Zbiorniki paliwa (A.5.2.2) ISO 13591; ISO 8469

Transkrypt

1 Witamy na pokładzie! Odpowiednie postępowanie i konserwacja silnika odgrywa ważną rolę w utrzymaniu wysokiej sprawności produktu firmy Mercury przy jednoczesnych maksymalnych osiągach i oszczędności. Wypełnienie załączonego formularza rejestracyjnego w przyszłości uwolni od trosk związanych z nabytym produktem. Informacje dotyczące pełnego zakresu świadczeń gwarancyjnych zawiera Podręcznik obsługi i konserwacji. Adres najbliższego dealera można znaleźć na stronie gdzie znajdują się mapki i pełne informacje kontaktowe. Czy silnik został prawidłowo zarejestrowany do celów świadczeń gwarancyjnych? Proszę zapoznać się z informacjami na stronie W razie potrzeby należy skontaktować się z lokalnym dealerem. Deklaracja zgodności Na tabliczce z numerem seryjnym silnika zaburtowego w lewym dolnym rogu znajduje się sam znak CE lub znak CE wraz z numerem jednostki notyfikowanej. Niniejszy silnik zaburtowy, wyprodukowany przez Mercury Marine, Fond du Lac, WI, USA lub Marine Power Europe Inc. Park Industriel, de Petit-Rechain, Belgia, spełnia wymogi następujących dyrektyw, spełniając powiązane z nimi normy (z poprawkami): Jeśli znakowi CE towarzyszy numer jednostki notyfikacyjnej, obowiązuje następująca Dyrektywa dot. łodzi rekreacyjnych: Dyrektywa dot. łodzi rekreacyjnych: 2003/44/EC, stanowiąca poprawkę dyrektywy 94/25/EC Instrukcja użytkownika (A.2.5) ISO Sposoby przenoszenia (A.4) ISO 8665 Uruchamianie silnika zaburtowego (A.5.1.4) ISO Zbiorniki paliwa (A.5.2.2) ISO 13591; ISO 8469 Ogólny układ sterowy ABYC P-17 Wymagania dot. emisji spalin (B.2) ISO 8178 Instrukcja użytkownika (B.4) ISO 8665 Poziomy emisji hałasu (C.1) ISO Jednostka notyfikowana odpowiedzialna za nadzór systemu jakości zgodnie z Modułem H dyrektywy 2003/44/EC dot. zapewnienia pełnej jakości: Det Norske Veritas Norwegia Numer jednostki notyfikowanej: 0575 Jeśli znakowi CE nie towarzyszy numer jednostki notyfikowanej, obowiązuje następujący język Dyrektywy dot. łodzi rekreacyjnych: Dyrektywa dot. łodzi rekreacyjnych: Instrukcja użytkownika (A.2.5) ISO Sposoby przenoszenia (A.4) ISO 8665 Uruchamianie silnika zaburtowego (A.5.1.4) ISO /25/EC Zbiorniki paliwa (A.5.2.2) ISO 13591; ISO 8469 Ogólny układ sterowy ABYC P Mercury Marine Silnik czterosuwowy Verado 135/150/175/ Q i

2 Poniższe normy obowiązują dla wszystkich produktów objętych niniejszym podręcznikiem: Dyrektywa bezpieczeństwa urządzeń mechanicznych 98/37/EC Ogólne zasady zachowania bezpieczeństwa (1.1.2) EN 292-1; EN 292-2; EN 1050 Hałas (1.5.8) ICOMIA 39/94 Drgania ICOMIA 38/94 Dyrektywa dot. kompatybilności elektromagnetycznej 89/336/EC Ogólna norma dot. emisji EN Ogólna norma dot. odporności EN Pojazdy, łodzie i urządzenia napędzane silnikami wewnętrznego spalania charakterystyki zakłóceń radiowych SAE J551 (CISPR 12) Testowanie wyładowań elektrostatycznych EN ; EN ; EN Deklaracja ta wystawiona jest za wyłączną odpowiedzialnością firmy Mercury Marine i Marine Power Europe. Patrick C. Mackey Prezes, Mercury Marine, Fond du Lac, WI USA Dział odpowiedzialny za normy europejskie: Regulations and Product Safety Department, Mercury Marine, Fond du Lac, WI USA ii

3 SPIS TREŚCI INFORMACJE NA TEMAT GWARANCJI Przekazanie gwarancji...1 Rejestracja gwarancji w USA i Kanadzie...1 Rejestracja gwarancji poza terytorium USA i Kanady... 1 Ograniczona gwarancja na czterosuwowe silniki zaburtowe Stany Zjednoczone, Kanada, Wspólnota Niepodległych Państw, Środkowy Wschód i Afryka...2 Trzyletnia gwarancja ograniczona na uszkodzenia spowodowane korozją... 3 Zakres gwarancji i wyjątki...5 Informacje ogólne Obowiązki motorowodniaka...7 Przed uruchomieniem silnika...7 Moc maksymalna łodzi... 7 Obsługa łodzi przy wysokiej prędkości i wykorzystaniu pełnych osiągów... 8 Modele silników zaburtowych ze zdalnym sterowaniem... 8 Wyłącznik ściągacza linowego... 8 Ochrona ludzi znajdujących się w wodzie Komunikat o bezpieczeństwie pasażerów łodzie pontonowe i łodzie pokładowe Skoki przez fale i kilwater Zagrożenie zderzeń z obiektami pod wodą...12 Emisja spalin...13 Wybór akcesoriów do silnika zewnętrznego...14 Wskazówki dotyczące bezpiecznego pływania Zapisanie numeru seryjnego Dane techniczne silników 135/150/175/200 informacja międzynarodowa Części silnika...18 Montaż Montaż silnika zewnętrznego...19 Wybór śruby napędowej...19 Transport Przewożenie łodzi/silnika zaburtowego na przyczepie Paliwo i olej Zalecenia dotyczące paliwa...21 Napełnianie zbiornika paliwa...22 Zalecenia dotyczące oleju silnikowego...22 Sprawdzanie i uzupełnianie oleju silnikowego iii

4 SPIS TREŚCI Urządzenia sterujące i kontrolne Elementy sterujące do montażu na panelu i ich obsługa Elementy sterujące konsoli pilota z jedną manetką i ich obsługa Elementy sterujące do montażu w konsoli na podstawie i ich obsługa Elementy sterujące konsoli pilota z dwoma manetkami i ich obsługa Elementy sterujące klawiatury CAN konsoli pilota z dwoma manetkami i ich obsługa Elementy sterujące i ich obsługa w trybie śledzenia Elementy sterujące sterowania w trybie śledzenia z łączem CAN i ich obsługa System ostrzegawczy...53 Wspomaganie trymowania i odchylania silnika Obsługa Spis czynności przed uruchomieniem łodzi...58 Obsługa w temperaturach ujemnych...58 Obsługa w wodzie słonej lub zanieczyszczonej Ustawianie kąta trymu podczas pracy na biegu jałowym Procedura docierania silnika...59 Uruchamianie silnika...59 Zmiana biegów Zatrzymywanie silnika...63 Konserwacja Konserwacja silnika zewnętrznego...64 Emisje zanieczyszczeń wg norm Amerykańskiej Agencji Ochrony Środowiska (EPA) Harmonogram przeglądów i konserwacji...65 Płukanie układu chłodzenia...66 Zdejmowanie i montaż górnej pokrywy...67 Czyszczenie górnej i dolnej pokrywy...67 Czyszczenie bloku silnika z głowicą (eksploatacja w słonej wodzie) Przegląd akumulatora...68 Dane techniczne akumulatora dla silnika Verado Filtr powietrza Układ paliwowy...74 Anoda kontroli korozji Wymiana śruby napędowej...77 Przegląd i wymiana świec zapłonowych...79 Bezpieczniki...82 Elementy mocujące łączników drążka mechanizmu zwrotniczego Układ elektryczny układu cyfrowej regulacji przepustnicy i zmiany biegów (DTS) Przegląd paska napędowego akcesoriów Punkty smarowania Sprawdzanie poziomu oleju hydraulicznego wspomagania trymowania Sprawdzanie poziomu płynu hydraulicznego w układzie wspomagania steru Wymiana oleju w silniku...88 Smarowanie skrzyni biegów...91 iv

5 SPIS TREŚCI Przechowywanie Przygotowanie do przechowywania...93 Ochrona zewnętrznych elementów silnika...93 Ochrona wewnętrznych elementów silnika...93 Skrzynka biegów...94 Ustawianie silnika zaburtowego w pozycji do przechowywania Przechowywanie akumulatora...94 Rozwiązywanie problemów Rozrusznik elektryczny nie obraca wału silnika Nie można uruchomić silnika...95 Silnik uruchamia się ale nie można włączyć biegu Silnik pracuje nierówno...95 Spadek mocy...96 Akumulator rozładowuje się samoistnie...96 Pomoc serwisowa Naprawy lokalne Serwis poza miejscem zamieszkania Zapytania dotyczące części i akcesoriów...97 Pomoc serwisowa...97 Biura serwisowe Mercury Marine...97 v

6 vi

7 INFORMACJE NA TEMAT GWARANCJI Przekazanie gwarancji Gwarancję ograniczoną można przekazać kolejnemu nabywcy, który jednak będzie mógł skorzystać tylko z niewykorzystanej części gwarancji ograniczonej. Nie dotyczy to produktów używanych dla celów komercyjnych. Aby przekazać gwarancję kolejnemu nabywcy, do działu rejestracji gwarancji firmy Mercury Marine proszę wysłać pocztą lub faksem kopię aktu kupna lub umowy o zakupie, nazwisko i adres nowego właściciela oraz numer seryjny silnika. W USA i Kanadzie wysłać na adres: Mercury Marine Attn: Warranty Registration Department W6250 W. Pioneer Road P.O. Box 1939 Fond du Lac, WI Faks Po rozpatrzeniu dokumentów dotyczących przekazania gwarancji Mercury Marine prześle pocztą nowemu właścicielowi potwierdzenie rejestracji. Usługa ta jest bezpłatna. W przypadku produktów zakupionych poza Stanami Zjednoczonymi i Kanadą należy się skontaktować z dystrybutorem w danym kraju lub najbliższym biurem Marine Power Service Center. Rejestracja gwarancji w USA i Kanadzie Informacje na temat warunków gwarancji obowiązujących poza Stanami Zjednoczonymi i Kanadą udzieli lokalny dystrybutor. 1. Swój adres można zmienić w każdej chwili, również w momencie roszczenia gwarancyjnego, dzwoniąc do firmy Mercury Marine, wysyłając do działu rejestracji gwarancji Mercury Marine list lub faks ze swoim imieniem i nazwiskiem, starym i nowym adresem oraz numerem seryjnym silnika. Państwa dealer również może dokonać zmiany tych informacji. Mercury Marine Attn: Warranty Registration Department W6250 W. Pioneer Road P.O. Box 1939 Fond du Lac, WI Faks UWAGA: Firma Mercury Marine i każdy dealer mają obowiązek przechowywania list rejestracyjnych produktów okrętowych sprzedawanych w USA, na wypadek gdyby zaistniała konieczność przedstawienia ich na mocy federalnej ustawy dotyczącej bezpieczeństwa łodzi. 2. Produkt musi być zarejestrowany w Mercury Marine, aby został objęty gwarancją. W chwili sprzedaży dealer powinien wypełnić formularz rejestracji gwarancji i natychmiast go przesłać do Mercury Marine za pośrednictwem MercNET, a lub drogą pocztową. Mercury Marine odnotuje rejestrację po otrzymaniu formularza rejestracji gwarancji. 3. Po rozpatrzeniu rejestracji gwarancji Mercury Marine prześle nabywcy produktu potwierdzenie rejestracji drogą pocztową. Jeżeli nie otrzymają Państwo potwierdzenia rejestracji w ciągu 30 dni, proszę natychmiast skontaktować się z dealerem, który sprzedał dany produkt. Gwarancja nie będzie obowiązywać, dopóki Państwa produkt nie zostanie zarejestrowany w Mercury Marine. Rejestracja gwarancji poza terytorium USA i Kanady 1. Ważne jest, aby Państwa dealer wypełnił formularz rejestracji Karty Gwarancyjnej i przesłał go na adres dystrybutora lub biura serwisowego Marine Power zajmującego się rejestracją gwarancji/realizacją reklamacji w miejscu Państwa zamieszkania. 2. W formularzu tym podane jest Państwa nazwisko i adres, model produktu i numery seryjne, data sprzedaży, zastosowanie produktu oraz numer identyfikacyjny dystrybutora/dealera, jego nazwisko i adres. Dystrybutor/dealer poświadcza także, że Państwo zakupili produkt i są jego użytkownikiem. 1

8 INFORMACJE NA TEMAT GWARANCJI 3. Kopia formularza rejestracji Karty Gwarancyjnej, zwana Kopią Nabywcy, MUSI zostać przekazana Państwu zaraz po wypełnieniu formularza przez dystrybutora/dealera. Na formularzu tym podany jest fabryczny numer rejestracyjny produktu; formularz należy zachować na wypadek, gdyby okazał się potrzebny w przyszłości. Gdyby pojawiła się konieczność dokonania napraw produktu w okresie obowiązywania gwarancji, dealer może poprosić Państwa o okazanie Karty Gwarancyjnej w celu sprawdzenia daty zakupu i wykorzystania informacji w niej zawartej do sporządzenia formularza reklamacji. 4. W niektórych krajach biuro serwisowe Marine Power wystawi dla Państwa w ciągu 30 dni stałą (plastikową) Kartę Gwarancyjną po otrzymaniu kopii formularza rejestracji Karty Gwarancyjnej od dystrybutora/dealera. Po otrzymaniu plastikowej Karty Gwarancyjnej, można wyrzucić kopię nabywcy, którą otrzymali Państwo od dystrybutora/dealera przy zakupie produktu. Proszę zapytać dystrybutora/ dealera, czy są Państwo objęci programem wydawania plastikowych Kart Gwarancyjnych. WAŻNE: W niektórych krajach przepisy prawa wymagają, aby listy rejestracyjne były przechowywane przez fabrykę i dealerów. Chcemy, aby WSZYSTKIE produkty zostały zarejestrowane w fabryce, na wypadek, gdyby kiedykolwiek zaistniała konieczność skontaktowania się z Państwem. Dealer/dystrybutor powinien wypełnić formularz rejestracji gwarancji natychmiast i przesłać kopię do Międzynarodowego Biura Serwisowego Marine Power w Państwa kraju. 5. Więcej informacji na temat Karty Gwarancyjnej oraz realizacji reklamacji znajdą Państwo w dokumencie Gwarancje Międzynarodowe. Ograniczona gwarancja na czterosuwowe silniki zaburtowe Stany Zjednoczone, Kanada, Wspólnota Niepodległych Państw, Środkowy Wschód i Afryka Informacje na temat warunków gwarancji obowiązujących poza Stanami Zjednoczonymi, Kanadą, Europą, Wspólnotą Niepodległych Państw, Bliskim Wschodem i Afryką udzieli lokalny dystrybutor. PRZEDMIOT GWARANCJI: Firma Mercury Marine gwarantuje, że nowe silniki zaburtowe i silniki z napędem strugowodnym będą wolne od wad materiałowych i wad wykonania w okresie wyszczególnionym poniżej. OKRES OBOWIĄZYWANIA GWARANCJI: Ograniczona gwarancja jest ważna przez trzy (3) lata od daty zakupu produktu przez klienta detalicznego w celach rekreacyjnych lub od daty rozpoczęcia używania produktu, w zależności od tego, która z tych dat jest wcześniejsza. Gwarancja dla klientów używających produktów w celach komercyjnych jest ważna przez jeden (1) rok od daty pierwszej sprzedaży klientowi końcowemu lub przez jeden (1) rok od daty rozpoczęcia eksploatacji produktu, zależnie od tego, która z tych dat jest wcześniejsza. Cel komercyjny oznacza korzystanie z produktu w związku z wykonywaną pracą, zatrudnieniem lub jakiekolwiek inne korzystanie z produktu, które przynosi dochód, przez cały okres obowiązywania gwarancji, nawet jeśli produkt wykorzystywany jest do takich celów tylko okresowo. Naprawa lub wymiana części lub wykonanie napraw gwarancyjnych nie przedłuża okresu obowiązywania gwarancji. Obowiązująca nadal gwarancja może zostać scedowana z jednego klienta korzystającego z produktu w celach rekreacyjnych na innego, po odpowiednim przerejestrowaniu produktu. Niewykorzystana część okresu obowiązywania gwarancji nie może zostać scedowana na/z użytkownika korzystającego z produktu w celach komercyjnych. WARUNKI, JAKIE NALEŻY SPEŁNIĆ, ABY UZYSKAĆ ŚWIADCZENIE GWARANCYJNE: Gwarancja udzielana jest tylko klientom detalicznym, którzy dokonają zakupu u autoryzowanego dealera (upoważnionego przez Mercury Marine do dystrybucji produktu w kraju, w którym dokonano zakupu), po przeprowadzeniu i udokumentowaniu określonej przez Mercury Marine procedury kontrolnej przed dostawą. Gwarancja jest ważna od momentu właściwej rejestracji produktu przez autoryzowanego dealera. W celu zachowania ważności gwarancji należy regularnie przeprowadzać rutynowe przeglądy techniczne wymienione w Instrukcji obsługi i konserwacji silnika. Firma Mercury Marine zastrzega sobie prawo do uzależnienia przyszłych świadczeń gwarancyjnych od przedstawienia dowodu przeprowadzenia prawidłowych przeglądów i konserwacji. OBOWIĄZKI FIRMY MERCURY: Jedyne i wyłączne obowiązki przedsiębiorstwa Mercury wynikające z niniejszej gwarancji są, według naszego uznania, ograniczone do naprawy wadliwej części, wymiany takiej lub takich części na nowe lub regenerowane części posiadające aprobatę Mercury Marine, albo do zwrotu ceny zakupu produktu Mercury. Firma Mercury zastrzega sobie prawo do ulepszania lub modyfikacji produktów od czasu do czasu, ale to nie nakłada na przedsiębiorstwo obowiązku modyfikacji produktów wytworzonych wcześniej. 2

9 INFORMACJE NA TEMAT GWARANCJI JAK UZYSKAĆ ŚWIADCZENIE GWARANCYJNE: Klient powinien umożliwić firmie Mercury wykonanie naprawy i umożliwić dostęp do produktu w celu dokonania napraw gwarancyjnych. Przy składaniu reklamacji produkt należy dostarczyć do kontroli do autoryzowanego dealera Mercury w celu dokonania napraw. Jeśli nabywca nie może dostarczyć produktu do takiego dealera, musi o tym pisemnie zawiadomić firmę Mercury. Zorganizujemy wtedy przegląd produktu i wykonanie naprawy. W takim przypadku nabywca pokrywa wszystkie związane koszty transportu i/lub podróży. Jeśli wykonana naprawa nie jest objęta niniejszą gwarancją, nabywca pokrywa koszty robocizny i materiału oraz wszelkie inne koszty związane ze świadczoną usługą. Nabywca nie będzie wysyłał produktu ani jego części bezpośrednio do firmy Mercury, chyba, że na jej prośbę. Wnioskując o wykonanie naprawy gwarancyjnej, należy przedstawić dealerowi zarejestrowany dowód własności jest to warunkiem uzyskania świadczenia. GWARANCJA NIE OBEJMUJE: Niniejszej ograniczonej gwarancji nie podlegają: rutynowe przeglądy techniczne, zwiększanie mocy silnika (tuning), regulacja, normalne zużycie eksploatacyjne, uszkodzenia wynikające z działania celowego, używania produktu w celach innych niż jego przeznaczenie, używania śruby napędowej lub przełożeń, które uniemożliwiają pracę silnika w zalecanym zakresie obrotów przy całkowicie otwartej przepustnicy (zob. Instrukcja obsługi i konserwacji silnika), używania produktu w sposób niezgodny z zaleceniami podanymi w rozdziale o obsłudze/cyklu roboczym w Instrukcji obsługi i konserwacji silnika; uszkodzenia spowodowane przez zaniedbanie, wypadki, zatopienie, nieprawidłową instalację (wskazówki i sposoby dot. prawidłowej instalacji przedstawiono w instrukcji instalacji produktu), niewłaściwą obsługę, używanie akcesoriów lub części, które nie zostały przez nas wyprodukowane lub nie są przez nas sprzedawane, wirniki i tuleje pomp strumieniowych, stosowanie paliwa, olejów i smarów nieodpowiednich dla danego produktu (zob. Instrukcja obsługi silnika), zmianę lub usunięcie niektórych części bądź przedostanie się wody do silnika przez wlot paliwowy, wlot powietrza lub układ wydechowy, uruchomienie niezanurzonego silnika, zamontowanie silnika zbyt wysoko na pawęży lub uruchamianie łodzi ze zbyt wielkim trymem silnika. Używanie produktu w wyścigach motorowych lub innego rodzaju zawodach albo korzystanie z jednostki wyścigowej, kiedykolwiek nawet przez poprzedniego właściciela powoduje unieważnienie gwarancji. Gwarancja nie obejmuje kosztów związanych z wyprowadzaniem łodzi z doku, wodowaniem, holowaniem, przechowywaniem, telefonowaniem, wynajmem, niedogodnościami, opłatami za korzystanie z akwenu, ubezpieczeniem, spłatami kredytów, stratą czasu, utratą dochodów lub jakimikolwiek innymi szkodami przypadkowymi lub wtórnymi. Gwarancja nie obejmuje także wydatków związanych z demontażem i/lub wymianą przegród łodzi lub innych elementów w celu uzyskania dostępu do produktu. Żadna osoba prywatna ani prawna, łącznie z autoryzowanymi dealerami Mercury Marine, nie ma uprawnień do składania oświadczeń, działania w charakterze przedstawiciela, ani wydawania gwarancji dotyczących produktu, innych niż te zawarte w niniejszym dokumencie gwarancyjnym, a jeśli takie oświadczenia zostaną złożone, a gwarancje udzielone, nie będą miały mocy prawnej względem Mercury Marine. Dodatkowe informacje o zdarzeniach i okolicznościach podlegających i niepodlegających niniejszej gwarancji znajdują się w rozdziale Gwarancja, w Instrukcji obsługi i konserwacji silnika, i stanowią integralną część niniejszej gwarancji. ZASTRZEŻENIA I OGRANICZENIA: NINIEJSZYM JAWNIE WYKLUCZA SIĘ ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA DOROZUMIANE GWARANCJE WARTOŚCI HANDLOWEJ I PRZYDATNOŚCI PRODUKTU DO KONKRETNEGO CELU. W ZAKRESIE, W JAKIM NIE MOŻNA SIĘ ICH ZRZEC, CZAS OBOWIĄZYWANIA DOROZUMIANYCH GWARANCJI JEST OGRANICZONY DO KOŃCA OKRESU OBOWIĄZYWANIA GWARANCJI UDZIELONEJ JAWNIE. SZKODY UBOCZNE I WTÓRNE NIE PODLEGAJĄ NINIEJSZEJ GWARANCJI. USTAWODAWSTWO NIEKTÓRYCH STANÓW/KRAJÓW NIE DOPUSZCZA WYKLUCZENIA ODPOWIEDZIALNOŚCI, OGRANICZEŃ I WYŁĄCZEŃ PRZEDSTAWIONYCH POWYŻEJ, DLATEGO MOGĄ ONE NIE ODNOSIĆ SIĘ DO WŁAŚCICIELA PRODUKTU. NINIEJSZA GWARANCJA PRZYZNAJE WŁAŚCICIELOWI KONKRETNE UPRAWNIENIA, JEDNAK WŁAŚCICIEL MOŻE MIEĆ TAKŻE INNE PRAWA, KTÓRE SĄ RÓŻNE W ZALEŻNOŚCI OD STANU CZY KRAJU. Trzyletnia gwarancja ograniczona na uszkodzenia spowodowane korozją PRZEDMIOT GWARANCJI: Mercury Marine gwarantuje, że żaden nowy silnik Mercury, Mariner, Mercury Racing, Sport Jet, M 2 Jet Drive, Tracker z Mercury Marine Outboard, Mercury MerCruiser Inboard lub Sterndrive Engine (produkt) nie zaprzestanie działania w bezpośrednim wyniku korozji przez określony niżej okres czasu. 3

