Zmiany wynikające z wprowadzenia nowej ustawy OZE.

Transkrypt

1 1 Janna KAWA 2 Tmasz MANIA Zmiany wynikające z wprwadzenia nwej ustawy OZE. Abstrakt: Uchwalna w lutym ustawa OZE wprwadziła d naszeg systemu prawneg wiele zmian raz pjęć d tej pry nie becnych w słwniku definicji legalnych i systemwych w dziedzinie energetyki. Z kreślnymi pjęciami kryją się dpwiednie instytucje raz ferwane systemy wsparcia. Dlateg też niniejszy artykuł ma za zadanie uwypuklenie i pisanie nwej sytuacji w której znalazł się ptencjalny prducent energii na ryku OZE, raz wskazanie mżliwych frm finanswania z pmcy publicznej Odnawialnych Źródeł Energii. Słwa kluczwe: dzwlna pmc publiczna, taryfy FIT, Net Metering, ustawa OZE, Prsument Wprwadzenie Obecnie Plską bazę surwców energetycznych stanwi węgiel kamienny, węgiel brunatny, rpa naftwa, gaz ziemny i ddatkw pzstałe źródła energii, w tym dnawialne. Od czasów transfrmacji ustrjwej następuje trwała transfrmacja mentalna i prawna naszeg spłeczeństwa. Zmiany ustrjwe kńca lat 90 ubiegłeg wieku raz wejście Plski d Unii Eurpejskiej miały grmne znaczenie dla rzwju energetyki w Plsce. Energetyka pdlegała stpniwej, pwlnej transfrmacji. Z mnplu państwweg, pilnie strzeżneg przez ówczesne władze, wraz z wejściem d Unii Eurpejskiej, weszła pd strzechy w wielu plskich dmach. Energetyka prsumencka parta na wspólnych eurpejskich celach przynisła znaczny rzwój energetyki zielnej. Odnawialne źródła energii stały się alternatywą dla energetyki brudnej źródeł niednawialnych. Wspólna plityka energetyczna państw człnków UE parta załżenia pakietu klimatyczneg jak nadrzędneg celu wspólneg celu dla Eurpy. Odpwiednie kształtwanie plityki klimatyczn energetycznej, zapbieganie degradacji śrdwiska, wspieraniu chrny zasbów naturalnych raz biróżnrdnści. Pwyższe działania pwinny być skrelwane ze wzrstem innwacyjnści raz wdrażaniem nwych technlgii w budwnictwie, technice instalacyjnej, zmniejszeniu energchłnnści, twrzeniu nwych miejsc pracy i w rezultacie prwadzić d knkurencyjnści gspdarki. Realizacja bligatryjnych zbwiązań wynikających z pakietu energetyczn klimatyczneg wymaga siągnięcia d kńca 2020 r. c 1 mgr Janna KAWA, NEXUM Cnsulting Finansw Energetyczny, ul. Refrmacka 23A, Gdańsk, Plska tel.: dktrantka Uniwersytetu Gdańskieg Wydziału Prawa, Katedry Prawa Gspdarczeg Publiczneg i Ochrny Śrdwiska w Gdańsku, j.kawa@nexum.net.pl 2 mgr inż., Tmasz Mania, IMP PAN/Plitechnika Gdańska, Wydział Mechaniczny, ul. G. Narutwicza nr 11/12, Gdańsk, Plska, tel.: , tmasz mania@wp.pl

2 najmniej 15 % udziału energii z dnawialnych źródeł w kńcwym zużyciu energii brutt. OZE, jest dla Eurpy swistą próbą uniezależnienia się d surwców energetycznych państw trzecich. Głównymi knsumentami energii w naszym kraju są gspdarstwa dmwe które zużywają kł 20% energii finalnej, c przekłada się na całkwite zużycie energii w sektrze budynków. Isttnym elementem bilansu jest ciepł d grzewania. W budynkach mieszkalnych ptrzeby związane z grzewaniem pchłaniają k. 70% energii kńcwej zużywanej przez przeciętne gspdarstw dmwe. Wyskie kszty grzewania i życia energii na grzewanie wynikają z wyskiej energchłnnści budynków. Przez lata sektr budwnictwa mieszkaniweg nie przywiązywał wagi d teg jak i z czeg budujemy, zastępując jakść budynków ich ilścią w aspekcie ciągle rsnących ptrzeb. Budwał się byle jak, z byle jakich materiałów i za zwyczaj systemem gspdarczym c przekładał się na jakść budwnictwa w naszym kraju, reginie i kntynencie. Dlateg też, sektr budwnictwa wskazywany jest w plityce klimatycznej Plski i UE jak ten, w którym pdjęte uzasadnine eknmicznie działania, będą prwadziły d znaczneg graniczenia emisji gazów cieplarnianych, racjnalizacji wykrzystania energii raz zwiększenia udziału energii pchdzącej z dnawialnych źródeł. Ograniczenie strat ciepła z budynku przez zwiększenie izlacyjnści a tym samym zmniejszeniu zużycia energii na grzewanie w budynkach świadczą również zmiany zachdzące w przepisach dtyczących współczynnika przenikania ciepła ścian zewnętrznych, strpów budynków raz kien. Mając na uwadze pwyższe pzim wymagań szczędnści energii i izlacyjnści cieplnej bwiązujący d 1 stycznia 2014 r. w przeciągu najbliższych 5 lat będzie wymagał weryfikacji raz uaktualnienia tak aby zapewnić ptymalny pd względem ksztów pzim wymagań minimalnych dtyczących charakterystyki energetycznej. Implementacja dyrektywy 2010/31/UE bejmuje mdyfikację istniejących raz wprwadzenie nwych regulacji, których celem jest eknmicznie uzasadnina pprawa charakterystyki energetycznej budynków na skutek zmniejszenia zaptrzebwania na energię wykrzystywaną na ptrzeby grzewania, chłdzenia, przygtwania ciepłej wdy użytkwej i świetlenia, a także zapewnienie dpwiednieg standardu energetyczneg budynków wznsznych raz przebudwywanych. W wyniku nwelizacji ww. rzprządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim pwinny dpwiadać budynki i ich usytuwanie, d dnia 1 stycznia 2014 r. zmianie i uzupełnieniu uległy wymagania dtyczące wypsażenia techniczneg budynku, parametrów wpływających na jeg energszczędnść raz jakść chrny cieplnej. Zgdnie ze znwelizwanymi przepisami techniczn budwlanymi budynek i jeg instalacje grzewcze, wentylacyjne, klimatyzacyjne, ciepłej wdy użytkwej, a w przypadku budynków użytecznści publicznej, zamieszkania zbirweg, prdukcyjnych, gspdarczych i magazynwych również świetlenia wbudwaneg, pwinny być zaprjektwane i wyknane w spsób zapewniający spełnienie wymagań minimalnych. Pzim wymagań w zakresie szczędnści energii i izlacyjnści cieplnej będzie stpniw pdnszny, aż d rku Takie etapwe

