Dyrektywa Powodziowa WE

Transkrypt

1 Dyrektywa Powodziowa WE

2 Dyrektywa Powodziowa WE Dyrektywa Powodziowa Dyrektywa 2007/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. w sprawie oceny ryzyka powodziowego i zarządzania nim (Dz. U. UE. L nr 288, poz. 27) Dyrektywa Powodziowa jest podstawowym aktem prawnym WE, określającym zasady planowania przeciwpowodziowego oraz zobowiązującym państwa członkowskie do podjęcia działań umożliwiających zminimalizowanie ryzyka powodziowego oraz zarządzania nim w celu ograniczenia negatywnych skutków dla: zdrowia i życia ludzkiego, środowiska przyrodniczego, działalności gospodarczej, dziedzictwa kulturowego.

3 Dyrektywa Powodziowa WE Ramy czasowe wdrażania Dyrektywy Powodziowej

4 Dyrektywa Powodziowa WE W preambule Dyrektywy Powodziowej stwierdza się: Powodzie należą do naturalnych zjawisk, którym nie sposób zapobiec. Niemniej jednak niektóre działania człowieka (takie jak przyrost zabudowy mieszkaniowej i wzrost wartości majątku na obszarach zalewowych, a także obniżenie naturalnego potencjału retencyjnego zlewni wskutek użytkowania gruntów oraz zmiany klimatyczne przyczyniają się do zwiększenia prawdopodobieństwa występowania powodzi i zwiększania ich negatywnych skutków. Ograniczenie ryzyka wystąpienia negatywnych skutków związanych z powodzią jest wykonalne i pożądane. Jednak, jeżeli środki na rzecz ograniczenia tego ryzyka mają być skuteczne, powinny one być w jak najszerszym zakresie koordynowane na poziomie dorzecza.

5 Dyrektywa Powodziowa WE Dyrektywa Powodziowa wprowadza nowy sposób postępowania w zapobieganiu powodziom: Nie ochrona przed powodzią tylko ograniczenie szkód powodziowych Nie reagowanie na zagrożenie a zarządzanie ryzykiem powodziowym Istotą zarządzania ryzykiem powodziowym jest: Podkreślenie znaczenia działań prewencyjnych oraz nietechnicznych, gdyż tylko one są w stanie zarówno zapobiegać powodziom jaki i chronić przed jej skutkami; Wśród działań prewencyjnych zwraca się szczególną uwagę na kształtowanie zagospodarowania dolin rzecznych naturalnych terenów zalewowych i retencyjnych. Właściwe zagospodarowanie dolin jest jednym z głównych sposobów ochrony ludzi i mienia przed powodzią;

6 Dyrektywa Powodziowa WE Dyrektywa Powodziowa odwołuje się do kompetencji i aktywności różnych instytucji i jednostek, również pojedynczych osób ( wszyscy są odpowiedzialni za bezpieczeństwo powodziowe ).

7 Prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi Dyrektywa Powodziowa WE W celu ograniczenia szkód powodziowych należy ograniczać ryzyko powodziowe. Wielkość ryzyka powodziowego wynika z: prawdopodobieństwa wystąpienia powodzi, wielkości negatywnych skutków powodzi na danym obszarze. Duże Małe Szkody powodziowe Duże

8 Strategie w ochronie przed powodzią W celu ograniczenia skutków powodzi stosuje się trzy strategie: Odsuwanie powodzi od ludzi Odsuwanie ludzi od powodzi Nauczmy się żyć z powodzią By osiągnąć maksymalny efekt, w planach zarządzania ryzykiem powodziowym należy brać pod uwagę wszystkie te strategie jednocześnie.

