*Później okazało się, że model w postaci sieci semantycznej pasuje także do reprezentacji wiedzy.

Transkrypt

1 Dr Tomasz Jach

2 Najstarszy i najbardziej ogólny typ reprezentacji wiedzy Początkowo miały być symulacją pamięci ludzkiej. Później okazało się, że model w postaci sieci semantycznej pasuje także do reprezentacji wiedzy.

3 Skończony, acykliczny, etykietowany graf skierowany Węzły reprezentują obiekty fizyczne obiekty konceptualne (czynności, wydarzenia) deskryptory dodatkowy opis węzła, cechy charakterystyczne obiektu Łuki łączą najczęściej obiekty i ich deskryptory reprezentując różnego rodzaju relacje

4 1. zbiór obiektów {o i } = O 2. zbiór cech {c i } = C 3. zbiór wartości cech {V i } = V

5 Istotą sieci semantycznych jest graficzne ujęcie dwuargumentowych relacji pomiędzy obiektami nazywanymi węzłami. Każdy węzeł odpowiada typowi obiektu i może być związany z innymi obiektami za pomocą łuków skierowanych nazywanych też połączeniami. Węzły i łuki mają swoje nazwy.

6 Sieci semantyczne nie zostały do końca sformalizowane. Dlatego ich szczegóły zależą od implementacji. Sieć -> Logika -> Wnioskowanie

7 O x O - relacja między obiektami, relacja określona na zbiorze obiektów: IS A - relacja typu część- całość (nadrzędność) IS PART - relacja podrzędności, czyli (coś) jest częścią (czegoś) Obie relacje są przechodnie, tzn. jeżeli ISA(x; y) i ISA(y; z) to ISA(x; z). O x C -relacja przysługiwania obiektom pewnych cech posiada cechę. V x C - relacja postaci jest wartością cechy. V x V - relacja uporządkowania elementów zbioru wartości cech, np.: relacja typu: (coś) poprzedza (coś), lub (coś) następuje po (czymś). O x V - relacja typu posiada wartość cechy, czyli przypisania obiektom wartości cechy. Czasem relacja ta jest tworzona przez złączenie relacji O x C oraz V x C. Czasami relacje definiowane są intuicyjnie, np. ptak może latać

8 billw/cs9414/notes/kr/frames/frames.ht ml

9 S = <P, T, R>: P zbiór pojęć. Składa się ze zbiorów O, C, V T zbiór typów relacji R zbiór wszystkich relacji Przykładowo: P = {Bilbo, event9, find, } T {agent, isa, location, owned by, } R = Bilbo is a Hobbit, Cave 77 is a cave and is owned by Gollum billw/cs9414/notes/kr/frames/frames.ht ml

10

11 Pułapka wnioskowania: Drewniany chłopiec jest oglądany Prawda, ale tylko jeśli występuje w bajce.

12

13

14 Zbuduj sieć semantyczną pojęć i relacji występujących na uczelni (wykładowca, student, kolokwium, przedmiot, dziekanat, pani z dziekanatu, itp.)

15 Panowie Marian, Wiktor i Janusz są biznesmenami. Każdy z nich prowadzi działalność innego rodzaju. Jeden firmę informatyczną, drugi transportową a trzeci budowlaną. Mieszkają w trzech różnych miastach: Gdańsku, Krakowie i Poznaniu. Ich ulubione marki samochodów to Audi, Toyota i Mercedes, pod warunkiem, że są w kolorze czerwonym lub granatowym. Budowlaniec (a nie jest nim Wiktor) z Gdańska jeździ Mercedesem, ale nie czerwonym. Janusz, informatyk mieszka w Krakowie i lubi czerwone Audi. Wiktor również lubi kolor czerwony, ale woli japońskie samochody i nie zajmuje się budownictwem. Narysuj odpowiednią sieć semantyczną przedstawiającą powyższe zależności. Określ zbiór obiektów, cech, wartości cech i relacji. Odpowiedz na pytania: Jaką działalność każdy z nich prowadzi? W jakich miastach mieszkają? Jakimi samochodami jeżdżą (kolor i marka)?

16 5 ludzi różnych narodowości zamieszkuje 5 domów w 5 różnych kolorach. Wszyscy palą papierosy 5 różnych marek i piją 5 różnych napojów. Hodują zwierzęta 5 różnych gatunków. Który z nich hoduje rybki? 1. Norweg zamieszkuje pierwszy dom 2. Anglik mieszka w czerwonym domu. 3. Zielony dom znajduje się bezpośrednio po lewej stronie domu białego. 4. Duńczyk pija herbatkę. 5. Palacz Rothmansów mieszka obok hodowcy kotów. 6. Mieszkaniec żółtego domu pali Dunhille. 7. Niemiec pali Marlboro. 8. Mieszkaniec środkowego domu pija mleko. 9. Palacz Rothmansów ma sąsiada, który pija wodę. 10. Palacz Pall Malli hoduje ptaki. 11. Szwed hoduje psy. 12. Norweg mieszka obok niebieskiego domu. 13. Hodowca koni mieszka obok żółtego domu. 14. Palacz Philip Morris pija piwo. 15. W zielonym domu pija się kawę. Zakłada się, że domy ustawione są w jednej linii ( ), a określenie "po lewej stronie" w punkcie 3. dotyczy lewej strony z perspektywy naprzeciw tych domów (tj. dom o numerze n jest bezpośrednio po lewej stronie domu n+1).

17 Narysuj i opisz formalnie sieci semantyczne: Opisujące komputer wraz z podzespołami i oprogramowaniem Klasyfikujące mieszkania (m1, m2, m3, itp.) Klasyfikujące przedmioty na studiach informatycznych