3 zmiany pzwlą m.in. na płynne dstswanie się rynku budwlaneg d bwiązujących wymgów prawnych i standardów eurpejskich. W dniu 20 luteg 2015 rku, Sejm RP p pnad 4 latach przyjął ustawę dnawialnych źródłach energii, która w pełnym kształcie i zakresie zacznie bwiązywać d rku. Ustawa, pmim wielu swich graniczeń, stwrzyła realne warunki d wytwarzania energii elektrycznej z OZE w pnad 200 tys. nwczesnych mikrinstalacjach użytkwanych przez gspdarstwa dmwe, małe firmy rdzinne, samrządy. Dzięki taryfm gwarantwanym prsumenci będą mieć pewnść, że wytwrzna przez nich energia zstanie dkupina p stałej cenie przez 15 lat w takiej części, w jakiej będzie zaferwana. Wprwadzenie samej ustawy OZE d naszeg systemu prawneg spwdwał zmianę wielu ustaw raz niesie kniecznść stwrzenia i wprwadzenia w życie wielu nwych rzprządzeń wyknawczych. Szacuje się becnie, iż d kńca 2015 rku właściwi ministrwie będą zbligwani ustaww d wydania kł 40 różnych rzprządzeń, aby dyspzycje płynące z zapisów ustawy mżna był by wprwadzić w życie i aby ustawa OZE nie była aktem martwym a w pełni funkcjnującym zbirem praw knsumentów i prducentów energii z OZE. Pierwsze regulacje wynikające w bwiązku nałżneg przez Dyrektywę 2009/28/WE zstały wprwadzne przez nwelizację ustawy praw energetyczne w 2014 rku i zawierały szereg nwych na gruncie naszeg prawa regulacji. Wprwadzne instytucje, wiązały się ściśle ze stwrzeniem mżliwści prdukcji energii z OZE przez sby fizyczne bez kniecznści uzyskiwania wcześniejszych kncesji i zezwleń. Zakreśln gólne ramy frmaln prawne prdukcji i sprzedaży energii z OZE przez prsumentów. Prducentów energii w małych przydmwych instalacjach, którzy z załżenia wyprdukwaną energię w 70% zużywają na ptrzeby własne a w 30% sprzedają ją d sieci peratra dystrybucyjneg. T uregulwanie, będące regulacją systemwą p raz pierwszy w histrii energetyki naszeg państwa dpuścił mżliwść prdukcji i sprzedaży energii bez dpwiednich zezwleń i kncesji, a tym samym wkraczając w mnpl energetyczny państwa, dał bywatelm mżliwść uniezależnienia się d państwa i budwę własnej niezależnści i bezpieczeństwa energetyczneg. W ustawie dnawialnych źródłach energii znalazły się przepisy, które mają wspierać rzwój energetyki prsumenckiej. Regulują ne m.in. bwiązek zakupu energii elektrycznej z nwbudwanych instalacji zaliczanych d dnawialnych źródeł energii (OZE) mcy d 10 kw p stałej taryfie gwarantwanej przez 15 lat. Przepisy te ustanawiają też bwiązek zakupu niewykrzystanej energii elektrycznej p cenie wynszącej 100% średniej ceny sprzedaży energii elektrycznej na rynku knkurencyjnym w pprzednim kwartale. Reguluje też rzliczanie różnic pmiędzy ilścią energii elektrycznej pbranej z sieci, a ilścią energii wprwadznej d sieci w kresach półrcznych (tzw. net metering). Uchwalenie ustawy OZE, w części prsumenckiej zaadreswanej głównie dla sób fizycznych czasw zbiegł się z twarciem dla teg typu beneficjentów prgramu dtacji Prsument, który umżliwia uzyskanie dtacji na realizację mikrinstalacji wytwarzających

4 energię elektryczną mcy d 40 kw lub mikrinstalacji hybrydwych, w skład których wchdzą różne rdzaje mikrźródeł d wytwarzania ciepła i energii elektrycznej. Budżet prgramu na lata wynsi 800 mln zł. Sektr prsumencki w Plsce ma becnie trzy drgi wsparcia d wybru: według ścieżki wyznacznej w ustawie OZE lub według prgramu Prsument, bądź też według Prgram Rzwju Obszarów Wiejskich. Nardwy Fundusz wskazuje też, że mawiana ustawa nie dnsi się d spsbu kreślania i mżliwści łączenia pmcy w pstaci dtacji udzielanych w ramach prwadzneg przez NFOŚiGW Prgramu Prsument i taryf gwarantwanych dla mikrinstalacji. Stąd też Fundusz stwierdza, że nie mżna kreślić czy inwestrzy, którzy trzymają dfinanswanie d instalacji z NFOŚiGW będą mgli krzystać z taryf gwarantwanych. Ustawa nie wskazuje również na mżliwść wybru przez prsumenta frmy pmcy, z której chce skrzystać. W przyjętej przez Sejm ustawie dnawialnych źródłach energii znalazły się m.in. następujące zapisy mające wpływ na wsparcie energetyki prsumenckiej: 1. bwiązek zakupu energii elektrycznej z nwbudwanych instalacji OZE d 10 kw, p stałej taryfie gwarantwanej przez 15 lat, 2. bwiązek zakupu niewykrzystanej energii elektrycznej p cenie wynszącej 100% średniej ceny sprzedaży energii elektrycznej na rynku knkurencyjnym w pprzednim kwartale, 3. rzliczanie różnic pmiędzy ilścią energii elektrycznej pbranej z sieci, a ilścią energii wprwadznej d sieci w kresach półrcznych (net metering). Nwe zasady wsparcia mają wejść w życie d 1 stycznia Analizując wpływ uchwalnej ustawy na prgram Prsument mżna stwierdzić, że nie zawiera na wskazań dtyczących spsbu kreślania i mżliwści łączenia pmcy inwestycyjnej (dtacji) i peracyjnej (taryf gwarantwanych) dla mikrinstalacji. Dlateg też nie mżna kreślić czy inwestrzy, którzy trzymają dfinanswanie d instalacji z NFOŚiGW będą mgli krzystać z taryf gwarantwanych. Ustawa nie wskazuje również na mżliwść wybru przez prsumenta frmy pmcy, z której chce skrzystać. Wyjaśnienie wyżej wymieninych zagadnień raz analiza płacalnści budwy mikrinstalacji dla beneficjentów, będzie pdstawą d pdjęcia decyzji przez NFOŚiGW w zakresie ptrzeby dstswania wyskści, frmy raz zakresu wsparcia w ramach prgramu Prsument. Natmiast inwestrzy, którzy skrzystają z pmcy publicznej pprzez uzyskanie dfinanswania w frmie dtacji, będą mgli zgdnie z zapisami ustawy d pczątku 2016 r. sprzedawać nadwyżki energii d sieci p cenach równych cenm rynkwym i krzystać z zasady net meteringu (rzliczania różnic energii z peratrem w kresach półrcznych).

