Notatka Sygnalna z dnia 3 lutego, 2014 r. materiały zebrał i opracował T Szymańczak

Transkrypt

1 Notatka Sygnalna z dnia 3 lutego, 2014 r. materiały zebrał i opracował T Szymańczak Informacja sygnalna GUS z dnia 31 stycznia, 2014 r. POGŁOWIE TRZODY CHLEWNEJ WEDŁUG STANU W KOŃCU LISTOPADA 2013 ROKU1 Według wstępnych danych pogłowie trzody chlewnej końcu listopada 2013 r. liczyło 10994,4 tys. sztuk, wykazując w porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku spadek o 1,2 %. Zmniejszyła się liczebność większości grup struktury stada trzody chlewnej, przy czym najgłębiej spadła populacja pogłowia trzody chlewnej na chów o wadze 50 kg i więcej o 5,7%, w tym loch prośnych (o 5,8 %). Odnotowano natomiast wzrost pogłowia trzody chlewnej na ubój o wadze 50 kg i więcej (o 1,5 %). W stosunku do listopada 2012 r. w strukturze pogłowia trzody chlewnej ogółem zmniejszył się udział prosiąt, warchlaków oraz trzody chlewnej o wadze 50 kg i więcej z przeznaczeniem na chów, w tym macior, zwiększył się udział trzody chlewnej o wadze 50 kg i więcej z przeznaczeniem na ubój (tuczników). 1. Źródło informacji stanowiły: uogólnione wyniki reprezentacyjnego badania pogłowia trzody chlewnej i produkcji żywca wieprzowego, przeprowadzonego na próbie ok. 30 tys. gospodarstw indywidualnych utrzymujących trzodę chlewną,, dane sprawozdawcze jednostek sektora publicznego i prywatnego (bez gospodarstw indywidualnych). I. SYTUACJA NA RYNKU KRAJOWYM Ostatnie dni nie przynoszą większych zmian w handlu ziarnem, na rynku notuje się zimowe spowolnienie. Obecne warunki pogodowe w wielu regionach kraju utrudniają bowiem handel z gospodarstwami. Niemniej jednak, od początku bieżącego roku generalnie mamy jednak do czynienia z rynkiem kupującego - - sporo jest bowiem ofert sprzedaży ziarna, ale zapotrzebowanie ze strony przetwórców pozostaje umiarkowane, a więc to kupujący dyktują ceny. Część przetwórców ma zabezpieczone potrzeby surowcowe na luty i ostrożnie podchodzi do zakupów ziarna. Zboża cały czas sprzedają mniejsze i średniej wielkości gospodarstwa, które są w stanie zaakceptować niższe ceny ziarna. Większe podmioty z reguły wstrzymują się ze sprzedażą licząc na wyższe ceny. W połowie minionego tygodnia, ceny płacone przez przetwórców za ziarno z dostawą do wytwórni/elewatorów kształtowały się następująco: - pszenica konsumpcyjna PLN/t (w zależności od jakości ziarna); - pszenica paszowa PLN/t; - żyto konsumpcyjne PLN/t; - żyto paszowe PLN/t; - jęczmień paszowy PLN/t - pszenżyto PLN/t; - kukurydza PLN/t.

2 Notowane w ostatnich dniach nieznaczne zwyżki cen pszenicy na MATIFie oraz umocnienie się euro w stosunku do złotego wpłynęły na wzrost cen płaconych za pszenicę z dostawą do portów na eksport. W porównaniu do poprzedniego tygodnia, ceny wzrosły o około PLN/t. W końcu minionego tygodnia, ceny zbóż oferowane przez firmy handlowe za ziarno z dostawą do portów kształtowały się następująco: - pszenica konsumpcyjna PLN/t; - żyto konsumpcyjne/paszowe PLN/t; - pszenżyto PLN/t. Krajowa podaż ziarna cały czas uzupełniana jest ukraińską kukurydzą, której cena na granicy wynosi około 600 PLN/t, z załadunkiem na samochód. Pojawiają się także oferty sprzedaży tego zboża z dostawą w okresie maj-lipiec br. w cenach około PLN/t na granicy ( PLN/t z dostawą do centrum kraju). Przez zachodnią granicę do kraju wchodzi natomiast niemiecki jęczmień, który z powodzeniem konkuruje z krajowym ziarnem. Jego cena w regionach przygranicznych wynosi około PLN/t. II. CENY NA GIEŁDACH CBOT i MATIF Na przestrzeni minionego tygodnia ceny pszenicy na giełdzie w Chicago osłabły. Wyraźne umocnienie się dolara w stosunku do euro, a także obfita podaż pszenicy na rynku światowym w bieżącym sezonie (czego dowodzą ostatnie coraz lepsze oceny zbiorów i spodziewanych zapasów pszenicy w skali świata na koniec bieżącego sezonu dokonane przez Międzynarodową Radę Zbożową) oraz silna konkurencja w handlu ze strony innych kluczowych eksporterów pszenicy wywierają presję na ceny amerykańskiej pszenicy. W piątek 31/01, na giełdzie w Chicago cena pszenicy SRW w kontrakcie marcowym 2014 spadła o 1,7% w stosunku do ceny sprzed tygodnia do 204,15 USD/t, a w kontrakcie majowym 2014 o 2,3% i wyniosła 205,10 USD/t. Z kolei, na giełdzie w Kansas City, cena pszenicy HRW w kontrakcie marcowym 2014 spadła o 1,9% do 226,12 USD/t, a w kontrakcie majowym 2014 o 2,3% i wyniosła 224,50 USD/t. W analizowanym tygodniu, cena pszenicy w kontrakcie najbliższym na MATIFie nieznacznie osłabła. W styczniu br. miało miejsce spore ożywienie wśród importerów z krajów Afryki Północnej i Azji chcących dokonać zakupów ziarna. Pomimo tego, iż jak dotychczas unijna pszenica sprzedaje się bardzo dobrze, coraz częściej napotyka ona na ostrą konkurencję ze strony innych eksporterów tego zboża z Australii, Kanady, USA, Rosji, Ukrainy oraz Indii, co niewątpliwie jest czynnikiem wywierającym presję na ceny europejskiej pszenicy. Dlatego też wydaje się, iż aby utrzymać konkurencyjność unijnego ziarna pszenicy, na obecną chwilę nie ma zbyt dużo miejsca na zwyżki jej cen. W piątek 31/01, cena pszenicy w kontrakcie najbliższym (marzec 2014) na MATIFie wyniosła 192,50 EUR/t i była o 0,1% niższa w stosunku do ceny sprzed tygodnia, a w kontrakcie majowym 2014 wzrosła o 0,1% i wyniosła 190,00 EUR/t. Na przestrzeni analizowanego tygodnia, notowania cen soi na giełdzie w Chicago osłabły, ale spadki cen były śladowe. Niemniej jednak, powoli rozkręcające się bardzo obfite zbiory soi w Brazylii i już notowany eksport pierwszych partii brazylijskiej do Chin będą wywierać coraz większą presję na ceny amerykańskiej soi w dalszej części sezonu. W piątek 31/01, cena soi na giełdzie w Chicago w kontrakcie najbliższym (marzec 2014) wyniosła 471,27 USD/t i była o 0,2% niższa niż przed tygodniem. Z kolei, cena soi z terminem realizacji w maju 2014 roku spadła o 0,1% do poziomu 466,06 USD/t.

