Wykorzystanie modelowania molekularnego oddziaływań ligandów z receptorem nikotynowym jako wstępny etap projektowania nowych leków
|
|
- Lidia Piotrowska
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Wykorzystanie modelowania molekularnego oddziaływań ligandów z receptorem nikotynowym jako wstępny etap projektowania nowych leków Katarzyna Targowska-Duda Samodzielna Pracownia Chemii i Neuroinżynierii Medycznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie Wstęp Receptor nikotynowy (nicotinic acetylcholine receptor nachr) jest białkiem błonowym należącym do rodziny kanałów bramkowanych ligandami (Ligand Gated Ion Channels). Aktywacja receptora następuje na skutek przyłączenia liganda (cząsteczki leku czy innej aktywnej substancji chemicznej) i prowadzi to do zmian konformacyjnych w strukturze białka, otwierania kanału jonowego i przepływu jonów sodu, potasu czy wapnia. Receptory nikotynowe odpowiadają za proces szybkiej transmisji w układzie nerwowym na skutek przetworzenia sygnału chemicznego na sygnał elektryczny, a ich rola jest bardzo istotna dla zachowania homeostazy i prawidłowego funkcjonowania organizmu. Receptory nikotynowe są silnie zaangażowane w procesy poznawcze (pamięć, uwagę), odczuwanie bólu, skurcze mięśni, angiogenezę a także odpowiedź immunologiczną [1]. Zaburzenie funkcji przekaźnictwa cholinergicznego prowadzi do wielu schorzeń, m. in. choroby Alzheimera, Parkinsona, schizofrenii, ADHD, syndromu Tourette, rozwoju uzależnienia, depresji czy chorób o podłożu immunologicznym i zapalnym. Receptory nikotynowe mają strukturę pentameryczną. Heteropentamery zbudowane są z różnych kombinacji genetycznie odmiennych podjednostek α(1-10), β(1-4), γ, δ i ε. Homopentamery tworzone są przez jednakowe podjednostki (α7, α8, α9). Podtypy receptorów możemy podzielić na mięśniowe (obecne w synapsach nerwowo-mięśniowych) lub neuronalne (w ośrodkowym układzie nerwowym), co wiąże się z ich różnymi profilami działania farmakologicznego. Rodzaj podtypu neuronalnego receptora decyduje o rozmieszczeniu w różnych strukturach ośrodkowego układu nerwowego (α3β4 i α4β2- obecne są w mezolimbicznym układzie nagrody, szczególnie w nakrywce brzusznej- ventral tegmental area (VTA), korze przedczołowej, jądrze półleżącym; α7- w substancji czarnej oraz VTA) [2]. Podtypy te odgrywają ważną rolę w rozwoju zaburzeń kognitywnych, schizofrenii czy uzależnień. W ciągu ostatnich sześćdziesięciu lat liczba doniesień naukowych świadczących o istotności receptorów nikotynowych dla funkcjonowania naszego organizmu stale rośnie. Rys. 1. Struktura receptora nikotynowego, podtypu α3β4. Pięć podjednostek oznaczonych kolorem czerwonym jest ułożonych wokół centralnie położonego kanału jonowego; receptor jest białkiem błonowym, część transmembranowa (przezbłonowa) znajduje się w błonie fosfolipidowej oznaczonej kolorem niebieskim; część zewnątrzkomórkowa znajduje się nad błoną, natomiast pod błonączęść wewnątrzkomórkowa; miejsca wiążące neurotransmiter- ACh oznaczone są strzałkami. Podstawą terapeutycznego działania każdego leku jest oddziaływanie cząsteczek jego substancji czynnej z celami molekularnymi odgrywającymi znaczącą rolę w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu. Celami molekularnymi są najczęściej białka a mechanizm działania cząsteczek leku polega na oddziaływaniach z miejscami aktywnymi białek i pozytywnej bądź negatywnej modulacji prowadzącej do przesuwania dynamicznej
2 równowagi między ich konformacją aktywną a nieaktywną. W tym świetle istotne jest poznanie molekularnego mechanizmu oddziaływania cząsteczki leku (liganda) z białkiem docelowym (receptorem). Dogłębna analiza oddziaływań znanych substancji czynnych będących już lekami pozwoli na poszukiwanie nowych związków charakteryzujących się większym powinowactwem czy bardziej selektywnych wobec danego celu molekularnego. Aktywność receptorów nikotynowych może być modulowana pozytywnie jak również negatywnie w zależności od pożądanego efektu farmakologicznego. Etap aktywacji następuje na skutek przyłączenia endogennej acetylocholiny do specyficznych dla niej miejsc ortosterycznych (Rys. 1. i Rys. 3.). Pozytywna modulacja allosteryczna receptorów nikotynowych ma związek ze stabilizowaniem konformacji otwartej kanału, po związaniu cząsteczki modulatora (agonisty) do miejsca innego niż dla endogennego neuroprzekaźnika. Prowadzi to do zwiększenia odpowiedzi na innych agonistów i utrzymania receptora w konformacji otwartej. Hamowanie przepływu jonów przez kanał receptora poprzez blokowanie jego światła nazywamy negatywną modulacją allosteryczną aktywności receptora, a grupę modulatorów niekompetycyjnymi (allosterycznymi) inhibitorami [3]. Do znanych agonistów nachr należą m. in.: endogenna acetylocholina, epibatydyna, nikotyna i karbamylocholina. Antagonistami mogą być -bungarotoksyna, -konotoksyna, które blokują miejsca ortosteryczne lub mekamylamina będąca inhibitorem allosterycznym wiążącym się do kanału jonowego receptora. Uzależnienia, choroby neurodegeneracyjne oraz zaburzenia depresyjnie należą do jednych z najbardziej powszechnych schorzeń współczesnych, szczególnie istotnych w społeczeństwach rozwiniętych. Dużym sukcesem terapeutycznym byłoby opracowanie skutecznej terapii leczenia uzależnienia (m.in. nikotynizmu). Palenie tytoniu jest na świecie przyczyną prawie 4 milionów zgonów rocznie. Oznacza to, że z powodu tzw. chorób odtytoniowych umiera dziennie 11 tysięcy palaczy. Uzależnienie jest złożoną chorobą ośrodkowego układu nerwowego charakteryzującą się utratą kontroli oraz prowadzącą do przymusowego ciągłego lub okresowego poszukiwania i przyjmowania substancji uzależniającej w celu doświadczania psychicznych skutków jej działania lub uniknięcia nieprzyjemnych objawów związanych z jej brakiem. Uzależnienie jest zaburzeniem chronicznym, z nawrotami pojawiającymi się nawet po bardzo długim okresie abstynencji. Istnieje grupa substancji czynnych, działających na receptor nikotynowy, które pomagają np. w walce z nałogiem nikotynowym, m. in. cytyzyna (Tabex)- agonista, bupropion (Zyban) czy mekamylamina (Inversine)- antagoniści. Na duże znaczenie zasługuje grupa analogów ibogainy, których działanie zdaje się być znaczące w poszukiwaniu negatywnych modulatorów (inhibitorów) receptora nikotynowego a jednocześnie nowych, bezpieczniejszych substancji aktywnych w terapii uzależnień. Badania in vivo na szczurach wykazały, że pochodna ibogainy, 18-metoksykoronarydyna (18-MC) zmniejsza samopodawanie substancji uzależniających (metamfetaminy, morfiny i nikotyny) oraz pojawianie się innych efektów ubocznych w teście samopodawania (self-administration) u szczurów. Jej właściwości farmakologiczne mogłyby stać pomocne w walce z uzależnieniem [4]. Niezwykle istotne jest znalezienie nowych, bardziej skutecznych leków pomocnych w leczeniu schorzeń układu nerwowego charakteryzujących się upośledzeniem pamięci i funkcji poznawczych (choroba Alzheimera czy Parkinsona). Choroba Alzheimera jest bardzo poważnym problemem dotykającym nie tylko osoby w wieku podeszłym, ale także osoby młode. W Polsce odnotowano ok. 200 tysięcy przypadków zachorowań. Na całym świecie jest około 30 mln osób chorych. Leki, jakimi obecnie dysponujemy pozwalają jedynie na hamowanie objawów choroby. Poszukiwanie i projektowanie nowych modulatorów allosterycznych receptora nikotynowego jest dużą nadzieją na poprawę funkcji poznawczych u osób chorych, a to znacznie ulepszy ich funkcjonowanie w społeczeństwie.
