Koncepcja budowy, zawartości i organizacji systemu monitoringu, rankingowania, zasobów materialnych i niematerialnych szkolnictwa wyższego w Polsce

Transkrypt

1 33 MINISTERSTWO NAUKI I SZKOLNICTWA WYŻSZEGO Prjekt współfinanswany ze śrdków Unii Eurpejskiej w ramach Eurpejskieg Funduszu Spłeczneg Kncepcja budwy, zawartści i rganizacji systemu mnitringu, rankingwania, zasbów materialnych i niematerialnych szklnictwa wyższeg w Plsce Wersja 3.0 Warszawa, 30 kwietnia 2010

2 Kncepcja systemu mnitringu i rankingwania szklnictwa wyższeg w Plsce Spis treści Spis treści...2 Spis tabel...4 Spis rysunków...5 Spis załączników Wprwadzenie Przeznaczenie niniejszeg dkumentu Pdsumwanie Słwnik pjęć Materiały wykrzystane d realizacji pracy Histria zmian dkumentu Kntekst realizacji ekspertyzy Ministerstw Nauki i Szklnictwa Wyższeg Obecny stan wsparcia infrmatyczneg w MNiSW Przedmit zamówienia, na pdstawie któreg zrealizwana zstała ekspertyza Wymagania wbec Systemu, zgłszne przez badane sby i instytucje, raz wynikające z przepisów prawa Wprwadzenie Kluczwe ptrzeby i pstulaty zgłszne przez jednstki rganizacyjne MNiSW Ptrzeby i pstulaty pdmitów uczestniczących w prcesie nadzru nad szklnictwem wyższym Pdsumwanie ptrzeb innych ministerstw nadzrujących szkły wyższe Pdsumwanie czekiwań szkół wyższych i jednstek naukwych Oczekiwania innych instytucji GUS, Departament Badań Spłecznych, Departament Infrmacji Ministerstw Pracy i Plityki Spłecznej Wyniki badań ankietwych Wymagania prawne, dtyczące Systemu Praw szklnictwie wyższym Ustawa prawie autrskim i prawach pkrewnych Ustawa stpniach naukwych i tytule naukwym raz stpniach i tytule w zakresie sztuki raz rzprządzenie w sprawie trybu zgłaszania wnisków przyznanie uprawnienia d nadawania stpni dktra i dktra habilitwaneg Ustawa zasadach finanswania nauki Opis plskich i międzynardwych dświadczeń w zakresie budwy rankingów szkół wyższych Wprwadzenie Rankingi międzynardwe Ranking Szanghajski Jia Tng University s (ARWU) Ranking THE / QS (Times Higher Educatin / QS) Ranking Biblimetryczny HEEACT Ranking Badań Uniwersyteckich z Leiden Glbalny Ranking Uniwersytetów agencji RatER (Rsja) Ranking Financial Times Ranking The Scientist Ranking Webmetrics Ranking amerykański US News & Wrld Reprt Ranking amerykański Frbes a Ranking Uniwersytecki CHE (Niemcy) Eurpejski Ranking Dsknałści CHE Rankingi plskie Ranking Perspektyw (publikwany wspólnie z Rzeczpsplitą ) Ranking Plityki Prjekt eurpejski U-Multirank pracwanie kncepcji i sprawdzenie wyknalnści wielwymiarweg światweg rankingu uczelni Partnerzy prjektu Cele Pdstawwe zasady pdejścia...62 Wersja 3.0 z 30 kwietnia 2010 rku strna 2/159

3 Kncepcja systemu mnitringu i rankingwania szklnictwa wyższeg w Plsce Zasady prjektwania Użytkwnik w centrum uwagi Wymiary i wskaźniki Wniski dla SISWiN Cele i zakres Systemu Cele systemu Zakres systemu Analiza krzyści z wdrżenia Systemu Zawartść infrmacyjna i usługi udstępniane użytkwnikm Systemu Uwagi d wymagań zgłsznych w trakcie analizy Zawartść infrmacyjna Systemu Dane uczelni Dane jednstce rganizacyjnej Dane kierunkach studiów Dane studentach i dktrantach Dane abslwentach i dktrach Dane nauczycielach akademickich raz pracwnikach naukwych Dane aktywnści naukw-badawczej jednstki Kncepcja systemu rankingwania Ptencjalni interesariusze Dbór kryteriów Spsób prezentacji Mżliwe knsekwencje refrmy szklnictwa wyższeg Mżliwe knsekwencje refrmy nauki Usługi udstępniane użytkwnikm Systemu i zakresy uprawnień użytkwników Systemu Współpraca z innymi systemami dziedzinwymi Spsób zapewnienia interperacyjnści z systemami międzynardwymi Prpzycje zmian prawnych, niezbędnych d prawidłweg funkcjnwania Systemu Ustawa systemie infrmacji szklnictwa wyższeg i nauki Inne ustawy związane z bszarem szklnictwa wyższeg i nauki Inne ustawy Lgiczna struktura danych Systemu Diagram danych Omówienie pdstawwych cech struktury danych systemu Spsób zapisu zmian zachdzących w czasie Architektura lgiczna Systemu Mduły lgiczne Systemu Współpraca z platfrmą epuap Źródła zasilania Systemu danymi Ogólne zasady dtyczące zasilania Systemu danym Sprawzdania i inne zgłszenia uczelni wyższych i jednstek naukwych Dane wprwadzane d systemu przez użytkwników Wymagania dtyczące narzędzi d budwy interfejsów Raprty generwane z Systemu Wprwadzenie Raprty dstępne pracwnikm MNiSW i innym instytucjm uczestniczącym w prcesie nadzru nad szklnictwem wyższym Raprty dstępne publicznie Wymagania dtyczące generatra raprtów i narzędzi analitycznych, zawartych w Systemie Architektura techniczna Systemu Zgdnść SISWiN z wymaganiami dla rejestrów publicznych i wymiany infrmacji w frmie elektrnicznej Zgdnść SISWiN z minimalnymi wymaganiami dla systemów teleinfrmatycznych Wymagania dtyczące bezpieczeństwa Systemu Prpnwana architektura techniczna Systemu Przyjęte załżenia Wersja 3.0 z 30 kwietnia 2010 rku strna 3/159

4 Kncepcja systemu mnitringu i rankingwania szklnictwa wyższeg w Plsce Szacwanie wlumetrii Klasa infrastruktury sprzętwej Mdel infrastruktury Ośrdek zapaswy Ddatkwe wymagania Rekmendacje dtyczące metdyki zaprjektwania, wyknania i eksplatacji Systemu Organizacja przedsięwzięcia zaprjektwania i wyknania systemu Organizacja wdrżenia Realizacja Przygtwanie i wprwadzenie w życie niezbędnych aktów prawnych Szklenie pracwników jednstek wprwadzających dane d Systemu Akcja prmcyjna Harmngram prjektu Załżenia przyjęte przy pdziale prjektu na fazy i etapy Pdział prjektu na fazy Pdział faz prjektu na etapy Szacwany czas trwania prjektu Zapewnienie MNiSW majątkwych praw autrskich d prgramwania Systemu Organizacja eksplatacji Systemu Działania infrmatyczne Działania peracyjne Pielęgnacja i rzwój prgramwania Rekmendacja autrów ekspertyzy, dtycząca jednstek dpwiedzialnych za eksplatację Systemu Wycena ksztów realizacji Systemu Wariant rekmendwany realizacji Systemu Charakterystyka wariantu Ocena nakładów inwestycyjnych, niezbędnych d realizacji wariantu Warianty alternatywne realizacji systemu Charakterystyka wariantów alternatywnych Ocena ksztów realizacji wariantów alternatywnych Ocena ksztów wdrżenia niezbędnych rzwiązań p strnie uczelni wyższych i jednstek naukwych Spis tabel Tabela 1. Wskaźniki i wagi w Rankingu Uczelni ARWU...45 Tabela 2. Wskaźniki i wagi w Rankingu THE-QS...46 Tabela 3. Wskaźniki i wagi w Rankingu Biblimetrycznym HEEACT...47 Tabela 4. Wskaźniki i wagi w Rankingu Webmetrics...49 Tabela 5. Płaszczyzny i wskaźniki Rankingu Uniwersyteckieg CHE...51 Tabela 6. Kryteria wybru uczelni w Eurpejskim Rankingu Dsknałści CHE...53 Tabela 7 Pwiązanie celów systemu z bszarami danych...77 Tabela 8. Zestawienie kryteriów, stswanych w krajwych i międzynardwych rankingach szkół wyższych...86 Tabela 9. Zestawienie użytkwników, usług i uprawnień...90 Tabela 10. Cechy infrmacyjne, z którymi musi być zgdny SISWiN, zgdnie w wymaganiami dla rejestrów publicznych i wymiany infrmacji w frmie elektrnicznej Tabela 11. Oszacwanie ilści danych przechwywanych w SISWiN Tabela 12. Oszacwanie wielkści transferu danych w SISWiN Tabela 13. Załżenia będące pdstawą dbru infrastruktury sprzętwej Systemu Tabela 14. Oszacwanie złżnści aplikacji w punktach funkcyjnych i tysiącach wierszy kdu Tabela 15. Skład i kszt zespłu realizacyjneg Tabela 16. Przykładwy kszt wybranych przedsięwzięć infrmatycznych w Plsce Tabela 17. Oszacwanie ksztów sprzętu i prgramwania narzędziweg Wersja 3.0 z 30 kwietnia 2010 rku strna 4/159

