Raport z badań monitoringowych przeprowadzonych w ramach projektu Fabryka Inżynierów w 2010 roku

Transkrypt

1 Raport z badań monitoringowych przeprowadzonych w ramach projektu Fabryka Inżynierów w 2010 roku Opracowany przez Specjalistę ds. monitoringu: Aleksandrę Wcisło Zatwierdzony przez Koordynatora projektu: Monikę Korbiel Kraków 2010 Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie al. Mickiewicza 30, Kraków

2 Spis treści 1.Wstęp... s.3 2. Cel badania ankietowego.... s.7 3 Kwestionariusz ankiety...s.7 4. Uczestnicy badania....s.8 5. Dobór próby...s.8 6. Społeczno-demograficzne cechy uczestników badania...s.8 7. Analiza materiału empirycznego...s Warsztaty pisania tekstów naukowych, prasowych i marketingowych, zadanie nr7...s Wykłady eksperckie, zadanie nr 7...s Wykład ekspercki I, r...s Wykład II, r... s Obozy badawcze, zadanie nr 7...s Spotkania panelowe, zadanie nr 8...s Wizyty studyjne, zadanie nr 8...s Utworzenie specjalistycznego laboratorium, zadanie nr 9...s Dokształcanie kadry dydaktycznej, zadanie nr 10...s Kurs BASIC z zakresu badań nieniszczących metali, WIMiP...s Studia podyplomowe dla kadry dydaktycznej z zakresu Zarządzania i Organizacji Produkcji, WIMiP...s Kurs z zakresu Sztuki komunikacji interpersonalnej w procesie dydaktycznym, WIMiR...s Staże przemysłowe dla kadry naukowo-dydaktycznej, WGiG...s miesięczny staż zagraniczny(i)...s miesięczny staż zagraniczny (II)...s miesięczny staż w przedsiębiorstwie krajowym (I)...s miesięczny staż w przedsiębiorstwie krajowym (II)...s.135 Zakończenie...s.143 Aneks (załączniki nr 1-7) 2

3 1. Wstęp. Niniejszy raport jest kontynuacją badań monitoringowych, dotyczących projektu Fabryka Inżynierów, współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego, realizowanego w okresie od do roku, przez Akademię Górniczo-Hutniczą w Krakowie, w ramach Działania 4.1 Wzmocnienie i rozwój potencjału dydaktycznego uczelni oraz zwiększenie liczby absolwentów kierunków o kluczowym znaczeniu dla gospodarki opartej na wiedzy, Poddziałania Wzmocnienie potencjału dydaktycznego uczelni Priorytetu IV Szkolnictwo wyższe i nauka Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (PO KL). Działania realizowane w ramach projektu zmierzają do stworzenia wysokiej jakości oferty edukacyjnej, pozwalającej na kształcenie kompetentnej i nowoczesnej kadry inżynierskiej, odpowiadającej poziomem swych kompetencji aktualnym potrzebom rynku pracy, a także, mają na celu umożliwienie kadrze dydaktycznej uczelni podnoszenie swych kwalifikacji i systematyczne wzbogacanie warsztatu naukowego. Poszczególne działania, w sposób bezpośredni, przyczyniają się do osiągania zaplanowanych rezultatów projektu. Ich wartość jest na bieżąco aktualizowana, w oparciu o analizę ankiet monitoringowych, sprawozdań, list obecności oraz protokołów zdawczo odbiorczych dotyczących prac merytorycznych wykonywanych w ramach projektu. Cyklicznemu monitorowaniu poddawane są następujące wskaźniki: WSKAŹNIKI WARTOŚĆ DOCELOWA KOBIETY MĘŻCZYŹNI REZULTATY TWARDE Liczba studentów/studentek WRB=726 WRB=1221 objętych zajęciami wyrównawczymi RU=574 RU=1010 3

4 Liczba grup kursowych WD=3975 WRB=80(fizyka) WRB=80(matematyka) Liczba nowych otwartych kierunków (WIMiC) Liczba studentów/studentek studiów I stopnia przyjętych na nowy kierunek (WIMiC) Liczba studentów/studentek studiów II stopnia przyjętych na nowy kierunek (WIMiC) Liczba dokształconych pracowników dydaktycznych (WIMiP,WIMiR,WIMiC) Liczba uruchomionych nowych studiów międzykierunkowych (WIMiR) Liczba studentów/studentek I stopnia przyjętych na nowe studia międzykierunkowe (WIMiR) RU=80(fizyka) RU=80(matematyka) WD=530 RU=2400 WD=7950 WRB=1 WD=1 WRB=26 WRB=14 WD=120 WRB=0 WRB=0 WD=80 WRB=4 WRB=15 RU=2 RU=1 WD=33 WRB=1 WD=1 WRB=17 WRB=33 RU=17 RU=39 WD=205 Liczba opracowanych i wydanych skryptów (WIMiC- 2;WIMiP-4;WEAIiE-8) Liczba wydanych WRB=2 (WIMiP), 2 (WEAIiE) WD=14 WRB=1 (WIMiP) 4

5 podręczników (WIMiP-2;WH- 2) Wykonanie specjalistycznego oprogramowania (WIMiC-1) Liczba opracowanych programów merytorycznych (WEAIiE-8) Liczba opracowanych instrukcji do ćwiczeń (WEAIiE-8) Liczba studentów/studentek studiów I stopnia korzystających z rozszerzonego programu studiów (WIMIP) Liczba studentów/studentek studiów II stopnia korzystających z rozszerzonego programu studiów (WIMIP) Liczba studentów/studentek biorących udział w obozie badawczym Liczba studentów/studentek uczestniczących w warsztatach pisania tekstów Liczba studentów/studentek uczestniczących w wykładach specjalistówpraktyków Liczba studentów/studentek uczestniczących w wyjazdach studyjnych WRB=26 RU=18 WRB=4 RU=7 WRB=35 RU=44 WRB= 56 RU=60 WRB=56 RU=59 WRB=16 RU=8 WD=4 WRB=0 WD=1 WRB=8 WD=8 WRB=8 RU=2 WD=8 WD=200 WD=200 WD=240 WD=180 WD=540 WD=360 WRB=87 RU=34 WRB=15 RU=36 WRB=7 RU=8 WRB=11 RU=14 WRB=16 RU=11 WRB=83 RU=76 5

6 Liczba pracowników dydaktycznych (post-doc) biorących udział w krajowych 3-miesięcznych stażach w przedsiębiorstwach Liczba pracowników dydaktycznych (post-doc) biorących udział w zagranicznych 1- miesięcznych stażach w przedsiębiorstwach Liczba spotkań panelowych dla absolwentów/absolwentek z przedstawicielami firm z branży Liczba absolwentów/absolwentek biorących udział w spotkaniach panelowych z przedstawicielami firm z branży Liczba nowych specjalności na studiach II stopnia (WEAIiE) Liczba studentów/studentek studiów II stopnia przyjętych na nową specjalność (WEAIiE) WRB=2 RU=2 WRB=1 RU=0 WRB=55 RU=0 WRB=0 WD=12 WD=8 WRB=2 RU=0 WD=4 WD=280 WRB=0 WD=1 WD=60 WRB=2 RU=0 WRB=1 RU=2 WRB=60 RU=0 WRB=0 *WRB Stan wskaźnika w bieżącym roku realizacji projektu **RU- Stan wskaźnika osiągnięty w latach ubiegłych ***WD Docelowa wartość wskaźnika na koniec realizacji projektu 6

7 Efektywność działań podejmowanych w ramach projektu, mierzona jest w oparciu o pochodzące z badań monitoringowych opinie uczestników/czek poszczególnych form wsparcia w obszarze ich zgodności z faktycznymi potrzebami respondentów/ek, a także ich oceną dotyczącą własnych umiejętności i wiedzy nabytej dzięki udziałowi w projekcie. Postępy w realizacji projektu można na bieżąco śledzić na stronie internetowej utworzonej na potrzeby projektu. 2. Cel badania ankietowego. Badanie monitoringowe przeprowadzane było zawsze po zrealizowaniu danej formy wsparcia, na wyjściu, i miało na celu sprawdzenie poziomu zadowolenia respondentów/tek, z udziału w nowatorskich, praktycznych formach nauczania wprowadzonych do oferty edukacyjnej w celu podniesienia jej jakości. Ponadto pomiary miały pomóc ustalić, w jakim stopniu zaproponowane elementy oferty kształcenia spełniły oczekiwania uczestników/czek oraz jak oceniają oni/one wzrost swoich kompetencji, przydatność informacji po zrealizowaniu poszczególnych działań (spotkań panelowych, wizyt studyjnych, obozów badawczych, warsztatów, wykładów eksperckich, staży, kursów specjalistycznych, studiów podyplomowych). 3. Uczestnicy badania. Grupę docelową objętą wsparciem w ramach projektu Fabryka Inżynierów stanowiły zarówno studentki, jak i studenci studiów stacjonarnych I i II stopnia oraz pracownicy dydaktyczni Akademii Górniczo-Hutniczej, obu płci. Zasady rekrutacji na każdą z form wsparcia zostały określone tak, aby zapewnić równy dostęp każdej osobie bez względu na płeć, wiek. Przestrzeganie równości szans kobiet i mężczyzn jest jedną z podstawowych zasad Europejskiego Funduszu Społecznego. Wszystkie przedsięwzięcia realizowane w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki muszą spełniać warunek zróżnicowania beneficjent/ek ze względu na płeć. W związku z tym wymogiem wyniki badania są zawsze analizowane, a następnie 7

8 prezentowane w rozróżnieniu na odpowiedzi udzielane przez kobiety i mężczyzn, przy użyciu języka wrażliwego na płeć. 4. Dobór próby. W zadaniach, w których liczba studentów/tek objętych dofinansowaniem była mniejsza lub równa 100, badaniem objęta została cała grupa. W przypadkach, kiedy liczba respondentów/ek przewyższała 100 osób, dla zachowania reprezentatywności uzyskanych wyników przeprowadzany był losowy dobór próby. Uczestników/czki danej formy wsparcia ponumerowano kolejnymi liczbami naturalnymi, które w drodze losowania bezpośredniego wybrano do próby reprezentatywnej. 5. Społeczno-demograficzne cechy uczestników badania. W roku 2010, ze wsparcia w ramach projektu Fabryka Inżynierów skorzystało łącznie 519 beneficjentów/ek (311 kobiet i 208 mężczyzn). W badaniach ankietowych uczestniczyło 325 studentów/tek AGH, w tym 162 kobiety i 163 mężczyzn oraz 23 pracowników dydaktycznych 7 kobiet i 16 mężczyzn 1. Struktura próby według płci w badanej grupie studentów/ek wykazuje równą proporcję 50% kobiet w stosunku do 50% mężczyzn. W grupie pracowników dydaktycznych, którzy wzięli udział w przedsięwzięciu odsetek kobiet wynosi 30%, a mężczyzn 70 %. Struktura próby według wieku respondentów/tek w grupie studentów/tek mieści się w przedziale od 18 do 28 lat, z kolei w grupie pracowników dydaktycznych, objętych wsparciem, przedział ten zawierał się między 25 a 64 rokiem życia. 6. Kwestionariusz ankiety. Ankiety monitoringowe w roku 2010 zostały zweryfikowane i zmodyfikowane w stosunku do ankiet z ubiegłego okresu raportowego. Usunięte zostały pytania, 1 Analiza materiału empirycznego z I edycji kursów wyrównawczych, została zamieszczona w raporcie za 2009 rok. 8

9 które nie wniosły istotnych danych do badania, z kolei inne zostały przeformułowane tak, aby były bardziej zrozumiałe dla respondetów/ek, ponadto do niezbędnego minimum ograniczona została liczba pytań otwartych z uwagi na fakt, że respondenci/tki unikają na nie odpowiedzi. Obecnie każdy kwestionariusz zawiera maksymalnie 20 pytań, z których większość stanowią pytania zamknięte - z pięciostopniową skalą Likerta, pozostałe są pytaniami otwartymi lub z kafeterią wyboru. Każdy kwestionariusz podzielony jest na bloki tematyczne dotyczące strony merytorycznej, organizacyjnej oraz praktycznej każdego z przedsięwzięć. Pozwala to na kompleksowe ujęcie każdej z form wsparcia, a przez to lepsze zbadanie opinii respondentów/tek na ich temat. Opracowane narzędzia służą zebraniu informacji na temat preferowanych form zajęć, potrzeb szkoleniowych, oczekiwań wobec realizowanych działań, a także pozwalają na identyfikację problemów i trudności pojawiających się w trakcie ich realizacji. Kwestionariusze badawcze wykorzystane w bieżących badaniach zostały dołączone w posatci załączników do niniejszego raportu. 7. Analiza materiału empirycznego. Badania ankietowe, w drugim roku realizacji projektu prowadzone były w okresie od stycznia do grudnia 2010 i objęły swym zasięgiem uczestników/czki wszystkich realizowanych w tym czasie form wsparcia. Respondentami/tkami, byli/były więc zarówno studenci/tki jak i dokształcająca się kadra dydaktyczna wydziałów. W ramach poszczególnych zadań monitorowane były następujące działania: Zad.7.Rozszerzenie programu na istniejącym kierunku Socjologia i przygotowanie programów na nowy kierunek Kulturoznawstwo (WH) obozy badawcze, warsztaty pisania tekstów naukowych, prasowych i marketingowych, oraz wykłady specjalistów-praktyków; 9

10 Zad.8.Wzmocnienie współpracy uczelni z przedsiębiorstwami sektorów pozyskania i przetwórstwa surowców mineralnych (WGiG) spotkania panelowe dla absolwentów/ek, studenckie wizyty studyjne; Zad.9.Utworzenie nowej specjalności Pomiary technologiczne i biomedyczne na kierunku Elektrotechnika (WEAIiE) utworzenie specjalistycznego laboratorium; Zad.10. Dokształcanie kadry dydaktycznej - kurs specjalistyczny dla kadry WIMiR; kurs specjalstyczny oraz studia podyplomowe dla kadry naukowej WIMiP; staże przemysłowe 3-miesięczne krajowe i 1-miesięczne zagraniczne dla młodej kadry dydaktycznej WGiG. W drugim roku realizacji projektu rozdanych zostało łącznie 519 ankiet. Poziom zwrotów, decydujący wskaźnik rzetelności informacji, wyniósł 325 sztuk, co stanowi 63 % całości. Wszystkie informacje zebrane w trakcie badań ankietowych poddawane były zarówno analizie ilościowej, jak i jakościowej. Rozkład liczbowy i procentowy odpowiedzi respondentów/tek na poszczególne pytania ilustrują wykresy oraz tabele. Pytania otwarte analizowano na podstawie wcześniej ustalonego kodowania, które umożliwiło podział na grupy podobnych odpowiedzi i stworzenie z nich listy. Odpowiedzi respondentów/tek na poszczególne pytania nie zawsze sumują się do 100%, gdyż badani/e nie udzielali/ły odpowiedzi na wszystkie pytania zawarte w narzędziu badawczym. Poniżej zaprezentowane zostały wyniki analizy zebranego materiału empirycznego, dotyczącego form wsparcia zrealizwoanych w poszczególnychych zadaniach Warsztaty pisania tekstów naukowych, prasowych i marketingowych, zadanie nr 7. Warsztaty pisania tekstów naukowych, prasowych i marketingowych realizowane w ramach zadania nr 7 pt. Rozszerzenie programu na kierunku Socjologia oraz przygotowanie programów na nowym kierunku Kulturoznawstwo, przez Wydział Humanistyczny były formą wsparcia skierowaną do studentów/tek 10

11 II roku studiów stacjonarnych I stopnia na kierunku Socjologia. Zajęcia w ramach warsztatów realizowane były raz w tygodniu w dniach 11, 18 i r. Ideą tego działania było umożliwienie studentom/kom skorzystania z cyklu specjalistycznych warsztatowych zajęć (wymiar 20 godzin) mających wykształcić kompetencje konstruowania tekstów prasowych, marketingowych, oraz naukowych. Przyszła rola zawodowa studentów/ek kierunku Socjologia będzie wymagać od nich umiejętności pisania tekstów zarówno prasowych, jak i z zakresu PR, komunikacji marketingowej czy reklamowej. Warsztaty są przydatne studentom/kom już w trakcie realizacji studiów tak na poziomie licencjackim, jak i magisterskim, przy pisaniu prac finalnych lub cząstkowych prac semestralnych. Zrealizowane działanie zostało poddane ocenie 67 osób (56 kobiet i 11 mężczyzn), co stanowi 100% uczestników/czek. W rzeczywistości ankiety zwróciły łącznie 62 osoby - 53 kobiety i 9 mężczyzn (wykres nr 1). Odpowiedzi w poszczególnych pytaniach nie zawsze sumują się do 100%, gdyż respondenci/tki nie zawsze odpowiadali/ały na wszystkie pytania zawarte w kwestionariuszu. Wykres 1 Płeć 9 kobieta mężczyzna 53 11

