2015 Mercury Marine. 400R Verado FourStroke. Instrukcja obsługi i konserwacji silnika zaburtowego wraz z gwarancją

Transkrypt

1 415 pol 2015 Mercury Marine 400R Verado FourStroke 8M Instrukcja obsługi i konserwacji silnika zaburtowego wraz z gwarancją

2 pol

3 Deklaracja zgodności z dyrektywą dotyczącą silników napędów łodzi rekreacyjnych 94/25/WE wraz z poprawkami uwzględnionymi w dyrektywie 2003/44/WE Nazwa producenta silnika: Mercury Marine Adres: W6250 Pioneer Road, P.O. Box 1939 Miejscowość: Fond du Lac, WI Kod pocztowy: Kraj: USA Nazwa autoryzowanego przedstawiciela: Brunswick Marine in EMEA Inc. Adres: Parc Industriel de Petit-Rechain Miejscowość: Verviers Kod pocztowy: B-4800 Kraj: Belgia Nazwa jednostki notyfikowanej odpowiedzialnej za ocenę poziomu emisji spalin: Det Norske Veritas AS Adres: Veritasveien 1 Miejscowość: Hovik Kod pocztowy: 1322 Kraj: Norwegia Numer identyfikacyjny: 0575 Nazwa jednostki notyfikowanej do oceny poziomu emisji hałasu: Det Norske Veritas AS Adres: Veritasveien 1 Miejscowość: Hovik Kod pocztowy: 1322 Kraj: Norwegia Numer identyfikacyjny: 0575 Moduł używany do oceny zgodności z wymogami dotyczącymi emisji spalin silników: Moduł używany do oceny zgodności z wymogami dotyczącymi poziomu emisji hałasu: B+C B+D B+E B+F G H A Aa G H Inne dyrektywy właściwe: Dyrektywa dotycząca bezpieczeństwa urządzeń mechanicznych 2006/42/WE; Dyrektywa dotycząca kompatybilności elektromagnetycznej 2004/108/WE Opis silników i podstawowe wymagania Typ silnika Rodzaj paliwa Cykl spalania Silnik zaburtowy Benzyna Czterosuw Identyfikacja silników objętych niniejszą deklaracją zgodności Nazwa rodziny silników Niepowtarzalny numer identyfikacyjny silnika: Początkowy numer seryjny Numer certyfikatu EC Moduł H Verado 6-cylindrowy 200, 225, 250, 275, 300, 350, 400R KM 0P lub 1B RCD-H-2 Rew. 4 Verado 4-cylindrowy 135, 150, 175, 200 KM 0P lub 1B RCD-H-2 Rew. 4 L4NA 4-cylindrowy 75, 80, 90, 100, 115 KM (2,1 l) 2B RCD-H-2 Rew. 4 FourStroke, 150 KM (3,0 l) 0P lub 1B RCD-H-2 Rew. 4 pol i

4 Podstawowe wymogi Standardy Inne dokumenty / metody normatywne Dokumentacja techniczna Należy podać szczegóły (* = standard obowiązkowy) Załącznik 1.B Emisja spalin B.1 Identyfikacja silnika B.2 Wymagania dotyczące emisji spalin * *EN ISO :1996 B.3 Trwałość EN ISO :1996 B.4 Instrukcja użytkownika ISO 8665: 2006 Załącznik 1.C Emisja hałasu C.1 Poziomy emisji hałasu * EN ISO C.2 Instrukcja obsługi Instrukcja obsługi Niniejsza deklaracja zgodności wystawiona jest za wyłączną odpowiedzialnością producenta. W imieniu producenta silnika niniejszym oświadczam, że wyżej wymienione silniki spełniają wszelkie obowiązujące wymagania w sposób określony powyżej. Imię i nazwisko / funkcja: John Pfeifer, Prezes, Mercury Marine Data i miejsce publikacji: 4 grudnia 2014 r. Fond du Lac, Wisconsin, USA Witamy Wybrali Państwo jeden z najlepszych dostępnych napędów zaburtowych. Zawierają one szereg rozwiązań projektowych zapewniających łatwość obsługi i trwałość. Odpowiednia troska i konserwacja pozwolą cieszyć się produktem przez wiele sezonów żeglarskich. W celu zapewnienia maksymalnych osiągów i bezproblemowego użytkowania prosimy o dokładne zapoznanie się z niniejszą instrukcją. Podręcznik obsługi, konserwacji i gwarancji zawiera szczegółowe instrukcje dotyczące eksploatacji i konserwacji produktu. Zalecamy, aby niniejsza instrukcja była dostępna przez cały czas i służyła jako pomoc w czasie przebywania na wodzie. Dziękujemy za zakup jednego z naszych produktów. Mamy nadzieję, że pływanie będzie dla Państwa przyjemnością! Mercury Marine ii pol

5 Przepisy agencji EPA dotyczące emisji zanieczyszczeń Silniki zaburtowe oferowane przez firmę Mercury Marine w Stanach Zjednoczonych uzyskały atest Amerykańskiej Agencji Ochrony Środowiska (Environmental Protection Agency, EPA) poświadczający ich zgodność z przepisami dotyczącymi emisji zanieczyszczeń przez nowe silniki zaburtowe. Ważność tego atestu jest uzależniona od wprowadzenia pewnych korekt w normach zakładowych. Dlatego konieczne jest ścisłe przestrzeganie procedur zakładowych podczas obsługi serwisowej i napraw, zaś gdy tylko jest to wykonalne w praktyce, należy dążyć do przywrócenia oryginalnej konstrukcji silnika. Konserwacje, wymiany i naprawy urządzeń i systemów kontrolujących emisję zanieczyszczeń mogą być wykonywane przez dowolny zakład naprawy silników do łodzi lub osobę fizyczną. Silniki są opatrzone plakietkami z informacją o kontroli emisji zanieczyszczeń, stanowiącymi trwałe potwierdzenie atestu EPA.! OSTRZEŻENIE Spaliny tego silnika zawierają związki chemiczne, które w stanie Kalifornia uznawane są za substancje powodujące raka, wady wrodzone oraz w inny sposób szkodliwe dla rozrodu. Informacja o gwarancji Zakupiony produkt jest objęty ograniczoną gwarancją firmy Mercury Marine. Polityka gwarancyjna została określona w rozdziale Informacje na temat gwarancji niniejszej instrukcji. Warunki gwarancji określają, jakie usterki są objęte gwarancją, jakie nie są nią objęte, czas obowiązywania gwarancji oraz sposoby uzyskiwania świadczeń z tytułu gwarancji, jak również ważne wykluczenia i ograniczenia odpowiedzialności za szkody i inne informacje pokrewne. Należy zapoznać się z tymi ważnymi informacjami. Opisy i dane techniczne zamieszczone w niniejszej instrukcji były aktualne w dniu zatwierdzenia jej do druku. Firma Mercury Marine, kierując się polityką stałego udoskonalania produktów, zastrzega sobie prawo do wycofywania modeli produktów w dowolnym momencie, do zmiany danych technicznych, konstrukcji, metod lub procedur bez uprzedniego powiadomienia, zaś zmiany takie nie wiążą się z podejmowaniem przez nią dodatkowych zobowiązań. Mercury Marine, Fond du Lac, Wisconsin, USA. Obsługa na poziomie Mercury Premier Firma Mercury ocenia jakość usług świadczonych przez swoich dealerów i przyznaje najwyższą kategorię Mercury Premier" tym z nich, którzy zapewniają obsługę na najwyższym poziomie. Dealer, któremu przyznano kategorię Premier Service: Osiąga wysoki wynik CSI (Indeks satysfakcji klienta) w ciągu 12 miesięcy dla napraw gwarancyjnych. Posiada wszystkie niezbędne narzędzia serwisowe, wyposażenie do testowania, podręczniki i katalogi części. Zatrudnia co najmniej jednego technika z tytułem Certified Technician lub Master Technician. Zapewnia terminową obsługę serwisową wszystkim klientom firmy Mercury Marine. W razie potrzeby oferuje wydłużone godziny pracy oraz obsługę wyjazdową. Wykorzystuje, eksponuje i posiada w magazynie odpowiedni zapas oryginalnych części Mercury Precision. Dysponuje czystym, zadbanym warsztatem wyposażonym w odpowiednie narzędzia i literaturę serwisową. Informacje na temat praw autorskich i znaków towarowych MERCURY MARINE. Wszelkie prawa zastrzeżone. Reprodukowanie całości lub części jest zabronione bez uprzedniej zgody. pol iii

6 Alpha, Axius, Bravo One, Bravo Two, Bravo Three, Circle M z logo Waves, K-planes, Mariner, MerCathode, MerCruiser, Mercury, Mercury z logo Waves, Mercury Marine, Mercury Precision Parts, Mercury Propellers, Mercury Racing, MotorGuide, OptiMax, Quicksilver, SeaCore, Skyhook, SmartCraft, Sport-Jet, Verado, VesselView, Zero Effort, Zeus, #1 On the Water oraz We're Driven to Win to zarejestrowane znaki handlowe Brunswick Corporation. Pro XS to znak towarowy firmy Brunswick Corporation. Logo Mercury Product Protection jest zastrzeżonym znakiem firmy Brunswick Corporation. iv pol

7 INFORMACJE GWARANCYJNE Rejestracja gwarancji w USA i Kanadzie... 1 Przekazanie gwarancji... 1 Przeniesienie Planu ochrony produktu firmy Mercury (Rozszerzony plan serwisowania) w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie... 2 Ograniczona gwarancja dwuletnia Mercury Racing Division na terenie Stanów Zjednoczonych i Kanady... 2 Trzyletnia gwarancja ograniczona na uszkodzenia spowodowane korozją... 4 Zakres Gwarancji i Wyjątki... 5 Ograniczona gwarancja wynikająca z przepisów amerykańskiej agencji EPA o emisji zanieczyszczeń... 7 Komponenty systemu związane z kontrolą emisji... 7 Ograniczona gwarancja wynikająca z przepisów o ochronie środowiska Stanu Kalifornia... 8 Wyjaśnienia Komisji ds. Zasobów Atmosfery Stanu Kalifornia do Gwarancji wynikającej z przepisów o ochronie środowiska... 9 Etykieta certyfikacji emisji zanieczyszczeń z gwiazdami Polityka gwarancyjna Australia i Nowa Zelandia Globalne karty gwarancyjne dla napędów zaburtowych i strugowodnych Informacje ogólne Obowiązki motorowodniaka Przed uruchomieniem silnika Moc maksymalna łodzi Obsługa łodzi przy wysokiej prędkości i wykorzystaniu pełnych osiągów Modele silników zaburtowych ze zdalnym sterowaniem Wyłącznik ściągacza linowego Ochrona ludzi znajdujących się w wodzie Emisja spalin Komunikat o bezpieczeństwie pasażerów łodzie pontonowe i łodzie pokładowe Skoki przez fale i kilwater Zderzenia z obiektami pod wodą Wybór akcesoriów do silnika zaburtowego Zalecenia dotyczące bezpiecznego pływania łodzią Zapisanie numeru seryjnego Dane techniczne Identyfikacja komponentów 400R (przekładnia Sport Master) Identyfikacja komponentów 400R (przekładnia Heavy Duty) Wybór śruby napędowej Transport Przewożenie łodzi/silnika zaburtowego na przyczepie Paliwo i olej Zalecenia dotyczące paliwa Dodatki do oleju Wymaganie dotyczące przewodu paliwowego o niskim stopniu przesiąkania Zawór dozujący paliwo Zalecenia dotyczące oleju silnikowego Sprawdzanie i uzupełnianie oleju silnikowego pol v

8 Funkcje i elementy sterowania Elementy sterujące do montażu na panelu i ich obsługa Elementy sterujące do montażu w konsoli na podstawie i ich obsługa Elementy sterujące konsoli pilota z dwiema manetkami i ich obsługa Elementy sterujące klawiatury CAN w trybie śledzenia i ich obsługa Zespół pedału HOT FOOT Urządzenia sterujące Zero Effort System ostrzegawczy Wspomaganie trymowania i odchylania silnika Obsługa Ważna codzienna kontrola przed każdym użyciem Lista kontrolna przed uruchomieniem Eksploatacja w temperaturach ujemnych Eksploatacja w wodzie słonej lub zanieczyszczonej Eksploatacja w akwenach wysokogórskich Wybór śruby napędowej Wpływ wysokości i pogody na osiągi Ustawianie kąta trymu podczas pracy na biegu jałowym Procedura docierania silnika Procedura wstępnego napełniania modułu zasilania paliwem (FSM) Uruchomienie silnika Zmiana biegów Zatrzymywanie silnika Konserwacja Konserwacja silnika zewnętrznego Przepisy agencji EPA dotyczące emisji zanieczyszczeń Harmonogram przeglądów i konserwacji Płukanie układu chłodzenia Zdejmowanie i montaż pokrywy Czyszczenie górnej i dolnej pokrywy Czyszczenie bloku silnika z głowicą (eksploatacja w słonej wodzie) Przegląd akumulatora Dane techniczne akumulatora dla silnika Verado Filtr powietrza Układ paliwowy Anoda kontroli korozji Wymiana podkładki trymowania Wymiana wału napędowego Wał napędowy o średnicy 31,75 mm (1 1/4 cala) Przegląd i wymiana świec zapłonowych Bezpieczniki Układ elektryczny układu cyfrowej regulacji przepustnicy i zmiany biegów (DTS) Przegląd paska napędowego akcesoriów Sprawdzanie poziomu oleju hydraulicznego wspomagania trymowania Sprawdzanie poziomu płynu hydraulicznego w układzie wspomagania steru Wymiana oleju w silniku Smarowanie skrzyni biegów vi pol

9 Przechowywanie Przygotowanie do przechowywania Ochrona zewnętrznych elementów silnika Ochrona wewnętrznych elementów silnika Skrzynia biegów Ustawianie silnika zaburtowego w pozycji do przechowywania Przechowywanie akumulatora Rozwiązywanie problemów Rozrusznik elektryczny nie obraca wału silnika Nie można uruchomić silnika Silnik uruchamia się ale nie można włączyć biegu Silnik pracuje nierówno Spadek mocy Akumulator rozładowuje się samoistnie Pomoc serwisowa Pomoc serwisowa Zamawianie literatury Instalacja Montaż silnika zaburtowego Dzienniku konserwacji Książka konserwacji pol vii

10 pol viii

11 Rejestracja gwarancji w USA i Kanadzie Produkt musi być zarejestrowany w Mercury Marine, aby został objęty gwarancją. W chwili sprzedaży dealer powinien wypełnić formularz rejestracji gwarancji i natychmiast go przesłać do Mercury Marine za pośrednictwem MercNET, a lub drogą pocztową. Mercury Marine odnotuje rejestrację po otrzymaniu formularza rejestracji gwarancji. Kopię dokumentu rejestracji gwarancji powinien dostarczyć dealer. W celu zapoznania się z Polityką prywatności firmy Mercury Marine, prosimy udać się pod adres UWAGA: Firma Mercury Marine i każdy dealer Mercury Marine mają obowiązek przechowywania list rejestracyjnych produktów okrętowych sprzedawanych na terytorium Stanów Zjednoczonych, na wypadek gdyby zaistniała konieczność przedstawienia ich na mocy federalnej ustawy dotyczącej bezpieczeństwa łodzi. Swój adres można zmienić w każdej chwili, również w momencie roszczenia gwarancyjnego, dzwoniąc do firmy Mercury Marine, wysyłając do działu rejestracji gwarancji Mercury Marine list lub faks ze swoim imieniem i nazwiskiem, starym i nowym adresem oraz numerem seryjnym silnika. Zmiany tych informacji może również dokonać Państwa dealer. Mercury Marine Attn: Warranty Registration Department W6250 Pioneer Road P.O. Box 1939 Fond du Lac, WI Faks POZA STANAMI ZJEDNOCZONYMI I KANADĄ W przypadku produktów zakupionych poza Stanami Zjednoczonymi i Kanadą należy skontaktować się z dystrybutorem w danym kraju lub najbliższym biurem Marine Power Service Center. Przekazanie gwarancji STANY ZJEDNOCZONE I KANADA Gwarancję ograniczoną można przekazać kolejnemu nabywcy, który jednak będzie mógł skorzystać tylko z niewykorzystanej części gwarancji ograniczonej. Nie dotyczy to produktów używanych do celów komercyjnych. Aby przekazać gwarancję kolejnemu nabywcy, do działu rejestracji gwarancji firmy Mercury Marine proszę wysłać pocztą lub faksem kopię aktu kupna lub umowy o zakupie, nazwisko i adres nowego właściciela oraz numer seryjny silnika. W Stanach Zjednoczonych i Kanadzie należy wysłać na adres: Mercury Marine Attn: Warranty Registration Department W6250 W. Pioneer Road P.O. Box 1939 Fond du Lac, WI Faks Podczas przekazywania gwarancji firma Mercury Marine zapisze informacje o nowym właścicielu. Usługa ta jest bezpłatna. INFORMACJE GWARANCYJNE POZA TERYTORIUM USA I KANADY W przypadku produktów zakupionych poza Stanami Zjednoczonymi i Kanadą należy skontaktować się z dystrybutorem w danym kraju lub najbliższym biurem Marine Power Service Center. pol 1

12 INFORMACJE GWARANCYJNE Przeniesienie Planu ochrony produktu firmy Mercury (Rozszerzony plan serwisowania) w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie Pozostały okres serwisowania według Planu ochrony produktu może zostać przeniesiony na kolejnego właściciela silnika w ciągu trzydziestu (30) dni od daty sprzedaży. Umowy, które nie zostaną przeniesione w ciągu trzydziestu (30) dni od kolejnego zakupu przestaną obowiązywać i produkt nie będzie dalej obejmowany serwisowaniem na mocy postanowień umowy. Aby przenieść plan na kolejnego właściciela, należy skontaktować się z działem Ochrona produktu firmy Mercury lub z autoryzowanym dealerem w celu otrzymania formularza Wniosku przeniesienia. Należy przedstawić w dziale Ochrona produktu firmy Mercury rachunek/fakturę zakupu, wypełniony formularz Wniosku przeniesienia oraz czek wystawiony na firmę Mercury Marine w kwocie 50 USD (za jeden silnik) w celu pokrycia opłaty za przeniesienie. Nie można przenieść planu z jednego produktu na inny lub na zastosowania niezgodne z warunkami planu. Nie można przenieść wcześniej posiadanych certyfikowanych planów dla silników. Pomoc dostępna jest w dziale Ochrona produktu firmy Mercury pod numerem telefonu w godzinach 7:30-16:30 czasu środkowoamerykańskiego CST, od poniedziałku do piątku lub pod adresem poczty elektronicznej mpp_support@mercmarine.com. Ograniczona gwarancja dwuletnia Mercury Racing Division na terenie Stanów Zjednoczonych i Kanady PRZEDMIOT GWARANCJI: Firma Mercury Marine gwarantuje, że nowe produkty oraz produkty zregenerowane sprzedawane pod nazwą handlową Pacemaker", będą wolne od wad materiałowych i wad wykonania w okresie wyszczególnionym poniżej. OKRES GWARANCJI PRODUKTÓW UŻYWANYCH DO CELÓW REKREACYJNYCH: Ograniczona gwarancja jest ważna przez dwa (2) lata od daty zakupu produktu przez klienta detalicznego w celach rekreacyjnych lub od daty rozpoczęcia używania produktu, w zależności od tego, która z tych dat jest wcześniejsza. Naprawa lub wymiana części lub wykonanie napraw gwarancyjnych nie przedłuża okresu obowiązywania gwarancji. PRZEKAZANIE GWARANCJI: Gwarancję ograniczoną można przekazać kolejnemu nabywcy, który jednak będzie mógł skorzystać tylko z niewykorzystanej części gwarancji ograniczonej. Nie dotyczy to produktów używanych do celów komercyjnych. WARUNKI, JAKIE NALEŻY SPEŁNIĆ, ABY UZYSKAĆ ŚWIADCZENIE GWARANCYJNE: Gwarancja udzielana jest tylko klientom detalicznym, którzy dokonają zakupu u autoryzowanego dealera (upoważnionego przez Mercury Marine do dystrybucji produktu w kraju, w którym dokonano zakupu), po przeprowadzeniu i udokumentowaniu określonej przez Mercury Marine procedury kontrolnej przed dostawą. Gwarancja jest ważna od momentu właściwej rejestracji produktu przez autoryzowanego dealera. W przypadku podania nieprawdziwych informacji przy rejestracji gwarancyjnej, dotyczących używania produktu w celach rekreacyjnych lub zmiany celu z rekreacyjnego na komercyjny firma Mercury Marine może unieważnić gwarancję według swojego uznania. W celu zachowania ważności gwarancji należy regularnie przeprowadzać rutynowe przeglądy techniczne wymienione w Instrukcji obsługi i konserwacji silnika. Firma Mercury Marine zastrzega sobie prawo do uzależnienia świadczeń gwarancyjnych od przedstawienia dowodu przeprowadzenia prawidłowych przeglądów i konserwacji. OBOWIĄZKI FIRMY MERCURY: Jedyne i wyłączne obowiązki przedsiębiorstwa Mercury Marine, które wynikają z niniejszej gwarancji są według naszego uznania ograniczone do naprawy wadliwej części, wymiany takiej lub takich części na nowe lub regenerowane części posiadające aprobatę Mercury Marine, albo do zwrotu ceny zakupu produktu Mercury Marine. Firma Mercury Marine zastrzega sobie prawo do ulepszania lub modyfikacji produktów co pewien czas, ale nie nakłada to na przedsiębiorstwo obowiązku modyfikacji produktów wytworzonych wcześniej. 2 pol

13 JAK UZYSKAĆ ŚWIADCZENIE GWARANCYJNE: Klient powinien umożliwić firmie Mercury Marine wykonanie naprawy i zapewnić dostęp do Produktu w celu dokonania napraw gwarancyjnych. Przy składaniu reklamacji produkt należy dostarczyć do kontroli do autoryzowanego dealera Mercury Marine w celu dokonania napraw. Jeśli nabywca nie może dostarczyć produktu do takiego dealera, powinien o tym pisemnie zawiadomić firmę Mercury Marine. Mercury Marine zorganizuje wtedy przegląd produktu i wykonanie naprawy. W takim przypadku nabywca pokrywa wszystkie związane z tym koszty transportu i podróży. Jeśli wykonana naprawa nie jest objęta niniejszą gwarancją, nabywca pokrywa koszty robocizny i materiału oraz wszelkie inne koszty związane ze świadczoną usługą. Nabywca nie będzie wysyłał produktu ani jego części bezpośrednio do firmy Mercury Marine, chyba że na jej prośbę. Wnioskując o wykonanie naprawy gwarancyjnej, należy przedstawić dealerowi zarejestrowany dowód własności jest to warunkiem uzyskania świadczenia. GWARANCJA NIE OBEJMUJE: Niniejsza ograniczona gwarancja nie obejmuje standardowych przeglądów i konserwacji, zwiększania mocy silnika (tuningu), regulacji i normalnego zużycia eksploatacyjnego. Niniejsza gwarancja nie obejmuje również uszkodzeń spowodowanych przez poniższe: Nieprawidłowe użycie Użycie niezgodne z przeznaczeniem Używanie śruby napędowej lub przełożeń, które uniemożliwiają pracę silnika w zalecanym zakresie obrotów. Parz Instrukcja obsługi i konserwacji silnika. Użytkowanie Produktu niezgodnie z zaleceniami dotyczącymi użytkowania i wartościami znamionowymi napędu Parz Instrukcja obsługi i konserwacji silnika. Zaniedbanie Wypadek Zatopienie Nieprawidłowa instalacja (specyfikacje i techniki umożliwiające prawidłową instalację przedstawiono w instrukcji instalacji produktu) Nieprawidłowy serwis INFORMACJE GWARANCYJNE Użycie akcesoriów lub części niewyprodukowanych ani niesprzedawanych przez Mercury Marine, które doprowadziły do uszkodzenia produktu Mercury Usterek na skutek użycia paliwa, olejów lub środków smarnych nieodpowiednich dla tego produktu. Parz Instrukcja obsługi i konserwacji silnika. Przekładanie lub wymontowywanie części Dostanie się wody przez wlot paliwowy, wlot powietrza lub układ wydechowy. Zbyt niski poziom wody chłodzącej spowodowany zatkaniem układu chłodzenia ciałem obcym, uruchomienie silnika niezanurzonego w wodzie, zamocowanie silnika zbyt wysoko na pawęży lub eksploatacją łodzi ze zbyt mocno wytrymowanym silnikiem Gwarancja nie obejmuje kosztów związanych z wyprowadzaniem łodzi z doku, wodowaniem, holowaniem, przechowywaniem, telefonowaniem, wynajmem, niedogodnościami, opłatami za korzystanie z akwenu, ubezpieczeniem, spłatami kredytów, stratą czasu, utratą dochodów, opłatami za udział w zawodach, opłatami klubowymi, nagrodami pieniężnymi lub jakimikolwiek innymi szkodami przypadkowymi lub wtórnymi. Gwarancja nie obejmuje wydatków związanych z demontażem i/lub wymianą przegród łodzi lub innych elementów w celu uzyskania dostępu do produktu. POWODY UNIEWAŻNIENIA GWARANCJI: Komercyjne wykorzystanie produktu, czyli korzystanie z produktu w związku z wykonywaną pracą lub zatrudnieniem lub jakiekolwiek inne korzystanie z produktu, które przynosi dochód, nawet jeśli produkt wykorzystywany jest do takich celów tylko okresowo, spowoduje unieważnienie gwarancji. Wykorzystanie produktu w wyścigach motorowych lub innego rodzaju zawodach, nawet przez wcześniejszego właściciela produktu, powoduje unieważnienie gwarancji. Żadna osoba prywatna ani prawna, łącznie z autoryzowanymi dealerami Mercury Marine, nie ma uprawnień do składania oświadczeń, działania w charakterze przedstawiciela, ani wydawania gwarancji dotyczących produktu, innych niż te zawarte w niniejszym dokumencie gwarancyjnym, a jeśli takie oświadczenia zostaną złożone, a gwarancje udzielone, nie będą miały mocy prawnej względem Mercury Marine. ZAKOŃCZENIE OBOWIĄZYWANIA GWARANCJI: Gwarancja przestaje obowiązywać w przypadku nabycia produktu w jeden z poniższych sposobów: pol 3

14 Ponowne nabycie od klienta detalicznego Zakup podczas aukcji Zakup z odzysku" (ze złomowiska) Zakup od firmy ubezpieczeniowej, która uzyskała produkt w wyniku roszczenia ubezpieczeniowego ZASTRZEŻENIA I OGRANICZENIA: INFORMACJE GWARANCYJNE NINIEJSZYM JAWNIE WYKLUCZA SIĘ ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA DOROZUMIANE GWARANCJE WARTOŚCI HANDLOWEJ I PRZYDATNOŚCI PRODUKTU DO KONKRETNEGO CELU. W ZAKRESIE W JAKIM NIE MOŻNA SIĘ ICH ZRZEC, CZAS OBOWIĄZYWANIA DOROZUMIANYCH GWARANCJI JEST OGRANICZONY DO KOŃCA OKRESU OBOWIĄZYWANIA GWARANCJI UDZIELONEJ JAWNIE. SZKODY UBOCZNE I WTÓRNE NIE PODLEGAJĄ NINIEJSZEJ GWARANCJI. USTAWODAWSTWO NIEKTÓRYCH STANÓW/KRAJÓW NIE DOPUSZCZA WYKLUCZENIA ODPOWIEDZIALNOŚCI, OGRANICZEŃ I WYŁĄCZEŃ PRZEDSTAWIONYCH POWYŻEJ, DLATEGO MOGĄ ONE NIE ODNOSIĆ SIĘ DO WŁAŚCICIELA PRODUKTU. NINIEJSZA GWARANCJA PRZYZNAJE WŁAŚCICIELOWI KONKRETNE UPRAWNIENIA, JEDNAK WŁAŚCICIEL MOŻE MIEĆ TAKŻE INNE PRAWA, KTÓRE SĄ RÓŻNE W ZALEŻNOŚCI OD STANU CZY KRAJU. Trzyletnia gwarancja ograniczona na uszkodzenia spowodowane korozją PRZEDMIOT GWARANCJI: Mercury Marine gwarantuje, że każdy nowy silnik Mercury, Mariner, Mercury Racing Outboards, Sport-Jet, M 2 Jet Drive, Tracker z Mercury Marine Outboard, Mercury MerCruiser Inboard lub Sterndrive Engine (produkt) nie zaprzestanie działania w bezpośrednim wyniku korozji przez określony niżej okres czasu. OKRES OBOWIĄZYWANIA GWARANCJI: Gwarancja na uszkodzenia spowodowane korozją jest ważna przez trzy (3) lata od daty zakupu produktu lub od daty rozpoczęcia używania produktu, w zależności od tego, które wydarzenie będzie miało miejsce wcześniej. Naprawa lub wymiana części lub wykonanie napraw gwarancyjnych nie przedłuża okresu obowiązywania gwarancji. Obowiązująca nadal gwarancja może zostać scedowana na kolejnego nabywcę (nabywającego produkt do celów niekomercyjnych) po odpowiednim przerejestrowaniu produktu. WARUNKI, JAKIE NALEŻY SPEŁNIĆ, ABY UZYSKAĆ ŚWIADCZENIE GWARANCYJNE: Gwarancja udzielana jest tylko klientom detalicznym, którzy dokonają zakupu u autoryzowanego dealera (upoważnionego przez Mercury Marine do dystrybucji produktu w kraju, w którym dokonano zakupu), po przeprowadzeniu i udokumentowaniu określonej przez Mercury Marine procedury kontrolnej przed dostawą. Gwarancja jest ważna od momentu właściwej rejestracji produktu przez autoryzowanego dealera. W łodzi należy używać urządzeń zapobiegających korozji, wyszczególnionych w Instrukcji obsługi i konserwacji silnika, a wymienione tam rutynowe przeglądy techniczne należy przeprowadzać regularnie (łącznie, bez żadnych ograniczeń, z wymianą anod protektorowych, stosowaniem określonych smarów oraz zamalowaniem szczerb i zadrapań) w celu utrzymania gwarancji. Firma Mercury Marine zastrzega sobie prawo do uzależnienia świadczeń gwarancyjnych od przedstawienia dowodu przeprowadzenia prawidłowych przeglądów i konserwacji. OBOWIĄZKI FIRMY MERCURY: Jedyne i wyłączne obowiązki przedsiębiorstwa Mercury Marine, które wynikają z niniejszej gwarancji są według naszego uznania ograniczone do naprawy skorodowanej części, wymiany takiej lub takich części na nowe lub regenerowane części posiadające aprobatę Mercury Marine, albo do zwrotu ceny zakupu produktu Mercury Marine. Firma Mercury Marine zastrzega sobie prawo do ulepszania lub modyfikacji produktów co pewien czas, ale nie nakłada to na przedsiębiorstwo obowiązku modyfikacji produktów wytworzonych wcześniej. 4 pol

15 INFORMACJE GWARANCYJNE JAK UZYSKAĆ ŚWIADCZENIE GWARANCYJNE: Klient powinien umożliwić firmie Mercury Marine wykonanie naprawy i zapewnić dostęp do produktu w celu dokonania napraw gwarancyjnych. Przy składaniu reklamacji produkt należy dostarczyć do kontroli do autoryzowanego dealera Mercury Marine w celu dokonania napraw. Jeśli nabywca nie może dostarczyć produktu do takiego dealera, powinien o tym pisemnie zawiadomić firmę Mercury Marine. Mercury Marine zorganizuje wtedy przegląd produktu i wykonanie naprawy. W takim przypadku nabywca pokrywa wszystkie związane z tym koszty transportu i podróży. Jeśli wykonana naprawa nie jest objęta niniejszą gwarancją, nabywca pokrywa koszty robocizny i materiału oraz wszelkie inne koszty związane ze świadczoną usługą. Nabywca nie będzie wysyłał produktu ani jego części bezpośrednio do firmy Mercury Marine, chyba że na jej prośbę. Wnioskując o wykonanie naprawy gwarancyjnej, należy przedstawić dealerowi zarejestrowany dowód własności jest to warunkiem uzyskania świadczenia. GWARANCJA NIE OBEJMUJE: Niniejsza gwarancja nie obejmuje: korozji obwodów elektrycznych, korozji wskutek uszkodzeń, korozji, która powoduje niewielką szkodę, szkodliwej lub niewłaściwej obsługi; korozji akcesoriów, przyrządów, układów sterowniczych, korozji zainstalowanego fabrycznie zestawu napędu strumieniowego; uszkodzeń wskutek nagromadzenia osadu; produktu nabytego z gwarancją ograniczoną na okres krótszy niż jeden rok; części zamiennych (części zakupionych przez nabywcę); produktów używanych w celach komercyjnych. Cel komercyjny oznacza korzystanie z produktu w związku z wykonywaną pracą, zatrudnieniem lub jakiekolwiek inne korzystanie z produktu, które przynosi dochód, przez cały okres obowiązywania gwarancji, nawet jeśli produkt wykorzystywany jest do takich celów tylko okresowo. Korozja spowodowana przebiciami prądu elektrycznego (łącza zasilające na brzegu, łodzie znajdujące się w pobliżu, metal zanurzony w wodzie) nie jest objęta niniejszą gwarancją i powinno się jej zapobiegać przez stosowanie systemu ochrony przed korozją, takiego jak system Mercury Precision Parts lub Quicksilver MerCathode i/albo Galvanic Isolator. Korozja spowodowana niewłaściwym nałożeniem farby przeciwporostowej na bazie miedzi nie jest objęta niniejszą gwarancją. Jeśli konieczne jest zabezpieczenie łodzi przed porostami, zaleca się nakładanie na silnik i na części łodzi MerCruiser farb przeciwporostowych na bazie tri butylo cyno adypinianu (TBTA). W krajach, w których zakazane jest stosowanie farb przeciwporostowych na bazie tri butylo cyno adypinianu, na kadłub i pawęż należy nałożyć farby na bazie miedzi. Nie nakładać farby na silnik zaburtowy ani na produkt MerCruiser. Ponadto nie wolno dopuścić do połączenia sprzęgającego sieci pomiędzy produktem objętym gwarancją a farbą. W przypadku produktu MerCruiser, należy zostawić nie pomalowaną przestrzeń wielkości przynajmniej 38 mm (1,5 in.) wokół zespołu pawęży. Dodatkowe informacje można znaleźć w Instrukcji Obsługi i Konserwacji Silnika. Dodatkowe informacje o zdarzeniach i okolicznościach podlegających i niepodlegających niniejszej gwarancji znajdują się w rozdziale Gwarancja, w Instrukcji obsługi i konserwacji silnika i stanowią integralną część niniejszej gwarancji. ZASTRZEŻENIA I OGRANICZENIA: NINIEJSZYM JAWNIE WYKLUCZA SIĘ ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA DOROZUMIANE GWARANCJE WARTOŚCI HANDLOWEJ I PRZYDATNOŚCI PRODUKTU DO KONKRETNEGO CELU. W ZAKRESIE W JAKIM NIE MOŻNA SIĘ ICH ZRZEC, CZAS OBOWIĄZYWANIA DOROZUMIANYCH GWARANCJI JEST OGRANICZONY DO KOŃCA OKRESU OBOWIĄZYWANIA GWARANCJI UDZIELONEJ JAWNIE. SZKODY UBOCZNE I WTÓRNE NIE PODLEGAJĄ NINIEJSZEJ GWARANCJI. USTAWODAWSTWO NIEKTÓRYCH STANÓW/KRAJÓW NIE DOPUSZCZA WYKLUCZENIA ODPOWIEDZIALNOŚCI, OGRANICZEŃ I WYŁĄCZEŃ PRZEDSTAWIONYCH POWYŻEJ, DLATEGO MOGĄ ONE NIE ODNOSIĆ SIĘ DO WŁAŚCICIELA PRODUKTU. NINIEJSZA GWARANCJA PRZYZNAJE WŁAŚCICIELOWI KONKRETNE UPRAWNIENIA, JEDNAK WŁAŚCICIEL MOŻE MIEĆ TAKŻE INNE PRAWA, KTÓRE SĄ RÓŻNE W ZALEŻNOŚCI OD STANU CZY KRAJU. Zakres Gwarancji i Wyjątki Celem tego rozdziału jest uniknięcie powszechnie pojawiających się nieporozumień dotyczących zakresu gwarancji. Poniżej wymieniono rodzaje usług, których gwarancja nie obejmuje. Wymienione niżej postanowienia zostały włączone w Trzyletnią Ograniczoną Gwarancję na niewystąpienie awarii spowodowanych korozją (Three Year Limited Warranty Against Corrosion Failure), Międzynarodową Ograniczoną Gwarancję na silniki zewnętrzne (International Limited Outboard Warranty) oraz Ograniczoną Gwarancję na silniki zewnętrzne dla USA i Kanady (United States and Canada Limited Outboard Warranty). pol 5