5 Kncepcja systemu mnitringu i rankingwania szklnictwa wyższeg w Plsce Tabela 18. Tabela 19. Pdsumwanie nakładów inwestycyjnych rekmendwaneg wariantu realizacji Systemu Oszacwanie złżnści ksztu aplikacji w punktach funkcyjnych i tysiącach wierszy kdu prównanie wariantów Spis rysunków Rysunek 1. Kryteria rankingu Perspektyw...55 Rysunek 2. Ewlucja kryteriów rankingu Perspektyw...55 Rysunek 3. Fazy prac w ramach przygtwania narzędzia U-Multirank...61 Rysunek 4. Mdel analityczny narzędzia U-Multirank...66 Rysunek 5. Architektura lgiczna Systemu Infrmatyczneg Szklnictwa Wyższeg i Nauki Rysunek 6. Mdel infrastruktury Systemu Infrmatyczneg Szklnictwa Wyższeg i Nauki Rysunek 7. Ramwy harmngram prjektu Spis załączników 1. Wyniki wywiadów przeprwadznych w trakcie przygtwania ekspertyzy 2. Wyniki badania ankietweg przedstawicieli kadry akademickiej, pracdawców i studentów; 3. Pełna lgiczna struktura danych Systemu: a) Wydruk diagramu danych SISWiN, b) plik tekstwy (.RTF) zawierający diagram raz wykaz wszystkich biektów dkument dstępny wyłącznie w frmie elektrnicznej, c) kmpletny diagram w frmie elektrnicznej (binarnej) dkument dstępny wyłącznie w frmie elektrnicznej, d) kmpletny diagram w pstaci pliku XMI (XML Metadata Interchange) dkument dstępny wyłącznie w frmie elektrnicznej, e) zbiór strn HTML, zawierający diagram raz wykaz biektów w frmie hipertekstwej dkument dstępny wyłącznie w frmie elektrnicznej. Wersja 3.0 z 30 kwietnia 2010 rku strna 5/159

6 Kncepcja systemu mnitringu i rankingwania szklnictwa wyższeg w Plsce 1. WPROWADZENIE 1.1. PRZEZNACZENIE NINIEJSZEGO DOKUMENTU Niniejszy dkument zstał pracwany na zamówienie Ministerstwa Nauki i Szklnictwa Wyższeg, w wyniku realizacji umwy nr 178/DS/2009, pdpisanej w dniu 21 grudnia 2009 rku, przez knsrcjum firm: Fundacja Perspektywy, Grupa Antares sp. z.., Pentr Research Internatinal S.A., Centre fr Higher Educatin Develpment. Dkument przedstawia wyniki ekspertyzy na temat budwy, zawartści i rganizacji systemu mnitringu, rankingwania, zasbów materialnych i niematerialnych szklnictwa wyższeg w Plsce zwaneg dalej Systemem Infrmatycznym Szklnictwa Wyższeg i Nauki (SISWiN), któreg wyknanie i wdrżenie planuje MNiSW. Dkument zawiera: Zestawienie wymagań dtyczących Systemu, kreślnych przez badane w ramach ekspertyzy instytucje i sby, wynikających z bwiązujących przepisów prawa; Opis plskich i światwych dświadczeń w zakresie budwania rankingów szkół wyższych; Kncepcję przyszłeg Systemu: Zawartść infrmacyjną; Lgiczną strukturę danych; Architekturę techniczną; Prpzycje dtyczące zmian prawnych, niezbędnych dla prawidłweg funkcjnwania Systemu; Prpzycje dtyczące rganizacji prjektu zaprjektwania i wdrżenia Systemu; Analizę krzyści z wdrżenia Systemu; Wstępne szacwanie ksztów zaprjektwania i wyknania Systemu. Dkument będzie wykrzystany przez MNiSW d przygtwania dkumentów będących dstawą dalszych działań dtyczących Systemu: Dkumentacji niezbędnej d uzyskania finanswania prjektu ze śrdków Unii Eurpejskiej studium wyknalnści i wnisku dfinanswanie; Specyfikacji isttnych warunków zamówienia na zaprjektwanie, wyknanie i wdrżenie systemu PODSUMOWANIE Niniejsza ekspertyza pracwana zstała w parciu : Wymagania specyfikacji isttnych warunków zamówienia dtyczącej ekspertyzy; Wersja 3.0 z 30 kwietnia 2010 rku strna 6/159

7 Kncepcja systemu mnitringu i rankingwania szklnictwa wyższeg w Plsce Wywiady przeprwadzne wśród instytucji zaintereswanych pwstaniem systemu; Badania ankietwe przeprwadzne wśród pracwników naukwych, studentów i pracdawców; Analizę wymagań prawnych dtyczących Systemu; Analizę plskich i międzynardwych dświadczeń w budwie rankingów szklnictwa wyższeg. Określn następujące cele dla Systemu: Wspmaganie pdziału dtacji dla szklnictwa wyższeg i nauki raz udstępnianie infrmacji ich przyznaniu; Wspmaganie śledzenia spsbu wydatkwania dtacji; Wspmaganie ceny jakści kształcenia; Wspmaganie ceny jakści badań naukwych; Dstarczenie biektywnych infrmacji szklnictwie wyższym dla studentów, ptencjalnych studentów, pracwników nauki i przedsiębirców; Dstarczenie danych statystycznych szklnictwie wyższym d GUS; Prwadzenie elektrniczneg Rejestru Uczelni Niepublicznych. Wdrżenie Systemu przyniesie krzyści następującym interesariuszm: MNiSW i innym resrtm nadzrującym szkły wyższe; innym rganm działającym w bszarze szklnictwa wyższeg i nauki (PKA, CK, Rada Główna, Rada Nauki, PAN); innym rganm władzy państwwej; rganm władzy samrządwej; GUS; szkłm wyższym; placówkm naukwym; nauczycielm akademickim i pracwnikm nauki; firmm i rganizacjm, publikującym krajwe i międzynardwe rankingi; ptencjalnym studentm i dktrantm; przedsiębircm; pracdawcm; innym sbm, zajmującym się tematyką szklnictwa wyższeg i nauki (np. dziennikarzm). System ma mieć następującą zawartść infrmacyjną: dane uczelniach; dane wszystkich uczelnianych jednstkach rganizacyjnych i jednstkach naukwych; dane kierunkach studiów; dane studentach i dktrantach; Wersja 3.0 z 30 kwietnia 2010 rku strna 7/159