3 Metody badawcze Obecnie obok technik eksperymentalnych stosuje się techniki komputerowe aby lepiej zrozumieć mechanizmy oddziaływania leków z białkami. W celu określenia miejsca wiązania potencjalnego leku oraz powinowactwa wiązania (binding affinity) względem różnych podtypów receptora nikotynowego wykorzystywane są symulacje dokowania molekularnego dla różnych grup badanych związków. Polega to na odpowiednim dopasowaniu przestrzennym cząsteczki liganda do miejsca wiążącego w białku dzięki zastosowaniu odpowiednich algorytmów obliczeniowych. Jako wynik dokowania otrzymujemy różne wartości energii przyporządkowane kompleksom ligand receptor oraz możemy dokonać wizualizacji i interpretacji poszczególnych oddziaływań cząsteczki z miejscem wiążącym białka. Bardzo ważna jest znajomość struktury przestrzennej białka jak również badanych cząsteczek ligandów. Modele receptora nikotynowego Jednym z pierwszych kroków przed przeprowadzeniem dokowania jest przygotowanie odpowiednich modeli białek oraz zbudowanie struktur molekularnych ligandów. Receptor nikotynowy należy do białek transbłonowych. W związku z zakotwiczeniem w błonie białka te mają specyficzną budowę, ich hydrofobowe regiony -helikalne oraz - wstęgi tworzące -baryłkę przeplatają się z hydrofilowymi elementami. Przewidywanie struktury białek metodą modelowania homologicznego jest używane do przygotowywania wybranych modeli i jest oparte na wykorzystaniu białka o znanej strukturze, które posłuży jako szablon dla nowego modelu. Tą techniką zostały przygotowane modele różnych podtypów neuronalnych i mięśniowych kanału jonowego receptora (części transmembranowej), a jako model wzorcowy został użyty model molekularny Torpedo AChR znajdujący się w bazie danych PDB (Protein Data Bank), oznaczony kodem 2BG9. Rys. 2. Model molekularny kanału jonowego podtypu α3β4, widok z góry. Część kanału zaznaczona na zielono jest zbudowana z reszt aminokwasowych oddziałujących z badanymi ligandami. Reszty aminokwasowe zaznaczone na niebiesko są bardzo istotne dla oddziaływań z badanymi ligandami. Modele różnych podtypów neuronalnych receptora nikotynowego dla części zewnątrzkomórkowej zostały wykonane także w oparciu o modelowanie przez homologię z wykorzystaniem różnych modeli wzorcowych: 2BYQ, 2BYR, 2UZ6, 1UV6. Rys. 3. Model części zewnątrzkomórkowej receptora podtypu α3β4, widok z góry. Miejsca wiążące neurotransmiter acetylocholinę znajdują się między podjednostkami α3 (zaznaczone na różowo) oraz β4 (zaznaczone na niebiesko).
4 Kolejnym krokiem jest przygotowanie badanych cząsteczek. Wszystkie struktury ligandów (neutralne, bez ładunku) wykorzystane do modelowania molekularnego zostały zbudowane w programie HyperChem 6.0, optymalizacja struktur była wykonana z wykorzystaniem metody półempirycznej AM1 [4, 5, 6]. Symulacje dokowania molekularnego możemy wykonać przy użyciu różnych specjalistycznych programów np. Molegro Virtual Docker, AutoDock, Glide (Schrodninger), Gold, Yasara. W zależności od wybranego programu należy odpowiednio przygotować model białka, cząsteczkę liganda a następnie wybrać miejsce wiążące, do którego chcielibyśmy zadokować badany związek. Wyniki otrzymujemy w postaci wartość liczbowej energii wiązania dla kompleksów ligandreceptor oraz możemy dokonać analizy oddziaływań ligand receptor. Grupa substancji aktywnych (allosterycznych inhibitorów) względem różnych podtypów receptora nikotynowego Przeprowadzono modelowanie molekularne oddziaływań analogów ibogainy z modelem Torpedo AChR. Analogi ibogainy: 18-metoksykoronatydyna (18-MC), 2-metoksyetylo-18- metoksykoronarydyna (2-ME-18-MC), 18-metylaminokoronarydyna (18-MAC), albifloranina i 19-ibogaminol [6]. Do badań wykorzystany był także znany allosteryczny inhibitor receptora nikotynowego fencyklidyna (PCP), TCP (analog PCP), ibogaina oraz [ 3 H]ibogaina oraz [ 3 H]TCP [5, 6]. Badania eksperymentalne Badania eksperymentalne stanowią ważny punkt rozwoju nauki, pozwalający na weryfikację hipotez stawianych przez naukowców. W ostatnich latach nastąpił dynamiczny rozwój w dziedzinie proteomiki czyli działu zajmującego się badaniem struktury i funkcji białek. Istnieje wiele metod pozwalających doświadczalnie wyznaczyć aktywność nowych substancji, potencjalnych leków względem objętych zainteresowaniem badacza celów molekularnych. Na dużą uwagę zasługują eksperymenty z wykorzystaniem radioligandów (znakowanych trytem) oraz wyznaczaniem zmiany stężenia wewnątrzkomórkowego Ca 2+. Grupa badaczy pod kierownictwem dr H. Arias a z Midwestern University wyznaczyła stałą powinowactwa badanych analogów ibogainy względem podtypu ludzkiego, mięśniowego receptora nikotynowego oraz zmiany stężenia Ca 2+ w komórce (IC 50 ) po podaniu analogów ibogainy i po wcześniejszej aktywacji agonistą epibatydyną [4, 5, 6]. Eksperymenty wyznaczenia stężenia Ca 2+ w komórce oraz badania z radioizotopami zostały przeprowadzone z wykorzystaniem komórek lini HEK293 stabilnie transfekowanej genami α3 i β4 nachr [5].oraz linii komórek TE671 transfekowanej genami na podtyp mięśniowy ludzki AChR ( i [4, 6]. Badania eksperymentalne z radioligandami były wykonane na komórkach gdy receptor był zarówno w stanie zdesensytyzowanym, otwartym (po aktywacji agonistą karbamylocholiną) jak również stanie spoczynkowym, zamkniętym (po związaniu antagonisty -bungarotoksyny). Wyniki symulacji dokowania molekularnego Wyniki dokowania dla analogów ibogainy i modelu Torpedo AChR Wyniki energii kompleksów otrzymanych w Molegro Virtual Docker dla analogów ibogainy i modelu ludzkiego mięśniowego kanału jonowego receptora nikotynowego przedstawia Tabela 1.
5 Analogi ibogainy Wartość energetyczna [kj/mol] model Torpedo AChR Ibogaina MC ME-18MC ibogaminol Albifloranina Katarantyna MAC Tabela 1. Wartość energetyczna dla kompleksów analogów ibogainy z modelem Torpedo AChR. Rys. 4. Kompleks o najlepszej energii analogu ibogainy 18-MAC (kolor niebieski) oraz modelu Torpedo AChR; helisy budujące kanał jonowy zaznaczone są kolorem żółtym, a na niebiesko są zaznaczone ważne reszty aminokwasowe (VAL, LEU, SER) przy oddziaływaniu z 18 MAC. Wyniki modelowania molekularnego oddziaływań ibogainy i modelu α3β4 nachr Wyniki symulacji dokowania (Molegro Virtual Docker), przedstawione w Tabeli 2. pokazują, że miejsce wiążące dla obu ligandów jest jednakowe, ale powinowactwo wiązania (binding affinity) do receptora jest większe dla ibogainy. Nazwa liganda α3β4 nachr model [kj/mol] Ibogaina Fencyklidyna (PCP) Tabela 2. Wartości energetyczne dla kompleksów ibogainy i PCP z modelem α3β4 nachr Rys. 5. Miejsce wiążące dla ibogainy (oznaczonej na zielono) oraz PCP (oznaczonej na różowo) w kanale jonowym modelu α3β4 receptora nikotynowego; helisy tworzące kanał jonowy zaznaczone są na żółto, ważne reszty aminokwasowe (PHE/VAL, LEU, SER) na niebiesko.