16 INFORMACJE GWARANCYJNE Należy pamiętać, że gwarancja obejmuje naprawy, które okazały się konieczne w okresie jej obowiązywania z powodu wady materiałowej lub wady wykonania. Gwarancja nie obejmuje skutków błędnego montażu, wypadków, normalnego zużycia i szeregu innych przyczyn mających wpływ na produkt. Gwarancja dotyczy wyłącznie wad materiałowych i wad wykonania, i tylko wówczas, gdy sprzedaż dla użytkownika końcowego miała miejsce w kraju, w którym nasza firma ma autoryzowany kanał dystrybucji. W razie jakichkolwiek pytań dotyczących zakresu gwarancji należy skontaktować się z autoryzowanym dealerem. Dealer chętnie odpowie na wszelkie pytania. OGÓLNA LISTA USŁUG NIE OBJĘTYCH GWARANCJĄ 1. Drobne regulacje i dostrajanie dokonywane w związku ze zwykłymi usługami, w tym kontrola, czyszczenie lub regulacja korpusu świec zapłonowych, elementów zapłonowych, ustawień gaźnika, filtrów, pasów, urządzeń kontrolnych, i sprawdzanie oleju. 2. Błędy montażu, wypadki, normalne zużycie eksploatacyjne oraz blaknąca farba. 3. Zamontowane fabrycznie jednostki napędu strumieniowego z gwarancji wyłączone są następujące części: wirnik i wkładka napędu strumieniowego uszkodzone uderzeniem lub na skutek zużycia oraz łożyska wału napędowego uszkodzone przez wodę na skutek niewłaściwej konserwacji. 4. Uszkodzenia powstałe na skutek zaniedbania, braku konserwacji, wypadku, niewłaściwej obsługi, wadliwego montażu lub naprawy. 5. Opłaty za wyprowadzanie z doku, wodowanie, holowanie; wymontowywanie i/lub ponowny montaż elementów łodzi w celu uzyskania dostępu do produktu; wszystkie powiązane koszty transportu i/lub zwrot rekompensaty za czas podróży itp. Aby naprawa gwarancyjna została wykonana, musi być zapewniony odpowiedni dostęp do produktu. Klient musi dostarczyć produkt autoryzowanemu dealerowi. 6. Dodatkowe czynności serwisowe zlecone przez klienta, poza niezbędnymi do spełnienia zobowiązania gwarancyjnego. 7. Praca wykonywana przez nieautoryzowanego dealera może być uwzględniona tylko w następujących okolicznościach: gdy jest to sytuacja awaryjna (pod warunkiem, że na danym terenie nie ma autoryzowanych dealerów, którzy mogą wykonać konieczne prace albo odholować łódź, itp., oraz że wydano pozwolenie na wykonanie prac w danym warsztacie). 8. Wszelkie straty przypadkowe i/lub wynikowe (opłaty za przechowywanie, połączenia telefoniczne, wszelkie koszty wynajmu, niedogodności, stracony czas lub dochody) obciążają wyłącznie właściciela. 9. Wykorzystanie w naprawach gwarancyjnych części innych niż Mercury Precision lub Quicksilver. 10. Koszty olejów, smarów i płynów wymienianych w ramach normalnej konserwacji ponosi klient, chyba że ich utrata lub zanieczyszczenie było spowodowane uszkodzeniem produktu podlegającym gwarancji. 11. Uczestniczenie lub przygotowywanie się do wyścigów lub innego typu współzawodnictwa lub obsługa części dolnej typu wyścigowego. 12. Hałaśliwa praca silnika nie musi oznaczać poważnej usterki. Jeśli diagnostyka wykaże, że faktycznie występuje usterka mogąca spowodować poważne uszkodzenie, przyczyna hałaśliwej pracy zostanie usunięta w ramach gwarancji. 13. Uszkodzenia dolnej części napędu i/lub śruby w wyniku uderzenia zanurzonego przedmiotu uznawane są za skutki wypadku. 14. Dostanie się wody przez wlot paliwowy, wlot powietrza lub układ wydechowy lub zanurzenie. 15. Awaria jakiejś części spowodowana brakiem wody chłodzącej, co jest następstwem uruchomienia silnika nie znajdującego się na wodzie, zatkania otworów wlotowych przez ciała obce, zamontowania silnika zbyt wysoko lub zbyt daleko. 16. Użycie paliwa lub środków smarnych nieodpowiednich dla tego produktu. Patrz Konserwacja. 17. Ograniczona gwarancja nie obejmuje uszkodzeń produktu spowodowanych zamontowaniem lub użyciem części i akcesoriów, które nie są przez nas produkowane lub sprzedawane. Uszkodzenia nie związane z użytkowaniem tych części lub akcesoriów są objęte gwarancją, jeżeli spełniają warunki określone w ograniczonej gwarancji dla tego produktu. 6 pol

17 Ograniczona gwarancja wynikająca z przepisów amerykańskiej agencji EPA o emisji zanieczyszczeń Zgodnie z wymogami prawa federalnego USA (40 CFR Part 1045, Subpart B) firma Mercury Marine udziela nabywcy detalicznemu ograniczonej gwarancji na to, że silnik został zaprojektowany, wytworzony i wyposażony w taki sposób, by w momencie sprzedaży spełniał wymogi wynikające z art. 213 Ustawy o Ochronie Atmosfery (Clean Air Act) i że przez pięć lat lub 175 godzin użytkowania (w zależności od tego, co nastąpi pierwsze) silnik będzie wolny od wad materiałowych i wad wykonania, które powodowałyby jego niezgodność z odpowiednimi przepisami w tym zakresie. Gwarancja związana z emisjami obejmuje wszystkie elementy wymienione na liście Komponenty systemu związane z kontrolą emisji. Komponenty systemu związane z kontrolą emisji Gwarancja związana z emisjami w stanie Kalifornia i EPA obejmuje listę poniższych elementów: PODZESPOŁY SYSTEMU KONTROLI EMISJI: 1. Układ dozujący paliwo a. Gaźnik i jego elementy wewnętrzne (i/lub regulator ciśnienia bądź układ wtrysku paliwa) b. Układ wspomagający uruchamianie zimnego silnika c. Zawory dolotowe 2. Układ doprowadzenia powietrza a. Kolektor dolotowy b. Układy turbodoładowania lub superdoładowania (gdy występują) 3. Układ zapłonowy a. Świece zapłonowe b. Układ generowania iskry magneto lub elektroniczny c. Układ przyspieszania/opóźniania zapłonu d. Cewka zapłonowa i/lub moduł sterujący e. Przewody zapłonowe 4. Układ smarujący (bez silników 4-suwowych) a. Pompa oleju i jej elementy wewnętrzne b. Wtryskiwacze oleju c. Miernik oleju 5. Układ wydechowy INFORMACJE GWARANCYJNE a. Kolektor wydechowy b. Zawory wydechowe 6. Różne elementy używane w powyższych układach a. Przewody elastyczne, zaciski, złączki, rury, uszczelki lub uszczelniacze oraz elementy montażowe b. Koła pasowe, paski, koła pasowe luźne c. Zawory i czujniki podciśnieniowe, temperaturowe, czasowe i zwrotne d. Elektroniczny układ sterowania Gwarancja dotycząca emisji nie obejmuje komponentów, których usterka nie spowoduje zwiększenie emisji jakichkolwiek regulowanych przepisami substancji przez silnik. pol 7

18 INFORMACJE GWARANCYJNE Ograniczona gwarancja wynikająca z przepisów o ochronie środowiska Stanu Kalifornia Rada ds. Zasobów Atmosfery Stanu Kalifornia wydała przepisy dotyczące emisji zanieczyszczeń do atmosfery przez silniki zaburtowe. Przepisy te dotyczą wszystkich silników zaburtowych sprzedawanych klientom detalicznym w Kalifornii i wyprodukowanych w roku modelowym 2001 i później. Zgodnie z tymi przepisami firma Mercury Marine oferuje tę ograniczoną gwarancję na systemy kontroli emisji (patrz elementy wymienione w części Komponenty systemu związane z kontrolą emisji) oraz gwarantuje, że silnik zaburtowy został zaprojektowany, wyprodukowany i wyposażony zgodnie z odpowiednimi przepisami Rady ds. Zasobów Atmosfery Stanu Kalifornia, zgodnie z jej uprawnieniami, określonymi w Rozdziale 1 i 2, Część 5, Dział 26 Kodeksu Zdrowia i Bezpieczeństwa. Informacje dotyczące ograniczonej gwarancji na podzespoły silnika nie mające związku z emisją zanieczyszczeń podano w treści dokumentu gwarancyjnego silnika. PRZEDMIOT GWARANCJI: Firma Mercury Marine gwarantuje, że wszystkie elementy systemu kontroli emisji (patrz elementy wymienione w części Komponenty systemu związane z kontrolą emisji) w nowych silnikach zaburtowych z roku modelowego 2001 i późniejszych, sprzedawanych przez dealerów w Kalifornii klientom detalicznym będącym rezydentami Stanu Kalifornia, będą wolne od wad materiałowych i wad wykonania, które powodowałyby istotną rozbieżność między faktycznymi cechami podzespołu a cechami opisanymi we wniosku o przyznanie atestu złożonym przez firmę Mercury Marine w Radzie ds. Zasobów Atmosfery Stanu Kalifornia, przy czym gwarancja ta obowiązuje przez czas i na warunkach wyszczególnionych poniżej. Koszt zdiagnozowania usterki podlegającej gwarancji jest objęty gwarancją (o ile roszczenie gwarancyjne zostanie uznane). W ramach gwarancji zostaną także naprawione uszkodzenia innych podzespołów silnika spowodowane usterką części objętej gwarancją. OKRES OBOWIĄZYWANIA GWARANCJI: Niniejsza ograniczona gwarancja dotyczy podzespołów systemów kontroli emisji w nowych silnikach zaburtowych z roku modelowego 2001 (lub późniejszych), sprzedanych klientom detalicznym w Kalifornii, i obowiązuje przez 4 lata od daty pierwszej sprzedaży produktu lub rozpoczęcia jego eksploatacji, zależnie od tego, która z tych dat jest wcześniejsza, lub przez łączny czas 250 godzin pracy silnika (zgodnie ze wskazaniem miernika czasu pracy silnika, jeśli jest zainstalowany). Części podlegające normalnemu zużyciu i mające związek z emisją spalin, takie jak świece zapłonowe i filtry, a przy tym wymienione na liście części objętych gwarancją, są tą gwarancją objęte tylko do terminu pierwszej planowej wymiany. Patrz Komponenty systemu związane z kontrolą emisji i Harmonogram konserwacji. Naprawa lub wymiana części lub wykonanie napraw gwarancyjnych nie przedłuża okresu obowiązywania gwarancji. Niewykorzystany okres obowiązywania gwarancji może zostać scedowany na kolejnego nabywcę. (Patrz instrukcja dotycząca cesji gwarancji.) JAK UZYSKAĆ ŚWIADCZENIE GWARANCYJNE: Klient powinien umożliwić firmie Mercury wykonanie naprawy i dostęp do produktu w celu dokonania napraw gwarancyjnych. Przy składaniu reklamacji produkt należy dostarczyć do kontroli do autoryzowanego dealera Mercury w celu dokonania napraw. Jeśli nabywca nie może dostarczyć produktu do dealera, powinien poinformować o tym firmę Mercury Marine, która zorganizuje przegląd i ewentualną naprawę gwarancyjną. W takim przypadku nabywca pokrywa wszystkie związane z tym koszty transportu i/lub podróży. Jeśli wykonana naprawa nie jest objęta niniejszą gwarancją, nabywca pokrywa koszty robocizny i materiału oraz wszelkie inne koszty związane ze świadczoną usługą. Nabywca nie będzie wysyłał produktu ani jego części bezpośrednio do firmy Mercury, chyba że na jej prośbę. OBOWIĄZKI FIRMY MERCURY: Jedyne i wyłączne obowiązki przedsiębiorstwa Mercury Marine, które wynikają z niniejszej gwarancji są według naszego uznania ograniczone do pokrycia kosztów naprawy wadliwej części, wymiany takiej lub takich części na nowe lub regenerowane części posiadające aprobatę Mercury Marine, albo do zwrotu ceny zakupu produktu Mercury. Firma Mercury zastrzega sobie prawo do ulepszania lub modyfikacji produktów, ale nie nakłada to na przedsiębiorstwo obowiązku modyfikacji wytworzonych wcześniej produktów. GWARANCJA NIE OBEJMUJE: Niniejsza ograniczona gwarancja nie obejmuje standardowych przeglądów i konserwacji, zwiększania mocy silnika (tuningu), regulacji, normalnego zużycia eksploatacyjnego, uszkodzeń spowodowanych celowo lub powstałych w wyniku nieprawidłowej eksploatacji, zastosowania śruby lub przełożeń uniemożliwiających pracę silnika w zalecanym zakresie obrotów (patrz Informacje ogólne specyfikacje), eksploatacji produktu w sposób niezgodny z zalecanymi procedurami, zaniedbań, wypadków, zatopienia, nieprawidłowej instalacji (zasady prawidłowej instalacji i odpowiednie dane techniczne zamieszczono w instrukcji instalacji produktu), niewłaściwej obsługi, używania akcesoriów lub części, użycia wirników i tulei pomp strumieniowych, stosowania paliwa, olejów i smarów nieodpowiednich dla danego produktu (zob. Paliwo i olej), przekładania lub wymontowywania części. 8 pol

19 INFORMACJE GWARANCYJNE Gwarancja nie obejmuje kosztów związanych z wyprowadzaniem łodzi z doku, wodowaniem, holowaniem, przechowywaniem, telefonowaniem, wynajmem, niedogodnościami, opłatami za korzystanie z akwenu, ubezpieczeniem, spłatami kredytów, stratą czasu, utratą dochodów lub jakimikolwiek innymi szkodami przypadkowymi lub wtórnymi. Gwarancja nie obejmuje także wydatków związanych z demontażem i/lub wymianą przegród łodzi lub innych elementów w celu uzyskania dostępu do produktu. Konserwacje nieobjęte gwarancją, wymiany i naprawy urządzeń i systemów kontrolujących emisję zanieczyszczeń mogą być wykonywane przez dowolny zakład naprawy silników do łodzi lub osobę fizyczną. Użycie części nie pochodzących od firmy Mercury do konserwacji i napraw nieobjętych gwarancją nie stanowi podstawy do odmowy wykonania innych czynności w ramach gwarancji. Użycie części dodatkowych (według definicji obowiązującej w Stanie Kalifornia California Code of Regulations, sekcje 1900 (b)(1) i (b)(10), Title 13) lub zmodyfikowanych niepodlegających zwolnieniu na mocy postanowienia Rady ds. Zasobów Atmosfery Stanu Kalifornia może stanowić podstawę do odmowy uznania roszczenia gwarancyjnego przez firmę Mercury Marine. Usterki części objętych gwarancją spowodowane użyciem niepodlegających zwolnieniu części dodatkowych lub zmodyfikowanych nie są objęte gwarancją. WYKLUCZENIE ODPOWIEDZIALNOŚCI I OGRANICZENIA NINIEJSZYM JAWNIE WYKLUCZA SIĘ ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA DOROZUMIANE GWARANCJE WARTOŚCI HANDLOWEJ I PRZYDATNOŚCI PRODUKTU DO KONKRETNEGO CELU. W ZAKRESIE W JAKIM NIE MOŻNA SIĘ ICH ZRZEC, CZAS OBOWIĄZYWANIA DOROZUMIANYCH GWARANCJI JEST OGRANICZONY DO KOŃCA OKRESU OBOWIĄZYWANIA GWARANCJI UDZIELONEJ JAWNIE. SZKODY UBOCZNE I WTÓRNE NIE PODLEGAJĄ NINIEJSZEJ GWARANCJI. USTAWODAWSTWO NIEKTÓRYCH STANÓW/KRAJÓW NIE DOPUSZCZA WYKLUCZENIA ODPOWIEDZIALNOŚCI, OGRANICZEŃ I WYŁĄCZEŃ PRZEDSTAWIONYCH POWYŻEJ, DLATEGO MOGĄ ONE NIE ODNOSIĆ SIĘ DO WŁAŚCICIELA PRODUKTU. NINIEJSZA GWARANCJA PRZYZNAJE WŁAŚCICIELOWI KONKRETNE UPRAWNIENIA, JEDNAK WŁAŚCICIEL MOŻE MIEĆ TAKŻE INNE PRAWA, KTÓRE SĄ RÓŻNE W ZALEŻNOŚCI OD STANU CZY KRAJU. Ze wszelkimi pytaniami dotyczącymi uprawnień i obowiązków wynikających z gwarancji należy zwracać się do firmy Mercury Marine pod numerem telefonu Wyjaśnienia Komisji ds. Zasobów Atmosfery Stanu Kalifornia do Gwarancji wynikającej z przepisów o ochronie środowiska UPRAWNIENIA I OBOWIĄZKI KLIENTA Z TYTUŁU GWARANCJI: Komisja ds. Zasobów Atmosfery Stanu Kalifornia pragnie udzielić dodatkowych wyjaśnień dotyczących gwarancji na systemy kontroli emisji spalin w silniku zaburtowym pochodzącym z lat modelowych W Stanie Kalifornia wszystkie nowe silniki zaburtowe muszą być projektowane, wytwarzane i wyposażone w sposób zapewniający zgodność z rygorystycznymi stanowymi normami ochrony przed smogiem. Firma Mercury Marine musi udzielić gwarancji na układ kontroli emisji zanieczyszczeń w silniku zaburtowym obowiązującej przez wymienione niżej okresy pod warunkiem, że silnik będzie prawidłowo eksploatowany i konserwowany i że nie będą miały miejsce zaniedbania w jego konserwacji i eksploatacji. W skład systemu kontroli emisji mogą wchodzić takie podzespoły, jak gaźnik lub układ wtrysku paliwa, układ zapłonowy i katalizator spalin. Mogą się do niego także zaliczać przewody elastyczne, paski, złączki i inne podzespoły mające związek z emisją zanieczyszczeń. W razie wystąpienia usterki objętej gwarancją firma Mercury Marine naprawi silnik zaburtowy nie obciążając nabywcy kosztami, w szczególności kosztami diagnostyki, części i robocizny. ZAKRES GWARANCJI PRODUCENTA: Wybrane podzespoły systemu kontroli emisji w silnikach z roku modelowego 2001 i nowszych są objęte gwarancją obowiązującą przez cztery (4) lata lub 250 godzin eksploatacji, zależnie od tego, który z tych okresów zakończy się pierwszy. Gwarancja oparta na przeliczniku godzinowym jest jednak dozwolona tylko dla silników zaburtowych i pojazdów wodnych wykorzystywanych do celów prywatnych wyposażonych w licznik godzin, zdefiniowany w 2441(a)(13) lub odpowiednik. W razie wystąpienia objętej gwarancją usterki jakiejkolwiek części silnika związanej z emisją zanieczyszczeń firma Mercury Marine naprawi lub wymieni tę część. pol 9

20 OBOWIĄZKI WŁAŚCICIELA WYNIKAJĄCE Z WARUNKÓW GWARANCJI: Właściciel silnika zaburtowego odpowiada za przeprowadzanie wymaganych przeglądów i wykonywanie czynności konserwacyjnych wymienionych w części Konserwacja. Firma Mercury Marine zaleca zachowywanie wszelkich rachunków za przeglądy i konserwację silnika, nie może jednak odmówić świadczenia gwarancyjnego wyłącznie na podstawie braku rachunków lub nieprzeprowadzenia wszystkich planowych przeglądów i czynności konserwacyjnych. Właściciel silnika powinien jednak mieć świadomość, że firma Mercury Marine może odmówić świadczenia gwarancyjnego, jeśli uszkodzenie silnika lub jego części spowodowane było nieprawidłową eksploatacją, zaniedbaniem, nieprawidłową konserwacją lub wprowadzaniem niezatwierdzonych modyfikacji. Właściciel jest zobowiązany do przedstawienia silnika dealerowi firmy Mercury autoryzowanemu do napraw produktu niezwłocznie po stwierdzeniu usterki. Naprawy gwarancyjne będą wykonywane w rozsądnych terminach, nie przekraczających 30 dni. Ze wszelkimi pytaniami dotyczącymi uprawnień i obowiązków wynikających z gwarancji należy zwracać się do firmy Mercury Marine pod numerem telefonu Etykieta certyfikacji emisji zanieczyszczeń z gwiazdami Na pokrywach silników zaburtowych znajduje się oznakowanie ekologiczne w jednej z następujących postaci. Symbol ekologicznych silników do łodzi oznacza: INFORMACJE GWARANCYJNE Mniej zanieczyszczeń w powietrzu i wodzie zdrowsze życie w zdrowym środowisku. Oszczędność paliwa tak oznaczone silniki spalają o procent mniej benzyny i oleju niż tradycyjne gaźnikowe silniki dwusuwowe, a to z kolei oznacza oszczędność pieniędzy i zasobów naturalnych. Dłuższa gwarancja wynikająca z przepisów o emisji zanieczyszczeń chroni konsumenta i zapewnia mu eksploatację bez obaw o koszty ewentualnych napraw. Jedna gwiazda niski poziom emisji Znakiem jednej gwiazdy opatrzone są silniki spełniające wymogi norm emisji spalin Komisji ds. Zasobów Atmosfery z roku Silniki zgodne z tymi normami charakteryzują się poziomem emisji zanieczyszczeń w spalinach o 75% niższym niż tradycyjne gaźnikowe silniki dwusuwowe. Silniki te odpowiadają normom amerykańskiej agencji EPA dla silników okrętowych i do łodzi, które obowiązywać będą od roku Dwie gwiazdy bardzo niski poziom emisji Znakiem dwóch gwiazd opatrzone są silniki spełniające wymogi norm emisji spalin Komisji ds. Zasobów Atmosfery określone dla silników zaburtowych do łodzi oraz skuterów wodnych i obowiązujące od 2004 roku. Silniki zgodne z tymi normami charakteryzują się poziomem emisji zanieczyszczeń w spalinach o 20% niższym niż silniki oznaczone jedną gwiazdą (o niskim poziomie emisji). Trzy gwiazdy szczególnie niski poziom emisji Znakiem trzech gwiazd opatrzone są silniki spełniające wymogi norm emisji spalin określone przez Komisję ds. Zasobów Atmosfery dla silników do skuterów wodnych oraz zaburtowych silników do łodzi i obowiązujących od 2008 roku lub dla silników wewnętrznych i do łodzi z napędem rufowym, obowiązujących w latach Silniki zgodne z tymi normami charakteryzują się poziomem emisji zanieczyszczeń w spalinach o 65% niższym niż silniki oznaczone jedną gwiazdą (o niskim poziomie emisji). 10 pol

21 INFORMACJE GWARANCYJNE Trzy gwiazdy najniższy poziom emisji Znakiem czterech gwiazd opatrzone są silniki spełniające wymogi norm emisji spalin Komisji ds. Zasobów Atmosfery określone dla silników wewnętrznych oraz do łodzi z napędem rufowym i obowiązujące od 2009 roku. Z normami tymi mogą być zgodne również silniki do skuterów wodnych i silniki zaburtowe do łodzi. Silniki zgodne z tymi normami charakteryzują się poziomem emisji zanieczyszczeń w spalinach o 90% niższym niż silniki oznaczone jedną gwiazdą (o niskim poziomie emisji). Polityka gwarancyjna Australia i Nowa Zelandia OGRANICZONA GWARANCJA NA SILNIK ZABURTOWY MERCURY/ MARINER ZASADY OBOWIĄZUJĄCE NA TERYTORIUM AUSTRALII I NOWEJ ZELANDII Niniejszej ograniczonej gwarancji udziela Marine Power International Pty Ltd ACN , Bessemer Drive, Dandenong South, Victoria 3175 (telefon: (61) (3) ) merc_info@mercmarine.com. Zakres gwarancji Firma Mercury Marine gwarantuje, że jej nowe produkty będą wolne od wad materiałowych i wad wykonania w okresie wyszczególnionym poniżej. Świadczenia gwarancyjne przysługują konsumentowi oprócz innych praw i środków zaradczych przysługujących konsumentowi na mocy przepisów prawa w stosunku do towarów lub usług, których dotyczy gwarancja. Gwarancje na mocy australijskiego prawa konsumenckiego Nasze towary są objęte gwarancjami, które nie mogą zostać wykluczone na mocy australijskiego prawa konsumenckiego. Nabywca ma prawo do wymiany lub zwrotu w przypadku poważnej awarii oraz do odszkodowania za inne zasadne przewidywalne straty lub uszkodzenia. Nabywca ma również prawo domagać się naprawy lub wymiany towaru w przypadku, gdy towar nie odznacza się akceptowalną jakością, a awaria nie ma charakteru poważnej awarii. Czas trwania gwarancji dla silników wykorzystywanych do rekreacji Ograniczona gwarancja jest ważna przez trzy (3) lata od daty zakupu produktu przez klienta detalicznego w celach rekreacyjnych lub od daty rozpoczęcia używania produktu, w zależności od tego, która z tych dat jest wcześniejsza. Obowiązująca nadal gwarancja może zostać scedowana na kolejnego klienta korzystającego z produktu w celach rekreacyjnych po odpowiednim zarejestrowaniu produktu. Czas trwania gwarancji dla silników wykorzystywanych do celów komercyjnych Niniejsza Ograniczona Gwarancja dla klientów używających produktów w celach komercyjnych jest ważna przez jeden (1) rok od daty pierwszej sprzedaży klientowi końcowemu lub przez jeden (1) rok od daty rozpoczęcia eksploatacji produktu, zależnie od tego, która z tych dat jest wcześniejsza. Cel komercyjny oznacza korzystanie z produktu w związku z wykonywaną pracą, zatrudnieniem lub jakiekolwiek inne korzystanie z produktu, które przynosi dochód, przez cały okres obowiązywania gwarancji, nawet jeśli produkt wykorzystywany jest do takich celów tylko okresowo. Niewykorzystana część okresu obowiązywania gwarancji nie może zostać przeniesiona na/z użytkownika korzystającego z produktu w celach komercyjnych. pol 11

22 Warunki, jakie należy spełnić, aby otrzymać świadczenie gwarancyjne Niniejsza Ograniczona Gwarancja udzielana jest tylko klientom detalicznym, którzy dokonają zakupu u autoryzowanego dealera (upoważnionego przez Mercury Marine do dystrybucji produktu w kraju, w którym dokonano zakupu), po przeprowadzeniu i udokumentowaniu określonej przez Mercury Marine procedury kontrolnej przed dostawą. Gwarancja jest ważna od momentu właściwej rejestracji produktu przez autoryzowanego dealera. W przypadku podania przy rejestracji gwarancyjnej nieprawdziwych informacji dotyczących używania produktu w celach rekreacyjnych albo zmiany celu z rekreacyjnego na komercyjny, (jeśli nie dokonano odpowiedniego zarejestrowania) firma Mercury Marine może unieważnić gwarancję według swojego uznania. W celu zachowania ważności gwarancji należy regularnie przeprowadzać rutynowe przeglądy techniczne wymienione w Instrukcji obsługi i konserwacji silnika. Firma Mercury Marine zastrzega sobie prawo do uzależnienia świadczeń gwarancyjnych od przedstawienia dowodu przeprowadzenia prawidłowych przeglądów i konserwacji. Obowiązki firmy Mercury Jedyne i wyłączne obowiązki przedsiębiorstwa Mercury Marine, które wynikają z niniejszej Ograniczonej Gwarancji są według naszego uznania ograniczone do naprawy wadliwej części, wymiany takiej lub takich części na nowe lub regenerowane części posiadające aprobatę Mercury Marine, albo do zwrotu ceny zakupu produktu Mercury Marine. Firma Mercury Marine zastrzega sobie prawo do ulepszania lub modyfikacji produktów, ale nie nakłada to na przedsiębiorstwo obowiązku modyfikacji produktów wytworzonych wcześniej. Jak uzyskać świadczenia gwarancyjne w ramach niniejszej Ograniczonej Gwarancji Klient powinien umożliwić firmie Mercury Marine wykonanie naprawy i zapewnić dostęp do produktu w celu dokonania napraw gwarancyjnych. Przy składaniu reklamacji produkt należy dostarczyć do kontroli do autoryzowanego dealera Mercury Marine w celu dokonania napraw. Wykaz dealerów wraz z ich danymi kontaktowymi znajduje się na stronie internetowej Jeśli nabywca nie może dostarczyć produktu do takiego dealera, powinien wysłać pisemnie zawiadomienie do firmy Mercury Marine na adres podany powyżej. Mercury Marine zorganizuje wtedy przegląd produktu i wykonanie naprawy. Niniejsza Ograniczona Gwarancja nie obejmuje zwrotu na rzecz nabywcy żadnych związanych z tym kosztów transportu i podróży. Jeśli świadczona usługa nie jest objęta niniejszą ograniczoną gwarancją, nabywca poniesie wszelkie powiązane koszty robocizny i koszty materiałowe oraz inne koszty powiązane z tą usługa, pod warunkiem że konsument nie zostanie zobowiązany do dokonania zapłaty w miejscu świadczenia usługi w celu naprawy usterki gwarancji akceptowalnej jakości, który jest wiążąca dla firmy Mercury Marine stosowanie do ustawy o prawach konsumenta Australii. Nabywca nie będzie wysyłał produktu ani jego części bezpośrednio do firmy Mercury Marine, chyba że na jej prośbę. Wnioskując o wykonanie naprawy gwarancyjnej, należy przedstawić dealerowi zarejestrowany dowód własności jest to warunkiem uzyskania świadczenia w ramach niniejszej Ograniczonej Gwarancji. Gwarancja nie obejmuje INFORMACJE GWARANCYJNE Niniejszej ograniczonej gwarancji nie podlegają: Rutynowe przeglądy techniczne, zwiększanie mocy silnika (tuning), regulacja, normalne zużycie eksploatacyjne, blaknąca farba, uszkodzenia wynikające z działania celowego, używania produktu w celach innych niż jego przeznaczenie, używania śruby napędowej lub przełożeń, które uniemożliwiają pracę silnika w zalecanym zakresie obrotów przy otwartej przepustnicy (zob. Instrukcja Obsługi i Konserwacji Silnika), używania produktu w sposób niezgodny z zaleceniami podanymi w rozdziale o obsłudze/cyklu roboczym w Instrukcji Obsługi i Konserwacji Silnika; uszkodzenia spowodowane przez zaniedbanie, wypadki, zatopienie, nieprawidłową instalację (wskazówki i sposoby dot. prawidłowej instalacji przedstawiono w instrukcji instalacji produktu), niewłaściwą obsługę, używanie akcesoriów lub części, które nie zostały przez nas wyprodukowane lub nie są przez nas sprzedawane, wirniki i tuleje pomp strumieniowych, stosowanie paliwa, olejów i smarów nieodpowiednich dla danego produktu (zob. Instrukcja Obsługi Silnika), zmianę lub usunięcie niektórych części bądź przedostanie się wody do silnika przez wlot paliwowy, wlot powietrza lub układ wydechowy, uruchomienie niezanurzonego silnika, zamontowanie silnika zbyt wysoko na pawęży lub uruchamianie łodzi ze zbyt wielkim trymem silnika. Używanie produktu w wyścigach motorowych lub innego rodzaju zawodach albo korzystanie z jednostki wyścigowej, kiedykolwiek nawet przez poprzedniego właściciela powoduje unieważnienie gwarancji. 12 pol

