórkę. Opuścić silnik. a b a - Podpórka odchylania b - Wspornik podporowy odchylania RĘCZNE ODCHYLANIE Jeśli nie jest możliwe odchylenie silnika za pomocą przycisku wspomagania trymowania/odchylania, można odchylić silnik ręcznie UWAGA: Zakręcenie zaworu przed przystąpieniem do uruchamiania silnika jest konieczne; zapobiegnie to podniesieniu się silnika podczas pracy na biegu wstecznym. 1. Przekręcić zawór odchylania ręcznego o trzy obroty w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara. Umożliwia to ręczne odchylenie silnika zaburtowego. Odchylić silnik w żądaną pozycję i zakręcić zawór odchylania ręcznego. 56

65 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA POMOCNICZY PRZYCISK ODCHYLANIA Pomocniczy przycisk odchylania służy do odchylania silnika w górę lub w dół za pośrednictwem układu wspomaganego trymowania. PŁYWANIE NA PŁYTKIEJ WODZIE Podczas pływania na płytkiej wodzie, aby uniknąć uderzania łodzią o dno, silnik zaburtowy można odchylić pod kątem większym niż maksymalny kąt trymowania. 1. Obroty należy obniżyć do 2000 obr./min. 2. Odchylić silnik w kierunku ku górze. Upewnić się, że wszystkie otwory wlotowe wody są przez cały czas zanurzone. 3. Silnik powinien cały czas pracować na niskich obrotach. Przy silniku zaburtowym odchylonym bardziej, niż o 20 poza zakres trymowania sygnalizator ostrzegawczy wygeneruje sygnał, a obroty silnika zostaną automatycznie ograniczone do około 2000 obr./min. Silni zaburtowy musi być odchylony (wytrymowany) w dół poniżej maksymalnego zakresu trymowania, tak aby możliwa była eksploatacja powyżej wartości 2000 obr./min. 57

66 OBSŁUGA Spis czynności przed uruchomieniem łodzi Sterujący zna zasady bezpiecznej nawigacji, prowadzenia i obsługi łodzi. Atestowany osobisty sprzęt ratunkowy w odpowiednim rozmiarze dla każdej z osób znajdujących się na pokładzie, z zapewnieniem dobrego dostępu do niego przez te osoby (jest to prawnie obowiązujące). Koło lub poduszka ratunkowe przeznaczona do rzucania osobie znajdującej sie w wodzie. Należy zapoznać się z maksymalną ładownością łodzi. Zapoznaj się z tabliczką informującą o parametrach technicznych łodzi. Dopływ paliwa OK. Pasażerowie i ładunek na łodzi muszą znajdować się w położeniu zapewniającym równomierne rozłożenie ciężaru a każda z osób musi zajmować przeznaczone dla niej miejsce. Należy kogoś poinformować o miejscu, do którego się płynie i o planowanym czasie powrotu. Prowadzenie łodzi pod wpływem alkoholu lub narkotyków jest niezgodne z prawem. Należy zapoznać się ze zbiornikiem wodnym, po którym zamierza się pływać łodzią: przypływami, prądami wodnymi, mieliznami, skałami i innymi niebezpieczeństwami. Należy sprawdzić zgodnie z listą w Konserwacja - Harmonogram Kontroli i Konserwacji. Obsługa w temperaturach ujemnych Podczas pracy silnika lub cumowaniu w temperaturach zamarzania lub zbliżonych należy opuścić silnik tak, aby skrzynka biegów była zawsze zanurzona. Zapobiegnie to zamarzaniu wody w skrzynce biegów i ewentualnym uszkodzeniom pompy wodnej i innych części silnika. Jeżeli przewiduje się tworzenie się lodu na powierzchni wody należy zdjąć silnik i wylać całą znajdującą się w nim wodę. Jeżeli woda zamarznie wewnątrz obudowy wału pędnego silnika spowoduje to zablokowanie dopływu wody do silnika co może spowodować uszkodzenie. Obsługa w wodzie słonej lub zanieczyszczonej Wypłukać wodą słodką wewnętrzny obieg wody w silniku zewnętrznym po każdym użyciu łodzi w wodzie słonej lub zanieczyszczonej. Zapobiegnie to gromadzeniu się osadu wskutek zatkania wewnętrznych obiegów wody. Zob. Konserwacja - Płukanie systemu chłodzenia. Jeżeli łódź jest zacumowana, zawsze należy odchylić silnik tak, aby skrzynka biegów znajdowała sie powyżej lustra wody. Po każdym użyciu przemyć słodką wodą silnik z zewnątrz i opłukać otwór wylotowy układu wydechowego śruby napędowej oraz skrzynkę biegów. Raz na miesiąc należy spryskać antykorozyjnym środkiem ochronnym Mercury Precision lub Quicksilver Corrosion Guard wszystkie zewnętrzne powierzchnie metalowe. Nie należy stosować tych środków na anody kontroli korozji ponieważ zmniejszyłoby to skuteczność działania anod. procedurą docierania silnika WAŻNE: Niezastosowanie się do procedur docierania może spowodować zmniejszenie wydajności pracy silnika oraz prowadzić do uszkodzeń silnika. Zawsze należy wypełniać procedury docierania silnika. Procedura docierania silnika Zawsze należy zmieniać ustawienia przepustnicy w czasie okresu docierania silnika Pierwsza godzina Po uruchomieniu silnika odczekać sekund, aby umożliwić jego rozgrzanie. Nie pozostawiać silnika na biegu jałowym na dłużej niż 5 minut Utrzymywać obroty przez większość czasu w zakresie obr./min (przepustnica otwarta w ok. 3/4). Zmieniać obroty silnika co ok. dwie (2) minuty. Podczas pracy silnika unikać trymowania go na zewnątrz (w górę) poza pozycję pionową. 58

67 OBSŁUGA Procedura docierania silnika Unikać korzystania z hydraulicznej płyty podnośnika (jeśli jest w wyposażeniu) w celu podnoszenia silnika w czasie cyklu docierania. Następne 3 godziny: Zmieniać obroty silnika co dziesięć (10) minut. Uruchamianie silnika Przed uruchomieniem silnika należy zapoznać się z listą kontrolną czynności przed uruchomieniem, specjalnymi instrukcjami dotyczącymi obsługi, procedurą docierania silnika i procedurą zmiany biegów opisanymi w rozdziale Obsługa, a także z elementami zdalnego sterowania w rozdziale Urządzenia sterujące i kontrolne.! PRZESTROGA Nigdy (nawet na chwilę) nie wolno uruchamiać silnika, nie upewniwszy się wcześniej, że przez wlot wody chłodzącej w skrzyni biegów wpływa woda; zapobiegnie to uszkodzeniom pompy wodnej (pracy na sucho) lub przegrzaniu silnika. 1. Należy upewnić się, że wlot wody chłodzącej jest zanurzony. 2. Sprawdzić poziom oleju w silniku W przypadku zbiorników paliwowych z ręcznym odpowietrzaniem należy otworzyć odpowietrznik zbiornika UWAGA: Silnik nie zostanie uruchomiony, dopóki ściągacz linowy nie zostanie włączony (pozycja RUN"). 59

