KARIERY ZAWODOWE ABSOLWENTÓW PAŃSTWOWEJ WYŻSZEJ SZKOŁY ZAWODOWEJ W CHEŁMIE RAPORT Z BADANIA

Transkrypt

1 KARIERY ZAWODOWE ABSOLWENTÓW PAŃSTWOWEJ WYŻSZEJ SZKOŁY ZAWODOWEJ W CHEŁMIE RAPORT Z BADANIA Chełm 2014

2 S t r o n a 1 Spis treści I. WSTĘP... 2 II. METODOLOGIA... 3 Populacja badawcza... 3 Metoda zbierania danych... 4 III. CHARAKTERYSTYKA BADANEJ GRUPY... 4 Płeć... 4 Wiek... 5 Stan cywilny... 5 Miejsce zamieszkania... 6 Okres studiów a kariera zawodowa studentów... 7 Ocena kształcenia w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Chełmie IV. LOSY ZAWODOWE STUDENTÓW Osoby pracujące Osoby prowadzące własną działalność gospodarczą Osoby niepracujące V. STRESZCZENIE WYNIKÓW VI. PODSUMOWANIE... 47

3 S t r o n a 2 I. Wstęp Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie od 2011 roku prowadzi monitorowanie karier zawodowych absolwentów. Od października 2011 do września 2014 roku ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365, z późn. zm.) w art. 13a oraz art. 66 ust. 1 i 2 nakładała na uczelnie obowiązek monitorowania losów absolwentów. Jest to ostatnie badanie losów absolwentów przeprowadzone przez uczelnię na podstawie przepisów ustawy w brzmieniu sprzed nowelizacji. Weryfikacja przebiegu kariery zawodowej absolwentów ma na celu wsparcie procesu dostosowywania kierunków i programów kształcenia uczelni do potrzeb rynku pracy. Informacje o wynikach monitorowania karier wykorzystywane są w pracach kierunkowych komisji ds. jakości kształcenia. Badanie karier zawodowych absolwentów uznawane jest obecnie za priorytet w podwyższaniu jakości kształcenia oraz stworzenia oferty edukacyjnej do wymogów współczesnego rynku pracy. Ma ono dostarczyć użytecznej wiedzy nie tylko władzom uczelni, ale także studentom i kandydatom na studia, min. na temat aktualnej sytuacji zawodowej absolwentów, w tym zgodności zatrudnienia z profilem i poziomem wykształcenia, przydatnością wiedzy i umiejętności, a także kompetencji społecznych, zdobytych w procesie kształcenia. Poniższy raport Kariery zawodowe absolwentów Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Chełmie prezentuje osiągnięte wyniki badania. Przeprowadzeniem oraz opracowaniem wyników zajmowało się Biuro Karier Żak. Pozyskiwanie deklaracji uczestnictwa w badaniach odbywało się we współpracy z Działami Obsługi Studentów. Powyższe działania przyczyniły się do utworzenia bazy danych niezbędnej do realizacji kolejnych etapów monitoringu losów absolwentów. Badaniu zostali poddani studenci PWSZ w Chełmie, którzy planowo powinni zakończyć studia w roku akademickim 2013/2014. Ta sama grupa studentów będzie badana po 3 latach od zakończenia studiów. W ten sposób uczelnia uzyska informacje od absolwentów, na ile skutecznie absolwenci weszli na rynek pracy i w jakim stopniu zatrudnienie absolwentów odpowiada profilowi ich wykształcenia.

4 S t r o n a 3 Niniejszy raport przedstawia wyniki z badania przeprowadzonego w roku akademickim 2013/2014. Pierwsza część badania odbyła się w lutym-marcu 2014 roku w Instytucie Nauk Technicznych i Instytucie Nauk Rolniczych, gdzie proces kształcenia inżynierów kończy się w połowie roku akademickiego (po V semestrze). II. Metodologia Populacja badawcza W roku akademickim 2013/2014 Państwową Wyższą Szkołę Zawodową w Chełmie opuściło 423 absolwentów. W badaniu losów zawodowych absolwentów wzięło udział 259 osób ze studiów stacjonarnych i niestacjonarnych, które stanowią 61% ogólnej liczby absolwentów objętych badaniem. Tabela poniżej przedstawia liczbę absolwentów, którzy uczestniczyli w badaniu z podziałem na kierunki kształcenia. Kierunek Ogólna liczba absolwentów Liczba osób, które wypełniły ankietę % udział absolwentów w badaniu Matematyka % Pedagogika % Budownictwo % Elektrotechnika % Mechanika i budowa maszyn % Filologia polska % Rolnictwo % Stosunki międzynarodowe % Filologia % RAZEM % Tabela 1. Udział studentów w badaniu z podziałem na kierunki kształcenia

5 S t r o n a 4 Największą grupę badanych stanowili absolwenci kierunków: Matematyka 95% oraz Rolnictwo 94%. Ankieta cieszyła się dużym zainteresowaniem wśród absolwentów Filologii polskiej 86% zwrotności. Najmniej wypełnionych ankiet otrzymaliśmy od absolwentów kierunków takich jak: Filologia 43%, Stosunki międzynarodowe 47% oraz Mechanika i budowa maszyn 49%. Metoda zbierania danych Badanie przeprowadzone zostało przy użyciu wydrukowanych ankiet. Absolwenci odbierając dyplom ukończenia studiów licencjackich/inżynierskich proszeni byli o wypełnienie ankiety, której zadaniem było dostarczenie rzetelnej informacji o rodzaju wykonywanej pracy zarówno w trakcie trwania studiów, jak również po ich zakończeniu. Pytaliśmy między innymi o zgodność pracy z poziomem wykształcenia absolwenta oraz na ile wiedza zdobyta podczas studiów jest przydatna podczas wykonywania obecnej pracy. Zgromadzone informacje będą miały wpływ na dostosowanie oferty Uczelni do potrzeb studentów i obecnego rynku pracy. Ankieta zawierała 25 pytań skierowanych do wszystkich absolwentów. Zastosowano podział pytań ze względu na status zawodowy w chwili wypełniania ankiety. Respondentów podzielono na trzy grupy: 1. osoby pracujące; 2. osoby prowadzące własną działalność gospodarczą; 3. osoby niepracujące. III. Charakterystyka badanej grupy Płeć Poniższa tabela przedstawia procentowy udział respondentów z uwzględnieniem płci. kobiety 52% mężczyźni 48% Tabela 2. Płeć respondentów

6 S t r o n a 5 Z przedstawionych powyżej danych zauważyć można niewielką różnicę pomiędzy procentowym udziałem kobiet i mężczyzn, którzy wzięli udział w tegorocznym badaniu. Podobnie sytuacja przedstawiała się w roku akademickim 2012/2013. Wiek Zdecydowana większość respondentów jest w wieku do 24 lat 82%. Następną grupę stanowią badani w wieku lat 12%. Najmniejszy odsetek respondentów stanowiły osoby powyżej 29 roku życia 6%. Wykres 1. Absolwenci według wieku Stan cywilny Ponad ¾ badanych absolwentów jest stanu wolnego (76%). Respondenci żyjący w związkach małżeńskich stanowią 11% wszystkich badanych, natomiast w wolnych związkach żyje 9% absolwentów. Z roku na rok zauważalny wzrost liczby absolwentów będących stanu wolnego.