3 W analizowanym tygodniu, ceny rzepaku na MATIFie umocniły się, w znacznej mierze w ślad za notowanym w końcu tygodnia wzrostem cen soi za oceanem oraz wolnym tempem eksportu kanadyjskiej canoli i wzrostem jej cen. W piątek 31/01 cena rzepaku w kontrakcie najbliższym (luty 2014) wyniosła 369,00 EUR/t i była o 3,1% wyższa niż przed tygodniem, podczas gdy cena rzepaku w kontrakcie majowym 2014 wyniosła 364,25 EUR/t i była o 2,3% wyższa w stosunku do ceny sprzed tygodnia. Analiza opracowana przez Sparks Polska, Izbę Zbożowo-Paszową NOTOWANIA CEN ZBÓŻ NA GIEŁDZIE W CHICAGO CBOT - KUKURYDZA USD/t 6.XII 13.XII 20.XII 27.XII 3.I 10.I 17.I 24.I 31.I 31.I/24.I III'14 170,94 167,47 170,54 168,26 166,68 170,31 166,92 169,05 170,86 1,07% V'14 174,24 170,70 173,77 171,49 169,91 173,46 169,91 171,64 172,98 0,78% VII'14 177,00 173,46 176,53 174,24 172,67 176,13 172,59 173,77 174,79 0,59% IX'14 179,52 175,58 178,81 176,76 175,19 178,18 174,48 174,87 175,66 0,45% XII'14 182,51 178,10 181,33 179,20 177,94 180,38 176,76 176,92 177,16 0,14% CBOT - PSZENICA SRW USD/t 6.XII 13.XII 20.XII 27.XII 3.I 10.I 17.I 24.I 31.I 31.I/24.I III'14 239,20 230,97 225,39 223,77 222,52 209,07 207,01 207,68 204,15-1,70% V'14 241,19 233,18 228,03 226,41 224,58 211,28 209,59 209,95 205,10-2,31% VII'14 240,30 234,06 229,50 228,25 225,75 213,33 212,01 212,01 206,28-2,70% IX'14 243,32 237,36 233,03 231,85 229,35 216,93 215,17 215,10 209,44-2,63% XII'14 247,65 242,51 237,73 236,63 234,28 222,08 219,87 219,95 214,07-2,67% NOTOWANIA CEN SOI I ŚRUTY SOJOWEJ NA GIEŁDZIE W CHICAGO CBOT - SOJA USD/t 6.XII 13.XII 20.XII 27.XII 3.I 10.I 17.I 24.I 31.I 31.I/24.I III'14 481,49 482,66 489,06 482,66 467,09 469,73 483,69 472,01 471,27-0,16% V'14 476,34 476,56 483,55 477,15 462,31 462,97 476,64 466,64 466,06-0,12% VII'14 473,11 471,79 478,11 473,00 458,67 457,83 471,05 462,09 460,03-0,45% VIII'14 462,38 460,77 467,09 461,28 448,64 444,45 456,06 447,76 444,74-0,67% IX'14 441,44 439,89 445,19 439,16 428,14 420,71 430,41 423,36 420,49-0,68% CBOT - ŚRUTA SOJOWA USD/sh.t 6.XII 13.XII 20.XII 27.XII 3.I 10.I 17.I 24.I 31.I 31.I/24.I III'14 419,10 423,20 433,60 427,20 407,10 413,60 434,50 425,70 426,10 0,09% V'14 408,80 412,70 424,00 417,30 400,10 402,20 420,70 410,40 411,10 0,17% VII'14 403,00 404,80 415,50 410,20 394,90 394,90 411,90 401,70 400,50-0,30% VIII'14 391,30 392,70 402,40 397,30 385,30 382,40 398,10 388,90 386,20-0,69% Ceny zbóż na giełdach światowych e-wgt Za nami mieszany tydzień na giełdowym rynku zbożowym Początek tygodnia był spadkowy dla kontraktów futures na zboża. W środę notowania pszenicy spadły do 4 miesięcznego minimum na giełdzie Matif i do nowego ponad 3,5 letniego minimum na giełdzie w Chicago. Jednak już czwartek i piątek przyniosły lekkie odbicie, w efekcie pszenica na Matif (marzec) odnotowała tylko minimalny tygodniowy spadek 0,25 euro i zamknęła piątek na poziomie 192,25 euro/t. W tym samym czasie, analogiczny kontrakt na giełdzie w Chicago potaniał w skali tygodnia 1,7%. Jeszcze większe przeceny miały miejsce w całym styczniu, osiągnęły one 8% zarówno w Paryżu, jak i w Chicago. Utrzymuje się silne tempo eksportu unijnej pszenicy. Od początku sezonu UE wyeksportowała 17,3 mln ton pszenicy w porównaniu do 10,8 mln ton w analogicznym okresie sezonu poprzedniego. Dostępność pszenicy na rynku międzynarodowym jest jednak bardzo duża, stąd Egipt największy importer tego ziarna na świecie zaostrzył w minionym tygodniu swoje wymagania jakościowe, obniżając maksymalną wilgotność ziarna do 13%. To posunięcie wyeliminowało pszenicę francuską