68 START OBSŁUGA 4. Ustawić przełącznik ściągacza linowego w pozycji RUN". Zob. Informacje ogólne Wyłącznik ściągacza linowego. 5. Włączyć bieg jałowy (N) N N F R F R UWAGA: W przypadku pierwszego uruchomienia nowego silnika lub jeśli paliwo skończyło się lub zostało spuszczone, układ paliwowy należy napełnić zgodnie z następującymi informacjami: Przekręcić kluczyk zapłonu do pozycji ON" i pozostawić w tym położeniu przez jedną minutę. Powoduje to włączenie pompy zastrzykowej paliwa. Wyłączyć zapłon i ponownie włączyć go ( ON") na kolejną minutę. Przekręcić kluczyk zapłonu z powrotem do pozycji OFF". Napełnianie układu paliwowego zostało zakończone. 6. Uruchamianie za pomocą kluczyka zapłonu ustawić kluczyk zapłonu w położeniu START" i uruchomić silnik. Elektroniczny układ rozrusznika automatycznie dokonuje rozruchu. Jeśli silnik nie uruchomi się, rozrusznik zostanie zatrzymany. Ustawić kluczyk zapłonu ponownie w położeniu START" i ponowić próbę uruchomienia silnika. OFF ACC ON START OFF ACC ON 7. Po uruchomieniu silnika należy sprawdzić, czy z otworu wskaźnika pompy wodnej wypływa ciągły strumień wody. WAŻNE: Jeżeli z otworu wskaźnika pompy wodnej nie wypływa woda lub jej strumień jest przerywany, należy wyłączyć silnik i sprawdzić, czy wlot wody chłodzącej nie jest zablokowany. Brak przeszkód może wskazywać na awarię pompy wodnej lub zatory w układzie chłodzenia. Takie warunki spowodują przegrzanie silnika. W takim wypadku należy zwrócić się do dealera o sprawdzenie stanu silnika zaburtowego. Praca przegrzanego silnika spowoduje jego uszkodzenie

69 Zmiana biegów OBSŁUGA PILOT DTS DO MONTAŻU NA PANELU WAŻNE: Bieg wolno włączać tylko wtedy, gdy silnik pracuje na obrotach jałowych. Nie włączać biegu do przodu ani wstecznego, gdy silnik nie jest uruchomiony. Silnik zaburtowy łodzi ma trzy biegi: do przodu (F), jałowy (N) i wsteczny (R). F N R 3427 Przy zmianie biegów zawsze należy zatrzymać dźwignię w pozycji jałowej i pozwolić na powrót silnika do obrotów jałowych. Pilot do montażu na panelu wymaga naciśnięcia blokady zmiany biegów podczas przesuwania manetki do pozycji innej niż neutralna Za pomocą dźwigni sterowania ponownie zwiększyć obroty silnika. PILOT DTS DO MONTAŻU W KONSOLI WAŻNE: Bieg wolno włączać tylko wtedy, gdy silnik pracuje na obrotach jałowych. Nie włączać biegu do przodu ani wstecznego, gdy silnik nie jest uruchomiony. 61

70 START OBSŁUGA Silnik zaburtowy łodzi ma trzy biegi: do przodu (F), jałowy (N) i wsteczny (R). N F R Przy zmianie biegów zawsze należy zatrzymać dźwignię w pozycji jałowej i pozwolić na powrót silnika do obrotów jałowych Za pomocą dźwigni sterowania ponownie zwiększyć obroty silnika. Zatrzymywanie silnika WAŻNE: Obrócenie kluczyka w pozycję START", gdy silnik pracuje, spowoduje jego zatrzymanie, układ DTS pozostanie jednak aktywny. Umożliwi to użycie układu wspomagania trymowania/odchylania za pośrednictwem pilota. Zmniejszyć obroty silnika i zmienić bieg na jałowy. Przekręcić kluczyk zapłonu do pozycji OFF". OFF ACC ON START OFF ACC ON

71 KONSERWACJA Konserwacja silnika zewnętrznego W celu utrzymania silnika zaburtowego w jak najlepszym stanie, należy okresowo go sprawdzać i wykonywać czynności konserwacyjne opisane w Harmonogramie przeglądów i konserwacji. Zaleca się przeprowadzanie odpowiedniej konserwacji w celu zapewnienia bezpieczeństwa sobie i pasażerom oraz utrzymania niezawodności działania.! OSTRZEŻENIE Niedbałe przeglądy i konserwacja silnika zewnętrznego lub próby przeprowadzania konserwacji lub napraw we własnym zakresie, w przypadku braku odpowiedniej wiedzy dotyczącej obsługi i bezpieczeństwa może spowodować poważne uszkodzenia ciała, śmierć lub uszkodzenie produktu. Czynności konserwacyjne należy odnotowywać wdzienniku konserwacji na końcu niniejszej książki. Należy zachować wszelkie pokwitowania zlecenia wykonania konserwacji oraz rachunki. DOBÓR CZĘŚCI ZAMIENNYCH DO SILNIKA ZEWNĘTRZNEGO Zaleca się używanie oryginalnych części zamiennych Mercury Precision lub Quicksilver oraz oryginalnych smarów.! OSTRZEŻENIE Używanie części zamiennej, która jest gorsza jakościowo od części oryginalnej może spowodować kalectwo, śmierć lub uszkodzenie produktu. Przepisy agencji EPA Wszystkie nowe silniki zaburtowe produkowane przez firmę Mercury Marine w Stanach Zjednoczonych uzyskały atest Agencji Ochrony Środowiska (Environmental Protection Agency, EPA) poświadczający ich zgodność z przepisami dotyczącymi emisji zanieczyszczeń przez nowe silniki zaburtowe. Ważność tego atestu jest uzależniona od wprowadzenia pewnych korekt w normach zakładowych. Dlatego konieczne jest ścisłe przestrzeganie procedur zakładowych podczas obsługi serwisowej i napraw, zaś gdy tylko jest to wykonalne w praktyce, należy dążyć do przywrócenia oryginalnej konstrukcji silnika. Konserwacje, wymiany i naprawy urządzeń i systemów kontrolujących emisję zanieczyszczeń mogą być wykonywane przez dowolny zakład naprawy silników do łodzi z zapłonem iskrowym lub osobę fizyczną. 63

72 KONSERWACJA Emisje zanieczyszczeń wg norm Amerykańskiej Agencji Ochrony Środowiska (EPA) ETYKIETA CERTYFIKACJI EMISJI ZANIECZYSZCZEŃ Etykieta certyfikacji emisji zanieczyszczeń, pokazująca poziomy emisji zanieczyszczeń oraz specyfikacje silnika związane bezpośrednio z emisją zanieczyszczeń, jest umieszczana na silniku z dniem jego produkcji. a - b - c - d - e - b c d e a SPARK PLUG: GAP: EMISSION CONTROL INFORMATION THIS ENGINE CONFORMS TO CALIFORNIA AND U.S. EPA EMISSION REGULATIONS FOR SPARK IGNITION MARINE ENGINES REFER TO OWNERS MANUAL FOR REQUIRED MAINTENANCE, SPECIFICATIONS, AND ADJUSTMENTS IDLE SPEED (in gear): hp COLD VALVE CLEARANCE (mm) cc TIMING (IN DEGREES): Prędkość na biegu jałowym Moc silnika wyrażona w koniach mechanicznych Objętość skokowa cylindra Numer części Luz zaworowy (jeśli dotyczy) INTAKE: EXHAUST: FAMILY: FEL: f - g - h - i - g/kwh f g h i Numer rodziny silników Maksymalna wartość emisji zanieczyszczeń dla rodziny silników Specyfikacja czasu ustawienia rozrządu Zalecana świeca zapłonowa i otwór świecy OBOWIĄZKI WŁAŚCICIELA Właściciel/użytkownik ma obowiązek przeprowadzania rutynowych konserwacji silnika w celu utrzymania poziomów emisji zanieczyszczeń silnika odpowiadających zalecanym normom. Właściciel/użytkownik nie może modyfikować silnika w jakikolwiek sposób, który zmieniałby moc silnika lub spowodowałby, że poziomy emisji zanieczyszczeń przekroczyłyby ustalone wcześniej fabrycznie wartości. Harmonogram przeglądów i konserwacji PRZED KAŻDYM URUCHOMIENIEM Sprawdzić poziom oleju w silniku. Patrz Paliwo i olej - Sprawdzanie i uzupełnianie oleju silnikowego. Sprawdzić, czy wyłącznik ściągacza linowego zatrzymuje pracę silnika. Ocenić wzrokowo, czy w układzie paliwowym nie ma uszkodzeń lub przecieków. Sprawdzić, czy silnik zaburtowy jest dobrze przymocowany do pawęży. Sprawdzić łączące i luźne elementy układu sterowego. Obejrzeć złącza układu wspomagania steru i węże w poszukiwaniu oznak uszkodzenia. Sprawdzić, czy elementy mocujące drążków kierowniczych w instalacjach z wieloma silnikami są prawidłowo zamocowane. Sprawdzić, czy łopatki śruby napędowej nie są uszkodzone. Sprawdź, czy w filtrze paliwa z oddzielaczem wody nie zgromadziła się woda. W razie potrzeby spuść nagromadzoną wodę. Patrz Konserwacja - Filtr odwadniania paliwa. Sprawdzić, czy filtr na wlocie powietrza do tłumika nie jest zanieczyszczony. Usunąć zanieczyszczenia, aby zapewnić wolny przepływ powietrza. Patrz Konserwacja - Filtr na wlocie powietrza do tłumika w celu uzyskania instrukcji dotyczących prawidłowej konserwacji filtra. PO KAŻDYM UŻYTKOWANIU Przepłukać układ chłodzenia silnika zaburtowego po użyciu łodzi w wodzie słonej lub zanieczyszczonej. Patrz Konserwacja - Płukanie układu chłodzenia. 64

