INSTRUKCJA UśYTKOWNIKA

Transkrypt

1 INSTRUKCJA UśYTKOWNIKA WERSJA 13.19x.xxx Producent: SOFTECH sp. z o.o., Kołobrzeg, ul. Głogowa 10 Tel.: Dział handlowy (094) , Serwis (094) , Fax: (094) program@gastro.pl

2 1. WSTĘP 2

3 System obsługi kelnerskiej POS powstał jako dodatkowy moduł programu obsługi gastronomii GASTRO sprzedawanego przez naszą firmę od kilku lat. Program GASTRO jest typowym programem obsługi zaplecza restauracji. Współpracując z kasami rejestrującymi róŝnych typów pozwala on w precyzyjny sposób rozliczyć całą działalność gastronomiczną. Po wykonaniu około stu pięćdziesięciu instalacji programu GASTRO przekonaliśmy się, Ŝe kasy rejestrujące posiadają liczne mankamenty, których nie daje się wyeliminować, wielu naszych klientów oczekiwało od nas stworzenia narzędzia komputerowego, które obejmowałoby całą działalność restauracji, a nie tylko zaplecze. Podstawowym mankamentem kasy rejestrującej jest skończona ilość klawiszy na klawiaturze. ChociaŜ producenci starają się maksymalnie zwiększać ich liczbę, to mimo wszystko nawet w najlepszych kasach nie udaje się doprowadzić do tego, by wybór potrawy odbywał się przez klawisze bezpośrednie, zawsze trzeba uŝywać róŝnego rodzaju ściąg z numerami artykułów, które muszą być odszukiwane przez kelnerów i nanoszone na kasę. Obserwacja nowoczesnych systemów stosowanych w Stanach Zjednoczonych i Europie Zachodniej przekonała nas, Ŝe obecnie na świecie odchodzi się zdecydowanie od tradycyjnych kas gastronomicznych na rzecz stosowania ekranów czułych na dotyk. Takie rozwiązanie pozwala stworzyć klawiaturę o nieskończonej ilości klawiszy, poniewaŝ ekran wyświetla klawiaturę o takiej treści, jaka jest w danej chwili potrzebna. Z tego powodu zastosowanie ekranów dotykowych jest tak rewolucyjnym pomysłem. Bonowanie odbywa się wyłącznie przez klawisze bezpośrednie, co jak wiadomo jest bardzo szybkie i pewne. Stosowane na zachodzie programy są jednak bardzo drogie i dlatego niewielu uŝytkowników z Polski zdecydowało się na ich zakup. Następnym mankamentem kas tradycyjnych jest stosunkowo sztywny program działania, ubogie moŝliwości współpracy między sobą, a tym bardziej z komputerami, które mogą odbierać i wysyłać dane w określonych sesjach. Komputerowy system obejmujący całą restaurację jest w pełni elastyczny pozwala na tworzenie najwymyślniejszych konfiguracji sprzętowych, a program, który Państwu oferujemy potrafi traktować całą sieć komputerową jak jedną całość, wykonując przy tym funkcje, których nie wykonywały kasy tradycyjne takie jak: wydruk faktur VAT; współpraca z systemami hotelarskimi, moŝliwość realizacji płatności w recepcji; przechowywanie danych archiwalnych; moŝliwość kontynuowania rachunku przez nieograniczony okres np. cały miesiąc mimo zerowania kas; moŝliwość podglądu nie zamkniętych rachunków bez wiedzy obsługi; 3

4 szerokie moŝliwości raportowania bieŝącej zmiany i zmian archiwalnych; moŝliwość natychmiastowej współpracy z programem GASTRO i bieŝącej kontroli stanów magazynowych; moŝliwość obsługi kart magnetycznych słuŝących do rejestracji pracowników; moŝliwość rejestracji czasu pracy; moŝliwość prowadzenie bezgotówkowych rozliczeń z klientami; moŝliwość obsługi rabatowych kart stałego klienta wraz z systemem lojalnościowym; moŝliwość udzielania rabatów z kart klientów z podziałem na kierunki zamówień; moŝliwość wprowadzenia kart płatniczych umoŝliwiających bezgotówkowe operacje w całym lokalu; moŝliwość obsługi automatycznych dystrybutorów do napoi; moŝliwość automatycznego rozliczenia grup zorganizowanych o ustalonym menu; moŝliwość stosowania Happy hours, tzn. godzin automatycznego obniŝenia cen; moŝliwość zmiany stawki VAT lub udzielenia rabatu w zaleŝności od formy płatności, bardzo potrzebne przy obsłudze grup zagranicznych lub rachunku właściciela; wydruk zamówień do kuchni opóźnionych w czasie; moŝliwość podłączenia wagi elektronicznej; moŝliwość dokonywania rezerwacji stolików na kasie; moŝliwość zdalnego raportowania; moŝliwość podłączenia zdalnych bonowników kelnerskich. RównieŜ cena kompletnego stanowiska z ekranem dotykowym niewiele odbiega od kasy gastronomicznej z wyposaŝeniem. Dzieje się tak głównie dzięki obniŝaniu cen komputerów na rynkach światowych. Dlatego wydaje się nam, Ŝe oddajemy do rąk Państwa narzędzie, z którego będziecie Państwo zadowoleni i Ŝe nakłady poniesione na jego zakup zwrócą się Państwu szybko. <<<<<<< U W A G A >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> Wygląd niektórych ekranów w bieŝącej wersji programu moŝe odbiegać od zawartych w instrukcji rysunków. 4

5 2. INFORMACJE NA TEMAT SPRZĘTU 5

6 Kompletne stanowisko kasjerskie naszego programu musi być wyposaŝone w następujący sprzęt: 2.1. POSIFLEX Terminal POSIFLEX JIVA: Bardzo dobrze zaprojektowany, solidny i wydajny terminal przeznaczony dla aplikacji sprzedaŝy POS. Dopracowany design i przyjazna obsługa ułatwiają pracę w trudnych warunkach duŝego ruchu. Zalety tego rozwiązania to: czytelny, wysokiej jakości ekran dotykowy LCD 15 TFT, obudowa zabezpieczona przed wilgocią umoŝliwiająca łatwą konserwację, naprawy, czyszczenie, łatwa regulacja kąta nachylenia ekranu za pomocą jednej dźwigienki moŝliwość montaŝu na ścianie (opcja), zabezpieczenie przed nieautoryzowanym dostępem, łatwa rozbudowa i wymiana podzespołów i dysku twardego, wskaźnik LED zasilania, programowo kontrolowany wyłącznik zasilania pozwalający uniknąć przypadkowych wyłączeń. Do naszych instalacji zalecamy stosowanie tego typu rozwiązania KOMPUTER PC Druga moŝliwość to uŝycie najtańszych obecnie sprzedawanych komputerów. Minimalna konfiguracja sprzętu to: procesor Celeron 600 Mhz, 128 MB RAM, dysk twardy o pojemności, co najmniej 2 GB, napęd CD-ROM (potrzebny tylko do instalacji systemu) system operacyjny Windows 9X, NT, 2000 lub XP. Prosimy jednak zwrócić uwagę by nie był to komputer awaryjny, dlatego radzimy unikać przy zakupie wszelkiego rodzaju podejrzanych składaków robionych przez domorosłych specjalistów. W przypadku łączenia kilku stanowisk ze sobą komputer powinien być wyposaŝony w kartę sieciową. W przypadku dołączania systemu dozowników powinno się go wyposaŝyć w dodatkową kartę Multi I/O. W naszej firmie testowano z powodzeniem kartę Titan Orange, której dostawcą na polski rynek jest firma Scientific S.A., mieszcząca się w Warszawie przy ulicy Komisji Edukacji Narodowej 105. ( 6

7 2.3. MONITOR DOTYKOWY W przypadku zastosowania komputera PC konieczne jest dokupienie właściwego monitora. MoŜliwe są tu następujące rozwiązania: monitor LCD wyposaŝony w tabliczkę dotykową. Malutki, poręczny, zajmuje niewiele więcej miejsca niŝ notes formatu A4. Błąd paralaksy nie występuje w ogóle, precyzja pracy jest bardzo wysoka. Wadą jest jedynie niska odporność na silny nacisk palcem. Cena około PLN. monitor CRT z nakładką dotykową na kineskop rozwiązanie powoli odchodzące do lamusa. Przy koszcie około PLN jest urządzeniem trwałym dającym stuprocentową pewność poprawnego odczytu. ChociaŜ występuje tu błąd paralaksy, to praktycznie nie notuje się błędów wykonania poleceń systemowych. Z naszych doświadczeń wynika, Ŝe coraz liczniejsza grupa klientów decyduje się na zakup monitorów LCD. Tym, którzy zdecydują się na zakup monitorów tradycyjnych doradzamy by nie stawiać ich na blatach stolika lub biurka, lecz wykonać odpowiedni otwór w blacie i monitor wpuścić w blat w taki sposób by ekran kineskopu znalazł się pod kątem około dwudziestu stopni w stosunku do blatu. Takie rozwiązanie wydatnie poprawia jakość pracy, a takŝe estetykę całego urządzenia DRUKARKA FISKALNA MoŜliwe są tu następujące rozwiązania: a) drukarki nowej homologacji: Posnet Thermal produkcji Posnet, Emar Duo Pro, Torell Duo Pro firmy Emar, Wiking, Vento i Vivo produkcji Optimus S.A., Omega produkcji Elzab SA, FPT2001FV, b) drukarki starej homologacji: FP600A oraz Omega produkcji Elzab SA, DF301 produkcji Posnet, Innova prod. Innova SA, FP950, FP300 prod. UPOS, Emar Dup Plus firmy Emar. Na rynku polskim znajduje się kilka drukarek fiskalnych, które są kompatybilne z wyŝej wymienionymi, moŝna je zastosować z powodzeniem. 7

8 2.5. DRUKARKA NIEFISKALNA - RACHUNKÓW OZDOBNYCH I EW. FAKTUR Proponujemy zastosowanie tanich drukarek atramentowych lub laserowych, takich jak Canon (i250, i350) czy Epson. Zalecamy drukarki ze złączem LPT, w przypadku drukarek ze złączem USB często zachodzi konieczność upgrade sterowników płyty głównej (np. HP 3745). Jedynym wymogiem jest to by drukarka posiadała sterowniki dla systemu Windows oraz, by z racji częstego stosowania rachunków ozdobnych drukowanych na papierze o duŝej gramaturze, podajnik papieru nie przewijał kartek (jak to ma miejsce w drukarkach HP) DRUKARKA RAPORTÓW MoŜe to być ta sama drukarka, co dla punktu 4. Proponujemy zastosowanie tanich drukarek atramentowych lub laserowych takich jak Canon, Epson, HP ewentualnie zbliŝonych typów. Jedynym wymogiem jest to, by drukarka była kompatybilna z systemem Windows. <<<<<<< U W A G A >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> Dla poprawnej pracy systemu konieczne jest by istniała przynajmniej jedna drukarka niefiskalna. UmoŜliwia ona wydruk faktur i wydruk raportów z kasy DRUKARKI BONOWE (KUCHENNE) Są to drukarki umieszczane w kuchni, których zadaniem jest drukowanie bonów kuchennych i przekazywanie informacji bezpośrednio kucharzowi. Takie rozwiązanie bardzo oszczędza czas kelnerów i ogranicza moŝliwość powstania rozbieŝności pomiędzy tym, co zostało zabonowane na kasie i tym, co wydano z kuchni. Proponujemy uŝycie drukarek firmy Posilflex Aura 7000I (termiczna) lub 5600 (igłowa). Ponadto stosowane mogą być urządzenia EPSON rodziny TM300 lub TMT80 (TM-6000) lub drukarek STAR rodziny SP300 wyposaŝonych w złącze Centronics. UŜycie drukarek z portem RS232 prowadzi do szeregu komplikacji. Koszt drukarki wynosi około PLN. 8

9 2.8. UPS 350 VA Urządzenie pozwalające pracować w sytuacji nagłego zaniku zasilania. Często niedoceniane, jest bezwzględnie niezbędnym elementem systemu. Firma Microsoft, producent oprogramowania Windows nie gwarantuje poprawnego działania swoich systemów w przypadku nagłego braku zasilania. Dotyczy to niemal wszystkich aplikacji pracujących we współpracy z systemami Microsoftu. Koszt odzysku danych z uszkodzonych baz często wielokrotnie przewyŝsza cenę urządzeń zabezpieczających. Przykładowo: Ever Eco 350 pro 200 PLN Ever Eco 500 pro PLN APC CS 350 VA PLN 2.9. CZYTNIK KART MAGNETYCZNYCH LUB ZBLIśENIOWYCH MoŜliwe do zastosowania są czytniki podłączane przez złącze klawiatury oraz wybrane modele czytników RS. Cena czytnika to ok. 240 złotych (magnetyczny - MSR 710) lub 400 PLN (zbliŝeniowy - Bibi R32 Micro Made), cena jednej karty magnetycznej od 2,5 PLN, karty zbliŝeniowej około 7 PLN. Przy zamawianiu kart magnetycznych trzeba zaŝądać, by na drugą ścieŝkę karty magnetycznej został naniesiony kod składający się z kombinacji od 9 do 15 znaków alfanumerycznych. Inne karty mogą nie być czytane. W ofercie naszej firmy znajdują się czytniki kart magnetycznych oraz karty magnetyczne. Dostawcą czytników zbliŝeniowych jest firma MICRO MADE w Pile (tel ). Zastosowanie innych kart naleŝy konsultować z producentem programu. 9

10 2.10. PROGRAM POS W tym miejscu tylko o cenie zaleŝnie od ilości stanowisk od 1500 PLN (jedno stanowisko) do 1200 PLN (przy zakupie, co najmniej czterech stanowisk) Tak więc koszt kompletnego stanowiska wynosi od 3900 PLN do 7000 PLN w zaleŝności od tego czy zdecydujemy się na zakup drukarki kuchennej, czy nie oraz jaki wybierzemy monitor. Chcielibyśmy Państwu zwrócić uwagę na fakt, Ŝe w przypadku stosowania kilku stanowisk kasjerskich sprzęt moŝe być wykorzystany wielokrotnie np. drukarki mogą pracować sieciowo, a takŝe moŝna skonfigurować niektóre stanowiska jako takie, na których nie moŝna kończyć rachunków i nie kupować do nich drukarek fiskalnych. 10

11 3. INSTALACJA PROGRAMU 11

12 Program jest dostarczany na dysku CD-ROM. Dysk instalacyjny naleŝy przechowywać w bezpiecznym miejscu. Aby zainstalować system Gastro naleŝy umieścić płytę z programem w napędzie CD lub DVD, program instalacyjny uruchomi się automatycznie. Jeśli tak się nie stanie, naleŝy przejść do okna Eksploratora Windows, wybrać napęd, do którego włoŝona jest płyta z oprogramowaniem, przejść do katalogu install i uruchomić program setup.exe. Pierwszym etapem instalacji jest środowisko.net Framework ver. 1.1 (jeśli nie zostało zainstalowane wcześniej). Po zatwierdzeniu warunków licencyjnych i wciśnięciu Install rozpoczyna się jego instalowanie oraz automatyczna konfiguracja. Na zakończenie tego procesu wyświetlony zostanie stosowny komunikat. Okno komunikatu zakończenia instalacji MS.NET Framework. Po wybraniu OK instalator przechodzi do kolejnych etapów instalacji. 12

13 W oknie umowy licencyjnej naleŝy przeczytać i zaakceptować warunki licencji programu, w kolejnym podać dane uŝytkownika programu (inaczej zostaną przyjęte informacje podane podczas instalacji systemu operacyjnego) oraz zdefiniować profil instalacji dla wszystkich uŝytkowników komputera, czy tylko dla aktualnie zalogowanego. W oknie wyboru składników do zainstalowania naleŝy wybrać Gastro POS. MoŜna równieŝ zmienić domyślny katalog, do którego ma być instalowana aplikacja poprzez wciśnięcie guzika Zmień i podanie odpowiedniej ścieŝki. 13

14 Po skompletowaniu wymaganych informacji, a następnie wciśnięciu guzika Install instalator rozpoczyna kopiowanie plików. Instalator kopiuje pliki aplikacji oraz wymagane biblioteki, po czym system informuje o zakończeniu instalacji. 14

15 Po wybraniu Zakończ instalator proponuje ponowny restart systemu operacyjnego. System jest gotowy do uruchomienia. Następną czynnością będzie jego konfiguracja. 15

16 3.1 WSTĘPNA KONFIGURACJA PROGRAMU Uruchamiając zaraz po instalacji program, zostaniemy automatycznie przeniesieni do konfiguracji programu, gdzie naleŝy przeprowadzić wstępną konfigurację. Do pierwszego uruchomienia programu i poprawnej pracy niezbędne jest ustawienie następujących opcji: zakładka Ustawienia ogólne: W zakładce tej naleŝy zdefiniować numer kasy, z jakim będzie ona pracować. Numer moŝe być dowolny, naleŝy jednak zwrócić uwagę, Ŝeby inna kasa nie została oznaczona takim samym numerem. Będzie to skutkować pojawieniem się komunikatu o błędzie w konfiguracji i moŝe powodować błędne odczyty z kas. 16

17 zakładka Drukarki W przypadku drukarek naleŝy najpierw zdefiniować, chociaŝ jedną drukarkę w systemie. JeŜeli Ŝadna drukarka nie jest podłączona do komputera, trzeba dodać drukarkę działającą na porcie wirtualnym. Szczegółowa konfiguracja tej zakładki jest opisana w rozdziale poświęconym konfiguracji, w tym miejscu istotne jest, Ŝeby w opcji Drukarka zwykła wybrać z rozwijanej listy którąś z drukarek zainstalowanych uprzednio w systemie. 17

18 zakładka Firma Na tej zakładce naleŝy wpisać dane firmy ze szczególnym zwróceniem uwagi na poprawność pola NIP, gdyŝ po wgraniu licencji, program na tej podstawie sprawdza przynaleŝność danej licencji do konkretnego stanowiska sprzedaŝy. 18

19 Dwie kolejne zakładki są ze sobą powiązane i definiują sposób połączenia programu POS z programem GASTRO SZEF. JeŜeli program SZEF nie jest uŝywany moŝna na wstępie pominąć ten akapit. zakładka Magazyn W przypadku połączenia z GASTRO SZEF-em naleŝy zdefiniować rodzaj interfejsu wymiany danych pomiędzy SZEF-em a POS-em. Do wyboru jest interfejs DBF oraz SQL. Zalecanym przez nas sposobem wymiany danych jest interfejs SQL, zakładając, Ŝe zainstalowana wersja SZEF-a równieŝ jest oparta o bazy SQL. Ustawiając połączenie za pośrednictwem SQL naleŝy wybrać: - Typ interfejsu - SQL - Czy bezpośrednie połączenie SQL - T - oraz zaznaczyć opcje Czy automatycznie programować kasy. Wybranie interfejsu DBF wymaga następującego ustawienia powyŝszych opcji: - Typ interfejsu - DBF - Czy bezpośrednie połączenie SQL - N - oraz odznaczenie opcji Czy automatycznie programować kasy. 19

20 Szczegółowy opis tych funkcji opisany jest w rozdziale dotyczącym konfiguracji programu. zakładka Katalogi Zakładka ta jest powiązana z zakładką Magazyn. Ustawiając interfejs wymiany na SQL, naleŝy ustawić następujące opcje: - Typ interfejs - SQL - ODBC Nazwa SQL - sqllocal (domyślne ustawienie) - ODBC SQL User & Password - gastro, 123 (domyślne ustawienie) śeby połączenie SQL zadziałało w systemie musi być zdefiniowane połączenie ODBC, które definiuje się w: Panel sterowania/narzędzia administracyjne/ Źródła danych (ODBC) 20

21 Na zakładce Systemowe DNS powinno być widoczne połączenie o nazwie SQLLocal, które naleŝy wybrać klikając dwa razy lewym klawiszem myszki. Jeśli go nie ma, naleŝy kliknąć przycisk Dodaj i z listy wybrać nazwę SQLSerwer (na dole listy). W okno, które się pojawi trzeba wprowadzić następujące ustawienia: 21

22 NaleŜy się równieŝ upewnić, Ŝe pole Serwer odnosi się do właściwego serwera SQL. W kolejnym oknie naleŝy zaznaczyć typ uwierzytelniania jako: Uwierzytelnianie serwera SQL, oraz wpisać identyfikator (domyślnie: gastro) i hasło logowania (domyślnie: 123). Po wciśnięciu Dalej wybieramy bazę do jakiej chcemy się podłączyć, standardowo powinna być moŝliwość wyboru bazy: delivery. 22

23 W oknie wyboru języka komunikatów naleŝy zaznaczyć język komunikatów: ENGLISH. Wybór w tym miejscu jako języka komunikatów języka polskiego jest częstym błędem, który powoduje późniejsze, niepoprawne działanie systemu. Po zakończeniu konfiguracji naleŝy wcisnąć guzik: Test połączenia, który spowoduje wyświetlenie informacji o poprawności konfiguracji 23

24 W przypadku interfejsu DBF naleŝy wprowadzić ścieŝkę do magazynu, która będzie wskazywać na katalog wymiany danych pomiędzy SZEF-em a POS-em, natomiast opcje ODBC Nazwa SQL, ODBC SQL User & Password naleŝy pozostawić puste. Szczegółowy opis dotyczący połączenia POS-a z SZEF-em opisany jest w rozdziale dotyczącym konfiguracji programu. 24

25 3.2 PIERWSZE URUCHOMIENIE PROGRAMU Po zakończonej instalacji program zgłasza się ekranem powitalnym. W przypadku współpracy z Gastro Szefem na dole ekranu powyŝej nazwy producenta wyświetlona jest informacja, z jaką wersją programu Gastro Szef program współpracuje. PoniŜej pojawia się informacja na temat firmy instalującej, a pod nią informacja na temat producenta. U dołu ekranu numer wersji, oraz data uprawniająca do wykonywania bezpłatnego upgrade'u. Hasło wybieramy posługując się ekranem dotykowym lub kartą magnetyczną. HASŁO PIERWSZEGO URUCHOMIENIA: 9999 Po wpisaniu hasła pierwszego uruchomienia pokazuje się katalog operatorów wyglądający jak na rysunku poniŝej: 25

26 Dostępne funkcje: Nowy - dodanie nowego operatora; Poprzedni - wyświetlenie poprzedniego; Następny - wyświetlenie następnego operatora; Szukaj - pozwala wyszukiwać operatorów w spisie; Wydruk - wydruk spisu; Zmień - zmiana danych; Usuń - usuwanie operatora ze spisu; Koniec - koniec obsługi spisu operatorów. Znaczenie pól: Numer - kolejny numer. Wpisanie liczby -1 (minus jeden) oznacza nowego operatora. JeŜeli pole zostawimy puste lub wypełnimy błędnie wyświetli się lista obecnie zdefiniowanych operatorów systemu. Nazwisko - nazwisko operatora. Imię - imię operatora. Karta - pole do wczytania numeru karty magnetycznej. Niewidoczne przy wypełnianiu, zamiast cyfr wpisywanych pojawiają się znaki *. Hasło - pole do wpisania hasła. Niewidoczne przy wypełnianiu, zamiast 26

27 liter wpisywanych pojawiają się znaki *. Hasło powinno się składać tylko z cyfr. Długość od 1 do 10 znaków. Hasła puste i znak 0 (zero) są niedopuszczalne. Drugi raz - pole do wpisania hasła po raz drugi. Niewidoczne przy wypełnianiu, zamiast liter wpisywanych pojawiają się znaki *. Komputer porównuje, czy oba hasła są identyczne. JeŜeli nie są hasło nie zostaje przyjęte. <<<<<<< U W A G A >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> KaŜda zmiana w katalogu operatorów pociąga za sobą zmianę haseł. Uprawnienia: Szef - prawo do wykonywania wszelkich operacji i zmian w systemie; <<<<<<< U W A G A >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 1.Nadanie pracownikowi praw szefa powoduje automatyczne nadanie mu wszystkich innych uprawnień, poza uprawnieniem - uczeń. 2.Tylko pracownik posiadający prawa szefa moŝe wykonywać zmiany w katalogu operatorów systemu w pełnym zakresie. Przy uprawnieniach kierownika moŝliwe jest tylko modyfikowanie uprawnień osób o niŝszych uprawnieniach. Hasło wejściowe 9999 przestanie działać dopiero po wpisaniu jakiegokolwiek pracownika z uprawnieniami szefa. Raporty - prawo do wykonywania raportów; Spisy - prawo do zmian w spisach z wyjątkiem spisu pracowników; Sprzed. - prawo do prowadzenia sprzedaŝy; Storno - prawo do storna natychmiastowego tzn. storna wykonanego przed wysłaniem zamówień do kuchni; Przejmowanie - prawo do przejęcia rachunków innych pracowników, w ekranie sprzedaŝy kelner z tym uprawnieniem widzi rachunki innych kelnerów; Kasa - prawo do wykonywania operacji kasowych tzn. wpłat i wypłat; Rabaty - prawo do udzielenia rabatów lub narzutów do rachunków; Kierownik - prawo do wykonania storna po wysłaniu zamówień do kuchni, do sprzedaŝy ilości ujemnych tzn. zwrotów po zakończeniu rachunku oraz do zamknięcia zmiany; Koniec programu - prawo do zamknięcia programu; Otwarcie zmiany - prawo do otwarcia zmiany; Zamknięcie zmiany - prawo do zamknięcia zmiany; Otwarcie rachunku - prawo do otwarcia nowego rachunku; Zamknięcie rachunku - prawo do zamknięcia rachunku (TOTAL); 27

28 Dzielenie - prawo do dzielenia rachunków; Łączenie - prawo do łączenia rachunków; Druga cena - prawo do uŝywania drugiego poziomu cen, wybranie sprzedaŝy w drugiej cenie; Dowolna cena - prawo do sprzedaŝy w dowolnej cenie (cena ustalona); Karty klienckie - prawo do zmian w kartach klientów, Otwarcie szuflady - prawo do otwarcia szuflady; Konfiguracja programu - prawo do wejścia w opcję Serwis; Zmiana płatności po zamknięciu - prawo do zmiany formy płatności po zamknięciu rachunku. Ilość widocznych rachunków ustalana jest w konfiguracji programu. Uczeń - nadanie tego uprawnienia powoduje, Ŝe kelner pracuje na odrębnych transakcyjnych bazach danych. Nie ma prawa fiskalizacji rachunków, natomiast pozostałe uprawnienia pozostają do ustalenia. Dzięki opcji uczeń nowo przyjęty pracownik moŝe ćwiczyć na autentycznych danych firmy bez ryzyka dokonania niepoŝądanych transakcji. Faktury VAT - prawo do wystawiania faktur VAT; Faktury VAT korygujące - prawo do wystawiania faktur korygujących; Archiwum faktur VAT - prawo do wejścia do archiwum faktur; Rezerwacja stolików - prawo do wglądu i rezerwacji stolików; Rachunek wstępny - prawo do wystawienia rachunku wstępnego; Rachunek niefiskalny - prawo do wystawiania rachunków niefiskalnych; Wpłaty i zaliczki - prawo do dokonywania wpłat i zaliczek na rachunki; ZastrzeŜone formy płatności - prawo do wystawiania dokumentów na zastrzeŝone formy płatności; Rozliczenie kelnerów - prawo do dokonywania rozliczenia kelnerów z pieniędzy pobranych od klientów; Podgląd raportów - prawo do podglądania raportów na ekranie przed wydrukiem; Napiwki - prawo do dobonowywania napiwków; Zmiana ilości na wadze - prawo do dokonywania zmiany ilości towaru na wadze Rachunki na grupę - prawo do otwierania rachunków na grupę bądź na konferencję; Katalog operatorów - prawo dostępu do katalogu operatorów; Kredytowe formy płatności - prawo do zakańczania rachunków kredytowymi formami płatności; Rozliczenie gotówki na koniec zmiany - konieczność dokonania rozliczenia się z posiadanych środków we wszystkich formach płatności 28

29 na koniec zmiany; Zmiana nazwy rachunku - prawo do zmiany nazwy rachunku; Storno po zamówieniu - prawo do wykonania storna po wydruku zamówienia; Raport finansowy bieŝący - prawo do wykonania raportu finansowego bieŝącego (nawet, gdy kelner nie ma prawa do wejścia w inne raporty); Otwarte danie - prawo do sprzedaŝy dania tzw. otwartego. Raport fiskalny - prawo do raportu fiskalnego. Ponowny wydruk rachunku wstępnego - moŝliwość wydruku kolejnego rachunku wstępnego. Funkcja Kasjer dotyczy tylko restauracji pracujących w systemie kasjersko - kelnerskim, tzn. takim, gdzie klienci płacą u kasjera lub kelnerzy oddają pieniądze kasjerowi. W przypadku zakładów samoobsługowych obsługujący powinni mieć uprawnienia kelnerów. <<<<<<< U W A G A >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> W rozwiązaniu sieciowym naleŝy pamiętać o wpisaniu danych do wszystkich kas. Katalog operatorów jest katalogiem lokalnym dla danej kasy i nie przenosi się przez sieć. W przypadku współpracy z programem GASTRO SZEF nazwiska kelnerów, uprawnienia i hasła są przenoszone automatyczne do wszystkich kas. Naciśnięcie klawisza ESC powoduje opuszczenie spisu operatorów i powrót do systemu Windows w przypadku pierwszego uruchomienia, zaś okna opisów w przeciwnym przypadku. Po ponownym uruchomieniu i wpisaniu właściwego hasła administratora pojawi nam się ekran umoŝliwiający wybór opcji programu. Na ekranie pojawia się dziewięć lub dziesięć przycisków (zaleŝnie od konfiguracji). Przyciski te powiązane są bezpośrednio do odpowiednich uprawnień, opisanych powyŝej takŝe zaleŝnie od uprawnień operatora będzie ich mniej lub więcej. Przy pełnych uprawnieniach szefa i odpowiedniej konfiguracji (przycisk obecności i operatorzy zaleŝą od konfiguracji systemu) pojawiają się następujące funkcje: 29

30 3.3 NAWIGACJA W PROGRAMIE Poruszanie się po poszczególnych zakładkach programu odbywa się poprzez dotykanie wyświetlanych na ekranie przycisków. Funkcje przycisków są opisane na kaŝdym z guzików. W przypadku ekranu, w którym istnieje moŝliwość dodawania lub edycji danych, pojawiają się na dole ekranu następujące funkcje: Ich funkcje w zaleŝności od konkretnego okna mogą się nieznacznie róŝnić, ale ogólne działanie jest następujące: Nowy - dodanie nowego rekordu do bazy; Poprzedni - wyświetlenie poprzedniego rekordu z danej formatce, Następny - wyświetlenie następnego rekordu w danej formatce, Szukaj - pozwala wyszukiwać dane w wybranej formatce, Wydruk - wydruk spisu, Zmień - umoŝliwia edycję wyświetlanych danych, Usuń - usuwanie wyświetlanego rekordu z bazy, 30

31 Koniec - wyjście z danej zakładki i przejście do wcześniejszego ekranu. W przypadku, kiedy zaistnieje potrzeba wpisania danych, na przykład w trakcie wystawiania faktury VAT, na ekranie zostanie wyświetlona klawiatura ekranowa: Wpisywanie odbywa się poprzez wybór liter i cyfr wyświetlanych na ekranie. 31