10 INFORMACJE NA TEMAT GWARANCJI OKRES OBOWIĄZYWANIA GWARANCJI: Gwarancja na uszkodzenia spowodowane korozją jest ważna przez trzy (3) lata od daty zakupu produktu lub od daty rozpoczęcia używania produktu, w zależności od tego, które wydarzenie będzie miało miejsce wcześniej. Naprawa lub wymiana części albo wykonanie napraw gwarancyjnych nie przedłuża okresu trwania gwarancji. Niewykorzystana część okresu gwarancyjnego może zostać przeniesiona na kolejnego właściciela (w zastosowaniach niekomercyjnych), o ile produkt zostanie w prawidłowy sposób ponownie zarejestrowany. WARUNKI, JAKIE NALEŻY SPEŁNIĆ, ABY OTRZYMAĆ GWARANCJĘ: Gwarancja udzielana jest tylko klientom detalicznym, którzy dokonają zakupu u autoryzowanego dealera (upoważnionego przez Mercury Marine do dystrybucji produktu w kraju, w którym dokonano zakupu), po przeprowadzeniu i udokumentowaniu określonej przez Mercury Marine procedury kontrolnej przed dostawą. Gwarancja jest ważna od momentu właściwej rejestracji produktu przez autoryzowanego dealera. W łodzi należy używać urządzeń zapobiegających korozji, wyszczególnionych w Instrukcji obsługi i konserwacji silnika, a wymienione tam rutynowe przeglądy techniczne należy przeprowadzać regularnie (łącznie, bez żadnych ograniczeń, z wymianą anod protektorowych, stosowaniem określonych smarów oraz zamalowaniem szczerb i zadrapań) w celu utrzymania gwarancji. Mercury Marine ma prawo uzależnić przyznanie gwarancji od otrzymania dowodów na to, że urządzenia były odpowiednio eksploatowane. OBOWIĄZKI PRZEDSIĘBIORSTWA MERCURY: Jedyne i wyłączne obowiązki firmy Mercury wynikające z niniejszej gwarancji są, według naszego uznania, ograniczone do naprawy wadliwej części, wymiany takiej lub takich części na nowe lub regenerowane części posiadające zatwierdzenie Mercury Marine, albo do zwrotu ceny zakupu produktu Mercury. Firma Mercury zastrzega sobie prawo do ulepszania lub modyfikacji produktów od czasu do czasu, ale to nie nakłada na przedsiębiorstwo obowiązku modyfikacji produktów wytworzonych wcześniej. JAK OTRZYMAĆ GWARANCJĘ: Klient powinien umożliwić firmie Mercury wykonanie naprawy i umożliwić dostęp do produktu w celu dokonania napraw gwarancyjnych. Przy składaniu reklamacji produkt należy dostarczyć do kontroli do autoryzowanego dealera Mercury w celu dokonania napraw. Jeśli nabywca nie może dostarczyć produktu do takiego dealera, musi o tym pisemnie zawiadomić firmę Mercury. Zorganizujemy wtedy kontrolę produktu i wykonanie naprawy. W takim przypadku nabywca pokrywa wszystkie związane koszty transportu i/lub podróży. Jeśli wykonana naprawa nie jest objęta niniejszą gwarancją, nabywca pokrywa koszty robocizny i materiału oraz wszelkie inne koszty związane ze świadczoną usługą. Nabywca nie będzie wysyłał produktu, ani części produktu bezpośrednio do siedziby firmy Mercury, chyba, że na jej prośbę. Przy składaniu reklamacji dealerowi należy przedstawić dowód własności i rejestracji produktu. GWARANCJA NIE OBEJMUJE: Niniejsza gwarancja nie obejmuje: korozji obwodów elektrycznych, korozji wskutek uszkodzeń, korozji, która powoduje niewielką szkodę, szkodliwej lub niewłaściwej obsługi; korozji akcesoriów, przyrządów, układów sterowniczych, korozji zainstalowanego fabrycznie zestawu napędu strumieniowego; uszkodzeń wskutek nagromadzenia osadu; produktu nabytego z gwarancją ograniczoną na okres krótszy niż jeden rok; części zamiennych (części zakupionych przez nabywcę); produktów używanych w celach komercyjnych. Cel komercyjny oznacza korzystanie z produktu w związku z wykonywaną pracą, zatrudnieniem, lub jakiekolwiek inne korzystanie z produktu, które przynosi dochód, przez cały okres obowiązywania gwarancji, nawet jeśli produkt wykorzystywany jest do takich celów tylko okresowo. Korozja spowodowana przebiciami prądu elektrycznego (łącza zasilające na brzegu, łodzie znajdujące się w pobliżu, metal zanurzony w wodzie) nie są objęte niniejszą gwarancją i powinno się jej zapobiegać przez stosowanie systemu ochrony przed korozją, takiego jak system Mercury Precision Parts lub Quicksilver MerCathode i/albo Galvanic Isolator. Korozja spowodowana niewłaściwym nałożeniem farby przeciwporostowej na bazie miedzi nie jest objęta niniejszą gwarancją. Jeśli konieczne jest zabezpieczenie łodzi przed porostami, zaleca się nakładanie na silnik i na części łodzi MerCruiser farb przeciwporostowych na bazie tri butylo cyno adypinianu (TBTA). W krajach, w których zakazane jest stosowanie farb przeciwporostowych na bazie tri butylo cyno adypinianu, na kadłub i pawęż należy nałożyć farby na bazie miedzi. Nie nakładać farby na silnik zewnętrzny ani na produkt MerCruiser. Ponadto nie wolno dopuścić do połączenia sprzęgającego sieci pomiędzy produktem objętym gwarancją a farbą. W przypadku produktu MerCruiser, należy zostawić nie pomalowaną przestrzeń wielkości przynajmniej38 mm (1,5 cala) wokół zespołu pawęży. Dodatkowe informacje można znaleźć w Instrukcji Obsługi i Konserwacji Silnika. Dodatkowe informacje o zdarzeniach i okolicznościach podlegających i nie podlegających niniejszej gwarancji można znaleźć w rozdziale Gwarancja w Instrukcji Obsługi i Konserwacji Silnika, dołączonej do niniejszej gwarancji. 4

11 INFORMACJE NA TEMAT GWARANCJI ZRZECZENIE SIĘ ODPOWIEDZIALNOŚCI I OGRANICZENIA: NINIEJSZYM JAWNIE WYKLUCZA SIĘ ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA DOROZUMIANE GWARANCJE WARTOŚCI HANDLOWEJ I PRZYDATNOŚCI PRODUKTU DO KONKRETNEGO CELU. W ZAKRESIE, W JAKIM NIE MOŻNA SIĘ ICH ZRZEC, DOROZUMIANE GWARANCJE SĄ OGRANICZONE W CZASIE DO KOŃCA OKRESU OBOWIĄZYWANIA GWARANCJI WYRAŹNEJ. SZKODY PRZYPADKOWE I WTÓRNE NIE PODLEGAJĄ NINIEJSZEJ GWARANCJI. NIEKTÓRE STANY/KRAJE ZABRANIAJĄ UMIESZCZANIA ZRZECZENIA SIĘ ODPOWIEDZIALNOŚCI, OGRANICZEŃ I WYŁĄCZEŃ PRZEDSTAWIONYCH POWYŻEJ, DLATEGO TEŻ MOGĄ SIĘ ONE DO PAŃSTWA NIE ODNOSIĆ. NINIEJSZA GWARANCJA PRZYZNAJE WŁAŚCICIELOWI KONKRETNE UPRAWNIENIA, JEDNAK WŁAŚCICIEL MOŻE MIEĆ TAKŻE INNE PRAWA, KTÓRE SĄ RÓŻNE W ZALEŻNOŚCI OD STANU CZY KRAJU. Zakres gwarancji i wyjątki Celem tego rozdziału jest uniknięcie powszechnie pojawiających się nieporozumień dotyczących zakresu gwarancji. Poniżej wymieniono rodzaje usług, których gwarancja nie obejmuje. Wymienione niżej postanowienia zostały włączone w Trzyletnią Ograniczoną Gwarancję na niewystąpienie awarii spowodowanych korozją (Three Year Limited Warranty Against Corrosion Failure), Międzynarodową Ograniczoną Gwarancję na silniki zewnętrzne (International Limited Outboard Warranty) oraz Ograniczoną Gwarancję na silniki zewnętrzne dla USA i Kanady (United States and Canada Limited Outboard Warranty). Należy pamiętać, że gwarancja obejmuje naprawy spowodowane wadami materiału i jakości wykonania, które muszą być dokonane w okresie gwarancyjnym. Uszkodzenia spowodowane wadliwym montażem lub wypadkami, zwykłe zużywanie się sprzętu i różne inne czynniki oddziałujące na produkt nie są objęte gwaracją. Gwarancja ogranicza się do wad materiału lub złej jakości wykonania, ale tylko wtedy, gdy klient kupuje produkt w kraju, w którym dystrybucja jest przez nas autoryzowana. W razie jakichkolwiek pytań dotyczących zakresu gwarancji należy skontaktować się z autoryzowanym dealerem. Dealer z chęcią odpowie na wszelkie pytania z Państwa strony. OGÓLNA LISTA USŁUG NIE OBJĘTYCH GWARANCJĄ 1. Drobne regulacje i dostrajanie dokonywane w związku ze zwykłymi usługami, w tym kontrola, czyszczenie lub regulacja korpusu świec zapłonowych, elementów zapłonowych, ustawień gaźnika, filtrów, pasów, urządzeń kontrolnych, i sprawdzanie oleju. 2. Zamontowane fabrycznie jednostki napędu strumieniowego - z gwarancji wyłączone są następujące części: Wirnik i wkładka napędu strumieniowego uszkodzone uderzeniem lub na skutek zużycia oraz łożyska wału napędowego uszkodzone przez wodę na skutek niewłaściwej konserwacji. 3. Uszkodzenia powstałe na skutek zaniedbania, braku konserwacji, wypadku, niewłaściwej obsługi, wadliwego montażu lub naprawy. 4. Opłaty za wyprowadzanie z doku, wodowanie i holowanie, usunięcie i/lub wymiana przegród łodzi lub materiału konieczna z racji konstrukcji łodzi, aby umożliwić dostęp do produktu, wszelkie opłaty związane z transportem i/lub czas podróży, itd. Dla celów obsługi gwarancyjnej należy zapewnić odpowiedni dostęp do łodzi. Klient musi dostarczyć produkt autoryzowanemu dealerowi. 5. Dodatkowe prace serwisowe, których zażyczy sobie klient, a które wykraczają poza zakres prac wymaganych do wypełnienia zobowiązań gwarancyjnych. 6. Praca wykonywana przez nie autoryzowanego dealera może być uwzględniona tylko w następujących okolicznościach: Gdy jest to sytuacja awaryjna (pod warunkiem, że na danym terenie nie ma autoryzowanych dealerów, którzy mogą wykonać konieczne prace albo odholować łódź, itp., oraz że wydano pozwolenie na wykonanie prac w danym warsztacie). 7. Za wszelkie uszkodzenia przypadkowe i/lub pośrednie (opłaty za przechowanie, telefon, wszelkie koszty wynajmu, niedogodności lub strata czasu, utrata dochodu) odpowiedzialność ponosi właściciel. 8. Wykorzystanie w naprawach gwarancyjnych części innych niż Mercury Precision lub Quicksilver. 9. Za wymianę olejów, smarów lub płynów, jako zwykłą czynność konserwacyjną, odpowiada klient, chyba że ich wyciek lub zanieczyszczenie wynikło z awarii silnika objętej naprawą gwarancyjną. 10. Uczestniczenie lub przygotowywanie się do wyścigów lub innego typu współzawodnictwa lub obsługa części dolnej typu wyścigowego. 5

12 INFORMACJE NA TEMAT GWARANCJI 11. Hałaśliwa praca silnika nie musi oznaczać poważnego uszkodzenia silnika. Jeżeli zdiagnozowano poważne uszkodzenie silnika, które może doprowadzić do awarii, to uszkodzenie powodujące głośną pracę silnika powinno zostać naprawione w ramach gwarancji. 12. Uszkodzenie części dolnej i/lub śruby napędowej spowodowane uderzeniem w obiekt znajdujący się pod powierzchnią wody uważane jest za niebezpieczeństwo wodne. 13. Dostanie się wody przez wlot paliwowy, wlot powietrza lub układ wydechowy lub zanurzenie. 14. Awaria jakiejś części spowodowana brakiem wody chłodzącej, co jest następstwem uruchomienia silnika nie znajdujacego się na wodzie, zatkania otworów wlotowych przez ciała obce, zamontowania silnika zbyt wysoko lub zbyt daleko. 15. Użycie paliw i smarów, które nie są odpowiednie dla tego produktu. Patrz Rozdział Konserwacja. 16. Nasza ograniczona gwarancja nie obejmuje uszkodzeń naszych produktów spowodowanych zamontowaniem lub użytkowaniem części i akcesoriów, które nie są przez nas produkowane lub sprzedawane. Uszkodzenia nie związane z użytkowaniem tych części lub akcesoriów są objęte gwarancją, jeżeli spełniają warunki określone w ograniczonej gwarancji dla tego produktu. 6

13 Obowiązki motorowodniaka INFORMACJE OGÓLNE Użytkownik (kierujący) odpowiada za właściwą i bezpieczną obsługę łodzi oraz za bezpieczeństwo pasażerów i innych osób. Zaleca się, by każdy użytkownik (kierujący) dokładnie przeczytał i przyswoił sobie całą niniejszą instrukcję obsługi zanim zacznie obsługiwać silnik zewnętrzny. Przynajmniej jeszcze jedna osoba na pokładzie musi znać podstawy uruchamiania i obsługi silnika i łodzi na wypadek, gdy kierujący nie będzie w stanie poprowadzić łodzi. Przed uruchomieniem silnika Należy uważnie przeczytać tę instrukcję Należy nauczyć się jak właściwie obsługiwać silnik. W przypadku pytań należy skontaktować się z dealerem. Stosowanie się do zasad bezpieczeństwa i instrukcji obsługi, a także postępowanie zgodnie ze zdrowym rozsądkiem zmniejszy ryzyko obrażeń ciała i uszkodzenia produktu. Należy zwrócić szczególną uwagę na specjalne instrukcje bezpieczeństwa znajdujące się w niniejszym dokumencie oraz etykiety bezpieczeństwa umieszczone na silniku zaburtowym.! NIEBEZPIECZEŃSTWO Oznacza sytuację niebezpieczną, która jeśli nie zostanie zażegnana może spowodować śmierć lub poważne obrażenia.! OSTRZEŻENIE Oznacza sytuację niebezpieczną, która jeśli nie zostanie zażegnana może spowodować śmierć lub poważne obrażenia.! PRZESTROGA Oznacza sytuację niebezpieczną, która jeśli nie zostanie zażegnana może spowodować niewielkie lub umiarkowane obrażenia. UWAGA Oznacza sytuację, która jeśli nie zostanie zażegnana może spowodować uszkodzenie silnika lub inne poważne uszkodzenia. Moc maksymalna łodzi! OSTRZEŻENIE Używanie silnika zewnętrznego, którego moc przekracza moc maksymalną łodzi może: 1) spowodować utratę kontroli nad łodzią 2) zbytnio obciążyć pawęż, zmieniając zaprojektowane parametry pływania łodzi lub 3) spowodować pęknięcie łodzi, zwłaszcza w rejonie pawęża. Przekroczenie mocy maksymalnej łodzi może spowodować obrażenia, śmierć lub uszkodzenie łodzi. 7

14 INFORMACJE OGÓLNE Nie wolno przekraczać mocy maksymalnej ani nadmiernie przeładowywać łodzi. Na większości łodzi zgodnie z wymogami umieszczona jest tabliczka z informacją o maksymalnej dopuszczalnej mocy i ładunku, określonym przez producenta na podstawie wskazówek władz federalnych. W razie wątpliwości należy skontaktować się z dealerem lub producentem łodzi. U.S. COAST GUARD CAP ACITY MAXIMUM HORSEPOWER XXX MAXIMUM PERSON CAPACITY (POUNDS) MAXIMUM WEIGHT CAPACITY XXX XXX Obsługa łodzi przy wysokiej prędkości i wykorzystaniu pełnych osiągów Jeżeli silnik zaburtowy ma być używany do pływania z dużymi prędkościami przy wykorzystaniu pełnych osiągów, przy których obsługa nie jest dobrze opanowana, nigdy nie należy rozwijać pełnej prędkości przed odbyciem rejsu demonstracyjno-instruktażowego ze sprzedawcą lub osobą mającą doświadczenie w prowadzeniu łodzi z takim silnikiem. Aby uzyskać więcej informacji, należy sięgnąć po egzemplarz Eksploatacja łodzi o wysokich parametrach dostępnej u dealera, dystrybutora lub w firmie Mercury Marine. Modele silników zaburtowych ze zdalnym sterowaniem Silnik zaburtowy musi być wyposażony w pilota firmy Mercury do sterowania cyfrowym układem regulacji przepustnicy i zmiany biegów. Układ zdalnego sterowania wyposażono w zabezpieczenie przed rozruchem na biegu. Wyłącznik ściągacza linowego Celem wyłącznika ściągacza linowego jest wyłączenie silnika po oddaleniu się sterującego ze swojego miejsca na zbyt dużą odległość (np. w razie przypadkowego wyrzucenia z siedzenia), uniemożliwiającą naciśnięcie wyłącznika. Silniki zaburtowe z rumplem i niektóre łodzie ze zdalnym sterowaniem są wyposażone w wyłącznik ściągacza linowego. Wyłącznik ściągacza linowego można zainstalować jako element wyposażenia zwykle na desce rozdzielczej lub z boku w pobliżu miejsca operatora. Ściągacz linowy to linka, zwykle o długości od cm (4-5 stóp) (po rozciągnięciu) z jedną końcówką umożliwiającą umieszczenie w wyłączniku i oraz z drugą końcówką zaopatrzoną w zatrzask do przymocowania do sterującego. Ściągacz linowy jest zwijany, aby maksymalnie skrócić jego długość w stanie spoczynku, w celu zminimalizowania prawdopodobieństwa splątania ze znajdującymi się w pobliżu przedmiotami. Możliwość rozciągania minimalizuje prawdopodobieństwo przypadkowego uruchomienia, gdyby sterujący chciał poruszać się w pobliżu swojego miejsca. Aby uzyskać krótszy ściągacz linowy, należy go owinąć wokół nadgarstka lub nogi albo zawiązać na nim węzeł. a b a - Linka ściągacza linowego b - Wyłącznik ściągacza linowego 8

15 INFORMACJE OGÓLNE Przed przejściem do informacji zawartych w dalszej części instrukcji należy zapoznać się z następującymi informacjami dotyczącymi bezpieczeństwa. Ważne informacje dotyczące bezpieczeństwa: Zadaniem wyłącznika ściągacza linowego jest wyłączenie silnika po oddaleniu się sterującego od swego miejsca na zbyt dużą odległość, uniemożliwiającą naciśnięcie wyłącznika. Może się to zdarzyć, jeśli sterujący wypadnie za burtę lub pozostając na pokładzie, oddali się od stanowiska sterowania na większą odległość. Wypadnięcie za burtę i przypadkowe wyrzucenie z łodzi jest bardziej prawdopodobne w niektórych typach łodzi, np. w przypadku niskoburtowych pontonów, łodzi do połowów, łodzi wyczynowych, łodzi do połowów obsługiwanych rumplem ręcznym. Wypadnięcie i wyrzucenie z łodzi może też być skutkiem nieumiejętnej obsługi, np. siedzenie na oparciu siedzenia albo górnej krawędzi nadburcia lub stanie w łódce przy prędkości ślizgowej, siedzenie na podwyższonych pokładach łodzi połowowych, rozwijanie prędkości ślizgowej na płytkiej wodzie lub tam, gdzie pod wodą znajduje się wiele przeszkód, zwolnienie uchwytu na kole sterowniczym lub uchwycie rumpla, gdy ten ciągnie w jedną stronę, picie alkoholu lub zażywanie narkotyków, lub wykonywanie brawurowych manewrów przy dużych prędkościach. Uruchomienie wyłącznika ściągacza linowego spowoduje niezwłoczne zatrzymanie silnika, ale łódź ruchem bezwładnym przepłynie jeszcze pewną odległość, zależnie od prędkości i ostrości zakrętu w momencie wyłączenia silnika. Łódź nie wykona jednak pełnego koła. Łódź płynąca ruchem bezwładnym może spowodować równie poważne obrażenia każdego znajdującego się na jej kursie, jak łódź z włączonym silnikiem. Zdecydowanie zalecane jest poinstruowanie pasażerów łodzi o właściwych procedurach uruchamiania i obsługi silnika na wypadek, gdyby musieli przejąć obsługę silnika w sytuacji awaryjnej (np. gdy sterujący zostanie przypadkowo wyrzucony z łodzi).! OSTRZEŻENIE Jeśli sterujący wypadnie z łodzi, natychmiastowe wyłączenie silnika znacznie zmniejszy ryzyko obrażeń lub śmierci w razie potrącenia przez łódź. Zawsze należy właściwie podłączyć obie końcówki ściągacza linowego do wyłącznika i do sterującego.! OSTRZEŻENIE Siła hamowania wywołana przez przypadkowe lub zamierzone uruchomienie wyłącznika może spowodować poważne obrażenia lub śmierć. Sterujący łodzią nigdy nie powinien opuszczać stanowiska sterującego bez uprzedniego odłączenia wyłącznika ściągacza linowego. Możliwe jest również przypadkowe lub niezamierzone uruchomienie wyłącznika podczas normalnej pracy silnika. Może to wywołać następujące potencjalnie niebezpieczne zdarzenia (jedno, kilka lub wszystkie z nich): Pasażerowie mogą zostać wyrzuceni do przodu z powodu nagłego przerwania ruchu łodzi do przodu - jest to szczególnie niebezpieczne dla siedzących na przedzie łodzi, gdyż mogą zostać wyrzuceni przez dziób łodzi i uderzeni skrzynią biegów lub śrubą napędową. Utrata mocy i kontroli nad kierunkiem płynięcia na wzburzonym morzu, na wodzie z silnymi prądami lub przy silnym wietrze. Utrata kontroli przy dokowaniu. 9

16 INFORMACJE OGÓLNE Ochrona ludzi znajdujących się w wodzie PRZY PRĘDKOŚCI JAZDY Osobie stojącej lub unoszącej się w wodzie bardzo trudno jest podjąć szybkie działania, aby uniknać uderzenia przez łódź płynącą wprost na nią, nawet jeśli ta łódź porusza się z małą prędkością Płynąc przez obszar wodny, gdzie mogą znajdować się ludzie, należy zawsze zwolnić i zachować szczególną ostrożność. Zawsze, gdy łódź się porusza (dryfuje), a bieg silnika zewnętrznego jest jałowy, woda oddziaływuje na śrubę napędową, powodując jej obracanie się. Te obroty śruby napędowej, gdy bieg silnika jest jałowy, mogą spowodować poważne obrażenia. GDY ŁÓDŹ JEST NIERUCHOMA! OSTRZEŻENIE Jeśli ktoś znajduje się w wodzie blisko łodzi, zawsze należy wyłączyć silnik. Osoba znajdująca się w wodzie może odnieść poważne obrażenia przy kontakcie z obracającą się śrubą napędową, poruszającą się łodzią lub skrzynią biegów, lub jakimkolwiek urządzeniem trwale przymocowanym do poruszającej się łodzi lub skrzyni biegów. Przed zezwoleniem ludziom na pływanie lub przebywanie w wodzie w pobliżu łodzi, należy przełączyć silnik zewnętrzny na bieg jałowy i wyłączyć go. Komunikat o bezpieczeństwie pasażerów - łodzie pontonowe i łodzie pokładowe Zawsze, gdy łódź jest w ruchu, należy obserwować, gdzie znajdują się pasażerowie. Nie wolno pozwalać na to, aby pasażerowie stali lub używali siedzeń innych niż przeznaczone do płynięcia przy prędkości większej niż na biegu jałowym. Nagłe wyhamowanie łodzi, np. w wyniku zanurzenia w dużą falę lub kilwater lub gwałtownego ujęcia gazu, a także nagła zmiana kierunku łodzi może doprowadzić do wyrzucenia pasażerów przez przód łodzi. Człowiek, który wypadł przez przód łodzi między dwa pływaki może zostać potrącony przez silnik zaburtowy. ŁODZIE Z OTWARTYM PRZODEM POKŁADU Nie wolno przebywać na pokładzie na zewnątrz barierki, gdy łódź jest w ruchu. Wszyscy pasażerowie powinni się znajdować za przednią barierką lub osłoną. 10

17 INFORMACJE OGÓLNE Osoby na pokładzie przednim mogą być łatwo wyrzucone za burtę; zwisające nogi osób siedzących na przedzie łodzi mogą być wciągnięte do wody przez falę ! OSTRZEŻENIE Wypadnięcie przez przód łodzi pontonowej lub pokładowej i znalezienie pod łodzią może spowodować poważne obrażenia ciała lub śmierć. Nie należy zbliżać się do przedniej krawędzi pokładu i pozostać na siedzeniu, gdy łódź jest w ruchu. ŁODZIE Z MONTOWANYMI Z PRZODU, PODWYŻSZONYMI SIEDZISKAMI WĘDKARSKIMI Nie należy korzystać z podwyższonych siedzisk do łowienia, gdy łódź porusza się z prędkością większą niż na biegu jałowym lub prędkości typowej dla połowów. Przy większych prędkościach należy siedzieć tylko na siedzeniach przeznaczonych do podróżowania. Każde nagłe i nieoczekiwane zredukowanie prędkości łodzi może spowodować wypadnięcie pasażera siedzącego na podwyższeniu

18 Skoki przez fale i kilwater INFORMACJE OGÓLNE Pływanie łodziami rekreacyjnymi przez fale i kilwater jest naturalną czynnością w sporcie motorowodnym. Ale gdy dzieje się to przy dużej prędkości tak, że kadłub łodzi częściowo lub całkowicie wynurza się z wody, pojawia się pewne niebezpieczeństwo, zwłaszcza w momencie ponownego zanurzenia łodzi w wodzie Głównym zagrożeniem jest zmiana kierunku łodzi w trakcie "skoku". Wtedy przy opadnięciu na powierzchnię wody łódź może gwałtownie skręcić i obrać nowy kierunek. Taka gwałtowna zmiana kierunku może spowodować wypadnięcie pasażerów z siedzeń lub z łodzi.! OSTRZEŻENIE Opadnięcie łodzi na powierzchnię wody po skoku przez falę lub kilwater może spowodować wypadnięcie pasażerów z łodzi, co grozi kalectwem lub śmiercią. Jeśli jest to możliwe, należy unikać skoków przez fale i kilwater. Wszystkich pasażerów łodzi należy poinstruować, że jeśli dojdzie do skoku przez falę lub kilwater, powinni pochylić się i mocno trzymać się jakiegokolwiek nadającego się do tego elementu łodzi. Skok łodzi przez falę lub kilwater może pociągnąć za sobą inne, rzadziej spotykane zagrożenie. Jeżeli podczas skoku dziób łodzi przechyli się wystarczająco do dołu, spadając może zanurzyć się na chwilę pod wodą. Spowoduje to niemal natychmiastowe zatrzymanie łodzi, a w rezultacie wyrzucenie pasażerów do przodu. Łódź może też gwałtownie zmienić kierunek. Zagrożenie zderzeń z obiektami pod wodą Kierując łodzią na płytkich wodach lub tam, gdzie istnieje podejrzenie, że pod wodą występują przeszkody, które mogłyby uderzyć w silnik zaburtowy lub spód łodzi, należy zredukować prędkość i płynąć ostrożnie. Najlepszym sposobem na zminimalizowanie obrażeń u ludzi lub uszkodzeń łodzi na skutek uderzenia w unoszące się na wodzie obiekty lub przeszkody znajdujące się pod wodą jest kontrolowanie prędkości łodzi. W takich sytuacjach prędkość łodzi należy zredukować do minimalnej prędkości ślizgowej wynoszącej24 do 40 km/h (15 do 25 mph)