8 Kncepcja systemu mnitringu i rankingwania szklnictwa wyższeg w Plsce dane abslwentach i wyprmwanych dktrach, wraz z treścią prac dyplmwych i rzpraw dktrskich; dane wszystkich nauczycielach akademickich raz pracwnikach naukwych, z infrmacją ich zatrudnieniu i drbku; dane aktywnści naukw-badawczej jednstek. Pdstawwymi zmianami prawnymi, niezbędnymi dla prawidłweg funkcjnwania Systemu są: uchwalenie ustawy Systemie Infrmacji Szklnictwa Wyższeg i Nauki; wprwadzenie bwiązku publikwania w Systemie treści prac magisterskich i dktrskich raz wyników badań naukwych finanswanych ze śrdków publicznych; wprwadzenie zasady, że tylk dane wprwadzne d Systemu są pdstawą d pdejmwania decyzji przez rgany nadzrujące szklnictw wyższe. Przy budwie SISWiN należy wykrzystać istniejące bazy Ośrdka Przetwarzania Infrmacji raz Interdyscyplinarneg Centrum Mdelwania. Pzstałe istniejące becnie bazy mgą służyć jedynie jak źródła d pczątkweg zasilenia SISWiN. Operatrem i administratrem SISWiN pwinien być Ośrdek Przetwarzania Infrmacji. Właścicielem bizneswym Systemu pwinn być MNiSW. Dstęp d SISWiN pwinien dbywać się następującymi drgami: za pśrednictwem zbiru usług, zdefiniwanych na platfrmie usług administracji publicznej epuap; za pśrednictwem prtalu dstępneg dla uprawninych sób i instytucji; za pśrednictwem prtalu gólndstępneg dla wszystkich zaintereswanych sób. Alternatywnym rzwiązaniem jest wykrzystanie d zbierania danych prtalu sprawzdawczeg Główneg Urzędu Statystyczneg. Ostateczną zawartść infrmacyjna raz funkcjnalnść SISWiN będzie mżna kreślić: p wejściu w życie aktów prawnych (ustaw i rzprządzeń) zmieniających becne zasady rganizacji i finanswania szkół wyższych raz placówek naukw-badawczych; p zakńczeniu realizacji przedsięwzięcia U-Multirank, realizwaneg na zlecenie Kmisji Eurpejskiej, któreg celem jest zbudwanie narzędzia d przejrzysteg infrmwania wyższych studiach w skali glbalnej (maj 2011, z tym że lista wskaźników ma być publikwana w kwietniu 2010); p publikwaniu rzprządzenia w sprawie Krajwych Ram Interperacyjnści. Należy skrdynwać prace nad SISWiN z prjektem zmiany spsbu zbierania danych szklnictwie wyższym przez GUS. Należy skrdynwać prace nad SISWiN z pracami nad drugą fazą prjektu epuap, tak aby nwa wersja platfrmy epuap uwzględniała funkcjnalnść czekiwaną przez SISWiN. Należy spdziewać się, że w przyszłści funkcjnwanie MNiSW będzie wsparte przez system infrmatyczny d zarządzania biegiem dkumentów i spraw (wrkflw). Oba systemy pwinny być ze sbą ściśle zintegrwane. Wersja 3.0 z 30 kwietnia 2010 rku strna 8/159

9 Realizacja Systemu pwinna być pdzielna na dwie fazy: Kncepcja systemu mnitringu i rankingwania szklnictwa wyższeg w Plsce Pdstawwą, bejmującą pdstawwe funkcjnalnści Systemu, które pwinny być uruchmine d rku Rzszerzenia, bejmującą pzstałe funkcjnalnści Systemu Szacunkwe nakłady inwestycyjne na realizację SISWiN w wariancie rekmendwanym przez autrów ekspertyzy wynszą kł zł, z czeg kszty zewnętrzne (bez ksztów wynagrdzeń persnelu MNiSW) wynszą zł SŁOWNIK POJĘĆ Termin BUWiWM CK EGIB ETL EPO epuap FRSE GUS ICM JBR KAAUM KE KEP KRASzM MI MKiDN MNiSW MON MPiPS MRR MSWiA MZ NASK OPI PAN Wyjaśnienie Biur Uznawalnści Wykształcenia i Wymiany Międzynardwej, jednstka budżetwa pdległa MNiSW Centralna Kmisja ds. Stpni i Tytułów Ewidencja Gruntów i Budynków Narzędzia wspmagające prces pzyskania danych dla baz danych, szczególnie dla hurtwni danych (ang. Extract, transfrm, and lad). Zadaniem narzędzi jest: pzyskanie danych ze źródeł zewnętrznych przekształcenie danych załadwanie danych d bazy danych Eurpejskie Biur Patentwe Elektrniczna Platfrma Usług Administracji Publicznej Fundacja Rzwju Systemu Edukacji Główny Urząd Statystyczny Interdyscyplinarne Centrum Mdelwania Matematyczneg i Kmputerweg, jednstka naukw-badawcza Uniwersytetu Warszawskieg Jednstka badawcz-rzwjwa Kmisja Akredytacyjna Akademickich Uczelni Medycznych Kmisja Eurpejska Krajwa Ewidencja Pdatników Krajwa Rada Akredytacyjna Szklnictwa Medyczneg Ministerstw Infrastruktury Ministerstw Kultury i Dziedzictwa Nardweg Ministerstw Nauki i Szklnictwa Wyższeg Ministerstw Obrny Nardwej Ministerstw Pracy i Plityki Spłecznej Ministerstw Rzwju Reginalneg Ministerstw Spraw Wewnętrznych i Administracji Ministerstw Zdrwia Naukw-Akademicka Sieć Kmputerwa, jednstka badawcz-rzwjwa nadzrwana przez MNiSW Ośrdek Przetwarzania Infrmacji, jednstka badawcz-rzwjwa nadzrwana przez MNiSW Plska Akademia Nauk Wersja 3.0 z 30 kwietnia 2010 rku strna 9/159

10 Kncepcja systemu mnitringu i rankingwania szklnictwa wyższeg w Plsce Termin PAU PESEL PKA REGON SIMIK SIO SISWiN System TERYT UE UPRP Plska Akademia Umiejętnści Wyjaśnienie Jedenastznakwy numer przyznany sbie w Pwszechnym Elektrnicznym Systemie Ewidencji Ludnści Państwwa Kmisja Akredytacyjna Dziewięcicyfrwy lub czternastcyfrwy numer statystyczny pdmitu gspdarczeg w Krajwym Rejestrze Urzędwym Pdmitów Gspdarki Nardwej System Infrmatyczny Mnitringu i Kntrli Finanswej Funduszy Strukturalnych i Funduszu Spójnści System Infrmacji Oświatwej System Infrmatyczny Szklnictwa Wyższeg i Nauki system, któreg dtyczy niniejsza ekspertyza Identyfikatr adresu, zgdny z Krajwym Rejestrem Urzędwym Pdziału Terytrialneg Kraju Unia Eurpejska Urząd Patentwy Rzeczpsplitej Plskiej 1.4. MATERIAŁY WYKORZYSTANE DO REALIZACJI PRACY Przy pracwywaniu niniejszeg dkumentu wykrzystan następujące dkumenty: Ustawa z dn. 27 lipca.2005 r. Praw szklnictwie wyższym (Dz.U. Nr 164 pz, 1365 z późn. zm.), Rzprządzenie Ministra Nauki i Szklnictwa Wyższeg z dn. 12 czerwca 2006 r. w sprawie nazw kierunków studiów (Dz.U. Nr 121 pz. 838 z późn. zm.), Rzprządzenie Ministra Zdrwia z dnia 2 lipca 2009 r. w sprawie limitów przyjęć na studia medyczne (Dz.U. Nr 109 pz.914), Rzprządzenie Ministra Nauki i Szklnictwa Wyższeg z dn. 27 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie muszą spełniać jednstki rganizacyjne uczelni, aby prwadzić studia na kreślnym kierunku i pzimie kształcenia (Dz.U. Nr 144 pz. 1048, z późn. zmianami), Rzprządzenie Ministra Nauki i Szklnictwa Wyższeg z dn. 22 maja 2006 r. w sprawie zakresu danych i infrmacji bjętych wniskiem wydanie pzwlenia na utwrzenie uczelni niepublicznej raz spsbu pbierania i wyskści płaty na wydatki związane z ksztami pstępwania (Dz.U. Nr 99 pz. 689), Rzprządzenie Ministra Nauki i Szklnictwa Wyższeg z dn. 6 marca 2007 r. w sprawie spsbu prwadzenia rejestru uczelni niepublicznych i związków uczelni niepublicznych (Dz.U. Nr 52 pz. 348), Rzprządzenie Ministra Nauki i Szklnictwa Wyższeg z dn. 9 maja 2008 r. w sprawie zasad pdziału dtacji z budżetu państwa dla uczelni publicznych i niepublicznych (Dz.U. Nr 89 pz. 544), Rzprządzenie Ministra Nauki i Szklnictwa Wyższeg z dn. 2 kwietnia 2007 r. w sprawie wskaźników ksztchłnnści pszczególnych kierunków, makrkierunków i studiów międzykierunkwych studiów stacjnarnych raz stacjnarnych studiów dktranckich w pszczególnych dziedzinach nauki (Dz.U. Nr 65 pz. 435 z późn. zm.), Wersja 3.0 z 30 kwietnia 2010 rku strna 10/159