73 KONSERWACJA Jeśli łodzi używano w słonej wodzie, wypłukać całą sól i opłukać wodą słodką króciec wydechowy przy śrubie napędowej i skrzyni biegów. CO 100 GODZIN UŻYTKOWANIA LUB RAZ DO ROKU, W ZALEŻNOŚCI OD TEGO, CO NASTĄPI WCZEŚNIEJ Wymienić olej silnikowy i filtr oleju. Olej należy wymieniać częściej, jeśli silnik jest eksploatowany w niekorzystnych warunkach, jak np. wydłużone korzystanie z trolingu. Patrz Konserwacja - Wymiana oleju w silniku. Sprawdzić wzrokowo, czy na termostacie nie ma korozji i/lub czy sprężyny nie są popękane. Sprawdzić, czy termostat zamyka się całkowicie w temperaturze pokojowej. 1. Sprawdzić, czy filtr paliwa z separatorem wody nie jest zanieczyszczony. W razie potrzeby wymienić filtr. Patrz Konserwacja - Filtr odwadniania paliwa. Sprawdzić anody kontroli korozji. Przeglądów należy dokonywać częściej, jeśli łódź jest użytkowana w wodzie słonej. Patrz Konserwacja - Anody kontroli korozji. Należy opróżnić skrzynię biegów z oleju i napełnić nowym. Patrz Konserwacja - Smarowanie skrzyni biegów. Sprawdzić poziom płynu w układzie wspomagania steru. Patrz Konserwacja - Sprawdzanie poziomu płynu hydraulicznego w układzie wspomagania steru. Sprawdzić akumulator. Patrz Konserwacja - Przegląd akumulatora. Stosowanie w wodzie słonej. Wyjąć i obejrzeć świece zapłonowe w poszukiwaniu korozji i wymienić świece w razie potrzeby. Nałożyć cienką warstwę składnika chroniącego przed zacieraniem na gwinty świec zapłonowych przed ich zainstalowaniem. Patrz Konserwacja - Przegląd i wymiana świec zapłonowych. Nr ref. tubki Opis Miejsce stosowania Nr części 81 Składnik chroniący przed zacieraniem Gwint świec zapłonowych K 1 Sprawdzić okablowanie i złącza. Sprawdzić prawidłowość dokręcenia śrub, nakrętek i innych elementów mocujących. CO 300 GODZIN UŻYTKOWANIA LUB CO TRZY LATA WAŻNE: Aby uniknąć rozlania, olej silnikowy należy spuścić przed wyjęciem skrzyni biegów. Wraz z wymianą oleju silnikowego należy wykonać zgodnie z harmonogramem wymianę pompy wodnej. Należy wymienić wirnik pompy wodnej. Wymieniać wirnik napędzany pompy wodnej częściej, jeśli występuje przegrzanie lub obserwuje się zredukowane ciśnienie wody. 1. Sprawdzić poziom oleju w układzie wspomagania trymowania. Patrz Konserwacja - Sprawdzanie poziomu oleju hydraulicznego wspomagania trymowania. Wymienić filtr paliwa na przewodzie wysokociśnieniowym paliwa. 1. Wymienić świece zapłonowe po upływie pierwszych 300 godzin lub trzech lat. Następnie sprawdzać świece zapłonowe co 300 godzin pracy lub trzy lata. W razie potrzeby wymienić świece. Patrz Konserwacja - Przegląd i wymiana świec zapłonowych. Wymienić pasek napędowy akcesoriów. Patrz Konserwacja - Przegląd paska napędowego akcesoriów. 1. Sprawdzić zużycie podkładek trymowania. Wymienić podkładkę, jeśli śruby podkładki trymowania są tego samego koloru co podkładka. Patrz Konserwacja - Wymiana podkładki trymowania. PRZED OKRESAMI PRZECHOWYWANIA Aby prawidłowo przygotować silnik do przechowywania, patrz Przechowywanie. 1. Te czynności powinny być wykonywane przez autoryzowanego dealera. 65

74 Płukanie systemu chłodzenia KONSERWACJA Po każdym użyciu łodzi w wodzie słonej, zanieczyszczonej lub mulistej należy przepłukać wewnętrzne kanały silnika zaburtowego wodą słodką. Pomoże to zapobiec zatykaniu się wewnętrznych kanałów wodnych wskutek gromadzenia się osadu. UWAGA: Silnik zaburtowy można odchylić lub umieścić w pozycji pionowej na czas płukania. 1. Przy wyłączonym silniku umieścić silnik zaburtowy w pozycji roboczej (pionowej) lub w pozycji odchylonej. 2. Odłączyć złączkę do przepłukiwania od złączki w dolnej pokrywie. 3. Przymocować wąż wodny do złączki do przepłukiwania Otworzyć kurek wody (do 1/2 maksymalnego przepływu) i pozwolić na przepłukanie układu chłodzącego wodą (około 15 minut). 5. Po zakończeniu przepłukiwania zamknąć dopływ wody i odłączyć wąż wodny. 6. Ponownie podłączyć złączkę do przepłukiwania do złączki w dolnej pokrywie. Mocno dokręcić złączkę. Zdejmowanie i montaż pokrywy! OSTRZEŻENIE Ruchome części silnika mogą być przyczyną poważnych obrażeń lub śmierci. Nie wolno zdejmować obudowy silnika podczas jego pracy. ZDEJMOWANIE POKRYWY WAŻNE: Większość punktów wymagających konserwacji jest dostępna po zdjęciu tylko górnej pokrywy. 66

75 1. Wyciągnąć blokadę pokrywy górnej. KONSERWACJA Pociągnąć górną pokrywę do przodu i unieść. 3. Pociągnąć blokadę zwalniania dolnej pokrywy w górę. 4. Zdjąć tylną pokrywę w kierunku do rufy silnika zaburtowego INSTALACJA POKRYWY 1. Umieścić dolną pokrywę w kierunku od rufy silnika zaburtowego. Upewnić się, że jest ona prawidłowo dopasowana do gumowego uszczelnienia. 2. Zablokować pokrywę na miejscu, pociągając blokadę dolnej pokrywy w dół