12 Respondenci/tki mieszczą się w przedziale wiekowym Rozkład graficzny przedstawiony jest na wykresie nr 2. Wykres 2 Wiek dziewiętnaście dwadzieścia dwadzieścia jeden dwadzieścia dwa dwadzieścia trzy dwadzieścia cztery Standartowo, jedno z pierwszych pytań zadanych studentom/kom, w kwestionariuszu ankiety, dotyczyło kwestii poinformowania ich o tym, że korzystają ze wsparcia współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego, realizowanego w ramach projektu Fabryka Inżynierów PO KL. Jak widać na poniższym wykresie nr 3, 57 respondentów/ek potwierdziło, że zostali/ły poinformowani/e, że warsztaty pisania tekstów realizowane są w ramach wsparcia z EFS, natomiast 4 studentki, na tak zadane pytanie, udzieliły odpowiedzi przeczącej (wykres nr 3). 12

13 Wykres 3 Czy został Pan/Pani poinformowany/a, że oferta edukacyjna z której Pan/Pani korzysta jest częścią projektu 'Fabryka Inżynierów' realizowanego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego? 4 tak nie 57 W dalszej części badania 58 uczestników/czek pozytywnie oceniło pomysł wzbogacenia oferty edukacyjnej o warsztaty pisania tekstów, natomiast 3 studentki negatywnie odniosły się do tej inicjatywy (wykres nr 4). Wykres 4 Czy pomysł wzbogacenia oferty edukacyjnej o warsztaty pisania tekstów był Pana/Pani zdaniem trafny? 3 tak nie 58 13

14 Ważnym, z punktu organizacyjnego, aspektem były oczekiwania studentów/ek w stosunku do warsztatów pisania tekstów. Na pytanie otwarte: Jakie były Pana/Pani oczekiwania w stosunku do warsztatów? odpowiedzi udzieliło w sumie 57 osób, w tym 8 mężczyzn. Najwięcej wskazań padło na naukę pisania dobrych tekstów dziennikarskich (30 osób). W tabeli nr 1 znajdują się odpowiedzi pogrupowane i uszeregowane w kolejności liczbowej. L.p. Tabela 1 Jakie były Pana/Pani oczekiwania w stosunku do warsztatów? Liczba Odpowiedzi 1 Nauka pisania tekstów dziennikarskich 18 2 Pogłębienie wiedzy z umiejętności pisania dobrych tekstów 12 3 Zdobycie praktycznych umiejętności 9 4 Nabycie podstawowych zasad pisania tekstów i zdobycie wiedzy na temat pracy dziennikarza 6 5 Zapoznanie się z technikami pisania tekstów 5 6 Doskonalenie warsztatu dziennikarskiego 3 7 Zdobycie nowego doświadczenia 2 8 Zapoznanie się z kryteriami oceny tekstu w profesjonalnych redakcjach 1 9 Zdobycie wiedzy jak przyciągnąć uwagę słuchacza 1 Na wykresie nr 5 znajduje się rozkład odpowiedzi na pytanie: Czy warsztaty spełniły oczekiwania uczestników/czek? Zastosowano w tym pytaniu 5-cio stopniową skalę, ułożoną w porządku od stopnia całkowitej akceptacji stwierdzenia - zdecydowanie tak, do całkowitego jego odrzucenia - zdecydowanie nie. 8 studentek i 4 studentów zaznaczyło odpowiedź zdecydowanie tak, 29 uczestniczek i 4 uczestników raczej tak, 10 respondentek nie miało zdania w tej kwestii, z kolei 6 studentek odpowiedziało raczej nie, a 1 kobieta stwierdziła, że warsztaty zdecydowanie nie spełniły jej oczekiwań. 14

15 Wykres 5 Czy warsztaty spełniły Pana/Pani oczekiwania? zdecydowanie tak raczej tak trudno powiedzieć raczej nie zdecydowanie nie 21 uczestniczek i 3 uczestników zajęć uważa, że liczba godzin warsztatów w stosunku do zakresu ich materiału była zdecydowanie za mała, 37 respondentów, w tym 6 mężczyzn uznało, że odpowiednia, a tylko 1 respondentka twierdzi, że liczba godzin była za duża (wykres nr 6). Wykres 6 Liczba godzin warsztatów w stosunku do zakresu ich materiału była : zdecydowanie za duza za duża odpowiednia zdecydowanie za mała

16 Kolejne pytanie zadane respondentom/tkom brzmiało: Jak ocenia Pan/Pani przydatność warsztatów pod względem możliwości poszerzenia swoich umiejętności praktycznych? Z pośród 5 możliwych odpowiedzi 17 osób, w tym 4 mężczyzn zaznaczyło odpowiedź zdecydowanie przydatne, 27 studentek i 4 studentów przydatne, 10 uczestniczkom trudno było to jednoznacznie określić, a 3 studentki i 1 student uznali zajęcia za raczej nieprzydatne jeśli chodzi o zdobywanie nowych kwalifikacji. Odpowiedzi zdecydowanie nieprzydatne nikt nie zaznaczył. Ilustrację graficzną stanowi wykres nr 7. Wykres 7 Jak ocenia Pan/Pani przydatność warsztatów pod względem możliwości poszerzenia swoich umiejętności praktycznych? zdecydowanie nieprzydatne 0 raczej nieprzydatne 4 trudno powiedzieć 10 przydatne 31 zdecydowanie przydatne Prowadzący warsztaty pisania tekstów został przez większość uczestników/czek oceniony bardzo dobrze - 38 kobiet i 8 mężczyzn. Poziom jego przygotowania został uznany za dobry przez 11 studentek i 1 studenta, z kolei jako zadowalający przez 3 uczestniczki, a średnio zadowalający przez 1 studentkę. Nikt nie wystawił osobie prowadzącej zajęcia oceny negatywnej (wykres nr 8). 16

17 Wykres 8 Jak ocenia Pan/Pani poziom przygotowania osoby prowadzącej warsztaty? niezadowalający 0 średnio zadowolający 1 zadowalający 3 dobry 12 bardzo dobry Wykres nr 9 przedstawia graficzny rozkład odpowiedzi na pytanie: Jak ocenia Pan/Pani sposób przedstawienia treści programowych przez prowadzącego? 5-cio stopniowa skala porządkowa zawierała odpowiedzi od zawsze zrozumiały do zupełnie niezrozumiały. 39 respondentów, w tym 6 mężczyzn, udzieliło odpowiedzi zawsze zrozumiały. Następnie 19 studentek i 1 student uznało, że materiał przekazywany był w sposób przystępny, a tylko 2 uczestników przyznało, że sposób prezentacji treści nie zawsze był dla nich zrozumiały. Odpowiedzi zupełnie niezrozumiały nie zaznaczył nikt. 17

18 Wykres 9 Jak ocenia Pan/Pani sposób przedstawienia treści programowych przez prowadzącego? zawsze zrozumiały przystępny 2 nie zawsze zrozumiały 0 zupełnie niezrozumiały Poniższy wykres obrazuje rozkład odpowiedzi, jakich respondenci/tki udzielili/ły na pytanie: Czy sposób prowadzenia zajęć warsztatowych umożliwił Panu/Pani aktywny w nich udział? 19 osób stwierdziło, że zdecydowanie tak, w tej grupie znajduje się 4 mężczyzn. 27 studentek i 3 studentów, spośród 5 możliwych odpowiedzi, zaznaczyło raczej tak, 10 uczestniczek i 2 uczestników odpowiedziało trudno powiedzieć, a 1 studentka twierdzi, że sposób prowadzenia zajęć warsztatowych raczej nie umożliwił jej aktywnego w nich udziału (wykres nr 10). 18

19 \ Wykres 10 Czy sposób prowadzenia zajęć warsztatowych umożliwił Panu/Pani aktywny w nich udział? zdecydowanie tak raczej tak trudno powiedzieć 1 raczej nie 0 zdecydowanie nie Strona organizacyjna warsztatów została oceniona przez respondentów/tki w następujący sposób: 14 studentek i 3 studentów zaznaczyło odpowiedź bardzo dobra, 22 uczestniczki i 4 uczestników dobra, 11 kobiet i 2 mężczyzn - zadowalająca. Tylko 1 studentka zaznaczyła odpowiedź niezadowalająca (wykres nr 11). Wykres 11 Jak ocenia Pan/Pani organizacyjną stronę warsztatów? bardzo dobra dobra zadowalająca średnio zadowolająca 19 5 niezadowalająca 1

20 Kolejne pytanie zadane ankietowanym brzmiało: Czy w przyszłości byłby/aby Pan/Pani zainteresowany/a udziałem w podobnych warsztatach? 55 osób, w tym 5 mężczyzn, udzieliło odpowiedzi pozytywnej, natomiast 4 studentów i 3 studentki stwierdziły, że nie (wykres nr 12). Wykres 12 Czy w przyszłości był/by/aby Pan/Pani zainteresowany/a udziałem w podobnych warsztatach? 7 tak nie 55 W kwestii polecenia innym studentom/kom udziału w podobnych działaniach, w przyszłości, 51 respondentek i 8 respondentów wypowiedziało się na tak, a 2 kobiety i 1 mężczyzna na nie (wykres nr 13). Wykres 13 Czy polecił/by/aby Pan/Pani innym studentom udział w tego rodzaju warsztatach? nie 3 tak 59 20

21 Ostatnie pytanie, jakie zawierał kwestionariusz ankiety, dotyczyło zadowolenia studentów/tek z udziału w projekcie. Rozkład odpowiedzi jest podobny jak na wykresie nr uczestników, w tym 9 mężczyzn, udzieliło odpowiedzi tak, natomiast 3 studentki nie (wykres nr 14). Wykres 14 Czy jest Pan/Pani zadowolony/a z udziału w projekcie? 3 tak nie 59 Podsumowując, uzyskanie w większości pozytywnych opinii w zakresie tak ważnych dla realizacji zajęć warsztatowych kwestii, jak ich zgodność ze specyfiką studiów (specjalność: Multimedia i komunikacja społeczna) oraz poziom realizacji oczekiwań, stanowi najlepszą rekomendację dla przyszłej organizacji tego typu zajęć, kwalifikując je jako zdecydowanie adekwatne i potrzebne. Wymienione przez uczestników/czki warsztatów oczekiwania są przejawem przyszłych planów zawodowych i preferencji, co do ich miejsca na rynku pracy. Z kolei liczba osób, które nie zajęły żadnego stanowiska w udzielaniu odpowiedzi na temat przydatności warsztatów może wynikać z nieświadomości lub braku umiejętności oceny swych przyszłych obowiązków zawodowych i związanych z nimi wymogów odnośnie kompetencji. Konkluzja, jaką można sformułować w kontekście otrzymanych wyników ankiety jest taka, że warsztaty stanowią ważne i przydatne działanie zarówno z punktu widzenia studentów/ek kierunku Socjologia, jak również projektodawców i osób odpowiedzialnych za proces kształcenie. 21

22 Uzyskane w trakcie badania opinie stanowią cenne uwagi dla dalszej realizacji zaplanowanych zajęć warsztatowych, w kolejnych latach realizacji projektu WYKŁADY EKSPERCKIE, zadanie nr 7. Wiedza i gospodarka są współcześnie dziedzinami silnie ze sobą powiązanymi. Do realizacji ról zawodowych na obecnym rynku pracy aktualnie nie wystarcza posiadanie wyłącznie wiedzy akademickiej. Dynamicznie przeobrażające się warunki społeczno-gospodarcze wymagają umiejętności szybkiego nadążania za zmianami. Zatem ważna jest konfrontacja wiedzy teoretycznej nabytej w trakcie studiów i niezbędnej do wykonywania ról zawodowych z wiedzą praktyczną ekspercką, budowaną w trakcie realnych sytuacji organizacyjno-instytucjonalnych. Aby wyjść naprzeciw oczekiwaniom stawianym przez współczesny rynek pracy, Wydział Humanistyczny, w ramach projektu Fabryka Inżynierów, wzbogacił ofertę kształcenia o cykliczne wykłady specjalistów - praktyków z zakresu Public Relations, Zarządzania Organizacjami, Przedsiębiorczości oraz Badania rynku i opinii publicznej Wykład I, r. W ramach Zad.7. Rozszerzenie programu na istniejącym kierunku Socjologia i przygotowanie programów na nowy kierunek Kulturoznawstwo, na Wydziale Humanistycznym, studenci/tki II i III roku studiów stacjonarnych I stopnia, na kierunku Socjologia, uczestniczyli/ły dn roku w wykładzie eksperckim pt. Komunikacja w biznesie, prowadzonym przez Tomasza Jamroziaka, managera Instytutu Psychologii Biznesu, istniejącego w ramach Grupy Firm Doradczych Values w Warszawie. Mimo, że możliwość uczestnictwa w wykładzie mieli/miały także studenci/tki I i II roku SUM, w spotkaniu wzięło udział zaledwie 16 osób. Tak mała frekwencja spowodowana była odbywającym się w tych dniach, w Krakowie, uroczystościami w związku z tragiczną śmiercią Prezydenta RP, prof. Lecha Kaczyńskiego. 22

23 100% uczestników/czek otrzymało do wypełnienia ankietę monitoringową, jednak tylko 13 kwestionariuszy zawiera kompletny materiał badawczy i nadaje się do dalszej analizy. Grupę respondentów/tek stanowiło 12 kobiet i 1 mężczyzna. Badani/e to osoby mieszczące się w przedziale wiekowym od 21 do 25 lat (wykresy nr 1 i 2). Wykres 1 Płeć kobieta mężczyzna Wykres 2 Wiek Dwadzieścia pięć 1 Dwadzieścia jeden 3 Dwadzieścia cztery 4 Dwadzieścia Dwa

24 Cykl wykładów eksperckich jest formą wsparcia skierowaną do studentów/ek I stopnia studiów stacjonarnych na kierunku Socjologia. Na poniższym wykresie nr 3 przedstawiony jest rozkład graficzny ilustrujący rok studiów respondentów/ek uczestniczących w zajęciach. Ponieważ osoby kształcące się na studiach uzupełniających magisterskich na tym samym kierunku również mogły przyjść na wykład, jako wolni słuchacze, wśród badanych znalazł się student uczący się na II roku SUM. Wykres 3 Rok studiów III I II V Standartowo, na początku ankiety, respondentom/kom zadane zostało pytanie sprawdzające: czy zostali/ły poinformowani/e, że wsparcie, z którego korzystają jest współfinansowane z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach projektu pt. Fabryka Inżynierów. 11 odpowiedzi było pozytywnych, natomiast dwie studentki twierdzą, że nie zostały powiadomione o tym fakcie (wykres nr 4). 24

25 Wykres 4 Czy został Pan/Pani poinformowany/a, że na Pana/Pani kierunku studiów realizowane są cykle wykładów zamawianych prowadzone w ramach projektu "Fabryka Inżynierów" współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego? 2 tak nie % badanych wypowiedziało się pozytywnie na temat trafności doboru dziedziny w ramach, której realizowany był wykład. 6 studentek i 1 student na 5-cio stopniowej skali Likerta zaznaczyło odpowiedź zdecydowanie tak, natomiast 6 studentek raczej tak. Ilustrację do odpowiedzi przedstawia wykres nr 5. Wykres 5 Czy dziedzina profesora wizytującego/eksperta krajowego była trafnie dobrana do Pana/Pani specjalności studiów? zdecydowanie tak raczej tak trudno powiedzieć raczej nie zdecydowanie nie 25

26 Kolejne pytanie zawarte w ankiecie miało charakter otwarty i dotyczyło oczekiwań studentów/ek w stosunku do wykładu eksperckiego. W tej kwestii wypowiedziało się tylko 9 słuchaczy/ek, w tym 8 studentek i 1 student. Poniżej przedstawione zostały pogrupowane odpowiedzi na to pytanie: Poszerzenie wiedzy 5 osób, Poznanie praktycznego zastosowania teorii 2 osoby, Zdobycie nowych, ciekawych informacji wykraczających poza podstawową wiedzę 2 osoby, Zapoznanie się z teorią przekazaną w ciekawy sposób, wspartą licznymi przykładami. 100% studentów/tek uczestniczących w wykładzie eksperckim udzieliło pozytywnej odpowiedzi na pytanie: Czy wykłady spełniły Pana/Pani oczekiwania? 4 studentki zaznaczyły odpowiedź - zdecydowanie tak, natomiast 8 studentek i 1 student - raczej tak (wykres nr 6). Wykres 6 Czy wykłady spełniły Pana/Pani oczekiwania? zdecydowanie nie 0 raczej nie 0 trudno powiedzieć 0 raczej tak 9 zdecydowanie tak

27 Uczestnicy wykładu w kolejnym pytaniu zostali poproszeni o ocenę jakości poziomu wykładów. Podobnie jak w poprzednich pytaniach rozkład koncentruje się wokół odpowiedzi pozytywnych. 8 studentek twierdzi, że poziom wykładu zdecydowanie odpowiadał poziomowi uniwersyteckiemu, a 4 respondentki i 1 respondent wskazali odpowiedź raczej tak, na tak zadane pytanie (wykres nr 7). Wykres 7 Czy Pana/Pani zdaniem poziom wykładów odpowiadał poziomowi uniwersyteckiemu? zdecydowanie tak 8 5 raczej tak trudno powiedzieć 0 0 raczej nie zdecydowanie nie 0 Wykres nr 8 przedstawia graficzny rozkład odpowiedzi na pytanie: Czy zagadnienia poruszane w trakcie wykładu wzbogaciły Pana/Pani wiedzę? Na 5-cio stopniowej skali Likerta odpowiedzi zdecydowanie tak udzieliło 6 studentek, raczej tak 5 słuchaczek, trudno powiedzieć 1 student i 1 studentka. 27

