Wpisany przez Magdalena Bajorowicz poniedziałek, 30 sierpnia :32 - Poprawiony poniedziałek, 30 sierpnia :35

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Wpisany przez Magdalena Bajorowicz poniedziałek, 30 sierpnia :32 - Poprawiony poniedziałek, 30 sierpnia :35"

Paulina Kaczmarek
7 lat temu
Przeglądów:

1 Zaliczki w dotacjach odpowiedź na kryzys? Monika Jurczyk Czasy, kiedy ubieganie się o realne dofinansowanie wymarzonej inwestycji było możliwe wyłącznie po zrealizowaniu etapu czy nawet całości projektu ze środków własnych przedsiębiorcy lub za pomocą kredytu, dobiegają końca. Dotychczas działający system wypłacania dofinansowania był sprzyjający wyłącznie dla przedsiębiorców, którzy mieli wystarczającą zdolność kredytową albo środki na pokrycie przedsięwzięcia. Zgodnie z tym systemem, dopiero po zrealizowaniu części lub całości projektu beneficjenci mogli się ubiegać o zwrot poniesionych kosztów w postaci unijnej dotacji. Wcześniej wyłącznie beneficjenci, którzy nie prowadzili działalności wykonywanej w celu osiągnięcia zysku mogli liczyć na skorzystanie z wcześniejszego wypłacenia środków dotacji w postaci tzw. zaliczek. Tymczasem narastający kryzys gospodarczy, niestabilna sytuacja ekonomiczna i wahania kursów walut stały się przyczyną trudniejszych warunków udzielania kredytów przez banki. Kryzys finansowy był także źródłem problemów, z jakimi przedsiębiorcy zaczęli się borykać. Firmy nie posiadały wystarczająco dużo pieniędzy na zabezpieczenie realizacji całej inwestycji. Promień nadziei Sytuacja zmieniła się w lutym 2009 r., kiedy po analizie stanu wydatkowania funduszy Ministerstwo Rozwoju Regionalnego wydało nowelizację rozporządzenia w sprawie wydatków związanych z realizacją programów operacyjnych z dnia 7 listopada 2007 r. Rozporządzenie to umożliwiło przedsiębiorcom korzystanie z zaliczek na realizację programów unijnych. 1 / 5

2 Od tego momentu zaliczki stały się szansą na dofinansowanie własnego przedsięwzięcia przez beneficjentów, którzy do tej pory nie mieli dość własnych pieniędzy, aby zrealizować z nich inwestycję i czekać na refundację. Możliwość uzyskania zaliczek zwolniło przedsiębiorców z przymusu sięgania po kredyty. Ponadto inwestycje mogły być wcześniej rozpoczęte, przez co szybciej były zrealizowane. Łatwiej było także utrzymać płynność finansową projektu. Niestety, wraz z możliwością ubiegania się o dofinansowanie w formie zaliczki weszły w życie zasady, które nie mając tego na celu odstraszyły potencjalnych beneficjentów. Zaliczki stały się osiągalne głównie dla mniejszych projektów, o wartości nie przekraczającej 4 mln zł, gdyż tylko wówczas można było skorzystać z najtańszego i najprostszego zabezpieczenia, jakim jest weksel in blanco. W przypadku większych wartości projektu, ustawodawca przewidział inne formy zabezpieczenia poczynając od pieniądza, przez poręczenia bankowe, aż po hipotekę czy poręczenia według prawa cywilnego, i wiele innych. Warunki zaproponowane beneficjentom realizującym swoje projekty były praktycznie nie do przyjęcia dla inwestycji powyżej 4 mln zł, gdyż przedsiębiorcy, aby skorzystać z zaliczkowania, musieli zdobyć inne zabezpieczenie, za które musieli zapłacić instytucją finansującym nawet kilka procent dotacji, co skutkowało małym zainteresowaniem przedsiębiorców możliwością skorzystania z systemu zaliczkowania. W odpowiedzi na taką sytuację wprowadzono kolejną nowelizację rozporządzenia MRR w sprawie wydatków związanych z realizacją programów operacyjnych, która obowiązuje od 20 lipca 2009 r. Propozycja zmiany w zakresie kwoty, dla której zabezpieczenie stanowi wyłącznie weksel in blanco z 4 mln zł kwoty dofinansowania na 10 mln zł kwoty zaliczki zainicjowało Ministerstwo Gospodarki. Dodatkowe zabezpieczenie w wysokości co najmniej równowartości najwyższej transzy zaliczki wynikającej z umowy o dofinansowanie konieczne jest, w przypadku gdy wartość dofinansowania w formie zaliczki wyniesie więcej niż 10 mln zł. Zabezpieczenie inne niż weksel in blanco od tej pory będzie oparte bowiem na wartości dofinansowania przekazywanego w formie zaliczki, a nie jak do tej pory na ogólnej wartości dofinansowania, co jest kolejną korzystną modyfikacją dla przedsiębiorców. Zmiany jakie zostały wprowadzone, będące odpowiedzią na kryzys finansowy, mają na celu umożliwienie szerszemu gronu beneficjentów wykorzystywania zaliczek w ramach realizowanych przez nich projektów. 2 / 5