5 Wprwadzając cele wynikające z dyrektywy 2009/28/WE państw musiał również stwrzyć systemy wsparcia dpwiedni dstępne dla ptencjalnych prsumentów na rynku energii, uwzględniając wytyczne Kmisji Eurpejskiej związane z pmcą publiczną. Ogólną zasadą bwiązującą w latach dla pmcy publicznej na cele związane z energią jest zasada ddatkwych ksztów inwestycji pmcy udzielanej na cele związane z energią będą mgły być wyłącznie ddatkwe kszty inwestycji bezpśredni związane z siągnięciem wspólneg celu, jakim jest zapewnienie knkurencyjneg, zrównważneg i bezpieczneg systemu energetyczneg w ramach unijneg rynku energii. W nwej perspektywie finanswej czekuje się mniej intensywnej pmcy państwa dla prjektów energetycznych, ale nie ma jeszcze pewnści c d stateczneg brzmienia Wytycznych w sprawie pmcy państwa. Przyjęt, że d uzyskania pmcy państwa kwalifikuje się 25 prcent ksztów inwestycji związanych z prjektami energetycznymi, natmiast prgramy piltażwe, rzwój ptencjału i kampanie infrmacyjne w pełni kwalifikują się d trzymania wsparcia publiczneg. Pzstała część ksztów inwestycji pwinna zstać pkryta przez sektr prywatny. Zgdnie z tymi załżeniami, czekiwany wkład sektra prywatneg pwinien wynieść c najmniej 11 miliardów EUR Pniższa tabela zstała pracwana na ptrzeby Oceny Ex ante instrumentów finanswych zstał uzgdniny przez Ministerstw Rzwju Reginalneg i Bank Światwy dnia 21 czerwca 2013 rku w umwie pmcy technicznej, dla prpnwaneg Prgramu Operacyjneg Infrastruktura i Śrdwisk na lata w wybranych sektrach ante%20if%20poii%c5%9a_bank_%c5%9awiatwy.p df na dzień r Wytwarzanie z dnawialnych źródeł energii przyłącznych d sieci. Prpnwana alkacja według MRR = 125 milinów EUR. Załżn, że alkacja śrdków t pdział jak

6 25% d 75% pmiędzy małe raz średnie i duże prjekty w zakresie dpadów stałych. Wynikająca z teg załżenia alkacja na średnie i duże prjekty (szacunkw) = 94 miliny EUR. Pmc na dfinanswanie ksztów inwestycji będzie zatem mgła równać się różnicy ksztów nwej, pr eklgicznej inwestycji, z ksztami inwestycji alternatywnej. 1. Taryfa FIT. Celem taryf jest ferwanie rekmpensaty ksztów prdukcji energii ze źródeł dnawialnych, zapewniając gwarancję ceny raz długterminwe kntrakty, które wspierają finanswanie inwestycji w energię dnawialną. Taryfa FIT taryfa gwarantwana zstała wprwadzna ustawą OZE z dnia 20 luteg 2015 rku i zstała kreślna z pdziałem na instalacje d 3 KW pwyżej 3 KW Sprzedawca zbwiązany jest bwiązany d zakupu energii elektrycznej z nwbudwanych instalacji dnawialneg źródła energii, d wytwórcy energii z mikrinstalacji d mcy d 3 kw włącznie p kreślnej stałej cenie jednstkwej w kresie półrcznym. Która wynsi dpwiedni: 1) hydrenergia 0,75 zł za 1 kwh; 2) energia wiatru na lądzie 0,75 zł za 1 kwh; 3) energia prmieniwania słneczneg 0,75 zł za 1 kwh. Ceny zakupu energii elektrycznej z instalacji dnawialnych źródeł energii mcy d 3 kw, bwiązują d mmentu, gdy łączna mc ddawanych d użytku źródeł nie przekrczy 300 MW lub d zmiany ich wyskści rzprządzeniem właściweg d spraw gspdarki. Zakupu energii elektrycznej z nwbudwanych instalacji dnawialneg źródła energii, d wytwórcy energii z mikrinstalacji mcy pwyżej 3 kw d 10 kw dbywa się włącznie p kreślnej stałej cenie jednstkwej, która wynsi dpwiedni: 1) bigaz rlniczy 0, 70 zł za 1 kwh; 2) bigaz pzyskany z surwców pchdzących ze składwisk dpadów 0,55 zł za 1 kwh; 3) bigaz pzyskany z surwców pchdzących z czyszczalni ścieków 0,45 zł za 1 kwh; 4) hydrenergia 0,65 zł za 1 kwh; 5) energia wiatru na lądzie 0,65 zł za 1 kwh; 6) energia prmieniwania słneczneg 0,65 zł za 1 kwh. Ceny zakupu energii elektrycznej instalacji dnawialnych źródeł energii mcy pwyżej 3 kw d 10 kw włącznie, bwiązują d mmentu, gdy łączna mc ddawanych d użytku źródłem nie przekrczy prgu 500 MW lub d zmiany ich wyskści rzprządzeniem właściweg d spraw gspdarki.

7 2. Finanswanie OZE w Plsce. Dstępne źródła dfinanswania inwestycji wspierających rzwój budwnictwa efektywneg energetycznie raz wykrzystania dnawialnych źródeł energii. Ważny jest dpwiedni pdział dstępnych śrdków na pszczególne grupy beneficjentów i kreślne inwestycje. Pniżej przedstawin dstępnść śrdków finanswych w ramach pszczególnych prgramów i mżliwe źródła finanswania raz uwzględnin wymagania krajwe w zakresie efektywnści energetycznej jak elementu strategii państwa jest prmcja raz twrzenie dpwiednich regulacji dtyczących szczędnści energii raz chrny śrdwiska. Wymienine pniżej działania dtyczące dfinanswania inwestycji zmierzających d pprawy efektywnści energetycznej w budynkach są głównym, ale nie jedynym, źródłem finansweg wsparcia inwestycji wspierających rzwój budwnictwa efektywneg energetycznie raz wykrzystania dnawialnych źródeł energii. Ważny jest dpwiedni pdział dstępnych śrdków na pszczególne grupy beneficjentów i kreślne inwestycje. Oprócz kreślenia samych grup beneficjentów ważnym jest również wskazanie samych źródeł finanswania działań, a c za tym idzie mechanizmów z jakich będą mgli krzystać ptencjalni zaintereswani beneficjenci.