9 Strategie w ochronie przed powodzią

10 Strategie w ochronie przed powodzią Odsuwanie powodzi od ludzi Strategia ta polega na stosowaniu środków technicznych stanowiących bezpośrednią ochronę przed powodzią: Środki techniczne ochrony czynnej: Obniżanie wysokości i opóźnianie fali powodziowej poprzez retencję wód powodziowych (zbiorniki retencyjne, poldery, suche zbiorniki, naturalna retencja zlewni) Środki techniczne ochrony biernej: Ograniczenie zasięgu oraz skutków powodzi (wały przeciwpowodziowe, regulacja rzek, kanały ulgi)

11 Strategie w ochronie przed powodzią Dyrektywa Powodziowa nie kwestionuje wagi i znaczenia technicznych środków ochrony przed powodzią, natomiast podkreśla znaczenie i promuje stosowanie w szerszym zakresie środków prewencyjnych i nietechnicznych, które można określić jako stosowanie strategii: odsuwania ludzi od powodzi nauczmy się żyć z powodzią.

12 Strategie w ochronie przed powodzią Dyrektywa Powodziowa podkreśla znaczenie tzw. środków nietechnicznych w ograniczaniu ryzyka powodzi, które są stosowane w ramach strategii: Odsuwania ludzi od powodzi Nauczmy się żyć z powodzią

13 Strategie w ochronie przed powodzią Środki nietechniczne w ograniczaniu ryzyka powodzi: środki nietechniczne w zakresie prewencji przeciwpowodziowej ograniczania wzrostu ryzyka powodzi w przyszłości: Ograniczenie rozwoju zagospodarowania terenów zalewowych Likwidacja lub zmiana funkcji obiektów narażonych na powódź Ograniczenie wrażliwości obiektów na zalanie (modernizacja konstrukcji, stosowanie materiałów wodoodpornych, uszczelnianie budynków) Dobre praktyki w gospodarowaniu wodami opadowymi na terenach zurbanizowanych Zwiększanie retencyjności terenu zlewni poprzez wzrost lesistości i inne działania w ramach małej retencji

14 Strategie w ochronie przed powodzią Środki nietechniczne w ograniczaniu ryzyka powodzi: Środki nietechniczne w zakresie informacji o zagrożeniu i jego skutkach: Mapy zagrożenia powodziowego i mapy ryzyka powodziowego Rozwój systemu prognoz, monitoringu i wczesnego ostrzegania o zagrożeniu Doskonalenie skuteczności reagowania ludzi, firm i instytucji w czasie zagrożenia

15 Strategie w ochronie przed powodzią Środki nietechniczne w ograniczaniu ryzyka powodzi: Środki nietechniczne w zakresie reagowania na powódź: Informowanie ludności o zagrożeniu powodziowym oraz zasadach postępowania w wypadku powodzi Plany działań operacyjnych w czasie powodzi Działania służb kryzysowych i innych w czasie powodzi w celu ochrony życia i zdrowia ludzi oraz ograniczenia szkód i strat powodziowych

16 Strategie w ochronie przed powodzią wynikające z Dyrektywy Powodziowej Środki nietechniczne w ograniczaniu ryzyka powodzi: Środki nietechniczne w zakresie odbudowy po powodzi: Usuwanie skutków powodzi oraz działania przywracające w możliwie krótkim czasie stan normalny Wyciąganie wniosków na przyszłość

17 Wymagania wynikające z Dyrektywy Powodziowej WE Wymagania zawarte w Dyrektywie Powodziowej zostały wprowadzone do Prawa Wodnego (Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. - Tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz ze zm.), Nowelizacja - Ustawa z dnia 18 lipca 2011 r. o zmianie ustawy Prawo Wodne oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2011 r. Nr 32, poz. 159 Dyrektywa Powodziowa zobowiązuje państwa członkowskie do opracowania: wstępnej oceny ryzyka powodziowego (ocenę wykonano w 2011r.) map zagrożenia powodziowego i map ryzyka powodziowego (wykonane w 2013 r.) planów zarządzania ryzykiem powodziowym (wykonane w 2015r.)

18 Wymagania wynikające z Dyrektywy Powodziowej WE Wstępna ocena ryzyka powodziowego (została zakończona w 2011 r.) Jej celem było wyznaczenie obszarów (dolin rzek) narażonych na znaczące ryzyko powodzi, na podstawie dostępnych źródeł informacji: danych o powodziach historycznych, studiach ochrony przeciwpowodziowej, wyników ankiet przeprowadzonych w gminach.

