WYKŁAD WSTĘP DO NAUK O ZIEMI. Wokół geologii

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "WYKŁAD WSTĘP DO NAUK O ZIEMI. Wokół geologii"

Transkrypt

1 Wokół geologii Wojewoda, J., Czas i Przestrzeń geologiczna. W ramach wystawy izraelskiej artystki Elli Littwitz - "I wody stały się piołunem". Muzeum Współczesne we Wrocławiu, 18: Wojewoda, J., Zakrzywiony świat przyrody nieożywionej. W ramach sesji Uniwersytetu Otwartego AGH "Czas i przestrzeń: rzeczywistość i abstrakcja, różne spojrzenia". Kraków, AGH, 9: Wojewoda, J., Wiedza o budowie geologicznej Dolnego Śląska lat kartografii geologicznej we Wrocławiu. Studium Generale, Katedra Biologii Człowieka Uniwersytetu Wrocławskiego, ul. Kuźnicza 35, sala im. J. Czekanowskiego, godz. 17:15.

2 Historia geologii, minerały, skały HISTORIA GEOLOGII starożytność XVI-XVII wiek XVIII-XIX wiek (początki) kamienie milowe WYKŁAD PLANETA ZIEMIA BUDOWA WNĘTRZA ZIEMI MINERAŁY, SKAŁY POWIERZCHNIA ZIEMI SEDYMENTACJA STRATYGRAFIA MAGMATYZM METAMORFIZM TEKTONIKA GEOZAGROŻENIA

3 siarczan wapnia CaSO 4 2,9-3,0 g/cm 3 jednoskośny MINERAŁY ZIEMI [SKAŁOTWÓRCZE] anhydryt ANHYDRYT

4 MINERAŁY ZIEMI [SKAŁOTWÓRCZE] tlenek (uwodniony) CaSO 4 x 2H 2 O 2,3-2,4 g/cm 3 jednoskośny gips

5 chlorek sodu NaCl 2,1-2,2 g/cm 3 regularny MINERAŁY ZIEMI [SKAŁOTWÓRCZE] halit halit

6 halit MINERAŁY ZIEMI [SKAŁOTWÓRCZE] DOLNY ŚLĄSK wał pomorsko-kujawski (Kłodawa, Inowrocław) 2. zapadlisko przedkarpackie (Wieliczka, Bochnia) 3. LGOM (Rudna) 2

7 krzemian (Mg, Fe) 2 SiO 4 3,22-3,27 g/cm 3 rombowy MINERAŁY ZIEMI [SKAŁOTWÓRCZE] oliwin (właściwy) Fot. Antoni Stryjewski (2013)

8 krzemian MINERAŁY ZIEMI [SKAŁOTWÓRCZE] piroksen (diopsyd, augit, diallag) Fot. Rob Lavinsky (2010) (Ca, Na, Mg, Al) Si 2 O 6 3,2-3,3 g/cm 3 jednoskośny

9 MINERAŁY ZIEMI [SKAŁOTWÓRCZE] krzemian, glinokrzemian NaCa 2 (Mg, Fe, AL) 3 (SiAl) 8 O 22 (OH) 2 3,0-3,5 g/cm 3 jednoskośny, rombowy amfibol (hornblenda)

10 glinokrzemian MINERAŁY ZIEMI [SKAŁOTWÓRCZE] (Fe, Ca, Mg) 3 Al 2 [SiO 4 ] 3 3,4-4,30 g/cm 3 regularny almandyn granat Fot. Antoni Stryjewski (2013) pirop grossular

11 glinokrzemian MINERAŁY ZIEMI [SKAŁOTWÓRCZE] (Fe, Mg, Al) 6 [(OH) 2 (Si, Al) 4 O 10 ] chloryt 2,6-3,3 g/cm 3 Fot. Siim Sepp (2006) jednoskośny

12 krzemian Mg 6 [(OH) 8 Si 4 O 10 ] MINERAŁY ZIEMI [SKAŁOTWÓRCZE] 2,3-3,5 g/cm 3 jednoskośny, skrytokrystaliczny serpentyn Fot. Sebastian Socha (2006)

13 pierwiastek S 1,9-2,0 g/cm 3 rombowy, jednoskośny, amorficzna MINERAŁY ZIEMI siarka

14 MINERAŁY ZIEMI DOLNY ŚLĄSK siarka 1. Tarnobrzeg 1

15 pierwiastek Cu 8,93 g/cm 3 regularny MINERAŁY ZIEMI miedź rodzima

16 MINERAŁY ZIEMI DOLNY ŚLĄSK 2 1 miedź rodzima 1. LGOM (monoklina przedsudecka) 2. Niecka N-sudecka

17 pierwiastek Au 19,3 g/cm 3 regularny MINERAŁY ZIEMI SZLACHETNE złoto rodzime złoto rodzime

18 MINERAŁY ZIEMI DOLNY ŚLĄSK 1 złoto rodzime 1. Góry Kaczawskie 2. Góry Złote 3. Głuchołazy, Głubczyce 2 3

19 pierwiastek Ag 2,3-3,5 g/cm 3 MINERAŁY ZIEMI SZLACHETNE srebro rodzime

20 MINERAŁY ZIEMI DOLNY ŚLĄSK 1 srebro rodzime 1. LGOM

21 Sedymentologia, osady, skały osadowe, procesy sedymentacyjne HISTORIA GEOLOGII PLANETA ZIEMIA starożytność BUDOWA WNĘTRZA ZIEMI XVI-XVII wiek MINERAŁY, SKAŁY XVIII-XIX wiek (początki) POWIERZCHNIA ZIEMI kamienie milowe SEDYMENTACJA STRATYGRAFIA MAGMATYZM METAMORFIZM TEKTONIKA GEOZAGROŻENIA WYKŁAD

22 Sedymentologia, osady, skały osadowe, procesy sedymentacyjne Każdy osad ziarnisty jest zbiorem ziaren. Nie każdy zbiór ziaren jest osadem ziarnistym ziarno zbiór ziaren osad ziarnisty

23 Sedymentologia, osady, skały osadowe, procesy sedymentacyjne ziarno osad ziarnisty okruch osad okruchowy klast detrytus osad klastyczny osad detrytyczny klastos (gr.) - połamany detritus (łac.) - roztarty

24 Sedymentologia, osady, skały osadowe, procesy sedymentacyjne ziarno osad ziarnisty CECHY TEKSTURALNE = TEKSTURA wielkość kształt kulistość stopień obtoczenia orientacja skład mineralny uziarnienie osadu kształt ziaren orientacja ziaren upakowanie petrografia osadu UKŁAD ZIAREN

WYKŁAD HISTORIA GEOLOGII starożytność XVI-XVII wiek XVIII-XIX wiek (początki) kamienie milowe WSTĘP DO NAUK O ZIEMI

WYKŁAD HISTORIA GEOLOGII starożytność XVI-XVII wiek XVIII-XIX wiek (początki) kamienie milowe WSTĘP DO NAUK O ZIEMI WYKŁAD 2017 Historia geologii, minerały, skały HISTORIA GEOLOGII starożytność XVI-XVII wiek XVIII-XIX wiek (początki) kamienie milowe PLANETA ZIEMIA BUDOWA WNĘTRZA ZIEMI MINERAŁY, SKAŁY POWIERZCHNIA ZIEMI

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD HISTORIA GEOLOGII starożytność XVI-XVII wiek XVIII-XIX wiek (początki) kamienie milowe WSTĘP DO NAUK O ZIEMI

