WYKŁAD HISTORIA GEOLOGII starożytność XVI-XVII wiek XVIII-XIX wiek (początki) kamienie milowe WSTĘP DO NAUK O ZIEMI
|
|
- Przybysław Czarnecki
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 WYKŁAD 2017 Historia geologii, minerały, skały HISTORIA GEOLOGII starożytność XVI-XVII wiek XVIII-XIX wiek (początki) kamienie milowe PLANETA ZIEMIA BUDOWA WNĘTRZA ZIEMI MINERAŁY, SKAŁY POWIERZCHNIA ZIEMI SEDYMENTACJA STRATYGRAFIA MAGMATYZM METAMORFIZM TEKTONIKA GEOZAGROŻENIA
2 węglan wapnia CaCO 3 2,6-2,8 g/cm 3 trygonalny MINERAŁY ZIEMI [SKAŁOTWÓRCZE] kalcyt
3 węglan wapnia CaCO 3 2,6-2,8 g/cm 3 rombowy MINERAŁY ZIEMI [SKAŁOTWÓRCZE] aragonit
4 MINERAŁY ZIEMI [SKAŁOTWÓRCZE] tlenek (uwodniony) 2Fe 2 O 3 x nh 2 O 2,7-4,3 g/cm 3 różny limonit
5 MINERAŁY ZIEMI [SKAŁOTWÓRCZE] tlenek (uwodniony) CaSO 4 x 2H 2 O 2,3-2,4 g/cm 3 jednoskośny gips
6 siarczan wapnia CaSO 4 x 2H 2 O 2,3-2,4 g/cm 3 jednoskośny MINERAŁY ZIEMI [SKAŁOTWÓRCZE] gips
7 gips MINERAŁY ZIEMI [SKAŁOTWÓRCZE] DOLNY ŚLĄSK 2 1. Rybnik (miocen) 2. Lwówek (cechsztyn) 1 gips
8 siarczan wapnia CaSO 4 2,9-3,0 g/cm 3 jednoskośny MINERAŁY ZIEMI [SKAŁOTWÓRCZE] anhydryt ANHYDRYT
9 chlorek sodu NaCl 2,1-2,2 g/cm 3 regularny MINERAŁY ZIEMI [SKAŁOTWÓRCZE] halit halit
10 halit MINERAŁY ZIEMI [SKAŁOTWÓRCZE] DOLNY ŚLĄSK wał pomorsko-kujawski (Kłodawa, Inowrocław) 2. zapadlisko przedkarpackie (Wieliczka, Bochnia) 3. LGOM (Rudna) 2
11 krzemian (Mg, Fe) 2 SiO 4 3,22-3,27 g/cm 3 rombowy MINERAŁY ZIEMI [SKAŁOTWÓRCZE] oliwin (właściwy) Fot. Antoni Stryjewski (2013)
12 krzemian MINERAŁY ZIEMI [SKAŁOTWÓRCZE] piroksen (diopsyd, augit, diallag) Fot. Rob Lavinsky (2010) (Ca, Na, Mg, Al) Si 2 O 6 3,2-3,3 g/cm 3 jednoskośny
13 MINERAŁY ZIEMI [SKAŁOTWÓRCZE] krzemian, glinokrzemian NaCa 2 (Mg, Fe, AL) 3 (SiAl) 8 O 22 (OH) 2 3,0-3,5 g/cm 3 jednoskośny, rombowy amfibol (hornblenda)
14 glinokrzemian MINERAŁY ZIEMI [SKAŁOTWÓRCZE] (Fe, Ca, Mg) 3 Al 2 [SiO 4 ] 3 3,4-4,30 g/cm 3 regularny almandyn granat Fot. Antoni Stryjewski (2013) pirop grossular
15 glinokrzemian MINERAŁY ZIEMI [SKAŁOTWÓRCZE] (Fe, Mg, Al) 6 [(OH) 2 (Si, Al) 4 O 10 ] chloryt 2,6-3,3 g/cm 3 Fot. Siim Sepp (2006) jednoskośny
16 krzemian Mg 6 [(OH) 8 Si 4 O 10 ] MINERAŁY ZIEMI [SKAŁOTWÓRCZE] 2,3-3,5 g/cm 3 jednoskośny, skrytokrystaliczny serpentyn Fot. Sebastian Socha (2006)
17 pierwiastek S 1,9-2,0 g/cm 3 rombowy, jednoskośny, amorficzna MINERAŁY ZIEMI siarka
18 MINERAŁY ZIEMI DOLNY ŚLĄSK siarka 1. Tarnobrzeg 1
19 pierwiastek Cu 8,93 g/cm 3 regularny MINERAŁY ZIEMI miedź rodzima
20 MINERAŁY ZIEMI DOLNY ŚLĄSK 2 1 miedź rodzima 1. LGOM (monoklina przedsudecka) 2. Niecka N-sudecka
21 pierwiastek Au 19,3 g/cm 3 regularny MINERAŁY ZIEMI SZLACHETNE złoto rodzime złoto rodzime
22 MINERAŁY ZIEMI DOLNY ŚLĄSK 1 złoto rodzime 1. Góry Kaczawskie 2. Góry Złote 3. Głuchołazy, Głubczyce 2 3
23 pierwiastek Ag 2,3-3,5 g/cm 3 MINERAŁY ZIEMI SZLACHETNE srebro rodzime
24 MINERAŁY ZIEMI DOLNY ŚLĄSK 1 srebro rodzime 1. LGOM
25 WYKŁAD 2017 Sedymentologia, osady, skały osadowe, procesy sedymentacyjne HISTORIA GEOLOGII starożytność XVI-XVII wiek XVIII-XIX wiek (początki) kamienie milowe PLANETA ZIEMIA BUDOWA WNĘTRZA ZIEMI MINERAŁY, SKAŁY POWIERZCHNIA ZIEMI SEDYMENTACJA STRATYGRAFIA MAGMATYZM METAMORFIZM TEKTONIKA GEOZAGROŻENIA
26 Sedymentologia, osady, skały osadowe, procesy sedymentacyjne dyscypliny pokrewne i dopełniające ANALIZA BASENOWA ANALIZA FACJI SEDYMENTOLOGIA GEOMORFOLOGIA geotektonika geologia strukturalna petrologia osadów stratygrafia hydrologia geologia dynamiczna
27 Sedymentologia, osady, skały osadowe, procesy sedymentacyjne Każdy osad ziarnisty jest zbiorem ziaren. Nie każdy zbiór ziaren jest osadem ziarnistym ziarno zbiór ziaren osad ziarnisty
28 Sedymentologia, osady, skały osadowe, procesy sedymentacyjne ziarno okruch osad ziarnisty osad okruchowy klast detrytus osad klastyczny osad detrytyczny klastos (gr.) - połamany detritus (łac.) - roztarty
29 LECTURE 2015 ziarno okruch osad ziarnisty osad okruchowy klast detrytus osad klastyczny osad detrytyczny klastos (gr.) - połamany detritus (łac.) - roztarty
WYKŁAD WSTĘP DO NAUK O ZIEMI. Wokół geologii
Wokół geologii 10.01.2019 - Wojewoda, J., 2019. Czas i Przestrzeń geologiczna. W ramach wystawy izraelskiej artystki Elli Littwitz - "I wody stały się piołunem". Muzeum Współczesne we Wrocławiu, 18:00.