19 Wymagania wynikające z Dyrektywy Powodziowej WE RAPORT Z WYKONANIA WSTĘPNEJ OCENY RYZYKA POWODZIOWEGO (2011) 44 % rzek w Polsce o całkowitej długości km posiada doliny narażone na ryzyko powodzi Całkowita powierzchnia obszarów narażonych na ryzyko powodzi wynosi ok. 2,0 millionów ha, co stanowi ok. 7 % pow. kraju Obszar ten zamieszkuje ok. 1,5 milliona osób

20 Wymagania wynikające z Dyrektywy Powodziowej WE

21 Wymagania wynikające z Dyrektywy Powodziowej WE Dolina Iłowska Dobrzykowska chroniona wałem (linia czerwona) Płock

22 Wymagania wynikające z Dyrektywy Powodziowej WE Wstępna ocena ryzyka powodzi Obszar doliny Wisły i Wieprza w rejonie Dęblina

23 Wymagania wynikające z Dyrektywy Powodziowej WE Obszar potencjalnie zagrożony powodzią w Warszawie Granica zalewu przy przepływie Q p=1% (woda100-letnia) Całkowita powierzchnia obszaru zagrożonego powodzią w Warszawie wynosi 83.8 km 2 Na obszarze zagrożonym zamieszkuje

24 Wymagania wynikające z Dyrektywy Powodziowej WE Obszar potencjalnie zagrożony powodzią w Warszawie w rejonie Saskiej Kępy foto M. Ostrowski

25 Wymagania wynikające z Dyrektywy Powodziowej WE Dla obszarów wyznaczonych we wstępnej ocenie ryzyka powodziowego do końca 2013 roku zostały wykonane: 1 - Mapy zagrożenia powodziowego, zawierające: granice obszarów zagrożenia powodziowego, głębokości wody, prędkość i kierunek przepływu wody na obszarach mocno zurbanizowanych. 2 - Mapy ryzyka powodziowego, uwzględniające: wartości potencjalnych strat, liczbę mieszkańców, obiekty o szczególnym znaczeniu kulturowym, przyrodniczym i gospodarczym, użytkowanie terenu.

26 Wymagania wynikające z Dyrektywy Powodziowej WE Obie mapy są przygotowywane dla kilku scenariuszy: dla powodzi o prawdopodobieństwie wystąpienia: 10% (1 raz na 10 lat) 1% (1 raz na 100 lat) 0,2% (1 raz na 500 lat) dla powodzi w wyniku przerwania wałów.

27 Wymagania wynikające z Dyrektywy Powodziowej WE Przykładowe Mapy zagrożenia powodziowego 10% 1% 0,2%

28 Wymagania wynikające z Dyrektywy Powodziowej WE Przykładowe Mapy zagrożenia powodziowego Mapa zagrożenia powodziowego doliny chronionej wałem Mapa zagrożenia powodziowego doliny wariant awarii wału

29 Wymagania wynikające z Dyrektywy Powodziowej WE

30 Wymagania wynikające z Dyrektywy Powodziowej WE

31 Wymagania wynikające z Dyrektywy Powodziowej WE Mapy ryzyka powodziowego Przedstawiają formy użytkowania terenu oraz wartość potencjalnych strat powodziowych (wartość majątku) Wartość potencjalnych strat w zł/m 2 lub zł/ha, określono oddzielnie dla każdej formy użytkowania terenu

32 Wymagania wynikające z Dyrektywy Powodziowej WE Przykładowe Mapy ryzyka powodziowego Mapa ryzyka powodziowego negatywne konsekwencje dla ludności oraz wartość potencjalnych strat powodziowych

33 Wymagania wynikające z Dyrektywy Powodziowej WE Przykładowe Mapy ryzyka powodziowego Mapa ryzyka powodziowego negatywne konsekwencje dla środowiska, dziedzictwa kulturowego i działalności gospodarczej powodziowych Mapy zagrożenia powodziowego i mapy ryzyka powodziowego stanowią podstawę do wykonanych (do końca 2015 roku) planów zarządzania ryzykiem powodziowym.