32 4. KONFIGURACJA SPRZEDAśY 32

33 4.1 SŁOWNIKI Po wejściu w opcje słowników pojawia się ekran z dziewięcioma podopcjami w formie przycisków. <<<<<<< U W A G A >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> W przypadku połączenia POSa z Gastro SZEFem definicje słowników naleŝy przeprowadzić w SZEFie, a następnie przesłać je do POSa. Czynności te są opisane w instrukcji do Gastro SZEFa JeŜeli POS nie współpracuje z Gastro SZEFem informacje do słowników naleŝy wprowadzić korzystając z opisanych poniŝej opcji. SŁOWNIK TOWARÓW SŁOWNIK OPERATORÓW SŁOWNIK KLIENTÓW NADGRUPY SŁOWNIK GRUP SŁOWNIK FORM PŁATNOŚCI SŁOWNIK RABATÓW, NARZUTÓW TABELE KURSOWE Lista szybkobonowanych Słowniki są zbiorami lokalnymi dla POSa, aby więc dany słownik był jednakowy na wszystkich stanowiskach naleŝy go przekopiować, nie naleŝy uwspólniać katalogu danych SŁOWNIK OPERATORÓW Słownik operatorów został opisany na początku rozdziału Konfiguracja SprzedaŜy SŁOWNIK NADGRUP Podmenu nadgrupy konfiguruje nadgrupy towarowe, do których następnie przyporządkowuje się grupy i dalej kaŝdej grupie przyporządkowuje się towary. W przypadku współpracy z programem Gastro Szef nazwy i numery nadgrup przechodzą automatycznie. Do zdefiniowania są tylko dwa parametry Numer nadgrupy i jej Nazwa. 33

34 Definiowanie nadgrup ma sens tylko w przypadku, gdy chcemy wykonywać raporty oparte o te nadgrupy. Nigdzie indziej nie są one wykorzystywane nie mają Ŝadnego wpływu na wygląd ekranu sprzedaŝy SŁOWNIK GRUP Podmenu grupy konfiguruje grupy towarowe na kasie. W przypadku współpracy z programem Gastro Szef nazwy i numery grup przechodzą automatycznie. Katalog grup, podobnie jak katalog operatorów jest katalogiem lokalnym. Ekran konfiguracji grup zawiera dwa funkcyjne klawisze, słuŝące do usuwania i dodawania grup, ponadto zawiera on tabelę zdefiniowanych grup. Poszczególne kolumny tej tabeli oznaczają: Numer - numer porządkowy grupy. Nazwa - nazwa grupy towarowej. Od PLU, Do PLU - przedział numerów PLU zajętych przez tę grupę. Skąd - przy sprzedaŝy prowadzonej z dwóch magazynów wpisanie litery N oznacza, Ŝe towar normalnie pobierany jest z magazynu podstawowego, wpisanie litery D oznacza, Ŝe towar pobierany jest z magazynu dodatkowego (patrz Konfiguracja opcja Numer kasy drugiego magazynu). Oczywiście podczas bonowania moŝliwa jest zmiana magazynu przez dotknięcie klawisza magazyn. Wynos - pozwala wpisać numer PLU towaru, który jest automatycznie dobonowywany podczas sprzedaŝy na wynos. Np. pudełko do pizzy, które jest dobonowywane do kaŝdego artykułu w grupie pizze. Za - pozwala zastrzec daną grupę towarową tylko dla osób z uprawnieniami kierownika lub wyŝszymi przez wpisanie litery T. Dodatek - to pole umoŝliwiające wpisanie numeru PLU towaru, który ma być dobonowany podczas sprzedaŝy na wynos. Np. usługa serwisowa dla artykułów sprzedawanych na hotel, czy pudełko zapałek, które ma być dobonowywane do kaŝdej paczki papierosów. Nadgrupa - numer nadgrupy, do której przypisana jest dana grupa. Blokada - zaznaczenie opcji umoŝliwia zablokowanie danej grupy towarowej, czyli grupa nie będzie widoczna na ekranie sprzedaŝy, ale wciąŝ istnieje moŝliwość sprzedaŝy towarów z tej grupy np. poprzez zestawy. Informacja Od PLU, Do PLU jest dość waŝna przy wpisywaniu nowych towarów, dlatego istotne jest wcześniejsze zastanowienie się nad kształtem menu i przyjęcie zakresów gwarantujących zapas numerów. W przypadku współpracy z 34

35 programem Gastro Szef informacje Od PLU Do PLU są ignorowane. Wszelka numeracja jest zgodna z narzuconą przez program Gastro Szef. Naciśnięcie klawisza ESC powoduje opuszczenie spisu grup i powrót do ekranu Spisy SŁOWNIK RABATÓW, NARZUTÓW Następnym katalogiem, który wymaga ustawienia jest katalog rabatów i narzutów. Zakładamy, Ŝe taki katalog musi wyczerpywać wszelkie formy rabatowania lub narzutów w Państwa zakładzie. Podczas prowadzenia sprzedaŝy i zamykania rachunku, obsługa ma tylko moŝliwość wyboru rabatu nie moŝe natomiast wpisać zasady rabatowania np. 15 % rabatu lub narzutu. Numer - oznacza kolejny numer pozycji rabatowej. Wpisanie wartości -1 (minus jeden) oznacza nową pozycję. Nazwa - nazwa pozycji, jaka będzie wyświetlana podczas sprzedaŝy. Kierunek - sześć pól do wpisania kierunku drukowania zamówień (numeru drukarki zamówień), których dotyczy dany rodzaj rabatu. Wpisanie we wszystkie sześć pól 0 oznacza, Ŝe rabat dotyczy wszystkich pozycji na rachunku. Kwota min. - kwota minimalna rachunku, od jakiej rabat zostanie udzielony, tzn. jeśli rachunek jest większy niŝ kwota min. to rabat/narzut zostanie udzielony. Kwota - kwota rabatu/narzutu. Aby uzyskać rabat kwotowy naleŝy wpisać kwotę ze znakiem +, a w polu procent minus 100 (-100). Procent - procent rabatu/narzutu. W przypadku rabatu ze znakiem minus. Wypełnienie dwóch pól jednocześnie w przypadku narzutu traktowane jest jako informacja procent, ale nie mniej niŝ kwota. Dla przykładu wypełnienie pól kwota = 10zł i rabat = 20% dla serwisu hotelowego spowodują, Ŝe narzut serwisu pokojowego będzie stanowił 20% wartości potraw, ale nie mniej niŝ 10 złotych. W przypadku rabatu sytuacja jest odwrotna procent, ale nie więcej niŝ kwota. Nie wypełnienie pola kwota spowoduje, Ŝe rabat będzie czysto procentowy. Wypełnienie tylko pola kwota spowoduje udzielanie procentowego rabatu w takiej wysokości by kwota rabatu była zgodna z kwotą w katalogu. Takie rozwiązanie gwarantuje Państwu uniknięcie strat z tytułu podatku VAT w przypadku narzutów kwotowych. Serwis hotelowy dopisany do rachunku jako odrębna pozycja kwotowa jest opodatkowany stawką 22%. Zapis następuje automatycznie po wypełnieniu wszystkich pól i naciśnięciu klawisza ENTER. Klawisz ESC lub przycisk Koniec kończy wprowadzanie rabatów. 35

36 4.1.5 SŁOWNIK TOWARÓW Następnym katalogiem jest katalog towarów. Katalog towarów podobnie jak wszystkie katalogi jest katalogiem lokalnym nie przenoszącym się w sieci kas. Wygląd ekranu podczas wprowadzania nowego towaru pokazano na rysunku poniŝej. Opis pól: Grupa - słuŝy do wpisania numeru grupy towarowej, w której artykuł będzie ulokowany. Pozostawienie pola pustego spowoduje wyświetlenie listy grup towarowych zarejestrowanych w systemie. Grupa 2 - dodatkowa grupa dla POS, pozwalająca grupować wybrane artykuły niezaleŝnie od ich przynaleŝności do podstawowej grupy towarowej. Kod - kod towaru wpisanie wartości -1 (minus jeden) oznacza nowy towar, wpisanie numeru towaru powoduje przywołanie go do edycji, 36

37 pozostawienie pola pustego powoduje wyświetlenie listy towarów z wpisanej wcześniej grupy towarowej. Po liście tej moŝemy poruszać się korzystając z klawiszy strzałek lub wpisując pierwszą literę nazwy. Nazwa - nazwa towaru będzie ona wyświetlana na klawiszu bonowania Nazwa na fakturze VAT - pole przewidziane do wpisania nazwy towaru, jaka ma się pojawiać na fakturach VAT. Pozostawienie tego pola bez wpisanej wartości spowoduje, Ŝe na fakturach będzie drukowana nazwa Usługa Gastronomiczna, co często jest poŝądane przez Państwa klientów. Nazwa na zamówieniu - nazwa, jaka ma się pojawić na zamówieniu Skrót - skrót dla kas rejestrujących. Wygląd klawisza - pozwala na podejrzenie wyglądu klawisza odpowiadającego danemu artykułowi tak, aby umoŝliwić nadanie przejrzystej nazwy. Kliknięcie tego pola pozwala wybrać kolor klawisza. Jm. - jednostka miary. Pozostawienie tego pola pustego spowoduje automatyczne wpisanie tekstu "POR.". Drukarka zamówień - numer drukarki zamówień od 1 do 6 (8 jeśli chcemy, aby drukował się bilet). Wpisanie 0 oznacza, Ŝe nie chcemy drukować zamówienia dla tego towaru. Numery drukarek zamówień powinny odpowiadać drukarkom wpisanym w konfiguracji, w zakładce Drukarki zam.. Stawka VAT - wpisujemy kod stawki VAT, zgodnie z wypełnioną tabelą VAT. Typowo 0-22%, 1-7%, 2 3%, 3 0%, 4 - zw. Pozostawienie pola niewypełnionego spowoduje wyświetlenie podpowiedzi z tabelą VAT. Opak. zwrotne - określa, Ŝe dany artykuł jest opakowaniem zwrotnym, kaucją, materiałem pomocniczym. Opakowanie zwrotne podczas sprzedaŝy nie jest fiskalizowane. Szybko bon. - wpisanie T oznacza Ŝe towar będzie dostępny z pierwszego poziomu bonowania pojawi się obok nazw grup towarowych Dzielnik - wartość mówiąca na ile jednostek dzieli się dany towar. Typowo wartość 100. Oznacza to, Ŝe wpisanie ilości 1.25 oznacza 1 i 25/100 towaru. Jednak ze względu na moŝliwość sprzedawania artykułów w jednostce czasu (np. parking strzeŝony lub sauna), moŝna wpisać w pole dzielnik liczbę 60 i wówczas 1.25 oznacza godzinę i 25 minut. JeŜeli zostawimy pole niewypełnione wpisana zostanie automatycznie wartość 100. PKWiU - symbol PKWiU potrzebny tylko do faktur VAT jeśli nie wypełnimy tego pola system automatycznie nada numer z konfiguracji dla stawki VAT innej niŝ 22%. Kod paskowy - pole do wpisania kodu paskowego towaru. Praktycznie nie wykorzystywane w gastronomii, umoŝliwia jednak sprzedaŝ artykułów bezpośrednio z czytnika kodów kreskowych. 37

38 Punkty - ilość punktów w systemie lojalnościowym, jaka ma być przyznawana w przypadku zakupu danego towaru. W programie istnieje raport, wyliczający ilość punktów zebranych przez klienta, na podstawie sprzedaŝy i wartości wpisanych w słowniku. Informacje dod. - pole mówiące o moŝliwości modyfikacji receptury towaru podczas sprzedaŝy. MoŜliwe są następujące wartości: o o N niemodyfikowalny / normalny (Pepsi Cola, alkohol) Z - zestaw tzn. kilka składników sprzedawanych w łącznej cenie, które po zabonowaniu będą się pojawiać na drukarce zamówień, zaś, w zaleŝności od opcji konfiguracji (Dokumenty / Czy łączyć zestawy na paragonie), na drukarce fiskalnej będą połączone pod nazwą zestawu lub rozdzielone z odpowiednio dobranymi cenami. Po zakończeniu wprowadzania i przy ponownej modyfikacji artykułu, podczas ponownej edycji pola Informacja dod., pojawi się specjalna tabelka umoŝliwiająca wprowadzenie składników zestawu. Pola tej tabelki oznaczają: Towar - numer PLU składnika zestawu; Ilość - ilość towarów jednorazowo bonowanych; Modyf. - czy podany towar jest modyfikatorem ( T ), dla któregoś z wcześniej wprowadzonych artykułów; Za co - jeŝeli w polu modyfikator wstawiliśmy literę T, to w tym polu musimy zdefiniować numer artykułu, dla którego obecnie wpisywany będzie modyfikatorem. JeŜeli zestawowi wpiszemy cenę zero, to cenę zestawu stanowić będzie suma cen jego składników. Dla przykładu rozpatrzmy zestaw hamburger z frytkami i napój. Niech hamburger ma PLU 1000, frytki PLU 2200, Cola PLU 3101, Fanta PLU 3102, Sprite Aby zdefiniować zestaw tak, by do hamburgera i frytek moŝna było wybrać napój, naleŝy w tabeli wpisać odpowiednio: Towar Ilość Modyf. Za co N N N T T 3101 o D - artykuł posiadający dodatki, które są sprzedawane osobno 38

39 o o o o o (np. pizza z grzybami, szynką itp.), czyli dodatki figurują w karcie dań jako odrębne pozycje. Wymaga to załoŝenia osobnej grupy towarowej Dodatki i wpisania do tej grupy wszelkich dodatków. Potem przy definicji towaru pojawi się pole grupa dod., gdzie wpiszemy numer grupy, z której brane są dodatki do dania. Komputer po zabonowaniu dania głównego automatycznie zmieni grupę na tą, którą wskazaliśmy jako zawierającą dodatki. W - sprzedawany na wagę, wymagający korekty ilości po zwaŝeniu porcji lub odczytu ilości z wagi elektronicznej podłączonej do systemu. H - hotelowy związany z rezerwacją pokoi w hotelu. Y - typ artykułu pizza, K - typ artykułu pizza/zestaw, (róŝnice pomiędzy tymi typami są opisane w dodatku dotyczącym sprzedaŝy pizzy) T - towar modyfikowalny w pełni, czyli towar, który po zabonowaniu zapyta o sposób modyfikacji poszczególnych fragmentów receptury, np. ziemniaki zamiast frytek. Po wprowadzeniu towaru, wymagana jest powtórna jego edycja, wskutek której moŝliwe będzie wprowadzenie jej tablicy modyfikatorów. W tablicę tę moŝna wprowadzić co najwyŝej sześć grup modyfikowalnych po 7 pozycji w kaŝdej. Podczas bonowania moŝna wybrać, co najwyŝej jedną pozycję z kaŝdej z grup. Opis pól tabeli: o Grupa - grupa porządkowa modyfikatorów; o o Co co modyfikujemy (co zostaje wyłączone z receptury); Czym - czym modyfikujemy (co zostaje dołączone do receptury w zamian tego co zostało wyłączone); Wypełnienie pola Co lub Czym wartością 0 powoduje, Ŝe nic nie będzie dodane lub nic nie będzie odjęte od receptury standardowej, słuŝy to do informowania kucharza o cechach potrawy (np. wysmaŝony, krwisty). o o Nazwa - nazwa informacyjna jaka pokaŝe się na ekranie i na bonie; Ilość - ilość artykułu, która modyfikuje artykuł podstawowy (moŝe się na przykład zdarzyć, Ŝe 100 gram ryŝu będzie modyfikowane 150 gramami ziemniaków). Czynny - słuŝy do blokowania sprzedaŝy artykułu, jeśli jest ustawiony na N. Prowizja - procentowa prowizja dla obsługi, moŝliwa do odczytania z raportu prowizji. 39

40 Akwizytor - wpisanie litery T oznacza, Ŝe sprzedaŝ jest powiązana z prowizją dla akwizytorów. Numer d.f. - domyślnie wartość 1; jeśli do systemu podłączone są dwie drukarki fiskalne i chcemy, aby sprzedaŝ danego towaru fiskalizowała się na drugiej, wpisujemy 2 (potrzebna licencja na drugą firmę). Precyzja - pole określające, z jaką dokładnością moŝliwe jest wpisanie ilości danego artykułu: o 0 - brak określenia, o 1 - dokładność do całych porcji, o 2 - dokładność do dziesiątych części, o 3 - dokładność do setnych części, o 4 - dokładność do tysięcznych. Pozwala to unikać błędów lub celowych oszustw polegających na sprzedaŝy np. 0.5 porcji piwa w butelce lub 0.05 porcji zupy zamiast 0.5 porcji. Dozownik - sterowanie dozownikiem. Dla dozowników Drinkomata np. 108 oznacza: jedynka to szyna numer 1, a ósemka produkt alkohol. Dla wszystkich produktów, które nalewamy z dozowników Hartek wpisujemy liczbę 101. Informacje odnośnie dozowników Eureka moŝna znaleźć w dodatku D. Wygląd - nazwa pliku formatu *.jpg przedstawiającego wygląd potrawy. Plik musi być umieszczony w katalogu bazy danych. Ceny - sprzedaŝ brutto dla czterech poziomów cenowych. Poziom trzeci dotyczy sprzedaŝy dla gości zagranicznych, poziom czwarty tzw. Happy Hours. Typ ceny: 1 - normalna cena stała; 2 - otwarta w trakcie sprzedaŝy system spyta o cenę; 3 - parking - towar związany z taryfikacją parkingu strzeŝonego. W tym wypadku naleŝy ustalić tabelę taryfikacji parkingu. Pola Od godz. i Do godz. - interwał czasu, Stawka godzinowa, Stawka dobowa - stawka w obrębie godziny czy doby, pole Rozp./Pr. słuŝy do określenia, czy opłata ma się odbywać za rozpoczętą godzinę ( R ), czy proporcjonalnie do czasu trwania ( P ). 4 bowling towar sprzedawany w róŝnych cenach zaleŝnie od dnia tygodnia i godziny bonowania. W tym wypadku naleŝy wypełnić tabelę cenową odpowiednimi wartościami. W hotelu - numer formy płatności w zewnętrznym systemie hotelarskim. Zapis następuje automatycznie po wypełnieniu wszystkich pól i wciśnięciu klawisza ENTER. Klawisz ESC kończy wprowadzanie karty towaru. 40

41 SŁOWNIK FORM PŁATNOŚCI Następnym katalogiem jest katalog form płatności. Określenia pól są następujące: Numer - numer formy płatności - nowa forma -1 (minus jeden). Nazwa - nazwa formy płatności. Lokalna T - forma płatności realizowana przez kelnera, N - forma płatności, która odsyłana jest do innego systemu np. recepcyjnego. Niektóre systemy hotelarskie (np. SAS) wymagają wypełnienia dwóch kolejnych pól - Katalog celowy i Plik klientów. Katalog celowy - nazwa katalogu gdzie ma zostać odesłana informacja o dokonaniu płatności w postaci plików o nazwie TTTTTTKK.txt, gdzie TTTTTT - numer transakcji KK - numer kasy. Plik klientów - plik podstawiany z zewnątrz przez system hotelarski, pozwalający wiązać płatności gastronomiczne z hotelowymi. Rabat - rabat przypisany do formy płatności. Poziom cen - poziom cen przypisany do formy płatności. Stawka VAT - kod stawki VAT, która ma być wymuszona przez wybór danej formy płatności. W przypadku wpisania litery N lub pozostawienia pola pustego stawka VAT brana jest z karty towaru. Potrzebne przy obsłudze grup zorganizowanych z zagranicy. Polcard - wpisanie litery T powoduje, Ŝe przy zamykaniu rachunku na 41

42 taką formę płatności, uruchomiony zostaje moduł obsługi kart kredytowych. Limit - limit zamknięcia na daną formę płatności. JeŜeli kwota rachunku przekroczy ustalony limit nie pojawi się guzik zamknięcia rachunku na daną formę płatności. Prowizja - powiązanie zamknięcia formą płatności z prowizją dla operatora kart kredytowych. Rodzaj - rodzaj płatności: o o o o o G - gotówkowa (waluta krajowa, czeki lub karty kredytowe), K - kredytowa tzn. taka, o której informacja ma być przekazana do systemu FK. Przekazywana jest informacja, Ŝe sprzedano na formę płatności kredytową. Istotne jest, Ŝe z forma płatności kredytową powiązany jest brak realizacji płatności gotówkowej i jeŝeli tak wymaga konfiguracja to konieczne jest podanie kontrahenta. Istnieje uprawnienie do korzystania z form płatności kredytowych. W - waluta obca - powiązana z tabelą walut i ich kursem, automatycznie przelicza wartość na walutę, Z - zastrzeŝona tzn. taka, z której mogą korzystać tylko osoby o odpowiednich uprawnieniach, T - talon forma płatności talonami, charakteryzująca się moŝliwością rozliczania nadpłat talonowych, oraz koniecznością dopłacania w drugiej formie płatności w przypadku niedoboru. Sposób naliczania cen dla g. zagr. - pytanie o sposób postępowania w przypadku sprzedaŝy dla zorganizowanych wycieczek grup zagranicznych, które nie powinny odprowadzać VAT-u w Polsce. Aby rozwiązać ten problem moŝliwe są następujące ustawienia: 0 - nie zmieniać ceny, 1 - odliczyć VAT, 2 uŝyć ceny z trzeciego poziomu cenowego, jeŝeli jest niezerowa w przeciwnym przypadku nie zmieniać. Aby mechanizm działał poprawnie musi być wypełnione pole stawka VAT. Elektroniczna portmonetka - forma płatności przypisana do karty zdefiniowanej jako elektroniczna portmonetka. Czy karta klienta? - jeŝeli ustawione na T to moŝna zamknąć rachunek tylko na kartę klienta. Czy Voucher? - zamknięcie rachunku powoduje zapytanie o numer Vouchera i kontrahenta, co jest dalej powiązane w programie Gastro SZEF z cenami zbytu dla kontrahentów i raportami sprzedaŝy wg Voucherów. Zapis następuje automatycznie po wypełnieniu wszystkich pól i wciśnięciu klawisza ENTER. 42

43 Klawisz ESC kończy wprowadzanie SŁOWNIK KLIENTÓW Dane wpisywane w tym katalogu są wykorzystywane tylko do wystawiania faktur VAT. Ekran ten posiada przełącznik ( T / N ) pozwalający zaznaczyć, czy kontrahent jest płatnikiem VAT-u, przyciski z literami i cyframi umoŝliwiające wpisanie danych klienta bez uŝywania klawiatury oraz cztery przyciski funkcyjne: Wyjście - umoŝliwia opuszczenie ekranu; Enter - klawisz umoŝliwiający przejście do następnego pola edycji; Wydruk - opcja umoŝliwiająca wydruk bazy klientów; Dane OK - klawisz słuŝący do potwierdzenia zakończenia wprowadzania / edycji danych. Opis pól: NIP - NIP klienta. Kod kl. - systemowy kod klienta pole nieedytowalne. Nazwa - dwie linijki na wpisanie pełnej nazwy klienta (co najmniej dwa znaki). Ulica, numer, kod i miasto - dane adresowe klienta (system sprawdza czy wypełnione zostały pola ulica i miasto) Telefon - numer telefonu klienta. Uwagi - linia na dodatkową informację. Odbiera - linia wskazująca nazwisko osoby upowaŝnionej do odebrania faktury VAT, drukowane na dole faktury. Poziom cen - poziom cen przypisany do danego klienta przy sprzedaŝy na stałego klienta program sam przełączy się na odpowiedni poziom cen. EU - NIP - pole pozwala wpisać NIP europejski. Ekran danych klienta jest moŝliwy do wywołania takŝe podczas prowadzanie sprzedaŝy, dlatego nie ma potrzeby wpisywania w tym miejscu wszystkich klientów. Ekran jest przygotowany raczej po to, by wprowadzić klientów stałych, których dane figurują w księgowości. Jest to słownik, do którego dostęp mają wszystkie stanowiska w obrębie jednej bazy transakcyjnej. 43

44 4.1.7 TABELE KURSOWE Tabela wykorzystywana do przeliczania kursów walut. Przykładowo jeśli ustawimy jako walutę fiskalną PLN, a walutę sprzedaŝy np. Euro, to z tej tabeli kursowej będą przeliczane ceny, które pojawią się na drukarce fiskalnej LISTA SZYBKOBONOWANYCH Ostatnią opcją, którą moŝemy znaleźć w menu słowników jest Lista artykułów szybkobonowanych. Opcja ta umoŝliwia określenie artykułów, które będą pojawiać się na ekranie sprzedaŝy jak szybko-bonowane, czyli takie, które będą od razu dostępne bez dodatkowego przeszukiwania grup towarowych. Numer - numer PLU artykułu. Nazwa - nazwa artykułu. Grupa - grupa, do jakiej naleŝy dany artykuł. Szybko bonowany - w tym miejscu naleŝy określić, czy artykuł ma znaleźć się na liście artykułów szybko-bonowanych (ustawienie T), czy teŝ nie (ustawienie N). W przypadku połączenia POS-a z GASTRO SZEF-em, artykuły szybkobonowane naleŝy definiować w słowniku kas rejestrujących. JeŜeli nie będą one tam zdefiniowane lista ta przy kaŝdej wysyłce z SZEF-a do POS-a będzie czyszczona. 44

45 4.2 SERWIS JeŜeli zgłosiliśmy się do systemu z odpowiednimi uprawnieniami, dostępna jest dla nas równieŝ opcja serwis, przewidziana w zasadzie tylko dla osób profesjonalnie zajmujących się sprzętem komputerowym i programami. Podmenu Serwis zgłasza się w następujący sposób: Status drukarki fiskalnej Konfiguracja Stoliki Posiłki w lokalu Raport dobowy Tabela podatku VAT Wpis stawek VAT do D.F. Status terminala Płatniczego Status D.F. - kontrola drukarki fiskalnej podobna do kontroli wykonywanej przez program serwisanta. Po odczytaniu bajtów statusu następuje wyświetlenie na ekranie informacji o stanie drukarki fiskalnej. Raport dobowy - polecenie wykonania raportu dobowego przez drukarkę fiskalną, w przypadku drukarek Emar i Posnet w starej homologacji konieczne jest potwierdzenie wydrukowania raportu dobowego na drukarce. Konfiguracja - dostęp do konfiguracji systemu opisanej dokładnie w rozdziale Konfiguracja systemu. Stoliki - opis stolików restauracji pozwalający prowadzić rezerwację stolików, o ile opcja rezerwacji stolików w konfiguracji jest zaznaczona ( T ). Opis stolików - pola: Numer - numer porządkowy stolika, wpisanie w pole numer 0 lub liczby ujemnej powoduje, Ŝe komputer sam przyjmie kolejny numer, Podzielność 1 godziny przy rezerwacji - na ile części moŝna podzielić godzinę podczas rezerwacji stolika. Jeśli wybierzemy np. 3 oznaczać to będzie, Ŝe dany stolik moŝna rezerwować na 60min/3, czyli 20 min. Opcja wykorzystywana często dla celów innych niŝ gastronomiczne (np. rezerwacja solariów), gdzie rezerwacja na pełne godziny nie ma sensu. Opis - dodatkowy opis stolika. NaleŜy zaznaczyć, Ŝe w module 45

46 rezerwacji widoczne są tylko pola opis. Przyciski funkcyjne: Nowy - nowy stolik, Szukaj - szukanie zdefiniowanego uprzednio stołu, Wydruk - wydruk zdefiniowanych stolików, Zmień - zmiana opisu stolika, Usuń - usunięcie stolika, Koniec - koniec edycji katalogu i wyjście. Wpis stawek VAT do D.F. - opcja pozwalająca serwisantowi ustawić stawki VAT na drukarce fiskalnej. Działa tylko dla wybranych typów drukarek fiskalnych w starej homologacji. Tabela VAT - tabela podatku VAT pozwalająca zmienić wysokości stawek procentowych podatku VAT. W polu procent moŝna wpisać obowiązujące obecnie procentowe wysokości stawek VAT. Pola z wpisaną wartością -1 zarezerwowane są na nowe stawki. W pole nazwa wpisuje się nazwy stawek. Domyślna tabela VAT tworzona jest automatycznie przy instalacji programu. Posiłki w lokalu umoŝliwia definiowanie posiłków, dla potrzeb interfejsu, do systemu hotelowego Fidelio. Status terminala Płatniczego - kontrola terminala płatniczego. 46

47 4.3 KARTY GOŚCI Wybierając z menu głównego podopcję karty gości (domyślnie opcja ta dostępna jest tylko dla administratora, lecz wskutek odpowiedniego skonfigurowania - Konfiguracja / Specjalne / Dostęp do kart bez szefa, moŝe być dostępna równieŝ dla zwykłego sprzedawcy), komputer zgłasza się ekranem dającym moŝliwość wyboru obsługi trzech rodzajów kart: karty rabatowe - karty dla klientów firmy; MoŜliwe jest równieŝ uruchomienie funkcji Grupy kart oraz Limity dotacji limity miesięcznych dotacji firm dla swoich pracowników KARTY RABATOWE Wybór opcji karty rabatowe powoduje zgłoszenie się komputera ekranem konfiguracji kart rabatowych. 47

48 Ekran ten zawiera szereg pól, których znaczenie jest opisane poniŝej, oraz klawisze funkcyjne o następującym znaczeniu: Edycja - funkcja umoŝliwiająca zarejestrowanie nowej karty lub zmianę ustawień istniejącej. Po naciśnięciu klawisza kursor ustawia się w polu karta, naleŝy odczytać kartę czytnikiem. JeŜeli karta była rejestrowana to pola pozostałe wypełnią się zgodnie z poprzednimi ustawieniami, w przeciwnym razie pojawią się ustawienia domyślne; Szukanie - umoŝliwia odnalezienie karty po jej opisie. Po naciśnięciu przycisku pojawi się lista opisów kart zarejestrowanych w systemie. Zablok. - umoŝliwia wybór z listy kart zablokowanych (np. wskutek przeterminowania). Usuwanie - umoŝliwia usunięcie wybranej karty. Wydruk - funkcja umoŝliwiająca wydruk listy zarejestrowanych kart rabatowych postaci: numer karty / opis / % rabatu / NIP / data waŝności / limit dzienny / limit miesięczny / wymuszona forma płatności. Obroty - funkcja umoŝliwia podejrzenie obrotów, jakie następowały na kartę w kolejnych dniach sumarycznie i na poszczególnych kierunkach rozchodów. Kopia karty - kopia karty z nowym numerem, karta nie zawiera historii poprzedniej karty, jest czysta. 48

49 Koniec - opuszczenie ekranu kart rabatowych. Opis pól: Karta - numer karty magnetycznej; Grupa numer grupy, do jakiej naleŝy dana karta. Opcja przydatna w sytuacji, gdy mamy do wprowadzenia duŝą ilość kart o takich samych właściwościach po wpisaniu numeru grupy program automatycznie wypełni pola zdefiniowane dla tej grupy. Poziom cen - poziom cen przypisany do danej karty rabatowej Rabat % - podstawowy procent rabatu; Cena jedn. - jednostkowa cena towaru, istnieje moŝliwość prowadzenia sprzedaŝy wszystkiego np. po 1 zł; Czy zmienny - pole określa, czy rabat będzie zaleŝny od kierunku zamówień. W przypadku wpisania w to pole litery T, rabat podstawowy zostanie przemnoŝony przez współczynniki rabatu dla kolejnych sześciu kierunków zamówień (sześciu drukarek zamówień). Współczynniki te określone są w sześciu kolejnych polach (Wsp. rabatu). Współczynnik rabatu - określa współczynnik, przez jaki naleŝy przemnoŝyć kwotę progu dla konkretnego kierunku zamówienia. NIP - pole na wpisanie NIPu firmy lub osoby prywatnej. Wpisanie w to pole NIPu firmy zarejestrowanej w systemie spowoduje wypełnienie pola kod klienta. Kod klienta - kod z katalogu kontrahentów. Wpisanie w to pole kodu zarejestrowanego w systemie automatycznie powiąŝe kartę rabatową z klientem, wpisanie kodu nieistniejącego pozwoli wybrać klienta z listy opisów zarejestrowanych klientów, nie wpisanie Ŝadnego kodu powoduje automatyczne przejście do ekranu klientów umoŝliwiając dopisanie nowego klienta. Zdjęcie - w pole to moŝna wpisać nazwę pliku typu *.jpg znajdującego się w katalogu transakcji Gastro POSa lub naciskając klawisz ENTER wybrać w oknie dialogowym plik z dowolnej lokalizacji (plik ten automatycznie zostanie skopiowany do katalogu transakcji). Z polem tym powiązana jest opcja w konfiguracji Czy dod. info. o karcie klienta, włączenie której spowoduje wyświetlanie zdjęcia przed otwarciem rachunku. WaŜna do - data waŝności karty. Domyślnie karta uwaŝana jest za waŝną przez rok. Opis - słowny opis składający się z trzech linijek, pierwsza linia wyświetlana jest jako nazwa rachunku (zazwyczaj w pierwszej linii wpisuje się imię i nazwisko właściciela karty) Limit dz. - dzienny limit zakupów wyliczany jest w następujący sposób 49

