Uprawnienia pacjentów w zakresie dostępu do świadczeń medycznych i leków. Część pierwsza

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Uprawnienia pacjentów w zakresie dostępu do świadczeń medycznych i leków. Część pierwsza"

Małgorzata Wasilewska
8 lat temu
Przeglądów:

1 Uprawnienia pacjentów w zakresie dostępu do świadczeń medycznych i leków Część pierwsza

2 Prawa obywatelskie w systemie świadczeń medycznych Dr Elżbieta Hibner Wyższa Szkoła Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi

3 Konstytucja RP Art. 68 Każdy ma prawo do ochrony zdrowia Uprawnienia obywatela Obowiązki władzy publicznej Puste regulacje

4 Inne konstytucje Litwa, Słowenia, Czechy Węgry Francja Stany Zjednoczone, Belgia, Norwegia, Finlandia, Japonia, Niemcy

5 Struktura systemu Premier nadzór Krajowy System Ratownictwa nadzór UNUZ Krajowy Związek Kas nadzór Minister właściwy ds. zdrowia Ministerstwo Zdrowia wojewodowie Państwowe Ratownictwo Medyczne Urzędy centralne GIS GIF Urząd inne Rejestr. Kasy Chorych Instytuty naukowo badawcze nadzór nadzór nadzór kontraktowanie świadczeń kontrola samorząd terytorialny samorządy zawodowe zoz y inni świadczeniodawcy apteki pacjenci obywatele

zdrowia Ministerstwo Zdrowia wojewodowie Państwowe Ratownictwo Medyczne Urzędy centralne GIS GIF Urząd

6 Bariery w dostępie do świadczeń zdrowotnych Starzejące się społeczeństwa Postęp naukowy i technologiczny Postęp w naukach farmaceutycznych Specyfika rynku usług medycznych

7 Fakty i mity Odpolitycznienie systemu ochrony zdrowia Poprawa dostępności do świadczeń Lepiej zagwarantowane prawa pacjenta Poprawa jakości usług medycznych Więcej pieniędzy w systemie Pieniądz za pacjentem

zagwarantowane prawa pacjenta Poprawa jakości usług

8 Odpolitycznienie systemu ochrony zdrowia Środki publiczne Regulacje ustawowe Czynnik merytoryczny

9 Poprawa dostępności do świadczeń Proces wieloletni Przykład Włoch Polityka regionalna

10 Lepiej zagwarantowane prawa pacjenta Obowiązki pacjenta Ruch konsumencki Skuteczna egzekucja prawa

11 Poprawa jakości usług Mechanizmy motywacyjne Prywatyzacja Nadzór

12 Więcej pieniędzy w systemie Koszyk usług gwarantowanych Ubezpieczenia dodatkowe Współpłatność

13 Pieniądz za pacjentem Rejestr usług medycznych Bramkarz systemu Wzrost popytu na świadczenia

14 Postulaty ustrojowe Ustawowy podział kompetencji pomiędzy szczeblami władzy publicznej Rada Zdrowia Publicznego Sieć szpitali

15 Postulaty organizacyjne Rejestr usług medycznych Prywatyzacja Przedsiębiorczość społeczna

16 Ubezpieczenia zdrowotne a społeczeństwo obywatelskie Dr Krzysztof Kuszewski Zakład Organizacji i Ekonomiki Ochrony Zdrowia oraz Szpitalnictwa Państwowy Zakład Higieny

17 FUNKCJE POWSZECHNEGO UBEZPIECZENIA ZADROWOTNEGO Gwarancja świadczeń dla ubezpieczonych Zebranie środków na świadczenia medyczne Redystrybucja pomiędzy zdrowymi i chorymi Uśrednienie różnic w potrzebach zdrowotnych Racjonalne kontraktowanie świadczeń Dostosowanie wpływów do wydatków Zapewnienie standardu jakości Kontrola rzetelności rozliczeń za leki i świadczenia Wpływanie na kształt oferty świadczeń i jej korekta

zdrowotnych Racjonalne kontraktowanie świadczeń Dostosowanie wpływów do wydatków Zapewnienie standardu

18 TWARDY PŁATNIK CZY WRAŻLIWY SPOŁECZNIK? Zasada zrównoważonego rozwoju, więc nie można wydawać więcej niż się zebrało, trzeba być twardym ale rozsądnym Wydawanie musi być racjonalne Najbardziej ciążą małe, multiplikowane kwoty np. leki, konsultacje, diagnostykę, hospitalizację, często bez niezbędnej potrzeby Drogie ale rzadkie procedury nie stanowią przy 30 mld problemu pod warunkiem systemowych rozwiązań Podstawą panowania nad wydatkami jest RUM!