23 INFORMACJE GWARANCYJNE Niniejsza Ograniczona Gwarancja nie obejmuje kosztów związanych z wyprowadzaniem łodzi z doku, wodowaniem, holowaniem, przechowywaniem, telefonowaniem, wynajmem, niedogodnościami, opłatami za korzystanie z akwenu, ubezpieczeniem, spłatami kredytów, stratą czasu, utratą dochodów lub jakimikolwiek innymi szkodami przypadkowymi lub wtórnymi. Gwarancja nie obejmuje także wydatków związanych z demontażem i/lub wymianą przegród łodzi lub innych elementów w celu uzyskania dostępu do produktu. Żadna osoba prywatna ani prawna, łącznie z autoryzowanymi dealerami Mercury Marine, nie ma uprawnień do składania oświadczeń, działania w charakterze przedstawiciela, ani wydawania gwarancji dotyczących produktu, innych niż te zawarte w niniejszym dokumencie gwarancyjnym, a jeśli takie oświadczenia zostaną złożone, a gwarancje udzielone, nie będą miały mocy prawnej względem Mercury Marine. Dodatkowe informacje o zdarzeniach i okolicznościach podlegających i niepodlegających niniejszej gwarancji znajdują się w rozdziale Gwarancja zawartym w Instrukcji obsługi i konserwacji silnika, która stanowi integralną część niniejszej gwarancji. Koszt zgłoszenia roszczeń na mocy niniejszej Ograniczonej Gwarancji W ramach niniejszej Ograniczonej Gwarancji nie są pokrywane żadne koszty, jakie nabywca może ponieść w związku ze zgłoszeniem roszczenia gwarancyjnego. ZASTRZEŻENIA I OGRANICZENIA: DOROZUMIANE GWARANCJE ZWYCZAJNEJ PRZYDATNOŚCI I PRZYDATNOŚCI DO OKREŚLONYCH CELÓW, ZA WYJĄTKIEM STOSOWNYCH GWARANCJI I INNYCH PRAW I ŚRODKÓW ZARADCZYCH, KTÓRE MOGĄ PRZYSŁUGIWAĆ KLIENTOWI ZGODNIE Z AUSTRALIJSKIM PRAWEM KONSUMENCKIM LUB INNYMI PRZEPISAMI ODNOSZĄCYMI SIĘ DO DANYCH WYROBÓW, SĄ W SPOSÓB WYRAŹNY WYŁĄCZONE. W ZAKRESIE W JAKIM NIE MOŻNA SIĘ ICH ZRZEC CZAS OBOWIĄZYWANIA DOROZUMIANYCH GWARANCJI JEST OGRANICZONY DO KOŃCA OKRESU OBOWIĄZYWANIA GWARANCJI UDZIELONEJ JAWNIE. SZKODY UBOCZNE I WTÓRNE NIE PODLEGAJĄ NINIEJSZEJ OGRANICZONEJ GWARANCJI. PRZENIESIENIE GWARANCJI ZASADY OBOWIĄZUJĄCE NA TERYTORIUM AUSTRALII I NOWEJ ZELANDII Gwarancję ograniczoną można przekazać kolejnemu nabywcy, który jednak będzie mógł skorzystać tylko z niewykorzystanej części gwarancji ograniczonej. Nie dotyczy to produktów używanych do celów komercyjnych. Aby przekazać gwarancję kolejnemu nabywcy, do Działu Rejestracji Gwarancji firmy Mercury Marine należy wysłać pocztą lub faksem kopię Aktu Kupna lub Umowy o Zakupie, nazwisko i adres nowego właściciela oraz numer identyfikacyjny kadłuba (HIN). W Australii i Nowej Zelandii należy wysłać na adres: Mercury Marine Attn: Warranty Registration Department Brunswick Asia Pacific Group Private Bag 1420 Dandenong South, Victoria 3164 Australia Po rozpatrzeniu dokumentów dotyczących przekazania gwarancji Mercury Marine prześle pocztą nowemu właścicielowi potwierdzenie rejestracji. Usługa ta jest bezpłatna. Swój adres można zmienić w każdej chwili, również w momencie roszczenia gwarancyjnego, dzwoniąc do firmy Mercury Marine lub wysyłając do Działu Rejestracji Gwarancji Mercury Marine list albo faks, w którym należy podać swoje imię i nazwisko, stary i nowy adres oraz numer identyfikacyjny kadłuba (HIN). pol 13

24 Globalne karty gwarancyjne dla napędów zaburtowych i strugowodnych KARTY GWARANCYJNE USA NAPĘDY ZABURTOWE I STRUGOWODNE Produkt FourStroke ( KM wliczając Verado, Pro FourStroke i zaburtowe napędy strugowodne) OptiMax ( KM wliczając Pro XS i zaburtowe napędy strugowodne) Standardowa ograniczona gwarancja 3 lata 3 lata 3 lata 3 lata Napęd strugowodny OptiMax (200 i 250 KM) 1 rok 3 lata Produkt wyścigowy (Racing) (Tylko użytek rekreacyjny) Standardowa ograniczona gwarancja OptiMax (250 XS) 2 lata 3 lata OptiMax (300 XS) 2 lata 3 lata Verado (400R) 2 lata 3 lata Poza terytorium Stanów Zjednoczonych Standardowa ograniczona gwarancja na uszkodzenia spowodowane korozją Standardowa ograniczona gwarancja na uszkodzenia spowodowane korozją W przypadku produktów zakupionych poza Stanami Zjednoczonymi należy się skontaktować z dystrybutorem w danym kraju lub najbliższym autoryzowanym biurem Marine Power Service Center. KARTY GWARANCYJNE DLA NAPĘDÓW ZABURTOWYCH I STRUGOWODNYCH-KANADA Produkt Standardowa ograniczona gwarancja 2-Stroke z gaźnikami (50-90 KM) 1 rok 3 lata 2-Stroke EFI (150 KM) 2 lata 3 lata 2-Stroke z gaźnikami (V6) 2 lata 3 lata FourStroke ( KM wliczając Verado, Pro FourStroke i zaburtowe napędy strugowodne) OptiMax ( KM wliczając Pro XS i zaburtowe napędy strugowodne) 3 lata 3 lata 3 lata 3 lata Napęd strugowodny OptiMax (200 i 250 KM) 1 rok 3 lata Produkt wyścigowy (Racing) (Tylko użytek rekreacyjny) INFORMACJE GWARANCYJNE Standardowa ograniczona gwarancja OptiMax (250 XS) 2 lata 3 lata OptiMax (225 Sport XS) 2 lata 3 lata OptiMax (300 XS) 2 lata 3 lata Standardowa ograniczona gwarancja na uszkodzenia spowodowane korozją Standardowa ograniczona gwarancja na uszkodzenia spowodowane korozją 14 pol

25 INFORMACJE GWARANCYJNE Produkt wyścigowy (Racing) (Tylko użytek rekreacyjny) Standardowa ograniczona gwarancja Verado (400R) 2 lata 3 lata Poza Kanadą Standardowa ograniczona gwarancja na uszkodzenia spowodowane korozją W przypadku produktów zakupionych poza Kanadą należy się skontaktować z dystrybutorem w danym kraju lub najbliższym autoryzowanym biurem Marine Power Service Center. KARTY GWARANCYJNE DLA NAPĘDÓW ZABURTOWYCH I STRUGOWODNYCH - AUSTRALIA I NOWA ZELANDIA Produkty Wszystkie modele zaburtowe Standardowa ograniczona gwarancja 3 lata 3 lata Standardowa ograniczona gwarancja na uszkodzenia spowodowane korozją Lekkie komercyjne Należy skontaktować się z najbliższym biurem Marine Power Service Center Poza Australią i Nową Zelandią W przypadku produktów zakupionych poza Australią i Nową Zelandią należy skontaktować się z dystrybutorem w danym kraju lub najbliższym biurem Marine Power Service Center. KARTY GWARANCYJNE DLA NAPĘDÓW ZABURTOWYCH I STRUGOWODNYCH-POŁUDNIOWY PACYFIK Produkty Wszystkie modele zaburtowe Standardowa ograniczona gwarancja 2 lata 3 lata Standardowa ograniczona gwarancja na uszkodzenia spowodowane korozją Lekkie komercyjne Należy skontaktować się z najbliższym biurem Marine Power Service Center Poza obszarem Południowego Pacyfiku W przypadku produktów zakupionych poza regionem Południowego Pacyfiku należy skontaktować się z dystrybutorem w danym kraju lub najbliższym biurem Marine Power Service Center. KARTY GWARANCYJNE DLA NAPĘDÓW ZABURTOWYCH I STRUGOWODNYCH-AZJA Produkt (Tylko użytek rekreacyjny) Standardowa ograniczona gwarancja Standardowa ograniczona gwarancja na uszkodzenia spowodowane korozją Zastosowanie do celów komercyjnych Dwusuw 1 rok 3 lata Należy skontaktować się z FourStroke 1 rok 3 lata najbliższym biurem Marine Power Service Center pol 15

26 INFORMACJE GWARANCYJNE Produkt (Tylko użytek rekreacyjny) Standardowa ograniczona gwarancja OptiMax 1 rok 3 lata Verado 1 rok 3 lata Standardowa ograniczona gwarancja na uszkodzenia spowodowane korozją Zastosowanie do celów komercyjnych Produkt wyścigowy (Racing) (Tylko użytek rekreacyjny) Standardowa ograniczona gwarancja Standardowa ograniczona gwarancja na uszkodzenia spowodowane korozją Verado 400R 1 rok 3 lata Brak Poza Azją Zastosowanie do celów komercyjnych W przypadku produktów zakupionych poza regionem Azji należy skontaktować się z dystrybutorem w danym kraju lub najbliższym biurem Marine Power Service Center. KARTY GWARANCYJNE DLA EUROPY I WSPÓLNOTY NIEPODLEGŁYCH PAŃSTW (WNP)- NAPĘDY ZABURTOWE I STRUGOWODNE Produkt (Tylko użytek rekreacyjny) Standardowa ograniczona gwarancja Dwusuw 2 lata 3 lata FourStroke 2 lata 3 lata OptiMax (wliczając Pro XS) Verado (wliczając Pro) Produkt wyścigowy (Racing) (Tylko użytek rekreacyjny) 3 lata 3 lata 3 lata 3 lata Standardowa ograniczona gwarancja Verado 400R 2 lata 3 lata Standardowa ograniczona gwarancja na uszkodzenia spowodowane korozją Standardowa ograniczona gwarancja na uszkodzenia spowodowane korozją Zastosowanie do celów komercyjnych Należy skontaktować się z najbliższym biurem Marine Power Service Center Zastosowanie do celów komercyjnych Należy skontaktować się z najbliższym biurem Marine Power Service Center Poza Europeą i WNP W przypadku produktów zakupionych poza Europą i WNP należy skontaktować się z dystrybutorem w danym kraju lub najbliższym biurem Marine Power Service Center. 16 pol

27 INFORMACJE GWARANCYJNE KARTY GWARANCYJNE DLA BLISKIEGO WSCHODU I AFRYKI (Z WYŁĄCZENIEM RPA) - NAPĘDY ZABURTOWE I STRUGOWODNE Produkt (Tylko użytek rekreacyjny) Standardowa ograniczona gwarancja Dwusuw 1 rok 3 lata FourStroke 2 lata 3 lata OptiMax (wliczając Pro XS) Verado (wliczając Pro) 3 lata 3 lata 3 lata 3 lata Standardowa ograniczona gwarancja na uszkodzenia spowodowane korozją Zastosowanie do celów komercyjnych Należy skontaktować się z najbliższym biurem Marine Power Service Center Produkt wyścigowy (Racing) (Tylko użytek rekreacyjny) Standardowa ograniczona gwarancja Verado 400R 2 lata 3 lata Pzoa Bliskim Wschodem i Afryką Standardowa ograniczona gwarancja na uszkodzenia spowodowane korozją W przypadku produktów zakupionych poza Bliskim Wschodem i Afryką należy skontaktować się z dystrybutorem w danym kraju lub najbliższym biurem Marine Power Service Center. KARTY GWARANCYJNE DLA NAPĘDÓW ZABURTOWYCH I STRUGOWODNYCH - RPA Produkt (Tylko użytek rekreacyjny) Standardowa ograniczona gwarancja Dwusuw 2 lata 3 lata FourStroke 2 lata 3 lata OptiMax (wliczając Pro XS) Verado (wliczając Pro) 3 lata 3 lata 3 lata 3 lata Standardowa ograniczona gwarancja na uszkodzenia spowodowane korozją Zastosowanie do celów komercyjnych Należy skontaktować się z najbliższym biurem Marine Power Service Center Produkt wyścigowy (Racing) (Tylko użytek rekreacyjny) Standardowa ograniczona gwarancja Verado 400R 2 lata 3 lata Poza RPA Standardowa ograniczona gwarancja na uszkodzenia spowodowane korozją W przypadku produktów zakupionych poza RPA należy skontaktować się z dystrybutorem w danym kraju lub najbliższym biurem Marine Power Service Center. pol 17

28 Obowiązki motorowodniaka Użytkownik (kierujący) odpowiada za właściwą i bezpieczną obsługę łodzi oraz za bezpieczeństwo pasażerów i innych osób. Zaleca się, by każdy użytkownik dokładnie przeczytał i przyswoił sobie całą niniejszą instrukcję obsługi zanim zacznie obsługiwać silnik zewnętrzny. Przynajmniej jeszcze jedna osoba na pokładzie musi znać podstawy uruchamiania i obsługi silnika i łodzi na wypadek, gdy kierujący nie będzie w stanie poprowadzić łodzi. Przed uruchomieniem silnika Należy uważnie przeczytać tę instrukcję Należy nauczyć się jak właściwie obsługiwać silnik. W przypadku pytań należy skontaktować się z dealerem. Stosowanie się do zasad bezpieczeństwa i instrukcji obsługi, a także postępowanie zgodnie ze zdrowym rozsądkiem zmniejszy ryzyko obrażeń ciała i uszkodzenia produktu. Należy zwrócić szczególną uwagę na specjalne instrukcje bezpieczeństwa znajdujące się w niniejszym dokumencie oraz etykiety bezpieczeństwa umieszczone na silniku zaburtowym.! NIEBEZPIECZEŃSTWO Oznacza sytuację niebezpieczną, która jeśli nie zostanie zażegnana może spowodować śmierć lub poważne obrażenia.! OSTRZEŻENIE Oznacza sytuację niebezpieczną, która jeśli nie zostanie zażegnana może spowodować śmierć lub poważne obrażenia.! PRZESTROGA Oznacza sytuację niebezpieczną, która jeśli nie zostanie zażegnana może spowodować niewielkie lub umiarkowane obrażenia. UWAGA Oznacza sytuację, która jeśli nie zostanie zażegnana może spowodować uszkodzenie silnika lub inne poważne uszkodzenia. Moc maksymalna łodzi INFORMACJE OGÓLNE! OSTRZEŻENIE Przekroczenie maksymalnych wartości mocy dla łodzi może prowadzić do poważnych obrażeń lub śmierci. Zastosowanie silnika o zbyt dużej mocy może wpłynąć na sterowność łodzi i jej zachowanie na powierzchni lub doprowadzić do uszkodzenia pawęży. Nie instalować silnika przekraczającego maksymalne wartości mocy dla łodzi. 18 pol

29 INFORMACJE OGÓLNE Nie wolno przekraczać mocy maksymalnej ani nadmiernie przeładowywać łodzi. Na większości łodzi zgodnie z wymogami umieszczona jest tabliczka z informacją o maksymalnej dopuszczalnej mocy i ładunku, określonym przez producenta na podstawie wskazówek władz federalnych. W razie wątpliwości należy skontaktować się z dealerem lub producentem łodzi. U.S. COAST GUARD CAP ACITY MAXIMUM HORSEPOWER XXX MAXIMUM PERSON CAPACITY (POUNDS) MAXIMUM WEIGHT CAPACITY XXX XXX Obsługa łodzi przy wysokiej prędkości i wykorzystaniu pełnych osiągów Jeżeli silnik zaburtowy ma być używany do pływania z dużymi prędkościami przy wykorzystaniu pełnych osiągów, przy których obsługa nie jest dobrze opanowana, nigdy nie należy rozwijać pełnej prędkości przed odbyciem rejsu demonstracyjno-instruktażowego ze sprzedawcą lub osobą mającą doświadczenie w prowadzeniu łodzi z takim silnikiem. Aby uzyskać więcej informacji, należy sięgnąć po egzemplarz Eksploatacja łodzi o wysokich parametrach dostępnej u dealera, dystrybutora lub w firmie Mercury Marine. Modele silników zaburtowych ze zdalnym sterowaniem Silnik zaburtowy musi być wyposażony w pilota firmy Mercury do sterowania cyfrowym układem regulacji przepustnicy i zmiany biegów. Układ zdalnego sterowania wyposażono w zabezpieczenie przed rozruchem na biegu. Wyłącznik ściągacza linowego Celem wyłącznika ściągacza linowego jest wyłączenie silnika po oddaleniu się sterującego ze swojego miejsca na zbyt dużą odległość (np. w razie przypadkowego wyrzucenia z siedzenia), uniemożliwiającą naciśnięcie wyłącznika. Silniki zaburtowe z rumplem i niektóre łodzie ze zdalnym sterowaniem są wyposażone w wyłącznik ściągacza linowego. Wyłącznik ściągacza linowego można zainstalować jako element wyposażenia zwykle na desce rozdzielczej lub z boku w pobliżu miejsca sterującego. Etykietka w pobliżu wyłącznika ściągacza linowego jest wzrokowym przypomnieniem dla operatora, aby przymocować ściągacz linowy do osobistego sprzętu unoszącego na wodzie (PFD) lub nadgarstka. pol 19

30 INFORMACJE OGÓLNE Linka ściągacza ma zazwyczaj cm (4 5 stóp) długości po rozciągnięciu, z jedną końcówką umożliwiającą umieszczenie w wyłączniku, a drugą końcówką zaopatrzoną w zatrzask do przymocowania do sprzętu PFD lub nadgarstka. Ściągacz linowy jest zwijany, aby maksymalnie skrócić jego długość w stanie spoczynku, w celu zminimalizowania prawdopodobieństwa splątania ze znajdującymi się w pobliżu przedmiotami. Możliwość rozciągania minimalizuje prawdopodobieństwo przypadkowego uruchomienia, gdyby sterujący chciał poruszać się w pobliżu swojego miejsca. Aby uzyskać krótszy ściągacz linowy, należy go owinąć wokół nadgarstka lub nogi albo zawiązać na nim węzeł. ATTACH LANYARD b RUN OFF a c a - b - c - Zatrzask linki ściągacza linowego Etykieta ściągacza linowego Wyłącznik ściągacza linowego Przed przejściem do informacji zawartych w dalszej części instrukcji należy zapoznać się z następującymi informacjami dotyczącymi bezpieczeństwa. Ważne informacje dotyczące bezpieczeństwa: Celem wyłącznika ściągacza linowego jest wyłączenie silnika po oddaleniu się sterującego od swego miejsca na zbyt dużą odległość, uniemożliwiającą naciśnięcie wyłącznika. Może się to zdarzyć, jeśli sterujący wypadnie za burtę lub pozostając na pokładzie, oddali się od stanowiska sterowania na większą odległość. Wypadnięcie za burtę i przypadkowe wyrzucenie z łodzi jest bardziej prawdopodobne w niektórych typach łodzi, np. w przypadku niskoburtowych pontonów, łodzi do połowów, łodzi wyczynowych, łodzi do połowów obsługiwanych rumplem ręcznym. Wypadnięcie i wyrzucenie z łodzi może też być skutkiem nieumiejętnej obsługi, np. siedzenie na oparciu siedzenia albo górnej krawędzi nadburcia lub stanie w łódce przy prędkości ślizgowej, siedzenie na podwyższonych pokładach łodzi połowowych, rozwijanie prędkości ślizgowej na płytkiej wodzie lub tam, gdzie pod wodą znajduje się wiele przeszkód, zwolnienie uchwytu na kole sterowniczym lub uchwycie rumpla, gdy ten ciągnie w jedną stronę, picie alkoholu lub zażywanie narkotyków, lub wykonywanie brawurowych manewrów przy dużych prędkościach. Uruchomienie wyłącznika ściągacza linowego spowoduje niezwłoczne zatrzymanie silnika, ale łódź siłą bezwładności przepłynie jeszcze pewną odległość, zależnie od prędkości i ostrości zakrętu w momencie wyłączenia silnika. Łódź nie wykona jednak pełnego koła. Łódź płynąca siłą bezwładności może spowodować równie poważne obrażenia każdego znajdującego się na jej kursie, jak łódź z włączonym silnikiem. Zdecydowanie zalecane jest poinstruowanie pasażerów łodzi o właściwych procedurach uruchamiania i obsługi silnika na wypadek, gdyby musieli przejąć obsługę silnika w sytuacji awaryjnej (np. gdy sterujący zostanie przypadkowo wyrzucony z łodzi).! OSTRZEŻENIE Jeśli sterujący wypadnie z łodzi, natychmiastowe wyłączenie silnika znacznie zmniejszy ryzyko obrażeń lub śmierci w razie potrącenia przez łódź. Należy zawsze dobrze przyczepić obydwa końce wyłącznika ściągacza linowego. 20 pol

31 ! OSTRZEŻENIE Siła hamowania wywołana przez przypadkowe lub niezamierzone uruchomienie wyłącznika może spowodować poważne obrażenia lub śmierć. Sterujący łodzią nigdy nie powinien opuszczać stanowiska sterującego bez uprzedniego odłączenia wyłącznika ściągacza linowego. Możliwe jest również przypadkowe lub niezamierzone uruchomienie wyłącznika podczas normalnej pracy silnika. Może to wywołać następujące potencjalnie niebezpieczne zdarzenia (jedno, kilka lub wszystkie z nich): Pasażerowie mogą zostać wyrzuceni do przodu z powodu nagłego przerwania ruchu łodzi do przodu - jest to szczególnie niebezpieczne dla siedzących na przedzie łodzi, gdyż mogą zostać wyrzuceni przez dziób łodzi i uderzeni skrzynią biegów lub śrubą napędową. Utrata mocy i kontroli nad kierunkiem płynięcia na wzburzonym morzu, na wodzie z silnymi prądami lub przy silnym wietrze. Utrata kontroli przy dokowaniu. UTRZYMYWANIE WYŁĄCZNIKA ŚCIĄGACZA LINOWEGO ORAZ LINKI ŚCIĄGACZA W PRAWIDŁOWYM STANIE Przed każdym użyciem sprawdzić czy wyłącznik ściągacza linowego funkcjonuje prawidłowo. Uruchomić silnik, a następnie wyłączyć ciągnąc za linkę ściągacza. Jeśli nie nastąpi wyłączenie silnika, oddać wyłącznik do naprawy przed rozpoczęciem użytkowania łodzi. Przed każdym użyciem skontrolować wzrokowo linkę ściągacza, czy jest w dobrym stanie i czy nie ma na niej pęknięć, przecięć lub przetarć. Skontrolować, czy zatrzaski na końcach linki są w dobrym stanie. Wymienić uszkodzone lub zużyte linki ściągacza. Ochrona ludzi znajdujących się w wodzie PRZY ZWYKŁEJ PRĘDKOŚCI INFORMACJE OGÓLNE Osobie stojącej lub unoszącej się na wodzie bardzo trudno jest szybko uciec przed łodzią płynącą wprost na nią, nawet jeśli łódź porusza się z małą prędkością Płynąc przez obszar wodny, gdzie mogą znajdować się ludzie, należy zawsze zwolnić i zachować szczególną ostrożność. Zawsze, gdy łódź się porusza (dryfuje), a bieg silnika zewnętrznego jest jałowy, woda oddziaływuje na śrubę napędową, powodując jej obracanie się. W takiej sytuacji obroty śruby napędowej mogą spowodować poważne obrażenia. W NIERUCHOMEJ ŁODZI! OSTRZEŻENIE Obracająca się śruba napędowa, poruszająca się łódź lub jakiekolwiek twarde urządzenie przymocowane do łodzi może spowodować poważne obrażenia lub śmierć osób znajdujących się w wodzie. Jeśli ktokolwiek znajduje się w wodzie blisko łodzi, zawsze należy niezwłocznie wyłączyć silnik. pol 21

32 INFORMACJE OGÓLNE Przed zezwoleniem ludziom na pływanie lub przebywanie w wodzie w pobliżu łodzi, należy przełączyć silnik zewnętrzny na bieg jałowy i wyłączyć go. Emisja spalin UWAGA! GROŹBA ZATRUCIEM TLENKIEM WĘGLA Tlenek węgla (CO) jest śmiertelnie niebezpiecznym gazem obecnym w spalinach wydzielanych przez wszystkie silniki wewnętrznego spalania, łącznie z silnikami napędowymi łodzi oraz generatorami zasilającymi różne akcesoria znajdujące się na łodzi. CO jest gazem bezwonnym, bezbarwnym i bez smaku, lecz jeśli wyczuwalny jest zapach lub smak spalin silnika, oznacza to, że wdychany jest również CO. Do wczesnych objawów zatrucia tlenkiem węgla, które są bardzo podobne do objawów choroby morskiej i nietrzeźwości, należą ból głowy, zawroty głowy, senność i nudności.! OSTRZEŻENIE Wdychanie spalin może spowodować zatrucie tlenkiem węgla, a w rezultacie utratę przytomności, uszkodzenie mózgu lub śmierć. Należy unikać narażenia na działanie tlenku węgla. W czasie pracy silnika nie należy przebywać w pobliżu elementów układu wydechowego. W trakcie żeglugi lub postoju należy zapewnić dobrą wentylację łodzi. NIE PRZEBYWAĆ W POBLIŻU ELEMENTÓW UKŁADU WYDECHOWEGO Gazy spalinowe silnika zawierają szkodliwy tlenek węgla. Unikać obszarów ze skoncentrowanymi gazami spalinowymi silnika. W czasie pracy silników osoby pływające powinny znajdować się z dala od łodzi i nie siedzieć, leżeć lub stać na platformach do pływania lub drabinkach łodzi. W czasie żeglugi nie należy pozwalać pasażerom przebywać bezpośrednio za łodzią (na holowanych platformach, uprawiając surfing tekowy/body surfing). Takie niebezpieczne praktyki są związane nie tylko z narażeniem osób na duże stężenie spalin silnika, lecz również stwarzają zagrożenie obrażeniami od śruby napędowej łodzi. WŁAŚCIWA WENTYLACJA W celu pozbycia się spalin należy wentylować część łodzi przeznaczoną dla pasażerów, otwierać kurtyny boczne lub przednie luki. Przykład pożądanego przepływu powietrza przez łódź: pol

33 SŁABA WENTYLACJA Podczas żeglowania z wiatrem i/lub w pewnych warunkach wietrznych do stale osłoniętych lub osłoniętych brezentem kabin lub kokpitów przy niewystarczającej wentylacji może dostawać się tlenek węgla. Dlatego w łodzi należy zamontować jeden lub więcej detektorów tlenku węgla. Choć są to rzadkie przypadki, w bezwietrzne dni osoby pływające w pobliżu lub przebywające na otwartym pokładzie stojącej łodzi z włączonym silnikiem mogą zostać narażone na kontakt z tlenkiem węgla w niebezpiecznym stężeniu. 1. Przykłady słabej wentylacji, gdy łódź stoi: INFORMACJE OGÓLNE a b a - b - Pracujący silnik łodzi przycumowanej w zamkniętej przestrzeni Cumowanie w pobliżu innej łodzi z pracującym silnikiem 2. Przykłady słabej wentylacji w czasie żeglugi: a b a - b - Pływanie przy zbyt dużym kącie przegłębienia dziobu łodzi. Pływanie łodzią z zamkniętymi lukami przednimi (efekt kombi). Komunikat o bezpieczeństwie pasażerów - łodzie pontonowe i łodzie pokładowe Zawsze, gdy łódź jest w ruchu, należy obserwować, gdzie znajdują się pasażerowie. Nie wolno pozwalać na to, aby pasażerowie stali lub używali siedzeń innych niż przeznaczone do płynięcia przy prędkości większej niż na biegu jałowym. Nagłe wyhamowanie łodzi, np. w wyniku zanurzenia w dużą falę lub kilwater lub gwałtownego ujęcia gazu, a także nagła zmiana kierunku łodzi może doprowadzić do wyrzucenia pasażerów przez przód łodzi. Człowiek, który wypadł przez przód łodzi między dwa pływaki może zostać potrącony przez silnik zaburtowy. ŁODZIE Z OTWARTYM PRZODEM POKŁADU Nie wolno przebywać na pokładzie na zewnątrz barierki, gdy łódź jest w ruchu. Wszyscy pasażerowie powinni się znajdować za przednią barierką lub osłoną. pol 23

34 INFORMACJE OGÓLNE Osoby na pokładzie przednim mogą być łatwo wyrzucone za burtę; zwisające nogi osób siedzących na przedzie łodzi mogą być wciągnięte do wody przez falę ! OSTRZEŻENIE Siedzenie lub stanie w miejscu nie przeznaczonym dla pasażerów przy prędkościach większych niż prędkość minimalna może prowadzić do poważnych obrażeń lub śmierci. Nie należy zbliżać się do przedniej krawędzi pokładu lub podniesionych platform i pozostać na siedzeniu, gdy łódź jest w ruchu. ŁODZIE Z MONTOWANYMI Z PRZODU, PODWYŻSZONYMI SIEDZISKAMI WĘDKARSKIMI Nie należy korzystać z podwyższonych siedzisk do łowienia, gdy łódź porusza się z prędkością większą niż na biegu jałowym lub prędkości typowej dla połowów. Przy większych prędkościach należy siedzieć tylko na siedzeniach przeznaczonych do podróżowania. Każde nagłe i nieoczekiwane zredukowanie prędkości łodzi może spowodować wypadnięcie pasażera siedzącego na podwyższeniu pol

35 Skoki przez fale i kilwater INFORMACJE OGÓLNE Pływanie łodziami rekreacyjnymi przez fale i kilwater jest naturalną czynnością w sporcie motorowodnym. Ale gdy dzieje się to przy dużej prędkości tak, że kadłub łodzi częściowo lub całkowicie wynurza się z wody, pojawia się pewne niebezpieczeństwo, zwłaszcza w momencie zanurzenia łodzi w wodzie Głównym zagrożeniem jest zmiana kierunku łodzi w trakcie skoku". Wtedy przy opadnięciu na powierzchnię wody łódź może gwałtownie skręcić i obrać nowy kierunek. Taka gwałtowna zmiana kierunku może spowodować wypadnięcie pasażerów z siedzeń lub z łodzi.! OSTRZEŻENIE Skakanie przez fale lub kilwater może spowodować poważne obrażenia lub śmierć na skutek wyrzucenia z łodzi. Jeśli jest to możliwe, należy unikać skoków przez fale i kilwater. Skok łodzi przez falę lub kilwater może pociągnąć za sobą inne, rzadziej spotykane zagrożenie. Jeżeli podczas skoku dziób łodzi przechyli się wystarczająco do dołu, spadając może zanurzyć się na chwilę pod wodą. Spowoduje to niemal natychmiastowe zatrzymanie łodzi, a w rezultacie wyrzucenie pasażerów do przodu. Łódź może też gwałtownie zmienić kierunek. Zderzenia z obiektami pod wodą Kierując łodzią na płytkich wodach lub tam, gdzie istnieje podejrzenie, że pod wodą występują przeszkody, które mogłyby uderzyć w silnik zaburtowy lub spód łodzi, należy zredukować prędkość i płynąć ostrożnie. Najlepszym sposobem na zminimalizowanie obrażeń u ludzi lub uszkodzeń łodzi na skutek uderzenia w unoszące się na wodzie obiekty lub przeszkody znajdujące się pod wodą jest kontrolowanie prędkości łodzi. W takich sytuacjach prędkość łodzi należy zredukować do minimalnej prędkości ślizgowej wynoszącej od 24 do 40 km/h (15 do 25 mil/h) Uderzenie obiektu podwodnego lub unoszącego się na powierzchni wody może spowodować niemożliwe do przewidzenia sytuacje niebezpieczne. Niektóre z tych sytuacji mogą mieć następujące skutki: Część silnika zaburtowego lub cały silnik może się oderwać i wbić w łódź. pol 25