19 INFORMACJE OGÓLNE! OSTRZEŻENIE Aby uniknąć kalectwa lub śmierci spowodowanej wbiciem się części lub całego silnika zaburtowego w łódź na skutek uderzenia przeszkody podwodnej lub unoszącej się na powierzchni wody, nie należy przekraczać minimalnej prędkości ślizgowej. Uderzenie obiektu podwodnego lub unoszącego się na powierzchni wody może spowodować niemożliwe do przewidzenia sytuacje niebezpieczne. Niektóre z tych sytuacji mogą mieć następujące skutki: Część silnika zaburtowego lub cały silnik może się oderwać i wbić w łódź. Łódź może gwałtownie skręcić. Taka gwałtowna zmiana kierunku może spowodować wypadnięcie pasażerów z siedzeń lub z łodzi. Gwałtowne zmniejszenie prędkości. Spowoduje ono wyrzucenie pasażerów do przodu lub nawet za burtę. Uszkodzenie silnika i/lub łodzi na skutek uderzenia. Należy pamiętać, że najlepszym sposobem na zminimalizowanie obrażeń u ludzi lub uszkodzeń łodzi na skutek uderzenia jest kontrolowanie prędkości łodzi. W rejonach, w których występują przeszkody podwodne, należy utrzymywać minimalną prędkość ślizgową. Gdy łódź uderzy w obiekt podwodny, należy jak najszybciej wyłączyć silnik i sprawdzić, czy jego elementy nie zostały uszkodzone lub nie obluzowały się. Jeżeli doszło do uszkodzenia lub istnieje podejrzenie uszkodzenia silnika zaburtowego, należy go dostarczyć do autoryzowanego dealera celem dokonania dokładnego przeglądu i niezbędnych napraw. Należy również dokonać przeglądu łodzi i sprawdzić, czy nie ma pęknięć kadłuba lub poprzecznic, i czy nigdzie nie przecieka woda. Używanie uszkodzonego silnika zaburtowego może spowodować dalsze uszkodzenia innych jego części lub może utrudnić sterowanie łodzią. Jeżeli konieczne jest kontynuowanie pływania, należy znacznie zmniejszyć prędkość.! OSTRZEŻENIE Utrata kontroli nad łodzią grozi poważnymi obrażeniami lub śmiercią. Dalsze pływanie łodzią, która została poważnie uszkodzona przez uderzenie, może doprowadzić do nagłej awarii elementu silnika, nawet jeśli nie nastąpi ponowne uderzenie w przeszkodę. Należy zlecić dokonanie dokładnego przeglądu i wszelkich niezbędnych napraw silnika zaburtowego. Emisja spalin UWAGA! GROŹBA ZATRUCIEM TLENKIEM WĘGLA Spaliny wydzielane przez wszystkie silniki wewnętrznego spalania zawierają tlenek węgla. Dotyczy to silników zaburtowych, rufowych oraz wewnętrznych, jak również generatorów do zasilania wyposażenia łodzi. Tlenek węgla jest gazem śmiertelnie trującym, bezwonnym, bezbarwnym i bez smaku. Do wczesnych symptomów zatrucia tlenkiem węgla, których nie należy mylić z chorobą morską, zatruciem lub upojeniem alkoholowym, należy ból głowy, zawroty głowy, senność i nudności.! OSTRZEŻENIE Podczas pracy silnika należy dbać o dobrą wentylację. Długotrwałe narażenie na działanie tlenku węgla o określonym stopniu stężenia może spowodować utratę przytomności, uszkodzenie mózgu lub śmierć. 13

20 WŁAŚCIWA WENTYLACJA INFORMACJE OGÓLNE W celu pozbycia się spalin należy wentylować część łodzi przeznaczoną dla pasażerów, otwierać kurtyny boczne lub przednie luki. SŁABA WENTYLACJA Przykład pożądanego przepływu powietrza przez łódź Podczas żeglowania z wiatrem i/lub w pewnych warunkach wietrznych do stale osłoniętych lub osłoniętych brezentem kabin lub kokpitów przy niewystarczającej wentylacji może dostawać się tlenek węgla. Dlatego w łodzi należy zamontować jeden lub więcej detektorów tlenku węgla. Choć są to rzadkie przypadki, w bezwietrzne dni osoby pływające w pobliżu lub przebywające na stojącej łodzi z włączonym silnikiem mogą zostać narażone na kontakt z tlenkiem węgla w niebezpiecznym stężeniu. GDY ŁÓDŹ JEST NIERUCHOMA a b a - Uruchamianie silnika w łodzi zacumowanej w zamkniętym pomieszczeniu b Cumowanie w pobliżu innej łodzi z pracującym silnikiem GDY ŁÓDŹ JEST W RUCHU a b a - Obsługa łodzi przy zbyt wysoko podniesionym dziobie b Obsługa łodzi przy zamkniętych lukach przednich Wybór akcesoriów do silnika zewnętrznego Specjalnie dla potrzeb tego silnika zewnętrznego zaprojektowano i przetestowano oryginalne akcesoria Mercury Precision lub Quicksilver Accessories. Akcesoria te można nabyć u dealerów Mercury Marine. 14

21 INFORMACJE OGÓLNE! OSTRZEŻENIE Przed montażem akcesoriów należy się skonsultować z dealerem. Nieodpowiednie użycie dopuszczonych do sprzedaży akcesoriów lub użycie akcesoriów niedopuszczonych może spowodować kalectwo, śmierć lub uszkodzenie produktu. Niektóre akcesoria nie produkowane lub nie sprzedawane przez Mercury Marine nie zostały zaprojektowane w sposób zapewniający bezpieczne ich używanie z silnikiem zewnętrznym lub systemem obsługi silnika zewnętrznego. W przypadku wszystkich akcesoriów należy zaopatrzyć się i zapoznać z instrukcją montażu, obsługi i konserwacji tych akcesoriów. Wskazówki dotyczące bezpiecznego pływania Aby bezpiecznie korzystać z dróg wodnych, należy zapoznać się z miejscowymi, krajowymi i innymi właściwymi przepisami i ograniczeniami dotyczącymi żeglugi, a także wziąć pod uwagę następujące wskazówki. Należy używać sprzętu ratunkowego. Każda osoba znajdująca się na łodzi powinna mieć do dyspozycji atestowany osobisty sprzęt ratunkowy (umożliwiający unoszenie się na wodzie). Sprzęt ten powinien odpowiadać wymiarom pasażerów i być łatwo dostępny. Nie wolno nadmiernie obciążać łodzi. Dla większości łodzi określono i zatwierdzono maksymalne obciążenie (ładowność) - zob. tabliczka z parametrami łodzi. W razie wątpliwości należy skontaktować się z dealerem lub producentem łodzi. Należy wykonywać kontrole w zakresie bezpieczeństwa i przeprowadzać wymaganą konserwację. Należy postępować zgodnie ze stałym harmonogramem i dopilnować właściwego wykonania wszystkich napraw. Należy znać i przestrzegać wszystkich przepisów i regulaminów dotyczących żeglugi po drogach wodnych. Sterujący łodzią powinni ukończyć kurs zasad bezpieczeństwa żeglugi. W USA kursy takie są oferowane przez 1) Służbę Pomocniczą Straży Wybrzeża USA, 2) Power Squadron, 3) Czerwony Krzyż i 3) urząd nadzorujący żeglugę w danym stanie. Informacje na ten temat można uzyskać pod numerem gorącej linii dla motorowodniaków: lub pod numerem informacyjnym Fundacji Boat U.S BOAT. Należy sprawdzić, czy wszyscy na łodzi są właściwie usadowieni. Nie można pozwolić, aby ktokolwiek siedział lub jechał na części łodzi, która do tych celów nie jest przeznaczona. Dotyczy to oparć siedzeń, krawędzi nadburcia, pawęży, dziobu, pokładów, podwyższonych siedzeń do połowów, wszelkich siedzeń obrotowych do połowów oraz każdego miejsca, w którym przypadkowe przyspieszenie, nagłe zatrzymanie, przypadkowa utrata kontroli nad łodzią lub nagły ruch łodzi może spowodować wypadnięcie pasażera za burtę lub rzucenia na pokład łodzi. Pod żadnym pozorem nie wolno na płynącej łodzi przebywać będąc pod wpływem alkoholu lub narkotów (jest to niezgodne z prawem). Alkohol lub narkotyki obniżają zdolność właściwej oceny sytuacji i szybkiego reagowania. Należy przygotować inne osoby do sterowania łodzią. Należy poinstruować przynajmniej jeszcze jedną osobę na pokładzie co do podstaw uruchamiania i obsługi silnika zewnętrznego oraz sterowania łodzią, na wypadek gdyby sterujący utracił zdolność kierowania łodzią lub wypadł za burtę. Wsiadanie pasażerów. Należy zatrzymać silnik łodzi, gdy wsiadają lub wysiadają z niej pasażerowie lub gdy znajdują się oni blisko tyłu (rufy) łodzi. Nie wystarczy jedynie przełączyć silnik na bieg jałowy. Należy zachować czujność. Sterujący łodzią odpowiada prawnie za prowadzenie stałej obserwacji wzrokowej i nasłuchu. Sterujący musi bez problemu widzieć, co dzieje się na łodzi, a zwłaszcza na jej przedzie. Pasażerowie, ładunek lub siedzenia do połowów nie mogą zasłaniać sterującemu pola widzenia, gdy łódź płynie z prędkością większą niż jałowa. Nie wolno płynąć łodzią bezpośrednio za narciarzem wodnym - narciarz może przewrócić się. Przykładowo łódź płynąca z prędkością 40 km/godz. (25 MPH) dogoni narciarza, który upadł 61 m (200 ft.) przed łodzią w ciągu 5 sekund. Uwaga na narciarzy, którzy przewrócili się na wodzie. Gdy łodzi używa się do holowania narciarza wodnego lub podobnego sportu, w sytuacji gdy narciarz przewróci się, wracając po niego należy tak ustawić łódź, by narciarz znajdował się po stronie sterującego łodzią. Sterujący łodzią powinien cały czas widzieć przewróconego narciarza; nigdy nie powinien tyłem podpływać do narciarza lub kogokolwiek znajdującego się w wodzie. 15

22 INFORMACJE OGÓLNE Zgłaszanie wypadków. Sterujący łodziami są prawnie zobowiązani składać raport z wypadku z udziałem łodzi w stanowym urzędzie nadzorującym żeglugę, gdy ich łódź uczestniczyła w wypadku na wodzie. Wypadek z udziałem łodzi należy zgłosić, jeżeli 1) są ofiary śmiertelne lub mogą być ofiary śmiertelne, 2) obrażenia osób wymagają pomocy medycznej wykraczającej poza pierwszą pomoc, 3) uszkodzone zostały łodzie lub inne obiekty, a wartość szkód przekracza 500 dolarów lub 4) nastąpiło całkowite zniszczenie łodzi. O pomoc należy zwrócić się do pracowników miejscowego posterunku. Zapisanie numeru seryjnego Należy zapisać i zachować numer seryjny. Numer seryjny znajduje się na silniku zaburtowym (patrz ilustracja). a OTXXXXXX a XXXX b d XX c a - Numer seryjny c - Rok produkcji b - Oznaczenie modelu d - Znak Certified Europe (CE) (jeśli dotyczy) Dane techniczne silników 135/150/175/200 - informacja międzynarodowa Modele 135/150/175/200 Moc w KM 135/150/175/200 Kilowaty 101/112/130/149 Zakres obr./min przy całkowicie otwartej przepustnicy Obroty jałowe w pozycji neutralnej km /175/200 KM obr./min Liczba cylindrów 4 Objętość skokowa cylindra Średnica cylindra Skok Zalecana świeca zapłonowa Odstęp świecy zapłonowej Rozmiar nakrętki sześciokątnej świecy zapłonowej 1731 cm sześc. (105,6 cid) 82 mm (3,23 cali) 82 mm (3,23 cali) NGK ILFR6G-E 0,8 mm (0,0315 cali) 16 mm Przełożenie 2,08:1 Zalecana benzyna Zalecany olej Patrz Paliwo i olej Patrz Paliwo i olej 1. Przy całkowicie nagrzanym silniku. 16

23 INFORMACJE OGÓLNE Modele 135/150/175/200 Ilość oleju w skrzyni biegów obracającej się w prawą stronę Ilość oleju w skrzyni biegów obracającej się w lewą stronę Ilość oleju w silniku z wymianą filtru oleju Wymagany rodzaj akumulatora Wymagana w USA (SAE) znamionowa wartość początkowa Wymagana międzynarodowa (EN) znamionowa wartość początkowa Dźwięk słyszany przez sterującego (norma ICOMIA 39/94) 970 ml (32,8 fl oz.) 900 ml (30,4 fl oz) 6,0 litry (6,3 kwart US) akumulator 12 wolt AGM (absorbed glass mat) 800 min. Marine Cranking Amps (MCA) z min. pojemnością rezerwową RC25 wartości znamionowej 135 minut 1000 min. Cold Cranking Amps (CCA) z min. 180 amperogodz. (Ah) 83,2 17

24 INFORMACJE OGÓLNE Części silnika c b a d j i e f h g a - Otwór do płukania silnika f - Płyta antywentylacyjna b - Pomocniczy przełącznik odchylania g - Skrzynia biegów c - Pokrywa górna h - Otwory wlotowe wody chłodzącej d - Pokrywa dolna i - Obejmy pawęży e - Odpływ oleju z silnika j - Dźwignia blokady odchylania 18

25 Montaż silnika zewnętrznego MONTAŻ! OSTRZEŻENIE Przed rozpoczęciem eksploatacji, silnik zewnętrzny musi być właściwie zamontowany za pomocą odpowiedniego sprzętu do montażu jak na załączonej ilustracji. Wadliwe zamontowanie silnika zewnętrznego może spowodować jego oderwanie od pawęży, co grozi kalectwem, śmiercią lub uszkodzeniem sprzętu. Zdecydowanie zalecamy, aby powierzyć montaż silnika i towarzyszących mu akcesoriów dealerowi, aby zapewnić właściwą instalację i pracę silnika. Montując silnik samodzielnie, należy stosować się do poleceń w instrukcji montażu silnika zewnętrznego, dostarczanej razem z silnikiem. Silnik należy przymocować do pawęży czterema śrubami montażowymi o średnicy12,7 mm (1/2 in.) i przeciwnakrętkami dostarczonymi wraz z produktem. Należy założyć dwie śruby przez górny zestaw otworów i dwie śruby przez dolny zestaw otworów. Wybór śruby napędowej Aby uzyskać najwyższe osiągi kombinacji silnika zewnętrznego z łodzią, należy wybrać śrubę napędową, która pozwoli silnikowi pracować w górnej połowie zalecanego zakresu obrotów/minutę przy całkowicie otwartej przepustnicy i normalnym obciążeniu łodzi (patrz Informacje ogólne - Specyfikacje). Taki zakres obrotów/minutę umożliwia większe przyspieszenie przy utrzymaniu maksymalnego poziomu prędkości łodzi Jeżeli zmiana warunków zewnętrznych (np. cieplejsza, wilgotniejsza pogoda, praca przy większym kącie uniesienia, zwiększone obciążenie łodzi lub brudny spód łodzi lub skrzynia biegów) sprawi, że liczba obrotów/ minutę spadnie poniżej zalecanego zakresu, może okazać się potrzebna wymiana lub oczyszczenie śruby napędowej, aby utrzymać wysokie osiągi i zapewnić trwałość silnika zewnętrznego. Należy sprawdzić liczbę obrotów/minutę przy całkowicie otwartej przepustnicy za pomocą dokładnego obrotomierza, z silnikiem wyważonym tak, aby znajdował się w pozycji zrównoważonego sterowania (sterowanie w jedną i drugą stronę wymaga wtedy takiego samego wysiłku), ale żeby nie doprowadzić do oderwania się śruby napędowej. 19

26 TRANSPORT Przewożenie łodzi/silnika zaburtowego na przyczepie Łódź należy umieścić na przyczepie tak, aby silnik zaburtowy był skierowany w dół (pozycja pionowa, robocza). Jeżeli wymagany jest dodatkowy prześwit pod pojazdem, silnik należy unieść do góry za pomocą specjalnego mechanizmu podnośnikowego. W celu uzyskania szczegółowych zaleceń należy zwrócić się do lokalnego dealera. W przypadku jazdy po przejazdach kolejowych, drogach dojazdowych i podskakiwania przyczepy na nierównościach konieczny jest większy prześwit pod przyczepą WAŻNE: Nie należy liczyć na to, że system wspomagania trymowania/odchylania lub podpórka odchylania zapewni właściwy prześwit pod przyczepą. Podpórka odchylania silnika zaburtowego nie jest przeznaczona do podtrzymywania silnika podczas przewożenia go na przyczepie. Włączyć bieg do przodu. Zapobiegnie to swobodnemu obracaniu się śruby napędowej. 20

27 Zalecenia dotyczące paliwa PALIWO I OLEJ WAŻNE: Zastosowanie niewłaściwej benzyny może spowodować uszkodzenie silnika. Uszkodzenie silnika spowodowane zastosowaniem niewłaściwego paliwa traktowane jest jako niewłaściwe użycie silnika i spowodowane tym uszkodzenia nie będą objęte ograniczoną gwarancją. OCENA PALIWA Silniki Mercury Marine będą działać poprawnie przy zastosowaniu głównych marek benzyn bezołowiowych, spełniających poniższe wymagania: USA i Kanada - o minimalnej liczbie oktanowej 87 (R+M)/2. Dopuszczalna jest również benzyna Premium [92 (R+M)/2 oktany]. NIE stosować benzyny z ołowiem. Poza USA i Kanadą- o minimalnej liczbie oktanowej 90 RON. Dopuszczalna jest również benzyna Premium (98 RON). Jeśli brak jest benzyny bezołowiowej, stosować popularne marki benzyny z ołowiem. ZASTOSOWANIE BENZYN O ZMIENIONEJ FORMULE (NADTLENIANYCH) (TYLKO USA) Taka odmiana benzyny wymagana jest w pewnych regionach USA. 2 rodzaje utleniaczy wykorzystywane w tych paliwach to alkohol (etanol) lub eter (MTBE lub ETBE). Jeśli w Państwa regionie stosowanym natleniaczem jest etanol, należy zapoznać się z treścią rozdziału Benzyny zawierające alkohol. Takie benzyny o zmienionej formule są dopuszczone do zastosowania w silnikach Mercury Marine. BENZYNY ZAWIERAJĄCE ALKOHOL Jeśli benzyna sprzedawana w Państwa regionie zawiera albo metanol (alkohol metylowy) albo etanol (alkohol etylowy), należy mieć świadomość pewnych negatywnych zjawisk, które mogą wystąpić. Zjawiska te są groźniejsze w przypadku metanolu. Zwiększanie udziału alkoholu w paliwie może również pogarszać te negatywne zjawiska. Niektóre z tych problemów są spowodowane tym, że alkohol znajdujący się w benzynie może pochłaniać wilgoć z powietrza, co prowadzi do powstania mieszaniny wody i alkoholu, która oddziela się od benzyny w zbiorniku paliwa. Elementy układu paliwowego w Państwa silniku Mercury Marine mogą wytrzymać zawartość do 10% alkoholu w benzynie. Nie wiemy, jaką procentową zawartość alkoholu w paliwie może wytrzymać układ paliwowy Państwa łodzi. Skontaktuj się z producentem łodzi, aby uzyskać dokładne zalecenia na temat części układu paliwowego (baków, przewodów i łączników). Należy mieć świadomość tego, że benzyny zawierające alkohol mogą spowodować nasilenie poniższych zjawisk: korozja części metalowych; zużycie części gumowych i z tworzywa sztucznego; przenikanie paliwa przez przewody gumowe; trudności podczas uruchamiania i eksploatacji.! OSTRZEŻENIE ZAGROŻENIE POŻAREM I WYBUCHEM: Przeciek paliwa z jakiejkolwiek części układu paliwowego może stanowić zagrożenie pożarem i wybuchem, które mogą doprowadzić do poważnego zranienia lub śmierci. Obowiązkowe są dokładne okresowe przeglądy układu paliwowego, szczególnie po okresie dłuższego przechowywania. Wszystkie elementy układu paliwowego powinny być kontrolowane pod kątem przecieków, rozmiękczenia, utwardzenia, puchnięcia lub korozji. Każdy objaw wycieku lub uszkodzenia wymaga wymiany części przed dalszą eksploatacją silnika. Ze względu na możliwe negatywne działanie alkoholu w benzynie, zalecane jest stosowanie, wszędzie tam gdzie to możliwe, jedynie benzyny niezawierającej alkoholu. Jeśli dostępna jest tylko benzyna zawierająca alkohol, lub jeśli nie ma informacji o zawartości alkoholu, wymagane jest zwiększenie częstotliwości kontroli pod katem wycieków lub zjawisk nietypowych. 21

28 PALIWO I OLEJ WAŻNE: W przypadku eksploatowania silnika Mercury Marine z benzyną zawierającą alkohol, należy unikać przechowywania benzyny w zbiorniku paliwa przez dłuższe okresy czasu. Długie okresy przechowywania, typowe dla łodzi, stwarzają wyjątkowe problemy. W samochodach benzyny zawierające alkohol są zwykle zużywane, nim zaabsorbują dostateczną ilość wilgoci, która mogłaby wywołać problemy; łodzie natomiast często pozostają nieużywane wystarczająco długo, aby fazy paliwa rozdzieliły się. Dodatkowo w czasie magazynowania może odchodzić do korozji wewnętrznej, jeśli alkohol zmyje ochronny film olejowy z wewnętrznych części. Napełnianie zbiornika paliwa! OSTRZEŻENIE Zapalenie się lub wybuch benzyny grozi kalectwem lub śmiercią. Należy zawsze wyłączać silnik oraz NIE palić papierosów i nie dopuszczać w pobliże płomieni ani iskier podczas napełniania zbiorników paliwa. Zbiorniki paliwa należy napełniać na otwartej przestrzeni, z dala od źródeł ciepła, iskier i otwartego ognia. Aby napełnić zbiorniki przenośne, należy je zdjąć z łodzi. Zawsze przed napełnianiem zbiorników należy zatrzymać silnik. Nie można całkowicie napełniać zbiorników paliwa, lecz zostawić około 10% pojemności zbiornika nie napełnione. Paliwo zwiększy swą objętość wraz ze wzrostem temperatury i może wyciec pod działaniem ciśnienia, jeżeli zbiornik zostanie napełniony całkowicie. UMIESZCZENIE PRZENOŚNEGO ZBIORNIKA PALIWA W ŁODZI Zbiornik paliwa należy umieścić w łodzi tak, żeby otwór odpowietrzający znajdował się powyżej poziomu paliwa w normalnych warunkach żeglowania. Zalecenia dotyczące oleju silnikowego Do stosowania w każdej temperaturze zalecana jest atestowana przez NMMA FC-W mieszanka syntetyczna Mercury Verado 25W-50 olejów do silników zaburtowych czterosuwowych o różnej lepkości. Opcjonalnie można zastosować atestowaną przez NMMA FC-W mieszankę syntetyczną Mercury lub Quicksilver 25W-40 olejów do silników zaburtowych 4-suwowych o różnej lepkości. Jeśli zalecane atestowane przez NMMA FC-W oleje do silników Mercury lub Quicksilver nie są dostępne, należy stosować atestowany przez NMMA FC-W olej do silników zaburtowych czterosuwowych o podobnej lepkości, pochodzący od jednego z wiodących producentów. WAŻNE: Stosowanie olejów niezawierających detergentów, mieszanek o różnej lepkości (innych niż atestowany przez NMMA FC-W olej Mercury lub Quicksilver lub atestowany przez NMMA FC-W olej do silników zaburtowych czterosuwowych o podobnej lepkości, pochodzący od jednego z wiodących producentów), olejów syntetycznych, olejów o niskiej jakości oraz olejów zawierających dodatki stałe nie jest zalecane MERCURY VERADO ENGINE OIL F C

29 PALIWO I OLEJ Sprawdzanie i uzupełnianie oleju silnikowego WAŻNE: Nie napełniać nadmiernie. Odchylić silnik zaburtowy na zewnątrz/w górę poza położenie pionowe i pozostawić w tej pozycji na około jedną minutę, aby olej spłynął z powrotem do miski olejowej. Podczas sprawdzania poziomu oleju silnik powinien być odchylony do pionu (tj. w położeniu nieodchylonym). W celu uzyskania dokładnego odczytu poziom oleju należy sprawdzać tylko, gdy silnik jest zimny lub nie pracował co najmniej przez ostatnią godzinę. 1. Przed uruchomieniem (zimnego silnika) odchylić silnik na zewnątrz/w górę poza pozycję pionową, aby olej spłynął z powrotem do miski olejowej. Pozostawić silnik w pozycji odchylonej na około jedną minutę. 2. Ustawić silnik w pozycji pionowej (roboczej). 3. Zdjąć górną pokrywę. Zob. Konserwacja Zdejmowanie i montaż górnej pokrywy. 4. Wyciągnąć pręt wskaźnika. Koniec wskaźnika należy wytrzeć czystą szmatką lub ręcznikiem i włożyć go z powrotem do końca. 5. Wyciągnąć ponownie wskaźnik i sprawdzić poziom oleju. Poziom oleju powinien znajdować się w zakresie roboczym (obszar zakreskowany). WAŻNE: Nie należy nalewać oleju aż do górnej granicy zakresu roboczego (obszar zakreskowany). Poziom oleju jest prawidłowy, o ile znajduje się on w zakresie roboczym (obszar zakreskowany). a a - Zakres poziomu oleju podczas eksploatacji