WYKŁAD HISTORIA GEOLOGII starożytność XVI-XVII wiek XVIII-XIX wiek (początki) kamienie milowe WSTĘP DO NAUK O ZIEMI
WYKŁAD 2017 Historia geologii, minerały, skały HISTORIA GEOLOGII starożytność XVI-XVII wiek XVIII-XIX wiek (początki) kamienie milowe PLANETA ZIEMIA BUDOWA WNĘTRZA ZIEMI MINERAŁY, SKAŁY POWIERZCHNIA ZIEMI
PLANETA ZIEMIA BUDOWA WNĘTRZA ZIEMI MINERAŁY, SKAŁY POWIERZCHNIA ZIEMI SEDYMENTACJA STRATYGRAFIA MAGMATYZM METAMORFIZM TEKTONIKA GEOZAGROŻENIA
Historia geologii, minerały, skały HISTORIA GEOLOGII starożytność XVI-XVII wiek XVIII-XIX wiek (początki) kamienie milowe WYKŁAD 2018-2019 PLANETA ZIEMIA BUDOWA WNĘTRZA ZIEMI MINERAŁY, SKAŁY POWIERZCHNIA
WYKŁAD 2016 HISTORIA GEOLOGII. starożytność. Teofrast z Eresos
PLANETA ZIEMIA BUDOWA WNĘTRZA ZIEMI MINERAŁY, SKAŁY POWIERZCHNIA ZIEMI SEDYMENTACJA STRATYGRAFIA MAGMATYZM METAMORFIZM TEKTONIKA GEOZAGROŻENIA HISTORIA GEOLOGII starożytność Teofrast z Eresos (322-287
Technologie Materiałów Budowlanych Wykład 1. Surowce kamienne
Technologie Materiałów Budowlanych Wykład 1 Surowce kamienne Skały Skały magmowe Skały osadowe Skały metamorficzne Skały magmowe Skały magmowe (wulkaniczne) występują jako głębinowe (np. granit, sjenit)
LECTURE 2015 KLASYFIKACJA OSADÓW WULKANOKLASTYCZNYCH
PLANETA ZIEMIA BUDOWA WNĘTRZA ZIEMI MINERAŁY, SKAŁY POWIERZCHNIA ZIEMI SEDYMENTACJA STRATYGRAFIA MAGMATYZM METAMORFIZM TEKTONIKA GEOZAGROŻENIA LECTURE 2015 KLASYFIKACJA OSADÓW WULKANOKLASTYCZNYCH LECTURE
Skały budujące Ziemię
Skały budujące Ziemię Minerały Minerał pierwiastek lub związek chemiczny powstały w przyrodzie w sposób naturalny, jednorodny pod względem chemicznym i fizycznym. Minerały w większości mają budowę krystaliczną.
