TEMAT: Czy zawodnikom trenującym różne dyscypliny sportu potrzebna jest wiedza z zakresu fizyki?

Transkrypt

1 Opracowały: Anna Kamińska nauczyciel wychowania fizycznego, doradca metodyczny MODN w Koninie; Gimnazjum nr 5 w Koninie; Dorota Szewczyk-Bąkowska nauczyciel fizyki, doradca metodyczny MOD w Koninie; Gimnazjum nr 4 w Koninie TEMAT: Czy zawodnikom trenującym różne dyscypliny sportu potrzebna jest wiedza z zakresu fizyki? Zadania szczegółowe w zakresie: 1. Umiejętności uczeń: wykorzystuje wiedzę z zakresu fizyki do wykonywania ćwiczeń ruchowych; 2. zdolności motorycznych uczeń: doskonali swoją koordynację ruchową i orientację przestrzenną poprzez ćwiczenia z chustą animacyjną i różnymi przyborami. 3. wiadomości uczeń: wskazuje dyscypliny i konkurencje sportowe, w których wykorzystuje się takie zjawiska fizyczne jak: siłę oporu ruchu i siłę tarcia, siłę odśrodkową i dośrodkową, zjawisko sprężystości, dźwignię dwustronną; rozumie, że różne zjawiska fizyczne towarzyszą nam na co dzień, a wiedza o nich może ułatwić nam osiąganie sukcesów w różnych dziedzinach życia 4. akcentów wychowawczych (postaw) uczeń: przestrzega zasad BHP podczas lekcji; angażuje się w wykonywanie zadań ruchowych. Czas trwania lekcji: 45 minut Miejsce: sala gimnastyczna Środki dydaktyczne: chusta animacyjna Klanzy, kartki kartonowe o różnej wielkości, skakanki o różnej długości lub liny żeglarskie, butelki z piaskiem lub hantle o ciężarze 1 1,5 kg, piłek wykonanych z różnych materiałów (skóra, tworzywo sztuczne, guma itp.), materace gimnastyczne, rakietki (do tenisa stołowego, tenisa ziemnego, squash, badmintona), kije do unihokeja, odskocznie gimnastyczne, odskocznia batutowa, laski gimnastyczne, 2 górne części skrzyni gimnastycznej, ławeczki gimnastyczne, deseczki. Forma prowadzenia zajęć: frontalna, Metody realizacji zadań ruchowych: naśladowcza ścisła, zabawowa klasyczna, problemowa 1

2 TOK LEKCJI ZADANIA Część wstępna Część właściwa Ćwiczenia kształtujące Ćwiczenia właściwe TREŚĆ I PRZEBIEG ĆWICZEŃ 1. Zbiórka 2. Podanie tematu, celów i zadań lekcji 3. Zwrócenie uwagi na bezpieczeństwo podczas wykonywania ćwiczeń i zabaw 4. pobudzenie organizm i przygotowanie do wysiłku fizycznego: Uczniowie ustawieni bokiem, trzymają chustę animacyjną jednorącz za jeden uchwyt, wykonują ćwiczenia: ćw. w ruchu: -bieg; -krążenie jednorącz w przód, w tył; -skip A; -skib C; -krok odstawno-dostawny, z jednoczesnym odmachem raz jednej ręki raz drugiej i zmianą uchwytu chusty animacyjnej; -chwyt chusty oburącz (ćw. w miejscu): wznos ramion w górę, opust; wznos ramion w górę, opust, przysiad, postawa w rozkroku, wznos ramion w górę, opust, skłon tułowia w przód; -leżenie tyłem, nogi ugięte oparte o podłoże, chwyt chusty oburącz, ręce ugięte w łokciach, przejście do siadu skulonego z rękami wyprostowanymi w górę; -przetoczenie przez prawy bok do leżenia przodem, chwyt chusty oburącz, wznos ramion w górę, falowanie chustą 5. zabawa Deszczowa chmura W jednym z rogów sali stoi grupa trzymająca chustę deszczową chmurę. Druga grupa znajduje się po przeciwnej stronie. Na sygnał prowadzącego grupa z deszczowa chmurą biegnie w kierunku uciekających uczniów próbując nakryć ich chustą. Osoby schwytane dołączają do grupy trzymającej chustę. 6. Siła oporu ruchu i siła tarcia czym jest siła tarcia i siła oporu ruchu; - N. przykleja na tablicy definicję tych sił; - uczniowie wymyślają a następnie wykonują ćwiczenia, które wykorzystują działanie tych dwóch sił 7. Siła odśrodkowa i dośrodkowa * UWAGI ORGANIZACYJNO - METODYCZNE Podczas wykonywania ćwiczeń następuje zmiana kierunku poruszania, zmiana ręki wykonującej ćwiczenia, zmiana uchwytu chusty animacyjnej Podział na dwie grupy. Zamiana ról w zabawie. Uczniowie siedzą na podłodze załącznik nr 1 2