28 Wykres 8 Czy zagadnienia poruszane w trakcie wykładów wzbogaciły Pana/Pani wiedzę? zdecydowanie nie 0 raczej nie 0 trudno powiedzieć 2 raczej tak 5 zdecydowanie tak Poziom wiedzy, zdobytej po wysłuchaniu wykładu, respondenci/tki oceniają jako: bardzo dobry 1 studentka, dobry 10 osób, zadawalający 1 respondent i 1 respondentka (wykres nr 9). Wykres 9 Jak ocenia Pan/Pani poziom swojej wiedzy po zakończeniu wykładów? bardzo dobry 1 dobry 2 zadowalający średnio zadowalający 0 0 niezadowalający 28

29 Prawie wszyscy uczestnicy/czki wykładu twierdzą, że tematyka wykładu zatytułowanego Komunikacja w biznesie była dla nich interesująca. Odpowiedzi zdecydowanie tak udzieliło 8 studentek, raczej tak 4, natomiast 1 student nie był w stanie zdecydowanie odpowiedzieć na tak postawione pytanie (wykres nr 10). Wykres 10 Czy tematyka wykładów była dla Pana/Pani interesująca? zdecydowanie nie 0 raczej nie 0 trudno powiedzieć 1 raczej tak 4 zdecydowanie tak Kolejne dwa pytania dotyczyły zakresu programu wykładu. W kwestii ewentualnego rozszerzenia jego treści studenci/tki są podzielni/one dokładnie na dwie, równe grupy. 50% uważa, że wykład powinien być rozszerzony o dodatkowe zagadnienia, i tyle samo uczestników/czek jest odmiennego zdania. W drugiej grupie znajduje się 1 mężczyzna. Jedna osoba nie udzieliła odpowiedzi (wykres nr 11). 29

30 Wykres 11 Czy Pana/Pani zdaniem program wykładów powinien być rozszerzony? 6 6 tak nie Natomiast, jeżeli chodzi o kwestię ewentualnego skrócenia programu wykładu, tylko 1 studentka jest zdania, że powinien on zostać skrócony, natomiast 11 osób w tym 1 mężczyzna twierdzi odwrotnie. Jedna osoba nie udzieliła odpowiedzi (wykres nr 12). Wykres 12 Czy Pana/Pani zdaniem program wykładów powinien być skrócony? 1 nie tak 11 30

31 Jak ocenia Pan/Pani sposób przedstawienia treści programowych przez eksperta krajowego? było kolejnym pytaniem, na które nie udzielono żadnych negatywnych odpowiedzi. Dla 8 studentek wykład był zawsze zrozumiały, 2 studentki i 1 student oceniły go jako przystępny a 2 respondentki nie potrafiły udzielić jednoznacznej odpowiedzi na tak zadane pytanie. (Wykres nr 13). Wykres 13 Jak ocenia Pan/Pani sposób przedstawienia treści programowych przez profesora wizytującego/eksperta krajowego? zupełnie niezrozumiały 0 nie zawsze zrozumiały 0 trudno powiedzieć 2 przystępny 3 zawsze zrozumiały Na poniższym wykresie przedstawiono graficzną ilustrację odpowiedzi badanych na pytanie Czy sposób prowadzenia wykładu odpowiadał specyfice jego tematu? Większość uczestników/czek uważa, że prowadzący dostosował referat do specyfiki jego tematu. Na skali porządkowej 9 studentek zaznaczyło odpowiedź zdecydowanie tak, 2 raczej tak, 1 respondent trudno powiedzieć, a tylko 1 respondentka zaznaczyła - raczej nie (wykres nr 14). 31

32 Wykres 14 Czy sposób prowadzenia wykładów odpowiadał specyfice ich tematu? zdecydowanie tak raczej tak trudno powiedzieć raczej nie zdecydowanie nie W kwestii kompetencji eksperta prowadzącego wykład, wszyscy studenci wypowiedzieli się pozytywnie. 11 słuchaczek i 1 słuchacz wystawili specjaliście ocenę bardzo dobrą, a 1 studentka dobrą (wykres nr 15). Wykres 15 Jak ocenia Pan/Pani kompetencje profesora wizytującego/eksperta krajowego? bardzo dobre dobre zadowalające średnio zadowalające niezadowalające 32

33 Na wykresie nr 16 przedstawiony jest graficzny rozkład odpowiedzi na pytanie: czy sposób prowadzenia zajęć umożliwił Panu/Pani aktywny w nich udział? Z pośród 5 możliwych odpowiedzi ułożonych na skali ocen od zdecydowanie tak do zdecydowanie nie, respondenci wybrali 3, w tym 10 osób (9 kobiet i 1 mężczyzna) zaznaczyło odpowiedź zdecydowanie tak, 2 studentki raczej tak i 1 respondentka trudno powiedzieć. Wykres 16 Czy sposób prowadzenia zajęć umożliwił Panu/Pani aktywny w nich udział? zdecydowanie nie 0 raczej nie 0 trudno powiedzieć 1 raczej tak 2 zdecydowanie tak Pomysł wprowadzenia dodatkowych wykładów zamawianych do podstawowego cyklu studiów, studenci/tki oceniają dość dobrze. 7 kobiet uważa, że wykłady zamawiane są w programie kształcenia bardzo przydatne, 5 osób, w tym 1 mężczyzna, twierdzi, że są one raczej przydatne, natomiast 1 studentka nie ma zdania w tej kwestii (wykres nr 17). 33

34 Wykres 17 Jak ocenia Pan/Pani pomysł wprowadzenia do cyklu studiów wykładów zamawianych? zdecydowanie przydatne raczej przydatne 1 trudno powiedzieć raczej nieprzydatne 0 0 zdecydowanie nieprzydatne 11 osób, które wzięły udział w wykładach eksperckich uważa, że w przyszłości oferta edukacyjna powinna zostać wzbogacona o kolejne cykle wykładów zamawianych. Pozostałe 2 studentki twierdzą przeciwnie (wykres nr 18). Wykres 18 Czy według Pana/Pani w przyszłości oferta edukacyjna powinna zostać wzbogacona o kolejne cykle wykładów zamawianych? tak nie 34

35 W kolejnym otwartym pytaniu 9 respondentek i 1 respondent wypowiedziało się w kwestii tematów i dziedzin, jakich powinny dotyczyć wykłady realizowane w przyszłych latach: Psychologia 3, Human Resources 2 osoby, Public Relations 2 osoby, Zarządzanie zasobami ludzkimi 1 osoba, Marketing 1 osoba, Media 1 osoba, Film 1 osoba, Komunikacja biznesu 1 osoba, Funkcjonowanie mózgu 1 osoba, Sztuka prezentacji budowanie wizerunku 1 osoba, Socjologia 1 osoba. Ogólną organizację wykładów uczestnicy/czki oceniają wg poniższej klasyfikacji (Wykres 19): bardzo dobra - 6 osób, w tym 5 kobiet 1 mężczyzna, dobra 6 studentek, zadowalająca 1 studentka. Wykres 19 Jak ocenia Pan/Pani ogólną organizacje wykładów? niezadowalająca 0 średnio zadowalająca 0 zadowalająca 1 dobra 6 bardzo dobra 6 35

36 12 z ankietowanych osób poleciłoby innym studentom/kom udział w wykładach zamawianych, natomiast 1 studentka nie (wykres nr 20). Wykres 20 Czy polecił/by/aby Pan/Pani innym studentom udział w wykładach zamawianych? nie 8% tak 92% Dokładnie taki sam rozkład odpowiedzi zawiera wykres nr 21, dotyczący zadowolenia uczestników z udziału w projekcie. 12 studentek i 1 student przyznaje, że są zadowoleni z udziału w projekcie, natomiast 1 respondentka twierdzi przeciwnie. Wykres 21 Czy jest Pan/Pani zadowolony/a z udziału w projekcie? 1 tak nie 12 36

37 Wykład II, r. W dniu r., na Wydziale Humanistycznym zrealizowano kolejny wykład z cyklu wykładów zamawianych, wygłoszony przez eksperta krajowego Piotra Wasilewskiego - dziennikarza i krytyka filmowego, organizatora Nocy Reklamożerców, autora książek o polskim filmie i literaturze, założyciela Agencji Wasilewski, prowadzącej działalność public realtions oraz szkoleniową. W wykładzie zatytułowanym Nowe kierunki działań PR w Polsce mogli/ły uczestniczyć studenci i studentki wszystkich lat studiów stacjonarnych I stopnia na kierunku Socjologia. Jednakże z możliwości uczestnictwa skorzystali także studenci/tki studiów stopnia II. Łącznie w wykładzie wzięło udział 85 osób - 71 kobiet i 14 mężczyzn. W badaniu moniotoringowym wzięło udział 78 osób. Ankiety wypełniło 66 studentek i 12 studentów w wieku od 18 do 24 lat. Strukturę płci i wieku respondentów, a także rok studiów przedstawiają wykresy 1,2 i 3. Wykres kobieta Płed 12 mezczyzna 37

38 Wykres 2 Wykres Rok studiów pierwszy drugi trzeci czwarty piąty 38

39 Zgodnie z zasadami realizacji projektów współfinansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego, każda osoba korzystająca ze wsparcia musi być poinformowana o tym fakcie. Jak widać na wykresie nr 4, 95% badanej grupy przyznaje, że została poinformowana, iż zajęcia realizowane były w ramach projektu Fabryka Inżynierów, który jest częścią Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki i współfinansowany jest właśnie z EFS. Natomiast 5% badanych 4 studentki, twierdzą przeciwnie (wykres nr 4). Wykres 4 Czy został Pan/Pani poinformowany/a, że na Pana/Pani kierunku studiów realizowane są cykle wykładów zamawianych prowadzone w ramach projektu 'Fabryka Inżynierów' 4 tak nie 74 Na pytanie Czy dziedzina eksperta krajowego była trafnie dobrana do specjalności studiów? 61% grupy odpowiedziało zdecydowanie tak (7 studentów oraz 41 studentek), 29% respondentów/ek udzieliło odpowiedzi raczej tak (2 mężczyzn i 21 kobiet), nikt nie zaznaczył odpowiedzi nie wiem oraz raczej nie, natomiast 7 osób 3 mężczyzn i 4 kobiety odpowiedziało zdecydowanie nie. Graficzny rozkład odpowiedzi ilustruje wykres nr 5. 39

40 Wykres 5 Czy dziedzina profesora wizytującego/eksperta krajowego była trafnie dobrana do Pana/Pani specjalności studiów? zdecydowanie nie 7 raczej nie nie wiem 0 0 raczej tak 23 zdecydowanie tak W kwestii oczekiwań jakie mieli/miały studenci/tki w stosunku do wykładów zamawianych wypowiedziało się w sumie 11 respondentów i 46 respondentek. Najwięcej, bo 13 osób oczekiwało, że zdobędzie wiedzę praktyczną, 10 osób chciało poszerzyć swoją wiedzę, dla 9 kolejnych ważne było uzyskanie ciekawych informacji z zakresu Public Relations, a 6 studentów/ek oczekiwało wyjaśnienia podstawowych mechanizmów PR. Profesjonalne spojrzenie na dziedzinę PR wskazało 3 respondentów/rek, podobnie 3 inne osoby wskazały jako swoje oczekiwania bliższe zapoznanie się z funkcjonowaniem PR. Wszystkie odpowiedzi znajdują się w tabeli nr 1. 40

41 Tabela 1 Jakie były Pana/Pani oczekiwania w stosunku do wykładów? L. Odp. Zdobycie wiedzy praktycznej 13 Poszerzenie wiedzy dotyczącej PR 10 Ciekawe informacje na temat PR 9 Wyjaśnienie podstawowych mechanizmów PR 6 Profesjonalne spojrzenie na dziedzinę PR 3 Zapoznać się bliżej z funkcjonowaniem PR 3 Brak 2 Możliwość podjęcia praktyk 2 Wprowadzenie do tematu PR 2 Informacje na temat pracy w dziedzinie PR 2 Dużo oczekiwań 1 Dowiedzieć się czegoś o PR 1 Kompetencje, wiarygodność 1 Opowiedzenie o sposobie prowadzenia firmy PR i rynku PR w Polsce 1 Dobre 1 SUMA 57 Pomimo, że w kwestii oczekiwań wypowiedziało się tylko 73% badanej grupy to na pytanie: Czy wykłady spełniły Pana/Pani oczekiwania? uzyskanych zostało 100% odpowiedzi. Na pięciostopniowej skali porządkowej odpowiedź zdecydowanie tak zaznaczyło 12 osób 4 studentów i 8 studentek, raczej tak 5 studentów i 32 studentki, trudno powiedzieć 2 respondentów oraz 13 respondentek. Negatywnej odpowiedzi na pytanie dotyczące oczekiwań udzieliło w sumie 14 osób. 1 student i 9 studentek zaznaczyło odpowiedź raczej nie natomiast 4 studentki zdecydowanie nie. Na wykresie nr 6 znajduje się graficzny rozkład odpowiedzi. 41

42 Wykres 6 Czy wykłady spełniły Pana/Pani oczekiwania? zdecydowanie tak raczej tak 15 trudno powiedzieć 10 raczej nie 4 zdecydowanie nie Dla większości uczestników tematyka wykładu była interesująca. 30 osób, w tym 4 mężczyzn, zaznaczyło odpowiedź zdecydowanie tak, 6 respondentów i 27 respondentek raczej tak. Ponadto, 6 osobom trudno było wypowiedzieć się w tej kwestii 5 studentek i 1 student, natomiast 6 osób uważa, że tematyka wykładu raczej nie była interesująca 6 studentek, oraz zdecydowanie nie była - 3 respondentki. Rozkład odpowiedzi przedstawiony został na wykresie nr 7. Wykres 7 N Czy tematyka wykładów była dla Pana/Pani interesująca? zdecydowanie tak raczej tak trudno powiedzieć raczej nie zdecydowanie nie 33 42

43 Na pytanie Czy zagadnienia poruszane w trakcie wykładów wzbogaciły wiedzę studentów/ek w sumie 49 osób udzieliło pozytywnej odpowiedzi, 3 respondentów i 14 respondentek zaznaczyło odpowiedź zdecydowanie tak, 27 studentek i 5 studentów raczej tak. Grupa 10 osób nie potrafiła jednoznacznie wypowiedzieć się w tej kwestii 8 kobiet i 2 mężczyzn, natomiast negatywnej odpowiedzi udzieliło 18 osób 2 studentów i 16 studentek (wykres nr 8). Wykres 8 Czy zagadnienia poruszane w trakcie wykładów wzbogaciły Pana/Pani wiedzę? zdecydowanie nie 5 raczej nie 13 trudno powiedzieć 10 raczej tak 32 zdecydowanie tak Kolejna badana kwestia dotyczyła oceny poziomu wiedzy przez studentów/ki po ukończeniu cyklu wykładów. Tylko 8% respondentów/ek jest niezadowolonych z posiadanego zasobu informacji, w tej grupie znajduje się 6 studentek. Z kolei 19 osób, w tym 1 mężczyzna, stan swojej wiedzy ocenia jako średnio zadowalający, a 15 kobiet i 5 mężczyzn jako zadowalający. 25 osób twierdzi, że ich zasób wiedzy jest na poziomie dobrym 3 studentów i 22 studentki oraz bardzo dobrym - 3 respondentów i 5 respondentek. Graficzny rozkład odpowiedzi ilustruje wykres nr 9. 43

44 Wykres 9 Jak ocenia Pan/Pani poziom swojej wiedzy po zakooczeniu cyklu wykładów? bardzo dobry 8 dobry zadowalający średnio zadowalający niezadowalający 6 Kolejne pytanie zawarte w ankiecie brzmiało Czy sposób prowadzenia wykładów odpowiadał specyfice ich tematu? 52 osoby wypowiedziały się w tej kwestii pozytywnie. 4 studentów i 13 studentek zaznaczyło odpowiedź zdecydowanie tak, 6 respondentów oraz 29 respondentek raczej tak, 15 osobom (2 mężczyzn i 13 kobiet) trudno było udzielić jednoznacznej odpowiedzi, natomiast 11 osób uważa, że sposób prowadzenia wykładu raczej nie odpowiadał specyfice ich tematu 9 studentek oraz zdecydowanie nie odpowiadał 2 studentki (wykres nr 10). Wykres 10 Czy sposób prowadzenia wykładów odpowiadał specyfice ich tematu? zdecydowanie tak raczej tak 15 trudno powiedzied 9 raczej nie 2 zdecydowanie nie 44