Geologia dynamiczna / Włodzimierz Mizerski. wyd. 3. Warszawa, Spis treści
Geologia dynamiczna / Włodzimierz Mizerski. wyd. 3. Warszawa, 2014 Spis treści Przedmowy do wydania trzeciego i drugiego 11 1. Ziemia a nauki geologiczne 13 Geologia a nauki przyrodnicze 13 Materia Ziemi
WYKŁAD HISTORIA GEOLOGII starożytność XVI-XVII wiek XVIII-XIX wiek (początki) kamienie milowe WSTĘP DO NAUK O ZIEMI
Historia geologii, stratygrafia, czas geologiczny HISTORIA GEOLOGII starożytność XVI-XVII wiek XVIII-XIX wiek (początki) kamienie milowe PLANETA ZIEMIA BUDOWA WNĘTRZA ZIEMI MINERAŁY, SKAŁY POWIERZCHNIA
KORDIERYT Al 3 (Mg,Fe 2+ ) 2 Si 5 AlO 18 (rombowy-pseudoheksagonalny)
KORDIERYT Al 3 (Mg,Fe 2+ ) 2 Si 5 AlO 18 (rombowy-pseudoheksagonalny) CECHA Wykształcenie Forma Łupliwość Relief Barwa/pleochroizm Bliźniaki kordieryt ziarna, krótkie słupki o przekroju pseudoheksagonalnym
Jurand Wojewoda WYKŁAD 2018
SEDYMENTOLOGIA Przedmioty środowiskowe na studiach geologicznych w Polsce Uniwersytet Wrocławski Uniwersytet Warszawski Uniwersytet Jagieloński sedymentologia (w) sedymentologia (c) sedymentologia (ct)
GEOCHEMIA WYBRANYCH PIERWIASTKÓW
GEOCHEMIA WYBRANYCH PIERWIASTKÓW Na, K i inne metale alkaliczne silnie elektrododatnie metale o dużych promieniach jonowych tworzące jony +1 i wiązania w przewadze jonowe sód i potas są składnikami minerałów
SEDYMENTOLOGIA. ad: dr hab. Anna Wysocka,, prof. UW (koordynator)
SEDYMENTOLOGIA Wykład ad: dr hab. Anna Wysocka,, prof. UW Ćwiczenia: dr Marcin Górka G (koordynator) Sposób b zaliczenia Ćwiczenia - Zaliczenie wszystkich operatów w graficznych - Kolokwium z materiału
SEDYMENTOLOGIA WYKŁAD O PRZEDMIOCIE Sedymentologia. (3 pkt. kredytowych ECTS)
O PRZEDMIOCIE Sedymentologia (3 pkt. kredytowych ECTS) wykład (24 godzin) - egzamin ćwiczenia kameralne (16 godzin) - zaliczenie ćwiczenia terenowe (36 godzin) zaliczenie Jurand Wojewoda Zakład Geologii
SUROWCE MINERALNE. Wykład 5
SUROWCE MINERALNE Wykład 5 PROCESY POMAGMOWE Etap pegmatytowy (800-600 0 C) w resztkach pomagmowych składniki krzemianowe przewaŝają jeszcze nad składnikami łatwolotnymi. Obfitość tych ostatnich nadaje
a) Sole kwasu chlorowodorowego (solnego) to... b) Sole kwasu siarkowego (VI) to... c) Sole kwasu azotowego (V) to... d) Sole kwasu węglowego to...
Karta pracy nr 73 Budowa i nazwy soli. 1. Porównaj wzory sumaryczne soli. FeCl 2 Al(NO 3 ) 3 K 2 CO 3 Cu 3 (PO 4 ) 2 K 2 SO 4 Ca(NO 3 ) 2 CaCO 3 KNO 3 PbSO 4 AlCl 3 Fe 2 (CO 3 ) 3 Fe 2 (SO 4 ) 3 AlPO 4
FOSFOR. w litosferze. apatyty: Ca 5 (PO 4 ) 3. fluoroapatyty hydroksyapatyty chloroapatyty
FOSFOR FOSFOR w litosferze apatyty: Ca 5 (PO 4 ) 3 F Ca 5 (PO 4 ) 3 OH Ca 5 (PO 4 ) 3 Cl fluoroapatyty hydroksyapatyty chloroapatyty FOSFOR w litosferze apatyty: Ca 5 (PO 4 ) 3 F Ca 5 (PO 4 ) 3 OH Ca 5
MINERAŁY są podstawowymi składnikami, z których zbudowane są skały.
2a. Minerały MINERAŁY są podstawowymi składnikami, z których zbudowane są skały. Pod tym określeniem ukrywają się powstałe w naturalnych procesach przebiegających w środowisku przyrodniczym Ziemi (na powierzchni
ELEMENTY GEOCHEMII SKAŁ METAMORFICZNYCH
ELEMENTY GEOCHEMII SKAŁ METAMORFICZNYCH Metamorfizm to zespół procesów powodujących przeobrażenie skał w stanie stałym w warunkach podwyższonego ciśnienia i temperatury i działania czynników chemicznych
Liczba cząsteczek w 1 molu. Liczba atomów w 1 molu. Masa molowa M
Materiał powtórzeniowy do sprawdzianu - liczba Avogadro, mol, masa molowa, molowa objętość gazów, obliczenia stechiometryczne + zadania z rozwiązaniami I. Podstawowe definicje 1. Masa atomowa - masa atomu
PODSTAWY STECHIOMETRII
PODSTAWY STECHIOMETRII 1. Obliczyć bezwzględne masy atomów, których względne masy atomowe wynoszą: a) 7, b) 35. 2. Obliczyć masę próbki wody zawierającej 3,01 10 24 cząsteczek. 3. Która z wymienionych
Magnez. Wagowy udział pierwiastków w masie Ziemi. Wagowy udział pierwiastków w masie skorupy ziemskiej
WAPŃ Magnez 100% 80% inne
BADAMY WŁAŚCIWOŚCI SKAŁ, SKAMIENIAŁOŚCI I MINERAŁÓW
BADAMY WŁAŚCIWOŚCI SKAŁ, SKAMIENIAŁOŚCI I MINERAŁÓW Zdzisław Nowak ZCDN Szczecin 15.02.2017 r. O czym mówimy? O ogromnej różnorodności wytworów nieożywionych natury. Łącznie jest to kilkanaście tysięcy
Geomateriały. minerały, skaly i inne.. Co to jest minerał?