76 KONSERWACJA 3. Umieścić górną pokrywę na silniku (w pierwszej kolejności przód). Upewnić się, że pokrywa jest prawidłowo dopasowana do gumowego uszczelnienia. 4. Górna pokrywa zostanie zablokowana na miejscu, gdy na jej tylną część zacznie działać ciśnienie działające w dół. Należy upewnić się, że pokrywa jest mocno zamocowana, pociągając za jej tylną część. Czyszczenie górnej i dolnej pokrywy WAŻNE: Wycieranie na sucho (ścieranie powierzchni plastikowej, gdy jest ona sucha) spowoduje jej zarysowanie. Należy zawsze zwilżyć powierzchnię przed czyszczeniem. Nie należy używać detergentów zawierających kwas solny. Należy przestrzegać procedur czyszczenia i woskowania. PROCEDURA CZYSZCZENIA I WOSKOWANIA 1. Przed przystąpieniem do mycia spłukać pokrywy, usuwając zanieczyszczenia i kurz, które mogą porysować powierzchnię. 2. Zmyć pokrywy czystą wodą z dodatkiem łagodnego, nieścierającego mydła. Do mycia użyć czystej miękkiej ściereczki. 3. Osuszyć dokładnie miękką, czystą ściereczką. 4. Nawoskować powierzchnię za pomocą nieścierającego środka do polerowania samochodów (przeznaczonego do stosowania na czyste powierzchnie). Zdjąć nałożony wosk ręcznie za pomocą czystej, miękkiej ściereczki. 5. Do usuwania drobnych rys należy używać środka do wykańczania pokryw firmy Mercury Marine ( K 1). Czyszczenie bloku silnika z głowicą (eksploatacja w słonej wodzie) Jeżeli silnik zaburtowy eksploatowany jest w słonej wodzie, należy zdjąć górną pokrywę i osłonę koła zamachowego. Sprawdzić, czy na bloku silnika z głowicą i jego podzespołach nie nagromadziła się sól. Spłukać nagromadzoną sól z bloku silnika z głowicą i jego podzespołów świeżą wodą. Nie pryskać na filtr/wlot powietrza oraz alternator. Po spłukaniu pozostawić blok silnika z głowicą i jego podzespoły do wyschnięcia. Nanieść antykorozyjny środek ochronny Quicksilver lub Mercury Precision Lubricants Corrosion Guard na zewnętrzne części metalowe bloku silnika z głowicą i jego podzespołów. Nie dopuścić do zetknięcia antykorozyjnego środka ochronnego z paskiem napędowym alternatora, z kołami pasowymi paska ani z elementami mocującymi silnika zaburtowego. WAŻNE: Nie dopuścić do zetknięcia środka smarującego ani antykorozyjnego środka ochronnego z paskiem napędowym alternatora ani z kołami pasowymi paska. W przypadku naniesienia na pasek napędowy alternatora środka smarującego lub antykorozyjnego środka ochronnego pasek może zacząć się ślizgać lub zostać uszkodzony. Nr ref. tubki Opis Miejsce stosowania Nr części 120 Środek antykorozyjny Zewnętrzne powierzchnie metalowe bloku silnika z głowicą i jego podzespołów Q55 Przegląd akumulatora Akumulator należy sprawdzać okresowo w celu zapewnienia odpowiedniej zdolności rozruchowej silnika. WAŻNE: Należy zapoznać się z instrukcjami dotyczącymi bezpieczeństwa i konserwacji, które są dostarczane razem z akumulatorem. 1. Silnik należy wyłączyć przed wykonaniem jakichkolwiek operacji na akumulatorze. 2. Zabezpieczyć akumulator przed poruszeniem. 3. Końcówki kabli akumulatora powinny być czyste, ściśle przylegające i odpowiednio zainstalowane. Dodatni do dodatniego, a ujemny do ujemnego. 4. Upewnić się, czy akumulator jest wyposażony w osłonę nieprzewodzącą prądu w celu uniknięcia przypadkowego zwarcia końcówek akumulatora. 68

77 KONSERWACJA Dane techniczne akumulatora dla silnika Verado WAŻNE: Silniki Verado wymagają akumulatora rozruchowego dla łodzi 12 V AGM (Absorbed Glass Mat) zgodnego z minimalnymi specyfikacjami. Aby zapewnić najlepsze osiągi, firma Mercury Marine nie zaleca stosowania bardziej popularnych akumulatorów cieczowych lub żelowych ołowiowo-kwasowych do rozruchu silników Verado. Każdy silnik Verado musi być wyposażony we własny akumulator rozruchowy. Jeżeli dana łódź wymaga dodatkowego zasilania z akumulatora dla akcesoriów na łodzi lub elektroniki żeglugowej, zaleca się zamontowanie pomocniczego akumulatora (akumulatorów). Należy wybrać akumulator 12 V AGM (Absorbed Glass Mat) spełniający poniższe wymagania. Wymagana w USA (SAE) znamionowa wartość początkowa dla silników Verado Akumulator rozruchowy wymagany dla silników Verado Wymagana wartość MCA (Marine Cranking Amps) oraz pojemność rezerwowa akumulator 12 V AGM (Absorbed Glass Mat) 800 min. Marine Cranking Amps (MCA) z min. pojemnością rezerwową RC25 wartości znamionowej 135 minut Międzynarodowa (EN) znamionowa wartość początkowa dla silników Verado Akumulator rozruchowy wymagany dla silników Verado Wymagana wartość CCA (Cold Cranking Amps) oraz ilość amperogodzin (Ah) akumulator 12 V AGM (Absorbed Glass Mat) 1000 min. Cold Cranking Amps (CCA) z min. 180 amperogodz. (Ah) UWAGA: Nie należy stosować akumulatorów rozruchowych niezgodnych z wymaganymi specyfikacjami. W przypadku zastosowania akumulatora niezgodnego z wymaganymi specyfikacjami, wydajność działania systemu elektrycznego może być słaba. WAŻNE: Podczas montażu akumulatora należy przestrzegać norm obowiązujących przy produkcji łodzi (BIA, ABYC itp.), norm bezpieczeństwa i przepisów Straży Przybrzeżnej (USA). Upewnić się, że przewody akumulatora spełniają wymogi próby wyciągania i że dodatni zacisk akumulatora jest właściwie zaizolowany, zgodnie z przepisami. Zaleca się (w niektórych stanach na terenie USA jest to wymagane), aby akumulator montowany był w zamkniętej obudowie. Należy zapoznać się z lokalnymi przepisami. Podczas podłączania akumulatora należy zamocować przewody do klem za pomocą nakrętek sześciokątnych. Dokręcić nakrętki sześciokątne określonym momentem dokręcania.! OSTRZEŻENIE Niezabezpieczenie przewodów akumulatora w odpowiedni sposób może spowodować spadek mocy systemu cyfrowej przepustnicy i zmiany biegów (DTS), co może prowadzić do poważnych obrażeń lub śmierci w wyniku utraty kontroli nad łodzią. Przewody akumulatora należy przymocować do klem przy pomocy nakrętek sześciokątnych, tak aby żaden przewód nie był obluzowany. Opis Nm funt x cal funt x stopa Nakrętki sześciokątne 13,5 120 WAŻNE: Przekroje i długości przewodów akumulatorowych są niezwykle istotne. Aby uzyskać informacje na temat wymogów co do wielkości, należy zapoznać się z tabelami rozmiarów kabli akumulatorowych lub instrukcją montażu silnika. 69