8 Każde ze pwyższych źródeł zawiera kilka instrumentów z których będą mgli krzystać beneficjenci. Główny strumień dstępnych śrdków finanswych będzie dstępny w ramach instrumentów Nardweg Funduszu Ochrny Śrdwiska i Gspdarki Wdnej NFOŚiGW. Gdzie mżna wymienić kilka ważnych dla beneficjentów prgramów. 1. Dpłaty d kredytów na budwę dmów energszczędnych Jednym z warunków uzyskania wsparcia jest siągnięcie wymaganeg zaptrzebwania na energię użytkwą pprzez spełnienie warunków z wytycznych (zał. d Prgramu): minimalnych wymagań technicznych, wymagań dla prjektu budwlaneg, wymagań dla zrealizwaneg przedsięwzięcia, zapewnienia jakści rbót budwlanych. Standard NF40 i NF15 dla budynków mieszkalnych jest szeregiem wymgów pracwanych specjalnie na ptrzeby mawianeg prgramu finanswania, które w wielu aspektach przewyższają i pszerzają te wynikające z bwiązujących przepisów prawa raz definicji budynku niskim zużyciu energii. Cel: Oszczędnść energii i graniczenie lub uniknięcie emisji CO2 przez dfinanswanie przedsięwzięć pprawiających efektywnść wykrzystania energii w nwbudwanych budynkach mieszkalnych. Budżet : Wypłaty śrdków z pdjętych i planwanych zbwiązań dla bezzwrtnych frm dfinanswania prgramu wynszą tys. zł. Śrdki pzwlą na realizację k. 12 tys. budynków mieszkalnych jednrdzinnych i mieszkań w budynkach mieszkalnych wielrdzinnych Czas: Prgram jest wdrażany w latach Wydatkwanie śrdków w terminie d Instrumenty: Dtacja na częściwą spłatę kapitału kredytu bankweg realizwana za pśrednictwem banku na pdstawie umwy współpracy zawartej z NFOŚiGW. Beneficjenci : sby fizyczne budujące nwe budynki mieszkalne jednrdzinne sby fizyczne kupujące nw budwane budynki mieszkalne jednrdzinne i mieszkania w budynkach mieszkalnych wielrdzinnych d dewelperów (spółdzielni mieszkaniwych) Efekty: Zakńczne budwy 62 budynków jednrdzinnych w standardzie NF 40 i NF 15 na dtację w wyskści: tys. zł.; Pnad st budynków pwstających w standardzie NF15 i NF40; 14 pzytywnie zweryfikwanych siedli dmów jednrdzinnych i wielrdzinnych.

9 2. LEMUR Energszczędne budynki użytecznści publicznej Finanswane będą instalacje d prdukcji energii elektrycznej lub ciepła i energii elektrycznej wykrzystujące: źródła ciepła palane bimasą, pmpy ciepła raz klektry słneczne zainstalwanej mcy cieplnej d 300 kwt; systemy ftwltaiczne, małe elektrwnie wiatrwe, raz układy mikrkgeneracyjne (w tym mikrbigazwnie) zainstalwanej mcy elektrycznej d 40 kwe, dla ptrzeb budynków mieszkalnych jednrdzinnych lub wielrdzinnych, w tym również będących w budwie. Wymagana jest wyska jakść instalwanych urządzeń, gwarancja prducenta głównych urządzeń na c najmniej 5 lat, rękjmia wyknawcy na c najmniej 3 lata, prjektwanie i mntaż przez sby psiadające uprawnienia. Cel:. Celem prgramu jest siągnięcie efektu eklgiczneg plegająceg na graniczeniu lub uniknięciu emisji CO2 w wyniku zwiększenia prdukcji energii ze źródeł dnawialnych przez zakup i mntaż małych lub mikrinstalacji dnawialnych źródeł energii. Budżet : Budżet prgramu wynsi tys. zł. Czas: Lata z mżliwścią zawierania umów kredytu d 2020 r. Instrumenty: Kredyt z dtacją łącznie d 100% ksztów kwalifikwanych, w tym: dtacja 20 40% kwty dfinanswania (15 lub 30% p 2015 r.); pżyczka prcentwaniu w skali rku 1% (kres finanswania pżyczką/kredytem d 15 lat). Beneficjenci : sby fizyczne psiadające praw d dyspnwania budynkiem mieszkalnym; wspólnty i spółdzielnie mieszkaniwe; jednstki samrządu terytrialneg i ich związki 3. BOCIAN rzprszne, dnawialne źródła energii Prgram bejmuje budwę, rzbudwę lub przebudwę instalacji dnawialnych źródeł energii mcach mieszczących się w kreślnych przedziałach np. elektrwnie wiatrwe d 3 MWe, systemy ftwltaiczne d 200 kwp d 1MWp, energia z wód getermalnych d 5MWt d 20 MWt, małe elektrwnie wdne 5 MW. Cel: Ograniczenie lub uniknięcie emisji CO2 przez zwiększenie prdukcji energii z instalacji wykrzystujących dnawialne źródła energii. Budżet : Planwane zbwiązania dla zwrtnych frm dfinanswania wynszą tys. zł ze śrdków NFOŚiGW.

10 Czas: Okres wdrażania w latach Instrumenty: Pżyczka Beneficjenci : przedsiębircy w rzumieniu art. 43 Kdeksu cywilneg pdejmujący realizację przedsięwzięć z zakresu dnawialnych źródeł energii na terenie Rzeczypsplitej Plskiej. 4. Inwestycje energszczędne w małych i średnich przedsiębirstwach Inwestycje LEME przedsięwzięcia bejmujące realizację działań inwestycyjnych w zakresie: a. pprawy efektywnści energetycznej lub zastswania dnawialnych źródeł energii, b. termmdernizacji budynku/ów lub zastswania dnawialnych źródeł energii, realizwane przez zakup materiałów/urządzeń/technlgii zamieszcznych na Liście LEME. Dtyczy przedsięwzięć, których finanswanie w frmie kredytu z dtacją nie przekracza EUR; Wspmagane przedsięwzięcia bejmujące realizację działań inwestycyjnych, które nie kwalifikują się jak Inwestycje LEME, w zakresie: c. pprawy efektywnści energetycznej lub dnawialnych źródeł energii w wyniku których zstanie siągnięte min. 20% szczędnści energii, d. termmdernizacji budynku/ów lub dnawialnych źródeł energii w wyniku których zstanie siągnięte minimum 30% szczędnści energii. Dtyczy przedsięwzięć, których finanswanie w frmie kredytu z dtacją nie przekrczy EUR. Cel:. Celem prgramu jest graniczenie zużycia energii w wyniku realizacji inwestycji w zakresie efektywnści energetycznej i zastswania dnawialnych źródeł energii w sektrze małych i średnich przedsiębirstw. W rezultacie realizacji prgramu nastąpi zmniejszenie emisji CO2.. Budżet : Planwane zbwiązania dla bezzwrtnych frm dfinanswania wynszą tys. zł. Czas: Okres wdrażania w latach z mżliwścią zawierania umów d 2015 r