30 PALIWO I OLEJ 6. Jeśli poziom oleju znajduje się poniżej zakresu roboczego (obszar zakreskowany), należy zdjąć korek wlewu oleju i dodać około500 ml (16 uncji) właściwego oleju do silników zaburtowych. Odczekać kilka minut, aż dolana ilość oleju spłynie do miski olejowej i ponownie sprawdzić poziom za pomocą wskaźnika prętowego. Powtórzyć proces, dopóki poziom oleju nie znajdzie się w zakresie roboczym (obszar zakreskowany). Nie należy podejmować prób nalewania oleju aż do górnej granicy zakresu roboczego (obszar zakreskowany) WAŻNE: Należy sprawdzić, czy olej nie jest zanieczyszczony. Olej zanieczyszczony wodą ma mleczny kolor, olej zanieczyszczony paliwem wydziela silny zapach paliwa. Jeśli zauważone zostanie zanieczyszczenie oleju, silnik należy przekazać do przeglądu. 7. Wepchnąć pręt wskaźnika do końca. 8. Ponownie założyć korek wlewu oleju i dokręcić ręcznie. 9. Ponownie założyć pokrywę górną. 24

31 URZĄDZENIA STERUJĄCE I KONTROLNE Elementy sterujące do montażu na panelu i ich obsługa 1. Poruszanie manetką umożliwia sterowanie zmianą biegów i przepustnicą. Należy popchnąć manetkę do przodu z położenia neutralnego do pierwszej pozycji ustalonej, aby ruszyć do przodu. Dalsze przesuwanie manetki do przodu powoduje zwiększanie prędkości. Należy pociągnąć manetkę do tyłu z położenia neutralnego do pierwszej pozycji ustalonej, aby ruszyć do tyłu. Dalej pchać do tyłu, aby zwiększyć prędkość. N F R Blokada zmiany biegów aby włączyć bieg, należy nacisnąć blokadę zmiany biegów. Blokada zmiany biegów musi być naciśnięta podczas przestawiania manetki z pozycji jałowej Przełącznik trymowania (jeśli należy do wyposażenia) naciśnięcie przełącznika trymowania umożliwia przechylenie silnika w górę lub w dół

32 URZĄDZENIA STERUJĄCE I KONTROLNE 4. Przycisk przepustnicy umożliwia osobie sterującej łodzią zwiększenie prędkości obrotowej silnika na czas rozgrzewania bez potrzeby załączania biegu. Aby aktywować przepustnicę, należy ustawić dźwignię sterującą w pozycji jałowej. Nacisnąć przycisk przepustnicy, przesuwając manetkę w pozycję ustaloną naprzód. Sygnał dźwiękowy oznacza, że została aktywowana przepustnica. Zwiększać stopień otwarcia przepustnicy, aby zwiększyć obroty silnika. Aby wyłączyć bieg, ustawić manetkę w położeniu neutralnym. Obroty są ograniczone, co zapobiega uszkodzeniu silnika Przycisk włączania/wyłączania umożliwia sterującemu łodzią włączenie/wyłączenie silnika bez użycia kluczyka. Aby możliwe było uruchomienie silnika, włącznik zapłonu musi znajdować się w pozycji włączonej ( ON") Wyłącznik ściągacza linowego wyłącza zapłon zawsze, kiedy operator (jeśli ma podłączony ściągacz) oddali się od swego miejsca na tyle, że wyłącznik uruchomi się. a Wkręt regulacji oporu manetki za pomocą tego wkrętu można zwiększać lub zmniejszać opór manetki (osłona musi być zdjęta). Zabezpieczy to przed niepożądanym przemieszczaniem się manetki w burzliwej wodzie. Wkręt należy dokręcić (zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara), aby zwiększyć opór, lub odkręcić (przeciwnie do kierunku ruchu wskazówek zegara), aby go zmniejszyć. Wyregulować aż do uzyskania pożądanego oporu. 26

33 URZĄDZENIA STERUJĄCE I KONTROLNE 8. Wkręt regulacji oporu pozycji ustalonej ten wkręt umożliwia zwiększanie lub zmniejszanie siły potrzebnej do poruszenia manetki z pozycji ustalonej (osłona musi być zdjęta). Obrócenie wkrętu zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara zwiększy opór. Wyregulować aż do uzyskania pożądanego oporu. a - + b 5171 a - Wkręt regulacji oporu pozycji ustalonej b - Wkręt regulacji oporu manetki Elementy sterujące konsoli pilota z jedną manetką i ich obsługa 1. Poruszanie manetką umożliwia sterowanie zmianą biegów i przepustnicą. Należy popchnąć manetkę do przodu z położenia neutralnego do pierwszej pozycji ustalonej, aby ruszyć do przodu. Dalsze przesuwanie manetki do przodu powoduje zwiększanie prędkości. Należy pociągnąć manetkę do tyłu z położenia neutralnego do pierwszej pozycji ustalonej, aby ruszyć do tyłu. Dalej ciągnąć do tyłu, aby zwiększyć prędkość. F N R 2. Przełącznik trymowania (jeśli należy do wyposażenia) naciśnięcie przełącznika trymowania umożliwia przechylenie silnika w górę lub w dół

34 URZĄDZENIA STERUJĄCE I KONTROLNE 3. Wkręt regulacji oporu manetki za pomocą tego wkrętu można zwiększać lub zmniejszać opór manetki (osłona musi być zdjęta). Zabezpieczy to przed niepożądanym przemieszczaniem się manetki pilota w burzliwej wodzie. Aby zwiększyć opór, należy przekręcić wkręt w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara; przekręcić wkręt w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara, aby opór zmniejszyć. Wyregulować do uzyskania żądanego oporu. 4. Wkręt regulacji oporu pozycji ustalonej ten wkręt umożliwia zwiększanie lub zmniejszanie siły potrzebnej do poruszenia manetki z pozycji ustalonej (osłona musi być zdjęta). Obrócenie wkrętu zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara zwiększy opór. Wyregulować do uzyskania żądanego oporu. a b a - Wkręt regulacji oporu pozycji ustalonej b - Wkręt regulacji oporu manetki 5. Klawisze strzałek (naprowadzające) służą do nawigacji po komunikatach funkcji na ekranie System View. 6. Przycisk wyboru służy do wybierania opcji na ekranie System View i potwierdzania wprowadzanych danych. Naciśnięcie i przytrzymanie przycisku wyboru przez dwie sekundy spowoduje zatrzymanie pokazu dla opcji Favorites (Ulubione). Naciśnięcie i przytrzymanie przycisku wyboru przez trzy sekundy spowoduje włączenie funkcji resetowania danych (pod warunkiem, że nie jest włączona funkcja pokazu). Naciśnięcie i przytrzymanie przycisku wyboru przez co najmniej pięć sekund spowoduje ponowne wyświetlenie strony głównej. 7. Dioda Neutral (Bieg neutralny) dioda świeci, gdy silnik jest na biegu jałowym. Dioda miga w trybie przepustnicy. UWAGA: Bieg określany na podstawie położenia siłownika biegów na silniku, a nie położenia manetki. 8. Dioda ACTIVE" (Aktywny) dioda świeci, gdy pilot jest włączony i gotowy do użycia. 28

35 URZĄDZENIA STERUJĄCE I KONTROLNE 9. Przycisk przepustnicy/wyboru stacji umożliwia osobie sterującej łodzią zwiększenie prędkości obrotowej silnika na czas rozgrzewania bez potrzeby załączania biegu. Aby aktywować przepustnicę, należy ustawić dźwignię sterującą w pozycji jałowej. Nacisnąć przycisk przepustnicy, przesuwając manetkę w pozycję ustaloną naprzód. Rozlegnie się pojedynczy sygnał dźwiękowy, a dioda Neutral" (Bieg jałowy) zacznie migać. Dwukrotny sygnał dźwiękowy oznacza aktywowanie trybu przepustnicy. Zwiększać stopień otwarcia przepustnicy, aby zwiększyć obroty silnika. Aby wyłączyć bieg, ustawić manetkę w położeniu neutralnym i nacisnąć przycisk przepustnicy. Obroty są ograniczone, co zapobiega uszkodzeniu silnika. Naciśnięcie przycisku wyboru stacji, jeżeli ster jest nieaktywny, powoduje rozpoczęcie przeniesienia steru. Zob. Przeniesienie steru. a b e d c 5187 a - b - c - Dioda Neutral (Bieg neutralny) Przycisk wyboru Klawisze strzałek (naprowadzające) d - e - Przycisk przepustnicy/wyboru stacji Dioda Active (Aktywny) PRZENIESIENIE STERU! OSTRZEŻENIE Utrata kontroli nad łodzią grozi poważnymi obrażeniami lub śmiercią. Osoba sterująca łodzią nie może nigdy opuszczać aktywnej stacji podczas pracy silnika na biegu. Przeniesienie steru można przeprowadzać tylko, jeśli przy obu stacjach znajdują się osoby sterujące. Przeniesienie steru przez jedną osobę jest dopuszczalne wyłącznie na biegu jałowym. UWAGA: Podczas zmiany aktywnej stacji zalecane jest włączenie steru. Jeśli sytuacja na to nie pozwala, przeniesienie steru może odbywać się na biegu. UWAGA: Dioda Active" (Aktywny) na pilocie, który przejął sterowanie silnikiem, będzie świeciła. Funkcja przeniesienia steru umożliwia sterującemu łodzią wybór steru, który przejął sterowanie silnikiem. Dwukrotne naciśnięcie przycisku przepustnicy/wyboru stacji pozwala na przeniesienie sterowania silnikiem na inny ster. Po zainicjowaniu funkcji przeniesienia steru układ sterowania automatycznie dopasuje regulację prędkości obrotowej silnika i biegu do ustawienia manetki nowego steru. Wyregulować położenie przepustnicy i biegu za pomocą manetek. UWAGA: Do zakończenia przeniesienia steru potrzeba 10 sekund. Jeżeli przeniesienie steru nie zostanie ukończone, działanie zostanie przerwane i wygenerowany zostanie podwójny sygnał dźwiękowy. Ponowne naciśnięcie przycisku przepustnicy/wyboru stacji spowoduje ponowne zainicjowanie przeniesienia steru. 1. Ustawić dźwignię aktywnego pilota w położeniu neutralnym. 2. Przejść do nieaktywnego steru i umieścić dźwignię w pozycji neutralnej. 29

36 URZĄDZENIA STERUJĄCE I KONTROLNE 3. Nacisnąć dwukrotnie przycisk przepustnicy/wyboru stacji. Dioda ACTIVE" (Aktywny) zostanie podświetlona, wskazując pilota, który przejął sterowanie silnikiem. a b a b ACTIVE ACTIVE SYNC THROTTLE THROTTLE ONLY ONLY STATION SELECT STAT ION SELECT a - Dioda Active" (Aktywny) b - Przycisk przepustnicy/wyboru stacji 4. Dioda ACTIVE" (Aktywny) na pierwotnym sterze zgaśnie. Synchronizacja sterów przed przeniesieniem steru Jednokrotne naciśnięcie przycisku przepustnicy/wyboru stacji umożliwia sterującemu łodzią dopasowanie (w ciągu 10 sekund) ustawień manetki nowej stacji do ustawień starej (nieaktywnej) stacji. W razie niedopasowania ustawień dioda Neutral" (Bieg neutralny) będzie pulsować. Dioda pulsuje tym szybciej, im manetka jest lepiej dopasowana. Gdy dioda zacznie świecić stale, oznacza to, że manetka jest dopasowana i należy ponownie nacisnąć przycisk przepustnicy/wyboru stacji w celu zakończenia przeniesienia. Spowoduje do zakończenie procesu przeniesienia i przejęcie sterowania przez inną stację. Jeśli przeniesienie steru nie zostanie zakończone w ciągu 10 sekund, przeniesienie zostanie anulowane. Elementy sterujące do montażu w konsoli na podstawie i ich obsługa 1. Poruszanie manetką umożliwia sterowanie zmianą biegów i przepustnicą. Należy popchnąć manetkę do przodu z położenia neutralnego do pierwszej pozycji ustalonej, aby ruszyć do przodu. Dalsze przesuwanie manetki do przodu powoduje zwiększanie prędkości. Należy pociągnąć manetkę do tyłu z położenia neutralnego do pierwszej pozycji ustalonej, aby ruszyć do tyłu. Dalej ciągnąć do tyłu, aby zwiększyć prędkość. N F R

37 URZĄDZENIA STERUJĄCE I KONTROLNE 2. Przełącznik trymowania (jeśli należy do wyposażenia) naciśnięcie przełącznika trymowania umożliwia przechylenie silnika w górę lub w dół. a a - Przełącznik trymowania Wkręt regulacji oporu manetki za pomocą tego wkrętu można zwiększać lub zmniejszać opór manetki (osłona musi być zdjęta). Zabezpieczy to przed niepożądanym przemieszczaniem się manetki pilota w burzliwej wodzie. Aby zwiększyć opór, należy przekręcić wkręt w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara; przekręcić wkręt w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara, aby opór zmniejszyć. Wyregulować do uzyskania żądanego oporu. 4. Wkręt regulacji oporu pozycji ustalonej ten wkręt umożliwia zwiększanie lub zmniejszanie siły potrzebnej do poruszenia manetki z pozycji ustalonej (osłona musi być zdjęta). Obrócenie wkrętu zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara zwiększy opór. Wyregulować do uzyskania żądanego oporu. a b a - Wkręt regulacji oporu pozycji ustalonej b - Wkręt regulacji oporu manetki 5. Przycisk włączania/wyłączania umożliwia sterującemu łodzią włączenie/wyłączenie silnika bez użycia kluczyka. 6. Dioda Neutral (Bieg neutralny) dioda świeci, gdy silnik jest na biegu jałowym. Dioda miga w trybie przepustnicy. UWAGA: Bieg określany na podstawie położenia siłownika biegów na silniku, a nie położenia manetki. 7. Dioda ACTIVE" (Aktywny) dioda świeci, gdy pilot jest włączony i gotowy do użycia. 31

38 URZĄDZENIA STERUJĄCE I KONTROLNE 8. Przycisk przepustnicy/wyboru stacji umożliwia osobie sterującej łodzią zwiększenie prędkości obrotowej silnika na czas rozgrzewania bez potrzeby załączania biegu. Aby aktywować przepustnicę, należy ustawić dźwignię sterującą w pozycji jałowej. Nacisnąć przycisk przepustnicy, przesuwając manetkę w pozycję ustaloną naprzód. Rozlegnie się pojedynczy sygnał dźwiękowy, a dioda Neutral" (Bieg jałowy) zacznie migać. Dwukrotny sygnał dźwiękowy oznacza aktywowanie trybu przepustnicy. Zwiększać stopień otwarcia przepustnicy, aby zwiększyć obroty silnika. Aby wyłączyć bieg, ustawić manetkę w położeniu neutralnym i nacisnąć przycisk przepustnicy. Obroty są ograniczone, co zapobiega uszkodzeniu silnika. Naciśnięcie przycisku wyboru stacji, jeżeli ster jest nieaktywny, powoduje rozpoczęcie przeniesienia steru. Zob. Przeniesienie steru. c a START STOP a - b - d Przycisk włączania/wyłączania Przycisk przepustnicy/wyboru stacji c - d - b Dioda Neutral (Bieg neutralny) Dioda Active (Aktywny) PRZENIESIENIE STERU! OSTRZEŻENIE Utrata kontroli nad łodzią grozi poważnymi obrażeniami lub śmiercią. Osoba sterująca łodzią nie może nigdy opuszczać aktywnej stacji podczas pracy silnika na biegu. Przeniesienie steru można przeprowadzać tylko, jeśli przy obu stacjach znajdują się osoby sterujące. Przeniesienie steru przez jedną osobę jest dopuszczalne wyłącznie na biegu jałowym. UWAGA: Podczas zmiany aktywnej stacji zalecane jest włączenie steru. Jeśli sytuacja na to nie pozwala, przeniesienie steru może odbywać się na biegu. UWAGA: Dioda Active" (Aktywny) na pilocie, który przejął sterowanie silnikiem, będzie świeciła. Funkcja przeniesienia steru umożliwia sterującemu łodzią wybór steru, który przejął sterowanie silnikiem. Dwukrotne naciśnięcie przycisku przepustnicy/wyboru stacji pozwala na przeniesienie sterowania silnikiem na inny ster. Po zainicjowaniu funkcji przeniesienia steru układ sterowania automatycznie dopasuje regulację prędkości obrotowej silnika i biegu do ustawienia manetki nowego steru. Wyregulować położenie przepustnicy i biegu za pomocą manetek. UWAGA: Do zakończenia przeniesienia steru potrzeba 10 sekund. Jeżeli przeniesienie steru nie zostanie ukończone, działanie zostanie przerwane i wygenerowany zostanie podwójny sygnał dźwiękowy. Ponowne naciśnięcie przycisku przepustnicy/wyboru stacji spowoduje ponowne zainicjowanie przeniesienia steru. 1. Ustawić dźwignię aktywnego pilota w położeniu neutralnym. 2. Przejść do nieaktywnego steru i umieścić dźwignię w pozycji neutralnej. 32

39 URZĄDZENIA STERUJĄCE I KONTROLNE 3. Nacisnąć dwukrotnie przycisk przepustnicy/wyboru stacji. Dioda ACTIVE" (Aktywny) zostanie podświetlona, wskazując pilota, który przejął sterowanie silnikiem. a START STOP a - Dioda Active" (Aktywny) b - Przycisk przepustnicy/wyboru stacji b 4. Dioda ACTIVE" (Aktywny) na pierwotnym sterze zgaśnie. Synchronizacja sterów przed przeniesieniem steru Jednokrotne naciśnięcie przycisku przepustnicy/wyboru stacji umożliwia sterującemu łodzią dopasowanie (w ciągu 10 sekund) ustawień manetki nowej stacji do ustawień starej (nieaktywnej) stacji. W razie niedopasowania ustawień dioda Neutral" (Bieg neutralny) będzie pulsować. Dioda pulsuje tym szybciej, im manetka jest lepiej dopasowana. Gdy dioda zacznie świecić stale, oznacza to, że manetka jest dopasowana i należy ponownie nacisnąć przycisk przepustnicy/wyboru stacji w celu zakończenia przeniesienia. Spowoduje do zakończenie procesu przeniesienia i przejęcie sterowania przez inną stację. Jeśli przeniesienie steru nie zostanie zakończone w ciągu 10 sekund, przeniesienie zostanie anulowane. Elementy sterujące konsoli pilota z dwoma manetkami i ich obsługa 1. Poruszanie manetką umożliwia sterowanie zmianą biegów i przepustnicą. Należy popchnąć manetkę do przodu z położenia neutralnego do pierwszej pozycji ustalonej, aby ruszyć do przodu. Dalsze przesuwanie manetki do przodu powoduje zwiększanie prędkości. Należy pociągnąć manetkę do tyłu z położenia neutralnego do pierwszej pozycji ustalonej, aby ruszyć do tyłu. Dalej pchać do tyłu, aby zwiększyć prędkość. F N R 2. Przełącznik trymowania (jeśli należy do wyposażenia) naciśnięcie przełącznika trymowania umożliwia przechylenie silnika w górę lub w dół

40 URZĄDZENIA STERUJĄCE I KONTROLNE 3. Wkręt regulacji oporu manetki za pomocą tego wkrętu można zwiększać lub zmniejszać opór manetki (osłona musi być zdjęta). Zabezpieczy to przed niepożądanym przemieszczaniem się manetki w burzliwej wodzie. Aby zwiększyć opór, należy przekręcić wkręt w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara; przekręcić wkręt w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara, aby opór zmniejszyć. Wyregulować do uzyskania żądanego oporu. 4. Wkręt regulacji oporu pozycji ustalonej ten wkręt umożliwia zwiększanie lub zmniejszanie siły potrzebnej do poruszenia manetki z pozycji ustalonej (osłona musi być zdjęta). Obrócenie wkrętu zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara zwiększy opór. Wyregulować do uzyskania żądanego oporu. a b a - Wkręt regulacji oporu pozycji ustalonej b - Wkręt regulacji oporu manetki 5. Przycisk przepustnicy/wyboru stacji umożliwia osobie sterującej łodzią zwiększenie prędkości obrotowej silnika na czas rozgrzewania bez potrzeby załączania biegu. Aby aktywować przepustnicę, należy ustawić dźwignię sterującą w pozycji jałowej. Nacisnąć przycisk przepustnicy, przesuwając manetkę w pozycję ustaloną naprzód. Rozlegnie się pojedynczy sygnał dźwiękowy, a dioda Neutral" (Bieg jałowy) zacznie migać. Dwukrotny sygnał dźwiękowy oznacza aktywowanie trybu przepustnicy. Zwiększać stopień otwarcia przepustnicy, aby zwiększyć obroty silnika. Aby wyłączyć bieg, ustawić manetkę w położeniu neutralnym i nacisnąć przycisk przepustnicy. Obroty są ograniczone, co zapobiega uszkodzeniu silnika. Naciśnięcie przycisku wyboru stacji, jeżeli ster jest nieaktywny, powoduje rozpoczęcie przeniesienia steru. Zob. Przeniesienie steru. 6. Klawisze strzałek (naprowadzające) służą do nawigacji po komunikatach funkcji na ekranie System View. 7. Przycisk wyboru służy do wybierania opcji na ekranie System View i potwierdzania wprowadzanych danych. Naciśnięcie i przytrzymanie przycisku wyboru przez dwie sekundy spowoduje zatrzymanie pokazu dla opcji Favorites (Ulubione). Naciśnięcie i przytrzymanie przycisku wyboru przez trzy sekundy spowoduje włączenie funkcji resetowania danych (pod warunkiem, że nie jest włączona funkcja pokazu). Naciśnięcie i przytrzymanie przycisku wyboru przez co najmniej pięć sekund spowoduje ponowne wyświetlenie strony głównej. 8. Diody Neutral (Bieg neutralny) diody świecą, gdy silniki są na biegu jałowym. W trybie przepustnicy silników diody pulsują. UWAGA: Bieg określany na podstawie położenia siłownika biegów na silniku, a nie położenia manetki. 9. Dioda ACTIVE" (Aktywny) dioda świeci, gdy pilot jest włączony i gotowy do użycia. 34

41 URZĄDZENIA STERUJĄCE I KONTROLNE 10. Dioda SYNC (Synchronizacja) dioda świeci, gdy zacznie działać funkcja automatycznej synchronizacji obrotów dwóch silników za pośrednictwem układu DTS. a b c ACTIVE THROTTLE ONLY SYNC STATION SELECT f e d 5270 a - Diody Neutral (Bieg neutralny) d - Dioda SYNC (Synchronizacja) b - Przycisk wyboru e - Przycisk przepustnicy/wyboru stacji c - Klawisze strzałek (naprowadzające) f - Dioda Active (Aktywny) SYNCHRONIZOWANIE SILNIKÓW Funkcja automatycznej synchronizacji, jeśli jest załączona, automatycznie dopasuje prędkość obrotową silników do prędkości silnika sterburty. Automatyczna synchronizacja silnika uruchamia się automatycznie, gdy prędkość obrotowa silników przez dwie sekundy jest większa niż 900 obr./min., a manetki pilotów są ustawione w odległości 10% od siebie. Dioda SYNC" (Synchronizacja) zaświeci po zsynchronizowaniu silników. Automatyczna synchronizacja będzie działać aż do otwarcia się przepustnicy do 95%. Aby wyłączyć, należy przesunąć jedną z manetek lub obie tak, aby ich ustawienie względem siebie różniło się o 10%, zmniejszyć prędkość obrotową silnika poniżej 900 obr./ min lub zwiększyć prędkość powyżej 95%. ACTIVE SYNC THROTTLE ONLY STAT ION SELECT PRZENIESIENIE STERU! OSTRZEŻENIE Utrata kontroli nad łodzią grozi poważnymi obrażeniami lub śmiercią. Osoba sterująca łodzią nie może nigdy opuszczać aktywnej stacji podczas pracy silnika na biegu. Przeniesienie steru można przeprowadzać tylko, jeśli przy obu stacjach znajdują się osoby sterujące. Przeniesienie steru przez jedną osobę jest dopuszczalne wyłącznie na biegu jałowym. UWAGA: Podczas zmiany aktywnej stacji zalecane jest włączenie steru. Jeśli sytuacja na to nie pozwala, przeniesienie steru może odbywać się na biegu. UWAGA: Dioda Active" (Aktywny) na pilocie, który przejął sterowanie silnikiem, będzie świeciła. 35

42 URZĄDZENIA STERUJĄCE I KONTROLNE Funkcja przeniesienia steru umożliwia sterującemu łodzią wybór steru, który przejął sterowanie silnikiem. Dwukrotne naciśnięcie przycisku przepustnicy/wyboru stacji pozwala na przeniesienie sterowania silnikiem na inny ster. Po zainicjowaniu funkcji przeniesienia steru układ sterowania automatycznie dopasuje regulację prędkości obrotowej silnika i biegu do ustawienia manetki nowego steru. Wyregulować położenie przepustnicy i biegu za pomocą manetek. UWAGA: Do zakończenia przeniesienia steru potrzeba 10 sekund. Jeżeli przeniesienie steru nie zostanie ukończone, działanie zostanie przerwane i wygenerowany zostanie podwójny sygnał dźwiękowy. Ponowne naciśnięcie przycisku przepustnicy/wyboru stacji spowoduje ponowne zainicjowanie przeniesienia steru. 1. Ustawić dźwignię aktywnego pilota w położeniu neutralnym. 2. Przejść do nieaktywnego steru i umieścić dźwignię w pozycji neutralnej. 3. Nacisnąć dwukrotnie przycisk przepustnicy/wyboru stacji. Dioda ACTIVE" (Aktywny) zostanie podświetlona, wskazując pilota, który przejął sterowanie silnikiem. a b a b ACTIVE ACTIVE SYNC THROTTLE THROTTLE ONLY ONLY STATION SELECT STAT ION SELECT a - Dioda Active" (Aktywny) b - Przycisk przepustnicy/wyboru stacji 4. Dioda ACTIVE" (Aktywny) na pierwotnym sterze zgaśnie. Synchronizacja sterów przed przeniesieniem steru Jednokrotne naciśnięcie przycisku przepustnicy/wyboru stacji umożliwia sterującemu łodzią dopasowanie (w ciągu 10 sekund) ustawień manetki nowej stacji do ustawień starej (nieaktywnej) stacji. W razie niedopasowania ustawień dioda Neutral" (Bieg neutralny) będzie pulsować. Dioda pulsuje tym szybciej, im manetka jest lepiej dopasowana. Gdy dioda zacznie świecić stale, oznacza to, że manetka jest dopasowana i należy ponownie nacisnąć przycisk przepustnicy/wyboru stacji w celu zakończenia przeniesienia. Spowoduje do zakończenie procesu przeniesienia i przejęcie sterowania przez inną stację. Jeśli przeniesienie steru nie zostanie zakończone w ciągu 10 sekund, przeniesienie zostanie anulowane. Elementy sterujące klawiatury CAN konsoli pilota z dwoma manetkami i ich obsługa 1. Poruszanie manetką umożliwia sterowanie zmianą biegów i przepustnicą. Należy popchnąć manetkę do przodu z położenia neutralnego do pierwszej pozycji ustalonej, aby ruszyć do przodu. Dalsze przesuwanie manetki do przodu powoduje zwiększanie prędkości. Należy pociągnąć manetkę do tyłu z położenia neutralnego do pierwszej pozycji ustalonej, aby ruszyć do tyłu. Dalej pchać manetkę do tyłu, aby zwiększyć prędkość. F N R

