1. Anion SiO 2. Monokrzemiany jednokationowe. 3. Monokrzemiany wielokationowe 4. Oksymonokrzemiany 5. Hydromonokrzemiany

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "1. Anion SiO 2. Monokrzemiany jednokationowe. 3. Monokrzemiany wielokationowe 4. Oksymonokrzemiany 5. Hydromonokrzemiany"

Transkrypt

1 1. Anion SiO Monokrzemiany jednokationowe. 3. Monokrzemiany wielokationowe 4. Oksymonokrzemiany 5. Hydromonokrzemiany

2 Wzór koordynacyjny Wartości parametrów Si : O Monokrzemiany [ SiO 4 ] 4- M = 1, s = 0 1 : 4

3 kwasy krzemowe [SiO x (OH) 4-2x ] n SiO H 2 O H 4 SiO 4 Istnieje przy ph 3,1 i stężeniu nie przekraczającym 15 mg/100ml punkt izoelektronowy H 4 SiO 4 przy ph = 2.2 Mechanizm hydrolizy poniżej punktu izoelektrycznego ph < 2.2 H + H + (OH) 3 Si OH + HO Si(OH) 3 (OH) 3 Si O - Si(OH) 3 + H 2 O mechanizm hydrolizy w środowisku o ph > 3.1: (OH) 3 Si O - + HO Si(OH) 3 (OH) 3 Si O - Si(OH) 3 + OH -

4 Me [SiO ] 4+ 4 Me 2+ [SiO ] 2 4 Me 3+ [SiO ] Me 4+ [SiO ] 4

5 Li 4 ], Na 4 ] szkło wodne, K 4 ], Rb 4 ] i Cs 4 ] nie zostały dotąd otrzymane

6 Monokrzemian LK- Me 2+ Polimorfizm Odmian trwała Temperatura Me 2 ] (r k /r O ) w temp. pok. topnienia o C Be 2 ] 4 (0.29) 1 forma R (rozkład) Mg 2 ] 6 (0.45) α norm.ciśn. α Pnma 1890 (kongr.) β,γ wysokie.ciśn. Ca 2 ] 6 i 8 (0.81) α, α H, α L, β, γ γ Pnma 2130 (kongr.) Sr 2 ] 6 i 8 (0.93) α i β β P2 1 /m 1800 (kongr) Ba 2 ] 8 (1.13) α α Pnma 1770(inkongr)

7 monokrzemianu berylu (fenakit) monokrzemianu cynku (wilemitu)

8 rzut ab pł.(001) rzut bc pł.(100)

9

10 Monokrzemian Me 2 ] LK- Me 2+ Polimorfizm Mn 2 ] (min.tefroit) Fe 2 ] (min.fajalit) Co 2 ] syntetyczny Ni 2 ] (min.liebenbergit) Zn 2 ] (min.wilemit) Odmian trwała w temp. pok. Temperatura topnienia o C 6 1 typ oliwinu Pbnm kongr norm. oliwinu ciśn. spinel α Pbnm β Fd3m kongr norm.oliwin α - Pbnm kongr ciśn. spinel γ Fd3m 6 norm.oliwin α - Pbnm kongr ciśn. spinel γ Fd3m 4 1 typ fenakitu R-3 kongr. 1512

11 - do 10% Fe +2 forsteryt, - 10%- 30%Fe +2 oliwin właściwy, - 30% - 50% Fe +2 hialosyderyt, - 50% - 70% Fe +2 hortonolit, - 70% - 90%Fe +2 ferrohortonolit, - ponad 90% Fe +2 fajalit.

12 w pełnym zakresie stężeń: - Mg 2 ] - Fe 2 ], - Mg 2 ] - Mn 2 ], - Mg 2 ] - Ni 2 ], - Mg 2 ] - Co 2 ], w ograniczonym zakresie: - Mg 2 ] - Ca 2 ], - Fe 2 ] - Ca 2 ], - Mn 2 ] - Ca 2 ], - Mg 2 ] - Zn 2 ]. roztwory stałe izomorficzne więcej niż dwóch kationów np.: - Mg 2 ] - Fe 2 ] - Mn 2 ], - Mg 2 ] - Mn 2 ] Zn 2 ].

13 α- Mg 2 SiO kbar β Mg 2 ] kbar γ Mg 2 ] forsteryt wadsleyite ringwoodite George R. Helffrich and Bernard J. Wood Nature 412, (2 August 2001) Komórka elementarna ringwoodytu oraz koordynacja Mg 2+ przez tetraedry

14

15 o C α L β 1420 o C α α H 1160 o C < 500 o C α L γ

16 γ Ca 2 ] β Ca 2 ]

17 β Ca 2 ] Ba 2 ](izomorf α-ca 2 ]) (przkrój płaszczyzną[100])

18 1. ważne źródło otrzymywania pierwiastka cyrkonu, także toru, hafnu, itru i niobu, 2. jest stosowany do produkcji materiałów żaroodpornych i ognioodpornych, 3. do produkcji ceramiki i szkliw, 4. do produkcji materiałów ściernych i włókien 5. w reaktorach nuklearnych, 6. służy do oznaczania wieku bezwzględnego skał, 7. należy do bardzo cenionych kamieni kolekcjonerskich i jubilerskich.

19 Zr ] cyrkon, Hf ] hafnon, Th ] toryt, Pa ], Np ], Pu ] i Am ] - syntetyczne U ] koffinit,

20 Me + 2Me 2+ ] Me 2+ Me 2+ ] Me + Me 3+ ] Me 3 2+ Me 2 3+ ] 3 Me + Me 4+ ]

21 Li 2 Be ], Na 2 Mg ], Na 2 Zn ], Li 2 Zn ], Na 2 Ca ], K 2 Ca ], Li 2 Co ], Na 2 Sr ]. Na 2 Mg ]

22 MgFe ] hortonolit, MgMn ] pikrotefroit, MgCa ] monticzelit, CaFe ] kirschstenit, CaMn ] glaukochroit, MnFe ] knebelit.

23 PbBe ], PbMg ], PbCa ], PbFe ], PbCo ], PbNi ]

24 izostrukturalne z oliwinami: LiSc ], LiY ], NaY ], NaGd ], tetragonalne: NaNd ], NaSm ]

25 Piralspity Ugrandyty Mg 3 Al 2 ] 3 - Pirop Ca 3 Cr 2 ] 3 - Uwarowit, -Fe 3 Al 2 ] 3 Almadyn Ca 3 Al 2 ] 3 - Grossular Mn 3 Al 2 ] 3 - Spessartyn Ca 3 Fe 2 ] 3 - Andradyt Syntetyczne analogi: Cd 3 Al 2 ] 3 Ca 3 Mn 2 ] 3 Co 3 Al 2 ] 3 Ca 3 V 2 ] 3 Ni 3 Al 2 ] 3 Ca 3 Sc 2 ] 3. Cd 3 Al 2 ] 3, Cd 3 Cr 2 ] 3 Cd 3 Ga 2 ] 3

26 1. żelazowe Mn 3 Fe 2 ] 3 Kalderyty Mg 3 Fe 2 ] 3 Cd 3 Fe 2 ] 3 Fe 3 Fe 2 ] 3 Fe 2+ 3 Fe3+ 2 ] 3 - Fe 3 Fe 2 [(Si,Fe)O 4 ] 3 - Fe 3+ 3 Fe3+ 2 [FeO 4 ] 3 2. glinowe Y 3 Fe 2 [AlO 4 ], Y 3 Al 2 [AlO 4 ] - YAG (Ytrium Aluminate Garnets) lasery typu Ho:YAG lub Nd:YAG oparte o kryształy YAG dotowane neodymem wykazuje akcje laserową znacznej mocy w zakresie bliskiej podczerwieni o długości fali 1.064μm (ok cm -1 )