78 KONSERWACJA Na lub w pobliżu skrzynki akumulatorowej należy umieścić plakietki informacyjne do wykorzystania w przyszłości. Jedna nakrętka sześciokątna 5/16 cala oraz jedna 3/8 cala są dołączone do zestawu i zastępują nakrętki motylkowe. Metrycznych nakrętek sześciokątnych nie ma na wyposażeniu. NOTICE - Verado Engines USE ONLY AGM BATTERIES! Verado engines must use an AGM marine battery that meets minimum ratings listed below. USA (SAE) 800 MCA 135 min RC25 International (EN) 1000 CCA 180 Ah 13.5Nm (120 lbs. in.) DO NOT USE WING NUTS. IMPORTANT: Battery cable size and length is critical. Refer to engine installation manual for size requirements. Place decal on or near battery box for future service reference. 5/16 and 3/8 hex nuts supplied for wing nut replacement. Metric hex nuts not supplied. 8M

79 KONSERWACJA Filtr na wlocie powietrza do tłumika a b a - Filtr na wlocie powietrza b - Tłumik WAŻNE: Filtr na wlocie powietrza jest integralną częścią tłumika. Zespół tłumika nie może być serwisowany. Tłumik może zostać zdemontowany z silnika wyłącznie przez dealera z certyfikatem firmy Mercury. WAŻNE: Wszelkie modyfikacje lub demontaż układu wlotu powietrza mogą spowodować uszkodzenie silnika. WAŻNE: Nie używać sprężonego powietrza do przedmuchania filtra na wlocie powietrza. Może to spowodować przedostanie się zanieczyszczeń do układu i uszkodzić silnik. Regularnie sprawdzać, czy filtr na wlocie powietrza nie ma zanieczyszczeń, które mogłyby zablokować przepływ powietrza. W przypadku obecności zanieczyszczeń należy odkurzyć filtr na wlocie powietrza. Patrz rozdział Harmonogram przeglądów i konserwacji zawiera informacje dotyczące okresów między konserwacjami. Układ paliwowy! OSTRZEŻENIE Paliwo jest palne i wybuchowe. Upewnić się, że zapłon jest wyłączony, a ściągacz linowy ustawiony tak, aby nie można było uruchomić silnika. Podczas serwisowania w otoczeniu silnika nie palić, nie dopuszczać do powstawania iskier i unikać otwartego ognia. W obszarze roboczym powinna być dobra wentylacja; unikać wdychania oparów przez dłuższy czas. Przed podjęciem próby uruchomienia silnika zawsze sprawdzać, czy nie ma wycieków i niezwłocznie wycierać rozlane paliwo. 71

80 KONSERWACJA WAŻNE: Paliwo należy zbierać i przechowywać w atestowanym zbiorniku. Natychmiast wytrzyj rozlane paliwo. Materiał użyty do zebrania rozlanego paliwa wyrzucać do odpowiedniego zbiornika. Przed wykonaniem naprawy lub przeglądu jakiejkolwiek części układu paliwowego: 1. Wyłączyć silnik i odłączyć akumulator. 2. Serwisowanie układu paliwowego należy przeprowadzać w pomieszczeniach o dobrej wentylacji. 3. Po skończonej pracy należy sprawdzić, czy nie ma oznak wycieku paliwa. PRZEGLĄD PRZEWODU PALIWOWEGO Należy sprawdzić wzrokowo, czy przewód paliwowy nie jest popękany, wybrzuszony, nie przecieka, nie jest sparciały lub w inny sposób uszkodzony. W przypadku stwierdzenia opisanych powyżej uszkodzeń należy wymienić przewód paliwowy. FILTR PALIWA I ODDZIELACZA WODY - ZAINSTALOWANO NA ŁODZI Silnik Verado 350 SCi ma zewnętrzny filtr oddzielacza wody zamontowany na łodzi (8M ). Patrz rozdział Harmonogram przeglądów i konserwacji zawiera informacje dotyczące okresów między konserwacjami. Filtr usuwa z paliwa wilgoć i zanieczyszczenia. Woda jest gromadzona w misce dołączonej do dna filtra. W przypadku napełnienia miski wodą włączy się system ostrzegawczy i powiadomi sternika o konieczności spuszczenia wody z miski. W przypadku zatkania filtra zanieczyszczeniami, system zabezpieczenia silnika wymusi pracę na biegu jałowym (wymuszony bieg jałowy). UWAGA: System ostrzegawczy zostanie włączony w przypadku osiągnięcia maksymalnego poziomu zawartości wody w misce. Patrz Funkcje i elementy sterowania - System ostrzegawczy. 72

81 KONSERWACJA UWAGA: System zabezpieczenia silnika wymusi pracę na biegu jałowym (wymuszony bieg jałowy), jeśli upłynie limit czasu działania pompy paliwowej. Częstą przyczyną upływu limitu czasu działania pompy paliwowej jest zatkany wysokociśnieniowy filtr paliwa lub filtr paliwa i oddzielacza wody, a także brak paliwa w zbiorniku. b c a d g e f a - b - c - d - Zespół filtra paliwa i miski Pierścień O-ring filtra Głowica oddzielacza paliwa i wody Pierścień O-ring miski e - f - g Czujnik wody Połączenie wiązki czujnika wody w paliwie (WIF) Zawór spustowy Opróżnianie filtru! OSTRZEŻENIE Paliwo jest palne i wybuchowe. Upewnić się, że zapłon jest wyłączony, a ściągacz linowy ustawiony tak, aby nie można było uruchomić silnika. Podczas serwisowania w otoczeniu silnika nie palić, nie dopuszczać do powstawania iskier i unikać otwartego ognia. W obszarze roboczym powinna być dobra wentylacja; unikać wdychania oparów przez dłuższy czas. Przed podjęciem próby uruchomienia silnika zawsze sprawdzać, czy nie ma wycieków i niezwłocznie wycierać rozlane paliwo. Woda jest cięższa niż paliwo, osiada na dnie miski i ma inny kolor. W warunkach dużej wilgotności należy często (codziennie) sprawdzać próbkę paliwa i w przypadku obecności wody spuszczać ją. 1. Umieścić odpowiedni zbiornik poniżej zespołu filtra oddzielacza wody i paliwa, aby zebrać zanieczyszczenia. 2. Zamknąć zawór zbiornika paliwa (jeśli wymagane), a następnie otworzyć zawór spustowy, znajdujący się na dnie miski. 3. Otworzyć zawór spustowy i spuścić zawartość miski do odpowiedniego zbiornika. 4. Zamknąć zawór spustowy. 5. Uruchomić silnik i sprawdzić, czy w układzie nie występują wycieki. 73

82 Wyjmowanie filtru KONSERWACJA! OSTRZEŻENIE Paliwo jest palne i wybuchowe. Upewnić się, że zapłon jest wyłączony, a ściągacz linowy ustawiony tak, aby nie można było uruchomić silnika. Podczas serwisowania w otoczeniu silnika nie palić, nie dopuszczać do powstawania iskier i unikać otwartego ognia. W obszarze roboczym powinna być dobra wentylacja; unikać wdychania oparów przez dłuższy czas. Przed podjęciem próby uruchomienia silnika zawsze sprawdzać, czy nie ma wycieków i niezwłocznie wycierać rozlane paliwo. Częstotliwość wymiany filtra zależy od poziomu zanieczyszczenia paliwa. Przepływ paliwa do silnika może zostać ograniczony w wyniku zatkania filtra zanieczyszczeniami, co spowoduje znaczną utratę mocy i/lub trudności w uruchamianiu silnika. Przed demontażem, usunąć zanieczyszczenia wokół pierścienia O-ring filtra. 1. Przekręcić kluczyk zapłonu do pozycji OFF" (Wył.). 2. Zamknąć zawór zbiornika paliwa (jeśli wymagane). 3. Zdjąć nakrywkę zaworu upustowego oparów paliwa.! PRZESTROGA Jeśli ciśnienie w układzie nie zostanie zredukowane, dojdzie do wytryśnięcia paliwa, co może doprowadzić do pożaru lub wybuchu. Przed rozpoczęciem czynności serwisowych w układzie paliwowym pozostawić silnik do całkowitego ostygnięcia i zredukować ciśnienie. Zawsze należy chronić oczy i skórę przed paliwem pod ciśnieniem i oparami. 4. Owinąć zawór szmatką lub ręcznikiem. Zredukować ciśnienie paliwa, naciskając trzpień zaworu. a a - Zawór upustowy oparów paliwa b - Korek b Zakręcić nakrywkę zaworu upustowego oparów paliwa. 6. Upewnić się, że zawór spustowy wody jest zamknięty i odłączyć wąż spustowy od zaworu (jeśli wymagane). 7. Odłączyć wiązkę czujnika wody w paliwie (WIF) od miski. UWAGA: Usunąć filtr z podłączoną miską. 8. Przy pomocy standardowego klucza do filtrów oleju usunąć filtr z głowicy filtra. 9. Usunąć miskę z filtra i wyczyść ją oraz dławicę pierścienia O-ring. 10. Sprawdzić wzrokowo stan filtra. W razie potrzeby wymienić. UWAGA: Nie wyrzucać miski, można jej użyć ponownie. 74