11 Kncepcja systemu mnitringu i rankingwania szklnictwa wyższeg w Plsce Rzprządzenie Ministra Nauki i Szklnictwa Wyższeg z dn. 12 października 2006 r. w sprawie pdejmwania i dbywania przez cudzziemców studiów i szkleń raz ich uczestniczenia w badaniach naukwych i pracach rzwjwych (Dz.U. Nr 190 pz z późn. zm.), Rzprządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dn. 24 luteg 2006 r. w sprawie nstryfikacji dyplmów ukńczenia studiów wyższych uzyskanych za granicą (Dz.U. Nr 37 pz. 255 z późn. zm.), Rzprządzenie Ministra Edukacji Nardwej i Sprtu z dn. 3 czerwca 2005 r. w sprawie nstryfikacji stpni naukwych i stpni w zakresie sztuki uzyskanych za granicą (Dz.U. Nr 104 pz. 874 z późn. zm.), Rzprządzenie Ministra Nauki i Szklnictwa Wyższeg z dn. 2 listpada 2006 r. w sprawie dkumentacji przebiegu studiów (Dz.U. Nr 224 pz z późn. zm.), Uchwała Nr 76/2009 Prezydium Państwwej Kmisji Akredytacyjnej z dnia 19 luteg 2009 r. w sprawie ustalenia gólnych kryteriów ceny jakści kształcenia, Uchwała Nr 94/2007 Prezydium Państwwej Kmisji Akredytacyjnej z dnia 8 luteg 2007 r. w sprawie kryteriów ceny spełnienia wymagań w zakresie prwadzenia badań naukwych w dyscyplinie lub dziedzinie związanej z danym kierunkiem studiów, Uchwała Nr 201/2007 Prezydium Państwwej Kmisji Akredytacyjnej z dnia 22 marca 2007 r. w sprawie kryteriów ceny bazy dydaktycznej, Uchwała Nr 828/2008 Prezydium Państwwej Kmisji Akredytacyjnej z dnia 27 listpada 2008 r. w sprawie kryteriów ceny spełnienia wymagań w zakresie minimum kadrweg, Uchwała Nr 219/2008 Prezydium Państwwej Kmisji Akredytacyjnej z dnia 10 kwietnia 2008 r. w sprawie kryteriów ceny systemu weryfikacji efektów kształcenia, Uchwała Nr 217/2008 Prezydium Państwwej Kmisji Akredytacyjnej z dnia 10 kwietnia 2008 r. w sprawie kryteriów ceny frmaln-prawnych aspektów kształcenia, Uchwała Nr 218/2008 Prezydium Państwwej Kmisji Akredytacyjnej z dnia 10 kwietnia 2008 r. w sprawie kryteriów ceny spełnienia wymagań w zakresie spraw studenckich, Uchwała Nr 873/2007 Prezydium Państwwej Kmisji Akredytacyjnej z dnia 8 listpada 2007 r. w sprawie wytycznych d przygtwania raprtu samceny, Uchwała Nr 501/2008 Prezydium Państwwej Kmisji Akredytacyjnej z dnia 3 lipca 2008 r. w sprawie kryteriów planów studiów i prgramów nauczania, Ustawa z dn. 4 luteg 1994 r. prawie autrskim i prawach pkrewnych (Dz.U. z 2000 r. Nr 80 pz.904 z późn. zm.), Ustawa z dn. 14 marca 2003 r. stpniach naukwych i tytule naukwym raz stpniach i tytule w zakresie sztuki (Dz.U. Nr 65 pz. 595), Rzprządzenie Ministra Edukacji Nardwej i Sprtu z dn. 27 stycznia 2004 r. w sprawie trybu zgłaszania wnisków przyznanie uprawnienia d nadawania stpni dktra i dktra habilitwaneg (Dz.U. Nr 21 pz. 194), Wersja 3.0 z 30 kwietnia 2010 rku strna 11/159

12 Kncepcja systemu mnitringu i rankingwania szklnictwa wyższeg w Plsce Uchwała Centralnej Kmisji d Spraw Stpni i Tytułów z dn. 24 października 2005 r. w sprawie kreślenia dziedzin nauki i dziedzin sztuki raz dyscyplin naukwych i artystycznych (M.P. Nr 79, pz. 1120), Ustawa z dn. 8 października 2004 r. zasadach finanswania nauki (Dz.U. Nr 238 pz z późn. zm.), Rzprządzenie Ministra Nauki i Szklnictwa Wyższeg z dn. 17 października 2007 r. w sprawie kryteriów i trybu przyznawania raz rzliczania śrdków finanswych na działalnść statutwą (Dz.U. Nr 205 pz z późn. zm.), Rzprządzenie Ministra Nauki i Szklnictwa Wyższeg z dn. 22 stycznia 2008 r. w sprawie kryteriów i trybu przyznawania raz rzliczania śrdków finanswych na naukę przeznacznych na finanswanie prjektów badawczych (Dz.U. Nr 21 pz. 126 z późn. zm.), Rzprządzenie Ministra Nauki i Szklnictwa Wyższeg z dn. 14 listpada 2007 r. w sprawie kryteriów i trybu przyznawania raz rzliczania śrdków finanswych na naukę przeznacznych na finanswanie prjektów celwych (Dz.U. Nr 221 pz. 1640), Rzprządzenie Ministra Nauki i Szklnictwa Wyższeg z dn. 18 luteg 2008 r. w sprawie kryteriów i trybu przyznawania raz rzliczania śrdków finanswych na naukę przeznacznych na finanswanie prjektów rzwjwych (Dz.U. Nr 38 pz. 216), Rzprządzenie Ministra Nauki i Szklnictwa Wyższeg z dn. 16 października 2007 r. w sprawie kryteriów i trybu przyznawania raz rzliczania śrdków finanswych na inwestycje służące ptrzebm badań naukwych lub prac rzwjwych (Dz.U. Nr 201 pz z późn. zm.), Rzprządzenie Ministra Nauki i Szklnictwa Wyższeg z dn. 25 września 2007 r. w sprawie kryteriów i trybu przyznawania raz rzliczania śrdków finanswych na naukę przeznacznych na finanswanie współpracy naukwej z zagranicą (Dz.U. Nr 205 pz z późn. zm.), Rzprządzenie Ministra Nauki i Szklnictwa Wyższeg z dn. 17 października 2007 r. w sprawie kryteriów i trybu przyznawania raz rzliczania śrdków finanswych na działalnść wspmagającą badania (Dz.U. Nr 194 pz. 1402), Ustawa z dn. 29 czerwca 1995 r. statystyce publicznej (Dz.U. Nr 88 pz. 439), Ustawa z dn. 29 sierpnia 1997 r. chrnie danych sbwych (Dz.U. z 2002 r. Nr 101 pz. 926 z późn. zm.), Ustawa z dn. 6 września 2001 r. dstępie d infrmacji publicznej (Dz.U. Nr 112 pz. 1198), Ustawa z dn. 19 luteg 2004 r. systemie infrmacji światwej (Dz. U. Nr 49, pz. 463 z późn. zm.), Rzprządzenie Ministra Edukacji Nardwej i Sprtu z dn. 16 grudnia 2004 r. w sprawie szczegółweg zakresu danych w bazach danych światwych, zakresu danych identyfikujących pdmity prwadzące bazy danych światwych, terminów przekazywania danych między bazami danych światwych raz wzrów wydruków zestawień zbirczych (Dz. U. Nr 277, pz z późn. zm.), Ustawa z dn. 17 luteg 2005 r. infrmatyzacji działalnści pdmitów realizujących zadania publiczne (Dz.U. Nr 64 pz. 565 z późn. zm), Wersja 3.0 z 30 kwietnia 2010 rku strna 12/159