6 Wyniki badań eksperymentalnych Wpływ ibogainy i febcyklidyny(pcp) na aktywację α3β4 nachr wywołaną epibatydyną z wykorzystaniem oznaczania wewnatrzkomórkowego stężenia Ca 2+. Epibatydyna indukuje aktywność, która jest blokowana przez ibogainę z IC 50 9-krotnie niższym, co oznacza wyższe powinowactwo do receptora niż wyznaczone dla znanego inhibitora allosterycznego kanału PCP [5]. Wpływ ibogainy na aktywację α3β4 nachr w obu stanach konformacyjnych receptora z wykorzystaniem [ 3 H]ibogainy i [ 3 H]TCP. Oba ligandy hamują 100% specyficzne wiązanie znakowanej ibogainy i inhibitora TCP (będącego analogiem PCP) do receptora w obu stanach konformacyjnych. Symulacje komputerowe pokazują, że ibogaina i fencyklidyna (której analogiem jest TCP) mają to samo miejsce wiązania w kanale jonowym receptora (Rys. 5.) [5]. Wpływ analogów ibogainy na aktywację ludzkiego mięśniowego nachr oznaczania wewnatrzkomórkowego Ca 2+ w komórce. Wartości inhibicji IC 50 są przedstawione zgodnie z rosnącą stałą powinowactwa do receptora (czyli malejącą aktywnością) [6]. 18-MAC (5,9 +/- 0,3) > ibogaina (17+/ 3) ~ katarantyna ( 20+/- 1) > albifloranina (46+/-13) [6]. Wyniki wyznaczonej stałej powinowactwa ze znakowanym wzorcowym allosterycznym inhibitorem- [ 3 H]TCP. Aktywności wyznaczono dla dwóch stanów konformacyjnych receptora zdesensytyzowanego oraz spoczynkowego. W stanie zdesensytyzowanym receptora aktywność poszczególnych analogów jest przedstawiona zgodnie z rosnącą stałą powinowactwa: 18-MAC (1,3 +/- 0,2) ~ 2-ME-18-MC (1,3 +/- 0,1) > albifloranina (3,2 +/-0,3) ~ katarantyna (3,2 +/- 0,4) > ibogaina (5,4 +/- 0,3) >>19- ibogaminol (40 +/- 2) [6]. W stanie spoczynkowym: 18-MAC (19 +/- 2) > albifloranina (31 +/-4) > katarantyna (48 +/- 5) > 2-ME-18-MC (82 +/- 8) [6]. Wyniki te wyraźnie wskazują na znacznie wyższe powinowactwo analogów ibogainy względem receptora będącego w stanie zdesensytyzowanym niż w stanie spoczynkowym. Wyniki zależności budowy od aktywności (pki) wyznaczonej względem modelu ludzkiego mięśniowego AChR dla analogów ibogainy. Zależność powinowactwa (pki) od objętości molekularnej (vdw) dla analogów ibogainy względem mięśniowego, ludzkiego podtypu receptora nikotynowego przedstawia Rys. 6. Ligandy o objętości znacząco większej od 345 Å 3 są zbyt duże i nie pasują do miejsca wiążącego (2-ME-18-MC). Pozwala to na stwierdzenie jak ważną cechą jest wielkość cząsteczki potencjalnego leku i jak duży ma to wpływ ma na powinowactwo do danego receptora [6]. Rys. 6. Zależność powinowactwa (pki) wyznaczonego dla analogów ibogainy od objętości molekularnej cząsteczek. Oznaczenie symboli: 18-MC ( ), 18-MAC (O), albifloranina ( ), katarantyna ( ), 19-ibogaminol ( ), ibogaina (Δ) oraz 2-ME-18- MC ( ). Linia ciągła pokazuje zależność pki dla receptora w stanie zdesensytyzowanym, wartość R=0,960, p=0,010, natomiast linia przerywana przedstawia zależność dla receptora jest w stanie spoczynkowym, R=0,989, p=0,001.
7 Korelacje danych eksperymentalnych (powinowactwa pki) oraz wyników dokowania dla analogów ibogainy i modelu Torpedo receptora nikotynowego. Rys. 7. Zależność powinowactwa (pki) wyznaczonego dla analogów ibogainy od wartości energii (MolDockScore). Oznaczenie symboli: 18-MC ( ), 18-MAC (O), albifloranina ( ), katarantyna ( ), 19-ibogaminol ( ), ibogaina (Δ) oraz 2-ME-18- MC ( ). W stanie zdesensytyzowanym (ciągła linia) wartość R= -0,833, p= 0,039, w stanie spoczynkowym (przerywana linia) R= -0,887, p= Korelacja zależności funkcji MolDockScore otrzymanej z symulacji dokowania molekularnego dla analogów ibogainy i modelu Torpedo względem wartości powinowactwa (pki) dla receptora w stanie zdesensytyzowanym (des) i spoczynkowym (res) przedstawia Rys. 7. [6]. Wnioski Zastosowanie metod modelowania molekularnego pozwala na wyjaśnienie pewnych mechanizmów oddziaływania leków z białkami. W przypadku oddziaływań ibogainy i modelu neuronalnego α3β4 nachr symulacje komputerowe pozwoliły na wnikliwą analizę miejsca wiązania badanego liganda w kanale jonowym receptora (Rys. 5.). Ponadto potwierdziły wyniki eksperymentalne, dlaczego oba związki - PCP i ibogaina hamują w 100% specyficzne wiązanie znakowanej trytem ibogainy. Porównanie wyników eksperymentalnych z teoretycznymi otrzymanymi metodami modelowania molekularnego staje się bardzo istotne w analizie substancji czynnych, które mogą stać się potencjalnymi działającymi lekami. Analiza zależności struktury od aktywności (co przedstawia Rys. 6.) oraz zależności wyników dokowania od badań eksperymentalnych (Rys. 7.) pozwoliły na szczegółową analizę grupy analogów ibogainy. Otrzymane wyniki modelowania molekularnego oddziaływań tych związków z modelem Torpedo receptora nikotynowego wykazują wysoki poziom korelacji z badaniami eksperymentalnymi powinowactwa i są istotne statystycznie. Przedstawione przykłady oddziaływania molekularnego z receptorem nikotynowym pokazują jak znaczące mogą być badania komputerowe w początkowym etapie poszukiwania i projektowania nowych struktur chemicznych i jednocześnie jak ważna jest ich zależność z badaniami eksperymentalnymi. Wykorzystanie coraz wnikliwszych informacji o strukturze i funkcjach receptora nikotynowego mogą przyczynić się do zaprojektowania nowych, bardziej selektywnych substancji czynnych zarówno w kierunku uzależnienia jak i chorób neurodegeneracyjnych. W oparciu o nowo przygotowane modele przeprowadzone zostaną szczegółowe analizy komputerowe, które w przyszłości mogą odegrać kluczową rolę w nowych terapiach zaburzeń kognitywnych. Literatura
8 1. Arias H. R., Mousa S. A.: Angiogenesis modulation by nicotine and nicotinic ligands. J. Pediatr. Biochem. 2010, 1, Nashmi R., Lester H. A.: CNS localization of neuronal nicotinic receptors. J. Mol. Neurosci. 2006, 30 (1-2), Arias H.R.: Positive and negative modulation of nicotinic receptors. Adv. Protein Chem. Struct. Biol. 2010, 80, Arias H. R., Rosenberg A., Feuerbach D., Targowska-Duda K. M., Maciejewski R., Jozwiak K., R. Moaddel,, Glick S. D.,. Wainer I.W: Interaction of 18- methoxycoronaridine with nicotinic acetylcholine receptors in different conformational states. Biochim. Biophys. Acta - Biomembranes 2010, 1798 (6), Arias H. R., Rosenberg A., Targowska-Duda K. M., Feuerbach D., Yuan Y., Jozwiak K., Moaddel R., Wainer I. W.: Interaction of ibogaine with human α3β4-nicotinic acetylcholine receptors in different conformational states. Int. J. Biochem. Cell Biol. 2010, 42 (9), Arias H. R., Feuerbach D., Targowska-Duda K. M., Jozwiak K.: Structure-activity relationship of ibogaine analogs interacting with nicotinic acetylcholine receptors in different conformational states. Int. J. Biochem. Cell Biol. 2011, w druku.