11 Instrumenty: dtacje na częściwe spłaty kapitału kredytów udzielane są w ramach limitu przyznaneg bankwi przez NFOŚiGW. Beneficjenci: Zarejestrwane w Plsce mikrprzedsiębirstwa, małe i średnie przedsiębirstwa (zwane dalej MŚP), tj. przedsiębirstwa zatrudniające mniej niż 250 pracwników, których rczne brty nie przekraczają 50 mln EUR lub aktywa nie przekraczają wartści 43 mln EUR raz spełniające pzstałe warunki kreślne w definicji mikr, małych i średnich przedsiębirstw zawartej w załączniku I d rzprządzenia Kmisji (WE) nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia uznające niektóre rdzaje pmcy za zgdne ze wspólnym rynkiem w zastswaniu art. 87 i 88 Traktatu (gólne rzprządzenie w sprawie wyłączeń blkwych) (Dz. Urz. UE L 214 z , str. 3). 5. KAWKA Likwidacja niskiej emisji wspierająca wzrst efektywnści energetycznej i rzwój rzprsznych dnawialnych źródeł energii Dfinanswaniem mgą być bjęte przedsięwzięcia ujęte w bwiązujących, na dzień głszenia przez WFOŚiGW knkursu, prgramach chrny pwietrza, w szczególnści: 1. przedsięwzięcia mające na celu graniczanie niskiej emisji związane z pdnszeniem efektywnści energetycznej raz wykrzystaniem układów wysksprawnej kgeneracji i dnawialnych źródeł energii, m.in.: a. likwidacja lkalnych źródeł ciepła, b. zastswanie klektrów słnecznych celem bniżenia emisji, c. termmdernizacja budynków wielrdzinnych zgdnie z zakresem wynikającym z wyknaneg audytu energetyczneg, jak element twarzyszący wymianie źródła ciepła; 2. kampanie edukacyjne (dtyczy beneficjentów) pkazujące krzyści zdrwtne i spłeczne z eliminacji niskiej emisji. Cel:. Celem prgramu jest siągnięcie efektu eklgiczneg plegająceg na graniczeniu lub uniknięciu emisji CO2 w wyniku zwiększenia prdukcji energii ze źródeł dnawialnych przez zakup i mntaż małych lub mikrinstalacji dnawialnych źródeł energii. Budżet : Budżet prgramu wynsi tys. zł. Czas: Lata z mżliwścią zawierania umów kredytu d 2020 r. Instrumenty: Kredyt z dtacją łącznie d 100% ksztów kwalifikwanych, w tym: dtacja 20 40% kwty dfinanswania (15 lub 30% p 2015 r.); pżyczka prcentwaniu w skali rku 1% (kres finanswania pżyczką/kredytem d 15 lat).

12 Beneficjenci : sby fizyczne psiadające praw d dyspnwania budynkiem mieszkalnym; wspólnty i spółdzielnie mieszkaniwe; jednstki samrządu terytrialneg i ich związki 6. Prsument linia dfinanswania z przeznaczeniem na zakup i mntaż mikr instalacji dnawialnych źródeł energii Finanswane będą instalacje d prdukcji energii elektrycznej lub ciepła i energii elektrycznej wykrzystujące: źródła ciepła palane bimasą, pmpy ciepła raz klektry słneczne zainstalwanej mcy cieplnej d 300 kwt; systemy ftwltaiczne, małe elektrwnie wiatrwe, raz układy mikrkgeneracyjne (w tym mikrbigazwnie) zainstalwanej mcy elektrycznej d 40 kwe, dla ptrzeb budynków mieszkalnych jednrdzinnych lub wielrdzinnych, w tym również będących w budwie. Wymagana jest wyska jakść instalwanych urządzeń, gwarancja prducenta głównych urządzeń na c najmniej 5 lat, rękjmia wyknawcy na c najmniej 3 lata, prjektwanie i mntaż przez sby psiadające uprawnienia. Cel: Celem prgramu jest siągnięcie efektu eklgiczneg plegająceg na graniczeniu lub uniknięciu emisji CO2 w wyniku zwiększenia prdukcji energii ze źródeł dnawialnych przez zakup i mntaż małych lub mikrinstalacji dnawialnych źródeł energii. Budżet : Budżet prgramu wynsi tys. zł. Czas: Lata z mżliwścią zawierania umów kredytu d 2020 r. Instrumenty: Kredyt z dtacją łącznie d 100% ksztów kwalifikwanych, w tym: dtacja 20 40% kwty dfinanswania (15 lub 30% p 2015 r.); pżyczka prcentwaniu w skali rku 1% (kres finanswania pżyczką/kredytem d 15 lat). Beneficjenci : sby fizyczne psiadające praw d dyspnwania budynkiem mieszkalnym; wspólnty i spółdzielnie mieszkaniwe;

13 jednstki samrządu terytrialneg i ich związki. W dniu 12 czerwca 2015 r. BOŚ Bank jak jedyny bankwy peratr prgramu Prsument za zgdą NFOŚiGW czasw wstrzymał przyjmwanie wnisków EKOkredyt PROSUMENT. Prgram Prsument będzie w tym miesiącu przedmitem brad Rady Nadzrczej NFOŚiGW. Zakńczyły się właśnie knsultacje spłeczne w sprawie znam w zapisach prgramu. Zmiany jakie mają zstać wprwadzne nakierwane są na dstęp większej ilści ptencjalnych beneficjentów d prgramu raz dstswanie jeg warunków d ustawy OZE. Zamiany maja bejmwać takie zagadnienia jak: wykluczenie pdwójneg finanswania Prsument taryfy gwarantwane zakreślne ustawą OZE raz Rzliczanie nadprdukcji energii w bilanswaniu półrcznym (net meteringu) zgdnie z ustawą; zniesienie bwiązku łączenia instalacji d prdukcji ciepła z instalacjami wytwórczymi energii elektrycznej; bniżenie maksymalneg jednstkweg ksztu kwalifikwaneg dla klektrów słnecznych i systemów ftwltaicznych; dla jednstek samrządu terytrialneg bniżenie minimalnej kwty wnisku d 500 tys. zł, dpuszczenie stwarzyszeń jst i spółek gminnych, dla WFOŚiGW rzszerzenie katalgu beneficjentów samrządy, ich związki, ich stwarzyszenia i spółki gminne; zmiany wymagań technicznych w przypadku źródeł palanych bimasą, pmp ciepła, układów ftwltaicznych, mikrkgeneracji; kreślenie terminu wprwadzenia bwiązku psiadania przez instalatrów uprawninych d mntażu instalacji certyfikatów UDT. 7. System zielnych inwestycji (GIS Green Investment Scheme) jest pchdną mechanizmu handlu uprawnieniami d emisji. Idea i cel GIS sprwadzają się d stwrzenia i wzmacniania preklgiczneg efektu wynikająceg ze zbywania nadwyżek jednstek AAU (jednstki przyznanych emisji). Dzięki uzyskaniu dfinanswania z teg prgramu, mżliwe jest zmniejszenie zużycia energii w budynkach użytkwanych. Działania bejmują m.in. termmdernizację budynków użytecznści publicznej, a w szczególnści cieplenie biektu, wymianę kien, wymianę drzwi zewnętrznych, przebudwę systemów grzewczych, wymianę systemów wentylacji i klimatyzacji, przygtwanie dkumentacji prjektwej dla przedsięwzięcia, zastswanie systemów zarządzania energią w budynkach, wykrzystanie technlgii dnawialnych źródeł energii, czy wymianę świetlenia wewnętrzneg na energszczędne (ddatkwe zadanie realizwane równlegle z

