Jakość i bezpieczeństwo opieki z perspektywy europejskiej. Basia Kutryba, Jerzy Hennig, Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia

Transkrypt

1 Jakość i bezpieczeństwo opieki z perspektywy europejskiej Basia Kutryba, Jerzy Hennig, Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia Transgraniczna Opieka Zdrowotna - Pacjenci bez Granic Warszawa,

2 Opieka zdrowotna w Unii Europejskiej Art. 152, Traktat z Amsterdamu z (wszedł w życie ) określa kompetencje UE w zakresie ochrony zdrowia Pkt. 5 Traktatu Wspólnota w pełni respektuje odpowiedzialność państw członkowskich za organizację, finansowanie i dostarczanie usług zdrowotnych i opieki medycznej Nie istnieją unijne standardy jakości

3 quality assurance patient satisfaction quality improvement total quality management continuous quality improvement clinical audit clinical effectiveness process management evidence-based medicine clinical governance Patient safety 3

4

5 U 8-12% pacjentów przyjętych do szpitala w UE dochodzi do zdarzeń niepożądanych w trakcie hospitalizacji; wielu takim zdarzeniom można było zapobiec Zakażenia Błędy w farmakoterapii Błędy w chirurgii Zdarzenia dotyczące wadliwego sprzętu Błędna diagnoza Brak właściwej reakcji na wyniki badań diagnostycznych Źródło: Komisja Europejska

6 Patient Safety on the Healthcare Agenda Canada (2004) 7.5% Colorado/Utah (1999) 3.3% New York (1991) 3.7% Denmark (2001) 9% POLSKA 2015??? UK (2000) 11% Sweden (2008)? France (2004) 8.9% New Zealand (2001) 13% Australia (1994) 13%

7 Zalecenie Rady UE w zakresie Bezpieczeństwa Pacjentów i Zakażeń związanych z Opieką Zdrowotną: Dla państw członkowskich:: Wspieranie rozwoju narodowej polityki i programów; Upodmiotowienie obywateli i pacjentów; Tworzenie i rozwijanie kultury bezpieczeństwa pacjenta, przywództwa i nadzoru klinicznego na poziomie lokalnym (jednostek ochrony zdrowia); Promowanie edukacji i szkolenia profesjonalistów medycznych, zarządzających i pozostałego personelu medycznego; Utworzenie skutecznych mechanizmów raportowania błędów medycznych; Opracowanie i wspieranie mechanizmów kompensacji dla pacjentów poszkodowanych w wyniku zdarzeń niepożądanych. Na poziomie europejskim: Poszerzanie wiedzy i prowadzenie badań w kierunku bezpieczeństwa pacjenta; Wykorzystanie bazy danych w celu wdrażania zmian dla bezpiecznej opieki; Angażowanie i stymulowanie wszystkich zaangażowanych

8 Bezpieczeństwo Pacjenta w UE (1) 2004 World Alliance for Patient Safety (WHO) 2004 Dania - ustawa o bezpieczeństwie pacjenta 2005 Luxembourg - 1a konferencja UE na temat bezpieczeństwa pacjenta-deklaracja Luxemburska 2005 Grupa Robocza ds. Bezpieczeństwa Pacjenta Grupy Wysokiego Szczebla Usług Zdrowotnych i Opieki Medycznej - Projekt EUNetPAS (FR, HAS) - Narodowe badania na temat epidemiologii szkody (prevalence/incidence studies) (WBrytania; DK; SP.

9 Bezpieczeństwo Pacjenta w UE (2) 2004/2005 Badanie Bezpieczeństwo Pacjenta w Europie WHO Europe 2005, 2014 Badanie Eurobarometer na temat bezpieczeństwa opieki 2006 Rekomendacja Rady Europy 2007 Rekomendacja Grupy Roboczej UE Listopad 2008: Komunikacja dla Parlamentu europejskiego + Zalecenia Rady dot. Bezpieczeństwa Pacjentów

10 Bezpieczeństwo Pacjenta w UE (3) Joint Action on Patient Safety and Quality of Care: 2012 marzec : rekomendacje na temat edukacji w bezpieczeństwie opieki i systemów raportowania zdarzeń niepożądanych 2014: konkluzje Rady dotyczące bezpieczeństwa opieki i zakażeń : propozycja nowego modelu dla bezpieczeństwa i jakości opieki w UE

11 EUROBAROMETER - PATIENT SAFETY AND QUALITY OF CARE 28 krajów, ,919 respondentów 1. Informacja dotycząca problematyki bezpieczeństwa przekazywana obywatelom UE; 2. Prawdopodobieństwo doznania zdarzenia niepożądanego (ZN) okoliczności i typ ZN; 3. Możliwości dotycząca odszkodowania w przypadku doznania ZN w swoim kraju i innych krajach UE; gdzie szukać pomocy ; 4. Percepcja jakości opieki zdrowotnej w Unii Europejskiej. 71% uważa, że Q opieki zdrowotnej w kraju jest dobra (w Belgii 97%; w Rumunii 26%); Kryteria wysokiej Q opieki: wysoko wykwalifikowany personel medyczny i skuteczność leczenia (PL: 40%; 50%); nowoczesny sprzęt i poszanowanie godności pacjenta (PL: 22%)