Komputerowe wspomaganie projektowanie leków
Komputerowe wspomaganie projektowanie leków wykład VI Prof. dr hab. Sławomir Filipek Grupa BIOmodelowania Uniwersytet Warszawski, Wydział Chemii oraz Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych Cent-III www.biomodellab.eu
Bardziej szczegółowoSTRESZCZENIE PRACY DOKTORSKIEJ
mgr Bartłomiej Rospond POSZUKIWANIE NEUROBIOLOGICZNEGO MECHANIZMU UZALEŻNIENIA OD POKARMU - WPŁYW CUKRÓW I TŁUSZCZÓW NA EKSPRESJĘ RECEPTORÓW DOPAMINOWYCH D 2 W GRZBIETOWYM PRĄŻKOWIU U SZCZURÓW STRESZCZENIE
Bardziej szczegółowoKomputerowe wspomaganie projektowanie leków
Komputerowe wspomaganie projektowanie leków wykład V Prof. dr hab. Sławomir Filipek Grupa BIOmodelowania Uniwersytet Warszawski, Wydział Chemii oraz Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych Cent-III www.biomodellab.eu
Bardziej szczegółowoCytyzyna ostatnie ważne osiągnięcie nauki polskiej
Cytyzyna ostatnie ważne osiągnięcie nauki polskiej Dorota Lewandowska dr n. med. Obecnie dostępne formy pomocy palącym Farmakologiczne NTZ guma plastry pastylki pastylki podjęzykowe Bupropion (Zyban) Wareniklina
Bardziej szczegółowoKomputerowe wspomaganie projektowanie leków
Komputerowe wspomaganie projektowanie leków wykład II Prof. dr hab. Sławomir Filipek Grupa BIOmodelowania Uniwersytet Warszawski, Wydział Chemii oraz Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych Cent-III www.biomodellab.eu
Bardziej szczegółowoRuch zwiększa recykling komórkowy Natura i wychowanie
Wiadomości naukowe o chorobie Huntingtona. Prostym językiem. Napisane przez naukowców. Dla globalnej społeczności HD. Ruch zwiększa recykling komórkowy Ćwiczenia potęgują recykling komórkowy u myszy. Czy
Bardziej szczegółowoGrzegorz Satała, Tomasz Lenda, Beata Duszyńska, Andrzej J. Bojarski. Instytut Farmakologii Polskiej Akademii Nauk, ul.
Grzegorz Satała, Tomasz Lenda, Beata Duszyńska, Andrzej J. Bojarski Instytut Farmakologii Polskiej Akademii Nauk, ul. Smętna 12, Kraków Plan prezentacji: Cel naukowy Podstawy teoretyczne Przyjęta metodyka
Bardziej szczegółowoMechanizmy biologiczne i psychologiczno społeczne regulujace zachowanie człowieka. Dariusz Mazurkiewicz
Mechanizmy biologiczne i psychologiczno społeczne regulujace zachowanie człowieka Dariusz Mazurkiewicz Podejście biologiczne: Zachowanie człowieka jest zdeterminowane czynnikami natury biologicznej: neuroprzekaźniki
Bardziej szczegółowoOddziaływanie leków z celami molekularnymi i projektowanie leków
Oddziaływanie leków z celami molekularnymi i projektowanie leków Prof. dr hab. Sławomir Filipek Grupa BIOmodelowania (biomodellab.eu) Uniwersytet Warszawski, Wydział Chemii oraz Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych
Bardziej szczegółowoWłaściwości błony komórkowej
Właściwości błony komórkowej płynność asymetria selektywna przepuszczalność Transport przez błony Współczynnik przepuszczalności [cm/s] RóŜnice składu jonowego między wnętrzem komórki ssaka a otoczeniem
Bardziej szczegółowoLek od pomysłu do wdrożenia
Lek od pomysłu do wdrożenia Lek od pomysłu do wdrożenia KRÓTKA HISTORIA LEKU KRÓTKA HISTORIA LEKU KRÓTKA HISTORIA LEKU KRÓTKA HISTORIA LEKU KRÓTKA HISTORIA LEKU KRÓTKA HISTORIA LEKU KRÓTKA HISTORIA LEKU
Bardziej szczegółowoLekarz wobec pacjenta palącego tytoń?
Lekarz wobec pacjenta palącego tytoń? Palenie jest najważniejszym, pojedynczym, możliwym do wyeliminowania czynnikiem odpowiedzialnym za szereg chorób i zgonów. Jest przyczyną większej liczby zgonów niż
Bardziej szczegółowoProf. dr hab. n. med. Marek Kowalczyk Wydział Rehabilitacji, AWF w Warszawie
Prof. dr hab. n. med. Marek Kowalczyk Wydział Rehabilitacji, AWF w Warszawie OCENA Rozprawy doktorskiej mgr Joanny Jastrzębskiej pt. " Wpływ leków przeciwdepresyjnych na uzależniające działanie kokainy
Bardziej szczegółowoINHIBICJA KANAŁÓW JONOWYCH POSZUKIWANIE NOWYCH LEKÓW.