4 z konkurencji o tamten rynek zbytu i na pewno przełoży się na spadek tempa unijnego eksportu w dalszej części sezonu. W odróżnieniu od pszenicy kontrakty terminowe na kukurydzę odnotowały lekkie tygodniowe wzrosty po obu stronach Atlantyku. Także cały styczeń był wzrostowy dla kukurydzy, szczególnie amerykańskiej, której notowania umocniły się o blisko 3%. Zmiany notowań w tygodniu (najbliższa seria futures zamknięcie z do ): Pszenica Matif: -0,1% (-0,25 euro/t); Kukurydza Matif: +0,4% (+0,75 euro/t); Pszenica CBoT: -1,7% (-3,5 usd/t); Kukurydza CBoT: +1,1% (+1,8 usd/t). Zmiany notowań w styczniu (najbliższa seria futures zamknięcie z do ): Pszenica Matif: -7,9% (-16,5 euro/t); Kukurydza Matif: +1,0% (+1,75 euro/t); Pszenica CBoT: -8,2% (-18,2 usd/t); Kukurydza CBoT: +2,8% (+4,7 usd/t). Notowania zbóż z piątku : Giełda MATIF w Paryżu: Kukurydza Marcowy kontrakt zamknął piątkową sesję na poziomie o 0,75 euro wyższym niż dzień wcześniej i wyceniany był na koniec sesji na 173,5 euro/t. 4-go grudnia kontrakt marcowy notowany był najwyżej od końca czerwca 2013 roku - na poziomie 182 euro/t. Ubiegłoroczne minima serii marcowej przypadają w okolicy 166 euro/t (12-go sierpnia i 23 września). Pszenica Pszenica z dostawą w marcu zamknęła piątek wzrostem o 2,25 euro/t (+1,2%) do poziomu 192,5 euro/t. 4-go grudnia seria najbliższa notowana była na poziomie 213 euro/t - najwyżej od końca kwietnia tego roku. Ubiegłoroczny dołek (w cenach zamknięcia serii najbliższej-listopadowej) z 14-go sierpnia to 182 euro/t. Minimum serii marcowej przypadało na ten sam dzień i wyniosło 182,75 euro/t. Giełda CBOT w Chicago: Kukurydza Seria marcowa na amerykańską kukurydzę zyskała w piątek 0,1% i na zamknięciu dnia kontrakt ten wyceniany był na 170,9 usd/t (4,34 usd/buszel). 9-go stycznia (przed publikacją styczniowego raportu USDA) seria ta była notowana na poziomie 162,2 usd/t (4,12 usd/buszel) - najniżej w historii i jednocześnie na poziomie zamknięcia (dla serii najbliższej) równym 3,5 letniemu minimum z 18-go listopada Pszenica Na piątkowym zamknięciu pszenica (kontrakt marcowy) zyskała 0,4% (+0,8 usd/t) i zamknęła dzień ceną 204,3 usd/t (5,556 usd/buszel). W środę 29-go stycznia pszenica ustanowiła kolejne ponad 3,5 letnie minimum na poziomie 202,72 usd/t (5,514 usd/buszel). Raport przygotował Andrzej Bąk - WGT S.A. Ceny oleistych na rynkach światowych r. w-wgt Rzepak notowany na Matif podrożał w piątek 2,5 euro i 11 euro/t w skali tygodnia Lutowa seria na rzepak zamknęła tydzień na poziomie 369 euro/t i był to ostatni dzień obrotu tą serią. Serie na kolejne terminy dostawy wycenione były na zamknięciu tygodnia na: 364,25 euro/t maj i 349,25 euro/t sierpień. Słabe euro do usd przyczyniło się do wyższych notowań rzepaku na Matif

5 w minionym tygodniu. Wsparcie dla europejskiego rzepaku przyszło też z Kanady. Problemy logistyczne spowalniają eksport canoli i wspierają notowania futures. Seria najbliższa na kanadyjski rzepak umocniła się o 1,2% w ubiegłym tygodniu. W dłuższym terminie kontrakty powinny powrócić do spadków, odnotowano przecież rekordową produkcję rzepaku na świecie. Wyjątkowo stabilnie przebiegały w ubiegłym tygodniu notowania soi w Chicago. W skali tygodnia najbliższa seria straciła ledwie 0,16% (0,7 usd/t). Zbiory soi w Ameryce Południowej nabierają tempa i będą najprawdopodobniej rekordowe. Stąd należy spodziewać się mniejszego popytu na drogi towar z USA (Chiny anulują część zakupów) i dalsze przeceny kontraktów futures na giełdzie w Chicago. Zmiany notowań najbliższej serii kontraktów futures w tygodniu ( ): Rzepak Matif: +3,1% (+11,0 euro/t); Canola Winnipeg: +1,2% (+5,0 cad/t); Soja CBoT: -0,2% (-0,7 usd/t). Zmiany notowań najbliższej serii kontraktów futures w styczniu ( ): Rzepak Matif: +0,7% (+2,5 euro/t); Canola Winnipeg: -2,2% (-9,7 cad/t); Soja CBoT: -2,3% (-11,0 usd/t). Notowania z piątku ( ): Rzepak (MATIF) Rzepak (seria lutowa) zamknął piątkowe notowania na poziomie o 2,5 euro/t wyższym niż na sesji poprzedzającej (+0,7%) i wyceniany był na 369 euro/t. W ubiegłym tygodniu seria ta podrożała o 11,0 euro/t (+3,1%). Seria lutowa zakończyła definitywnie swoje notowania 31-go stycznia. 10-go stycznia seria najbliższa na rzepak wyceniana była najniżej w historii notowań tej serii, nieco poniżej dołka z przełomu lipca i sierpnia. Minimum serii najbliższej wypadło lipiec/sierpień na poziomie 342 euro/t. Canola (WINNIPEG) Seria marcowa zamknęła piątek na poziomie o 4,2 cad/t wyższym niż na sesji poprzedzającej (+1,0%) i wyceniana była na 430,2 cad/t. 9-go stycznia canola spadła do poziomu 420,1 cad/t - najniższy poziom notowań od połowy czerwca 2010 roku. W ubiegłym tygodniu canola zanotowała wzrost o 1,2%. Soja (CBOT) W piątek marcowa seria na soję zyskała 0,6% (+2,8 usd/t) i wyceniana była na koniec dnia na 471,5 usd/t. W ubiegłym tygodniu najbliższa seria na soję potaniała o 0,2% (-0,7 usd/t). Raport przygotował Andrzej Bąk - WGT S.A III. SEGMENT MŁYNARSKI (Dane za okres r.) (Źródło: Komunikat Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi) Notowania cen skupu pszenicy konsumpcyjnej w ww. tygodniu przedstawiały się następująco (w makroregionach): - Region Centralno Wschodni - 772,00 (tydzień temu 779,00 zł/t) - Kujawsko Mazurski - 768,00 (tydzień temu 779,00 zł/t) - Południowy - 764,00 (tydzień temu 757,00 zł/t) - Śląski - 758,00 (tydzień temu 755,00 zł/t) - Zachodni - 760,00 (tydzień temu 766,00 zł/t) Średnia cena 764,40 zł/t - minimalna obniżka (tydzień temu 767,20 zł/t)

