Panie Marszałku, Wysoka Izbo,

Transkrypt

1 Panie Marszałku, Wysoka Izbo, Cieszę się, iż mogę poinformować Wysoką Izbę, a za pośrednictwem mediów również polskich rolników o realizacji programów skierowanych do polskiej wsi, a więc Programu Operacyjnego SAPARD, Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich i Sektorowego Programu Operacyjnego Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich. Program Operacyjny SAPARD Pragnę przekazać, iż w ramach Programu SAPARD złożono ponad 31 tysięcy wniosków, na łączną kwotę ponad 6 miliardów złotych, z czego w roku tysięcy 172 wnioski, czyli ponad 50% ogólnej liczby złożonych wniosków. W Działaniu 2 Inwestycje w gospodarstwach rolnych rolnicy złożyli aż 15 tysięcy 586 wniosków, z czego prawie 10 tysięcy w roku ubiegłym. Łączna kwota środków przeznaczonych przez Unię Europejską na współfinansowanie projektów realizowanych w ramach Programu SAPARD z Rocznych Umów Finansowych wyniosła wraz z krajowym współfinansowaniem w przeliczeniu na złotówki około 4 miliardy 100 milionów złotych. 1

2 W związku z tak dużą liczbą złożonych wniosków, w marcu 2004 roku wystąpiłem do Komisji Europejskiej z wnioskiem, aby na realizację projektów z Programu SAPARD, można było przeznaczyć dodatkową kwotę 375 milionów euro w ramach Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW). Komisja Europejska wyraziła zgodę na finansowanie działań w Programie SAPARD o euro dodatkową kwotę w wysokości 140 milionów środków w ramach budżetu PROW, z czego 105 milionów euro pochodzących ze środków UE i 35 milionów euro ze współfinansowania krajowego. Powyższa kwota pozwoliła zabezpieczyć finansowanie wszystkich prawidłowo sporządzonych i złożonych w terminie wniosków: W Działaniu 1 Poprawa przetwórstwa i marketingu artykułów rolnych i rybnych, - Działaniu 2 Inwestycje w gospodarstwach rolnych, -oraz Działaniu 4 Różnicowanie działalności gospodarczej na obszarach wiejskich. Dostępna kwota nie pozwoliła na zawarcie umów dla wszystkich pozytywnie ocenionych projektów w Działaniu 3. Dzięki staraniom, o których mówiłem wcześniej, łączna kwota dostępna w działaniu Rozwój i poprawa infrastruktury obszarów wiejskich wzrosła do około 2 miliardów złotych i jest o prawie 900 milionów złotych wyższa od środków pierwotnie przeznaczonych na infrastrukturę, co pozwoliło na sfinansowanie w skali kraju około 80% inwestycji pozytywnie ocenionych w tym działaniu. W ramach Programu 2

3 Operacyjnego SAPARD zawarto łącznie 24 tysiące 433 umowy. Podpisywanie umów zakończono 30 września 2004 roku. Na dzień dzisiejszy opóźnienie wypłat dotyczy około 2 tysięcy wniosków, czyli niecałych 10 procent. Panie Marszałku, Wysoki Sejmie, Przedsiębiorcy, rolnicy i jednostki samorządu terytorialnego w latach otrzymają prawie 5 miliardów złotych refundacji kosztów kwalifikowanych poniesionych na projekty SAPARD. Kwota ta pozwala na realizację inwestycji na sumę prawie 10 miliardów złotych, co przyczyni się do unowocześnienia gospodarstw rolnych, zakładów przetwórczych i rozwoju obszarów wiejskich. Należy podkreślić, że 75% kwoty na płatności pochodzi ze środków UE, które powinny być przekazywane przez Komisję Europejską poprzez refundację poniesionych wcześniej wydatków, po 2 miesiącach od przekazania przez stronę polską stosownych dokumentów. Niestety termin ten nie został dotrzymany. Spowodowane to było pracami rozliczeniowymi na przełomie dwóch okresów budżetowych Unii. Ponadto wpływ zapewne miało spiętrzenie wniosków o płatności pod koniec ubiegłego roku. Środki stanowiące część krajową, przekazano w pełnych kwotach wynikających z zapotrzebowań Agencji Restrukturyzacji i 3