INHIBICJA KANAŁÓW JONOWYCH POSZUKIWANIE NOWYCH LEKÓW. Dariusz Matosiuk Katedra i Zakład Syntezy i Technologii Chemicznej Środków Leczniczych, Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Analityki Medycznej Uniwersytet
Bardziej szczegółowoStructure and Charge Density Studies of Pharmaceutical Substances in the Solid State
Maura Malińska Wydział Chemii, Uniwersytet Warszawski Promotorzy: prof. dr hab. Krzysztof Woźniak, prof. dr hab. Andrzej Kutner Structure and Charge Density Studies of Pharmaceutical Substances in the
Bardziej szczegółowoQSAR i związki z innymi metodami. Karol Kamel Uniwersytet Warszawski
QSAR i związki z innymi metodami Wstęp QSAR Quantitative Structure-Activity Relationship. Jest to metoda polegająca na znalezieniu (i analizie) zależności pomiędzy strukturą chemiczną (geometria cząsteczki,
Bardziej szczegółowoTransport przez błony
Transport przez błony Transport bierny Nie wymaga nakładu energii Transport aktywny Wymaga nakładu energii Dyfuzja prosta Dyfuzja ułatwiona Przenośniki Kanały jonowe Transport przez pory w błonie jądrowej
Bardziej szczegółowoTransportowane cząsteczki CO O, 2, NO, H O, etanol, mocznik... Zgodnie z gradientem: stężenia elektrochemicznym gradient stężeń
Transportowane cząsteczki Transport przez błony Transport bierny szybkość transportu gradien t stężeń kanał nośnik Transport z udziałem nośnika: dyfuzja prosta dyfuzja prosta CO 2, O 2, NO,, H 2 O, etanol,
Bardziej szczegółowoWłaściwości błony komórkowej
Właściwości błony komórkowej płynność asymetria selektywna przepuszczalność Transport przez błony Cząsteczki < 150Da Błony - selektywnie przepuszczalne RóŜnice składu jonowego między wnętrzem komórki ssaka
Bardziej szczegółowoPotencjał spoczynkowy i czynnościowy
Potencjał spoczynkowy i czynnościowy Marcin Koculak Biologiczne mechanizmy zachowania https://backyardbrains.com/ Powtórka budowy komórki 2 Istota prądu Prąd jest uporządkowanym ruchem cząstek posiadających
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTRUKCJA Z LABORATORIUM W ZAKŁADZIE BIOFIZYKI. Ćwiczenie 3 ANALIZA TRANSPORTU SUBSTANCJI NISKOCZĄSTECZKOWYCH PRZEZ
POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTRUKCJA Z LABORATORIUM W ZAKŁADZIE BIOFIZYKI Ćwiczenie 3 ANALIZA TRANSPORTU SUBSTANCJI NISKOCZĄSTECZKOWYCH PRZEZ BŁONĘ KOMÓRKOWĄ I. WSTĘP TEORETYCZNY Każda komórka, zarówno roślinna,
Bardziej szczegółowobiologiczne mechanizmy zachowania seminarium + laboratorium M.Eng. Michal Adam Michalowski
biologiczne mechanizmy zachowania seminarium + laboratorium M.Eng. Michal Adam Michalowski michal.michalowski@uwr.edu.pl michaladamichalowski@gmail.com michal.michalowski@uwr.edu.pl https://mmichalowskiuwr.wordpress.com/
Bardziej szczegółowoZakład Chemii Teoretycznej i Strukturalnej
Badania struktury i aktywności nietypowego enzymu dekapującego ze Świdrowca nagany Białko TbALPH1 zostało zidentyfikowane jako enzym dekapujący w pasożytniczym pierwotniaku, świdrowcu nagany Trypasonoma
Bardziej szczegółowo7 IV ŚWIATOWY DZIEŃ ZDROWIA
7 IV ŚWIATOWY DZIEŃ ZDROWIA DEPRESJA Depresja: przyczyny, objawy, rodzaje depresji, leczenie Przyczyny depresji są różne. Czasem chorobę wywołuje przeżycie bardzo przykrego zdarzenia najczęściej jest to
Bardziej szczegółowoPodstawy projektowania leków wykład 12
Podstawy projektowania leków wykład 12 Łukasz Berlicki Projektowanie wspomagane komputerowo Ligand-based design QSAR i 3D-QSAR Structure-based design projektowanie oparte na strukturze celu molekularnego
Bardziej szczegółowoWpływ heterocyklicznego ugrupowania na natywną konformację naturalnych peptydów
Wpływ heterocyklicznego ugrupowania na natywną konformację naturalnych peptydów Monika Staś, Dawid Siodłak, Małgorzata Broda mstas@uni.opole.pl Zakład Chemii Fizycznej i Modelowania Molekularnego Wydział
Bardziej szczegółowoKomputerowe wspomaganie projektowanie leków
Komputerowe wspomaganie projektowanie leków wykład IV Prof. dr hab. Sławomir Filipek Grupa BIOmodelowania Uniwersytet Warszawski, Wydział Chemii oraz Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych Cent-III www.biomodellab.eu
Bardziej szczegółowoCentrum Geriatrii, Medycyny Medycyny Regeneracyjnej i Profilaktycznej
Nie można być mistrzem we wszystkich dyscyplinach. Czas na biogospodarkę Jerzy Samochowiec Centrum Geriatrii, Medycyny Medycyny Regeneracyjnej i Profilaktycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
Bardziej szczegółowoOPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA
Załącznik nr 9 do Zarządzenia Rektora ATH Nr 514/2011/2012z dnia 14 grudnia 2011 r.. Druk DNiSS nr PK_IIIF OPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA NAZWA PRZEDMIOTU/MODUŁU KSZTAŁCENIA: Farmakologia Kod przedmiotu: 21 Rodzaj
Bardziej szczegółowoCZY OPIOIDY SĄ NIEZBĘDNE DO ZNIECZULENIA OGÓLNEGO?
CZY OPIOIDY SĄ NIEZBĘDNE DO ZNIECZULENIA OGÓLNEGO? NA PODSTAWIE: ARE OPIOIDS INDISPENSABLE FOR GENERAL ANAESTHESIA? TALMAGE D. EGAN1 1 DEPARTMENT OF ANESTHESIOLOGY, UNIVERSITY OF UTAH SCHOOL OF MEDICINE,
Bardziej szczegółowoROLA WAPNIA W FIZJOLOGII KOMÓRKI
ROLA WAPNIA W FIZJOLOGII KOMÓRKI Michał M. Dyzma PLAN REFERATU Historia badań nad wapniem Domeny białek wiążące wapń Homeostaza wapniowa w komórce Komórkowe rezerwuary wapnia Białka buforujące Pompy wapniowe
Bardziej szczegółowoZ47 BADANIA WŁAŚCIWOŚCI ELEKTROFIZJOLOGICZNYCH BŁON KOMÓRKOWYCH
Z47 BADANIA WŁAŚCIWOŚCI ELEKTROFIZJOLOGICZNYCH BŁON KOMÓRKOWYCH I. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z podstawową wiedzą na temat pomiarów elektrofizjologicznych żywych komórek metodą Patch
Bardziej szczegółowoAD/HD ( Attention Deficit Hyperactivity Disorder) Zespół Nadpobudliwości Psychoruchowej z Zaburzeniami Koncentracji Uwagi
AD/HD ( Attention Deficit Hyperactivity Disorder) Zespół Nadpobudliwości Psychoruchowej z Zaburzeniami Koncentracji Uwagi GENETYCZNIE UWARUNKOWANA, NEUROLOGICZNA DYSFUNKCJA, CHARAKTERYZUJĄCA SIĘ NIEADEKWATNYMI
Bardziej szczegółowoWłaściwości błony komórkowej
Właściwości błony komórkowej płynność asymetria selektywna przepuszczalność szybka dyfuzja: O 2, CO 2, N 2, benzen Dwuwarstwa lipidowa - przepuszczalność Współczynnik przepuszczalności [cm/s] 1 Transport
Bardziej szczegółowoBadanie oddziaływania polihistydynowych cyklopeptydów z jonami Cu 2+ i Zn 2+ w aspekcie projektowania mimetyków SOD
Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Analityki Medycznej Badanie oddziaływania polihistydynowych cyklopeptydów z jonami Cu 2+ i Zn 2+ w aspekcie projektowania mimetyków SOD Aleksandra Kotynia PRACA DOKTORSKA
Bardziej szczegółowoPromotor: prof. dr hab. Katarzyna Bogunia-Kubik Promotor pomocniczy: dr inż. Agnieszka Chrobak
INSTYTUT IMMUNOLOGII I TERAPII DOŚWIADCZALNEJ IM. LUDWIKA HIRSZFELDA WE WROCŁAWIU POLSKA AKADEMIA NAUK mgr Milena Iwaszko Rola polimorfizmu receptorów z rodziny CD94/NKG2 oraz cząsteczki HLA-E w patogenezie
Bardziej szczegółowoPotrzeby instytutów badawczych w zakresie wsparcia procesu rozwoju nowych leków, terapii, urządzeń medycznych... OŚRODEK TRANSFERU TECHNOLOGII
Potrzeby instytutów badawczych w zakresie wsparcia procesu rozwoju nowych leków, terapii, urządzeń medycznych... DR ADAM SOBCZAK OŚRODEK TRANSFERU TECHNOLOGII BIO&TECHNOLOGY INNOVATIONS PLATFORM POLCRO
Bardziej szczegółowoINICJACJA ELONGACJA TERMINACJA
INICJACJA ELONGACJA TERMINACJA 2007 by National Academy of Sciences Kornberg R D PNAS 2007;104:12955-12961 Struktura chromatyny pozwala na różny sposób odczytania informacji zawartej w DNA. Możliwe staje
Bardziej szczegółowoBłona komórkowa grubość od 50 do 100 A. Istnieje pewna różnica potencjałów, po obu stronach błony, czyli na błonie panuje pewne
Błona komórkowa grubość od 50 do 100 A Istnieje pewna różnica potencjałów, po obu stronach błony, czyli na błonie panuje pewne napięcie elektryczne, zwane napięciem na błonie. Różnica potencjałów to ok.