50 program próbuje zrabatować rachunek i sprawdza czy zostanie przekroczona wartość limitu. Jeśli nie to udziela pełnego rabatu, jeśli tak, to zaleŝnie od opcji konfiguracji Karty magn. / Czy pozwalać na przekroczenie limitu? - albo nie zamknie rachunku stwierdzając Ŝe limit jest przekroczony albo zrabatuje rachunek tylko do kwoty limitu, pozostała część będzie płatna 100%. Limit mies. - miesięczny limit zakupów (zachowanie się systemu jak przy limicie dziennym). Ostatni dzień - który dzień ma być ostatnim dniem miesiąca do obliczania limitów miesięcznych. Rabat od - minimalna kwota rachunku, od której udzielany jest rabat. JeŜeli rachunek jest na kwotę większą niŝ określona w tym polu, to klient otrzymuje rabat od całej kwoty rachunku. W przeciwnym wypadku rabatu wcale nie otrzymuje. Maks. kwota rabatu - maksymalna kwota rabatu, jaka moŝe być udzielona na jeden rachunek. Rabat jedn. - kwota rabatu jednorazowego udzielanego raz w tygodniu. śeby rabat jednorazowy działał najpierw trzeba zdefiniować limit miesięczny. Rabat zadziała po przekroczeniu limitu miesięcznego. Udzielono - kiedy został udzielony rabat jednorazowy. Wpłacono - funkcji tej (do uaktywnienia wpisać literę T ) uŝywa się do przypisania karcie pewnego ustalonego limitu zakupów (wpłacenie pewnej ilości gotówki na kartę). Limit ten moŝe być określony na wszelkie zakupy (naleŝy wypełnić pierwsze pole po polu wpłacono), bądź moŝe być przyznany na zakupy artykułów z konkretnego kierunku drukowania zamówień (numer drukarki zamówień definiowany w katalogu towarów), tzn. moŝna określić dla poszczególnych kierunków osobne limity (wypełnić sześć ostatnich pól). JeŜeli wypełni się pierwsze pole (limit wspólny) to wypełnienie dalszych pól będzie ignorowane, aby określić limity dla poszczególnych kierunków naleŝy pierwsze pole pozostawić puste. JeŜeli limit karty zostanie przekroczony, klient będzie musiał wykonać dopłatę. Wpłaty dokonuje się w oknie otwartych rachunków, uŝywając guzika KASA. Usługi - wypełnienie tego pola (litera T ) pozwoli zdefiniować 10 róŝnych usług / towarów, za które system nie będzie Ŝądał zapłaty, ich rodzaj (kod PLU) i ilość. Rodzaj i ilość tych usług definiuje się wpisując w specjalnej tabeli (zostanie ona wyświetlona po zatwierdzeniu pola usługi przy wpisanej literze T ) kod PLU usługi i ilość wykupioną. Okr. obl. obr. - okres obliczeniowy (ilość dni wstecz), za jaki liczone są obroty do zmiany rabatu. Zdefiniowanie tu jakiejkolwiek wartości, róŝnej od zera spowoduje, Ŝe kaŝdorazowo przy zamknięciu zmiany zostanie naliczona zmieniona w/g zdefiniowanej poniŝej tabeli wartość podstawowego rabatu. 50

51 Tak więc utarg gościa w dniu dzisiejszym zostanie uwzględniony dopiero w następnym dniu. Tabela zawierająca kwotę oraz procent rabatu jaki ma obowiązywać po przekroczeniu zdefiniowanego progu: o Kwota oraz % rab. - pola opisujące pięć progów zmiany rabatu w zaleŝności od wysokości obrotów: kwota określa dolny próg jaki musi uzyskać klient, Ŝeby otrzymać rabat (definiowany w polu poniŝej) powiązany z tą kwotą, % rab. określa rabat jaki naleŝy zastosować w przypadku przekroczenia przez klienta określonego progu. Forma pl. - wymuszenie określonej formy płatności (0 - oznacza moŝliwość wyboru). Dokument - moŝliwość wymuszenia dokumentu zamykającego transakcję: 0 - moŝliwość wyboru, 1 - paragon fiskalny, 2 - rachunek niefiskalny, 3 - faktura GRUPY KART Ekran jest podobny do ekranu kart rabatowych. Opcja ułatwia wprowadzanie duŝej ilości kart o podobnych do siebie parametrach. Jeśli w oknie grup kart w polu Grupa wpiszemy cyfrę np. 1 i wypełnimy część pozostałych pól zgodnie z opisem w rozdziale dotyczącym kart rabatowych, to później, definiując juŝ same karty wystarczy w pole grupa wpisać 1, a dane zdefiniowane w grupie 1 przepiszą się do karty później wystarczy wypełnić brakujące dane (najczęściej nazwę karty). Grupy kart słuŝą równieŝ do definiowania wpłat i zerowań automatycznych, tj. takich, które odbywają się na początku miesiąca podczas otwarcia zmiany LIMITY DOTACJI Funkcja powalająca zdefiniować limity miesięcznych dotacji dla grup kart. Opcja wykorzystywana jest przez firmy, które stosują dotację dla swoich pracowników i ograniczają je do określonej wartości miesięcznej. Przy wykonywaniu zestawienia na koniec miesiąca system wyliczy, jaką kwotę musi pokryć pracownik, a jaką zrefunduje mu firma. 51

52 52

53 5. PROWADZENIE SPRZEDAśY 53

54 Aby moŝna było rozpocząć prowadzenie sprzedaŝy trzeba zgłosić się do systemu hasłem operatora mającego uprawnienie Szef lub Sprzed., opisane w rozdziale dotyczącym pierwszego uruchomienia programu. W przypadku, gdy jest to pierwsze uruchomienie programu lub po uprzednim zamknięciu zmiany system zgłosi się ekranem otwarcia zmiany, z którego moŝna się wycofać lub otworzyć zmianę. Wybranie klawisza Wyjście powoduje powrót do ekranu startowego. Wybranie klawisza Otwarcie zmiany spowoduje otwarcie zmiany i zgłoszenie się normalnego ekranu sprzedaŝy. Po otwarciu zmiany, aŝ do jej zamknięcia, system zgłasza się zawsze ekranem słuŝącym do wprowadzenia hasła. Operator musi więc wpisać swoje hasło korzystając z ekranu dotykowego lub odczytać kartę w czytniku kart. Naciśnięcie klawisza Wyjście powoduje powrót do ekranu początkowego. JeŜeli hasło wybierzemy nieprawidłowo, komputer powróci do pytania o hasło. Nie ma moŝliwości poprawienia wprowadzanego hasła. JeŜeli się pomylimy naleŝy po prostu wcisnąć ENTER i wpisać hasło ponownie. W przypadku, gdy z Gastro Szefa wysyłamy informację o stanowiskach pracy, POS wymusi na wszystkich kelnerach nie posiadających uprawnienia kierownika, aby zgłosili fakt przyjścia do pracy w systemie. Wykonuje się to wybierając z menu startowego przycisk Obecności (widoczny tylko w przypadku otrzymania od Gastro Szefa informacji o stanowiskach pracy). Następnie kelner musi wybrać opcję Zgłaszanie przyjścia, odczytać swoją kartą w czytniku kart i potwierdzić, na jakim stanowisku pracuje. Po wprowadzeniu poprawnego hasła, komputer zgłosi się ekranem Wyboru 54

55 rachunku. Okno to jest przedstawione na rysunku poniŝej chyba, Ŝe mamy włączoną opcję Grafik od razu w konfiguracji systemu o tej sytuacji w dalszej części niniejszego rozdziału. Na ekranie wyboru rachunków dostępne są następujące opcje: Wyjście - opuszczenie ekranu wyboru rachunku, czyli przejście do ekranu logowania operatora. Nowy rachunek - moŝliwość otworzenia nowego rachunku z podaniem jego opisu. Pojawia się odpowiedni ekran, który zawiera przyciski alfanumeryczne słuŝące do opisania rachunku, oraz klawisze funkcyjne, umoŝliwiające nadanie rachunkowi specjalnych atrybutów, są to: Na stolik - umoŝliwia otwarcie stołu z podaniem numeru. System w Ŝaden sposób nie kontroluje numerów otwieranych stołów, nie zgłosi ani problemu braku stołu o podanym numerze, ani problemu istnienia rachunku na stoliku o tym numerze. Opis figurujący przy rachunku będzie wyglądał następująco: STOLIK + numer stolika. Opis słowny - opis klienta np. Jan Kowalski lub Brunet w okularach ; 55

56 <<<<<<< U W A G A >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> W przypadku wykorzystywania drukarek niefiskalnych (rachunki ozdobne), naleŝy ostrzec obsługę przed nadmiernym uŝywaniem fantazji w opisach słownych, gdyŝ opisy te drukują się w nagłówku rachunków ozdobnych. Na wynos bez dostawy - pozwala wprowadzić informację o rachunku na towar sprzedawany na wynos. Opcja ta uaktywni się, jeŝeli w konfiguracji w karcie Specjalne opcji SprzedaŜ na wynos numer stolika podamy jakiś numer (np. 999). W przeciwieństwie do opcji otwarcia stolika Na wynos z dostawą w opcji na wynos bez dostawy nie ma moŝliwości wpisania danych klienta. Na wynos z dostawą - pozwala wprowadzić informację o rachunku na towar sprzedawany na wynos. Opcja ta uaktywni się, jeŝeli w konfiguracji w karcie Specjalne opcji SprzedaŜ na wynos numer stolika podamy jakiś numer (np. 999). Ponadto, jeŝeli wprowadzimy w konfiguracji karta Specjalne opcja Czy dodatkowe informacje na wynos literę T, to będziemy mogli uzupełnić informację na wynos o dane klienta. Dodatkowe informacje na wynos drukują się na drukarce bonowej (o ile nie jest nią drukarka fiskalna). Stolik otwierany na wynos powinien być w większości przypadków od razu zamknięty, jednak zdarza się, Ŝe konieczne jest jego odłoŝenie (np. w celu opóźnionego podania ilości porcji potrawy waŝonej), aby zwrócić szczególną uwagę na taki właśnie stolik pojawia się na ekranie wyboru rachunków w kolorze czerwonym. Z opcją sprzedaŝy na wynos związanych jest szereg opcji konfiguracyjnych, raportów, słowników, ustawień. Dodatkowe informacje związane ze sprzedaŝą na wynos opisane są w dodatku F. Grupa - pozwala otwierać rachunek na grupę, skutkiem tego poza zmienionym wyglądem rachunku (kolor jasnoniebieski), jest odmienny sposób naliczania prowizji dla kelnerów (ekran zmiany obsługi po zamknięciu rachunku), w przypadku wprowadzenia systemu prowizji w Gastro Szefie. Dodatkowo moŝna przejmować taki rachunek niezaleŝnie od uprawnień, dzięki czemu moŝe on być obsługiwany przez wielu kelnerów jednocześnie. Konferencja niemal identyczna sytuacja jak w przypadku otwarcia na grupę, jedyną róŝnicą jest moŝliwość wprowadzenia innej prowizji niŝ dla grupy. Stały klient - opcja ta umoŝliwia otwarcie rachunku stałemu, zaufanemu klientowi, np. w celu udzieleniu kredytu, naciśnięcie klawisza spowoduje więc otwarcie formatki, z której będzie moŝna 56

57 wybrać klienta z bazy lub dopisać nowego. Rachunek stałego klienta pojawia się w oknie wyboru rachunków w kolorze jasno zielonym. W konfiguracji istnieje opcja umoŝliwiająca otwieranie rachunku stałego klienta przez wybór z listy zdefiniowanych kart rabatowych. Poszczególne opcje umoŝliwiające otwarcie stolika na określony typ będą się pojawiać zgodnie z ustawieniami w zakładce Otw. rachunku w konfiguracji programu. Grafik - opcja umoŝliwiająca sprzedaŝ na ekranie przedstawiającym graficzną reprezentację sali. Opis konfiguracji i sposobu sprzedaŝy w dalszej części rozdziału. Stoliki - opcja umoŝliwiająca prowadzenie rezerwacji stolików. Dla uaktywnienia jej naleŝy w oknie Serwis / Stoliki wpisać listę stolików. Po wybraniu opcji Stoliki, pojawi się tabela, w której kolejne wiersze stanowią zarejestrowane stoliki, zaś w kolumnach pojawiają się kolejne godziny. Z prawej strony ekranu istnieją odpowiednie klawisze słuŝące do zmiany daty karty rezerwacji. Kliknięcie na odpowiednią kratkę karty rezerwacji (np. stolik przy oknie x 14) umoŝliwia w pojawiającym się ekranie, opisanie rezerwacji, np. przez podanie nazwiska rezerwującego, oraz czasu rezerwacji (zaleŝnie od konfiguracji konkretnego stolika przedziały: godzinne, półgodzinne, 20-minutowe, 15-minutowe bądź 10-minutowe), po zatwierdzeniu w karcie rezerwacji w odpowiednich okienkach, pojawia się litera Z, informująca o istniejącej rezerwacji. Kliknięcie na pole z literą Z spowoduje wyświetlenie informacji o rezerwacji oraz okna dialogowego pozwalającego na zdjęcie rezerwacji. Kasa - opcja operacji kasowych dająca moŝliwość wykonania operacji wpłaty lub wypłaty do kasy, o której informacja następnie pojawia się w raporcie finansowym bieŝącej zmiany. Operację kasową wprowadzamy podając kwotę, znak operacji (zmianie znaku towarzyszy zmiana napisu na ekranie Wpłata / Wypłata) i formę płatności. Po wciśnięciu klawisza ENTER operacja zostanie zatwierdzona. Opcja kasa jest aktywna tylko dla uŝytkowników mających uprawnienia do operacji kasowych (kasa). Zmiana płatności - funkcja umoŝliwiająca zmianę formy płatności, po zamknięciu rachunku. Zmiany dokonuje się poprzez uŝycie funkcji i z listy zamkniętych rachunków wybranie, poprzez dotknięcie zielonego pola (kelner) i potwierdzeniu w polu opis, które po wybraniu pola kelner pojawi się w kolorze czerwonym. W następnym ekranie system zapyta, jaka ma być docelowa forma płatności, a po wybraniu zapyta operatora, czy jest świadomy tego, co czyni i po wybraniu odpowiedniego klawisza dokona operacji zmiany. Niektóre zmiany formy płatności pomimo ich ukazania się na liście 57

58 zamkniętych rachunków są niemoŝliwe do wykonania. Tak jest z rachunkami zamkniętymi na talony (patrz Spis form płatności, Rodzaj = T ). W ekranie zmiany formy płatności pojawi się taka ilość ostatnio zamkniętych rachunków, jaką zdefiniujemy w konfiguracji systemu. Połącz - funkcja umoŝliwiająca połączenie dwóch rachunków w jeden i nadanie mu opisu. Aby dokonać tej operacji naleŝy wybrać klawisz Połącz (zapali się on na czerwono), a następnie wybrać kolejno dwa łączone rachunki. W sytuacji, gdy rachunki są róŝnych typów, np. jeden jest rachunkiem otwartym na stolik, a drugi jest rachunkiem na kartę rabatową, to istotna będzie kolejność ich łączenia, tak więc aby bezpiecznie wykonać tę operację, po wybraniu drugiego ekranu system poinformuje jaki będzie typ zamkniętego rachunku oraz zapyta operatora, czy chce dokonać zmiany. śeby operator mógł łączyć rachunki musi posiadać odpowiednie uprawnienia. Podziel - funkcja umoŝliwiająca rozdzielenie rachunku na dwa odrębne rachunki. Po wybraniu przycisku podziel pojawia się tablica pozycji rachunku umoŝliwiająca wybranie poprzez dotknięcie pola Przesuń poszczególnych pozycji i potwierdzenie w czerwonym polu z numerem PLU. Gdy jakiś artykuł był zabonowany w ilości róŝnej od jeden, system podczas jego przesuwania zapyta o ilość przesuwanych artykułów. Po zakończeniu przesuwania naleŝy wybrać przycisk Koniec rozdzielania, co spowoduje powrót do ekranu logowania lub pytania o obsługę następnego klienta (zaleŝnie od konfiguracji - opcja Wyrejestrować automatycznie). W oknie otwartych rachunków pojawią się dwa rachunki o tym samym opisie i tego samego typu, wyjątkiem jest dzielenie rachunku otwartego na kartę rabatową. W wyniku podzielenia powstanie jeden rachunek rabatowy, zaś z przesuniętych pozycji powstanie rachunek z dokładnym opisem. Do wyboru moŝliwy jest równieŝ procentowy podział rachunków. Rozliczenie - funkcja rozliczeń płatności od kelnerów potrzebna jest w systemie kasjersko-kelnerskim. W typowej sytuacji kasjer zamykając rachunek podaje kelnerowi rachunek, a ten pobiera pieniądze od klienta. Aby umoŝliwić kasjerowi kontrolę nad wpływami gotówki od poszczególnych kelnerów, kasjer ma moŝliwość przy pomocy tej funkcji odznaczenia, Ŝe dany kelner zdał pieniądze za dany rachunek. W praktyce po wybraniu tej funkcji kasjer widzi listę wszystkich rachunków, które zostały zamknięte na tej zmianie w postaci tabeli o polach: opis, nazwisko, kelner, kwota. Kasjer zaznacza rachunek w zielonym polu Kelner i potwierdza w czerwonym polu Opis, zaznaczona linijka rachunków znika i nie pojawia się przy następnym wybraniu. Po zakończeniu program wraca do ekranu wybrania rachunków. Aby funkcja była aktywna potrzebne jest, aby operator miał uprawnienie: ROZLICZNIE KELNERÓW. Funkcja ta w systemie dostaw na wynos 58

59 pozwala rozliczyć kierowców z pieniędzy pobranych od klienta. Faktury - opcja umoŝliwiająca uruchomienie modułu faktur VAT. Moduł faktur VAT opisany jest w następnym rozdziale. Sortowanie rachunków na ekranie - klawisz, który znajduje się w prawym dolnym rogu ekranu, umoŝliwia sortowanie rachunków na ekranie. Opcja w konfiguracji pozwala ustawić domyślny porządek rachunków na ekranie. JeŜeli posiadamy uprawnienia Szef, to wpisanie w tym ekranie z klawiatury słowa zdefiniowanego w konfiguracji na karcie Specjalne opcja Hasło do pokazania stanu kasy (standardowo FORSA) spowoduje, Ŝe komputer wyświetli stan kasy według form płatności. Wpisanie hasła zdefiniowanego w konfiguracji na karcie Karty magnetyczne opcja Hasło do pokazania rachunków pozwoli nam obejrzeć rachunki otwierane na karty płatności bezgotówkowych. Ponadto komputer reaguje na czytnik kart i pozwala otwierać rachunki przy pomocy kart magnetycznych. Chodzi tu zarówno o rachunki depozytowe jak i rachunki z recepcji hotelowej otwierane kartami gości hotelowych, a takŝe rachunki stałych gości otwierane za pomocą kart rabatowych. <<<<<<< U W A G A >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> Rachunki depozytowe nie są widoczne na ekranie wyboru rachunków. Rachunki otwierane za pomocą kart stałego klienta są normalnie widoczne na ekranie i opisane tak jak pole opis w karcie stałego klienta. W przypadku przeciągnięcia karty magnetycznej przez czytnik komputer przeprowadzi identyfikację rachunku. JeŜeli będzie to karta gościa korzystającego z depozytu, to komputer zachowa się róŝnie w zaleŝności od tego, czy obsługujący ma uprawnienia kasjera, czy nie. JeŜeli nie ma uprawnień kasjera to rachunek zostanie wybrany do dalszej obsługi. <<<<<<< U W A G A >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> Brak uprawnień kasjera nie pozwala na otwarcie nowego rachunku klienta korzystającego z depozytu. 59

60 5.1. KARTY BEZGOTÓWKOWE JeŜeli obsługujący ma uprawnienia kasjera, to odczytanie karty spowoduje wyświetlenie ekranu określającego dostępny obecnie limit, umoŝliwiającego wprowadzenie dodatkowej wpłaty w określonej formie płatności i z określonym opisem. Pozostały limit oznacza kwotę depozytu klienta pomniejszoną o kaucję za kartę magnetyczną, oraz o ew. zabonowane artykuły. JeŜeli nie ma załoŝonego rachunku dla tej karty, zakładany zostaje nowy rachunek. W tym miejscu mamy moŝliwość zaewidencjonowania dopłaty do depozytu klienta. Opis rachunku pozwala na wpisanie np. nazwiska gościa lub innej informacji o nim. UmoŜliwia to identyfikację rachunku w przypadku zagubienia karty magnetycznej. Po wpisaniu opisu do rachunku pojawia się standardowy, jak przy wszystkich rachunkach ekran bonowania. 60

61 Na górze przy nazwie rachunku widoczny jest pozostały do wykorzystania limit kwotowy danej karty. W trakcie bonowania kolejnych artykułów limit ten będzie się oczywiście zmniejszał. W kaŝdej chwili moŝemy przerwać bonowanie i powrócić do ekranu z rachunkami. Natomiast, aby ponownie otworzyć dany rachunek na kartę naleŝy uŝyć tej karty w ekranie otwartych rachunków. Wciśnięcie guzika Total powoduje wyświetlenie ekranu, na którym naleŝy zdecydować, co zrobić z pozostałą na karcie kwotą, jeśli ona istnieje. 61

62 Do wyboru są następujące opcje: wypłacamy cały limit + kaucję za kartę - spowoduje to określenie sumy jaką naleŝy wypłacić posiadaczowi karty wraz z kaucją jaką zapłacił on za kartę, wypłacamy cały limit bez kaucji za kartę - opcja działa podobnie jak ta powyŝej, z tą róŝnicą, Ŝe kwota kaucji za kartę nie zostaje doliczona do wypłacanej sumy, nic nie wypłacamy - zarówno pozostały na karcie limit jak i kaucja za kartę nie zostaną wypłacone klientowi, nic nie rób i wróć - opcja pozwala opuścić to menu i powrót do wcześniejszego ekranu. Po wybraniu opcji związanej z wypłatą pojawia się okno zawierające kwotę, jaką naleŝy wypłacić posiadaczowi karty oraz z zapytaniem czy zestawienie wpłat klienta ma zostać wydrukowane (druk odbędzie się na drukarce zamówień). Ostatni ekran umoŝliwia zdecydowanie, co zostanie wydrukowane na zakończenie rachunku. 62

63 5.2. EKRAN SPRZEDAśY Przeciągnięcie kartą pracownika w ekranie wyboru rachunku powoduje zmianę obsługi. Większą część ekranu zajmuje miejsce na pojawiające się otwarte rachunki. KaŜdy z rachunków opatrzony jest następującymi informacjami: nazwa operatora - właściciela rachunku, suma wartości zabonowanych artykułów, godzina wykonania ostatniej operacji, nazwa rachunku, numer stolika lub nazwa klienta. Kolor rachunków zaleŝny jest od rodzaju otwieranego rachunku i tak dla rachunków: otwartych na stolik i z dokładnym opisem jest to kolor szary, otwartych na stolik jest to kolor Ŝółty, otwartych na grupę - kolor jasnoniebieski, otwartych na wynos - czerwony, klienta - zielony, samoobsługowych - róŝowy, automatycznych (z dozownika) kolor pomarańczowy. Na ekranie moŝe znajdować się jednorazowo 21 rachunków, w sytuacji, gdy jest ich więcej niŝ 21 pojawia się dodatkowy klawisz następny lub poprzedni, słuŝący do wywołania następnego ekranu z rachunkami. Uprawnienia operatorów Przejm. = T, umoŝliwiają operatorom oglądanie i bonowanie do wszystkich rachunków (właścicielem rachunku jest osoba, która jako ostatnia wykonywała operację na rachunku), a nie tylko własnych (Przejm. = N ). Spowoduje to, Ŝe operatorzy, którzy nie mają uprawnienia do przejmowania rachunków nie będą widzieć rachunków, których nie są właścicielami (poza rachunkami na grupę i konferencje). Po wybraniu rachunku pojawia się Ekran bonowania 63

64 Przeciągnięcie kartą pracownika w ekranie bonowania powoduje zmianę obsługi. U góry znajduje się okno statusu zawierające następujące informacje: nazwisko obsługującego, opis rachunku (w przypadku rachunków gastronomicznych otwieranych ręcznie opis składa się albo z numeru stolika, albo z komentarza, w przypadku rachunków otwieranych kartą magnetyczną jako depozyt wyświetlana jest kwota limitu) oraz sumę do zapłaty. Kolor okienka statusu zaleŝny jest od typu otwartego rachunku i odpowiada kolorowi rachunku. Dotknięcie palcem pola statusu pozwoli zmienić numer stolika. W przypadku rachunku na wynos moŝna w ten sposób zmienić klienta, adres dostawy itp. PoniŜej znajduje się klawisz Funkcje, pozwalający na dostęp do rzadziej uŝywanych funkcji programu. Naciśnięcie tego klawisza powoduje wyświetlenie ekranu z funkcjami dodatkowymi takimi jak: 64

65 Cena - moŝliwość zmiany ceny przed zabonowaniem. Aby tego dokonać, naleŝy: o Wybrać Grupę towarową; o Wybrać przycisk Funkcji; o Wybrać klawisz Cena; o Ustalić cenę w oknie dialogowym i zaakceptować; o Nacisnąć potrawę z wybranej grupy towarowej. Klawisz Cena zastrzeŝony jest wyłącznie dla operatorów posiadających uprawnienia kierownika lub szefa. Magazyn - klawisz pozwalający na wybór magazynu, z którego bierzemy towar (związany z parametrem w konfiguracji Numer kasy drugiego magazynu). Poziom cen - przełączenie programu na wybrany poziom cen. Działa tylko dla tego rachunku, na jakim był uruchomiony. Storno całości - powoduje usunięcie wszystkich zabonowanych pozycji z bieŝącego rachunku i zamknięcie rachunku. Zmiana obsługi - umoŝliwia przekazanie rachunku innemu obsługującemu. Aby rachunek został przekazany potrzebna jest zgoda osoby przejmującej rachunek potwierdzona przez odczyt jego karty. W praktyce po wybraniu tego klawisza komputer prosi o podanie hasła osoby przejmującej rachunek. Jak z tego widać niemoŝliwe jest przekazanie rachunku komuś bez jego wiedzy. 65

66 Rachunek wstępny - klawisz pozwalający na wydruk rachunku wstępnego dla klienta. Jeśli wcześniej nie zostało wydrukowane zamówienie to program wykona to bezpośrednio po wydruku rachunku wstępnego. W uprawnieniach operatora istnieje moŝliwość ograniczenia prawa drukowania rachunków wstępnych do jednego z danego rachunku lub całkowite zabronienie drukowania rachunków wstępnych. Otwarcie szuflady - otwarcie szuflady podłączonej do drukarki fiskalnej. Cena 2 - wybór ceny z drugiego poziomu cenowego. Działa tylko wtedy, gdy cena ta jest róŝna od zera, w przeciwnym razie bonuje z ceną z poziomu pierwszego. Aby zabonować artykuł z ceną 2 naleŝy: o Wybrać Grupę towarową; o Wybrać przycisk Funkcji; o Wybrać klawisz Cena 2; o Nacisnąć potrawę z wybranej grupy towarowej. Otwarte danie - funkcja umoŝliwiająca sprzedaŝ artykułu nie znajdującego się w menu (wypełniamy nazwę, cenę i stawkę VAT). Wpłata częściowa - moŝliwość wprowadzenia przedpłaty na poczet rachunku przy zamykaniu rachunku system odliczy tę kwotę od całkowitej wartości rachunku Dotacja - moŝliwość wykonania raportu o pozostałym limicie dotacji dla danego klienta na dany miesiąc. Ilość osób - ilość osób przy stoliku, opcja stworzona wyłącznie do celów statystycznych, pozwala zmienić ilość osób rejestrowanych przy otwarciu rachunku. Po lewej stronie znajduje się lista zabonowanych potraw, która dostarcza równieŝ informacji na temat ilości zabonowanej potrawy, nazwie artykułu, jego cenie, wartości linijki oraz podany jest kod PLU. Po naciśnięciu wybranej pozycji w kolumnie uzyskujemy dostęp do następujących opcji: przycisk STORNO umoŝliwia usunięcie zabonowonej pozycji z rachunku. Czasami w tabeli przy artykule pojawia się w miejscu napisu STORNO napis St. z aut., co oznacza moŝliwość wykonania storna z autoryzacją kierownika. Proces takiego storna odbywa się poprzez naciśnięcie pozycji St. z aut. przez operatora, w tym momencie komputer wyświetli ekran wprowadzania hasła z informacją o konieczności podania hasła operatora z uprawnieniami Kierownika dla wykonania storna, jeŝeli kierownik wpisze swoje hasło lub odczyta je z karty identyfikującej, to system wróci do poprzedniego ekranu juŝ bez wystornowanej pozycji. W przypadku, gdy dla stornowanej pozycji było uprzednio drukowane zamówienie, to po opuszczeniu rachunku zostanie na 66

67 drukarce bonowej wydrukowany zwrot. W przypadku storna natychmiastowego nie jest drukowany Ŝaden bon. Niektóre pozycje nie mogą zostać wystornowane z rachunku, tak będzie z artykułami wydawanymi z dozowników. Nie przewidziano moŝliwości poprawiania pozycji, jeŝeli coś zabonujemy źle, naleŝy całą pozycję usunąć i wpisać poprawnie od nowa. Pozycja wystornowana nie jest oczywiście kasowana z pamięci komputera. Informacje o wykonanych stornach są przekazywane w raportach i są wysyłane do programu Gastro Szef. Rabat do pozycji - umoŝliwia ona udzielanie rabatów do pozycji. Po wciśnięciu pojawi się ekran z rabatami do wyboru. Aby udzielić rabatu do pozycji muszą być spełnione 2 warunki: 1. Operator ma prawo do udzielania rabatów 2. W słowniku Rabatów i narzutów zdefiniowane są jakieś rabaty (do pozycji). Ceny pozycji rachunku, które nie są w Ŝaden sposób zrabatowane pojawiają się na Ŝółtym tle, jeśli są zrabatowane tło jest niebieskie. Przez rabat rozumiemy w tym przypadku sprzedaŝ towaru w cenie innej niŝ podstawowa cena sprzedaŝy (np. sprzedaŝ w drugiej cenie bądź w czasie trwania Happy hours ). <<<<<<< U W A G A >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> ZaleŜnie od konfiguracji systemu (czy sumować rabaty) kilkukrotne nadanie rabatu do pozycji moŝe spowodować kilkukrotne zrabatowanie tej pozycji. W tym przypadku równieŝ nadanie rabatu do całego rachunku przy jego zamykaniu przy wcześniejszym zrabatowaniu pojedynczej pozycji spowoduje Ŝe dana pozycja będzie w sumie dwukrotnie zrabatowana. Opis dla kucharzy - umoŝliwia dodanie do wybranej pozycji komentarza, który będzie wydrukowany na zamówieniu. Waga - zmiana ilości towaru waŝonego lub odczyt ilości z wagi. Po prawej stronie znajdują się klawisze grup towarowych pozwalające wybrać grupę towarową, z której będziemy wybierać potrawy, oraz towary zdefiniowane jako szybko bonowane (patrz rozdział Słownik towarów). Po wybraniu grupy towarowej system wyświetla wszystkie artykuły z tej grupy i umoŝliwia wybór potraw. Na ekranie mieści się jednorazowo 64 klawiszy grup. JeŜeli wszystkie grupy, bądź wszystkie artykuły danej grupy nie mieszczą się na ekranie, to u dołu ekranu pojawiają się klawisze następny/poprzedni, umoŝliwiające przechodzenie między kolejnymi ekranami grup/artykułów w przód i w tył. 67