WYKŁAD HISTORIA GEOLOGII starożytność XVI-XVII wiek XVIII-XIX wiek (początki) kamienie milowe WSTĘP DO NAUK O ZIEMI WYKŁAD 2017 Historia geologii, minerały, skały HISTORIA GEOLOGII starożytność XVI-XVII wiek XVIII-XIX wiek (początki) kamienie milowe PLANETA ZIEMIA BUDOWA WNĘTRZA ZIEMI MINERAŁY, SKAŁY POWIERZCHNIA ZIEMI

Bardziej szczegółowo

LECTURE 2015 KLASYFIKACJA OSADÓW WULKANOKLASTYCZNYCH

LECTURE 2015 KLASYFIKACJA OSADÓW WULKANOKLASTYCZNYCH PLANETA ZIEMIA BUDOWA WNĘTRZA ZIEMI MINERAŁY, SKAŁY POWIERZCHNIA ZIEMI SEDYMENTACJA STRATYGRAFIA MAGMATYZM METAMORFIZM TEKTONIKA GEOZAGROŻENIA LECTURE 2015 KLASYFIKACJA OSADÓW WULKANOKLASTYCZNYCH LECTURE

Bardziej szczegółowo

PLANETA ZIEMIA BUDOWA WNĘTRZA ZIEMI MINERAŁY, SKAŁY POWIERZCHNIA ZIEMI SEDYMENTACJA STRATYGRAFIA MAGMATYZM METAMORFIZM TEKTONIKA GEOZAGROŻENIA

PLANETA ZIEMIA BUDOWA WNĘTRZA ZIEMI MINERAŁY, SKAŁY POWIERZCHNIA ZIEMI SEDYMENTACJA STRATYGRAFIA MAGMATYZM METAMORFIZM TEKTONIKA GEOZAGROŻENIA Historia geologii, minerały, skały HISTORIA GEOLOGII starożytność XVI-XVII wiek XVIII-XIX wiek (początki) kamienie milowe WYKŁAD 2018-2019 PLANETA ZIEMIA BUDOWA WNĘTRZA ZIEMI MINERAŁY, SKAŁY POWIERZCHNIA

Bardziej szczegółowo

Jurand Wojewoda WYKŁAD 2018

Jurand Wojewoda WYKŁAD 2018 SEDYMENTOLOGIA Przedmioty środowiskowe na studiach geologicznych w Polsce Uniwersytet Wrocławski Uniwersytet Warszawski Uniwersytet Jagieloński sedymentologia (w) sedymentologia (c) sedymentologia (ct)

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD 2016 HISTORIA GEOLOGII. starożytność. Teofrast z Eresos

WYKŁAD 2016 HISTORIA GEOLOGII. starożytność. Teofrast z Eresos PLANETA ZIEMIA BUDOWA WNĘTRZA ZIEMI MINERAŁY, SKAŁY POWIERZCHNIA ZIEMI SEDYMENTACJA STRATYGRAFIA MAGMATYZM METAMORFIZM TEKTONIKA GEOZAGROŻENIA HISTORIA GEOLOGII starożytność Teofrast z Eresos (322-287

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD 2016 CECHY TEKSTURALNE = TEKSTURA UKŁAD ZIAREN. upakowanie. kulistość stopień obtoczenia

WYKŁAD 2016 CECHY TEKSTURALNE = TEKSTURA UKŁAD ZIAREN. upakowanie. kulistość stopień obtoczenia ziarno osad ziarnisty CECHY TEKSTURALNE = TEKSTURA wielkość kształt kulistość stopień obtoczenia orientacja uziarnienie osadu kształt ziaren orientacja ziaren upakowanie UKŁAD ZIAREN skład mineralny petrografia

Bardziej szczegółowo

SEDYMENTOLOGIA SEDYMENTOLOGIA WYKŁAD O przedmiocie. (3 pkt. kredytowych ECTS)

SEDYMENTOLOGIA SEDYMENTOLOGIA WYKŁAD O przedmiocie. (3 pkt. kredytowych ECTS) O przedmiocie (3 pkt. kredytowych ECTS) wykład (24 godziny) - egzamin ćwiczenia kameralne (16 godzin) - zaliczenie ćwiczenia terenowe (36 godzin) zaliczenie (warunek podjęcia zajęć w ramach modułu SKAŁY

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD HISTORIA GEOLOGII starożytność XVI-XVII wiek XVIII-XIX wiek (początki) kamienie milowe WSTĘP DO NAUK O ZIEMI

WYKŁAD HISTORIA GEOLOGII starożytność XVI-XVII wiek XVIII-XIX wiek (początki) kamienie milowe WSTĘP DO NAUK O ZIEMI Historia geologii, stratygrafia, czas geologiczny HISTORIA GEOLOGII starożytność XVI-XVII wiek XVIII-XIX wiek (początki) kamienie milowe PLANETA ZIEMIA BUDOWA WNĘTRZA ZIEMI MINERAŁY, SKAŁY POWIERZCHNIA

Bardziej szczegółowo

Geologia dynamiczna / Włodzimierz Mizerski. wyd. 3. Warszawa, Spis treści

Geologia dynamiczna / Włodzimierz Mizerski. wyd. 3. Warszawa, Spis treści Geologia dynamiczna / Włodzimierz Mizerski. wyd. 3. Warszawa, 2014 Spis treści Przedmowy do wydania trzeciego i drugiego 11 1. Ziemia a nauki geologiczne 13 Geologia a nauki przyrodnicze 13 Materia Ziemi

Bardziej szczegółowo

KORDIERYT Al 3 (Mg,Fe 2+ ) 2 Si 5 AlO 18 (rombowy-pseudoheksagonalny)

KORDIERYT Al 3 (Mg,Fe 2+ ) 2 Si 5 AlO 18 (rombowy-pseudoheksagonalny) KORDIERYT Al 3 (Mg,Fe 2+ ) 2 Si 5 AlO 18 (rombowy-pseudoheksagonalny) CECHA Wykształcenie Forma Łupliwość Relief Barwa/pleochroizm Bliźniaki kordieryt ziarna, krótkie słupki o przekroju pseudoheksagonalnym

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD 2016 ETD ETS SEDYMENTACJA. Erozja Transport Depozycja. Diageneza

WYKŁAD 2016 ETD ETS SEDYMENTACJA. Erozja Transport Depozycja. Diageneza ETD ETS SEDYMENTACJA Erozja Transport Depozycja Diageneza ETD ETS SEDYMENTACJA Erozja Transport Depozycja Diageneza ćwiczenia terenowe grupa I: 4 9 lipca grupa II: 11-16 lipca miejsce zakwaterowania: Radków

Bardziej szczegółowo

Technologie Materiałów Budowlanych Wykład 1. Surowce kamienne

Technologie Materiałów Budowlanych Wykład 1. Surowce kamienne Technologie Materiałów Budowlanych Wykład 1 Surowce kamienne Skały Skały magmowe Skały osadowe Skały metamorficzne Skały magmowe Skały magmowe (wulkaniczne) występują jako głębinowe (np. granit, sjenit)

Bardziej szczegółowo

ROZDZIAŁ 1. MAKROSKOPOWE OZNACZANIE MINERAŁÓW I SKAŁ

ROZDZIAŁ 1. MAKROSKOPOWE OZNACZANIE MINERAŁÓW I SKAŁ SPIS TREŚCI Wprowadzenie...9 ROZDZIAŁ 1. MAKROSKOPOWE OZNACZANIE MINERAŁÓW I SKAŁ...11 1.1. Wiadomości wstępne...11 1.2. Systematyka minerałów...13 1.3. Kryształy i układy krystalograficzne...17 1.4. Morfologia

Bardziej szczegółowo

Skały budujące Ziemię

Skały budujące Ziemię Skały budujące Ziemię Minerały Minerał pierwiastek lub związek chemiczny powstały w przyrodzie w sposób naturalny, jednorodny pod względem chemicznym i fizycznym. Minerały w większości mają budowę krystaliczną.