Geomateriały minerały, skaly i inne.. Co to jest minerał? Minerał Nieorganiczny, powstały w naturze, stały materiał o zdefiniowanym, konkretnym składzie chemicznym* i strukturze krystalicznej. *Uwaga:
Materiałoznawstwo optyczne KRYSZTAŁY
Materiałoznawstwo optyczne KRYSZTAŁY Kryształy kryształ: ciało o prawidłowej budowie wewnętrznej, fizycznie i chemicznie jednorodne, anizotropowe, mające wszystkie wektorowe własności fizyczne jednakowe
GLAUKONIT K 2 (Fe 3+, Al, Fe 2+, Mg) 4 (Si 7 AlO 20 )(OH) 4 (jednoskośny)
GLAUKONIT K 2 (Fe 3+, Al, Fe 2+, Mg) 4 (Si 7 AlO 20 )(OH) 4 (jednoskośny) CECHA Forma/wykształcenie Łupliwość Relief glaukonit pseudoheksagonalne kryształy, rzadkie i źle wykształcone zwykle drobne łuseczki,
prawo czynników ograniczających Justus von Liebig
prawo czynników ograniczających Justus von Liebig.. względne znaczenie jakiegoś czynnika ograniczającego jest tym większe, im bardziej dany czynnik, w porównaniu z innymi stanowi minimum. FOSFOR FOSFOR
LECTURE HISTORIA GEOLOGII starożytność XVI-XVII wiek XVIII-XIX wiek (początki) kamienie milowe
HISTORIA GEOLOGII starożytność XVI-XVII wiek XVIII-XIX wiek (początki) kamienie milowe LECTURE 2015 PLANETA ZIEMIA BUDOWA WNĘTRZA ZIEMI MINERAŁY, SKAŁY POWIERZCHNIA ZIEMI SEDYMENTACJA STRATYGRAFIA MAGMATYZM
Niemetaliczne materiały konstrukcyjne pochodzenia mineralnego
CHEMIA A SPOŁECZEŃSTWO Niemetaliczne materiały konstrukcyjne pochodzenia mineralnego Marek Kwiatkowski Zakład Dydaktyki Chemii Wydział Chemii UG ul. Sobieskiego 18, 80-952 Gdańsk tel. (058) 3450 462 e-mail:
Zadanie 3 Zapisz wzory sumaryczne głównych składników przedstawionych skał i minerałów. kalcyt kreda kwarc gips agat
CZĘŚĆ 1 Zadanie 1 Wyjaśnij pojęcia. wapno palone, hydraty, zaprawa gipsowa, zaprawa wapienna, wietrzenie skał, wapno gaszone, próchnica, degradacja gleby, właściwości sorpcyjne gleby, wapno palone, degradacja
2.4. ZADANIA STECHIOMETRIA. 1. Ile moli stanowi:
2.4. ZADANIA 1. Ile moli stanowi: STECHIOMETRIA a/ 52 g CaCO 3 b/ 2,5 tony Fe(OH) 3 2. Ile g stanowi: a/ 4,5 mmol ZnSO 4 b/ 10 kmol wody 3. Obl. % skład Fe 2 (SO 4 ) 3 6H 2 O 4. Obl. % zawartość tlenu
Spis treści. Właściwości fizyczne. Wodorki berylowców. Berylowce
Berylowce Spis treści 1 Właściwości fizyczne 2 Wodorki berylowców 3 Tlenki berylowców 4 Nadtlenki 5 Wodorotlenki 6 Iloczyn rozpuszczalności 7 Chlorki, fluorki, węglany 8 Siarczany 9 Twardość wody 10 Analiza
ROZDZIAŁ 1. MAKROSKOPOWE OZNACZANIE MINERAŁÓW I SKAŁ
SPIS TREŚCI Wprowadzenie...9 ROZDZIAŁ 1. MAKROSKOPOWE OZNACZANIE MINERAŁÓW I SKAŁ...11 1.1. Wiadomości wstępne...11 1.2. Systematyka minerałów...13 1.3. Kryształy i układy krystalograficzne...17 1.4. Morfologia
SCENARIUSZ LEKCJI CHEMII
SCENARIUSZ LEKCJI CHEMII Temat: PIERWIASTKI, ICH NAZWY I SYMBOLE Wymagania podstawy programowej uczeń: I.9) posługuje się symbolami pierwiastków ( ): H, C, N, O, Na, Mg, Al, Si, P, S, Cl, K, Ca, Fe, Cu,
Przykłady ważniejszych minerałów występujących w skorupie ziemskiej
Powtórzenie materiału do sprawdzianu skały i minerały I. Minerały i skały 1. Minerały - pierwiastki w stanie wolnym lub związki chemiczne, które występują przyrodzie i powstały w wyniku naturalnych procesów
asfaltowych warstw ścieralnych Dr inż. Bartłomiej Grzesik
Przeobrażenia P b ż i mineralne i l w kruszywach k h naturalnych w kwaśnym środowisku asfaltowych warstw ścieralnych Dr inż. Bartłomiej Grzesik Geneza podjętej problematyki Darłowo Zieluń Żuromin Siemiątkowo
PETROLOGIA I MINERALOGIA STOSOWANA
PiMS profil studiów PETROLOGIA I MINERALOGIA STOSOWANA INDYWIDUALNE KSZTAŁTOWANIE PROFILU STUDIÓW Studenci specjalizacji PiMS, oprócz ogólnego wykształcenia geologicznego, otrzymują gruntowną wiedzę w