68 <<<<<<< U W A G A >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> Komputer nie wprowadza, Ŝadnych ograniczeń na ilość towarów w grupie, jednak zdrowy rozsądek i własna wygoda powinny powstrzymać Państwa przed tworzeniem grup zawierających więcej niŝ 192 artykułów tzn. trzy ekrany. Szybkość obsługi maleje wtedy wydatnie. Aby zabonować potrawę na rachunek na ekranie wciskamy klawisz z grupą towarową, z której ta potrawa pochodzi. Ekran zmienia się w ekran wyboru potraw z grupy towarowej. Miejsce klawiszy grup zajęły klawisze z towarami. Klawisz wyjdź pozwala na cofnięcie się do ekranu grup towarowych. Aby zabonować potrawę naleŝy po prostu dotknąć klawisza jej odpowiadającego. MoŜliwa teŝ jest sprzedaŝ za pomocą klawiatury poprzez podanie ilości towaru, następnie znaku * (gwiazdka) i numeru PLU (jeśli bonujemy jedną sztukę artykułu wystarczy sam numer PLU) oraz potwierdzenie klawiszem ENTER, lub przez odczytanie kodu czytnikiem kodów paskowych podłączonym do wejścia klawiatury. Po wybraniu towaru komputer zachowa się dalej w zaleŝności od informacji zawartej w polu Informacje dod. w karcie towaru (patrz Konfiguracja sprzedaŝy / Słowniki / Słownik towarów). JeŜeli wpisaliśmy tam literę: N - towar zostanie dopisany do rachunku. D - towar zostanie dopisany i komputer przystąpi do wprowadzania dodatków. W zaleŝności od wartości, jaką wpisaliśmy w konfiguracji w polu Ustawienia / Czy pytać o dodatki komputer przeskoczy automatycznie do grupy towarowej wskazanej w polu grupa dodatków artykułu albo zapyta nas o decyzję. JeŜeli wybierzemy opcję potrawa bez dodatków pozostaniemy w tej samej grupie, w której byliśmy bonując artykuł, jeŝeli wybierzemy opcję potrawa z dodatkami zostaniemy przerzuceni do grupy dodatków. W - sprzedawany na wagę. JeŜeli nie mamy podłączonej wagi oznacza to, Ŝe towar bonowany jest w dwóch etapach: pierwszy tylko podający ilość porcji np. golonki, drugi juŝ po przygotowaniu potrawy w kuchni, kiedy naleŝy wpisać dokładną ilość potrawy. Jest to jedyna sytuacja, kiedy komputer pozwala zmienić ilość towaru. Po zabonowaniu np. 2 porcji golonki i odłoŝeniu rachunku pojawi się zamówienie do kuchni, na którym napisane będzie 2 porcje według wagi. Kliknięcie w zabonowaną pozycję wyświetli opcje, które umoŝliwią zmianę ilości artykułu na wadze. T - towar modyfikowalny po zabonowaniu nie zostaje od razu dopisany do rachunku. Ekran zmieni swój wygląd i komputer zapyta nas o modyfikatory do tej potrawy. Ekran wyboru modyfikatorów ma wygląd bardzo podobny do ekranu wyboru potraw, modyfikatory wykluczające 68

69 się tzn. naleŝące do jednej grupy ułoŝone są w kolumnach pionowych. MoŜna więc wybrać po jednym modyfikatorze z kaŝdej kolumny. Próba wyboru innego modyfikatora z tej samej kolumny rozumiana jest jako skasowanie poprzedniego wyboru. MoŜna oczywiście wybrać bez Ŝadnych ograniczeń modyfikator z innej kolumny. Zabonowanie potrawy i dopisanie do rachunku następuje dopiero po wybraniu klawisza Koniec modyfikacji. Klawisz Wyjdź zmienił znowu swoje znaczenie tym razem po wciśnięciu klawisza wyjdź cofamy się do ekranu z potrawami i przerywamy bonowanie potrawy. Z - zestaw, czyli towar składający się z kilku artykułów sprzedawanych w jednej cenie (hot-dog, frytki, napój). Zabonowanie zestawu powoduje w rezultacie zabonowanie składników tego zestawu w cenie całego zestawu. Ceny składników są odpowiednio dopasowane (proporcjonalnie do ceny podstawowej składników zestawu). Gdy cena zestawu wynosi 0 to cenę zestawu stanowi suma cen jego składników. W przypadku, gdy zestaw posiada modyfikatory, w trakcie bonowania artykułu pojawi się ekran umoŝliwiający wybranie jednego z modyfikatorów. W zestawie modyfikowanym kolejne grupy modyfikatorów pojawią się na kolejnych ekranach (wszystkie grupy modyfikatorów dla artykułów typu T umieszczone były na jednym ekranie), moŝliwe jest, więc zdefiniowanie do 64 modyfikatorów w kaŝdej grupie, a ilość grup nie jest ograniczona. Po wybraniu ostatniego modyfikatora program wraca do ekranu bonowania. Zestawy na zamówieniach drukują się składnikami z zaznaczeniem początku zestawu i końca, natomiast na drukarce fiskalnej drukują się pod nazwą zestawu lub rozbonowane na składniki, co jest zaleŝne od opcji konfiguracji Inne dokumenty / Czy łączyć zestawy na paragonie. Y - typ artykułu pizza. POS otworzy ekran, w którym będzie moŝna określić dodatkowe informacje związane z pizza. Po lewej stronie ekranu będą dostępne opcje podziału pizzy (ilość talerzy, ilość części). W dolnej części ekranu będą znajdować się składniki, które moŝna dobonować do pizzy (pobierane z grupy zdefiniowanej jako grupa dodatków) K - typ artykułu pizza zestaw. Podobnie jak przy artykule typu Y zostanie otwarty nowy ekran z opcjami dotyczącymi pizzy. RóŜnica polega na definiowaniu w konfiguracji SZEF-a tych artykułów oraz sposobie, w jaki prowadzona jest sprzedaŝ danego artykułu w POS-ie. Szczegóły konfiguracji zostały opisane w dodatku poświęconym sprzedaŝy pizzy. 69

70 Pozostałe dostępne funkcje w ekranie bonowania to: Wyjdź - klawisz ten powoduje zawsze cofnięcie się o jeden poziom wyŝej, a więc gdy jesteśmy w ekranie do wyboru potraw komputer cofnie się do ekranu wyboru grup towarowych, jeŝeli jesteśmy w ekranie grup towarowych komputer odłoŝy rachunek. Spowoduje to najpierw wydruk zamówień, a następnie opuszczenie ekranu bonowania i odejście od kasy lub obsługę następnego stolika. Patrz opcje konfiguracji Ustawienia / Czy wyrejestrować automatycznie (dla wartości N system zapyta kelnera, czy chce opuścić ekran rachunków i przejść do ekranu autoryzacji operatora lub obsługiwać następnych klientów i przejść do ekranu wyboru rachunków), Ustawienia / Czy samoobsługa (jeśli T, system automatycznie otworzy następny rachunek, opisując go jako samoobsługa, co ma zastosowanie we wszelkiego rodzaju fastfood-ach, i barach, w których obsługa do stolika i otwarte rachunki są rzadkością lub nie ma ich wcale). Ilość - klawisz ten umoŝliwia przed zabonowaniem, a po wyborze grupy towarowej określenie ilości bonowanego artykułu. Ilość tę moŝna podawać w liczbach rzeczywistych, jednak ograniczenie precyzji sprzedaŝy jakiegoś artykułu (patrz Konfiguracja sprzedaŝy / Spis towarów / Precyzja) moŝe ograniczyć cząstkowe dzielenie artykułu do określonej liczby miejsc po przecinku. Ilość moŝna wpisywać ze znakiem + lub -, z tym, Ŝe gdy obsługujący nie ma uprawnienia Kierownika lub Szefa, to ilość zostanie zamieniona na dodatnią, niezaleŝnie od tego, co wpisze obsługujący. Po wpisaniu ilości sprzedawanego artykułu, klawisz ilość zmienia kolor na czerwony, oznacza to, Ŝe system oczekuje na wybranie artykułu, na klawiszu pojawia się równieŝ wprowadzona uprzednio ilość. Po wybraniu artykułu klawisz powraca do standardowego koloru a bonowana ilość równa jest 1. o przycisku moŝna równieŝ uŝyć, jeŝeli sprzedajemy towar parkingowy (czasowy) i chcemy zaznaczyć koniec czasu trwania. Czas - klawisz ten słuŝy do opóźnionego wydruku zamówień, aby był on aktywny podczas bonowania, naleŝy w konfiguracji w karcie Ustawienia ogólne / Opóźniony wydruk zamówień wpisać literę T, będzie to powodować, Ŝe zamówienia na drukarkach zamówień (o ile nie są to drukarki fiskalne) będą drukowane po określonym czasie (opóźnieniu). Kelner uŝywając klawisza Czas musi podać ilość minut, po których od chwili obecnej wydrukować ma się zamówienie na drukarce, a następnie wskazać artykuł. Wszystkie artykuły bonowane po wybraniu opóźnionego zamówienia zostaną wydrukowane razem z artykułem bezpośrednio zabonowanym po uŝyciu przycisku czas. Kolejne (podczas jednego bonowania) uŝycie klawisza 70

71 spowoduje wydłuŝenie czasu bonowania w stosunku do ostatnio zabonowanego artykułu. Dla przykładu rozpatrzmy zamówienie na przystawki, pierwsze danie, drugie danie i deser. Kelner aby zapanować nad czasem przyrządzenia potraw musi zdecydować kiedy mają zostać wydrukowane zamówienia do kuchni. Bonuje więc: 1. artykuły składające się na przystawki; 2. czas = 5, artykuły składające się na pierwsze danie; 3. czas = 20, artykuły składające się na drugie danie; 4. czas = 60, artykuły składające się na deser. Spowoduje to natychmiastowe wydrukowanie zamówień w kuchni na przystawki, po pięciu minutach wydrukują się zamówienia na pierwsze danie, po 20 minutach wydrukują się zamówienia na drugie danie, a po godzinie wydrukują się zamówienia na deser. Kolejn. - klawisz kolejności bonowania występuje wymiennie z klawiszem czas i jest aktywny jeśli w konfiguracji, w karcie Ustawienia główne w opcji Czy zam. wg kolejności serwowania pojawi się litera T. Po wciśnięciu tego klawisza system zapyta o kolejność serwowania potraw. Standardowo przyjmowana jest wartość 1. MoŜna ją zmienić na 2 lub 3. System nie zmieni tej wartości sam (jak w przypadku klawisza Ilość) po zabonowaniu potrawy. Działanie klawisza polega na tym, Ŝe zamówienia do kuchni są uszeregowane według kolejności serwowania i oddzielone poziomą kreską. W średniej wielkości lokalach gastronomicznych, gdzie zachowany jest stały kontakt kelnera z kucharzem rozwiązanie takie pozwala sprawnie przyrządzać potrawy, które mają być podane razem i oczekiwać na te, które planujemy serwować później. KaŜda grupa towarów (odpowiednio kolejności: 1, 2 i 3) wyświetlona jest w innym kolorze. Na zamówieniu wydrukowane zostaną poziome kreski oddzielające poszczególne bloki zamówienia. Total - klawisz ten pozwala zamknąć rachunek. Total 2 (bez rabatu) - klawisz pojawia się, jeŝeli w konfiguracji na zakładce Specjalne ustawimy Czy dwa klawisze Total na T. Klawisz umoŝliwia zakończenie rachunku bez przechodzenia przez ekran z rabatami. 71

72 <<<<<<< U W A G A >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> Rachunek nie daje się zamknąć w dwóch przypadkach: 1.JeŜeli w parametrach kasy zdefiniowaliśmy, Ŝe na tej kasie nie moŝna zamykać rachunków. 2.JeŜeli chcemy zakończyć rachunek paragonem fiskalnym, a drukarka fiskalna nie pracuje poprawnie. JeŜeli rachunek został otwarty przy pomocy karty bezgotówkowej, w tym miejscu nastąpi rozliczenie depozytu. Komputer obliczy kwotę rachunku i porówna ją z wielkością Minimalnej konsumpcji (patrz konfiguracja, karta Karty / Konsumpcja minimalna). W przypadku, gdy kwota ta jest większa, komputer zapyta o sposób rozliczenia karty. Do wyboru są trzy moŝliwości (umieszczone na trzech klawiszach): wypłacenie całego limitu + kaucja za kartę (kaucja za kartę zdefiniowana jest w konfiguracji, zakładka Karty / Kaucja za kartę); wypłacenie całego limitu bez kaucji za kartę; nie wypłacanie niczego. W zaleŝności od decyzji komputer wyliczy naleŝność dla klienta. Następnie wyświetlony zostanie ekran, w którym mamy moŝliwość dokonania wydruku zestawienia wpłat dokonanych przez klienta na drukarce lub pominięcia wydruku. JeŜeli wartość rachunku jest równa zeru zostanie on zamknięty bez Ŝadnych wydruków (wyjątkiem jest przypadek wpisanie litery T w konfiguracji w polu Inne dokumenty / Czy drukować rachunek o wartości zero). JeŜeli jest niezerowa, komputer przystąpi do wydruku dokumentów kończących transakcję. Pierwszym krokiem jest automatyczny wydruk zamówień w kuchni, o ile zamówienia te nie zostały wydrukowane wcześniej. Następnie komputer zapyta o ewentualne rabaty lub narzuty, ekran ten nie pojawi się, jeŝeli: obsługujący nie jest upowaŝniony do dawania rabatów, narzutów rachunek był prowadzony w oparciu o kartę rabatową, w konfiguracji jest ustawione Czy ekran z rabatami na N, lub depozyt klienta, Ekran słuŝący do udzielania rabatów posiada przycisk Bez rabatu, przyciski ze zdefiniowanymi rabatami (patrz Konfiguracja sprzedaŝy / Spis rabatów, narzutów), umoŝliwiającymi zdecydowanie o formie rabatowania, przycisk Wyjdź umoŝliwiający wycofanie się z ekranu rabatów, oraz przycisk Wartość ustalona, umoŝliwiający zdefiniowanie kwoty zamknięcia rachunku (ceny zabonowanych artykułów w sposób proporcjonalny do cen wyjściowych dostosują się do ustalonej wartości rachunku). Ta funkcja moŝe się szczególnie przydać wtedy, gdy obsługujemy grupę zorganizowaną z ustalonym menu i z ustaloną ceną imprezy dla grupy, która odbiega od sumy cen składników według karty. Przez wybór 72

73 odpowiedniego klawisza na monitorze uzyskujemy efekt rabatu, narzutu lub wybieramy opcję bez rabatu. Odczytanie w tym momencie w czytniku karty rabatowej lub pracowniczej spowoduje automatyczne udzielenie rabatu i postępowanie zgodne z opisem w definicji karty. JeŜeli zdecydujemy się dalej zamykać rachunek, tzn. nie wybierzemy klawisza Wyjdź, komputer zapyta nas o formę płatności, dokument kończący transakcję i wyświetli kwotę do zapłaty. Przy ustawieniu w konfiguracji: Ustawienia główne / Czy ekran do wydawania reszty? wartości T pojawi się dodatkowo pole do wpisania kwoty zapłaconej przez klienta (patrz opis konfiguracji). W przypadku, gdy kwota jest większa od sumy rachunku, pojawi się ekran do wydawania reszty, jeŝeli mniejsza to ekran z wyborem 2 formy płatności. JeŜeli w konfiguracji wybraliśmy (litera T ) opcję Ustawienia główne / Czy płatności tylko gotówką, na ekranie pojawi się tylko jedna forma płatności - gotówka. Cały ekran zostanie pominięty w przypadku zamknięcia rachunku otwartego na kartę rabatową, który miał zdefiniowaną formę płatności i dokument kończący transakcję. Ekran wyboru formy płatności zawiera przyciski odpowiadające definicjom w Słowniku form płatności. Niektóre formy płatności mogą nie pojawić się na ekranie, gdyŝ operator moŝe nie posiadać uprawnień do zamknięcia rachunku na daną formę płatności. Ekran ten zawiera równieŝ przycisk Wyjdź umoŝliwiający rezygnację z zamykania rachunku, a takŝe przycisk Napiwek, o ile w konfiguracji w polu Ustawienia główne / Numer towaru dla napiwku został wpisany numer PLU towaru zdefiniowanego w katalogu towarów jako napiwek. Jeśli w konfiguracji napiwek będzie ustawiony jako automatyczny, przy zamknięciu rachunku przycisk napiwek będzie miał kolor czerwony, co oznacza, Ŝe napiwek będzie dobonowany. Jeśli nie chcemy bonować napiwku, naleŝy wcisnąć klawisz, aby zmienił kolor na szary. W przypadku napiwku ręcznego sytuacja jest odwrotna naleŝy wcisnąć przycisk Napiwek, aby go dobonować, z tym Ŝe system zapyta nas o kwotę lub procent (zaleŝnie od konfiguracji) tego napiwku. Napiwek zostaje dopisany do rachunku klienta, a odpowiedni raport pozwoli go rozliczyć. Opcja ta jest bardzo potrzebna w sytuacji, gdy klient chce udzielić napiwku płacąc kartą kredytową lub w przypadku udzielania napiwku, który ma znaleźć się na fakturze VAT klienta. Wybór formy płatności odbywa się przez wskazanie palcem na ekranie monitora. JeŜeli wybrana forma płatności była formą opartą o talon (patrz Konfiguracja sprzedaŝy / Słownik form płatności), to w system zapyta o nominał talonu i w przypadku niedopłaty zaŝąda dopłaty w innej formie płatności, zaś w przypadku nadpłaty zapisze nadwyŝkę kuponów, która będzie widoczna między innymi w raporcie finansowym bieŝącej zmiany. 73

74 <<<<<<< U W A G A >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> JeŜeli płatność została zdefiniowana jako kredytowa i w konfiguracji włączyliśmy opcję czy kredyty dla kontrahentów, to jeŝeli rachunek nie był otwarty jako rachunek stałego klienta komputer zapyta nas o dane klienta zaciągającego kredyt. JeŜeli wybierzemy formę płatności nielokalną (patrz Konfiguracja sprzedaŝy / Słownik form płatności), to komputer będzie postępował róŝnie, zaleŝnie od typu systemu hotelarskiego. W przypadku systemu SAS dane o meldunkach gości hotelowych zostaną automatycznie wczytane i wyświetli się lista gości z numerami pokoi. Wybór numeru pokoju będzie stopniowo filtrował listę gości. Wybór właściwego klienta odbywa się przez wciśnięcie klawisza ENTER lub wskazanie na liście. W przypadku współpracy z programem Sihot i Brilant komputer zapyta nas o numer pokoju, po czym poinformuje nas o nazwisku gościa, zameldowanego w tym pokoju. JeŜeli zaakceptujemy dane gościa rachunek zostanie zaksięgowany przez program hotelowy.. W przypadku systemu Chart system zapyta o numer pokoju, a następnie wyświetli listę osób zameldowanych w wybranym pokoju oraz firm (jeśli przypisane są do meldunków). Po wybraniu jednej z pozycji rachunek zostanie zamknięty, a w systemie hotelowym pojawią się obciąŝenia. Nazwę tworzonych obciąŝeń oraz to, czy mają być wyświetlane konta firm, ustalić moŝna w konfiguracji programu Chart, w zakładce ObciąŜenia. Z zaleŝności od ustawienia w konfiguracji na zakładce Inne dokumenty, opcji: Rodzaj dokumentu przy wysyłce do rec. mamy moŝliwość zdefiniowania, jaki rodzajem dokumentu ma się kończyć transakcja odsyłana do systemu recepcyjnego. MoŜliwe ustawienia to: 0 - wybór ręczny, 1 - paragon fiskalny, 2 - niefiskalny rachunek (fiskalizacja w recepcji). Jeśli chodzi o dokumenty zamknięcia transakcji, do wyboru (zaleŝnie od konfiguracji, patrz karty Inne dokumenty / Faktury) mamy co najwyŝej trzy, są to: Paragon fiskalny - wydruk paragonu fiskalnego na drukarce fiskalnej i jeŝeli ustawiliśmy odpowiednio opcje w menu konfiguracja (karta Inne dokumenty) równieŝ rachunku niefiskalnego na drukarce rachunków (jeśli jest moŝliwość zamknięcia na paragon fiskalny dokument ten będzie podświetlony jako domyślny). Faktura - faktura VAT, w konfiguracji Faktury / Czy moŝna drukować 74

75 faktury? musi być ustawione na T. Rachunek - niefiskalny rachunek będący tylko specyfikacją potraw i kwoty do zapłaty najczęściej uŝywany jako rachunek ozdobny. W konfiguracji Inne dokumenty / Czy moŝna drukować rach niefisk.? musi być ustawione na T i zdefiniowana musi być drukarka rachunków. W przypadku wyboru opcji paragon fiskalny lub rachunek wydruki nastąpią automatycznie, natomiast po wybraniu faktury, jeŝeli rachunek nie był otwarty jako rachunek stałego klienta, komputer zapyta nas o dane firmy, która ma otrzymać fakturę. Ekran wyboru klienta zawiera równieŝ klawisz Wyjdź - powrót do ekranu bonowania. W pole NIP moŝna wpisać NIP klienta, jeśli go znamy, bądź fragment nazwy kontrahenta i potwierdzić klawiszem ENTER program pokaŝe wszystkich kontrahentów, w których nazwie zawiera się podany ciąg znaków. NaleŜy wtedy wybrać odpowiedniego. Dalej program działa tak jak to zostało opisane wcześniej (patrz Konfiguracja systemu / Słowniki / Słownik klientów). Po wpisaniu danych klienta nastąpi pytanie o termin płatności i ewentualnie o dopiski na fakturze, po czym nastąpi wydruk faktury VAT. Po zakończeniu rachunku program zachowuje się w zaleŝności od parametru Ustawienia główne / Czy samoobsługa zdefiniowanego w konfiguracji albo natychmiast otwiera nowy rachunek (w przypadku lokalu samoobsługowego) lub pyta kelnera o jego decyzję, podobnie jak przy klawiszu Wyjdź. 75

76 5.3 GRAFICZNA REPREZENTACJA SALI POS umoŝliwia sprzedaŝ za pomocą ekranu graficznej reprezentacji sali. Wybór stolika nie następuje wówczas przez podanie jego numeru, ale poprzez kliknięcie w jego graficzną reprezentację na ekranie komputera. Aby takie rozwiązanie było w ogóle moŝliwe naleŝy w pierwszym etapie uruchomić POSa z opcją GRAFIK. Po uruchomieniu programu pojawi się okno, z menu przedstawionym poniŝej: Za pomocą tego menu naleŝy narysować wszystkie obiekty znajdujące się na sali ze szczególnym uwzględnieniem stolików. W tym celu wybieramy przycisk Nowa sala, zapisujemy nazwę sali i rozpoczynamy edycję wyglądu. Pola zielone stoliki po narysowaniu system zapyta nas kolejno o opis stolika, jego numer i ilość miejsc. Pola niebieskie inne obiekty, np. kolumny, ściany itp. system spyta jedynie o nazwę obiektu Pola szare są to pola edycyjne za ich pomocą moŝna przesunąć, zmienić rozmiar, usunąć lub wskazać dowolny obiekt Po wyjściu z edycji sali moŝemy edytować kolejną lub opuścić program. Po kolejnym uruchomieniu programu i wejściu do sprzedaŝy pojawi się klawisz grafik, wciskając go wejdziemy w graficzną reprezentację sali, jeśli w konfiguracji, w karcie Specjalne ustawiliśmy Czy grafik od razu na T, program po wejściu w sprzedaŝ automatycznie wejdzie w ten ekran. Jeśli natomiast zamiast T jest numer to system wyświetli ten nr sali na początku. 76

77 SprzedaŜ na grafiku odbywa się poprzez dotknięcie danego stolika na ekranie. Pojawia się wtedy ekran z następującymi opcjami do wyboru: Nowy załoŝenie nowego rachunku; Zarezerwuj umoŝliwia zarezerwowanie stolika na konkretną datę i godzinę (na ekranie jest to uwidocznione zmianą koloru obramowania stolika od czerwieni poprzez brąz do czarnego im bliŝszy termin rezerwacji tym jaśniejszy odcień, kolorem niebieskim zaznaczone są rezerwacje przeterminowane im bardziej przeterminowane tym ciemniejszy odcień); Wymeldowanie wyjście z ekranu. Dodatkowo pojawi się tyle klawiszy z opisem rachunku ile rachunków zostało juŝ na ten stolik otwartych umoŝliwiają one dobonowanie kolejnych potraw bądź zamknięcie rachunku Jeśli dokonano rezerwacji na dany stolik pojawią się teŝ klawisze odpowiadające tym rezerwacjom, po wybraniu rezerwacji moŝna ją odwołać lub otworzyć rachunek Samo bonowanie potraw i zamknięcie rachunku odbywa się tak jak w klasycznym ustawieniu POSa. 77

78 5.4 MODUŁ FAKTUR VAT Moduł faktur VAT dostępny jest z okna wyboru rachunków pod hasłem faktury. Pozwala wydrukować fakturę do paragonu fiskalnego, drukować kopie faktur i drukować faktury odłoŝone. Dodatkowo wyposaŝony został w obsługę katalogu kontrahentów. Moduł zgłasza się ekranem oferującym następujące opcje: Faktura do paragonu Klienci Faktura korygująca Archiwum faktur Faktura zb. klienta Odbl. paragonów Faktura do paragonu - wydruk faktury VAT do paragonu fiskalnego. Po wybraniu tej funkcji program zgłosi się ekranem umoŝliwiającym podanie numeru transakcji. Jako numer transakcji podajemy nie numer wydruku fiskalnego tylko numer operacji, który jest umieszczony na paragonie fiskalnym i rachunku niefiskalnym.(o ile nie wyłączymy drukowania numeru patrz Konfiguracja systemu). Po stwierdzeniu, Ŝe taka transakcja istnieje komputer zapyta nas o dane klienta i dalej będzie zachowywał się identycznie jak przy wystawianiu normalnej faktury VAT w sprzedaŝy. Archiwum faktur - wydruk faktur z moŝliwą zmianą danych klienta i terminu płatności. Po wybraniu tej funkcji program pokaŝe tablicę wystawionych faktur. Polami tej tablicy są numer firmy / data wystawienia / numer faktury / NIP / nazwa klienta / kwota. Wyboru dokonuje się zaznaczając odpowiedni wiersz tablicy i naciskając klawisz Wybierz. Po wybraniu faktury komputer pokaŝe ekran z danymi klienta i terminem płatności, pozwalając wpisać poprawne dane lub zaakceptować istniejące. Po potwierdzeniu danych faktura zostanie pokazana na ekranie lub wydrukowana na drukarce (zaleŝnie od konfiguracji), w pierwszym przypadku po wciśnięciu klawisza ESC komputer pokaŝe ekran z pytaniem czy drukować fakturę. JeŜeli potwierdzimy wydruk faktury zostanie skierowany na drukarkę. Klienci - katalog klientów identyczny z opisanym w części Konfiguracja sprzedaŝy / Spisy / Spis klientów. Faktura zb. klienta - funkcja umoŝliwia wystawienie faktury dla klienta, którego rachunki były zamykane paragonem fiskalnym lub rachunkiem niefiskalnym. Po wybraniu tej opcji komputer zgłosi się przez ekran, w którym naleŝy wpisać NIP lub nazwę klienta i zatwierdzić klawiszem OK. Wyświetlone zostaną wszystkie paragony danego klienta, do których nie została wystawiona faktura. 78

79 Faktury koryg. - faktury korygujące umoŝliwiają poprawienie poszczególnych pozycji faktury. Po wybraniu tej funkcji komputer wyświetli listę faktur pozwalając wybrać dokument do korekty. Po wybraniu dokumentu komputer wyświetli na ekranie jego zawartość w formie tabeli, której wiersze składają się z następujących pól: nazwa towaru / ilość / cena / numer stawki VAT. Po wpisaniu prawidłowych ilości i cen towarów komputer wydrukuje fakturę korygujacą. NaleŜy przy tym zauwaŝyć, Ŝe naleŝy wpisywać faktyczną ilość i faktyczną cenę, a nie wartość, o jaką korygujemy fakturę. Po naciśnięciu klawisza akceptacja, komputer wydrukuje dokument na drukarce faktur. Ani do faktury korekty, ani do skorygowanej juŝ faktury nie da się wystawić kolejnej korekty. Odbl. paragonów po wystawieniu faktury do paragonu, system oznacza paragon, uniemoŝliwiając w ten sposób dwukrotne wystawienie dokumentu do tego samego paragonu. Po anulowaniu wystawionej faktury konieczne jest ręczne odblokowanie paragonu przy uŝyciu tej funkcji. W trakcie wystawiania faktury do paragonu, faktury zbiorczej lub faktury zbiorczej klienta istnieje moŝliwość wyboru konkretnej formy płatności, system dopisze w takiej sytuacji do faktury tylko te pozycje, które były sprzedane na rachunkach zamkniętych na tę formę płatności. MoŜna takŝe oczywiście wybrać wszystkie formy płatności na fakturze pojawi się wówczas cała sprzedaŝ z wybranych paragonów, lub wybranego klienta (zaleŝne od konfiguracji systemu). 79

80 5.5 ZAMKNIĘCIE ZMIANY Ostatnią operacją, którą trzeba wykonać, Ŝeby przeprowadzić proces sprzedawania do końca jest zamknięcie zmiany i wydruk raportów. W tym celu z głównego ekranu startowego zgłaszamy się jako osoba mająca uprawnienie Kierownik, Szef lub Zamknięcie zmiany i wybieramy opcję Koniec zmiany. Komputer pyta nas czy jesteśmy pewni swojej decyzji. JeŜeli naciśniemy przycisk Chcę zakończyć zmianę system wykona następujące czynności: 1. sprawdzi, czy istnieją nie zamknięte rachunki, jeśli istnieją, oraz opcja konfiguracji Zamknięcie zmiany / Czy zamk. zm. z otw. rachunkami jest ustawiona na N, odmówi zamknięcia zmiany informując o nie zamkniętych rachunkach. W przeciwnym wypadku przejdzie do kolejnego etapu. 2. odpytanie o posiadane przez kelnerów, mających w uprawnieniach odznaczoną opcję Rozliczanie gotówki na koniec zmiany, środki w poszczególnych formach płatności. <<<<<<< U W A G A >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> W sytuacji gdy kelner jest zobowiązany do rozliczenia gotówki na koniec zmiany i kończy pracę przed zamknięciem zmiany, to ma on moŝliwość rozliczenia się z gotówki przez naciśnięcie klawisza rozliczenie kelnera w ekranie startowym programu. Jeśli kelner po dokonaniu rozliczenia nie wejdzie ponownie do sprzedaŝy, program przy zamknięciu zmiany nie będzie pytał o utarg tego kelnera. 3. pytanie o wydruk raportu z rozliczenia kelnera jeśli odpowiemy twierdząco, to dla danego kelnera będzie wydrukowany raport zawierający numer i nazwisko kelnera, datę, godzinę i systemowy numer zmiany oraz zadeklarowaną przez kelnera kwotę w kaŝdej formie płatności. Po wydrukowaniu raportu (lub pominięciu drukowania zaleŝnie od decyzji operatora) system przejdzie do pytania o kolejnego kelnera. 4. pytanie o wydruk raportu dobowego na drukarce fiskalnej, a dokładniej o wysłanie sygnału wydruku raportu dobowego na drukarce fiskalnej, niektóre bowiem drukarki wymagają potwierdzenia wykonania raportu przez naciśnięcie odpowiedniego przycisku na drukarce. <<<<<<< U W A G A >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> Według przepisów o kasach fiskalnych raport dobowy powinien być robiony raz na dobę, tzn. nie jest on konieczny przy kaŝdej zmianie. 80