13 Kncepcja systemu mnitringu i rankingwania szklnictwa wyższeg w Plsce Rzprządzenie Rady Ministrów z dn. 28 marca 2007 r. w sprawie Planu Infrmatyzacji Państwa (Dz.U. Nr 61 pz. 415), Rzprządzenie Rady Ministrów z dn. 27 września 2005 r. w sprawie spsbu, zakresu i trybu udstępniania danych zgrmadznych w rejestrze publicznym (Dz.U. Nr 205 pz. 1692), Rzprządzenie Rady Ministrów z dn. 11 października 2005 r. w sprawie minimalnych wymagań dla rejestrów publicznych i wymiany infrmacji w frmie elektrnicznej (Dz.U. Nr 214 pz. 1781), Rzprządzenie Prezesa Rady Ministrów z dn. 29 września 2005 r. w sprawie warunków rganizacyjn-technicznych dręczania dkumentów elektrnicznych pdmitm publicznym (Dz.U. Nr 200 pz. 1651), Ustawa z dnia 15 czerwca 2007 r. Nardwym Centrum Badań i Rzwju (Dz.U. Nr 115 pz. 789), Frmularze GUS (wg stanu na ): S-10 Sprawzdanie studiach wyższych, S-11 Sprawzdanie pmcy materialnej i scjalnej dla studentów i dktrantów, S-12 Sprawzdanie stypendiach naukwych, studiach pdyplmwych i dktranckich raz zatrudnieniu w szkłach wyższych, F-01/s Sprawzdanie przychdach, ksztach i wyniku finanswym szkół wyższych PNT-01/s Sprawzdanie działalnści badawczej i rzwjwej w szkłach wyższych, Rekmendacje Urzędu Zamówień Publicznych, z 2009 rku, dtyczące udzielania zamówień na systemy infrmatyczne, Załżenia d nwelizacji ustawy Praw szklnictwie wyższym raz ustawy stpniach naukwych i tytule naukwym raz stpniach i tytule w zakresie sztuki (dkument dstępny na strnie Prjekt ustawy zasadach finanswania nauki (druk sejmwy nr 1637), Prjekt ustawy Nardwym Centrum Badań i Rzwju (druk sejmwy nr 1636), Prjekt ustawy Nardwym Centrum Nauki (druk sejmwy nr 1588), Eurpean Interperability Strategy (EIS). Dcument fr public cnsultatin, Kmisja Eurpejska, Dyrekcja Generalna ds. Infrmatyki, luty HISTORIA ZMIAN DOKUMENTU Wersja Data Kmentarz/ treść zmiany utwrzenia Pierwsza wersja dkumentu, przekazana d zapiniwania przez MNiSW Wersja uwzględniająca uwagi MNiSW, dtyczące pdziału prjektu na fazy i ksztrysu prac prjektwych Wersja uwzględniająca uwagi MNiSW, zgłszne w prtkle dbiru przekazanym w dniu Wersja 3.0 z 30 kwietnia 2010 rku strna 13/159

14 Kncepcja systemu mnitringu i rankingwania szklnictwa wyższeg w Plsce 2. KONTEKST REALIZACJI EKSPERTYZY 2.1. MINISTERSTWO NAUKI I SZKOLNICTWA WYŻSZEGO Ministerstw Nauki i Szklnictwa Wyższeg jest urzędem utwrznym 5 maja 2006 r. d bsługi Ministra Nauki i Szklnictwa Wyższeg. Minister Nauki i Szklnictwa Wyższeg kieruje działami administracji rządwej nauka i szklnictw wyższe raz jest dyspnentem budżetu na badania naukwe finanswane przez państw. Zgdnie z ustawą działach administracji rządwej: Dział szklnictw wyższe bejmuje sprawy szklnictwa wyższeg, w tym kreślne w drębnych przepisach sprawy nadzru nad szkłami wyższymi, raz sprawy finanswania nauki w szkłach wyższych Minister właściwy d spraw szklnictwa wyższeg krdynuje uznawanie kwalifikacji w zawdach regulwanych i działalnściach raz pdejmuje działania mające na celu udstępnianie infrmacji uznawaniu tych kwalifikacji Dział nauka bejmuje sprawy nauki, w tym badań naukwych i prac rzwjwych OBECNY STAN WSPARCIA INFORMATYCZNEGO W MNISW Pszczególne departamenty MNiSW krzystają z całeg szeregu drbnych aplikacji infrmatycznych, wspmagających wybrane działania tych departamentów i przechwujących dane niezbędne d tych działań. Aplikacje te wykrzystywane są w większści lkalnie. Dane d tych aplikacji wprwadzane są przez pracwników Ministerstwa, na pdstawie papierwych lub elektrnicznych frmularzy nadsyłanych przez uczelnie wyższe i jednstki naukwe. Jedynym bszarem, w którym infrmatyka wspmaga prace Ministerstwa w szerszym zakresie, jest bszar nauki, dla któreg wdrżn szereg aplikacji rejestrujących jednstki naukwe, pracwników nauki i badania naukwe. Aplikacje te zstały wyknane i są administrwane przez Ośrdek Przetwarzania Infrmacji, pdlegający Ministerstwu. W pinii pracwników Ministerstwa i jednstek współpracujących z Ministerstwem, większść zbirów danych, które psiada MNiSW jest nie w pełni aktualna i kmpletna. Ministerstw nie psiada zatem narzędzi, które pzwalałby na szybkie i wiarygdne udstępnianie psiadanych infrmacji we wszystkich miejscach, w których jest t ptrzebne. Obecnie w MNiSW jest realizwane przedsięwzięcie Wyknanie prgramwania w celu knslidacji funkcjnujących baz danych szklnictwa wyższeg w ramach jednej platfrmy infrmatycznej psiadającej wspólny interfejs graficzny. Knslidacja bejmie następujące bazy: baza dfinanswanych publikacji naukwych baza przyznanych nagród Ministra Nauki i Szklnictwa Wyższeg rejestr dktrów i dktrów habilitwanych baza sprawzdań rekrutacyjnych uczelni baza zasbów kadrwych uczelni. Wspólny interfejs ma umżliwić także dstęp d bazy nauki OPI, traktwanej jak baza referencyjna. Wersja 3.0 z 30 kwietnia 2010 rku strna 14/159