34 Wymagania wynikające z Dyrektywy Powodziowej WE Art Ochronę przed powodzią realizuje się w szczególności przez: 1) kształtowanie zagospodarowania przestrzennego dolin rzecznych lub terenów zalewowych, w szczególności obszarów szczególnego zagrożenia powodzią; 2) racjonalne retencjonowanie wód oraz użytkowanie budowli przeciwpowodziowych, a także sterowanie przepływami wód; 3) zapewnienie funkcjonowania systemu wczesnego ostrzegania przed niebezpiecznymi zjawiskami zachodzącymi w atmosferze i hydrosferze oraz prognozowanie powodzi; 4) zachowanie, tworzenie i odtwarzanie systemów retencji wód; 5) budowę, przebudowę i utrzymywanie budowli przeciwpowodziowych; 6) prowadzenie akcji lodołamania; 7) prowadzenie polityki informacyjnej w zakresie ochrony przed powodzią oraz ograniczania jej skutków.

35 Wymagania wynikające z Dyrektywy Powodziowej WE Obszary szczególnego zagrożenia powodzią rozumie się przez to: a) obszary, na których prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi jest średnie i wynosi 1%, b) obszary, na których prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi jest wysokie i wynosi 10%, c) obszary między linią brzegu a wałem przeciwpowodziowym lub naturalnym wysokim brzegiem, w który wbudowano wał przeciwpowodziowy. Z powyższej definicji wynika, że do obszarów szczególnego zagrożenia powodzią nie zalicza się obszarów, na których prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi jest niskie i wynosi 0,2%.

36 Wymagania wynikające z Dyrektywy Powodziowej WE Art W celu zapewnienia ochrony ludności i mienia przed powodzią: Niżej wymienione projekty wymagają uzgodnienia z Wodami Polskimi w zakresie zabudowy i zagospodarowania terenu położonego na obszarach szczególnego zagrożenia powodzią: 1) strategii rozwoju województwa, 2) planu zagospodarowania przestrzennego województwa, 3) ramowego studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego związku metropolitalnego, 4) studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, 5) miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, 6) gminnego programu rewitalizacji, 7) decyzji o warunkach zabudowy, 8) decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, 9) decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej.

37 Strategie w ochronie przed powodzią Podstawowym celem zarządzania ryzykiem powodziowym jest: 1. Unikanie wzrostu ryzyka w przyszłości (działania prewencyjne): Utrzymanie istniejącej zdolności retencyjnej zlewni (w dolinach rzecznych, w lasach, na terenach rolnych i zurbanizowanych); Unikanie wzrostu zagospodarowania na obszarach zagrożonych ( odsuwanie ludzi od powodzi ) zakaz / ograniczanie zabudowy, wykup gruntów; Naturalne obiekty retencyjne nieobwałowane doliny rzeczne, jeziora, stawy, mokradła

38 Strategie w ochronie przed powodzią 2. Ograniczenie istniejącego ryzyka powodziowego (działania prewencyjne i przygotowawcze): Ograniczenie istniejącego zagrożenia powodziowego zwiększanie retencji naturalnej i sztucznej, budowa i modernizacja technicznych obiektów przeciwpowodziowych; Zmiana istniejącego zagospodarowania terenów zagrożonych ( odsuwanie ludzi od powodzi ); Ograniczenie wrażliwości obiektów i społeczeństwa na powódź ( nauczmy się żyć z powodzią ); Foto S. Maciejewski Renaturyzacja mokradeł Zbiorniki małej retencji Modernizacja i przebudowa istniejących wałów oraz innych obiektów przeciwpowodziowych