81 Bez względu na ostatnią odpowiedź komputer automatycznie zamknie zmianę, dokona zerowania kasy i przerzuci wszystkie nie zamknięte rachunki (jeśli takie istnieją) na następną zmianę. Na drukarce raportów zostaną wydrukowane raporty takie jak zadaliśmy w konfiguracji systemu (patrz karta Zamknięcie zmiany opcje Czy raport...). Podstawowym raportem rozliczenia zmiany jest raport finansowy bieŝący. Informacje zawarte na tym raporcie podzielone są na dwie części najpierw dotyczą szczegółowo kaŝdego obsługującego, potem drukowane jest podsumowanie - zbiorczo dla całej obsługi. Raport finansowy bieŝący zawiera następujące pozycje: zabonowano - ile dany kelner zabonował z ilością większą od zera; zwroty - bonowanie ze znakiem minus; posiada - posiadana przez niego forma płatności (oznacza zakończone rachunki na konkretną formę płatności). W nawiasach kwadratowych umieszczone są wartości zadeklarowane przez poszczególnych kelnerów przy okazji rozliczania się z gotówki na koniec zmiany. storna b.z. - storna z rachunków kelnera, do których nie było drukowanych zamówień, czyli storna natychmiastowe oraz storna dokonywane na artykułach, które nie mają zdefiniowanego numeru drukarki zamówień; storna z zam. - storna z pozycji rachunków danego kelnera, które zostały wydrukowane na drukarce zamówień (niekoniecznie musiał wykonywać je ten kelner, są to więc storna z pozycji zabonowanych przez kelnera), są to pozycje wystornowane, dla których było wydrukowane zamówienie; wystornował - wykonane przez tego kelnera storna, w odróŝnieniu od pozycji wyŝej oznacza to sytuację, gdy kelner wykonywał storno, niekoniecznie tego co sam zabonował; nie zamknięte - nie zamknięte pozycje rachunków zabonowane przez kelnera (bez znaczenia kto jest obecnie właścicielem tych rachunków); wpłata/wypłata - operacje kasowe, wraz z opisem wpisanym przez operatora dokonującego wpłaty; autoryzował - wartość storn autoryzowanych przez wskazanego operatora; napiwki - napiwki otrzymane przez kelnera, zarejestrowane klawiszem napiwek podczas zamykania zmiany; sprzedaŝ - wielkość sprzedaŝy, czyli pozycje, które zostały zabonowane przez tego kelnera i zostały zamknięte (nie koniecznie przez niego); sprzedaŝ bezg. - wielkość sprzedaŝy na karty bezgotówkowe; 81

82 Raport ten ma na celu przeprowadzenie bilansu na koniec zmiany, który pokazuje czy dany obsługujący zamknął swoje rachunki, czy teŝ któreś udało mu się sprzedać mniej doświadczonym kolegom. Zwracamy uwagę Państwa na fakt, Ŝe umieszczone na raporcie słowo BILANS nie oznacza wcale stanu posiadania gotówki przez obsługującego, a jedynie świadczą o bilansowaniu się jego wszystkich transakcji tzn. to co zabonował minus to co wystornował minus nie zamknięte rachunki powinno być równe posiadanym przez niego środkom płatności. JeŜeli nie jest naleŝy sprawę przemyśleć. Po zakończeniu komputer sam powróci do ekranu powitalnego, z którego moŝemy wyjść naciskając klawisz Wyjście. Komputer zakończy program po wybraniu przez nas przycisku chcę zakończyć program (warunek posiadanie uprawnienia do zakończenia programu). 82

83 6. RAPORTY 83

84 JeŜeli jesteśmy osobą o uprawnieniach szefa lub posiadającą uprawnienia do funkcji raport moŝemy z menu głównego wybrać funkcję raporty. Wyświetli się wówczas podmenu, umoŝliwiające dostęp do następujących funkcji: Raport finansowy bieŝący Raport archiwalny okresowy Raport towarowy bieŝący Rejestr VAT Moduł raportów pozwala na otrzymywanie raportów z bieŝącej zmiany, oznaczonych jako bieŝące lub raportów z danych archiwalnych oznaczonych jako archiwalne. Dodatkowo moŝna otrzymać rejestr VAT, tu zawsze od dnia do dnia. Raporty bieŝące przewidziane są do obsługi z ekranu dotykowego. Aby korzystać z pozostałych raportów wymagane jest uŝycie klawiatury komputera. Wszystkie wydruki kierowane są na drukarkę raportów. Raport finansowy bieŝący został opisany w module dotyczącym zamknięcia zmiany RAPORT TOWAROWY BIEśĄCY Pojawia się ekran umoŝliwiający wybranie jednego z raportów, do wyboru są: Storna - raport storn; Otwarte rachunki - raport otwartych rachunków; PLU wg kas - raport pozwalający wydrukować sprzedaŝ według numerów kas w systemie kas połączonych w sieć; Raport finansowo - towarowy - raport towarowy dotyczący kelnerów wraz z raportem finansowym z podziałem na róŝne kraje. Wykorzystywany przede wszystkim dla wersji morskiej programu gdzie VAT jest odprowadzany dla róŝnych państw. Raport pozycji bez storn - raport pozwalający wydrukować wszystko, co było zobonowane z wyjątkiem pozycji wystornowanych; Wszystko - raport pozwalający wydrukować wszystko, co było zobonowane; Nielokalne - raport wykonanych wysyłek do systemu hotelowego; Raport wykonanych zmian form płatności - raport zawiera zestawienie zmian form płatności. Raport prowizji - skrócony raport prowizji; Raport udzielonych rabatów - raport udzielonych rabatów; 84

85 Napiwki - raport napiwków (o ile w konfiguracji zdefiniowany jest numer dla napiwku); Czas pracy - raport czasu pracy; Raport PLU wg kierunków zamówień - zestawienie sprzedaŝy towarów z uwzględnieniem kierunków zamówień. Raport pozycji rachunku - szczegółowy raport wszystkich rachunków bieŝącej zmiany; Raport wg PLU - raport pozwalający zorientować się o bieŝącym stanie sprzedaŝy; Raport obrotu grup towarowych - raport pozwalający wydrukować obrót grup towarowych. Dokumenty - raport rachunków wg dokumentu zamykającego STORNA Raport storn przebiega przez kolejno otwarte stoliki, podając najpierw nazwę, ew. numer karty klienta, stolika a następnie wszystkie wystornowane pozycje w formie: nazwa towaru, kod PLU, ilość zabonowaną i wystornowaną, litera T lub N mówiąca o tym czy do artykułu był wydrukowany bon, litera T określająca, Ŝe dany artykuł został wystornowany (w tym raporcie wszystkie artykuły na tej pozycji będą miały literę T ), litera T lub N określa czy storno było stornem po zamówieniu, czy stornem natychmiastowym, numer operatora, który bonował wymienioną pozycję, numer operatora, który stornował wymienioną pozycję, numer operatora, który autoryzował wymienioną pozycję, cena stornowanego towaru, wartość stornowanej pozycji (iloczyn ceny i ilości) (nie jest zawarte w wąskim raporcie). 85

86 Na dole raportu znajdują się dwie sumy po raporcie: suma sprzedaŝy, dla tego raportu zawsze równa 0, oraz suma storn OTWARTE RACHUNKI Raport rachunków otwartych, to raport drukujący pełną informację o artykułach aktualnie zabonowanych oraz zabonowanych i wystornowanych, które aktualnie nie są zamknięte. Raport przebiega przez otwarte rachunki, w których wyszczególnione są w kolejnych liniach informacje o poszczególnych pozycjach rachunku w formacie: nazwa towaru, kod PLU, ilość zabonowana, litera T lub N mówiąca o tym, czy do artykułu był wydrukowany bon, litera T określająca, Ŝe dany artykuł został wystornowany, litera T określa, Ŝe do artykułu było zamówienie, numer operatora, który bonował wymienioną pozycję, numer operatora, który stornował wymienioną pozycję (0 oznacza, Ŝe nie wykonywano tej operacji), numer operatora, który autoryzował wymienioną pozycję (0 oznacza, Ŝe nie wykonywano tej operacji), cena bonowanego towaru, wartość bonowanej pozycji (iloczyn ceny i ilości). Na dole raportu znajdują się dwie liczby określająca sumę sprzedaŝy oraz sumę storn. 86

87 RAPORT WG PLU Raport sprzedaŝy towarowy moŝe zostać wydrukowany dla konkretnego kelnera oraz z konkretną precyzją (naleŝy w oknie dialogowym, które pojawi się po wyborze raportu podać właściwe dane, mianowicie numer kelnera oraz określić precyzję) lub dla całej załogi (naleŝy w oknie dialogowym wpisać 0). Raport ten w nagłówku, prócz standardowej informacji o dacie i lokalizacji, zawiera równieŝ nazwisko kelnera, dla którego raport jest wykonywany. Całość sprzedaŝy w/g PLU podzielona jest na dwa bloki niegrupowe i grupowe, czyli towary sprzedawane przez kelnerów indywidualnych i towary sprzedane przez grupę kelnerów. Wierszami tego raportu są kolejne informacje o zabonowanej pozycji w formacie: kod PLU, nazwa towaru, ilość zabonowana, cena sprzedaŝy zabonowanego towaru netto, cena sprzedaŝy zabonowanego towaru brutto, Ostatnie wiersze zawierają sumę wartości raportu oraz sumę zamkniętych i nie zamkniętych rachunków. 87

88 RAPORT FINANSOWO - TOWAROWY Raport towarowy dotyczący kelnerów wraz z raportem finansowym z podziałem na róŝne kraje. Wykorzystywany przede wszystkim dla wersji morskiej programu gdzie VAT jest odprowadzany dla róŝnych państw WSZYSTKO BEZ STORN 88

89 Raport ten w swej strukturze jest bardzo podobny do raportu storn i raportu otwartych rachunków, tym razem jednak drukowane są wszystkie pozycje, które nie są wystornowane. Raport przebiega przez kolejne rachunki i po kaŝdym nagłówku określającym nazwę rachunku zawiera linijki o następującym formacie: nazwa towaru, kod PLU, ilość zabonowaną, litera T lub N mówiąca o tym czy do artykułu był wydrukowany bon, litera T określająca, Ŝe dany artykuł został wystornowany (w tym raporcie wszystkie artykuły na tej pozycji będą miały literę N ), litera T lub N określa czy storno było stornem po zamówieniu czy stornem natychmiastowym, numer operatora, który bonował wymienioną pozycję, numer operatora, który stornował wymienioną pozycję (tu zawsze 0), numer operatora, który autoryzował wymienioną pozycję (tu zawsze 0), cena towaru, wartość pozycji (iloczyn ceny i ilości). Na dole raportu znajdują się dwie sumy po raporcie: suma sprzedaŝy oraz suma storn tu zawsze równa WSZYSTKO Raport ten w swej formie podobny do poprzednich raportów, tj. do raportu storn, otwartych rachunków, wszystkiego bez storn, zawiera on sumę po poprzednich raportach, tzn. zawiera zarówno storna jak i pozycje, które nie były 89

90 stornowane, zawiera rachunki otwarte i juŝ zamknięte. Raport podobnie jak jego poprzednicy przebiega przez otwarte rachunki wyświetlając nazwy kolejnych rachunków, a pod nimi linijki tych rachunków, w postaci: nazwa towaru, kod PLU, ilość zabonowaną, litera T lub N mówiąca o tym, czy do artykułu był wydrukowany bon, litera T określająca, Ŝe dany artykuł został wystornowany, litera T lub N określa czy storno było stornem po zamówieniu czy stornem natychmiastowym, numer operatora, który bonował wymienioną pozycję, numer operatora, który stornował wymienioną pozycję, numer operatora, który autoryzował wymienioną pozycję, cena towaru, wartość pozycji (iloczyn ceny i ilości). Na dole raportu znajdują się dwie sumy po raporcie: suma sprzedaŝy oraz suma storn NIELOKALNE Raport ten w swej formie przypomina poprzednie raporty, z tym Ŝe tym razem drukowane są wyłącznie pozycje rachunków, które były zamknięte na nielokalne formy płatności (patrz Konfiguracja sprzedaŝy / Spisy / Spis form płatności). Raport wyświetla pozycje w sposób analogiczny jak raport wszystko RAPORT PROWIZJI Raport prowizji umoŝliwia rozliczenie prostego systemu prowizyjnego powiązanego ze sprzedaŝą kelnerów. Prowizje od sprzedaŝy powiązane są z konkretnym artykułem. Raport ten przebiega przez kolejnych kelnerów podając w nagłówku ich numer oraz nazwisko, a w poszczególnych pozycjach informacje na temat artykułów sprzedanych z prowizją, postaci: nazwa towaru, kod PLU, ilość zabonowana, wartość zabonowana, procent prowizji, prowizja dla kelnera (procent prowizji z wartości zabonowanej). 90

91 Blok kelnera kończy się łączną sumą wartości wszystkich zabonowanych towarów, oraz łączną prowizją RAPORT UDZIELONYCH RABATÓW Raport rabatów umoŝliwia przegląd wszystkich rabatów, jakich udzielono na bieŝącej zmianie, raport przebiega w blokach. Na blok składają się wszystkie operacje rabatowania wykonywane przez kelnera. KaŜdy blok zaczyna się od nazwiska i numeru kelnera, a następnie w kolejnych linijkach pojawiają się informacje na temat rabatowanych przez kelnera rachunków w formie: data, czas, numer rachunku, wartość rachunku wyliczona według podstawowego poziomu cen, wartość rachunku wyliczona według cen sprzedaŝy (po rabacie), róŝnica wartości podstawowej i wartości rabatowanej. Na końcu kaŝdego bloku znajdują się trzy sumy: suma wartości rachunków kelnera liczona według cen podstawowych (z poziomu pierwszego), suma wartości rachunków kelnera liczona według cen sprzedaŝy, suma róŝnic między cenami podstawowymi a cenami sprzedaŝy. Raport kończy się trzema powyŝszymi wartościami, sumowanymi jednak po wszystkich rachunkach wszystkich kelnerów NAPIWKI Raport napiwków pozwala rozliczyć wszystkie napiwki, jakie zostały wprowadzone do systemu za pomocą przycisku napiwek podczas zamykania rachunku lub przez dobonowanie napiwku do rachunku w trakcie bonowania. Raport ten zawiera kolejne linijki postaci: nazwisko kelnera, numer kelnera, ilość udzielonych napiwków, wartość udzielonych napiwków. Raport kończy się podsumowaniem ilości udzielonych na tej zmianie napiwków i ich łącznej wartości. 91

92 <<<<<<< U W A G A >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> Podczas rozliczania napiwków proszę pamiętać, Ŝe wartość napiwku jest wartością sprzedaŝy (brutto), tak więc naleŝałoby go pomniejszyć o odpowiednią stawkę VAT CZAS PRACY Raport czasu pracy umoŝliwia rozliczenie pracowników z godzin pracy. Pracownicy zgłaszają się do pracy na komputerze przez funkcję obecności odczytując w czytniku swoje karty magnetyczne i wybierając stanowisko. W raporcie tym zawarte są dokładne daty i godziny zgłoszenia się kelnera do pracy i jego wyjścia z pracy. Kolejne linie tego raportu zawierają: nazwisko pracownika, numer identyfikacyjny pracownika, datę zgłoszenia się do pracy, godzinę zgłoszenia się do pracy, datę wyjścia z pracy, godzinę wyjścia z pracy, stanowisko na jakim pracownik pracował, czas jego pracy, obliczany na podstawie dat i godzin wejścia i wyjścia. Na samym dole raportu znajduje się ogólna suma czasu pracy wszystkich pracowników RAPORT PLU WG KIERUNKÓW ZAMÓWIEŃ 92

93 Wybranie tego raportu umoŝliwi wydrukowanie zestawienia sprzedaŝy artykułów z podziałem na drukarki zamówień, bądź zestawienia sprzedaŝy artykułów z konkretnego kierunku rozchodu (konkretnej drukarki zamówień). Po wybraniu przycisku pojawia się okno dialogowe umoŝliwiające wprowadzenie numeru drukarki zamówień (wprowadzenie cyfry 0 spowoduje wydruk dla wszystkich drukarek zamówień). Forma tego raportu jest podobna do raportu według PLU, z tym Ŝe ten raport jest wykonywany dla konkretnego kierunku zamówienia (rozchodu) lub dla wszystkich z podziałem na bloki. Kolejne linijki tego raportu zawierają: kod PLU towaru, nazwę artykułu, ilość zabonowaną (w podanej dalej cenie), cenę sprzedaŝy. Ostatnia linia tego raportu stanowi sumę iloczynów ilości i ceny dla wszystkich pozycji RAPORT POZYCJI RACHUNKU Jest to najdokładniejszy raport bieŝącej zmiany, jaki moŝna wykonać. Zawiera on niemal pełną informację na temat poszczególnych rachunków i operacji wykonywanych na nich. Raport ten moŝe zostać wykonany dla konkretnej formy płatności (naleŝy w oknie dialogowym, które pojawi się po wybraniu przycisku raportu wpisać numer formy płatności) lub dla wszystkich form (naleŝy w oknie dialogowym podać 0 lub nic nie wpisywać). Raport ten składa się z bloków kolejnych rachunków. Blok rachunku składa się z bonowanych linijek rachunku. Informacja o rachunku (bloku) zawiera: numer rachunku, 93

94 nazwę rachunku, komunikat informujący, czy do rachunku została wystawiona faktura VAT, numer kasy zamykającej rachunek, datę i godzinę zamknięcia rachunku, numer i nazwisko osoby zamykającej (operatora będącego właścicielem rachunku), nazwę formy płatności, na którą rachunek został zamknięty, wartość sprzedaŝy (sumę rachunku w cenie sprzedaŝy). Poszczególne linijki rachunku zawierają: kod PLU artykułu, nazwę artykułu, datę zabonowania, czas zabonowania, ilość zabonowaną, cenę sprzedaŝy, cenę bonowania, cenę podstawową (cenę z pierwszego poziomu cen), numer operatora dokonującego bonowania, numer operatora dokonującego operacji stornowania (o ile taka istniała - jeŝeli nie to pole zawiera 0), numer operatora dokonującego operacji autoryzacji storna (jeŝeli operacja nie była wykonywana to pole zawiera cyfrę 0), literę T lub N informującą czy dana pozycja została wystornowana, wartość sprzedaŝy (cena sprzedaŝy przemnoŝona przez ilość), wartość udzielonego rabatu (cena podstawowa - cena sprzedaŝy), numer stawki VAT, numer kasy, na której zostało wykonane bonowanie. 94

95 RAPORT PLU KAS WG Raport pozwalający wydrukować sprzedaŝ według numerów kas w systemie kas połączonych w sieć. Raport grupowany jest w bloki odpowiadające sprzedaŝy prowadzonej z poszczególnych kas. KaŜdy blok zawiera nagłówek z numerem kasy i stopkę, w której umieszczona jest łączną sumą sprzedaŝy netto i brutto. Poszczególne linie raportu mają format: numer PLU artykułu; nazwa artykułu; ilość artykułu; cena sprzedaŝy; wartość netto sprzedaŝy; wartość brutto sprzedaŝy. Na samym dole raportu znajduje się łączna suma sprzedaŝy netto i brutto z wszystkich kas. 95

96 RAPORT OBROTU GRUP TOWAROWYCH Raport obrotu według grup towarowych wskazuje na sumaryczny obrót w poszczególnych grupach towarowych. Do wyboru mamy raport według cen podstawowych i po zrabatowaniu oraz zakres godzin, w jakich chcemy raportować. Kolejne linijki tego raportu zawierają: numer grupy; nazwę grupy; ilość sprzedanych pozycji; procentowy stosunek ilości sprzedanych pozycji z danej grupy do całkowitej ilości sprzedanych pozycji; wartość brutto sprzedaŝy; numer stawki VAT (jeŝeli w grupie są artykuły o róŝnych stawkach, to w raporcie występują pozycje dla kaŝdej stawki VAT osobno); udzielony rabat na artykuły z tej grupy; wartość netto sprzedaŝy; procentowy stosunek wartości sprzedanych pozycji z danej grupy do całkowitej wartości sprzedaŝy; Ramka na dole zawiera informacje: suma brutto; suma netto; suma ilości; suma rabatów; suma sprzedaŝy brutto w poszczególnych stawkach VAT; liczba transakcji ogółem; 96

97 netto średni czek średnia wartość netto rachunku; sprzedaŝ produktów na czek średnia ilość produktów sprzedawana na jeden rachunek DOKUMENTY Raport rachunków wg dokumentu zamykającego: Raport zawiera zestawienie rachunków według dokumentów, na jakie zostały one zamknięte. Raport składa się, z co najwyŝej trzech bloków: faktury VAT, paragonu fiskalnego, rachunku niefiskalnego. JeŜeli do jednego rachunku drukowany jest więcej niŝ jeden dokument, to system przyjmuje, Ŝe jeŝeli rachunek jest zamykany fakturą VAT, to nie jest istotny fakt drukowania rachunku fiskalnego czy niefiskalnego i rachunek zostaje zakwalifikowany do bloku rachunków zamkniętych na fakturę VAT i nigdzie więcej, dalej, jeŝeli rachunek był zamknięty rachunkiem fiskalnym to kwalifikowany jest do bloku paragonu fiskalnego, bez znaczenia czy był czy nie był drukowany do niego rachunek niefiskalny. Rachunek trafi więc do bloku rachunków niefiskalnych wtedy i tylko wtedy, gdy rachunek został zamknięty wyłącznie dokumentem niefiskalnym. Kolejne linie raportu zawierają następujące informacje: kod PLU i nazwę artykułu; ilość sprzedaŝy; 97

98 cena sprzedaŝy; wartość netto; wartość brutto. KaŜdy blok ma podsumowanie, w którym znajduje się sumaryczna wartość netto i brutto wszystkich rachunków zamykanych odpowiednim dokumentem. RównieŜ cały raport zamyka się podsumowaniem netto i brutto dla wszystkich zamkniętych rachunków. Dodatkowo w katalogu głównym programu tworzony jest plik raprdok.xls, który zawiera te same informacje co opisywany raport. 98

99 6.2. RAPORT ARCHIWALNY OKRESOWY Po dotknięciu tego klawisza pojawia się ekran umoŝliwiający wybranie jednego z raportów, do wyboru są: Utargi - utargi kelnerów według form płatności; Storna - rejestr wycofań; VAT - sprzedaŝ według stawek VAT; Nielokalne - rejestr wysyłek do systemów zewnętrznych (np. recepcji hotelowej); Raport obrotu grup towarowych - obrót według grup towarowych; Obrót PLU - obrót według numerów PLU; Obrót czas - rejestr statystyczny określający, w jakich godzinach doby obrót był najwyŝszy; Archiwizacja - archiwizacja danych na nośniku zewnętrznym; Obrót data - raport statystyczny określający wysokości obrotów w poszczególnych dniach miesiąca: 1, 2, itd; Obrót dni - obrót w zaleŝności od dnia tygodnia; Wysyłka - ponowna wysyłka danych do systemu magazynowego; Kelnerzy - obrót pojedynczego kelnera; Autoryzowane - storna autoryzowane; Prowizje - raport prowizji personelu; Rabaty - raport rabatów, pokazujący precyzyjnie rabatowane pozycje; Na wynos - raport sprzedaŝy na wynos; Rabaty keln. - raport pokazujący ile rabatu udzielił który kelner; Klienci - raport obrotu z klientami; Napiwki - rozliczenie napiwków; Rachunki - raport rachunków pokazujący całą bazę rachunków; Czas pracy - raport czasu pracy; Kier. druk. zamówień. - raport sprzedaŝy ze względu na kierunki rozchodu (numery drukarek zamówień); Koryg. - raport zawierający wszystkie pozycje odbiegające od standardowej sprzedaŝy; PLU wg kas - raport pozwalający wydrukować sprzedaŝ według numerów kas w systemie kas połączonych w sieć; Utargi kas - raport pozwalający ustalić, jaki był utarg na kaŝdej z kas, które są połączone w sieć; Pozycje - szczegółowa specyfikacja pozycji rachunków kelnerskich; Prowizje. K. K. - raport prowizji kart kredytowych; NadwyŜki T. - raport umoŝliwiający rozliczenie nadwyŝek ze sprzedaŝy 99

100 talonów; Op. zwrotne - raport sprzedaŝy artykułów będących opakowaniami zwrotnymi; Dokument - raport rachunków wg dokumentu zamykającego; Ocena kelnera - raport pracy kelnerów; Storna synt. - syntetyczny raport storn i zwrotów; Zestawy - raport sprzedaŝy zestawów; Karty rabatowe -> XLS - raport wysyłający informacje o sprzedaŝy na karty rabatowe do plików XLS; Ilość gości - raport statystyczny ilości gości; Zmiany - raport zmian; Karty kl. - raport kart klienckich; Otw. szuf. - raport otwarcia szuflady drukarki fiskalnej; PLU wg czasu - raport informujący, w jakich godzinach sprzedawane są artykuły; Nadgrupy - raport sprzedaŝy wg nadgrup; Bez ruchu - raport artykułów najrzadziej sprzedawanych; Dotacje - raport dotyczący limitów dotacji firm dla pracowników; Rozdzielone - raport rachunków rozdzielonych. Raport mapy - raport sprzedaŝy dostaw na poszczególne rejony dostaw z zaznaczeniem czy rozrzucano ulotki. Raport kier. - raport rozliczający kierowców dostarczających zamówienie na wynos. Czas dostawy - raport statystyczny, ile średnio wynosi czas dostawy. DELIVERKA -> XLS - do Excela wysyła plik, w którym zawarta jest lista zamówień na wynos: nr zamówienia, nazwisko kierowcy, wartość, VAT, daty przyjęcia, wydania, dostarczenia, opis zamówienia, nr kasy, forma płatności, info czy był paragon, FV, czas dojazdu, kwadrat rejonu dostawy Karty cena 1 i cena 2 - raport sprzedaŝy na karty, zawierający kolumny cena 1 oraz cena 2 i róŝnicę między nimi. Salda kart - raport obrotów na kartach. Rachunki wstępne - raport opisujący, do jakich numerów transakcji zostały wystawione rachunki wstępne. Raport finansowo - towarowy - powiązanie raportu finansowego z towarowym, wraz z rozbiciem na kraj bonowania (dla wersji morskiej). Karty według dni - pojawia się dodatkowy ekran z parametrami - okres (od do), numer karty, forma płatności oraz 3 moŝliwościami raportu (wszystkie wg zadanych kryteriów): o obrót - obrót wartościowy o towary - obrót PLU 100

101 o miesięczny - suma miesięcznych wpłat/wypłat na kartę klienta Catering Klienci - raport PLU dla rachunków na wynos z zaznaczeniem nazwiska i numeru telefonu klienta, moŝna filtrować po nr telefonu lub obiekcie Finansowy wybranej zmiany - tak jak w rozdziale o zamknięciu zmiany. Obrót PLU wg zmian - raport informujący, na jakich zmianach sprzedawane były dane PLU. Zmiany fp. - raport wykonanych zmian form płatności na zamkniętych rachunkach. Przed wybraniem raportu naleŝy określić przedział czasu, dla jakiego raport ma zostać wydrukowany. 101

102 UTARGI Raport utargów, umoŝliwia nam zorientowanie się, jaki utarg w poszczególnych formach płatności zrobili kolejni kelnerzy. Raport pokazuje w nagłówku nazwy form płatności, a następnie w poszczególnych liniach wyświetla informację o numerze identyfikacyjnym operatora i o sumie jego utargów w poszczególnych formach płatności, ostatnia informacja dotyczy rabatu, jaki został udzielony przez operatora. Kwota tego rabatu nie wchodzi do zestawionych sum poszczególnych form płatności. Dodatkowo w katalogu głównym programu tworzony jest plik raputar.xls, który zawiera te same informacje co opisywany raport. 102

103 STORNA Raport storn pokazuje wszystkie wystornowane pozycje w zadanym okresie czasu w formacie: data storna; godzina storna; stornowany towar; ilość stornowana; numer identyfikacyjny operatora stornującego; numer identyfikacyjny operatora bonującego; numer identyfikacyjny operatora autoryzującego; pole określające, czy było zamówienie; numer rachunku/operacji. Raport ten kończy się wartością będącą sumą cen stornowanych pozycji. Dodatkowo w katalogu głównym programu tworzony jest plik rapsto.xls, który zawiera te same informacje co opisywany raport. 103

104 VAT Jest to raport sprzedaŝy według stawek VAT za określony okres, w formacie: nazwa stawki; liczba określająca procent podatku; T / N fiskalizowane bądź nie; wartość brutto; wartość VAT; wartość netto. Na samym dole sumy wartości brutto, VAT i netto. Dodatkowo w katalogu głównym programu tworzony jest plik rapvat.xls, który zawiera te same informacje co opisywany raport NIELOKALNE Raport ten jest rejestrem wysyłek do systemów zewnętrznych (np. recepcji hotelowej), w formie: identyfikator operatora sprzedającego; PLU artykułu; nazwa artykułu; ilość bonowanych; wartość = ilość x cena. Na dole kaŝdego bloku: numer pokoju klienta; imię i nazwisko klienta; obrót = suma wartości dla danego klienta. Na samym dole raportu suma po wszystkich płatnościach nielokalnych. Dodatkowo w katalogu głównym programu tworzony jest plik nielok.xls, który 104

105 zawiera te same informacje co opisywany raport OBRÓT GRUPY Raport obrotu według grup towarowych wskazuje na sumaryczny obrót w poszczególnych grupach towarowych. Do wyboru mamy raport według cen podstawowych i po zrabatowaniu oraz zakres godzin, w jakich chcemy raportować. Kolejne linijki tego raportu zawierają: numer grupy; nazwę grupy; ilość sprzedanych pozycji; procentowy stosunek ilości sprzedanych pozycji z danej grupy do całkowitej ilości sprzedanych pozycji; wartość brutto sprzedaŝy; numer stawki VAT (jeŝeli w grupie są artykuły o róŝnych stawkach, to w raporcie występują pozycje dla kaŝdej stawki VAT osobno); udzielony rabat na artykuły z tej grupy; wartość netto sprzedaŝy; procentowy stosunek wartości sprzedanych pozycji z danej grupy do całkowitej wartości sprzedaŝy; Ramka na dole zawiera informacje: suma brutto; suma netto; suma ilości; suma rabatów; 105