6 Uwaga: Przedstawione ceny skupu są przeciętnymi cenami w transakcjach skupowych w miejscach skupu/dostawy, występującymi w różnych miejscach i w różnych wielkościach partii. Ceny krańcowe często dotyczą incydentalnych transakcji, zaś ceny średnie obrazują większy zakres transakcji skupowych. Porównanie aktualnych cen wybranych towarów w przedsiębiorstwach z cenami w analogicznym okresie roku 2012 i [zł/tona] POLSKA TOWAR Rodzaj TOWARU Zmiana ceny [%] w 2013r. w stos. do lat: 2012r. 2011r. Pszenica konsumpcyjna ,4-6,3 paszowa ,0 0,6 Żyto konsumpcyjne ,7-33,9 paszowe ,6-16,4 Kukurydza paszowa ,3-13,0 (Rynek Zbóż Nr 4/2014 MRiRW) IV. ŚREDNIE CENY DROBIU oraz ŻYWCA WIEPRZOWEGO (Źródło: Biuletyn Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi dane za okres w nawiasach - procentowa zmiana w ciągu tygodnia) 1. Średnie ceny skupu: drobiu: a) brojler kurzy: 3,477 zł/kg (- 0,3) b) indyk 5,333 zł/kg (- 2,3) trzoda: półtusze wieprzowe wg EUROP 6,427 zł/kg (+ 1,29) 2. Średnie ceny zbytu: drób świeży: a) kurczak 6,150 zł/kg (- 4,8) b) indyk 8,446 zł/kg (- 4,5) półtusze wieprzowe 7,180 zł/kg (- 0,7) V. RYNEK ROŚLIN OLEISTYCH (Źródło: Biuletyn Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi dane za okres ) (w nawiasach procentowa zmiana w ciągu tygodnia) - Cena zakupu (średnia krajowa) - nasiona rzepaku 1.493,00 zł/t (+ 1,0) - Cena sprzedaży (średnia krajowa) - olej rzepakowy rafinowany 3.293,00 zł/t (+ 1,2) - śruta rzepakowa 917,00 zł/t (+ 3,7) - makuch rzepakowy 999,00 zł/t (+ 0,8

7 VI. INFORMACJE OGÓLNEOZ 1) Maklerzy e-wgt relacjonują: Renata Barczyk - PHU START Osłabienie złotego spowodowało wzrost ceny w porcie (głównie pszenicy) o 5 10 zł/t. Trudno przewidzieć, jak długo ta sytuacja się utrzyma. Eksport samochodowy do Unii Europejskiej jest niewielki, różnica jest cen zbyt mała, żeby się to opłacało eksporterom. W kraju przeważa znaczna nadwyżka podaży ziarna nad popytem zawieranych transakcji jest mało i tylko w cenach minimalnych. Ceny w zł/t PORTY MAGAZYNY KRAJOWE pszenica konsumpcyjna Gdańsk/Gdynia pszenica paszowa jęczmień pszenżyto żyto Owies g > Kukurydza Ceny pasz białkowych: Śruta sojowa w portach: 1865 zł/t (netto); Śruta rzepakowa w zakładach tłuszczowych I-II zł/t (netto); Cena rzepaku ze zbiorów 2013 to 1500 zł/t loco gospodarstwo. Można również zawrzeć transakcje na rzepak ze zbiorów 2014 r, w cenie 1400zł/t loco gospodarstwo, z terminem odbioru na sierpień ) Polska - produkcja gryki i prosa w 2013 r. W 2013 r. zmniejszyła się produkcja gryki, a znacząco wzrosła prosa. O ile Polska jest znaczącym w świecie producentem gryki, w światowej produkcji prosa ma znikomy udział. Produkcja gryki i prosa (wraz z kukurydza) wliczane są przez GUS do produkcji zbóż ogółem, lecz nie do produkcji zbóż podstawowych. Według danych GUS w 2013 r. w Polsce zebrano 89,0 tys. ton ziarna gryki. To o 5,8% mniej niż rok wcześniej, kiedy zbiór wyniósł 94,4 tys. ton. Jednocześnie o 2,7% obniżyła się powierzchnia uprawy i o 3,0% przeciętny plon. W produkcji prym wiodą województwa lubelskie i dolnośląskie. Odpowiadały one odpowiednio za 26 i 20% całej krajowej produkcji, czyli łącznie prawie za tyle samo co produkcja we wszystkich pozostałych województwach. Na kolejnych trzech miejscach z udziałem po 9% produkcji znajdowały się trzy województwa północne: pomorskie, zachodnio - pomorskie i warmińsko - mazurskie. Stosunkowo niska popularność tej uprawy wynika m.in. z jej niewielkiego potencjału plonotwórczego w porównaniu ze zbożami. Przeciętne plony gryki w skali kraju w 2013 r. ukształtowały się na poziomie 12,9 dt/ha w porównaniu z 38,0 dt/ha przeciętnie dla zbóż ogółem. Najwyższą wydajność z hektara uzyskano na stosunkowo niewielkim obszarze w województwie opolskim - 23,5 dt. Z kolei najniższą

