Plan Zarządzania Ryzkiem Powodziowym dla obszaru Dorzecza Odry

Transkrypt

1 Plan Zarządzania Ryzkiem Powodziowym dla obszaru Dorzecza Odry Piotr Szymczak Koordynator Zespołu Dorzecza Odry Grontmij Polska Warszawa

2 2 Zakres prezentacji Cel i zakres PZRP Informacje o obszarze dorzecza Odry PZRP obszary regionów wodnych i dorzecza Główne założenia Zidentyfikowane obszary problemowe Strategia zarządzania ryzykiem powodziowym Warianty planistyce

3 Cel i zakres Planów Zarządzania Ryzykiem Powodziowym Cel podstawowy: o Ustanowienie ram dla oceny ryzyka powodziowego o Zarządzanie ryzykiem powodziowym o Ograniczenie negatywnych konsekwencji dla: - zdrowia ludzkiego - środowiska - dziedzictwa kulturowego - działalności gospodarczej o Podstawa procesu ciągłej poprawy / kolejne cykle planistyczne 3

4 Cel i zakres Planów Zarządzania Ryzykiem Powodziowym Harmonogram wdrażania Dyrektywy Powodziowej 4 Proces aktualizacji i ciągłej poprawy

5 Cel i zakres Planów Zarządzania Ryzykiem Powodziowym Zakres PZRP: 5 Diagnoza Zdiagnozowanie problemów zarządzania ryzykiem powodziowym Cele Zdefiniowanie celów głównych i szczegółowych zarządzania oraz przypisanie im grup działań Projekt PZRP Działania / Instrumenty Propozycja działań nietechnicznych i technicznych zarządzania ryzykiem oraz instrumentów wspomagających Konsultacje Przeprowadzenie konsultacji społecznych sporządzonych Planów i kampanii informacyjnej SOOŚ Przeprowadzenie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko projektów PZRP apgw Zapewnienie spójności PZRP i aktualizacji Planów Gospodarowania Wodami

6 Cel i zakres Planów Zarządzania Ryzykiem Powodziowym WORP MZP MRP PZRP 6 Podsumowanie WORP Ocena zagrożenia powodziowego Ocena ryzyka powodziowego WORP MZP MRP Analiza obecnego systemu zarządzania ryzykiem powodziowym Diagnoza problemów Cele i priorytety Strategia zarządzania i wariant planistyczny PZRP

7 7 Obszar dorzecza Odry podstawowe informacje Dorzecze: ODRA powierzchnia całkowita km 2 (na terenie Polski) km 2 powierzchnia ONNP km 2 Regiony wodne: - Górnej Odry - Środkowej Odry - Warty - Dolnej Odry i Przymorza Zachodniego Zagrożenia woda p.w. 1% powierzchnia zagrożona ha ilość zagrożonych mieszkańców osób ilość zagrożonych obiektów użyt. społ. 244 ilość obiektów stan. zagr. dla środ. 138 ilość obiektów cennych kulturowo 23 AAD 0,64 mld zł.

8 8 Zestawienie majątku na obszarze zagrożonym powodzią Kategoria Powierzchnia form użytkowania terenu Tereny zabudowy mieszkaniowej Majątek na terenie zagrożenia powodziowego w rozbiciu rzeczowym [ha] w ujęciu majątkowym [tys. zł] 0.20% 1% 10% 0.20% 1% 10% Tereny przemysłowe Tereny komunikacyjne Lasy Tereny rekreacyjnowypoczynkowe Grunty orne Użytki zielone Tereny pozostałe SUMA p.w. = 1% 23 mld złotych

9 9 Zestawienie strat na obszarze zagrożonym powodzią Kategoria Potencjalne straty finansowe wynikające z zagrożenia powodzią w rozbiciu rzeczowym [ha] w ujęciu majątkowym [tys. zł] 0.20% 1% 10% 0.20% 1% 10% Powierzchnia form użytkowania terenu Tereny zabudowy mieszkaniowej Tereny przemysłowe Tereny komunikacyjne Lasy Tereny rekreacyjnowypoczynkowe Grunty orne Użytki zielone Tereny pozostałe SUMA p.w = 1% 6,5 mld złotych

10 Obszary regionów wodnych PZRP 10

11 Obszar dorzecza Odry PZRP 11

12 12 Główne założenia Sekwencja przepływu informacji: zlewnia region wodny dorzecze PZRP przygotowany przy pełnym wykorzystaniu produktów horyzontalnych Raport ze zmian do Metodyki PZRP (WBS ) Nazwa produktów Raport z przeprowadzonych analiz i diagnozy problemów (WBS ) Raport z zestawieniem działań z list ujętych w Master Planach (WBS ) Raport z uzasadnieniem celów, schematem możliwości ich osiągnięcia (WBS ) Raport wskazujący instrumenty zarządzania ryzykiem powodziowym (WBS ) Raport z analizy i oceny zgodności przyjętych ostatecznych rozwiązań planistycznych z wymogami prawnymi i środowiskowymi (WBS ) Raport opisujący wybraną metodę analizy wielokryterialnej (WBS )