39 Strategie w ochronie przed powodzią 3. Ograniczenie skutków w czasie powodzi (działania zabezpieczające i ratownicze): Poprawa systemów prognozowania i ostrzegania krajowy system monitoringu i ostrzegania, lokalne systemy ostrzegania mieszkańców; Poprawa zarządzania kryzysowego i działań ratowniczych; Poprawa reagowania ludzi, firm i instytucji; Foto S. Maciejewski

40 Strategie w ochronie przed powodzią 4. Usuwanie skutków powodzi i wyciąganie wniosków (odbudowa, modyfikacja planów), Poprawa skuteczności odbudowy sprawne przywracanie funkcji kluczowych obiektów infrastruktury, poprawa wsparcia rzeczowego i finansowego, poprawa pomocy poszkodowanym; Poprawa skuteczności analiz popowodziowych gromadzenie informacji o skutkach powodzi, analiza skuteczności zarządzania ryzykiem, podejmowanie badań naukowych, propagowanie doświadczeń i dobrych praktyk w zakresie bezpieczeństwa powodziowego; Foto S. Maciejewski Foto S. Maciejewski 5. Cel dodatkowy (bardzo ważny) - rozwój instrumentów wspomagających (prawnych, finansowych, organizacyjnych, informacyjnych).

41 Strategie w ochronie przed powodzią Odsuwać powódź od ludzi średniowieczny Kraków naturalne tereny zalewowe teren pomiędzy wałami W miastach konieczność budowy wałów jest zrozumiała, ale odcięcie wałami terenów zalewowych od koryta rzeki ma miejsce na znacznej długości wielu rzek. Na Odrze, od XVIII do XX w. odcięto wałami ponad 70 % terenów zalewowych Na zdjęciu zaznaczono naturalny zasięg powodzi w Krakowie (kolor jasnoniebieski) i wąski obwałowany pas (kolor granatowy), w którym ta sama woda musi się zmieścić dzisiaj. Obwałowanie doliny prowadzi do utraty naturalnych terenów zalewowych obszarów retencyjnych rzeka Odra obwałowania

42 Strategie w ochronie przed powodzią Dotychczas w ochronie przed powodzią stosowano przede wszystkim strategię odsuwania powodzi od ludzi za pomocą środków technicznych, które często okazywały się zawodne. Powódź w dolinie Dobrzykowskiej w maju 2010 r. w wyniku przerwania wału w Świniarach Powódź w lipcu 1997r. w dolinie Nysy Kłodzkiej poniżej zbiornika Nysa

43 Strategie w ochronie przed powodzią Strategia nauczmy się żyć z powodzią - polega na: o stosowaniu na terenach zagrożonych odpowiednich konstrukcji budynków przyłącze elektryczne Kocioł CO pomost wejściowy poziom wody powodziowej izolacja przeciwwodna Konstrukcja budynku oraz instalacje przygotowane do zalania podczas powodzi

44 Strategie w ochronie przed powodzią Strategia Nauczmy się żyć z powodzią

45 Strategie w ochronie przed powodzią Strategia Nauczmy się żyć z powodzią

46 Strategie w ochronie przed powodzią Strategia Nauczmy się żyć z powodzią Dom otoczony kamiennym murem lub wałem ziemnym Budowa wałów pierścieniowych ochrona pojedynczych obiektów (grup obiektów, zabudowy wiejskiej) w nieobwałowanych dolinach rzek

47 Strategie w ochronie przed powodzią Strategia Nauczmy się żyć z powodzią Stosowanie tzw. szandorów zabezpieczających otwory w budynkach (ogrodzeniach) Instalacja pomp do usuwania wody z zalanych budynków Kamienne ogrodzenie domu, brama zabezpieczona szandorami Zabezpieczenie otworów w budynkach

48 Strategie w ochronie przed powodzią Nauczmy się żyć z powodzią o Stosowanie odpowiednich zabezpieczeń i materiałów budowlanych: Stosowanie materiałów budowlanych odpornych na zalanie wodą Zabezpieczenie zewnętrznego muru cegłą odporną na wodę Kamienny cokół domu, elewacja z cegły klinkierowej