106 suma sprzedaŝy brutto w poszczególnych stawkach VAT; liczba transakcji ogółem; netto średni czek średnia wartość netto rachunku; sprzedaŝ produktów na czek średnia ilość produktów sprzedawana na jeden rachunek. Dodatkowo w katalogu głównym programu tworzony jest plik rapgru.xls, który zawiera te same informacje co opisywany raport OBRÓT PLU Raport sprzedaŝy według numerów PLU podaje sumaryczną sprzedaŝ danego artykułu w danej cenie sprzedaŝy. Po wybraniu tego raportu do wyboru mamy kilka opcji: raport w cenach podstawowych lub po zrabatowaniu; moŝliwość ustalenia godzin, dla jakich wykonujemy raport; wybór konkretnego PLU lub raport dla wszystkich towarów; raport wg czasu bonowania lub zamknięcia rachunku. Raport zawiera kolejne linijki postaci: numer PLU artykułu; nazwa artykułu; ilość sprzedanych; cena sprzedaŝy; 106

107 wartość netto sprzedaŝy; wartość brutto sprzedaŝy. Na końcu ekranu znajduje się suma po wartościach netto i brutto sprzedaŝy. Dodatkowo w katalogu głównym programu tworzony jest plik rapplu.xls, który zawiera te same informacje co opisywany raport, oraz plik blikle.xls postaci: nazwa, PLU, ilość, netto i brutto OBRÓT CZAS Rejestr statystyczny określający, w jakich godzinach doby i w jakich dniach tygodnia obrót był najwyŝszy. Istnieje moŝliwość wykonania raportu w cenach 11 podstawowych bądź cenach po zrabatowaniu. Raport przebiega przez kolejne godziny doby (o ile występował w ich obrębie jakiś obrót), linia raportu ma postać: godzina; obrót brutto; obrót netto; ilość rachunków; ilość pozycji w rachunkach; średnia wartość rachunku brutto; średnia wartość rachunku netto; wartość obrotów netto i ilość rachunków w poszczególnych dniach tygodnia. U dołu podsumowanie, suma obrotów brutto i netto, sumaryczna ilość rachunków, średni rachunek brutto i netto. Dodatkowo w katalogu głównym programu tworzony jest plik rapczas.xls, który zawiera te same informacje co opisywany raport. 107

108 ARCHIWIZACJA Archiwizacja danych słuŝy do skompresowania i skopiowania danych z całego okresu (ignoruje ustawienia dat) na nośnik do katalogu określonego w oknie dialogowym. Wskutek uŝycia funkcji powstają spakowane zbiory zawierające wszystkie istotne dla systemu dane, a więc powstają pliki: arc.zip, zawierający pliki baz katalogu transakcji podkatalog \arc czyli informacje o transakcjach dokonanych w zamkniętych zmianach; dane.zip, zawierający pliki baz z katalogu danych, czyli pliki zawierające wszystkie dane statyczne (słowniki); log.zip, zawiera plik logu systemu, pliki konfiguracji oraz plik licencji; trans.zip, zawiera pliki baz katalogu transakcji, czyli pliki transakcji otwartej zmiany, a takŝe współdzielone słowniki; temp.zip, zawartość katalogu temp; Aby dokonać odtworzenia danych naleŝy rozpakować plik log.zip w katalogu głównym programu, plik dane.zip w katalogu określonym w konfiguracji jako ścieŝka do bazy danych, plik trans.zip naleŝy rozpakować w katalogu określonym w konfiguracji w polu ścieŝka do bazy transakcji, plik arc.zip naleŝy rozpakować w podkatalogu arc katalogu określonym w konfiguracji jako ŚcieŜka do bazy transakcji OBRÓT DATA 108

109 Raport statystyczny określający wysokości obrotów w poszczególnych dniach miesiąca: 1, 2, itd. Linijka raportu składa się z trzech pozycji: numeru dnia miesiąca, obrotu brutto i obrotu netto, na dole raportu znajduje się suma tych obrotów. Istnieje moŝliwość wykonania raportu w cenach podstawowych bądź cenach po zrabatowaniu. Dodatkowo w katalogu głównym programu tworzony jest plik rapdata.xls, który zawiera te same informacje co opisywany raport OBRÓT DNI Raport określa średni obrót w zaleŝności od dnia tygodnia. Linia takiego raportu składa się z nazwy dnia tygodnia i dwóch liczb określających obrót średni brutto i netto. Tu równieŝ moŝemy wykonać raport w cenach podstawowych bądź cenach po zrabatowaniu. Dodatkowo w katalogu głównym programu tworzony jest plik rapdzien.xls, który zawiera te same informacje co opisywany raport WYSYŁKA Funkcja ta (nie raport) umoŝliwia ponowne wysłanie danych do systemu magazynowego w zakresie dat i godzin ustawionych tak jak dla raportów. Operacji tej naleŝy jednak dokonywać bardzo ostroŝnie i ze świadomością zniszczenia danych z aktualnej sprzedaŝy (najlepiej wykonywać wysyłkę po ściągnięciu aktualnych danych przez Gastro Szefa). 109

110 KELNERZY Raport ten moŝe zostać wydrukowany dla konkretnego kelnera (naleŝy w oknie dialogowym, które pojawi się po wyborze raportu podać numer kelnera) lub dla całej załogi (naleŝy w oknie dialogowym wpisać 0). Raport ten w nagłówku, prócz standardowej informacji o dacie i lokalizacji, zawiera równieŝ nazwisko kelnera, dla którego raport jest wykonywany. JeŜeli raport jest robiony dla wszystkich kelnerów przebiega on przez bloki kelnerów, czyli dla kaŝdego kelnera wychodzi raport tego co sprzedał pogrupowane według kodu PLU. W nagłówku bloku znajduje się numer i nazwisko operatora, w stopce bloku znajduje się: ilość rachunków; średnia wartość brutto rachunku; 110

111 średnia wartość brutto sprzedanej pozycji; ilość zabonowanych pozycji; suma netto zabonowanych pozycji; suma brutto zabonowanych pozycji. Wierszami tego raportu są kolejne informacje o zabonowanej pozycji w formacie: kod PLU; nazwa towaru; ilość zabonowana; cena sprzedaŝy zabonowanego towaru netto; cena sprzedaŝy zabonowanego towaru brutto; litera T lub N określająca, czy rachunek zawierający tę pozycje został zamknięty. Ostatnie wiersze zawierają sumę wartości raportu oraz sumę zamkniętych i nie zamkniętych rachunków. Po wydrukowaniu tego raportu automatycznie tworzony jest kolejny, który zawiera same podsumowania dla poszczególnych kelnerów. Dodatkowo w katalogu głównym programu tworzony jest plik rapkeln.xls, który zawiera te same informacje co opisywany raport AUTORYZOWANE Raport ten zawiera informacje na temat storn, które były autoryzowane przez uprawnionego operatora. Linijka tego raportu zawiera: datę wykonania storna; godzinę wykonania storna; nazwę stornowanego towaru; ilość stornowaną; numer identyfikacyjny osoby stornującej; numer identyfikacyjny osoby autoryzującej strono; litera T lub N określająca, czy storno było stornem po zamówieniu. Dodatkowo w katalogu głównym programu tworzony jest plik rapaut.xls, który zawiera te same informacje co opisywany raport. 111

112 PROWIZJE Raport prowizji powiązany z prowizją procentową ustawioną dla artykułów. Linijki tego raportu mają następujący format: nazwa artykułu; PLU artykułu; ilość zabonowanego artykułu; wartość zabonowanego towaru; procent prowizji (z katalogu towarów); prowizja dla kelnera. Dodatkowo w katalogu głównym programu tworzony jest plik prowizje.xls, który zawiera te same informacje co opisywany raport RABATY 112

113 Raport rabatów, pokazujący precyzyjnie rabatowane pozycje, linia tego raportu ma następujący format: numer PLU rabatowanego artykułu; nazwa artykułu; ilość sprzedana w danej cenie sprzedaŝy; cena sprzedaŝy; cena podstawowa z pierwszego poziomu cenowego; rabat (procentowo); rabat (kwotowo); Ostatnia linia raportu zawiera sumę ilości rabatowanych pozycji, średni rabat (procentowo), oraz sumę rabatów (kwotowo). Dodatkowo w katalogu głównym programu tworzony jest plik rabaty.xls, który zawiera te same informacje co opisywany raport NA WYNOS Raport sprzedaŝy na wynos zawiera informację o artykułach sprzedanych na wynos (patrz prowadzenie sprzedaŝy oraz Konfiguracja / Specjalne / SprzedaŜ na wynos numer stolika). KaŜda linia tego raportu zawiera następujące informacje: numer PLU artykułu sprzedawanego na wynos; nazwa artykułu; ilość sprzedanych artykułów; cena sprzedaŝy; cena z pierwszego poziomu cenowego; udzielony rabat procentowy. Na dole raportu dodatkowa informacja o ilości zamówień, o wartości wszystkich zamówień netto i brutto, oraz o wartości średniej zamówienia. Dodatkowo w katalogu głównym programu tworzony jest plik rapwynos.xls, który zawiera te same informacje co opisywany raport. 113

114 RABATY KELN. Raport rabatów kelnerskich umoŝliwia przegląd wszystkich rabatów, jakich udzielono w załoŝonym okresie, raport przebiega w blokach. Na blok składają się wszystkie operacje rabatowania wykonywane przez kelnera. KaŜdy blok zaczyna się od nazwiska i numeru kelnera, a następnie w kolejnych linijkach pojawiają się informacje na temat rabatowanych przez kelnera rachunków w formie: data; czas; numer rachunku; wartość rachunku wyliczona według podstawowego poziomu cen; wartość rachunku wyliczona według cen sprzedaŝy (po rabacie); kwota rabatu. Na końcu kaŝdego bloku znajdują się cztery sumy: ilość rachunków kelnera, na które był udzielony rabat; suma wartości rachunków kelnera liczona według cen podstawowych (z poziomu pierwszego); suma wartości rachunków kelnera liczona według cen sprzedaŝy; suma rabatów. Raport kończy się trzema powyŝszymi wartościami sumowanymi jednak po wszystkich rachunkach wszystkich kelnerów. Dodatkowo w katalogu głównym programu tworzony jest plik rabkel.xls, który zawiera te same informacje co opisywany raport. 114

115 KLIENCI Raport ten umoŝliwia przejrzenie obrotów ze stałymi klientami w poszczególnych dniach i sumarycznie. W raporcie tym dla kaŝdego klienta budowany jest osobny blok, który zawiera: nazwa klienta (w nagłówku bloku); kod klienta (w nagłówku bloku); data i godzina zamknięcia rachunku; nazwa rachunku; ilość pozycji rachunku; wartość rachunku; nazwa form płatności; numer rachunku/operacji; wskaźnik określający czy do rachunku została ( T ), czy nie została wydrukowana faktura. U dołu ilość rachunków w danym dniu, ilość pozycji zabonowanych tego dnia, łączny utarg dzienny z klientem. Na końcu bloku łączna ilość rachunków klienta, łączna ilość zabonowanych pozycji, łączny utarg z klientem. Raport kończy się ramką wskazującą ilość wszystkich rachunków zamkniętych na wszystkich klientów, ilość wszystkich pozycji zabonowanych na rachunki klientów, wartość obrotów ze wszystkimi klientami. Dodatkowo w katalogu głównym programu tworzony jest plik rapklix.xls, który zawiera te same informacje co opisywany raport NAPIWKI Raport napiwków pozwala rozliczyć w zadanym okresie czasu napiwki, jakie zostały wprowadzone do systemu w trakcie sprzedaŝy. Raport ten zawiera kolejne linijki postaci: nazwisko kelnera; numer kelnera; ilość udzielonych napiwków; wartość udzielonych napiwków. Raport kończy się podsumowaniem ilości udzielonych napiwków i ich łącznej wartości. Dodatkowo w katalogu głównym programu tworzony jest plik rapnap.xls, który zawiera te same informacje co opisywany raport. 115

116 <<<<<<< U W A G A >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> Podczas rozliczania napiwków proszę pamiętać, Ŝe wartość napiwku jest wartością sprzedaŝy (brutto), tak więc naleŝałoby go pomniejszyć o odpowiednią stawkę podatku VAT RACHUNKI Raport rachunków pokazuje bazę rachunków z podziałem na ich właścicieli (operatorów) oraz dni pracy operatorów. Raport ten składa się więc z informacji o rachunkach postaci: data i czas; nazwa rachunku; ilość pozycji na rachunku; kwota sprzedaŝy; formy płatności; numer rachunku; parametr wskazujący czy do rachunku była, czy nie była wydrukowana faktura VAT. Linie te są grupowane w grupy właścicieli rachunków, a wewnątrz tych grup rachunki są sortowane według daty i godziny. Po kaŝdym dniu na raporcie drukowane jest podsumowanie dnia w postaci linii zawierającej: ilość rachunków; łączną ilość zabonowanych pozycji; 116

117 łączną wartość rachunków. Takie podsumowanie występuje równieŝ po kaŝdym operatorze, a takŝe po całym raporcie na jego końcu. Dodatkowo w katalogu głównym programu tworzony jest plik raprachunkow.xls, który zawiera te same informacje co opisywany raport CZAS PRACY Raport czasu pracy umoŝliwia rozliczenie pracowników z godzin pracy. Pracownicy zgłaszają się do pracy na komputerze przez funkcję obecności odczytując w czytniku swoją kartę magnetyczną i wybierając stanowisko. W raporcie tym zawarte są dokładne daty i godziny zgłoszenia się kelnera do pracy i jego wyjścia z pracy. Kolejne linie tego raportu zawierają: nazwisko pracownika; numer identyfikacyjny pracownika; datę zgłoszenia się do pracy; godzinę zgłoszenia się do pracy; datę wyjścia z pracy; godzinę wyjścia z pracy; stanowisko na jakim pracownik pracował; czas jego pracy, obliczany na podstawie dat i godzin wejścia i wyjścia. Na samym dole raportu znajduje się ogólna suma czasów pracy wszystkich pracowników. Kolumna czas pracy pokazuje godziny oraz setną część godziny, a nie godzinę i ilość minut. Dodatkowo w katalogu określonym w konfiguracji jako: ŚcieŜka do programu zewnętrznego tworzony jest plik place.xls, który zawiera te same informacje co opisywany raport. 117

118 KIERUNKI DRUK. ZAM. Wybranie tego raportu umoŝliwi wydrukowanie z zadanego okresu zestawienia sprzedaŝy artykułów z podziałem na drukarki zamówień, bądź zestawienia sprzedaŝy artykułów z konkretnej drukarki zamówień. Po wybraniu przycisku pojawia się okno dialogowe umoŝliwiające wprowadzenie numeru drukarki zamówień (wprowadzenie cyfry 0 spowoduje wydruk dla wszystkich drukarek zamówień). Forma tego raportu jest podobna do raportu według PLU, z tym Ŝe ten raport jest wykonywany dla konkretnego kierunku zamówienia lub dla wszystkich z podziałem na bloki. Kolejne linijki tego raportu zawierają: kod PLU towaru; nazwę artykułu; ilość zabonowaną (w podanej dalej cenie); cenę sprzedaŝy. Ostatnia linia tego raportu stanowi sumę iloczynów ilości i ceny dla wszystkich pozycji, sumę iloczynów ilości i ceny z pierwszego poziomu cenowego dla wszystkich pozycji oraz sumę iloczynów ilości i cen netto dla wszystkich pozycji. Dodatkowo w katalogu głównym programu tworzony jest plik rapkier.xls, który zawiera te same informacje co opisywany raport KORYGOWANE Raport zawiera wszystkie pozycje, które zostały zmienione podczas bonowania lub zamykania. Znajdą się tu więc zarówno storna i zwroty jak teŝ artykuły sprzedane z ceną inną niŝ standardowa, sprzedaŝ pracownicza i straty. Linia raportu ma następujący format: numer rachunku; data operacji; czas operacji; 118

119 numer PLU korygowanego artykułu; nazwa artykułu; ilość; cena sprzedaŝy; cena z pierwszego poziomu cenowego (podstawowa); data storna; godzina storna; numer identyfikacyjny kelnera dokonującego sprzedaŝy; numer identyfikacyjny operatora wykonującego storno; numer identyfikacyjny operatora autoryzującego storno; kwota rabatu (narzut ze znakiem minus). Raport przebiega w blokach tzn. najpierw strona i zwroty, dalej straty, później sprzedaŝ pracownicza, w końcu rabaty. KaŜdy blok zaopatrzony jest w podsumowanie postaci: ilość rachunków na których wykonywana była określona korekta; ilość pozycji; łączna wartość wszystkich pozycji; łączna wartość wszystkich rabatów. Dodatkowo w katalogu głównym programu tworzony jest plik koryg.xls, który zawiera te same informacje co opisywany raport PLU WG KAS Raport pozwalający wydrukować sprzedaŝ według numerów kas w systemie połączonych w sieć. Po wyborze raportu system pyta o numer kasy dla której ma być stworzony raport (0 wszystkie kasy). Jeśli wybierzemy wszystkie kasy raport zostanie zgrupowany w bloki odpowiadające sprzedaŝy prowadzonej z poszczególnych kas. KaŜdy blok zawiera nagłówek z numerem kasy i stopkę, w której umieszczona jest łączna suma sprzedaŝy netto i brutto. Poszczególne linie raportu mają format: numer PLU artykułu; nazwa artykułu; ilość artykułu; cena sprzedaŝy; wartość netto sprzedaŝy; wartość brutto sprzedaŝy. Na samym dole raportu znajduje się łączna suma sprzedaŝy netto i brutto z wszystkich kas. Dodatkowo w katalogu głównym programu tworzony jest plik rapwgkas.xls, 119

120 który zawiera te same informacje co opisywany raport UTARGI KAS Raport pozwalający ustalić, jaki był utarg na kaŝdej z kas połączonych w sieć i pracujących na nich kelnerów. Dla kaŝdej pary (kasa, pracownik), dla której wartość utargu nie jest równa zero, tworzony jest blok raportu zawierający numer kelnera, numer kasy, utarg kelnera na kasie w poszczególnych formach płatności, oraz kwotę udzielonych rabatów. Na końcu raport zawiera zbiorczy utarg wszystkich kas w poszczególnych formach płatności, łączną kwotę udzielonych na kasach rabatów, i łączny obrót (we wszystkich formach płatności) netto i brutto. Dodatkowo w katalogu głównym programu tworzony jest plik raputka.xls, który zawiera te same informacje co opisywany raport. 120

121 POZYCJE Raport ten stanowi szczegółową specyfikację rachunków kelnerskich za zadany okres czasu. Raport ten moŝe zostać wykonany dla konkretnej formy płatności (wszystkich form) lub dla konkretnego rachunku (wszystkich rachunków). Raport składa się z bloków kolejnych rachunków. Blok rachunku składa się z linijek rachunku. Informację o rachunku stanowi: numer i nazwę rachunku; komunikat informujący czy do rachunku została wystawiona faktura VAT; numer kasy zamykającej rachunek; datę i godzinę zamknięcia rachunku; numer i nazwisko osoby zamykającej (operatora będącego właścicielem rachunku); nazwę formy płatności, na którą rachunek został zamknięty; wartość sprzedaŝy (sumę rachunku w cenie sprzedaŝy). Poszczególne linijki rachunku zawierają: kod PLU artykułu; nazwę artykułu; datę i czas zabonowania; ilość zabonowaną; cenę sprzedaŝy; cenę bonowania; cenę podstawową (cenę z pierwszego poziomu cen); numer operatora dokonującego bonowania; numer operatora dokonującego operacji stornowania (o ile taka istniała - jeŝeli nie to pole zawiera 0); numer operatora dokonującego operacji autoryzacji storna (jeŝeli operacja 121

122 nie była wykonywana to pole zawiera cyfrę 0); literę T lub N informującą czy dana pozycja została wystornowana; wartość sprzedaŝy (cena sprzedaŝy przemnoŝona przez ilość); wartość udzielonego rabatu (cena podstawowa - cena sprzedaŝy); numer stawki VAT; numer kasy, na której zostało wykonane bonowanie. Dodatkowo w katalogu głównym programu tworzony jest plik pozycje.xls, który zawiera te same informacje co opisywany raport PROWIZJE KART KREDYT. Raport umoŝliwia rozliczenie prowizji powiązanych z formą płatności (patrz Konfiguracja sprzedaŝy / Słowniki / Słownik form płatności) w zadanym okresie czasu. Kolejne linie tego raportu zawierają: nazwę formy płatności (zawierającą prowizję); wartość formy płatności; zdefiniowaną prowizje od operacji powiązanych z tą formą płatności (w procentach); łączną kwotę prowizji. Ostatnia linia raportu zawiera łączną sumę prowizji ze wszystkich form płatności, do których przypisana jest prowizja. Raport ten pozwala wyliczać kwoty prowizji związane z operacjami dokonywanymi na kartach kredytowych. Dodatkowo w katalogu głównym programu tworzony jest plik rapprow.xls, który zawiera te same informacje co opisywany raport NADWYśKI T. Raport umoŝliwiający rozliczenie nadwyŝek ze sprzedaŝy na talony. NadwyŜki takie powstają w sytuacji, gdy klient płaci talonem o wyŝszym nominale niŝ kwota rachunku. Raport zawiera więc wszystkie rachunki zamykane na formę płatności powiązaną z talonem (patrz Konfiguracja sprzedaŝy / Słowniki / Słownik form płatności) w formacie: data i czas zamknięcia rachunku; kwota nadpłaty; forma płatności; nazwisko zamykającego rachunek. Dodatkowo w katalogu głównym programu tworzony jest plik rapnkup.xls, który zawiera te same informacje co opisywany raport. 122

123 OP. ZWROTNE Raport sprzedaŝy artykułów będących opakowaniami zwrotnymi, zawiera w liniach raportu następujące informacje: kod PLU artykułu; nazwę artykułu; ilość sprzedanych PLU; cenę sprzedaŝy danego towaru; wartość netto (iloczyn ilości i ceny sprzedaŝy netto); wartość brutto (iloczyn ilości i ceny sprzedaŝy brutto). Na końcu raportu podsumowanie w postaci sumy sprzedaŝy netto i sumy sprzedaŝy brutto. Dodatkowo w katalogu głównym programu tworzony jest plik opakzw.xls, który zawiera te same informacje co opisywany raport DOKUMENT Raport zawiera zestawienie rachunków według dokumentów, na jakie zostały 123

124 one zamknięte. Raport składa się, z co najwyŝej trzech bloków: faktury VAT, paragonu fiskalnego, rachunku niefiskalnego. JeŜeli do jednego rachunku drukowany jest więcej niŝ jeden dokument, to system przyjmuje, Ŝe jeŝeli rachunek jest zamykany fakturą VAT, to nie jest istotny fakt drukowania rachunku fiskalnego czy niefiskalnego i rachunek zostaje zakwalifikowany do bloku rachunków zamkniętych na fakturę VAT i nigdzie więcej, dalej, jeŝeli rachunek był zamknięty rachunkiem fiskalnym to kwalifikowany jest do bloku paragonu fiskalnego, bez znaczenia czy był czy nie był drukowany do niego rachunek niefiskalny. Rachunek trafi więc do bloku rachunków niefiskalnych wtedy i tylko wtedy, gdy rachunek został zamknięty wyłącznie dokumentem niefiskalnym. Kolejne linie raportu zawierają następujące informacje: kod PLU i nazwę artykułu; ilość sprzedaŝy; cena sprzedaŝy; wartość netto; wartość brutto. KaŜdy blok ma podsumowanie, w którym znajduje się sumaryczna wartość netto i brutto wszystkich rachunków zamykanych odpowiednim dokumentem. RównieŜ cały raport zamyka się podsumowaniem netto i brutto dla wszystkich zamkniętych rachunków. Dodatkowo w katalogu głównym programu tworzony jest plik raprdok.xls, który zawiera te same informacje co opisywany raport OCENA KELNERA Raport umoŝliwia ocenę pracy kelnerów w poszczególnych dniach tygodnia. Dla kaŝdego kelnera tworzony jest trzywierszowy raport postaci: łączny obrót w kolejnych dniach tygodnia; łączna ilość rachunków w kolejnych dniach tygodnia; średnia wartość rachunku w kolejnych dniach tygodnia. Dodatkowo w katalogu głównym programu tworzony jest plik 124

125 ocenakel.xls, który zawiera te same informacje co opisywany raport STORNA SYNT. Raport przedstawia wszystkie storna (przed jak i po zamówieniu) oraz zwroty w blokach odpowiadających poszczególnym kelnerom. KaŜdy blok składa się z następujących pól: opis (storno lub zwrot); nazwisko kelnera; nr PLU i nazwę wystornowanego (zwróconego) towaru; ogólną ilość wystornowanego PLU przez danego kelnera; ilość dokonanych storn na danym artykule; wartość netto wystornowanego artykułu; wartość brutto wystornowanego artykułu. Dodatkowo w katalogu głównym programu tworzony jest plik rapstob.xls, który zawiera te same informacje co opisywany raport. 125

126 ZESTAWY Raport przedstawia sprzedaŝ zestawów i zawiera: nazwę zestawu; ilość sprzedaną w danej cenie; cenę sprzedaŝy zestawu; wartość sprzedaŝy zestawu. W podsumowaniu znajduje się całkowita wartość sprzedaŝy zestawów w zadanym okresie czasu. Dodatkowo w katalogu głównym programu tworzony jest plik rapzes.xls, który zawiera te same informacje co opisywany raport KARTY RABATOWE -> XLS Funkcja ta słuŝy do dokładnego raportowania sprzedaŝy na karty rabatowe. Po wybraniu tego raportu w katalogu głównym programu zakładany jest podkatalog Sodexho, w którym tworzone są następujące pliki: total_full.xls, total_mg.xls, detal_full.xls oraz pliki nnnnn.xls, gdzie nnnnn to numery kart rabatowych. Pliki nnnnn.xls mają następującą strukturę: PLU numer PLU artykułu; nazwa nazwa artykułu; ilość ilość artykułu sprzedana na daną kartę; cena cena sprzedaŝy; cena1 podstawowa cena z cennika; stvat numer stawki VAT; karta numer karty; dataop data sprzedaŝy; czasop godzina sprzedaŝy; nazwisko nazwisko właściciela karty; opis pierwsze pole opisowe danej karty rabatowej; opis1 drugie pole opisowe danej karty rabatowej; opis2 trzecie pole opisowe danej karty rabatowej; kto numer kelnera bonującego dany artykuł; rodzaj numer drukarki zamówień; firma1 pierwszy człon nazwy firmy; firma2 drugi człon nazwy firmy; nipfirmy NIP firmy. Plik detal_full.xls ma identyczną strukturę jak nnnnn.xls, z tym Ŝe zawiera wszystkie karty rabatowe. 126

127 Plik total_full.xls zawiera dane sumaryczne obrotów na poszczególnych kartach i zawiera: wartosc1 wartosc6 obroty na poszczególnych kierunkach drukowania zamówień; wartosc0 pozostałe obroty (niezdefiniowane drukarki zamówień); karta numer karty rabatowej; opis1 opis3 analogicznie jak w nnnnn.xls. Plik total_mg.xls zawiera dane analogiczne jak total_full, z tym Ŝe pole wartość jest sumą pól wartosc0 do wartosc6 dla kaŝdej karty ILOŚĆ GOŚCI Jest to raport statystyczny, który zawiera sensowne informacje jedynie wtedy, gdy w konfiguracji systemu, w zakładce Ustawienia główne / Czy pytanie o ilość gości ustawimy na T. Raport składa się z następujących kolumn: daty i godziny sprzedaŝy; obrotu w danej godzinie; ilości gości zarejestrowanych w danej godzinie; stosunku obrotu do ilości gości. W podsumowaniu zawarte są ogólny obrót ilość gości i średni stosunek obrót / ilość gości. W katalogu głównym programu tworzony jest plik ilegosci.xls, który zawiera te same informacje co opisywany raport ZMIANY 127

128 Raport zawierający informacje o otwartych i zamkniętych zmianach w postaci: nr zmiany; data i godzina otwarcia zmiany; data i godzina zamknięcia zmiany; nr kelnera otwierającego daną zmianę; nr kasy na której została otwarta zmiana. Dodatkowo w katalogu głównym programu tworzony jest plik rapzm.xls, który zawiera te same informacje co opisywany raport KARTY KL. Jest to raport sprzedaŝy na karty magnetyczne, jednak duŝo ogólniejszy niŝ Karty rabatowe -> XLS. Zawiera obrót poszczególnych kart wg kierunków drukowania zamówień, wg stawek VAT oraz obrót ogółem, rabat z tytułu kart i ogólny rabat od ceny. Dodatkowo w katalogu głównym programu tworzony jest plik kartyrab.xls, który zawiera te same informacje co opisywany raport OTW. SZUF. Prosty raport pokazujący datę, godzinę, numer kelnera i numer kasy, na której została otwarta szuflada drukarki fiskalnej. Raport ten wykazuje tylko otwarcia wykonane za pomocą funkcji dodatkowych w ekranie bonowania nie dotyczy otwarcia szuflady w chwili zakończenia rachunku. Dodatkowo w katalogu głównym programu tworzony jest plik szuflada.xls, który zawiera te same informacje co opisywany raport PLU WEDŁUG CZASU Raport zawierający godziny, w których sprzedawano jeden bądź wszystkie artykuły (wyboru dokonuje się po wywołaniu raportu). Przed wygenerowaniem raportu naleŝy równieŝ wybrać czy raportujemy w godzinach bonowania czy zamykania rachunku. Raport składa się z bloków dotyczących poszczególnych PLU i pokazuje następujące informacje: nr PLU i nazwę artykułu; datę sprzedaŝy; ilość sprzedaną danego dnia; wartość brutto sprzedaŝy w danym dniu; 128

129 początek sprzedaŝy (dokładna godzina sprzedaŝy pierwszego artykułu o danym PLU w konkretnym dniu); koniec sprzedaŝy (dokładna godzina sprzedaŝy ostatniego artykułu o danym PLU w konkretnym dniu). Dzień jest w tym wypadku pojęciem nieprecyzyjnym - jeśli zmiana jest otwarta w ciągu jednej doby a zamknięta w ciągu kolejnej, to koniec sprzedaŝy oznacza tak naprawdę ostatnią sprzedaŝ danego PLU na tej zmianie. Dodatkowo w katalogu głównym programu tworzony jest plik rapplucz.xls, który zawiera te same informacje co opisywany raport NADGRUPY Raport w swojej formie i treści identyczny z raportem Obrotu grupy, z tym Ŝe w przypadku tego raportu informacje dotyczą nadgrup. Po wybraniu tego raportu mamy moŝliwość wyboru cen po zrabatowaniu lub bez rabatu. Dodatkowo w katalogu głównym programu tworzony jest plik rapnadgru.xls, który zawiera te same informacje co opisywany raport BEZ RUCHU Raport pokazuje te artykuły, których sprzedaŝ w zadanym okresie czasu była najmniejsza. Po wybraniu tego rabatu wybieramy ceny do raportu (z rabatem lub bez), następnie kolejność wydruku (rosnąco wg ilości lub wg PLU) oraz moŝemy ograniczyć raport do ilości sprzedanych danego PLU. Raport zawiera kolejne linijki postaci: numer PLU artykułu; nazwa artykułu; 129