Bardziej szczegółowo

SUROWCE MINERALNE. Wykład 5

SUROWCE MINERALNE. Wykład 5 SUROWCE MINERALNE Wykład 5 PROCESY POMAGMOWE Etap pegmatytowy (800-600 0 C) w resztkach pomagmowych składniki krzemianowe przewaŝają jeszcze nad składnikami łatwolotnymi. Obfitość tych ostatnich nadaje

Bardziej szczegółowo

SCENARIUSZ LEKCJI CHEMII

SCENARIUSZ LEKCJI CHEMII SCENARIUSZ LEKCJI CHEMII Temat: PIERWIASTKI, ICH NAZWY I SYMBOLE Wymagania podstawy programowej uczeń: I.9) posługuje się symbolami pierwiastków ( ): H, C, N, O, Na, Mg, Al, Si, P, S, Cl, K, Ca, Fe, Cu,

Bardziej szczegółowo

SEDYMENTOLOGIA. ad: dr hab. Anna Wysocka,, prof. UW (koordynator)

SEDYMENTOLOGIA. ad: dr hab. Anna Wysocka,, prof. UW (koordynator) SEDYMENTOLOGIA Wykład ad: dr hab. Anna Wysocka,, prof. UW Ćwiczenia: dr Marcin Górka G (koordynator) Sposób b zaliczenia Ćwiczenia - Zaliczenie wszystkich operatów w graficznych - Kolokwium z materiału

Bardziej szczegółowo

SEDYMENTOLOGIA WYKŁAD O PRZEDMIOCIE Sedymentologia. (3 pkt. kredytowych ECTS)

SEDYMENTOLOGIA WYKŁAD O PRZEDMIOCIE Sedymentologia. (3 pkt. kredytowych ECTS) O PRZEDMIOCIE Sedymentologia (3 pkt. kredytowych ECTS) wykład (24 godzin) - egzamin ćwiczenia kameralne (16 godzin) - zaliczenie ćwiczenia terenowe (36 godzin) zaliczenie Jurand Wojewoda Zakład Geologii

Bardziej szczegółowo

GEOCHEMIA WYBRANYCH PIERWIASTKÓW

GEOCHEMIA WYBRANYCH PIERWIASTKÓW GEOCHEMIA WYBRANYCH PIERWIASTKÓW Na, K i inne metale alkaliczne silnie elektrododatnie metale o dużych promieniach jonowych tworzące jony +1 i wiązania w przewadze jonowe sód i potas są składnikami minerałów

Bardziej szczegółowo

SEDYMENTOLOGIA, CECHY TEKSTURALNE OSADÓW ziarno, osad ziarnisty, uziarnienie, interpretacja procesowa

SEDYMENTOLOGIA, CECHY TEKSTURALNE OSADÓW ziarno, osad ziarnisty, uziarnienie, interpretacja procesowa ziarno, osad ziarnisty, uziarnienie, interpretacja procesowa ziarno, osad ziarnisty, uziarnienie, interpretacja procesowa ziarno, osad ziarnisty, uziarnienie, interpretacja procesowa ziarno, osad ziarnisty,

Bardziej szczegółowo

a) Sole kwasu chlorowodorowego (solnego) to... b) Sole kwasu siarkowego (VI) to... c) Sole kwasu azotowego (V) to... d) Sole kwasu węglowego to...

a) Sole kwasu chlorowodorowego (solnego) to... b) Sole kwasu siarkowego (VI) to... c) Sole kwasu azotowego (V) to... d) Sole kwasu węglowego to... Karta pracy nr 73 Budowa i nazwy soli. 1. Porównaj wzory sumaryczne soli. FeCl 2 Al(NO 3 ) 3 K 2 CO 3 Cu 3 (PO 4 ) 2 K 2 SO 4 Ca(NO 3 ) 2 CaCO 3 KNO 3 PbSO 4 AlCl 3 Fe 2 (CO 3 ) 3 Fe 2 (SO 4 ) 3 AlPO 4

Bardziej szczegółowo

PETROLOGIA I MINERALOGIA STOSOWANA

PETROLOGIA I MINERALOGIA STOSOWANA PiMS profil studiów PETROLOGIA I MINERALOGIA STOSOWANA INDYWIDUALNE KSZTAŁTOWANIE PROFILU STUDIÓW Studenci specjalizacji PiMS, oprócz ogólnego wykształcenia geologicznego, otrzymują gruntowną wiedzę w

Bardziej szczegółowo

SUROWCE I RECYKLING. Wykład 4

SUROWCE I RECYKLING. Wykład 4 SUROWCE I RECYKLING Wykład 4 Minerały główne skał magmowych Kwarc SiO 2 Skalenie ortoklaz K[AlSi 3 O 8 ] albit Na[AlSi 3 O 8 ] anortyt - Ca[Al 2 Si 2 O 8 ] Miki muskowit KAl 2 [(OH,F) 2 AlSi 3 O 10 ] biotyt

Bardziej szczegółowo

SUROWCE MINERALNE. Wykład 4

SUROWCE MINERALNE. Wykład 4 SUROWCE MINERALNE Wykład 4 Rozpowszechnienie niektórych pierwiastków w skorupie ziemskiej (Norton 1974) Nb Procesy powstawania minerałów i ich zespołów dzielimy na: 1.procesy magmowe, 2.procesy hipergeniczne,

Bardziej szczegółowo

LECTURE HISTORIA GEOLOGII starożytność XVI-XVII wiek XVIII-XIX wiek (początki) kamienie milowe

LECTURE HISTORIA GEOLOGII starożytność XVI-XVII wiek XVIII-XIX wiek (początki) kamienie milowe HISTORIA GEOLOGII starożytność XVI-XVII wiek XVIII-XIX wiek (początki) kamienie milowe LECTURE 2015 PLANETA ZIEMIA BUDOWA WNĘTRZA ZIEMI MINERAŁY, SKAŁY POWIERZCHNIA ZIEMI SEDYMENTACJA STRATYGRAFIA MAGMATYZM

Bardziej szczegółowo

ELEMENTY GEOCHEMII SKAŁ METAMORFICZNYCH

ELEMENTY GEOCHEMII SKAŁ METAMORFICZNYCH ELEMENTY GEOCHEMII SKAŁ METAMORFICZNYCH Metamorfizm to zespół procesów powodujących przeobrażenie skał w stanie stałym w warunkach podwyższonego ciśnienia i temperatury i działania czynników chemicznych

Bardziej szczegółowo

Geomateriały. minerały, skaly i inne.. Co to jest minerał?

