typ budowy = bauplan parenchymowce ENTEROCEOLIA SCHIZOCEOLIA TRIPLOBLASTICA DIPLOBLASTICA METAZOA nitnikowce kolcoglowy niezmogowce płazińce wstężnice

HTML
DOWNLOAD

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "typ budowy = bauplan parenchymowce ENTEROCEOLIA SCHIZOCEOLIA TRIPLOBLASTICA DIPLOBLASTICA METAZOA nitnikowce kolcoglowy niezmogowce płazińce wstężnice"

Bogusław Jabłoński
7 lat temu
Przeglądów:

gąbki parzydełkowce żebropławy typ budowy = bauplan Choanoflagellata Porifera Placozoa Cnidaria Ctenophora Sipunculata Echiura Mollusca Annelida Onychophora Arthropoda Tardigrada Plathyhelminthes

1 gąbki parzydełkowce żebropławy typ budowy = bauplan Choanoflagellata Porifera Placozoa Cnidaria Ctenophora Sipunculata Echiura Mollusca Annelida Onychophora Arthropoda Tardigrada Plathyhelminthes Nemertini Entoprocta Cycliophora Acanthocephala Seisonida Rotatoria Micrognathozoa Gnathosomulida Gastrotricha Nematoda Nemathomorpha Priapulida Kinoryncha Loricifera Ectoprocta Chaetognatha Phoronida Brachiopoda Pterobranchia Echinodermata Enteropneusta Chordata płaskowce METAZOA DIPLOBLASTICA TRIPLOBLASTICA płazińce wstężnice wrotki kolcoglowy nicienie niezmogowce nitnikowce parenchymowce pierścienice SCHIZOCEOLIA ENTEROCEOLIA

2 TYP: ANNELIDA - PIERŚCIENICE Gromada: Polychaeta wieloszczety Gromada: Clitellata siodełkowce Podgromada: Oligochaeta - skąposzczety Podgromada: Hirudinomorpha pijawkokształtne Rząd: Hirudinea pijawki właściwe Gromada: Pogonofora rurkoczułkowce

3 q Jedną z podstawowych cech pierścienic jest metameryczna budowa ciała. qpierścienie, z których składa się ciało tych robaków są z wyjątkiem odcinka głowowego (prostomium + peristomium) i tylnego (pygidium) jednakowego kształtu i w zasadzie powtarzają się w nich te same narządy. Jest to rozczłonowanie równoimienne - h o m o n o m i c z n e. Powstanie segmentacji jest ściśle związane z rozwojem wtórnej jamy ciała - celomy.

4 Wtórna jama ciała celoma powstaje w mezodermie ektoderma blastocel mezoderma pierwotna jama ciała endoderma mezoderma SCHIZOCOELIA blastopor ENTEROCOELIA

5 ACOELOMATA endoderma jelito mezenchyma gonada endoderma krezka górna ektoderma jelito endoderma otrzewna ścienna jelito celoma mięśnie itp. (mezoderma) pseudoceloma pochodna blastocelu otrzewna trzewna gonada PSEUDOCOELOMATA gonada krezka dolna EUCOELOMATA mięśnie (mezodermalne)

6 Metody powstawania mezodermy w stadium późnej gastruli otwór gębowy blastocel jelito celoma mezoderma otwór odbytowy mezoderma PRZYROST CIAŁA celoma

Wtórna jama ciała pierścienic q Ścianę ciała pierścienic stanowi wór powłokowo-mięśniowy komora wtórnej jamy ciała krezka grzbietowa otrzewna ścienna mięśnie

7 Wtórna jama ciała pierścienic q Ścianę ciała pierścienic stanowi wór powłokowo-mięśniowy komora wtórnej jamy ciała krezka grzbietowa otrzewna ścienna mięśnie podłużne mięśnie okrężne nabłonek naczynie grzbietowe kolagenowy oskórek jelito otrzewna jelitowa naczynie brzuszne łańcuszek nerwowy krezka brzuszna metanefrydium

8 kanalik metanefrydialny pęcherzyk orzęsiony lejek nephrostom naczynia włosowate otwór wydalniczy

9 Budowa układu krwionośnego otwór gębowy naczynia włosowate naczynie grzbietowe celoma naczynie boczne naczynie brzuszne otwór odbytowy

naczynie okołoprzełykowe zbiorniki nasienne pęcherzyki

10 jama gębowa obrączka okołogardzielowa mięśnie gardzielowe gardziel naczynie grzbietowe przełyk naczynie okołoprzełykowe zbiorniki nasienne pęcherzyki nasienne dissepimentum wole żołądek jelito metanefrydium gruczoły wapienne

U skąposzczetów i pijawek rozwój jest prosty, zaś u większości wieloszczetów występuje w rozwoju wolno żyjące stadium larwalne - t r o c h o f o r a prostomium (preprototroch) otwór gębowy prototroch

11 U skąposzczetów i pijawek rozwój jest prosty, zaś u większości wieloszczetów występuje w rozwoju wolno żyjące stadium larwalne - t r o c h o f o r a prostomium (preprototroch) otwór gębowy prototroch (episfera) prototroch otwór gębowy perystomium (prototroch) segmenty blastocel jelito jelito mezoderma metatroch otwór odbytowy telotroch (hyposfera) Rozwój trochofory parapodium pygidium strefa wzrostu wąs odbytowy

12 U skąposzczetów i pijawek rozwój jest prosty, zaś u większości wieloszczetów występuje w rozwoju wolno żyjące stadium larwalne - t r o c h o f o r a