83 Instalacja filtru KONSERWACJA! OSTRZEŻENIE Paliwo jest palne i wybuchowe. Upewnić się, że zapłon jest wyłączony, a ściągacz linowy ustawiony tak, aby nie można było uruchomić silnika. Podczas serwisowania w otoczeniu silnika nie palić, nie dopuszczać do powstawania iskier i unikać otwartego ognia. W obszarze roboczym powinna być dobra wentylacja; unikać wdychania oparów przez dłuższy czas. Przed podjęciem próby uruchomienia silnika zawsze sprawdzać, czy nie ma wycieków i niezwłocznie wycierać rozlane paliwo. Przed montażem wyczyść dławicę pierścienia O-ring miski oraz powierzchnie uszczelniające głowicy mocującej z zanieczyszczeń. b c a d g e f a - b - c - d - Zespół filtra paliwa i miski Pierścień O-ring filtra Głowica oddzielacza paliwa i wody Pierścień O-ring miski e - f - g Czujnik wody Połączenie wiązki czujnika wody w paliwie (WIF) Zawór spustowy 1. Nałożyć olej na pierścienie uszczelniające O-ring. 2. Po umieszczeniu pierścienia na dławicy miski zamontować miskę na filtrze i ręcznie dokręć. WAŻNE: Nie używać narzędzi do dokręcania. WAŻNE: Upewnić się, że zawór spustowy jest zamknięty. 3. Napełnić zespół filtra paliwa i miski czystym paliwem i zamocować do głowicy filtra. 4. Ręcznie wykonać dodatkową 1/3-1/2 obrotu po osiągnięciu pełnego kontaktu uszczelnień. 5. Podłączyć wąż spustowy do zaworu spustowego (jeśli wymagane). 6. Podłączyć wiązkę czujnika wody w paliwie (WIF) do miski. 75

84 KONSERWACJA! OSTRZEŻENIE Wyciek paliwa stwarza zagrożenie pożarem lub wybuchem, co może być przyczyną poważnych obrażeń lub śmierci. Systematycznie należy sprawdzać, czy podzespoły układu paliwowego są szczelne, czy nie są zmiękczone, stwardniałe, spęczniałe lub nie wykazują śladów korozji, szczególnie po okresie przechowywania. Każdy objaw wycieku lub uszkodzenia wymaga wymiany części przed dalszą eksploatacją silnika. 7. Napełnić układ paliwowy. Sprawdzić wzrokowo, czy nie ma wycieków paliwa z filtra, obracając kluczyk zapłonu w pozycję roboczą, aby wpompować paliwo do filtra. Patrz Napełnianie układu paliwowego. Anody kontroli korozji Silnik zaburtowy łodzi jest wyposażony w anody kontroli korozji rozmieszczone w kilku miejscach. Anoda pomaga w ochronie silnika przed korozją elektrochemiczną, która niszczy powoli pokrywający anodę metal, zamiast metalu, z którego wykonany jest silnik. Każdą anodę należy poddawać okresowym przeglądom, zwłaszcza w słonej wodzie, która przyspiesza korozję. Aby silnik był stale chroniony przed korozją, należy zawsze wymieniać anodę zanim całkowicie skoroduje. Nie wolno malować ani nakładać warstwy ochronnej na anodę, ponieważ zmniejszy to skuteczność działania anody. d c b a a - b - Jedna anoda kontrolna w dolnej części płyty antywentylacyjnej Jedna anoda kontrolna w dolnej części kolektora trymowania c - d Dwie anody kontrolne w dolnej części każdego nurnika wspomagania trymowania Jedna anoda kontrolna w dolnej części podwyższenia Wymiana podkładki trymowania Silnik Verado 350 SCi korzysta z oporowych płyt prowadzących po każdej stronie obudowy wału napędowego w celu zwiększenia stabilności silnika. Wraz z trymowaniem silnika w górę lub w dół oporowe płyty prowadzące trą o podkładki trymowania zamocowane po każdej stronie kolektora trymowania. Wymień podkładki trymowania, jeśli łby śrub mocujących mają ten sam kolor co powierzchnia podkładek. Patrz rozdział Harmonogram przeglądów i konserwacji zawiera informacje dotyczące okresów między konserwacjami. 76

85 KONSERWACJA WAŻNE: Zawsze używać nowych śrub mocujących przy montażu podkładek trymowania. c a b a - Śruba M6 x 20 z podkładką blokującą (8 sztuk, 4 na każdej podkładce trymowania) b - Podkładka trymowania (2 sztuki) c - Kolektor trymowania Opis Nm funt x cal funt x stopa Wkręt 6 50 Wymiana śruby napędowej! OSTRZEŻENIE Obracające się śruby napędowe mogą być przyczyną poważnych obrażeń lub śmierci. Nigdy nie uruchamiać łodzi z zamontowaną śrubą napędową na sucho", ponad lustrem wody. Przed montażem lub zdjęciem śruby napędowej należy ustawić zespół napędowy w położeniu neutralnym i aktywować przełącznik ściągacza linowego, aby uniknąć uruchomienia silnika. Umieścić drewniany klocek pomiędzy łopatką tylnej śruby napędowej a płytą antywentylacyjną. DEMONTAŻ ŚRUBY NAPĘDOWEJ UWAGA: Jeśli śruba napędowa zakleszczyła się na wale i nie można jej zdjąć, należy skontaktować się z dealerem firmy Mercury. 1. Wrzucić bieg jałowy na silniku zaburtowym. 2. Wyjąć kluczyki ze stacyjni i aktywować przełącznik bezpieczeństwa. 77

86 KONSERWACJA 3. Umieścić drewniany klocek pomiędzy skrzynią biegów a śrubą napędową, aby ją unieruchomić i zdjąć jej nakrętkę Zdjąć śrubę napędową i elementy mocujące z wału napędowego. MONTAŻ ŚRUBY NAPĘDOWEJ UWAGA Użytkowanie silnika z niewłaściwą śrubą napędową może spowodować ograniczenie mocy, wzrost zużycia paliwa, przegrzanie silnika lub wewnętrzne uszkodzenia bloku silnika z głowicą. Należy wybrać śrubę napędową umożliwiającą silnikowi pracę przy zgodnych ze specyfikacją obr./min przy pełnym otwarciu przepustnicy. Produkty Mercury Racing mają 19-wypustowe wały napędowe i wymagają montażu zestawu piast śruby napędowej o dużej przeciążalności, będących na wyposażeniu większości śrub napędowych Mercury Racing. WAŻNE: Aby nie dopuścić do korozji piasty śruby napędowej i jej zakleszczenia na wale napędowym, zwłaszcza w słonej wodzie, zawsze należy nanosić warstwę smaru antykorozyjnego na cały wał napędowy w zalecanych odstępach czasu oraz za każdym razem przy zdejmowaniu śruby napędowej. 1. Nanieść smar antykorozyjny na wypusty wału napędowego. 78