Surowce kamienne. Quiz 2013-02-27. Technologie Materiałów Budowlanych. Naturalne materiały kamienne. Naturalne materiały kamienne
Technologie Materiałów Budowlanych Surowce kamienne Dr inż. Anna Zielińska-Jurek Katedra Technologii Chemicznej Pok. 026A, annjurek@pg.gda.pl Naturalne materiały kamienne Kamień naturalny najstarszy materiał
SKAŁY NATURALNE SKUPISKA MINERAŁÓW JEDNORODNYCH LUB RÓŻNORODNYCH KALSYFIKACJA SKAŁ ZE WZGLĘDU NA ICH GENEZĘ
SKAŁY NATURALNE SKUPISKA MINERAŁÓW JEDNORODNYCH LUB RÓŻNORODNYCH KALSYFIKACJA SKAŁ ZE WZGLĘDU NA ICH GENEZĘ MAGMOWE POWSTAJĄCE Z KRYSTALIZACJI MAGMY, LAWY I SUBSTANCJI IM TOWARZYSZĄCYCH OSADOWE POWSTAJĄCE
SEDYMENTOLOGIA, CECHY TEKSTURALNE OSADÓW ziarno, osad ziarnisty, uziarnienie, interpretacja procesowa
ziarno, osad ziarnisty, uziarnienie, interpretacja procesowa ziarno, osad ziarnisty, uziarnienie, interpretacja procesowa ziarno, osad ziarnisty, uziarnienie, interpretacja procesowa ziarno, osad ziarnisty,
Wykład 4: Struktura krystaliczna
Wykład 4: Struktura krystaliczna Wg Blicharskiego, Wstęp do materiałoznawstwa http://webmineral.com/ Komórka elementarna Geometria komórki Dla zdefiniowania trójwymiarowej komórki elementarnej należy podać
I II I II III II. I. Wartościowość pierwiastków chemicznych. oznacza się cyfrą rzymską. tlenek żelaza (III) C IV O II 2
I. Wartościowość pierwiastków chemicznych oznacza się cyfrą rzymską tlenek żelaza (III) C IV II 2 oznacza liczbę wiązań za pomocą, których atomy łączą się ze sobą H wodór jest I wartościowy od atomu wodoru
Zasady zapisywania wzorów krzemianów
Zasady zapisywania wzorów krzemianów Wzór chemiczny podaje skład chemiczny danego związku Rodzaje wzorów 1. Tlenkowy pokazuje skład ilościowy i jakościowy 2. Koordynacyjny oprócz składu ilościowego i jakościowego
1. Krzemiany glinu, glinokrzemiany i glinokrzemiany glinu. 2. Wiązanie Si-O i Al O, tetraedr SiO 4 a AlO 4 3. Podstawienie heterowalentne Si 4+ Al 3+
1. Krzemiany glinu, glinokrzemiany i glinokrzemiany glinu. 2. Wiązanie Si-O i Al O, tetraedr SiO 4 a AlO 4 3. Podstawienie heterowalentne Si 4+ Al 3+ 4. Rodzaje glinokrzemianów 5. Poliglinokrzemiany 6.
Opracowała: mgr inż. Ewelina Nowak
Materiały dydaktyczne na zajęcia wyrównawcze z chemii dla studentów pierwszego roku kierunku zamawianego Inżynieria Środowiska w ramach projektu Era inżyniera pewna lokata na przyszłość Opracowała: mgr
Plan zajęć i wymagania
Plan zajęć i wymagania Wykłady nr 1 i 2 Budowa Ziemi, minerały skałotwórcze i skały Budowa Ziemi i skład chemiczny jej powłok. Skały i ich pochodzenie. Typy skał. Ćwiczenie nr 1 Wizyta w Muzeum Mineralogicznym
PO CO ZASTANAWIAĆ SIĘ NAD TYM, JAK POWSTAJĄ SKAŁY?
PO CO ZASTANAWIAĆ SIĘ NAD TYM, JAK POWSTAJĄ SKAŁY? (1) Aby poszukiwać surowców złoża wiążą się z określonymi procesami geologicznymi, w tym magmowymi procesami skałotwórczymi; (2) Dla celów ogólnogeologicznych
II. CHEMIA NIEORGANICZNA
pitagoras.d2.pl II. CHEMIA NIEORGANICZNA TLENKI: Tlenki to związki tlenu z innymi pierwiastkami. Tlen w tlenkach ma zawsze II. pierwiastka X I II III IV V VI VII wzór tlenku X 2 O XO X 2 O 3 XO 2 X 2 O
Wapń i jego związki. -występowanie i otrzymywanie -właściwości fizyczne i chemiczne - ważniejsze związki wapnia
Wapń i jego związki -występowanie i otrzymywanie -właściwości fizyczne i chemiczne - ważniejsze związki wapnia Wapń występowanie Występowanie: występuje wyłącznie w postaci związanej CaCO 3 w minerałachkalcyt,
Elementy termodynamiki geochemicznej
Elementy termodynamiki geochemicznej W termodynamice (geo)chemicznej rozważamy reakcje chemiczne lub procesy fizykochemiczne (jak parowanie, rozpuszczanie, solwatacja etc.) zachodzące w danym układzie.