8 w województwach lubuskim i łódzkim - po 10,9 dt/ha. Produkcja gryki w Polsce, mimo że stosunkowo niewielka w porównaniu z produkcja zbóż, jest na tyle duża, że nasz kraj zajmuje jedno z czołowych miejsc na świecie pod tym względem. Według danych FAO w 2011 r. z produkcją na poziomie 93,0 tys. ton zajmowaliśmy czwarte miejsce na świecie po Rosji, Chinach i Ukrainie, a przed Francją i Stanami Zjednoczonymi. Z kolei wg GUS zbiory prosa w 2013 r. wyniosły 42,0 tys. ton i były o 27% wyższe niż rok wcześniej. Duży przyrost produkcji wynikał ze zwiększenia powierzchni uprawy o 40% do 31,2 tys. ha. W produkcji tego zboża przodują województwa lubuskie i świętokrzyskie, z udziałem odpowiednio 27 i 21% krajowych zbiorów. Przeciętny plon w skali kraju wyniósł 13,5 dt/ha, przy czym najwyższy, podobnie jak w przypadku gryki, był plon z niewielkiego obszaru uprawy w województwie opolskim - 26,5 dt/ha. W odróżnieniu od gryki, proso jest dosyć popularną uprawą w wielu regionach świata, szczególnie w Afryce oraz w niektórych regionach Azji, dlatego Polska z produkcja na poziomie poniżej 50 tys. ton zajmuje odległe miejsce w zestawieniu najważniejszych producentów. (AgroTydzień) 3) Porównanie średnich cen ziarna w Polsce i UE: r. (opracowano w MRiRW na podstawie danych Komisji Europejskiej) Kurs EUR =4,1650 Pszenica konsumpcyjna Pszenica paszowa Jęczmień paszowy Kukurydza PLN/t /t PLN/t /t PLN/t /t PLN/t /t Czechy Słowacja Finlandia Litwa Finlandia Rumunia Estonia Rumunia Litwa Łotwa Bułgaria Chorwacja Bułgaria Bułgaria Litwa Bułgaria Grecja Czechy Czechy Grecja Rumunia Estonia Słowacja Słowacja Polska Austria Dania Austria Chorwacja Francja Łotwa Polska Niemcy Dania Szwecja Czechy Łotwa Litwa UK Holandia Francja Niemcy Rumunia Francja Estonia Polska Francja Hiszpania Belgia UK Hiszpania Słowenia Hiszpania Holandia Niemcy Portugalia Słowenia Belgia Irlandia Włochy Dania Irlandia Belgia Niemcy Szwecja Portugalia Holandia Belgia Włochy UE Polska UE Słowacja Grecja UK Włochy UE Portugalia UE

9 VII. INNE INFORMACJE 1) Średnie ceny eksportowe zbóż na Ukrainie ( fob porty M. Czarnego, spot) Wyszczególnienie Warunki Cena w USD/t Dwutyg. Tyg. Cena zł/t zm zmiana dostawy 14 sty 21 sty 28 sty cen w % cen w % 28 sty Pszenica konsumpcyjna 3 kl. (mn. 12% białka) FOB Pszenica konsumpcyjna 4 kl. (mn. 11% białka) EXW Pszenica paszowa EXW EXW Jęczmień paszowy EXW Kukurydza EXW Słonecznik FOB Olej słonecznikowy FOB Słonecznik EXW bdd. - brak danych 1 USD = 3.06 zł (Źródło: Reuters, b.d. - brak danych) 2) Stawki frachtowe przy transporcie zbóż Port załadunkowy Port przeznaczenia Średnie stawki frachtowe przy transporcie zbóż panamaksami, w USD/tonę Kraj Port Kraj Port 9 sty sty sty 14 Dwutyg. zmiana cen Tyg. zmiana w % cen w % Holandia Rotterdam USA Mississipi River Mississipi Niemcy Hamburg River Argentyna Holandia Rotterdam Brazylia Holandia Rotterdam Hamburg Egipt Damietta Niemcy Hamburg Arabia Saud. Jeddah Hamburg Jordan Aqaba Hamburg Iran Khorramshahr Źródło: Reuters - kontrybutor: AXS Marne Panamax -statek pozwalający na przepłynięcie przez Kanał Panamski (maks. dł.-295 m, szer.-32,25 m, zanurzenie-13,5 m), typowa nośność statku o tych wymiarach nie przekracza 65 tys. DWT, (kontenerowce mają pojemność do 5000 TEU)

10 VII. INFORMACJE PASZOWE 1) Najnowsze zgłoszenia do systemu RASFF W tygodniu (27-31 stycznia 2014 r..) wpłynęły do systemu szybkiego ostrzegania RASFF następujące zgłoszenia dotyczące materiałów paszowych: Typ zgłoszenia Data zgłoszenia Kraj zgłaszający Opis 1 Informacja wstępna 27/01/2014 Szwecja Salmonella Tennessee w przetworzonym białku zwierzęcym z Holandii 2 Informacja wstępna 28/01/2014 Belgia Kadm (19.2 mg/kg ppb) w siarczanie żelaza z Chin, poprzez Francję 3 Informacja 28/01/2014 Austria Aflatoksyny (B1=35 µg/kg ppb) kukurydzy z Włoch 4 Informacja wstępna 29/01/2014 Niemcy Salmonella Mbandaka (pozytywny wynik /25g) w śrucie sojowej z Niemiec 5 Informacja wstępna 30/01/2014 Francja Obecnośd DNA przeżuwaczy w mączce rybnej z Hiszpanii 6 Informacja 30/01/2014 Wlk. Brytania Zbyt wysoki poziom enterobakterii w gryzakach dla psów z Brazylii 7 Informacja wstępna 30/01/2014 Francja Niezatwierdzone genetycznie modyfikowane (Bt63) kolby kukurydzy z Chin 8 Informacja wstępna 31/01/2014 Belgia Aflatoksyny (B1=333 / B1=287 µg/kg ppb) w mieszance paszowej dla papug zawierającej nasiona słonecznika z Belgii, zawierającej surowiec z Egiptu 9 Alert 31/01/2014 Łotwa Dioksyny (24.1 mg/kg ppt) w oleju rybnym z Litwy 10 Alert 31/01/2014 Słowenia Aflatoksyny (B1=0.084 mg/kg ppm) w kukurydzy z Chorwacji 2) Średnie ceny sprzedaży (netto) pasz listopad grudzień 2013 (za biuletynem Rynek Pasz MRiRW nr 12/2013) W ostatnim wydaniu Biuletynu Rynek Pasz listopad grudzień 2013 przygotowanym przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi odnotowano następujące tendencje w średnich cenach sprzedaży (netto) mieszanek paszowych (liczonych jako średnie ważone).

