Fizyka. w. 02. Paweł Misiak. IŚ+IB+IiGW UPWr 2014/2015

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Fizyka. w. 02. Paweł Misiak. IŚ+IB+IiGW UPWr 2014/2015"

Dagmara Barańska
5 lat temu
Przeglądów:

1 Fizyka w. 02 Paweł Misiak IŚ+IB+IiGW UPWr 2014/2015

2 Wektory ujęcie analityczne Definicja Wektor = uporządkowana trójka liczb (współrzędnych kartezjańskich) a = a x a y a z długość wektora: a = a 2 x + a 2 y + a 2 z

3 Wektory ujęcie analityczne Dodawanie a + b = c a x a y a z + b x b y b z = c x c y c z = a x + b x a y + b y a z + b z

4 Wektory ujęcie analityczne Możenie wektora przez skalar s a = w s a x a y a z = w x w y w z = s a x s a y s a z a = ( 1) a

5 Wektory ujęcie analityczne Wektor jednostkowy u = a a = a x a a y a a z a a = a u

6 Wektory ujęcie analityczne Odejmowanie a b = d a x a y a z b x b y b z = d x d y d z = a x b x a y b y a z b z

7 Wektory ujęcie analityczne Iloczyn skalarny a b = s R a x a y a z b x b y b z = s = a x b x + a y b y + a z b z

8 Wektory ujęcie analityczne Iloczyn wektorowy a b = p a x a y a z b x b y b z = p = a y b z a z b y a z b x a x b z a x b y a y b x

9 Wektory w fizyce Wielkości fizyczne związane z wektorami Wielkości wektorowe r położenie F siła E natężenie pola elektrycznego B indukcja magnetyczna Wielkości bedące wynikiem działań na wektorach p = m v pęd W = F r praca siły F przy przemieszczeniu r M = r F moment siły

Wielkości fizyczne Definicje Wielkość fizyczna to wyabstrahowana cecha układów fizycznych przedstawiana w postaci pojęcia matematycznego Jednostka miary to wartość wzorca danej

10 Wielkości fizyczne Definicje Wielkość fizyczna to wyabstrahowana cecha układów fizycznych przedstawiana w postaci pojęcia matematycznego Jednostka miary to wartość wzorca danej wielkości służącego do porównań. Pomiar Pomiar to czynności wykonywane w celu ustalenia miary wielkości fizycznej, czyli porównywanie wartości danej wielkości z jednostką miary tej wielkości.

11 Wielkości fizyczne Ogólne właściwości Wielkości fizyczne w postaci liczbowej można porównywać z wynikami pomiarów. Liczby otrzymane z pomiaru zależą od zastosowanego wzorca. Porównywać, dodawać i odejmować (=, +, -) można tylko wielkości tego samego rodzaju.

12 Jednostki miar Jednostki podstawowe to wartości wzorców określonych wielkości, wybranych jako podstawowe Jednostka pochodne (wtórne) to jednostki uzyskiwane jako wielokrotności i matematyczne kombinacje: iloczyny i całki ilorazy i pochodne potęgi całkowite jednostek podstawowych.

13 Jednostki miar SI Jednostki podstawowe (1) kilogram [kg] masa wzorca przechowywanego w Międzynarodowym Laboratorium Miar w Sèvres (Francja) sekunda [s] czas trwania okresów drgań promieniowania odpowiadającego przejściu miedzy dwoma nadsubtelnymi poziomami stanu podstawowego atomu cezu 133 Cs. metr [m] długość drogi przebytej w próżni przez światło w czasie 1/ s.

14 Jednostki miar SI Jednostki podstawowe (2) amper [A] natężenie prądu elektrycznego niezmieniającego się, który występując w dwóch równoległych, prostoliniowych, nieskończenie długich przewodach umieszczonych w próżni w odległości 1 m od siebie wywołuje między tymi przewodami siłę oddziaływania równą N na każdy metr tych przewodów. kelwin [K] temperatura równa 1/273,16 temperatury termodynamicznej punktu potrójnego wody.