27 Mg 3 Al 2 ] 3 (pirop) Ca 3 Fe 2 ] (andradyt)

28

29

30 Me 3+ Me 4+ 2 [(SiO 4 ) 2 PO 4 ] Li 3 Zr 2 [(SiO 4 ) 2 PO 4 ], Na 3 Zr 2 [(SiO 4 ) 2 PO 4 ], K 3 Zr 2 [(SiO 4 ) 2 PO 4 ], Ag 3 Zr 2 [(SiO 4 ) 2 PO 4 ]. Na 3 Zr 2 [(SiO 4 ) 2 PO 4 ] jest znany jako nasicon (Na superionic conductor)

31 Klinkier portlandzki Wz. skrócony Udział % Krzemian trójwapniowy 3CaO SiO 2 C 3 S 45 75% Krzemian dwuwapniowy 2CaO SiO 2 C 2 S 7 32% Glinian trójwapniowy 3CaO Al 2 O 3 C 3 A 0 13% Glinoferryt czterowapniowy 4CaO Al 2 O 3 Fe 2 O 3 C 4 AF 0 18% Gips CaSO 4 1/2 H 2 O 2 10%

32 Ca 3 ]O, Sr 3 ]O, Cd 3 ]O, Pb 3 ]O, Ba 3 ]O. Polimorfizm monokrzemianu trójwapniowego T I T II T III M I M II M III R rozkład gdzie: T - formy trójskośne, M - formy jednoskośne, R - forma romboedryczna.

33

34

35 [6] Al [5] Al ]O - andaluzyt, [6] Al [6] Al ]O - cyjanit (dysten) [6] Al [4] Al ]O - silimanit [6] Al [4] Al [Si 1-x Al x O 4 ]O 1-x - mulit, gdzie 0.2 < x < 0.8.

36

37 3Al 2 O 3 2SiO 2-2Al 2 O 3 SiO 2 Al (4+2x) Si (2-2x) O (10-x) Gdzie: x =0.17 do 0.59 Al2Si2O5(OH)4 450 C 2(Al2O3.2SiO2) + 2H2O Kaolinite Metakaolin 2(Al2O3.2SiO2) 925 C 2Al2O3.3SiO2 + SiO2 Metakaolin Silicon spinel 2Al2O3.3SiO2 1,100 C 2(Al2O3.SiO2) + SiO2 Silicon spinel Pseudomullit 3(Al2O3.SiO2) 1,400 C 3Al2O3.2SiO2 + SiO2 Pseudomullit Mullit + cristobalit

38

39 CaTi [SiO ]O - tytanit (sfen), 4 CaSn[SiO ]O - malajalit, 4 CaV [SiO ]O - wanadomalajalit, 4 Ca Th [SiO ] O apatyty krzemianowe

40 - - grupy OH połączone z krzemem (stanowiące część anionu krzemotlenowego), - grupy połączone z kationem metali (poza anionem krzemotlenowym), - cząsteczki wody stanowiące węzły struktury, - jony hydroksoniowe H 3 O + pełniące rolę równoważną kationom metali w strukturze.

41 3Mg 2 ] Mg (OH) 2 2Mg 2 ] Mg (OH) 2 Mg 2 ] Mg (OH) 2 norbergit chondrodyt humit (Mg,Fe,Ti) 5 (SiO 4 ) 2 (F,OH,O) 2

42 Ca 3 [SiO 3 (OH)] 2 2H 2 O awfilit, Ca 4 [SiO 2 (OH) 2 ] 2 2H 2 O bultfonteinit, Ca 2 [SiO 3 (OH)] (OH) α C 2 S hydrat, 2Ca 2 ] Ca(OH) 2 chondrodytca, Ca 2 ] H 2 O hillebrandyt

2. Polikrzemiany. 3. Fyllokrzemiany.

2. Polikrzemiany. 3. Fyllokrzemiany. Rodzaje anionów krzemotlenowych 1. Aniony niepolimeryczne. 2. Polikrzemiany. 3. Fyllokrzemiany. 4. Tektokrzemiany. Aniony niepolimeryczne D = 0 Podgrupy Wzór anionu M, s Si : O 1.monokrzemiany ] 4- M =

Bardziej szczegółowo

Fyllokrzemiany (krzemiany warstwowe) 2. Monofyllokrzemiany. 3. Warstwy o pierścieniach 6 członowych. 4. Krzemiany pakietowe

Fyllokrzemiany (krzemiany warstwowe) 2. Monofyllokrzemiany. 3. Warstwy o pierścieniach 6 członowych. 4. Krzemiany pakietowe Fyllokrzemiany (krzemiany warstwowe) 1. Rodzaje fylloanionów (anionów warstwowych). 2. Monofyllokrzemiany. 3. Warstwy o pierścieniach 6 członowych. 4. Krzemiany pakietowe Fyllopolianiony krzemotlenowe

Bardziej szczegółowo

1. Podział inokrzemianów 2. Monoinokrzemiany dwuprzemienne P = 2 3. Monoinokrzemiany proste o P>2 4. Monoinokrzemiany o łańcuchu rozgałęzionym 5.

1. Podział inokrzemianów 2. Monoinokrzemiany dwuprzemienne P = 2 3. Monoinokrzemiany proste o P>2 4. Monoinokrzemiany o łańcuchu rozgałęzionym 5. 1. Podział inokrzemianów 2. Monoinokrzemiany dwuprzemienne P = 2 3. Monoinokrzemiany proste o P>2 4. Monoinokrzemiany o łańcuchu rozgałęzionym 5. Diinokrzemiany dwuprzemienne 6. Diinokrzemiany proste i

Bardziej szczegółowo

Krzemiany. Si 1s 2 2s 2 2p x2 2p y2 2p z2 3s 2 3p x1 3p y1 3p z. Krzem

Krzemiany. Si 1s 2 2s 2 2p x2 2p y2 2p z2 3s 2 3p x1 3p y1 3p z. Krzem Krzemiany Krzem Si 1s 2 2s 2 2p x2 2p y2 2p z2 3s 2 3p x1 3p y1 3p z Si-Si = 222 kj/mol C-C = 334 kj/mol Si-C = 369 kj/mol Si-O = 536 kj/mol Węgiel mostki -C-C-C-Cnietrwałe łańcuchy -C-O-C-O-Ctrwałe pierścienie

Bardziej szczegółowo

1. monoinokrzemiany o prostych, pojedynczych łańcuchach ( M=1, s=2), 2. monoinokrzemiany o rozgałęzionych, pojedynczych łańcuchach ( M=1, s 1), 3.