4 Modernizacji Rolnictwa, za miesiąc grudzień w dniu 22 grudnia 2004 w kwocie 113 milionów złotych oraz za miesiąc styczeń w kwocie 106 milionów złotych, które zrealizowano 1 lutego Zapotrzebowanie na środki współfinansowania krajowego na miesiąc luty zostanie zrealizowane 22 lutego bieżącego, a więc za pięć dni. Spodziewając się zakłóceń w przekazywaniu środków z Unii Europejskiej wystąpiłem do Ministra Finansów o uruchomienie środków z rezerwy celowej. W grudniu 2004r uruchomiono 100 milionów złotych na częściowe sfinansowanie wkładu unijnego. Problem realizacji płatności w ramach Programu SAPARD prezentowałem dwukrotnie na posiedzeniu Rady Ministrów, 8 i 15 lutego bieżącego roku. W wyniku tych działań została podjęta decyzja o stworzeniu warunków umożliwiających uruchomienie dalszych wypłat. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa zaciągnęła już kredyt w wysokości 320 milionów złotych na pomostowe finansowanie płatności. Realizację płatności Agencja rozpocznie jutro. Równolegle podejmowaliśmy interwencje w Komisji Europejskiej o konieczności uruchomienia należnych środków. W dniu 15 lutego 2005 Komisja Europejska przekazała 25 milionów euro, które. sfinansują płatności grudniowe. Równocześnie Komisja poinformowała, że do końca lutego bieżącego roku 4

5 zostanie przekazana kwota prawie 19 milionów euro za styczeń 2005, a do końca marca bieżącego roku przekaże środki w wysokości prawie 66 milioówn euro na sfinansowanie zobowiązań za luty i marzec Dzięki podjętym działaniom w ciągu najbliższych kilku dni powinno być możliwe uruchomienie płatności na rzecz beneficjentów Programu SAPARD oraz zabezpieczenie płynności wypłat w następnych miesiącach. Panie Marszałku, Panie i Panowie Posłowie! W przypadku Sektorowego Programu Operacyjnego Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich oraz Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich, dla których okres programowania przewidziano na lata , uruchomione zostały wszystkie działania przewidziane tymi programami. Wydano akty prawne umożliwiające wdrożenie poszczególnych działań, a także przygotowano i zatwierdzono niezbędne procedury wdrożeniowe. Sektorowy Program Operacyjny Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów 5

6 wiejskich został przyjęty decyzją komisji Europejskiej 7 lipca Już 16 sierpnia Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa rozpoczęła przyjmowanie wniosków o dofinansowanie projektów w ramach działania Inwestycje w gospodarstwach rolnych. Od tego czasu sukcesywnie uruchamiane były kolejne działania Sektorowego Programu Operacyjnego. Od chwili uruchomienia Programu do 14 lutego 2005 w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego złożono łącznie 22 tysiące 562 wnioski o dofinansowanie realizacji projektu na łączną kwotę 2 miliardy 17 milionów złotych. Najwięcej wniosków złożono w ramach działania Ułatwienie startu młodym rolnikom 13 tysięcy 646 wniosków na kwotę ponad 682 milionów złotych, Inwestycje w gospodarstwach rolnych 7 tysięcy 433 wnioski na kwotę ponad 841 milionów złotych oraz Poprawa przetwórstwa i marketingu artykułów rolnych 255 wniosków na kwotę ponad 467 milionów złotych. Do chwili obecnej, to jest do 16 lutego bieżącego roku Agencja wypłaciła w ramach działania Ułatwianie startu młodym rolnikom 6 milionów 400 tysięcy złotych. Na dzień dzisiejszy wykorzystano już możliwość składania wniosków w ramach tego działania w 5 województwach (kujawsko-pomorskie, lubelskie, lubuskie, 6