Geomateriały. minerały, skaly i inne.. Co to jest minerał? Geomateriały minerały, skaly i inne.. Co to jest minerał? Minerał Nieorganiczny, powstały w naturze, stały materiał o zdefiniowanym, konkretnym składzie chemicznym* i strukturze krystalicznej. *Uwaga:

Bardziej szczegółowo

BADAMY WŁAŚCIWOŚCI SKAŁ, SKAMIENIAŁOŚCI I MINERAŁÓW

BADAMY WŁAŚCIWOŚCI SKAŁ, SKAMIENIAŁOŚCI I MINERAŁÓW BADAMY WŁAŚCIWOŚCI SKAŁ, SKAMIENIAŁOŚCI I MINERAŁÓW Zdzisław Nowak ZCDN Szczecin 15.02.2017 r. O czym mówimy? O ogromnej różnorodności wytworów nieożywionych natury. Łącznie jest to kilkanaście tysięcy

Bardziej szczegółowo

asfaltowych warstw ścieralnych Dr inż. Bartłomiej Grzesik

asfaltowych warstw ścieralnych Dr inż. Bartłomiej Grzesik Przeobrażenia P b ż i mineralne i l w kruszywach k h naturalnych w kwaśnym środowisku asfaltowych warstw ścieralnych Dr inż. Bartłomiej Grzesik Geneza podjętej problematyki Darłowo Zieluń Żuromin Siemiątkowo

Bardziej szczegółowo

MINERAŁY są podstawowymi składnikami, z których zbudowane są skały.

MINERAŁY są podstawowymi składnikami, z których zbudowane są skały. 2a. Minerały MINERAŁY są podstawowymi składnikami, z których zbudowane są skały. Pod tym określeniem ukrywają się powstałe w naturalnych procesach przebiegających w środowisku przyrodniczym Ziemi (na powierzchni

Bardziej szczegółowo

SKAŁY MAGMOWE SKAŁY GŁĘBINOWE (PLUTONICZNE)

SKAŁY MAGMOWE SKAŁY GŁĘBINOWE (PLUTONICZNE) SKAŁY MAGMOWE Skały magmowe powstają w procesie krystalizacji magmy. Utwory krystalizujące pod powierzchnią ziemi zaliczamy do skał głębinowych (plutonicznych), natomiast na powierzchni do skał wylewnych

Bardziej szczegółowo

SKAŁY NATURALNE SKUPISKA MINERAŁÓW JEDNORODNYCH LUB RÓŻNORODNYCH KALSYFIKACJA SKAŁ ZE WZGLĘDU NA ICH GENEZĘ

SKAŁY NATURALNE SKUPISKA MINERAŁÓW JEDNORODNYCH LUB RÓŻNORODNYCH KALSYFIKACJA SKAŁ ZE WZGLĘDU NA ICH GENEZĘ SKAŁY NATURALNE SKUPISKA MINERAŁÓW JEDNORODNYCH LUB RÓŻNORODNYCH KALSYFIKACJA SKAŁ ZE WZGLĘDU NA ICH GENEZĘ MAGMOWE POWSTAJĄCE Z KRYSTALIZACJI MAGMY, LAWY I SUBSTANCJI IM TOWARZYSZĄCYCH OSADOWE POWSTAJĄCE

Bardziej szczegółowo

Niemetaliczne materiały konstrukcyjne pochodzenia mineralnego

Niemetaliczne materiały konstrukcyjne pochodzenia mineralnego CHEMIA A SPOŁECZEŃSTWO Niemetaliczne materiały konstrukcyjne pochodzenia mineralnego Marek Kwiatkowski Zakład Dydaktyki Chemii Wydział Chemii UG ul. Sobieskiego 18, 80-952 Gdańsk tel. (058) 3450 462 e-mail:

Bardziej szczegółowo

PO CO ZASTANAWIAĆ SIĘ NAD TYM, JAK POWSTAJĄ SKAŁY?

PO CO ZASTANAWIAĆ SIĘ NAD TYM, JAK POWSTAJĄ SKAŁY? PO CO ZASTANAWIAĆ SIĘ NAD TYM, JAK POWSTAJĄ SKAŁY? (1) Aby poszukiwać surowców złoża wiążą się z określonymi procesami geologicznymi, w tym magmowymi procesami skałotwórczymi; (2) Dla celów ogólnogeologicznych

Bardziej szczegółowo

Liczba cząsteczek w 1 molu. Liczba atomów w 1 molu. Masa molowa M

Liczba cząsteczek w 1 molu. Liczba atomów w 1 molu. Masa molowa M Materiał powtórzeniowy do sprawdzianu - liczba Avogadro, mol, masa molowa, molowa objętość gazów, obliczenia stechiometryczne + zadania z rozwiązaniami I. Podstawowe definicje 1. Masa atomowa - masa atomu

Bardziej szczegółowo

Na targach: Bilety: Atrakcje:

Na targach: Bilety: Atrakcje: XXXVIII Międzynarodowa Giełda Biżuterii i Minerałów 8-9 listopad 2014, Kraków, ul. Rakowicka 27, Hala Sportowa Uniwersytetu Ekonomicznego 10.00-18.00 Zapraszamy na dwudniową, Giełdę Biżuterii i Minerałów,

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie: Wzbogacanie grawitacyjne w płytkim strumieniu wody (stół koncentracyjny) Wzbogacanie minerałów ciężkich na stole koncentracyjnym

Ćwiczenie: Wzbogacanie grawitacyjne w płytkim strumieniu wody (stół koncentracyjny) Wzbogacanie minerałów ciężkich na stole koncentracyjnym ZAKŁAD PRZERÓBKI KOPALIN I ODPADÓW WYDZIAŁ GEOINŻYNIERII, GÓRNICTWA I GEOLOGII ul. Na Grobli 15, 50-421 Wrocław Przedmiot: Laboratorium z Przeróbka Kopalin 2 - Technologie przeróbki surowców mineralnych,

Bardziej szczegółowo

Specjalna wystawa Minerały Polski poświęcona została najpiękniejszym minerałom, pozyskiwanym od wielu lat na ziemiach polskich.

Specjalna wystawa Minerały Polski poświęcona została najpiękniejszym minerałom, pozyskiwanym od wielu lat na ziemiach polskich. Specjalna wystawa Minerały Polski poświęcona została najpiękniejszym minerałom, pozyskiwanym od wielu lat na ziemiach polskich. Prezentuje najbardziej wartościowe okazy minerałów, pochodzące ze zbiorów

Bardziej szczegółowo

Przykłady wykorzystania mikroskopii elektronowej w poszukiwaniach ropy naftowej i gazu ziemnego. mgr inż. Katarzyna Kasprzyk

Przykłady wykorzystania mikroskopii elektronowej w poszukiwaniach ropy naftowej i gazu ziemnego. mgr inż. Katarzyna Kasprzyk Przykłady wykorzystania mikroskopii elektronowej w poszukiwaniach ropy naftowej i gazu ziemnego mgr inż. Katarzyna Kasprzyk Mikroskop skaningowy Pierwszy mikroskop elektronowy transmisyjny powstał w 1931r

Bardziej szczegółowo

Rok akademicki: 2015/2016 Kod: GIP s Punkty ECTS: 2. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: -

Rok akademicki: 2015/2016 Kod: GIP s Punkty ECTS: 2. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: - Nazwa modułu: Geologia Rok akademicki: 2015/2016 Kod: GIP-1-411-s Punkty ECTS: 2 Wydział: Górnictwa i Geoinżynierii Kierunek: Zarządzanie i Inżynieria Produkcji Specjalność: - Poziom studiów: Studia I

Bardziej szczegółowo

1. Krzemiany glinu, glinokrzemiany i glinokrzemiany glinu. 2. Wiązanie Si-O i Al O, tetraedr SiO 4 a AlO 4 3. Podstawienie heterowalentne Si 4+ Al 3+

1. Krzemiany glinu, glinokrzemiany i glinokrzemiany glinu. 2. Wiązanie Si-O i Al O, tetraedr SiO 4 a AlO 4 3. Podstawienie heterowalentne Si 4+ Al 3+ 1. Krzemiany glinu, glinokrzemiany i glinokrzemiany glinu. 2. Wiązanie Si-O i Al O, tetraedr SiO 4 a AlO 4 3. Podstawienie heterowalentne Si 4+ Al 3+ 4. Rodzaje glinokrzemianów 5. Poliglinokrzemiany 6.