14 termmdernizacją biektów). W ramach prgramu mgą być realizwane prjekty grupwe. Cel: Ograniczenie lub uniknięcie emisji dwutlenku węgla pprzez dfinanswanie przedsięwzięć pprawiających efektywnść wykrzystania energii przez budynki użytecznści publicznej Budżet : Planwane zbwiązania dla bezzwrtnych frm dfinanswania wynszą tys. zł ze śrdków pchdzących z transakcji sprzedaży jednstek przyznanej emisji (dtacji z GIS) lub innych śrdków NFOŚiGW Czas Prgram jest wdrażany w latach Instrumenty: dtacja lub pżyczka. Beneficjenci : jednstki samrządu terytrialneg raz ich związki; pdmity świadczące usługi publiczne w ramach realizacji zadań własnych jednstek samrządu terytrialneg niebędące przedsiębircami; Ochtnicza Straż Pżarna; uczelnie w rzumieniu ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Praw szklnictwie wyższym (Dz. U. z 2012 r. pz. 572, z nóź. zm.) raz instytuty badawcze; samdzielne publiczne zakłady pieki zdrwtnej raz pdmity lecznicze prwadzące przedsiębirstw w rzumieniu art. 551 Kdeksu cywilneg w zakresie udzielania świadczeń zdrwtnych; rganizacje pzarządwe, Kściły i inne związki wyznaniwe wpisane d rejestru kściłów i innych związków wyznaniwych raz kścielne sby prawne. 8. Śrdki zagraniczne: Nrweski Mechanizm Finanswy i Mechanizm Finanswy Eurpejskieg Obszaru Finansweg PL04 Oszczędzanie energii i prmwanie dnawialnych źródeł energii W ramach Nrweskieg Mechanizmu Finansweg i Mechanizmu Finansweg Eurpejskieg Obszaru Finansweg, spśród różnych prgramów realizwanych na bszarze kraju w perspektywie , zadania z zakresu efektywnści energetycznej w budynkach, są realizwane w ramach prgramu PL04 Oszczędzanie energii i prmwanie dnawialnych źródeł energii. Prgram PL04 bejmuje swym zakresem termmdernizację budynków użytecznści publicznej, przeznacznych na ptrzeby: administracji publicznej, światy, pieki zdrwtnej, spłecznej lub scjalnej, szklnictwa wyższeg, nauki, wychwania, turystyki, sprtu. Ddatkw prgram ma na celu mdernizację lub zastąpienie istniejących źródeł energii, wraz z

15 ewentualną wymianą lub przebudwą przestarzałych lkalnych sieci zapatrujących budynki użytecznści publicznej nwczesnymi, energszczędnymi i eklgicznymi źródłami ciepła lub energii elektrycznej łącznej mcy nminalnej d 5 MW w tym: pchdzącymi ze źródeł dnawialnych lub źródłami ciepła i energii elektrycznej wytwarzanymi w skjarzeniu. Prgram przewiduje również instalację, mdernizację lub wymianę węzłów cieplnych łącznej mcy nminalnej d 3 MW, zapatrujących budynki użytecznści publicznej. Cel: Celem przedmitweg prgramu jest pprawa efektywnści energetycznej i wzrst prdukcji energii pchdzącej ze źródeł dnawialnych. Budżet : Całkwita wartść przedmitweg prgramu t EUR z czeg na efektywnści energetyczną w budynkach raz zwiększenie energii pchdzącej ze źródeł dnawialnych zstał przeznaczne EUR. Czas: Prgram, w części dtyczącej efektywnści energetycznej w budynkach, realizwany jest w kresie d grudnia 2012 r. d kwietnia 2016 r. Instrumenty: Dfinanswanie prjektów, w części dtyczącej efektywnści energetycznej budynków, następuje przez twarty nabór na prjekty, w których dfinanswanie mże maksymalnie wynieść d 80% ksztów kwalifikwalnych prjektów. Beneficjenci : Beneficjentami, w części dtyczącej efektywnści energetycznej w budynkach, są pdmity publiczne raz pdmity prywatne realizujące zadania publiczne. Efekty: W efekcie przeprwadzneg pierwszeg nabru w zakresie efektywnści energetycznej dtychczas zatwierdzn d dfinanswania 79 prjektów na łączną kwtę , 755 tys. zł (k EUR). W chwili becnej trwa prces pdpisywania umów z beneficjentami kńcwymi. W kresie d 4 lipca 2014 r. d 15 września 2014 r. trwał klejny nabór na prjekty d dfinanswania. 9. Szwajcarsk Plski Prgram Współpracy. Cel 2: Zwiększenie efektywnści energetycznej i redukcja emisji, w szczególnści gazów cieplarnianych i niebezpiecznych substancji. W ramach prjektów pdejmwane są działania zmierzające d pprawy efektywnści energetycznej przez wprwadzenie systemów energii dnawialnej, dnwy, remntu i mdernizacji kmunalnych sieci cieplnych na bszarach przekrcznych dpuszczalnych i dcelwych pzimach zanieczyszczeń pwietrza raz dnwy, remntu i mdernizacji centralnych źródeł ciepła i instalacji grzewczych w

16 publicznych zakładach pieki zdrwtnej świadczących usługi w zakresie hspitalizacji i publicznych szkłach. Cel: Celem realizwanych zadań jest zwiększenie efektywnści energetycznej i redukcja emisji, w szczególnści gazów cieplarnianych i niebezpiecznych substancji. Budżet : Całkwita wartść alkacji w celu z zakresu efektywnści energetycznej wynsi CHF. Czas: Rzeczwa realizacja prjektów trwa d listpada 2011 r. d kńca 2016 r. W ramach prgramu nie przewiduje się klejnych nabrów. Instrumenty: Wsparcie trzymały prjekty wyłnine w ramach twarteg nabru, w których dfinanswanie mże maksymalnie wynieść 85% ksztów kwalifikwanych prjektu. Beneficjenci : Beneficjentami krzystającymi ze wsparcia są instytucje sektra publiczneg i prywatneg. Efekty: W ramach prjektów pdejmwane są działania zmierzające d pprawy efektywnści energetycznej pprzez wprwadzenie systemów energii dnawialnej, dnwy, remntu i mdernizacji kmunalnych sieci cieplnych na bszarach przekrcznych dpuszczalnych i dcelwych pzimach zanieczyszczeń pwietrza raz dnwy, remntu i mdernizacji centralnych źródeł ciepła i instalacji grzewczych w publicznych zakładach pieki zdrwtnej świadczących usługi w zakresie hspitalizacji i publicznych szkłach. Planwana jest instalacja klektrów słnecznych na budynkach użytecznści publicznej raz dmach prywatnych, a także 15 pmp ciepła, z czeg na chwilę becną zainstalwan klektrów raz 9 pmp. 10. Prgram Operacyjny Infrastruktura i Śrdwisk Oś Prirytetwa I. Prirytet inwestycyjny 4.III Wspieranie efektywnści energetycznej, inteligentneg zarządzania energią i wykrzystania dnawialnych źródeł energii w infrastrukturze publicznej, w tym w budynkach publicznych i w sektrze mieszkaniwym Przewiduje się wsparcie głębkiej kmplekswej mdernizacji energetycznej budynków użytecznści publicznej i mieszkalnych wraz z wymianą wypsażenia tych biektów na energszczędne w zakresie związanym m.in. z: ciepleniem biektu, wymianą kien, drzwi zewnętrznych raz świetlenia na energszczędne,