3 Działania w PO IG, w ramach których można uzyskać dofinansowanie m.in. na: - prace badawcze i rozwojowe, a następnie wdrożenie wyników tych prac ( ), - wsparcie inwestycji B+R w przedsiębiorstwach (4.2), - nowe inwestycje o wysokim potencjale innowacyjnym (4.4), cieszą się dużą popularnością wśród przedsiębiorców, gdyż projekty opiewają w nich na bardzo duże sumy dotacji. Możliwość uzyskania w szybszy i łatwiejszy sposób pieniędzy na realizację kolejnych etapów ułatwia realizację projektów, zapewniając przy tym jego płynność finansową. Tu beneficjenci mogą liczyć na dofinansowanie w formie zaliczki w wysokości 95 proc. maksymalnej wysokości dofinansowania. Pozostała kwota jest przekazywana po akceptacji wniosku o płatność końcową. Wypłaty kolejnych płatności zaliczkowych uwarunkowane są rozliczeniem co najmniej 70 proc. łącznej kwoty przekazanych wcześniej płatności zaliczkowych przez beneficjanta. Warto jednak zaznaczyć, iż w większości działań wysokość pierwszej transzy zaliczki nie może przekroczyć 30 proc. wartości dofinansowania. Możliwości ubiegania się o zaliczki nie zostali pozbawieni także beneficjenci, którzy podpisali umowy o dofinansowanie w 2008 r. Podstawą wypłaty zaliczek jest jednak zmiana w trybie aneksu postanowień umowy o dofinansowanie. W takim przypadku beneficjent pisemnie występuje z wnioskiem o zmianę postanowień umowy w celu otrzymania zaliczki. W ramach działań 8.1 i 8.2 PO IG, które w ostatnich czasach są bardzo rozchwytywanymi źródłami finansowania inwestycji internetowych, przekazywana jest jedna transza zaliczki w wysokości do 30 proc. wartości dofinansowania. Kolejne transze dofinansowania wypłacane są w formie refundacji, na etapy trwające od dwóch do sześciu miesięcy. Niestety prasa już niejednokrotnie informowała o problemach z wypłatą zaliczek dla beneficjentów działania 8.1 PO IG, którzy uzyskali dofinansowania na rozwinięcie e-usługi. Za winnego tych opóźnień uznano wprowadzone ułatwienia w finansowaniu projektów z zaliczek. Zaliczki mogą pozyskać także beneficjenci realizujący projekty w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Warunki wypłaty dotacji w formie zaliczki są jednak ustalane podczas indywidualnych rozmów z beneficjentami. 3 / 5