Bardziej szczegółowo

O badaniach i wykorzystaniu minerałów ciężkich

O badaniach i wykorzystaniu minerałów ciężkich BADANIA O badaniach i wykorzystaniu minerałów ciężkich Robert Jagodziński, Witold Szczuciński* Skorupa ziemska jest zbudowana z mas skalnych, których składnikami są różnego typu minerały. Tych ostatnich

Bardziej szczegółowo

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1050

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1050 ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1050 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 7, Data wydania: 14 lipca 2015 r. Nazwa i adres AB 1050 AKADEMIA

Bardziej szczegółowo

Zasady zapisywania wzorów krzemianów

Zasady zapisywania wzorów krzemianów Zasady zapisywania wzorów krzemianów Wzór chemiczny podaje skład chemiczny danego związku Rodzaje wzorów 1. Tlenkowy pokazuje skład ilościowy i jakościowy 2. Koordynacyjny oprócz składu ilościowego i jakościowego

Bardziej szczegółowo

Scenariusz lekcji chemii w klasie drugiej gimnazjum

Scenariusz lekcji chemii w klasie drugiej gimnazjum mgr Sylwia Pięta nauczyciel chemii i matematyki Zespół Szkół z Oddziałami Sportowymi nr 1 61-638 Poznań, Os. Pod Lipami 106 Cele lekcji Temat lekcji: Poznajemy sole Formy pracy: Metody pracy: Scenariusz

Bardziej szczegółowo

KARTA KURSU. Geology. dr hab. Anna Wolska

KARTA KURSU. Geology. dr hab. Anna Wolska Geografia, 1.stopnia, studia stacjonarne, 2017/2018, semestr 1 KARTA KURSU Nazwa Nazwa w j. ang. Geologia Geology Koordynator dr hab. Anna Wolska Zespół dydaktyczny Punktacja ECTS* 5 dr hab. Anna Wolska,

Bardziej szczegółowo

Elektrochemia - prawa elektrolizy Faraday a. Zadania

Elektrochemia - prawa elektrolizy Faraday a. Zadania Elektrochemia - prawa elektrolizy Faraday a Zadania I prawo Faraday a Masa substancji wydzielonej na elektrodach podczas elektrolizy jest proporcjonalna do natężenia prądu i czasu trwania elektrolizy q

Bardziej szczegółowo

SUROWCE I RECYKLING. Wykład 8

SUROWCE I RECYKLING. Wykład 8 SUROWCE I RECYKLING Wykład 8 WYBRANE NIEMETALICZNE SUROWCE MINERALNE surowce krzemionkowe, tj. zasobne w SiO 2, surowce ilaste, surowce glinowe, glinokrzemianowe i zawierające alkalia, surowce wapniowe,

Bardziej szczegółowo

Geologia historyczna / Włodzimierz Mizerski, Stanisław Orłowski. Wyd. 3. zm. Warszawa, Spis treści

Geologia historyczna / Włodzimierz Mizerski, Stanisław Orłowski. Wyd. 3. zm. Warszawa, Spis treści Geologia historyczna / Włodzimierz Mizerski, Stanisław Orłowski. Wyd. 3. zm. Warszawa, 2017 Spis treści PRZEDMOWA DO WYDANIA TRZECIEGO 11 GEOLOGIA HISTORYCZNA JAKO NAUKA 13 WZGLĘDNY WIEK SKAŁ I PROCESÓW

Bardziej szczegółowo

Plan zajęć i wymagania

Plan zajęć i wymagania Plan zajęć i wymagania Wykłady nr 1 i 2 Budowa Ziemi, minerały skałotwórcze i skały Budowa Ziemi i skład chemiczny jej powłok. Skały i ich pochodzenie. Typy skał. Ćwiczenie nr 1 Wizyta w Muzeum Mineralogicznym

Bardziej szczegółowo

FOSFOR. w litosferze. apatyty: Ca 5 (PO 4 ) 3. fluoroapatyty hydroksyapatyty chloroapatyty

FOSFOR. w litosferze. apatyty: Ca 5 (PO 4 ) 3. fluoroapatyty hydroksyapatyty chloroapatyty FOSFOR FOSFOR w litosferze apatyty: Ca 5 (PO 4 ) 3 F Ca 5 (PO 4 ) 3 OH Ca 5 (PO 4 ) 3 Cl fluoroapatyty hydroksyapatyty chloroapatyty FOSFOR w litosferze apatyty: Ca 5 (PO 4 ) 3 F Ca 5 (PO 4 ) 3 OH Ca 5

Bardziej szczegółowo

2.4. ZADANIA STECHIOMETRIA. 1. Ile moli stanowi:

2.4. ZADANIA STECHIOMETRIA. 1. Ile moli stanowi: 2.4. ZADANIA 1. Ile moli stanowi: STECHIOMETRIA a/ 52 g CaCO 3 b/ 2,5 tony Fe(OH) 3 2. Ile g stanowi: a/ 4,5 mmol ZnSO 4 b/ 10 kmol wody 3. Obl. % skład Fe 2 (SO 4 ) 3 6H 2 O 4. Obl. % zawartość tlenu

Bardziej szczegółowo

Kopalnia migmatytów "Piława Górna" Współrzędne geograficzne (WGS 84) Długość: 16 44'19" Szerokość: 50 42'11" Miejscowość, osiedle, ulica

Kopalnia migmatytów Piława Górna Współrzędne geograficzne (WGS 84) Długość: 16 44'19 Szerokość: 50 42'11 Miejscowość, osiedle, ulica Opis geostanowiska Grzegorz Gil Informacje ogólne (weryfikacja) Numer obiektu 209 Nazwa obiektu (oficjalna, obiegowa lub nadana) Kopalnia migmatytów "Piława Górna" Współrzędne geograficzne (WGS 84) Długość:

Bardziej szczegółowo

Geologia złóż. 1. Nazwa przedmiotu/modułu w języku polskim

Geologia złóż. 1. Nazwa przedmiotu/modułu w języku polskim 1. Nazwa przedmiotu/modułu w języku polskim Geologia złóż 2. Nazwa przedmiotu/modułu w języku angielskim Geology of deposits 3. Jednostka prowadząca przedmiot WNZKŚ, Instytut Nauk Geologicznych, Zakład

Bardziej szczegółowo

GLAUKONIT K 2 (Fe 3+, Al, Fe 2+, Mg) 4 (Si 7 AlO 20 )(OH) 4 (jednoskośny)