15 Kncepcja systemu mnitringu i rankingwania szklnictwa wyższeg w Plsce Na pdstawie sknslidwanych danych będzie prwadzny w frmie elektrnicznej Rejestr Uczelni Niepublicznych PRZEDMIOT ZAMÓWIENIA, NA PODSTAWIE KTÓREGO ZREALIZOWANA ZOSTAŁA EKSPERTYZA Niniejszy rzdział zawiera infrmacje, które zawarte były w specyfikacji isttnych warunków zamówienia, na pdstawie któreg zrealizwana zstała niniejsza ekspertyza. Ekspertyza ma służyć przygtwaniu płaszczyzny teretycznej, rganizacyjnej (zagadnienia: metdlgiczne, prawne, finanswe, statystyczne itp.) i techniczn-prjektwej (mdel systemu, warunki techniczne, narzędzia infrmatyczne, mduły i funkcjnalnści systemu, rle i uprawnienia użytkwników) dla stwrzenia systemu mnitringu, rankingwania, zasbów materialnych i niematerialnych szklnictwa wyższeg w Plsce; Dcelwymi użytkwnikami systemu mają być: Ministerstw Nauki i Szklnictwa Wyższeg i pdległe instytucje, pszczególne szkły wyższe i jednstki naukwe, studenci, kadra akademicka, jednstki naukwe w ramach prwadznych prac, związanych ze szklnictwem wyższym, stwarzyszenia raz fundacje działające na rzecz szklnictwa wyższeg, w ramach działań wspmagających rzwój, ministrwie nadzrujący uczelnie, Państwwa Kmisja Akredytacyjna, Rada Główna Szklnictwa Wyższeg, firmy, Centralna Kmisja ds. Stpni i Tytułów; Wyknawca ma zaprpnwać administratra systemu; W ekspertyzie należy rzważyć bwiązek przekazania przez wyknawcę systemu kdów źródłwych raz majątkwych praw autrskich MNiSW, c jest zwłaszcza isttne w kntekście mżliwej zmiany administratra systemu; Instytucjami knsultwanymi pdczas pracwywania ekspertyzy mają być: Minister właściwy ds. nauki i szklnictwa wyższeg, uczelnie, Centralna Kmisja ds. Stpni i Tytułów, śrdki naukwe, GUS, instytucje rynku pracy, inne zaintereswane instytucje; Jak minimalne załżenia dla systemu, d uwzględnienia w ekspertyzie, wskazane zstały: Cel główny stwrzenie glbalnej bazy danych szklnictwa wyższeg i nauki; Wersja 3.0 z 30 kwietnia 2010 rku strna 15/159

16 Kncepcja systemu mnitringu i rankingwania szklnictwa wyższeg w Plsce wykrzystanie istniejących baz danych, jak baz referencyjnych; stwrzenie systemu mnitringu i rankingwania szkół wyższych i nauki; interperacyjnść techniczna i semantyczna z międzynardwymi systemami teg typu; Głównymi zagadnieniami wskazanymi d analizy w trakcie ekspertyzy były: Zagadnienia wstępne i knstrukcyjne: Identyfikacja ptencjalneg zakresu i pzimu szczegółwści danych i użytkwników - isttnych ze względu na cele systemu; Identyfikacja istniejących (lub przygtwywanych) w szkłach wyższych, jednstkach naukwych, MNISW i pdległych instytucjach, systemów i baz danych pdbnym zastswaniu - analiza mżliwści ich transferu lub referencyjneg użytkwania przez prjektwany system. Określenie spsbów pwiązania tych baz z prjektwanym systemem; Wybór i specyfikacja najkrzystniejszeg śrdwiska infrmatyczneg dla implementacji systemu; Identyfikacja funkcjnalnści i mdułów platfrmy administracji publicznej e-puap, przydatnych z punktu widzenia mżliwści interaktywnej współpracy systemów lub/i wykrzystania e-puap dla udstępnienia niektórych usług szklnictwa wyższeg (kreślenia zasad interakcji, zakresu danych i typu usług); Ustalenie mżliwści współpracy systemu z innymi systemami międzynardwymi (np. ze światwym wielwymiarwym systemem rankingu uczelni), zarówn w kntekście interperacyjnści, jak i grmadznych kategrii danych kreślenie międzynardwych kategrii danych; Ocena: czasu realizacji, niezawdnści, mżliwści pnwneg użycia, przenśnści na inne platfrmy i wydajnści raz wykrzystania kdu źródłweg przez inneg administratra; Określenie typów użytkwników i zakresu ich uprawnień, w pwiązaniu z ich rlami w systemie; Określenie pdstawwej architektury funkcjnalnej (nietechnicznej) systemu, w tym: ustalenie trybu kmunikacji systemu z użytkwnikami kreślnych uprawnieniach; Określenie typu i ptymalneg spsbu udstępniania usług lub/i danych, isttnych z punktu widzenia zadań systemu; Selektywny dstęp d danych zawartych w Systemie: Określenie rdzajów autmatycznych raprtów, niezbędnych d mnitrwania i rankingwania szklnictwa wyższeg - pwstających przy użyciu kryteriów wyszukiwania (kreślenie typu najbardziej przydatnych kryteriów wyszukiwania, w dniesieniu d pszczególnych kategrii danych); Określenie rdzajów autmatycznych raprtów, niezbędnych d mnitringu i rankingwania szklnictwa wyższeg, przy użyciu wykrzystywanych przy twrzeniu eurpejskich i światwych statystyk międzynardwych kryteriów selekcyjnych, używanych Wersja 3.0 z 30 kwietnia 2010 rku strna 16/159

17 Kncepcja systemu mnitringu i rankingwania szklnictwa wyższeg w Plsce d twrzenia światwych i eurpejskich statystyk (kreślenie, jakie t kryteria); Określenie rdzajów autmatycznych raprtów, niezbędnych d mnitringu współpracy szklnictwa wyższeg z sektrem gspdarczym; Określenie rdzajów raprtów prównawczych, pzycjnujących pszczególne kategrie danych w rankingu międzynardwym i w parciu międzynardwe kryteria rankingwe (np. prównywanie uczelni, siągnięć naukwych, liczby studentów w Plsce i średniej eurpejskiej, itp.); Inne raprty i zestawienia zapewniające wygdne krzystanie z systemu przez użytkwników kńcwych i zgdne z celwścią istnienia systemu; Określenie spsbu prezentacji i wyszukiwania rezultatów badań naukwych; Zagadnienia finanswe: Ocena szacunkwych ksztów realizacji przedsięwzięcia, ma zawierać warianty z ujęciem relacji ksztów d prpnwanych rzwiązań infrmatycznych. Zamawiający wymaga c najmniej dwóch wariantów dla każdeg ksztu; Zagadnienia prawne: Mżliwści i przeszkdy prawne umieszczania w prjektwanym systemie niezbędnych danych; Prpzycje zmian prawnych, umżliwiające umieszczanie w prjektwanym systemie niezbędnych danych; Implikacje prawne dla prjektwaneg systemu infrmatyczneg, w szczególnści wbec: bwiązującej i prjektwanej Ustawy infrmatyzacji i aktów wyknawczych (np. Krajwe Ramy lnterperacyjnści), pakietu ustaw i aktów wyknawczych refrmujących system nauki i szklnictwa wyższeg, Ustawy pdpisie elektrnicznym, czy nwelizacji Kdeksu Pstępwania Administracyjneg; Analiza krzyści i wad wynikających z twarteg dstępu (pen access) d danych wynikach badań naukwych wytwrznych ze śrdków publicznych. Analiza niezbędnych zmian prawnych, w przypadku wprwadzenia twarteg dstępu i zagadnień związanych z prawami autrskimi; Zagadnienia metdlgiczne: Ekspertyza będzie przewdnikiem dla twórców systemu, pdstawą d pracwania załżeń technicznych bazy i systemu infrmatyczneg raz psłuży d weryfikacji skutecznści systemu; Ekspertyza kreśli mdel i metdykę realizacji przedsięwzięcia, tj. w jaki spsób zstanie wyknany prjekt systemu i sam system; Wyknawca, pdczas twrzenia przewdnika, zbwiązany jest d zachwania zasady neutralnści technlgii niezbędnych d wyknania systemu, przy jednczesnym uwzględnieniu Wersja 3.0 z 30 kwietnia 2010 rku strna 17/159