7 S t r o n a 6 Wykres 2. Stan cywilny respondentów Miejsce zamieszkania Znacząca większość (56%) respondentów mieszka na wsi. Kolejną dużą grupę stanowią mieszkańcy miast liczących tysięcy osób 27%. Miasta poniżej 10 tysięcy mieszkańców oraz miasta będące w przedziale tysięcy mieszkańców zamieszkuje po 6% badanych, natomiast w bardzo dużych miastach (powyżej 100 tysięcy mieszkańców) mieszka zaledwie 3% ankietowanych. Bardzo podobne wyniki uzyskiwaliśmy przeprowadzając badanie w roku akademickim 2011/2012 oraz 2012/2013. Wykres 3. Studenci według miejsca zamieszkania

8 S t r o n a 7 Okres studiów a kariera zawodowa studentów Poniższy wykres przedstawia aktywność zawodową respondentów w czasie nauki w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Chełmie. Tylko 1/3 ankietowanych pracowała w trakcie studiów. Zauważamy nieznaczny wzrost (o 2 punkty procentowe) osób podejmujących zatrudnienie w trakcie studiów w stosunku do roku poprzedniego. Tegoroczny wynik jest jednak gorszy niż w roku akademickim 2011/2012. Wykres 4. Aktywność zawodowa w czasie studiów Zapytaliśmy pracujących respondentów o to kiedy rozpoczęli poszukiwanie pracy. Ponad ¾ badanych rozpoczęło poszukiwania pracy wcześniej niż 6 miesięcy od dnia wypełniania ankiety, natomiast 17% absolwentów w przeciągu ostatniego półrocza. Porównując uzyskane wyniki z wynikami otrzymanymi w poprzednim roku akademickim zauważamy wzrost liczby osób, które rozpoczynają poszukiwanie pracy w okresie dłuższym niż 6 miesięcy licząc od dnia wypełnienia ankiety.

9 S t r o n a 8 Wykres 5. Czas rozpoczęcia poszukiwania pracy Respondenci aktywni zawodowo w trakcie trwania studiów mieli za zadanie określić charakter wykonywanej w tym czasie pracy. Najczęściej była to praca nie związana z kierunkiem studiów (61% badanych). Pracę związaną z kierunkiem studiów wykonywało zaledwie 27% aktywnych zawodowo absolwentów. Zauważalny jest tutaj spadek liczby osób wykonujących pracę zawodową związaną z kierunkiem studiów w stosunku do poprzedniego roku akademickiego 45% wskazań na tę odpowiedź. W nieobowiązkowych praktykach brało udział 9% respondentów. Po 5% ankietowanych wskazywało na wolontariat oraz pracę o innym charakterze, natomiast w stażach uczestniczył zaledwie 1% badanych. Wykres 6. Charakter pracy absolwentów

10 S t r o n a 9 Wszystkich ankietowanych zapytano o ilość złożonych aplikacji o pracę. Do niezłożenia żadnej aplikacji przyznało się 45% badanych (w roku akademickim 2011/ %, natomiast w 2012/ %). Sytuacja ta świadczy o większym zainteresowaniu studentów/absolwentów poszukiwaniem pracy. Niemal co trzeci respondent złożył od 1 do 5 aplikacji, natomiast po 8% badanych złożyło od 6 do 10 oraz od 11 do 20 podań o pracę. Powyżej 20 aplikacji złożyło zaledwie 4% respondentów. Wykres 7. Złożone aplikacje o pracę Oprócz liczby złożonych przez respondentów podań o pracę interesował nas fakt w ilu rozmowach kwalifikacyjnych dotychczas uczestniczyli. Niemal połowa nie odbyła żadnej rozmowy o pracę, 21% badanych brała udział w jednej rozmowie z pracodawcą, natomiast co czwarty ankietowany uczestniczył w od 2 do 5 rozmowach kwalifikacyjnych. Przedział od 6 do 10 rozmów zaznaczyło 3% respondentów. Na pytanie nie odpowiedziało 2% ankietowanych.

11 S t r o n a 10 Wykres 8. Ilość przeprowadzonych rozmów kwalifikacyjnych Do najczęściej wybieranych sposobów poszukiwania pracy należą oferty internetowe. Wybierało je 39% respondentów. Do kolejnej grupy najczęściej wybieranych sposobów należą: bezpośredni kontakt z firmą (14%), pomoc znajomych/rodziny (13%) oraz ogłoszenia w prasie (12%). Najrzadziej wskazywano na pomoc urzędów pracy, biura karier oraz udział w targach pracy. Co trzeci respondent przyznał, że nie poszukiwał pracy do tej pory. Wykres 9. Sposoby poszukiwania pracy Ankietowanych poproszono również o podzielenie się informacją na temat udziału w kursach bądź szkoleniach w trakcie trwania studiów, które odbywały się w różnych instytucjach poza programem studiów. Z poniżej przedstawionych danych wynika, iż 64% ankietowanych nie uczestniczyło w żadnych kursach, szkoleniach, natomiast 36% korzystało z różnego rodzaju kursów i szkoleń.

12 S t r o n a 11 Wykres 10. Udział w kursach/szkoleniach Kolejne dwa pytania skierowane były do absolwentów, którzy uczestniczyli w kursach, szkoleniach. Pierwsze z nich miało na celu określenie rodzaju kursów/szkoleń w jakich uczestniczyli podczas studiów. 41% respondentów brało udział w specjalistycznych szkoleniach bądź kursach. Następne pytanie skierowane do studentów miało na celu określenie, w jakiego rodzaju szkoleniach bądź kursach uczestniczyli. 41% badanych brało udział w specjalistycznych kursach związanych z kierunkiem studiów, 30% natomiast w kursach specjalistycznych nie związanych z kierunkiem studiów. 9% badanych uczestniczyło w szkoleniach związanych w nabywaniem umiejętności interpersonalnych. 10% ankietowanych korzystało ze szkoleń dotyczących rozwijania umiejętności językowych. Na korzystanie z innego rodzaju form podnoszących kwalifikacje wskazywało 10% ankietowanych (wzrost wobec poprzedniego badania).

13 S t r o n a 12 Wykres 11. Rodzaje kursów/szkoleń, w których uczestniczyli respondenci Ankietowani wypowiedzieli się również na temat powodów, jakimi kierowali się przy wyborze dodatkowych kursów lub szkoleń. Blisko 40% ankietowanych za jeden z głównych powodów uważała potrzebę dostosowania się do wymogów rynku pracy. Kolejnym, bardzo często podkreślanym powodem były osobiste zainteresowania (44% badanych). 13% wskazywało kwestie ekonomiczne jak również możliwość zdobycia lepiej płatnej pracy. 12% studentów dokształcało się ze względu na potrzeby firmy, natomiast 20% z własnej inicjatywy, jednak z myślą o awansie. Wykres 12. Powody uczestnictwa w kursach/szkoleniach

14 S t r o n a 13 Ocena kształcenia w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Chełmie Przeprowadzona ankieta dotyczyła również jakości kształcenia w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Chełmie. Zgromadzone informacje będą, adekwatnie do wyników/rezultatów badania, wykorzystane do poprawy aktualnego systemu kształcenia i dostosowania oferty Uczelni do stale zmieniającego się rynku pracy. Studenci wypowiadając się w jakim stopniu studia spełniły ich oczekiwania odznaczyli następujące odpowiedzi: 42% wskazało na częściowe zadowolenie z podjętych studiów (spadek o 8% w porównaniu z poprzednim badaniem), tuż za nimi znalazły się osoby całkowicie zadowolone 43% (wzrost o 9%), następnie 13% stwierdziło, iż studia spełniły ich oczekiwania w większym stopniu niż się spodziewali (wzrost o 11%). 2% ankietowanych nie jest zadowolona. Wykres 13. Stopień spełnienia oczekiwań studiów Ankietowani wypowiedzieli się również na temat przydatności wiedzy i umiejętności wyniesionych ze studiów. Blisko 22% respondentów uważa, iż wiadomości które pozyskali w trakcie trwania studiów były dla nich bardzo przydatne. 65% ankietowanych uznała, że pozyskane informacje i umiejętność są im przydatne. 8% studentów powyższe zagadnienia zaliczyło do mało przydatnych. 3% osób nie było w stanie określić swojego stanowiska, a 1% uznało zdobyte informacje i umiejętności za zupełnie nieprzydatne. Informacji na ten temat nie uzyskaliśmy od 1% respondentów.