GLAUKONIT K 2 (Fe 3+, Al, Fe 2+, Mg) 4 (Si 7 AlO 20 )(OH) 4 (jednoskośny) GLAUKONIT K 2 (Fe 3+, Al, Fe 2+, Mg) 4 (Si 7 AlO 20 )(OH) 4 (jednoskośny) CECHA Forma/wykształcenie Łupliwość Relief glaukonit pseudoheksagonalne kryształy, rzadkie i źle wykształcone zwykle drobne łuseczki,

Bardziej szczegółowo

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 687

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 687 ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 687 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 10, Data wydania: 23 marca 2015 r. Nazwa i adres FERROCARBO

Bardziej szczegółowo

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 432

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 432 ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 432 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 14 Data wydania: 6 lipca 2016 r. Nazwa i adres: AB 432 PRZEDSIĘBIORSTWO

Bardziej szczegółowo

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 432

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 432 ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 432 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 13 Data wydania: 15 maja 2015 r. Nazwa i adres: AB 432 PRZEDSIĘBIORSTWO

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY STECHIOMETRII

PODSTAWY STECHIOMETRII PODSTAWY STECHIOMETRII 1. Obliczyć bezwzględne masy atomów, których względne masy atomowe wynoszą: a) 7, b) 35. 2. Obliczyć masę próbki wody zawierającej 3,01 10 24 cząsteczek. 3. Która z wymienionych

Bardziej szczegółowo

KARTA KURSU. Geografia, I stopień studia stacjonarne semestr /2018. Opis kursu (cele kształcenia)

KARTA KURSU. Geografia, I stopień studia stacjonarne semestr /2018. Opis kursu (cele kształcenia) Geografia, I stopień studia stacjonarne semestr 5 2017/2018 KARTA KURSU Nazwa Nazwa w j. ang. Geologia gospodarcza Economic geology Koordynator dr hab. Anna Wolska, prof. UP Zespół dydaktyczny dr hab.

Bardziej szczegółowo

Chemia Grudzień Styczeń

Chemia Grudzień Styczeń Chemia Grudzień Styczeń Klasa VII IV. Łączenie się atomów. Równania reakcji chemicznych 1. Wiązania kowalencyjne 2. Wiązania jonowe 3. Wpływ rodzaju wiązania na właściwości substancji 4. Elektroujemność

Bardziej szczegółowo

Wyjaśnienie treści Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia

Wyjaśnienie treści Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia Warszawa, dn. 03-07-2018 r. godz. 7:30 Wyjaśnienie treści Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia dotyczy: postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, prowadzonego w trybie przetargu nieograniczonego

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Właściwości fizyczne. Wodorki berylowców. Berylowce

Spis treści. Właściwości fizyczne. Wodorki berylowców. Berylowce Berylowce Spis treści 1 Właściwości fizyczne 2 Wodorki berylowców 3 Tlenki berylowców 4 Nadtlenki 5 Wodorotlenki 6 Iloczyn rozpuszczalności 7 Chlorki, fluorki, węglany 8 Siarczany 9 Twardość wody 10 Analiza

Bardziej szczegółowo

Zadanie 3 Zapisz wzory sumaryczne głównych składników przedstawionych skał i minerałów. kalcyt kreda kwarc gips agat

Zadanie 3 Zapisz wzory sumaryczne głównych składników przedstawionych skał i minerałów. kalcyt kreda kwarc gips agat CZĘŚĆ 1 Zadanie 1 Wyjaśnij pojęcia. wapno palone, hydraty, zaprawa gipsowa, zaprawa wapienna, wietrzenie skał, wapno gaszone, próchnica, degradacja gleby, właściwości sorpcyjne gleby, wapno palone, degradacja

Bardziej szczegółowo

1. Podział inokrzemianów 2. Monoinokrzemiany dwuprzemienne P = 2 3. Monoinokrzemiany proste o P>2 4. Monoinokrzemiany o łańcuchu rozgałęzionym 5.

1. Podział inokrzemianów 2. Monoinokrzemiany dwuprzemienne P = 2 3. Monoinokrzemiany proste o P>2 4. Monoinokrzemiany o łańcuchu rozgałęzionym 5. 1. Podział inokrzemianów 2. Monoinokrzemiany dwuprzemienne P = 2 3. Monoinokrzemiany proste o P>2 4. Monoinokrzemiany o łańcuchu rozgałęzionym 5. Diinokrzemiany dwuprzemienne 6. Diinokrzemiany proste i

Bardziej szczegółowo

Moduły i wybrane przedmioty na poszczególnych specjalnościach. Przedmioty

Moduły i wybrane przedmioty na poszczególnych specjalnościach. Przedmioty y i wybrane przedmioty na poszczególnych specjalnościach GEOLOGIA INŻYNIERSKA GEOLOGIA INŻYNIERSKA GEOINŻ GRT GEOMECH GEOF INFO geologia inżynierska*, mechanika gruntów, projektowanie geotechniczne, metodologia

Bardziej szczegółowo

KARTA KURSU (realizowanego w module specjalności. Biologia z przyrodą, Biologia z ochroną i kształtowaniem środowiska

KARTA KURSU (realizowanego w module specjalności. Biologia z przyrodą, Biologia z ochroną i kształtowaniem środowiska KARTA KURSU (realizowanego w module specjalności Biologia z przyrodą, Biologia z ochroną i kształtowaniem środowiska.. (nazwa specjalności) Nazwa Nazwa w j. ang. Podstawy geologii i elementy gleboznawstwa

Bardziej szczegółowo

Surowce kamienne. Quiz 2013-02-27. Technologie Materiałów Budowlanych. Naturalne materiały kamienne. Naturalne materiały kamienne

Surowce kamienne. Quiz 2013-02-27. Technologie Materiałów Budowlanych. Naturalne materiały kamienne. Naturalne materiały kamienne Technologie Materiałów Budowlanych Surowce kamienne Dr inż. Anna Zielińska-Jurek Katedra Technologii Chemicznej Pok. 026A, annjurek@pg.gda.pl Naturalne materiały kamienne Kamień naturalny najstarszy materiał

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKA CHEMICZNA I MINERALOGICZNA WYBRANYCH ŁUPKÓW POCHODZĄCYCH Z LEGNICKO-GŁOGOWSKIEGO OKRĘGU MIEDZIOWEGO

CHARAKTERYSTYKA CHEMICZNA I MINERALOGICZNA WYBRANYCH ŁUPKÓW POCHODZĄCYCH Z LEGNICKO-GŁOGOWSKIEGO OKRĘGU MIEDZIOWEGO Łupek miedzionośny, Drzymała J., Kowalczuk P.B. (red.), WGGG PWr, Wrocław, 2014, 13-18 CHARAKTERYSTYKA CHEMICZNA I MINERALOGICZNA WYBRANYCH ŁUPKÓW POCHODZĄCYCH Z LEGNICKO-GŁOGOWSKIEGO OKRĘGU MIEDZIOWEGO

Bardziej szczegółowo

1. Anion SiO 2. Monokrzemiany jednokationowe. 3. Monokrzemiany wielokationowe 4. Oksymonokrzemiany 5. Hydromonokrzemiany

1. Anion SiO 2. Monokrzemiany jednokationowe. 3. Monokrzemiany wielokationowe 4. Oksymonokrzemiany 5. Hydromonokrzemiany 1. Anion SiO 4-4 2. Monokrzemiany jednokationowe. 3. Monokrzemiany wielokationowe 4. Oksymonokrzemiany 5. Hydromonokrzemiany Wzór koordynacyjny Wartości parametrów Si : O Monokrzemiany [ SiO 4 ] 4- M =