WŁAŚCIWOŚCI NIEKTÓRYCH PIERWIASTKÓW I ICH ZWIĄZKÓW NIEORGANICZNYCH
WŁAŚCIWOŚCI NIEKTÓRYCH PIERWIASTKÓW I ICH ZWIĄZKÓW NIEORGANICZNYCH PODZIAŁ ZWIĄZKÓW NIEORGANICZNYCH Tlenki (kwasowe, zasadowe, amfoteryczne, obojętne) Związki niemetali Kwasy (tlenowe, beztlenowe) Wodorotlenki
SKAŁY MAGMOWE SKAŁY GŁĘBINOWE (PLUTONICZNE)
SKAŁY MAGMOWE Skały magmowe powstają w procesie krystalizacji magmy. Utwory krystalizujące pod powierzchnią ziemi zaliczamy do skał głębinowych (plutonicznych), natomiast na powierzchni do skał wylewnych
Chemia Grudzień Styczeń
Chemia Grudzień Styczeń Klasa VII IV. Łączenie się atomów. Równania reakcji chemicznych 1. Wiązania kowalencyjne 2. Wiązania jonowe 3. Wpływ rodzaju wiązania na właściwości substancji 4. Elektroujemność
Wyjaśnienie treści Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia
Warszawa, dn. 03-07-2018 r. godz. 7:30 Wyjaśnienie treści Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia dotyczy: postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, prowadzonego w trybie przetargu nieograniczonego
Przykładowe rozwiązania zadań obliczeniowych
1 CHEMIA zbiór zadań matura 2018 tom I Przykładowe rozwiązania zadań obliczeniowych 2 Spis treści 1.Stechiometria chemiczna... 3 2.Struktura atomu... 13 4.Kinetyka i statyka chemiczna... 14 5.Roztwory
WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW DOTYCHCZASOWYCH GIMNAZJÓW 2017/2018. Eliminacje szkolne
ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW DOTYCHCZASOWYCH GIMNAZJÓW 2017/2018 Eliminacje szkolne Podczas rozwiązywania zadań
Chemia nieorganiczna Zadanie Poziom: podstawowy
Zadanie 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 (Nazwisko i imię) Punkty Razem pkt % Chemia nieorganiczna Zadanie 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 Poziom: podstawowy Punkty Zadanie 1. (1 pkt.) W podanym
X Konkurs Chemii Nieorganicznej i Ogólnej rok szkolny 2011/12
ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO X Konkurs Chemii Nieorganicznej i Ogólnej rok szkolny 2011/12 Imię i nazwisko Szkoła Klasa Nauczyciel Uzyskane punkty Zadanie 1. (10
Scenariusz lekcji chemii w klasie drugiej gimnazjum
mgr Sylwia Pięta nauczyciel chemii i matematyki Zespół Szkół z Oddziałami Sportowymi nr 1 61-638 Poznań, Os. Pod Lipami 106 Cele lekcji Temat lekcji: Poznajemy sole Formy pracy: Metody pracy: Scenariusz
Chmura pyłu nad wulkanem Eyjafjoll, Fot. Jon Gustafsson AP
METALE CIĘśKIE Chmura pyłu nad wulkanem Eyjafjoll, 16.04.2010 Fot. Jon Gustafsson AP Chmura pyłu nad wulkanem Eyjafjoll, Fot. Jon Gustafsson AP Historia stosowania pierwiastków przez człowieka wg. Cox
XIV Konkurs Chemiczny dla uczniów gimnazjum województwa świętokrzyskiego. I Etap szkolny - 23 listopada 2016
XIV Konkurs Chemiczny dla uczniów gimnazjum województwa świętokrzyskiego I Etap szkolny - 23 listopada 2016 Kod ucznia: Liczba uzyskanych punktów: Drogi Uczniu, przeczytaj uważnie instrukcję i postaraj
Chemiczne podstawy procesów geologicznych wykład z chemii Jan Drzymała
Chemiczne podstawy procesów geologicznych wykład z chemii Jan Drzymała Skorupa ziemska podlega ciągłym procesom prowadzącym do różnicowania się jej lokalnego składu. Cykl rozwojowy skorupy ziemskiej przedstawiono
Temat 2: Nazewnictwo związków chemicznych. Otrzymywanie i właściwości tlenków
Zasada ogólna: We wzorze sumarycznym pierwiastki zapisujemy od metalu do niemetalu, natomiast odczytujemy nazwę zaczynając od niemetalu: MgO, CaS, NaF Nazwy związków chemicznych najczęściej tworzymy, korzystając
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1050
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1050 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 7, Data wydania: 14 lipca 2015 r. Nazwa i adres AB 1050 AKADEMIA
Przykłady wykorzystania mikroskopii elektronowej w poszukiwaniach ropy naftowej i gazu ziemnego. mgr inż. Katarzyna Kasprzyk
Przykłady wykorzystania mikroskopii elektronowej w poszukiwaniach ropy naftowej i gazu ziemnego mgr inż. Katarzyna Kasprzyk Mikroskop skaningowy Pierwszy mikroskop elektronowy transmisyjny powstał w 1931r
Materiały pomocnicze do przedmiotu Chemia I dla studentów studiów I stopnia Inżynierii Materiałowej
Materiały pomocnicze do przedmiotu Chemia I dla studentów studiów I stopnia Inżynierii Materiałowej Opracowali: Jarosław Chojnacki i Łukasz Ponikiewski, Wydział Chemiczny, Politechnika Gdaoska, Gdaosk
O badaniach i wykorzystaniu minerałów ciężkich
BADANIA O badaniach i wykorzystaniu minerałów ciężkich Robert Jagodziński, Witold Szczuciński* Skorupa ziemska jest zbudowana z mas skalnych, których składnikami są różnego typu minerały. Tych ostatnich
KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW
KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW WOJEWÓDZTWO WIELKOPOLSKIE etap szkolny rok szkolny 2010/2011 Dane dotyczące ucznia (wypełnia Komisja Konkursowa po rozkodowaniu prac) wylosowany numer uczestnika
XVI Regionalny Konkurs Drużynowy dla uczniów I i II klas gimnazjum Duety Chemiczne FINAŁ
Katowice, 18.03.2016 XVI Regionalny Konkurs Drużynowy dla uczniów I i II klas gimnazjum Duety Chemiczne FINAŁ ZADANIE I. REAKCJE Z MEDYCZNEJ APTECZKI (10 punktów) 1. Woda utleniona to popularny środek
1. Podstawowe prawa i pojęcia chemiczne
1. PODSTAWOWE PRAWA I POJĘCIA CHEMICZNE 5 1. Podstawowe prawa i pojęcia chemiczne 1.1. Wyraź w gramach masę: a. jednego atomu żelaza, b. jednej cząsteczki kwasu siarkowego. Odp. 9,3 10 23 g; 1,6 10 22
KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW. Eliminacje rejonowe II stopień
POUFNE Pieczątka szkoły 28 stycznia 2016 r. Kod ucznia (wypełnia uczeń) Imię i nazwisko (wypełnia komisja) Czas pracy 90 minut KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW ROK SZKOLNY 2015/2016 Eliminacje rejonowe
Fyllokrzemiany (krzemiany warstwowe) 2. Monofyllokrzemiany. 3. Warstwy o pierścieniach 6 członowych. 4. Krzemiany pakietowe
Fyllokrzemiany (krzemiany warstwowe) 1. Rodzaje fylloanionów (anionów warstwowych). 2. Monofyllokrzemiany. 3. Warstwy o pierścieniach 6 członowych. 4. Krzemiany pakietowe Fyllopolianiony krzemotlenowe
Problemy do samodzielnego rozwiązania
Problemy do samodzielnego rozwiązania 1. Napisz równania reakcji dysocjacji elektrolitycznej, uwzględniając w zapisie czy jest to dysocjacja mocnego elektrolitu, słabego elektrolitu, czy też dysocjacja
CHARAKTERYSTYKA OSADÓW POCHODZĄCYCH Z OCZYSZCZANIA WÓD TRZECIORZĘDOWYCH Z OBSZARU TARNOBRZESKICH ZŁÓŻ SIARKI
Barbara Wrzesińska CHARATERYSTYA OSADÓW POCHODZĄCYCH Z OCZYSZCZANIA WÓD TRZECIORZĘDOWYCH Z OBSZARU TARNOBRZESICH ZŁÓŻ SIARI 1. Wstęp Niniejsza praca obejmuje mineralogiczna charakterystykę osadów pochodzących
Małopolski Konkurs Chemiczny dla Gimnazjalistów
Małopolski Konkurs Chemiczny dla Gimnazjalistów Etap I (szkolny) 8 października 00 roku Materiały dla nauczycieli Odpowiedzi do zadań wraz z punktacją Uwagi ogólne: Za prawidłowe rozwiązania zadań rachunkowych
Test z geologii. 4) Jaka panuje stała temperatura w naszym klimacie na głębokości 26 m? a) 5 0 C b) 15 0 C c) 8 0 C d) 12 0 C
Test z geologii 1) Promień równikowy Ziemi wynosi: a) 637,8 km b) 6378,4 km c) 36561,31 km d) 3656,1 km 2) Największą gęstość posiada: a) Atmosfera b) Litosfera c) Mezosfera d) Barysfera 3) Na Śląsku stopień
Kod ucznia: Zadanie Maksymalna ilość
Warszawa 16 maja 2008r. Międzyszkolny konkurs chemiczny KWAS Etap II międzyszkolny Kod ucznia: Zadanie 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Maksymalna ilość 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Liczba uzyskana
Rola substancji krystalicznych w życiu człowieka. Autor: Adrian Radoń Politechnika Śląska, Wydział Mechaniczny Technologiczny
Rola substancji krystalicznych w życiu człowieka Autor: Adrian Radoń Politechnika Śląska, Wydział Mechaniczny Technologiczny Czym są kryształy? Otaczające nas substancje możemy podzielić na amorficzne
CHARAKTERYSTYKA CHEMICZNA I MINERALOGICZNA WYBRANYCH ŁUPKÓW POCHODZĄCYCH Z LEGNICKO-GŁOGOWSKIEGO OKRĘGU MIEDZIOWEGO
Łupek miedzionośny, Drzymała J., Kowalczuk P.B. (red.), WGGG PWr, Wrocław, 2014, 13-18 CHARAKTERYSTYKA CHEMICZNA I MINERALOGICZNA WYBRANYCH ŁUPKÓW POCHODZĄCYCH Z LEGNICKO-GŁOGOWSKIEGO OKRĘGU MIEDZIOWEGO
Czy można przeżyć choć jeden dzień bez chemii? scenariusz lekcji z aktywnym udziałem uczniów
Czy można przeżyć choć jeden dzień bez chemii? scenariusz lekcji z aktywnym udziałem uczniów EWA RZEPECKA Celem pierwszej lekcji chemii w Liceum Ogólnokształcącym powinny być nie tylko sprawy organizacyjne,
Chemia nieorganiczna Zadanie Poziom: rozszerzony Punkty
Zadanie 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 (Nazwisko i imię) Punkty Zadanie 1. (1 pkt.) W podanym zestawie tlenków podkreśl te, które reagują z mocnymi kwasami i zasadami a nie reagują z wodą: MnO2, ZnO, CrO3, FeO,
Arkusz zadań dla I roku Inżynierii Procesowej i Ochrony Środowiska Chemia I (semestr I)
Arkusz zadań dla I roku Inżynierii Procesowej i Ochrony Środowiska Chemia I (semestr I) Podstawowe pojęcia i prawa chemiczne 1. Obliczyć wartościowość pierwiastków w następujących związkach wiedząc, że
BUDOWA ATOMU 1. Wymień 3 korzyści płynące z zastosowania pierwiastków promieniotwórczych. 2. Dokończ reakcję i nazwij powstałe pierwiastki:
BUDOWA ATOMU 1. Wymień 3 korzyści płynące z zastosowania pierwiastków promieniotwórczych. 2. Dokończ reakcję i nazwij powstałe pierwiastki: 235 4 92 U + 2 He 198. 79 Au + ß - 3. Spośród atomów wybierz
Technologie Materiałów Budowlanych Wykład 3. Mineralne spoiwa budowlane 2013-03-07. Materiały wiążące w zależności od mechanizmu wiązania dzielimy na:
Technologie Materiałów Budowlanych Wykład 3 Mineralne spoiwa budowlane dr inż. Anna Zielińska-Jurek Katedra Technologii Chemicznej pok.026ch.a., tel.583472937 e-mail: annjurek@pg.gda.pl Materiały wiążące
Wojewódzki Konkurs Przedmiotowy z Chemii III etap
KOD Ucznia Wojewódzki Konkurs Przedmiotowy z Chemii III etap Termin: 05. 04. 2004 r Czas pracy: 90 minut Ilość punktów za rozwiązanie zadań Razem Podpis Część I Cześć II Cześć III Zadania zamknięte i otwarte
Forms of calcium occurrence in slags after steel production
Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska ISSN 1733-4381, vol. 16, issue 1 (2014), p. 77-86 http://awmep.org Forms of calcium occurrence in slags after steel production Iwona JONCZY 1 1 Politechnika
PIERWIASTKI RODZIME, STOPY I ZWIĄZKI MIĘDZYMETALICZNE
GROMADA I PIERWIASTKI RODZIME, STOPY I ZWIĄZKI MIĘDZYMETALICZNE Procentowy udział pierwiastków rodzimych w skorupie ziemskiej nie przekracza 0,1 %wag. Najczęstsze z nich, wyłączając składniki atmosfery,
Temat lekcji Bogactwa Naturalne Ziemi
Piotr Chojnacki Anna Kaczmarek Anna Kaleta Jolanta Karpińska Daniel Synówka Wrocław dn. 30 maja 2005r Temat lekcji Bogactwa Naturalne Ziemi Cele główne lekcji: 1. Poznanie bogactw naturalnych ziemi. 2.