Wydawanie musi być racjonalne Najbardziej ciążą małe, multiplikowane kwoty np.

19 2 TWARDY PŁATNIK CZY WRAŻLIWY SPOŁECZNIK? Czy ubezpieczyciel może wpływać na to aby system był przyjazny dla pacjenta? Tak! Czy ubezpieczyciel może tolerować używanie środków na inny cel niż ustawowy? Nie! W Polsce nie istnieje ostra granica pomiędzy funkcją medyczną a opiekuńczą Brak powszechnej świadomości, że wydawane są nasze i tylko nasze pieniądze Nie martwimy się o racjonalne, standardowe działania a potem mówimy o braku środków Przykładem jest tu narodowa lekomania

W Polsce nie istnieje ostra granica pomiędzy funkcją medyczną a opiekuńczą Brak powszechnej świadomości, że wydawane są

20 Konsumpcja leków na jednego mieszkańca 1999 FRANCE POLAND HUNGARY LITHUANIA CZECH REPUBLIC ITALY SPAIN SLOVAK REPUBLIC PORTUGAL BELGIUM GERMANY FINLAND UNITED KINGDOM RUSSIAN FEDERATION TURKEY UKRAINE Ilościowo lecznictwo otwarte

GERMANY FINLAND UNITED KINGDOM RUSSIAN FEDERATION TURKEY UKRAINE 9 11 16

21 Zmiany kosztów opieki zdrowotnej 60,00% 50,00% 0,00% 10,00% 20,00% 30,00% 40,00% POZ porady specjalistów szpitale pogotowie środki farmaceutyczne inne

22 CO STAŁO SIĘ Z HOSPITALIZACJĄ? 1992 wzrost 52% HOSP. NA 10 TYS wzrost 51% HOSP. NA 10 TYS wzrost 83% HOSP. NA 10 TYS wzrost 342% HOSP. NA 10 TYS. CZY ZWIĘKSZYŁA SIĘ 3X LICZBA ŁÓŻEK? CZY BYŁA WOJNA LUB EPIDEMIA GRYPY? ZACZĘTO PŁACIĆ ZA HOSPITALIZACJE, POZOSTAWIAJĄC KAPITACJĘ W POZ!!!

23 MISJA A RZECZYWISTOŚĆ Misja ustawowo zapisana jest piękna Wymagania społeczne - standard EU Środki dramatycznie niskie System ochrony zdrowia o dużych możliwościach i ambicji, częściowo zdemoralizowany Społeczeństwo karmione negatywną informacją Nie dopuszcza się myśli o konieczności małego współpłacenia, legalnie i bez ryzyka dla ubogich W ten sposób właśnie oni mają ograniczony dostęp w potrzebie, bogaci mogą zapłacić inaczej Mimo to uderzenie idzie w ubezpieczyciela

24 Wydatki na zdrowie (PPP$) na je dne go mie s zkańca a długość trwania życia w krajach Unii Europe js kie j i w Pols ce (1999 r., Belgia r., Szwecja r. ) His zpania Gre cja Szwecja Włochy UE Francja Nie mcy Luks e mburg 77 Liczba lat 76 Portugalia Irlandia Dania Polska Wydatki ($)

25 Wydatki na zdrowie na jedneg o mieszkań ca (PPP$) w wybranych krajach europejskich Aus tria Be lgia Czechy Dania Finlandia Francja Niemc y Grecja W ę gry Irlandia W łochy Luxemburg Hola ndia Polska P ortuga lia Hiszpania Szwecja Wlk.Brytania UE USD per capita

26 ZASADY POLITYKI ZDROWOTNEJ EU RÓWNY DOSTĘP PODSTAWOWE ŚWIADCZENIA PROFILAKTYCZNE KONTROLA ROZPOWSZECHNIENIA CHORÓB ZAKAŹNYCH CHOROBY SPOŁECZNE ZMIANA TRYBU ŻYCIA PROMOCJA ZDROWIA ZDROWIE DLA WSZYSTKICH?