17 przebudwą systemów grzewczych (wraz z wymianą i przyłączeniem źródła ciepła), systemów wentylacji i klimatyzacji, związanym z zastswaniem autmatyki pgdwej i systemów zarządzania budynkiem, budwą lub mdernizacją wewnętrznych instalacji dbirczych raz likwidacją dtychczaswych źródeł ciepła, instalacją mikrgeneracji lub mikrtrigeneracji na ptrzeby własne, instalacją OZE w mdernizwanych energetycznie budynkach ( ile wynika t z audytu energetyczneg), instalacją systemów chłdzących, w tym również z OZE. Cel: Zwiększenie efektywnści energetycznej w budwnictwie wielrdzinnym mieszkaniwym raz w budynkach użytecznści publicznej. Budżet : tys. EUR (w tym tys. EUR, budynki publiczne i tys. EUR, sektr mieszkaniwy), wkład ze śrdków UE (Fundusz Spójnści). Czas: Czas trwania kreśln na: d r. d r. Beneficjenci : W ramach prirytetu inwestycyjneg wsparcie przewidziane jest dla rganów władzy publicznej, w tym państwwych jednstek budżetwych i administracji rządwej raz pdległych jej rganów i jednstek rganizacyjnych, spółdzielni mieszkaniwych raz wspólnt mieszkaniwych, państwwych sób prawnych, a także pdmitów będących dstawcami usług energetycznych w rzumieniu dyrektywy Parlamentu Eurpejskieg i Rady 2012/27/UE z dnia 25 października 2012 r. w sprawie efektywnści energetycznej, zmiany dyrektyw 2009/125/WE i 2010/30/UE raz uchylenia dyrektyw 2004/8/WE i 2006/32/WE (Dz. Urz. UE L315 z , str. 1, z późn. zm.). 11. Klejnym źródłem finanswania są Reginalne Prgramy Operacyjne (RPO). Zgdnie z Umwą Partnerstwa na 16 reginalnych prgramów w latach zstanie przeznacznych 60% funduszy strukturalnych (Eurpejski Fundusz Rzwju Reginalneg i Eurpejski Fundusz Spłeczny). Każde z wjewództw dyspnuje pewną częścią wszystkich dstępnych w prgramie śrdków finanswych i pracwuje swój Reginalny Prgram Operacyjny. Wśród prpnwanych działań znajdują się też te dtyczące pprawy efektywnści energetycznej w budwnictwie. Beneficjenci, typ przedsięwzięcia raz spsób finanswania ustalany jest indywidualnie dla każdeg wjewództwa, jednak w ramach kreślnych celów tematycznych i prirytetów inwestycyjnych. Szczegółwa infrmacja dtycząca Reginalnych Prgramów Operacyjnych na lata zstała przedstawina w załączniku nr 3 d Krajweg planu.

18 Infrmacja bejmuje działania planwane w ramach prirytetu inwestycyjneg PI 4.III (wcześniej używana numeracja t PI 4.3) dtycząceg zwiększenia efektywnści energetycznej budynków użytecznści publicznej i mieszkalnych wielrdzinnych. Nie jest jednak wykluczna realizacja prjektów z mawianeg zakresu w innym prirytecie inwestycyjnym, w tym w szczególnści: PI 4.II (prmwanie efektywnści energetycznej i krzystania z dnawialnych źródeł energii w przedsiębirstwach) raz PI 4.V (prmwanie strategii niskemisyjnych). Należy mieć jednak na uwadze, że prjekty dtyczące efektywnści energetycznej budynków w tych prirytetach inwestycyjnych będą, c d zasady, stanwić element większych przedsięwzięć wynikających z przeprwadznych audytów energetycznych czy pracwanych strategii niskemisyjnych, dlateg nie jest mżliwe pdanie tak szczegółwych infrmacji jak w przypadku PI 4.III. Łączna kwta przewidziana na prirytet inwestycyjny 4III t EUR. W ramach prirytetu realizwane będą zadania plegające na głębkiej kmplekswej mdernizacji energetycznej budynków użytecznści publicznej raz mieszkalnych wielrdzinnych wraz z wymianą wypsażenia tych biektów na energszczędne w zakresie związanym m.in. z: ciepleniem biektu, wymianą kien, drzwi zewnętrznych raz świetlenia na energszczędne, przebudwą systemów grzewczych (wraz z wymianą i przyłączeniem źródła ciepła), systemów wentylacji i klimatyzacji, budwą lub mdernizacją wewnętrznych instalacji dbirczych raz likwidacją dtychczaswych źródeł ciepła, wykrzystanie technlgii OZE w budynkach, instalacją systemów chłdzących, w tym również z OZE. Realizwane inwestycje mają wynikać z audytów energetycznych. Częst prjekty zakładają również budwę lub przebudwę jednstek wytwarzania energii elektrycznej i ciepła w wysksprawnej kgeneracji.

19 12. Fundusz Termmdernizacji i Remntów Zasady trzymania dfinanswania ze śrdków Funduszu Termmdernizacji i Remntów kreśla ustawa z dnia 21 listpada 2008 r. wspieraniu termmdernizacji i remntów (Dz. U. z 2014 r. pz. 712). Pdstawwym celem jest finanswa pmc Inwestrwi realizującemu przedsięwzięcie termmdernizacyjne, remntwe lub remnt istniejąceg budynku mieszkalneg jednrdzinneg z udziałem kredytów zaciąganych w bankach kmercyjnych. Pmc ta zwana dpwiedni: premią termmdernizacyjną", premią remntwą", premią kmpensacyjną" stanwi spłatę części zaciągnięteg kredytu na realizację przedsięwzięcia lub remntu. Szczegółwy spsób dfinanswania w ramach każdej z premii kreśla ustawa z dnia 21 listpada 2008 r. wspieraniu termmdernizacji i remntów. Premia termmdernizacyjna przysługuje w przypadku realizacji przedsięwzięć, których celem jest: zmniejszenie zużycia energii na ptrzeby grzewania i pdgrzewania wdy użytkwej w budynkach mieszkalnych, zamieszkania zbirweg raz budynkach stanwiących własnść jednstek samrządu terytrialneg, które służą d wyknywania przez nie zadań publicznych,

