Prezentacja multimedialna pt. Czy warto obserwować gniewkowskie niebo? Opracowali: Szymon Milewski Łukasz Kwiatkowski Marta Lewandowska

Transkrypt

1 Prezentacja multimedialna pt. Czy warto obserwować gniewkowskie niebo? Opracowali: Szymon Milewski Łukasz Kwiatkowski Marta Lewandowska

2 Słońce Jest ono gwiazdą centralną Układu Słonecznego, wokół której krążą inne ciała niebieskie. Słońce to najjaśniejszy obiekt na niebie i główne źródło energii docierającej do Ziemi. Słońce ma ok. 4,6 mld lat. Uformowało się po wybuchu znacznie większej gwiazdy. Jego średnica wynosi km, a temperatura na powierzchni osiąga 5500 C. W środku gwiazdy temperatura dochodzi nawet do C. W słonecznym jądrze wodór przemienia się w hel, w procesie tym uwalniana jest ogromna energia. Na powierzchni Słońca można obserwować plamy, rozbłyski i ogromne wyrzuty materii - protuberancje Zdjęcie wykonane w Gniewkowie

3 Księżyc To jedyny naturalny satelita Ziemi. Jest piątym co do wielkości księżycem w Układzie Słonecznym. Jego średnica wynosi 3474 km, a objętość ok. 1/50 objętości Ziemi. Przyspieszenie grawitacyjne na jego powierzchni jest ok. 6 razy słabsze niż na naszej rodzimej planecie. Księżyc ma rotację synchroniczną, co oznacza, że przez cały czas z Ziemi jest widoczna tylko jedna strona Księżyca. Satelita jest pokryty morzami księżycowymi, wyżynami i kraterami uderzeniowymi Zdjęcie wykonane w Gniewkowie

4 Jowisz Jowisz jest piątą według oddalenia od Słońca planetą Układu Słonecznego. Jest on zarazem największą i najcięższą planetą. Średni promień Jowisza wynosi ok km i jest jedenaście razy większy od promienia Ziemi. Różnica pomiędzy promieniem równikowym a biegunowym jest bardzo duża, bo ok. 4500km, a jest to spowodowane szybkim ruchem wirowym planety. Obrót wokół własnej osi zajmuje Jowiszowi 9,9 godziny. Obieg wokół Słońca zajmuje mu 11 lat 315 dni. Masa planety jest 320 razy większa od masy Ziemi oraz stanowi ona 0,001 masy Słońca. Gęstość Jowisza wynosi 1,3g/cm3 i jest ona czterokrotnie mniejsza od gęstości Ziemi. Mimo tego Jowisz osiąga ogromną masę, dzięki swoim rozmiarom. Zdjęcie NASA Zdjęcie wykonane w Gniewkowie

5 Saturn Gazowy olbrzym, szósta planeta Układu Słonecznego pod względem oddalenia od Słońca, druga po Jowiszu pod względem masy i wielkości. Charakterystyczną jego cechą są pierścienie, składające się głównie z lodu i w mniejszej ilości z odłamków skalnych; inne planety olbrzymy także mają systemy pierścieni, ale żaden z nich nie jest tak rozległy, ani tak jasny. Obecnie znane są 62 naturalne satelity Saturna. Promień Saturna jest około 9 razy większy od promienia Ziemi. Chociaż jego gęstość to tylko jedna ósma średniej gęstości Ziemi, ze względu na wielokrotnie większą objętość masa Saturna jest dziewięćset pięć razy większa niż masa Ziemi. Zdjęcie NASA

6 Gwiazdozbiór Oriona Ważniejsze gwiazdy: Bellatrix, Rigel, Mintaka, Betelgeza, Saif, Mintaka, Alnitak, Alnilam. Orion konstelacja położona w obszarze równika niebieskiego, w szerokości geograficznej Polski widoczna od października do maja. Jest jednym z najbardziej charakterystycznych gwiazdozbiorów nieba zimowego, łatwym do odnalezienia i zidentyfikowania. Zawiera wiele ciekawych obiektów.

7 Gwiazdozbiór Lwa Gwiazdozbiór Lwa należy do gwiazdozbiorów pasa ekliptyki. Położony jest w większej części na północ od równika niebieskiego. Środek gwiazdozbioru kulminuje o północy z końcem lutego, na wysokość około 55 nad południową częścią horyzontu. Jasne gwiazdy tworzą figurę leżącego lwa. Do najjaśniejszej gwiazdy w konstelacji Lwa doprowadzi nas linia bięgnąca dziewięciokrotnym przedłużeniem odcinka łączącego przednie koła Wielkiego Wozu, tj. gwiazdy Megrez i Phecda, w kierunku na południe. Ważniejsze gwiazdy: Denebola, Regulus, Algieba, Zosma.