49 Strategie w ochronie przed powodzią Strategia Nauczmy się żyć z powodzią

50 Plany Zarządzania Ryzykiem Powodziowym Mapy zagrożenia powodziowego i mapy ryzyka powodziowego są dostępne na stronie Art Na podstawie map zagrożenia powodziowego oraz map ryzyka powodziowego przygotowuje się plany zarządzania ryzykiem powodziowym, z uwzględnieniem podziału kraju na obszary dorzeczy i regiony wodne. 3. Plany zarządzania ryzykiem powodziowym zawierają: 1) mapę obszaru dorzecza, na której są zaznaczone obszary narażone na niebezpieczeństwo powodzi; 2) mapy zagrożenia powodziowego oraz mapy ryzyka powodziowego wraz z opisem wniosków z analizy tych map; 3) opis celów zarządzania ryzykiem powodziowym uwzględniający konieczność ograniczania potencjalnych negatywnych skutków powodzi dla zdrowia ludzi, środowiska, dziedzictwa kulturowego oraz działalności gospodarczej;

51 Plany Zarządzania Ryzykiem Powodziowym 3. Plany zarządzania ryzykiem powodziowym zawierają: 4) katalog działań służących osiągnięciu celów zarządzania ryzykiem powodziowym, z uwzględnieniem ich priorytetu; 5) opis sposobu określania priorytetów działań służących osiągnięciu celów zarządzania ryzykiem powodziowym i nadzorowania postępów w realizacji planu; 6) podsumowanie działań służących informowaniu społeczeństwa i prowadzeniu konsultacji społecznych; 7) wykaz organów właściwych w sprawach zarządzania ryzykiem powodziowym;

52 Plany Zarządzania Ryzykiem Powodziowym Poziom ryzyka powodziowego w gminach położonych w zlewni planistycznej Regionu Wodnego Środkowej Wisły Poziom ryzyka 1 Bardzo niski 2 Niski 3 Umiarkowany 4 Wysoki 5 Bardzo wysoki

53 Region Wodny Środkowej Wisły Plany Zarządzania Ryzykiem Powodziowym Poziom ryzyka powodziowego w gminach położonych w zlewni planistycznej Regionu Wodnego Środkowej Wisły Liczba gmin z ryzykiem powodziowym na danym poziomie Zlewnia Poziom ryzyka Zintegrowane ryzyko powodziowe Zdrowie i życie ludzi Środowisko Dziedzictwo kulturowe Działalność gospodarcza Zintegrowane ryzyko powodziowe obliczane jako średnia ważona

54 Tereny zabudowy mieszkaniowej Tereny przemysłowe Tereny komunikacyjne Lasy Tereny rekreacyjnowypoczynkowe Grunty orne Użytki zielone Tereny pozostałe Tereny zabudowy mieszkaniowej Tereny przemysłowe Tereny komunikacyjne Lasy Tereny rekreacyjnowypoczynkowe Grunty orne Użytki zielone Tereny pozostałe Plany Zarządzania Ryzykiem Powodziowym Poziom ryzyka powodziowego w gminach położonych w zlewni planistycznej Regionu Wodnego Środkowej Wisły Region Wodny Środkowej Wisły Ogółem 0.2% Powierzchnia form użytkowania terenu [ha] 1% % Region Wodny Środkowej Wisły Ogółem Wartość majątku [mln. zł] Potencjalne straty finansowe [mln. zł] 0.2% ,15 64,8 81, % ,26 43,6 57, % ,97 19,5 28,1 77, % 6 330, ,1 246,2 4,2 66,5 81,9 116, ,6 1% 3 046,0 772,6 83,8 3,3 45,2 57,5 103, ,3 10% 756,2 283,7 28,8 2,0 19,9 28,3 78, ,2

