Wydział Lekarski, Zakład Higieny i Dietetyki UJCM. Zakład Higieny i Dietetyki. Po zakończeniu zajęć student:

Transkrypt

1 Załącznik nr 4 do zarządzenia nr 12 Rektora UJ z 15 lutego 2012 r. Sylabus modułu kształcenia na studiach wyższych Nazwa Wydziału Nazwa jednostki prowadzącej moduł Nazwa modułu kształcenia Wydział Lekarski, Zakład Higieny i Dietetyki UJCM Zakład Higieny i Dietetyki Stan odżywienia i sposób żywienia człowieka Kod modułu Język kształcenia Efekty kształcenia dla modułu kształcenia Polski Po zakończeniu zajęć student: w zakresie wiedzy: -zna metody oceny sposobu żywienia, potrafi podać przykłady i możliwości ich zastosowania -charakteryzuje metody oceny stanu odżywienia, potrafi określić ich zalety i wady, - umie wskazać ograniczenia metod oceny sposobu żywienia i stanu odżywienia - wymienia i charakteryzuje metody oceny spożycia żywności - wie czym są biomarkery stanu odżywienia, potrafi podać przykłady w zakresie umiejętności potrafi: - potrafi prawidłowo przeprowadzić pomiar wzrostu i masy ciała - potrafi prawidłowo wykonać pomiar fałdów skórnotłuszczowych i określić na ich podstawie zawartość tkanki tłuszczowej - umie prawidłowo wykonać pomiar składu ciała używając aparatu FUTREX (mierzącego w podczerwieni), potrafi uzasadnić wybór miejsca pomiaru - umie prawidłowo przygotować pacjenta i wykonać pomiar bioimpedancji (aparat MALTRON), w ocenie składu ciała - potrafi ocenić otrzymane wyniki posługując się siatkami centylowymi - potrafi zastosować biochemiczne metody stanu odżywienia - potrafi ocenić sposób żywienia pacjenta lub grupy ludności posługując się odpowiednimi kwestionariuszami, - uzasadnia wybór kwestionariusza względem rodzaju prowadzonych badań w zakresie kompetencji społecznych: - wykazuje umiejętność pracy w grupie oraz kształci zdolność samodzielnego rozwiązywania zagadnień problemowych

2 - wykazuje umiejętność krytycznego myślenia w rozwiązywaniu zadań problemowych Typ modułu kształcenia (obowiązkowy/fakultatywny) Rok studiów Obowiązkowy do zaliczenia roku 1 II stopień Semestr 2 Imię i nazwisko osoby/osób prowadzących moduł Imię i nazwisko osoby/osób egzaminującej/egzaminujących bądź udzielającej zaliczenia, w przypadku gdy nie jest to osoba prowadząca dany moduł Sposób realizacji Wymagania wstępne i dodatkowe Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i studentów, gdy w danym module przewidziane są takie zajęcia Liczba punktów ECTS przypisana modułowi Bilans punktów ECTS Prof. dr hab. Emilia Kolarzyk dr Agnieszka Ostachowska-Gąsior mgr Joanna Zając Prof. dr hab. Emilia Kolarzyk Zajęcia wymagające bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i studentów. wykłady: 16 godz. seminaria: 10 godz. ćwiczenia: 8 godz. 3 pkt ECTS Udział w wykładach 16 godz. Udział w seminariach 10 godz. Udział w ćwiczeniach 8 godz. Przygotowanie sprawozdania z porównania pomiarów tłuszczowej i beztłuszczowej masy ciała różnymi metodami antropometrycznymi analiza źródeł błędu 5 godz. Przygotowanie studenta do obsługi programu DietaPro, zapoznanie studenta z charakterystyką osoby, dla której będzie przygotowywał jadłospis 5 godz. Przygotowanie do zaliczenia na ocenę 16 godz. Łącznie 60 godz. nakładu pracy studenta. Stosowane metody dydaktyczne - metody podające: wykład problemowy oraz wykład konwersatoryjny z zastosowaniem technik prezentacji