13 13 Główne założenia analityczne Obszar analityczny zlewnia Zdefiniowana wrażliwość obszarów zagrożonych Zidentyfikowany majątek Szacunek kosztów strat Zdefiniowane AAD jako miernik efektywności strategii zarządzania (S.M.A.R.T.) Instrumenty / rekomendacje

14 Główne założenia - zlewnie planistyczne - GÓRNA ODRA - 14

15 Główne założenia - zlewnie planistyczne - ŚRODKOWA ODRA - 15

16 Główne założenia - zlewnie planistyczne - WARTA - 16

17 Główne założenia - zlewnie planistyczne - DOLNA ODRA I PRZYMORZE ZACHODNIE- 17

18 18 Dorzecze Odry poziom ryzyka / gminy Liczba gmin z ryzykiem powodziowym na danym poziomie Poziom ryzyka Zintegrowane ryzyko powodziowe Zdrowie i życie ludzi Środowisko Dziedzictwo kulturowe Działalność gospodarcza ,8% 31,5% 15,1% 18,5% 28,1%

19 19 Wiodące problemy 1. Zbyt niska zdolność retencyjna poszczególnych zlewni dla skutecznego ograniczenia zagrożenia powodziowego: potrzeba ograniczenia/opóźnienia spływów powierzchniowych z leśnych, rolnych i terenów zurbanizowanych. potrzeba ograniczenia spływu powierzchniowego z terenów górskich potrzeba budowy zbiorników retencyjnych potrzeba zwiększenia retencji dolinowej

20 Wiodące problemy Postępująca zabudowa obszarów szczególnego zagrożenia powodzią ma wpływ na wzrost wrażliwości tych obszarów: problem zabudowy terenów szczególnego zagrożenia powodzią brak opracowania szczegółowych warunków pod jakimi dyrektor RZGW będzie mógł zwolnić od zakazów wynikających z art. 88 l ustawy Prawo wodne problem sprzedaży gruntów Agencji Nieruchomości Rolnych leżących w międzywalu i późniejsza zmiana ich sposobu użytkowania problemy własnościowe działek, na których zlokalizowane są wody powierzchniowe oraz w bezpośrednim sąsiedztwie nieuregulowane sprawy własnościowo-prawne istniejących polderów powodziowych

21 21 Wiodące problemy 3. Brak określenia warunków możliwego zagospodarowania obszarów chronionych obwałowaniami dla ograniczenia wrażliwości tych obszarów na zagrożenie powodziowe. brak opracowania warunków technicznych pod jakimi można lokalizować i budować obiekty na obszarach zagrożonych wskutek awarii obwałowań

22 22 Wiodące problemy 4. Problem zwiększającego się zagrożenia powodziowego: brak odpowiednich środków finansowych na prowadzenia na właściwym poziomie prac utrzymaniowych rzek, usprawnienie reguł sterowania obiektami i urządzeniami technicznej ochrony przed powodzią: brak dostosowania koryta wód powodziowych do wielkości przepływu konieczność poprawy stanu technicznego istniejącej infrastruktury przeciwpowodziowej, brak dostosowania terenów zurbanizowanych do przepuszczania wód powodziowych

23 23 Wiodące problemy 5. Brak rozwiniętej na odpowiednim poziomie osłony hydrologiczno-meteorologicznej w zlewniach służącej prognozowaniu i ostrzeganiu społeczeństwa przed nadchodzącym zagrożeniem: wzmocnienie krajowego systemu prognoz, monitoringu i ostrzeżeń stworzenie lokalnych systemów osłony ochrony powodziowej, które powinny być sprzężone z krajowym systemem monitoringu, prognoz i ostrzeżeń 6. Problem zbyt małej świadomości ludzi, firm i instytucji publicznych na temat zagrożenia powodziowego oraz metod ograniczania ryzyka powodziowego na etapie przygotowania się do powodzi oraz na etapie prowadzenia akcji przeciwpowodziowej i usuwania skutków powodzi.