36 Łódź może gwałtownie skręcić. Taka gwałtowna zmiana kierunku może spowodować wypadnięcie pasażerów z siedzeń lub z łodzi. Gwałtowne zmniejszenie prędkości. Spowoduje ono wyrzucenie pasażerów do przodu lub nawet za burtę. Uszkodzenie silnika i/lub łodzi na skutek uderzenia. Należy pamiętać, że najlepszym sposobem na zminimalizowanie obrażeń u ludzi lub uszkodzeń łodzi na skutek uderzenia jest kontrolowanie prędkości łodzi. W rejonach, w których występują przeszkody podwodne, należy utrzymywać minimalną prędkość ślizgową. Gdy łódź uderzy w obiekt podwodny, należy jak najszybciej wyłączyć silnik i sprawdzić, czy jego elementy nie zostały uszkodzone lub nie obluzowały się. Jeżeli doszło do uszkodzenia lub istnieje podejrzenie uszkodzenia silnika zaburtowego, należy go dostarczyć do autoryzowanego dealera celem dokonania dokładnego przeglądu i niezbędnych napraw. Należy również dokonać przeglądu łodzi i sprawdzić, czy nie ma pęknięć kadłuba lub pawęży, i czy nigdzie nie przecieka woda. Używanie uszkodzonego silnika zaburtowego może spowodować dalsze uszkodzenia innych jego części lub może utrudnić sterowanie łodzią. Jeżeli konieczne jest kontynuowanie pływania, należy znacznie zmniejszyć prędkość.! OSTRZEŻENIE Eksploatacja silnika lub łodzi uszkodzonej na skutek zderzenia grozi zniszczeniem łodzi, poważnymi obrażeniami lub śmiercią. Jeżeli łódź doświadczy jakiegokolwiek uderzenia, autoryzowany dystrybutor Mercury Marine powinien zbadać i naprawić łódź lub zespół napędowy. Wybór akcesoriów do silnika zaburtowego Specjalnie dla potrzeb tego silnika zewnętrznego zaprojektowano i przetestowano oryginalne akcesoria Mercury Precision lub Quicksilver Accessories. Akcesoria te można nabyć u dealerów Mercury Marine. WAŻNE: Przed montażem akcesoriów należy się skonsultować z dealerem. Nieprawidłowe stosowaniu akcesoriów lub wykorzystanie niezatwierdzonych akcesoriów może spowodować uszkodzenie produktu. Niektóre akcesoria nie produkowane lub nie sprzedawane przez Mercury Marine nie zostały zaprojektowane w sposób zapewniający bezpieczne ich używanie z silnikiem zewnętrznym lub systemem obsługi silnika zewnętrznego. W przypadku wszystkich akcesoriów należy zapoznać z instrukcją montażu, obsługi i konserwacji tych akcesoriów. Zob. Instalacja silnika zaburtowego - akcesoria zamontowane na wsporniku zaciskowym pawęży aby uzyskać ważne informacje na temat mocowania akcesoriów do wspornika zaciskowego pawęży. Zalecenia dotyczące bezpiecznego pływania łodzią Aby bezpiecznie korzystać z dróg wodnych, należy zapoznać się z wszystkimi miejscowymi, krajowymi i innymi właściwymi przepisami i ograniczeniami dotyczącymi żeglugi, a także wziąć pod uwagę następujące wskazówki. Należy znać przepisy prawa wodnego i je przestrzegać. Zalecane jest, aby wszyscy sterujący łodzią ukończyli szkolenie BHP z zakresu pływania łodzią. W Stanach Zjednoczonych kursy prowadzone są przez: Służbę Pomocniczą Straży Wybrzeża USA, Power Squadron, Czerwony Krzyż i urząd nadzorujący żeglugę w danym stanie lub regionie. Aby uzyskać dodatkowe informacje w Stanach Zjednoczonych, prosimy zadzwonić do Boat U.S. Foundation BOAT (2628). Należy wykonywać kontrole w zakresie bezpieczeństwa i przeprowadzać wymaganą konserwację. Systematycznie wykonywać czynności określone harmonogramem i wykonywać wszelkie naprawy w sposób prawidłowy. Przeprowadzać kontrolę pokładowego sprzętu bezpieczeństwa. Oto kilka sugestii odnośnie typów wyposażenia bezpieczeństwa, które należy zabrać w rejs: Atestowane gaśnice INFORMACJE OGÓLNE 26 pol

37 Urządzenia sygnalizacyjne: latarka, rakiety lub flary, flaga i gwizdek lub sygnalizator dźwiękowy Narzędzia konieczne dla drobnych napraw Kotwica oraz dodatkowa lina kotwiczna Ręczna pompa zęzowa oraz dodatkowe korki spustowe. Woda do picia Radio Wiosło łopatkowe lub zwykłe Zapasowa śruba napędowa, piasty oporowe i odpowiedni klucz Zestaw pierwszej pomocy oraz instrukcje Pojemniki wodoodporne Zapasowe wyposażenie sterowania, baterie, żarówki i bezpieczniki Kompas i mapa lub mapa morska regionu Osobisty sprzęt unoszący na wodzie (1 zestaw na każdą osobę znajdującą się na łodzi) Obserwować oznaki zmiany pogody i unikać pływania przy złej pogodzie i niespokojnym morzu. Należy powiadomić kogoś o kierunku wyprawy i szacowanym czasie powrotu. Wsiadanie pasażerów. Silnik łodzi należy zatrzymać, gdy wsiadają lub wysiadają z niej pasażerowie lub gdy znajdują się oni w tylnej części (w pobliżu rufy) łodzi. Przełączenie silnika na bieg jałowy nie jest wystarczające. Należy stosować kamizelki i koła ratunkowe. Federalne prawo wymaga, aby była to zatwierdzona przez Straż Ochrony Wybrzeża USA kamizelka ratunkowa (osobisty sprzęt unoszący na wodzie), właściwe dopasowana i łatwo dostępna dla każdej osoby na pokładzie, łącznie z poduszką lub kołem ratunkowym. Zalecamy, aby każda osoba w trakcie przebywania na łodzi przez cały czas nosiła kamizelkę ratunkową. Należy przeszkolić inną osobę w zakresie sterowania łodzią. Co najmniej jedną osobę spośród pasażerów należy przeszkolić w zakresie podstaw uruchamiania i obsługi silnika oraz sterowania łodzią, na wypadek gdyby sterujący utracił zdolność kierowania łodzią lub wypadł za burtę. Nie przeciążać łodzi. INFORMACJE OGÓLNE Dla większości łodzi wyznaczono i podano w ateście maksymalne obciążenie (ładowność)(informacje zawiera znajdująca się na łodzi plakietka z danymi dotyczącymi ładowności). Zapoznać się z ograniczeniami dotyczącymi obsługi i ładowności łodzi. Dowiedzieć się, czy łódź będzie unosić się na wodzie, jeśli jest pełna wody. Jeżeli masz wątpliwości, skontaktuj się z autoryzowanym dealerem Mercury Marine lub producentem łodzi. Sprawdzić, czy wszyscy pasażerowie są prawidłowo rozmieszczeni. Nie należy pozwalać na siadanie lub stawanie na żadnej z części łodzi, która nie jest do tego przeznaczona. Obejmuje to tylne powierzchnie siedzeń, górne krawędzi nadburcia, dziób, pomosty, podniesione siedzenia do łowienia ryb i wszelkie obrotowe siedzenia do łowienia ryb. Pasażerom nie wolno siedzieć ani podróżować w żadnym miejscu, w którym nagłe nieoczekiwanie przyspieszenie, nagłe zatrzymanie, nieoczekiwana utrata panowania nad łodzią lub nagły ruch łodzi mógłby spowodować wyrzucenie kogoś za burtę lub do łodzi. Przed wyruszeniem sprawdzić, czy wszyscy pasażerowie zajęli swoje miejsca. Nigdy nie obsługiwać łodzi pod wpływem alkoholu lub środków odurzających. Jest to prawnie zabronione. Alkohol, leki lub narkotyki obniżają zdolność właściwej oceny sytuacji i szybkiego reagowania. pol 27

38 INFORMACJE OGÓLNE Zapoznać się z obszarem akwenu wodnego i unikać miejsc niebezpiecznych. Należy zachować ostrożność. Sterujący łodzią odpowiada prawnie za prowadzenie stałej obserwacji wzrokowej i nasłuchu. Sterujący musi mieć niezakłóconą niczym widoczność, szczególnie w kierunku do przodu. Pasażerowie, ładunek lub siedzenia do połowów nie mogą zasłaniać sterującemu pola widzenia, gdy łódź płynie z prędkością wyższą, niż na wolnych obrotach lub prędkością ślizgową. Obserwować innych, wodę i kilwater. Nigdy nie prowadzić łodzi bezpośrednio za narciarzem wodnym. Łódź poruszająca się z prędkością 40 km/h (25 mil na godzinę) wyprzedzi narciarza wodnego, który upadł do wody 61 m (200 stóp) przed łodzią w czasie 5 sekund. Należy uważać na osoby przewrócone na nartach wodnych. Gdy łodzi używa się do holowania narciarza wodnego lub podobnego sportu, w sytuacji gdy narciarz przewróci się, wracając po niego należy tak ustawić łódź, by narciarz znajdował się po stronie sterującego łodzią. Sterujący powinien cały czas obserwować osobę w wodzie; nie wolno podpływać tyłem do osób na nartach wodnych ani żadnych innych osób znajdujących się w wodzie. Należy zgłaszać wszelkie wypadki. Jeżeli łódź uczestniczyła w wypadku, sterujący jest prawnie zobowiązany do złożenia raportu z wypadku w odpowiedniej jednostce nadzorującej żeglugę. Wypadek z udziałem łodzi należy zgłosić, jeżeli 1) są ofiary śmiertelne lub mogą być ofiary śmiertelne, 2) obrażenia osób wymagają pomocy medycznej wykraczającej poza pierwszą pomoc, 3) uszkodzone zostały łodzie lub inne obiekty, a wartość szkód przekracza 500 dolarów lub 4) nastąpiło całkowite zniszczenie łodzi. O pomoc należy zwrócić się do pracowników miejscowego posterunku. Zapisanie numeru seryjnego Ważne jest, aby zapisać i zachować numer seryjny. Numer seryjny znajduje się na silniku zaburtowym (patrz ilustracja). a XXXXXXXXX XXXXX XXXX b c a - b - c - Numer modelu Numer seryjny Rok produkcji Dane techniczne Modele 400R Moc w KM 400 Kilowaty 298 Zakres obr./min przy całkowicie otwartej przepustnicy pol

39 INFORMACJE OGÓLNE Modele Obroty jałowe na biegu jałowym R 600 obr./min Liczba cylindrów 6 Objętość skokowa cylindra Średnica cylindra Skok Świeca zapłonowa Odstęp świecy zapłonowej Rozmiar nakrętki sześciokątnej świecy zapłonowej 2598 cm sześc. (158,5 cid) 82 mm (3,23 cala) 82 mm (3,23 cala) NGK ILFR6G-E 0,8 mm (0,0315 cala) 16 mm Przełożenie 1,75:1 Zalecana benzyna Zalecany olej Ilość oleju w skrzyni biegów Ilość oleju w silniku z wymianą filtru oleju Rodzaj akumulatora rozruchowego Typ akumulatora rozruchowego USA (SAE) Międzynarodowy (EN) typ akumulatora rozruchowego Patrz Paliwo i olej Patrz Paliwo i olej 510 ml (17,2 uncji) 7,0 litrów (7,4 kwarty am.) Akumulator 12 V AGM (Absorbed Glass Mat) 800 min. Marine Cranking Amps (MCA) z min. pojemnością rezerwową RC25 wartości znamionowej 135 minut 975 min. Cold Cranking Amps (CCA) z min. 65 amperogodz. (Ah) 1. Przy całkowicie rozgrzanym silniku. pol 29

40 INFORMACJE OGÓLNE Identyfikacja komponentów 400R (przekładnia Sport Master) a a - b - c - Pokrywa górna Pokrywa tylna Przewód układu wydechowego k d - e - Szczeliny dolnej pokrywy Płyta antywentylacyjna f - Wał napędowy b g - h - Otwory wlotowe niskiej wody Płyty prowadzące trymowania j c i - j - k - Podwyższenie Otwór do płukania silnika Pomocniczy przełącznik odchylania i d h e f g pol

41 INFORMACJE OGÓLNE Identyfikacja komponentów 400R (przekładnia Heavy Duty) a a - b - Pokrywa górna Pokrywa tylna l c - d - e - Przewód układu wydechowego Szczeliny dolnej pokrywy Płyta antywentylacyjna k b c f - g - h - i - j - k - Wał napędowy Otwory wlotowe niskiej wody Otwory wlotowe wody Płyty prowadzące trymowania Podwyższenie Otwór do płukania silnika l - Pomocniczy przełącznik odchylania j d i e h f g Wybór śruby napędowej Śruba silnika zaburtowego to jeden z najważniejszych elementów układu napędowego. Zły wybór śruby napędowej może znacząco negatywnie wpływać na zachowanie łodzi i może prowadzić do uszkodzenia silnika zaburtowego. Podczas wyboru śruby można skorzystać z pełnego asortymentu śrub z aluminium i stali nierdzewnej oferowanego przez Mercury Marine specjalnie zaprojektowanych dla tego silnika zaburtowego Aby zapoznać się z pełną ofertą produktów i wyszukać śrubę najlepiej dopasowaną do sposobu użytkowania, proszę wejść na stronę lub skontaktować się z najbliższym dealerem Mercury. WYBÓR POPRAWNEJ ŚRUBY W wyborze odpowiedniej śruby napędowej ważne jest zastosowanie dokładnego obrotomierza mierzącego prędkość obrotową silnika. Należy dobrać śrubę napędową do zastosowania w łodzi pozwalającą silnikowi pracować w podanym zakresie najwyższych obrotów. Podczas korzystania z łodzi z szybkością "cała naprzód" (całkowite otwarcie przepustnicy) w normalnych warunkach obciążenia, prędkość obrotowa silnika powinna mieścić się w górnej połowie zalecanego maksymalnego zakresu obrotów silnika. Zob. Dane techniczne. Jeśli obroty silnika przekraczają ten zakres, należy wybrać śrubę napędową o większym skoku skrzydeł w celu zmniejszenia prędkości obrotowej silnika. Jeśli obroty silnika znajdują się poniżej zalecanego zakresu, należy wybrać śrubę napędową o mniejszym skoku skrzydeł w celu zwiększenia prędkości obrotowej silnika. WAŻNE: Aby zapewnić odpowiednie dopasowanie, firma Mercury Marine zaleca stosowanie śrub napędowych i osprzętu do montażu marki Mercury lub Quicksilver. pol 31

42 INFORMACJE OGÓLNE Śruby napędowe określa się przy pomocy następujących parametrów: średnica, skok skrzydeł, liczba skrzydeł oraz materiał. Średnica i skok są wytłoczone (wytopione) z boku lub na końcu piasty śruby napędowej. Pierwsza liczba oznacza średnicę śruby, a druga liczba oznacza jej skok. Na przykład, 14x19 oznacza śrubę napędową o średnicy 14 cali i skoku 19 cali. a b a - b - Średnica Skok - ruch podczas jednego obrotu. Poniżej przedstawiamy podstawowe informacje na temat śrub napędowych, pozwalające wybrać poprawną śrubę dla odpowiedniego zastosowania łodzi. Średnica - Średnica to odległość w poprzek wyobrażonego koła kreślonego przez śrubę podczas jej obrotów. Poprawną średnica dla każdej śruby określa konstrukcja napędu zaburtowego. Jednakże, jeśli dla tej samej wartości skoku dostępne jest więcej średnic niż jedna, należy używać śrub o większej średnicy dla ciężkich zastosowań, a śrub o mniejszej średnicy do lżejszych zastosowań. Skok - Skok to teoretyczna odległość w calach, o jaką śruba przemieszcza się do przodu podczas jednego obrotu. Skok można przyrównać do biegów w samochodzie. Im niższy bieg, tym szybciej samochód przyspiesza, ale osiągnie niższą prędkość maksymalną. Podobnie, śruba o mniejszym skoku szybciej przyspieszy, ale jej prędkość maksymalna będzie ograniczona. Im większy skok śruby, tym szybciej zwykle będzie mogła płynąć łódź, chociaż zwykle zmniejsza to przyspieszenie. Określanie odpowiedniego skoku - Najpierw należy sprawdzić prędkość obrotową silnika po pełnym otwarciu przepustnicy w warunkach normalnego obciążenia. Jeśli prędkość obrotowa przy całkowicie otwartej przepustnicy mieście się w zalecanym zakresie, należy wybrać zamienną lub nową śrubę o takim samym skoku, jak aktualnie zamontowana. Zwiększenie skoku o 1 cal powoduje zmniejszenie prędkości obrotowej przy pełnym otwarciu przepustnicy o 150 do 200 obr./min. Zmniejszenie skoku o 1 cal powoduje zwiększenie prędkości obrotowej przy pełnym otwarciu przepustnicy o 150 do 200 obr./min. Zmiana z trójskrzydłowej śruby na śrubę czteroskrzydłową zwykle zmniejsza prędkość obrotową przy pełnym otwarciu przepustnicy o 50 do 100 obr./min. WAŻNE: Unikać uszkodzenia silnika. Nigdy nie należy używać śruby napędowej pozwalającej silnikowi na przekraczanie zalecanego zakresu prędkości obrotowej przy pełnym otwarciu przepustnicy w warunkach normalnego obciążenia. 32 pol

43 INFORMACJE OGÓLNE MATERIAŁ, Z JAKIEGO WYKONANO ŚRUBĘ NAPĘDOWĄ Większość śrub napędowych wytwarzanych przez firmę Mercury Marine wykonana jest z aluminium lub stali nierdzewnej. Aluminium jest odpowiednie do zastosowań ogólnych, a śruby aluminiowe stanową standardowe wyposażenie wielu nowych łodzi. Stal nierdzewna jest ponad pięciokrotnie trwalsza od aluminium i zwykle zapewnia zwiększenie przyspieszenia i prędkości maksymalnej dzięki lepszej sprawności projektowej. Ponadto dostępny jest szerszy wybór rozmiarów i stylów śrub ze stali nierdzewnej, co pozwala na osiągnięcie maksymalnych osiągów przez łódź. ŚRUBY TRÓJSKRZYDŁOWE KONTRA ŚRUBY CZTEROSKRZYDŁOWE Choć obie wersje są dostępne w wielu rozmiarach i mogą być wykonane z aluminium i ze stali nierdzewnej, śruby trójskrzydłowe i czteroskrzydłowe mają różną charakterystykę pracy. Ogólnie rzecz biorąc, śruby trójskrzydłowe oferują dobre ogólne osiągi i wyższą prędkość maksymalną w porównaniu z śrubami czteroskrzydłowymi. Jednakże, śruby czteroskrzydłowe zwykle szybciej przechodzą w ślizg i są sprawniejsze przy prędkościach podróżnych. pol 33

44 TRANSPORT Przewożenie łodzi/silnika zaburtowego na przyczepie Podczas transportowania łodzi na przyczepie silnik zaburtowy powinien być umieszczony i podparty w jeden z następujących sposobów: 1. Jeśli przyczepa łodzi zapewnia wystarczający prześwit pod pojazdem, silnik zaburtowy można odchylić w dół do pionowej pozycji roboczej bez konieczności dodatkowego podpierania go Jeżeli wymagany jest dodatkowy prześwit pod pojazdem, silnik należy unieść do góry i podeprzeć za pomocą pręta podporowego (pozycja do przewozu na przyczepie) i specjalnego mechanizmu podnośnikowego przyczepy (należy do akcesoriów). Zob. Ustawienia i urządzenia kontrolne mechaniczne trymowanie i odchylanie pol

45 TRANSPORT 3. Aby uzyskać maksymalny prześwit pod pojazdem, silnik należy unieść do pozycji całkowicie odchylonej i podeprzeć za pomocą wspornika podporowego do silników zaburtowych lub specjalnego mechanizmu podnośnikowego przyczepy (należy do akcesoriów) W przypadku jazdy po przejazdach kolejowych, drogach dojazdowych i podskakiwania przyczepy na nierównościach konieczny jest większy prześwit pod przyczepą. W celu uzyskania szczegółowych zaleceń należy zwrócić się do lokalnego dealera. WAŻNE: Nie należy liczyć na to, że system wspomagania trymowania/odchylania zapewni właściwy prześwit pod przyczepą. System wspomagania trymowania/odchylania nie jest przeznaczony do podtrzymywania silnika podczas przewożenia go na przyczepie. pol 35

46 Zalecenia dotyczące paliwa WAŻNE: Zastosowanie niewłaściwej benzyny może spowodować uszkodzenie silnika. Uszkodzenie silnika spowodowane zastosowaniem niewłaściwej benzyny traktowane jest jako niewłaściwe użycie silnika i spowodowane tym uszkodzenia nie będą objęte ograniczoną gwarancją. Silniki Mercury Marine będą działać poprawnie przy zastosowaniu głównych marek benzyn bezołowiowych, spełniających poniższe wymagania: MODELE 350, 350 PRO, 400R USA i Kanada - W celu uzyskania najlepszych osiągów wymagane jest stosowanie benzyny o liczbie oktanowej 91 (R+M)/2. Stosowanie benzyny o minimalnej liczbie oktanowej 89 (R+M)/2 jest dopuszczalne, lecz może spowodować obniżenie osiągów. Nie stosować benzyny ołowiowej. Poza USA i Kanadą - W celu uzyskania najlepszych osiągów wymagane jest stosowanie benzyny o liczbie oktanowej 95 RON. Stosowanie benzyny o minimalnej liczbie oktanowej 93 RON jest dopuszczalne, lecz może spowodować obniżenie osiągów. Jeśli brak jest benzyny bezołowiowej, stosować główne marki benzyny z ołowiem. MODELE 250 PRO, 300 PRO, 300 USA i Kanada - W celu uzyskania najlepszych osiągów wymagane jest stosowanie benzyny o liczbie oktanowej 92 (R+M)/2. Stosowanie benzyny o minimalnej liczbie oktanowej 87 (R+M)/2 jest dopuszczalne, lecz może spowodować obniżenie osiągów. Nie stosować benzyny ołowiowej. Poza USA i Kanada - W celu uzyskania najlepszych osiągów wymagane jest stosowanie benzyny o liczbie oktanowej 95 RON. Stosowanie benzyny o minimalnej liczbie oktanowej 91 RON jest dopuszczalne, lecz może spowodować obniżenie osiągów. Jeśli brak jest benzyny bezołowiowej, stosować główne marki benzyny z ołowiem. MODELE 200 PRO, 225 I 250 PALIWO I OLEJ USA i Kanada - Minimalna liczba oktanowa 87 (R+M)/2. Dopuszczalne jest również stosowanie benzyny Premium. Nie stosować benzyny ołowiowej. Poza USA i Kanadą - Minimalna liczba oktanowa 91 RON. Dopuszczalne jest również stosowanie benzyny Premium. Jeśli brak jest benzyny bezołowiowej, stosować główne marki benzyny z ołowiem. ZASTOSOWANIE BENZYN O ZMIENIONEJ FORMULE (NATLENIANYCH) (TYLKO USA) Benzyna tego typu wymagana jest w pewnych regionach USA. Dwa rodzaje utleniaczy wykorzystywane w tego typu paliwach to alkohol (etanol) lub eter (MTBE lub ETBE). Jeśli na danym obszarze utleniaczem stosowanym w benzynie jest etanol, patrz: Benzyny zawierające alkohol. Takie benzyny o zmienionej formule są dopuszczone do zastosowania w silnikach Mercury Marine. BENZYNY ZAWIERAJĄCE ALKOHOL WAŻNE: Nie używać paliw zawierających więcej niż 10% alkoholu. Paliw E15 i E85 nie należy stosować w tym silniku. Jeśli benzyna sprzedawana w danym regionie zawiera metanol (alkohol metylowy) albo etanol (alkohol etylowy), należy mieć świadomość pewnych negatywnych zjawisk, które mogą wystąpić. Zjawiska te są groźniejsze w przypadku metanolu. Zwiększanie udziału alkoholu w paliwie może również pogarszać te negatywne zjawiska. Niektóre z tych problemów są spowodowane tym, że alkohol znajdujący się w benzynie może pochłaniać wilgoć z powietrza, co prowadzi do powstania mieszaniny wody i alkoholu, która oddziela się od benzyny w zbiorniku paliwa. Elementy układu paliwowego w silnikach Mercury Marine są odporne na działanie alkoholu w ilości do 10% w benzynie. Nie wiemy, jaką procentową zawartość alkoholu w paliwie może wytrzymać układ paliwowy łodzi. Aby uzyskać dokładne zalecenia na temat części układu paliwowego (baków, przewodów i łączników), należy skontaktować się z producentem łodzi. Należy mieć świadomość tego, że benzyny zawierające alkohol mogą spowodować nasilenie poniższych zjawisk: 36 pol

47 PALIWO I OLEJ Korozja części metalowych Zużycie części gumowych i z tworzywa sztucznego Przenikanie paliwa przez przewody gumowe. Trudności podczas uruchamiania i eksploatacji.! OSTRZEŻENIE Wyciek paliwa stwarza zagrożenie pożarem lub wybuchem, co może być przyczyną poważnych obrażeń lub śmierci. Systematycznie należy sprawdzać, czy podzespoły układu paliwowego są szczelne, czy nie są zmiękczone, stwardniałe, spęczniałe lub nie wykazują śladów korozji, szczególnie po okresie przechowywania. Każdy objaw wycieku lub uszkodzenia wymaga wymiany części przed dalszą eksploatacją silnika. Ze względu na możliwe negatywne działanie alkoholu w benzynie, zalecane jest stosowanie, wszędzie tam gdzie to możliwe, jedynie benzyny nie zawierającej alkoholu. Jeśli dostępna jest tylko benzyna zawierająca alkohol lub jeśli nie ma informacji o zawartości alkoholu, wymagane jest zwiększenie częstotliwości kontroli pod katem wycieków lub zjawisk nietypowych. WAŻNE: W przypadku eksploatowania silnika Mercury Marine z benzyną zawierającą alkohol należy unikać przechowywania benzyny w zbiorniku paliwa przez dłuższe okresy czasu. Długie okresy przechowywania, typowe dla łodzi, stwarzają wyjątkowe problemy. W samochodach benzyny zawierające alkohol są zwykle zużywane, nim zaabsorbują dostateczną ilość wilgoci, która mogłaby wywołać problemy; łodzie natomiast często pozostają nieużywane wystarczająco długo, aby fazy paliwa rozdzieliły się. Dodatkowo w czasie magazynowania może dochodzić do korozji wewnętrznej, jeśli alkohol zmyje ochronny film olejowy z wewnętrznych części. Dodatki do oleju Aby zminimalizować zjawisko gromadzenia się osadów w silniku, podczas tankowania w trakcie sezonu należy dodać dodatku do paliwa Quickleen Engine and Fuel System Cleaner firmy Mercury lub Quicksilver. Dodatek należy stosować zgodnie z instrukcjami podanymi na pojemniku. Wymaganie dotyczące przewodu paliwowego o niskim stopniu przesiąkania Wymagane dla silników zaburtowych na sprzedaż, sprzedanych lub oferowanych w sprzedaży na terenie USA. Agencja Ochrony Środowiska (EPA) wymaga, aby każdy silnik zaburtowy wyprodukowany po 1 stycznia 2009 r. był wyposażony w główny przewód paliwowy o niskim stopniu przesiąkania, łączący zbiornik paliwa z silnikiem zaburtowym. Przewód o niskim stopniu przesiąkania USCG typ B1-15 lub typ A1-15, zgodnie z definicją nieprzekraczający 15/gm²/24 godz. z paliwem CE 10 przy temp. 23, zgodnie z SAE J 1527 przewód paliwowy do zastosowania w łodziach. Zawór dozujący paliwo Niektóre układy paliwowe łodzi zawierają zawór dozujący paliwo między zbiornikiem paliwa a silnikiem, a niektóre nie. Silnik może pracować z zaworem dozującym paliwo lub bez. pol 37

48 PALIWO I OLEJ Zawór dozujący paliwo jest wyposażony w ręczne zwolnienie. Ręczne zwolnienie może zostać użyte (wepchnięte), by otworzyć (ominąć) zawór w przypadku zablokowania paliwa w zaworze. a b a - b - c - Zawór dozujący paliwo zamontowany w przewodzie paliwa pomiędzy zbiornikiem paliwa a pompką paliwa Ręczne zwolnienie Otwory wentylacyjne/odprowadzające wodę c Zalecenia dotyczące oleju silnikowego Olej Mercury Racing 25W-50 NMMA certified FC-W Marine Synthetic Blend Marine Engine Oil to preferowany wybór dla ogólnego zastosowania we wszystkich temperaturach dla wszystkich silników Verado 400R Zamiast preferowanego oleju stosować można następujące oleje (w kolejności preferencji): Olej Mercury 25W-40 NMMA certified FC-W Catalyst Compatible Synthetic Blend Marine Engine Oil Olej Mercury 25W40 Mineral Catalyst Compatible FC-W Sprawdzanie i uzupełnianie oleju silnikowego WAŻNE: Nie przepełniać. Odchylić silnik zaburtowy na zewnątrz/w górę poza położenia pionowe i pozostawić w tej pozycji na około jedną minutę, aby olej spłynął z powrotem do miski olejowej. Podczas sprawdzania poziomu oleju silnik musi być ustawiony pionowo (tj. w położeniu nieodchylonym). W celu uzyskania dokładnego odczytu poziom oleju należy sprawdzać tylko, gdy silnik jest zimny lub nie pracował co najmniej przez ostatnią godzinę. 1. Przed uruchomieniem (zimnego silnika) odchylić silnik na zewnątrz/w górę poza pozycję pionową, aby olej spłynął z powrotem do miski olejowej. Pozostawić silnik w pozycji odchylonej na około jedną minutę. 2. Odchylić silnik zaburtowy do pionowej pozycji roboczej. 3. Zdjąć pokrywę górną. Zob. Konserwacja Zdejmowanie i montaż górnej pokrywy. 4. Wyciągnąć pręt wskaźnika. Koniec wskaźnika należy wytrzeć czystą szmatką lub ręcznikiem i włożyć go z powrotem do końca. 5. Wyciągnąć ponownie wskaźnik i sprawdzić poziom oleju. Poziom oleju powinien znajdować się w zakresie roboczym (obszar zakreskowany). 38 pol

49 PALIWO I OLEJ WAŻNE: Nie należy nalewać oleju powyżej górnej granicy zakresu roboczego (obszar zakreskowany). Poziom oleju jest prawidłowy, o ile znajduje się on w zakresie roboczym (obszar zakreskowany). a a - Zakres roboczy poziomu oleju 6. Jeśli poziom oleju znajduje się poniżej zakresu roboczego (obszar zakreskowany), należy zdjąć korek wlewu oleju i dodać około 500 ml (16 oz) of podanego oleju silnikowego Odchylić silnik zaburtowy na zewnątrz/w górę poza położenie pionowe i pozostawić w tej pozycji, aby olej spłynął z powrotem do miski olejowej. Pozostawić silnik w pozycji odchylonej na około jedną minutę. 8. Odchylić silnik zaburtowy do pionowej pozycji roboczej i sprawdzić poziom na bagnetowym wskaźniku. 9. Powtórzyć proces, dopóki poziom oleju nie znajdzie się w zakresie roboczym (obszar zakreskowany). Nie należy nalewać oleju powyżej górnej granicy zakresu roboczego (obszar zakreskowany). WAŻNE: Należy sprawdzić, czy olej nie jest zanieczyszczony. Olej zanieczyszczony wodą ma mleczny kolor, olej zanieczyszczony paliwem wydziela silny zapach paliwa. Jeśli zauważone zostanie zanieczyszczenie oleju, silnik należy przekazać do przeglądu. 10. Wepchnąć pręt wskaźnika do końca. 11. Ponownie założyć korek wlewu oleju i dokręcić ręcznie. 12. Ponownie założyć pokrywę górną. pol 39

50 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA Elementy sterujące do montażu na panelu i ich obsługa 1. Poruszanie manetką umożliwia sterowanie zmianą biegów i przepustnicą. Należy popchnąć manetkę do przodu z położenia neutralnego do pierwszej pozycji ustalonej, aby ruszyć do przodu. Dalsze przesuwanie manetki do przodu powoduje zwiększanie prędkości. Przesunięcie manetki do tyłu z położenia neutralnego do pierwszej pozycji ustalonej powoduje ruszenie do tyłu. Dalej pchać do tyłu, aby zwiększyć prędkość. N F R Blokada zmiany biegów aby włączyć bieg, należy nacisnąć blokadę zmiany biegów. Blokada zmiany biegów musi być naciśnięta podczas przestawiania manetki z pozycji jałowej Przełącznik trymowania (jeśli należy do wyposażenia) naciśnięcie przełącznika trymowania zapewnia przechylenie silnika w górę lub w dół pol

51 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA 4. Przycisk przepustnicy umożliwia osobie sterującej łodzią zwiększenie prędkości obrotowej silnika na czas rozgrzewania bez potrzeby załączania biegu. Aby aktywować przepustnicę, należy ustawić manetkę w pozycji neutralnej. Nacisnąć przycisk przepustnicy, przesuwając manetkę w pozycję ustaloną naprzód. Sygnał dźwiękowy oznacza, że została aktywowana przepustnica. Zwiększać stopień otwarcia przepustnicy, aby zwiększyć obroty silnika. Aby wyłączyć bieg, ustawić manetkę z powrotem w położeniu neutralnym. Obroty są ograniczone, co zapobiega uszkodzeniu silnika Przycisk włączania/wyłączania umożliwia sterującemu łodzią włączenie/wyłączenie silnika bez użycia kluczyka. Aby możliwe było uruchomienie silnika, włącznik zapłonu musi znajdować się w pozycji włączonej ( ON") Wyłącznik ściągacza linowego wyłącza zapłon zawsze, kiedy operator (jeśli ma podłączony ściągacz) oddali się od swego miejsca na tyle, że wyłącznik uruchomi się. a - Wyłącznik ściągacza linowego a Wkręt regulacji oporu manetki za pomocą tego wkrętu można zwiększać lub zmniejszać opór manetki (osłona musi być zdjęta). Zabezpieczy to przed niepożądanym przemieszczaniem się manetki w burzliwej wodzie. Wkręt należy dokręcić (zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara), aby zwiększyć opór, lub odkręcić (przeciwnie do kierunku ruchu wskazówek zegara), aby go zmniejszyć. Wyregulować aż do uzyskania żądanego oporu. pol 41

52 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA 8. Wkręt regulacji oporu pozycji ustalonej ten wkręt umożliwia zwiększanie lub zmniejszanie siły potrzebnej do poruszenia manetki z pozycji ustalonej (osłona musi być zdjęta). Obrócenie wkrętu zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara zwiększy opór. Wyregulować aż do uzyskania żądanego oporu. a - Wkręt regulacji oporu pozycji ustalonej a - + b - Wkręt regulacji oporu manetki b 5171 Elementy sterujące do montażu w konsoli na podstawie i ich obsługa KONSOLA Z JEDNĄ MANETKĄ DTS SLIM BINNACLE FUNKCJE I OBSŁUGA 1. Poruszanie manetką umożliwia sterowanie zmianą biegów i przepustnicą. Aby ruszyć do przodu, należy popchnąć manetkę do przodu z położenia neutralnego do pierwszej pozycji ustalonej. Dalsze przesuwanie manetki do przodu powoduje zwiększanie prędkości. Przesunięcie manetki do tyłu z położenia neutralnego do pierwszej pozycji ustalonej powoduje ruszenie do tyłu. Dalsze ciągnięcie do tyłu powoduje zwiększanie prędkości. 2. Przełącznik trymowania (jeśli jest na wyposażeniu) W przypadku użycia przełącznika wspomagania trymowania na manetce elektronicznego układu zdalnego sterowania (ERC), moduł poleceń układu DTS wykryje zamknięcie obiegu trymowania w górę lub w dół. Moduł poleceń układu DTS generuje sygnał i przesyła go do modułu PCM. Moduł PCM zamyka obwód uziemienia podłączony do przekaźnika trymowania w górę lub w dół. b a - b - c - d - Do przodu Położenie neutralne Do tyłu Przełącznik trymowania a d c pol