11 W cenach mieszanek paszowych pełnoporcjowych, odnotowano w grudniu 2013 r. trend spadkowy w produktach dla wszystkich grup zwierząt, podobnie jak w miesiącach poprzednich. Spadki cen kształtowały się następująco: Mieszanki paszowe pełnoporcjowe dla bydła - 1,6 % dla drobiu - 0,8 % dla trzody - 1,9 % W cenach mieszanek uzupełniających w grudniu 2013 r. w porównaniu do miesiąca poprzedniego również odnotowano trend spadkowy w produktach dla wszystkich grup zwierząt. Zmiany cen kształtowały się następująco: Mieszanki paszowe uzupełniające dla bydła - 2,7 % dla drobiu - 1,5 % dla trzody - 1,6 % W cenach mieszanek mineralnych odnotowano trend spadkowy jedynie w paszach dla bydła, natomiast wzrost w mieszankach dla drobiu i trzody. Zmiany cen w porównaniu do listopada kształtowały się w grudniu ub. roku następująco: Mieszanki paszowe mineralne dla bydła - 0,2 % dla drobiu + 0,4 % dla trzody + 3,6 % W cenach premiksów (w przeliczeniu na 1%) odnotowano trend spadkowy w produktach dla wszystkich grup zwierząt. Zmiany cen kształtowały się w grudniu ub.r. na następujących poziomach: Premiksy dla bydła - 10,7 % dla drobiu - 6,7 % dla trzody - 19,6 % Ceny preparatów mlekozastępczych dla cieląt wzrosły w grudniu 2013 r. porównaniu do poprzedniego miesiąca o +0,6%, a preparatów mlekozastępczych dla prosiąt o +20,1%. W ostatnim numerze Rynku Pasz przedstawiono także uaktualnione relacje cen bydła, drobiu (kurczęta i indyki) i trzody do cen pasz przemysłowych (wykres poniżej) jak również ceny komponentów paszowych (śruta sojowa, śruta rzepakowa) (wykresy poniżej).

12 źródło: FAMMU/FAPA Notowania - Rynek zbóż, roślin oleistych i wysokobiałkowych, MRiRW - Rynek roślin oleistych. W najnowszym Rynku Pasz opublikowane zostały także średnie ceny sprzedaży pasz dla trzody, niosek i broilerów w wybranych krajach UE w 2013 r. (sumarycznie za poszczególne kwartały). VIII. INFORMACJE PRASOWE 1) IGC podniosło prognozy zbiorów zbóż w sezonie 13/14 o 18 mln Globalne zbiory zbóż w sezonie 2013/14 wyniosą mln ton, co oznacza podniesienie prognozy o 18 mln ton wobec założeń z listopada - wynika ze styczniowego raportu IGC (Międzynarodowej Rady Zbożowej). IGC prognozuje, że globalne zbiory pszenicy w 2014/15 spadną o 1 proc. rdr. "Od ostatniej publikacji raportu, prognozy całościowych zbiorów zbóż (pszenica oraz gruboziarniste) na 2013/14 zostały podniesione o 18 mln ton do 1,964 mln ton. Jeśli ten scenariusz się zmaterializuje, oznaczać to będzie 10-proc. wzrost w ujęciu rocznym, w tym 8-proc. wzrost dla pszenicy i 11-proc. dla kukurydzy. Podniesienie prognoz w znacznym stopniu wynika z wyjątkowych zbiorów w Kanadzie i podniesienia prognoz o 7 mln ton" - napisano. "Jednakże widoczne są pewne problemy logistyczne w transporcie zbiorów na rynki eksportowe, w związku z czym oczekuje się znacznego wzrostu poziomu zapasów. Oczekuje się, że światowe zapasy zbóż odbudują się o 54 mln ton, tj. 16 proc., do poziomu 387 mln ton, co jest równoznaczne 20 proc. światowego popytu" - dodano. IGC prognozuje, że globalne zbiory pszenicy w 2014/15 spadną o 1 proc. rdr. "Patrząc w przód na sezon 2014/15, światowa produkcja pszenicy spadnie wg. prognoz o 1 proc. rdr, pomimo 2-proc. wzrostu areału zasiewów, co będzie się wiązało z powrotem plonów do średnich poziomów, po wydajnym sezonie 2013/14" - dodano. Poniżej szacunki i prognozy International Grains Council (w mln ton): 12/13 13/14 13/14 szacunek prognoza prognoza z z ZBOŻA OGÓŁEM - produkcja konsumpcja PSZENICA - produkcja konsumpcja (PAP) 2) STRATEGIE GRAINS: styczniowe prognozy zbiorów zbóż w UE W połowie stycznia br. francuska firma analityczna Strategie Grains pozostawiła bez większych zmian wcześniejsze przewidywania tegorocznych zbiorów zbóż w Unii - w wysokości 297,2 mln ton. Oznacza to stosunkowo niewielki spadek unijnej produkcji zbożowej w porównaniu do zeszłorocznego wyniku - o 1% rok do roku. SG spodziewa się w dalszym ciągu zwiększenia zbiorów pszenicy miękkiej - do 137,7 mln ton, tj. o 2% więcej niż przed rokiem. Bez większych zmian ma być także produkcja kukurydzy, której wysokość jest prognozowana na 64,8 mln ton (64,5 mln ton w 2013 r.). W przypadku pozostałych gatunków zbóż spodziewany jest spadek produkcji. W największym stopniu dotyczyć to będzie żyta o 15% do 8,6 mln ton oraz jęczmienia - o 8% do 54,8 mln ton. Mniej ma być także pszenicy durum 7,7 mln ton, tj. o 3% mniej rok do roku.