Bardziej szczegółowoKomputerowe wspomaganie projektowania leków
Komputerowe wspomaganie projektowania leków MECHANIKA MOLEKULARNA I KWANTOWA W MM korzysta się z równań wynikających z praw fizyki klasycznej i stosuje się je do jader atomów z pominięciem elektronów,
Bardziej szczegółowoZASTOSOWANIA FIZYKI W BIOLOGII I MEDYCYNIE Specjalność: Projektowanie molekularne i bioinformatyka. 2-letnie studia II stopnia (magisterskie)
ZASTOSOWANIA FIZYKI W BIOLOGII I MEDYCYNIE Specjalność: Projektowanie molekularne i bioinformatyka 2-letnie studia II stopnia (magisterskie) 1. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA STUDIÓW Wieloskalowe metody molekularnego
Bardziej szczegółowoBadanie długości czynników sieciujących metodami symulacji komputerowych
Badanie długości czynników sieciujących metodami symulacji komputerowych Agnieszka Obarska-Kosińska Prof. dr hab. Bogdan Lesyng Promotorzy: Dr hab. Janusz Bujnicki Zakład Biofizyki, Instytut Fizyki Doświadczalnej,
Bardziej szczegółowoRola witaminy D w praktyce lekarza rehabilitacji medycznej. dr n. med. Anna Pacholec prof. dr hab. n. med. Krystyna Księżopolska-Orłowska
Rola witaminy D w praktyce lekarza rehabilitacji medycznej dr n. med. Anna Pacholec prof. dr hab. n. med. Krystyna Księżopolska-Orłowska Rehabilitacja medyczna Rehabilitacja medyczna to dziedzina medycyny
Bardziej szczegółowocz. III leki przeciwzapalne
Oddziaływanie leków z celami molekularnymi cz. III leki przeciwzapalne Prof. dr hab. Sławomir Filipek Wydział Chemii oraz Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych Uniwersytet Warszawski 1 Leki przeciwzapalne
Bardziej szczegółowoCF 3. Praca ma charakter eksperymentalny, powstałe produkty będą analizowane głównie metodami NMR (1D, 2D).
Tematy prac magisterskich 2017/2018 Prof. dr hab. Henryk Koroniak Zakład Syntezy i Struktury Związków rganicznych Zespół Dydaktyczny Chemii rganicznej i Bioorganicznej 1. Synteza fosfonianowych pochodnych
Bardziej szczegółowoThe influence of N-methylation on conformational properties of peptides with Aib residue. Roksana Wałęsa, Aneta Buczek, Małgorzata Broda
The influence of N-methylation on conformational properties of peptides with ib residue. Roksana Wałęsa, neta Buczek, Małgorzata Broda Konformacje peptydów w W W w 2 Budowa białek 3 Modyfikacje peptydów
Bardziej szczegółowoBadanie oddziaływań związków biologicznie aktywnych z modelowymi membranami lipidowymi
UNIWERSYTET JAGIELLOŃSKI W KRAKOWIE WYDZIAŁ CHEMII STRESZCZENIE ROZPRAWY DOKTORSKIEJ Badanie oddziaływań związków biologicznie aktywnych z modelowymi membranami lipidowymi Marcelina Gorczyca Promotorzy:
Bardziej szczegółowoKomputerowo wspomagane projektowanie leków przykłady sukcesów i porażek. Marcin Najgebauer
Komputerowo wspomagane projektowanie leków przykłady sukcesów i porażek Marcin Najgebauer Historia Cóż jest trucizną? Wszystko jest trucizną i nic nie jest trucizną. Tylko dawka czyni, że dana substancja
Bardziej szczegółowoLEKI CHEMICZNE A LEKI BIOLOGICZNE
LEKI CHEMICZNE A LEKI BIOLOGICZNE PRODUKT LECZNICZY - DEFINICJA Art. 2 pkt.32 Ustawy - Prawo farmaceutyczne Substancja lub mieszanina substancji, przedstawiana jako posiadająca właściwości: zapobiegania
Bardziej szczegółowoKOMPLEKSOWE PODEJŚCIE DO TERAPII
KOMPLEKSOWE PODEJŚCIE DO TERAPII Ból PRZYWRACANIE ZDROWIA W SZCZEGÓLNY SPOSÓB 2 Krążenie Zapalenie Naprawa tkanek Większość z nas uważa zdrowie za pewnik. Zdarzają się jednak sytuacje, kiedy organizm traci
Bardziej szczegółowoBiologiczne mechanizmy zachowania
Biologiczne mechanizmy zachowania Przekaźnictwo chemiczne w mózgu mgr Monika Mazurek IPs UJ Odkrycie synaps Ramon y Cajal (koniec XIX wieku) neurony nie łączą się między sobą, między nimi jest drobna szczelina.
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) / z dnia r.
KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 29.5.2018 C(2018) 3193 final ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) / z dnia 29.5.2018 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 847/2000 w odniesieniu do definicji pojęcia podobnego
Bardziej szczegółowoReakcje enzymatyczne. Co to jest enzym? Grupy katalityczne enzymu. Model Michaelisa-Mentena. Hamowanie reakcji enzymatycznych. Reakcje enzymatyczne
Reakcje enzymatyczne Enzym białko katalizujące reakcje chemiczne w układach biologicznych (przyśpieszają reakcje przynajmniej 0 6 raza) 878, Wilhelm uehne, użył po raz pierwszy określenia enzym (w zaczynie)
Bardziej szczegółowoBioinformatyka wykład 9
Bioinformatyka wykład 9 14.XII.21 białkowa bioinformatyka strukturalna krzysztof_pawlowski@sggw.pl 211-1-17 1 Plan wykładu struktury białek dlaczego? struktury białek geometria i fizyka modyfikacje kowalencyjne
Bardziej szczegółowoEfekty kształcenia. dla kierunku Biotechnologia medyczna. studia drugiego stopnia. Załącznik nr 3 do uchwały nr 265/2017. I.
Efekty kształcenia Załącznik nr 3 do uchwały nr 265/2017 dla kierunku Biotechnologia medyczna studia drugiego stopnia I. Informacja ogólne 1. Jednostka prowadząca kierunek: Wydział Lekarski II, Uniwersytet
Bardziej szczegółowoWłaściwości błony komórkowej
Właściwości błony komórkowej płynność asymetria selektywna przepuszczalność Glikokaliks glikokaliks cytoplazma jądro błona komórkowa Mikrografia elektronowa powierzchni limfocytu ludzkiego (wybarwienie
Bardziej szczegółowoHIPERCHOLESTEROLEMIA RODZINNA Jak z nią żyć i skutecznie walczyć?