7 małopolskie, świętokrzyskie). Pieniądze na to działanie są już na koncie ARiMR. 7 stycznia 2005 podpisałem wspólnie z Prezesem Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa umowy z Marszałkami Województw odnośnie realizacji trzech działań Sektorowego Programu Operacyjnego, tj. Odnowa wsi oraz zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego, Scalanie gruntów oraz Gospodarowanie rolniczymi zasobami wodnymi. Na mocy podpisanych porozumień niektóre województwa, np.: małopolskie, świętokrzyskie ogłosiły już terminy naboru wniosków. Plan Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata został zatwierdzony decyzją Komisji Europejskiej 6 września 2004r i opublikowany w formie załącznika do obwieszczenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 15 listopada 2004r. Jednak wdrażanie poszczególnych działań uruchomiono znacznie wcześniej. Dwa działania to jest Uzupełnienie płatności bezpośrednich oraz Wspieranie działalności rolniczej na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW) uruchomiono 15 kwietnia 2004 roku Od 1 sierpnia przyjmowane były wnioski o renty strukturalne. Do 10 lutego br. wpłynęło 22 tysiące 458 wniosków. Wczoraj zostały przekazane pierwsze płatności rent strukturalnych (dla 49 beneficjentów). Proces naliczania i wypłaty 7

8 rent strukturalnych będzie postępował sukcesywnie. Zapewniam, że renta strukturalna będzie wypłacana za cały okres od momentu przekazania gospodarstwa. Średnia wypłacana obecnie renta wynosi 1400 złotych. W ramach tego działania już ponad 200 tysięcy hektarów przeszło na młodych rolników. Od renty strukturalnej podatek dochodowy 0 procent, taksa notarialna 600 złotych. W ramach działania Wspieranie przedsięwzięć rolnośrodowiskowych i poprawy dobrostanu zwierząt, które zostało wdrożone 1 września 2004 złożono blisko 6 tysięcy 100 wniosków, w tym 3 tysiące 500 dotyczących rolnictwa ekologicznego. Do 28 lutego br. nastąpi wypłata należności dla wszystkich rolników, którzy w roku 2004 złożyli wnioski na pakiet rolnictwo ekologiczne. Agencja dokona wypłat dla tych rolników na łączną kwotę około 40 milionów złotych. Również 1 września rozpoczęliśmy przyjmowanie wniosków o pomoc na zalesianie gruntów rolnych. Wnioski przyjmowane były do 31 grudnia 2004 i w tym czasie złożono ich 2 tysiące 209 na łączną zadeklarowaną powierzchnię ponad 9 tysięcy hektarów. Agencja oczekuje na końcowy raport audytora zewnętrznego, który będzie podstawą dla Ministra Finansów do udzielenia akredytacji. Niezwłocznie po uzyskaniu akredytacji, Agencja rozpocznie 8

9 wydawanie postanowień zezwalających na zalesianie gruntów rolnych wiosną 2005roku. Pomoc dla grup producentów rolnych została uruchomiona 15 grudnia 2004r. Do Agencji wpłynęło 18 wniosków. Od 1 lutego br. uruchomiono kolejne działanie Dostosowanie gospodarstw rolnych do standardów UE. Działanie to cieszy się ogromnym zainteresowaniem wśród rolników i do 15 lutego bieżącego roku ponad 16 tysięcy wniosków. Z tym samym dniem (1 luty 2005) uruchomiono działanie dotyczące wsparcia gospodarstw niskotowarowych. Według stanu na 14 lutego bieżącego roku złożono prawie 7 tysięcy 500 wniosków. Panie Marszałku, Wysoki Sejmie, W ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich i Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich przewiduje się wydatkować w latach kwotę równowartości 5 miliardów 400 milionów euro. Biorąc pod uwagę doświadczenia z realizacji SAPARD-u, jak również olbrzymie zainteresowanie poszczególnymi działaniami w obu programach, jesteśmy pewni, że środki finansowe zostaną wykorzystane w sposób efektywny i nie ma zagrożenia ich utraty. 9