18 Kncepcja systemu mnitringu i rankingwania szklnictwa wyższeg w Plsce kniecznści współpracy tych technlgii z już istniejącymi systemami; Jak wstępny zakres grmadznych infrmacji i udstępnianych usług wskazan: Baza materialna Nieruchmści (budynki administracyjne, dydaktyczne, typw naukwe, bibliteki; grunty wraz z ich przeznaczeniem); Wypsażenie dydaktyczne (dydaktyczn-badawcze); Wypsażenie naukw-badawcze (instalacje badawcze, aparatura); Obiekty i urządzenia twarzyszące (akademiki, biekty sprtwe, kluby studenckie, stłówki, muzea, inkubatry itp.); Inne isttne elementy; Kszty utrzymania, amrtyzacja itp.; Zasby niematerialne i prawne Licencje infrmatyczne; Inne licencje i zezwlenia; Patenty, wzry przemysłwe itp.; Inne wartści niematerialne i prawne; Zasby kadrwe Kształcenie 1 Pracwnicy naukw-dydaktyczni; Pracwnicy naukwi; Pracwnicy dydaktyczni; Pracwnicy techniczni związani z prcesami dydaktycznnaukwymi; Pracwnicy administracyjni; Pracwnicy techniczni bsługi; Visiting prfessrs; Pracwnicy zgłszeni przez pdstawwe jednstki rganizacyjne uczelni d uprawnień dktrskich i habilitacyjnych; Inne isttne elementy związane z zasbami kadrwymi (np. współpracwnicy z przemysłu nieetatwi, wykrzystanie dktrantów); Aspekty finanswe dt. wynagrdzeń (wg grup stanwisk raz stpni naukwych i tytułów); Kandydaci na studia i prces rekrutacji (z pdziałem na kierunki studiów); 1 W trakcie trwania prjektu pracwnicy MNiSW wskazywali, że dane na temat kształcenia pwinny być rzpatrywane w pdziale na uczelnię -> jednstkę rganizacyjną -> kierunek Wersja 3.0 z 30 kwietnia 2010 rku strna 18/159

19 Kncepcja systemu mnitringu i rankingwania szklnictwa wyższeg w Plsce Studenci (w rzbiciu zgdnie z ptrzebami prjektu i wymaganiami GUS raz innych instytucji grmadzących dane statystyczne, w tym sbna kategria: studenci niepełnsprawni, studenci bckrajwcy w pełnym cyklu kształcenia); Wyniki nauczania; Praktyki studenckie, staże (wymiana studentów krajwa i międzynardwa); Studia pdyplmwe; Stypendia; Integracja systemu z Elektrniczną Legitymacją Studencką; Inne (np. uniwersytet 3 wieku - w tym cykle szkleniwe umżliwiające nabywanie kwalifikacji, certyfikwanie kwalifikacji zdbywanych pza systemem frmalnym, działania dla młdzieży szklnej, ppularyzacja nauki); Prces dydaktyczny Elementy związane z ceną jakści kształcenia (PKA); Elementy ceniane w międzynardwych rankingach szkół wyższych; Mbilnść krajwa i międzynardwa (przyjazdy / wyjazdy): liczba studentów bckrajwców na pełnym cyklu nauczania (w tym studenci plskim pchdzeniu); liczba studentów wyjeżdżających d pół rku d 1 rku akademickieg za granicę; liczba studentów przyjeżdżających d pół rku d 1 rku akademickieg zza granicy; liczba studentów wyjeżdżających na praktyki i staże; liczba bckrajwców uczestniczących w krótkich frmach (w tym szkły letnie); Psiadane upważnienia i pracwnicy dający te upważnienia; Współpraca dydaktyczna z rganizacjami tczenia gspdarczeg i spłeczneg; Inne elementy isttne dla ceny prcesu dydaktyczneg; Prces badawcz-naukwy Pracwnicy realnie zaangażwani w prace badawcz-naukwe, także zewnętrzni (w płączeniu z pracami badawczymi i wynikami); Prace badawcze finanswane ze śrdków własnych lub z działalnści statutwej; Prace badawcze realizwane w ramach grantów (krajwych, zagranicznych); Prace badawcz-rzwjwe finanswane zewnętrznie (gspdarka, sektr publiczny); Wersja 3.0 z 30 kwietnia 2010 rku strna 19/159

20 Kncepcja systemu mnitringu i rankingwania szklnictwa wyższeg w Plsce Elementy ceny pszczególnych zespłów naukwbadawczych (uwzględniające specyfikę dyscyplin i jednstek); Współpraca z innymi jednstkami, współpraca międzynardwa; Mbilnść krajwa i międzynardwa (przyjazdy / wyjazdy); Rezultaty badań naukwych (sprawzdania naukwe, artykuły badawcze, dane z dświadczeń i bserwacji, inne zasby multimedialne, np. pliki graficzne, wide i audi); Inne aspekty umżliwiające cenę (także finanswe); Transfer technlgii Ochrna własnści intelektualnej (patenty); Współpraca z gspdarką (przemysłem, instytucjami publicznymi, samrządami itp.); Wdrżenia (w rzbiciu - zgdnie z ptrzebami prjektu i wymaganiami GUS raz innych instytucji grmadzących dane statystyczne); Pwstające firmy typu spin-ff; Inne aspekty związane z przedsiębirczścią i transferem technlgii; Przyznane śrdki budżetwe lub pzabudżetwe na inwestycje lub wspmaganie prcesów dydaktyczn-naukwych; Dane wynikające z bwiązku stwrzenia Rejestru uczelni niepublicznych i związków uczelni niepublicznych (zgdnie z rzprządzeniem z 6 marca 2007 r. - Dz.U.2007 Nr 52 pz. 348). Wersja 3.0 z 30 kwietnia 2010 rku strna 20/159

21 Kncepcja systemu mnitringu i rankingwania szklnictwa wyższeg w Plsce 3. WYMAGANIA WOBEC SYSTEMU, ZGŁOSZONE PRZEZ BADANE OSOBY I INSTYTUCJE, ORAZ WYNIKAJĄCE Z PRZEPISÓW PRAWA 3.1. WPROWADZENIE Pniżej pisane infrmacje, wymagania i pstulaty uzyskane zstały: Pprzez wywiady przeprwadzne z przedstawicielami badanych jednstek rganizacyjnych i instytucji Wyniki wywiadów zawarte zstały w załączniku 1 d niniejszeg dkumentu. Niniejszy rzdział zawiera tylk kluczwe ptrzeby, zgłszne przez badane jednstki; Pprzez badanie ankietwe przeprwadzne wśród studentów, pracwników naukwych i pracdawców Wyniki badań ankietwych zawarte zstały w załączniku 2 d niniejszeg dkumentu. Niniejszy rzdział zawiera tylk pdsumwanie wyników tych badań; Pprzez analizę aktów prawnych dtyczących szklnictwa wyższeg i nauki. Wyniki analizy wymagań przedstawine zstały w następujących grupach: wymagania jednstek rganizacyjnych MNiSW; wymagania pdmitów uczestniczących w prcesie nadzru nad szklnictwem wyższym; wymagania innych niż MNiSW ministerstw nadzrujących szkły wyższe, zgdnie z ustawą szklnictwie wyższym; wymagania szkół wyższych i jednstek naukwych; wymagania innych badanych instytucji; wymagania sób badanych w frmie ankietwej; wymagania prawne, dtyczące Systemu KLUCZOWE POTRZEBY I POSTULATY ZGŁOSZONE PRZEZ JEDNOSTKI ORGANIZACYJNE MNISW Sekretarz Stanu, prf. dr hab. Maria Elżbieta Orłwska: MNiSW ptrzebuje nweg systemu, przede wszystkim jak narzędzia udstępniająceg zintegrwane dane, niezbędne d pdejmwania decyzji. Plskie uczelnie wyższe krzystają ze wielu systemów infrmatycznych, różnym pzimie zaawanswania techniczneg, różnych słwnikach, z różnymi strukturami danych (różna nmenklatura, różna interpretacja semantyczna). Przyszły system ma dprwadzić d sytuacji, w której dane te zstaną przetwrzne d jednliteg frmatu i udstępnine w tym frmacie. Prpnwane rzwiązanie ma w maksymalnym stpniu zachwać dtychczaswe inwestycje uczelni w infrmatykę. Należy skatalgwać wszystkie publikacje, pwstałe w wyniku finanswania ze śrdków publicznych (jeśli t mżliwe ze względu na prawa autrskie dstęp d pełneg tekstu, w przeciwnym przypadku dstęp d streszczenia i spisu treści). W miarę mżliwści należy udstępniać teksty prac magisterskich i dktrskich. Wersja 3.0 z 30 kwietnia 2010 rku strna 21/159