130 ilość sprzedanych; cena sprzedaŝy; wartość netto sprzedaŝy; wartość brutto sprzedaŝy. Na końcu ekranu znajduje się suma po wartościach netto i brutto sprzedaŝy; Dodatkowo w katalogu głównym programu tworzony jest plik bezruchu.xls, który zawiera te same informacje co opisywany raport DOTACJE Raport dotyczy limitów dotacji (dopłat) firm dla swoich pracowników. Po wybraniu tego raportu moŝemy podać nr karty rabatowej pracownika (raport dla jednej osoby) lub nie podawać numeru (raport dla wszystkich kart naleŝących do firm, która mają niezerowy limit dotacji i niezerowe obroty). Wybrany raport zawiera następujące informacje: W nagłówku: nazwę firmy; numer karty rabatowej; nazwisko pracownika; w kolejnych linijkach: datę sprzedaŝy; nazwę artykułu; ilość sprzedaną; cenę do zapłaty; w podsumowaniu: ogólną ilość sprzedanych artykułów; sumę do zapłaty przez danego pracownika. Na raporcie nie ma informacji o kwocie dotowanej przez firmę. Dodatkowo w katalogu głównym programu tworzony jest plik dotacje.xls, który zawiera te same informacje co opisywany raport ROZDZIELONE Raport pozycji rozdzielonych dotyczy artykułów, które zostały przeniesione z jednego rachunku na inny i zawiera następujące dane: datę i czas bonowania artykułu; numer kelnera bonującego; numer transakcji z której zostały przeniesione artykuły; numer pozycji rachunku, która została przeniesiona na inny; 130

131 PLU i nazwę artykułu przeniesionego; cenę jednostkową artykułu; ilość przeniesioną; numer kelnera rozdzielającego rachunek; datę i czas rozdzielenia rachunku; Dodatkowo w katalogu głównym programu tworzony jest plik rozdz.xls, który zawiera te same informacje, co opisywany raport KARTY CENA 1 I CENA 2 Raport sprzedaŝy na karty, zawierający kolumny cena 1 oraz cena 2 i róŝnicę między nimi. 131

132 SALDA KART Raport obrotów na kartach RACHUNKI WSTĘPNE Raport opisujący, do jakich numerów transakcji zostały wystawione rachunki wstępne. 132

133 KARTY WEDŁUG DNI Pojawia się dodatkowy ekran z parametrami - okres (od - do), numer karty, forma płatności oraz trzy moŝliwości raportu (wszystkie wg zadanych kryteriów): Obrót - obrót wartościowy: Towary - obrót PLU 133

134 Miesięczny - suma miesięcznych wpłat/wypłat na kartę klienta 134

135 6.3. RAPORT FINANSOWY BIEśĄCY Szczegółowy opis powyŝszego raportu znajduje się w podrozdziale 5.5, dotyczącym zamknięcia zmiany REJESTR VAT 135

136 7. KONFIGURACJA PROGRAMU 136

137 7.1 USTAWIENIA GŁÓWNE Numer kasy - maksymalnie 3 cyfry, róŝny od zera. Numer kasy w obrębie firmy. Nie ma Ŝadnych wymagań odnośnie zasad numeracji, poza tym ze numery nie mogą powtarzać się w jednej sieci. Czy samoobsługa? - wpisanie litery T powoduje, ze program nie wyrejestrowuje kelnera automatycznie po zakończeniu rachunku, ale otwiera następny rachunek. Powinno być ustawione na T w lokalach samoobsługowych, w tradycyjnych restauracjach powinna być tam litera N. Wybranie A oznacza automatyczny powrót do ekranu wyboru rachunków po zamknięciu rachunku, natomiast W otwieranie rachunku na wynos. Czy płatności tylko gotówka? - parametr pozwalający określić czy przy kończeniu rachunku komputer ma zapytać o formę płatności. JeŜeli ustawimy go na T, wówczas wszystkie rachunki będą zamykane jako płacone gotówka. 137

138 Czy kredyty dla kontrahentów? - wpisanie litery T wymusza podanie nazwy kontrahenta przy zamykaniu rachunku na kredytowa formę płatności. Czy pytać o dodatki? - opcja pozwalająca ustawić, czy w momencie kiedy artykuł jest zdefiniowany jako posiadający dodatki (nie mylić z modyfikatorami), to komputer ma automatycznie przechodzić do wyboru dodatków, czy pytać. Czy wyrejestrowywać automatycznie? - jeŝeli wpiszemy tu T, to system po odłoŝeniu rachunku, automatycznie zakończy prace kelnera i będzie pytał o hasło. Czy ceny na klawiszach bonowania? - wpisanie T powoduje pojawienie się cen na klawiszach bonowania. Opóźniony wydruk zamówień - funkcja ta powoduje moŝliwość bonowania z określeniem czasu (tzn. opóźnienia), po jakim bon ma się wydrukować na drukarce bonowej, wskutek wpisania litery T pojawi się na ekranie bonowania dodatkowy przycisk czas, który umoŝliwi dokonanie takiej operacji. Ustawienie tej opcji na T wywołuje automatyczne ustawienie opcji: Czy zam. np. kol. serwowania na N i na odwrót. <<<<<<< U W A G A >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> Opcja ta nie działa w połączeniu z drukarkami fiskalnymi wykorzystywanymi jako drukarki zamówień. Czy zam. wg kol. serwowania? - ustawienie tej opcji na T, spowoduje pojawienie się na ekranie przycisku kolejność, który umoŝliwi określenie kolejności zamawiania potraw. Bon wydrukowany za pomocą tej funkcji posiadać będzie grupy pozycji oddzielone od siebie pozioma kreska. Dzięki takiemu systemowi kucharz będzie znał wymagana kolejność wykonania potraw. Rodzaj wydruku zamówień: o T - z cenami, o N- bez cen, o M - minimalne (linijka postaci 2 x jakiś towar), o F - finansowe. Czy pytanie o ilość gości? - przy otwieraniu rachunku program pyta o ilość gości potrzebne do sporządzenia raportu ilości gości. Pierwszy dzień tygodnia: - naleŝy podać, jaki dzień system ma traktować jako pierwszy dzień tygodnia. Czy kontrola kosztów zakupu? - pytanie o to, czy system ma kontrolować koszty zakupów jest to zabezpieczenie mające zapobiec 138

139 sprzedaŝy artykułu poniŝej kosztów zakupu. Jeśli opcja jest włączona a spróbujemy sprzedać cos poniŝej kosztów system automatycznie podniesie cenę do ceny równej kosztowi zakupów. Aby opcja działała naleŝy w programie Gastro Szef w konfiguracji włączyć opcje Czy wysyłać ostatnie ceny zakupów do kas?. Sortowanie rachunków - definiuje sposób sortowania rachunków w oknie sprzedaŝy. MoŜliwe do wyboru opcje to: o Kelner/Stolik/Opis, o Stolik/Opis, o od najstarszego otwarcie, o od najmłodszego otwarcie, o od najstarszego dotknięcie, o od najmłodszego dotknięcie. Poziom cen - podstawowy poziom cen sprzedaŝy. NajwyŜsza stawka VAT - numer najwyŝszej stawki podatku VAT, jaki będzie uŝywany w systemie. PoniewaŜ stawki numerowane są kolejno wpisanie np. 1 oznacza, ze system będzie uznawał tylko stawki 0, czyli 22% i 1 czyli 7%. Czy ignorować ceny zerowe? - jeśli wpiszemy T, to artykuły w cenie zerowej znikną z list artykułów do bonowania. Godzina automatycznego zerowania - godzina, o której kasa automatycznie wykona zamkniecie zmiany, wydrukuje raporty ustawione w zakładce Zamkniecie zmiany oraz wyśle sygnał wykonania raportu dobowego na drukarce fiskalnej. Warunkiem działania zerowania jest pozostawienie systemu na pierwszym ekranie (ekran startowy). <<<<<<< U W A G A >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> Drukarka fiskalna POSNET i EMAR wymagają potwierdzenia rozkazu wykonania raportu dobowego z klawiatury. Godzina obniŝonych cen od godziny - początek okresu automatycznego stosowania czwartego poziomu cenowego. MoŜe on oznaczać obniŝkę cen lub podwyŝkę, w zaleŝności od wartości wpisanych w pole cena 4 w karcie towaru. Typowo okres ten nazywany jest Happy hours. Godzina obniŝonych cen do godziny - koniec okresu opisanego wyŝej. Rodzaj napiwku - do wyboru: o Brak; o Kwotowy ręczny przy zamykaniu rachunku pojawi się klawisz napiwek, po jego wciśnięciu system spyta o kwotę napiwku; o Procentowy ręczny jw. z ta róŝnicą ze system spyta o procent napiwku; 139

140 o o Kwotowy automat poniŝej pojawi się okno do wpisania kwoty napiwku, w tym wypadku przy zamykaniu rachunku moŝna tylko pominąć napiwek, nie moŝna natomiast zmienić jego kwoty; Procentowy automat jw., jednak wszystko odnosi się do procentu a nie do kwoty. Numer towaru dla napiwku - pojawia się tylko, jeśli zdefiniowany jest jakiś rodzaj napiwku. Jest to numer PLU towaru zdefiniowanego w katalogu towarów jako napiwek. Powoduje to uaktywnienie opcji rozliczania napiwków. Kwota (procent) napiwku automat - pojawia się tylko dla automatycznego rodzaju napiwku, opisane powyŝej. <<<<<<< U W A G A >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> Szczególna uwagę naleŝy zwrócić na stawkę VAT wpisana dla napiwku, której wysokość naleŝy uzgodnić z lokalnym Urzędem Skarbowym. W przypadku udzielania napiwku do rachunku dobonowywany jest towar o numerze PLU podanym w konfiguracji jako Numer towaru dla napiwku. Będzie on równieŝ wydrukowany na paragonie fiskalnym. Numer towaru dla obiadu standard - numer PLU towaru zdefiniowanego jako danie standardowe przy obsłudze stołówek i kart abonamentowych. Wpisanie tutaj numeru potrawy spowoduje automatyczne jej zabonowanie, podczas przeciągnięcia karty abonamentowej. Limit czasu na obsługę stolika - ilość minut, po jakiej otwarty rachunek zostanie automatycznie zablokowany dla obsługi i będzie dostępny wyłącznie dla osoby z uprawnieniami administratora. Czy ekran do wydawania reszty? - ekran spełnia dwie funkcje: o W przypadku wpisania kwoty większej niŝ wartość rachunku o program podpowie kwotę reszty do wydania; W przypadku wpisania kwoty mniejszej niŝ wartość rachunku program potraktuje ta kwotę jako częściową zapłatę w wybranej formie płatności i wyświetli ekran wyboru drugiej formy płatności. Czy ekran z rabatami - ustawienie na T spowoduje wyświetlanie ekranu z rabatami przed oknem wyboru formy płatności. Liczba rach. w ekranie zmiany FP - liczba rachunków, które będą widoczne w ekranie zmiany formy płatności, pod warunkiem, ze kelner posiada odpowiednie uprawnienia. Czy uŝywać kody kreskowe wielokrotnie - do towaru przypisany jest kod towaru, ale istnieje oprócz tego dodatkowa baza, bo np. ten sam towar 140

141 od dwóch róŝnych producentów jest "zakodowany" inaczej, a dla POS-a to ten sam towar, jeśli opcja jest ustawiona na N - program szuka kodu tylko w bazie towarów, jeśli T - program sprawdza takŝe dodatkową bazę. 7.2 URZĄDZENIA Typ dozownika 1 - rodzaj systemu dozowników alkoholi podłączonego jako system numer 1. Port dozownika 1 - port RS, przez który podłączono dozownik. Typ dozownika 2 - rodzaj systemu dozowników alkoholi podłączonego jako system numer 2. Port dozownika 2 - port RS, przez który podłączono dozownik. Tryb pracy dozowników - wybór trybu pracy dozownika alkoholu lub piwa. Czy numer kelnera z dozownika? - jeŝeli wpiszemy tu literę T oznacza to, ze korzystamy z systemu dozowników z identyfikacja kelnerów. Typ wagi - typ wagi podłączonej do komputera, do wyboru CAS wagi Angel, Medesa wagi Medesa BASIC, oraz AXISB2000. MnoŜnik waŝenia - wielkość, przez która naleŝy pomnoŝyć wartość odczytana z wagi przy przeliczaniu na porcje. 141

142 Port wagi - port RS, przez który waga komunikuje się z komputerem. Czy czytać wagę przy bonowaniu? - jeśli odpowiemy N system nie będzie czytał wagi przy bonowaniu, lecz w momencie wybranym przez kelnera (przycisk ilość w ekranie bonowania). Odczytanie pustej wagi zwraca ilość - jeŝeli nie ma sygnału z wagi lub nie da się z innych powodów odczytać ilości to POS moŝe przyjąć, Ŝe odczytał 0 lub 1 w zaleŝności od ustawienia tego pola. Typ kamery - określa kamerę, jaka jest podłączona do stanowiska POS. Typ centrali - wybór typu centrali telefonicznej. Połączenie i numer telefonu - po podłączeniu centrali, przy sprzedaŝy na wynos, odczytywany jest automatycznie nr tel. z centrali i POS szuka w bazie klienta o tym numerze telefonu. Typ wyświetlacza klienta - rodzaj podłączonego wyświetlacza. Port wyświetlacza klienta - port, do którego podłączony jest wyświetlacz. Tekst reklamowy wyświetlacz - pole pozwala zdefiniować tekst reklamowy, jaki będzie się pojawiał na wyświetlaczu. Czy sterowanie szuflada? - jeŝeli wpiszemy T system będzie wysyłał do drukarki sygnał otwarcia szuflady po kaŝdym naciśnięciu klawisza TOTAL oraz umoŝliwi sterowanie szuflada przez klawisz funkcje w ekranie bonowania (opis w rozdziale dotyczącym sprzedaŝy). Istnieje teŝ raport informujący o otwarciu szuflady przy pomocy przycisku. Port szuflady - port, do którego jest podłączona szuflada. Typ szuflady - rodzaj podłączonej szuflady. Otwierać szufladę przy zamknięciu zm. - opcja umoŝliwia określenie czy szuflada ma być automatycznie otwierana przy zamykaniu zmiany. Czy otwarcie szuflady dla uprawnionych? zaznaczenie tej opcji spowoduje, Ŝe przy zakańczaniu rachunku nastąpi otwarcie szuflady jedynie dla tego operatora, który ma przydzielone uprawnienie do otwarcia szuflady. Jeśli opcja pozostanie niezaznaczona - szuflada otworzy się przy zakańczaniu rachunku bez względu na przyznane uprawnienie. Port modemu - port szeregowy, do którego podłączono modem. Wybieranie - rodzaj wybierania linii telefonicznej (impulsowy lub tonowy). Typ terminala K.K. - typ terminala kart płatniczych. MoŜna zamykając rachunek na formę płatności kredytową przekazać do terminala kwotę - po autoryzacji ściągana jest kwota podana przez pos-a. Port terminala K.K. - port, do którego podłączony jest terminal. Typ terminala lojaln. - pole, pozwala określić typ terminala lojalnościowego. Port terminala lojaln. - port, do którego podłączony jest terminal lojalnościowy. 142

143 Port kart zapis, Adres czytnika, Typ czytnika - typ, adres (wypełniany tylko dla kart ASEC) - do autoryzacji kelnerów i klientów działanie analogiczne do standardowych czytników, z tą róŝnicą, Ŝe te są podłączane do portu RS. Czytnik klawiaturowy bez znaku enter - dla czytników, które po odczycie karty nie wysyłają znaku Entera. Przykładowo moŝna ustawić w konfiguracji kartę np. 123, następnie czytanie od 1 znaku, długość 3 znaki, wtedy po odczytaniu nie trzeba wciskać Entera Czytać od znaku - od którego znaku mają być czytane dane przez czytnik. Dalsze wiadomości o dozownikach alkoholu i piwa w dodatku D. 7.3 DRUKARKI Typ drukarki fiskalnej i port - pole pierwsze z lewej słuŝy do wpisania typu drukarki fiskalnej przyłączonej do komputera. Następne pole oznacza port komunikacyjny, przez który jest podłączona. Istnieje 143

144 równieŝ moŝliwość podłączania drukarek poprzez program DFSerwis. Informacje o tym sposobie podłączenia drukarki są dostępne w dodatku L. Druga D.F. - w przypadku korzystania z interfejsu druga firma, naleŝy wypełnić tak jak dla pierwszej drukarki fiskalnej. Czy numer transakcji na paragonie? - opcja pozwalająca na wydruk numeru transakcji na paragonie. NaleŜy zwrócić uwagę na to, ze przy ustawieniu opcji na N nie uda się wystawić faktury do paragonu nie będziemy bowiem znali numeru transakcji. Czy kontrola drukarek przy starcie - ustawienie na T sprawdza, podczas startu programu istnienie skonfigurowanych drukarek. W przypadku ustawienia na N błędy nie będą zgłaszane. Drukarka zwykła - drukarka do wydruków faktur VAT i KP/KW. JeŜeli pole zostawimy puste lub wpiszemy błędną nazwę zgłosi się podpowiedz systemu umoŝliwiająca wybór drukarki z listy dostępnych. Czy mały format? - opcja pozwalająca wybrać rodzaj wydruku w zaleŝności od rodzaju zastosowanego papieru. Wpisanie tutaj litery N powoduje, ze wydruki faktur odbywają się w formacie A4, wpisanie litery T oznacza wąski format. Drukarka rachunków - drukarka stosowana do wydruku rachunków niefiskalnych. MoŜe to oczywiście być ta sama drukarka, co do faktur VAT. Zasada wyboru identyczna jak powyŝej. Wpisanie słowa BRAK powoduje brak wydruku rachunków niefiskalnych. Znaki diaktr. - ustawienie opcji na N powoduje wydruk rachunku bez polskich znaków. Drukarka rachunków 2 - definiuje drugą drukarkę rachunków. Ust. Drukarki moŝliwe wartości: o paragonowy / tekstowy - wydruki rachunków wykonywane są w szerokości 7 cm z duŝym odstępem z dołu strony; o paragonowy tekstowy netto drukuje cenę netto oraz procent rabatu; o graficzny posiflex wydruk graficzny na drukarce Posiflex o brzeg papieru A5/graficzny netto wydruk graficzny A5 z ceną netto o specjalizowany / tekstowy program reaguje na plik rachunek.txt wydruk tekstowy, format wydruku ustalony dla konkretnych klientów; o specjalizowany / graficzny jw., z tym ze wydruk jest graficzny, a program działa na plik rachunek.dat; o U295 / graficzny specjalizowany wydruk dla drukarki U295; o brzeg papieru A4 / graficzny wydruk graficzny na papierze formatu A4; 144

145 o brzeg papieru A5 / graficzny wydruk graficzny na papierze formatu A5 (długość 210 mm); o środek papieru A5 / graficzny wydruk graficzny na formacie A5, przystosowany do drukarek z podajnikiem zsuwanym do środka drukarki. Obcinacz - pozwala zdefiniować sekwencje znaków dla obcinacza papieru (o ile taki istnieje w drukarce). Drukarka raportów - drukarka, na która kierowane są wszystkie raporty. Czy wąski druk? - czy raporty maja być formatu A4, czy wąskie (7 cm). Raporty wąskie dotyczą listy raportów w zakładce konfiguracji Zamk. zmiany. Pozostałe raporty drukowane są na A4. Nie wszystkie raporty mają swoje wąskie odpowiedniki. Rodzaj wydruku - rodzaj potwierdzenia (wąski papier, szeroki papier). 7.4 DRUKARKI ZAMÓWIEŃ Sześć identycznie działających pól opisujących drukarki zamówień składających się z czterech informacji: Sposób traktowania drukarki - pierwsze pole jednoznakowe słuŝy do wpisania litery T, N lub K. o Litera T oznacza, ze drukarką zamówień jest drukarka fiskalna. <<<<<<< U W A G A >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> W myśl przepisów nowej homologacji (homologacji 2001) na drukarce fiskalnej nie jest moŝliwy wydruk zamówień. Próby wydruku takich zamówień na urządzeniach wyprodukowanych po 2001 będą zawierały nazwy artykułów ograniczone do 3 pierwszych liter nazwy. o o Litera N oznacza, ze drukarka zamówień jest zwykła drukarka zainstalowana w systemie Windows po wpisaniu N komputer pozwoli uzupełnić następne pole do wpisywania nazwy drukarki Windows działające identycznie, jak pole do wpisywania drukarki fakturowej. Litera K oznacza, ze zamówienie będzie generowane w formie pliku tekstowego. Warunkiem jest podanie w następnym polu ścieŝki do katalogu docelowego. Metoda ta słuŝy do drukowania zamówień przez zewnętrzne programy drukujące 145

146 Nazwa drukarki - wpisanie nazwy BRAK w konfiguracji drukarki zamówień spowoduje brak wydruku zamówienia. Drukarka zamówień dodatkowa pojawia się przy wypełnionym polu w oknie konfiguracji zakładka magazyn opcja numer kasy drugiego magazynu. <<<<<<< U W A G A >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> W przypadku stosowania drukarek atramentowych jako drukarek kuchennych naleŝy definiując je w systemie WINDOWS nazwać je tak by nazwa zawierały słowo RAPORT. Powoduje to zmianę zasad sterowania spoolerem drukarki. Dodatkowa kopia - wybór drukarki, na której ma się drukować dodatkowa kopia dokumentu. Typ obcinacza - wskazuje na rodzaj znaków sterujących wysyłanych po zakończeniu zamówienia, naleŝy wybrać zgodnie z typem drukarki. Audiowizualny - informuje, czy zamówienie ma być kierowane do systemu audiowizualnego w kuchni. System taki oparty jest na ekranie dotykowym i pozwala kucharzowi odznaczać potrawy juz przygotowane. Drukarka biletów - jest to ósma drukarka zamówień. Jeśli zdefiniujemy grupie towarowej ten numer drukarki, program wydrukuje bilet, a nie typowe zamówienie. Typ - typ drukarki podłączonej jako drukarka biletów, pozostałe opcje ustalamy jak dla zwykłej drukarki zamówień. 146

147 <<<<<<< U W A G A >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> Na bilecie drukowany jest czas trwania atrakcji, na jaka dany bilet został sprzedany. Domyślnie jest to 1 godzina. Aby wydrukowany czas trwania atrakcji był inny niŝ 1 godzina naleŝy w końcu nazwy towaru umieścić liczbę, określającą ilość minut. Tak wiec towar zdefiniowany jako BASEN90 oznacza wstęp na basen na 1,5 godziny. Jeśli w nazwie towaru umieszczony zostanie znak * (gwiazdka) oznacza to bilet bezterminowy (bez określonego czasu). 7.5 KATALOGI ŚcieŜka do bazy danych - ścieŝka do lokalnej bazy danych systemu, zawierającej takie dane jak: bazę towarów, grup towarowych, kelnerów, rabatów, form płatności. Wskazane jest, aby była ona umieszczona na dysku lokalnym stanowiska kasjerskiego, gdyŝ umoŝliwi to prace stanowiska w przypadku awarii serwera sieciowego oraz zmniejszy ruch w sieci. Katalog DANE nie moŝe być współdzielony. 147

148 ŚcieŜka do bazy transakcji - w trybie jednostanowiskowym równieŝ powinna być lokalna, w trybie sieciowym powinna być tu wpisana ścieŝka sieciowa. Pozwala to na kontynuacje rachunku na innej kasie niŝ był zaczęty, pozwala równieŝ na współdzielenie bazy kontrahentów, kart rabatowych, numeracji faktur. W systemie wielostanowiskowym na wszystkich stanowiskach naleŝy zdefiniować jako bazę transakcyjną to samo miejsce sieciowe. ŚcieŜka do magazynu - katalog wymiany danych z programem Gastro Szef lub innym programem magazynowym. Typ interface - naleŝy wybrać TXT do współpracy z programem Gastro w wersji DOS lub DBF do współpracy z wersja pod Windows lub SQL w przypadku współpracy z GastroSzefem w wersji SQL. SQL Serwer CHART - opcje konfiguracyjne dla połączenia z bazą systemu hotelowego Chart. W pierwszym okienku naleŝy wpisać nazwę połączenia ODBC, przez które system POS ma się komunikować, następnie nazwę uŝytkownika (domyślnie chart) oraz hasło dostępu (domyślnie sqlchart). Wpisane w tym miejscu dane muszą być takie same jak te zdefiniowane w połączeniach ODBC. ŚcieŜka do programu rec. - w przypadku współpracy z systemem hotelarskim, ścieŝka wymiany danych z systemem recepcji. Typ systemu hotelarskiego - opcja pozwalająca wybrać, z jakim typem systemu hotelarskiego pracujemy. o CHART SQL2 zalecana format wymiany z systemem Chart; dzięki temu moŝliwe jest oddzielenie w zestawieniach obciąŝeń o pochodzących z restauracji od obciąŝeń z tytułu wyŝywienia; CHART SQL poprzedni format wymiany informacji, zachowany wyłącznie dla zgodności ze starszymi wersjami programu hotelowego ŚcieŜka do programu zewn. - wpisanie tutaj jakiejś ścieŝki powoduje, ze system wysyła aktualny zbiór rachunków i katalog towarów do tej lokalizacji, wykorzystywane takŝe w przypadku współpracy z bonownikami kelnerskimi. Rodzaj obsługi bonowników - do wyboru piec opcji: o o o o Brak nie podłączamy Ŝadnych bonowników zdalnych; Tekstowe pełna obsługa podłączone bonowniki z interface tekstowym, mające moŝliwość otwierania, modyfikowania i zamykania rachunku; Tekstowe tylko zamykanie rachunku POS będzie czekał tylko na sygnał zamknięcia rachunku, ignorując informacje o otwieranych i modyfikowanych rachunkach (interface txt); ASP pełna obsługa podłączone bonowniki obsługujące sprzedaŝ za pomocą przeglądarki internetowej i skryptów ASP, mające moŝliwość otwierania, modyfikowania i zamykania rachunku; 148

149 o ASP bez zamykania rachunku działanie takie samo jak w przypadku pełnej obsługi jednak z bez moŝliwości zamykania rachunku na bonowniku. ŚcieŜka do danych dod. - miejsce przeznaczone dla komunikacji z dozownikami, wpisanie tutaj jakiejś ścieŝki powoduje, ze system automatycznie dodaje pliki tekstowe z tej lokalizacji do rachunków. Dalszy opis w dodatku B. ŚcieŜka do Internetu - katalog wykorzystywany do wymiany danych przez program rsaut.exe. ŚcieŜka do skryptów ASP - wykorzystywana w przypadku współpracy programu z bonownikami kelnerskimi działającymi na zasadzie przeglądarki internetowej. Szerokość ekranu bonownika - opcja pojawiająca się tylko w przypadku wypełnienia ścieŝki do skryptów ASP słuŝy do odpowiedniego przeskalowania ekranu bonownika (domyślnie 240 piksele). ŚcieŜka do czytników RS - miejsce przeznaczone do komunikacji z czytnikami podłączonymi do portu COM. Aby POS odczytywał dane, które pojawia się w tej ścieŝce naleŝy uruchomić program bbb.exe dołączony do POSa i odpowiednio go skonfigurować. Opis konfiguracji w dodatku M. ŚcieŜka do kart kredyt. ścieŝka do danych pochodzących z kart kredytowych ŚcieŜka do kart klienta ścieŝka do pliku, z którego odczytywane są karty klienta w systemie sedo ODBC Nazwa SQL - nazwa połączenia ODBC, które jest uŝywane do łączenia z bazą, wpisana tu nazwa musi być taka sama jak ta wpisana w konfiguracji połączenia ODBC. ODBC SQL User & Password - nazwa uŝytkownika oraz hasło do połączenia ODBC, domyślne wartości to: User - Gastro, Password <<<<<<< U W A G A >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> Wszelkie informacje o ścieŝkach naleŝy wpisywać starannie, upewniwszy się czy istnieje moŝliwość załoŝenia katalogów o podanych nazwach. W przypadku wpisania błędnych ścieŝek jedyna metoda uruchomienia programu jest usuniecie pliku konfig.mem z dysku lub uruchomienie programu POS z opcją konfig. 149

150 7.6 FIRMA Dane o firmie moŝemy wpisywać w dowolny sposób, jedynym kontrolowanym polem jest NIP, bez którego nie da się zapisać konfiguracji. Pole Lokalizacja słuŝy do wpisania informacji o miejscu zainstalowanej konkretnej kasy w danym lokalu np. Restauracja Czerwona lub Lobby Bar ; pole Miejsce faktur do wskazania miejscowości, w której wystawiane są faktury. Pole Poziom klubu słuŝy do definiowania poziomu klubu, w jakim mogą być obsługiwani klienci. Związane jest to z kartami klienckimi, jeśli poziom członkowstwa jest większy bądź równy poziomowi klubu, to klient moŝe być obsługiwany. Pozostawienie 0 oznacza, ze nie korzystamy z tej funkcji. Kod to przedrostek kodu klienta słuŝy rozróŝnieniu, na jakim stanowisku został dodany 150

151 nowy kontrahent pole ma znaczenie w przypadku współpracy z programem Gastro Szef, musi być inne niŝ w konfiguracji Gastro SZEFa. 7.7 DRUGA FIRMA Karta analogiczna do poprzedniej dodatkowe pytanie dotyczy tylko drugiego numeru kasy, nie ma natomiast pytań o kod i poziom klubu. Zakładka jest wykorzystywana w przypadku konieczności sprzedaŝy róŝnego asortymentu towaru przez dwie róŝne firmy dzięki interfejsowi Drugiej firmy nie trzeba w tym przypadku uruchamiać kolejnego stanowiska sprzedaŝy. Interfejs jest dodatkowo płatny. śeby artykułu mogły być sprzedawane przez drugą firmę muszą mieć ustawioną w słowniku artykułów drugą drukarkę fiskalną oraz musi być podłączona druga drukarka fiskalna. Drugi numer kasy nie zapewni takiej funkcjonalności jak oddzielne stanowisko sprzedaŝy. UmoŜliwia rozdzielenie sprzedaŝy konkretnych artykułów na dwie niezaleŝne firmy zdefiniowane na jednym stanowisku sprzedaŝy, ale nie zapewni juŝ, rozdzielności słowników grup towarowych. Przykładowo nie moŝna wysłać danej grupy towarowej na jedną z kas, a nie wysłać na drugą. Nadrzędnym numerem definiującym kasę wciąŝ pozostaje główny numer kasy definiowany na 151

152 zakładce Ustawienia główne. Wprowadzenie drugiego numeru kasy pozwoli natomiast rozróŝnić sprzedaŝ artykułów po wysłaniu ich do Gastro SZEF-a. W Gastro SZEFie będą tworzone niezaleŝne dokumenty sprzedaŝy dla kaŝdego numeru kasy. 7.8 KARTY MAGNETYCZNE Ekran ten pozwala na konfigurowanie obsługi czytnika kart magnetycznych lub zbliŝeniowych i kart sprzedaŝy bezgotówkowej. Czas czytania karty magnetycznej - poniewaŝ czytnik kart magnetycznych przyłączony jest przez złącze klawiatury, moŝna by dokonywać oszustw polegających na wbiciu z klawiatury kodu karty magnetycznej, aby temu zapobiec określamy czas w milisekundach, w jakim czytnik transmituje kod. Typowo 1000, oznacza, ze w ciągu sekundy potencjalny oszust musiałby wbić np. 12 znaków kodu, co jest raczej niemoŝliwe. Czy obsługa kart bezgotówkowych - wprowadzenie tu litery T oznacza, ze odczytanie czystej (nie zarejestrowanej w systemie) karty 152