53 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA 3. Wkręt regulacji oporu pozycji ustalonej służy do zwiększania lub zmniejszania siły wymaganej do poruszenia manetki z pozycji ustalonej. Obrócenie wkrętu zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara zwiększy opór. Wyregulować aż do uzyskania żądanego oporu. 4. Wkręt regulacji oporu manetki służy do zwiększania lub zmniejszania oporu manetki. Umożliwia to zabezpieczenie przed niepożądanym przemieszczaniem się manetki w burzliwej wodzie. Wkręt należy dokręcić (zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara), aby zwiększyć opór, lub odkręcić (przeciwnie do kierunku ruchu wskazówek zegara), aby go zmniejszyć. Wyregulować aż do uzyskania żądanego oporu. a - Zatyczki (2) b - Regulacja oporu pozycji ustalonej c - Regulacja oporu manetki a b c UWAGA: Opór manetki i pozycji ustalonej może wymagać okresowej regulacji za pomocą wkrętów regulacyjnych. Funkcje cyfrowej przepustnicy i zmiany biegów (DTS) Układ DTS udostępnia kilka różnych trybów operacyjnych dla manetek elektronicznego układu zdalnego sterowania (ERC). a STOP/ START b h N g f DOCK TRANSFER THROTTLE - ONLY c d e ERC montowane w konsoli na podstawie pol 43

54 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA Pozycja Element sterowania Funkcja a b Trymownie (dźwignia) Przycisk Stop/Start" Służy do podnoszenia i opuszczania silnika w celu uzyskania najlepszej wydajności lub podczas pływania po płytkich wodach, transportu na przyczepie itp. Pozwala sternikowi uruchomić lub zatrzymać silnik bez użycia stacyjki. Aby przełącznik uruchamiania/zatrzymywania zadziałał, kluczyk w stacyjce musi być ustawiony w pozycji pracy. c Przycisk Transfer" Umożliwia przeniesienie sterowania łodzią na inny ster. d e +" f " g h Przycisk Throttleonly" Przycisk Dock" Dioda biegu neutralnego PRZENIESIENIE STERU Umożliwia osobie sterującej łodzią zwiększenie prędkości obrotowej silnika na czas rozgrzewania bez potrzeby wrzucania biegu. Zwiększa wartość ustawień jasności manipulatora CAD, wyświetlacza VesselView oraz wskaźników SmartCraft. Zmniejsza wartość ustawień jasności manipulatora CAD, wyświetlacza VesselView oraz wskaźników SmartCraft. Zmniejsza wydajność przepustnicy sterowanej dźwignią do około 50% normalnego otwarcia. Zapala się, gdy wybrano bieg jałowy. W trybie przepustnicy kontrolki pulsują. Niektóre łodzie umożliwiają sterowanie z więcej niż jednego miejsca. Miejsca takie zwane są zwykle sterami lub stacjami. Przeniesienie steru oznacza zmianę miejsca sterowania z jednego steru (stacji) na inny.! OSTRZEŻENIE Utrata kontroli nad łodzią grozi kalectwem lub śmiercią. Osoba sterująca łodzią nie może nigdy opuszczać aktywnej stacji podczas pracy silnika na biegu. Przeniesienie steru można przeprowadzać tylko, jeśli przy obu stacjach znajdują się osoby sterujące. Przeniesienie steru przez jedną osobę jest dopuszczalne wyłącznie na biegu jałowym. Funkcja przeniesienia steru umożliwia sterującemu łodzią wybór steru, który odpowiada za sterowanie łodzią. Aby możliwe było rozpoczęcie przeniesienia steru, manetki ERC na sterze aktywnym oraz na sterze, który ma zostać aktywowany, muszą zostać ustawione w pozycji neutralnej. UWAGA: Jeśli manetki ERC nie znajdują się w pozycji neutralnej, rozlegnie się sygnał dźwiękowy, a próba przeniesienia steru nie powiedzie się. Należy ustawić manetki w pozycji neutralnej, a następnie spróbować ponownie. Jeśli po rozpoczęciu procedury przeniesienia steru nastąpi próba aktywacji innych funkcji sterowniczych lub nawigacyjnych, na ekranie VesselView pojawić się mogą kody usterek. Aby usunąć kody usterek, konieczne może być ponowne przekręcenie kluczyka w stacyjce, a następnie ponowienie procedury przeniesienia steru. Aby uniknąć wystąpienia kodów usterek, należy się upewnić, że wszelkie inne czynności sterownicze lub nawigacyjne wykonywane są dopiero po zakończeniu procedury przeniesienia steru. UWAGA Manetki ERC muszą się znajdować w pozycji neutralnej, aby przeniesienie steru było możliwe. W pozycji neutralnej łódź może dryfować i zderzyć się z pobliskimi obiektami, co grozi uszkodzeniem. Podczas przenoszenia steru należy więc zachować należytą ostrożność. Aby uniknąć uszkodzenia łodzi, należy zachować szczególną ostrożność podczas prób przenoszenia steru gdy łódź znajduje się w pobliżu przystani, doków, innych obiektów stałych lub innych łodzi. 44 pol

55 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA POLECENIE PRZENIESIENIA STERU UWAGA: Każdy ruch manetek ERC po naciśnięciu przycisku TRANSFER" powoduje przerwanie procedury przeniesienia steru. Rozbrzmiewa wtedy pojedynczy sygnał dźwiękowy oraz gaśnie przycisk TRANSFER, co oznacza przerwanie procedury. Aby wydać polecenie przeniesienia sterowania łodzią z jednego steru na inny, należy: 1. Na sterze, którego aktywacja jest pożądana i którego manetki ERC znajdują się w pozycji neutralnej, nacisnąć raz przycisk TRANSFER". Po naciśnięciu przycisku TRANSFER" włączy się dioda przycisku przeniesienia i wygenerowany zostanie pojedynczy sygnał dźwiękowy potwierdzający nadchodzące przeniesienie. DOCK TRANSFER THROTTLE - ONLY Przycisk TRANSFER (Przeniesienie) UWAGA: Jeśli manetki ERC sterów nie znajdują się w pozycji neutralnej, rozbłysną kontrolki pozycji neutralnej. Należy przesunąć wszystkie manetki ERC do pozycji neutralnej, co powinno spowodować zaprzestanie błyskania kontroli biegu neutralnego. 2. Gdy zapalona jest zarówno dioda przycisku TRANSFER", jak i dioda pozycji neutralnej, należy po raz drugi nacisnąć przycisk TRANSFER", aby ukończyć procedurę przeniesienia steru. 3. Po zakończeniu przeniesienia steru wygenerowany zostanie kolejny sygnał dźwiękowy, a dioda funkcji przeniesienia zgaśnie. UWAGA: Jeśli przeniesienie steru nie zostało zakończone w przeciągu 10 sekund, żądanie zostanie automatycznie anulowane. Zostanie wówczas wyemitowany podwójny sygnał dźwiękowy, a funkcja sterowania pozostanie przy aktualnie aktywnym sterze. Ponowne naciśnięcie przycisku TRANSFER" spowoduje ponowne rozpoczęcie przeniesienia steru. 4. Ster, na którym wydano polecenie przeniesienia, jest teraz aktywny i odpowiada za sterowanie łodzią. FUNKCJA WYŁĄCZNOŚCI PRZEPUSTNICY Funkcja wyłączności przepustnicy umożliwia osobie sterującej łodzią zwiększenie prędkości obrotowej silnika na czas rozgrzewania bez potrzeby załączania biegu. Aby włączyć tryb wyłączności przepustnicy, należy DOCK TRANSFER THROTTLE - ONLY Przycisk wyłączności przepustnicy 1. Ustawić dźwignię ERC w położeniu neutralnym. pol 45

56 2. Nacisnąć przycisk THROTTLE ONLY". Zaświeci się kontrolka na przycisku, natomiast kontrolki biegu neutralnego będą migać. 3. Przesunąć jedną z manetek ERC do pozycji biegu. Przy każdym włączeniu lub wyłączeniu biegu w trybie przepustnicy za pomocą dźwigni zostanie wyemitowany sygnał ostrzegawczy, jednakże silniki będą nadal pracować na biegu neutralnym. 4. Prędkość obrotowa silników może zostać zwiększona. UWAGA: Naciśnięcie przycisku THROTTLE ONLY", gdy dźwignia ERC nie znajduje się w położeniu neutralnym, spowoduje zgaszenie kontrolki na przycisku, natomiast tryb przepustnicy pozostanie aktywny. Aby wyłączyć tryb przepustnicy, należy ustawić dźwignię ERC w położeniu neutralnym. Aby włączyć tryb wyłączności przepustnicy: 1. Ustawić dźwignię ERC w położeniu neutralnym. Tryb wyłączności przepustnicy nie zostanie wyłączony, jeśli dźwignia ERC nie znajduje się w położeniu neutralnym. 2. Nacisnąć przycisk THROTTLE ONLY". Kontrolka na przycisku zgaśnie. 3. Kontrolka trybu neutralnego przestanie błyskać i pozostanie włączona. DOKOWANIE FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA Praca w trybie Dock pozwala ograniczyć wydajność przepustnicy do około 50% normalnego otwarcia, co umożliwia dokładniejsze sterowanie mocą silnika przy manewrowaniu na ograniczonej przestrzeni. Jeśli manewrowanie łodzią wymaga większej mocy w sytuacjach, gdy warunki środowiskowe wiążą się z koniecznością zastosowania większego pędu, należy wyłączyć tryb Dock, aby przywrócić pełną sterowność przepustnicy za pomocą elementu sterującego silnika. DOCK TRANSFER THROTTLE - ONLY Przycisk DOCK 46 pol

57 Elementy sterujące konsoli pilota z dwiema manetkami i ich obsługa DWUMANETKOWY SYSTEM ELEKTRONICZNEGO ZDALNEGO STEROWANIA (ERC) OBSŁUGA I REGULACJA Obsługa FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA Manetka elektronicznego zdalnego sterowania ERC służy do kontroli zmiany biegów i przepustnicy. Należy popchnąć manetkę do przodu z położenia neutralnego do pierwszej pozycji ustalonej, aby ruszyć do przodu. Dalsze przesuwanie manetki do przodu powoduje zwiększanie prędkości. Przesunięcie manetki z położenia przedniego do neutralnego powoduje zmniejszenie prędkości i zatrzymanie się łodzi. Przesunięcie manetki do tyłu z położenia neutralnego do pierwszej pozycji ustalonej powoduje ruszenie do tyłu. Dalsze przesuwanie manetki do tyłu powoduje zwiększenie prędkości poruszania się wstecz. b c a a - b - c - Do przodu Pozycja neutralna Do tyłu Siłę wymaganą do poruszania manetkami i przesuwania ich przez pozycje ustalone można wyregulować, aby uniknąć przypadkowego poruszenia manetek. Regulacja UWAGA: Opór manetki i pozycji ustalonej może wymagać okresowej regulacji za pomocą wkrętów regulacji. Aby wyregulować opór pozycji ustalonych manetek należy: 1. Wymontować pokrywę boczną przekładni wymagającej wyregulowania. 2. Przekręcić wkręt regulacji zgodnie z ruchem wskazówek zegara, aby zwiększyć opór, a przeciwnie do ruchu wskazówek zegara, aby zmniejszyć opór. 3. Wyregulować do uzyskania żądanego oporu. Aby wyregulować opór manetek należy: 1. Wymontować pokrywę boczną przekładni wymagającej wyregulowania. 2. Przekręcić wkręt regulacji zgodnie z ruchem wskazówek zegara, aby zwiększyć opór, a przeciwnie do ruchu wskazówek zegara, aby zmniejszyć opór. pol 47

58 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA 3. Wyregulować do uzyskania żądanego oporu. a - b - Wkręt regulacji oporu pozycji ustalonej Wkręt regulacji oporu manetki a b pol

59 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA FUNKCJE CYFROWEJ PRZEPUSTNICY I ZMIANY BIEGÓW (DTS) Układ DTS udostępnia kilka różnych trybów operacyjnych dla manetek elektronicznego układu zdalnego sterowania (ERC). Wszystkie wymienione funkcje mogą działać jednocześnie. a b i h g e c d f Dwa silniki ERC Pozycja Element sterowania Funkcja a Trymownie (dźwignia) Służy do podnoszenia i opuszczania silników w celu uzyskania najlepszej wydajności lub podczas pływania po płytkich wodach, transportu na przyczepie itp. b c d e + f g Kontrolki NEUTRAL" TRANSFER (Przeniesienie) DOCK (Dokowanie) THROTTLE ONLY (Tryb przepustnicy) h 1 LEVEL (Dźwignia 1) Zapalają się, gdy napęd znajduje się w pozycji neutralnej. W trybie przepustnicy kontrolki pulsują. Umożliwia przeniesienie sterowania łodzią na inny ster. Zob. Przeniesienie steru. W trybie sterowania dźwignią zmniejszana jest wydajność przepustnicy do około 50% normalnego otwarcia. Zwiększa wartość ustawień jasności manipulatora CAD, wyświetlacza VesselView oraz wskaźników SmartCraft. Umożliwia osobie sterującej łodzią zwiększenie prędkości obrotowej silnika na czas rozgrzewania bez potrzeby wrzucania biegu. Zmniejsza wartość ustawień jasności manipulatora CAD, wyświetlacza VesselView oraz wskaźników SmartCraft. Tryb jednej manetki umożliwia sterowanie przepustnicą i zmianą biegów obu silników za pomocą manetki po stronie lewej burty. pol 49

60 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA Pozycja Element sterowania Funkcja i SYNC (Synchronizacja) Wyłącza funkcję automatycznej synchronizacji. Zob. Sync. UWAGA: Nie wszystkie funkcje muszą być aktywne. Dokowanie Praca w trybie Dock pozwala ograniczyć wydajność przepustnicy do około 50% normalnego otwarcia, co umożliwia dokładniejsze sterowanie mocą silnika przy manewrowaniu na ograniczonej przestrzeni Przycisk DOCK Throttle Only (Tryb przepustnicy) UWAGA: Z trybu przepustnicy należy korzystać, jeśli kapitan nie stoi za sterem. Ustawienie manetek ERC w trybie przepustnicy pozwoli uniknąć przypadkowego włączenia biegu. Silniki będą pracować zgodnie z położeniem koła sterowego, ponadto w trybie przepustnicy można zwiększać obroty silników, jednakże silniki będą nadal pracować na biegu neutralnym Aby włączyć tryb przepustnicy, należy: Przycisk THROTTLE ONLY 1. Przesunąć obie manetki ERC do pozycji neutralnej. 2. Nacisnąć przycisk THROTTLE ONLY". Zaświeci się kontrolka na przycisku, natomiast kontrolki biegu neutralnego będą migać. 3. Przesunąć jedną z manetek ERC do pozycji biegu. Przy każdym włączeniu lub wyłączeniu biegu w trybie przepustnicy za pomocą dźwigni zostanie wyemitowany sygnał ostrzegawczy, jednakże silniki będą nadal pracować na biegu neutralnym. 4. Prędkość obrotowa silników może zostać zwiększona. 50 pol

61 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA UWAGA: Naciśnięcie przycisku THROTTLE ONLY, gdy manetki układu ERC nie znajdują się w położeniu neutralnym, spowoduje zgaszenie kontrolki na przycisku, natomiast tryb przepustnicy pozostanie aktywny. Aby wyłączyć tryb przepustnicy, manetki układu ERC należy ustawić w położeniu neutralnym. Aby wyłączyć tryb przepustnicy, należy: 1. Przesunąć obie manetki układu ERC do położenia neutralnego. Tryb przepustnicy nie zostanie wyłączony, jeśli manetki nie są w położeniu neutralnym. 2. Nacisnąć przycisk THROTTLE ONLY". Kontrolka na przycisku zgaśnie. 3. Kontrolka trybu neutralnego przestanie błyskać i pozostanie włączona. 1 Lever (Dźwignia 1) Ta funkcja służy do sterowania oboma silnikami jedną dźwignią w układach z dwoma silnikami. Funkcja ta ułatwia obsługę silników podczas żeglugi w trudnych warunkach, pozwalając skupić uwagę na jednej dźwigni sterującej oboma silnikami jednocześnie. Tryb ten jest inny niż funkcja systemowa zwana Sync Aby włączyć tryb jednodźwigniowy, należy: Przycisk 1 LEVER 1. Przesunąć obie manetki ERC do pozycji neutralnej. 2. Nacisnąć przycisk 1 LEVER". Zapali się kontrolka na przycisku. 3. Przesunąć manetkę ERC od strony sterburty do pozycji biegu. 4. Poruszenie manetką spowoduje zsynchronizowanie obrotów silnika i biegu. Aby wyłączyć tryb jednej dźwigni, należy: 1. Przesunąć obie manetki ERC do pozycji neutralnej. 2. Nacisnąć przycisk 1 LEVER". Kontrolka na przycisku zgaśnie. Sync Funkcja Sync umożliwia automatyczną synchronizację pracy silnika. O ile nie zostanie wyłączona, jest przez cały czas aktywna. Funkcja Sync monitoruje pozycję obu manetek układu ERC. Jeśli obie manetki będą oddalone od siebie o nie więcej niż 10%, obroty silnika na bakburcie zostaną zsynchronizowane z obrotami silnika na sterburcie. System SmartCraft automatycznie wyłącza funkcję Sync po przekroczeniu 95% zakresu otwarcia przepustnicy, aby każdy z silników mógł osiągnąć maksymalną prędkość obrotową. Funkcja Sync zostanie włączona dopiero po osiągnięciu minimalnej prędkości obrotowej silników. pol 51

62 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA Kontrolka na przycisku SYNC" świeci, jeśli oba silniki są włączone. Żółta kontrolka jest zapalana podczas pracy na biegu jałowym oraz przy 95% otwarciu przepustnicy, a także gdy silniki nie są zsynchronizowane. Ikona zmienia kolor na czerwony po zsynchronizowaniu silników Przycisk SYNC W przypadku różnicy prędkości obrotowych silników przekraczającej 10% na ekranie VesselView zostanie wyświetlona pomarańczowa ikona pod wskaźnikiem obrotów. Po zsynchronizowaniu obrotów jej kolor zmieni się na czerwony. Aby wyłączyć tryb synchronizacji, należy: 1. Przesunąć obie manetki ERC do którejkolwiek pozycji ustalonej. 2. Nacisnąć przycisk SYNC". Kontrolka na przycisku zgaśnie. Aby włączyć funkcję synchronizacji obrotów, należy nacisnąć przycisk SYNC". Przycisk Transfer (łodzie wyposażone w dwa stery) Przycisk TRANSFER" umożliwia sterującemu przeniesienie sterowania łodzią ze steru aktywnego na ster nieaktywny w przypadku łodzi wyposażonych w układ dwusterowy. Zob. Przeniesienie steru Przycisk TRANSFER (Przeniesienie) PRZENIESIENIE STERU Niektóre łodzie umożliwiają sterowanie z więcej niż jednego miejsca. Miejsca takie zwane są zwykle sterami lub stacjami. Przeniesienie steru oznacza zmianę miejsca sterowania z jednego steru (stacji) na inny. 52 pol

63 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA! OSTRZEŻENIE Utrata kontroli nad łodzią grozi kalectwem lub śmiercią. Osoba sterująca łodzią nie może nigdy opuszczać aktywnej stacji podczas pracy silnika na biegu. Przeniesienie steru można przeprowadzać tylko, jeśli przy obu stacjach znajdują się osoby sterujące. Przeniesienie steru przez jedną osobę jest dopuszczalne wyłącznie na biegu jałowym. Funkcja przeniesienia steru umożliwia sterującemu łodzią wybór steru, który odpowiada za sterowanie łodzią. Aby możliwe było rozpoczęcie przeniesienia steru, manetki ERC na sterze aktywnym oraz na sterze, który ma zostać aktywowany, muszą zostać ustawione w pozycji neutralnej. UWAGA: Jeśli manetki ERC nie znajdują się w pozycji neutralnej, rozlegnie się sygnał dźwiękowy, a próba przeniesienia steru nie powiedzie się. Należy ustawić manetki w pozycji neutralnej, a następnie spróbować ponownie. Jeśli po rozpoczęciu procedury przeniesienia steru nastąpi próba aktywacji innych funkcji sterowniczych lub nawigacyjnych, na ekranie VesselView pojawić się mogą kody usterek. Aby usunąć kody usterek, konieczne może być ponowne przekręcenie kluczyka w stacyjce, a następnie ponowienie procedury przeniesienia steru. Aby uniknąć wystąpienia kodów usterek, należy się upewnić, że wszelkie inne czynności sterownicze lub nawigacyjne wykonywane są dopiero po zakończeniu procedury przeniesienia steru. UWAGA Manetki ERC muszą się znajdować w pozycji neutralnej, aby przeniesienie steru było możliwe. W pozycji neutralnej łódź może dryfować i zderzyć się z pobliskimi obiektami, co grozi uszkodzeniem. Podczas przenoszenia steru należy więc zachować należytą ostrożność. Aby uniknąć uszkodzenia łodzi, należy zachować szczególną ostrożność podczas prób przenoszenia steru gdy łódź znajduje się w pobliżu przystani, doków, innych obiektów stałych lub innych łodzi. POLECENIE PRZENIESIENIA STERU UWAGA: Każdy ruch manetek ERC po naciśnięciu przycisku TRANSFER powoduje przerwanie procedury przeniesienia steru. Rozbrzmiewa wtedy pojedynczy sygnał dźwiękowy oraz gaśnie przycisk TANSFER, co oznacza przerwanie procedury. Aby wydać polecenie przeniesienia sterowania łodzią z jednego steru na inny, należy: 1. Na sterze, którego aktywacja jest pożądana i którego manetki ERC znajdują się w pozycji neutralnej, nacisnąć raz przycisk TRANSFER. Po naciśnięciu przycisku TRANSFER włączy się dioda przycisku przeniesienia i wygenerowany zostanie pojedynczy sygnał dźwiękowy potwierdzający nadchodzące przeniesienie Przycisk TRANSFER (Przeniesienie) UWAGA: Jeśli manetki ERC sterów nie znajdują się w pozycji neutralnej, rozbłysną diody pozycji neutralnej. Należy przesunąć wszystkie manetki ERC do pozycji neutralnej, co powinno spowodować zaprzestanie błyskania kontroli biegu neutralnego. pol 53

64 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA 2. Gdy zapalona jest zarówno dioda przycisku TRANSFER", jak i dioda pozycji neutralnej, należy po raz drugi nacisnąć przycisk TRANSFER", aby ukończyć procedurę przeniesienia steru. 3. Po zakończeniu przeniesienia steru wygenerowany zostanie kolejny sygnał dźwiękowy, a dioda funkcji przeniesienia zgaśnie. UWAGA: Jeżeli przeniesienie steru nie zostanie ukończone w ciągu dziesięciu sekund, działanie zostanie automatycznie przerwane i wygenerowany zostanie podwójny sygnał dźwiękowy. Sterowanie będzie się nadal odbywać przy pomocy dotychczas aktywnego steru. Ponowne naciśnięcie przycisku TRANSFER" spowoduje ponowne rozpoczęcie przeniesienia steru. 4. Ster, na którym wydano polecenie przeniesienia, jest teraz aktywny i odpowiada za sterowanie łodzią. Elementy sterujące klawiatury CAN w trybie śledzenia i ich obsługa STEROWANIE PRZEPUSTNICĄ I ZMIANĄ BIEGÓW KONFIGURACJI Z TRZEMA SILNIKAMI Ruch manetek w trybie zdalnego sterowania umożliwia operatorowi łodzi na regulację prędkości silnika przez przepustnicę i zmianę położenia dźwignia zmiany biegów wszystkich trzech silników. Funkcja przepustnicy i zmiany biegów zależy od tego, jakie silniki pracują. Należy zapoznać się z poniższą tabelą. Silnik po stronie lewej burty Silnik centralny Silnik po stronie sterburty Funkcja manetki Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Podczas pracy silnika Podczas pracy silnika Podczas pracy silnika Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Przepustnica silnika centralnego = średnia silników po lewej stronie i po stronie sterburty Zmiana biegów silnika centralnego = neutralny dopóki oba silniki nie będą na tym samym biegu Podczas pracy silnika Podczas pracy silnika Wyłączona Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie lewej burty i sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Wyłączona Podczas pracy silnika Podczas pracy silnika Przepustnica i zmiana biegów silnika centralnego = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Podczas pracy silnika Wyłączona Podczas pracy silnika Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Podczas pracy silnika Wyłączona Wyłączona Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Wyłączona Wyłączona Podczas pracy silnika Przepustnica i zmiana biegów silnika po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty 54 pol

65 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA Silnik po stronie lewej burty Silnik centralny Silnik po stronie sterburty Funkcja manetki Wył. (włączony zapłon) Podczas pracy silnika Wył. (włączony zapłon) Przepustnica i zmiana biegów silnika centralnego = neutralny/jałowy, dopóki obie manetki nie będą na tym samym biegu Wyłączenie jednego z silników zewnętrznych w czasie pływania spowoduje, że dla silnika środkowego wymuszony zostanie bieg neutralny/jałowy. Praca silnika centralnego może zostać wznowiona przez przesunięcie manetki pracującego silnika zewnętrznego z powrotem do położenia neutralnego i załączenie. Obroty i bieg silnika centralnego będą sterowane przez pracujący silnik zewnętrzny. Wyłączenie silnika centralnego w czasie pływania nie ma wpływu na działanie silników zewnętrznych. Jeżeli w czasie pływania dojdzie do usterki, która powoduje, że jeden z silników zewnętrznych pracuje na wymuszonym biegu neutralnym/jałowym, silnik centralny również zacznie pracować w trybie wymuszonego biegu neutralnego/jałowego. Praca silnika centralnego może zostać wznowiona przez przesunięcie manetki pracującego silnika zewnętrznego z powrotem do położenia neutralnego i załączenie. STEROWANIE PRZEPUSTNICĄ I ZMIANĄ BIEGÓW KONFIGURACJI Z CZTEREMA SILNIKAMI Ruch manetek w trybie zdalnego sterowania umożliwia operatorowi łodzi na regulację prędkości silnika przez przepustnicę i zmianę położenia dźwigni zmiany biegów wszystkich czterech silników. Funkcja przepustnicy i zmiany biegów zależy od tego, jakie silniki pracują. Poniższa tabela przedstawia najczęściej występujące zestawy ustawień łodzi do pracy w trybie śledzenia. WAŻNE: Zestawy ustawień łodzi mogą się różnić w zależności od tego, które silniki są skonfigurowane jako główne. Można ustawić centralne silniki jako główne, a zewnętrzne jako śledzące. Dlatego poniższa tabela nie przedstawia tego rodzaju zestawu ustawień łodzi. Zewnętrzny silnik po stronie lewej burty Wewnętrzny silnik po stronie lewej burty Wewnętrzny silnik po stronie sterburty Zewnętrzny silnik po stronie sterburty Funkcja manetki Podczas pracy silnika Podczas pracy silnika Podczas pracy silnika Podczas pracy silnika Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego i zewnętrznego po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego i zewnętrznego po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie prawej burty Podczas pracy silnika Podczas pracy silnika Wyłączona Wyłączona Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego i zewnętrznego po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Wyłączona Wyłączona Podczas pracy silnika Podczas pracy silnika Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego i zewnętrznego po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie prawej burty Wył. (włączony zapłon) Podczas pracy silnika Podczas pracy silnika Podczas pracy silnika Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty pol 55

66 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA Zewnętrzny silnik po stronie lewej burty Wewnętrzny silnik po stronie lewej burty Wewnętrzny silnik po stronie sterburty Zewnętrzny silnik po stronie sterburty Funkcja manetki Podczas pracy silnika Podczas pracy silnika Podczas pracy silnika Wył. (włączony zapłon) Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Wył. (wyłączony zapłon) Podczas pracy silnika Podczas pracy silnika Podczas pracy silnika Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Podczas pracy silnika Podczas pracy silnika Podczas pracy silnika Wył. (wyłączony zapłon) Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Podczas pracy silnika Wyłączona Wyłączona Podczas pracy silnika Przepustnica i zmiana biegów silnika zewnętrznego po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika zewnętrznego po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Wył. (włączony zapłon) Podczas pracy silnika Podczas pracy silnika Wył. (włączony zapłon) Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego po stronie lewej burty = sterowanie za pomocą manetki po stronie lewej burty Przepustnica i zmiana biegów silnika wewnętrznego po stronie sterburty = sterowanie za pomocą manetki po stronie sterburty Wyłączenie zewnętrznego silnika po stronie sterburty w czasie pływania spowoduje, że dla silnika wewnętrznego po stronie sterburty wymuszony zostanie bieg neutralny/jałowy. Praca silnika wewnętrznego może zostać wznowiona przez włączenie zapłonu zewnętrznego silnika po stronie sterburty za pomocą kluczyka, przesunięcie manetki silnika po stronie sterburty do położenia neutralnego i na bieg. Sterowanie prędkością obrotową silnika wewnętrznego i zmianą biegów będzie się wówczas odbywało za pomocą manetki po stronie sterburty. Wyłączenie zewnętrznego silnika po stronie lewej burty w czasie pływania spowoduje, że dla silnika wewnętrznego po stronie lewej burty wymuszony zostanie bieg neutralny/jałowy. Praca silnika wewnętrznego może zostać wznowiona przez włączenie zapłonu zewnętrznego silnika po stronie lewej burty za pomocą kluczyka, przesunięcie manetki silnika po stronie lewej burty do położenia neutralnego i na bieg. Sterowanie prędkością obrotową silnika wewnętrznego i zmianą biegów będzie się wówczas odbywało za pomocą manetki po stronie lewej burty. Wyłączenie silników wewnętrznych w czasie pływania nie ma wpływu na działanie silników zewnętrznych. Jeżeli w czasie pływania dojdzie do usterki, która powoduje, że silnik zewnętrzny po stronie sterburty pracuje na wymuszonym biegu neutralnym/jałowym, silnik wewnętrzny po stronie sterburty również zacznie pracować w trybie wymuszonego biegu neutralnego/jałowego. Praca silnika wewnętrznego może zostać wznowiona przez przesunięcie manetki silnika po stronie sterburty z powrotem do położenia neutralnego i na bieg. Jeżeli w czasie pływania dojdzie do usterki, która powoduje, że silnik zewnętrzny po stronie lewej burty pracuje na wymuszonym biegu neutralnym/jałowym, silnik wewnętrzny po stronie lewej burty również zacznie pracować w trybie wymuszonego biegu neutralnego/jałowego. Praca silnika wewnętrznego może zostać wznowiona przez przesunięcie manetki silnika po stronie bakburty z powrotem do położenia neutralnego i na bieg. 56 pol

67 Zespół pedału HOT FOOT WYMOGI OBSŁUGI PEDAŁU HOT FOOT Obroty silnika od jałowych do pełnego otwarcia przepustnicy (WOT) steruje się albo pedałem albo dźwignią sterowania zamontowaną na panelu. Obsługa przepustnicy pedałem wymaga konfiguracji systemu DTS z przełącznikiem, który może włączać lub wyłączać sterowanie pedałem HOT FOOT. Pozwoli to operatorowi łodzi na wybór obsługi przepustnicy poprzez zespół zdalnego sterowania lub zespół sterowania pedałem HOT FOOT. OBSŁUGA PEDAŁEM DTS HOT FOOT DTS Hot Foot FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA Obsługa DTS HOT FOOT jest wyjątkowa i jest zwykle stosowana w łodziach, które mogą osiągać znaczne prędkości. Stosowanie pedału HOT FOOT pozwala operatorowi trzymać obie ręce na kole sterowym przy każdej prędkości, co zapewnia mu lepsze panowanie nad łodzią. b a c d 3786 a - Promień pedału 241 mm (9,5") b - Maksymalny skok pedału 30 c - Wymagany dodatkowe odstęp na but d - Pokład łodzi Sterowanie rękami i pedałem włącznikiem przepustnicy ręcznej 1. Obroty silnika od jałowych do pełnego otwarcia przepustnicy (WOT) steruje się albo pedałem albo dźwignią sterowania zamontowaną na panelu. 2. Domyślne ustawienie po uruchomieniu silnika: a. Sterowanie przepustnicą pedałem. b. Kontrolka dźwigni przepustnicy jest wyłączona. 3. Aby przekazać sterowanie przepustnicą na dźwignię zdalnego sterowania na panelu: a. Przestawić dźwignię sterowania przepustnicą w położenie neutralne lub w położenie ustalone naprzód/wstecz. pol 57

68 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA b. Wcisnąć włącznik dźwigni przepustnicy. c. Pojawi się jeden sygnał dźwiękowy. d. Kontrolka dźwigni przepustnicy jest włączona. e. Sterowanie przepustnicą na dźwigni zdalnego sterowania na panelu. UWAGA: Jeśli przekazanie nie powiedzie się, wyemitowany zostanie podwójny sygnał dźwiękowy. 4. Aby przekazać sterowanie przepustnicą z powrotem na pedał: a. Przestawić dźwignię sterowania przepustnicą w położenie neutralne lub w położenie ustalone naprzód/wstecz. b. Wcisnąć włącznik dźwigni przepustnicy. c. Pojawi się jeden sygnał dźwiękowy. d. Kontrolka dźwigni przepustnicy jest wyłączona. e. Sterowanie przepustnicą pedałem. UWAGA: Jeśli przekazanie nie powiedzie się, wyemitowany zostanie podwójny sygnał dźwiękowy. a b c a - b - Pozycja ustalona naprzód Pozycja ustalona neutralna c - Pozycja ustalona wstecz d - Przycisk przepustnicy e - Kontrolka dźwigni przepustnicy f - Włącznik dźwigni przepustnicy. d g - h - Pozycja cała wstecz" Pozycja cała naprzód" e f h g pol