43 URZĄDZENIA STERUJĄCE I KONTROLNE 2. Przełącznik trymowania (jeśli należy do wyposażenia) naciśnięcie przełącznika trymowania umożliwia przechylenie silnika w górę lub w dół. - N E U T R A L TROLL + TRANSFER SYNC 1 LEVER THROTTLE ONLY DOCK Diody NEUTRAL" (Bieg jałowy) diody świecą, gdy silnik jest na biegu jałowym. W trybie przepustnicy silników diody pulsują. UWAGA: Bieg określany na podstawie położenia siłownika biegów na silniku, a nie położenia manetki. 4. Przycisk Troll (Troling) naciśnięcie przycisku TROLL" aktywuje funkcję kontroli trolingu. Funkcja kontroli trolingu umożliwia sterującemu łodzią ustawienie obrotów silnika tak, aby prędkość żeglowna lub prędkość przy wykonywaniu manewrów była mała. W celu aktywacji należy przesunąć manetki do przodu do pozycji ustalonej i nacisnąć przycisk. Przyciski - lub + umożliwiają zwiększanie i zmniejszanie prędkości; obroty maksymalne to 1000 obr./min. Po ustawieniu żądanej prędkości dla kontroli trolingu i wyłączeniu funkcji system zapamiętuje ustawienia i po ponownym załączeniu funkcji powróci do ustawionej prędkości. Aby wyłączyć kontrolę trolingu, należy zacisnąć przycisk TROLL" (Troling), przesunąć manetkę na inną prędkość lub zmienić bieg na neutralny. 5. Przycisk Transfer (Przeniesienie) naciśnięcie przycisku TRANSFER" (Przeniesienie) umożliwia przeniesienie sterowania silnikiem na inny ster. Zob. Przeniesienie steru. 6. Przycisk Dock (Dokowanie) naciśnięcie przycisku DOCK" (Dokowanie) powoduje włączenie trybu dokowania. W trybie dokowania zmniejszana jest wydajność przepustnicy do około 50% normalnego otwarcia. Aby wyłączyć tryb dokowania, należy ustawić bieg jałowy i nacisnąć przycisk DOCK" (Dokowanie). 7. Przycisk przepustnicy umożliwia osobie sterującej łodzią zwiększenie prędkości obrotowej silnika na czas rozgrzewania bez potrzeby załączania biegu. Aby aktywować przepustnicę, należy ustawić dźwignię sterującą w pozycji jałowej. Nacisnąć przycisk przepustnicy i przesunąć manetkę w pozycję ustaloną naprzód. Rozlegnie się pojedynczy sygnał dźwiękowy, a dioda Neutral" (Bieg jałowy) zacznie migać. Dwukrotny sygnał dźwiękowy oznacza aktywowanie trybu przepustnicy. Zwiększać stopień otwarcia przepustnicy, aby zwiększyć obroty silnika. Aby wyłączyć bieg, ustawić manetkę w położeniu neutralnym i nacisnąć przycisk przepustnicy. Obroty są ograniczone, co zapobiega uszkodzeniu silnika. 8. Przycisk 1 lever (Dźwignia 1) naciśnięcie przycisku 1 LEVER" (Dźwignia 1) powoduje włączenie trybu jednej dźwigni. Tryb jednej dźwigni umożliwia sterowanie silnikiem i zmianą biegów za pomocą manetki po stronie lewej burty. Aby wyłączyć tryb jednej dźwigni, należy ustawić bieg jałowy i nacisnąć przycisk 1 LEVER" (Dźwignia 1). 37

44 URZĄDZENIA STERUJĄCE I KONTROLNE 9. Przycisk Sync (Synchronizacja) naciśnięcie przycisku SYNC" (Synchronizacja) powoduje włączenie lub wyłączenie funkcji automatycznej synchronizacji. Zob. Synchronizowanie silników. a N E U T R A L NEUTRAL b - SYNC TROLL + TRANSFER c g 1 LEVER THROTTLE ONLY DOCK f e d a - b - c - d - Diody Neutral (Bieg neutralny) Przycisk Troll (Troling) Przycisk Transfer (Przeniesienie) Przycisk Dock (Dokowanie) e - Tryb przepustnicy f - Przycisk 1 lever (Dźwignia 1) g - Przycisk Sync (Synchronizacja) 10. Wkręt regulacji oporu manetki za pomocą tego wkrętu można zwiększać lub zmniejszać opór manetki (osłona musi być zdjęta). Zabezpieczy to przed niepożądanym przemieszczaniem się manetki w burzliwej wodzie. Aby zwiększyć opór, należy przekręcić wkręt w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara; przekręcić wkręt w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara, aby opór zmniejszyć. Wyregulować aż do uzyskania żądanego oporu. 11. Wkręt regulacji oporu pozycji ustalonej ten wkręt umożliwia zwiększanie lub zmniejszanie siły potrzebnej do poruszenia manetki z pozycji ustalonej (osłona musi być zdjęta). Obrócenie wkrętu zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara zwiększy opór. Wyregulować aż do uzyskania żądanego oporu. a b a - Wkręt regulacji oporu pozycji ustalonej b - Wkręt regulacji oporu manetki 38

45 URZĄDZENIA STERUJĄCE I KONTROLNE SYNCHRONIZOWANIE SILNIKÓW Funkcja automatycznej synchronizacji, jeśli jest załączona, automatycznie dopasuje prędkość obrotową silników do prędkości silnika sterburty. Aby włączyć lub wyłączyć funkcję automatycznej synchronizacji, należy nacisnąć przycisk SYNC" (Synchronizacja) na klawiaturze CAN. Jeżeli dioda Sync (Synchronizacja) jest żółta, przycisk SYNC" (Synchronizacja) został naciśnięty, ale warunki do uruchomienia automatycznej synchronizacji nie są odpowiednie. Jeżeli dioda świeci na czerwono, synchronizacja silnika rozpoczęła się. Synchronizacja silnika będzie trwać, dopóki jego prędkość obrotowa przez dwie sekundy nie będzie wynosiła 900 obr./min, manetki pilotów nie zostaną ustawione w odległości 10% od siebie, a stopień otwarcia przepustnicy nie będzie mniejszy niż 95%. Aby wyłączyć funkcję automatycznej synchronizacji, należy nacisnąć przycisk SYNC" (Synchronizacja). NEUTRAL - TROLL + SYNC TRANSFER 1 LEVER THROTTLE ONLY DOCK PRZENIESIENIE STERU! OSTRZEŻENIE Utrata kontroli nad łodzią grozi poważnymi obrażeniami lub śmiercią. Osoba sterująca łodzią nie może nigdy opuszczać aktywnej stacji podczas pracy silnika na biegu. Przeniesienie steru można przeprowadzać tylko, jeśli przy obu stacjach znajdują się osoby sterujące. Przeniesienie steru przez jedną osobę jest dopuszczalne wyłącznie na biegu jałowym. UWAGA: Podczas przeniesienia stacji zalecane jest ustawienie manetki w położeniu neutralnym. Jeśli sytuacja na to nie pozwala, przeniesienie steru może odbywać się na biegu. Funkcja przeniesienia steru umożliwia sterującemu łodzią wybór steru, który przejął sterowanie silnikiem. Dwukrotne naciśnięcie przycisku TRANSFER" (Przeniesienie napędu) pozwala na przeniesienie sterowania silnikiem na inny ster. Po zainicjowaniu funkcji przeniesienia steru układ sterowania automatycznie dopasuje regulację prędkości obrotowej silnika i biegu do ustawienia manetki nowego steru. Wyregulować położenie przepustnicy i biegu za pomocą manetek. Po naciśnięciu przycisku TRANSFER" dioda funkcji przeniesienia włączy się i wygenerowany zostanie pojedynczy sygnał dźwiękowy. Ponowne naciśnięcie przycisku TRANSFER" (Przeniesienie) umożliwi zakończenie przeniesienia steru. Po zakończeniu przeniesienia steru wygenerowany zostanie kolejny sygnał dźwiękowy, a dioda funkcji przeniesienia wyłączy się. 39

46 URZĄDZENIA STERUJĄCE I KONTROLNE UWAGA: Do zakończenia przeniesienia steru potrzeba 10 sekund. Jeżeli przeniesienie steru nie zostanie ukończone, działanie zostanie przerwane i wygenerowany zostanie podwójny sygnał dźwiękowy. Ponowne naciśnięcie przycisku TRANSFER" (Przeniesienie) spowoduje ponowne zainicjowanie przeniesienia steru. NEUTRAL - TROLL + SYNC TRANSFER 1 LEVER THROTTLE ONLY DOCK Synchronizacja sterów przed przeniesieniem Naciśnięcie przycisku TRANSFER" (Przeniesienie) umożliwia sterującemu dopasowanie (w ciągu 10 sekund) ustawień manetki nowego steru do ustawień manetki starego (nieaktywnego) steru. W razie niedopasowania ustawień będą pulsować diody Neutral" (Bieg neutralny). Dioda pulsuje tym szybciej, im manetki są lepiej dopasowane. Gdy dioda zacznie świecić stale, oznacza to, że manetki są dopasowane i należy ponownie nacisnąć przycisk w celu zakończenia przeniesienia. Spowoduje do zakończenie procesu przeniesienia i przejęcie sterowania przez inną stację. Jeśli przeniesienie steru nie zostanie zakończone w ciągu 10 sekund, czynność zostanie anulowana. Elementy sterujące i ich obsługa w trybie śledzenia STEROWANIE PRZEPUSTNICĄ I ZMIANĄ BIEGÓW KONFIGURACJI Z TRZEMA SILNIKAMI Ruch manetek w trybie zdalnego sterowania umożliwia operatorowi łodzi na regulację prędkości silnika przez przepustnicę i zmianę położenia dźwignia zmiany biegów wszystkich trzech silników. Funkcja przepustnicy i zmiany biegów zależy od tego, jakie silniki pracują. Należy zapoznać się z poniższą tabelą. Silnik po stronie lewej burty Silnik centralny Silnik po stronie sterburty Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Wył. Funkcja manetki Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Przepustnica silnika centralnego = średnia silników po lewej stronie i po stronie sterburty Zmiana biegów silnika centralnego = neutralny dopóki oba silniki nie będą na tym samym biegu Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie lewej burty i sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty 40

47 URZĄDZENIA STERUJĄCE I KONTROLNE Silnik po stronie lewej burty Silnik centralny Silnik po stronie sterburty Wył. Pracuje Pracuje Pracuje Wył. Pracuje Pracuje Wył. Wył. Wył. Wył. Pracuje Wył. (włączony zapłon) Pracuje Wył. (włączony zapłon) Funkcja manetki Przepustnica i zmiana biegów silnika centralnego = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Przepustnica i zmiana biegów silnika centralnego = neutralny/ jałowy, dopóki obie manetki nie będą na tym samym biegu Wyłączenie jednego z silników zewnętrznych w czasie pływania spowoduje, że dla silnika środkowego wymuszony zostanie bieg neutralny/jałowy. Praca silnika centralnego może zostać wznowiona przez przesunięcie manetki pracującego silnika zewnętrznego z powrotem do położenia neutralnego i ponowne załączenie. Obroty i bieg silnika centralnego będą sterowane przez pracujący silnik zewnętrzny. Wyłączenie silnika centralnego w czasie pływania nie ma wpływu na działanie silników zewnętrznych. Jeżeli w czasie pływania dojdzie do usterki, która powoduje, że jeden z silników zewnętrznych pracuje na wymuszonym biegu neutralnym/jałowym, silnik centralny również zacznie pracować w trybie wymuszonego biegu neutralnego/jałowego. Praca silnika centralnego może zostać wznowiona przez przesunięcie manetki pracującego silnika zewnętrznego z powrotem do położenia neutralnego i ponowne załączenie. STEROWANIE PRZEPUSTNICĄ I ZMIANĄ BIEGÓW KONFIGURACJI Z CZTEREMA SILNIKAMI Ruch manetek w trybie zdalnego sterowania umożliwia operatorowi łodzi na regulację prędkości silnika przez przepustnicę i zmianę położenia dźwigni zmiany biegów wszystkich czterech silników. Funkcja przepustnicy i zmiany biegów zależy od tego, jakie silniki pracują. Należy zapoznać się z poniższą tabelą. 41

48 Zewnętrzny silnik po stronie lewej burty URZĄDZENIA STERUJĄCE I KONTROLNE Wewnętrzny silnik po stronie lewej burty Wewnętrzny silnik po stronie sterburty Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Wył. Wył. Wył. Wył. Pracuje Pracuje Wył. (włączony zapłon) Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Zewnętrzny silnik po stronie sterburty Wył. (włączony zapłon) Funkcja manetki Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego i zewnętrznego po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego i zewnętrznego po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie prawej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego i zewnętrznego po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego i zewnętrznego po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie prawej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty 42

49 URZĄDZENIA STERUJĄCE I KONTROLNE Zewnętrzny silnik po stronie lewej burty Wył. (wyłączony zapłon) Wewnętrzny silnik po stronie lewej burty Wewnętrzny silnik po stronie sterburty Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Wył. Wył. Pracuje Wył. (włączony zapłon) Pracuje Pracuje Zewnętrzny silnik po stronie sterburty Wył. (wyłączony zapłon) Wył. (włączony zapłon) Funkcja manetki Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika zewnętrznego po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika zewnętrznego po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Wyłączenie zewnętrznego silnika po stronie sterburty w czasie pływania spowoduje, że dla silnika wewnętrznego po stronie sterburty wymuszony zostanie bieg neutralny/jałowy. Praca silnika wewnętrznego może zostać wznowiona przez włączenie zapłonu zewnętrznego silnika po stronie sterburty za pomocą kluczyka, przesunięcie manetki silnika po stronie sterburty do położenia neutralnego i ponowne załączenie. Sterowanie prędkością obrotową silnika wewnętrznego i zmianą biegów będzie się wówczas odbywało za pomocą manetki po stronie sterburty. 43

50 URZĄDZENIA STERUJĄCE I KONTROLNE Wyłączenie zewnętrznego silnika po stronie lewej burty w czasie pływania spowoduje, że dla silnika wewnętrznego po stronie lewej burty wymuszony zostanie bieg neutralny/jałowy. Praca silnika wewnętrznego może zostać wznowiona przez włączenie zapłonu zewnętrznego silnika po stronie lewej burty za pomocą kluczyka, przesunięcie manetki silnika po stronie lewej burty do położenia neutralnego i ponowne załączenie. Sterowanie prędkością obrotową silnika wewnętrznego i zmianą biegów będzie się wówczas odbywało za pomocą manetki po stronie lewej burty. Wyłączenie silników wewnętrznych w czasie pływania nie ma wpływu na działanie silników zewnętrznych. Jeżeli w czasie pływania dojdzie do usterki, która powoduje, że silnik zewnętrzny po stronie sterburty pracuje na wymuszonym biegu neutralnym/jałowym, silnik wewnętrzny po stronie sterburty również zacznie pracować w trybie wymuszonego biegu neutralnego/jałowego. Praca silnika wewnętrznego może zostać wznowiona przez przesunięcie manetki silnika po stronie sterburty z powrotem do położenia neutralnego i ponowne załączenie. Jeżeli w czasie pływania dojdzie do usterki, która powoduje, że silnik zewnętrzny po stronie lewej burty pracuje na wymuszonym biegu neutralnym/jałowym, silnik wewnętrzny po stronie lewej burty również zacznie pracować w trybie wymuszonego biegu neutralnego/jałowego. Praca silnika wewnętrznego może zostać wznowiona przez przesunięcie manetki silnika po stronie lewej burty z powrotem do położenia neutralnego i ponowne załączenie. FUNKCJE PRZEŁĄCZNIKA TRYMOWANIA I KLAWIATURY 1. Przełącznik trymowania (jeśli należy do wyposażenia) służy do sterowania trymem wszystkich silników. Do trymowania każdego silnika osobno wymagany jest dodatkowy panel przełącznika trymowania. B O T H N E U T R A L S E L E C T S Y N C A C T I V E T H R O T T L E O N L Y S T A T I O N S E L E C T Przycisk przepustnicy/wyboru stacji umożliwia osobie sterującej łodzią zwiększenie prędkości obrotowej silnika na czas rozgrzewania bez potrzeby załączania biegu. Aby aktywować przepustnicę, należy ustawić dźwignię sterującą w pozycji jałowej. Nacisnąć przycisk przepustnicy, przesuwając manetkę w pozycję ustaloną naprzód. Rozlegnie się pojedynczy sygnał dźwiękowy, a dioda Neutral" (Bieg jałowy) zacznie migać. Dwukrotny sygnał dźwiękowy oznacza aktywowanie trybu przepustnicy. Zwiększać stopień otwarcia przepustnicy, aby zwiększyć obroty silnika. Aby wyłączyć bieg, ustawić manetkę w położeniu neutralnym i nacisnąć przycisk przepustnicy. Obroty są ograniczone, co zapobiega uszkodzeniu silnika. Naciśnięcie przycisku wyboru stacji, jeżeli ster jest nieaktywny, powoduje rozpoczęcie przeniesienia steru. Zob. Przeniesienie steru. 3. Klawisze strzałek (naprowadzające) służą do nawigacji po komunikatach funkcji na ekranie System View. 4. Przycisk wyboru służy do wybierania opcji na ekranie System View i potwierdzania wprowadzanych danych. Naciśnięcie i przytrzymanie przycisku wyboru przez dwie sekundy spowoduje zatrzymanie pokazu dla opcji Favorites (Ulubione). Naciśnięcie i przytrzymanie przycisku wyboru przez trzy sekundy spowoduje włączenie funkcji resetowania danych (pod warunkiem, że nie jest włączona funkcja pokazu). Naciśnięcie i przytrzymanie przycisku wyboru przez co najmniej pięć sekund spowoduje ponowne wyświetlenie strony głównej. 5. Diody Neutral (Bieg neutralny) diody świecą, gdy silniki są na biegu jałowym. W trybie przepustnicy silników diody pulsują. 44

51 URZĄDZENIA STERUJĄCE I KONTROLNE UWAGA: Bieg określany na podstawie położenia siłownika biegów na silniku, a nie położenia manetki. 6. Dioda ACTIVE" (Aktywny) dioda świeci, gdy pilot jest włączony i gotowy do użycia. 7. Dioda Sync (Synchronizacja) dioda SYNC" (Synchronizacja) świeci, gdy zacznie działać funkcja automatycznej synchronizacji obrotów silników za pośrednictwem układu DTS. a NEUTRAL b SELECT c ACTIVE THROTTLE ONLY SYNC STATION SELECT f e d a - Diody Neutral (Bieg neutralny) d - Dioda Sync (Synchronizacja) b - Przycisk wyboru e - Przycisk przepustnicy/wyboru stacji c - Klawisze strzałek (naprowadzające) f - Dioda Active (Aktywny) SYNCHRONIZOWANIE SILNIKÓW Funkcja automatycznej synchronizacji, jeśli jest załączona, automatycznie dopasuje prędkość obrotową silników do prędkości silnika sterburty. Automatyczna synchronizacja silnika uruchamia się automatycznie, gdy prędkość obrotowa silników przez dwie sekundy jest większa niż 900 obr./min., a manetki pilotów są ustawione w odległości 10% od siebie. Dioda SYNC" (Synchronizacja) zaświeci po zsynchronizowaniu silników. Automatyczna synchronizacja będzie działać aż do otwarcia się przepustnicy do 95%. Aby wyłączyć, należy przesunąć jedną z manetek lub obie tak, aby ich ustawienie względem siebie różniło się o 10%, zmniejszyć prędkość obrotową silnika poniżej 900 obr./ min lub zwiększyć prędkość powyżej 95%. ACTIVE SYNC THROTTLE ONLY STAT ION SELECT PRZENIESIENIE STERU! OSTRZEŻENIE Utrata kontroli nad łodzią grozi poważnymi obrażeniami lub śmiercią. Osoba sterująca łodzią nie może nigdy opuszczać aktywnej stacji podczas pracy silnika na biegu. Przeniesienie steru można przeprowadzać tylko, jeśli przy obu stacjach znajdują się osoby sterujące. Przeniesienie steru przez jedną osobę jest dopuszczalne wyłącznie na biegu jałowym. UWAGA: Podczas zmiany aktywnej stacji zalecane jest włączenie steru. Jeśli sytuacja na to nie pozwala, przeniesienie steru może odbywać się na biegu. UWAGA: Dioda Active" (Aktywny) na pilocie, który przejął sterowanie silnikiem, będzie świeciła. 45

52 URZĄDZENIA STERUJĄCE I KONTROLNE Funkcja przeniesienia steru umożliwia sterującemu łodzią wybór steru, który przejął sterowanie silnikiem. Dwukrotne naciśnięcie przycisku przepustnicy/wyboru stacji pozwala na przeniesienie sterowania silnikiem na inny ster. Po zainicjowaniu funkcji przeniesienia steru układ sterowania automatycznie dopasuje regulację prędkości obrotowej silnika i biegu do ustawienia manetki nowego steru. Wyregulować położenie przepustnicy i biegu za pomocą manetek. UWAGA: Do zakończenia przeniesienia steru potrzeba 10 sekund. Jeżeli przeniesienie steru nie zostanie ukończone, działanie zostanie przerwane i wygenerowany zostanie podwójny sygnał dźwiękowy. Ponowne naciśnięcie przycisku przepustnicy/wyboru stacji spowoduje ponowne zainicjowanie przeniesienia steru. 1. Ustawić dźwignię aktywnego pilota w położeniu neutralnym. 2. Przejść do nieaktywnego steru i umieścić dźwignię w pozycji neutralnej. 3. Nacisnąć dwukrotnie przycisk przepustnicy/wyboru stacji. Dioda ACTIVE" (Aktywny) zostanie podświetlona, wskazując pilota, który przejął sterowanie silnikiem. a b a b ACTIVE ACTIVE SYNC THROTTLE THROTTLE ONLY ONLY STATION SELECT STAT ION SELECT a - Dioda Active" (Aktywny) b - Przycisk przepustnicy/wyboru stacji 4. Dioda ACTIVE" (Aktywny) na pierwotnym sterze zgaśnie. Synchronizacja sterów przed przeniesieniem steru Jednokrotne naciśnięcie przycisku przepustnicy/wyboru stacji umożliwia sterującemu łodzią dopasowanie (w ciągu 10 sekund) ustawień manetki nowej stacji do ustawień starej (nieaktywnej) stacji. W razie niedopasowania ustawień dioda Neutral" (Bieg neutralny) będzie pulsować. Dioda pulsuje tym szybciej, im manetka jest lepiej dopasowana. Gdy dioda zacznie świecić stale, oznacza to, że manetka jest dopasowana i należy ponownie nacisnąć przycisk przepustnicy/wyboru stacji w celu zakończenia przeniesienia. Spowoduje do zakończenie procesu przeniesienia i przejęcie sterowania przez inną stację. Jeśli przeniesienie steru nie zostanie zakończone w ciągu 10 sekund, przeniesienie zostanie anulowane. Elementy sterujące sterowania w trybie śledzenia z łączem CAN i ich obsługa STEROWANIE PRZEPUSTNICĄ I ZMIANĄ BIEGÓW KONFIGURACJI Z TRZEMA SILNIKAMI Ruch manetek w trybie zdalnego sterowania umożliwia operatorowi łodzi na regulację prędkości silnika przez przepustnicę i zmianę położenia dźwignia zmiany biegów wszystkich trzech silników. Funkcja przepustnicy i zmiany biegów zależy od tego, jakie silniki pracują. Należy zapoznać się z poniższą tabelą. 46

53 URZĄDZENIA STERUJĄCE I KONTROLNE Silnik po stronie lewej burty Silnik centralny Silnik po stronie sterburty Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Wył. Wył. Pracuje Pracuje Pracuje Wył. Pracuje Pracuje Wył. Wył. Wył. Wył. Pracuje Wył. (włączony zapłon) Pracuje Wył. (włączony zapłon) Funkcja manetki Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Przepustnica silnika centralnego = średnia silników po lewej stronie i po stronie sterburty Zmiana biegów silnika centralnego = neutralny dopóki oba silniki nie będą na tym samym biegu Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie lewej burty i sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika centralnego = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Przepustnica i zmiana biegów silnika centralnego = neutralny/ jałowy, dopóki obie manetki nie będą na tym samym biegu Wyłączenie jednego z silników zewnętrznych w czasie pływania spowoduje, że dla silnika środkowego wymuszony zostanie bieg neutralny/jałowy. Praca silnika centralnego może zostać wznowiona przez przesunięcie manetki pracującego silnika zewnętrznego z powrotem do położenia neutralnego i ponowne załączenie. Obroty i bieg silnika centralnego będą sterowane przez pracujący silnik zewnętrzny. Wyłączenie silnika centralnego w czasie pływania nie ma wpływu na działanie silników zewnętrznych. 47