13 Charakterystyka typu: 1. Wolno żyjące, rzadko pasożytnicze, morskie, słodkowodne i lądowe (glebowe); 2. Trójwarstwowce, dwubocznie symetryczne; 3. Są robakami o wydłużonym, często obłym kształcie ciała, u wielu form mniej lub bardziej spłaszczonym grzbietobrzusznie; 4. Ciało zbudowane z płata przedgębowego (prostomium), płata gębowego (peristomium), licznych metamerów oraz płata analnego (pygidium) z otworem odbytowym 5. Metameryczna budowa ciała, jako konsekwencja powstania wtórnej jamy ciała (coeloma), segmenty powstają z parzystych woreczków celomatycznych; 6. Jelito drożne z modyfikacjami w poszczególnych gromadach;

14 Charakterystyka typu - cd: 7. Układ krwionośny zamknięty (pozostałość pierwotnej jamy ciała); 8. Centralny układ nerwowy z obrączką okołogardzielową (z parą zwojów mózgowych) oraz brzuszną drabinką lub łańcuszkiem nerwowym; 9. Układ wydalniczy typu metanefridialnego, rzadko protonefridialny lub obydwa łącznie; 10. Rozdzielnopłciowe lub obojnaki, u wielu pierścienic morskich występuje wolno pływająca larwa trochofora; pozostałe nie przechodzą przeobrażenia

15 przedni i tylko odcinek ciała wieloszczetów czułek głaszczek prostomium wąs perystomialny perystomium parapodium pygidium wąs odbytowy

16 Schemat budowy parapodiów wieloszczetów naczynie grzbietowe gałąź grzbietowa = notopodium naczynie grzbietowe gałąź brzuszna = neuropodium

17 Gromada: Polychaeta wieloszczety mają dobrze wykształcony odcinek głowowy ciała z parą czułków i głaszczków; każdy segment ciała zaopatrzony w parę parapodiów; większość zaopatrzona jest w skrzela (wyrostki na parapodiach); w większości rozdzielnopłciowe, są też gatunki obojnacze; nie posiadają stałych narządów rozrodczych (gonady pojawiają się podczas rozrodu), zapłodnienie zewnętrzne, dość powszechna epitokia; w rozwoju pojawia się larwa trochofora; zróżnicowane pod względem dlugości - od 1 mm do ok. 3 m większość gatunków ma narządy światłoczułe.

18 Gromada: Siodełkowce Clitellata Podgromada: Skąposzczety Oligochaeta (ok. 3-4 tys. gatunków) wyraźnie segmentowane siodełkowce; nie posiadają parapodiów, szczeciny są uwstecznione lub ich brak; oddychają całą powierzchnią ciała; hermafrodyty ze skomplikowanym układem rozrodczym; jaja rozwijają się w kokonie, rozwój jest prosty; w większości są to gatunki ryjące w podłożu - w glebie i dnie zbiorników słodkowodnych; wielkość od 1 mm do kilkunastu cm, największa dżdżownica australijska dochodzi do 3 m długości

19 gromada: POGONOFORA - rurkoczułowce osiadłe; środowiska zawierające metan lub siarkowodór postać dorosła bez przewodu pokarmowego; obecna trofosoma (bakterie symbiontyczne chemosyntetyzujące); ciało silnie wydłużone (5 mm 2 m); prosoma, mezosoma, segmentowana (ok. 80 segmentów) metasoma (opisthosoma) czulki (tentaculae, pedipalpi) wyrastają z przodu mezosomy; układ krwionośny jest zamknięty o skomplikowanej budowie (transport toksycznych związków); układ wydalniczy celomodukty? rozdzielnopłciowe; zapłodnienie głównie wewnetrzne lub zewnetrzne; opieka nad potomstwem zarodki pływają lub larwy podobne do trochofory

20 Podgromada: Hirudinomorpha Rząd: Hirudinea - pijawki właściwe - Hirudo medicinalis Haemopis sanguisuga Glossiphonia complanata odlepka ślimacza Piscicola geometra pijawka rybia Theromyzon tessulatum pijawka kacza Erpobdella octoculata

21 Budowa wewnętrzna pijawki szczękowej jama gębowa zwoje mózgowe przyssawka przednia gardziel wole żołądek jelito jelito proste przyssawka tylna

22 Podgromada: Hirudinomorpha Rząd: Hirudinea - pijawki właściwe silnie zredukowana jama ciała, wyparta przez tkankę łączną i muskulaturę; wtórna jama ciała w postaci naczyń i zatok układu krwionośnego (układ krwionośny otwarty); stała liczba segmentów (33); szczecin brak; posiadają dwie przyssawki (przednia z otworem gębowym), odżywiają się płynami ciała różnych zwierząt (w tym krwią kręgowców), drapieżniki i padlinożercy; jelito (rozszerzone) magazynowanie krwi; hirudyna substancja zapobiegające krzepnięciu krwi;

23 Podgromada: Hirudinomorpha Rząd: Hirudinea - pijawki właściwe układ oddechowy nieobecny (powłoki ciała) układ wydalniczy par metanefrydiów (mniej niż somitów) ukł. nerwowy łańcuszkowy; zmysł chemiczny brodawki na każdym somicie; hermafrodyty protandryczne; wiele gatunków żyje w wodach słodkich, nieliczne gatunki morskie, amfibiotyczne czy lądowe;

Podobne dokumenty

Typ: Nematoda (nicienie) Typ: Rotatoria (wrotki) Typ: Acanthocephala (kolcogłowy)

Typ: Nematoda (nicienie) Typ: Rotatoria (wrotki) Typ: Acanthocephala (kolcogłowy) Do niedawna nicienie, kolcogłowy i wrotki zaliczano do typu robaków obłych - Nemathelminthes. Obecnie wszystkie te jednostki