Porażenia przez pioruny w Tatrach Polskich. lek. med. Sylweriusz Kosiński TOPR Zakopane

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Porażenia przez pioruny w Tatrach Polskich. lek. med. Sylweriusz Kosiński TOPR Zakopane"

Bogdan Dobrowolski
8 lat temu
Przeglądów:

1 Porażenia przez pioruny w Tatrach Polskich lek. med. Sylweriusz Kosiński TOPR Zakopane

2 epidemiologia w USA z powodu porażeń ginie rocznie około osób śmiertelność ogółem 3% 85% ofiar to mężczyźni w wieku średnio 6 lat najwięcej ofiar pomiędzy majem i wrześniem i pomiędzy godzinami 6. a 8. (USA)

mężczyźni w wieku średnio 6 lat najwięcej ofiar

3 mechanizm urazu porażenie bezpośrednie zazwyczaj śmiertelne. Metalowe elementy garderoby, pole elektryczne (np. telefony komórkowe??) zwiększają prawdopodobieństwo porażenia porażenie boczne ładunek odbija się od innego obiektu (słupa, drzewa itp.). Zjawisko takie powstaje, kiedy obok miejsca pierwotnego uderzenia znajduje się lepszy przewodnik. Ciało człowieka zawierające około 5% wody lepiej przewodzi prąd niż np. suche drzewo porażenie ładunkiem rozprzestrzeniającym się ładunek rozprzestrzenia się wokół miejsca uziemienia. Różnica potencjałów pomiędzy dwoma punktami ciała (np. pomiędzy stopami w trakcie chodzenia) może umożliwić przepływ prądu i porażenie porażenie kontaktowe ładunek elektryczny przewodzony poprzez np. mokrą linę, łańcuch (via ferrata), linia telefoniczna, dotykane przez ofiarę

Ciało człowieka zawierające około 5% wody lepiej przewodzi prąd niż np. suche drzewo porażenie ładunkiem rozprzestrzeniającym się ładunek rozprzestrzenia się wokół miejsca uziemienia.

4 mechanizm urazu c.d fala uderzeniowa temperatura wewnątrz tunelu pioruna 5-krotnie przekracza temperaturę na powierzchni słońca generując falę uderzeniową o sile atmosfer skurcze mięśni mogą spowodować uszkodzenia mięśni, stawów i kości oparzenia mogą powstawać w miejscach kontaktu z metalowymi elementami, lub w miejscach wejścia i wyjścia prądu. Jeżeli skóra jest mokra (pot, deszcz), to ładunek elektryczny może przemieścić się po powierzchni ciała wyparowując wilgoć. Zjawisko to jest odpowiedzialne za zapalenie lub nawet eksplozję elementów garderoby

sile atmosfer skurcze mięśni mogą spowodować uszkodzenia mięśni, stawów i kości oparzenia mogą powstawać w miejscach kontaktu z metalowymi

5 mechanizm urazu c.d

6 mechanizm urazu c.d

7 figury Lichtenberga nie są oparzeniami. Tworzą je strumienie elektronów, które układają się na skórze i po 4 godzinach zanikają. Zjawiska te są charakterystyczne dla porażeń piorunami

8 przyczyny zgonu pierwotną przyczyną śmierci jest zatrzymanie krążenia w mechanizmie asystolii w wielu przypadkach ośrodki bodźcoprzewodzące spontanicznie przywracają pracę serca zatrzymanie oddechu wywołane skurczem mięśni oddechowych i porażeniem ośrodka oddechowego w rdzeniu przedłużonym prowadzi do wtórnego zatrzymania krążenia z powodu uduszeniaa

serca zatrzymanie oddechu wywołane skurczem mięśni oddechowych i porażeniem ośrodka

9 patofizjologia porażenia największy opór dla przepływu prądu elektrycznego stanowi skóra jeżeli właściwości izolacyjne skóry byłyby gorsze i/lub czas trwania impulsu elektrycznego dłuższy, to ilość ofiar śmiertelnych byłaby prawdopodobnie dużo większa opór kości, tkanki tłuszczowej i ścięgien jest stosunkowo duży najlepszą przewodność wykazują mięśnie, naczynia krwionośne i tkanka nerwowa

ilość ofiar śmiertelnych byłaby prawdopodobnie dużo większa opór kości, tkanki tłuszczowej i