1. monoinokrzemiany o prostych, pojedynczych łańcuchach ( M=1, s=2), 2. monoinokrzemiany o rozgałęzionych, pojedynczych łańcuchach ( M=1, s 1), 3. Polikrzemiany Inokrzemiany - krzemiany łańcuchowe Podział inokrzemianów 1. monoinokrzemiany o prostych, pojedynczych łańcuchach ( M=1, s=2), 2. monoinokrzemiany o rozgałęzionych, pojedynczych łańcuchach

Bardziej szczegółowo

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1050

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1050 ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1050 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 7, Data wydania: 14 lipca 2015 r. Nazwa i adres AB 1050 AKADEMIA

Bardziej szczegółowo

PIERWIASTKI W UKŁADZIE OKRESOWYM

PIERWIASTKI W UKŁADZIE OKRESOWYM PIERWIASTKI W UKŁADZIE OKRESOWYM 1 Układ okresowy Co można odczytać z układu okresowego? - konfigurację elektronową - podział na bloki - podział na grupy i okresy - podział na metale i niemetale - trendy

Bardziej szczegółowo

1. Krzemiany glinu, glinokrzemiany i glinokrzemiany glinu. 2. Wiązanie Si-O i Al O, tetraedr SiO 4 a AlO 4 3. Podstawienie heterowalentne Si 4+ Al 3+

1. Krzemiany glinu, glinokrzemiany i glinokrzemiany glinu. 2. Wiązanie Si-O i Al O, tetraedr SiO 4 a AlO 4 3. Podstawienie heterowalentne Si 4+ Al 3+ 1. Krzemiany glinu, glinokrzemiany i glinokrzemiany glinu. 2. Wiązanie Si-O i Al O, tetraedr SiO 4 a AlO 4 3. Podstawienie heterowalentne Si 4+ Al 3+ 4. Rodzaje glinokrzemianów 5. Poliglinokrzemiany 6.

Bardziej szczegółowo

Pierwiastek: Na - Sód Stan skupienia: stały Liczba atomowa: 11

Pierwiastek: Na - Sód Stan skupienia: stały Liczba atomowa: 11 ***Dane Pierwiastków Chemicznych*** - Układ Okresowy Pierwiastków 2.5.1.FREE Pierwiastek: H - Wodór Liczba atomowa: 1 Masa atomowa: 1.00794 Elektroujemność: 2.1 Gęstość: [g/cm sześcienny]: 0.0899 Temperatura

Bardziej szczegółowo

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 950

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 950 ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 950 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 3, Data wydania: 5 maja 2011 r. Nazwa i adres INSTYTUT PODSTAW

Bardziej szczegółowo

Podstawy powstawania barwy

Podstawy powstawania barwy PIGMENTY CERAMICZNE Podstawy powstawania barwy Trzy sposoby absorpcji energii świetlnej: wskutek wibracji atomów w sieci; absorpcja zachodzi w obszarze podczerwieni wskutek wibracji elektronów; absorpcja

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁOZNAWSTWO Wydział Mechaniczny, Mechatronika, sem. I. dr inż. Hanna Smoleńska

MATERIAŁOZNAWSTWO Wydział Mechaniczny, Mechatronika, sem. I. dr inż. Hanna Smoleńska MATERIAŁOZNAWSTWO Wydział Mechaniczny, Mechatronika, sem. I dr inż. Hanna Smoleńska Struktura materiałów UKŁAD ATOMÓW W PRZESTRZENI CIAŁA KRYSTALICZNE Układ atomów/cząstek (a/cz) w przestrzeni jest statystyczne

Bardziej szczegółowo

1. Charakter wiązania krzem tlen 2. Wiązanie Si O w krzemianach 3. Krzemiany jako struktury jonowe 4. Systematyka anionów krzemotlenowych. 5.

1. Charakter wiązania krzem tlen 2. Wiązanie Si O w krzemianach 3. Krzemiany jako struktury jonowe 4. Systematyka anionów krzemotlenowych. 5. 1. Charakter wiązania krzem tlen 2. Wiązanie Si O w krzemianach 3. Krzemiany jako struktury jonowe 4. Systematyka anionów krzemotlenowych. 5. Główne grupy krzemianów 6. Wzory koordynacyjne anionów krzemotlenowych

Bardziej szczegółowo

Chemia nieorganiczna. Copyright 2000 by Harcourt, Inc. All rights reserved.

Chemia nieorganiczna. Copyright 2000 by Harcourt, Inc. All rights reserved. Chemia nieorganiczna 1. Układ okresowy metale i niemetale 2. Oddziaływania inter- i intramolekularne 3. Ciała stałe rodzaje sieci krystalicznych 4. Przewodnictwo ciał stałych Pierwiastki 1 1 H 3 Li 11

Bardziej szczegółowo

Teoria VSEPR. Jak przewidywac strukturę cząsteczki?

Teoria VSEPR. Jak przewidywac strukturę cząsteczki? Teoria VSEPR Jak przewidywac strukturę cząsteczki? Model VSEPR wiązanie pary elektronowe dzielone między atomy tworzące wiązanie. Rozkład elektronów walencyjnych w cząsteczce (struktura Lewisa) stuktura

Bardziej szczegółowo

Wykład 9 Wprowadzenie do krystalochemii

Wykład 9 Wprowadzenie do krystalochemii Wykład 9 Wprowadzenie do krystalochemii 1. Krystalografia a krystalochemia. 2. Prawa krystalochemii 3. Sieć krystaliczna i pozycje atomów 4. Bliskie i dalekie uporządkowanie. 5. Kryształ a cząsteczka.

Bardziej szczegółowo

Układ okresowy. Przewidywania teorii kwantowej

Układ okresowy. Przewidywania teorii kwantowej Przewidywania teorii kwantowej Chemia kwantowa - podsumowanie Cząstka w pudle Atom wodoru Równanie Schroedingera H ˆ = ˆ T e Hˆ = Tˆ e + Vˆ e j Chemia kwantowa - podsumowanie rozwiązanie Cząstka w pudle

Bardziej szczegółowo

Chemia nieorganiczna. Pierwiastki. niemetale Be. 27 Co. 28 Ni. 26 Fe. 29 Cu. 45 Rh. 44 Ru. 47 Ag. 46 Pd. 78 Pt. 76 Os.

Chemia nieorganiczna. Pierwiastki. niemetale Be. 27 Co. 28 Ni. 26 Fe. 29 Cu. 45 Rh. 44 Ru. 47 Ag. 46 Pd. 78 Pt. 76 Os. Chemia nieorganiczna 1. Układ okresowy metale i niemetale 2. Oddziaływania inter- i intramolekularne 3. Ciała stałe rodzaje sieci krystalicznych 4. Przewodnictwo ciał stałych Copyright 2000 by Harcourt,

Bardziej szczegółowo

Inne koncepcje wiązań chemicznych. 1. Jak przewidywac strukturę cząsteczki? 2. Co to jest wiązanie? 3. Jakie są rodzaje wiązań?

Inne koncepcje wiązań chemicznych. 1. Jak przewidywac strukturę cząsteczki? 2. Co to jest wiązanie? 3. Jakie są rodzaje wiązań? Inne koncepcje wiązań chemicznych 1. Jak przewidywac strukturę cząsteczki? 2. Co to jest wiązanie? 3. Jakie są rodzaje wiązań? Model VSEPR wiązanie pary elektronowe dzielone między atomy tworzące wiązanie.