Bardziej szczegółowo

GEOLOGIA: Petrologia i petrografia Mineralogia i geochemia Geologia dynamiczna Gleboznawstwo Tektonika Stratygrafia Paleontologia Kartowanie

GEOLOGIA: Petrologia i petrografia Mineralogia i geochemia Geologia dynamiczna Gleboznawstwo Tektonika Stratygrafia Paleontologia Kartowanie GEOLOGIA: Petrologia i petrografia Mineralogia i geochemia Geologia dynamiczna Gleboznawstwo Tektonika Stratygrafia Paleontologia Kartowanie geologiczne Geologia inżynierska, geofizyka, hydrogeologia,

Bardziej szczegółowo

Materiałoznawstwo optyczne KRYSZTAŁY

Materiałoznawstwo optyczne KRYSZTAŁY Materiałoznawstwo optyczne KRYSZTAŁY Kryształy kryształ: ciało o prawidłowej budowie wewnętrznej, fizycznie i chemicznie jednorodne, anizotropowe, mające wszystkie wektorowe własności fizyczne jednakowe

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKA OSADÓW POCHODZĄCYCH Z OCZYSZCZANIA WÓD TRZECIORZĘDOWYCH Z OBSZARU TARNOBRZESKICH ZŁÓŻ SIARKI

CHARAKTERYSTYKA OSADÓW POCHODZĄCYCH Z OCZYSZCZANIA WÓD TRZECIORZĘDOWYCH Z OBSZARU TARNOBRZESKICH ZŁÓŻ SIARKI Barbara Wrzesińska CHARATERYSTYA OSADÓW POCHODZĄCYCH Z OCZYSZCZANIA WÓD TRZECIORZĘDOWYCH Z OBSZARU TARNOBRZESICH ZŁÓŻ SIARI 1. Wstęp Niniejsza praca obejmuje mineralogiczna charakterystykę osadów pochodzących

Bardziej szczegółowo

Fyllokrzemiany (krzemiany warstwowe) 2. Monofyllokrzemiany. 3. Warstwy o pierścieniach 6 członowych. 4. Krzemiany pakietowe

Fyllokrzemiany (krzemiany warstwowe) 2. Monofyllokrzemiany. 3. Warstwy o pierścieniach 6 członowych. 4. Krzemiany pakietowe Fyllokrzemiany (krzemiany warstwowe) 1. Rodzaje fylloanionów (anionów warstwowych). 2. Monofyllokrzemiany. 3. Warstwy o pierścieniach 6 członowych. 4. Krzemiany pakietowe Fyllopolianiony krzemotlenowe

Bardziej szczegółowo

XVI Regionalny Konkurs Drużynowy dla uczniów I i II klas gimnazjum Duety Chemiczne FINAŁ

XVI Regionalny Konkurs Drużynowy dla uczniów I i II klas gimnazjum Duety Chemiczne FINAŁ Katowice, 18.03.2016 XVI Regionalny Konkurs Drużynowy dla uczniów I i II klas gimnazjum Duety Chemiczne FINAŁ ZADANIE I. REAKCJE Z MEDYCZNEJ APTECZKI (10 punktów) 1. Woda utleniona to popularny środek

Bardziej szczegółowo

Elementy termodynamiki geochemicznej

Elementy termodynamiki geochemicznej Elementy termodynamiki geochemicznej W termodynamice (geo)chemicznej rozważamy reakcje chemiczne lub procesy fizykochemiczne (jak parowanie, rozpuszczanie, solwatacja etc.) zachodzące w danym układzie.

Bardziej szczegółowo

Warszawski Konkurs Chemiczny KWAS Etap II Warszawski

Warszawski Konkurs Chemiczny KWAS Etap II Warszawski Warszawa dnia 8 maja 2010r. Warszawski Konkurs Chemiczny KWAS Etap II Warszawski Kod ucznia: Zadanie 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 Maksymalna ilość punktów Liczba punktów

Bardziej szczegółowo

Data Nazwa Miejsce Organizator Kontakt

Data Nazwa Miejsce Organizator Kontakt Data Nazwa Miejsce Organizator Kontakt 2-3.02.2019 Częstochowa, Klub Politechnik 8-9.02.2019 Walentynkowa Giełda i Biżuterii w Galerii Świdnickiej Świdnica, Galeria Świdnicka GEO ZABAWA Monika Burdka 603

Bardziej szczegółowo

OLSZTYŃSKIE PLANETARIUM I OBSERWATORIUM ASTRONOMICZNE POLSKIE TOWARZYSTWO METEORYTOWE II SEMINARIUM METEORYTOWE 24-26.04.

OLSZTYŃSKIE PLANETARIUM I OBSERWATORIUM ASTRONOMICZNE POLSKIE TOWARZYSTWO METEORYTOWE II SEMINARIUM METEORYTOWE 24-26.04. OLSZTYŃSKIE PLANETARIUM I OBSERWATORIUM ASTRONOMICZNE POLSKIE TOWARZYSTWO METEORYTOWE II SEMINARIUM METEORYTOWE 24-26.4.23 OLSZTYN Marian SZURGOT 1, Krzysztof POLAŃSKI 2 BADANIA MIKROSKOPOWE CHONDRYTÓW

Bardziej szczegółowo

I II I II III II. I. Wartościowość pierwiastków chemicznych. oznacza się cyfrą rzymską. tlenek żelaza (III) C IV O II 2

I II I II III II. I. Wartościowość pierwiastków chemicznych. oznacza się cyfrą rzymską. tlenek żelaza (III) C IV O II 2 I. Wartościowość pierwiastków chemicznych oznacza się cyfrą rzymską tlenek żelaza (III) C IV II 2 oznacza liczbę wiązań za pomocą, których atomy łączą się ze sobą H wodór jest I wartościowy od atomu wodoru

Bardziej szczegółowo

Karpaty zewnętrzne fliszowe

Karpaty zewnętrzne fliszowe Karpaty zewnętrzne fliszowe Opracowanie: Kaźnica Gabriela Kęska Danuta Geologia regionalna Wstęp : Karpaty polskie stanowią cześć wielkiego pasma górskiego, ciągnącego się łukiem od Wiednia do przełomu

Bardziej szczegółowo

OPIS GEOSTANOWISKA. Teresa Oberc-Dziedzic, Stanisław Madej. Informacje ogólne. Charakterystyka geologiczna geostanowiska Proterozoik? Litologia.