45 Aż 87% pozytywnych odpowiedzi uzyskało pytanie dotyczące oceny kompetencji wykładowcy. 44 osoby wystawiły mu ocenę bardzo dobrą 7 studentów i 37 studentek, natomiast 2 mężczyzn i 21 kobiet wystawiło ocenę dobrą. 5 osób (1 mężczyzna i 4 kobiety) uznało kompetencje prowadzącego wykład za zadowalające, 2 studentów i 2 studentki za średnio zadowalające, a tylko 1 respondentka była niezadowolona z poziomu wiedzy wykładowcy (wykres nr 11). Wykres 11 Jak ocenia Pan/Pani kompetencje profesora wizytującego/eksperta krajowego? niezadowalające 1 średnio zadowalające zadowalające 4 5 dobre 23 bardzo dobre Wykłady eksperckie włączone do ścieżki edukacyjnej kierunku Socjologia realizowane są tylko raz w semestrze i obejmują zaledwie kilka godzin. Jednakże kontakt z ekspertem jest dla studentów/ek bardzo ważny, gdyż w trakcie wykładu wiedza przekazywana jest przez praktyka, który w danej branży pracuje na co dzień. Możliwość aktywnego uczestniczenia w zajęciach pozwala na bezpośredni kontakt studentów/ek z wykładowcą, co w konsekwencji prowadzi do zgłębienia zagadnienia i odpowiedzi na szereg pytań, które pojawiają się w trakcie sesji. Kolejne pytanie ankietowe dotyczyło tej właśnie kwestii. 45

46 W sumie tylko 19 osób jednogłośnie przyznało, że sposób prowadzenia zajęć umożliwił im aktywny w nich udział, przy czym 3 studentów i 2 studentki zaznaczyły odpowiedź zdecydowanie tak na skali porządkowej, a 4 mężczyzn i 10 kobiet raczej tak. 3 respondentów i 24 respondentki nie potrafią jednoznacznie wypowiedzieć się na ten temat, natomiast 25 osób, w tym 2 mężczyzn, twierdzi, że raczej nie a 7 kobiet, że zdecydowanie nie mogli aktywnie uczestniczyć w wykładzie (wykres nr 12). Wykres 12 Czy sposób prowadzenia zajęd umożliwił Panu/Pani aktywny w nich udział? zdecydowanie nie 7 raczej nie 25 trudno powiedzieć 27 raczej tak 14 zdecydowanie tak W sumie 71% zdecydowanie pozytywnych odpowiedzi udzielili badani/e na pytanie jak oceniają pomysł wprowadzenia do cyklu studiów, wykładów zamawianych 10 mężczyzn i 44 kobiety uważają, że wykłady zamawiane są zdecydowanie przydatne, 12 studentek że raczej przydatne, 2 respondentów i 8 respondentek nie ma zdania w tej kwestii, a 2 studentki uznały, że wykłady są raczej i zdecydowanie nie przydatne. Rozkład graficzny odpowiedzi ilustruje wykres nr

47 Wykres 13 J ak oc enia P an/p ani pomys ł wprowadzenia do c yklu s tudiów wykładów zamawianyc h? zdecydowanie nieprzydatne raczej nieprzydatne 1 1 trudno powiedzieć raczej przydate zdecydowanie przydatne Zdecydowana większość uczestników wykładu jest zdania, że w przyszłości oferta edukacyjna powinna zostać wzbogacona o kolejne cykle wykładów zamawianych. Tylko 7 studentek twierdzi przeciwnie (wykres nr 14). Wykres 14 Czy wg Pana/Pani w przyszłości oferta edukacyjna powinna zostad wzbogacona o kolejne cykle wykładów zamawianych? 7 tak nie 71 47

48 Studenci i studentki zapytani o propozycje tematów wykładów, o które powinna być wzbogacona oferta edukacyjna w przyszłości, wskazali kilka przedmiotów. Najwięcej, bo 32 osoby, chciałyby uczestniczyć w zajęciach z zakresu Reklamy, 16 osób wskazało PR, 13 Media, 10 Dziennikarstwo. Po 6 wskazań uzyskały Marketing i HR, następnie 5 głosów uzyskała Psychologia, 4 Zarządzanie, Kreowanie wizerunku wskazały 3 osoby. W sumie, w kwestii tematów wykładów wypowiedziało się 50 osób, w tym 10 mężczyzn (tabela nr 2). Tabela 2 W wykładach specjalistów z jakich dziedzin Liczba Odpowiedzi chciałby/chciałaby Pan/Pani w przyszłości uczestniczyć? Reklama 32 PR 16 Media 13 Dziennikarstwo 10 Marketing 6 HR 6 Psychologia 5 Zarządzanie 4 Kreacja wizerunku 3 Ostatnie 3 pytania dotyczyły oceny organizacji wykładów. I tak 2 studentów i 8 studentek ogólną organizację wykładu oceniło bardzo dobrze, 6 mężczyzn i 21 kobiet dobrze. Ocenę zadowalającą wystawiło 2 respondentów i 13 respondentek, średnio zadowalającą 24 osoby, w tym 2 mężczyzn. Tylko 2 studentki były niezadowolone z organizacji wykładu (wykres nr 15). 48

49 Wykres 15 Jak ocenia Pan/Pani ogólną organizację wykładów? niezadowalająca 2 średnio zadowalajaca 24 zadowalająca 15 dobra 27 bardzo dobra Na pytanie czy studenci/tki poleciliby/łyby udział w wykładach zamawianych innym studentom i studentkom? odpowiedzi udzieliło 79% uczestników/czek wykładu. 56 osób odpowiedziało tak 8 studentów i 48 studentek, natomiast 1 mężczyzna i 4 kobiety odpowiedziały, że nie poleciłyby swoim kolegom/koleżankom udziału w podobnych inicjatywach (wykres nr 16) Wykres 16 Czy polecił/by/by Pan/Pani innym studentom udział w wykładach zamawianych? 5 tak nie 56 49

50 Podobny rozkład odpowiedzi został uzyskany na pytanie dotyczące zadowolenia z udziału w projekcie. 53 osoby, w tym 9 mężczyzn było zadowolonych z udziału w projekcie, natomiast 8 kobiet stwierdziło przeciwnie (wykres nr 17). Wykres 17 50

51 Korzyścią dla słuchaczy/ek wykładów eksperckich miało być pozyskanie wiedzy i informacji na temat unikalnych rozwiązań, koncentracji na działaniach zespołowych, podejścia strategicznego, produktów i zysków, innowacji technologicznych i nie technologicznych w sferze metod organizacji i zarządzania, public relations, marketingu oraz badań rynku i opinii społecznych. Obszar tematyczny, jaki obejmują wykłady zamawiane dotyczy programu studiów licencjackich I stopnia, a mimo to tematyką zajęć są zainteresowani/e również studenci/tki studiów magisterskich, co dowodzi potrzeby korzystania z wiedzy eksperckiej na każdym etapie przygotowania akademickiego i zawodowego. Powyższe analizy oparte na danych faktograficznych uzyskanych z badania opinii studentów i studentek, uczestniczących w cyklu wykładów eksperckich, są zdecydowanie pozytywną weryfikacją zarówno potrzeby realizowania tego typu wsparcia, jak również zakresu proponowanej tematyki wykładów oraz adekwatnego doboru zapraszanych ekspertów Obozy badawcze, zadanie nr 7. Obóz naukowy, realizowany pod hasłem Mozaika etniczna i religijna Beskidu Niskiego był wsparciem dla studentów/ek I roku kierunku Kulturoznawstwo na Wydziale Humanistycznym. Wyjazdy odbyły się w dwóch turach pierwsza z nich trwała od 5 do 11 lipca 2010, a druga od 6 do 12 września W obozie wzięły udział łącznie 42 osoby - 35 kobiet i 7 mężczyzn. Celem obozu było ukazanie studentom/kom zróżnicowania etnicznego i religijnego mieszkańców Łemkowszczyzny oraz Beskidu Niskiego. Program obozu został tak pomyślany, by wprowadzić jego uczestników/czki w empiryczny model badania rzeczywistości. Największy nacisk został położony na obserwację uczestniczącą i pobyt w terenie. Innym, równie istotnym założeniem było zintegrowanie grupy i doświadczenie radzenia sobie w odmiennych, niż codzienne, warunkach społecznych i kulturowych. Precyzyjnie skonstruowany program merytoryczny stanowił nierozerwalną całość. Obóz rozpoczął się od wizyty w Parku etnograficznym w Nowym Sączu, gdzie 51

52 młodzi badacze mieli możliwość zobaczenia i doświadczenia zrekonstruowanej rzeczywistości kulturowej Beskidu Sądeckiego i Niskiego. Zwiedzając sektory poświęcone grupom etnicznym i etnograficznym, żyjącym w Beskidzie Sądeckim, studenci/tki na żywo mogli/ły zobaczyć to, o czym wcześniej słyszeli na zajęciach. Zdumieni/one i zaskoczeni/one byli/były możliwością rzeczywistego wejścia w świat, który już odszedł dotykali/ły ponad stuletnich sprzętów, oglądali/ły pieczołowicie odtworzony układ wsi, zaskoczyła ich/je różnica jakości życia między zamożnymi grupami społecznymi, a tymi biednymi. Przez kolejne dni uczestnicy/czki obozu naukowego poruszali/ły się w rzeczywistym obszarze wcześniej oglądanym w Skansenie, zbierając materiał empiryczny do swych sprawozdań ze zrealizowanych badań terenowych. Po powrocie z obozu badawczego jego uczestnicy/czki zostali/ły poproszeni/one o wypełnienie ankiety monitoringowej. Wyniki badania ankietowego zostały zaprezentowane poniżej. Z uwagi na fakt, że niektórzy respondenci/tki nie udzielili odpowiedzi na wszystkie pytania wartości nie zawsze sumują się do 100%. Ankietę wypełniło w sumie 41 osób w wieku od 19 do 24 lat. Tylko jeden uczestnik nie wziął udziału w badaniu. Rozkład wieku i płci przedstawiają wykresy nr 1 i 2. Wykres 1 Płeć 6 35 kobieta mężczyna 52

53 Wykres 2 Standartowo, w ankiecie zostało zawarte pytanie sprawdzające, czy osoby objęte wsparciem zostały poinformowane, że działanie, w którym uczestniczą, współfinansowane jest z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach projektu Fabryka Inżynierów. Jak widać na wykresie nr 3, 2 studentki twierdzą, że nie zostały poinformowane o tym fakcie, co w kontekście podpisywanych obligatoryjnych deklaracji uczestnictwa w projekcie może budzić pewne zdziwienie. Pozostała część uczestników/czek zgodnie przyznała, że uczestnicząc w obozie badawczym wiedzieli/ały, iż jest on częścią projektu. 53

54 Wykres 3 Czy został/a Pan/Pani poinformowany/a, że obóz badawczy realizowany jest w ramach projektu 'Fabryka Inżynierów' współfinansowanego z EFS? tak nie Na pytanie dotyczące oczekiwań studentów/studentek, w stosunku do obozu badawczego uzyskano 36 odpowiedzi. Nie wypowiedział się w tej kwestii 1 mężczyzna i 4 kobiety. Niektórzy respondenci/tki wskazywali/ły więcej, niż jedno oczekiwanie, stąd w tabeli nr 1 widocznych jest więcej niż 36 odpowiedzi. Najwięcej, bo 19 osób miało nadzieje, że obóz badawczy umożliwi im poznanie kultury i historii odwiedzanego regionu Polski - Beskidu Niskiego. 7 osób chciało zdobyć nowe umiejętności, natomiast poznanie ciekawych miejsc oraz integracja z grupą uzyskały po 6 wskazań od respondentów/ek. Wzbogacić wiedzę chciało 5 osób, a wykorzystania w praktyce zdobytej wiedzy teoretycznej oczekiwały 3 osoby. Z kolei 1 respondent oczekiwał udziału w badaniach terenowych, a 1 studentka zgłębienia umysłów ludów pierwotnych. Wszystkie odpowiedzi zebrane i uszeregowane zostały w tabeli nr 1. 54

55 Tabela 1 Jakie były Pana/Pani oczekiwania w stosunku do obozu badawczego? Liczba Odpowiedzi Poznanie kultury i historii Beskidu Niskiego 19 Zdobycie nowych umiejętności 7 Poznanie ciekawych miejsc 6 Integracja z grupą 6 Wzbogacenie wiedzy 5 Wykorzystanie teorii zdobytych w trakcie studiów 3 Brak oczekiwań 2 Zgłębienie umysłów ludów pierwotnych 1 Badania terenowe 1 Na pytanie: czy obóz badawczy spełnił Pana/Pani oczekiwania? Odpowiedziało 40 osób. 21 osób, w tym 4 studentów stwierdziło, że obóz badawczy zdecydowanie spełnił ich oczekiwania, 13 kobiet i 2 mężczyzn zaznaczyło odpowiedź raczej tak, 3 respondentki nie były w stanie jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie, a 1 studentka przyznała, że obóz raczej nie spełnił jej oczekiwań. Graficzny rozkład odpowiedzi ilustruje wykres nr 4. 55

56 Wykres 4 Czy obóz badaw czy spełnił Pana/Pani oczekiw ania? zdecydow anie nie 0 raczej nie 1 trudno pow iedzieć 3 raczej tak 15 zdecydow anie tak Przygotowanie obozu pod względem merytorycznym studenci/tki w większości ocenili/ły pozytywnie. 22 osoby 20 respondentek i 2 respondentów wystawiło mu ocenę bardzo dobrą, 12 studentek i 4 studentów dobrą, 1 studentka była zadowolona, a 2 studentki są średnio zadowolone z merytorycznego przygotowania obozu. Odpowiedzi negatywnych nie było (wykres nr 5). 56

57 Wykres 5 W następnym pytaniu respondenci/tki zostali/ły poproszeni/one o ocenę, czy program obozu został odpowiednio dopasowany przez opiekuna do tematyki kierunku studiów. Żadna osoba nie wypowiedziała się na ten temat zdecydowanie negatywnie. Jedna studentka uważa, że opiekun raczej nie dopasował trafnie programu obozu do kierunku studiów, podobnie jedna z badanych nie jest w stanie udzielić jednoznacznej odpowiedzi na tak zadane pytanie. 95% badanych stwierdziło, że harmonogram obozu korelował z tematyką kierunku, przy tym 14 kobiet i 3 mężczyzn zaznaczyło na skali porządkowej odpowiedź raczej tak, a 19 studentek i 3 studentów zdecydowanie tak. Rozkład odpowiedzi znajduje się na wykresie nr 6. 57

58 Wykres 6 Czy opiekun trafnie dopasow ał program obozu do kierunku studiów jego uczestników? zdecydow anie tak raczej tak trudno pow iedzieć 1 1 raczej nie 0 zdecydow anie nie 89% badanych stwierdziło, że program obozu badawczego był dla nich interesujący. 15 studentek i 3 studentów zaznaczyło na skali porządkowej odpowiedź zdecydowanie tak, 15 studentek i 3 studentów raczej tak. 3 respondentki nie potrafią jednoznacznie wypowiedzieć się w tej kwestii, natomiast 2 kobiety uważają, że program obozu raczej nie był dla nich ciekawy. Odpowiedzi zdecydowanie nie - nie zaznaczył żaden respondent/tka. Wykres nr 7 ilustruje rozkład odpowiedzi. 58

59 Wykres 7 Czy program obozu badaw czego był dla Pana/Pani interesujący? zdecydow anie nie 0 raczej nie 2 trudno pow iedzieć 3 raczej tak 18 zdecydow anie tak W kolejnych dwóch, otwartych, pytaniach studenci/tki zostali/ły poproszeni/one o wskazanie, które elementy programu były dla nich najbardziej i najmniej interesujące. Tabele nr 2 i 3 zawierają pogrupowane odpowiedzi. Pytanie o elementy najbardziej interesujące uzyskało w sumie 40 odpowiedzi (35 kobiet, 6 mężczyzn). Respondenci/tki mogli wskazać więcej niż jeden element stąd odpowiedzi przekraczają 100%. Jak wynika z tabeli nr 2 dla uczestników/czek obozu badawczego najciekawsze okazało się zwiedzanie obiektów architektonicznych 32 odpowiedzi, rozmowa z Tadeuszem Kiełbasińkim (miłośnik łemkowszczyzny mieszkający w Olchowcu), poznanie terenów Beskidu Niskiego oraz spotkania z żywą kulturą Łemkowską uzyskały po 5 wskazań. Dla 2 osób najbardziej interesującym punktem obozu było poznanie folkloru Łemków, a dla 1 osoby spotkania integracyjne. 59