Bardziej szczegółowo

Wiązania. w świetle teorii kwantów fenomenologicznie

Wiązania. w świetle teorii kwantów fenomenologicznie Wiązania w świetle teorii kwantów fenomenologicznie Wiązania Teoria kwantowa: zwiększenie gęstości prawdopodobieństwa znalezienia elektronów w przestrzeni pomiędzy atomami c a a c b b Liniowa kombinacja

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD HISTORIA GEOLOGII starożytność XVI-XVII wiek XVIII-XIX wiek (początki) kamienie milowe WSTĘP DO NAUK O ZIEMI

WYKŁAD HISTORIA GEOLOGII starożytność XVI-XVII wiek XVIII-XIX wiek (początki) kamienie milowe WSTĘP DO NAUK O ZIEMI WYKŁAD 2017 Historia geologii, minerały, skały HISTORIA GEOLOGII starożytność XVI-XVII wiek XVIII-XIX wiek (początki) kamienie milowe PLANETA ZIEMIA BUDOWA WNĘTRZA ZIEMI MINERAŁY, SKAŁY POWIERZCHNIA ZIEMI

Bardziej szczegółowo

Spis treœci. Od Autora... 13

Spis treœci. Od Autora... 13 Spis treœci Od Autora... 13 ROZDZIA 1 Wstêp... 17 1.1. Rola krzemianów w przyrodzie... 17 1.2. Znaczenie krzemianów dla kultury materialnej cz³owieka... 22 1.3. Znaczenie krzemianów dla wspó³czesnej technologii...

Bardziej szczegółowo

ul. Umultowska 89b, Collegium Chemicum, Poznań tel ; fax

ul. Umultowska 89b, Collegium Chemicum, Poznań tel ; fax Wydział Chemii Zakład Chemii Analitycznej Plazma kontra plazma: optyczna spektrometria emisyjna w badaniach środowiska Przemysław Niedzielski ul. Umultowska 89b, Collegium Chemicum, 61-614 Poznań tel.

Bardziej szczegółowo

Krystalografia. Typowe struktury pierwiastków i związków chemicznych

Krystalografia. Typowe struktury pierwiastków i związków chemicznych Krystalografia Typowe struktury pierwiastków i związków chemicznych Wiązania w kryształach jonowe silne, bezkierunkowe kowalencyjne silne, kierunkowe metaliczne słabe lub silne, bezkierunkowe van der Waalsa

Bardziej szczegółowo

STRUKTURA MATERIAŁÓW. Opracowanie: Dr hab.inż. Joanna Hucińska

STRUKTURA MATERIAŁÓW. Opracowanie: Dr hab.inż. Joanna Hucińska STRUKTURA MATERIAŁÓW Opracowanie: Dr hab.inż. Joanna Hucińska ELEMENTY STRUKTURY MATERIAŁÓW 1. Wiązania miedzy atomami 2. Układ atomów w przestrzeni 3. Mikrostruktura 4. Makrostruktura 1. WIĄZANIA MIĘDZY

Bardziej szczegółowo

1. Rodzaje tektokrzemianów. 2. Formy strukturalne dwutlenku krzemu. 3. Naturalne odmiany SiO Wysokociśnieniowe odmiany SiO 2.

1. Rodzaje tektokrzemianów. 2. Formy strukturalne dwutlenku krzemu. 3. Naturalne odmiany SiO Wysokociśnieniowe odmiany SiO 2. Tektokrzemiany 1. Rodzaje tektokrzemianów. 2. Formy strukturalne dwutlenku krzemu. 3. Naturalne odmiany SiO 2. 4. Wysokociśnieniowe odmiany SiO 2. Główne grupy anionów krzemotlenowych 1. 0D nie polimeryczne

Bardziej szczegółowo

Struktura elektronowa

Struktura elektronowa Struktura elektronowa Struktura elektronowa atomów układ okresowy pierwiastków: 1) elektrony w atomie zajmują poziomy energetyczne od dołu, inaczej niż te gołębie (w Australii, ale tam i tak chodzi się

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD HISTORIA GEOLOGII starożytność XVI-XVII wiek XVIII-XIX wiek (początki) kamienie milowe WSTĘP DO NAUK O ZIEMI

WYKŁAD HISTORIA GEOLOGII starożytność XVI-XVII wiek XVIII-XIX wiek (początki) kamienie milowe WSTĘP DO NAUK O ZIEMI WYKŁAD 2017 Historia geologii, minerały, skały HISTORIA GEOLOGII starożytność XVI-XVII wiek XVIII-XIX wiek (początki) kamienie milowe PLANETA ZIEMIA BUDOWA WNĘTRZA ZIEMI MINERAŁY, SKAŁY POWIERZCHNIA ZIEMI

Bardziej szczegółowo

Lista badań prowadzonych w ramach zakresu elastycznego nr AB 550

Lista badań prowadzonych w ramach zakresu elastycznego nr AB 550 Lista badań prowadzonych w ramach zakresu elastycznego nr AB 550 ZESPÓŁ LABORATORIÓW ENERGOPOMIAR Sp. z o.o. Wydanie nr 2 Imię i nazwisko Podpis Data Weryfikował Damian Adrjan 27.04.2016 Zatwierdził Katarzyna

Bardziej szczegółowo

Zasady zapisywania wzorów krzemianów

Zasady zapisywania wzorów krzemianów Zasady zapisywania wzorów krzemianów Wzór chemiczny podaje skład chemiczny danego związku Rodzaje wzorów 1. Tlenkowy pokazuje skład ilościowy i jakościowy 2. Koordynacyjny oprócz składu ilościowego i jakościowego

Bardziej szczegółowo

Układ okresowy. Przewidywania teorii kwantowej

Układ okresowy. Przewidywania teorii kwantowej Przewidywania teorii kwantowej 1 Chemia kwantowa - podsumowanie Cząstka w pudle Atom wodoru Równanie Schroedingera H ˆ = ˆ T e Hˆ = Tˆ e + Vˆ e j Chemia kwantowa - podsumowanie rozwiązanie Cząstka w pudle

Bardziej szczegółowo

Załącznik 3.1.2.a Test C.1 Ogólna ocena stanu chemicznego JCWPd wg danych z 2012 r. w podziale na 161 JCWPd

Załącznik 3.1.2.a Test C.1 Ogólna ocena stanu chemicznego JCWPd wg danych z 2012 r. w podziale na 161 JCWPd Załącznik 3.1.2.a Test C.1 Ogólna ocena JCWPd wg w podziale na 161 JCWPd Monitoring oraz ocena jednolitych części wód podziemnych w dorzeczach w latach 2012 2014 Nr JCWPd wziętych do JCWPd wg, w których

Bardziej szczegółowo

Wyjaśnienie treści Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia

Wyjaśnienie treści Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia Warszawa, dn. 03-07-2018 r. godz. 7:30 Wyjaśnienie treści Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia dotyczy: postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, prowadzonego w trybie przetargu nieograniczonego

Bardziej szczegółowo

Materiałoznawstwo optyczne KRYSZTAŁY

Materiałoznawstwo optyczne KRYSZTAŁY Materiałoznawstwo optyczne KRYSZTAŁY Kryształy kryształ: ciało o prawidłowej budowie wewnętrznej, fizycznie i chemicznie jednorodne, anizotropowe, mające wszystkie wektorowe własności fizyczne jednakowe

Bardziej szczegółowo

2. Właściwości krzemu. 3. Chemia węgla a chemia krzemu. 4. Związki krzemu.

2. Właściwości krzemu. 3. Chemia węgla a chemia krzemu. 4. Związki krzemu. Wykład 1 Wprowadzenie do chemii krzemianów 1. Znaczenie krzemianów. 2. Właściwości krzemu. 3. Chemia węgla a chemia krzemu. 4. Związki krzemu. 5. Wiązanie krzem-tlen 6. Model kryształów jonowych 7. Reguły

Bardziej szczegółowo

Wykład 4: Struktura krystaliczna

Wykład 4: Struktura krystaliczna Wykład 4: Struktura krystaliczna Wg Blicharskiego, Wstęp do materiałoznawstwa http://webmineral.com/ Komórka elementarna Geometria komórki Dla zdefiniowania trójwymiarowej komórki elementarnej należy podać

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD WSTĘP DO NAUK O ZIEMI. Wokół geologii

WYKŁAD WSTĘP DO NAUK O ZIEMI. Wokół geologii Wokół geologii 10.01.2019 - Wojewoda, J., 2019. Czas i Przestrzeń geologiczna. W ramach wystawy izraelskiej artystki Elli Littwitz - "I wody stały się piołunem". Muzeum Współczesne we Wrocławiu, 18:00.