8 Gwiazdozbiór Łabędzia Łabędź jeden z bardziej wyrazistych gwiazdozbiorów nieba północnego, znany już w starożytności. W Polsce widoczny od wiosny do jesieni. Ze względu na to, że jego najjaśniejsze gwiazdy układają się na niebie w kształt krzyża, czasem nazywany jest Krzyżem Północy. Gwiazdozbiór znajduje się w obrębie Drogi Mlecznej. Najjaśniejsza gwiazda Łabędzia, Deneb tworzy, wraz z Altairem z Orła oraz Wegą z Lutni, charakterystyczną formację nieba letniego trójkąt letni. Ważniejsze gwiazdy: Deneb, Altair, Wega.

9 Wielka Niedźwiedzica Ważniejsze gwiazdy: Dubhe, Merak, Phekida, Megrez, Benatnash, Alioth Wielka Niedźwiedzica gwiazdozbiór nieba północnego, a zarazem trzecia co do wielkości konstelacja nieba. W Polsce jest widoczna przez cały rok. Siedem najjaśniejszych gwiazd, często niesłusznie utożsamianych z Wielką Niedźwiedzicą, a stanowiących tylko część gwiazdozbioru, tworzy charakterystyczny i łatwy do odszukania na niebie układ Wielkiego Wozu, którego dyszel jest jednocześnie ogonem niedźwiedzicy. Oś tylnych kół, łatwego do odnalezienia przez cały rok i o każdej porze nocy Wielkiego Wozu, wskazuje na położoną tuż obok bieguna niebieskiego Gwiazdę Polarną, pełniącą nie tylko w przeszłości ważną rolę w orientacji na niebie. Wielki Wóz jest w Polsce układem okołobiegunowym.

10 Tranzyt Wenus Przejście Wenus na tle tarczy Słońca lub tranzyt Wenus zjawisko astronomiczne polegające na tym, że planeta Wenus znajduje się pomiędzy Ziemią a Słońcem i jest widoczna na tle tarczy słonecznej. Zjawisko jest w swej istocie podobne do zaćmienia Słońca, z tym że ze względu na dużo mniejsze obserwowane z Ziemi rozmiary kątowe planety w porównaniu z rozmiarami Księżyca, zasłonięta jest tylko niewielka część tarczy słonecznej. Zjawisko to można zaobserwować raz na sto lat Zdjęcie wykonane w Gniewkowie

11 Asteroida DA14 Planetoida bliska Ziemi odkryta w 2012 roku w hiszpańskim obserwatorium Observatorio Astronomico De La Sagra. Ma ona średnicę ok. 50 metrów. 15 lutego 2013 planetoida przeleciała niezwykle blisko Ziemi. W momencie największego zbliżenia znalazła się w odległości km od powierzchni planety.

12 PANNSTARS PANNSTARS jest najjaśniejszą kometą widzianą w ciągu ostatnich 6 lat, która znalazła się w pobliżu Ziemi.

13 Star Count Zdjęcie zaczerpnięte z oficjalnej strony Star Count Great World Wide Star Count czyli Wielkie Ogólnoświatowe Liczenie Gwiazd odbywa sięco roku jesienią. Polega ono na liczeniu gwiazd, co ma na celu sprawdzić zanieczyszczenie nieba. Aby wziąć w nim udział, należy obserwować nocne niebo, znaleźć Gwiazdozbiór Łabędzia i za pomocą mapek ustalić jasność gwiazd. Należy podać: współrzędne geograficzne, czas i datę obserwacji. Następnie zebrane wyniki wysyła się w celu utworzenia raportu końcowego

14 Globe At Night Zdjęcie zaczerpnięte z oficjalnej strony Globe at Night Globe At Night to międzynarodowy program, którego celem jest uświadomienie społeczeństwu, jakie są skutki zanieczyszczenia światłem. Każdy chętny może wziąć w nim udział podobnie jak w Star Count. Wystarczy tylko obserwować nocne niebo z dogodnego punktu obserwacyjnego, znaleźć odpowiedni gwiazdozbiór i porównać ilość widocznych w nim gwiazd z mapkami pomocniczymi. Należy podać te same dane, co w Star Count. Wyniki są ogłaszane na oficjalnej stronie Globe At Night