60 Tabela 2 Które elementy programu okazały się dla Pana/Pani najbardziej interesujące? Liczba odpowiedzi Zwiedzanie obiektów architektonicznych (skanseny, muzea, cerkwie) 32 Rozmowa z T. Kiełbasińskim 5 Poznanie terenów Beskidu Niskiego 5 Spotkanie się z żywą relacją ciekawej historii 5 Poznawanie folkloru Łemków 2 Spotkania integracyjne 1 Połowa respondentów/ek - 22 osoby (6 mężczyzn i 16 kobiet) wskazała, które elementy programu obozu badawczego były najmniej ciekawe. Z danych zawartych w tabeli nr 3 wynika, że najmniej interesującym punktem programu obozu było zwiedzanie muzeum w Dukli - twierdzi tak 9 osób, w tym 4 mężczyzn. Z kolei 3 osoby uważają, że za dużo było zwiedzania cerkwi. Pozostałe odpowiedzi, które uzyskały po 2 i 1 wskazaniu znajdują się odpowiednio pogrupowane poniżej. Tabela 3 Które elementy programu okazały się dla Pana/Pani najmniejinteresujące? Liczba Odpowiedzi Muzeum w Dukli 9 Za dużo cerkwi 3 Referaty 2 Długie podróże autobusem, które zajmowały większość czasu 2 Nie było takich elementów 2 Muzeum ropy naftowej w Bóbrce 2 Niektóre muzea 2 Zwiedzanie cerkwi i skansenów - na studiach o takiej specjalizacji jak nasza 1 Pogoda 1 Trudno powiedzieć 1 Obóz badawczy włączony do ścieżki dydaktycznej jest znakomitą okazją do weryfikacji wiedzy zdobytej w procesie edukacyjnym w praktycznym otoczeniu. Kolejne pytanie zawarte w ankiecie brzmiało: Czy w trakcie obozu miał/a Pan/Pani możliwość wykorzystania w praktyce nabytej w trakcie studiów wiedzy teoretycznej? Na pięcio stopniowej skali Likerta badani zaznaczyli następujące odpowiedzi: zdecydowanie tak 3 studentki, raczej tak 2 respondentów i 11 respondentek, trudno powiedzieć 4 mężczyzn i 16 kobiet, raczej nie 4 studentki oraz zdecydowanie nie 1 kobieta. Rozkład odpowiedzi ilustruje wykres nr 8. 60

61 Wykres 8 Czy obóz badawczy wzbogacił warsztat merytoryczny jego uczestników/czek poprzez zastosowanie elementów praktycznych? Na to pytanie odpowiedziało 99% badanej grupy. Jedna studentka nie udzieliła żadnej odpowiedzi. Praktyczne elementy obozu wzbogaciły warsztat merytoryczny 9 studentek - zaznaczyły one odpowiedź zdecydowanie tak, z kolei 17 respondentek i 2 respondentów twierdzi, że raczej tak. 10 uczestników/czek obozu nie udzieliło jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie, a 3 studentki wypowiedziały się negatywnie (wykres nr 9). 61

62 Wykres 9 Czy praktyczne elementy obozu badaw czego w zbogaciły Pana/Pani w arsztat merytoryczny? zdecydow anie nie 2 raczej nie 1 trudno pow iedzieć 10 raczej tak 19 zdecydow anie tak Po zakończeniu obozu badawczego studenci/tki zostali/ły poproszeni/one o ocenę poziomu nabytej przez nich/nie wiedzy praktycznej. W sumie 3 studentki oceniły poziom swojej wiedzy praktycznej bardzo wysoko, 2 mężczyzn i 10 kobiet wysoko, 4 respondentów i 19 respondentek zadowalająco, natomiast 2 badane były średnio zadowolone. Tylko 1 osoba (kobieta) była rozczarowana poziomem swych praktycznych umiejętności (wykres nr 10). 62

63 Wykres 10 Jak ocenia Pan/Pani poziom swojej wiedzy praktycznej po zakończeniu obozu badawczego? bardzo w ysoki w ysoki zadow alający średnio zadow alający 2 1 niezadow alający Badana grupa studentów/ek nie była również jednomyślna w kwestii wpływu obozu badawczego na ich przygotowanie do przyszłej pracy zawodowej. 61% grupy, w tym 3 studentów i 21 studentek uważa, że udział w obozie badawczym przygotował ich/je do przyszłej pracy zawodowej, natomiast 39% w tym 3 respondentów i 14 respondentek twierdzi przeciwnie (wykres nr 11). 63

64 Wykres 11 Czy udział w obozie badawczym przygotował Pana/Panią do przyszłej pracy zawodowej? tak nie Ostatni blok pytań poświęcony został ogólnej ocenie organizacji obozu badawczego. Z punktu widzenia organizatorów ważne jest nie tylko dobre przygotowanie merytoryczne obozu, ale również warunki socjalno-bytowe uczestników/czek w trakcie jego realizacji. Studenci/tki zostali/ły, więc poproszeni/one o ocenę jakości wyżywienia, transportu oraz noclegów. W kwestii wyżywienia oceniający/ce byli dość jednomyślni. 91% grupy jakość wyżywienia oceniła pozytywnie przy czym 26 osób, w tym 3 studentów - bardzo dobrze, a 2 studentów i 9 studentek dobrze. Jeden mężczyzna i jedna kobieta byli z jakości wyżywienia zadowoleni oraz średnio zadowolona była 1 kobieta. Jedna osoba wypowiedziała się w tej kwestii w sposób negatywny. Wykres nr 12 przedstawia zróżnicowane odpowiedzi respondentów/ek 64

65 Wykres 12 Jak ocenia Pan/Pani jakość w yżyw ienia w trakcie obozu badaw czego? niezadow alająca 1 średnio zadow alająca 1 zadow alająca 2 dobra 11 bardzo dobra Bardziej rozproszony jest rozkład odpowiedzi dotyczących oceny transportu w trakcie obozu. Najwięcej wskazań uzyskała ocena bardzo dobra 13, w tym 1 mężczyzna oraz dobra 12 (5 studentów i 7 studentek). Zadowolonych z jakości transportu jest 8 osób, średnio zadowolonych 5 i niezadowolonych 3 (wykres nr 13). 65

66 bardzo dobry dobry zadowalający średnio zadowalający niezadowalający Wykres 13 Jak ocenia Pan/Pani transport do miejsca docelowego obozu? Standard noclegów 1 student i 8 studentek oceniają bardzo dobrze, 4 studentów i 15 studentek dobrze, 1 mężczyzna i 9 kobiet zadowalająco. Z miejsca noclegowego 2 kobiety były średnio zadowolone i 1 respondentka niezadowolona (wykres nr 14). 66

67 Wykres14 Jak ocenia Pan/Pani standard noclegów podczas obozu badawczego? bardzo dobry dobry zadow alający średnio zadow alający 2 1 niezadow alający Ogólną organizację wyjazdu 75% grupy oceniło pozytywnie, w tym bardzo dobrze 2 studentów i 13 studentek oraz dobrze 4 respondentów i 12 respondentek. Zadowolone były 4 studentki, z kolei średnio zadowolonych 5. Tylko 1 studentka była niezadowolona z ogólnej organizacji obozu badawczego. Rozkład graficzny ilustruje wykres nr

68 Wykres 15 Jak ocenia Pan/Pani ogólną organizację obozu badaw czego? bardzo dobra dobra zadow alająca średnio zadow alająca 1 niezadow alająca Ponadto uczestnicy/czki obozu mieli/miały kilka uwag dotyczących organizacji wyjazdu, którymi podzielili się z organizatorami w sprawozdaniach z zajęć praktycznych. Studenci/tki mieli/miały zastrzeżenia, co do czasu trwania wyjazdu. Sugerowali/ły, że ten sam program obozu można było zrealizować w krótszym czasie, mniej uwagi poświęcając na zwiedzanie muzeów, a bardziej skupiając się na poznawaniu sztuki ludowej, gdyż ten temat został pominięty w programie obozu, za wyjątkiem wizyty w muzeum lalek w Pilźnie. Na koniec badania ankietowego zadano respondentom/tkom pytanie: czy poleciliby innym studentom/kom udział w obozie. 95% grupy odpowiedziało tak, natomiast 2 studentki udzieliły odpowiedzi negatywnej (wykres nr 16). 68

69 Wykres 16 Czy polecił/by/aby Pan/Pani innym studentom udział w obozie badaw czym? 2 tak nie 39 Obóz badawczy okazał się dla studentów/ek ciekawym sposobem urozmaicenia studiów teoretycznych. Był nowym, odkrywczym przeżyciem. W trakcie jego realizacji młodzi naukowcy mieli okazję przyjrzeć się badanej kulturze z bliska, dotknąć jej, przez moment ją poczuć. W ciągu zaledwie tygodnia uczestnicy/czki obozu poszerzali/ły swoją wiedzę o informacje z zakresu kultury, tradycji i zwyczajów różnych grup etnicznych. Taki sposób zdobywania wiadomości ma ogromną przewagę nad czerpaniem ich z książek czy fotografii, pozwala bowiem na poznawanie wszystkimi zmysłami, oglądanie miejsc w rzeczywistej skali oraz pozwala na uniknięcie narzuconych interpretacji i umożliwia wyrobienie sobie własnej opinii, opartej na doświadczeniu empirycznym. Zdobyta w praktyczny sposób wiedza jest bardziej pogłębiona, pełniejsza, co dla początkujących kulturoznawców stanowi cenne doświadczenie. Dodatkową wartością obozu było zachęcanie młodych umysłów do pogłębiania wiedzy, do cofnięcia się w czasie, odtworzenia w głowie minionych wydarzeń, co jest ważne, aby historia mogła trwać w pamięci kolejnych pokoleń. 69

70 Dla wielu studentów/ek obóz był również niezapomnianym doświadczeniem, które zbliżyło ich/je do siebie. Pogłębili/ły więzi, które ich łączyły i nauczyli/ły się współpracować ze sobą, jako grupa oparta na bazie wspólnych zainteresowań. Odwiedzony teren, niezwykle ciekawy pod względem etnograficznym i kulturowym rozbudził w uczestnikach/czkach obozu chęć ku dalszym wędrówkom po Beskidzie, w poszukiwaniu miejsc przez nich/nie jeszcze nie odkrytych. Koniec obozu, nie oznacza zatem końca chęci zdobywania wiedzy w sposób aktywny Spotkania panelowe, zadanie nr 8. W ramach zadania nr 8 pt. Wzmocnienie współpracy uczelni z przedsiębiorstwami sektorów pozyskania i przetwórstwa surowców mineralnych zrealizowane zostały dwa spotkania panelowe absolwentów/ek Wydziału Górnictwa i Geoinżynierii z reprezentantami czołowych firm z branży wydobycia i przetwórstwa surowców mineralnych, w terminie r. oraz r. Łącznie w spotkaniach wzięło udział 168 absolwentów/ek WGiG wszystkich specjalności. Wśród przedstawicieli przemysłu znalazły się m.in. delegacje z takich przedsiębiorstw jak: Lafarge Kruszywa i Beton, Jastrzębska Spółka Węglowa, KGHM Polska Miedź S.A, PGNiG, Kopalnie Porfiru i Diabazu w Krzeszowicach, Haver Trading Sp. z o.o., Larox Poland, Ecoren, Południowy Koncern Węglowy S.A., ZG Janina, Kopalnia Wapienia Czatkowice. W spotkaniu uczestniczyły również Władze Wydziału Górnictwa i Geoinżynierii, w tym: Dziekan Wydziału, prof. AGH dr hab. inż. Piotr Czaja oraz Prodziekani Wydziału: prof. dr hab. inż. Kazimierz Trybalski, dr hab. inż. Marek Cała, dr inż. Jan Winzer oraz dr inż. Krzysztof Broda. 70

71 Każdy uczestnik/czka spotkania otrzymał/ła do wypełnienia oświadczenie dotyczące udziału w projekcie. Jednakże tylko 115 osób podpisało deklarację uczestnictwa. Pozostałe osoby z różnych względów odmówiły złożenia podpisu, na obligatoryjnych przy realizacji projektów w ramach PO KL, dokumentach. Poniżej zaprezentowane zostały wyniki badania przeprowadzonego wśród absolwentów/ek biorących udział w obu spotkaniach. Ponieważ kilka ankiet nie zawierało odpowiedzi na wszystkie pytania, poszczególne wykresy nie sumują się do 100% odpowiedzi. Każdy/a uczestnik/czka otrzymał/a również wystandaryzowaną ankietę oceniającą stronę merytoryczną i organizacyjną spotkania panelowego z przedsiębiorcami. Z całkowitej liczby uczestników/czek tylko 92 osoby, w tym 39 kobiet, wypełniły kwestionariusz ankiety. Rozkład graficzny płci ilustruje wykres nr 1. Wykres 1 Płeć Mężczyzna 39 Kobieta 71

72 Średnia wieku uczestników/czek spotkań panelowych mieściła się w przedziale od 22 do 28 lat. Rozkład graficzny przedstawia wykres nr 2. Wykres 2 Wiek [ lata ] Dwadzieścia dwa Trzydzieści cztery Dwadzieścia siedem Dwadzieścia osiem Dwadzieścia sześć Dwadzieścia cztery Dwadzieścia pięć Jedno z pierwszych pytań ankiety brzmiało: Czy został/a Pan/Pani poinformowany/a, że spotkanie panelowe realizowane jest w ramach projektu PO KL Fabryka Inżynierów współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego? 80 respondentów w tym 35 kobiet odpowiedziało twierdząco na to pytanie. Natomiast 8 absolwentów i 4 absolwentki udzieliły odpowiedzi przeczącej. Koordynator zadania w sprawozdaniu merytorycznym ze spotkań panelowych napisał, iż każdą ich edycję rozpoczynała prelekcja prezentująca projekt Fabryka Inżynierów, ze szczególnym uwzględnieniem zadania nr 8 realizowanego przez WGiG. Można zatem wnioskować, że 12 osób bądź spóźniło się na rozpoczęcie spotkania, bądź nie słuchało uważnie podawanych informacji. Ilustracją do w/w pytania jest wykres nr 3. 72

73 Wykres 3 Czy został/a Pan/Pani poinformowany/a, że spotkanie panelowe realizowane jest w ramach projektu PO KL 'Fabryka Inżynierów' współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego? 12 tak nie 80 Kolejne pytanie kwestionariusza dotyczyło doboru, przez organizatorów spotkania, zaproszonych przedstawicieli z przemysłu. Jak widać na wykresie nr 4, nikt z uczestników/czek nie udzielił odpowiedzi negatywnej. 15 osób, w tym 9 kobiet było średnio zadowolonych z doboru firm, 24 uczestników, w tym 11 kobiet, dobór firm oceniło w stopniu zadowalającym, z kolei 20 absolwentów i 12 absolwentek w stopniu dobrym, a 5 kobiet i 14 mężczyzn uważa, że wybór przedsiębiorstw był bardzo dobry. Wykres 4 Dobór zaproszonych gości ocenia Pan/Pani jako Bardzo dobry Dobry Zadowalający Średnio zadowalający Nieazadowalający 0 73

74 Merytoryczne przygotowanie spotkania panelowego, na pięciostopniowej skali Likerta, 7 studentek i 17 studentów oceniło bardzo dobrze, 9 respondentek i 21 respondentów dobrze. Z kolei 22 uczestników, w tym 10 kobiet było zadowolonych, 6 absolwentek i 7 absolwentów - średnio zadowolonych, a tylko jeden student ocenił merytoryczne przygotowanie spotkania jako niezadowalające. W sumie ponad 84% uczestników/czek spotkań panelowych ocenia ich treść pozytywnie. Wykres 5 Jak ocenia Pan/Pani merytoryczne przygotowanie spotkania panelowego? Bardzo dobre Dobre Zadowalające Średnio zadowalające Niezadowalające Głównym celem studentek/ów po zakończeniu cyklu kształcenia na uczelni wyższej jest znalezienie zatrudnienia w dziedzinie, w której uzyskali dyplom. Spotkania z przedstawicielami firm, działających w obszarze zainteresowań absolwentek/ów, mają na celu podniesienie świadomości młodych ludzi na temat tego, czego oczekuje od nich rynek pracy, jakie wymagania stawia przed potencjalnym pracownikiem pracodawca oraz jakie są możliwości zatrudnienia. Kolejne pytanie zawarte w ankiecie dotyczyło aktualności treści, jakie przedstawiciele przemysłu przekazywali uczestniczkom/kom spotkania. Aktualność tych informacji była bardzo wysoka dla 13 respondentów/tek i wysoka dla osoby, w tym 10 kobiet, oceniły ją jako zadowalającą a tylko jeden student wystawił jej ocenę negatywną. Rozkład odpowiedzi ilustruje wykres nr 6. 74

75 Wykres 6 Konsekwentnie, 40 absolwentów i 28 absolwentek jest zdania, że spotkania panelowe są pomocne w poszukiwaniu pracy, natomiast 22 osoby, w tym 9 kobiet są zdania odmiennego (wykres nr 7). Wykres 7 Czy uważa Pan/Pani, że tego typu spotkania są przydatne w poszukiwaniu pracy? nie; 22 tak; 68 75

76 Podobny rozkład odpowiedzi przedstawia wykres nr 8 dotyczący pytania: Czy uważa Pan/Pani, że tego typu spotkania są przydatne w nawiązywaniu kontaktów z potencjalnymi pracodawcami? Na tak zadane pytanie 37 respondentów i 29 respondentek odpowiedziało tak, natomiast 11 absolwentów i 7 absolwentek udzieliło odpowiedzi negatywnej. Wykres 8 Czy uważa Pan/Pani, że tego typu spotkania są przydatne w nawiązywaniu kontaktów z potencjalnymi pracodawcami? nie 18 tak 66 Organizatorzy spotkań panelowych, wychodząc naprzeciw kolejnym edycjom, wprowadzili do kwestionariusza ankiety pytanie dotyczące oczekiwań uczestniczek/ów w stosunku do kolejnych spotkań panelowych. Z pośród 92 studentek/ów objętych badaniem tylko 21 osób wypowiedziało się w kwestii ich oczekiwań do zorganizowanej formy wsparcia. Poniżej znajduje się lista oczekiwań absolwentek/absolwentów wobec ich udziału w spotkaniach. W sumie uzyskano 16 odpowiedzi, które wnoszą konkretne informacje w przygotowanie kolejnych spotkań. Pozostałe 5 zostały pominięte z uwagi na brak jakiegokolwiek związku z zadanym pytaniem. Absolwenci/tki spodziewali się: Przedstawienia perspektyw pracy w danej (ich) branży 10, Nie miałem oczekiwań 2, Zapoznania się z rynkiem pracy 1, Spotkania z absolwentami, którzy osiągnęli sukces na drodze kariery, 76