Bardziej szczegółowo

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 687

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 687 ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 687 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 10, Data wydania: 23 marca 2015 r. Nazwa i adres FERROCARBO

Bardziej szczegółowo

SUROWCE I RECYKLING. Wykład 2

SUROWCE I RECYKLING. Wykład 2 SUROWCE I RECYKLING Wykład 2 Układ krystalograficzny grupuje kryształy o pewnych wspólnych cechach symetrii geometrycznej Postacie krystalograficzne Kryształy ograniczone ścianami jednoznacznymi stanowią

Bardziej szczegółowo

STRUKTURA CIAŁA STAŁEGO

STRUKTURA CIAŁA STAŁEGO STRUKTURA CIAŁA STAŁEGO Podział ciał stałych Ciała - bezpostaciowe (amorficzne) Szkła, żywice, tłuszcze, niektóre proszki. Nie wykazują żadnych regularnych płaszczyzn ograniczających, nie można w nich

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY CHEMII ANALITYCZNEJ. Miareczkowanie kompleksometryczne

PODSTAWY CHEMII ANALITYCZNEJ. Miareczkowanie kompleksometryczne PODSTAWY CHEMII ANALITYCZNEJ Miareczkowanie kompleksometryczne CYJANKI / ARGENTOMETRIA VOLHARD Miareczkowanie 1: znany nadmiar Ag + (środowisko obojętne!!) Ag + + CN - AgCN Oddzielić osad AgCN!! CN - +

Bardziej szczegółowo

Wykaz ważniejszych symboli agadnienia ogólne Wstęp Zarys historii chemii analitycznej

Wykaz ważniejszych symboli agadnienia ogólne Wstęp Zarys historii chemii analitycznej Spis rzeczy Z Wykaz ważniejszych symboli............................. 13 1. agadnienia ogólne................................. 15 1.1. Wstęp..................................... 15 1.. Zarys historii chemii

Bardziej szczegółowo

w_08 Chemia mineralnych materiałów budowlanych c.d. Chemia metali budowlanych

w_08 Chemia mineralnych materiałów budowlanych c.d. Chemia metali budowlanych w_08 Chemia mineralnych materiałów budowlanych c.d. Chemia metali budowlanych Spoiwa krzemianowe Kompozyty krzemianowe (silikatowe) kity, zaprawy, farby szkło wodne Na 2 SiO 3 + 2H 2 O H 2 SiO 3 +

Bardziej szczegółowo

Elektrofiltry dla małych kotłów na paliwa stałe. A. Krupa A. Jaworek, A. Sobczyk, A. Marchewicz, D. Kardaś

Elektrofiltry dla małych kotłów na paliwa stałe. A. Krupa A. Jaworek, A. Sobczyk, A. Marchewicz, D. Kardaś Elektrofiltry dla małych kotłów na paliwa stałe A. Krupa A. Jaworek, A. Sobczyk, A. Marchewicz, D. Kardaś Rodzaje zanieczyszczeń powietrza dwutlenek siarki, SO 2 dwutlenek azotu, NO 2 tlenek węgla, CO

Bardziej szczegółowo

V KONKURS CHEMICZNY 23.X. 2007r. DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW WOJEWÓDZTWA ŚWIĘTOKRZYSKIEGO Etap I ... ... czas trwania: 90 min Nazwa szkoły

V KONKURS CHEMICZNY 23.X. 2007r. DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW WOJEWÓDZTWA ŚWIĘTOKRZYSKIEGO Etap I ... ... czas trwania: 90 min Nazwa szkoły V KONKURS CHEMICZNY 23.X. 2007r. DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW WOJEWÓDZTWA ŚWIĘTOKRZYSKIEGO Etap I...... Imię i nazwisko ucznia ilość pkt.... czas trwania: 90 min Nazwa szkoły... maksymalna ilość punk. 33 Imię

Bardziej szczegółowo

UKŁAD OKRESOWY PIERWIASTKÓW

UKŁAD OKRESOWY PIERWIASTKÓW UKŁAD OKRESOWY PIERWIASTKÓW Michał Sędziwój (1566-1636) Alchemik Sędziwój - Jan Matejko Pierwiastki chemiczne p.n.e. Sb Sn Zn Pb Hg S Ag C Au Fe Cu (11)* do XVII w. As (1250 r.) P (1669 r.) (2) XVIII

Bardziej szczegółowo

STRUKTURA KRYSZTAŁÓW

STRUKTURA KRYSZTAŁÓW STRUKTURA KRYSZTAŁÓW Skala wielkości spotykanych w krystalografii: Średnica atomu wodoru: 10 Rozmiar komórki elementarnej: od kilku do kilkudziesięciu Å o D = 1*10 m = 1A 1 Struktura = sieć + baza atomowa

Bardziej szczegółowo

ZAPROSZENIE DO SKŁADANIA OFERT

ZAPROSZENIE DO SKŁADANIA OFERT Katowice, 17.07.2018 r. ZAPROSZENIE DO SKŁADANIA OFERT Na usługę analizy składu pierwiastkowego finansowanego w ramach projektu Inkubator Innowacyjności+ dofinansowanym ze środków: Ministra Nauki i Szkolnictwa

Bardziej szczegółowo

KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM ETAP SZKOLNY

KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM ETAP SZKOLNY suma uzyskanych punktów...... pieczątka nagłówkowa szkoły... kod pracy ucznia KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM ETAP SZKOLNY Drogi Uczniu, witaj na I etapie konkursu chemicznego. Przeczytaj uważnie

Bardziej szczegółowo

Związki nieorganiczne

Związki nieorganiczne strona 1/8 Związki nieorganiczne Dorota Lewandowska, Anna Warchoł, Lidia Wasyłyszyn Treść podstawy programowej: Typy związków nieorganicznych: kwasy, zasady, wodorotlenki, dysocjacja jonowa, odczyn roztworu,

Bardziej szczegółowo

Chemia ciała stałego. Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny

Chemia ciała stałego. Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny Chemia ciała stałego Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny 1 Ciało stałe 2 Ciało stałe Materiał kompozytowy niejednorodna struktura złożona z dwóch lub więcej komponentów lepiszcze odpowiada

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM SPEKTRALNEJ ANALIZY CHEMICZNEJ (L-6)

LABORATORIUM SPEKTRALNEJ ANALIZY CHEMICZNEJ (L-6) LABORATORIUM SPEKTRALNEJ ANALIZY CHEMICZNEJ (L-6) Posiadane uprawnienia: ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO NR AB 120 wydany przez Polskie Centrum Akredytacji Wydanie nr 5 z 18 lipca 2007 r. Kierownik

Bardziej szczegółowo

Chemia I Semestr I (1 )