15 Zaćmienie Słońca Zaćmienie Słońca powstaje, gdy Księżyc znajdzie się pomiędzy Słońcem a Ziemią i tym samym przesłoni światło słoneczne. W ciągu roku występują co najmniej dwa zaćmienia Słońca, ale nie więcej niż pięć (z tych najwyżej trzy są całkowite). Ostatnie zaćmienie Słońca obserwowane w Polsce nastąpiło 4 stycznie 2011 roku. Najbliższe częściowe zaćmienia Słońca widoczne z terenów Polski nastąpi 20 marca 2015 roku (zaćmienie widoczne w godzinach przedpołudniowych). Zdjęcie NASA

16 Zaćmienie Księżyca Zaćmienie Księżyca zachodzi, gdy Ziemia znajduje się między Słońcem a Księżycem będącym w pełni i Księżyc wejdzie w stożek Ziemi. Ostatnie całkowite zaćmienie Księżyca nastąpiło w dniu 15 czerwca Początek zjawiska nie był widoczny, gdyż wystąpił on przed wschodem Księżyca. W przeważającej części kraju dzięki dobrej pogodzie widoczność była znakomita. Następne całkowite zaćmienie widoczne w całości będzie widoczne w Polsce 28 września 2015 roku. Zdjęcie NASA

17 Ankieta Czy warto obserwować gniewkowskie niebo? 1.Jak często obserwujesz gniewkowskie niebo? a) codziennie b) 1-3 razy w tygodniu c) kilka razy w miesiącu d) wcale 2.Które z ciał niebieskich udało ci się zaobserwować? a) księżyc b) słońce c) gwiazdozbiory (podkreśl właściwe) -Oriona -Lwa -Łabędzia -Wielka Niedźwiedzica d) planety (podkreśl właściwe) -Saturn -Jowisz -Tranzyt Wenus

18 C.D. Ankieta Czy warto obserwować gniewkowskie niebo? 3. Co cię zachwyca lub zaciekawia podczas obserwacji? a) przemieszczanie się ciał b) wybuchy (np. na Słońcu) c) asteroidy d) położenie gwiazdozbiorów oraz wybranych ciał e) inne 4. W jaki sposób najczęściej oglądasz niebo? a) bez pomocy sprzętu b) przez małe teleskopy c) duży teleskop znajdujący się w Astrobazie 5. Z kim zazwyczaj oglądasz niebo? a) sam b) w grupie rówieśników c) z rodziną d) z nauczycielem podczas zajęć w Astrobazie

19 C.D. Ankieta Czy warto obserwować gniewkowskie niebo? 6. Kto zachęcił cię do obserwacji? a) znajomi b) rodzice c) nauczyciele ze szkoły d) samodzielnie zainteresowałem/am się astronomią 7. W jaki sposób ty mógłbyś zachęcić innych mieszkańców Gniewkowa i okolic do oglądania gniewkowskiego nieba? 8. Czemu warto poszerzać zakres wiedzy z astronomii? a) to ciekawy sposób spędzania czasu b) obserwacje stały się moim hobby c) inne 9. W jaki sposób Astrobaza i kółko astronomiczne udziela się w Gniewkowie?.

20 WYNIKI ANKIETY Jak często oglądasz gniewkowskie niebo? Co Cię zachwyca lub zaciekawia podcas obserwacji? Przemieszczanie się ciał 15% 20% 30% 35% Codziennie 1-3 razy w tygodniu Kilka razy w miesiącu Bardzo rzadko 50% 45% 20% 50% 50% 70% Wybuchy np. na Słońcu Asteroidy Położenie gwiazdozbiorów oraz wybranych ciał Zaćmienia Inne W jaki sposób najczęściej oglądasz niebo? Z kim najczęściej oglądasz niebo? 45% Bez pomocy sprzętu 55% 50% Przez małe teleskopy Przez duży sprzęt znajdujący się w astrobazie 25% 40% 50% 60% Sam W grupie rówieśników Z rodziną Z nauczycielem podczas zajęć w astrobazie

21 C.D. WYNIKI ANKIETY Które z ciał niebieskich udało Ci się zaobserwować? 80% 60% 40% 20% 0% Księżyc Słońce Księżyc i Słońce 60% 40% 20% 0% Saturn Jowisz Tranzyt Wenus 46% 45% 44% 43% 42% 41% 40% 39% 38% 37% Gwiazdozbiór Oriona Gwiazdozbiór Lwa Gwiazdozbiór Wielkiej Niedźwiedzicy Gwiazdozbiór Łabędzia