77 Zebranie informacji na temat ścieżki kariery absolwentów WGiG w sektorze górnictwa i budownictwa, a także szeroko rozumianej kariery naukowej 1, Głębszego zapoznania się z firmą 1, Spotkania z przedstawicielami przemysłu, którzy mogą być potencjalnymi klientami/ pracodawcami 1. Na wykresie nr 9 przedstawiony został rozkład odpowiedzi na pytanie: Czy spotkania panelowe spełniły Pana/Pani oczekiwania? Pomimo, iż tylko 21 uczestników/czek wypowiedziało się w kwestii oczekiwań jakie mieli w stosunku do analizowanego wsparcia, to aż 70 osób udzieliło odpowiedzi na powyższe pytanie. 36 uczestników/czek twierdzi, że spotkania panelowe spełniły ich oczekiwania (zdecydowanie tak - 7 mężczyzn i 1 kobieta, raczej tak - 18 mężczyzn i 10 kobiet). 22 spośród badanych osób, w tym 13 kobiet, nie potrafiły jednoznacznie określić, czy ich oczekiwania zostały zaspokojone, z kolei 12 uczestników, w tym 8 uczestniczek, było niezadowolonych z efektów spotkań. Wykres 9 77

78 Ostatnie dwa pytania dotyczyły kwestii zadowolenia uczestniczek/ów z udziału w ofercie zaproponowanej im w ramach projektu Fabryka Inżynierów. 88% respondentów/ek (30 absolwentek i 44 absolwentów) było zadowolonych z uczestnictwa w spotkaniu panelowym, natomiast 4 uczestników i 6 uczestniczek było nie usatysfakcjonowanych (wykres nr 10). Podobnie przedstawia się rozkład odpowiedzi na pytanie: Czy poleciłby Pan/Pani innym studentom udział w kolejnych edycjach spotkań panelowych? (wykres nr 11). Wykres 10 Czy jest Pan/Pani zadowolony/a z udziału w spotkaniu panelowym, realizowanym w ramach projektu 'Fabryka Inżynierów'? tak nie 10 Wykres 11 Czy poleciłby/aby Pan/Pani innym pracownikom udział w kolejnych edycjach spotkań panelowych realizowanych w ramach projektu? 10 tak nie 73 78

79 Spotkania panelowe stanowiły idealną okazję do nawiązania przez absolwentów/ki bezpośrednich kontaktów z przedstawicielami firm działających na rynku przetwórstwa surowców mineralnych. W ich trakcie delegacje z przemysłu prezentowały uczestnikom/czkom spotkań informacje dotyczące profilu działalności firm, perspektywy rozwoju branży surowcowej w Polsce, a także omawiały sytuację na rynku pracy, w szczególności, w kontekście spodziewanego wzrostu zapotrzebowania na inżynierów - specjalistów z zakresu przeróbki kopalin stałych, z uwzględnieniem oczekiwań pracodawców, co do sylwetki potencjalnych pracowników. Poza wysłuchaniem cennych uwag przedstawicieli z przemysłu, przydatnych na starcie kariery zawodowej, absolwenci/tki mieli/miały także szansę zaprezentować potencjalnym pracodawcom swoje kompetencje, w trakcie referowania wyników swoich prac magisterskich. Tematyka prac wzbudziła zainteresowanie zebranych, a ich poziom merytoryczny był świadectwem przodującej pozycji Katedry w zakresie kształcenia specjalistów dla sektora przeróbki kopalin stałych w Polsce. Można więc stwierdzić, że spotkania panelowe przyniosły oczekiwany skutek. Z punktu widzenia absolwentów/ek ułatwiają kontakt z potencjalnymi pracodawcami, stanowią zachętę do zwiększenia aktywności na rynku pracy oraz przyczyniają się do wzrostu zainteresowania ich kandydaturami przez przedstawicieli rynku pracy w sektorze przeróbczym. Ponadto udział kadry naukowej Katedry Przeróbki Kopalin Stałych w spotkaniach panelowych stanowi właściwą rekomendację absolwentów/ek dla przedstawicieli przemysłu. Z kolei spotkania zaproszonych gości z branży górniczej z pracownikami Wydziału sprzyjają zacieśnianiu współpracy Uczelni z Przemysłem. 79

80 7.5. Wizyty studyjne, zadanie nr 8. Krajowe wizyty studyjne są działaniem realizowanym na Wydziale Górnictwa i Geoinżynierii AGH, w ramach zadania 8 pt. Wzmocnienie współpracy uczelni z przedsiębiorstwami sektorów pozyskania i przetwórstwa surowców mineralnych projektu Fabryka Inżynierów. Zadanie to skierowane jest do studentów/ek III i IV roku na kierunku Górnictwo i Geologia, a jego celem jest wzbogacenie oferty kształcenia o zajęcia praktyczne, realizowane w zakładach górniczych. Wzorem I edycji wizyt, realizowanej w 2009 roku, zajęcia praktyczne dla studentów/ek zorganizowano w czołowych zakładach górniczych, z poszczególnych sektorów górnictwa. W okresie od 10 do 28 maja 2010 roku zrealizowane zostały trzy tury wizyt studyjnych. W ciągu trzech tygodni, aż 99 studentów/ek wszystkich specjalności realizowało jednolity program ćwiczeń terenowych, który był modyfikowany jedynie w niewielkim stopniu, w zależności od potrzeb grupy oraz aktualnych możliwości wynikających z ograniczeń związanych z ruchem zakładów górniczych. W planie wizyt znalazły się kopalnie podziemne surowców energetycznych, chemicznych, rud metali, a także odkrywkowe surowców energetycznych i skalnych. Wśród nich znalazły się: Kompania Węglowa S.A. i należące do spółki Zakłady Górnicze Piast w Bieruniu oraz Ziemowit w Lędzinach, kopalnie należące do KGHM Polska Miedź S.A - Zakłady Górnicze: Rudna, Sieroszowice-Polkowice i Lubin, Kopalnia Soli Kłodawa S.A., największa kopalnia tego surowca w Polsce, KWB Bełchatów, należąca do koncernu energetycznego Polska Grupa Energetyczna S.A.- jedna z największych kopalni węgla brunatnego w Europie, Kopalnia Wapienia Kowala, która należy do grupy Dyckerhoff Polska, kluczowego producenta cementu w Europie, Kopalnia Dolomitu Radkowice, należąca do Lafarge Kruszywa Sp. z.o.o, jednego z największych w Polsce producentów kruszyw dla drogownictwa. 80

81 W odwiedzanych zakładach uczestnicy/czki wizyt spotykali/ły się z kierownictwem kopalń, mieli/miały okazję do zapoznania się ze specyfiką każdej z firm oraz do zadawania pytań i dyskusji na ich temat. W trakcie wizyt studenci/tki zostali/ły przeszkoleni/one z zakresu BHP oraz używania aparatów ucieczkowych różnego rodzaju (w zależności od odwiedzanego miejsca). Ponadto mieli/miały okazję zjechać do kopalni, gdzie dowiedzieli/ały się jak wygląda eksploatacja ścianowym systemem wybierania oraz proces rabowania i przesuwania sekcji, a także oglądali/ły pracę kombajnu ścianowego (Kompania Węglowa S.A.). Z kolei w Zakładach Górniczych Rudna, Sieroszowice-Polkowice i Lubin studenci/tki mieli/miały okazję przebywać na warsztatach, gdzie naprawia się i konserwuje cały sprzęt jezdny (w kopalni miedzi transport ludzi odbywa się samochodami terenowymi) oraz obserwowali/ły punkt odstawy oddziałowej, a także oglądali/ły ładowanie i odstawę urobku. W KWB Bełchatów uczestnicy/czki wizyty mieli/miały okazję obejrzeć film przedstawiający historię powstania i funkcjonowania kopalni oraz zakładów wchodzących w strukturę PGE, a także zwiedzić salę muzealną kopalni Bełchatów, w której można podziwiać m.in. doskonale zachowane szczątki mamuta. W odkrywce Bełchatów studenci/tki mieli/miał również okazję obserwować odpalenie ładunków wybuchowych i odspojenie urobku w rejonie występowania utworów trudno urabialnych. W trakcie podróży po kopalniach nie brakowało pytań, jak i dyskusji o systemie eksploatacji stosowanym w każdej z nich. W ramach wizyty studyjnej studentom/kom udało się także wziąć udział w organizowanych w Kielcach XVII Międzynarodowych Targach Budownictwa Drogowego AUTOSTRADA-POLSKA, gdzie mieli/miały okazję zapoznać się z ofertą największych producentów maszyn budowlanych i górniczych. Po zrealizowaniu wizyt studyjnych wszyscy/tkie ich uczestnicy/czki zostali/ły objęci/te badaniem ankietowym. W sumie ankiety wypełniło 99 osób: 16 kobiet i 83 mężczyzn. Według danych pochodzących z zebranego materiału empirycznego większość uczestników/czek tej formy wsparcia stanowili studenci/tki IV roku studiów - 71 mężczyzn i 10 kobiet. Pozostałe osoby to studenci/tki III roku, w tym 81

82 9 mężczyzn i 6 kobiet. Trzech respondentów nie podało roku studiów. Na wykresach nr 1, 2, 3 przedstawiony został rozkład graficzny dla poszczególnych odpowiedzi. Wykres 1 Przedział czasowy Wykres 2 Płeć 16 mężczyzna kobieta 83 82

83 Wykres 3 Rok studiów IV III W ramach oszczędności, jakie powstały w zadaniu nr 8, został opracowany i wydany przewodnik do wizyt studyjnych, który każdy student/tka otrzymał/a przed wyjazdem. Przewodnik zawierał podstawowe informacje z zakresu wizytowanych kopalń, przepisów BHP oraz udzielania pierwszej pomocy. Całość została umieszczona w teczce z logiem projektu, POKL oraz UE. Jak widać na wykresie nr 4 każdy student przyznał, że został poinformowany, że korzysta ze wsparcia Europejskiego Funduszu Społecznego. To bardzo ważna informacja, gdyż doświadczenie poprzednich akcji, pokazało, że nie każdy student/tka został poinformowany o tym, iż bierze udział w projekcie pt. Fabryka Inżynierów. 83

84 Wykres 4 Czy został/a Pan/Pani poinformowany/a, że wyjazd studyjny realizowany jest w ramach projektu 'Fabryka Inżynierów' współfinansowanego z EFS? tak nie tak nie Następne pytanie zadane studentom/tkom dotyczyło oczekiwań, jakie mieli/miały oni/one w stosunku do wizyt studyjnych. Pogrupowane odpowiedzi zamieszczone zostały w poniższej tabeli nr 1. Nie wszyscy studenci/tki udzielili/ły odpowiedzi na to pytanie, 4 odpowiedzi nie zostały ujęte w materiale badawczym, gdyż nie wnosiły do analizy żadnych konkretnych informacji. Tabela 1 L.P Jakie były Pana/Pani oczekiwania w stosunku do wizyty studyjnej? Liczba Odpowiedzi 1 Poznanie różnych systemów eksploatacji 23 2 Zobaczenie jak wygląda górnictwo polskie 17 3 Zdobycie praktycznej wiedzy 13 4 Zapoznanie się ze strukturą pracy poszczególnych zakładów 9 84

85 5 Nabycie dodatkowej wiedzy w temacie studiów 6 6 Poznanie technologii używanych w przemyśle górniczym 5 7 Zobaczenie jak wygląda praca górnika pod ziemią 4 8 Poznanie zawodu 4 9 Poznanie od storny mechanicznej dziedziny jaką jest górnictwo 2 10 Zobaczenie nowych miejsc tj. kopalnie odkrywkowe 1 11 Ukierunkowanie w wyborze dalszej specjalizacji 1 12 Spojrzenie na maszyny od strony praktycznej, poznanie specyfiki pracy ludzi bezpośrednio się tym zajmujących 1 13 Zdobycie nowych doświadczeń 1 14 Zwiedzenie zakładów górniczych, zwłaszcza KWK Spojrzenie z bliska na górnictwo, od węgla kamiennego, poprzez miedź, węgiel brunatny, aż po kruszywa i poznanie różnic 1 Zagłębienie się w technikach górniczych polskich kopalni, o których tyle nas uczą na studiach 1 Konsekwentnie w ankiecie postawiono pytanie: Czy wizyta studyjna spełniła Pana/Pani Oczekiwania? Spośród 5 możliwych odpowiedzi od zdecydowanie tak do zdecydowanie nie 79 studentów w tym 16 studentek zaznaczyło zdecydowanie tak, 15 uczestników raczej tak, 1 student trudno powiedzieć i 4 studentów zdecydowanie nie (wykres nr 5). Wykres 5 Czy wizyta studyjna spełniła Pana/Pani oczekiwania? zdecydowanie tak raczej tak 1 trudno powiedzieć 0 raczej nie 4 zdecydowanie nie 85

86 Ponieważ wizyta w kopalni zawsze wiąże się z ryzykiem zagrożenia życia, każdy, kto wchodzi na jej teren musi zostać przeszkolony z podstawowych zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Studenci/tki biorący/e udział w wizytach studyjnych otrzymali/ły podstawowe materiały z zakresu BHP w ramach przewodnika, który otrzymali przed wyjazdem. Ponadto, wszyscy/tkie uczestnicy/czki przeszli/ły również podstawowy kurs BHP w zakładzie górniczym. 98 ankietowanych osób potwierdziło, że zostały przeszkolone w tym zakresie, natomiast jeden mężczyzna twierdzi, że w takim szkoleniu nie uczestniczył (wykres nr 6). Wykres 6 Czy został/a Pan/Pani przeszkolony/a z podstawowych zasad BHP? 1 tak nie 98 86

87 Merytoryczne przygotowanie wizyt studyjnych studenci/tki w większości ocenili/ły bardzo dobrze. 64 osoby, w tym 9 kobiet wystawiło najwyższą ocenę, 23 mężczyzn i 6 kobiet oceniło wizyty dobrze, za zadowalające przygotowanie uznało 5 studentów, z kolei za niezadowalające tylko 1 studentka (wykres nr 7). Wykres 7 Jak ocenia Pan/Pani merytoryczne przygotowanie wizyty studyjnej? bardzo dobre dobre zadowalające średnio zadowalające niezadowalające Wizyty w kopalniach, potencjalnym miejscu pracy studentów/ek III i IV roku studiów na WGiG, to okazja do praktycznego zweryfikowania nabytej, w procesie edukacji, wiedzy teoretycznej. Czy tak jest rzeczywiście? Dla 23 studentów i 5 studentek wyjazdy zdecydowanie były formą sprawdzianu umiejętności, dla 43 uczestników i 10 uczestniczek raczej tak, 14 mężczyznom i 1 kobiecie trudno powiedzieć, a dla 3 mężczyzn raczej nie. Nikt z ankietowanych nie zaznaczył, na pięciostopniowej, porządkowej skali Likerta odpowiedzi zdecydowanie nie (wykres nr 8). 87

88 Wykres 8 Czy w trakcie wizyty studyjnej miał/a Pan/Pani możliwość wykorzystania w praktyce nabytej w trakcie studiów wiedzy teoretycznej? zdecydowanie nie 0 raczej nie 3 trudno powiedzieć 15 raczej tak 53 zdecydowanie tak Spośród przebadanych 99 osób tylko 67 respondentów/tek udzieliło odpowiedzi na pytanie otwarte dotyczące praktycznych umiejętności, jakie nabyli/ły w trakcie wizyty studyjnej. Tabela nr 2 zawiera dane ilościowe. L.p. Tabela 2 Jakie praktyczne umiejętności nabył/a Pan/Pani w trakcie wizyty studyjnej? Liczba Odpowiedzi 1 Umiejętność obsługi aparatów ucieczkowych 25 2 Umiejętność poruszania się po kopalniach 13 Zdobycie wiedzy jak w praktyce przebiega eksploatacja maszyn i 3 jak się je serwisuje 11 4 Zasady BHP 9 5 Umiejętność oceny zagrożeń następujących 6 6 Zdobycie wiedzy na temat kierowania zasobami ludzkimi 5 Umiejętność sposobu dobierania metod eksploatacji do 7 panujących warunków 4 Udoskonalenie umiejętności w wyrobiskach górniczych oraz 8 organizacji pracy 4 Nabycie umiejętności sterowania wozem odstawczym podczas 9 eksploatacji pokładów miedzi 3 10 Zdobycie wiedzy na temat podstaw dozoru górniczego 3 11 Zdobycie wiedzy na temat wzbogacania surowców 3 88