69 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA Urządzenia sterujące Zero Effort" Urządzenia sterujące "Zero Effort" pozwalają operatorowi zmieniać biegi i sterować przepustnicą oddzielnymi dźwigniami sterującymi. Urządzenia sterujące "Zero Effort" są dostępne do zastosowań z jednym i wieloma silnikami, wliczając obsługę w trybie śledzenia System ostrzegawczy DŹWIĘKOWE SYGNAŁY OSTRZEGAWCZE Po umieszczeniu kluczyka w pozycji ON" (włączony) sygnał dźwiękowy włączy się na chwilę, informując sterującego o prawidłowym działaniu sygnalizatora dźwiękowego. Istnieją dwa typy sygnalizatorów dźwiękowych, ostrzegających operatora o problemie z systemem obsługi silnika. 1. Ciągły, sześciosekundowy sygnał dźwiękowy: Wskazuje stan krytyczny silnika. W zależności od stanu może włączyć się system zabezpieczenia silnika i - ograniczając moc - zabezpieczyć silnik. Należy niezwłocznie wrócić do portu i skontaktować się z dealerem wykonującym czynności serwisowe. 2. Przerywany krótki sygnał dźwiękowy, trwający sześć sekund: Wskazuje stan niekrytyczny silnika. Stan ten nie wymaga natychmiastowej interwencji. Można nadal używać łodzi, jednak w zależności od natury problemu, moc silnika może być ograniczona przez system zabezpieczenia silnika. Zob. System zabezpieczenia silnika. Należy skontaktować się z dealerem wykonującym czynności serwisowe w najbliższym możliwym terminie. Ważne jest, aby pamiętać, że w obu powyższych przypadkach wygenerowany zostanie tylko jeden sygnał ostrzegawczy. Jeśli silnik zostanie wyłączony za pomocą kluczyka i ponownie uruchomiony, ponownie wygenerowany zostanie pojedynczy sygnał ostrzegawczy, o ile usterka nie została usunięta. Rysunki ilustrujące poszczególne funkcje silnika i dodatkowe dane dotyczące silnika można znaleźć w punkcie: Informacje o produkcie SmartCraft. Niektóre mniejsze problemy sygnalizowane przez system przerywanymi sześciosekundowymi sygnałami dźwiękowymi mogą zostać rozwiązane przez sternika. Sternik może usunąć następujące usterki: Woda w zamontowanym na łodzi filtrze paliwa. Zob. Konserwacja Filtr odwadniacz paliwa na łodzi. Problem z układem chłodzenia (ciśnienie wody lub temperatura silnika). Zatrzymaj silnik i sprawdź, czy otwory wlotowe wody w dolnym module nie są zatkane; niski poziom oleju silnikowego. Zob. Paliwo i olej Sprawdzanie i uzupełnianie oleju silnikowego. pol 59

70 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA SYSTEM ZABEZPIECZENIA SILNIKA System zabezpieczenia silnika monitoruje czujniki najważniejszych czynności silnika, co pozwala na wczesne wykrywanie problemów w pracy silnika. System zabezpieczenia silnika działa zawsze wtedy, gdy pracuje silnik, dlatego nigdy nie trzeba się martwić, czy silnik jest chroniony. System zareaguje na problem w pracy silnika, wydając sygnał dźwiękowy przez sześć sekund i/lub zmniejszając moc silnika, co zapewnia jego ochronę. Jeżeli system zabezpieczenia silnika jest aktywny, należy zredukować obroty silnika. Problem należy zidentyfikować i usunąć. Przed wprowadzeniem silnika na wysokie obroty konieczne jest zresetowanie systemu. Resetowanie systemu wykonuje się, przesuwając dźwignię przepustnicy z powrotem w pozycję biegu jałowego. Jeśli system zabezpieczenia silnika stwierdzi, że zresetowanie nie usunęło problemu, pozostanie aktywny, ograniczając zakres mocy silnika. System zezwoli na osiągnięcie normalnej prędkości obrotowej silnika dopiero po wykryciu i usunięciu problemu. OGRANICZENIE NADMIERNYCH OBROTÓW Ograniczenie nadmiernych obrotów ustawia się dla obrotów większych niż zakres roboczy. Jeśli silnik działa z obrotami większymi lub równymi limitowi nadmiernych obrotów, PCM nie pozwala na utrzymanie mocy silnika wymaganej przez operatora. Zob. Dane techniczne, aby określić limit obrotów tego silnika. Po osiągnięciu początku limitu obrotów, Engine Guardian zmniejszy otwarcie przepustnicy. Kiedy limit przekroczenia obrotów systemu działa, nie słychać żadnego ostrzeżenia dźwiękowego. Aby zresetować system zabezpieczeń Engine Guardian: 1. Zamknąć przepustnicę na trzy sekundy. 2. Otworzyć przepustnicę. Jeśli silnik nie odpowiada, powtórzyć krok jeden. INFORMACJE O PRODUKCIE SMARTCRAFT Dla tego silnika zaburtowego można dokupić pakiet przyrządów Mercury SmartCraft. Pakiet przyrządów pokazuje m.in. obroty silnika, temperaturę chłodziwa, ciśnienie oleju, ciśnienie wody, napięcie akumulatora, zużycie paliwa i czas pracy silnika. Pakiet przyrządów SmartCraft może być również wykorzystany do diagnostyki zabezpieczenia silnika. Pakiet przyrządów pokaże krytyczne wartości danych informujących o wadliwej pracy silnika oraz potencjalnych problemach. 60 pol

71 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA Wspomaganie trymowania i odchylania silnika Łódź jest wyposażona w układ sterowania trymowaniem/odchylaniem, zwany wspomaganiem trymowania ( Power Trim"). Umożliwia on regulację położenia silnika zaburtowego w łatwy sposób, za pośrednictwem przycisku trymowania. Trymowanie polegające na zbliżaniu silnika do pawęży łodzi jest zwane trymowaniem do wewnątrz lub na dół. Trymowanie polegające na oddalaniu silnika od pawęży łodzi jest zwane trymowaniem na zewnątrz lub w górę. Pod pojęciem trymowania rozumie się regulację położenia silnika w zakresie pierwszych 20 odchyłu. W tym zakresie dokonuje się regulacji na wodzie. Terminu odchylanie" używa się zwykle, gdy mowa o regulacji położenia silnika zaburtowego wynurzonego z wody. Odchylenie silnika (wynurzenie go z wody) jest możliwe po jego wyłączeniu; wyłącznik zapłonu musi być w pozycji ON" (włączonej). Przy obrotach poniżej 4700 obr./min silnik można przechylać do góry powyżej normalnego zakresu odchylania. a b c a - b - c - Przełącznik trymowania Zakres odchylania Zakres trymowania TRYMOWANIE W UKŁADZIE ZE WSPOMAGANIEM W przypadku większości łodzi regulacja trymu pośrodku zakresu daje zadowalające rezultaty. Aby jednak w pełni wykorzystać zalety funkcji trymowania, w niektórych okolicznościach można wyregulować trym, ustawiając silnik w skrajnej pozycji. Wraz z korzystnym wzrostem osiągów pociąga to jednak za sobą zwiększoną odpowiedzialność ciążącą na sterniku, dlatego należy pamiętać o ewentualnych zagrożeniach. Należy uważnie przeanalizować podane poniżej informacje: 1. Trymowanie do wewnątrz lub na dół może spowodować: Opuszczenie dziobu. Szybszy ślizg łodzi, zwłaszcza jeżeli znajduje się na niej ciężki ładunek lub przy dużym obciążeniu rufy. Ogólną poprawę zachowania łodzi na wzburzonej wodzie. W niektórych łodziach może nawet spowodować obniżenie dziobu do punktu, przy którym pruje on fale przy ślizgu po powierzchni wody. Przy próbie wykonania skrętu lub napotkaniu dużej fali może to spowodować nieoczekiwany zwrot w prawo lub lewo (zwany sterowaniem dziobowym lub przesterowaniem). pol 61

72 ! OSTRZEŻENIE Pływanie łodzią z dużą prędkością przy zbyt nisko wytrymowanym silniku zaburtowym może powodować zbyt intensywne sterowania dziobowe i utratę przez sterującego kontroli nad łodzią. Założyć sworzeń blokady trymu w położeniu, które zapobiegnie nadmiernemu wytrymowaniu silnika w dół i pozwoli na sterowanie łodzią w bezpieczny sposób. 2. Trymowanie na zewnątrz lub w górę może spowodować: Uniesienie dziobu wysoko ponad lustro wody. Generalnie zwiększenie prędkości maksymalnej. Zwiększenie prześwitu nad zanurzonymi obiektami lub płytkim dnem. Może to nawet spowodować galopowanie (skakanie po powierzchni wody) lub zasysanie powietrza między łopatki śruby napędowej. Przegrzewanie się silnika w przypadku wynurzenia otworów wlotowych ponad lustro wody. ODCHYLANIE SILNIKA W POZYCJĘ PEŁNEGO ODCHYLENIA W GÓRĘ Odchylanie za pomocą urządzenia sterowego UWAGA: Przełącznik trymowania/odchylania pozostanie aktywny przez 15 minut od wyłączenia zapłonu. 1. Jeżeli zapłon został wyłączony ponad 15 minut wcześniej, ponownie go włączyć (ON). 2. Nacisnąć przycisk trymowania/odchylania w górę. Silnik będzie odchylał się w górę, dopóki przycisk nie zostanie zwolniony lub silnik nie osiągnie położenia krańcowego. Odchylanie przy silniku Pomocniczy przycisk odchylania zamontowany na pokrywie służy do odchylania silnika, gdy kluczyk zapłonu znajduje się w pozycji OFF". Podpórka odchylania FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA 1. Obrócić podpórkę odchylania w dół. 2. Opuścić silnik zaburtowy, dopóki wspornik podporowy odchylania nie oprze się o podwyższenie. 3. Odłączyć wspornik podporowy odchylania, podnosząc silnik zaburtowy do góry i obracając podpórkę. Opuścić silnik. b a - b - Podpórka odchylania Wspornik podporowy odchylania a pol

73 FUNKCJE I ELEMENTY STEROWANIA RĘCZNE ODCHYLANIE Jeśli nie jest możliwe odchylenie silnika za pomocą przycisku wspomagania trymowania/odchylania, można odchylić silnik ręcznie UWAGA: Zakręcenie zaworu odchylania ręcznego przed przystąpieniem do uruchamiania silnika jest konieczne, aby zapobiec podniesieniu się silnika podczas pracy na biegu wstecznym. Przekręcić zawór odchylania ręcznego o trzy obroty w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara. Umożliwia to ręczne odchylenie silnika zaburtowego. Odchylić silnik w żądaną pozycję i zakręcić zawór odchylania ręcznego. POMOCNICZY PRZYCISK ODCHYLANIA Pomocniczy przycisk odchylania służy do odchylania silnika w górę lub w dół za pośrednictwem układu wspomaganego trymowania PŁYWANIE PO PŁYTKIEJ WODZIE Podczas pływania na płytkiej wodzie, aby uniknąć uderzania łodzią o dno, silnik zaburtowy można odchylić pod kątem większym niż maksymalny kąt trymowania. 1. Obniżyć obroty silnika poniżej 4700 obr./min. 2. Odchylić silnik w kierunku ku górze. Upewnić się, że wszystkie otwory wlotowe wody są przez cały czas zanurzone. 3. Silnik powinien cały czas pracować na niskich obrotach. Przy silniku zaburtowym odchylonym bardziej, niż o 20 poza zakres trymowania sygnalizator ostrzegawczy wygeneruje sygnał, a obroty silnika zostaną automatycznie ograniczone do około 4700 obr./min. Silnik zaburtowy musi być odchylony (wytrymowany) w dół poniżej maksymalnego zakresu trymowania, tak aby możliwa była eksploatacja powyżej wartości 4700 obr./min. pol 63

74 OBSŁUGA Ważna codzienna kontrola przed każdym użyciem W każdym silniku zaburtowym zamontowanym na łodzi należy sprawdzać osprzęt mocujący w celu dopilnowania, że osprzęt się nie poluzował. Oznaczenie na obejmie pawęży przypomina właścicielowi o sprawdzaniu elementów mocujących silnik zaburtowy do pawęży przed każdym użyciem. Oznaczenie na obejmie pawęży Lista kontrolna przed uruchomieniem Operator musi być zaznajomiony z procedurami bezpiecznej nawigacji, sterowania i obsługi łodzi. Dla każdej osoby na łodzi należy przygotować łatwodostępny, atestowany sprzęt unoszący na powierzchni wody w odpowiednim rozmiarze (zgodnie z przepisami). Na łodzi musi znajdować się koło ratunkowe lub boja przystosowana do rzucania osobie znajdującej się w wodzie. Należy znać maksymalną ładowność łodzi. Informacje zawiera plakietka z danymi o ładowności. Sprawdzić układ zasilania paliwem. Pasażerowie i ładunek na łodzi powinni być rozlokowani tak, aby ich ciężar był rozłożony równomiernie, a każdy pasażer zajmował odpowiednie miejsce. Należy powiadomić kogoś o kierunku wyprawy i szacowanym czasie powrotu. Sterowanie łodzią pod wpływem alkoholu lub środków odurzających stanowi naruszenie prawa. Należy zaznajomić się z terenem wodnym i lądowym, obecnością pływów, prądów, mielizn, skał i innych niebezpieczeństw. Wykonać czynności znajdujące się na liście kontrolnej Konserwacja Harmonogram przeglądów i konserwacji. Eksploatacja w temperaturach ujemnych Podczas pracy silnika lub cumowaniu w temperaturach zamarzania lub zbliżonych należy opuścić silnik tak, aby skrzynka biegów była zawsze zanurzona. Zapobiegnie to zamarzaniu wody w skrzynce biegów i ewentualnym uszkodzeniom pompy wodnej i innych części silnika. Jeżeli przewiduje się tworzenie się lodu na powierzchni wody należy zdjąć silnik i wylać całą znajdującą się w nim wodę. Zamarznięcie lustra wody wewnątrz obudowy wału napędowego silnika spowoduje zablokowanie dopływu wody do silnika, co może spowodować jego uszkodzenie. 64 pol

75 Eksploatacja w wodzie słonej lub zanieczyszczonej Wypłukać wodą słodką wewnętrzny obieg wody w silniku zewnętrznym po każdym użyciu łodzi w wodzie słonej lub zanieczyszczonej. Zapobiegnie to gromadzeniu się osadu wskutek zatkania wewnętrznych obiegów wody. Zob. Konserwacja Płukanie systemu chłodzenia. Jeżeli łódź jest zacumowana, zawsze należy odchylić silnik tak, aby skrzynka biegów znajdowała się powyżej lustra wody. Po każdym użyciu przemyć słodką wodą silnik z zewnątrz i opłukać otwór wylotowy układu wydechowego śruby napędowej oraz skrzynkę biegów. Raz na miesiąc spryskać wszystkie zewnętrzne powierzchnie metalowe antykorozyjnym środkiem ochronnym Mercury Precision lub Quicksilver Corrosion Guard. Nie należy stosować tych środków na anody kontroli korozji, ponieważ zmniejszyłoby to skuteczność działania anod. Eksploatacja w akwenach wysokogórskich Silnik charakteryzuje się automatyczną kompensacją mocy w przypadku zmian wysokości. Zróżnicowana podziałka śruby napędowej może pomóc w ograniczeniu spadku wydajności spowodowanego obniżoną zawartością tlenu w powietrzu. Należy skontaktować się z dealerem. Wybór śruby napędowej OBSŁUGA Aby uzyskać najwyższe osiągi kombinacji silnika zewnętrznego z łodzią, należy wybrać śrubę napędową, która pozwoli silnikowi pracować w górnej połowie zalecanego zakresu obrotów/minutę przy całkowicie otwartej przepustnicy i normalnym obciążeniu łodzi (patrz Informacje ogólne - Specyfikacje). Taki zakres obrotów/minutę umożliwia większe przyspieszenie przy utrzymaniu maksymalnego poziomu prędkości łodzi Jeżeli zmiana warunków zewnętrznych (np. cieplejsza, wilgotniejsza pogoda, praca przy większym kącie uniesienia, zwiększone obciążenie łodzi lub brudny spód łodzi lub skrzynia biegów) sprawi, że liczba obrotów/ minutę spadnie poniżej zalecanego zakresu, może okazać się potrzebna wymiana lub oczyszczenie śruby napędowej, aby utrzymać wysokie osiągi i zapewnić trwałość silnika zewnętrznego. Należy sprawdzić liczbę obrotów/minutę przy całkowicie otwartej przepustnicy za pomocą dokładnego obrotomierza, z silnikiem wyważonym tak, aby znajdował się w pozycji zrównoważonego sterowania (sterowanie w jedną i drugą stronę wymaga wtedy takiego samego wysiłku), ale żeby nie doprowadzić do oderwania się śruby napędowej. Wpływ wysokości i pogody na osiągi Następujące okoliczności mogą obniżać osiągi silnika, jeśli system elektronicznego zarządzania nie jest w stanie ich kompensować. Wysokość nad poziomem morza Wysoka temperatura Niskie ciśnienie atmosferyczne Zwiększenie wilgotności. Warunki powyżej zmniejszają gęstość powietrza w silniku, co z kolei obniża: pol 65

76 OBSŁUGA Ciśnienie doładowania w silnikach z doładowaniem Moc i moment obrotowy w całym zakresie obrotów Maksymalne obroty silnika Sprężanie rozruchu PRZYKŁAD: Silnik pracujący na wysokości 2400 m n.p.m będzie miał wydajność o 30% niższą, a strata mocy silnika podczas gorącego i wilgotnego dnia może wynieść nawet 14%. Te straty dotyczą silników z normalnym wlotem powietrza i mogą dotyczyć silników z turbodoładowaniem. Kompensacja warunków straty mocy: Zastosować śrubę napędową o mniejszym skoku Zmienić stosunek przełożeń Część wydajności łodzi może zostać poprawiona poprzez zmianę na śrubę napędową z mniejszym skokiem, ale wydajność silnika nadal pozostaje niższa. W niektórych sytuacjach korzystniejsza może być redukcja przełożeń. Aby zoptymalizować wydajność silnika podeprzeć go i pozwolić mu na pracę w pobliżu lub po osiągnięciu górnego limitu maksymalnych obrotów silnika, z całkowicie otwartą przepustnicą i normalnym obciążeniem łodzi. Inne zalety wymiany śrub: Zwiększenie całkowitej niezawodności i trwałości silnika Ustawianie kąta trymu podczas pracy na biegu jałowym W niektórych łodziach otwór wydechowy silnika zaburtowego może zostać zanurzony w przypadku ustawienia trymu całkowicie do wewnątrz podczas pracy na biegu jałowym. Może to spowodować ograniczenie swobodnego uwalniania spalin, nierówną pracę na biegu jałowym, nadmierne dymienie i zanieczyszczenie świec zapłonowych. W takiej sytuacji należy ustawiać trym silnika w górę, aż do wynurzenia otworu wydechowego z wody. a b a - b - Zanurzony otwór wydechowy (nieprawidłowo) Otwór wydechowy nad lustrem wody (prawidłowo) Procedura docierania silnika WAŻNE: Niezastosowanie się do procedur docierania może spowodować zmniejszenie wydajności pracy silnika oraz prowadzić do uszkodzeń silnika. Zawsze należy wypełniać procedury docierania silnika. 1. W ciągu dwóch pierwszych godzin pracy silnika powinien on pracować przy różnych ustawieniach przepustnicy bez przekraczania 4500 obr./min. oraz przez około jedną minutę w ciągu każdych dziesięciu minut pracy przy pełnym otwarciu przepustnicy. 2. W czasie kolejnych ośmiu godzin pracy silnika należy unikać ciągłej pracy silnika przy całkowitym otwarciu przepustnicy każdorazowo przez więcej niż pięć minut. 66 pol

77 Procedura wstępnego napełniania modułu zasilania paliwem (FSM) Moduł zasilania paliwem (FSM) nie jest odpowietrzany do powietrza otoczenia. Powietrze uwięzione w FSM, przewodach paliwowych i szynie paliwowej zostanie nieznacznie sprężone po pierwszym włączeniu stacyjki przy suchym lub opróżnionym układzie paliwowym. Dodatkowe włączenia stacyjki w takich warunkach nie spowodują dalszego sprężenia powietrza w celu zakończenia odpowietrzania FSM. Zbyt duża liczba włączeń stacyjki może w końcu uszkodzić pompy paliwowe. Objętość powietrza uwięzioną w FSM należy usunąć, aby wstępnie napełnić układ paliwowy. Można to zrobić, podłączając narzędzie do złącza zaworu Schradera szyny paliwowej w celu szybkiego opróżnienia układu do zatwierdzonego zbiornika lub poprzez obracanie silnikiem. WSTĘPNE NAPEŁNIANIE FSM Z UŻYCIEM NARZĘDZIA DO ODPOWIETRZANIA Stosowanie narzędzia do odpowietrzania do wstępnego napełniania FSM to zalecana metoda, ale nie zawsze jest to praktyczne. Celem czynności jest usunięcie paliwa uwięzionego w układzie paliwowym z użyciem narzędzia do odpowietrzania podłączonego do złącza testowego zaworu Schradera szyny paliwowej. Gdy stacyjka jest w położeniu włączenia, otwarcie zaworu upustowego pozwoli na usunięcie powietrza z FSM i szyny paliwowej. Tej metody należy używać na łodziach, gdzie układ dopływu paliwa do napędu zaburtowego jest ograniczający; np. zawiera zawór z syfonem lub zawiera stosunkowo dużą objętość paliwa z uwagi na długi przewód paliwowy lub filtr odwadniania paliwa. Jeśli zamontowana jest pompka zastrzykowa, można jej użyć podczas wstępnego napełniania w celu skrócenia czasu koniecznego do uruchomienia silnika. 1. Sprawdzić, czy silnik jest ustawiony równo pionowo. 2. Sprawdzić, czy przewód paliwowy łodzi jest podłączony do złącza dopływu paliwa napędu zaburtowego. 3. Podłączyć miernik ciśnienia paliwa do zaworu Schradera szyny paliwowej. 4. Przymocować wąż spustowy miernika ciśnienia paliwa do odpowiedniego zbiornika na paliwo w celu gromadzenia nadmiaru paliwa. 5. Otworzyć zawór spustowy miernika ciśnienia paliwa i włączyć stacyjkę. Pompy paliwowe będą pracować przez około pięć sekund. 6. Wyłączyć i ponownie włączyć stacyjkę. Pompy paliwowe będą pracować przez około pięć sekund. Powtarzać ten cykl wyłączania i włączania stacyjki, aż spuszczane paliwo będzie stosunkowo pozbawione bąbelków powietrza. UWAGA: Jeśli układ paliwowy napędu zewnętrznego nie zostanie odpowietrzony po wykonaniu do 15 włączeń stacyjki, poszukać wycieków przewodu paliwowego doprowadzającego paliwo do napędu. W razie konieczności naprawić. Jeśli nie stwierdzi się wycieku, układ zasilający w paliwo napędu zaburtowego może być zbyt ograniczający przepływ. Skorygować sytuację i spróbować ponownie. 7. Odłączyć miernik ciśnienia paliwa. OBSŁUGA 8. Przekręcić kluczyk zapłonu do pozycji ON". Kiedy pompy paliwowe przestaną pracować, uruchomić silnik. Silnik może nie uruchomić się za pierwszym razem. Silnik będzie pracować nierówno na biegu jałowym przez maksymalnie dwie minuty w czasie usuwania resztek powietrza z układu paliwowego. WSTĘPNE NAPEŁNIANIA FSM (STAN PO WYCZERPANIU PALIWA) Stosowanie narzędzia do odpowietrzania do wstępnego napełniania FSM to zalecana metoda, ale nie zawsze jest to praktyczne. Kiedy w układzie paliwowym łodzi zupełnie nie ma paliwa, można go wstępnie napełnić bez użycia narzędzia do odpowietrzania. Celem czynności jest usunięcie powietrza uwięzionego w układzie paliwowym poprzez wtryskiwacze paliwa podczas obracania silnika, co pozwoli paliwu na przedostanie się do modułu paliwa. Tej metody można używać na łodziach, gdzie układ doprowadzania paliwa do napędu zaburtowego jest mniej ograniczony i zawiera stosunkowo niewielką objętość paliwa; krótki przewód paliwowy, brak filtra oddzielającego wodę z paliwa lub filtra oddzielający wodę już wstępnie napełniony. Jeśli zamontowana jest pompka zastrzykowa, można jej użyć podczas wstępnego napełniania w celu skrócenia czasu koniecznego do uruchomienia silnika. 1. Sprawdzić, czy silnik jest ustawiony równo pionowo. 2. Sprawdzić, czy przewód paliwowy łodzi jest podłączony do złącza dopływu paliwa napędu zaburtowego. pol 67

78 OBSŁUGA 3. Przekręcić kluczyk zapłonu do pozycji ON". Pompy paliwowe będą pracować przez około pięć sekund. 4. Ustawić kluczyk zapłonu w położeniu START" i zwolnić. ECM steruje uruchomieniem rozrusznika. Rozrusznik może pracować przez maksymalnie osiem sekund. UWAGA: W przypadku wstępnego napełniania układu paliwowego opróżnionego z paliwa, resztki paliwa mogą być spalane w silniku, powodując jego zgaśnięcie, co skróci czas trwania obrotów silnika wywołanych rozrusznikiem. 5. Kontynuować sekwencję przestawiania stacyjki w położenie "ON" i "START", aż silnik będzie działać nieprzerwanie. WAŻNE: Poczekać, aż silnik rozruchowy ostygnie przez 20 do 30 sekund pomiędzy kolejnymi okresami jego użycia przez osiem sekund. Ograniczać liczbę tych czynności do maksymalnie 10 pełnych ośmiosekundowych przedziałów. 6. Po uruchomieniu silnik może pracować nierówno na biegu jałowym przez maksymalnie dwie minuty w czasie usuwania resztek powietrza z układu paliwowego. 7. Jeśli układ paliwowy nie napełni się wstępnie po wykonaniu maksymalnie 10 ośmiosekundowych czynności obracania silnika, zastosować poprzednią procedurę. Wstępne napełnianie FSM z użyciem narzędzia do odpowietrzania w celu wstępnego napełnienia układu paliwowego. Uruchomienie silnika Przed uruchomieniem silnika należy zapoznać się z punktem Lista kontrolna przed uruchomieniem, specjalne instrukcje eksploatacji, procedurą docierania silnika, Zmiana biegów, a także z elementami zdalnego sterowania oraz ich obsługą opisanymi w rozdziale Funkcje i elementy sterowania. UWAGA Bez dostatecznego chłodzenia wodnego, silnik, pompa wody lub inne podzespoły mogą się przegrzać i ulec uszkodzeniu. Podczas pracy należy doprowadzić za pośrednictwem wlotów wody odpowiednią ilość wody. 1. Sprawdzić, czy wlot wody chłodzącej jest zanurzony Sprawdzić poziomu oleju w silniku pol

79 OBSŁUGA 3. W przypadku zbiorników paliwowych z ręcznym odpowietrzaniem należy otworzyć odpowietrznik zbiornika Ustawić wyłącznik ściągacza linowego w pozycji RUN". Zob. Informacje ogólne Wyłącznik ściągacza linowego. UWAGA: Silnik nie zostanie uruchomiony, dopóki ściągacz linowy nie zostanie włączony (pozycja RUN") Ustawić dźwignię zmiany biegów w położeniu neutralnym (N). b c a a - b - c - Do przodu Położenie neutralne Do tyłu UWAGA: W celu pierwszego uruchomienia nowego silnika lub silnika, w którym wyczerpało się paliwo, zob. Procedura wstępnego napełniania modułu zasilania paliwem (FSM). pol 69

80 START OBSŁUGA 6. Uruchamianie za pomocą kluczyka zapłonu ustawić kluczyk zapłonu w położeniu START", a następnie go zwolnić. Elektroniczny układ rozrusznika automatycznie dokonuje rozruchu. Jeśli silnik nie uruchomi się, rozrusznik zostanie zatrzymany. Ustawić kluczyk zapłonu ponownie w położeniu START" i ponowić próbę uruchomienia silnika. OFF ACC ON START OFF ACC ON Po uruchomieniu silnika należy sprawdzić, czy z otworu wskaźnika pompy wodnej wypływa ciągły strumień wody. WAŻNE: Jeżeli z otworu wskaźnika pompy wodnej nie wypływa woda lub jej strumień jest przerywany, należy wyłączyć silnik i sprawdzić, czy wlot wody chłodzącej nie jest zablokowany. Brak przeszkód może wskazywać na awarię pompy wodnej lub zatory w układzie chłodzenia. Może to spowodować przegrzanie silnika. W takim wypadku należy zwrócić się do sprzedawcy z prośbą o sprawdzenie stanu silnika zaburtowego. Praca przegrzanego silnika spowoduje jego uszkodzenie. Zmiana biegów PILOT DTS DO MONTAŻU NA PANELU WAŻNE: Biegi wolno zmieniać tylko wtedy, gdy silnik pracuje na obrotach jałowych. Nie włączać biegu do przodu ani wstecznego, gdy silnik nie jest uruchomiony. Silnik zaburtowy łodzi ma trzy biegi: do przodu (F), jałowy (N) i wsteczny (R). N F R 3427 Przy zmianie biegów zawsze należy zatrzymać dźwignię w pozycji jałowej i pozwolić na powrót silnika do obrotów jałowych. 70 pol

81 OBSŁUGA Pilot do montażu na panelu wymaga naciśnięcia blokady zmiany biegów podczas przesuwania manetki do pozycji innej niż neutralna Za pomocą dźwigni sterowania ponownie zwiększyć obroty silnika. PILOT DTS DO MONTAŻU W KONSOLI WAŻNE: Biegi wolno zmieniać tylko wtedy, gdy silnik pracuje na obrotach jałowych. Nie włączać biegu do przodu ani wstecznego, gdy silnik nie jest uruchomiony. Silnik zaburtowy łodzi ma trzy biegi: do przodu, jałowy (neutralny) i wstecz b c a a - b - c - Do przodu Położenie neutralne Do tyłu Przy zmianie biegów zawsze należy zatrzymać dźwignię w pozycji jałowej i pozwolić na powrót silnika do obrotów jałowych. Za pomocą dźwigni sterowania ponownie zwiększyć obroty silnika. ZMIANA BIEGÓW ZERO EFFORT 1. Sprawdzić, czy dźwignia przepustnicy jest w pozycji jałowej. 2. Przestawić dźwignię zmiany biegów naprzód lub wstecz. pol 71

82 START OBSŁUGA 3. Przestawić dźwignię przepustnicy naprzód, aby zwiększyć moc. a b c a - b - Dźwignie zmiany biegów ustawione w pozycji neutralnej Przełącznik trymowania c - Dźwignie przepustnicy w pozycji jałowej Zatrzymywanie silnika WAŻNE: Obrócenie kluczyka w pozycję START", gdy silnik pracuje, spowoduje jego zatrzymanie, układ DTS pozostanie jednak aktywny. Umożliwi to użycie układu wspomagania trymowania/odchylania za pośrednictwem pilota. Zmniejszyć prędkość silnika i zmienić bieg na jałowy. Przekręcić kluczyk zapłonu do pozycji OFF". OFF ACC ON START OFF ACC ON pol

83 KONSERWACJA Konserwacja silnika zewnętrznego W celu utrzymania silnika zaburtowego w jak najlepszym stanie, należy okresowo go sprawdzać i wykonywać czynności konserwacyjne opisane w Harmonogram przeglądów i konserwacji. Zaleca się przeprowadzanie odpowiedniej konserwacji w celu zapewnienia bezpieczeństwa sobie i pasażerom oraz utrzymania niezawodności działania. Czynności konserwacyjne należy odnotowywać w Dzienniku konserwacji na końcu niniejszej książki. Należy zachować wszelkie pokwitowania zlecenia wykonania konserwacji oraz rachunki. DOBÓR CZĘŚCI ZAMIENNYCH DO SILNIKA ZEWNĘTRZNEGO Zaleca się używanie oryginalnych części zamiennych Mercury Precision lub Quicksilver oraz oryginalnych smarów. Przepisy agencji EPA dotyczące emisji zanieczyszczeń Wszystkie nowe silniki zaburtowe produkowane przez firmę Mercury Marine w Stanach Zjednoczonych uzyskały atest Agencji Ochrony Środowiska (Environmental Protection Agency, EPA) poświadczający ich zgodność z przepisami dotyczącymi emisji zanieczyszczeń przez nowe silniki zaburtowe. Ważność tego atestu jest uzależniona od wprowadzenia pewnych korekt w normach zakładowych. Dlatego konieczne jest ścisłe przestrzeganie procedur zakładowych podczas obsługi serwisowej i napraw, zaś gdy tylko jest to wykonalne w praktyce, należy dążyć do przywrócenia oryginalnej konstrukcji silnika. Konserwacje, wymiany i naprawy urządzeń i systemów kontrolujących emisję zanieczyszczeń mogą być wykonywane przez dowolny zakład naprawy silników do łodzi z zapłonem iskrowym lub osobę fizyczną. ETYKIETA CERTYFIKACJI EMISJI ZANIECZYSZCZEŃ Etykieta certyfikacji emisji zanieczyszczeń, pokazująca poziomy emisji zanieczyszczeń oraz specyfikacje silnika związane bezpośrednio z emisją zanieczyszczeń, jest umieszczana na silniku z dniem jego produkcji. a b c d e SPARK PLUG: GAP: EMISSION CONTROL INFORMATION THIS ENGINE CONFORMS TO CALIFORNIA AND U.S. EPA EMISSION REGULATIONS FOR SPARK IGNITION MARINE ENGINES REFER TO OWNERS MANUAL FOR REQUIRED MAINTENANCE, SPECIFICATIONS, AND ADJUSTMENTS IDLE SPEED (in gear): hp kw L LOW PERM/HIGH PERM: FAMILY: HC+NOx:FEL: CO FEL: g/kwh g/kwh f g h i j a - b - c - d - e - f - g - h - i - j - Prędkość na biegu jałowym Moc silnika wyrażona w koniach mechanicznych Objętość skokowa cylindra Moc silnika - kilowaty Data produkcji Numer rodziny silników Ustalony limit emisji zanieczyszczeń dla rodziny silników Ustalony limit emisji zanieczyszczeń dla rodziny silników Zalecana świeca zapłonowa i otwór świecy Procent przesiąkania przewodu paliwowego OBOWIĄZKI WŁAŚCICIELA Właściciel/użytkownik ma obowiązek przeprowadzania rutynowych konserwacji silnika w celu utrzymania poziomów emisji zanieczyszczeń silnika odpowiadających zalecanym normom. pol 73