22 C.D. WYNIKI ANKIETY Kto zachęcił Cię do obserwacji? Czemu warto poszerzać wiedzę astronomiczną? Znajomi 45% 45% 45% 10% Rodzice Nauczyciele ze szkoły Samodzielnie zainteresowałem/am się astronomią 25% 20% 95% To ciekawy sposób spędzania czasu Obserwacje stały się moim hobby Inne 7. W jaki sposób ty mógłbyś zachęcić innych mieszkańców Gniewkowa i okolic do oglądania gniewkowskiego nieba? Udzielać wiele informacji na temat Astrobazy, tworzyć hasła plakaty, prezentacje multimedialne, napisać artykuł na temat gniewkowskiego nieba w lokalnej gazecie Gniewkorama (jeżeli byłaby taka możliwość) 9. W jaki sposób Astrobaza i kółko astronomiczne współpracują ze środowiskiem lokalnym? Wspólne obserwacje, Dni Gniewkowa, zajęcia w Astrobazie, Dzień astronomiczny, prezentacje.

23 NASI ANKIETOWANI Nauczyciele-25% Kółko astronomiczne-30% Uczniowie szkoły-45%

24 Wywiad z Panią Justyną Walczewską-studentką fizyki, osobą pracującą w Toruńskim Planetarium. 1.Co pani sądzi na temat asteroid i komet, czy one mogą faktycznie uderzyć w naszą planetę? Według mnie to tylko spekulacje. Cały czas prowadzone są badania astronomiczne i jeżeli miałoby coś w nas uderzyć to z pewnością astronomowie wiedzieliby o tym parę lat przed uderzeniem i powiedzieliby nam coś na ten temat. Na razie możemy być bezpieczni.- śmieje się Pani Justyna. 2. My jesteśmy z Gniewkowa, bacznie obserwujemy nasze niebo, ostatnio oglądaliśmy wybuchy na Słońcu Bardzo nam się to spodobało. A co Panią najbardziej fascynuje podczas obserwacji? Jestem studentką fizyki. Byłam obecna podczas niewielu profesjonalnych obserwacji, ale bardzo miło wspominam ten czas. Mnie osobiście praktycznie wszystko zaciekawiło. Obserwowałam Księżyc, ma niesamowitą strukturę. Niesamowite było to, że mogłam bliżej poznać tak odległe od nas miejsce. 3.Cy praca w Planetarium jest ciekawa? Oczywiście, że tak. Przyjeżdża tu wiele ludzi, którzy chcą się dowiedzieć czegoś więcej na temat astronomii czy naszego słynnego Torunianina Mikołaja Kopernika. Mogą uzyskać ode mnie te informacje. Praca tutaj z pewnością nie jest nudna, a z każdym dniem bardziej zaskakuje.

25 C.D. Wywiad z Panią Justyną Walczewską-studentką fizyki, osobą pracującą w Toruńskim Planetarium. 4.Co możemy robić jako gimnazjaliści, aby poszerzać wiedzę o wszechświecie? Z pewnością możecie nas często odwiedzać. W naszym Planetarium jest dużo seansów, które w ciekawy sposób opowiadają o naszej galaktyce. Możecie śledzić nas również na naszej stronie internetowej. W Internecie na pewno znajdziecie wiele ciekawostek. Jest wiele książek poświęconych tej tematyce. Toruń to miasto, które może wam pomóc. Oprócz tego cały czas bierzcie udział w kółku astronomiczny i jak najczęściej w miarę możliwości obserwujcie niebo. Możecie zapisywać wnioski w jaki sposób w ciągu roku zmienia się gniewkowskie niebo. 5. Jak Pani myśli, jak reagują ludzie na asteroidy? Jest to wiadome, że się boją. Myślą o dużym wybuchu, który mógłby łączyć się z końcem świata. Nie wszyscy się jednak boją. Astronomowie, uważają to za ciekawe zjawisko. Obserwują każdą z wielką fascynacją. Tak jak wcześniej powiedziałam nie wierzę, żę mogłaby uderzyć w nas naprawdę wielka asteroida. A małe są przecież nie groźne. Nie mamy się czego bać. Społeczeństwo powinno się tym zainteresować. 6.Dziękujemy serdecznie za przeprowadzenie z nami wywiadu było bardzo sympatycznie. Bardzo miło było Panią poznać. Teraz idziemy na seans pt. Osiem planet z pewnością się czegoś nowego dowiemy. Mnie było również bardzo miło poznać młodych astronomów. Życzę miłego seansu dowidzenia.

26 Nasze teleskopy Na sam koniec chcieliśmy przedstawić teleskopy, którymi mamy przyjemność obserwować niebo. Wśród nich znajdują się dwa rodzaje teleskopów: - refraktory, - reflektory. Największy i najdokładniejszy teleskop jakim dysponujemy MEADE LX200

27