13 Prognoza zbiorów zbóż w Unii Europejskiej, w mln ton (według Strategie Grains raport styczniowy) 2012/13* 2013/ /15 P (prognoza ze stycznia'14) % zmiana* Pszenica zwyczajna 125,5 134,7 137,7 2 Jęczmień 54,8 59,6 54,8-8 Kukurydza 57,7 64,5 64,8 0 Pszenica durum 8,2 7,9 7,7-3 Żyto 8,8 10,1 8,6-15 Pozostałe 23,5 24,8 3,6-5 Razem 278,4 301,5 297,2-1 Oszacowanie areału upraw zbóż w Unii Europejskiej, w mln ha (według Strategie Grains) 2012/13* 2013/ /15 P (prognoza ze stycznia'14) % zmiana* Pszenica zwyczajna 23,1 23, Jęczmień 12,5 12,3 11,9-2 Kukurydza 9,6 9,7 9,3 1 Pszenica durum 2,7 2,5 2,5-7 Żyto 2,4 2,6 2,4 8 Pozostałe 6,8 6,9 6,8 1 Razem 57,1 57,2 56,9 0 Prognoza plonów zbóż w Unii Europejskiej, w tonach/ha (według Strategie Grains) 2012/13* 2013/ /15 P (prognoza ze stycznia'14) % zmiana* Pszenica zwyczajna 5,4 5,8 5,7 7 Jęczmień 4,4 4,8 4,6 9 Kukurydza 6,0 6,7 6,9 12 Pszenica durum 3,0 3,2 3,1 7 Żyto 3,7 3,9 3,6 5 Pozostałe 3,4 3,6 3,5 6 Razem 4,9 5,3 5,2 8 (Źródło: FAMMU/FAPA na podstaw/e Reuters i innych źródeł) 3) Eksport zbóż z Polski W całym ubiegłym roku porty morskie wysłały za granicę 2,3 mln ton zbóż - o połowę więcej niż rok wcześniej. W całym 2013 roku, eksport zbóż drogą morską wyniósł 2,3 mln ton wobec niespełna 1,5 mln ton wywiezionych w 2012 roku - wynika z danych, do których dotarliśmy. Z tej wielkości, eksport pszenicy wyniósł ponad 1,1 mln ton, żyta - niespełna 0,5 mln ton, a kukurydzy tys. ton. Import zbóż drogą morską wyniósł jedynie 164 tys. ton i był jedynie o 3 tys. ton większy niż przed rokiem (161 tys. ton). W pierwszych 6 miesiącach bieżącego sezonu 2013/14 (lipiec-grudzień), eksport zbóż drogą morską wyniósł 1,6 mln ton wobec 1,3mln ton w tym samym okresie poprzedniego sezonu. Z tej wielkości, eksport pszenicy wyniósł ponad 900 tys. ton, a rok wcześniej było to 554 tys. ton. Eksport żyta w tym sezonie wyniósł 330 tys. ton i był dwa razy wyższy niż rok wcześniej. Drogą morską wywieziono w drugiej połowie 2013 roku 128 tys. ton jęczmienia, co stanowi spadek w porównaniu z rokiem poprzednim o ponad 50 tys. ton. Eksport kukurydzy zmalał jeszcze bardziej do 176 tys. ton w porównaniu do ponad 400 tys. ton wysłanych w drugiej połowie 2012 r. W ostatnich sześciu miesiącach 2013 roku eksport rzepaku drogą morską wyniósł ponad 140 tys. ton wobec jedynie 17 tys. ton wywiezionych w tym samym okresie minionego sezonu. (Farmer)

14 4) UKRAINA: dotychczasowy eksport osiągnął 20,9 mln ton W okresie od 1 lipca ub.r. do 23 stycznia br. ukraiński eksport zbóż osiągnął 20,9 mln ton, tj. o 34% więcej w porównaniu do analogicznego okresu sezon wcześniej - poinformowało Ministerstwo Rolnictwa kraju. Rekord miesięcznej sprzedaży został jak na razie pobity w grudniu zeszłego roku i wynosił 4,69 mln ton - gros sprzedaży stanowiła kukurydza z ubiegłorocznych zbiorów. W pierwszych 23 dniach stycznia br. ukraiński wywóz ziarna wyniósł 2,1 mln ton. Ocenia się, że w całym sezonie handlowym 2013/14 Ukraina może wyeksportować rekordową ilość zbóż - nawet 33 mln ton. Oznaczałoby to wzrost o 10 mln ton sezon do sezonu. Tak spektakularne wyniki sprzedaży zagranicznej są możliwe dzięki wyjątkowemu urodzajowi. W ubiegłym roku Ukraina zebrała 63 mln ton zbóż, co było niekwestionowanym rekordem. (Źródło: FAMMU/FAPA na podstawie Reuters i innych źródeł) 5) UKRAINA: mroźna pogoda utrudnia eksport zbóż Utrzymująca się sroga zima utrudnia eksport kukurydzy z Ukrainy i sprawia, że wielu kupujących szuka ziarna u innych dostawców, nawet u tak odległych jak Stany Zjednoczone czy Kanada. Eksporterzy są skłonni oferować bonus w wysokości nawet do 10 USD za tonę tym producentom, którzy są w stanie szybko dostawić towar, tak aby umożliwić realizację zawartych kontraktów -informują handlowcy z Paryża i Moskwy. (Źródło: FAMMU/FAPA na podstawie Reuters i innych źródeł) 6) GASC zaostrza kryteria jakościowe dla pszenicy Egipski GASC poinformował, że nie będzie przyjmował ofert pszenicy o wilgotności przekraczającej 13%. Wcześniej kluczowy rządowy importer dopuszczał ziarno o wyższej wilgotności - do 13,5%. Zmiana dotyczyć będzie już najbliższego przetargu. (Źródło: FAMMU/FAPA na podstawie Reuters i innych źródeł) 7) FRANCJA: lobbing o złagodzenie kryteriów w eksporcie pszenicy do Egiptu W ostatnia środę grupa francuskich eksporterów poinformowała o zamiarze lobowania u władz egipskich w sprawie zmian w ostatnio zaostrzonych kryteriach jakościowych dla importowanej pszenicy. Bardziej rygorystyczne wymogi jakościowe sprawiają, że francuska pszenica z jeszcze większą trudnością będzie konkurować z ofertami innych dostawców w przetargach organizowanych przez GASC. Pokazują to wyniki ostatniego przetargu, który już został przeprowadzony po zmienionych zasadach. Zakupione zostało rosyjskie i amerykańskie ziarno. Jak poinformował dyrektor France Export Cereales, przygotowywany jest dokument skierowany do władz Egiptu, podkreślający wagę francuskiej pszenicy w dostawach do Egiptu. Podnoszony jest przy tym argument, że tylko przy dużej liczbie ofert od różnych dostawców, możliwe będzie uzyskanie najkorzystniejszej ceny, tymczasem przy zaostrzonych wymogach ich liczba może się drastycznie zmniejszyć. Na niekorzyść dla Francji obniżenie limitu wilgotności ziarna do 13% powoduje spore trudności dla francuskich eksporterów. Średnia wysokość tego parametru w ziarnie ze zbiorów w 2013 r. wynosi 13,5%. Taka też jest mniej więcej średnia w okresie ostatnich pięciu lat. Handlowcy obawiają się, że aby sprostać wymogom będą zmuszeni dosuszać ziarno, co podniesie koszty o około 1 EUR za tonę, przez co francuska pszenica straci na konkurencyjności. Egipt jest jednym z odbiorców francuskiej pszenicy. W sezonie 2013/14 eksport pszenicy w ramach przetargów zorganizowanych przez GASC wyniósł 1,1 mln ton, natomiast dotychczasowy wywóz w sezonie 2013/14 osiągnął 660 tys. ton. (Źródło: FAMMU/FAPA na podstawie Reuters i innych źródeł) 8) UE I ŚWIAT rekordowa globalna produkcja i podaż rzepaku w sezonie 2013/14