153 magnetycznej w ekranie otwarcia rachunku (funkcja działa gdy operator ma odpowiednie uprawnienia), spowoduje otwarcie nowego rachunku na kartę bezgotówkową i pojawi się prośba o wprowadzenie danych tej karty, tj. limitu. Standardowy limit karty klienta - przy stosowaniu obsługi bezgotówkowej, pytanie o typowa (proponowana) kwotę depozytu klienta. Kaucja za kartę - kaucja za kartę magnetyczna, w przypadku nie oddania jej przez klienta. Kaucja za kartę numer towaru - numer PLU kaucji za kartę, potrzebny komputerowi do rozliczenia w sytuacji, gdy karta nie zostanie zwrócona przez klienta. Stawka VAT - przypisuje się automatycznie stawka o kodzie 0. Konsumpcja minimalna - minimalna kwota konsumpcji na kartę bezgotówkowa - oznacza, ze klient otrzyma zwrot gotówki wpłaconej jako depozyt tylko powyŝej tej kwoty. Konsumpcja minimalna numer towaru - podobnie jak przy kaucji za kartę informacja o numerze towaru, który ma zostać przypisany pobranym pieniądzom. Czy obsługa z klawiatury? - pytanie dotyczy obsługi stanowiska do otwierania rachunków na kartę magnetyczna. Wpisanie tu litery T powoduje, ze podczas otwierania rachunku na kartę magnetyczna komputer wyświetli ekran przystosowany do obsługi z klawiatury, w przeciwnym przypadku będzie to ekran do obsługi z ekranu dotykowego. Maksymalny limit karty magnetycznej - maksymalna kwota, jaka osoba bez uprawnień szefa moŝe przyjąć od gościa na bezgotówkowa kartę magnetyczna. Hasło do pokazania rachunków - hasło, które osoba z uprawnieniami, co najmniej kierownika, musi wpisać na ekranie wyboru rachunków, aby komputer pokazał rachunki prowadzone przy uŝyciu kart bezgotówkowych. Standardowo rachunki takie nie są widoczne w systemie, co uniemoŝliwia dokonywanie operacji bez wiedzy klienta posiadającego kartę. Okres waŝności elektronicznej portmonetki - opcja dotyczy kart, na które moŝna "nabijać" kasę lub ją ściągać, czyli kart elektronicznych, potoczenie zwanych chipowymi. Klient moŝe później za pomocą tej karty płacić. Parametr waŝność definiuje ile dni taka karta będzie waŝna Okres zwrotu elektronicznej portmonetki - okres, w jakim moŝna zwrócić taką kartę, Ŝeby wypłacić zgromadzone pieniądze - inaczej przepadają. 153

154 cena1 cena2 korzystania z karotek towarów - zaznaczenie tej opcji wymusi wybór do tworzenia zestawień aktualnej ceny obowiązującej w systemie w czasie robienia zestawienia. Zaznaczenie opcji powoduje równieŝ drukowanie na raporcie karty cena1 -> cena2 cen sprzedaŝy - ceny z drugiego poziomu (słownik towarów), jeśli na N to prawdziwe ceny towarów. Katalog CHARTNET - umoŝliwia korzystanie z bazy kart ChartNeta. Dzięki zdefiniowaniu tego parametru będą działały tak samo w dowolnym lokalu. Ustawienie wskazuje na katalog, z którego POS ma pobierać dane. Czy przekodować kartę na pracownika? zaznaczenie tej opcji powoduje, Ŝe POS automatycznie po odczytaniu karty klienta zamienia numer karty na numer pracownika. Pozwala to stosować systemy kart w firmach gdzie jeden pracownik moŝe mieć kilka kart, poniewaŝ karta jest przypisana do stanowiska, a nie do pracownika. Rodzaj zestawień kart wybór: standard, lisner moŝliwość wyboru typu raportu DOTACJE w raportach archiwalnych okresowych. Dotyczy zestawień kart klienta Ilość punktów do wydania gratisu określa ilość punktów na karcie klienta potrzebnych do wydania gratisu Grupa towarowa gratisów określa numer grupy, której towary będą dostępne w oknie wyboru gratisu. Cena tych towarów zostanie wyzerowana. NaleŜy pamiętać o ustawieniu punktów ujemnych dla towarów w tej grupie, co umoŝliwi pomniejszanie puli punktów na karcie klienta po wydaniu gratisu Czy pokazywać punkty na ekranie? po otwarciu rachunku kartą, obok opisu klienta ukaŝe się liczba nagromadzonych punktów Czy dod. info. o karcie klienta? - jeśli wpiszemy P, przy wczytywaniu karty klienta pojawia się dodatkowe informacje, takie jak: zdjęcie klienta, nazwisko, kwota wpłacona, wykupione usługi, rabat cotygodniowy; jeśli wpiszemy T to pojawia się te same informacje, ale dodatkowo będzie moŝna dopisać komentarz, jeŝeli N brak dodatkowych informacji. Czy zawsze kończyć rachunek? - ustawienie tej opcji na T, powoduje, ze kaŝde bonowanie do rachunku otwartego na kartę bezgotówkowa zostanie automatycznie zakończone wydrukiem paragonu fiskalnego. Czy system lojalności w Szefie? - opcja ta umoŝliwia stanowisku sprzedaŝy reagowanie na karty rabatowe podane z Gastro Szefa. System lojalności spowoduje udzielenie odpowiednio zaprogramowanego rabatu zaleŝnego od globalnego obrotu klienta posiadającego kartę rabatowa w całej sieci restauracji. Czy generować dane dod. dla kart? - jeśli odpowiemy T, system będzie generował dane o kartach klienta i zapisywał je w pliku hokus.dbf 154

155 w katalogu wymiany danych. Dane te moŝna przesłać do Gastro Managera, który przy ustawieniu odpowiednich parametrów zbierze je z kilku POSów, zsumuje obroty klientów i roześle zaktualizowana bazę danych z powrotem do poszczególnych POSów. Opcja przydatna w przypadku, gdy chcemy, aby w całej sieci lokali sumowały się obroty poszczególnych klientów korzystających z kart klienckich. Obsługa sieciowego zbioru kart klienta - pytanie dotyczy opcji opisanej powyŝej. Jeśli program, pracujący, jako Gastro Manager, będzie miał ustawiona te opcje na T, moŝna wczytywać dane o kartach wysłane z poszczególnych POSów. Czy pozwalać na przekroczenie limitu? - po podaniu w konfiguracji karty rabatowej limitu dziennego bądź miesięcznego program moŝe działać na dwa sposoby nie pozwoli na przekroczenie limitu N, lub pozwoli, ale powyŝej limitu nie będą uwzględniane rabaty zapisane na karcie T. Kwota przekroczenia limitu - jeśli jest ustawiona opcja: czy pozwalać na przekroczenie limitu na T to moŝna podać na ile program moŝe się zgodzić a po jakiej kwocie powiedzieć NIE Czy dopłata do kart klienta druga f.p. - opcja ustawiona na T zabrania przy przekroczeniu limitu na karcie dopłacić forma płatności zdefiniowana na karcie. Czy dotacje rozliczone natychmiast - opcja zastrzeŝona licencją - dotacje mogą być naliczane przy zamknięciu zmiany - wtedy system zlicza ile płaci firma ile pracownik. Czy karty bezgotówkowe bez limitu - opcja dotyczy kart bezgotówkowych, czyli takich gdzie klient na wejście wpłaca kasę dostaje kartę i za jej pomocą płaci - przy wyjściu rozlicza się z niej. JeŜeli ustawienie na T to znaczy, Ŝe moŝna na kartę kupować do woli, a na wyjście klient będzie musiał dopłacić brakującą kwotę. Czy pokazywać limity miesięczne - moŝna zdecydować czy wyświetlać limity miesięczne (przy ustawionej opcji - czy dodatkowe informacje o karcie klienta). Czy zmiana ceny do ceny1 dotowana - jak ustawimy na T - sprzedaŝ w cenie innej niŝ podstawowa będzie oznaczała Ŝe róŝnicę między ceną podstawową a sprzedaŝy dotuje zakład a kwotę sprzedaŝy musi zapłacić pracownik. Wykazane zostanie to w raportach dotacji. Nr f.p. dla wypłat z kart klientów - forma płatności w jakiej zapisane są wypłaty z karty klienta. Czy op. Kasowe dla wypłat z k. k.? - nie zaznaczenie tej opcji spowoduje, Ŝe wpłata lub wypłata z karty klienta poprzez funkcję KASA 155

156 nie będzie zaliczana do operacji kasowych i tym samym nie wyświetli się w raporcie finansowym bieŝącym. Czy limity miesięczne to limity dotacji - czy limit ustawiony jako miesięczny ma być równieŝ limitem dotacji w danym miesiącu. Czy dane o kartach pobierać z grup kart - jeśli T to zmiana ustawień karty i zapisanie spowoduje Ŝe i tak zostaną przywrócone dane z grupy kart. Zmiana w grupie kart spowoduje zmianę wszystkich kart, które naleŝą do tej grupy. Czy otwarcie na stałego klienta z kart - jeśli N to przy otwarciu rachunku na stałego klienta - wyświetla się ekran do wyboru/dopisania kontrahenta, jeśli T to wyświetli się lista kart rabatowych zdefiniowanych w POSie i kontrahenta wybiera się na podstawie karty. Czy limit sprzedaŝy karty to limit dotac - wybranie T powoduje, Ŝe limit miesięczny i dzienny zapisany na karcie klienta to limit dotacji, a nie sprzedaŝy. Rodzaj zestawień kart - pozwala ustalić typ zestawień Dotacje w raportach archiwalnych okresowych. ProfitCard program sedo zaznaczenie tej opcji informuje system o istnieniu kart sedo. NaleŜy równieŝ podać ścieŝkę do pliku z kartami klienckimi - wtedy system automatycznie odczytuje karty z pliku i generuje plik o nazwie ProgSedo.txt dla systemu sedo w opcji raporty archiwalne okresowe karty 156

157 7.9 SPECJALNE Drugi numer kasy i opcje od - do godziny - pozwalają na to, aby jeden terminal kasowy pełnił role dwóch terminali w przypadku, gdy w określonych porach dnia następują zmiany w przyporządkowaniu magazynów do kas fiskalnych. Godzina, do której kasa działa z drugim numerem jest równocześnie godzina jej wyzerowania. Grupa dań pracowniczych - numer grupy towarowej zawierającej dania pracownicze. Pozwala to na otrzymywanie zestawień dań z tej grupy. Czy grafik od razu? - ustawienie tej opcji na T powoduje, ze po wejściu do okna sprzedaŝy pokazuje się graficzna prezentacja pierwszej w kolejności sali, wpisanie liczby powoduje ustawienie się programu na sali o tym numerze dokładny opis funkcji sprzedaŝy za pomocą grafika znajduje się w dalszej części instrukcji Czy artykuły poniŝej limitu na paragonie - pytanie o to czy fiskalizowac sprzedaŝ na kartę poniŝej kwoty wpłaconej. Jeśli ustawimy opcje na T program pokaŝe zerową wartość do zapłaty przez klienta, 157

158 natomiast wydrukuje paragon fiskalny na artykuły znajdujące się na rachunku. Czy zamówienie po zmianie wagi? - ustawienie na T powoduje wydruk potwierdzenia zwaŝenia porcji towaru przez kelnera na drukarce zamówień. Opcja ma sens jedynie w przypadku, gdy parametr Czy czytać wagę przy bonowaniu (zakładka Urządzenia) ustawimy na "N". Czas sygnalizacji braku obsługi - jeśli wpiszemy jakąś wartość (liczona w minutach) to po jej przekroczeniu, czyli braku obsługi rachunku przez ten czas, opis rachunku zostanie podkreślony. Klawiatura Ekranowa - 1/4 ekranu bonowania zostanie zamieniona na klawiaturę, na której bonuje się wpisując PLU. Czy ponowne obliczanie dotacji? dla systemu sodexho, ponowne obliczanie dotacji przy zamykaniu paragonu i generowaniu zestawień Czy wersja morska - przełącza program w wersję morską. Pytanie o kraj w jakim trzeba rozliczyć podatek (dla jednostek pływających). Czy dwa klawisze total - jeśli ustawione na T, to na ekranie bonowania pojawia się drugi klawisz total do szybkiej sprzedaŝy czyli pomija ekran rabatów i ekran do wydawania reszty. HEXAL - opcja powoduje ograniczenie funkcji ekranu bonowania w taki sposób, Ŝe klient sam moŝe bonować potrawy, nie pojawia się guzik Total, dzięki temu ekran jest odwracany do klienta. Czy kontrola rachunków do autoryzacji? dotyczy rachunków na karty klienckie, przy zamykaniu przez kelnera rachunek odsyłany jest do kierownika w celu autoryzacji i ostatecznego zamknięcia. Czy wycena zestawów na SQL serwerze? (checkbox domyślnie nie) w przypadku gdy POS współpracuje z Szefem poprzez interface SQL, zaznaczenie tej opcji powoduje wycenę zestawu na podstawie cen podanych w kolumnie cena stała w edycji zestawu. Hasło do pokazania stanu kasy - moŝliwość ustalania hasła pozwalającego podglądać stan kasy na bieŝąco, bez drukowania raportów. Hasło naleŝy wpisać z klawiatury będąc w ekranie wyboru rachunku. Forma płatności określającą straty - numer formy płatności określający straty. Pozwala to na otrzymywanie raportu strat dań gotowych. Współczynnik MPV - współczynnik określający sposób naliczania przez program ceny zestawu. Hasło do pokazania statusu - hasło do pokazania statusu drukarki fiskalnej, więc miedzy innymi kwoty, za jaką sprzedano od ostatniego raportu dobowego Uporządkowanie - kolejność rekordów w bazach - dla Windows 98 powinien być General, dla pozostałych Polish, dla wersji arabskiej Arabic. 158

159 Sortowanie artykułów - w jakiej kolejności mają się pojawiać na ekranie sprzedaŝy w obrębie grupy (nazwa/plu). Czy PLU z grupy dodatków ma dodatki - w przypadku bonowania artykułu z dodatkami otwiera się grupa dodatków, po zabonowaniu jednego z dodatków, który ma przypisana grupę dodatków moŝliwa będzie dalsze bonowanie jeŝeli opcja ta będzie ustawiona na T. Czy moŝna sprzedać zest. bez składnika - parametr decyduje, czy przy sprzedaŝy zestawu z zamiennikiem ma się pojawiać przycisk bez składnika. W przypadku ustawienia tej opcji na N moŝna wymusić wybranie jakiegoś składnika za kaŝdym razem. Czy nowy ekran bonowania? opcja ustawiona na N umoŝliwia powrót do starego wyglądu ekranu bonowania SprzedaŜ na wynos numer stolika: opcja pozwala zdefiniować jakiś numer stolika jako sprzedaŝ prowadzona na wynos. Pozwala równieŝ robić odpowiednie zestawienia tego, co zostało sprzedane na wynos. 159

160 7.10 ZAMKNIĘCIE ZMIANY Czy raport grup na koniec zmiany - funkcja pozwalająca drukować przy zakończeniu zmiany raport grup towarowych, wraz z rozbiciem na stawki VAT i pokazaniem rabatów. Czy raport korekt na koniec zmiany - funkcja pozwalająca drukować przy zakończeniu zmiany raport korekt. Czy raport finansowy na koniec zmiany - funkcja pozwalająca drukować przy zakończeniu zmiany raport finansowy. Czy rap. finanse. prosty na koniec zmiany - funkcja pozwalająca drukować raporty finansowe proste na koniec zmiany. Czy raport towarowy na koniec zmiany - funkcja pozwalająca drukować przy zakończeniu zmiany raport towarowy. Czy raport prowizji na koniec zmiany - automatycznie drukuje na koniec zmiany raport prowizji kelnerów. Czy raport zmian f.p. na koniec zmiany - odpowiedz T powoduje automatyczne drukowanie raportu zmian f.p. na koniec zmiany. 160

161 Czy zamk. zm. z otw. rachunkami - czy moŝna dokonać zamknięcia zmiany jeŝeli są otwarte rachunki. Czy równoczesne zamk. zmiany - wpisanie tu litery N spowoduje, ze przy wspólnej bazie transakcyjnej dla kilku kas zamkniecie zmiany na kasie nie będzie powodowało zamknięcia zmiany na wszystkich kasach podłączonych do wspólnej bazy transakcyjnej, a jedynie na kasie zamykającej. Ustawienie litery T spowoduje z kolei, ze zamkniecie zmiany na kasie spowoduje zamkniecie zmiany na wszystkich kasach podłączonych do danej (wspólnej) bazy transakcyjnej. Oczywiście równieŝ raporty (uzyskane wskutek zamknięcia zmiany) z tej kasy będą dotyczyły sprzedaŝy ze wszystkich kas w obrębie bazy transakcyjnej. Godzina zamknięcia obecności - godzina automatycznego zamknięcia obecności pracowników, w przypadku korzystania z opcji rozliczania czasu pracy. Jest to godzina, o której pracownicy zostają automatycznie wyrejestrowani i po tej godzinie wymagane jest ponowne ich zgłoszenie do pracy. Godzina końca doby - umowna godzina końca doby wykorzystywana przy wszelkich raportach dobowych w przypadku, kiedy lokal zaczyna prace w ciągu jednej doby a kończy w następnej. W ekranie raportów rap. finansowy prosty - jeśli T, to przy zamknięciu zmiany wydrukuje się raport finansowy prosty (uproszczony raport finansowy ), który zawiera tylko następujące pozycje: Zwroty, Posiada, Nie zamknięte,, Wplata/wyplata Czy raport tow.-fin. na koniec zm.? - ustawienie na T powoduje drukowanie raportu towarowo - finansowego na koniec zmiany. Czy zamknięcie zm. wymeldowuje z pracy? - jeśli zajdzie sytuacja, Ŝe ktoś się nie wymeldował (np. zapomniał) to ustawienie tej opcji spowoduje automatyczne wymeldowanie podczas zamykania zmiany Czy automatycznie odczytywać dane w Gastro? - jeśli zaznaczone na T, to po zamknięciu zmiany następuje automatyczne ściągnięcie danych w Gastro (tylko w przypadku interfejsu SQL-a). Godzina informacji o konieczności zamk. zm. - moŝna zdefiniować godzinę od której POS będzie informował o konieczności zamknięcia zmiany. Na ekran będzie wywoływane okno z komunikatem Zamknij zmianę. 161

162 7.11 MAGAZYN ŚcieŜka do magazynu - katalog wymiany danych z programem Gastro lub innym programem magazynowym. Typ interface - naleŝy wybrać TXT do współpracy z programem Gastro w wersji DOS, DBF w przypadku współpracy z wersja SZEF-a DBF oraz SQL w przypadku bezpośredniego połączenia SQL. W przypadku interfejsu SQL naleŝy pamiętać o pozostawieniu pustego pola ŚcieŜka do magazynu. Czy pełna wysyłka? - jeśli wpiszemy N, system będzie na bieŝąco dopisywał do pliku wynikowego dane o sprzedaŝy, jeśli T - system wyśle do Gastro Szefa dane o sprzedaŝy przy zamknięciu zmiany. <<<<<<< U W A G A >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> Ustawienie parametru Czy pełna wysyłka na T spowoduje przy zamknięciu zmiany stworzenie pliku wynikowego z tej właśnie zmiany. Wszelkie inne dane zostaną nadpisane. 162

163 Czy moŝna zdalnie zerować? - wpisanie litery T pozwala na zdalne zerowanie z systemu Gastro Szef. Warunek pozostawienie programu na pierwszym ekranie (ekran startowy). Numer kasy drugiego magazynu - jeŝeli wpiszemy tu numer roŝny od 0, wówczas komputer będzie, przed kaŝdym zabonowaniem, pozwalał wskazać skąd pochodzi dany artykuł. Istnieją dwie moŝliwości: standardowy magazyn przypisany do danej grupy towarowej, lub drugi magazyn. Opcja dostępna w menu Funkcje na ekranie rachunków. Czy rozchód według numerów kas? - opcja informuje o tym, czy Gastro Szef ma prowadzić rozchód według numerów kas, na których bonowano potrawy (ustawienie T), czy według numerów kas na których kończono rachunki (ustawienie N). Czy ignorować wysłane z Gastro Szefa: Formy płatności, Rabaty, Kelnerów, Kontrahentów, Karty rabatowe, Dotacje - wpisanie w odpowiednie pola litery T spowoduje, ze POS będzie się zachowywał tak, jakby Gastro Szef nie wysyłał mu nowych informacji o odpowiednich słownikach. Czy kontrola stanów magazynowych - jest moŝliwość Ŝeby POS pilnował stanów magazynowych i informował podczas sprzedaŝy jeśli nie ma artykułu na stanie magazynowym: o ustawienie N - nie sprawdzać, o ustawienie T - ma sprawdzać towary magazynowane i o sprzedawane, czyli typowy sklep, R - ma sprawdzać takŝe receptury, czyli czy jest wystarczająca ilość surowca w magazynie - tylko "R" bardzo spowalnia działanie sprzedaŝy. Główna nazwa towaru - w zaleŝności o tego, co zostanie wybrane to ta nazwa będzie wyświetlana w POS-ie na klawiszach. Czy bezpośrednie połączenie SQL - w przypadku zdefiniowania połączenia bezpośrednio przez interfejs SQL pole to musi być ustawione na T. NaleŜy równieŝ pamiętać o ustawieniu parametrów połączenia ODBC w zakładce KATALOGI. UmoŜliwia automatyczny odczyt słowników z SQL serwera. Czy automatycznie programować kasy - jeśli ustawienie T, to zmiany w słownikach powodują automatyczne wyjście POSa ze sprzedaŝy celem odczytania danych w POS-ie. 163

164 7.12 FAKTURY Czy moŝna drukować faktury - gdy wpiszemy tu N uniemoŝliwimy wydruk faktur VAT jako dokumentów kończących transakcje. Czy drukować paragon do faktury VAT - jeŝeli wpiszemy tu N system nie będzie drukował paragonów fiskalnych do faktur VAT. Ilość kopii faktury - ile egzemplarzy kopii faktury wydrukować, typowo 1 dla drukarki atramentowej lub laserowej i 0 dla drukarki igłowej. Czy faktury VAT według grup - wpisanie tu litery T powoduje, ze faktura VAT drukowana jest według grup towarowych, wpisanie litery N powoduje to, ze faktury drukują się według stawek VAT. Na fakturze drukowanej wg grup pojawia się pozycje o nazwach Usługa Gastronomiczna XX, gdzie XX oznacza numer grupy. JeŜeli opcja ta będzie wyłączona, to na fakturze pojawia się pozycje o nazwie Usługa Gastronomiczna w kolejnych stawkach VAT. Istnieje moŝliwość wydrukowania na fakturze konkretnej pozycji pod konkretna nazwa, co 164

165 jest z kolei uzaleŝnione od odpowiedniej konfiguracji sprzedawanych artykułów. Patrz Opis Towarów. Czy numer kasy na fakturze - wpisanie litery T powoduje, ze numer faktury Będzie zawierał równieŝ informacje o numerze kasy. Czy drukować rok w numerze faktury? - czy bieŝący rok ma być zawarty w numerze faktury VAT. Czy wystawiać faktury do parag. wg fp? - istnieje moŝliwość wystawienia FV do wielu paragonów. Jest moŝliwe, Ŝe paragony są wystawione na róŝne formy płatności. Jeśli ten parametr będzie "T", to system spyta o to, jakie paragony, na jaką fp, ma zsumować. Oprócz tego istnieje przycisk wszystkie. Jeśli opcja ustawiona jest na N, to będzie sumował całe paragony. Korzystanie z tej funkcji wiąŝe się z wprowadzeniem ilości 1 w kolumnę ilość na F.V. Domyślny PKWiU - domyślny numer PKWiU drukowany na fakturze. Nazwy na fakturze - nazwa, jaka ma się drukować na kaŝdej wystawianej fakturze. Podpis na F.V. - podpis jaki ma być dołączany do kaŝdej faktury VAT. Dodatkowe oznaczenie faktur - informacja drukowana po numerze faktury np. nr 4/2005/dodatkowe_oznaczenie. Grafika nagłówka na fakturze - ścieŝka do pliku graficznego, który ma być wydrukowany w nagłówku faktury (działa tylko przy ustawieniu wydruku faktur na papierze firmowym). Plik z grafiką musi mieć rozmiar w stosunku 4 do 1 (szerokość do wysokości). Stały dopisek na fakturze - tekst, który będzie dopisywany do kaŝdej faktury VAT. Czy faktury VAT na papierze firmowym? - jeŝeli wpiszemy T, uzyskamy dodatkowy margines górny 6 cm pozwalający drukować faktury na papierze firmowym z przygotowanym ozdobnym nagłówkiem. Jeśli wprowadzimy grafikę nagłówka na fakturze, wydrukuje się ona w obrębie górnego marginesu. Czy drukować rachunek do faktury VAT? - wpisanie litery T spowoduje wydruk rachunku niefiskalnego do faktur VAT. Czy dopiski na fakturach VAT? - wpisanie tu litery T spowoduje przy kaŝdym uruchomieniu, włączenie edytora pozwalającego wpisać dowolny tekst, który będzie umieszczony na dole wydruku faktury VAT. Czy podgląd FV? - wpisanie litery T pozwala na podgląd faktury przed wydrukiem. Nie naleŝy stosować tej opcji przy bezklawiaturowej obsłudze programu, gdyŝ z podglądu moŝną wyjść jedynie klawiszem ESC. Czy czterocyfrowy numer faktury? - czy numery faktur mają być czterocyfrowe np. dla faktury nr 43 będzie

166 Domyślna ilość dni dla kredytowej f.p. domyślna ilość dni do zapłacenia faktury wystawianej dla kredytowej formy płatności 7.13 INNE DOKUMENTY Czy moŝna drukować rachunki niefisk. - gdy wpiszemy tu N uniemoŝliwimy wydruk rachunków niefiskalnych na kasie. <<<<<<< U W A G A >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> JeŜeli wpiszemy, ze nie moŝna drukować ani rachunków niefiskalnych, ani faktur VAT komputer automatycznie będzie kończył transakcje paragonem fiskalnym. Czy drukować rachunek do P.F. - jeŝeli wpiszemy literę T oznacza to, ze do kaŝdego paragonu fiskalnego drukowany będzie rachunek na drukarce niefiskalnej. Jest to praktykowane przez restauracje posiadające firmowe druki rachunków i pragnące wręczać swoim gościom ładnie wyglądające rachunki oprócz paragonów fiskalnych. Wpisanie litery P 166

167 spowoduje, ze komputer będzie pytał po kaŝdym paragonie fiskalnym czy chcemy wydrukować rachunek dla klienta. Ma to na celu oszczędności druków rachunków. Czy drukować rachunek o wartości 0 - jak wiadomo drukarka fiskalna nie wydrukuje paragonu o zerowych cenach sprzedaŝy. Odpowiedz tak na to pytanie powoduje, ze paragony takie będą drukowane jako rachunki niefiskalne. Czy drukować nagłówek na rachunku - dotyczy to rachunku niefiskalnego. Brak nagłówka często jest poŝądany przy stosowaniu papieru firmowego z pierwotnie nadrukowanym nagłówkiem lub przy dodrukowywaniu nagłówka z pliku graficznego (grafika nagłówka na rachunku). Plik z grafiką musi mieć rozmiar w stosunku 2 do 1 (szerokość do wysokości). Ilość kopii rachunku - wybranie ilości kopii rachunków, które maja być drukowane po zamknięciu rachunku dokumentem rachunek niefiskalny. Wartość 0 oznacza zero kopii, czyli tylko oryginał. Czy stawki VAT na rachunkach - jeśli odpowiemy T na rachunkach niefiskalnych pojawi się rozbicie kwoty rachunku na stawki VAT. Czy moŝna zamknąć rachunek? - wpisanie litery N uniemoŝliwi zamykanie rachunków na kasie. Potrzebne w duŝych systemach kasjerskokelnerskich lub na stanowiskach nie wyposaŝonych w drukarki fiskalne. Czy rachunki wykładane - wpisanie tu litery T włącza opcje wydruku na blankietach rachunków wszystkiego co zostało zabonowane w momencie wydruku zamówień. W momencie zakończenia rachunku system dodrukowuje na nim zakończenie i podsumowanie. System taki wymaga, aby kelner zawsze podczas bonowania wkładał rachunek klienta do drukarki. Połączenie tej funkcji z drukarka rachunków typu paragonowego (patrz karta drukarki), powoduje, ze po kaŝdym bonowaniu rachunek jest drukowany od początku (w całości). Obsługiwana są drukarki rachunków wykładanych firmy Citizen model CBM 820, oraz firmy Epson model U295. Ilość kopii PolCard - opcja umoŝliwia wydrukowanie potwierdzenia płatności karta kredytowa w odpowiedniej ilości kopii, 0 - oznacza bez kopii (tylko oryginał). Rodzaj dokumentu przy wysyłce rec. - pozwala zdefiniować, jakim dokumentem ma kończyć się transakcja odsyłana do systemu recepcyjnego i tak: o 0 - wybór ręczny; o 1 - paragon fiskalny; o 2 - niefiskalny rachunek (fiskalizacja w recepcji). 167

168 Czy nazwisko kelnera na paragonie - jeŝeli wstawimy tu literę N, to na paragonie fiskalnym i rachunku ozdobnym w miejscu nazwiska pojawi się numer operatora. Czy łączyć zestawy na paragonie - zestaw to zbiór artykułów sprzedawanych jako całość (np. Cola, frytki i hot-dog sprzedawane są w cenie 10 zł jako zestaw 1). Opcja ta ustawiona na T umoŝliwia drukowanie zestawów na drukarce fiskalnej pod nazwa zestawu (czasami, gdy zestaw ma artykuły w róŝnych stawkach VAT program drukuje dwie pozycje z nazwa zestawu), ustawiona na N będzie rozbonowywac zestaw na drukarce fiskalnej, drukując poszczególne składniki zestawu w odpowiednio dopasowanych cenach. Czy drukować informacje rabatowe? - wpisanie T oznacza wydruk informacji rabatowych na rachunku. Czy rabaty na paragonie? tylko na drukarce Posnet, na paragonie umieszczana jest informacja o rabacie Ilość kopii dokumentu kasowego - naleŝy podać ilość kopii dokumentu KP i KW. o 0 oznacza wydruk oryginału, o 1 oryginał i jedna kopia itd. Czy sumować rabaty - odpowiedz T spowoduje, ze system pozwoli na wielokrotne rabatowanie tych samych pozycji rachunku np. w przypadku gdy udzielamy rabatu do konkretnej pozycji a później rabatujemy cały rachunek. Odpowiedz N spowoduje, Ŝe pozycja o zmienionej cenie nie będzie rabatowana. Ilość linii na rachunku wykładanym - pytanie o to ile linii ma program drukować na jednym blankiecie. Czy kontrola schodka podatkowego? - w przypadku ustawienia tej opcji na T, program będzie dopisywał do nazwy towaru V i nr stawki VAT. Grafika nagłówka na rachunku - ścieŝka do pliku graficznego, który ma być wydrukowany w nagłówku rachunku (działa tylko przy ustawieniu czy drukować nagłówek na N ). Napis na dole rachunku - dwuwierszowy napis, który ma się pojawić na dole rachunku niefiskalnego Rodzaj nazwy na paragonie fiskalnym - z tego pola pobierania jest nazwa na paragonie. 168

169 7.14 WYGLĄD Wielkość czcionki - parametr określający wielkość czcionki w ekranie bonowania. Czy czcionka wytłuszczona? - ustawienie na T spowoduje Ŝe wszystkie napisy na ekranie bonowania będą pogrubione. Nazwa czcionki - w polu tym widoczna jest nazwa aktualnie uŝywanej czcionki. Wybór czcionki moŝliwy jest po naciśnięciu klawisza FONT. Czy czcionka kursywą? - ustawienie na T spowoduje, Ŝe wszystkie napisy na ekranie bonowania będą pisane kursywą. Liczba znaków w linijce klawis. - ilość znaków jakie będą się pojawiać na klawiszach bonowania w jednej linii. Kolory - opcje pozwalają ustawić wygląd ekranów wg własnych upodobań. 169