15 S t r o n a 14 Wykres 14. Przydatność wiedzy i umiejętności wyniesionych z uczelni Badana grupa została poproszona o odpowiedź na pytanie jaką podjęliby decyzję, gdyby mieli ponowną szansę wyboru uczelni oraz kierunku studiów. Z uzyskanych informacji wynika, iż 81% (wzrost z poziomu 68%) ankietowanych wybrałoby tą samą uczelnię i ten sam kierunek studiów. Świadczy to o dużym zadowoleniu studentów z naszej uczelni. 8% wybrałoby tę samą uczelnię, lecz inny kierunek, natomiast 3% odpowiedziało odwrotnie inna uczelnia lecz ten sam kierunek. Niezadowolenie ze studiów deklaruje 7% respondentów. Od głosu wstrzymało się 1% badanych. Wykres 15. Ponowny wybór uczelni i kierunku studiów

16 S t r o n a 15 Studenci zapytani o to, co wpłynęło na wybór kierunku studiów, najczęściej wskazywali na zainteresowania 52% respondentów. Pozostałe czynniki, które wpłynęły na wybór kierunku studiów to między innymi: sugestie rodziny bądź znajomych 11% badanych, 9% przypadek, 7% - przekonanie, iż po ukończeniu wybranego przez siebie kierunku będą mogli wykonywać ciekawą pracę, 6% - brak problemów ze znalezieniem pracy O ukończeniu wybranego przez siebie kierunku marzyło 4% studentów, 4% z powodu dużych zarobków, 3% - bo nie dostało się na inny kierunek. Innymi czynnikami kierowało się 2% ankietowanych. Wykres 16. Czynniki wpływające na wybór kierunku studiów Studenci zostali również poproszeni o określenie stopnia swojego przygotowania do wymogów rynku pracy zarówno w zakresie teoretycznym, jak i praktycznym (wykres 17). Największy procent osób określił go w poziomie średnim, przy czym 51% to przygotowanie pod względem teoretycznym, a 62% pod względem praktycznym. Za wysokim stopniem przygotowania studentów do wymogów rynku pracy opowiedziało się łącznie 46%, w tym 28% - przygotowanie teoretyczne i 18% przygotowanie praktyczne. 10% ankietowanym uważa, iż w niskim stopniu zostali przygotowani pod względem praktycznym (spadek z 20%) natomiast 5% pod względem teoretycznym. 0% opowiedziało się za brakiem przygotowania teoretycznego, a 2% wskazało brak przygotowania praktycznego. Trudności z oceną w obu przypadkach (przygotowania teoretycznego i praktycznego) miało po 7% badanych, a 10% nie podzieliło się z nami swoja opinią na ten temat.

17 S t r o n a 16 Wykres 17. Stopień przygotowania studentów do wymogów rynku pracy Wykres 18 przedstawia stopień zadowolenia respondentów z realizacji procesu dydaktycznego, warunków studiowania oraz usług na rzecz studenta w skali od 1 do 5. Najwyżej ocenione zostały: jakość opieki promotora (77% dla oceny 5, 14% dla oceny 4), jakość sal dydaktycznych uczelni (58% dla oceny 5,35% dla ocen 4), relacje studentwykładowca (po 52% dla ocen 5, 38% dla ocen 4). Studenci równie dobrze ocenili jakość nauczania i merytoryczne przygotowanie kadry nauczającej po 90% dla ocen 4 i 5. Ponad trzy czwarte osób wysoko oceniło: dostępność materiałów dydaktycznych (86%), jakość obsługi administracji dydaktycznej (86%), jakość opieki promotora (78%) oraz przydatność treści programowych przedmiotów kierunkowych (83%). Najniżej oceniona została jakość zakwaterowania w domach studenta, przy czym 13% ankietowanych nie wskazało żadnej z ocen.

18 S t r o n a 17 Wykres 18. Stopień zadowolenia z warunków studiowania w PWSZ w Chełmie (w %)

19 S t r o n a 18 Badaną grupę osób zapytano także o obowiązkowe praktyki studenckie. Pytania dotyczyły m.in. przydatności praktyk w życiu zawodowym (Wykres 19) oraz wpływie tychże praktyk na decyzję pracodawcy o przyjęciu do pracy (Wykres 20). Wykres 19 przedstawia procentowy udział uzyskanych odpowiedzi na pytanie o przydatność praktyk studenckich w życiu zawodowym. 32% przebadanych uznało, iż praktyki studenckie będą dla nich zdecydowanie przydatne w przyszłym życiu zawodowym. Odpowiedź raczej tak odznaczyło 42% ankietowanych. 13% stanowiły osoby, które nie widzą większej przydatności odbytych praktyk, natomiast 2% w ogóle nie widzi potrzeby odbywania tego rodzaju praktyk. 9% badanych studentów nie miało zdania na ten temat. Odpowiedzi na zadane pytanie nie udzieliło 2% respondentów. Wykres 19. Przydatność praktyk studenckich w życiu zawodowym Poniższy wykres prezentuje natomiast wpływ praktyk studenckich na decyzję o przyjęciu do pracy. 19% respondentów było zdania, iż studenckie obowiązkowe praktyki zawodowe miały wpływ na decyzję pracodawcy o przyjęciu do pracy, przy czym 6% udzieliło odpowiedzi zdecydowanie tak, natomiast 13% raczej tak. 23% ankietowanych raczej nie widzi większego wpływu praktyk na decyzję o przyjęciu do pracy, natomiast 8% w zdecydowanym stopniu nie wiąże zdobytej pracy z odbytymi praktykami. Bardzo dużo, bo aż 44% ankietowanych nie udzieliło jednoznacznej odpowiedzi, 6% respondentów nie udzieliło odpowiedzi na pytanie o praktyki.

20 S t r o n a 19 Wykres 20. Wpływ praktyk studenckich na decyzję o przyjęciu do pracy W kolejnym pytaniu poproszono ankietowanych, aby określili poziom swojej wiedzy w obszarach związanych z poszukiwaniem pracy. Studenci najczęściej wskazywali na oceny 3, 4 i 5 dla każdego proponowanego obszaru. Najwięcej respondentów wystawiło ocenę 5 dla obszaru związanego ze sporządzaniem dokumentów aplikacyjnych (25%), metodami poszukiwania pracy (24%), oraz wiedzą na temat możliwych obszarów zatrudnienia. Na najniższe oceny (2) w zakresie metod poszukiwania pracy i wiedzy na temat możliwych obszarów zatrudnienia wskazało po 2 % respondentów, zaś w przypadku sporządzania dokumentów aplikacyjnych i rozmowy kwalifikacyjnej 3 %. 8% badanych wskazało na najniższą ocenę 2 w kwestii znajomości zagadnień związanych w prowadzeniem działalności gospodarczej. Proporcjonalnie po 5% respondentów nie dzieło odpowiedzi na zadane pytanie.