3 Część końcowa czym jest siła odśrodkowa i siła dośrodkowa; - N. przykleja na tablicy definicję tych sił; ćwiczenia, które wykorzystują działanie tych dwóch sił 8. Zjawisko sprężystości czym jest zjawisko sprężystości; - N. przykleja na tablicy definicję sprężystości ćwiczenia, które wykorzystują zjawisko sprężystości. 9. Jak działa dźwignia dwustronna? - nauczyciel prosi uczniów o wytłumaczenie czym jest dźwignia dwustronna - N. przykleja na tablicy rysunek dźwigni dwustronnej ćwiczenia, które wykorzystują działanie dźwigni dwustronnej. 10. Ćwiczenie uspokajające - uczniowie wybierają po jednym zdjęciu przedstawiającym dyscyplinę lub konkurencję sportową i umieszczają je na planszy z nazwą omawianego na lekcji zjawiska fizycznego. Uczniowie tak długo maszerują od miejsca, w którym są zdjęcia do plansz aż zostaną użyte wszystkie fotografie. Podczas marszu wykonują głębokie wdechy i wydechy. 11. Podsumowanie lekcji przez nauczyciela i uczniów i udzielenie odpowiedzi na pytanie zawarte w temacie lekcji. załącznik nr 2 załącznik nr 3 załącznik nr 4 Zdjęcia rozłożone na środku sali, plansze przyczepione do ścian w różnych miejscach. Uczniowie siedzą na podłodze razem z nauczycielem i prowadzą dyskusję. 12. Pożegnanie *treści dotyczące ruchu obrotowego wykraczają poza podstawę programową III etapu edukacyjnego (gimnazjum), są omawiane w klasie pierwszej IV etapu edukacyjnego. Załącznik nr 1 - uczniowie stoją trzymając chustę animacyjną za uchwyty uniesienie chust w górę i jej opust; - zadaniem uczniów jest przemieszczenie się od jednej wyznaczonej linii do drugiej (odległość minimum 10 m) z kartką z kartonu na klatce piersiowej bez pomocy rąk (karton nie może upaść na ziemię podczas przemieszczania się); można w tym ćwiczeniu zmieniać powierzchnię kartki kartonowej oraz szybkość przemieszczania się; - zadaniem uczniów jest przemieszczenie się od jednej wyznaczonej linii do drugiej z kartkami kartonowymi pod każdą stopą 3

4 - podrzucanie i chwytanie kartki kartonowej (za pomocą dłoni lub stóp); można zmieniać powierzchnię kartki kartonowej oraz jej ustawienie względem podłoża kartka ustawiona pionowo lub poziomo; Załącznik nr 2 - zabawa Szczur ; podczas zabawy można zmieniać długość skakanki, prędkość kręcenia przyborem lub ciężar znajdujący się na końcu skakanki; - uczniowie kręcą się stojąc wokół własnej osi długiej z rękami przy klatce piersiowej, wyprostowanymi uniesionymi na wysokość barków, wyprostowanymi uniesionymi na wysokość barków, w dłoniach trzymają butelki z piaskiem lub hantle o ciężarze 1 1,5 kg podczas ćwiczenia można zmieniać również prędkość wirowania; - zabawa Odczep ostatni wagonik uczestnicy zabawy chwytają się za dłonie stojąc w szeregu; zadaniem lokomotywy (osoby stojącej na czele) jest takie manewrowanie pozostałymi uczestnikami zabawy aby spowodować rozerwanie chwytu i odczepienie ostatnich osób z szeregu; podczas zabawy można zmieniać ilość osób w szeregu. Zabawę należy prowadzić w miejscu o dużej, wolnej od przeszkód powierzchni. Załącznik nr 3 - odbijanie piłek wykonanych z różnych materiałów (skóra, tworzywo sztuczne, guma itp.) o różnym ciśnieniu (piłki dobrze i słabo napompowane) o różne powierzchnie (parkiet sportowy, materac gimnastyczny, ściany, siatki-piłkochwyty); - odbicia piłek lub lotek za pomocą rakietek (do tenisa stołowego, tenisa ziemnego, squasha, badmintona) lub kija do unihokeja o bandę; Wykonywanie odbić obunóż na różnych powierzchniach (parkiet sportowy, odskocznia gimnastyczna, odskocznia batutowa) Załącznik nr 4 - statyczne piramidy dwójkowe; - leżenie tyłam na ławeczce gimnastycznej z punktem podparcia na wysokości obręczy biodrowej; uczniowie przemieszczają punkt podparcia ciała na ławeczce; obserwują kiedy trudniej a kiedy łatwiej było im utrzymać równowagę; - ćwiczenie jak wyżej w leżeniu przodem na ławeczce, - utrzymywanie równowagi na deseczce pod którą podłożona jest laska gimnastyczna Przykłady dyscyplin i konkurencji sportowych wykorzystujących zjawiska fizyczne omawiane na lekcji: Siła oporu ruchu i siła tarcia np. spadochroniarstwo, pływanie, żeglarstwo, kitesurfing, carling, łyżwiarstwo szybkie i figurowe, narciarstwo alpejskie i biegowe, hokej na lodzie, pływanie synchroniczne, piłka wodna Siła odśrodkowa i dośrodkowa np. rzut dyskiem, rzut młotem, pchnięcie kulą, gimnastyka artystyczna skakanka, gimnastyka sportowa poręcze asymetryczne, drążek, kółka; 4

5 Zjawisko sprężystości np. piłka siatkowa, piłka nożna, piłka ręczna, koszykówka, tenis stołowy, tenis ziemny, badminton, squash, gimnastyka artystyczna piłka, skoki do wody z trampoliny, akrobatyka sportowa - skoki na ścieżce, skoki na trampolinie; gimnastyka sportowa skoki; Dźwignia dwustronna i jednostronna np. akrobatyka sportowa piramidy statyczne (dwójkowe, trójkowe, czwórkowe); sporty walki judo, zapasy klasyczne i w stylu wolnym, aikido; 5