Chemia I Semestr I (1 ) 1/ 6 Inżyniera Materiałowa Chemia I Semestr I (1 ) Osoba odpowiedzialna za przedmiot: dr inż. Maciej Walewski. 2/ 6 Wykład Program 1. Atomy i cząsteczki: Materia, masa, energia. Cząstki elementarne. Atom,

Bardziej szczegółowo

BUDOWA KRYSTALICZNA CIAŁ STAŁYCH. Stopień uporządkowania struktury wewnętrznej ciał stałych decyduje o ich podziale

BUDOWA KRYSTALICZNA CIAŁ STAŁYCH. Stopień uporządkowania struktury wewnętrznej ciał stałych decyduje o ich podziale BUDOWA KRYSTALICZNA CIAŁ STAŁYCH Stopień uporządkowania struktury wewnętrznej ciał stałych decyduje o ich podziale na: kryształy ciała o okresowym regularnym uporządkowaniu atomów, cząsteczek w całej swojej

Bardziej szczegółowo

MARATON WIEDZY CHEMIA CZ. II

MARATON WIEDZY CHEMIA CZ. II MARATON WIEDZY CHEMIA CZ. II 1. Podaj liczbę elektronów, nukleonów, protonów i neuronów zawartych w następujących atomach: a), b) 2. Podaj liczbę elektronów, nukleonów, protonów i neutronów zawartych w

Bardziej szczegółowo

Źródła światła w AAS. Seminarium Analityczne MS Spektrum Zakopane Jacek Sowiński MS Spektrum

Źródła światła w AAS. Seminarium Analityczne MS Spektrum Zakopane Jacek Sowiński MS Spektrum Źródła światła w AAS Seminarium Analityczne MS Spektrum Zakopane 2013 Jacek Sowiński MS Spektrum js@msspektrum.pl www.msspektrum.pl Lampy HCL Standardowa Super-Lampa 3V 10V specyf. Lampy HCL 1,5 cala

Bardziej szczegółowo

XXIII Konkurs Chemiczny dla Uczniów Szkół Ponadgimnazjalnych. Etap II. Poznań, Zadanie 1. Zadanie 2. Zadanie 3

XXIII Konkurs Chemiczny dla Uczniów Szkół Ponadgimnazjalnych. Etap II. Poznań, Zadanie 1. Zadanie 2. Zadanie 3 XXIII Konkurs Chemiczny dla Uczniów Szkół Ponadgimnazjalnych Etap II Zadanie 1 Poniżej zaprezentowano schemat reakcji, którym ulegają związki manganu. Wszystkie reakcje (poza prażeniem) zachodzą w środowisku

Bardziej szczegółowo

STRUKTURA MATERIAŁÓW

STRUKTURA MATERIAŁÓW STRUKTURA MATERIAŁÓW ELEMENTY STRUKTURY MATERIAŁÓW 1. Wiązania miedzy atomami 2. Układ atomów w przestrzeni 3. Mikrostruktura 4. Makrostruktura 1. WIĄZANIA MIĘDZY ATOMAMI Siły oddziaływania między atomami

Bardziej szczegółowo

Chemia nieorganiczna Zadanie Poziom: podstawowy

Chemia nieorganiczna Zadanie Poziom: podstawowy Zadanie 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 (Nazwisko i imię) Punkty Razem pkt % Chemia nieorganiczna Zadanie 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 Poziom: podstawowy Punkty Zadanie 1. (1 pkt.) W podanym

Bardziej szczegółowo

Przykładowe rozwiązania zadań obliczeniowych

Przykładowe rozwiązania zadań obliczeniowych 1 CHEMIA zbiór zadań matura 2018 tom I Przykładowe rozwiązania zadań obliczeniowych 2 Spis treści 1.Stechiometria chemiczna... 3 2.Struktura atomu... 13 4.Kinetyka i statyka chemiczna... 14 5.Roztwory

Bardziej szczegółowo

Anna Grych Test z budowy atomu i wiązań chemicznych

Anna Grych Test z budowy atomu i wiązań chemicznych Anna Grych Test z budowy atomu i wiązań chemicznych 1. Uzupełnij tabelkę wpisując odpowiednie dane: Nazwa atomu Liczba nukleonów protonów neutronów elektronów X -... 4 2 Y -... 88 138 Z -... 238 92 W -...

Bardziej szczegółowo

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 950

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 950 ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 950 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 5, Data wydania: 21 września 2012 r. Nazwa i adres INSTYTUT

Bardziej szczegółowo

WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY z Chemii dla uczniów dotychczasowych gimnazjów i klas dotychczasowych gimnazjów 2018/2019

WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY z Chemii dla uczniów dotychczasowych gimnazjów i klas dotychczasowych gimnazjów 2018/2019 pieczątka szkoły (dotyczy etapu szkolnego) Skrót przedmiotowy konkursu gch -. - 2018/2019 (numer porządkowy z kodowania) Nr identyfikacyjny - wyjaśnienie g gimnazjum, symbol przedmiotu (np. CH chemia),

Bardziej szczegółowo

Defekty punktowe II. M. Danielewski

Defekty punktowe II. M. Danielewski Defekty punktowe II 2008 M. Danielewski Defekty, niestechiometria, roztwory stałe i przewodnictwo jonowe w ciałach stałych Atkins, Shriver, Mrowec i inni Defekty w kryształach: nie można wytworzyć kryształu

Bardziej szczegółowo

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 097

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 097 ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 097 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 14 Data wydania: 5 lutego 2016 r. AB 097 Kod identyfikacji

Bardziej szczegółowo

SUROWCE MINERALNE. Wykład 4

SUROWCE MINERALNE. Wykład 4 SUROWCE MINERALNE Wykład 4 Rozpowszechnienie niektórych pierwiastków w skorupie ziemskiej (Norton 1974) Nb Procesy powstawania minerałów i ich zespołów dzielimy na: 1.procesy magmowe, 2.procesy hipergeniczne,

Bardziej szczegółowo

ZWIĄZKI KOMPLEKSOWE SOLE PODWÓJNE

ZWIĄZKI KOMPLEKSOWE SOLE PODWÓJNE ZWIĄZKI KOMPLEKSOWE SOLE PODWÓJNE Sole podwójne - to sole zawierające więcej niż jeden rodzaj kationów lub więcej niż jeden rodzaj anionów. Należą do nich m. in. ałuny, np. ałun glinowo-potasowy K 2 Al

Bardziej szczegółowo

1. Znaczenie krzemianów. 2. Właściwości krzemu. 3. Związki krzemu. 4. Chemia węgla a chemia krzemu. 5. Definicja krzemianów. 6.