21 S t r o n a 20 Wykres 21. Ocena obszarów związanych z poszukiwaniem pracy Tabela 3 przedstawia procentowy udział studentów w spotkaniach (kursach szkoleniach, prezentacjach, itp.) zorganizowanych przez Biuro Karier Żak. Uczestniczyło w nich zaledwie 17% wszystkich respondentów (wzrost z poziomu 4% w roku 2012/13). Liczebność N % z N Nie Tak 17 7 Tabela 3. Udział w spotkaniach organizowanych przez Biuro Karier Żak Stypendia za wyniki w nauce pobierało 28% ankietowanych. Wynik ten jest bardzo podobny do otrzymanego w roku akademickim 2012/2013.

22 S t r o n a 21 Wykres 22. Stypendium za wyniki w nauce Prawie co trzeci badany przez nas student (31%) wykazywał się aktywnością w życiu Uczelni (poziom porównywalny do roku 2012/13). Do form aktywności zaliczyć można między innymi: przynależność do kół naukowych, Samorządu Studenckiego, pomoc przy organizowaniu różnego rodzaju inicjatyw studenckich, jak również uczestnictwo w przedsięwzięciu typu,,drzwi otwarte Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Chełmie. Wykres 23. Udział w życiu Uczelni Chcieliśmy się również dowiedzieć czy ankietowani posiadają inne wykształcenie wyższe. Zaledwie 5% z nich potwierdziło, iż ukończyło już studia na innym kierunku. Odpowiedzi nie uzyskaliśmy od 2% badanych.

23 S t r o n a 22 Wykres 24. Wykształcenie wyższe zdobyte przed wypełnieniem ankiety Respondenci zostali poproszeni o określenie czy chcieliby podjąć dalsze kształcenie. Chęć nauki zadeklarowała blisko 58% badanych. Zaledwie 7% ankietowanych z całą pewnością nie będzie się dalej kształciło, natomiast 34% nie podjęło jeszcze ostatecznej decyzji. Od 1% badanych nie uzyskaliśmy odpowiedzi na to pytanie. Wykres 25. Plany dotyczące dalszego kształcenia Największy odsetek osób deklarujących chęć podjęcia dalszego kształcenia znalazł się na kierunkach: Pedagogika, Elektrotechnika oraz Stosunki międzynarodowe. Najmniejsze zainteresowanie dalszą edukacją zaobserwować można na kierunkach: Filologia polska oraz Rolnictwo.

24 S t r o n a 23 KIERUNEK TAK NIE NIE WIEM Matematyka Pedagogika Budownictwo Elektrotechnika Mechanika i budowa maszyn Filologia polska Rolnictwo Stosunki międzynarodowe Filologia RAZEM Tabela 4. Deklaracja podjęcia dalszego kształcenia Najczęściej wskazywanym rodzajem kształcenia, jaki chcieliby podjąć respondenci były studia II stopnia. Związane jest to z faktem, iż w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej kształci studentów tylko na studiach I stopnia licencjackich bądź inżynierskich. Szczegółowy podział z uwzględnieniem wszystkich kierunków kształcenia przedstawia Tabela 4. Chęć podjęcia studiów II stopnia deklaruje ponad ¾ absolwentów kierunku Pedagogika i blisko ¾ respondentów z kierunku Mechanika i budowa maszyn. Dosyć duża grupa osób deklaruje deklaruje gotowość do dalszego kształcenia w formie kursów i szkoleń zawodowych (najwięcej na kierunku Elektrotechnika, prawdopodobnie z uwagi na potrzebę uzyskania specyficznych kwalifikacji zawodowych) oraz studiach podyplomowych (najwięcej na kierunku Mechanika i budowa maszyn oraz Matematyka). Co ciekawe, na gotowość podjęcia studiów doktoranckich wskazują tylko 4 osoby i to w obrębie tylko jednego kierunku Mechaniki i budowy maszyn. KIERUNEK Studia I stopnia Studia II stopnia RODZAJ KSZTAŁCENIA Studia doktoranckie Studia podyplomowe Kursy, szkolenia zawodowe Kursy językowe Matematyka Pedagogika Budownictwo

25 S t r o n a 24 Elektrotechnika Mechanika i budowa maszyn Filologia polska Rolnictwo Stosunki międzynarodowe Filologia RAZEM Tabela 5. Chęć podjęcia dalszego kształcenia w rozbiciu na poszczególne kierunki (w %) Istotnym problemem badawczym, na jaki należy zwrócić uwagę, są kompetencje zdobyte w trakcie studiów w ocenie respondentów. Analizując uzyskane dane (Wykres 26) zauważyć można, iż w stopniu wysokim bądź bardzo wysokim najwyżej ocenione zostały takie kompetencje jak: skuteczne komunikowanie się i praca w zespole (62%), samodzielność (61%), dobra organizacja pracy własnej (58%), obsługa komputera (57%) oraz umiejętność uczenia się/samokształcenia (56%). Do najczęściej wymienianych umiejętności, które zostały ocenione w stopniu niskim bądź bardzo niskim zaliczyć można: znajomość języka obcego (11%), umiejętność prezentacji oraz odporność na stres (po 6%), a także łączenie teorii z praktyką, specjalistyczne umiejętności zawodowe oraz umiejętność negocjacji (po 5% badanych).

26 S t r o n a 25 Wykres 26. Kompetencje zdobyte na studiach w ocenie respondentów

27 S t r o n a 26 W Tabeli 6 przedstawiona została szczegółowa ocena kompetencji najczęściej ocenianych w stopniu wysokim lub bardzo wysokim z podziałem na poszczególne kierunki studiów, przy czym pod uwagę wzięliśmy tylko te kompetencje, które w ocenie ogólnej zostały zaznaczone przez co najmniej połowę respondentów. Absolwenci kierunków: Filologia (80%) oraz Elektrotechnika (100%) stwierdzili, iż studia w bardzo wysokim bądź wysokim stopniu pomogły im w rozwinięciu umiejętności pracy w zespole. Według 80% absolwentów Filologii i 75% Filologii polskiej studia w bardzo wysokim/wysokim stopniu nauczyły ich samodzielności. 90% absolwentów Filologii oraz 86% absolwentów Elektrotechniki potwierdza, że podczas studiów zdobyli bardzo wysoką/wysoką umiejętność skutecznego komunikowania się. Na dobrą umiejętność dobrej organizacji pracy własnej wskazało 86% elektrotechników i 74% mechaników. Podsumowujące, zdecydowanie największy wzrost wskazanych umiejętności wskazali absolwenci: Filologii, Elektrotechniki, Mechaniki i budowy maszyn oraz Rolnictwa. KIERUNEK UMIEJĘTNOŚCI OCENIONE W STOPNIU BARDZO WYSOKIM / WYSOKIM (%) Samodzielność Praca w zespole Skuteczne komunikowanie się Dobra organizacja pracy własnej Matematyka Pedagogika Budownictwo Elektrotechnika Mechanika i budowa maszyn Filologia polska Rolnictwo Stosunki międzynarodowe Filologia Tabela 6. Ocena kompetencji w stopniu bardzo wysokim/wysokim w rozbiciu na poszczególne kierunki (w%) Z analizy uzyskanych danych wynika, że w ocenie respondentów studia w niskim lub bardzo niskim stopniu wpłynęły na rozwój kompetencji/umiejętności takich jak: znajomość języka obcego, odporność na stres, innowacyjność oraz specjalistyczne umiejętności zawodowe. Tabela 7 ilustruje w jaki sposób ocena tych umiejętności przedstawiała się