10 patofizjologia porażenia porażenie wzdłuż osi długiej ciała jest bardzo groźne przepływ prądu w osi długiej wiąże się z większą częstością porażeń oddechu, migotania komór i uszkodzeń układu nerwowego przepływ prądu wzdłuż osi poprzecznej ciała, lub poniżej spojenia łonowego jest mniej niebezpieczny

oddechu, migotania komór i uszkodzeń układu nerwowego przepływ prądu

11 objawy porażenia układ krążenia zatrzymanie krążenia (asystole), zaburzenia rytmu (wydłużenie odstępu QT), uszkodzenie mięśnia sercowego (uraz termiczny), zawał serca (skurcz naczyń wieńcowych, wyrzut amin katecholowych) układ nerwowy porażenie ośrodka oddechowego, utrata przytomności (nawet połowa ofiar), krwawienia śródczaszkowe (zazwyczaj uraz mechaniczny), obrzęk mózgu (uraz termiczny), zaburzenia ukrwienia mózgu, zaburzenia pamięci, przemijający niedowład kończyn dolnych (keraunoparalysis), uraz rdzenia kręgowego (mechaniczny lub niedokrwienny) narządy jamy brzusznej sporadycznie opisywano obrażenia narządów miąższowych (urazy mechaniczne), niewydolność nerek (mioglobina)

(zazwyczaj uraz mechaniczny), obrzęk mózgu (uraz termiczny), zaburzenia ukrwienia mózgu, zaburzenia pamięci, przemijający niedowład kończyn dolnych (keraunoparalysis),

12 objawy porażenia narządy zmysłów zaćma, zaburzenia reaktywności źrenic, pęknięcie błony bębenkowej (nawet 5% ofiar porażenia) inne narządy oparzenia, uszkodzenie naczyń krwionośnych (zwłaszcza mikrokrążenia) uszkodzenie mięśni, zaburzenia układu krzepnięcia

inne narządy oparzenia, uszkodzenie naczyń krwionośnych

13 postępowanie ofiary porażone przez pioruny można bezpiecznie dotykać uzasadnione jest rozpoczęcie zabiegów reanimacyjnych nawet po wydłużonym czasie zatrzymania krążenia. (teoria zahamowania metabolizmu) szerokość źrenic nie może być traktowana jako czynnik rokowniczy w przypadku wydarzeń masowych, w pierwszej kolejności należy udzielić pomocy ofiarom z zatrzymaniem oddechu i/lub krążenia po pierwotnym zatrzymaniu serce może spontanicznie podjąć czynność, ale porażenie oddechu jest długotrwałe ofiary, które są przytomne prawie na pewno przeżyją porażenie

(teoria zahamowania metabolizmu) szerokość źrenic nie może być traktowana jako czynnik rokowniczy w przypadku wydarzeń masowych, w

14 postępowanie c.d postępowanie według algorytmu ERC/AHA ze szczególnym uwzględnieniem utrzymania drożności dróg oddechowych i wentylacji pełne badanie urazowe i stosowne unieruchomienie usunięcie tlących się i metalowych części garderoby jak najwcześniej monitorowanie EKG wszystkie ofiary porażenia wymagają hospitalizacji

drożności dróg oddechowych i wentylacji pełne badanie urazowe i stosowne

15 pioruny w Tatrach Polskich Wykres. Wyładowania, które spowodowały porażenia ludzi Wykres. Liczba porazonych

Wyładowania, które spowodowały porażenia ludzi 8 7 7 6 6 5 4 4 3 3

16 pioruny w Tatrach Polskich styczeń luty marzec kwiecień maj czerwiec lipiec sierpień wrzesień październik listopad Wykres. Liczba porażonych w poszczególnych miesiącach grudzień

17 pioruny w Tatrach Polskich ogółem porażone zostały 4 osoby (średnio,75 porażenia/rok) wśród porażonych było 3 kobiet i 9 mężczyzn, średnia wieku wyniosła 3 lat 8 ofiar nie przeżyło porażenia (9%). Jedna z ofiar zmarła z powodu obrażeń doznanych przy upadku mechanizm porażenia: porażenie bezpośrednie porażenie kontaktowe "ground current"

18 pioruny w Tatrach Polskich zatrzymanie krążenia utrata przytomności oparzenia objawy neurologiczne urazy niedosłuch objawy neurologiczne: mrowienia/drętwienia 3 ofiar,keraunoparalysis ofiary, zaburzenia równowagi ofiara urazy: powierzchowne ofiary, złamanie zęba ofiara, politrauma ofiara

neurologiczne: mrowienia/drętwienia 3 ofiar,keraunoparalysis ofiary,

19 pioruny w Tatrach Polskich zatrzymanie krążenia w następstwie porażenia: zgon na miejscu ROSC świadek ROSC TOPR nieskuteczna spośród 6 ofiar, u których prowadzono zabiegi resuscytacyjne przeżyły ( reanimowana przez świadków, przez TOPR)

ROSC TOPR nieskuteczna spośród 6 ofiar, u których prowadzono

20 pioruny w Tatrach Polskich 989-3

21 dziękuję za uwagę

Podobne dokumenty

Porażenie prądem elektrycznym - sieciowym, wysokiego napięcia, piorunem. Edukacja dla bezpieczeństwa. : Opracował: mgr Mirosław Chorąży

Porażenie prądem elektrycznym - sieciowym, wysokiego napięcia, piorunem Edukacja dla bezpieczeństwa : Opracował: mgr Mirosław Chorąży Porażenie prądem z sieci domowej Porażenie prądem elektrycznym sieciowym,