84 KONSERWACJA Właściciel/użytkownik nie może modyfikować silnika w jakikolwiek sposób, który zmieniałby moc silnika lub spowodowałby, że poziomy emisji zanieczyszczeń przekroczyłyby ustalone wcześniej fabrycznie wartości. Harmonogram przeglądów i konserwacji PRZED KAŻDYM URUCHOMIENIEM Sprawdzić poziom oleju w silniku. Patrz Paliwo i olej Sprawdzanie i uzupełnianie oleju silnikowego. Sprawdzić, czy wyłącznik ściągacza linowego zatrzymuje pracę silnika. Sprawdzić, czy silnik zaburtowy jest dobrze przymocowany do pawęży. W przypadku luźnego zamocowania silnika zaburtowego lub napinaczy mocowania należy dokręcić napinacze mocowania. Opis Nm funt x cal. funt/stopa Elementy mocujące silnika zaburtowegostandardowa pawęż łodzi Elementy mocujące silnika zaburtowego metalowe płytki unoszące i wsporniki cofające 75 55, Ocenić wzrokowo, czy w układzie paliwowym nie ma uszkodzeń lub przecieków. Sprawdzić łączące i luźne elementy układu sterowego. Obejrzeć złącza układu wspomagania steru i węże w poszukiwaniu oznak uszkodzenia. Sprawdzić, czy elementy mocujące drążków kierowniczych (w instalacjach z wieloma silnikami) są prawidłowo zamocowane. Sprawdzić, czy łopatki śruby napędowej nie są uszkodzone. PO KAŻDYM UŻYTKOWANIU Przepłukać układ chłodzenia silnika zaburtowego po użyciu łodzi w wodzie słonej lub zanieczyszczonej. Zob. Płukanie układu chłodzenia. Jeśli łodzi używano w słonej wodzie, wypłukać całą sól i opłukać wodą słodką króciec wydechowy przy śrubie napędowej i skrzyni biegów. CO 100 GODZIN UŻYTKOWANIA LUB RAZ DO ROKU, W ZALEŻNOŚCI OD TEGO, CO NASTĄPI WCZEŚNIEJ Wymienić olej silnikowy i filtr oleju. Olej należy wymieniać częściej, jeśli silnik jest eksploatowany w niekorzystnych warunkach, jak np. wydłużone korzystanie z trolingu. Patrz Wymiana oleju w silniku. Sprawdzić węże pod kątem pęknięć, przetarć i przecieków. Wymienić w razie potrzeby. Sprawdzić, czy silnik zaburtowy jest dobrze przymocowany do pawęży. W przypadku luźnego zamocowania silnika zaburtowego lub napinaczy mocowania należy dokręcić napinacze mocowania. Ta pozycja powinna być raz do roku sprawdzana w serwisie autoryzowanego dealera. Opis Nm funt x cal. funt/stopa Elementy mocujące silnika zaburtowegostandardowa pawęż łodzi Elementy mocujące silnika zaburtowego metalowe płytki unoszące i wsporniki cofające 75 55, Usunąć lub wymienić tuleję wbudowanego filtra paliwowego. Patrz Demontaż tulei wbudowanego filtra paliwowego. Wymienić pasek napędowy akcesoriów. Sprawdzić, czy na termostacie nie ma korozji i czy sprężyny nie są popękane. Sprawdzić, czy termostat zamyka się całkowicie w temperaturze pokojowej. Czynność ta powinna być wykonana przez autoryzowanego dealera. 74 pol

85 KONSERWACJA Wymienić filtr paliwa zamontowany na łodzi. Patrz Filtr odwadniacz paliwa zamontowany na łodzi. Sprawdzić anody kontroli korozji. Przeglądy należy wykonywać częściej, jeśli łódź jest użytkowana w wodzie słonej. Zob. Anody kontroli korozji. Należy opróżnić skrzynię biegów z oleju i napełnić nowym. Zob. Smarowanie skrzyni biegów. Sprawdzić poziom płynu w układzie wspomagania steru. Zob. Sprawdzanie poziomu płynu hydraulicznego w układzie wspomagania steru. Sprawdzić akumulator. Zob. Przegląd akumulatora. Stosowanie w wodzie słonej: Wyjąć i obejrzeć świece zapłonowe w poszukiwaniu korozji i wymienić świece w razie potrzeby. Nałożyć składnik chroniący przed zacieraniem na gwinty świecy zapłonowej przed instalacją. Zob. Przegląd i wymiana świec zapłonowych. Nr ref. tubki Opis Miejsce stosowania Nr części 81 Składnik chroniący przed zacieraniem Sprawdzić okablowanie i złącza. Gwinty świec zapłonowych Sprawdzić prawidłowość dokręcenia śrub, nakrętek i innych elementów mocujących. Sprawdzić uszczelnienia pokryw, upewniając się, czy nie są naruszone lub uszkodzone. Sprawdzić wewnętrzną piankę wyciszającą (jeśli jest w wyposażeniu), upewniając się, czy nie jest naruszona ani uszkodzona. Sprawdzić, czy tłumik dolotowy (jeśli jest w wyposażeniu) znajduje się na miejscu. Sprawdzić, czy tłumik otworu wylotowego (jeśli jest w wyposażeniu) znajduje się na miejscu. Sprawdzić zespół wlotu powietrza pod względem poluzowanych obejm przewodów i osłon gumowych (jeśli są w wyposażeniu). CO 300 GODZIN UŻYTKOWANIA LUB CO TRZY LATA WAŻNE: Aby uniknąć rozlania, olej silnikowy należy spuścić przed wyjęciem skrzyni biegów. Wraz z wymianą oleju silnikowego należy wykonać planowaną wymianę pompy wodnej. Sprawdzić przednie mocowania silnika. Czynność ta powinna być wykonana przez autoryzowanego dealera. Wymienić wirnik napędzany pompy wodnej (częściej, jeśli występuje przegrzanie lub obserwuje się zredukowane ciśnienie wody). Czynność ta powinna być wykonana przez autoryzowanego dealera. Sprawdzić poziom oleju hydraulicznego układu trymowania. Zob. Sprawdzanie poziomu oleju hydraulicznego wspomagania trymowania. Wymienić filtr paliwa na przewodzie wysokociśnieniowym paliwa. Czynność ta powinna być wykonana przez autoryzowanego dealera. Wymienić świece zapłonowe po upływie 300 godzin pracy lub trzech lat. Następnie sprawdzać świece zapłonowe co 300 godzin pracy lub trzy lata. W razie potrzeby wymieniać świece zapłonowe. Patrz Przegląd i wymiana świec zapłonowych. Wymienić pasek napędowy akcesoriów. Zob. Przegląd paska napędowego akcesoriów. Sprawdzić podkładki trymowania. Wymienić podkładki, jeśli śruby mocujące są ułożone na równym poziomie z podkładką. CO 600 GODZIN UŻYTKOWANIA Bicie zaworów musi sprawdzić autoryzowany dealer. PRZED OKRESAMI PRZECHOWYWANIA Należy postępować zgodnie z procedurą przechowywania. Patrz Przechowywanie. pol 75

86 Płukanie układu chłodzenia KONSERWACJA Po każdym użyciu łodzi w wodzie słonej, zanieczyszczonej lub mulistej należy przepłukać wewnętrzne kanały silnika zaburtowego wodą słodką. Pomoże to zapobiec zatykaniu się wewnętrznych kanałów wodnych wskutek gromadzenia się osadu. UWAGA: Silnik zaburtowy można odchylić lub umieścić w pozycji pionowej na czas płukania. 1. Przy wyłączonym silniku umieścić silnik zaburtowy w pozycji roboczej (pionowej) lub w pozycji odchylonej. 2. Odłączyć złączkę do przepłukiwania od złączki w dolnej pokrywie. 3. Przymocować wąż wodny do złączki do przepłukiwania Otworzyć kurek wody (do 1/2 maksymalnego przepływu) i pozwolić na przepłukanie układu chłodzącego wodą (około 15 minut). 5. Po zakończeniu przepłukiwania zamknąć dopływ wody i odłączyć wąż wodny. 6. Podłączyć złączkę do przepłukiwania do złączki w dolnej pokrywie. Mocno dokręcić złączkę. Zdejmowanie i montaż pokrywy ZDEJMOWANIE POKRYWY WAŻNE: Większość punktów wymagających konserwacji jest dostępna po zdjęciu tylko górnej pokrywy. 76 pol

87 KONSERWACJA 1. Wyciągnąć blokadę pokrywy górnej Pociągnąć górną pokrywę do przodu i unieść. 3. Pociągnąć blokadę zwalniania dolnej pokrywy w górę. 4. Zdjąć tylną pokrywę w kierunku do rufy silnika zaburtowego INSTALACJA POKRYWY 1. Umieścić dolną pokrywę w kierunku od rufy silnika zaburtowego. Upewnić się, że jest ona prawidłowo dopasowana do gumowego uszczelnienia. pol 77

88 KONSERWACJA 2. Zablokować pokrywę na miejscu, pociągając blokadę dolnej pokrywy w dół Umieścić górną pokrywę na silniku (w pierwszej kolejności przód). Upewnić się, że pokrywa jest prawidłowo dopasowana do gumowego uszczelnienia. 4. Górna pokrywa zostanie zablokowana na miejscu, gdy na jej tylną część zacznie działać ciśnienie działające w dół. Należy upewnić się, że pokrywa jest mocno zamocowana, pociągając za jej tylną część. Czyszczenie górnej i dolnej pokrywy WAŻNE: Wycieranie na sucho (ścieranie powierzchni plastikowej, gdy jest ona sucha) spowoduje jej zarysowanie. Należy zawsze zwilżyć powierzchnię przed czyszczeniem. Nie należy używać detergentów zawierających kwas solny. Należy przestrzegać procedur czyszczenia i woskowania. PROCEDURA CZYSZCZENIA I WOSKOWANIA 1. Przed przystąpieniem do mycia spłukać pokrywy, usuwając zanieczyszczenia i kurz, które mogą porysować powierzchnię. 2. Zmyć pokrywy czystą wodą z dodatkiem łagodnego, nieścierającego mydła. Do mycia użyć czystej miękkiej ściereczki. 3. Osuszyć dokładnie miękką, czystą ściereczką. 4. Nawoskować powierzchnię za pomocą nieścierającego środka do polerowania samochodów (przeznaczonego do stosowania na czyste powierzchnie). Zdjąć nałożony wosk ręcznie za pomocą czystej, miękkiej ściereczki. 5. Do usuwania drobnych rys należy używać środka do wykańczania pokryw firmy Mercury Marine ( K 1). Czyszczenie bloku silnika z głowicą (eksploatacja w słonej wodzie) WAŻNE: Jeżeli silnik zaburtowy eksploatowany jest w słonej wodzie, należy zdjąć górną pokrywę. Sprawdzić, czy na bloku silnika z głowicą i jego podzespołach nie nagromadziła się sól. Spłukać nagromadzoną sól z bloku silnika z głowicą i jego podzespołów świeżą wodą. Nie pryskać na filtr/wlot powietrza oraz alternator. Po spłukaniu pozostawić blok silnika z głowicą i jego podzespoły do wyschnięcia. Nanieść antykorozyjny środek ochronny Quicksilver lub Mercury Precision Lubricants Corrosion Guard na zewnętrzne części metalowe bloku silnika z głowicą i jego podzespołów. Nie dopuścić do zetknięcia antykorozyjnego środka ochronnego z paskiem napędowym alternatora, z kołami pasowymi paska ani z elementami mocującymi silnika zaburtowego. W przypadku naniesienia na pasek napędowy alternatora środka smarującego lub antykorozyjnego środka ochronnego pasek może zacząć się ślizgać lub zostać uszkodzony. 78 pol

89 KONSERWACJA Nr ref. tubki Opis Miejsce stosowania Nr części 120 Corrosion Guard ochrona antykorozyjna Przegląd akumulatora Zewnętrzne powierzchnie metalowe bloku silnika z głowicą i jego podzespołów Q55 Akumulator należy sprawdzać okresowo w celu zapewnienia odpowiedniej zdolności rozruchowej silnika. WAŻNE: Należy zapoznać się z instrukcjami dotyczącymi bezpieczeństwa i konserwacji, które są dostarczane razem z akumulatorem. 1. Silnik należy wyłączyć przed wykonaniem jakichkolwiek operacji na akumulatorze. 2. Zabezpieczyć akumulator przed poruszeniem. 3. Końcówki kabli akumulatora powinny być czyste, ściśle przylegające i odpowiednio zainstalowane. Dodatni do dodatniego, a ujemny do ujemnego. 4. Akumulator powinien być wyposażony w osłon nieprzewodzącą prądu, która pozwoli uniknąć przypadkowego zwarcia zacisków akumulatora. Dane techniczne akumulatora dla silnika Verado WAŻNE: Silniki Verado wymagają akumulatora rozruchowego dla łodzi 12 V AGM (Absorbed Glass Mat) zgodnego z minimalnymi specyfikacjami. Aby zapewnić najlepsze działanie, Mercury Marine nie zaleca stosowania akumulatorów z mokrymi ogniwami, żelowych akumulatorów kwasowo-ołowiowych ani akumulatorów litowo-jonowych do uruchamiania silników Verado. Każdy silnik Verado musi być wyposażony we własny akumulator rozruchowy. Jeżeli dana łódź wymaga dodatkowego zasilania z akumulatora dla akcesoriów na łodzi lub elektroniki żeglugowej, należy zamontować pomocniczy akumulator lub akumulatory. Należy użyć akumulatora rozruchowego dla łodzi 12 V AGM (Absorbed Glass Mat) zgodnego z minimalnymi specyfikacjami. Wymagana w USA (SAE) znamionowa wartość początkowa dla silników Verado Akumulator rozruchowy wymagany dla silników Verado Wymagana wartość MCA (Marine Cranking Amps) oraz pojemność rezerwowa Akumulator 12 V AGM (Absorbed Glass Mat) 800 min. Marine Cranking Amps (MCA) z min. pojemnością rezerwową RC25 wartości znamionowej 135 minut Międzynarodowa (EN) znamionowa wartość początkowa dla silników Verado Akumulator rozruchowy wymagany dla silników Verado Wymagana wartość CCA (Cold Cranking Amps) oraz ilość amperogodzin (Ah) Akumulator 12 V AGM (Absorbed Glass Mat) 975 min. Cold Cranking Amps (CCA) z min. 65 amperogodz. (Ah) UWAGA: Nie należy stosować akumulatorów rozruchowych niezgodnych z wymaganymi specyfikacjami. W przypadku zastosowania akumulatora niezgodnego z wymaganymi specyfikacjami, wydajność działania systemu elektrycznego może być słaba. pol 79

90 KONSERWACJA WAŻNE: Podczas montażu akumulatora należy przestrzegać norm obowiązujących przy produkcji łodzi (BIA, ABYC itp.), norm bezpieczeństwa i przepisów Straży Przybrzeżnej (USA). Upewnić się, że przewody akumulatora spełniają wymogi próby wyciągania i że dodatni zacisk akumulatora jest właściwie zaizolowany zgodnie z przepisami. Zaleca się (w niektórych stanach na terenie USA jest to wymagane), aby akumulator montowany był w zamkniętej obudowie. Należy zapoznać się z lokalnymi przepisami. Podczas podłączania akumulatora należy zamocować przewody do klem za pomocą nakrętek sześciokątnych. Dokręcić nakrętki sześciokątne określonym momentem dokręcania.! OSTRZEŻENIE Niezabezpieczenie przewodów akumulatora w odpowiedni sposób może spowodować spadek mocy systemu cyfrowej przepustnicy i zmiany biegów (DTS), co może prowadzić do poważnych obrażeń lub mierci w wyniku utraty kontroli nad łodzią. Przewody akumulatora należy przymocować do klem przy pomocy nakrętek sześciokątnych, tak aby żaden przewód nie był obluzowany. Opis Nm funt x cal funt x stopa Nakrętki sześciokątne 13,5 120 WAŻNE: Przekroje i długości przewodów akumulatorowych są niezwykle istotne. Aby uzyskać informacje na temat wymogów co do wielkości, należy zapoznać się z tabelami rozmiarów kabli akumulatorowych lub instrukcją montażu silnika. Informację przestrzegającą przed stosowaniem akumulatorów o niskim prądzie rozruchowym oraz nakrętek motylkowych należy umieścić na skrzynce akumulatora lub w jej pobliżu w celu informowania podczas kolejnych czynności serwisowych. Jedna nakrętka sześciokątna 5/16 " i jedna 3/8" są dostarczone dla każdego akumulatora w celu zastąpienia nakrętek motylkowych. Metrycznych nakrętek sześciokątnych nie ma na wyposażeniu. NOTICE DO NOT USE DEEP CYCLE BATTERIES! 13.5Nm (120 lb-in.) DO NOT USE WINGNUTS IMPORTANT: Refer to the outboard owner s manual for battery requirements. Battery cable size and length is critical. Refer to engine installation manual for size requirements. 8M Place decal on or near battery box for future service reference. Included with the engine rigging components are 5/16" and 3/8 hex nuts to be used for battery terminal wing nut replacement. Metric hex nuts must be obtained locally pol

91 Filtr powietrza KONSERWACJA Filtr powietrza w 400R jest integralną częścią osłony koła zamachowego. Należy go sprawdzać pod kątem zanieczyszczeń przy każdym demontażu osłon górnej. Mokry ręcznik zwykle wystarcza do usunięcia nagromadzonych cząstek z filtra Układ paliwowy! OSTRZEŻENIE Paliwo jest palne i wybuchowe. Upewnić się, że zapłon jest wyłączony, a ściągacz linowy ustawiony tak, aby nie można było uruchomić silnika. Podczas serwisowania w otoczeniu silnika nie palić, nie dopuszczać do powstawania iskier i unikać otwartego ognia. W obszarze roboczym powinna być dobra wentylacja; unikać wdychania oparów przez dłuższy czas. Przed podjęciem próby uruchomienia silnika zawsze sprawdzać, czy nie ma wycieków i niezwłocznie wycierać rozlane paliwo. WAŻNE: Paliwo należy zbierać i przechowywać w atestowanym zbiorniku. Natychmiast wytrzyj rozlane paliwo. Materiał użyty do zebrania rozlanego paliwa wyrzucać do odpowiedniego zbiornika. Przed wykonaniem naprawy lub przeglądu jakiejkolwiek części układu paliwowego: 1. Wyłączyć silnik i odłączyć akumulator. 2. Serwisowanie układu paliwowego należy przeprowadzać w pomieszczeniach o dobrej wentylacji. 3. Po skończonej pracy należy sprawdzić, czy nie ma oznak wycieku paliwa. PRZEGLĄD PRZEWODU PALIWOWEGO Należy sprawdzić wzrokowo, czy przewód paliwowy nie jest popękany, wybrzuszony, nie przecieka, nie jest sparciały lub w inny sposób uszkodzony. W przypadku stwierdzenia opisanych powyżej uszkodzeń należy wymienić przewód paliwowy. pol 81

92 KONSERWACJA DEMONTAŻ TULEI WBUDOWANEGO FILTRA PALIWA. Ten silnik jest wyposażony w tuleję wbudowanego filtra paliwowego zamontowaną w przewodzie wlotowym paliwa pod osłoną silnika. Filtr przechwytuje zanieczyszczenia, które mogą znajdować się w przewodzie paliwowym za układem filtracji paliwa zamontowanym na łodzi. Ten filtr należy wymontować po 100 godzinach pracy i albo go wyrzucić, albo wymienić na nowy filtr. Lokalizacja przewodu wlotowego paliwa Usunąć zacisk mocujący przewód paliwowy łodzi do przewodu wlotowego paliwa i usunąć przewód paliwowy z przewodu wlotowego. 2. Wyjąć tuleję wbudowanego filtra paliwowego z przewodu wlotowego. Zutylizować lub wymienić filtr Zamontować przewód paliwowy łodzi na przewód wlotowy paliwa i zabezpieczyć połączenie zaciskiem. 4. Sprawdzić, czy połączenie przewodu paliwowego nie ma wycieku paliwa. FILTR ODWADNIACZ PALIWA ZAMONTOWANY NA ŁODZI. Ten silnik wymaga filtra odwadniacza paliwa zamontowanego na łodzi. Filtr należy wymieniać raz na rok lub co 100 godzin, w zależności od tego, co wystąpi wcześniej.! OSTRZEŻENIE Paliwo jest palne i wybuchowe. Upewnić się, że zapłon jest wyłączony, a ściągacz linowy ustawiony tak, aby nie można było uruchomić silnika. Podczas serwisowania w otoczeniu silnika nie palić, nie dopuszczać do powstawania iskier i unikać otwartego ognia. W obszarze roboczym powinna być dobra wentylacja; unikać wdychania oparów przez dłuższy czas. Przed podjęciem próby uruchomienia silnika zawsze sprawdzać, czy nie ma wycieków i niezwłocznie wycierać rozlane paliwo. 82 pol

93 KONSERWACJA Wymiana filtra 1. Zamknąć zawór paliwa, jeśli jest na wyposażeniu. 2. Umieścić pojemnik pod filtrem paliwa. 3. Wymontować czujnik obecności wody w paliwie i spuścić zawartość filtra do pojemnika. Płyn spuszczony z filtra należy zutylizować zgodnie z obowiązującymi przepisami. a - b - Filtr odwadniacz paliwa Czujnik obecności wody w paliwie a b Zdemontować filtr odkręcając go przeciwnie do ruchu wskazówek zegara. Zytulizować filtr zgodnie z właściwymi przepisami. 5. Nasmarować nową uszczelkę filtra olejem. Nie nakładać smaru. 6. Zamontować filtr i mocno dokręcić. 7. Nanieść czysty olej silnikowy na pierścień uszczelniający filtra. 8. Zamontować czujnik obecności wody w paliwie i dokręcić zadanym momentem. Opis Nm lb-in. lb-ft Czujnik obecności wody w paliwie 2,5 22,1 9. Otworzyć zawór paliwowy (jeśli jest na wyposażeniu). 10. Uruchomić silnik i sprawdzić, czy w okolicy nie występują wycieki. W razie potrzeby usunąć wycieki. UWAGA: Po wymianie filtra odwadniacza paliwa silnik może utykać lub pracować z niewielkim opóźnieniem, ale powinien usunąć uwięzione powietrze w ciągu kilku minut. Pozwolić na odpowietrzenie się układu paliwowego przed przestawieniem silnika na bieg powyżej jałowego. Ostrzeżenie o zawartości wody w paliwie - opróżnianie filtra 1. Zamknąć zawór paliwa, jeśli jest na wyposażeniu. 2. Umieścić pojemnik pod filtrem paliwa. 3. Zdemontować czujnik obecności wody w paliwie i poczekać, aż płyn spłynie z filtra do pojemnika. Płyn spuszczony z filtra należy zutylizować zgodnie z właściwymi przepisami. 4. Nanieść czysty olej silnikowy na pierścień uszczelniający filtra. 5. Zamontować czujnik obecności wody w paliwie i dokręcić zadanym momentem. pol 83

94 KONSERWACJA Opis Nm lb-in. lb-ft Czujnik obecności wody w paliwie 2,5 22,1 6. Otworzyć zawór paliwa. 7. Uruchomić silnik i sprawdzić, czy w okolicy nie występują wycieki. W razie potrzeby usunąć wycieki. UWAGA: Po opróżnieniu filtra odwadniacza paliwa silnik może utykać lub pracować z niewielkim opóźnieniem, ale powinien usunąć uwięzione powietrze w ciągu kilku minut. Pozwolić na odpowietrzenie się układu paliwowego przed przestawieniem silnika na bieg powyżej jałowego. Anoda kontroli korozji Silnik zaburtowy łodzi jest wyposażony w anody kontroli korozji rozmieszczone w kilku miejscach. Anoda pomaga w ochronie silnika przed korozją elektrochemiczną, która niszczy powoli pokrywający anodę metal, zamiast metalowych elementów silnika. Każdą anodę należy poddawać okresowym przeglądom, zwłaszcza w słonej wodzie, która przyspiesza korozję. Aby silnik był stale chroniony przed korozją, należy zawsze wymieniać anodę zanim całkowicie skoroduje. Nie wolno malować ani nakładać warstwy ochronnej na anodę, ponieważ zmniejszy to skuteczność działania anody. Dwie anody znajdują się po bokach skrzyni biegów, a trzecia jest zainstalowana pod płytą antywentylacyjną. Kolejna anoda jest zainstalowana w dolnej części podwyższenia. Kolejne dwie anody znajdują się w dolnej części każdego z nurników układu wspomagania. UWAGA: Skrzynia biegów Sport Master nie jest wyposażona w dwie anody po bokach Wymiana podkładki trymowania Silnik Verado korzysta z oporowych płyt prowadzących po każdej stronie obudowy wału napędowego w celu zwiększenia stabilności silnika. Wraz z trymowaniem silnika w górę lub w dół oporowe płyty prowadzące trą o podkładki trymowania zamocowane po każdej stronie kolektora trymowania. Wymień podkładki trymowania, jeśli łby śrub mocujących mają ten sam kolor co powierzchnia podkładek. Zob. Harmonogram przeglądów i konserwacji gdzie znajdują się informacje dotyczące okresów między konserwacjami. 84 pol

95 KONSERWACJA WAŻNE: Zawsze używać nowych śrub mocujących przy montażu podkładek trymowania. c a b a - Śruba M6 x 20 z podkładką blokującą (8) b - Podkładka trymowania (2 szt.) c - Kolektor trymowania Opis Nm funt x cal funt x stopa Śruba M6 x 20 (8) 6 53 Wymiana wału napędowego - Wał napędowy o średnicy 31,75 mm (1-1/4 cala)! OSTRZEŻENIE Obracające się śruby napędowe mogą być przyczyną poważnych obrażeń lub śmierci. Nigdy nie uruchamiać łodzi z zamontowaną śrubą napędową na sucho", ponad lustrem wody. Przed montażem lub zdjęciem śruby napędowej należy ustawić zespół napędowy w położeniu neutralnym i aktywować przełącznik ściągacza linowego, aby uniknąć uruchomienia silnika. Umieścić drewniany klocek pomiędzy łopatką tylnej śruby napędowej a płytą antywentylacyjną. 1. Włączyć bieg jałowy. pol 85

96 KONSERWACJA 2. Umieścić drewniany klocek pomiędzy skrzynią biegów a śrubą napędową, aby ją unieruchomić i zdjąć jej nakrętkę Ściągnąć śrubę napędową z wału. Jeśli śruba napędowa zakleszczyła się na wale i nie można jej zdjąć, należy zlecić zdjęcie śruby autoryzowanemu dealerowi. 4. W celu ułatwienia demontażu śruby napędowej w przyszłości należy pokryć wypusty wału napędowego jednym z następujących środków firmy Mercury/Quicksilver: Nr ref. tubki Opis Miejsce stosowania Nr części 94 Smar antykorozyjny Wypusty wału napędowego 8M C z PTFE Wypusty wału napędowego Q 1 UWAGA: Śruby napędowe używane na wałach napędowych o średnicy 31,75 mm (1-1/4 cala) wymagają wzmocnionego zestawu piasty. 5. Wzmocniony zestaw piasty śruby napędowej - Zamontować piastę śruby napędowej, śrubę napędową, podkładkę, podkładkę sprężystą wygiętą, podkładkę oraz nakrętkę śruby napędowej na wale. a b c d e f a - b - Nakrętka na śrubie napędowej Podkładka c - Podkładka sprężysta wygięta d - Podkładka e - Śruba napędowa f - Piasta śruby napędowej 6. Umieścić drewniany klocek pomiędzy skrzynią biegów a śrubą napędową i dokręcić nakrętkę śruby podanym momentem pol

97 KONSERWACJA Opis Nm funt x cal funt x stopa Nakrętka na śrubie napędowej Przegląd i wymiana świec zapłonowych 1. Zdejmowanie górnych i tylnych pokryw. Zob. Zdejmowanie i montaż pokrywy. 2. Odłączyć wiązkę przewodów od połączeń cewek ołówkowych. 3. Wykręcić śruby mocujące cewki. 4. Wykonując ruch skręcający, wymontować cewki ołówkowe ze świec zapłonowych. a b a - b - c - Złącze wiązki przewodów Cewka ołówkowa Śruba c Wyjąć świece zapłonowe. Wymienić świecę zapłonową, jeśli elektroda jest zużyta lub izolator jest twardy, popękany, złamany lub wybrzuszony, lub jeśli na elektrodzie świecy nie widać metalu szlachetnego. WAŻNE: Kolor świecy może niedokładnie oddawać jej stan. Aby prawidłowo zdiagnozować wadliwą świecę, sprawdzić metal szlachetny na jej elektrodzie. Jeśli nie widać metalu szlachetnego, wymienić świecę. a 9381 a - Szlachetny metal pol 87

98 KONSERWACJA 6. Ustawić otwór świecy zapłonowej. Zob. Informacje ogólne specyfikacje a. We wszystkich świecach zapłonowych w serwisie należy przeprowadzić kontrolę i korektę szczeliny przed montażem. b. Szczelinę należy zmierzyć za pomocą szczelinomierza. Nigdy nie należy stosować narzędzia typu klinowego do kontroli lub ustawienia szczeliny. c. Jeżeli wymagana jest korekta, nie należy podważać lub wywierać siły na elektrodę środkową. Jest to bardzo ważne w przypadku wszystkich świec zapłonowych, których elektrody środkowe lub uziemiające są pokryte warstwą ścierającą, taką jak platyna lub iryd. d. Jeżeli szczelina musi zostać poszerzona, należy użyć narzędzia, które ciągnie jedynie za elektrodę uziemiającą i nie dotyka elektrody środkowej ani części porcelanowej i ścieralnej elektrody uziemiającej. e. Jeżeli szczelina musi zostać zwężona, delikatnie uderzać elektrodą uziemiającą o twardą powierzchnię. 7. Eksploatacja w słonej wodzie nałożyć warstwę składnika chroniącego przed zacieraniem na gwint instalowanej świecy zapłonowej. Nr ref. tubki Opis Miejsce stosowania Nr części 81 Składnik chroniący przed zacieraniem Gwinty świec zapłonowych Przed montażem świec zapłonowych oczyścić gniazda z zanieczyszczeń. Zainstalować świece, dokręcając ręką do oporu, następnie dokręcić o 1/4 obrotu lub momentem podanym w specyfikacji. Opis Nm funt x cal funt x stopa Świeca zapłonowa Ruchem skręcającym nałożyć cewki ołówkowe na świece zapłonowe. 10. Przymocować cewkę śrubą. Dokręcić śrubę zadanym momentem. Opis Nm lb-in. lb-ft Śruba pol

99 KONSERWACJA 11. Podłączyć wiązkę przewodów do cewki ołówkowej. a b a - b - c - Złącze wiązki przewodów Cewka ołówkowa Śruba c Ponownie zainstalować górne i tylne pokrywy. Bezpieczniki WAŻNE: Bezpiecznik ATC posiada topik zabudowany lub szczelnie zamknięty w plastikowej obudowie. Ten typ bezpiecznika musi być stosowany do zastosowań morskich. W morskich zastosowaniach sprzęt jest narażony na działanie środowiska, które może potencjalnie powodować gromadzenie wybuchowych oparów. Bezpieczniki ATO posiadają odsłonięte topiki i nigdy nie wolno ich używać w zastosowaniach morskich. Obwody instalacji elektrycznej na silniku zaburtowym są chronione przed przeciążeniem za pomocą bezpieczników. Jeśli bezpiecznik przepali się, należy zlokalizować i naprawić przyczynę przeciążenia. Jeśli przyczyna nie zostanie zlokalizowana, bezpiecznik może po raz kolejny ulec spaleniu. Usunąć z oprawy ściągacz bezpieczników. pol 89

100 KONSERWACJA Zdjąć pokrywę z oprawy bezpiecznika. Wyjąć bezpiecznik, który prawdopodobnie się przepalił, i spojrzeć na srebrną opaskę wewnątrz bezpiecznika. Jeśli opaska jest pęknięta, należy wymienić bezpiecznik. Bezpiecznik należy wymienić na nowy o takiej samej wartości znamionowej. a b c e f g d h j i k a - Ściągacz bezpieczników b - Oprawa bezpiecznika c - Dobry bezpiecznik d - Przepalony bezpiecznik e - Elektroniczny moduł sterowania (ECM) - bezpiecznik 20 A f - Cewki zapłonowe - bezpiecznik 20 A g - Pompy paliwowe - bezpiecznik 20 A h - Bezpieczniki zapasowe (3) i - Moduł napędowy (TVM) - bezpiecznik 20 A (tylko modele z obsługą dżojstikiem) j - Terminal diagnostyczny - bezpiecznik 2 A k - Wtryskiwacze paliwa - bezpiecznik 20 A Układ elektryczny układu cyfrowej regulacji przepustnicy i zmiany biegów (DTS)! OSTRZEŻENIE Rozcinanie lub manipulowanie uszkodzi izolację kabli, w wyniku czego do instalacji elektrycznej dostanie się woda. Dostanie się wody może doprowadzić do awarii instalacji elektrycznej i utraty kontroli nad przepustnicą i zmianą biegów. Aby uniknąć ryzyka odniesienia poważnych obrażeń lub śmierci w wyniku utraty kontroli nad łodzią nie należy splatać przewodów ani przerywać izolacji systemu DTS. Sprawdzić, czy wiązki nie zostały poprowadzone w pobliżu ostrych krawędzi, gorących powierzchni i ruchomych części. 90 pol