55 Plany Zarządzania Ryzykiem Powodziowym W ramach PZRZ opracowano rekomendacje dotyczące konieczności wdrożenia szeregu instrumentów wspomagających 1. Instrumenty prawno-finansowe: Ubezpieczenia od ryzyka wystąpienia powodzi Władze publiczne oraz zakłady ubezpieczeń powinny podjąć działania w celu podniesienie świadomości ubezpieczeniowej społeczeństwa. W kalkulacji składek ubezpieczeniowych w polisach od ryzyka powodzi powinny być uwzględniane Mapy zagrożenia powodziowego. Składki powinny być zróżnicowane na podstawie stosownego wzoru uwzględniającego następujące uwarunkowania: Położenie nieruchomości w strefie zalewu wodą: 10%, wysokie prawdopodobieństwo powodzi - raz na 10 lat, 1% średnie prawdopodobieństwo powodzi - raz na 100 lat, 0,2% niskie prawdopodobieństwo powodzi - raz na 500 lat, Głębokość wody na terenie nieruchomości.

56 Plany Zarządzania Ryzykiem Powodziowym W ramach PZRZ opracowano rekomendacje dotyczące konieczności wdrożenia szeregu instrumentów wspomagających 1. Instrumenty prawno-finansowe: Ubezpieczenia od ryzyka wystąpienia powodzi Przy opracowywaniu Ogólnych Warunków Ubezpieczenia należy wziąć pod uwagę: tereny leżące w strefie głębokości 0-0,5 m dla wody 1% nie powinny podlegać zakazom/ograniczeniem zagospodarowania; rekomendowane będą jedynie zabezpieczenia i ubezpieczenia budynków; o tereny leżące w strefie głębokości 0,5-2 m dla wody 1% należałoby podzielić na dwie kategorie: tereny, na których możliwe jest wczesne ostrzeganie i bezpieczna ewakuacja na tych terenach należy ograniczyć możliwość nowej zabudowy, natomiast nie ma konieczności przesiedlania istniejących mieszkańców, o ile wdrożony zostanie efektywny system prognozowania powodzi i ostrzegania;

57 Plany Zarządzania Ryzykiem Powodziowym W ramach PZRZ opracowano rekomendacje dotyczące konieczności wdrożenia szeregu instrumentów wspomagających 1. Instrumenty prawno-finansowe: Ubezpieczenia od ryzyka wystąpienia powodzi Przy opracowywaniu Ogólnych Warunków Ubezpieczenia należy wziąć pod uwagę: tereny, na których, ze względu na dynamikę cieku, efektywne ostrzeganie i bezpieczna ewakuacja jest niemożliwa lub dyskusyjna na tych terenach zakazana zostanie budowa nowych obiektów; w stosunku do istniejących mieszkańców rekomenduje się przesiedlenie na bezpieczne tereny. o tereny leżące w strefach głębokości >2 m dla wody 1%: rekomendowany zakaz budowy oraz relokacja istniejących zabudowań.

58 Plany Zarządzania Ryzykiem Powodziowym W ramach PZRZ opracowano rekomendacje dotyczące konieczności wdrożenia szeregu instrumentów wspomagających 1. Instrumenty prawno-finansowe: Ubezpieczenia od ryzyka wystąpienia powodzi W Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia firmy ubezpieczeniowe mogą stosować klauzule ograniczające ich odpowiedzialność za szkody w zabudowie sytuowanej na terenach zalewowych, dla których nie opracowano planów miejscowych, tj. lokalizowanej wyłącznie na podstawie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu pomimo posiadanej wiedzy na temat strefy zalewu (w tym często w sposób naruszający ustalenia studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego). W przypadku OWU funkcjonujących w obrębie ubezpieczeń mienia publicznego towarzystwa ubezpieczeniowe powinny stosować z pełną konsekwencją zapisy o odpowiedzialności samych ubezpieczonych, jeżeli są oni odpowiedzialni za niski stopień ochrony przed powodzią.