27 CELE SYSTEMÓW Promowanie i poprawa zdrowia ludności równy dostęp do opieki zdrowotnej efektywność wykorzystania zasobów skuteczność medyczna procedur poprawa jakości i optymalizacja koszt-efekt satysfakcja odbiorców stabilność finansowa systemu wyższa produktywność populacji

28 ŹRÓDŁA FINANSOWANIA SYSTEMÓW Podatki-budżet obowiązkowe ubezpieczenia zdrowotne dobrowolne ubezpieczenia zdrowotne opłaty bezpośrednie pacjentów

29 Elementy ruchu naturalnego ludnoś ci Polski w latach wsp. na 1000 ludności Urodze nia Przyrost naturalny 10 Zgony

30 Zmiany w populacji w ciągu 30 lat Males Mężczyźni Females Kobiety Ag e gr ou p (y ea rs) Grupy wieku (w latach) Population Liczba ludności

31 JAKA MOŻE BYĆ REAKCJA SPOŁECZEŃSTWA OBYWATELSKIEGO Przygotowanie rozsądnej polityki na przyszłość Korzystanie z doświadczeń EU Versus szukanie irracjonalnych rozwiązań, obiecywanie cudów Społeczeństwo obywatelskie musi część spraw załatwić samo, zrobiły to już kraje EU Wprowadzić ubezpieczenia opiekuńcze i wzajemne Połączyć ubezpieczenia zdrowotne z chorobowymi

32 Koszt-efekt, za co chcemy płacić Skuteczne procedury w miejsce licznych, naciąganych tanich hospitalizacji Racjonalna farmakoterapia Świadczenia opiekuńczo-lecznicze Hospitalizacja domowa Screening dla populacji zgłaszającej się sporadycznie aby wcześniej wykrywać i leczyć Rehabilitacja aby jak najdłużej utrzymać sprawność

33 Tu 80% wydatków w 2 lata

34 ISTOTA UBEZPIECZEŃ WZAJEMNYCH SOCJALNOŚĆ - TROSKA O INNYCH DEMOKRACJA WEWNĄTRZ ORGANIZACJI NIEZALEŻNOŚĆ OD PAŃSTWA DOBROWOLNOŚĆ RÓWNOŚĆ PRAW I OBOWIĄZKÓW WSPÓŁUDZIAŁ W WYBORZE CELÓW DOSTOSOWANIE DO POTRZEB CZŁONKÓW STOWARZYSZENIA NON PROFIT, ZYSK NA POPRAWĘ USŁUG

35 ISTOTA UBEZPIECZEŃ WZAJEMNYCH ZASADA SOLIDARNOŚCI WSZYSTKICH ŚWIADCZENIA OBEJMUJĄ NIE TYLKO USŁUGI MEDYCZNE MOGĄ TO BYĆ KORZYŚCI PIENIĘŻNE ŚWIADCZENIA OPIEKUŃCZE WAKACJE DLA DZIECI WYPOŻYCZANIE SPRZĘTU REHABILITACYJNEGO I DOSTOSOWANIE MIESZKAŃ DLA NIEPEŁNOSPRAWNYCH WYCHOWANIE PRZEZ WOLONTARIAT

36 Zakres ubezpieczeń wzajemnych w Belgii Młodzież -przygotowanie do udziału w ubezpieczeniu wolontariat, wakacje Świadczenia medyczne Starość opieka pielęgniarska i dzienne domy pobytu

37 TRADYCJA KOOPERCJANIZMU 60 LAT TEMU PO STRAJKU LEKARZY W BELGII NASTĄPIŁ ROZWÓJ RUCHU UBEZPIECZEŃ WZAJEMNYCH NAZWANO JE CHRZEŚCIAŃSKIE UBEZPIECZENIA WZAJEMNE -MUTUALITE OBECNIE W BELGII SĄ CZTERY TAKIE STOWARZYSZENIA JEDNO JEST W POLSCE FLANDRIA W INOWROCŁAWIU Z FILIAMI W TORUNIU BYDGOSZCZY I INNYCH MIASTACH POMORZA

38 CZYM MOGĄ BYĆ UBEZPIECZENIA WZAJEMNE MOGĄ BYĆ RODZAJEM UBEZPIECZENIA DODATKOWEGO MOGĄ BYĆ UBEZPIECZENIEM PODSTAWOWYM JEŚLI SPEŁNIĄ WARUNEK GWARANTOWANEGO MINIMUM ZAKRESU ŚWIADCZEŃ MOGĄ STANOWIĆ POCZĄTEK AKCEPTOWANYCH SPOŁECZNIE UBEZPIECZEŃ OBYWATELSKICH O ZNACZNIE WIĘKSZYM ZAKRESIE NIŻ UBEZPIECZENIA ZDROWOTNE