54 URZĄDZENIA STERUJĄCE I KONTROLNE Jeżeli w czasie pływania dojdzie do usterki, która powoduje, że jeden z silników zewnętrznych pracuje na wymuszonym biegu neutralnym/jałowym, silnik centralny również zacznie pracować w trybie wymuszonego biegu neutralnego/jałowego. Praca silnika centralnego może zostać wznowiona przez przesunięcie manetki pracującego silnika zewnętrznego z powrotem do położenia neutralnego i ponowne załączenie. STEROWANIE PRZEPUSTNICĄ I ZMIANĄ BIEGÓW KONFIGURACJI Z CZTEREMA SILNIKAMI Ruch manetek w trybie zdalnego sterowania umożliwia operatorowi łodzi na regulację prędkości silnika przez przepustnicę i zmianę położenia dźwigni zmiany biegów wszystkich czterech silników. Funkcja przepustnicy i zmiany biegów zależy od tego, jakie silniki pracują. Należy zapoznać się z poniższą tabelą. Zewnętrzny silnik po stronie lewej burty Wewnętrzny silnik po stronie lewej burty Wewnętrzny silnik po stronie sterburty Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Wył. Wył. Wył. Wył. Pracuje Pracuje Wył. (włączony zapłon) Pracuje Pracuje Pracuje Zewnętrzny silnik po stronie sterburty Funkcja manetki Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego i zewnętrznego po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego i zewnętrznego po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie prawej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego i zewnętrznego po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego i zewnętrznego po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie prawej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty 48

55 URZĄDZENIA STERUJĄCE I KONTROLNE Zewnętrzny silnik po stronie lewej burty Wewnętrzny silnik po stronie lewej burty Pracuje Pracuje Pracuje Wył. (wyłączony zapłon) Wewnętrzny silnik po stronie sterburty Zewnętrzny silnik po stronie sterburty Wył. (włączony zapłon) Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Pracuje Wył. Wył. Pracuje Wył. (włączony zapłon) Pracuje Pracuje Wył. (wyłączony zapłon) Wył. (włączony zapłon) Funkcja manetki Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika zewnętrznego po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika zewnętrznego po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty 49

56 URZĄDZENIA STERUJĄCE I KONTROLNE Wyłączenie zewnętrznego silnika po stronie sterburty w czasie pływania spowoduje, że dla silnika wewnętrznego po stronie sterburty wymuszony zostanie bieg neutralny/jałowy. Praca silnika wewnętrznego może zostać wznowiona przez włączenie zapłonu zewnętrznego silnika po stronie sterburty za pomocą kluczyka, przesunięcie manetki silnika po stronie sterburty do położenia neutralnego i ponowne załączenie. Sterowanie prędkością obrotową silnika wewnętrznego i zmianą biegów będzie się wówczas odbywało za pomocą manetki po stronie sterburty. Wyłączenie zewnętrznego silnika po stronie lewej burty w czasie pływania spowoduje, że dla silnika wewnętrznego po stronie lewej burty wymuszony zostanie bieg neutralny/jałowy. Praca silnika wewnętrznego może zostać wznowiona przez włączenie zapłonu zewnętrznego silnika po stronie lewej burty za pomocą kluczyka, przesunięcie manetki silnika po stronie lewej burty do położenia neutralnego i ponowne załączenie. Sterowanie prędkością obrotową silnika wewnętrznego i zmianą biegów będzie się wówczas odbywało za pomocą manetki po stronie lewej burty. Wyłączenie silników wewnętrznych w czasie pływania nie ma wpływu na działanie silników zewnętrznych. Jeżeli w czasie pływania dojdzie do usterki, która powoduje, że silnik zewnętrzny po stronie sterburty pracuje na wymuszonym biegu neutralnym/jałowym, silnik wewnętrzny po stronie sterburty również zacznie pracować w trybie wymuszonego biegu neutralnego/jałowego. Praca silnika wewnętrznego może zostać wznowiona przez przesunięcie manetki silnika po stronie sterburty z powrotem do położenia neutralnego i ponowne załączenie. Jeżeli w czasie pływania dojdzie do usterki, która powoduje, że silnik zewnętrzny po stronie lewej burty pracuje na wymuszonym biegu neutralnym/jałowym, silnik wewnętrzny po stronie lewej burty również zacznie pracować w trybie wymuszonego biegu neutralnego/jałowego. Praca silnika wewnętrznego może zostać wznowiona przez przesunięcie manetki silnika po stronie lewej burty z powrotem do położenia neutralnego i ponowne załączenie. FUNKCJE PRZEŁĄCZNIKA TRYMOWANIA I KLAWIATURY 1. Przełącznik trymowania (jeśli należy do wyposażenia) służy do sterowania trymem wszystkich silników. Do trymowania każdego silnika osobno wymagany jest dodatkowy panel przełącznika trymowania. ALL NEUTRAL TROLL TRANSFER SYNC I LEVER THROTTLE ONLY DOCK Diody NEUTRAL" (Bieg jałowy) diody świecą, gdy silnik jest na biegu jałowym. W trybie przepustnicy silników diody pulsują. UWAGA: Bieg określany na podstawie położenia siłownika biegów na silniku, a nie położenia manetki. 3. Przycisk Troll (Troling) naciśnięcie przycisku TROLL" aktywuje funkcję kontroli trolingu. Funkcja kontroli trolingu umożliwia sterującemu łodzią ustawienie obrotów silnika tak, aby prędkość żeglowna lub prędkość przy wykonywaniu manewrów była mała. W celu aktywacji należy przesunąć manetki do przodu do pozycji ustalonej i nacisnąć przycisk. Przyciski - lub + umożliwiają zwiększanie i zmniejszanie prędkości do maksymalnej wykalibrowanej nastawy. Po ustawieniu żądanej prędkości dla kontroli trolingu i wyłączeniu funkcji system zapamiętuje ustawienia i po ponownym załączeniu funkcji powróci do ustawionej prędkości. Aby wyłączyć kontrolę trolingu, należy zacisnąć przycisk TROLL" (Troling), przesunąć manetkę na inną prędkość lub zmienić bieg na neutralny. 50

57 URZĄDZENIA STERUJĄCE I KONTROLNE 4. Przycisk Transfer (Przeniesienie) naciśnięcie przycisku TRANSFER" (Przeniesienie) umożliwia przeniesienie sterowania silnikiem na inny ster. Zob. Przeniesienie steru. 5. Przycisk Dock (Dokowanie) naciśnięcie przycisku DOCK" (Dokowanie) powoduje włączenie trybu dokowania. W trybie dokowania zmniejszana jest wydajność przepustnicy do około 50% normalnego otwarcia. Aby wyłączyć tryb dokowania, należy ustawić bieg jałowy i nacisnąć przycisk DOCK" (Dokowanie). 6. Przycisk przepustnicy umożliwia osobie sterującej łodzią zwiększenie prędkości obrotowej silnika na czas rozgrzewania bez potrzeby załączania biegu. Aby aktywować przepustnicę, należy ustawić dźwignię sterującą w pozycji jałowej. Nacisnąć przycisk przepustnicy, przesuwając manetkę w pozycję ustaloną naprzód. Rozlegnie się pojedynczy sygnał dźwiękowy, a dioda Neutral" (Bieg jałowy) zacznie migać. Dwukrotny sygnał dźwiękowy oznacza aktywowanie trybu przepustnicy. Zwiększać stopień otwarcia przepustnicy, aby zwiększyć obroty silnika. Aby wyłączyć bieg, ustawić manetkę w położeniu neutralnym i nacisnąć przycisk przepustnicy. Obroty są ograniczone, co zapobiega uszkodzeniu silnika. 7. Przycisk 1 lever (Dźwignia 1) naciśnięcie przycisku 1 LEVER" (Dźwignia 1) powoduje włączenie trybu jednej dźwigni. Tryb jednej dźwigni umożliwia sterowanie silnikiem i zmianą biegów za pomocą manetki po stronie lewej burty. Aby wyłączyć tryb jednej dźwigni, należy ustawić bieg jałowy i nacisnąć przycisk 1 LEVER" (Dźwignia 1). 8. Przycisk Sync (Synchronizacja) naciśnięcie przycisku SYNC" (Synchronizacja) powoduje włączenie lub wyłączenie funkcji automatycznej synchronizacji. Zob. Synchronizowanie silników. a N E U T R A L NEUTRAL b - SYNC TROLL + TRANSFER c g 1 LEVER THROTTLE ONLY DOCK f e d a - b - c - d - Diody Neutral (Bieg neutralny) Przycisk Troll (Troling) Przycisk Transfer (Przeniesienie) Przycisk Dock (Dokowanie) e - Tryb przepustnicy f - Przycisk 1 lever (Dźwignia 1) g - Przycisk Sync (Synchronizacja) 9. Wkręt regulacji oporu manetki za pomocą tego wkrętu można zwiększać lub zmniejszać opór manetki (osłona musi być zdjęta). Zabezpieczy to przed niepożądanym przemieszczaniem się manetki w burzliwej wodzie. Aby zwiększyć opór, należy przekręcić wkręt w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara; przekręcić wkręt w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara, aby opór zmniejszyć. Wyregulować aż do uzyskania żądanego oporu. 51

58 URZĄDZENIA STERUJĄCE I KONTROLNE 10. Wkręt regulacji oporu pozycji ustalonej ten wkręt umożliwia zwiększanie lub zmniejszanie siły potrzebnej do poruszenia manetki z pozycji ustalonej (osłona musi być zdjęta). Obrócenie wkrętu zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara zwiększy opór. Wyregulować aż do uzyskania żądanego oporu. a b a - Wkręt regulacji oporu pozycji ustalonej b - Wkręt regulacji oporu manetki SYNCHRONIZOWANIE SILNIKÓW Funkcja automatycznej synchronizacji, jeśli jest załączona, automatycznie dopasuje prędkość obrotową silników do prędkości silnika sterburty. Aby włączyć lub wyłączyć funkcję automatycznej synchronizacji, należy nacisnąć przycisk SYNC" (Synchronizacja) na klawiaturze CAN. Jeżeli dioda Sync (Synchronizacja) jest żółta, przycisk SYNC" (Synchronizacja) został naciśnięty, ale warunki do uruchomienia automatycznej synchronizacji nie są odpowiednie. Jeżeli dioda świeci na czerwono, synchronizacja silnika rozpoczęła się. Synchronizacja silnika będzie trwać, dopóki jego prędkość obrotowa przez dwie sekundy nie będzie wynosiła 900 obr./min, manetki pilotów nie zostaną ustawione w odległości 10% od siebie, a stopień otwarcia przepustnicy nie będzie mniejszy niż 95%. Aby wyłączyć funkcję automatycznej synchronizacji, należy nacisnąć przycisk SYNC" (Synchronizacja). NEUTRAL - TROLL + SYNC TRANSFER 1 LEVER THROTTLE ONLY DOCK PRZENIESIENIE STERU! OSTRZEŻENIE Utrata kontroli nad łodzią grozi poważnymi obrażeniami lub śmiercią. Osoba sterująca łodzią nie może nigdy opuszczać aktywnej stacji podczas pracy silnika na biegu. Przeniesienie steru można przeprowadzać tylko, jeśli przy obu stacjach znajdują się osoby sterujące. Przeniesienie steru przez jedną osobę jest dopuszczalne wyłącznie na biegu jałowym. UWAGA: Podczas przeniesienia stacji zalecane jest ustawienie manetki w położeniu neutralnym. Jeśli sytuacja na to nie pozwala, przeniesienie steru może odbywać się na biegu. 52

59 URZĄDZENIA STERUJĄCE I KONTROLNE Funkcja przeniesienia steru umożliwia sterującemu łodzią wybór steru, który przejął sterowanie silnikiem. Dwukrotne naciśnięcie przycisku TRANSFER" (Przeniesienie napędu) pozwala na przeniesienie sterowania silnikiem na inny ster. Po zainicjowaniu funkcji przeniesienia steru układ sterowania automatycznie dopasuje regulację prędkości obrotowej silnika i biegu do ustawienia manetki nowego steru. Wyregulować położenie przepustnicy i biegu za pomocą manetek. Po naciśnięciu przycisku TRANSFER" dioda funkcji przeniesienia włączy się i wygenerowany zostanie pojedynczy sygnał dźwiękowy. Ponowne naciśnięcie przycisku TRANSFER" (Przeniesienie) umożliwi zakończenie przeniesienia steru. Po zakończeniu przeniesienia steru wygenerowany zostanie kolejny sygnał dźwiękowy, a dioda funkcji przeniesienia wyłączy się. UWAGA: Do zakończenia przeniesienia steru potrzeba 10 sekund. Jeżeli przeniesienie steru nie zostanie ukończone, działanie zostanie przerwane i wygenerowany zostanie podwójny sygnał dźwiękowy. Ponowne naciśnięcie przycisku TRANSFER" (Przeniesienie) spowoduje ponowne zainicjowanie przeniesienia steru. NEUTRAL - TROLL + SYNC TRANSFER 1 LEVER THROTTLE ONLY DOCK Synchronizacja sterów przed przeniesieniem Naciśnięcie przycisku TRANSFER" (Przeniesienie) umożliwia sterującemu dopasowanie (w ciągu 10 sekund) ustawień manetki nowego steru do ustawień manetki starego (nieaktywnego) steru. W razie niedopasowania ustawień będą pulsować diody Neutral" (Bieg neutralny). Dioda pulsuje tym szybciej, im manetki są lepiej dopasowane. Gdy dioda zacznie świecić stale, oznacza to, że manetki są dopasowane i należy ponownie nacisnąć przycisk w celu zakończenia przeniesienia. Spowoduje do zakończenie procesu przeniesienia i przejęcie sterowania przez inną stację. Jeśli przeniesienie steru nie zostanie zakończone w ciągu 10 sekund, czynność zostanie anulowana. System ostrzegawczy DŹWIĘKOWE SYGNAŁY OSTRZEGAWCZE Po umieszczeniu kluczyka w pozycji ON" (włączony) sygnalizator dźwiękowy (znajdujący się na wiązce modułu poleceń) włączy się na chwilę, informując sterującego o prawidłowym działaniu sygnalizatora dźwiękowego. Istnieją dwa typy sygnalizatorów dźwiękowych, ostrzegających operatora o problemie z systemem obsługi silnika. 1. Ciągły, sześciosekundowy sygnał dźwiękowy: Wskazuje stan krytyczny silnika. W zależności od stanu może włączyć się system zabezpieczenia silnika i ograniczając moc, zabezpieczyć silnik. Należy niezwłocznie wrócić do portu i skontaktować się z dealerem wykonującym czynności serwisowe. 2. Przerywany krótki sygnał dźwiękowy, trwający sześć sekund: Wskazuje stan silnika, nie wywołujący sytuacji krytycznej. Stan ten nie wymaga natychmiastowej interwencji. Można nadal korzystać z łodzi, jednak w zależności od charakteru problemu system zabezpieczenia silnika może ograniczyć moc silnika (patrz opis systemu zabezpieczenia silnika poniżej) w celu jego ochrony. Należy skontaktować się z dealerem wykonującym czynności serwisowe w najbliższym możliwym terminie. Ważne jest, aby pamiętać, że w obu powyższych przypadkach wygenerowany zostanie tylko jeden dźwięk klaksonu. Jeśli silnik zostanie wyłączony za pomocą kluczyka i ponownie uruchomiony, ponownie wygenerowany zostanie pojedynczy dźwięk klaksonu, o ile usterka nie została usunięta. Rysunki ilustrujące poszczególne funkcje silnika i dodatkowe dane dotyczące silnika można znaleźć w punkcie zawierającym informacje o produktach SmartCraft poniżej. Kilka stanów, które nie mają krytycznego znaczenia, wskazywanych przez krótkie przerywane sygnały, trwające sześć sekund, może być usuniętych przez operatora. Stany które mogą zostać wyeliminowane przez operatora: 53

60 URZĄDZENIA STERUJĄCE I KONTROLNE Woda w zamontowanym na silniku filtrze paliwa. Zob. Konserwacja Filtr odwadniacz paliwa Problem z układem chłodzenia (ciśnienie wody lub temperatura silnika). Zatrzymać silnik i sprawdzić, czy otwory wlotowe wody w module dolnym nie są zatkane Niski poziom oleju w silniku. Zob. Paliwo i olej Sprawdzanie i uzupełnianie oleju silnikowego. SYSTEM ZABEZPIECZENIA SILNIKA System zabezpieczenia silnika monitoruje czujniki najważniejszych czynności silnika, co pozwala na wczesne wykrywanie problemów w pracy silnika. System zabezpieczenia silnika zaczyna działać w chwili uruchomienia silnika, dlatego nie trzeba się martwić o ochronę System zareaguje na problem w pracy silnika, generując przez sześć sekund sygnał dźwiękowy i/lub zmniejszając moc silnika, co zapewnia jego ochronę. Jeżeli system zabezpieczenia silnika jest aktywny, należy zredukować prędkość na przepustnicy. Problem należy zidentyfikować i wyeliminować, o ile to możliwe. Przed wprowadzeniem silnika na wysokie obroty konieczne jest zresetowanie systemu. Resetowanie systemu wykonuje się, przesuwając dźwignię przepustnicy z powrotem w pozycję biegu jałowego. INFORMACJE O PRODUKCIE SMARTCRAFT Dla tego silnika zaburtowego można dokupić pakiet przyrządów Mercury SmartCraft. Pakiet przyrządów pokazuje m.in. obroty silnika, temperaturę chłodziwa, ciśnienie oleju, ciśnienie wody, napięcie akumulatora, zużycie paliwa i czas pracy silnika. Pakiet przyrządów SmartCraft może być również wykorzystany do diagnostyki zabezpieczenia silnika. Pakiet przyrządów pokaże krytyczne wartości danych informujących o wadliwej pracy silnika oraz potencjalnych problemach. Wspomaganie trymowania i odchylania silnika Łódź jest wyposażona w układ sterowania trymowaniem/odchylaniem, zwany wspomaganiem trymowania ( Power Trim"). Umożliwia on regulację położenia silnika zaburtowego w łatwy sposób, za pośrednictwem przycisku trymowania. Trymowanie polegające na zbliżaniu silnika do pawęży łodzi jest zwane trymowaniem do wewnątrz lub na dół. Trymowanie polegające na oddalaniu silnika od pawęży łodzi jest zwane trymowaniem na zewnątrz lub w górę. Pod pojęciem trymowania rozumie się regulację położenia silnika w zakresie pierwszych 20 odchyłu. W tym zakresie dokonuje się regulacji na wodzie. Terminu odchylanie" używa się zwykle, gdy mowa o regulacji położenia silnika zaburtowego wynurzonego z wody. Odchylenie silnika (wynurzenie go z wody) jest możliwe po jego wyłączeniu (wyłącznik zapłonu musi być w pozycji włączonej). Ponadto na niskich obrotach biegu jałowego istnieje możliwość odchylenia silnika w pozycję przekraczającą maksymalny kąt trymowania, aby umożliwić, na przykład, pływanie po płytkiej wodzie. a c b a - b - Przełącznik trymowania Zakres trymowania c - Zakres odchylania 54

61 URZĄDZENIA STERUJĄCE I KONTROLNE OBSŁUGA MECHANICZNEGO WYWAŻANIA W większości łodzi satysfakcjonujące rezultaty daje ustawienie silnika w pobliżu środkowej części zakresu wyważania. Trzeba jednak pamiętać, że pełne wykorzystanie zdolności wyważania uzyskuje się czasami przy pełnym wyważeniu silnika w kierunku do środka lub na zewnątrz. Polepszenie niektórych aspektów pracy silnika łączy się z większą odpowiedzialnością sterującego tzn. uświadomieniem sobie potencjalnych zagrożeń związanych z obsługą. Najpoważniejszym niebezpieczeństwem związanym z obsługą może być szarpanie lub moment obrotowy odczuwany na kierownicy łodzi lub rączce rumpla. Moment obrotowy odczuwany na kierownicy spowodowany wyważeniem silnika zewnętrznego na skutek czego wał śruby napędowej nie jest równoległy do powierzchni wody.! OSTRZEŻENIE Grozi kalectwem lub śmiercią. Wyważenie silnika w kierunku do środka lub na zewnątrz w stosunku do położenia neutralnego może spowodować szarpnięcie kierownicy w prawo lub lewo. W takich warunkach problemy z utrzymaniem kierownicy mogą spowodować utratę kontroli nad łodzią. Łódź może teraz zawirować lub wykonać niemal maksymalny skręt, który jeśli jest nieoczekiwany dla kierującego może spowodować gwałtowne przemieszczenie pasażerów po pokładzie lub nawet ich wyrzucenie z łodzi. Należy uważnie przeczytać poniższą treść. 1. Wyważenie w kierunku do środka lub ku dołowi może: Ustawić dziób łodzi w niższym położeniu. Spowoduje to szybszy ślizg łodzi, zwłaszcza jeżeli znajduje się na niej ciężki ładunek lub przy dużym obciążeniu rufy. Generalnie poprawia jazdę na wzburzonej wodzie. Zwiększyć moment obrotowy sterowania lub pociągnąć do prawej (przy obrotowej śrubie napędowej obsługiwanej normalnie prawą ręką). Nadmierne działanie może w niektórych łodziach obniżyć dziób do punktu, przy którym pruje on fale przy ślizgu po powierzchni wody. Przy próbie wykonania skrętu lub napotkaniu dużej fali może to spowodować nieoczekiwany zwrot w prawo lub lewo (zwany sterowaniem dziobowym lub przesterowaniem).! OSTRZEŻENIE Grozi kalectwem lub śmiercią. Ustawić silnik zewnętrzny w pośrednim położeniu wyważenia niezwłocznie po rozpoczęciu jazdy ślizgiem co pomoże uniknąć odczepienia się silnika przy gwałtownym skręcie łodzi. Nie należy próbować skrętu łodzią podczas wykonywania ślizgu, jeżeli silnik jest ekstremalnie wyważony do wewnątrz lub ku dołowi a kierownica lub rączka rumpla szarpie". Czasami użytkownik może zdecydować ograniczyć wyważenie do wewnątrz. Można tego dokonać przy pomocy stalowego kołka odchyłu nabytego u dealera, który umieszcza się w wybranym otworze regulacyjnym na wsporniku pawęży. Stalowej śruby transportowej, która nie jest nierdzewna może być używana w tym systemie tylko czasowo. 2. Wyważanie w kierunku na zewnątrz lub ku górze może: Podnieść dziób wyżej ponad powierzchnię wody. Generalnie zwiększyć największą prędkość. Zwiększyć wielkość prześwitu nad zanurzonymi obiektami lub płytkim dnem. Zwiększyć moment obrotowy sterowania lub pociągnąć do lewej przy normalnej wysokości zamontowania (przy obrotowej śrubie napędowej obsługiwanej normalnie prawą ręką). Nadmierne działanie może spowodować galopowanie (skakanie po powierzchni wody) lub wentylację śruby napędowej. Jeżeli któryś otwór poboru wody chłodzącej znajduje się ponad linią wody może być to przyczyną przegrzewania się silnika. 55

62 URZĄDZENIA STERUJĄCE I KONTROLNE TRYMOWANIE BEZ KLUCZYKA Trymowanie bez kluczyka jest metodą umożliwiającą trymowanie po wyłączeniu zapłonu. Moduł poleceń i PCM pozostaje zasilany i umożliwia przetworzenie żądań trymowania do 15 minut po wyłączeniu zapłonu. W tym czasie moduł poleceń nie przetwarza żądań innych niż trymowania. Po 15 minutach moduł poleceń przesyła polecenie wyłączenia modułu PCM za pośrednictwem magistrali CAN. W instalacjach z wieloma silnikami czas wyłączenia określany jest oddzielnie dla każdego silnika. Trymowanie bez kluczyka można zakończyć w dowolnym czasie, przesuwając manetkę do położenia biegu wstecznego z całkowicie otwartą przepustnicą przy wyłączonym zapłonie. W celu zakończenia 15-minutowego okresu dla silnika centralnego działającego w trybie śledzenia należy upewnić się, że wyłączniki zapłonu znajdują się w położeniu wyłączenia a obie manetki zdalnego sterowania w pozycji biegu wstecznego z całkowicie otwartą przepustnicą. ODCHYLANIE SILNIKA W POZYCJĘ PEŁNEGO ODCHYLENIA W GÓRĘ Odchylanie za pomocą urządzenia sterowego UWAGA: Przełącznik trymowania/odchylania pozostanie aktywny przez 15 minut od wyłączenia zapłonu. 1. Jeżeli zapłon został wyłączony ponad 15 minut wcześniej, ponownie go włączyć (ON). 2. Nacisnąć przycisk trymowania/odchylania w górę. Silnik będzie odchylał się w górę, dopóki przycisk nie zostanie zwolniony lub silnik nie osiągnie położenia krańcowego. Odchylanie przy silniku Pomocniczy przycisk odchylania zamontowany na pokrywie służy do odchylania silnika, gdy kluczyk zapłonu znajduje się w pozycji OFF". Podpórka odchylania 1. Załączyć podpórkę odchylania, obracając pokrętło tak, aby unieść podpórkę w górę. 2. Opuścić silnik zaburtowy na podpórkę. 3. Aby wyjąć podpórkę, należy unieść silnik zaburtowy z podpórki i opuścić podpórkę. Opuścić silnik. a a - Podpórka odchylania b - Uchwyt b ODCHYLANIE RĘCZNE Jeżeli niemożliwe jest odchylenie silnika za pomocą przełącznika wyważania/odchyłu, silnik może zostać odchylony ręcznie. 1. Przekręcić trzy razy zawór ręcznego zwalniania odchyłu w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara. Pozwoli to na ręczne odchylenie silnika. Odchylić silnik do żądanej pozycji i zakręcić zawór ręcznego zwalniania odchyłu. 56

63 URZĄDZENIA STERUJĄCE I KONTROLNE UWAGA: Zawór ręcznego zwalniania odchyłu musi zostać zakręcony przed włączeniem silnika zewnętrznego co zapobiegnie odchyleniu silnika ku górze podczas jazdy wstecznej. POMOCNICZY PRZYCISK ODCHYLANIA UWAGA: Ten model umożliwia zamontowanie pomocniczego przycisku odchylania po stronie lewej burty (na ilustracji) lub po stronie prawej burty. Pomocniczy przycisk odchylania służy do odchylania silnika w górę lub w dół za pośrednictwem układu wspomaganego trymowania. a a - Pomocniczy przycisk odchylania (lewa burta) OBSŁUGA ŁODZI NA PŁYTKIEJ WODZIE Podczas prowadzenia łodzi po płytkiej wodzie silnik może być odchylony poza maksymalny zakres wyważania co zapobiegnie uderzeniu nim o dno. 1. Obniżyć prędkość obrotów silnika do 2000 obr./min. 2. Odchylić silnik w kierunku ku górze. Sprawdzić, czy wszystkie otwory poboru wody są zawsze zanurzone. 3. Obsługiwać silnik wyłącznie przy małych prędkościach. Jeżeli prędkość obrotów silnika przekracza 2000 obr./min. silnik automatycznie powróci do położenia dolnego znajdującego się w zakresie maksymalnego wyważenia. 57