24 Wiodące problemy Brak potrzebnych instrumentów prawnych i finansowych zniechęcających lub skłaniających do określonych zachowań zwiększających bezpieczeństwo powodziowe problemy administratorów i zarządców cieków wodnych, wynikające z definicji cieku naturalnego i sztucznego potrzeba zmian prawnych w celu możliwości wpływania na prywatnych właścicieli urządzeń hydrotechnicznych 8. Postępująca zabudowa na obszarach o niskim (p=0,2%) prawdopodobieństwie wystąpienia powodzi zwiększająca wrażliwość tych obszarów: brak wypracowania warunków pod jakimi można lokalizować i budować obiekty o dużym znaczeniu strategicznym dla gospodarki i mogących spowodować znaczne zagrożenie dla ludzi i środowiska w przypadku zagrożenia powodzią

25 25 Wiodące problemy 9. Problem wzrastającego ryzyka powodzi zatorowych: konieczność zakupu nowych jednostek lodołamaczy, brak infrastruktury cumowniczo-postojowej dla jednostek lodołamania. konieczność remontu istniejącej infrastruktury regulacyjnej i prac utrzymaniowych Odry 10. Problem zabezpieczenia brzegu morskiego potrzeba opracowania szczegółowych MPZP uwzględniających ochronę brzegów morskich oraz zmniejszenie presji urbanizacyjnej prowadzenie inwestycji utrzymaniowych wraz z monitoringiem parametrów morfometrycznych

26 Obszary problemowe 26 - I cykl planistyczny -

27 Obszary problemowe DORZECZE ODRY Powodzie opadowe / roztopowe / sztormowe Zlewnia / miasta RW Górnej Odry: Zlewnia Górnej Odry: Racibórz, Gliwice, Kędzierzyn-Koźle RW Środkowej Odry: RW Warty: Odra (od Kanału Gliwickiego do ujścia Nysy Łużyckiej Zlewnia Widawy Zlewnia Nysy Kłodzkiej Zlewnia Bobru (Kwisy) Zlewnia Kaczawy Zlewnia Bystrzycy Zlewnia Prosny Zlewnia Warty (odcinek Ner Śrem) Zlewnia Warty (odcinek Warty od Widawki do Neru) Zlewnia Górnej Warty RW Dolnej Odry i Przymorza Zachodniego: Miasto Słubice Od ujścia Nysy Łużyckiej do Widuchowej Jezioro Dąbie (prawobrzeże Szczecina) Świnoujście Miasto Szczecin Boleszkowice Gryfino Widuchowa 27

28 Obszary problemowe 28 DORZECZE ODRY Zlewnia / miasta Powodzie zatorowe (lodowo-zatorowe, śryżowo -zatorowe) RW Środkowej Odry: Miasto Głogów Miasto Nowa Sól Miasto Krosno Odrzańskie RW Warty: Miasto Kostrzyn nad Odrą Słońsk Miasto Gorzów Wielkopolski RW Dolnej Odry i Przymorza Zachodniego: Miasto Słubice, Kostrzyn nad Odrą (i inne m. nad Odrą graniczną) Zagrożenie pasa technicznego RW Dolnej Odry i Przymorza Zachodniego: Liwia Łuża Niechorze Jarosławiec Ustronie Morskie

29 29 Strategia Zarządzania Ryzykiem Powodziowym Ryzyko powodziowe Prawdopodobieństwo Konsekwencje Stan zabezpieczeń przeciwpowodziowych Wielkość i poziom przepływów / falowanie Szkody Ofiary AAD = 0,64 mld złotych obszar dorzecza Odry cel strategiczny {redukcja AAD }

30 30 Strategia Zarządzania Ryzykiem Powodziowym Ryzyko powodziowe Prawdopodobieństwo Konsekwencje Stan zabezpieczeń przeciwpowodziowych Wielkość i poziom Szkody Ofiary przepływów / falowanie Działania Techniczne Działania Nietechniczne Działania Techniczne Instrumenty Działania Nietechniczne

31 31 Przepływ informacji warianty planistyczne Odra Komitet Sterujący Grupa Planistyczna Zespoły Planistyczne / dokumentacja w regionach MasterPlan

32 32 Odra Warianty planistyczne / zidentyfikowane Nietechniczne Techniczne 3,25 mld złotych Nietechniczne wspierające 18,70 mld złotych Monitoring efektu rzeczowego wdrożenia

33 33 Odra Warianty planistyczne / zidentyfikowane Nietechniczne Techniczne I cykl planistyczny kolejne Nietechniczne wspierające 0,45 mld złotych 2,80 mld złotych 6,30 mld złotych 12,40 mld złotych Monitoring efektu rzeczowego wdrożenia Monitoring efektu rzeczowego wdrożenia

34 34 Odra Najważniejsze inwestycje / I cykl planistyczny Zbiornik Racibórz Zbiornik Wielowieś Klasztorna Odra graniczna / swobodnie płynąca prace modernizacyjne i regulacyjne Słubice ochrona p. powodziowa Kotlina Kłodzka ochrona p. powodziowa Pas techniczny / inwestycje odtworzeniowe wraz monitoringiem Modernizacja floty lodołamaczy wraz z infrastruktura 1,3 mld złotych 0,93 mld złotych 0,9 mld złotych 0,23 mld złotych 1,1 mld złotych 0,14 mld złotych 0,13 mld złotych

35 35 Dziękuję za uwagę Piotr Szymczak Koordynator Zespołu Dorzecza Odry Grontmij Polska