39 PROBLEMY EKSPANSJI UBEZPIECZEŃ WZAJEMNYCH POPULACJA CZŁONKOWSKA MUSI BYĆ DOSTATECZNIE LICZNA ABY WYRÓWNAĆ RYZYKA CHOROBY MUSI BYĆ DOSTATECZNIE MŁODA ABY WYRÓWNAĆ RÓŻNICE ZAPADALNOŚCI OTZYMYWANY PRODUKT UBEZPIECZENIA NIE MOŻE BYĆ WIEKSZY NIŻ WPŁYWY ZE SKŁADKI KOMPETENCJE ŚWIADCZENIODAWCÓW MUSZĄ ZAPEWNIĆ JAKOŚĆ I AKCEPTACJĘ PACJENTÓW

40 UBEZPIECZENIA WZAJEMNE JAKO DODATKOWE DOSTOSOWUJĄCE DO LOKALNYCH POTRZEB NASTAWIONE NA PROBLEM NP. DROGIE LEKI CZY ŚWIADCZENIA OPIEKUŃCZO- LECZNICZE POPRAWIAJĄCE DOSTĘP KONSULTACJI SPECJALISTYCZNEJ W NIEPUBLICZNYCH PRAKTYKACH POPRZEZ ZMNIEJSZENIE OPŁAT NP. O 30% WSPOMAGAJĄCYCH REHABILITACJĘ

41 UBEZPIECZENIA WZAJEMNE JAKO ELEMENT DECETRALIZACJI CZEŚĆ ŚWIADCZEŃ JEST OPŁACANA I ZARZĄDZANA LOKALNIE UBEZPIECZENI MAJĄ WPŁYW NA DECYZJE WYBIERANI SĄ KOMPETENTNI DOSTAWCY ŚWIADCZEŃ POLITYKA LEKOWA REALIZOWANANA JEST POPRZEZ KONTRAKTY Z APTEKAMI GWARANTUJĄCYMI TANIE LEKI GENERYCZNE

42 UBEZPIECZENIA WZAJEMNE JAKO ELEMENT POPRAWY FINANSOWANIA SYSTEMU DODATKOWY STRUMIEŃ PIENIĘDZY ALOKACJA DO POŻĄDANYCH PRZEZ PACJENTÓW ŚWIADCZENIODAWCÓW PIENIĄDZ IDZIE ZA PACJENTEM RACJONALIZACJA WYDATKÓW NA LEKI NOWE ŚWIADCZENIA, CO OZNACZA NOWE MIEJSCA PRACY, NP. USŁUGI OPIEKUŃCZE

43 ZMIANA MENTALNOŚCI UBEZPIECZONYCH WIEDZĄ ZA CO PŁACĄ I CZEGO MOGĄ OCZEKIWAĆ REALIZACJA ZASADY KOOPERACJONIZMU; OBRONA PRZED MONOPOLEM (W TYM PRZYPADKU PAŃSTWA) EDUKACJA, ŻE ŚWIADCZENIA KOSZTUJĄ RACJONALIZACJA KORZYSTANIA

44 CZY WARTO ROZWIJAĆ UBEZPIECZENIA WZAJEMNE W POLSCE? Jeśli przyjąć tezę zaniku państwa socjalnego Jeśli zdrowie jest sprawą indywidualną Jeśli człowiek ma prawo wyboru Państwo musi nakreślić ramy minimum obowiązku i zakresu ubezpieczenia Istnieć więc będzie obowiązek ubezpieczenia tak jak w OC, ubezpieczyciel będzie konkurował Ubezpieczenie zdrowotne w przyszłości będzie ubezpieczeniem prywatnym z elementami rynku

45 WSPÓLNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW JEST LEPSZE

Podobne dokumenty

NAKŁADY, KOSZTY, PROCEDURY, EBM, A PRAWA PACJENTA

NAKŁADY, KOSZTY, PROCEDURY, EBM, A PRAWA PACJENTA Dr n. med. Krzysztof Kuszewski Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego 11. 04. 2008 RÓWNOWAGA EKONOMICZNA NIE MOśESZ WYDAĆ WIĘCEJ NIś MASZ Wpływy muszą pokryć