1. Znaczenie krzemianów. 2. Właściwości krzemu. 3. Związki krzemu. 4. Chemia węgla a chemia krzemu. 5. Definicja krzemianów. 6. 1. Znaczenie krzemianów. 2. Właściwości krzemu. 3. Związki krzemu. 4. Chemia węgla a chemia krzemu. 5. Definicja krzemianów. 6. Jednostki strukturalne krzemianów. 7. Rozmaitość struktur krzemianów IA IIA

Bardziej szczegółowo

Geopolimery z tufu wulkanicznego. dr hab. inż. Janusz Mikuła prof. PK mgr inż. Michał Łach

Geopolimery z tufu wulkanicznego. dr hab. inż. Janusz Mikuła prof. PK mgr inż. Michał Łach Geopolimery z tufu wulkanicznego dr hab. inż. Janusz Mikuła prof. PK mgr inż. Michał Łach Tuf wulkaniczny skład i właściwości Tuf wulkaniczny jest to porowata skała należąca do skał okruchowych, składająca

Bardziej szczegółowo

REAKCJE CHARAKTERYSTYCZNE WYBRANYCH KATIONÓW

REAKCJE CHARAKTERYSTYCZNE WYBRANYCH KATIONÓW REAKCJE CHARAKTERYSTYCZNE WYBRANYCH KATIONÓW Chemia analityczna jest działem chemii zajmującym się ustalaniem składu jakościowego i ilościowego badanych substancji chemicznych. Analiza jakościowa bada

Bardziej szczegółowo

Chemia nieorganiczna Semestr II (1 )

Chemia nieorganiczna Semestr II (1 ) 1/ 6 Biotechnologia Chemia nieorganiczna Semestr II (1 ) Osoba odpowiedzialna za przedmiot: prof. dr hab. inż. Barbara Becker. 2/ 6 Wykład Program Gazy szlachetne. Fluorowce. Pierwiastki grup VI i V ze

Bardziej szczegółowo

WYKAZ METOD BADAWCZYCH w WBJ-2 (woda, ścieki) 1 Woda, ścieki ph potencjometryczna PN-EN ISO 10523:2012 RF1, RF2 A (JK-2,JS-2)

WYKAZ METOD BADAWCZYCH w WBJ-2 (woda, ścieki) 1 Woda, ścieki ph potencjometryczna PN-EN ISO 10523:2012 RF1, RF2 A (JK-2,JS-2) L.p. Badany obiekt Oznaczany składnik lub parametr badawcza Sposób wykonania (nr instrukcji operacyjnej, nr normy itp.) Wymaganie prawne (informacja o metodzie referencyjnej) Uwagi 1, ph potencjometryczna

Bardziej szczegółowo

ELEKTRODY i OGNIWA. Elektrody I rodzaju - elektrody odwracalne wzgl dem kationu; metal zanurzony w elektrolicie zawieraj cym jony tego metalu.

ELEKTRODY i OGNIWA. Elektrody I rodzaju - elektrody odwracalne wzgl dem kationu; metal zanurzony w elektrolicie zawieraj cym jony tego metalu. ELEKTRODY i OGNIWA Elektrody I rodzaju - elektrody odwracalne wzgl dem kationu; metal zanurzony w elektrolicie zawieraj cym jony tego metalu. Me z+ + z e Me Utl + z e Red RÓWNANIE NERNSTA Walther H. Nernst

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Właściwości fizyczne. Wodorki berylowców. Berylowce

Spis treści. Właściwości fizyczne. Wodorki berylowców. Berylowce Berylowce Spis treści 1 Właściwości fizyczne 2 Wodorki berylowców 3 Tlenki berylowców 4 Nadtlenki 5 Wodorotlenki 6 Iloczyn rozpuszczalności 7 Chlorki, fluorki, węglany 8 Siarczany 9 Twardość wody 10 Analiza

Bardziej szczegółowo

Problemy do samodzielnego rozwiązania

Problemy do samodzielnego rozwiązania Problemy do samodzielnego rozwiązania 1. Napisz równania reakcji dysocjacji elektrolitycznej, uwzględniając w zapisie czy jest to dysocjacja mocnego elektrolitu, słabego elektrolitu, czy też dysocjacja

Bardziej szczegółowo

Konwersatorium 1. Zagadnienia na konwersatorium

Konwersatorium 1. Zagadnienia na konwersatorium Konwersatorium 1 Zagadnienia na konwersatorium 1. Omów reguły zapełniania powłok elektronowych. 2. Podaj konfiguracje elektronowe dla atomów Cu, Ag, Au, Pd, Pt, Cr, Mo, W. 3. Wyjaśnij dlaczego występują

Bardziej szczegółowo

Właściwości fizykochemiczne popiołów fluidalnych

Właściwości fizykochemiczne popiołów fluidalnych Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Katedra Technologii Materiałów Budowlanych Właściwości fizykochemiczne popiołów fluidalnych Prof. dr hab. inż. Jan Małolepszy Zakopane 15 kwiecień 2010 POPIÓŁ

Bardziej szczegółowo

Akademia Górniczo-Hutnicza im. S. Staszica w Krakowie Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki. Instrukcja SUROWCE MINERALNE.

Akademia Górniczo-Hutnicza im. S. Staszica w Krakowie Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki. Instrukcja SUROWCE MINERALNE. Akademia Górniczo-Hutnicza im. S. Staszica w Krakowie Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Instrukcja SUROWCE MINERALNE Laboratorium IV Surowce boksytowe, węglanowe surowce wapniowe i magnezowe oraz

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY KOROZJI ELEKTROCHEMICZNEJ

PODSTAWY KOROZJI ELEKTROCHEMICZNEJ PODSTAWY KOROZJI ELEKTROCHEMICZNEJ PODZIAŁ KOROZJI ZE WZGLĘDU NA MECHANIZM Korozja elektrochemiczna zachodzi w środowiskach wilgotnych, w wodzie i roztworach wodnych, w glebie, w wilgotnej atmosferze oraz

Bardziej szczegółowo

Elektrochemia - szereg elektrochemiczny metali. Zadania

Elektrochemia - szereg elektrochemiczny metali. Zadania Elektrochemia - szereg elektrochemiczny metali Zadania Czym jest szereg elektrochemiczny metali? Szereg elektrochemiczny metali jest to zestawienie metali według wzrastających potencjałów normalnych. Wartości

Bardziej szczegółowo

ZWIĄZKI KOMPLEKSOWE. dr Henryk Myszka - Uniwersytet Gdański - Wydział Chemii

ZWIĄZKI KOMPLEKSOWE. dr Henryk Myszka - Uniwersytet Gdański - Wydział Chemii ZWIĄZKI KOMPLEKSOWE SOLE PODWÓJNE Sole podwójne - to sole zawierające więcej niż jeden rodzaj kationów lub więcej niż jeden rodzaj anionów. Należą do nich m. in. ałuny, np. siarczan amonowo-żelazowy(ii),

Bardziej szczegółowo

Chemia nieorganiczna. Pierwiastki. niemetale Be. 27 Co. 28 Ni. 26 Fe. 29 Cu. 45 Rh. 44 Ru. 47 Ag. 46 Pd. 78 Pt. 76 Os.

Chemia nieorganiczna. Pierwiastki. niemetale Be. 27 Co. 28 Ni. 26 Fe. 29 Cu. 45 Rh. 44 Ru. 47 Ag. 46 Pd. 78 Pt. 76 Os. Chemia nieorganiczna 1. Układ okresowy metale i niemetale 2. Oddziaływania inter- i intramolekularne 3. Ciała stałe rodzaje sieci krystalicznych 4. Przewodnictwo ciał stałych Copyright 2000 by arcourt,

Bardziej szczegółowo

Wydział Chemii UJ Podstawy chemii -wykład 13/1 dr hab. W. Makowski

Wydział Chemii UJ Podstawy chemii -wykład 13/1 dr hab. W. Makowski !"#$% &%'( )'%!"#$ ( *('+( ',"("%-%'(.& *('+( ',"("%-%'( /014516 7689:6;9:9?@;60 A4B11 1 65671< =6C9D1904= :4?E FE G414:H I

Bardziej szczegółowo

Reakcje chemiczne. Typ reakcji Schemat Przykłady Reakcja syntezy

Reakcje chemiczne. Typ reakcji Schemat Przykłady Reakcja syntezy Reakcje chemiczne Literatura: L. Jones, P. Atkins Chemia ogólna. Cząsteczki, materia, reakcje. Lesław Huppenthal, Alicja Kościelecka, Zbigniew Wojtczak Chemia ogólna i analityczna dla studentów biologii.