87 KONSERWACJA 2. Zamontować zespół piast śruby napędowej, śrubę napędową, podkładkę, podkładkę sprężystą wygiętą, podkładkę oraz nakrętkę śruby napędowej na wale napędowym. 94 d e a c f a - b - c - Zespół piast śruby napędowej Śruba napędowa Podkładka b d - e - f Podkładka sprężysta wygięta Podkładka Nakrętka na śrubie napędowej Nr ref. tubki Opis Miejsce stosowania Nr części 94 Smar antykorozyjny Wypusty wału napędowego Q1 3. Umieścić drewniany klocek pomiędzy skrzynią biegów a śrubą napędową i dokręcać nakrętkę śruby Opis Nm funt x cal funt x stopa Nakrętka na śrubie napędowej Dezaktywować przełącznik bezpieczeństwa ustawiając go w pozycji RUN" (Wł.) i ponownie włożyć kluczyki do stacyjki. Przegląd i wymiana świec zapłonowych 1. Zdejmowanie górnych i tylnych pokryw. Informacje na temat prawidłowej regulacji zawiera Zdejmowanie i montaż pokrywy. 2. Odłączyć sześć złączy wiązek okablowania od połączeń cewek ołówkowych. 79

88 KONSERWACJA 3. Wykręcić śruby montażowe ruchem skręcającym i ściągnąć cewki ołówkowe ze świec zapłonowych. a b c 3658 a - Złącze wiązki przewodów c - Śruba b - Cewka ołówkowa 4. Wyjąć świece zapłonowe w celu dokonania przeglądu. Wymienić świece zapłonowe w przypadku zużycia elektrody, skorodowania gwintów w obszarach uszczelnienia, nierówności, śladów pęknięć, rozdwajania lub zepsucia materiału izolacji. 5. Ustawić odstęp zgodnie z danymi technicznymi Świeca zapłonowa Odstęp świecy zapłonowej 0,8 mm (0,0315 cala) 6. Eksploatacja w słonej wodzie Przed instalacją nałożyć cienką warstwę składnika chroniącego przed zacieraniem (wyłącznie na gwint instalowanej świecy zapłonowej). Nr ref. tubki Opis Miejsce stosowania Nr części 81 Składnik chroniący przed zacieraniem Gwint świec zapłonowych K 1 7. Oczyścić okolicę gniazda świecy zapłonowej. 8. Przed montażem świec zapłonowych oczyścić gniazda z zanieczyszczeń. Zainstalować świece, mocno dokręcając, następnie dokręcić o 1/4 obrotu lub momentem podanym w specyfikacji. Opis Nm funt x cal funt x stopa Świeca zapłonowa Ruchem skręcającym nałożyć cewki ołówkowe na świece zapłonowe. 10. Zamocować cewki za pomocą śrub ustalających. Dokręcić podanym momentem. 80

89 KONSERWACJA Opis Nm funt x cal funt x stopa Śruby Podłączyć sześć złączy wiązek okablowania do połączeń cewek ołówkowych. a b c 3658 a - Złącze wiązki przewodów c - Śruba b - Cewka ołówkowa 12. Ponownie zainstalować górne i tylne pokrywy. Bezpieczniki Przewody instalacji elektrycznej na silniku zaburtowym są chronione przed przeciążeniem za pomocą bezpieczników w obwodzie. Jeśli bezpiecznik przepali się, należy zlokalizować i naprawić przyczynę przeciążenia. Jeśli przyczyna nie zostanie zlokalizowana, bezpiecznik może po raz kolejny ulec spaleniu. Usunąć z oprawy ściągacz bezpieczników. 81

90 KONSERWACJA Zdjąć pokrywę z oprawy bezpiecznika. Wyjąć bezpiecznik, który prawdopodobnie się przepalił, i spojrzeć na srebrną opaskę wewnątrz bezpiecznika. Jeśli opaska jest pęknięta, należy wymienić bezpiecznik. Bezpiecznik należy wymienić na nowy o takiej samej wartości znamionowej. a b c e f g d h a - b - c - d - e - Ściągacz bezpieczników Oprawa bezpiecznika Dobry bezpiecznik Przepalony bezpiecznik Elektroniczny moduł sterujący i zawór usuwania par, ECM" bezpiecznik 20 A. j i f - Cewki zapłonowe, IGN. COILS" bezpiecznik 20 A g - Układ podawania paliwa, FUEL" bezpiecznik 20 A h - Bezpieczniki zapasowe (3) i - Terminal diagnostyczny bezpiecznik 2 A j - Zasilanie wtryskiwacza i zawór doładowania, INJ. PWR." bezpiecznik 20 A Układ elektryczny układu cyfrowej regulacji przepustnicy i zmiany biegów (DTS)! OSTRZEŻENIE Aby uniknąć ryzyka odniesienia poważnych obrażeń lub śmierci w wyniku utraty kontroli nad łodzią nie należy splatać przewodów ani przerywać izolacji systemu DTS. Rozcinanie lub manipulowanie uszkodzi izolację kabli, w wyniku czego do instalacji elektrycznej dostanie się woda. Dostanie się wody może doprowadzić do awarii instalacji elektrycznej i utraty kontroli nad przepustnicą i zmianą biegów. Sprawdzić, czy wiązki nie zostały poprowadzone w pobliżu ostrych krawędzi, gorących powierzchni i ruchomych części. Sprawdzić, czy wszystkie nieużywane złącza i gniazda elektryczne zabezpieczone są osłoną. Sprawdzić, czy wiązki są zamocowane wzdłuż drogi prowadzenia. 82

91 KONSERWACJA Przegląd paska napędowego akcesoriów Sprawdzić pasek napędowy akcesoriów i zlecić jego wymianę autoryzowanemu dealerowi w razie stwierdzenia dowolnego z poniższych objawów. Pęknięcia z boku paska lub w podstawie rowków. Nadmierne zużycie u podstaw rowków. Część gumowa nasiąknięta olejem. Powierzchnia paska chropowata. Oznaki przetarcia na krawędziach lub zewnętrznych powierzchniach paska. Sprawdzanie poziomu oleju hydraulicznego wspomagania trymowania 1. Odchylić silnik zaburtowy w pozycję pełnego odchylenia w górę. 2. Obrócić wspornik odchylania w dół. 3. Opuścić silnik zaburtowy, dopóki wspornik podporowy odchylania nie oprze się o podwyższenie. 4. Zdjąć korek wlewu oleju układu wspomagania trymowania. Zdjęcie korka wlewu wymaga tylko 1/4 obrotu. a b c d a - b - Podpórka odchylania Korek wlewu oleju układu wspomagania trymowania c - d Wspornik podporowy odchylania Podwyższenie 5. Poziom oleju powinien wynosić około25 mm (1,0 cala) od górnej krawędzi szyjki do napełniania. Jeśli to wymagane, dodaj oleju Quicksilver lub Mercury Precision do układów wspomagania kierowania i trymowania. Jeśli ten olej nie jest dostępny, należy zastosować olej do przekładni hydrokinetycznych (ATF). Pojemność zbiornika wspomagania trymowania Pojemność w przybliżeniu 237 ml (8 uncji obj.) Nr ref. tubki Opis Miejsce stosowania Nr części 114 Olej do układu wspomagania trymowania i steru Układ trymowania ze wspomaganiem Q1 6. Ponownie założyć korek wlewu oleju układu wspomagania trymowania. Dokręcić korek wlewu (1/4 obrotu). Nakładka zostanie zatrzaśnięta na miejscu. Nie przekręcać poza ten punkt. 83