15 Jednostki miar SI Jednostki podstawowe (3) kandela [cd] światłość, jaką ma w danym kierunku źródło emitujące w danym kierunku promieniowanie o częstości Hz i mające w tym kierunku wydajność energetyczną 1/673 W/sr. mol [mol] liczność materii układu zawierającego liczbę cząstek równa liczbie atomów w masie 0,012 kg węgla 12 C; przy stosowaniu mola należy określić rodzaj cząstek, którymi mogą być: atomy, cząsteczki, jony, elektrony, inne cząstki lub określone zespoły takich cząstek.

16 Jednostki miar SI Jednostki uzupełniające (1) radian [rad] kąt płaski zawarty między promieniami okręgu, odcinającymi z obwodu tego okręgu łuk o długości równej promieniowi. miara łukowa kąta płaskiego: α = l r [m] [m] kąt pełny = 2πr r = 2π

17 Jednostki miar SI Jednostki uzupełniające (2) steradian [sr] kąt bryłowy o wierzchołku w środku kuli wycinający z jej powierzchni część równą powierzchni kwadratu o boku równym promieniowi. miara kąta bryłowego: σ = P r 2 [m 2 ] [m 2 ] kąt bryłowy pełny = 4πr2 r 2 = 4π

18 Jednostki miar SI Jednostki pochodne wielkość nazwa oznaczenie definicja czestotliwość herc Hz 1 Hz = 1 s 1 siła niuton N 1 N = 1 kgm 2 s 2 ciśnienie paskal Pa 1 Pa = 1 Nm 2 energia, praca dżul J 1 J = 1 Nm moc wat W 1 W = 1 Js 1 ładunek elektryczny kulomb C 1 C = 1 As napięcie elektryczne wolt V 1 V = 1 WA 1 Jednostki pozaukładowe dopuszczone temperatura stopień Celsjusza o C 1 C = 1 K pole powierzchni ar a 1 a = 100 m 2 objętość litr l,l 1 l = 10 3 m 3

19 Jednostki miar SI Przedrostki wielokrotności i podwielokrotności oznaczenie nazwa mnożnik przykład tera T Ts = s giga G GJ = 10 9 J mega M MW = 10 6 W kilo k km = 1000 m hekto h hl = 100 l deka da dag = 10 g decy d dm = 0,1 m centy c cl = 0,01 l mili m mm = 0,001 m mikro µ µa = 10 6 A nano n nm = 10 9 m piko p ps = s

20 Jednostki miar SI Przedrostki wielokrotności i podwielokrotności przed oznaczeniem/nazwą jednostki miary umieszcza się, bez przerwy oddzielającej lub jakiegokolwiek innego znaku, oznaczenie/nazwę przedrostka km, ms, µa, hpa, THz do oznaczenia/nazwy jednostki miary dołącza się tylko jedno oznaczenie/nazwę przedrostka 1000 km = 1 kkm = 1 Mm, dziesiętne wielokrotności i podwielokrotności kilograma wyraża się przez dołączenie odpowiednich oznaczeń/nazw przedrostków do oznaczenia g/wyrazu gram 10 6 kg = 1 µkg = 1 mg,

21 Jednostki miar SI Przedrostki wielokrotności i podwielokrotności mnożnik wyrażony oznaczeniem/nazwą przedrostka odnosi się do jednostki miar w pierwszej potędze wykładnik potęgowy odnoszący się do jednostki miary dotyczy również mnożnika wyrażanego oznaczeniem/nazwą przedrostka, dołączoną do oznaczenia/nazwy jednostki miary 1 km 2 = 1 (km) 2 = (10 3 m) 2 = 10 6 m 2 1 cm 3 = 1 (cm) 3 = (10 2 m) 3 = 10 6 m 3 1 ha = 100 a = 10 4 m 2 = 10 2 km 2 1 ml = 10 3 l = m 3 = 10 6 m 3

Podobne dokumenty

Fizyka. w. 03. Paweł Misiak. IŚ+IB+IiGW UPWr 2014/2015

Fizyka. w. 03. Paweł Misiak. IŚ+IB+IiGW UPWr 2014/2015 Fizyka w. 03 Paweł Misiak IŚ+IB+IiGW UPWr 2014/2015 Jednostki miar SI Jednostki pochodne wielkość nazwa oznaczenie definicja czestotliwość herc Hz 1 Hz = 1 s 1 siła niuton N 1 N = 1 kgm 2 s 2 ciśnienie