Bardziej szczegółowo

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 432

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 432 ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 432 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 13 Data wydania: 15 maja 2015 r. Nazwa i adres: AB 432 PRZEDSIĘBIORSTWO

Bardziej szczegółowo

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 432

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 432 ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 432 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 14 Data wydania: 6 lipca 2016 r. Nazwa i adres: AB 432 PRZEDSIĘBIORSTWO

Bardziej szczegółowo

Położenia, kierunki, płaszczyzny

Położenia, kierunki, płaszczyzny Położenia, kierunki, płaszczyzny Dalsze pojęcia Osie krystalograficzne; Parametry komórki elementarnej; Wskaźniki punktów kierunków i płaszczyzn; Osie krystalograficzne Osie krystalograficzne: układ osi

Bardziej szczegółowo

KORDIERYT Al 3 (Mg,Fe 2+ ) 2 Si 5 AlO 18 (rombowy-pseudoheksagonalny)

KORDIERYT Al 3 (Mg,Fe 2+ ) 2 Si 5 AlO 18 (rombowy-pseudoheksagonalny) KORDIERYT Al 3 (Mg,Fe 2+ ) 2 Si 5 AlO 18 (rombowy-pseudoheksagonalny) CECHA Wykształcenie Forma Łupliwość Relief Barwa/pleochroizm Bliźniaki kordieryt ziarna, krótkie słupki o przekroju pseudoheksagonalnym

Bardziej szczegółowo

Tlenkowe Materiały Konstrukcyjne

Tlenkowe Materiały Konstrukcyjne Tlenkowe Materiały Konstrukcyjne Sprężystość naprężenie wydłużenie 100 kg Wytrzymałość teoretyczna E siła odkształcenie 2 E t ; t 0, 1 E r 0 1 Kruche pękanie 2c 2 c c K c Y c W przypadku materiału pękającego

Bardziej szczegółowo

TŻ Wykład 9-10 I 2018

TŻ Wykład 9-10 I 2018 TŻ Wykład 9-10 I 2018 Witold Bekas SGGW Elementy elektrochemii Wiele metod analitycznych stosowanych w analityce żywnościowej wykorzystuje metody elektrochemiczne. Podział metod elektrochemicznych: Prąd

Bardziej szczegółowo

BADANIE WŁAŚCIWOŚCI CEMENTU GLINOWEGO

BADANIE WŁAŚCIWOŚCI CEMENTU GLINOWEGO Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki BADANIE WŁAŚCIWOŚCI CEMENTU GLINOWEGO I. CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z procesem hydratacji cementu

Bardziej szczegółowo

SUROWCE MINERALNE. Wykład 14

SUROWCE MINERALNE. Wykład 14 SUROWCE MINERALNE Wykład 14 WYBRANE NIEMETALICZNE SUROWCE MINERALNE surowce krzemionkowe, tj. zasobne w SiO 2, surowce glinowe, glinokrzemianowe i zawierające alkalia, surowce ilaste, surowce wapniowe,

Bardziej szczegółowo

Układ okresowy Przewidywania teorii kwantowej

Układ okresowy Przewidywania teorii kwantowej Przewiywania teorii kwantowej Chemia kwantowa - oumowanie Czątka w ule Atom wooru Równanie Schroeingera H ˆ = ˆ T e Hˆ = Tˆ e + Vˆ e j Chemia kwantowa - oumowanie rozwiązanie Czątka w ule Atom wooru Ψn

Bardziej szczegółowo

http://muzeum.if.pw.edu.pl/ W jaki sposób Maria Skłodowska-Curie wydzieliła polon i rad z blendy uranowej? Warsztaty metodyczne dla nauczycieli chemii szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych 29 stycznia

Bardziej szczegółowo

PROTOLIZA W WODNYCH ROZTWORACH SOLI. ph + poh = 14. Reakcje protolityczne - procesy polegające na wymianie protonu pomiędzy kwasem a zasadą.

PROTOLIZA W WODNYCH ROZTWORACH SOLI. ph + poh = 14. Reakcje protolityczne - procesy polegające na wymianie protonu pomiędzy kwasem a zasadą. PROTOLIZA W WODNYCH ROZTWORACH SOLI ph poh 14 Reakje protolityzne - proey polegająe na ymianie protonu pomiędzy kaem a zaadą. Zobojętnienie (?!) 1/ H O OH 2 H 2 O ph 7 2/ HA OH H 2 O A ph > 7 / H O B H

Bardziej szczegółowo

Tlen. Występowanie i odmiany alotropowe Otrzymywanie tlenu Właściwości fizyczne i chemiczne Związki tlenu tlenki, nadtlenki i ponadtlenki

Tlen. Występowanie i odmiany alotropowe Otrzymywanie tlenu Właściwości fizyczne i chemiczne Związki tlenu tlenki, nadtlenki i ponadtlenki Tlen Występowanie i odmiany alotropowe Otrzymywanie tlenu Właściwości fizyczne i chemiczne Związki tlenu tlenki, nadtlenki i ponadtlenki Ogólna charakterystyka tlenowców Tlenowce: obejmują pierwiastki

Bardziej szczegółowo

Chemia nieorganiczna Semestr I (1 )

Chemia nieorganiczna Semestr I (1 ) 1/ 5 Chemia Budowlana Chemia nieorganiczna Semestr I (1 ) Osoba odpowiedzialna za przedmiot: dr hab. inż. Jarosław Chojnacki. 2/ 5 Wykład 1. Pochodzenie i rozpowszechnienie pierwiastków we wszechświecie

Bardziej szczegółowo

Zadanie 1. [ 3 pkt.] Uzupełnij zdania, wpisując brakującą informację z odpowiednimi jednostkami.

Zadanie 1. [ 3 pkt.] Uzupełnij zdania, wpisując brakującą informację z odpowiednimi jednostkami. Zadanie 1. [ 3 pkt.] Uzupełnij zdania, wpisując brakującą informację z odpowiednimi jednostkami. I. Gęstość propanu w warunkach normalnych wynosi II. Jeżeli stężenie procentowe nasyconego roztworu pewnej

Bardziej szczegółowo

POLIMERYZACJA KOORDYNACYJNA

POLIMERYZACJA KOORDYNACYJNA POLIMEYZAJA KOODYNAYJNA Proces katalityczny: - tworzą się związki koordynacyjne pomiędzy katalizatorem a monomerem - tworzą się polimery taktyczne - stereoregularne Polimeryzacji koordynacyjnej ulegają:

Bardziej szczegółowo

Chemia nieorganiczna. Copyright 2000 by Harcourt, Inc. All rights reserved.

Chemia nieorganiczna. Copyright 2000 by Harcourt, Inc. All rights reserved. Chemia nieorganiczna 1. Układ okresowy metale i niemetale 2. Oddziaływania inter- i intramolekularne 3. Ciała stałe rodzaje sieci krystalicznych 4. Przewodnictwo ciał stałych Pierwiastki 1 1 H 3 Li 11

Bardziej szczegółowo