HIPERCHOLESTEROLEMIA RODZINNA Jak z nią żyć i skutecznie walczyć? KIM JESTEŚMY JESTEŚMY GRUPĄ, KTÓRA ZRZESZA PACJENTÓW Z ZABURZENIAMI GOSPODARKI LIPIDOWEJ Z CAŁEJ POLSKI HIPERCHOLESTEROLEMIA RODZINNA FAKTY:
Bardziej szczegółowoSygnalizacja międzykomórkowa i wewnątrzkomórkowa
Sygnalizacja międzykomórkowa i wewnątrzkomórkowa Prof. dr hab. n. med. Małgorzata Milkiewicz Zakład Biologii Medycznej Informator (przekaźnik) pierwotny czynnik fizyczny lub chemiczny będący nośnikiem
Bardziej szczegółowoPotrafi objaśnić wymogi i metody kontroli jakości leków. Zna założenia i zasady programu kwalifikacji dostawców
WIEDZA K_W01 K_W02 K_W03 K_W04 K_W05 K_W06 K_W07 K_W08 K_W09 K_W10 K_W11 K_W12 K_W13 K_W14 K_W15 K_W16 K_W17 Charakteryzuje współczesne metody projektowania i otrzymywania leków w oparciu o naturalne źródła
Bardziej szczegółowoBIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA II ZABURZENIA PSYCHICZNE DEPRESJA
BIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA II ZABURZENIA PSYCHICZNE DEPRESJA DEPRESJA CHARAKTERYSTYKA ZABURZENIA Epizod depresyjny rozpoznaje się gdy pacjent jest w stanie obniżonego nastroju, anhedonii oraz występują
Bardziej szczegółowoŚwiatowe dni walki z cukrzycą. Lidzbark Welski
Nowoczesne metody zapobiegania i leczenia cukrzycy Światowe dni walki z cukrzycą Lidzbark Welski 19.11.2016 dr hab n.med Ewa Pańkowska prof. nadzw. diabetolog,pediatra Instytut Diabetologii Warszawa www.instytutdiabetologii.pl
Bardziej szczegółowoDokowanie molekularne. Karol Kamel Uniwersytet Warszawski
molekularne Wstęp Dokowanie metoda modelowania molekularnego, pozwalająca na znalezienie położenia (i konformacji) liganda w miejscu wiążącym receptora. Informacja ta pozwala na ocenę energii swobodnej
Bardziej szczegółowoPodstawy projektowania leków wykład 6
Podstawy projektowania leków wykład 6 Łukasz Berlicki Peptydy i peptydomimetyki Peptydy oligomery zbudowane z aminokwasów połączonych wiązaniem amidowym. Peptydomimetyki cząsteczki naśladujące strukturę
Bardziej szczegółowoWzorcowe efekty kształcenia dla kierunku studiów biotechnologia studia pierwszego stopnia profil ogólnoakademicki
Załącznik nr 2 do Uchwały Rady Wydziału Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii UJ z dnia 19 czerwca 2018 r. w sprawie programu i planu studiów na kierunku BIOTECHNOLOGIA na poziomie studiów pierwszego stopnia
Bardziej szczegółowoDr hab. Marek Lisowski Wrocław, tel.:
Dr hab. Marek Lisowski Wrocław, 20.03.2018 tel.: 71 375 7384 e-mail: marek.lisowski@chem.uni.wroc.pl Recenzja rozprawy doktorskiej mgr Aleksandry Banaszczyk pt. Kompleksy platyny(ii) z ligandami receptorów
Bardziej szczegółowoPrzewidywanie struktur białek
Łukasz Ołdziejewski Wydział Chemii UW Przewidywanie struktur białek czyli droga do projektowania indywidualnych leków Sprawozdanie studenckie 2007/2008 1 Indywidualność jednostki KaŜdy człowiek jest indywidualnym
Bardziej szczegółowoAkupunktura Trudności w projektowaniu badań klinicznych
Akupunktura Trudności w projektowaniu badań klinicznych AKUPUNKTURA TRUDNOŚCI W PROJEKTOWANIU BADAŃ KLINICZNYCH Bartosz Chmielnicki słowa kluczowe: Akupunktura, metodologia, medycyna oparta na faktach,
Bardziej szczegółowoBłona komórkowa grubość od 50 do 100 A. Istnieje pewna różnica potencjałów, po obu stronach błony, czyli na błonie panuje pewne
Błona komórkowa grubość od 50 do 100 A Istnieje pewna różnica potencjałów, po obu stronach błony, czyli na błonie panuje pewne napięcie elektryczne, zwane napięciem na błonie. Różnica potencjałów to ok.
Bardziej szczegółowoEWA PIĘTA. Streszczenie pracy doktorskiej
EWA PIĘTA Spektroskopowa analiza struktur molekularnych i procesu adsorpcji fosfinowych pochodnych pirydyny, potencjalnych inhibitorów aminopeptydazy N Streszczenie pracy doktorskiej wykonanej na Wydziale
Bardziej szczegółowoBudowa i zróżnicowanie neuronów - elektrofizjologia neuronu
Budowa i zróżnicowanie neuronów - elektrofizjologia neuronu Neuron jest podstawową jednostką przetwarzania informacji w mózgu. Sygnał biegnie w nim w kierunku od dendrytów, poprzez akson, do synaps. Neuron
Bardziej szczegółowobiologiczne mechanizmy zachowania seminarium + laboratorium M.Eng. Michal Adam Michalowski
biologiczne mechanizmy zachowania seminarium + laboratorium M.Eng. Michal Adam Michalowski michal.michalowski@uwr.edu.pl michaladamichalowski@gmail.com michal.michalowski@uwr.edu.pl https://mmichalowskiuwr.wordpress.com/
Bardziej szczegółowoOpis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych: WIEDZA
Opis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych: Nazwa studiów: Farmacja przemysłowa Typ studiów: doskonalące Załącznik nr 7 zarządzenie Rektora UJ z 15 lutego 2012 Symbol Efekty kształcenia
Bardziej szczegółowoBadanie dynamiki białek jądrowych w żywych komórkach metodą mikroskopii konfokalnej
Badanie dynamiki białek jądrowych w żywych komórkach metodą mikroskopii konfokalnej PRAKTIKUM Z BIOLOGII KOMÓRKI () ćwiczenie prowadzone we współpracy z Pracownią Biofizyki Komórki Badanie dynamiki białek
Bardziej szczegółowoPalić czy nie? 2 godziny. Wstęp
2 godziny Palić czy nie? Wstęp Palenie tytoniu zabija około 5 milionów palaczy rocznie na świecie, co stanowi równowartość pasażerów, jaką pomieści 30 jumbojetów dziennie. W Polsce około 10 milionów Polaków
Bardziej szczegółowoWysiłek krótkotrwały o wysokiej intensywności Wyczerpanie substratów energetycznych:
Zmęczenie Zmęczenie jako jednorodne zjawisko biologiczne o jednym podłożu i jednym mechanizmie rozwoju nie istnieje. Zmęczeniem nie jest! Zmęczenie po dniu ciężkiej pracy Zmęczenie wielogodzinną rozmową
Bardziej szczegółowoSCENARIUSZ LEKCJI CHEMII LUB BIOLOGII Z WYKORZYSTANIEM FILMU SPOSÓB NA IDEALNĄ PIANĘ
SCENARIUSZ LEKCJI CHEMII LUB BIOLOGII Z WYKORZYSTANIEM FILMU SPOSÓB NA IDEALNĄ PIANĘ SPIS TREŚCI: I. Wprowadzenie. II. Części lekcji. 1. Część wstępna. 2. Część realizacji. 3. Część podsumowująca. III.
Bardziej szczegółowoIndukowane pluripotencjalne komórki macierzyste
Indukowane pluripotencjalne komórki macierzyste Nagroda Nogla w dziedzinie medycyny i fizjologii z roku 2012 dla Brytyjczyka John B.Gurdon oraz Japooczyka Shinya Yamanaka Wykonały: Katarzyna Białek Katarzyna
Bardziej szczegółowoAneks I. Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu
Aneks I Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu 1 Wnioski naukowe Uwzględniając raport oceniający komitetu PRAC w sprawie okresowych raportów o bezpieczeństwie
Bardziej szczegółowoZAJĘCIA 1. uczenie się i pamięć mechanizmy komórkowe. dr Marek Binder Zakład Psychofizjologii
ZAJĘCIA 1 uczenie się i pamięć mechanizmy komórkowe dr Marek Binder Zakład Psychofizjologii problem engramu dwa aspekty poziom systemowy które części mózgu odpowiadają za pamięć gdzie tworzy się engram?
Bardziej szczegółowoSCENARIUSZ LEKCJI BIOLOGII Z WYKORZYSTANIEM FILMU. Czym są choroby prionowe?