92 KONSERWACJA Sprawdzanie poziomu płynu hydraulicznego w układzie wspomagania steru Zdjąć pokrywę układu wspomagania steru i korek wlewu, aby sprawdzić wzrokowo poziom oleju. Poziom oleju powinien być nieznacznie poniżej dna otworu do napełniania. Jeśli to wymagane, dodać wyłącznie syntetycznego oleju do układu wspomagania steru SAE 0W-30. Pojemność układu wspomagania sterowania Pojemność w przybliżeniu 1-2 l (1-2 kwarty am.) Nr ref. tubki Opis Miejsce stosowania Nr części 138 Syntetyczny płyn SAE 0W-30 do układu wspomagania steru Układ wspomagania sterowania K01 a b c a - b - Pokrywa układu wspomagania steru Korek wlewu c Poziom napełnić/maksymalny Wymiana oleju w silniku Pojemność olejowa silnika Pojemność w przybliżeniu 7,0 l (7,4 kwarty am.) Nr ref. tubki Opis Miejsce stosowania Nr części 152 Olej 25W-50 do czterosuwowych silników zaburtowych Verado Skrzynia korbowa silnika K01 Olej silnikowy można usunąć na dwa sposoby: odpompowanie spuszczenie WAŻNE: Odchylić silnik zaburtowy na zewnątrz/w górę poza położenia pionowe i pozostawić w tej pozycji na około jedną minutę, aby olej spłynął z powrotem do miski olejowej. 84

93 KONSERWACJA WAŻNE: Aby uniknąć lub ograniczyć rozlanie oleju podczas wyjmowania filtru, należy upewnić się, że silnik zaburtowy znajduje się w pozycji pionowej (nieodchylonej), a silnik jest zimny lub nie pracował co najmniej przez ostatnią godzinę. WAŻNE: Preferowaną metodą usuwania oleju z silników modeli XXL stanowi odpompowanie. W przypadku stosowania metody spuszczania konieczne jest zastosowanie lejka spustowego w celu skierowania oleju z dolnej płyty rozbryzgowej do odpowiedniego zbiornika. ODPOMPOWANIE 1. Odchylić silnik zaburtowy na zewnątrz/w górę poza położenia pionowe i pozostawić w tej pozycji na około jedną minutę, aby olej spłynął z powrotem do miski olejowej. 2. Silnik zaburtowy należy umieścić w pozycji pionowej. 3. Wyjąć wskaźnik prętowy i przesunąć rurkę przejściówki pompy oleju skrzyni korbowej przez otwór prętowego wskaźnika poziomu oleju do dolnej części miski olejowej silnika. 4. Wypompować olej silnikowy do odpowiedniego pojemnika. Pompa do spuszczania oleju ze skrzyni korbowej A 5 Ułatwia spuszczanie oleju silnikowego bez opróżniania skrzyni korbowej Lejek spustowy oleju A01 Oddziela spuszczany olej silnikowy od płyt antyrozbryzgowych i antykawitacyjnych. SPUSZCZANIE Odchylić silnik zaburtowy na zewnątrz/w górę poza położenia pionowe i pozostawić w tej pozycji na około jedną minutę, aby olej spłynął z powrotem do miski olejowej. 2. Silnik zaburtowy należy umieścić w pozycji pionowej. 3. Umieścić odpowiedni pojemnik pod wtyczką miski olejowej silnika. Korek spustowy/podkładka uszczelniająca znajdują się pod płytą rozbryzgową po lewej stronie silnika zaburtowego. 85

94 KONSERWACJA 4. Poluzować korek wlewu/podkładkę uszczelniającą. Ustawić lejek spustowy oleju nad korkiem wlewu/ podkładką uszczelniającą. b a a - Korek wlewu/podkładka uszczelniająca b - Lejek spustowy oleju Lejek spustowy oleju A01 Oddziela spuszczany olej silnikowy od płyt antyrozbryzgowych i antykawitacyjnych Wyjąć korek spustowy/podkładkę uszczelniającą i wylać olej z silnika do odpowiedniego pojemnika. 6. Ponownie założyć korek wlewu/podkładkę uszczelniającą. WYMIANA FILTRU OLEJU WAŻNE: Aby uniknąć lub ograniczyć rozlanie oleju podczas wyjmowania filtru, należy upewnić się, że silnik zaburtowy znajduje się w pozycji pionowej (nieodchylonej), a silnik jest zimny lub nie pracował co najmniej przez ostatnią godzinę. 1. Zdjąć górną pokrywę. 2. Pod filtrem oleju rozłożyć ręcznik lub ścierkę pochłaniającą rozlany olej. 86

95 KONSERWACJA 3. Odkręcić stary filtr kluczem do filtrów, obracając go w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara. a a - Filtr oleju Klucz do filtrów oleju Ułatwia demontaż filtru oleju Oczyścić podstawę montażową filtru oleju. 5. Nałożyć warstwę czystego oleju na uszczelkę filtra. Nie nakładać smaru. 6. Przykręcać nowy filtr, aż do chwili dopasowania się uszczelki do podstawy, następnie dokręcić filtr jeszcze o 3/4 do 1 obrotu. WLEWANIE OLEJU 1. Zdjąć korek wlewu oleju i wlać olej zalecanego typu do połowy poziomu roboczego (połowa wysokości zakreskowanego obszaru). Pojemność olejowa silnika Pojemność w przybliżeniu 7,0 l (7,4 kwarty am.) 87

96 KONSERWACJA Nr ref. tubki Opis Miejsce stosowania Nr części 152 Olej 25W-50 do czterosuwowych silników zaburtowych Verado Skrzynia korbowa silnika K01 2. Założyć korek wlewu oleju Po umieszczeniu silnika zaburtowego w wodzie lub podłączeniu węża do przepłukiwania wodą chłodzącą uruchomić silnik na biegu jałowym, odczekać kilka minut i sprawdzić szczelność filtru oleju. 4. Wyłączyć silnik i sprawdzić poziom oleju. Smarowanie skrzyni biegów Podczas dodawania lub wymiany oleju w skrzyni biegów należy sprawdzić wzrokowo, czy w oleju nie ma wody. Woda może się gromadzić na dnie (zostanie wówczas usunięta przed olejem) lub może się z nim połączyć, nadając mu mleczny kolor. W razie wykrycia wody należy zlecić sprawdzenie skrzyni biegów dealerowi. Woda w oleju może spowodować przedwczesne uszkodzenie łożyska lub, w niskich temperaturach, może zamienić się w lód i uszkodzić skrzynię biegów. Obejrzeć opróżnioną skrzynię biegów w poszukiwaniu cząstek metalu. Niewielka liczba cząsteczek metalu oznacza normalne zużycie przekładni zębatej. Nadmierna ilość opiłków metalu lub większych cząsteczek (wiórów) może oznaczać nadmierne zużycie przekładni zębatej; w takim wypadku należy zlecić sprawdzenie przekładni autoryzowanemu dealerowi. Ilość oleju w skrzyni biegów Pojemność w przybliżeniu 1300 ml (44 uncji obj.) Nr ref. tubki Opis Miejsce stosowania Nr części 87 Olej przekładniowy wysokiej klasy Skrzynia biegów Q01 SPUSZCZANIE OLEJU ZE SKRZYNI BIEGÓW 1. Silnik zaburtowy należy umieścić w roboczej pozycji pionowej. 2. Wymontować śrubę napędową. Informacje zawiera punkt Wymiana śruby napędowej. 3. Pod silnikiem należy umieścić miskę. 88