28 S t r o n a 27 na poszczególnych kierunkach. Zdecydowanie najniżej absolwenci ocenili swoje kompetencje związane z innowacyjnością oraz specjalistycznymi umiejętnościami zawodowymi. KIERUNEK KOMPETENCJE/UMIEJĘTNOŚCI OCENIONE W STOPNIU NISKIM / BARDZO NISKIM Odporność na stres Znajomość języka obcego Innowacyjność Specjalistyczne umiejętności zawodowe Matematyka Pedagogika Budownictwo Elektrotechnika Mechanika i budowa maszyn Filologia polska Rolnictwo Stosunki międzynarodowe Filologia Tabela 7. Ocena kompetencji w stopniu niskim/bardzo niskim w rozbiciu na poszczególne kierunki (w %) Kryteria wyboru pracy Jednym z pytań, na jakie mieli odpowiedzieć wszyscy ankietowani było wskazanie głównych czynników decydujących o postrzeganiu przez nich pracy jako atrakcyjnej. Respondenci najczęściej wymieniali dobrą atmosferę w pracy (63%), atrakcyjne wynagrodzenie (60%) oraz zgodność pracy z zainteresowaniami - 57% ankietowanych. Dla dużej części respondentów ważne są także: stabilność zatrudnienia (46%), stałe godziny pracy i możliwość rozwoju kompetencji zawodowych (po 36%), a także lokalizacja firmy i zgodność pracy z ukończonym kierunkiem studiów (po 31%). Zaledwie 3% ankietowanych stwierdziło, iż społeczna doniosłość wykonywanej pracy czyni ją bardzo atrakcyjną. Zbliżone wyniki otrzymaliśmy podczas badania absolwentów w roku akademickim 2012/2013.

29 S t r o n a 28 Wykres 27. Czynniki decydujące o postrzeganiu pracy jako atrakcyjnej Respondenci zostali również zapytani o to, co zrobiliby w przypadku, gdyby plany związane z poszukiwaniem wymarzonej pracy zawiodły. Chęć pozostania w Polsce zadeklarowało 24% (bardzo duży spadek z poziomu 41% badanych w roku 2012/13), przy czym 15% deklarowało szukanie pracy dającej podobne zarobki, natomiast 9% podjęcie pracy, dającej nawet niższe zarobki. Za granicę wyjechać zamierza 27% studentów (wynik identyczny z rokiem 2012/13). 22% ankietowanych nie zastanawiało się jeszcze nad tym. Porównując otrzymane wyniki z roku akademickiego 2012/2013 zauważyć należy, iż za granicę chce wyjechać taka sama liczba respondentów, ale znacznie mniej deklaruje gotowość pozostania w Polsce. Prawdopodobnie wynika to z faktu, iż plany związane z wyjazdem za granicę były w dniu badania nie do końca sprecyzowane.

30 S t r o n a 29 Wykres 28. Plany w przypadku nie znalezienia wymarzonej pracy IV. Losy zawodowe studentów Celem przeprowadzonego badania było zapoznanie się z sytuacją zawodową respondentów. W badanej populacji, ze względu na sytuację zawodową, wyróżnione zostały trzy grupy: 1. osoby pracujące, 2. osoby prowadzące własną działalność gospodarczą, 3. osoby nie pracujące. W zależności od sytuacji zawodowej, w jakiej znajdowali się respondenci w chwili wypełniania ankiety, zadano im pytania w różnych blokach tematycznych. Zarówno osoby pracujące, jak i prowadzące działalność gospodarczą, zapytano między innymi o: sposób poszukiwania i znalezienia pracy, zgodność wykonywanej pracy z wykształceniem, formę zatrudnienia oraz satysfakcję z wykonywanej pracy. Niepracujących poproszono o podanie przyczyn pozostawania bez pracy, wskazanie najczęściej spotykanych wymagań ze strony pracodawców, a także określenie aktualnych planów zawodowych. Na wykresie 29 zilustrowana została sytuacja zawodowa absolwentów. Po przeanalizowaniu uzyskanych danych okazało się, że ¾ badanych w chwili wypełniania ankiety nie była zatrudniona, co piąty natomiast pracował. Podobnie jak w ubiegłym roku zaledwie 3% respondentów prowadziło własną działalność gospodarczą. Porównując

31 S t r o n a 30 uzyskane dane z danymi z badań przeprowadzanych w poprzednich latach warto zauważyć nieznaczny wzrost osób podejmujących pracę zarobkową. Wykres 29. Sytuacja zawodowa Osoby pracujące Pracujących absolwentów zapytaliśmy o to kiedy podjęli obecną pracę. Z udzielonych odpowiedzi wynika, iż niemal co trzeci z respondentów rozpoczął pracę w trakcie trwania czwartego roku studiów, zatem są to absolwenci kierunków inżynierskich. Ponad połowa zaczęła pracować w trakcie studiów, z czego 19% w trakcie pierwszego roku studiów, 17% - na drugim roku, natomiast 15% - będąc studentem/studentką trzeciego roku studiów. Najmniej liczną grupę stanowili absolwenci, którzy rozpoczęli pracę jeszcze przed podjęciem studiów w PWSZ w Chełmie (11%). Od 6% badanych nie uzyskaliśmy odpowiedzi na to pytanie. Analizując dane uzyskane w trakcie przeprowadzania monitoringu losów absolwentów trzech kolejnych lat akademickich zauważamy spadek liczby osób podejmujących pracę na I roku studiów, natomiast zwiększa się liczba respondentów rozpoczynających pracę na III i IV roku studiów.

32 S t r o n a 31 Wykres 30. Czas podjęcia obecnej pracy Bardzo istotnym elementem badania w tej część ankiety była informacja na temat zgodności wykonywanej pracy z ukończonym kierunkiem studiów. Ponad połowa respondentów (55%) przyznała, iż wykonywana przez nich praca jest zgodna z ukończonym kierunkiem studiów w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Chełmie, natomiast 43% badanych określiło swoją pracę jako nie zgodną z kierunkiem kształcenia. Odpowiedzi na to pytanie nie udzieliło 2% ankietowanych. Coraz częściej praca wykonywana przez absolwentów jest zgodna z ukończonym kierunkiem studiów (2011/ %, 2012/ %, 2013/ %). Wykres 31. Zgodność pracy z wykształceniem

33 S t r o n a 32 Poprosiliśmy respondentów również, aby podzielili się informacją na temat sposobu znalezienia obecnej pracy. Najwięcej osób znalazło pracę poprzez kontakty rodziny i znajomych (47%) oraz poprzez kontakt z wybranym przez siebie pracodawcą (30%). Podobnie wyniki przedstawiały się w latach poprzednich. W stosunku do roku poprzedniego zauważamy spadek ofert wyszukanych poprzez Internet w roku 2012/2013 wynosił on 26%, natomiast w 2013/2014 tylko 19%. W nieznacznym stopniu w znalezieniu pracy pomogły respondentom urzędy pracy, prasa oraz innego rodzaju źródła. Wykres 32. Sposób znalezienia pracy Poniższy wykres przedstawia formę zatrudnienia ankietowanych. Z danych tych wynika, iż 72% respondentów zatrudnionych jest na podstawie umowy o pracę, przy czym 49% ma podpisaną umowę na czas nieokreślony. Co czwarty pracujący absolwent wykonuje pracę na podstawie umowy zlecenie lub o dzieło. Najmniej liczną grupę stanowią badani pracujący na czarno (6%) oraz mających podpisaną umowę na okres próbny (8%). Podczas przeprowadzania badań w poprzednich latach otrzymywaliśmy wyniki zbliżone do tych z roku 2013/2014.