12 Wg badania EUROBAROMETER brak list kolejkowych to kryterium istotne dla 41% Polaków.

13 EUROBAROMETER - PATIENT SAFETY AND QUALITY OF CARE Q opieki szpitalnej: ogólna reputacja szpitala (38%); opinia innych pacjentów (31%). Ponad połowa (53%) obywateli UE uważa, że pacjenci mogą doznać szkody w trakcie opieki szpitalnej 3% więcej niż w 2009 r. (82% na Cyprze, 21% w Austrii); 50% respondentów uważa, że szkody można doznać także na innych poziomach opieki ( 70% Polaków); Tak jak w 2009 r. 27% respondentów doznało ZN (osobiście lub bliscy). Obywatele Europy północnej i zachodniej częściej deklarują doświadczenie ZN); Z 28% do 46% wzrosło zgłaszanie ZN - głównie lekarzom, pielęgniarkom, farmaceutom. Rzadziej organom wyższej instancji. Wyrazy empatii od personelu medycznego: jedno na pięć ZN. Pacjenci oczekują podobnego trybu zadośćuczynienia w swoim kraju i za granicą. Choć nie zawsze wiedzą jakie formy są możliwe. Najpowszechniejsze formy postępowania w przypadku wystąpienia ZN to postępowanie wyjaśniające (52%) i rekompensata finansowa (50%).

14 662% Polaków oceniło jakość opieki zdrowotnej w Polsce jako TOTAL BAD 59% uważa, że jakość opieki w Polsce jest gorsza niż w innych krajach.

15 European Society for Quality in Healthcare

16 KEY FINDINGS AND RECOMMENDATIONS ON EDUCATION AND TRAINING IN PATIENT SAFETY ACROSS EUROPE

17 Upodmiotowienie pacjentów Kampania Speak Up ; Ask if I have washed my hands Analiza ZN z udziałem pacjentów Pacjenci raportują ZN Pacjenci/rodziny zgłaszają niepożądane działanie laków Rady pacjentów w zarządach i radach nadzorczych szpitali

18 standaryzacja w ochronie zdrowia?

19 Strategie jakości w szpitalach UE wskaźniki (funkcjonowania, jakości, inne) wytyczne postępowania klinicznego systemy akredytacji systemy zarządzania jakością badania opinii/doświadczeń pacjentów systemy bezpieczeństwa pacjenta E. Spencer, K. Walshe, MARQuIS

20 CO JEST WAŻNE W AKREDYTACJI Przywództwo (leadership) Zaangażowanie klinicystów Praca zespołowa 34% 6% 26% University hospital Distric hospital 34% Provincial hospital Other Source: Report Process of hospital accreditation hospital management survey, NCQA, Kraków 2008 Typ szpitala

21 Analizy działalności klinicznej w programie akredytacji szpitali Przedłużone pobyty Rehospitalizacje Analiza zabiegów Analiza znieczuleń Analiza reanimacji Reoperacje (nieplanowane) Analiza zgonów ( w tym okołooperacyjnych)

22 European Society for Quality in Healthcare Praca zespołowa Współpraca stanowi podstawę poprawy [Clemmer et al; Ann Int Med 1998;128; ] Działanie zespołowe oznacza więcej, niż suma rezultatów działań poszczególnych osób [R Flin et al; QSHC 2004;13;s;80-84] Zespół ekspertów nie zawsze oznacza zespół ekspercki [Burke S; QSHC 2004;13;s;96-104] Istnieje pozytywna korelacja pomiędzy kulturą pracy zespołowej a satysfakcją pacjenta [M Meterko et al; Med Care 2004;42;492-98] Zespół profesjonalistów medycznych wspólnie odpowiada za opiekę nad pacjentem acknowledgement to dr Lombarts

23

24 Lewe czy prawe oko?

25 Statut Profesjonalizmu w Medycynie Lekarze powinni zaangażować się w ciągłą poprawę jakości opieki.współdziałanie z innymi profesjonalistami by redukować błędy medyczne, zwiększać bezpieczeństwo pacjenta, minimalizować zbędne wykorzystywanie zasobów i optymalizować wyniki opieki. Lekarze, indywidualnie i poprzez stowarzyszenia lekarskie, muszą przyjąć odpowiedzialność za stworzenie i wdrożenie mechanizmów ciągłej poprawy jakości opieki The Lancet vol. 359, Feb 9, 2002 The Ann of Intern Med 2002, 136:243-46

26 European Society for Quality in Healthcare Potrzebny nam nowy typ profesjonalizmu (D. Irvine, prezydent GMC, UK) Wartości profesjonalistów kompatybilne z oczekiwaniem społecznym Stosowanie standardowego postępowania medycznego Kolektywna i osobista odpowiedzialność za monitorowanie i nadzorowanie terapii Systematyczny przekaz skierowany do opinii publicznej, o praktyce zgodnej z aktualną wiedzą medyczną Funkcjonowanie jawnych i efektywnych mechanizmów postępowania w potwierdzonych przypadkach jednostek problematycznych

27 KAŻDY SYSTEM JEST DOSKONALE ZAPROJEKTOWANY BY UZYSKIWAĆ REZULTATY JAKIE UZYSKUJE.