64 OBSŁUGA Spis czynności przed uruchomieniem łodzi Sterujący zna zasady bezpiecznej nawigacji, prowadzenia i obsługi łodzi. Atestowany osobisty sprzęt ratunkowy w odpowiednim rozmiarze dla każdej z osób znajdujących się na pokładzie, z zapewnieniem dobrego dostępu do niego przez te osoby (jest to prawnie obowiązujące). Koło lub poduszka ratunkowe przeznaczona do rzucania osobie znajdującej sie w wodzie. Należy zapoznać się z maksymalną ładownością łodzi. Zapoznaj się z tabliczką informującą o parametrach technicznych łodzi. Dopływ paliwa OK. Pasażerowie i ładunek na łodzi muszą znajdować się w położeniu zapewniającym równomierne rozłożenie ciężaru a każda z osób musi zajmować przeznaczone dla niej miejsce. Należy kogoś poinformować o miejscu, do którego się płynie i o planowanym czasie powrotu. Prowadzenie łodzi pod wpływem alkoholu lub narkotyków jest niezgodne z prawem. Należy zapoznać się ze zbiornikiem wodnym, po którym zamierza się pływać łodzią: przypływami, prądami wodnymi, mieliznami, skałami i innymi niebezpieczeństwami. Należy sprawdzić zgodnie z listą w Konserwacja - Harmonogram Kontroli i Konserwacji. Obsługa w temperaturach ujemnych Podczas pracy silnika lub cumowaniu w temperaturach zamarzania lub zbliżonych należy opuścić silnik tak, aby skrzynka biegów była zawsze zanurzona. Zapobiegnie to zamarzaniu wody w skrzynce biegów i ewentualnym uszkodzeniom pompy wodnej i innych części silnika. Jeżeli przewiduje się tworzenie się lodu na powierzchni wody należy zdjąć silnik i wylać całą znajdującą się w nim wodę. Jeżeli woda zamarznie wewnątrz obudowy wału pędnego silnika spowoduje to zablokowanie dopływu wody do silnika co może spowodować uszkodzenie. Obsługa w wodzie słonej lub zanieczyszczonej Wypłukać wodą słodką wewnętrzny obieg wody w silniku zewnętrznym po każdym użyciu łodzi w wodzie słonej lub zanieczyszczonej. Zapobiegnie to gromadzeniu się osadu wskutek zatkania wewnętrznych obiegów wody. Zob. Konserwacja - Płukanie systemu chłodzenia. Jeżeli łódź jest zacumowana, zawsze należy odchylić silnik tak, aby skrzynka biegów znajdowała sie powyżej lustra wody. Po każdym użyciu przemyć słodką wodą silnik z zewnątrz i opłukać otwór wylotowy układu wydechowego śruby napędowej oraz skrzynkę biegów. Raz na miesiąc należy spryskać antykorozyjnym środkiem ochronnym Mercury Precision lub Quicksilver Corrosion Guard wszystkie zewnętrzne powierzchnie metalowe. Nie należy stosować tych środków na anody kontroli korozji ponieważ zmniejszyłoby to skuteczność działania anod. 58

65 OBSŁUGA Ustawianie kąta trymu podczas pracy na biegu jałowym W niektórych łodziach otwór wydechowy silnika zaburtowego może zostać zanurzony w przypadku ustawienia trymu całkowicie do wewnątrz podczas pracy na biegu jałowym. Może to spowodować ograniczenie swobodnego uwalniania spalin, nierówną pracę na biegu jałowym, nadmierne dymienie i zanieczyszczenie świec zapłonowych. W takiej sytuacji należy ustawiać trym silnika w górę, aż do wynurzenia otworu wydechowego z wody. a b or35-1 a - Zanurzony otwór wydechowy (nieprawidłowo) b - Otwór wydechowy nad lustrem wody (prawidłowo) Procedura docierania silnika! PRZESTROGA Nieprzestrzeganie procedury docierania może spowodować poważne uszkodzenie silnika. 1. W ciągu dwóch pierwszych godzin pracy silnika powinien on pracować przy różnych ustawieniach przepustnicy bez przekraczania 4500 obr./min. oraz przez około jedną minutę w ciągu każdych dziesięciu minut pracy przy pełnym otwarciu przepustnicy. 2. W czasie kolejnych ośmiu godzin pracy silnika należy unikać ciągłej pracy silnika przy całkowitym otwarciu przepustnicy każdorazowo przez więcej niż pięć minut. Uruchamianie silnika Przed uruchomieniem silnika należy zapoznać się z listą kontrolną czynności przed uruchomieniem, specjalnymi instrukcjami dotyczącymi obsługi, procedurą docierania silnika i procedurą zmiany biegów opisanymi w rozdziale Obsługa, a także z elementami zdalnego sterowania w rozdziale Urządzenia sterujące i kontrolne.! PRZESTROGA Nigdy (nawet na chwilę) nie wolno uruchamiać silnika, nie upewniwszy się wcześniej, że przez wlot wody chłodzącej w skrzyni biegów wpływa woda; zapobiegnie to uszkodzeniom pompy wodnej (pracy na sucho) lub przegrzaniu silnika. 59

66 OBSŁUGA 1. Należy upewnić się, że wlot wody chłodzącej jest zanurzony Sprawdzić poziom oleju w silniku W przypadku zbiorników paliwowych z ręcznym odpowietrzaniem należy otworzyć odpowietrznik zbiornika UWAGA: Silnik nie zostanie uruchomiony, dopóki ściągacz linowy nie zostanie włączony (pozycja RUN"). 4. Ustawić przełącznik ściągacza linowego w pozycji RUN". Zob. Informacje ogólne Wyłącznik ściągacza linowego

67 START OBSŁUGA 5. Włączyć bieg jałowy (N). N N F R F R UWAGA: W przypadku pierwszego uruchomienia nowego silnika lub jeśli paliwo skończyło się lub zostało spuszczone, układ paliwowy należy napełnić zgodnie z następującymi informacjami: Przekręcić kluczyk zapłonu do pozycji ON" i pozostawić w tym położeniu przez jedną minutę. Powoduje to włączenie pompy zastrzykowej paliwa. Wyłączyć zapłon i ponownie włączyć go ( ON") na kolejną minutę. Przekręcić kluczyk zapłonu z powrotem do pozycji OFF". Napełnianie układu paliwowego zostało zakończone. 6. Uruchamianie za pomocą kluczyka zapłonu ustawić kluczyk zapłonu w położeniu START" i uruchomić silnik. Elektroniczny układ rozrusznika automatycznie dokonuje rozruchu. Jeśli silnik nie uruchomi się, rozrusznik zostanie zatrzymany. Ustawić kluczyk zapłonu ponownie w położeniu START" i ponowić próbę uruchomienia silnika. OFF ACC ON START OFF ACC ON 7. Po uruchomieniu silnika należy sprawdzić, czy z otworu wskaźnika pompy wodnej wypływa ciągły strumień wody WAŻNE: Jeżeli z otworu wskaźnika pompy wodnej nie wypływa woda lub jej strumień jest przerywany, należy wyłączyć silnik i sprawdzić, czy wlot wody chłodzącej nie jest zablokowany. Brak przeszkód może wskazywać na awarię pompy wodnej lub zatory w układzie chłodzenia. Takie warunki spowodują przegrzanie silnika. W takim wypadku należy zwrócić się do dealera o sprawdzenie stanu silnika zaburtowego. Praca przegrzanego silnika spowoduje jego uszkodzenie. 61

68 Zmiana biegów OBSŁUGA PILOT DTS DO MONTAŻU NA PANELU WAŻNE: Bieg wolno włączać tylko wtedy, gdy silnik pracuje na obrotach jałowych. Nie włączać biegu do przodu ani wstecznego, gdy silnik nie jest uruchomiony. Silnik zaburtowy łodzi ma trzy biegi: do przodu (F), jałowy (N) i wsteczny (R). F N R 3427 Przy zmianie biegów zawsze należy zatrzymać dźwignię w pozycji jałowej i pozwolić na powrót silnika do obrotów jałowych. Pilot do montażu na panelu wymaga naciśnięcia blokady zmiany biegów podczas przesuwania manetki do pozycji innej niż neutralna Za pomocą dźwigni sterowania ponownie zwiększyć obroty silnika. PILOT DTS DO MONTAŻU W KONSOLI WAŻNE: Bieg wolno włączać tylko wtedy, gdy silnik pracuje na obrotach jałowych. Nie włączać biegu do przodu ani wstecznego, gdy silnik nie jest uruchomiony. 62

69 START OBSŁUGA Silnik zaburtowy łodzi ma trzy biegi: do przodu (F), jałowy (N) i wsteczny (R). N F R Przy zmianie biegów zawsze należy zatrzymać dźwignię w pozycji jałowej i pozwolić na powrót silnika do obrotów jałowych Za pomocą dźwigni sterowania ponownie zwiększyć obroty silnika. Zatrzymywanie silnika WAŻNE: Obrócenie kluczyka w pozycję START", gdy silnik pracuje, spowoduje jego zatrzymanie, układ DTS pozostanie jednak aktywny. Umożliwi to użycie układu wspomagania trymowania/odchylania za pośrednictwem pilota. Zmniejszyć obroty silnika i zmienić bieg na jałowy. Przekręcić kluczyk zapłonu do pozycji OFF". OFF ACC ON START OFF ACC ON

70 Konserwacja silnika zewnętrznego KONSERWACJA W celu utrzymania silnika zaburtowego w jak najlepszym stanie, należy okresowo go sprawdzać i wykonywać czynności konserwacyjne opisane w Harmonogramie przeglądów i konserwacji. Zaleca się przeprowadzanie odpowiedniej konserwacji w celu zapewnienia bezpieczeństwa sobie i pasażerom oraz utrzymania niezawodności działania.! OSTRZEŻENIE Niedbałe przeglądy i konserwacja silnika zewnętrznego lub próby przeprowadzania konserwacji lub napraw we własnym zakresie, w przypadku braku odpowiedniej wiedzy dotyczącej obsługi i bezpieczeństwa może spowodować poważne uszkodzenia ciała, śmierć lub uszkodzenie produktu. Czynności konserwacyjne należy odnotowywać wdzienniku konserwacji na końcu niniejszej książki. Należy zachować wszelkie pokwitowania zlecenia wykonania konserwacji oraz rachunki. DOBÓR CZĘŚCI ZAMIENNYCH DO SILNIKA ZEWNĘTRZNEGO Zaleca się używanie oryginalnych części zamiennych Mercury Precision lub Quicksilver oraz oryginalnych smarów.! OSTRZEŻENIE Używanie części zamiennej, która jest gorsza jakościowo od części oryginalnej może spowodować kalectwo, śmierć lub uszkodzenie produktu. Emisje zanieczyszczeń wg norm Amerykańskiej Agencji Ochrony Środowiska (EPA) ETYKIETA CERTYFIKACJI EMISJI ZANIECZYSZCZEŃ Etykieta certyfikacji emisji zanieczyszczeń, pokazująca poziomy emisji zanieczyszczeń oraz specyfikacje silnika związane bezpośrednio z emisją zanieczyszczeń, jest umieszczana na silniku z dniem jego produkcji. a - b - c - d - e - b c d e a SPARK PLUG: GAP: EMISSION CONTROL INFORMATION THIS ENGINE CONFORMS TO CALIFORNIA AND U.S. EPA EMISSION REGULATIONS FOR SPARK IGNITION MARINE ENGINES REFER TO OWNERS MANUAL FOR REQUIRED MAINTENANCE, SPECIFICATIONS, AND ADJUSTMENTS IDLE SPEED (in gear): hp COLD VALVE CLEARANCE (mm) cc TIMING (IN DEGREES): Prędkość na biegu jałowym Moc silnika wyrażona w koniach mechanicznych Objętość skokowa cylindra Numer części Luz zaworowy (jeśli dotyczy) INTAKE: EXHAUST: FAMILY: FEL: f - g - h - i - g/kwh f g h i Numer rodziny silników Maksymalna wartość emisji zanieczyszczeń dla rodziny silników Specyfikacja czasu ustawienia rozrządu Zalecana świeca zapłonowa i otwór świecy OBOWIĄZKI WŁAŚCICIELA Właściciel/użytkownik ma obowiązek przeprowadzania rutynowych konserwacji silnika w celu utrzymania poziomów emisji zanieczyszczeń silnika odpowiadających zalecanym normom. 64

71 KONSERWACJA Właściciel/użytkownik nie może modyfikować silnika w jakikolwiek sposób, który zmieniałby moc silnika lub spowodowałby, że poziomy emisji zanieczyszczeń przekroczyłyby ustalone wcześniej fabrycznie wartości. Harmonogram przeglądów i konserwacji PRZED KAŻDYM URUCHOMIENIEM Sprawdzić poziom oleju w silniku. Zob. Paliwo i olej Sprawdzanie i uzupełnianie oleju silnikowego. Sprawdzić, czy wyłącznik ściągacza linowego zatrzymuje pracę silnika. Ocenić wzrokowo, czy w układzie paliwowym nie ma uszkodzeń lub przecieków. Sprawdzić, czy silnik zaburtowy jest dobrze przymocowany do pawęży. Sprawdzić łączące i luźne elementy układu sterowego. Obejrzeć złącza układu hydraulicznego wspomagania steru i węże w poszukiwaniu oznak uszkodzenia. Sprawdzić, czy elementy mocujące drążków kierowniczych (w instalacjach z wieloma silnikami) są prawidłowo zamocowane. Sprawdzić, czy łopatki śruby napędowej nie są uszkodzone. PO KAŻDYM UŻYTKOWANIU Przepłukać układ chłodzenia silnika zaburtowego po użyciu łodzi w wodzie słonej lub zanieczyszczonej. Zob. Płukanie układu chłodzenia. Jeśli łodzi używano w słonej wodzie, wypłukać całą sól i opłukać wodą słodką króciec wydechowy przy śrubie napędowej i skrzyni biegów. CO 100 GODZIN UŻYTKOWANIA LUB RAZ DO ROKU, W ZALEŻNOŚCI OD TEGO, CO NASTĄPI WCZEŚNIEJ Wymienić olej silnikowy i filtr oleju. Olej należy wymieniać częściej, jeśli silnik jest eksploatowany w niekorzystnych warunkach, jak np. wydłużone korzystanie z trolingu. Zob. Wymiana oleju w silniku. Sprawdzić wzrokowo, czy na termostacie nie ma korozji lub czy sprężyny nie są popękane. Sprawdzić, czy termostat zamyka się całkowicie w temperaturze pokojowej. 1. Sprawdzić, czy filtr paliwa z separatorem wody nie jest zanieczyszczony. Oczyścić i/lub wymienić filtr. Zob. Układ paliwowy. Sprawdzić anody kontroli korozji. Przeglądów należy dokonywać częściej, jeśli łódź jest użytkowana w wodzie słonej. Zob. Anody kontroli korozji. Należy opróżnić skrzynię biegów z oleju i napełnić nowym. Zob. Smarowanie skrzyni biegów. Sprawdzić poziom oleju hydraulicznego układu trymowania. Zob. Sprawdzanie poziomu oleju hydraulicznego wspomagania trymowania. Sprawdzenie płynu w układzie wspomagania steru (jeśli jest na wyposażeniu). Zob. Sprawdzanie poziomu płynu hydraulicznego w układzie wspomagania steru. Sprawdzić akumulator. Zob. Przegląd akumulatora. Stosowanie w wodzie słonej. Wyjąć i obejrzeć świece zapłonowe w poszukiwaniu korozji i wymienić świece w razie potrzeby. Nałożyć cienką warstwę składnika chroniącego przed zacieraniem (wyłącznie na gwint instalowanej świecy zapłonowej). Zob. Konserwacja Przegląd i wymiana świec zapłonowych. Nr ref. tubki Opis Miejsce stosowania Nr części 81 Składnik chroniący przed zacieraniem Gwint świec zapłonowych K 1 Sprawdzić okablowanie i złącza. Sprawdzić prawidłowość dokręcenia śrub, nakrętek i innych elementów mocujących. Sprawdzić uszczelnienia pokryw, upewniając się, czy nie są naruszone lub uszkodzone. 1. Te czynności powinny być wykonywane przez autoryzowanego dealera. 65

72 KONSERWACJA Sprawdzić wewnętrzną piankę wyciszającą (jeśli jest na wyposażeniu), upewniając się, czy nie jest naruszona ani uszkodzona. Sprawdzić, czy tłumik dolotowy (jeśli jest na wyposażeniu) znajduje się na miejscu. Sprawdzić, czy tłumik otworu wylotowego (jeśli jest na wyposażeniu) znajduje się na miejscu. Sprawdzić zespół wlotu powietrza pod względem poluzowanych obejm przewodów i osłon gumowych (jeśli są na wyposażeniu). CO 300 GODZIN UŻYTKOWANIA LUB CO TRZY LATA WAŻNE: Aby uniknąć rozlania, olej silnikowy należ spuścić przed wyjęciem skrzyni biegów. Wraz z wymianą oleju silnikowego należy wykonać planowaną wymianę pompy wodnej. Wymienić wirnik napędzany pompy wodnej (częściej, jeśli występuje przegrzanie lub obserwuje się zredukowane ciśnienie wody). 1. Wymienić filtr paliwa na przewodzie wysokociśnieniowym paliwa. 1. Wymienić świece zapłonowe po upływie 300 godzin pracy lub trzech lat. Następnie sprawdzać świece zapłonowe co 300 godzin pracy lub trzy lata. W razie potrzeby wymieniać świece zapłonowe. Zob. Przegląd i wymiana świec zapłonowych. Wymienić pasek napędowy akcesoriów Zob. Przegląd paska napędowego akcesoriów. 1. PRZED OKRESAMI PRZECHOWYWANIA Należy postępować zgodnie z procedurą przechowywania. Zob. Przechowywanie. Płukanie układu chłodzenia Po każdym użyciu łodzi w wodzie słonej, zanieczyszczonej lub mulistej należy przepłukać wewnętrzne kanały silnika zaburtowego wodą słodką. Pomoże to zapobiec zatykaniu się wewnętrznych kanałów wodnych wskutek gromadzenia się osadu. UWAGA: Silnik zaburtowy można odchylić lub umieścić w pozycji pionowej na czas płukania. 1. Przy wyłączonym silniku umieścić silnik zaburtowy w pozycji roboczej (pionowej) lub w pozycji odchylonej. 2. Wymontować złączkę do przepłukiwania z dolnej osłony. 3. Zdjąć osłonę ze złączki do przepłukiwania i wprowadzić wąż wodny do złączki Otworzyć kurek wody (do 1/2 maksymalnego przepływu) i pozwolić na przepłukanie układu chłodzącego wodą (około 15 minut). 5. Po zakończeniu przepłukiwania zamknąć dopływ wody i odłączyć wąż wodny. 6. Ponownie założyć osłonę na złączkę do przepłukiwania. Z powrotem zamontować złączkę do przepłukiwania w dolnej osłonie. 66

73 KONSERWACJA Zdejmowanie i montaż górnej pokrywy WYMONTOWANIE Odblokować górną pokrywę, wyciągając blokadę pokrywy tylnej. Zdjąć górną pokrywę z silnika. MONTAŻ Najpierw opuścić przód pokrywy i zaczepić przedni hak. Opuścić pokrywę do położenia osadzenia i nacisnąć tył pokrywy, aby ją zablokować. Należy upewnić się, że pokrywa jest mocno zamocowana, pociągając w górę jej tylną część. Czyszczenie górnej i dolnej pokrywy WAŻNE: Wycieranie na sucho (ścieranie powierzchni plastikowej, gdy jest ona sucha) spowoduje jej zarysowanie. Należy zawsze zwilżyć powierzchnię przed czyszczeniem. Nie należy używać detergentów zawierających kwas solny. Należy przestrzegać procedur czyszczenia i woskowania. PROCEDURA CZYSZCZENIA I WOSKOWANIA 1. Przed przystąpieniem do mycia spłukać pokrywy, usuwając zanieczyszczenia i kurz, które mogą porysować powierzchnię. 2. Zmyć pokrywy czystą wodą z dodatkiem łagodnego, nieścierającego mydła. Do mycia użyć czystej miękkiej ściereczki. 3. Osuszyć dokładnie miękką, czystą ściereczką. 4. Nawoskować powierzchnię za pomocą nieścierającego środka do polerowania samochodów (przeznaczonego do stosowania na czyste powierzchnie). Zdjąć nałożony wosk ręcznie za pomocą czystej, miękkiej ściereczki. 5. Do usuwania drobnych rys należy używać środka do wykańczania pokryw firmy Mercury Marine ( K 1). 67

74 KONSERWACJA Czyszczenie bloku silnika z głowicą (eksploatacja w słonej wodzie) Jeżeli silnik zaburtowy eksploatowany jest w słonej wodzie, należy zdjąć górną pokrywę i osłonę koła zamachowego. Sprawdzić, czy na bloku silnika z głowicą i jego podzespołach nie nagromadziła się sól. Spłukać nagromadzoną sól z bloku silnika z głowicą i jego podzespołów świeżą wodą. Nie pryskać na filtr/wlot powietrza oraz alternator. Po spłukaniu pozostawić blok silnika z głowicą i jego podzespoły do wyschnięcia. Nanieść antykorozyjny środek ochronny Quicksilver lub Mercury Precision Lubricants Corrosion Guard na zewnętrzne części metalowe bloku silnika z głowicą i jego podzespołów. Nie dopuścić do zetknięcia antykorozyjnego środka ochronnego z paskiem napędowym alternatora ani z kołami pasowymi paska. WAŻNE: Nie dopuścić do zetknięcia środka smarującego ani antykorozyjnego środka ochronnego z paskiem napędowym alternatora ani z kołami pasowymi paska. W przypadku naniesienia na pasek napędowy alternatora środka smarującego lub antykorozyjnego środka ochronnego pasek może zacząć się ślizgać lub zostać uszkodzony. Nr ref. tubki Opis Miejsce stosowania Nr części 120 Środek antykorozyjny Zewnętrzne powierzchnie metalowe bloku silnika z głowicą i jego podzespołów Q55 Przegląd akumulatora Akumulator należy sprawdzać okresowo w celu zapewnienia odpowiedniej zdolności rozruchowej silnika. WAŻNE: Należy zapoznać się z instrukcjami dotyczącymi bezpieczeństwa i konserwacji, które są dostarczane razem z akumulatorem. 1. Silnik należy wyłączyć przed wykonaniem jakichkolwiek operacji na akumulatorze. 2. Dodać wody, jeśli zachodzi taka potrzeba, aby akumulator był pełny. 3. Zabezpieczyć akumulator przed poruszeniem. 4. Końcówki kabli akumulatora powinny być czyste, ściśle przylegające i odpowiednio zainstalowane. Dodatni do dodatniego, a ujemny do ujemnego. 5. Należy zadbać o to, aby akumulator był chroniony nieprzewodzącą osłoną, zapobiegającą przypadkowemu zwarciu styków. Dane techniczne akumulatora dla silnika Verado WAŻNE: Silniki Verado wymagają akumulatora rozruchowego dla łodzi 12 V AGM (Absorbed Glass Mat) zgodnego z minimalnymi specyfikacjami. Aby zapewnić najlepsze osiągi, firma Mercury Marine nie zaleca stosowania bardziej popularnych akumulatorów cieczowych lub żelowych ołowiowo-kwasowych do rozruchu silników Verado. Każdy silnik Verado musi być wyposażony we własny akumulator rozruchowy. Jeżeli dana łódź wymaga dodatkowego zasilania z akumulatora dla akcesoriów na łodzi lub elektroniki żeglugowej, zaleca się zamontowanie pomocniczego akumulatora (akumulatorów). Należy wybrać akumulator 12 V AGM (Absorbed Glass Mat) spełniający poniższe wymagania. Wymagana w USA (SAE) znamionowa wartość początkowa dla silników Verado Akumulator rozruchowy wymagany dla silników Verado Wymagana wartość MCA (Marine Cranking Amps) oraz pojemność rezerwowa akumulator 12 V AGM (Absorbed Glass Mat) 800 min. Marine Cranking Amps (MCA) z min. pojemnością rezerwową RC25 wartości znamionowej 135 minut 68

75 KONSERWACJA Międzynarodowa (EN) znamionowa wartość początkowa dla silników Verado Akumulator rozruchowy wymagany dla silników Verado Wymagana wartość CCA (Cold Cranking Amps) oraz ilość amperogodzin (Ah) akumulator 12 V AGM (Absorbed Glass Mat) 1000 min. Cold Cranking Amps (CCA) z min. 180 amperogodz. (Ah) UWAGA: Nie należy stosować akumulatorów rozruchowych niezgodnych z wymaganymi specyfikacjami. W przypadku zastosowania akumulatora niezgodnego z wymaganymi specyfikacjami, wydajność działania systemu elektrycznego może być słaba. WAŻNE: Podczas montażu akumulatora należy przestrzegać norm obowiązujących przy produkcji łodzi (BIA, ABYC itp.), norm bezpieczeństwa i przepisów Straży Przybrzeżnej (USA). Upewnić się, że przewody akumulatora spełniają wymogi próby wyciągania i że dodatni zacisk akumulatora jest właściwie zaizolowany, zgodnie z przepisami. Zaleca się (w niektórych stanach na terenie USA jest to wymagane), aby akumulator montowany był w zamkniętej obudowie. Należy zapoznać się z lokalnymi przepisami. Podczas podłączania akumulatora należy zamocować przewody do klem za pomocą nakrętek sześciokątnych. Dokręcić nakrętki sześciokątne określonym momentem dokręcania.! OSTRZEŻENIE Niezabezpieczenie przewodów akumulatora w odpowiedni sposób może spowodować spadek mocy systemu cyfrowej przepustnicy i zmiany biegów (DTS), co może prowadzić do poważnych obrażeń lub śmierci w wyniku utraty kontroli nad łodzią. Przewody akumulatora należy przymocować do klem przy pomocy nakrętek sześciokątnych, tak aby żaden przewód nie był obluzowany. Opis Nm funt x cal funt x stopa Nakrętki sześciokątne 13,5 120 WAŻNE: Przekroje i długości przewodów akumulatorowych są niezwykle istotne. Aby uzyskać informacje na temat wymogów co do wielkości, należy zapoznać się z tabelami rozmiarów kabli akumulatorowych lub instrukcją montażu silnika. 69