22 Kncepcja systemu mnitringu i rankingwania szklnictwa wyższeg w Plsce System pwinien udstępniać dane, które pzwlą innym instytucjm na pracwywanie rankingu szkół wyższych. Nie jest natmiast celem MNiSW publikacja knkretneg rankingu. Niezbędne jest, aby w systemie zawarte były dane dtyczące nie tylk szklnictwa wyższeg, ale również innych jednstek naukw-badawczych (rzszerzenie w stsunku d pierwtnie sfrmułwaneg zakresu). Pdsekretarz Stanu prf. dr. hab. Witld Jurek: Ptrzebne są następujące grupy danych z uczelni wyższych: Infrmacje wykrzystywane d pdziału dtacji stacjnarnej pmiędzy uczelnie; Infrmacje wykrzystywane d pdziału dtacji na pmc materialną dla studentów i dktrantów; Infrmacje wykrzystywane d pdziału (piniwania) dtacji na badania własne; Baza danych materialnych śrdkach trwałych, którymi dyspnują uczelnie publiczne; Infrmacja inwestycjach prwadznych przez szkły wyższe. Dane niezbędne d pdziału dtacji na pmc materialną dla studentów i dktrantów są zbierane raz d rku, według stanu na Częst zdarza się, że dane te nie są d kńca wiarygdne (np. dtyczą inneg terminu niż 30.11). Dane d pdziału dtacji stacjnarnej są zbierane raz d rku, na specjalnym frmularzu. P trzymaniu dane te są weryfikwane w parciu frmularze GUS, wypełniane przez uczelnie. Infrmacje inwestycjach prwadznych przez uczelnie pwinny bejmwać infrmację źródłach finanswania. Baza materialnych śrdków trwałych dtyczy wyłącznie uczelni publicznych. Niezbędna jest infrmacja średniej wyskści czesneg na wszystkich uczelniach publicznych i niepublicznych. Jest ptrzeba psiadania imiennej bazy studentów d weryfikacji wypłacanych stypendiów. Uczelnie będą musiały uzupełniać w tej bazie infrmacje wszystkich wypłacanych stypendiach. Departament Nadzru i Organizacji Szklnictwa Wyższeg: Departament trzymuje następujące sprawzdania uczelni wyższych, których składanie wynika z ustawy szklnictwie wyższym: Sprawzdanie EN1 liczba kandydatów i studentów przyjętych na I rk studiów, składane c rku; Rczne sprawzdanie z działalnści uczelni, między innymi z infrmacją bsadzie kadrwej na każdym kierunku (minimum kadrwe). Od rku bwiązuje zbircze sprawzdanie dla Departamentu Nadzru i Organizacji Szklnictwa Wyższeg, Departamentu Strategii, Departamentu Finanswania Szkół Wyższych. Sprawzdanie z działalnści uczelni zawiera kadrwe dane wrażliwe: imię, nazwisk, PESEL, rdzaj zatrudnienia (I etat, II etat), uczelnia, kierunek, specjalnść naukwa, stpień naukwy. Dane te są przenszne d bazy Wersja 3.0 z 30 kwietnia 2010 rku strna 22/159

23 Kncepcja systemu mnitringu i rankingwania szklnictwa wyższeg w Plsce kadrwej, prwadznej przez DNS. W bazie kadrwej zarejestrwani są również cudzziemcy. Przy kazji składania sprawzdania z działalnści uczelni, MNiSW przesyła d uczelni zestawienie dtyczących jej danych z bazy kadrwej (w frmacie MS Access), które uczelnia aktualizuje i dsyła d Ministerstwa. P uzupełnieniu danych ze sprawzdań wszystkich uczelni, kpia bazy kadrwej jest przekazywana d PKA, d wykrzystania w jej działaniach. Uczelnie mają bwiązek zgłaszania d MNiSW braku minimum kadrweg lub zmian na liście sób zgłsznych d minimum kadrweg, ale rbią t bardz rzadk najczęściej przy kazji składania klejneg sprawzdania. Departamentwi przydałaby się aktualna infrmacja, dtycząca składu rganów uczelni zarówn publicznych, jak i niepublicznych. Departament ma własną bazę uczelni i prwadznych przez nie kierunków. Wskazane byłby, aby taka baza była dstępna publicznie, wraz z infrmacją, którzy naukwcy stanwią minimum kadrwe dla tych kierunków raz ze składem rganów (rektr, dziekan, kanclerz); pwinien być także zarejestrwany skład senatu. Departament dpwiada za prwadzny przez MNiSW rejestr niepublicznych szkół wyższych. Jest t ficjalny rejestr, będący pdstawą funkcjnwania uczelni niepublicznych. Rejestr jest becnie prwadzny w frmie papierwej. W przyszłści ma t być rejestr elektrniczny. Departament Finanswania Szkół Wyższych: Dstęp d danych zawartych w przyszłym Systemie jest ptrzebny na bieżąc. Niedpuszczalne są dłuższe awarie systemu lub kresy niedstępnści. Departament musi mieć mżliwść wniskwania nanszenie krekt na dane zawarte w Systemie, ze względu na częste niespójnści w danych nadsyłanych przez uczelnie. Zakres zbieranych d uczelni danych wynika z aktów prawnych. Departament wykrzystuje także dane z raprtów statystycznych przesyłanych przez uczelnie d GUS raz grmadzi dane wynikające ze sprawzdawczści budżetwej. Niektóre dane zbierane są na frmularzach pracwanych przez Departament. D wyliczenia dtacji wykrzystywane są dane zbircze, np. liczba studentów wykrzystywana d naliczania dtacji na pmc materialną ustalana jest na dzień Dane d naliczania dtacji na pmc materialną brane są z frmularzy GUS (m.in. S-11). Ddatkwe dane, np. liczba studentów najniższym dchdzie, zbierane są d uczelni ddatkw. Zbircze dane d pdziału dtacji na pmc materialną dla studentów i dktrantów uczelnie przesyłają na specjalnym frmularzu ułatwiającym ich knslidację. D pdziału dtacji w bszarze dydaktycznym ptrzebna jest liczba studentów według kierunków. Dane te brane są z frmularza GUS S-10. Ddatkw, uczelnie przysyłają d Departamentu uzupełnienie tych danych, na specjalnym frmularzu, w którym kierunki pdane są w klejnści ułatwiającej knslidację danych. Departament zajmuje się finanswaniem inwestycji w części dtyczącej szklnictwa wyższeg (część 38). Niezbędny jest jednak dstęp d danych Wersja 3.0 z 30 kwietnia 2010 rku strna 23/159