34 S t r o n a 33 Wykres 33. Forma zatrudnienia Przeważająca większość respondentów (91%) wykonuje pracę w Polsce. Na terenie województwa lubelskiego pracuje 77% z nich, natomiast na terenie Chełma i powiatu chełmskiego ponad połowa (53%) pracujących w Polsce. Podczas wszystkich przeprowadzonych dotychczas badań wynikało, iż zdecydowana większość pracujących respondentów wykonuje swoją pracę na terenie województwa lubelskiego. Wykres 34. Miejsce wykonywania pracy Badając zasięg firm w jakich pracują respondenci zauważamy, iż zdecydowana większość zatrudniona jest w firmach o zasięgu lokalnym i regionalnym (odpowiednio 43% i 13%). Niemal co piaty zatrudniony respondent pracuje w firmie działającej na rynku międzynarodowym. Porównując wyniki z tymi, które otrzymaliśmy w poprzednich badaniach zauważyć należy nieznaczny wzrost absolwentów pracujących na rynku lokalnym i regionalnym.

35 S t r o n a 34 Wykres 35. Zasięg firm Podobnie jak w roku ubiegłym na pytanie Czy jest Pan/Pani zadowolony/a z wykonywanej pracy trzy czwarte ankietowanych odpowiedziało pozytywnie, przy czym w roku akademickim 2013/2014 odpowiedzi zdecydowanie tak udzieliło 36% respondentów, natomiast 40% wskazało na ocenę raczej tak. Wykres 36. Stopień zadowolenia z wykonywanej pracy W obecnym zakładzie pracy tak długo jak tylko będzie to możliwe zamierza pracować 40% ankietowanych. Jest to wynik wyższy o 10 punktów procentowych w stosunku do badań przeprowadzanych w poprzednich latach akademickich. 19% respondentów chciałby kontynuować dotychczasową pracę nie dłużej niż przez najbliższy rok, przy czym 15% tylko przez 3 miesiące, natomiast 4% od 3 do 6 miesięcy. 28% badanych nie wie jak długo chciałaby być zatrudniona w aktualnym miejscu pracy.

36 S t r o n a 35 Wykres 37. Zamierzony czas pracy u aktualnego pracodawcy Przeprowadzając badanie chcieliśmy poznać jakie czynniki zdaniem respondentów mają wpływ na decyzję o przyjęciu do pracy. Ponad połowa pracujących absolwentów wskazywała na: motywację do pracy (55%), skuteczne komunikowanie się (53%) oraz kreatywność (51%). Bardzo zbliżone wyniki otrzymaliśmy przeprowadzając badanie w roku akademickim 2011/2012. Do najrzadziej wymienianych należały znajomość języków obcych (23%), kwalifikacje zawodowe zdobyte poza programem studiów (21%) oraz inne czynniki (8%). Wykres 38. Czynniki decydujące o przyjęciu do pracy W ankiecie poprosiliśmy również o wskazanie czynników jakie zadecydowały o wyborze obecnego pracodawcy. Tegoroczni absolwenci najczęściej wymieniali dobrą atmosferę w pracy (51%), lokalizację firmy oraz wysokość zarobków (po 49%), a także stabilność zatrudnienia (45%). Podobnie jak w latach ubiegłych ofertą świadczeń socjalnych oraz renomą firmy respondenci kierowali się najrzadziej.

37 S t r o n a 36 Wykres 39. Czynniki decydujące o wyborze pracodawcy Wykres 40 przedstawia wyniki dotyczące decyzji o założeniu własnej działalności gospodarczej wśród pracujących respondentów. Niemal połowa z nich nie zastanawiała się jeszcze nad założeniem własnej działalności. O założeniu własnej firmy myśli zaledwie co czwarty badany. Taka sama liczba badanych również nie zamierza zakładać własnej działalności gospodarczej. Porównując otrzymane wyniki z uzyskanymi w poprzednim roku akademickim zauważamy duży wzrost osób, które nie rozważały dotychczas decyzji o utworzeniu własnej firmy. Wykres 40. Decyzja o założeniu własnej działalności gospodarczej

38 S t r o n a 37 Osoby prowadzące własną działalność gospodarczą W badanej populacji podobnie jak w roku ubiegłym zaledwie 3% respondentów prowadzi własną działalność gospodarczą. Wśród osób, które postanowiły założyć własną działalność gospodarczą znaleźli się przedstawiciele kierunków takich jak: Mechanika i budowa maszyn, Budownictwo, Rolnictwo, Stosunki międzynarodowe i Pedagogika. Zdecydowaną większość respondentów prowadzących własną firmę stanowili mężczyźni (78%). Bardzo ciekawą kwestią było sprawdzenie czy charakter prowadzonej działalności jest zgodny ze zdobytym przez respondenta wykształceniem w PWSZ w Chełmie. Podobnie jak w roku ubiegłym 71% respondentów potwierdziło taką zgodność. Porównując uzyskane dane z wynikami z roku akademickiego 2012/2013 można zauważyć dużo większą zgodność charakteru prowadzonej firmy z uzyskanym wykształceniem. Przed rozpoczęciem studiów firmę prowadziło 44% ankietowanych, natomiast w trakcie studiów działalność gospodarczą prowadzić zaczęło 22% badanych. Pozostali założyli swoje firmy po zakończeniu kształcenia w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Chełmie. Poprosiliśmy również respondentów o wskazanie głównych powodów jakimi kierowali się zakładając własną działalność gospodarczą. Podobnie jak w poprzednich edycjach badania najczęściej wskazywano na chęć pracy na własny rachunek (67%). W roku bieżącym roku akademickim dość często wymieniano również tradycje rodzinne oraz prestiż związany z prowadzeniem własnej działalności (po 22% ankietowanych).

39 S t r o n a 38 Wykres 41. Główne przyczyny założenia własnej działalności gospodarczej Zdecydowana większość ankietowanych prowadzi działalność gospodarczą na terenie Polski. Zaledwie jedna osoba przyznała, iż prowadzi firmę poza granicami naszego państwa. Pozostali respondenci nie udzielili odpowiedzi na to pytanie. Niespełna połowa (45%) prowadzi firmę o zasięgu regionalnym. Co trzeci ankietowany prowadzi działalność o zasięgu krajowym, natomiast firmy 22% respondentów działają na rynku międzynarodowym. Osoby prowadzące własną działalność gospodarczą poproszono także o określenie poziomu zadowolenia z zarządzania firmą. Niema wszyscy (89% ankietowanych) jest zadowolonych z prowadzonej przez siebie firmy. Pozostali respondenci wskazali na odpowiedź raczej nie. Osoby niepracujące Pytając respondentów o status zawodowy ¾ udzieliło odpowiedzi, iż nie pracuje na chwilę obecną. Należy zauważyć, iż nastąpił spadek osób nie pracujących w stosunku do badania przeprowadzonego w ubiegłym roku o 6 punktów procentowych. Największy odsetek osób pozostających bez pracy stanowili absolwenci kierunków takich tak: Filologia polska (100%) oraz Filologia (90%), najmniejszy stanowili natomiast respondenci kierunku Elektrotechnika (14%). Ankietowanych zapytano między innymi o powody pozostawania bez pracy. Ponad połowa respondentów wskazała, iż w chwili obecnej kontynuuje naukę i nie jest w stanie

40 S t r o n a 39 jednocześnie pracować (56%). W poprzednich edycjach badania również była to najczęściej wskazywana odpowiedź. Bardzo podobna liczba osób stwierdziła, iż brak jest ofert pracy odpowiadających ich wykształceniu (16%) oraz brak doświadczenia zawodowego (13%). Zaledwie 8% respondentów nie poszukuje jeszcze pracy. Wykres 42. Powody pozostawania bez pracy Wykres przedstawiony poniżej ilustruje kiedy absolwenci pozostający bez zatrudnienia zamierzają rozpocząć poszukiwania pracy. Największą grupę stanowili respondenci, którzy zamierzają rozpocząć poszukiwania w ciągu najbliższego roku, przy czym 39% do 3 miesięcy, 4% między 3 a 6 miesięcy, natomiast 2% w okresie między 6 a 12 miesięcy. W roku akademickim 2013/2014 nastąpił spadek osób chcących poszukiwać pracy w ciągu najbliższego roku o 11 punktów procentowych w stosunku do badania przeprowadzonego w roku ubiegłym. Niemal co trzeci ankietowany nie zastanawiał się jeszcze kiedy rozpocznie poszukiwania swojej wymarzonej pracy.