89 Lepsze rozumienie zagadnień poruszanych na studiach dzięki 12 praktyce w zakładzie 2 Zapoznanie się ze sposobem przesuwania przenośnika 13 taśmowego, w KWB Bełchatów 1 Wiedza na temat realizacji transportu ludzi, realizacji urabiania 14 selektywnego miedzi 1 Nabycie praktycznej wiedzy o wszystkich typach kopalń 15 znajdujących się we wszystkich typach górnictwa 1 Uzyskanie ogólnego przeglądu systemów pracy w poszczególnych 16 kopalniach 1 17 Korzystanie ze środków ochrony osobistej 1 18 Umiejętność rozmowy z osobami dozoru 1 19 Praktyczne wykorzystanie wiedzy nabytej na studiach, zmiany organizacji zasobów, sposoby radzenia sobie z kaprysami pogody 1 Komentarz: podobnie jak w badaniach monitoringowych obejmujących działania projektowe w 2009 roku, tak i w obecnym roku raportowym obserwuje się zjawisko niekonsekwencji wśród odpowiedzi badanych osób na poszczególne pytania ankietowe. Respondenci/tki permanentnie wypowiadają się w kwestiach, na temat których nie udzielili we wcześniejszych pytaniach odpowiedzi wcale, bądź wypowiedzieli się na ich temat negatywnie. I tak grono osób, które nie nabyło w trakcie wizyty studyjnej żadnych praktycznych umiejętności twierdzi, że ich wiedza została wzbogacona o praktyczne umiejętności. Kolejne pytanie zawarte w ankiecie brzmiało: Czy praktyczne zagadnienia poruszane w trakcie wizyty studyjnej wzbogaciły Pana/Pani wiedzę? Na 5-cio stopniowej skali porządkowej odpowiedź zdecydowanie tak - zaznaczyło 67 osób, w tym 5 kobiet, raczej tak 19 studentów i 10 studentek, trudno powiedzieć po równo 1 mężczyzna i 1 kobieta, raczej nie 1 uczestnik wizyty. Odpowiedzi zdecydowanie nie nie zaznaczył żaden z respondentów (wykres nr 9). 89

90 Wykres 9 Czy praktyczne zagadnienia poruszane w trakcie wizyty studyjnej wzbogaciły Pana/Pani wiedzę? zdecydowanie nie 0 raczej nie 1 trudno powiedzieć 2 raczej tak 29 zdecydowanie tak Poziom własnej wiedzy praktycznej po zakończeniu wizyt studyjnych studenci/tki oceniają następująco: 14 studentów i 1 studentka bardzo wysoko, 61 uczestników w tym 13 kobiet wysoko, 19 mężczyzn i 2 kobiety zadowalająco i 2 studentów niezadowalająco (wykres nr 10). Wykres 10 Jak ocenia Pan/Pani poziom swojej wiedzy praktycznej po zakończeniu wizyty studyjnej? bardzo wysoki wysoki zadowalający średnio zadowalający 90 2 niezadowalający 0

91 Uczestnicy i uczestniczki wyjazdu w 100% zgadzają się, że tematyka wizyt studyjnych była dla nich interesująca. 72 osoby, w tym 10 kobiet udzieliło odpowiedzi zdecydowanie tak, natomiast 21 studentów i 6 studentek raczej tak (wykres nr 11). Wykres 11 Czy tematyka wizyty studyjnej była dla Pana/Pani interesująca? zdecydowanie tak raczej tak trudno powiedzieć 0 0 raczej nie zdecydowanie nie 0 Zdaniem większości uczestników/czek przedsiębiorstwa, które obejmowała wizyta studyjna były trafnie dobrane do ich specjalności studiów. Odpowiedzi zdecydowanie tak udzieliło 52 studentów i 11 studentek, raczej tak 27 mężczyzn i 5 kobiet, trudno powiedzieć 3 studentów. Tylko 1 student stwierdził, że zakłady wybrane przez organizatorów raczej nie były odpowiednie (wykres nr 12). Wykres 12 Czy Pana/Pani zdaniem przedsiębiorstwa, które obejmowała wizyta studyjna, były trafnie dobrane do specjalności studiów? zdecydowanie tak raczej tak 91 3 trudno powiedzieć 1 0 raczej nie zdecydowanie nie

92 97% uczestników/czek wyjazdów studyjnych uważa, że możliwość wizyty w zakładach górniczych przybliżyła im wiedzę na temat specyfiki wyuczonego zawodu. W grupie tej znajduje się 80 mężczyzn i 16 kobiet. Natomiast 3% ankietowanych uważa przeciwnie 3 mężczyzn odpowiedziało nie na poniższe pytanie. Graficzny rozkład odpowiedzi ilustruje wykres nr 13. Wykres 13 Czy wizyta studyjna przybliżyła Panu/Pani wiedzę na temat specyfiki wyuczonego zawodu? 3 tak nie 96 Zgodnie z założeniami EFS wsparcie skierowane do beneficjentów/ek musi spełniać zasadę równości szans ze względu na płeć. Wszyscy studenci i wszystkie studentki powinni/y mieć równy dostęp do przygotowanej dla nich oferty. W kwestionariuszu ankiety zamieszczono pytanie dotyczące tego problemu. 1 kobieta i 3 mężczyzn uważa, że ta zasada została naruszona, natomiast 80 studentów i 15 studentek twierdzi, że równość szans ze względu na płeć została spełniona. (wykres nr 14) Wykres 14 Czy w trakcie realizacji wizyty studyjnej spełniona została zasada równości szans uczestników/uczestniczek ze względu na płeć? 4 tak nie 95 92

93 Ostatni blok pytań w kwestionariuszu dotyczył strony organizacyjnej przygotowanego wsparcia. Studenci/tki zostali/ły poproszeni/one w kolejnych pytaniach o ocenę jakości zaproponowanego im transportu, wyżywienia oraz noclegów. Na wykresach nr 15, 16, 17 i 18 przedstawiony został graficzny rozkład odpowiedzi na poszczególne pytania. Żaden/na z uczestników/czek nie wyraził/a niezadowolenia z powodu zaproponowanych mu warunków. W kwestii jakości wyżywienia odpowiedzi oscylują wokół następujących ocen: bardzo dobra 40 mężczyzn i 9 kobiet, dobra 32 studentów i 7 studentek, zadowalająca 6 uczestników i średnio zadowalająca 5 respondentów (wykres nr 15). Wykres 15 Jak ocenia Pan/Pani jakość wyżywienia podczas wizyty studyjnej? bardzo dobra dobra zadowalająca średnio zadowalająca niezadowalająca 0 Jakość transportu aż 71% respondentów/tek ocenia bardzo dobrze. W tej grupie znajduje się 56 mężczyzn i 14 kobiet. Następnie 20 studentów i 2 studentki oceniły jakość transportu dobrze, 6 studentów zadowalająco, a 1 student średnio zadowalająco (wykres nr 16). 93

94 Wykres 16 Jak ocenia Pan/Pani transport podczas wizyty studyjnej? niezadowalający 0 średnio zadowalający 1 zadowalający 6 dobry 22 bardzo dobry Respondenci/tki najwyżej ocenili/ły noclegi. 75% uczestników/czek uważa, że jakość noclegów była bardzo dobra 59 mężczyzn i 15 kobiet, 20% ocenia je dobrze 19 studentów i 1 studentka, natomiast 3 studentów wystawiło im ocenę zadowalającą (wykres nr 17). Wykres 17 Jak ocenia Pan/Pani standard noclegów podczas wizyty studyjnej? bardzo dobry dobry 20 zadowalający średnio zadowalający niezadowalający 94

95 Podsumowując, studenci/tki wyrazili/ły się pozytywnie na temat ogólnej organizacji wizyt studyjnych. 60 respondentów i 12 respondentek, tj. 73% ankietowanych, wyznaczyło im ocenę bardzo dobrą. Z kolei 16 mężczyzn i 4 kobiety uznało przygotowanie wizyt za dobre, a 7 uczestników za zadowalające (wykres nr 18). Wykres 18 Jak ocenia Pan/Pani ogólną organizację wizyty studyjnej? niezadowalająca średnio zadowalająca zadowalająca dobra 20 bardzo dobra Ostatnie pytanie zadane ankietowanym brzmiało: Czy poleciłby Pan/Pani innym studentom udział w wizycie studyjnej? Na to pytanie 96 osób, w tym 16 kobiet, zgodnie udzieliło odpowiedzi tak. Tylko 1 mężczyzna stwierdził przeciwnie (wykres nr 19). Wykres 19 Czy polecił/by/aby Pan/Pani innym studentom udział w wizycie studyjnej? tak nie

96 Zarówno uczestnicy/czki, jak i opiekunowie wizyt studyjnych wysoko oceniają ich program oraz podkreślają ich wartość merytoryczną ze względu na możliwość zapoznania się z praktyką górniczą z bliska oraz bezpośredniego spotkania z ludźmi "z branży". Bardzo istotnym jest także fakt, że studenci/tki, w ciągu zaledwie kilku dni, mają okazję wizytować wszystkie najważniejsze w naszym kraju sektory górnictwa, zapoznawać się ze specyfiką pracy oraz całym wachlarzem technologii stosowanych w poszczególnych zakładach górniczych Utworzenie specjalistycznego laboratorium, zadanie nr 9. Dzięki środkom finansowym z Europejskiego Funduszu Społecznego, pozyskanym w ramach projektu Fabryka Inżynierów, możliwe było stworzenie specjalnego laboratorium na potrzeby przedmiotu Biopomiary, realizowanego w ramach specjalności Pomiary Technologiczne i Biomedyczne na studiach II stopnia WEAIiE. Pewna część zakupionego, specjalistycznego, sprzętu stanowi uzupełnienie laboratorium przeznaczonego do realizacji przedmiotu Telepomiary, który również został przewidziany w programie tworzonej specjalności. Specjalność Pomiary Technologiczne i Biomedyczne ma charakter interdyscyplinarny łącząc wiedze i narzędzia stosowane w zakresie elektrotechniki, elektroniki i informatyki. Specjalność ta daje studentom możliwość zapoznania się z technologiami budowy systemów pomiarowych stosowanych w różnych obszarach działalności człowieka, takich jak np. diagnostyka medyczna, monitorowanie ruchu drogowego czy kontrola i sterowanie procesami technologicznymi. Poniżej znajduje się lista zakupionych urządzeń.. Analizator zawartości CO 2 służy do pomiaru dwutlenku węgla we krwi. 96

97 Rysunek 1 Analizator zawartości CO2 we krwi Kamera termowizyjna służy do bezdotykowego (zdalnego) pomiaru rozkładu temperatury na powierzchni badanego obiektu. Rysunek 2 Kamera termowizyjna 97

98 Konduktometr służy do analiz składu chemicznego badanego elektrolitu na zasadzie pomiaru stężenia określonego związku. Podstawą oznaczenia jest pomiar przewodności elektrycznej tego elektrolitu. Rysunek 3 Konduktometr Oksymetr przyrząd do pomiaru procentowej zawartości tlenu w pobranej próbce krwi tętniczej Rysunek 4 Oksymetr 98

99 ph-metr, czyli przyrząd do pomiaru stężenia jonów OH- czyli stopnia zasadowości lub kwasowości badanej substancji. Może być stosowany zarówno w pomiarach biomedycznych, jak również w przemyśle spożywczym, kosmetycznym, rolnictwie, hodowli ryb itd. Rysunek 5 ph-metr Spektrofotometr - przyrząd do prowadzenia analizy składu chemicznego poprzez pomiar promieniowania UV lub promieniowania widzialnego pochłanianego przez badaną substancję. Za pomocą spektrofotometru wykonuje się analizy ilościowe i jakościowe składu promieniowania. Rysunek 6 Spektrofotometr 99

100 Uniwersalne wyposażenie 8 stanowisk laboratoryjnych. W skład jednego stanowiska wchodzi: oscyloskop, generator, zasilacz laboratoryjny, multimetr komputer + karta akwizycji danych. Stanowisko z takim wyposażeniem prezentuje zdjęcie nr 7. Rysunek 7 Stanowisko laboratoryjne 100

101 System do badania mechanicznych parametrów układu oddechowego. Rysunek 8 System do badania mechanicznych właśności układu oddechowego System WiFi do bezprzewodowego przesyłu danych pomiarowych, który zostanie wykorzystany w trakcie prowadzenia zajęć z przedmiotu Telepomiary. Rysunek 9 System WiFi 101

102 Wiskozymetr (Lepkościomierz) - przyrząd pomiarowy służący do pomiaru lepkości płynów (głównie cieczy). Przyrząd zostanie wykorzystany do prowadzenia zajęć z przedmiotu Biopomiary. Rysunek 10 Wiskozymetr System do badania fizjologicznych parametrów człowieka. Rysunek 11 System do badania fizjologicznych parametrów człowieka 102

103 Absolwenci specjalności Pomiary technologiczne i biomedyczne będą posiadać podstawowe przygotowanie z zakresu elektrotechniki oraz specjalistyczne kompetencje w zakresie metrologii, ze szczególnym naciskiem położonym na pomiary parametrów obiektów biologicznych oraz procesów technologicznych. Ich wiedza będzie obejmować współczesne problemy oraz stosowane narzędzia i metody pomiarowe związane z tą klasą obiektów i procesów. Dzięki możliwości korzystania z laboratorium wyposażonego w specjalistyczny sprzęt, wiedza absolwentów tej specjalności obejmie w szczególności znajomość metod i narzędzi pomiarowych, algorytmów przetwarzania danych pomiarowych, metod obrazowania - głównie obiektów biologicznych oraz automatycznej analizy i rozpoznawania obrazów, a także złożonych systemów pomiarowych stosowanych w diagnostyce medycznej oraz metod i narzędzi stosowanych w telepomiarach Dokształcanie kadry dydaktycznej, zadanie nr 10. W bieżącym okresie raportowym w ramach zad. 10 pt. Dokształcanie kadry dydaktycznej zrealizowane zostały trzy kursy specjalistyczne: dwa etapy kursu BASIC z zakresu badań nieniszczących dla pracownika WIMiP oraz kurs z zakresu Sztuki komunikacji interpersonalnej w procesie dydaktycznym dla kadry WIMiR. Ponadto pracownicy dydaktyczni WGiG zrealizowali dwa staże zagraniczne i 3 staże krajowe, a jedna z pracownic dydaktycznych WIMiP uczęszczała na studia podyplomowe dotyczące Zarządzania i Organizacji Produkcji Kurs BASIC z zakresu badań nieniszczących metali, WIMiP. Rekrutacja do uczestnictwa w kursach z zakresu nieniszczących badań metali oparta była o kryteria kompetencyjne. Zgłoszenie pracownika Katedry Plastycznej Przeróbki Metali do uczestnictwa w nich powiązane było z poszerzeniem metodyki i uaktualnieniem zakresu tematycznego wykładów i ćwiczeń laboratoryjnych z tradycyjnych przedmiotów o charakterze przemysłowo-technologicznym tj. Kuźnictwo i prasownictwo oraz Objętościowe kształtowanie metali i stopów, 103

104 zarówno o nowoczesne techniki projektowania procesów kucia, jak również nowoczesne techniki oceny jakości wyrobów w nich wytwarzanych. Kierując się perspektywicznym wyborem do uczestnictwa w kursie został wydelegowany młody adiunkt, dotychczas prowadzący laboratoria, lecz przewidziany w przyszłości do prowadzenia wykładów z ww. przedmiotów. W bieżącym okresie raportowym pracownik dydaktyczny WIMiP uczestniczył w dwóch etapach kursu specjalistycznego BASIC z zakresu badań nieniszczących metali, które był kontynuacją kursów realizowanych w ramach projektu Fabryka Inżynierów w ubiegłym roku. Kursy realizowane były w Chorzowie w dwóch terminach. Pierwszy etap kursu dotyczący badań ultradźwiękowych (II stopnia) trwał od do , z kolei drugi, traktujący o badaniach penetracyjnych od Po ukończeniu każdego z etapów kursu pracownik otrzymywał certyfikaty drugiego stopnia, a całość kursu sfinalizowana była egzaminem oraz uzyskaniem przez kursanta certyfikatu trzeciego stopnia, wydawanego przez Urząd Dozoru Technicznego, upoważniającego do nauczania nieniszczących metod badań. Po zrealizowaniu obu etapów kursu ich uczestnik został poproszony o wypełnienie ankiety monitoringowej sprawdzającej stopień zadowolenia, przydatności informacji zdobytych w trakcie szkoleń oraz badającej poziom kwalifikacji kursanta po ich zakończeniu. Mężczyzna korzystający ze wsparcia w ramach projektu był poinformowany, że kurs specjalistyczny, w którym uczestniczył jest realizowany w ramach projektu Fabryka Inżynierów, współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego. Podczas rekrutacji pracowników/czek dydaktycznych została zachowana zasada równości szans, która jest znaczącym elementem wszystkich przedsięwzięć podejmowanych w ramach PO KL, korzystających ze wsparcia finansowego EFS. Uczestnik kursu oczekiwał zdobycia podstawowej wiedzy na temat wszystkich metod badań nieniszczących metali stosowanych w przemyśle, a także zapoznania się z warunkami oraz możliwościami i ograniczeniami zastosowania metody penetracyjnej. Po zakończeniu obu etapów szkolenia przyznał, że jest raczej zadowolony z zasobu informacji, jakie na ten temat uzyskał. 104