SCENARIUSZ LEKCJI BIOLOGII Z WYKORZYSTANIEM FILMU Czym są choroby prionowe? SPIS TREŚCI: I. Wprowadzenie. II. Części lekcji. 1. Część wstępna. 2. Część realizacji. 3. Część podsumowująca. III. Karty pracy.
Bardziej szczegółowoTerapeutyczne Programy Zdrowotne 2008 Leczenie stwardnienia rozsianego
załącznik nr 16 do zarządzenia Nr 36/2008/DGL Prezesa NFZ z dnia 19 czerwca 2008 r. Nazwa programu: LECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO ICD-10 G.35 - stwardnienie rozsiane Dziedzina medycyny: neurologia I.
Bardziej szczegółowoBIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA II ZABURZENIA PSYCHICZNE DEPRESJA
BIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA II ZABURZENIA PSYCHICZNE DEPRESJA van Gogh 1890 DEPRESJA CHARAKTERYSTYKA ZABURZENIA Epizod depresyjny rozpoznaje się gdy pacjent jest w stanie obniżonego nastroju, anhedonii
Bardziej szczegółowoPROMOCJA ZDROWIA TO PROCES
STAROSTWO POWIATOWE W ŚWIDNICY WYDZIAŁ ZDROWIA 2007 r. Opracowała Barbara Świętek PROMOCJA ZDROWIA TO PROCES UMOŻLIWIAJĄCY JEDNOSTKOM, GRUPOM, SPOŁECZNOŚCIĄ ZWIĘKSZENIE KONTROLI NAD WŁASNYM ZROWIEM I JEGO
Bardziej szczegółowoBioinformatyka II Modelowanie struktury białek
Bioinformatyka II Modelowanie struktury białek 1. Który spośród wymienionych szablonów wybierzesz do modelowania dla każdego z podanych przypadków? Dlaczego? Struktura krystaliczną czy NMR (to samo białko,
Bardziej szczegółowoSpis treści. 1. Przyczyny nadciśnienia tętniczego Bogdan Wyrzykowski... 13
Spis treści 1. Przyczyny nadciśnienia tętniczego Bogdan Wyrzykowski........ 13 Genetyczne uwarunkowania pierwotnego nadciśnienia tętniczego..... 14 Nadciśnienie monogeniczne..................................
Bardziej szczegółowol.p CBM CBM s. Rydygiera SPSK
Molekularne podstawy chorób narządu ruchu Kierunek: Fizjoterapia Rok:II - licencjat Tryb: stacjonarny opiekun kierunku: mgr Piotr Białas (pbialas@ump.edu.pl) Ilość seminariów: 40 godzin Forma zaliczenia:
Bardziej szczegółowoPrzemiana materii i energii - Biologia.net.pl
Ogół przemian biochemicznych, które zachodzą w komórce składają się na jej metabolizm. Wyróżnia się dwa antagonistyczne procesy metabolizmu: anabolizm i katabolizm. Szlak metaboliczny w komórce, to szereg
Bardziej szczegółowoPodstawy projektowania leków wykład 13
odstawy projektowania leków wykład 13 Łukasz Berlicki rojektowanie wspomagane komputerowo rojektowanie leków oparte na strukturze często wykorzystuje metody komputerowe, aby: rzeanalizować duŝą liczbę
Bardziej szczegółowoPiotr Potemski. Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Szpital im. M. Kopernika w Łodzi
Piotr Potemski Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Szpital im. M. Kopernika w Łodzi VI Letnia Akademia Onkologiczna dla Dziennikarzy, Warszawa, 10-12.08.2016 1 Lepiej skazać stu niewinnych ludzi, niż jednego
Bardziej szczegółowoModelowanie molekularne w projektowaniu leków
Modelowanie molekularne w projektowaniu leków Wykład I Wstęp (o czym będę a o czym nie będę mówić) Opis układu Solwent (woda z rozpuszczonymi jonami i innymi substancjami) Ligand (potencjalny lek) Makromolekuła
Bardziej szczegółowoO C E N A rozprawy doktorskiej mgr Pauliny Fortuny pt. Projektowanie i synteza inhibitorów oddziaływania białko-białko dla układów
Wrocław, 2017-05-18 Dr hab. Piotr Stefanowicz tel. 71 375 7213 piotr.stefanowicz@chem.uni.wroc.pl O C E N A rozprawy doktorskiej mgr Pauliny Fortuny pt. Projektowanie i synteza inhibitorów oddziaływania
Bardziej szczegółowoWpływ rehabilitacji na stopień niedokrwienia kończyn dolnych w przebiegu miażdżycy.
Marek Ciecierski, Zygmunt Mackiewicz, Arkadiusz Jawień Wpływ rehabilitacji na stopień niedokrwienia kończyn dolnych w przebiegu miażdżycy. Z Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej AM w Bydgoszczy Kierownik
Bardziej szczegółowoDo moich badań wybrałam przede wszystkim linię kostniakomięsaka 143B ze względu na jej wysoki potencjał przerzutowania. Do wykonania pracy
Streszczenie Choroby nowotworowe stanowią bardzo ważny problem zdrowotny na świecie. Dlatego, medycyna dąży do znalezienia nowych skutecznych leków, ale również rozwiązań do walki z nowotworami. Głównym
Bardziej szczegółowoPriony. co dobrego mówią nam drożdże? Takao Ishikawa Zakład Biologii Molekularnej Uniwersytet Warszawski
Priony co dobrego mówią nam drożdże? Takao Ishikawa Zakład Biologii Molekularnej Uniwersytet Warszawski Choroba Kreutzfeldta-Jakoba Pierwsze opisy pochodzą z lat 30. XX wieku Zakaźna choroba, często rodzinna
Bardziej szczegółowoRecenzja. Warszawa, dnia 22 października 2018 r.
Warszawa, dnia 22 października 2018 r. Dr hab. Sebastian Kmiecik Wydział Chemii, Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych, Uniwersytet Warszawski, Pasteura 1, Warszawa email: sekmi@chem.uw.edu.pl Recenzja
Bardziej szczegółowoKrwiobieg duży. Krwiobieg mały
Mięsień sercowy Budowa serca Krązenie krwi Krwiobieg duży Krew (bogata w tlen) wypływa z lewej komory serca przez zastawkę aortalną do głównej tętnicy ciała, aorty, rozgałęzia się na mniejsze tętnice,
Bardziej szczegółowoChemia bionieorganiczna / Rosette M. Roat-Malone ; red. nauk. Barbara Becker. Warszawa, Spis treści
Chemia bionieorganiczna / Rosette M. Roat-Malone ; red. nauk. Barbara Becker. Warszawa, 2010 Spis treści Przedmowa IX 1. WYBRANE ZAGADNIENIA CHEMII NIEORGANICZNEJ 1 1.1. Wprowadzenie 1 1.2. Niezbędne pierwiastki
Bardziej szczegółowoSpersonalizowana medycyna
Spersonalizowana medycyna Kluczowe terminy Genom: pełna informacja genetyczna organizmu zakodowana w DNA, obecna we wszystkich komórkach. DNA: związek chemiczny przenoszący informację genetyczną, złożony
Bardziej szczegółowoPrzez kilkanaście lat ADR-4 (ADR-Aqua) posiadał świadectwa Instytutu Leków, a następnie Certyfikaty CE jako urządzenie medyczne klasy I.
Przez kilkanaście lat ADR-4 (ADR-Aqua) posiadał świadectwa Instytutu Leków, a następnie Certyfikaty CE jako urządzenie medyczne klasy I. Około roku 2015 urządzenia tego typu zaczęły być eliminowane z rynku
Bardziej szczegółowoWYBRANE SKŁADNIKI POKARMOWE A GENY
WYBRANE SKŁADNIKI POKARMOWE A GENY d r i n ż. Magdalena Górnicka Zakład Oceny Żywienia Katedra Żywienia Człowieka WitaminyA, E i C oraz karotenoidy Selen Flawonoidy AKRYLOAMID Powstaje podczas przetwarzania
Bardziej szczegółowo