3 Metody sprawdzania i kryteria oceny efektów kształcenia uzyskanych przez studentów ( egzam. ustny/egzam. testowy/zaliczenie na ocenę) Forma i warunki zaliczenia modułu, w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia, a także forma i warunki zaliczenia poszczególnych zajęć wchodzących w zakres danego modułu Treści modułu kształcenia multimedialnych - metody aktywizujące: pracę w grupach, dyskusja moderowana - ćwiczenia praktyczne z wykorzystaniem: - autorskiego programu komputerowego DietaPro jako przykładu zastosowania technik komputerowych w ocenie żywienia człowieka, - fałdomierzy, - aparatu FUTREX, - aparatu MALTRON, - ilościowych, jakościowych i jakościowo-ilościowych kwestionariuszy oceniających sposób żywienia człowieka Moduł ten kończy się egzaminem po ukończonych wszystkich zajęciach. Formą sprawdzenia efektów kształcenia są ćwiczenia praktyczne, dyskusja na dany temat, jak również przygotowanie sprawozdania. Zajęcia odbywają się w formie wykładów, seminariów i ćwiczeń. Wszystkie przewidziane harmonogramem seminaria i ćwiczenia powinny być zaliczone w grupach ustalonych przez Dziekanat. W uzasadnionych przypadkach możliwe jest zaliczenie ćwiczeń w formie ustnej u asystenta prowadzącego dany temat. Warunkiem zaliczenia ćwiczeń i seminarium jest aktywny udział w zajęciach. Warunkiem dopuszczenia do pisania testu końcowego jest zaliczenie wszystkich przewidzianych harmonogramem ćwiczeń. W przypadku braku zaliczenia jakiegokolwiek ćwiczenia, student traci możliwość pisania testu w pierwszym terminie. Zaliczenie na ocenę ma formę testu jednokrotnego wyboru składającego się z 30 pytań. Warunkiem zaliczenia testu jest udzielenie minimum 65% poprawnych odpowiedzi. Jeśli student otrzyma ocenę niedostateczną z testu, musi zdawać go w drugim terminie. W ramach wykładów i seminarium realizowane są następujące treści: Wykłady: -Ogólne zasady oceny stanu odżywienia: wskaźniki wagowowzrostowe, pomiar fałdów skórno-tłuszczowych i składowych masy ciała : różnicowanie niedowagi, nadwagi i otyłości -Ocena sposobu żywienia: metody ilościowe i jakościowe, porównanie podaży makro- i mikroskładników z całodziennej racji pokarmowej do norm oraz interpretacja wyniku uzyskanego przy użyciu programu komputerowego -Uzupełnianie niedoborów pokarmowych poprzez wzbogacenie diety w naturalne składniki pożywienia -Uzupełnianie niedoborów pokarmowych poprzez

4 suplementację (zalety i wady), wpływ na podaż witamin i związków mineralnych -Środki erogeniczne i odżywki wspomagające wydolność fizyczną -Wskazania do stosowania diety podstawowej oraz łatwostrawnej ( z jej modyfikacjami) w zależności od rodzaju dysfunkcji organizmu - Charakterystyka chorób z nieprawidłowego żywienia. -Jednostki chorobowe będące wynikiem niedożywienia ilościowego i jakościowego. - Różnice w sposobie obróbki kulinarnej poszczególnych rodzajów produktów spożywczych w zależności od rodzaju zalecanej diety Seminaria: - Ocena sposobu żywienia zasady doboru kwestionariusza w zależności od potrzeb - Dyskusja nad mocnymi i słaby stronami metod kwestionariuszy FFQ, półilościowy FFQ, wywiadu 24- godzinnego, metoda Wellnavi, bieżącego notowania, historii żywienia - Omówienie możliwości badania sposobu żywienia w sytuacji badań retrospektywnych, kohortowych, przekrojowych (badania NHANES, USDA) - Omówienie specyficznych kwestionariuszy CARDIA (coronary artery risk development in young adults), HHHQ (health habits and history questionnaire) i jego modyfikacje - Użyteczność kwestionariuszy w zależności od liczebności i rodzaju grupy, rodzaje kwestionariuszy screeningowych (np. kwestionariusz Block a, Food habits and eating patterns questionnaires, Wskaźnik zdrowotności diety, Indeks jakości racji pokarmowych) - kwestionariusz MNA dla chorych w podeszłym wieku, wraz z wersją skróconą zastosowanie - Centyle i siatki centylowe - Rozkład normalny i skala centylowa - Normy w ujęciu biologicznym: norma adaptacyjna, rozwojowa, reakcji; w ujęciu statystyczny: norma szeroka, wąska - Znaczenie walidacji kwestionariusza, sposób jej przeprowadzenia - Biomarkery stanu odżywienia witaminami i składnikami mineralnymi użyteczność metod i ich ograniczenia Ćwiczenia: - Wykonanie pomiaru wzrostu i masy ciała z wykorzystaniem wagi mechanicznej i elektronicznej, prawidłowa postawa ciała przy pomiarze wzrostu - Wykonanie pomiarów fałdów skórno-tłuszczowych (nad mięśniem trójgłowym ramienia, nad mięśniem dwugłowym ramienia, pod łopatką, nad grzebieniem kości biodrowej) oraz

5 ich interpretacja względem norm przedstawionych na siatkach centylowych, obliczenie zawartości tkanki tłuszczowej na podstawie i sumy 4-rech fałdów - wykonanie pomiarów składu ciała metodą podczerwieni (aparat FUTREX) i bioimpedancji (aparat MALTRON) - porównanie wyników składu ciała uzyskanych różnymi metodami i analiza różnic i źródeł błędów. - pomiar obwodu ramienia, talii, bioder oraz wyznaczanie obwodu mięśnia ramienia, współczynnika WHR i WHtR - Ocena i optymalizacja sposobu żywienia - przygotowanie jadłospisów z wykorzystywaniem programu DietaPro. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej, obowiązującej do zaliczenia danego modułu Wymiar, zasady i forma odbywania praktyk, w przypadku, gdy program kształcenia przewiduje praktyki - Zarys oceny żywienia A. Gronowska-Senger, SGGW Żywienie człowieka, podstawy nauki o żywieniu J. Gawęcki, L. Hryniewiecki, PWN Principles of nutrition assessment, R. Gibson, Oxford F. Thompson, T. Byers, The Journal of Nutrition, Supplement 124 -