41 S t r o n a 40 Wykres 43. Rozpoczęcie poszukiwań pracy Bardzo ważnym, a zarazem ciekawym aspektem było zbadanie, gdzie studenci PWSZ w Chełmie mają zamiar szukać pracy. Podobnie jak w poprzednich badaniach największą grupę stanowiły osoby chcące poszukiwać pracy na terenie województwa lubelskiego. 23% ankietowanych chce szukać pracy w Chełmie. Co trzeci respondent zamierza szukać jej na terenie całej Polski. Niemal identyczne wyniki otrzymaliśmy w latach ubiegłych. Zauważamy spadek liczby osób chcących wyjechać za granicę w celu poszukiwania pracy. Wykres 44. Miejsce poszukiwań pracy Zadając kolejne pytanie chcieliśmy poznać preferencje absolwentów odnośnie stanowiska pracy na jakim chcieliby pracować. Wyniki zostały przedstawione na Wykresie 45. Podobnie jak w roku akademickim 2012/2013 największą grupę stanowili absolwenci

42 S t r o n a 41 chcący pracować w administracji (35%). 22% respondentów wskazało na odpowiedź nauczyciel/pracownik dydaktyczny/pracownik naukowy. Takiej samej liczbie ankietowanych obojętne jest na jakim stanowisku będzie pracować. Niemal co piąty badany nie jest jeszcze zdecydowana gdzie chciałaby pracować. Wykres 45. Poszukiwane stanowiska pracy Wykres 46 ilustruje plany zawodowe absolwentów rocznika 2013/2014 pozostających bez pracy. Najczęściej deklarowali oni, iż zamierzają podjąć pracę w Polsce bez względu na to czy będzie to praca związana ze zdobytym wykształceniem czy też nie. Bardzo zbliżone do siebie wyniki otrzymaliśmy w przypadku podjęcia pracy w swoim zawodzie za granicą (48%) i podjęcia jakiejkolwiek pracy za granicą (46%). Ponad trzy czwarte ankietowanych chce kontynuować edukację. Na założenie własnej działalności zdecydowanych jest 46% badanych, natomiast 42% nie zamierza zakładać własnej firmy. Warto zauważyć, że plany tegorocznych absolwentów są bardzo zbliżone do planów jakie deklarowali respondenci w badaniach przeprowadzanych w poprzednich latach.

43 S t r o n a 42 Wykres 46. Plany zawodowe respondentów pozostających bez pracy W ostatnim pytaniu zawartym w ankiecie poprosiliśmy ankietowanych o wskazanie wymagań, jakich pracodawcy oczekują od kandydatów w procesie rekrutacji. Wyniki przedstawione zostały na Wykresie 47. Podobnie jak w poprzednich edycjach badania respondenci najczęściej wymieniali wykształcenie wyższe (54%), doświadczenie zawodowe (54%) oraz dyspozycyjność (46%). Zdaniem ankietowanych do najrzadziej spotykanych wymagań zaliczyć można: atrakcyjny wygląd (7%), zamieszkanie we wskazanym mieście/województwie (8%), a także umiejętność analitycznego myślenia (13%). Wykres 47. Wymagania ze strony pracodawców

44 S t r o n a 43 V. Streszczenie wyników Okres realizacji: rok akademicki 2013/2014. Populacja badawcza: absolwenci Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Chełmie, którzy planowo powinni zakończyć studia w roku akademickim 2013/2014 (ogólna liczba: 423). Liczba osób, które wzięły udział w badaniu: 259 (61% populacji badawczej). Metoda zbierania danych: ankieta drukowana. Struktura próby: niewielka przewaga kobiet (52%); najliczniej reprezentowane kierunki/specjalności: 1. Matematyka (95%), 2. Rolnictwo (94%), 3. Filologia polska (86%), 4. Mechanika i budowa maszyn stacjonarne (49%) 5. Stosunki międzynarodowe (47%) 6. Filologia (43%), miejsce zamieszkania: wieś (56%), mieszkańcy miast liczących tys. 27%. wiek: do 24 lat (82%); wiek lat 12%; powyżej 29 roku życia 6%. stan cywilny: wolny 76%; związek małżeński: 11%; związek nieformalny 9%; Najważniejsze wnioski dotyczące aktywności zawodowej w trakcie studiów: respondenci aktywni zawodowo w czasie studiów: 34%; (wzrost o 2% w porównaniu z rokiem 2012/13); charakter pracy: praca związana z kierunkiem studiów 27%; praca nie związana z kierunkiem studiów: 61%; najczęściej wykorzystywane sposoby poszukiwania pracy: oferty internetowe (39% - więcej o 7%), pomoc znajomych bądź rodziny (13% - spadek o 12%) oraz bezpośredni kontakt z firmą (14% - spadek o 6%); udział w dodatkowych kursach lub szkoleniach: 36% (spadek o 7%); najczęściej wybierane kursy/szkolenia: specjalistyczne związane z kierunkiem studiów (41%);

45 S t r o n a 44 powody podejmowania dodatkowych kursów/szkoleń: dostosowanie do wymogów rynku pracy (40% - spadek o 10%) oraz osobiste zainteresowania (44% - poziom porównywalny do badania w roku akademickim 2012/13). Najważniejsze wnioski dotyczące oceny kształcenia w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Chełmie: Stopień spełnienia oczekiwań ze studiów: większy niż spodziewany: 13% (wzrost o 11%), całkowity 43% (wzrost o 10%), częściowy 42%; Przydatność wiedzy i umiejętności wyniesionych ze studiów: bardzo przydatne 22%, przydatne 65% (wzrost o 9%); W przypadku możliwości ponownego wyboru kierunku studiów i kierunku kształcenia ponad 3/4 respondentów nie zmieniłoby swojej decyzji (81% - wzrost z poziomu 68%); Wybierając kierunek studiów ankietowani najczęściej kierowali się własnymi zainteresowaniami (52%); W ocenie ponad połowy badanych przygotowanie, zarówno w zakresie teoretycznym, jak i praktycznym, jest na średnim poziomie (odpowiednio 51% i 63% - wzrost). Określając stopień zadowolenia z warunków studiowania w PWSZ w Chełmie bardzo wysoko ocenione zostały: jakość opieki promotora (pozytywnie 91%), jakość sal dydaktycznych (ponad 60%), relacje między studentami a wykładowcami (blisko 55%), merytoryczne przygotowanie kadry nauczającej, jakość nauczania oraz dostępność materiałów dydaktycznych; Obowiązkowe praktyki studenckie okazały się przydatne w życiu zawodowym 74% respondentów (wzrost o 10%); Zdaniem 19% ankietowanych obowiązkowe praktyki studenckie miały wpływ na przyjęcie do pracy; W każdym z wymienionych obszarów związanych z poszukiwaniem pracy studenci najczęściej wskazywali oceny 3 i 4 w pięciostopniowej skali ocen. Najwięcej respondentów wystawiło ocenę 5 dla: wiedza na temat zagadnień związanych z zakładaniem firmy; W spotkaniach organizowanych przez Biuro Karier Żak (kursach, szkoleniach, prezentacjach, itp.) uczestniczyło 17 % ankietowanych (wzrost o 13%); Stypendium za wyniki w nauce pobierało 28% badanych;