XXXV OLIMPIADA GEOGRAFICZNA Zawody II stopnia pisemne podejście 1
-1/1- XXXV OLIMPIADA GEOGRAFICZNA Zawody II stopnia pisemne podejście 1 W zadaniach 1-3 należy wykorzystać mapę (s. 4) i przekrój geologiczny (s. 5). Zadanie 1. Uwaga: w miejscach pozostawionych po poleceniach
Geopolimery z tufu wulkanicznego. dr hab. inż. Janusz Mikuła prof. PK mgr inż. Michał Łach
Geopolimery z tufu wulkanicznego dr hab. inż. Janusz Mikuła prof. PK mgr inż. Michał Łach Tuf wulkaniczny skład i właściwości Tuf wulkaniczny jest to porowata skała należąca do skał okruchowych, składająca
MARATON WIEDZY CHEMIA CZ. II
MARATON WIEDZY CHEMIA CZ. II 1. Podaj liczbę elektronów, nukleonów, protonów i neuronów zawartych w następujących atomach: a), b) 2. Podaj liczbę elektronów, nukleonów, protonów i neutronów zawartych w
Część I. TEST WYBORU 18 punktów
Część I TEST WYBORU 18 punktów Test zawiera zadania, w których podano propozycje czterech odpowiedzi: A), B), C), D). Tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa. Prawidłową odpowiedź zaznacz znakiem X. W razie
Geopolimery z tufu wulkanicznego. dr hab. inż. Janusz Mikuła prof. PK mgr inż. Michał Łach
Geopolimery z tufu wulkanicznego dr hab. inż. Janusz Mikuła prof. PK mgr inż. Michał Łach Tuf wulkaniczny skład i właściwości Tuf wulkaniczny jest to porowata skała należąca do skał okruchowych, składająca
SUROWCE I RECYKLING. Wykład 4
SUROWCE I RECYKLING Wykład 4 Minerały główne skał magmowych Kwarc SiO 2 Skalenie ortoklaz K[AlSi 3 O 8 ] albit Na[AlSi 3 O 8 ] anortyt - Ca[Al 2 Si 2 O 8 ] Miki muskowit KAl 2 [(OH,F) 2 AlSi 3 O 10 ] biotyt
1. Podział inokrzemianów 2. Monoinokrzemiany dwuprzemienne P = 2 3. Monoinokrzemiany proste o P>2 4. Monoinokrzemiany o łańcuchu rozgałęzionym 5.
1. Podział inokrzemianów 2. Monoinokrzemiany dwuprzemienne P = 2 3. Monoinokrzemiany proste o P>2 4. Monoinokrzemiany o łańcuchu rozgałęzionym 5. Diinokrzemiany dwuprzemienne 6. Diinokrzemiany proste i
Test kompetencji z chemii do liceum. Grupa A.
Test kompetencji z chemii do liceum. Grupa A. 1. Atomy to: A- niepodzielne cząstki pierwiastka B- ujemne cząstki materii C- dodatnie cząstki materii D- najmniejsze cząstki pierwiastka, zachowujące jego
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 432
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 432 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 14 Data wydania: 6 lipca 2016 r. Nazwa i adres: AB 432 PRZEDSIĘBIORSTWO
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 432
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 432 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 13 Data wydania: 15 maja 2015 r. Nazwa i adres: AB 432 PRZEDSIĘBIORSTWO
WOJEWÓDZKI KONKURS CHEMICZNY
Kod ucznia Liczba punktów WOJWÓDZKI KONKURS CHMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW W ROKU SZKOLNYM 2014/2015 16 STYCZNIA 2015 1. Test konkursowy zawiera 26 zadań. Są to zadania zamknięte i otwarte. Na ich rozwiązanie
1. Anion SiO 2. Monokrzemiany jednokationowe. 3. Monokrzemiany wielokationowe 4. Oksymonokrzemiany 5. Hydromonokrzemiany
1. Anion SiO 4-4 2. Monokrzemiany jednokationowe. 3. Monokrzemiany wielokationowe 4. Oksymonokrzemiany 5. Hydromonokrzemiany Wzór koordynacyjny Wartości parametrów Si : O Monokrzemiany [ SiO 4 ] 4- M =