105 W kwestii przygotowania i programu kursu uczestnik wypowiedział się w sposób pozytywny. Uważa on, że liczba godzin kursowych w stosunku do omawianego materiału była odpowiednia, w przypadku pierwszego etapu i zbyt duża jeśli chodzi o etap drugi, a tematyka zajęć bardzo interesująca. Jako najciekawsze zagadnienia kursant podaje metody: LT (dotycząca badania szczelności), AT (badanie emisją akustyczną), UTT (polegająca na ultradźwiękowym pomiarze grubości), jednocześnie chwali sobie ogół zajęć praktycznych. Najmniej atrakcyjnymi punktami kursów okazały się być dla ankietowanego certyfikacja personelu (określone merytoryczne kryteria kwalifikacyjne, dla poszczególnych specjalizacji zawodowych, obejmujące wymagania na zgodność z obowiązującymi normami) w przypadku pierwszego etapu i praca z normami w przypadku etapu drugiego. Kursant wysoko ocenia kwalifikacje i przygotowanie osób prowadzących kursy specjalistyczne, a także chwali sobie możliwość aktywnego uczestnictwa w zajęciach. Respondent podobnie wypowiada się na temat aktualności przekazywanych informacji i ich przydatności. Konsekwentnie uważa, że udział w tego typu szkoleniach faktycznie wpływa na podnoszenie własnych kompetencji i poszerzanie zasobu wiedzy oraz wzbogacanie warsztatu pracy dydaktycznej. Mężczyzna, wśród zdobytych umiejętności praktycznych wymienia wybór metody badań dla określonej grupy wyrobów i materiałów, zdolność dokonania oceny możliwości zastosowania poszczególnych metod oraz identyfikację ograniczeń w ich stosowaniu, a także łatwość w dokonaniu oceny jakości wyrobów metalowych z pęknięciami powierzchniowymi oraz diagnostyki odkuwek na okoliczność wad powierzchniowych.. Zadowolenie mężczyzny z uczestnictwa w kursie specjalistycznym przekłada się na rekomendację tej formy poszerzania wiedzy i nabywania nowych kwalifikacji innym pracownikom. 105

106 Wybrane metody badań, z zakresu których realizowane były kursy specjalistyczne dla kadry tj. badania ultradźwiękowe, magnetyczno-proszkowe, penetracyjne są obecnie najczęściej stosowane przy produkcji wyrobów metalowych. W związku z tym, na WIMiP planowane jest włączenie tematyki z zakresu nieniszczących metod badań wyrobów metalowych jako jednego z aspektów przetwórstwa metali, a w dalszej perspektywie, jako odrębnego przedmiotu. Posiadanie przez prowadzącego certyfikatu trzeciego stopnia z dziedziny badań nieniszczących pozwoli na profesjonalne nauczanie studentów/ki podstaw tych metod, a jednocześnie na dostosowanie bieżącego programu nauczania do aktualnego stanu techniki w zakresie wytwarzania wyrobów metalowych Studia podyplomowe dla kadry dydaktycznej z zakresu Zarządzania i Organizacji Produkcji, WIMiP. Jedna z pracownic dydaktycznych Wydziału Inżynierii Metali i Informatyki Przemysłowej, adiunkt w Katedrze Plastycznej Przeróbki Metali, realizowała w roku akademickim 2009/2010 studia podyplomowe z zakresu Zarządzanie i Organizacja Produkcji w Wyższej Szkole Zarządzania i Bankowości w Krakowie. Dr inż. Sylwia Bednarek była najlepszą kandydatką do tej formy wsparcia z uwagi na zakres tematyczny przedmiotów, które dotychczas prowadziła, jak również wynikające z tego przygotowanie merytoryczne do zagadnień związanych z technologiami przeróbki plastycznej. Decydującym czynnikiem byłą także młody wiek pracownicy i perspektywa wieloletniej pracy. Wybór uczestniczki został więc przeprowadzony w oparciu o przesłanki merytoryczne, biorąc pod uwagę zarówno potrzeby poszerzenia zakresu tematycznego obecnie realizowanych na wydziale oraz nowo uruchamianych przedmiotów, jak również perspektywy długotrwałego korzystania z efektów studiów podyplomowych. Zgodnie z założeniami projektu, studia podyplomowe i kursy doszkalające dla kadry naukowo-dydaktycznej mają umożliwić poszerzenie oraz 106

107 podniesienie atrakcyjności oferty dydaktycznej, co w przypadku WIMiP oznacza zaktualizowanie treści tradycyjnych przedmiotów, związanych z przeróbką plastyczną metali - Zarządzanie produkcją, usługami i personelem oraz Inżynieria jakości w metaloplastyce. Uczestniczka ukończyła studia z wynikiem bardzo dobrym za obronę pracy dyplomowej pt.: TQM w świadomości pracowników Wydziału Prasowni i Obróbki Termicznej ZWK CELSA Huta Ostrowiec, napisanej pod kierunkiem dra Łukasza Wacławika. Tematyka pracy podyktowana była kilkuletnią współpracą z tym zakładem, znajomością opisanych zagadnień oraz dostępem zarówno do materiałów, jak również do pracowników Wydziału Prasowni i Obróbki Termicznej ZWK CELSA Huta Ostrowiec. Zakres tematyczny realizowanych przez kursantkę studiów podyplomowych dopasowany był do programu prowadzonych przez nią zajęć ze studentami. Jako adiunkt zatrudniony w Katedrze Plastycznej Przeróbki Metali Wydziału Inżynierii Metali i Informatyki Przemysłowej, uczestniczka studiów prowadzi zajęcia zarówno z przedmiotów technologicznych, jak i związanych z organizacją, zarządzaniem oraz logistyką na kierunkach studiów objętych projektem Fabryka Inżynierów i współfinansownych ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego tj. Edukacja Techniczno-Informatyczna (ETI), Inżynieria Materiałowa (IM), Informatyka Stosowana (IS). W roku akademickim 2009/2010 były to: 1. Kształtowanie plastyczne, obróbka ubytkowa i spajanie laboratorium i seminarium prowadzone na kierunku ETI. 2. Technologie w przetwórstwie materiałów laboratorium prowadzone na kierunku ETI. 3. Organizacja pracy, zarządzanie i ergonomia ćwiczenia prowadzone na kierunku ETI. 4. Metody projektowania w przetwórstwie materiałów laboratorium prowadzone na kierunku IM. 5. Zarządzanie produkcją, usługami i personelem seminarium prowadzone na kierunku IM. 107

108 6. Logistyka w hutnictwie laboratorium prowadzone na kierunku IS. Jako osoba wykształcona na kierunku technicznym i nieposiadająca szerszej wiedzy na tematy związane ze szczegółowymi tematami lean manufacturing w trakcie realizacji studiów z zakresu Zarządzania i Organizacji Produkcji kobieta opanowywała ten nowy dla niej materiał. Wykładowcy konsultanci oraz byli pracownicy doświadczeni w pracy w branżach motoryzacyjnej i związanej z przetwórstwem materiałów omawiali wszystkie zagadnienia z praktycznego punktu widzenia, a ich wiedza oparta była na wieloletnich doświadczeniach związanych z wdrażaniem stosownych systemów w zakładzie jak i podnoszeniem świadomości pracowników. Program studiów obejmował zagadnienia związane z: 1. Ewolucją metod zarządzania produkcją, 2. Metodami mierzenia czasu (zarys historyczny (L.H.C. Tippet), badaniami migawkowymi, tworzeniem normatywów, fotografią dnia roboczego, metodą MTM, metodą SAM, MOST, zegarową), 3. Zarządzaniem produkcją a zasobami ludzkimi i maszynowymi (klasyfikacja zasobów ludzkich, system motywacyjny, optymalne wykorzystanie ludzi i maszyn, obliczanie kosztów zakłóceń i przestojów, diagram dostępności czasu i operacji, metody zbierania informacji z linii produkcyjnej (cyfrowe, analogowe), nowoczesne techniki zarządzania produkcja (SPC, MSA, TQM, TPM) i dokumentacja systemu zarządzania jakością (SZJ), zagadnienia utrzymania jakości wg standardu ISO klasy oraz standardów branżowych jak TS, QS, TL, AS 9000 w ramach systemu TQM i TPM), 4. Planowaniem produkcji (ogólne zasady i schemat planowania, produkcja krótkoseryjna niejednolita, a stała powtarzalna, planowanie szybkich zmian produkcji oraz realizacja nieprzewidzianych pilnych zamówień, bilansowanie i raporty), 5. Planowaniem kosztów (wyliczenie i planowanie kosztów produkcji, nowoczesne metody optymalizacji procesu produkcyjnego, możliwości zwiększania zysków przedsiębiorstwa), 6. Zagadnieniami produktywności oraz filozofią LEAN gry i symulacje, elementami lean manufacturing ("Pięć S" metoda doprowadzenia 108

109 i utrzymania na bardzo wysokim poziomie standardów organizacji stanowiska pracy, Kaizen filozofia ciągłej poprawy angażująca wszystkich pracowników wszystkich szczebli, PDCA metoda opierająca się na ciągłym doskonaleniu w oparciu o schemat: Plan Do Check Action, SMED metoda pozwalająca na zdecydowane ograniczenie czasu poświęcanego na zmianę działalności czy zmianę produktu, metody pracy bez zbędnych zapasów (przepływ napięty, just-in-time, Kanban), moduły uzupełniające wdrożenie produktywności), 7. Systemami wspomagającymi zarządzanie produkcją (zintegrowane systemy zarządzania, rola konsultantów, ERP-MRP a zarządzanie produkcją), 8. Zarządzaniem logistycznym w przedsiębiorstwie (logistyka w kształtowaniu procesów gospodarczych, logistyka zaopatrzenia, zarządzanie logistyczne przepływem materiałów w przedsiębiorstwie). Uczestniczka studiów poszerzyła zasób swych wiadomości o zagadnienia związane z zarządzaniem logistycznym w przedsiębiorstwie a w szczególności z zarządzania przepływem materiałów, jakie ma miejsce w każdym przedsiębiorstwie, a szczególnie w produkcyjnym. Uszczegółowiła ponadto swoją wiedzę na tematy związane z przeprowadzaniem audytów oraz certyfikowaniem zakładów, a także związaną z normami branżowymi (TS, QS, TL, AS). Zdobywane w trakcie studiów informacje pozwoliły kobiecie na systematyczne włączanie ich w treść prowadzonych przez nią zajęć, tym samym wzbogacając je i uatrakcyjniając ich program. Dotyczyło to w szczególności przedmiotów: 1. Organizacja pracy, zarządzanie i ergonomia (kierunek Edukacja Techniczno-Informatyczna), na którym wykorzystane zostały głównie zagadnienia związane z możliwościami stosowania systemów wspomagających zarządzanie produkcją jak i dotyczących metod badania pracy w warunkach zakładu/przedsiębiorstwa celem optymalizacji procesów oraz efektywniejszego wykorzystania zasobów, jakimi są: czas, maszyny i materiały. 2. Zarządzanie produkcją, usługami i personelem (kierunek Inżynieria Materiałowa), który wzbogacono o zagadnienia związane z systemami 109

110 wspomagającymi zarządzanie produkcją, jej planowanie oraz koszty ze szczególnym uwzględnieniem możliwości zwiększania zysków przedsiębiorstwa. 3. Logistyka w hutnictwie (kierunek Informatyka Stosowana). Program zajęć poszerzony został o informacje związane z logistyką i zarządzaniem logistycznym. Ponadto omawiane było zagadnienia zintegrowanych systemów zarządzania kompleksowo zajmujących się wszystkimi działami przedsiębiorstwa od działu zakupów, poprzez dział produkcyjny, służby utrzymania ruchu i magazyny kończąc Kurs z zakresu Sztuki komunikacji interpersonalnej w procesie dydaktycznym, WIMiR. Grono osób, do których skierowano ofertę uczestnictwa w kursie ograniczone zostało do kadry dydaktycznej Katedry Mechaniki i Wibroakustyki WIMiR, z uwagi na fakt, że prowadzi ona zajęcia na kierunku Inżynieria Akustyczna, objętym projektem Fabryka Inżynierów. W okresie poprzedzającym realizację kursu, wśród grupy docelowej przeprowadzono ankietę sondażową, mającą na celu ustalenie tematyki szkolenia. Najczęściej występujące propozycje poddano otwartej dyskusji w trakcie zebrania Katedry Mechaniki i Wibroakustyki, a następnie spośród nich zostały wybrane tematy kursów, które najlepiej pozwoliłyby dydaktykom podnieść własne kwalifikacje i jednocześnie wpłynąć na jakość prowadzonych przez nich zajęć. Procedura wyboru kandydatów/ek nie była potrzebna, ponieważ zaplanowana ilość miejsc dla uczestników/czek kursu była wystarczająca dla wszystkich zainteresowanych. Celem kursu z zakresu Sztuki komunikacji interpersonalnej w procesie dydaktycznym było doskonalenie umiejętności przekazywania wiedzy. Zakres kursu obejmował pełną integrację umiejętności językowych i pozajęzykowych, jako warunków skutecznego porozumiewania się i osiągania określonych celów komunikacyjnych. 110

111 W ramach szkolenia pracownicy/ce zdobywali/ły wiedzę na temat norm poprawnościowych obowiązujących we współczesnej polszczyźnie, uczyli/ły się jak tworzyć spójne teksty, zgodne z wymogami współczesnych odbiorów oraz jak rozpoznać własny styl, nawyki, manieryzmy, czy komunikacyjne blokady. Przeszkolenie z dziedziny komunikacji umożliwiło kursantom/kom rozpoznanie własnej skuteczności i nieskuteczności w kontaktach interpersonalnych. Uczestnicy/czki szkolenia wykonywali/ły szereg zadań komunikacyjnych, poddani/e zostali/ły testom określającym ich własny profil komunikacyjny, zdolności empatyczne a także umiejętności bycia asertywnym i uważnym rozmówcą. Ich zachowanie było również nagrywane przy pomocy kamery w konkretnych sytuacjach komunikacyjnych, które następnie były oglądane i analizowane pod kątem tych elementów, które stanowią o sukcesie komunikacyjnym lub mu zagrażają. W kursie specjalistycznym dla kadry wzięło udział 17 pracowników/c naukowodydaktycznych WIMiR. Badaniem ankietowym, przeprowadzonym po zakończeniu tej formy wsparcia, zostało objętych 15 osób, w tym 3 kobiety i 12 mężczyzn (wykres nr 1). Wykres 1 111

112 W przedziale wiekowym między mieściło się 12 respondentów/ek (11 mężczyzn i 1 kobieta), z kolei w wieku między były 2 osoby 1 mężczyzna i 1 kobieta. Jedna z przebadanych kobiet nie udzieliła odpowiedzi na to pytanie. Wszyscy/tkie uczestnicy/czki kursu specjalistycznego zostali/ły poinformowane, że działanie, w którym brali/ły udział jest częścią projektu Fabryka Inżynierów realizowanego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego (wykres nr 2). Wykres 2 Podobny rozkład odpowiedzi uzyskano w pytaniu: Czy rekrutacja na kurs specjalistyczny odbywała się zgodnie z zasadą równości szans ze względu na płeć? Respondenci/tki zgodnie przyznali/ły, że nie spotkali/ły się ze zjawiskiem dyskryminacji (wykres nr 3). 112

113 Wykres 3 W następnym pytaniu badani zostali poproszeni o wskazanie oczekiwań, jakie mieli w stosunku do kursu. Poniżej znajduje się lista oczekiwań osób, które udzieliły odpowiedzi na to pytanie, uszeregowana w zależności od ilości wskazań: doskonalenie umiejętności komunikacji i asertywności 2; poszerzenie wiedzy z dziedziny komunikacji interpersonalnej w procesie dydaktycznym - 2; wzbogacenie warsztatu pracy wykładowcy-technika i sposób prezentacji wiedzy; poprawa sposobu konstruowania wypowiedzi: formy wypowiedzi itp.; uzyskanie zwięzłych i użytecznych informacji z zakresu przekazywania wiedzy; przygotowanie do lepszego robienia prezentacji w PowerPoint i autoprezentacji; poprawa kontaktów interpersonalnych. Choć nie wszyscy/tkie z badanych podzielili/ły się swoimi oczekiwaniami wobec kursu, to jednak każdy/a z uczestników/czek odpowiedział/a na pytanie dotyczące ich spełnienia. I tak 2 kobiety odpowiedziały, że szkolenie zdecydowanie spełniło ich oczekiwania, 9 mężczyzn i 1 kobieta było raczej zadowolonych z udziału w kursie, dwóch respondentów nie potrafiło jednoznacznie wypowiedzieć 113

114 się w tej kwestii, a tylko jeden z badanych czuł się zawiedziony. Ilustrację udzielanych odpowiedzi stanowi wykres nr 4. Wykres 4 Kolejna badana kwestia dotyczyła adekwatności zrealizowanej liczby godzin kursowych do ilości omówionego materiału. 12 ankietowanych przyznało, że czas poświęcony na przestudiowanie wszystkich zagadnień był odpowiedni w grupie tej były 3 kobiety, z kolei 2 mężczyzn było zdania, że ilość godzin była zbyt duża (wykres nr 5). Wykres 5 114