OPIS GEOSTANOWISKA. Teresa Oberc-Dziedzic, Stanisław Madej. Informacje ogólne. Charakterystyka geologiczna geostanowiska Proterozoik? Litologia. OPIS GEOSTANOWISKA Teresa Oberc-Dziedzic, Stanisław Madej Informacje ogólne Nr obiektu Nazwa obiektu (oficjalna, obiegowa lub nadana) Współrzędne geograficzne [WGS 84 hddd.dddd] Miejscowość Opis lokalizacji

Bardziej szczegółowo

Rok akademicki: 2012/2013 Kod: BGG MS-s Punkty ECTS: 5. Kierunek: Górnictwo i Geologia Specjalność: Mineralogia stosowana z gemmologią

Rok akademicki: 2012/2013 Kod: BGG MS-s Punkty ECTS: 5. Kierunek: Górnictwo i Geologia Specjalność: Mineralogia stosowana z gemmologią Nazwa modułu: Gemmologia i jubilerstwo Rok akademicki: 2012/2013 Kod: BGG-2-107-MS-s Punkty ECTS: 5 Wydział: Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska Kierunek: Górnictwo i Geologia Specjalność: Mineralogia

Bardziej szczegółowo

WŁAŚCIWOŚCI NIEKTÓRYCH PIERWIASTKÓW I ICH ZWIĄZKÓW NIEORGANICZNYCH

WŁAŚCIWOŚCI NIEKTÓRYCH PIERWIASTKÓW I ICH ZWIĄZKÓW NIEORGANICZNYCH WŁAŚCIWOŚCI NIEKTÓRYCH PIERWIASTKÓW I ICH ZWIĄZKÓW NIEORGANICZNYCH PODZIAŁ ZWIĄZKÓW NIEORGANICZNYCH Tlenki (kwasowe, zasadowe, amfoteryczne, obojętne) Związki niemetali Kwasy (tlenowe, beztlenowe) Wodorotlenki

Bardziej szczegółowo

XXXV OLIMPIADA GEOGRAFICZNA Zawody II stopnia pisemne podejście 1

XXXV OLIMPIADA GEOGRAFICZNA Zawody II stopnia pisemne podejście 1 -1/1- XXXV OLIMPIADA GEOGRAFICZNA Zawody II stopnia pisemne podejście 1 W zadaniach 1-3 należy wykorzystać mapę (s. 4) i przekrój geologiczny (s. 5). Zadanie 1. Uwaga: w miejscach pozostawionych po poleceniach

Bardziej szczegółowo

ANDALUZYT Al 2 SiO 5 (rombowy)

ANDALUZYT Al 2 SiO 5 (rombowy) ANDALUZYT Al 2 SiO 5 (rombowy) CECHA Wykształcenie andaluzyt ziarna, krótkie słupki, częste agregaty ziarniste lub pręcikowe Forma kryształy auto- i hipautomorficzne rzadkie, zwykle ksenomorficzny Łupliwość

Bardziej szczegółowo

Test z geologii. 4) Jaka panuje stała temperatura w naszym klimacie na głębokości 26 m? a) 5 0 C b) 15 0 C c) 8 0 C d) 12 0 C

Test z geologii. 4) Jaka panuje stała temperatura w naszym klimacie na głębokości 26 m? a) 5 0 C b) 15 0 C c) 8 0 C d) 12 0 C Test z geologii 1) Promień równikowy Ziemi wynosi: a) 637,8 km b) 6378,4 km c) 36561,31 km d) 3656,1 km 2) Największą gęstość posiada: a) Atmosfera b) Litosfera c) Mezosfera d) Barysfera 3) Na Śląsku stopień

Bardziej szczegółowo

Przykładowe rozwiązania zadań obliczeniowych

Przykładowe rozwiązania zadań obliczeniowych 1 CHEMIA zbiór zadań matura 2018 tom I Przykładowe rozwiązania zadań obliczeniowych 2 Spis treści 1.Stechiometria chemiczna... 3 2.Struktura atomu... 13 4.Kinetyka i statyka chemiczna... 14 5.Roztwory

Bardziej szczegółowo

Podstawy krystalochemii pierwiastki

Podstawy krystalochemii pierwiastki Uniwersytet Śląski Instytut Chemii Zakład Krystalografii Laboratorium z Krystalografii Podstawy krystalochemii pierwiastki Cel ćwiczenia: określenie pełnej charakterystyki wybranych struktur pierwiastków

Bardziej szczegółowo

Informacja towarzysząca znakowaniu CE kruszywa lekkiego pollytag.

Informacja towarzysząca znakowaniu CE kruszywa lekkiego pollytag. Informacja towarzysząca znakowaniu CE kruszywa lekkiego pollytag. 1488., 80-556 Gdańsk, ul. Wielopole 6 04 1488-CPD-0011 :2003 Kruszywo lekkie popiołoporytowe uzyskiwane w wyniku obróbki termicznej popiołów

Bardziej szczegółowo

Piława Górna, osiedle Kośmin / osiedle Kopanica Koordynaty przedstawiają przybliżone współrzędne miejsc Opis lokalizacji i dostępności

Piława Górna, osiedle Kośmin / osiedle Kopanica Koordynaty przedstawiają przybliżone współrzędne miejsc Opis lokalizacji i dostępności Opis geostanowiska Grzegorz Gil Informacje ogólne (weryfikacja) Numer obiektu 177 Nazwa obiektu (oficjalna, obiegowa lub Miejsca upadku fragmentów meteorytu "Gnadenfrei" ("Piława nadana) Górna") Współrzędne

Bardziej szczegółowo

KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW. Eliminacje rejonowe II stopień

KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW. Eliminacje rejonowe II stopień POUFNE Pieczątka szkoły 28 stycznia 2016 r. Kod ucznia (wypełnia uczeń) Imię i nazwisko (wypełnia komisja) Czas pracy 90 minut KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW ROK SZKOLNY 2015/2016 Eliminacje rejonowe

Bardziej szczegółowo

1. Rodzaje fylloanionów (anionów warstwowych). 2. Monofyllokrzemiany. 3. Monofyllokrzemiany pakietowe 1:1 - dioktaedryczne Al 4 [Si 4 O 10 ](OH) 8, -

1. Rodzaje fylloanionów (anionów warstwowych). 2. Monofyllokrzemiany. 3. Monofyllokrzemiany pakietowe 1:1 - dioktaedryczne Al 4 [Si 4 O 10 ](OH) 8, - 1. Rodzaje fylloanionów (anionów warstwowych). 2. Monofyllokrzemiany. 3. Monofyllokrzemiany pakietowe 1:1 - dioktaedryczne Al 4 [Si 4 ](OH) 8, - trioktaedryczne Me 2+ 6 [Si 4 ] (OH) 8, Fyllokrzemiany D

Bardziej szczegółowo

O badaniach i wykorzystaniu minerałów ciężkich

O badaniach i wykorzystaniu minerałów ciężkich Robert Jagodziński, Witold Szczuciński* Skorupa ziemska jest zbudowana z mas skalnych, których składnikami są różnego typu minerały. Tych ostatnich znamy ponad 3000, te zaś tworzą kolejnych kilka tysięcy

Bardziej szczegółowo

Przykłady ważniejszych minerałów występujących w skorupie ziemskiej

Przykłady ważniejszych minerałów występujących w skorupie ziemskiej Powtórzenie materiału do sprawdzianu skały i minerały I. Minerały i skały 1. Minerały - pierwiastki w stanie wolnym lub związki chemiczne, które występują przyrodzie i powstały w wyniku naturalnych procesów

Bardziej szczegółowo

Ziemia jako system. Dr Joanna Piątkowska

Ziemia jako system. Dr Joanna Piątkowska Ziemia jako system Dr Joanna Piątkowska tkowska-małecka Geologia zajmuje się budową, właściwościami i historią Ziemi oraz procesami zachodzącymi w jej wnętrzu i na jej powierzchni, dzięki którym ulega

Bardziej szczegółowo

W jaki metal zamieniał przedmioty dotyk mitycznego króla Midasa? złoto. srebro. platynę

W jaki metal zamieniał przedmioty dotyk mitycznego króla Midasa? złoto. srebro. platynę W jaki metal zamieniał przedmioty dotyk mitycznego króla Midasa? złoto srebro platynę W jaki metal zamieniał przedmioty dotyk mitycznego króla Midasa? złoto srebro platynę W jaki metal zamieniał przedmioty

Bardziej szczegółowo