101 KONSERWACJA Sprawdzić, czy wszystkie nieużywane złącza i gniazda elektryczne zabezpieczone są osłoną. Sprawdzić, czy wiązki są zamocowane wzdłuż drogi prowadzenia. Przegląd paska napędowego akcesoriów 1. Sprawdzić napinacz paska napędowego akcesoriów, aby dopilnować, że napinacz pracuje w zalecanym zakresie napięcia. Jeśli strzałka napinacza znajduje się na czerwonym polu, zlecić autoryzowanemu dealerowi wymianę paska. a b a - b - Strzałka napinacza Czerwone pole (wymienić pasek) 2. Sprawdzić stan pasa napędowego. Jeśli stwierdzony zostanie dowolny z poniższych stanów, zlecić autoryzowanemu dealerowi wymianę paska. Pęknięcia z tyłu paska lub w podstawie rowków. Nadmierne zużycie u podstaw rowków. Część gumowa nasiąknięta olejem. Powierzchnia paska chropowata. Oznaki przetarcia na krawędziach lub zewnętrznych powierzchniach paska. Sprawdzanie poziomu oleju hydraulicznego wspomagania trymowania 1. Odchylić silnik zaburtowy w pozycję pełnego odchylenia w górę. 2. Obrócić wspornik odchylania w dół. 3. Opuścić silnik zaburtowy, dopóki wspornik podporowy odchylania nie oprze się o podwyższenie. pol 91

102 KONSERWACJA 4. Zdjąć korek wlewu oleju układu wspomagania trymowania. Zdjęcie korka wlewu wymaga tylko 1/4 obrotu. a b a - b - Podpórka odchylania Korek wlewu oleju układu wspomagania trymowania c - Wspornik podporowy odchylania c d - Podwyższenie d Poziom oleju powinien wynosić około 25 mm (1 cal) od górnej krawędzi szyjki do napełniania. Dodać oleju Quicksilver lub Mercury Precision do układów kierowania i trymowania. Jeśli ten olej nie jest dostępny, należy zastosować olej do przekładni hydrokinetycznych (ATF). Nr ref. tubki Opis Miejsce stosowania Nr części 114 Olej do układu wspomagania trymowania i steru Układ trymowania ze wspomaganiem Q1 6. Założyć korek wlewu oleju układu wspomagania trymowania. Dokręcić korek wlewu (1/4 obrotu). Nakładka zostanie zatrzaśnięta na miejscu. Nie przekręcać poza ten punkt. 92 pol

103 KONSERWACJA Sprawdzanie poziomu płynu hydraulicznego w układzie wspomagania steru Zdjąć pokrywę układu wspomagania steru i korek wlewu, aby sprawdzić poziom oleju. Poziom oleju powinien być nieznacznie poniżej dna otworu do napełniania. Jeśli zachodzi potrzeba, należy użyć syntetycznego oleju do układu wspomagania steru SAE 0W-30. a b c a - b - c - Pokrywa układu wspomagania steru Korek wlewu Poziom napełnić/maksymalny Nr ref. tubki Opis Miejsce stosowania Nr części 138 Syntetyczny płyn SAE 0W-30 do układu wspomagania steru Układ wspomagania steru K01 Wymiana oleju w silniku POJEMNOŚĆ OLEJOWA SILNIKA Pojemność zbiornika oleju silnikowego wynosi około 7,0 l (7,4 kw. USA). ODPOMPOWANIE WAŻNE: Odchylić silnik zaburtowy na zewnątrz/w górę poza położenia pionowe i pozostawić w tej pozycji na około jedną minutę, aby olej spłynął z powrotem do miski olejowej. WAŻNE: Aby uniknąć lub ograniczyć rozlanie oleju podczas wyjmowania filtru, należy upewnić się, że silnik zaburtowy znajduje się w pozycji pionowej (nieodchylonej), a silnik jest zimny lub nie pracował co najmniej przez ostatnią godzinę. 1. Odchylić silnik zaburtowy na zewnątrz/w górę poza położenia pionowe i pozostawić w tej pozycji na około jedną minutę, aby olej spłynął z powrotem do miski olejowej. 2. Silnik zaburtowy należy umieścić w pozycji pionowej. 3. Wyjąć bagnet. 4. Zamontować rurkę do usuwania oleju na pompie olejowej skrzyni korbowej. UWAGA: Rurkę do usuwania oleju można zakupić w serwisie dealera Mercury Marine Outboard lub MerCruiser. pol 93

104 KONSERWACJA 5. Wkładać rurkę odprowadzania oleju w otwór wskaźnika bagnetowego poziomu oleju, aż rurka znajdzie się na dnie miski olejowej silnika. 6. Wypompować olej silnikowy do odpowiedniego pojemnika. Pompa do spuszczania oleju ze skrzyni korbowej A 5 Ułatwia spuszczanie oleju silnikowego bez opróżniania skrzyni korbowej SPUSZCZANIE WAŻNE: Preferowaną metodą usuwania oleju z silników modeli XXL stanowi odpompowanie. W przypadku stosowania metody spuszczania konieczne jest zastosowanie lejka spustowego w celu skierowania oleju z dolnej płyty rozbryzgowej i do zbiornika. 1. Odchylić silnik zaburtowy na zewnątrz/w górę poza położenia pionowe i pozostawić w tej pozycji na około jedną minutę, aby olej spłynął z powrotem do miski olejowej. 2. Silnik zaburtowy należy umieścić w pozycji pionowej. 3. Umieścić odpowiedni pojemnik pod wtyczką miski olejowej silnika. Korek spustowy/podkładka uszczelniająca znajdują się pod płytą rozbryzgową po lewej stronie silnika zaburtowego. 4. Poluzować korek wlewu/podkładkę uszczelniającą. Ustawić lejek spustowy oleju nad korkiem wlewu/ podkładką uszczelniającą. a - b - Korek wlewu/podkładka uszczelniająca Lejek spustowy oleju b a Lejek spustowy oleju A01 Oddziela spuszczany olej silnikowy od płyt antyrozbryzgowych i antykawitacyjnych Wyjąć korek spustowy/podkładkę uszczelniającą i spuścić olej z silnika do odpowiedniego pojemnika. 94 pol

105 KONSERWACJA 6. Założyć korek wlewu/podkładkę uszczelniającą. WYMIANA FILTRU OLEJU WAŻNE: Aby uniknąć lub ograniczyć rozlanie oleju podczas wyjmowania filtru, należy upewnić się, że silnik zaburtowy znajduje się w pozycji pionowej (nieodchylonej), a silnik jest zimny lub nie pracował co najmniej przez ostatnią godzinę. 1. Zdjąć górną pokrywę. 2. Pod filtrem oleju rozłożyć ręcznik lub ścierkę pochłaniającą rozlany olej. 3. Odkręcić stary filtr kluczem do filtrów, obracając go w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara. a a - Filtr oleju Klucz do filtrów oleju Ułatwia demontaż filtra oleju Oczyścić podstawę montażową filtra oleju. 5. Nanieść olej silnikowy na nową uszczelkę filtra. Nie nakładać smaru. 6. Przykręcać nowy filtr, aż do chwili dopasowania się uszczelki do podstawy, następnie dokręcić filtr jeszcze o 3/4 do 1 obrotu. pol 95

106 WLEWANIE OLEJU KONSERWACJA 1. Zdjąć korek wlewu oleju i wlać olej zalecanego typu do połowy poziomu roboczego (połowa wysokości zakreskowanego obszaru). Dolanie około 7,0 l (7,4 kw. USA) podniesie poziom oleju do połowy wysokości zakreskowanego obszaru na wskaźniku. 2. Założyć korek wlewu oleju Po umieszczeniu silnika zaburtowego w wodzie lub podłączeniu węża do przepłukiwania wodą chłodzącą uruchomić silnik na biegu jałowym, odczekać kilka minut i sprawdzić szczelność filtru oleju. 4. Wyłączyć silnik i sprawdzić poziom oleju. Patrz Sprawdzanie i uzupełnianie oleju silnikowego. Smarowanie skrzyni biegów NAKŁADANIE SMARU NA SKRZYNKĘ BIEGÓW Podczas dodawania lub zmiany smaru w skrzynce biegów, należy sprawdzić wzrokowo, czy w smarze nie ma wody. Jeśli tak się stało, woda może znajdować się na dnie i wypłynie przed smarem lub jest z nim zmieszana, co spowoduje jego mleczny kolor. Jeśli nie stwierdzono obecności wody w skrzynce biegów, należy ją oddać do przeglądu u autoryzowanego dealera. Woda w smarze może spowodować przedwczesne uszkodzenie łożyska lub, w niskich temperaturach, może zamienić się w lód i uszkodzić skrzynkę biegów. Należy sprawdzić, czy w smarze w osuszonej skrzynce biegów są cząsteczki metalu. Niewielka liczba cząsteczek metalu oznacza normalne zużycie przekładni zębatej. Nadmierna liczba opiłków metalu lub większych cząsteczek (wiórów) może oznaczać nienormalne zużycie przekładni zębatej i dlatego powinna być sprawdzona przez autoryzowanego dealera. SKRZYNIA BIEGÓW SPORT MASTER ORAZ HEAVY DUTY O ŚREDNICY 137 MM (5,4") Ilość oleju w skrzyni biegów Pojemność zbiornika środka smarnego skrzyni biegów Sport Master to około 620 ml (21 uncji). Skrzynia biegów Heavy Duty ma pojemność około 510 ml (17,2 uncji). Wymóg dotyczący oleju w skrzyni biegów Mercury lub Quicksilver, wysokiej klasy smar do przekładni. Nr ref. tubki Opis Miejsce stosowania Nr części 87 Olej przekładniowy wysokiej klasy Skrzynia biegów Q01 96 pol

107 KONSERWACJA Spuszczanie oleju ze skrzyni biegów 1. Silnik zaburtowy należy umieścić w roboczej pozycji pionowej. 2. Wymontować śrubę napędową. Patrz Wymiana śruby napędowej. 3. Umieścić miskę pod obudową skrzyni biegów w celu zebrania smaru. 4. Wyjąć korek poziomu oraz korek wlewowy/spustowy i zlać olej. Poczekać odpowiedni okres, aż olej spłynie ze skrzyni biegów. W zależności od temperatury otoczenia, całkowite opróżnienie skrzyni może potrwać do 30 minut. a - b - Korek poziomu oleju Korek wlewowy/spustowy a b Napełnianie skrzyni biegów 1. Po opróżnieniu skrzyni biegów napełnić ją przez otwór wlewowy/spustowy. 2. Dolać wyznaczona ilość oleju przekładniowego. Patrz Pojemność środka smarnego skrzyni biegów. WAŻNE: Wymienić podkładki uszczelniające, jeśli są uszkodzone. 3. Poczekać kilka minut, aż poziom oleju ustabilizuje się w skrzyni, przed zamontowaniem korka poziomu oleju. Założyć korek poziomu oleju. 4. Wyjąć rurę oleju i założyć korek wlewowy/spustowy. 5. Dokręcić korki określonym momentem. Opis Nm funt x cal. funt/stopa Korki 11,3 100 Sprawdzanie poziomu oleju 1. Silnik zaburtowy należy umieścić w roboczej pozycji pionowej. Poczekać kilka minut na stabilizację poziomu środka smarnego w skrzyni biegów. 2. Wykręcić korek poziomu oleju. Sprawdzić, czy podkładka uszczelniająca nie przykleiła się do łożyska. Poziom oleju powinien sięgać równo do otworu lub olej powinien powoli wyciekać przez otwór. WAŻNE: Wymienić podkładki uszczelniające, jeśli są uszkodzone. 3. Jeśli olej nie jest widoczny w otworze poziomu oleju, wykręcić korek wlewowy/spustowy i dolewać oleju, aż olej pojawi się w otworze poziomu oleju. 4. Zakończyć wlewanie oleju. Założyć poziomu oleju i podkładkę uszczelniającą przed wyjęciem rurki oleju. 5. Wyjąć rurę doprowadzającą olej i założyć korek wlewowy/spustowy i podkładkę uszczelniającą. 6. Dokręcić korki określonym momentem. pol 97

108 KONSERWACJA Opis Nm funt x cal. funt/stopa Korki 11, pol

109 PRZECHOWYWANIE Przygotowanie do przechowywania Podczas przygotowywania silnika zaburtowego do przechowywania należy zwrócić szczególną uwagę na zabezpieczenie przed rdzą, korozją i rozsadzeniem przez lód. Poniższe procedury przechowywania silnika zaburtowego do przechowywania poza sezonem lub przez dłuższy czas (co najmniej dwa miesiące). UWAGA Bez dostatecznego chłodzenia wodnego, silnik, pompa wody lub inne podzespoły mogą się przegrzać i ulec uszkodzeniu. Podczas pracy należy doprowadzić za pośrednictwem wlotów wody odpowiednią ilość wody. UKŁAD PALIWOWY WAŻNE: Benzyna zawierająca alkohol (etanol lub metanol) może spowodować tworzenie się kwasu podczas przechowywania oraz może powodować uszkodzenia układu paliwowego. Jeśli stosowana benzyna zawiera alkohol, zalecane jest wypompowanie możliwie jak największej jej ilości ze zbiornika i układu paliwowego silnika. WAŻNE: Ten silnik jest wyposażony w zamknięty układ paliwowy. Paliwo (inaczej niż w przypadku zbiornika paliwa) nie ulega rozpadowi podczas zwykłych okresów przechowywania i nie wymaga dodatków stabilizujących. Należy napełnić zbiornik paliwa oraz układ paliwowy odpowiednio przygotowanym paliwem (dodatek stabilizatora zapobiegnie wydzielaniu się pokostu i gumy z benzyny). Postępować odpowiednio do następujących dalej instrukcji. Zbiornik paliwa zamontowany na stałe wlać wymaganą ilość stabilizatora Quickstor Fuel Stabilizer (zgodnie z instrukcjami na zbiorniku) do osobnego zbiornika i wymieszać z około 1 litrem (1 kwartą) benzyny. Wlać mieszaninę do zbiornika paliwa. Nr ref. tubki Opis Miejsce stosowania Nr części 124 Quickstor Fuel Stabilizer Ochrona zewnętrznych elementów silnika Zbiornik paliwa 92-8M Należy pokrywać zaprawką wszelkie uszkodzenia powłoki. W celu uzyskania zaprawki należy skontaktować się z dealerem. Spryskać wszystkie zewnętrzne powierzchnie metalowe (z wyjątkiem anod kontroli korozji) antykorozyjnym środkiem ochronnym Quicksilver lub Mercury Precision Lubricants Corrosion Guard. Nr ref. tubki Opis Miejsce stosowania Nr części 120 Corrosion Guard - ochrona antykorozyjna Ochrona wewnętrznych elementów silnika Zewnętrzne powierzchnie metalowe Q55 WAŻNE: Punkt Konserwacja Przegląd i wymiana świec zapłonowych zawiera opis procedury wymiany opraw świec zapłonowych. Zdjąć cewki ołówkowe i świece zapłonowe. Spryskać ok. 30 ml (1 uncja obj.) substancji Storage Seal Rust Inhibitor (Inhibitor korozji) do każdego otworu świecy zapłonowej. pol 99

110 PRZECHOWYWANIE Nr ref. tubki Opis Miejsce stosowania Nr części 119 Inhibitor korozji przeznaczony do przechowywania Otwory świec zapłonowych Q03 Uruchomić silnik przyciskiem rozruchowym, tak aby silnik wykonał jeden cykl rozruchowy; spowoduje to rozprowadzenie substancji w cylindrach. Zamontować świece zapłonowe i cewki ołówkowe. Skrzynia biegów Usunąć i nałożyć ponownie smar do skrzynki biegów (patrz Smarowanie skrzyni biegów). Ustawianie silnika zaburtowego w pozycji do przechowywania Silnik należy przechowywać w pozycji pionowej, aby woda mogła z niego wypłynąć. UWAGA Przechowywanie silnika zaburtowego w pozycji pełnego przechylenia może uszkodzić silnik. Woda uwięziona w przewodach chłodzących lub deszczówka zebrana w wydechu przy skrzyni biegów może zamarznąć. Przechowywać silnik zaburtowy w pozycji ustawienia w dół. Przechowywanie akumulatora Stosować się do zaleceń producenta akumulatora, dotyczących przechowywania i ładowywania. Wyjąć akumulator z łodzi i sprawdzić poziom wody. Doładować akumulator, jeśli zachodzi taka potrzeba. Akumulator przechowywać w suchym, chłodnym miejscu. Poziom wody sprawdzać okresowo i ładowywać akumulator w trakcie przechowywania. 100 pol

111 ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW Rozrusznik elektryczny nie obraca wału silnika MOŻLIWE PRZYCZYNY Wyłącznik ściągacza linowego nie jest włączony. Przepalony bezpiecznik 5 A. Sprawdzić bezpiecznik wiązki obwodu zasilania układu DTS. Zob. Konserwacja. Zdalne sterowanie nie jest przestawione na bieg jałowy. Awaria siłownika biegu. Ustawić kluczyk zapłonu w położeniu wyłączone, aby zresetować, po czym uruchomić silnik. Słaby akumulator lub przewody akumulatora są obluzowane lub skorodowane. Brak reakcji po przekręceniu wyłącznika zapłonu. Wadliwe przewody instalacji elektrycznej lub połączenie elektryczne. Awaria elektromagnesu rozrusznika lub elektromagnesu rozruchu. Nie można uruchomić silnika MOŻLIWE PRZYCZYNY Niewłaściwa procedura uruchamiania. Informacje zawiera punkt Obsługa. Stara lub zanieczyszczona benzyna. Paliwo nie dopływa do silnika. Zbiornik paliwa jest pusty. Odpowietrznik zbiornika paliwa nie jest otwarty lub jest zatkany. Przewód paliwowy jest odłączony lub zagięty. Zapchany filtr paliwowy. Informacje zawiera punkt Konserwacja. Uszkodzona pompa paliwowa. Zablokowany filtr zbiornika paliwa. Usterka elementu układu zapłonowego. Uszkodzone lub zanieczyszczone świece zapłonowe. Informacje zawiera punkt Konserwacja. Silnik uruchamia się ale nie można włączyć biegu Włączony tryb tylko przepustnicy. Awaria siłownika biegu. Ustawić kluczyk zapłonu w położeniu wyłączone, aby zresetować, po czym uruchomić silnik. Silnik pracuje nierówno MOŻLIWE PRZYCZYNY Przegrzewanie-sygnał ostrzegawczy nie działa. Niskie ciśnienie oleju. Sprawdzić poziom oleju. Uszkodzone lub zanieczyszczone świece zapłonowe. Zob. Konserwacja. Nieprawidłowa instalacja i regulacja. Paliwo nie dopływa do silnika. a. Zablokowany filtr paliwowy w silniku. Zob. Konserwacja. b. Zablokowany filtr zbiornika paliwa. c. Zapieczony zawór antylewarowy na wbudowanych na stałe rodzajach zbiorników paliwa. d. Przewody układu paliwowego są załamane lub ściśnięte. pol 101

112 ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW Układ paliwowy nie jest zalany. Uszkodzona pompa paliwowa. Usterka elementu układu zapłonowego. Spadek mocy MOŻLIWE PRZYCZYNY Przegrzewanie-sygnał ostrzegawczy nie działa. Niskie ciśnienie oleju. Sprawdzić poziom oleju. Przepustnica nie otwiera się całkowicie. Śruba napędowa uszkodzona lub w niewłaściwym rozmiarze. Niskie ciśnienie wody. Niski stan naładowania akumulatora. Zużyty, rozciągnięty lub pęknięty pasek akcesoriów. Łódź przeciążona lub niewłaściwie rozłożony ładunek. Zbyt dużo wody na pokładzie. Zanieczyszczone lub uszkodzone dno łodzi. Filtr powietrza lub siatkowy filtr wlotowy częściowo zatkany odpadami. Akumulator rozładowuje się samoistnie MOŻLIWE PRZYCZYNY Połączenia przewodów akumulatora są obluzowane lub skorodowane. Niski poziom elektrolitu w akumulatorze. Akumulator zużyty lub o zbyt małej pojemności. Nadmierne korzystanie z akcesoriów elektrycznych. Uszkodzony prostownik, alternator lub stabilizator napięcia. Przerwa na przewodzie wyjściowym alternatora (łącze z bezpiecznikiem). Zużyty lub rozciągnięty pasek akcesoriów. 102 pol

113 Pomoc serwisowa LOKALNY PUNKT SERWISOWY W przypadku konieczności wykonania napraw należy dostarczyć łódź napędzaną silnikiem Mercury do autoryzowanego dealera. Wyłącznie autoryzowany dealer produktów Mercury ma do dyspozycji wyszkolonych mechaników, specjalne narzędzia i sprzęt oraz oryginalne części i akcesoria firmy Quicksilver umożliwiające dokonanie właściwych napraw silnika. UWAGA: Części zamienne i akcesoria Quicksilver zostały zaprojektowane i wyprodukowane przez Mercury Marine specjalnie na potrzeby tego zespołu napędowego. SERWIS POZA MIEJSCEM ZAMIESZKANIA Jeśli pojawi się problem związany z naprawą silnika, a nie ma możliwości skontaktowania się z lokalnym dealerem, można skontaktować się z najbliższym autoryzowanym dealerem. Jeśli jednak z jakichkolwiek powodów nie można uzyskać pomocy technicznej, należy skontaktować się z najbliższym regionalnym biurem serwisowym. Poza terytorium Stanów Zjednoczonych i Kanady należy skontaktować się z najbliższym centrum serwisowym Marine Power International. SKRADZIONY ZESPÓŁ NAPĘDOWY W razie kradzieży zespołu napędowego należy niezwłocznie dostarczyć lokalnej policji oraz firmie Mercury Marine dane dotyczące modelu i numerów seryjnych oraz osoby, którą należy powiadomić o odzyskaniu skradzionego sprzętu. Informacje te zostaną zamieszczone w bazie danych firmy Mercury Marine celem pomocy policji i dealerom w odzyskaniu skradzionych zespołów napędowych. ZALECENIA W PRZYPADKU ZATOPIENIA SILNIKA 1. Przed podniesieniem skontaktować się z autoryzowanym sprzedawcą Mercury. 2. Po odzyskaniu zatopionego sprzętu, aby zredukować prawdopodobieństwo poważnych uszkodzeń silnika, należy przekazać zespół napędowy autoryzowanemu dealerowi firmy Mercury w celu przeprowadzenia czynności serwisowych. CZĘŚCI ZAMIENNE! OSTRZEŻENIE Należy unikać narażenia na kontakt z ogniem lub wybuchem. Przewody elektryczne, zapłon i części układu paliwowego produktów Mercury Marine spełniają wymogi przepisów federalnych i międzynarodowych o minimalizacji ryzyka pożaru lub wybuchu. Nie należy używać zastępczych elementów układu elektrycznego lub paliwowego, które nie spełniają tych wymogów. Podczas serwisowania układów elektrycznych i paliwowych należy pamiętać o dokładnym umocowaniu wszystkich podzespołów. Silniki morskie przeznaczone są do pracy przez cały okres eksploatacji, przy otwartej całkowicie lub prawie całkowicie przepustnicy. Przeznaczone są do pracy w środowisku wody słodkiej, jak i słonej. Warunki te wymagają zastosowania licznych elementów specjalnych. ZAPYTANIA DOTYCZĄCE CZĘŚCI I AKCESORIÓW Wszelkie zapytania dotyczące oryginalnych części Mercury Precision Parts lub akcesoriów Quicksilver Marine Parts and Accessories powinny być kierowane do lokalnego autoryzowanego dealera. Dealerzy mają wszelkie niezbędne systemy, aby zamówić części i akcesoria dla właściciela łodzi, jeśli nie ma ich w magazynie. Model silnika oraz Numer seryjny są konieczne do zamówienia poprawnych części. ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW POMOC SERWISOWA Zadowolenie klienta z produktu Mercury jest ważne zarówno dla dealera, jak i dla producenta. W razie jakichkolwiek problemów, pytań czy wątpliwości dotyczących zespołu silnikowego, prosimy o kontakt z najbliższym dealerem lub jakimkolwiek autoryzowanym przedstawicielem Mercury. Jeżeli będzie potrzebna dodatkowa pomoc: 1. Należy porozmawiać z kierownikiem autoryzowanego punktu sprzedaży lub serwisu. pol 103

114 2. W przypadku pojawienia się jakichkolwiek pytań, wątpliwości lub problemów, które nie mogą być rozwiązane przez przedstawicielstwo, proszę skontaktować się z biurem serwisowym Mercury Marine w celu uzyskania pomocy. Firma Mercury Marine skontaktuje się z użytkownikiem i jego dealerem, aby rozwiązać wszystkie problemy. Biurze obsługi klienta wymaga podania poniższych informacji: Imię, nazwisko oraz adres Numer telefonu do kontaktu w ciągu dnia Model i numery seryjne zespołu napędowego Nazwa i adres dealera Opis problemu INFORMACJE KONTAKTOWE DZIAŁU OBSŁUGI KLIENTA FIRMY MERCURY MARINE Aby uzyskać pomoc, należy zadzwonić, wysłać faks lub napisać do biura regionalnego. W korespondencji należy podać numer telefonu i faksu do kontaktu w ciągu dnia. Stany Zjednoczone i Kanada POMOC SERWISOWA Telefon Faks Strona internetowa W języku angielskim W języku francuskim W języku angielskim W języku francuskim Mercury Marine W6250 Pioneer Road P.O. Box 1939 Fond du Lac, WI Australia, Pacyfik Telefon Brunswick Asia Pacific Group Bessemer Drive Faks Dandenong South, Victoria 3175 Australia Europa, Bliski Wschód, Afryka Telefon Brunswick Marine Europe Parc Industriel de Petit-Rechain Faks B-4800 Verviers, Belgia Meksyk, Ameryka Środkowa, Ameryka Południowa, Wyspy Karaibskie Telefon Mercury Marine Interchange Circle North Faks Miramar, FL USA Japonia Telefon Kisaka Co., Ltd Kannabecho, Sakai-ku Faks Sakai-shi, Osaka , Japonia 104 pol

115 POMOC SERWISOWA Azja, Singapur Telefon Brunswick Asia Pacific Group T/A Mercury Marine Singapore Pte Ltd Faks Loyang Drive Singapur, Zamawianie literatury Przed zamawianiem literatury prosimy o przygotowanie następujących informacji dotyczących zespołu napędowego: Modele Moc w KM Numer seryjny Rok STANY ZJEDNOCZONE I KANADA W sprawie dodatkowej literatury na temat swojego zespołu napędowego Mercury Marine prosimy o skontaktowanie się z najbliższym dealerem Mercury Marine lub: Mercury Marine Telefon Faks Poczta (920) (Tylko na terenie USA) (920) (Tylko na terenie USA) Mercury Marine Attn: Publications Department P.O. Box 1939 Fond du Lac, WI POZA TERYTORIUM USA I KANADY Aby zamówić dodatkową literaturę, która jest dostępna dla konkretnego zespołu napędowego, prosimy o skontaktowanie się z najbliższym autoryzowanym centrum serwisowym Mercury Marine. Proszę przesłać poniższy formularz zamówieniowy z zapłatą na adres: Mercury Marine Attn: Publications Department W6250 West Pioneer Road P.O. Box 1939 Fond du Lac, WI Wysłać do: (Proszę skopiować ten formularz i nadrukować lub wypełnić pismem drukowanym jest to etykieta wysyłkowa zaadresowana do właściciela silnika) Nazwisko Adres ul. Poczta Województwo Kod pocztowy Kraj Ilość Element Numer części Cena Suma pol 105

116 POMOC SERWISOWA Ilość Element Numer części Cena Suma.. Całkowita należność. 106 pol

117 Montaż silnika zaburtowego INSTALACJA OSPRZĘT MOCUJĄCY SILNIKA ZATWIERDZONY PRZEZ MERCURY MARINE WAŻNE: Firma Mercury Marine oferuje zatwierdzone elementy mocujące i instrukcje instalacji, w tym specyfikacje momentu obrotowego, wraz z wszystkimi naszymi napędami zaburtowymi, co pozwala na ich poprawne zamontowanie do pawęży łodzi. Błędna instalacja napędu zaburtowego może powodować problemy z osiągami i niezawodnością, co może z kolei prowadzić do poważnego ryzyka dla bezpieczeństwa. Należy przestrzegać wszystkich instrukcji dotyczących instalacji napędu zaburtowego. NIE WOLNO mocować innych akcesoriów do łodzi przy pomocy elementów mocujących dołączonych do napędu zaburtowego. Na przykład, nie wolno mocować prętów do holowania nart wodnych ani drabin do wchodzenia na pokład do łodzi przy pomocy elementów mocujących dołączonych do napędu zaburtowego. Zainstalowanie innych produktów do łodzi z użyciem elementów mocujących przeznaczonych do napędu zaburtowego ograniczy zdolność tych elementów do poprawnego i bezpiecznego mocowania napędu zaburtowego do pawęży. Napędy zaburtowe wymagające użycia zatwierdzonych elementów mocujących są oznaczone w następujący sposób na zacisku pawęży WYMOGI DOTYCZĄCE ELEMENTÓW ZŁĄCZNYCH (INNYCH NIŻ FABRYCZNE) WAŻNE: Firma Mercury Marine zaprojektowała i przetestowała silnik montowany bezpośrednio na pawęży, płycie podnoszącej lub płycie ruchu wstecznego z użyciem elementów złącznych dołączonych do silnika. Wymogi dotyczące momentu obrotowego zostały ustalone dla elementów złącznych dołączonych do silnika. Zastosowane elementy złączne niedostarczone fabrycznie muszą spełniać poniższe wymogi lub je przekraczać. Dane techniczne śrub: pol 107

118 INSTALACJA Wymagana śruba z łbem sześciokątnym, z częścią wolną od gwintu nie mniejszą, niż 1 cal. Rozmiar gwintu 0,50-20" UNF - gwint 2A Materiał Stal nierdzewna austenityczna 304 lub 316 Minimalne właściwości mechaniczne Ostateczna wytrzymałość na rozciąganie 90,000 psi/granica plastyczności 50,000 psi. Odpowiada to śrubie z oznaczeniem łba F593C przez American Society for Testing and Materials (ASTM) Dane techniczne nakrętek: Nakrętka musi być samozabezpieczająca, mieć pełną wysokość, wkładkę nylonową 6/6 lub odpowiednik. Rozmiar gwintu Materiał Minimalne właściwości mechaniczne Dane techniczne podkładek: Tą podkładkę należy stosować na urządzeniu po stronie wspornika pawęży. Tą podkładkę należy stosować na urządzeniu po stronie pawęży. 0,50-20" UNF - gwint 2A Mosiądz, stopień Cu 613 zgodnie z ASTM Wytrzymałość na naprężenia 80,000 psi. Odpowiada to oznaczeniu mechanicznemu F467F zgodnie z ASTM. Podkładka płaska 0,88 x 0,53 x 0,104, 630 (H1025) z hartowanej stali nierdzewnej. Podkładka płaska 1,5 x 0,515 x 0,125 ze stali nierdzewnej 302, 304 lub 316. AKCESORIA ZAMONTOWANE NA WSPORNIKU ZACISKOWYM PAWĘŻY Firma Mercury Marine została poinformowana, że określone akcesoria zamienne, takie jak awaryjne drabinki do wchodzenia na pokład, kotwice do płytkich wód, zestawy klinowe pawęży oraz urządzenia do holowania sportowego były montowane na łodzi z użyciem tych samych elementów montażowych, które mocują silnik zaburtowy do pawęży lub pantografu. Wykorzystanie takich samych elementów montażowych do mocowania jednocześnie akcesoriów oraz silnika do łodzi obniża ich zdolność do utrzymania odpowiedniego obciążenia zacisków. Użytkowanie łodzi z poluzowanymi elementami montażowymi silnika może spowodować problemy z osiągami, trwałością oraz bezpieczeństwem łodzi.! OSTRZEŻENIE Unikaj poważnych obrażeń ciała lub śmierci wynikających z utraty panowania nad łodzią. Poluzowane elementy montażowe silnika mogą spowodować uszkodzenie wspornika pawęży, co prowadzi do niemożliwości sterowania łodzią. Należy zawsze sprawdzać, czy elementy mocujące silnika są dokręcone z zadanym momentem. 108 pol

119 INSTALACJA Dozwolone mocowanie akcesoriów na wsporniku zaciskowym pawęży Gdy silnik zostanie zamontowany na pawęży lub pantografie, zgodnie z instrukcją montażu silnika, dopuszczalne jest zamontowanie akcesorium na łodzi z użyciem niewykorzystanych otworów na śruby we wsporniku zaciskowym pawęży, jak przestawiono na rys. 1. Poniższa lista zawiera dodatkowe wytyczne dotyczące mocowania akcesoriów do wspornika zaciskowego pawęży. Elementy montażowe akcesorium muszą przechodzić przez pawęż lub pantograf łodzi. pol 109

120 INSTALACJA Montaż nie może powodować przeszkód, takich jak oparcie płyty montażowej akcesorium w zakresie promienia wspornika zaciskowego. Patrz Rys. 1. f a e c b d Rysunek 1 a - Minimalna odległość 3,175 mm (0,125 cala) b - Brzeg wspornika akcesorium c - Ściana wspornika zaciskowego pawęży d - Promień e - Elementy montażowe dostarczane z silnikiem f - Elementy montażowe dostarczane przez producenta akcesorium zamontowane w nieużywanych otworach wspornika montażowego silnika 110 pol