76 KONSERWACJA Na lub w pobliżu skrzynki akumulatorowej należy umieścić plakietki informacyjne do wykorzystania w przyszłości. Jedna nakrętka sześciokątna 5/16 cala oraz jedna 3/8 cala są dołączone do zestawu i zastępują nakrętki motylkowe. Metrycznych nakrętek sześciokątnych nie ma na wyposażeniu. NOTICE - Verado Engines USE ONLY AGM BATTERIES! Verado engines must use an AGM marine battery that meets minimum ratings listed below. USA (SAE) 800 MCA 135 min RC25 International (EN) 1000 CCA 180 Ah 13.5Nm (120 lbs. in.) Filtr powietrza DO NOT USE WING NUTS. IMPORTANT: Battery cable size and length is critical. Refer to engine installation manual for size requirements. Place decal on or near battery box for future service reference. 5/16 and 3/8 hex nuts supplied for wing nut replacement. Metric hex nuts not supplied. 8M Filtr powietrza znajduje się w zespole osłony koła zamachowego. Filtr powietrza usuwa z powietrza cząsteczki, które mogłyby po zassaniu uszkodzić elementy silnika. Konstrukcja filtru powietrza umożliwia uzyskanie maksymalnego, nieograniczonego przepływu powietrza podczas pracy silnika. WYMONTOWANIE FILTRU POWIETRZA 1. Wymontować wąż odpowietrznika FSM i wąż przewietrzania silnika z osłony koła zamachowego. 2. Wykręcić śruby mocujące osłonę koła zamachowego do tylnych słupków montażowych. b c a a - b - Śruby osłony koła zamachowego Wąż odpowietrznika FSM c - Wąż przewietrzania silnika 70

77 KONSERWACJA 3. Zdjąć osłonę koła zamachowego z przedniego słupka montażowego i rezonatora kolektora ssącego, unosząc ją w górę. 4. Wykręcić trzy wkręty łączące górną część osłony koła zamachowego z dolną jej częścią Odłączyć od siebie dwie części osłony, aby uzyskać dostęp do filtru powietrza. 6. Wymontować filtr powietrza z dolnej części osłony koła zamachowego. a b a - Część osłony koła zamachowego b - Filtr powietrza 71

78 INSTALACJA FILTRU POWIETRZA KONSERWACJA 1. Zamontować filtr powietrza w dolnej części osłony koła zamachowego. a b a - Część osłony koła zamachowego b - Filtr powietrza 2. Zamontować górną część osłony koła zamachowego na dolnej części osłony. Upewnić się, że otwór w górnej części jest prawidłowo dopasowany do dolnej części, i że obie części są pewnie połączone. a b a - Otwór w górnej części osłony koła zamachowego b - Zatrzask w dolnej części osłony koła zamachowego 72

79 KONSERWACJA 3. Przycisnąć obie części do siebie i wkręcić trzy wkręty. Dokręcić wkręty momentem zgodnym ze specyfikacją Opis Nm funt x cal funt x stopa Wkręt Zamontować osłonę koła zamachowego na rezonatorze i przednim słupku montażowym. 5. Ustawić otwory na tylne śruby w osłonie koła zamachowego naprzeciwko odpowiednich otworów w tylnych słupkach montażowych. 6. Przymocować osłonę koła zamachowego do tylnych słupków montażowych dwiema śrubami z podkładkami. Dokręcić śruby zadanym momentem. b c a a - Śruby osłony koła zamachowego c - Wąż przewietrzania silnika b - Wąż odpowietrznika FSM Opis Nm funt x cal funt x stopa Śruba osłony koła zamachowego 10 88,5 73

80 Układ paliwowy KONSERWACJA! OSTRZEŻENIE Unikać zapalenia benzyny lub jej wybuchu grozi to poważnymi obrażeniami lub śmiercią. Uważnie stosować się do instrukcji dotyczących obsługi układu paliwowego. W miejscu obsługi podzespołów układu paliwowego należy zawsze wyłączać silnik, nie wolno palić papierosów ani dopuszczać do obecności iskier lub płomienia. WAŻNE: Paliwo należy zbierać i przechowywać w atestowanym zbiorniku. Natychmiast wycierać rozlane paliwo. Materiał użyty do zebrania rozlanego paliwa wyrzucać do odpowiedniego zbiornika. Przed wykonaniem naprawy lub przeglądu jakiejkolwiek części układu paliwowego: 1. Wyłączyć silnik i odłączyć akumulator. 2. Jakiekolwiek naprawy lub przeglądy dokonywane na układzie paliwowym należy przeprowadzać w pomieszczeniach o dobrej wentylacji. 3. Po skończonej pracy należy sprawdzić, czy nie ma oznak wycieku paliwa. PRZEGLĄD PRZEWODU PALIWOWEGO Należy sprawdzić wzrokowo, czy przewód paliwowy nie jest popękany, wybrzuszony, nie przecieka, nie jest sparciały lub w inny sposób uszkodzony. W przypadku stwierdzenia opisanych powyżej uszkodzeń należy wymienić przewód paliwowy. FILTR ODWADNIANIA PALIWA UWAGA: System ostrzegawczy zostanie włączony w przypadku osiągnięcia maksymalnego poziomu zawartości wody w paliwie. Filtr usuwa z paliwa wilgoć i zanieczyszczenia. W przypadku wypełnienia uchwytu filtru wodą można ją usunąć. W przypadku zablokowania filtru zanieczyszczeniami filtr należy wymienić. Instrukcja pt. Harmonogram przeglądów i konserwacji zawiera informacje dotyczące okresów między konserwacjami. Wyjmowanie filtru 1. Przekręcić kluczyk zapłonu do pozycji OFF". 2. Zdjąć nakrywkę zaworu usuwania oparów paliwa znajdującą się z tyłu silnika.! PRZESTROGA Układ usuwania oparów paliwa jest pod ciśnieniem. Zakryć zespół zaworu za pomocą szmatki lub ręcznika, aby uniemożliwić rozpylenie paliwa lub jego oparów. Powoli upuszczać pary pod ciśnieniem. 74

81 KONSERWACJA 3. Umieścić szmatkę lub ręcznik wokół zaworu, upuszczać pary, popychając trzpień końca zaworu do wewnątrz. 4. Odkręcić filtr (w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara) i wyjąć Opróżnianie filtru Przesunąć oprawę filtru w górę, aby uwolnić ze wspornika. Węże i wiązki przewodów mogą pozostawać podłączone do oprawy filtru. 75

82 KONSERWACJA 2. Odchylić oprawę filtru, spuszczając olej do odpowiedniego pojemnika. Instalacja filtru 1. Umieścić oprawę filtru na wsporniku i zamocować na miejscu. 2. Nałożyć olej na pierścień uszczelniający na filtrze. 3. Zainstalować filtr i mocno dokręcić ręką WAŻNE: Sprawdzić wzrokowo, czy nie ma wycieków paliwa z filtra, obracając kluczyk zapłonu w pozycję roboczą ( RUN"), aby wpompować paliwo do filtra. Anoda kontroli korozji Silnik zaburtowy łodzi jest wyposażony w anody kontroli korozji rozmieszczone w kilku miejscach. Anoda pomaga w ochronie silnika przed korozją elektrochemiczną, która niszczy powoli pokrywający anodę metal, zamiast metalu, z którego wykonany jest silnik. Każdą anodę należy poddawać okresowym przeglądom, zwłaszcza w słonej wodzie, która przyspiesza korozję. Aby silnik był stale chroniony przed korozją, należy zawsze wymieniać anodę zanim całkowicie skoroduje. Nie wolno malować ani nakładać warstwy ochronnej na anodę, ponieważ zmniejszy to skuteczność działania anody. 76

83 KONSERWACJA Dwie anody znajdują się po obu stronach skrzyni biegów Druga anoda jest zainstalowana w dolnej części zespołu obejmy pawęży. Wymiana śruby napędowej Włączyć bieg jałowy. 2. Wyprostować zagięte zaczepy na elemencie przytrzymującym nakrętki śruby napędowej Umieścić drewniany klocek pomiędzy skrzynią biegów a śrubą napędową, aby ją unieruchomić i zdjąć jej nakrętkę Ściągnąć śrubę napędową z wału. Jeśli śruba napędowa zakleszczyła się na wale i nie można jej zdjąć, należy zlecić zdjęcie śruby autoryzowanemu dealerowi. 5. W celu ułatwienia demontażu śruby napędowej w przyszłości należy pokryć wypusty wału napędowego jednym z następujących środków firmy Mercury/Quicksilver: 77

84 KONSERWACJA Nr ref. tubki Opis Miejsce stosowania Nr części 94 Smar antykorozyjny Wypusty wału napędowego Q1 95 Smar okrętowy 2-4-C z teflonem Wypusty wału napędowego Q 1 6. Śruby napędowe z piastą napędu Flo-Torq II - Należy zainstalować piastę oporową, zamienną tuleję napędową, śrubę napędową, piastę oporową, element przytrzymujący nakrętkę śruby napędowej na wale oraz nakrętkę. a b c e f d a - b - c - Nakrętka na śrubie napędowej Element przytrzymujący nakrętki na śrubie napędowej Piasta oporowa d - e - f - Śruba napędowa Wymienna tuleja napędowa Przednia piasta oporowa 7. Śruby napędowe z piastą napędu Flo-Torq IV - Należy zainstalować piastę oporową, zamienną tuleję napędową, śrubę napędową, piastę oporową, element przytrzymujący nakrętkę śruby napędowej na wale oraz nakrętkę. a b c e f a - b - c - Nakrętka na śrubie napędowej Element przytrzymujący nakrętki na śrubie napędowej Piasta oporowa d d - e - f Śruba napędowa Wymienna tuleja napędowa Przednia piasta oporowa 8. Umieścić drewniany klocek pomiędzy skrzynią biegów a śrubą napędową i dokręcić podanym momentem. Opis Nm funt x cal funt x stopa Nakrętka na śrubie napędowej

85 KONSERWACJA 9. Zamocować nakrętkę śruby napędowej, zaginając trzy zaczepy w rowki w piaście oporowej. Przegląd i wymiana świec zapłonowych UWAGA: Aby uzyskać dostęp do dolnej świecy zapłonowej, zdjąć tylną pokrywę i blokadę pokrywy tylnej. ZDEJMOWANIE BLOKADY POKRYWY I POKRYWY TYLNEJ 1. Wykręcić wkręt i płaską podkładkę z blokady pokrywy tylnej. 2. Wyjąć tylny narożnik blokady, aby odsłonić pokrywę tylną. Wyjąć blokadę tylnej pokrywy. a a - Blokada tylnej pokrywy Wykręcić dwa wkręty mocujące pokrywę tylną. Ustawić dwie strzałki (punkty podważania) na pokrywie tylnej. Za pomocą śrubokrętu cienką końcówką podważyć pokrywę we wskazanych punktach. Zdjąć pokrywę tylną. 79

86 KONSERWACJA 4. Wykręcić sześć wkrętów mocujących blokadę pokrywy i wymontować blokadę. Zachować dwie nakrętki sześciokątnej służące do mocowania dwóch górnych śrub. c b a a - Tylna pokrywa c - Blokada pokrywy b - Punkt podważania (strzałka) WYJMOWANIE I SPRAWDZANIE ŚWIECY ZAPŁONOWEJ 1. Odłączyć sześć złączy wiązek okablowania od cewek ołówkowych. 2. Wykręcić śruby mocujące cewki ołówkowe. Ruchem skrętnym wyciągnąć cewki ołówkowe ze świec zapłonowych. a b c 3658 a - Złącze wiązki przewodów c - Śruba b - Cewka ołówkowa 3. Wyjąć świece zapłonowe w celu dokonania przeglądu. Wymienić świece zapłonowe w przypadku zużycia elektrody, skorodowania gwintów w obszarach uszczelnienia, nierówności, śladów pęknięć, rozdwajania lub zepsucia materiału izolacji

87 KONSERWACJA 4. Ustawić odstęp świecy zapłonowej zgodnie z danymi technicznymi Świeca zapłonowa Odstęp świecy zapłonowej 0,8 mm (0,0315 cala) 5. Eksploatacja w słonej wodzie Nałożyć cienką warstwę składnika chroniącego przed zacieraniem (wyłącznie na gwint instalowanej świecy zapłonowej). Nr ref. tubki Opis Miejsce stosowania Nr części 81 Składnik chroniący przed zacieraniem Gwint świec zapłonowych K 1 MONTAŻ ŚRUBY ZAPŁONOWEJ 1. Przed montażem świec zapłonowych oczyścić gniazda z zanieczyszczeń. Zainstalować świece, mocno dokręcając, następnie dokręcić o 1/4 obrotu lub momentem podanym w specyfikacji. Opis Nm funt x cal funt x stopa Świeca zapłonowa Ruchem skręcającym nałożyć cewki ołówkowe na świece zapłonowe. 3. Zamocować cewki za pomocą śrub ustalających. Dokręcić podanym momentem. Opis Nm funt x cal funt x stopa Śruby Z powrotem podłączyć sześć złączy wiązek okablowania do połączeń cewek ołówkowych. a b c 3658 a - Złącze wiązki przewodów c - Śruba b - Cewka ołówkowa 5. Ponownie założyć blokadę pokrywy, pokrywę tylną i blokadę pokrywy tylnej. Dokręcić podanym momentem. Opis Nm funt x cal funt x stopa Blokada tylnej pokrywy tylne śruby (4) Blokada tylnej pokrywy górne śruby z nakrętkami sześciokątnymi (2)

88 KONSERWACJA Opis Nm funt x cal funt x stopa Tylna osłona śruby (2) Wkręt Bezpieczniki Przewody instalacji elektrycznej na silniku zaburtowym są chronione przed przeciążeniem za pomocą bezpieczników w obwodzie. Jeśli bezpiecznik przepali się, należy zlokalizować i naprawić przyczynę przeciążenia. Jeśli przyczyna nie zostanie zlokalizowana, bezpiecznik może po raz kolejny ulec spaleniu. Usunąć z silnika ściągacz bezpieczników. Zdjąć pokrywę z oprawy bezpiecznika. Wyjąć bezpiecznik, który prawdopodobnie się przepalił, i spojrzeć na srebrną opaskę wewnątrz bezpiecznika. Jeśli opaska jest pęknięta, należy wymienić bezpiecznik. Bezpiecznik należy wymienić na nowy o takiej samej wartości znamionowej. a b c e f g d h j i a - b - c - d - e - Ściągacz bezpieczników Oprawa bezpiecznika Dobry bezpiecznik Przepalony bezpiecznik Elektroniczny moduł sterujący i zawór usuwania par, ECM" bezpiecznik 20 A. f - Cewki zapłonowe, IGN. COILS" bezpiecznik 20 A g - Układ podawania paliwa, FUEL" bezpiecznik 20 A h - Bezpieczniki zapasowe (3) i - Terminal diagnostyczny bezpiecznik 2 A j - Zasilanie wtryskiwacza i zawór doładowania INJ. PWR." bezpiecznik 20 A Elementy mocujące łączników drążka mechanizmu zwrotniczego WAŻNE: Drążek mechanizmu zwrotniczego, który łączy linkę sterową z silnikiem, musi być dołączony przy użyciu specjalnej śruby z łbem kołnierzowym ( a" - numer części ) oraz nakrętek samozabezpieczających z wkładkami nylonowymi ( c" i d", numer części ). Przeciwnakrętek nie należy nigdy wymieniać na zwykłe nakrętki (bez zabezpieczenia), ponieważ będą się obluzowywać i drgać, powodując odłączenie drążka. 82

89 KONSERWACJA! OSTRZEŻENIE Zastosowanie nieprawidłowych elementów mocujących lub nieprawidłowych procedur instalacji może skutkować poluzowaniem lub odłączeniem drążka mechanizmu zwrotniczego. Może to spowodować nagłą, nieoczekiwaną utratę kontroli nad łodzią, a w efekcie poważne obrażenia ciała lub śmierć wskutek wyrzucenia pasażerów za burtę. Należy zawsze stosować wymagane podzespoły i postępować zgodnie z instrukcjami oraz procedurami dokręcania. a b c d a - Specjalna śruba z łbem kołnierzowym ( ) b - Płaska podkładka (2) c - d Przeciwnakrętka z wkładką nylonową ( ) Przeciwnakrętka z wkładką nylonową ( ) Opis Nm funt x cal funt x stopa Specjalna śruba z łbem kołnierzowym Nakrętka samozabezpieczająca z wkładką nylonową d" Przeciwnakrętka z wkładką nylonową c" Dokręcić aż do pełnego osadzenia, następnie odkręcić o 1/4 obrotu. Przymocować drążek mechanizmu zwrotniczego do linki sterowej za pomocą dwu płaskich podkładek oraz przeciwnakrętki samoblokującej się z wkładką nylonową. Dokręcić przeciwnakrętkę aż do jej pełnego osadzenia, następnie odkręcić o 1/4 obrotu. Przymocować drążek mechanizmu zwrotniczego do silnika za pomocą specjalnej śruby z łbem kołnierzowym oraz śruby zabezpieczającej z wkładką nylonową. Najpierw należy dokręcić śrubę, następnie nakrętkę zabezpieczającą zgodnie ze specyfikacjami. 83

90 KONSERWACJA Układ elektryczny układu cyfrowej regulacji przepustnicy i zmiany biegów (DTS)! OSTRZEŻENIE Aby uniknąć ryzyka odniesienia poważnych obrażeń lub śmierci w wyniku utraty kontroli nad łodzią nie należy splatać przewodów ani przerywać izolacji systemu DTS. Rozcinanie lub manipulowanie uszkodzi izolację kabli, w wyniku czego do instalacji elektrycznej dostanie się woda. Dostanie się wody może doprowadzić do awarii instalacji elektrycznej i utraty kontroli nad przepustnicą i zmianą biegów. Sprawdzić, czy wiązki nie zostały poprowadzone w pobliżu ostrych krawędzi, gorących powierzchni i ruchomych części. Sprawdzić, czy wszystkie nieużywane złącza i gniazda elektryczne zabezpieczone są osłoną. Sprawdzić, czy wiązki są zamocowane wzdłuż drogi prowadzenia. Przegląd paska napędowego akcesoriów Sprawdzić pasek napędowy akcesoriów i zlecić jego wymianę autoryzowanemu dealerowi w razie stwierdzenia dowolnego z poniższych objawów. Pęknięcia z boku paska lub w podstawie rowków. Nadmierne zużycie u podstaw rowków. Część gumowa nasiąknięta olejem. Powierzchnia paska chropowata. Oznaki przetarcia na krawędziach lub zewnętrznych powierzchniach paska. Punkty smarowania 1. Nasmarować poniższe elementy smarem Quicksilver lub smarem specjalnym Mercury Precision 101. Nr ref. tubki Opis Miejsce stosowania Nr części 34 Specjalny smar 101 Zakończenia kulowe drążka trymowania Q02 Zakończenia kulowe drążka trymowania obrócić zakończenia kulowe, wprowadzając smar do gniazd kulowych Na poniższe elementy należy nanieść smar antykorozyjny Quicksilver lub Mercury Precision Lubricants albo 2-4-C z teflonem. Nr ref. tubki Opis Miejsce stosowania Nr części 94 Smar antykorozyjny Wał napędowy Q1 84

91 KONSERWACJA Nr ref. tubki Opis Miejsce stosowania Nr części C z teflonem Wał napędowy Q 1 Wał napędowy patrz Wymiana śruby napędowej gdzie opisano zdejmowanie i zakładanie śruby napędowej. Cały wał napędowy należy pokryć smarem, aby zapobiec korozji piasty śruby napędowej i zakleszczeniu jej na wale napędowym Poniższe punkty należy smarować smarem Quicksilver lub Mercury Precision Lubricants 2-4-C z teflonem albo specjalnym smarem 101. Nr ref. tubki Opis Miejsce stosowania Nr części 34 Specjalny smar C z teflonem Wspornik obrotowy, podpórka odchylania, rurka odchylania Wspornik obrotowy, podpórka odchylania, rurka odchylania Q Q 1 Wspornik obrotowy nasmarować przez złączkę. Podpórka odchylania nasmarować przez złączkę. b a a - Wspornik obrotowy b - Podpórka odchylania 85

92 KONSERWACJA Rurka odchylania nasmarować przez złączkę. a - Złączka rurki odchylania a Poniższe punkty należy smarować smarem Quicksilver lub Mercury Precision Lubricants 2-4-C z teflonem albo specjalnym smarem 101.! OSTRZEŻENIE Nieprawidłowe smarowanie linki może doprowadzić do zablokowania układu hydraulicznego, co może być przyczyną poważnych obrażeń lub śmierci na skutek utraty kontroli nad łodzią. Przed nałożeniem smaru całkowicie wycofać koniec linki sterowej. Linka steru obrócić ster, aby całkowicie wycofać koniec linki do rurki odchyłu silnika. Nasmarować przez złączkę. a b a - Złączka b - Koniec linki Na poniższe elementy należy nakładać lekki smar. Punkty obrotowe drążka mechanizmu zwrotniczego nasmarować punkty obrotowe

93 KONSERWACJA Sprawdzanie poziomu oleju hydraulicznego wspomagania trymowania 1. Przechylić silnik do pozycji pionowej i założyć blokadę wspomagania odchyłu Zdjąć korek wlewu i sprawdzić poziom oleju. Poziom oleju powinien być równy z dnem otworu napełniania. Dodać oleju Quicksilver lub Mercury Precision do układów kierowania i trymowania. Jeśli ten olej nie jest dostępny, należy zastosować olej do przekładni hydrokinetycznych (ATF) Nr ref. tubki Opis Miejsce stosowania Nr części 114 Olej do układu wspomagania trymowania i steru Układ trymowania ze wspomaganiem Q1 87

94 KONSERWACJA Sprawdzanie poziomu płynu hydraulicznego w układzie wspomagania steru Zdjąć pokrywę układu wspomagania steru i korek wlewu, aby sprawdzić poziom oleju. Poziom oleju powinien być nieznacznie poniżej dna otworu do napełniania. Jeśli zachodzi potrzeba, należy użyć syntetycznego oleju do układu wspomagania steru SAE 0W-30. a b c a - b - Pokrywa układu wspomagania steru Korek wlewu c Poziom napełnić/maksymalny Nr ref. tubki Opis Miejsce stosowania Nr części 138 Syntetyczny płyn SAE 0W-30 do układu wspomagania steru Układ wspomagania steru K01 Wymiana oleju w silniku POJEMNOŚĆ OLEJOWA SILNIKA Ilość oleju w silniku wynosi około 6,0 l (6,3 kwarty) ODPOMPOWANIE WAŻNE: Odchylić silnik zaburtowy na zewnątrz/w górę poza położenia pionowe i pozostawić w tej pozycji na około jedną minutę, aby olej spłynął z powrotem do miski olejowej. WAŻNE: Aby uniknąć lub ograniczyć rozlanie oleju podczas wyjmowania filtru, należy upewnić się, że silnik zaburtowy znajduje się w pozycji pionowej (nieodchylonej), a silnik jest zimny lub nie pracował co najmniej przez ostatnią godzinę. 1. Odchylić silnik zaburtowy na zewnątrz/w górę poza położenia pionowe i pozostawić w tej pozycji na około jedną minutę, aby olej spłynął z powrotem do miski olejowej. 2. Silnik zaburtowy należy umieścić w pozycji pionowej. 3. Wyjąć wskaźnik prętowy i przesunąć rurkę przejściówki pompy oleju skrzyni korbowej przez otwór prętowego wskaźnika poziomu oleju do dolnej części miski olejowej silnika. 88

95 KONSERWACJA Pompa do spuszczania oleju ze skrzyni korbowej A 5 Ułatwia spuszczanie oleju silnikowego bez opróżniania skrzyni korbowej Wypompować olej silnikowy do odpowiedniego pojemnika. SPUSZCZANIE 1. Silnik zaburtowy należy odchylić w pozycję do przewożenia na przyczepie. 2. Obrócić silnik, tak, by otwór spustowy był skierowany w dół. 3. Wyjąć korek spustowy/uszczelkę z otworu i wylać olej z silnika do odpowiedniego pojemnika. 4. Nałożyć smar na uszczelkę na korku spustowym i ponownie go założyć. WYMIANA FILTRU OLEJU WAŻNE: Aby uniknąć lub ograniczyć rozlanie oleju podczas wyjmowania filtru, należy upewnić się, że silnik zaburtowy znajduje się w pozycji pionowej (nieodchylonej), a silnik jest zimny lub nie pracował co najmniej przez ostatnią godzinę. 1. Zdjąć górną pokrywę. 2. Pod filtrem oleju rozłożyć ścierkę pochłaniającą rozlany olej. 89

96 KONSERWACJA 3. Odkręcić stary filtr kluczem do filtrów, obracając go w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara Klucz do filtrów oleju Q02 ułatwia wymontowanie filtru oleju Oczyścić podstawę montażową filtru oleju. 5. Nałożyć warstwę czystego oleju na uszczelkę filtra. Nie nakładać smaru. 6. Przykręcać nowy filtr, aż do chwili dopasowania się uszczelki do podstawy, następnie dokręcić jeszcze o 3/4 do 1 obrotu. WLEWANIE OLEJU 1. Zdjąć korek wlewu oleju i wlać olej zalecanego typu do połowy poziomu roboczego (połowa wysokości zakreskowanego obszaru). Dolanie oleju w ilości około 6 l (6,3 kwarty) podniesie poziom oleju do punktu pośrodku obszaru oznaczonego krzyżykami. 2. Ponownie założyć korek wlewu oleju