46 S t r o n a 45 Czynny udział w życiu Uczelni (koła naukowe, Samorząd Studentów, Dni Otwarte, itp.) brało 31% respondentów; 5% ankietowanych posiada inne wykształcenie wyższe; Chęć podjęcia dalszego kształcenia zadeklarowało 58% respondentów (wzrost o 6%). Największy odsetek osób deklarujących chęć podjęcia dalszego kształcenia znalazł się na kierunkach: Pedagogika, Elektrotechnika oraz Stosunki międzynarodowe; Jako kolejny etap kształcenia najczęściej wskazywano na studia II stopnia (37%); Studia w bardzo wysokim lub wysokim stopniu wpłynęły na ukształtowanie się i rozwój takich kompetencji jak: : skuteczne komunikowanie się i praca w zespole (62%), samodzielność (61%), dobra organizacja pracy własnej (58%), obsługa komputera (57%) oraz umiejętność uczenia się/samokształcenia (56%); W stopniu niskim bądź bardzo niskim studia wpłynęły na rozwój takich kompetencji jak: znajomość języka obcego (11%), umiejętność prezentacji oraz odporność na stres (po 6%), a także łączenie teorii z praktyką, specjalistyczne umiejętności zawodowe oraz umiejętność negocjacji (po 5% badanych). Najważniejsze wnioski dotyczące losów zawodowych absolwentów Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Chełmie: Główne czynniki decydujące o postrzeganiu przez badanych pracy jako atrakcyjnej: dobra atmosfera w pracy (63%), atrakcyjne wynagrodzenie (60%) oraz zgodność pracy z zainteresowaniami (52%); W przypadku, gdyby plany związane z poszukiwaniem wymarzonej pracy zawiodły, 24% ankietowanych zostałaby w Polsce; 20% respondentów wykonywało pracę najemną w okresie wypełniania ankiety; Najwięcej ankietowanych podjęło pracę w trakcie ostatniego roku studiów (30%); pracę podjętą przed rozpoczęciem studiów kontynuuje 11% zatrudnionych absolwentów; 19% podjęło pracę na I roku studiów; 17% na II roku studiów; Praca 55% badanych jest zgodna z wykształceniem zdobytym w PWSZ w Chełmie. Najwięcej respondentów stwierdza, że pracę znalazło dzięki pomocy rodziny lub znajomych (47%) oraz poprzez nawiązanie bezpośredniego kontaktu z pracodawcą (30%); 72% ankietowanych zatrudnionych jest na umowę o pracę, przy czym 49% na czas nieokreślony, 15% na czas określony;

47 S t r o n a 46 Zdecydowana większość respondentów (91%) wykonuje pracę w Polsce; Wśród pracujących w Polsce 56% znalazło zatrudnienie w firmach lokalnych i regionalnych; W zakładach pracy o zasięgu krajowym lub międzynarodowym pracuje 20% ankietowanych; Zadowolenie z obecnie wykonywanej pracy deklaruje trzy czwarte (76%) absolwentów; Zdaniem respondentów o przyjęciu do pracy najczęściej decydują: motywacja do pracy (55%), a także skuteczne komunikowanie (53%) oraz kreatywność (51%); Przy wyborze pracodawcy badani kierowali się najczęściej: dobrą atmosferą w pracy (51%), lokalizacją firmy oraz wysokością zarobków (po 49%); Co czwarty badany wykonujący pracę najemną zamierza w przyszłości rozpocząć własną działalność gospodarczą; 3% wszystkich respondentów prowadzi własną działalność gospodarczą (najwięcej absolwentów: Mechanika i budowa maszyn, Budownictwo, Rolnictwo); ¼ respondentów założyła działalność gospodarczą w trakcie studiów; Głównym powodem bądź motywacją, która wpłynęła na decyzję o założeniu własnej firmy, była chęć pracy na własny rachunek (67%); Wszyscy ankietowani są zadowoleni z prowadzonej działalności gospodarczej; ¾ respondentów stanowią osoby niepracujące; Najczęściej wymienianą przyczyną pozostawania bez pracy jest kontynuacja nauki (56%); W przeciągu najbliższych 3 miesięcy pracy poszukiwać zamierza 39% badanych; 44% badanych zamierza poszukiwać pracy na terenie województwa lubelskiego, w tym 23% na terenie Chełma; Najwięcej respondentów chciałoby pracować jako pracownik administracyjny (35%), a także nauczyciel, pracownik dydaktyczny bądź naukowy (22%); W ocenie absolwentów pracodawcy najczęściej poszukują osób z wykształceniem wyższym (54%), doświadczeniem zawodowym (54%) oraz dyspozycyjnych (46%).

48 S t r o n a 47 VI. Podsumowanie Monitorowanie losów absolwentów było od 1 października 2011 roku obowiązkiem ustawowym każdej szkoły wyższej w Polsce. Badanie losów absolwentów uznawane są za priorytet w podwyższaniu jakości kształcenia oraz dostosowywaniu oferty edukacyjnej do wymogów współczesnego rynku pracy. Niniejszy raport jest trzecim i ostatnim raportem skonstruowanym pod rządami ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, w którym zawarty był literalny obowiązek przeprowadzania badania. Celem badania przeprowadzonego przez Akademickie Biuro Karier Żak w roku 2014, zgodnie z Zarządzeniem nr 57/2011 Rektora Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Chełmie z dnia 6 grudnia 2011 r. w sprawie zasad monitorowania karier zawodowych absolwentów Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Chełmie, jest uzyskanie informacji na temat aktualnej sytuacji zawodowej absolwentów Uczelni, w tym zgodności zatrudnienia z profilem i poziomem wykształcenia, co pozwala na dostosowanie kierunków studiów i programów kształcenia do potrzeb rynku pracy. Prowadzenie badań losów zawodowych absolwentów dostarcza Uczelni wiedzy na temat aktualnej sytuacji zawodowej absolwentów, w tym zgodności zatrudnienia z profilem i poziomem wykształcenia, przydatności wiedzy i umiejętności, a także kompetencji społecznych, zdobytych w procesie kształcenia. Wyniki raportu poddawane są analizie przez kierunkowe komisje ds. zapewnienia jakości kształcenia celem stwierdzenia, czy możliwe jest wprowadzenie zmian w programie kształcenia, które przyczyniłyby się do poprawy statusu absolwentów na rynku pracy. Wyniki tegorocznego badania dostarczają cennych informacji nt. jakości kształcenia w Uczelni, oferty programowej oraz ścieżki edukacyjno-zawodowej. Są one porównywalne do danych z poprzednich fal badania, tj. z roku 2012 i Najważniejsza konkluzja jest jednak taka, że 98% absolwentów uznało, że studia w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Chełmie spełniły ich oczekiwania. Optymistyczny jest również wniosek, iż blisko połowa absolwentów deklaruje pozostanie i poszukiwanie pracy na terenie województwa lubelskiego.