4 Znacznie inaczej sytuacja wygląda w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych. Choć w wielu województwach istnieje możliwość korzystania z zaliczek, nie wszystkie umożliwiają uzyskanie tej formy płatności na realizację inwestycji w ramach dostępnych dla przedsiębiorców działań. Część regionów w ogóle nie planuje wprowadzenia zaliczek, pozostając jedynie przy systemie refundacji. Takim przykładem może być działanie 2.1 A w województwie małopolskim i działania skierowane do przedsiębiorców w województwie śląskim, podkarpackim i świętokrzyskim. W ramach tych działań beneficjenci nie mogą ubiegać się o zaliczki. Jedyną dostępną formą płatności w tych przypadkach jest refundacja. Zaliczki natomiast dostępne są dla beneficjantów, którzy nie prowadzą działalności nastawionej na zysk. Źródła braku aprobaty władz poszczególnych regionów dla nowej formy wydatkowania funduszy strukturalnych można doszukiwać się w niechęci wdrożenia nowych procedur, a co za tym idzie zmian w dokumentacji. Mimo korzyści, jakie daje korzystanie z zaliczek, beneficjenci działań programów regionalnych rzadko ubiegają się o tę formę dotacji. Wynika to głównie z niewiedzy na temat możliwości korzystania z zaliczek. Brak jest jasnej i łatwo dostępnej informacji, udzielanej przez instytucje wdrażające programów regionalnych, w przeciwieństwie do działań wdrażanych przez PARP, który na swojej stronie informuje o warunkach zaliczkowania w poszczególnych działaniach. Ma to m.in. negatywny wpływ na mniejszy odsetek beneficjentów korzystających z formy zaliczkowania w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych w porównaniu do Programach Krajowych. I kolejne bariery Na częsty brak zainteresowania zaliczkami mają wpływ także realia, jakie towarzyszą ubieganiu się o płatność zaliczkową we wszystkich działaniach. Całość dotacji otrzymanej w postaci zaliczki należy wydatkować bowiem w danym roku budżetowym. Jeśli tak się nie stanie, należy zwrócić pozostałą (niewydaną) kwotę. 4 / 5

5 Utrudnieniem dla beneficjentów jest także obowiązek zakładania oddzielnego rachunku bankowego, z którego należy opłacać wyłącznie część wydatków kwalifikowalnych, co oznacza, że beneficjent musi opłacić fakturę minimum z dwóch źródeł. Konto nie może być tożsame z kontem, na które przekazywana jest refundacja. Przy zakładaniu konta należy pamiętać, aby było nieoprocentowane, gdyż w innym przypadku należy zwrócić narosłe odsetki. Z kolei w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych wartości transz zaliczek są stosunkowo niższe, niż w Krajowych Programach Operacyjnych, a pozostała część dotacji jest wypłacana w formie refundacji. Utrudnione jest także planowanie wydatków przez przedsiębiorców, poprzez długi czas oczekiwania na wypłatę zaliczki, który związany jest z rozbudowaną biurokracją i długim okresem rozpatrywania wniosku o płatność zaliczkową przez instytucje. Wpływa na to też częste odsyłanie wniosków o płatność do poprawy, co tylko wydłuża czas rozpatrywania, a tym samym wypłacenia kwoty zaliczki. W większości przypadków po zatwierdzeniu wniosku należy czekać aż 30 dni na wypłatę środków. W kryzysie, którego skutki odczuwamy coraz bardziej, zaliczki mają niebagatelne znaczenie dla realizacji wielu inwestycji. Umożliwiają inwestowanie beneficjentom, którzy nie mogliby sobie pozwolić na realizację projektu w systemie refundacji. Pozwalają utrzymać płynność finansową projektu i zwalniają z przymusu sięgania po kredyty. Zaliczki są ważnym i korzystnym elementem walki beneficjentów z problemami gospodarczymi, z jakimi się obecnie borykają. Tymczasem utrudnienia proceduralne powodują niechęć beneficjentów do korzystania z płatności zaliczkowej. Czy to nie pora na kolejne ułatwienia? Źródło: Gazeta Małych i Średnich Przedsiębiorstw, 5 / 5

Podobne dokumenty

Ubiegając się o zaliczkę beneficjent powinien posiadać wystawione, ale jeszcze niezapłacone faktury związane z realizacją projektu.

Ubiegając się o zaliczkę beneficjent powinien posiadać wystawione, ale jeszcze niezapłacone faktury związane z realizacją projektu. W czasie realizacji każdego projektu, który otrzymał dofinansowanie pojawia