20 zmniejszenie ksztów pzyskania ciepła dstarczaneg d ww. budynków w wyniku wyknania przyłącza techniczneg d scentralizwaneg źródła ciepła w związku z likwidacją lkalneg źródła ciepła, zmniejszenie strat energii pierwtnej w lkalnych sieciach ciepłwniczych raz zasilających je lkalnych źródłach ciepła, całkwita lub częściwa zamiana źródeł energii na źródła dnawialne lub zastswanie wysksprawnej kgeneracji z bwiązkiem uzyskania kreślnych w ustawie szczędnści w zużyciu energii. Cel: Celem prgramu jest pmc finanswa dla inwestrów realizujących przedsięwzięcia termmdernizacyjne, remntwe lub remnty budynków mieszkalnych jednrdzinnych z udziałem kredytów zaciąganych w bankach kmercyjnych (premia termmdernizacyjna, remntwa, kmpensacyjna). Budżet : Na dzień 22 grudnia 2014 r. BGK psiadał w ramach limitów dla premii termmdernizacyjnej tys., dla premii remntwej tys. zł, dla premii kmpensacyjnej tys. zł. Źródła finanswania: 1) śrdki przekazywane z budżetu państwa w wyskści kreślnej crcznie w ustawie budżetwej; 2) dsetki d lkat śrdków funduszu w bankach; 3) wpływy z inwestycji śrdków funduszu w papiery wartściwe; 4) darwizny i zapisy; 5) inne wpływy. Czas: Pczątek: 2009 r. Kniec: fundusz ma charakter systemwy i bwiązujące przepisy nie regulują czasu zakńczenia jeg działania. Beneficjenci : O premię termmdernizacyjną mgą się ubiegać właściciele lub zarządcy: budynków mieszkalnych; budynków zamieszkania zbirweg; budynków użytecznści publicznej stanwiących własnść jednstek samrządu terytrialneg i wykrzystywanych przez nie d wyknywania zadań publicznych; lkalnej sieci ciepłwniczej; lkalneg źródła ciepła. Z premii mgą krzystać Inwestrzy, bez względu na status prawny,a więc np.: sby prawne (np. spółdzielnie mieszkaniwe i spółki prawa handlweg), jednstki samrządu terytrialneg, wspólnty mieszkaniwe, sby fizyczne, w tym właściciele dmów jednrdzinnych. Premia nie przysługuje jednstkm budżetwym i zakładm budżetwym.

21 6. Pdsumwanie. Przed Plską stją liczne wyzwania zarówn frmalne jak i prawne w celu stwrzenia dpwiednieg przyjazneg prawa dla knsumentów i prducentów energii z OZE. Jest t ściśle skrelwane z wymgami jakie nakłada na nasz kraj wspólna plityka hryzntalna UE. Musimy zmienić jak naród naszą mentalnść w kwestii nie tylk energetyki ale również dbra nadrzędneg jakim jest dbr państwa. Państwa w zamian feruje swim bywatelm pmc publiczną i przyjazne instrumenty rzwju. Jednakże działania państwa są spwlnine z różnych pwdów czasem legislacja zawiera kilka lat, c nie przekłada się za późniejszy braz państwa na arenie międzynardwej. Mając jednak na uwadze wszelkie pdejmwane starania przez władze państwa ptymizmem tchnie perspektywa rzwju OZE w naszym kraju. OZE jak alternatywa dla węgla będzie współbudwać, bezpieczeństw energetyczne naszeg kraju, raz bezpieczeństw energetyczne pjedynczeg bywatela skłnne d wykrzystywania OZE jak źródła energii. Bibligrafia [1]. Praw Unii Eurpejskiej p Traktacie z Lizbny 2 wyd. wydawnictwa C.H.Beck J.Barcik, A.Wentwska [2]. Plityka energetyczna i bezpieczeństw energetyczne, wyd.2, Gerhard Bartdziej, Michał Tmaszewski Wydawnictw Nwa Energia rk 2009

22 [3]. Dyrektywa 2009/28/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie prmwania stswania energii ze źródeł dnawialnych zmieniająca i w następstwie uchylająca dyrektywy 2001/77/WE raz 2003/30/WE. Dziennik Urzędwy Unii Eurpejskiej L 140/16, [4]. Praw Unii Eurpejskiej p Traktacie z Lizbny 2 wyd. wydawnictwa C.H.Beck J.Barcik, A.Wentwska [5]. Plityka energetyczna i bezpieczeństw energetyczne, wyd.2, Gerhard Bartdziej, Michał Tmaszewski Wydawnictw Nwa Energia rk 2009 [6]. Praw Energetyczne ( Dz. U. z 2012 r., pz. 1059, raz z 2013 r. pz. 984 ) [7]. Ustawa dnawialnych źródłach energii ( Dz.U pz. 478) [8]. Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011r. efektywnści energetycznej (Dziennik Ustaw Nr 94, pz. 551). [9]. Rzprządzenie Ministra Gspdarki z dnia 14 sierpnia 2008 r. w sprawie szczegółweg zakresu bwiązków uzyskania i przedstawienia d umrzenia świadectw pchdzenia, uiszczenia płaty zastępczej, zakupu energii elektrycznej i ciepła wytwrznych w dnawialnych źródłach energii raz bwiązku ptwierdzania danych dtyczących ilści energii wytwrznych w dnawialnym źródle energii (Dziennik Ustaw Nr 156, pz. 969, ze zm.). [10]. Rzprządzenie Ministra Gspdarki z dnia 4 maja 2007 r. w sprawie szczegółwych warunków funkcjnwania systemu elektrenergetyczneg (Dziennik Ustaw Nr 93, pz. 623, ze zm.). [11]. Rzprządzenie Ministra Śrdwiska z dnia 16 stycznia 2008 r. w sprawie szczegółwych warunków udzielania pmcy publicznej na przedsięwzięcia będące inwestycjami związanymi z dnawialnymi źródłami energii (Dziennik Ustaw Nr 14 pz. 89 ze zm.). [12]. Dziennik Urzędwy Unii Eurpejskiej L 187, Rzprządzenie Kmisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznające niektóre rdzaje pmcy za zgdne z rynkiem wewnętrznym w zastswaniu art. 107 i 108 Traktatu file:///c:/users/asia/dwnlads/rzprzadzenie_kmisji_ue_nr_651_2014_z_dnia_17_czerwca_2014_r.pdf [13]. IRENA Secretariat, Renewable Pwer Generatin Csts in 2012: An Overview. [14]. GLOBE Intl., The GLOBE Climate Legislatin Study. [15]. Guy Turner, Glbal Renewable Energy Market Outlk: Fact Pack THE RESULTING OF CHANGES BY THE INTRODUCTION OF NEW RES ACT Abstract: Act passed in February, RES intrduced t ur legal system a lt f changes and cncepts s far nt appear in the dictinary definitins f legal and system in the field f energy. With certain cncepts hide relevant institutins and ffered supprt systems. Therefre, this article aims t highlight and describe the new situatin in which he fund a ptential energy prducer n the rar f RES, and an indicatin f the pssible frms f public assistance funding frm Renewable Energy Surces. Keywrds: renewable energy technlgies, prsumer, net metering, fit tarifs,