59 Plany Zarządzania Ryzykiem Powodziowym W ramach PZRZ opracowano rekomendacje dotyczące konieczności wdrożenia szeregu instrumentów wspomagających 1. Instrumenty prawno-finansowe: Wprowadzenie rekompensaty kosztów związanych z utratą możliwości prowadzenia w danym miejscu działalności gospodarczej lub gospodarstwa rolnego, należy wprowadzić mechanizm kompensacyjny pozwalający na pokrycie kosztów wynikających z przerwy w działaniu i przeniesienia w inne miejsce przedsiębiorstwa, zakładu lub gospodarstwa rolnego. Rekomendowane jest szersze wdrożenie obowiązku opracowania planów przesiedleń jako dobrej praktyki przy sporządzaniu i realizacji PZRP. W planach przesiedleń muszą być przewidziane środki finansowe na rekompensaty oraz zasady ustalania ich wysokości.

60 Plany Zarządzania Ryzykiem Powodziowym W ramach PZRZ opracowano rekomendacje dotyczące konieczności wdrożenia szeregu instrumentów wspomagających 2. Instrumenty analityczne: System gromadzenia i archiwizacji danych o zagrożeniach i przebiegu powodzi Instrumenty wspierające poprawę i rozwój krajowego i lokalnego systemu prognoz, monitoringu i ostrzeżeń: o Budowa kompleksowego systemu informacyjnego zarządzania ryzykiem powodziowym wraz z nieograniczonym dostępem przez wszystkie służby do danych oraz produktów w postaci prognoz i ostrzeżeń. o Budowa i usprawnienie lokalnych systemów monitoringu i ostrzegania przed powodziami. Celem systemu będzie zwiększenie szybkości ostrzegania i skuteczności reagowania mieszkańców na zagrożenie, szybsze podejmowaniem przez nich działań zapobiegających i w konsekwencji ograniczeniem skutków powodzi.

61 Plany Zarządzania Ryzykiem Powodziowym W ramach PZRZ opracowano rekomendacje dotyczące konieczności wdrożenia szeregu instrumentów wspomagających 2. Instrumenty analityczne: System gromadzenia i archiwizacji danych o zagrożeniach i przebiegu powodzi W celu wykonywania skutecznych analiz strat popowodziowych, rekomenduje się wdrożenie centralnego systemu raportowania strat powodziowych, zawierającego bazę danych o szkodach i stratach powodziowych. System powinien zbierać dane o wszystkich rodzajach szkód w różnych grupach poszkodowanych (jednostki samorządu terytorialnego, osoby fizyczne, przedsiębiorstwa, rolnicy i in.), ich wysokości i źródle finansowania odszkodowań. Dane powinny być przedstawiane zarówno w podziale administracyjnym (gmina, powiat, województwo, kraj), jak i w podziale zlewniowym, zgodnym z granicami RZGW

62 Plany Zarządzania Ryzykiem Powodziowym W ramach PZRZ opracowano rekomendacje dotyczące konieczności wdrożenia szeregu instrumentów wspomagających 3. Instrumenty informacyjne i edukacyjne Proponowane działania dotyczą następujących rodzajów informacji: Informacje na temat istoty PZRP, procesu jego przygotowywania, celach, terminach realizacji oraz możliwości wpływu na jego ostateczny kształt; o Podstawowe definicje i terminy związane z zarządzaniem ryzykiem powodziowym, informacje dotyczące wielkości ryzyka, przedstawienie metod ograniczania ryzyka powodziowego; o Przepisy prawne związane z ochroną przeciwpowodziową; o Informacje dotyczące działań, jakie mogą podejmować różne grupy dla ograniczenia ryzyka powodziowego; o Informacje o poziomie ryzyka inwestycyjnego na obszarach narażonych na niebezpieczeństwo powodzi, tak aby obywatele mogli w sposób bardziej świadomy podejmować decyzje inwestycyjne.

63 Plany Zarządzania Ryzykiem Powodziowym W ramach PZRZ opracowano rekomendacje dotyczące konieczności wdrożenia szeregu instrumentów wspomagających Większość z wyżej wymienionych instrumentów wspomagających oraz innych informacji zawarta jest na stronie: w związku z czym rekomenduje się odpowiednią promocję tej strony.

64 Dziękuję za uwagę