15 W Unii sezonie 2013/14 szacunki produkcji rzepaku w Unii prawie nie zmieniły się od października zeszłego roku i zbiory oceniane są na około 21 mln ton. Największe zbiory tradycyjnie odnotowano w Niemczech, Francji, Polsce oraz Wielkiej Brytanii, w tym istotne redukcje dotyczyły Francji do około 4,4 mln ton (-20%) oraz Wielkiej Brytanii do 2,2 mln ton (-16%). Wobec poprzedniego sezonu import rzepaku do Unii wbrew jesiennym prognozom powinien nieznacznie się zwiększyć z 3,4 mln ton do 3,6 mln ton w tym z WNP około 1,8 mln ton (wobec 1,2 mln ton sezon wcześniej), z Kanady 0,08 mln ton (wobec 0,04 mln ton), z Australii 1,6 mln ton wobec 2,1 mln ton. W pierwszych 5-6 miesiącach bieżącego sezonu większość importowanego rzepaku pochodziło z Ukrainy. Obecnie poważne transporty pochodzą również z Australii. W sezonie 2013/14 przerób powinien się znaleźć na rekordowym poziomie około 23 mln ton (+1,4%), a dotychczasowy (lipiec/listopad'2013) był niezwykle wysoki. Tymczasem globalna produkcja rzepaku w sezonie 2013/14 powinna wzrosnąć z 63,9 mln ton do rekordowego poziomu 69,3 mln ton głównie dzięki wzrostowi produkcji w Unii, Kanadzie oraz WNP (Rosji i Ukrainie). Wzrost globalnej podaży o 4,9 mln ton do 74,54 mln ton pozwoli na przerób na poziomie 62,6 mln ton, co oznacza tylko niewielki przyrost m. in. na skutek konkurencji ze strony słonecznika. Globalna nadprodukcja rzepaku w sezonie 2013/14 wyniesie około 3,4 mln ton i przyczyni się do wzrostu zapasów o z 5,3 mln ton do 8,7 mln ton. W Unii zapasy wzrosną o 1/3 do 1,2 mln ton, a w Kanadzie nawet pięciokrotnie do około 3 mln ton. Bilans rzepaku UE (mln ton) 11/12 12/13 13/14p zmiana w % zapasy początkowe 1,43 1,52 0,88-42,1 Produkcja 19,30 19,67 20,96 6,6 Niemcy 3,87 4,86 5,78 18,9 Francja 5,37 5,46 4,35-20,3 Poska 1,87 2,05 2,56 24,9 Wk Brytana 2,76 2,56 2,15-16,0 Rep. Czeska 1,08 1,13 1,44 27,4 Import * 3,65 3,42 3,60 5,3 z WNP 1,32 1,19 1,75 47,1 Australii 1,90 2,07 1,63-21,3 Kanady 0,31 0,04 0,08 100,0 PODAŻ 24,38 24,61 25,44 3,4 Eksport * 0,13 0,08 0,28 250,0 Przerób 21,70 22,65 22,96 1,4 inne użycie 1,03 1,00 1,01 1,0 POPYT 22,86 23,73 24,25 2,2 zapasy końcowe 1,52 0,88 1,19 35,2 Źródło: Oil World, p- prognoza, * poza handlem wewnątrz UE; sezon od VII do VI (Źródło: FAMMU/FAPA na podst: Oil World) 9) ŚWIAT zbiory oleistych w sezonie 2013/14 powyżej oczekiwań W bieżącym sezonie 2013/14 globalna produkcja 7 podstawowych surowców oleistych wzrośnie o 7% tj. 32 mln ton do rekordowego poziomu 490,9 mln ton wobec 458,9 mln ton sezon wcześniej oraz 434,6 mln ton przed dwoma sezonami. W ciągu miesiąca globalne prognozy produkcji 7 oleistych zwiększono o 1,9 mln ton, natomiast w ciągu 2 miesięcy o 4,1 mln ton. Podwyższono szacunki zbiorów soi wobec grudnia zeszłego roku dla USA, Brazylii oraz WNP, dla rzepaku w Australii, natomiast dla Argentyny zmniejszono prognozy zbiorów dla soi oraz słonecznika. W sezonie 2013/14 o 4,7 mln ha wzrosły zasiewy oleistych do rekordowego poziomu 257,5 mln ha

16 przy największej ekspansji obszarowej w Ameryce Południowej, Indiach, WNP oraz UE28 po części kosztem zbóż. W bieżącym sezonie produkcja soi powinna wzrosnąć aż o 20,7 mln ton do 287,8 mln ton. Dzięki rekordowej produkcji, podaż 7 oleistych powinna wzrosnąć o 39,7 mln ton do rekordowego poziomu około 566,3 mln ton (październik/wrzesień), w tym największy przyrost podaży dotyczy soi tj. o 28,6 mln ton do 350,9 mln ton. Równolegle produkcja i podaż zwłaszcza słonecznika oraz rzepaku pozostaje na wysokim poziomie. Po dwóch latach stagnacji 7,5% wzrost podaży pozwoli odbudować zapasy surowców oleistych z 75,4 mln ton na początku sezonu do 95,4 mln ton pod koniec sezonu pod warunkiem materializacji zbiorów na Południowej Półkuli. W bieżącym sezonie nadprodukcja surowców oleistych osiągnie zatem aż 20 mln ton w tym 16,1 mln ton dotyczy samej soi. W bieżącym sezonie poprawi się współczynnik zapasy/zużycie z 16,7% do 20,3%. Bilans 7 głównych surowców oleistych na świecie (mln ton) 11/12 12/13p 13/14p zmiana w % zapasy początkowe 89,3 67,7 75,4 11,4 Produkcja w tym: 434,6 458,9 490,9 7,0 soja 240,7 267,1 287,8 7,7 bawełna 47,20 45,1 43,6-3,3 orzech ziemny 27,2 28,0 28,7 2,5 słonecznik 39,5 35,4 41,6 17,5 rzepak 61,4 63,9 69,3 8,5 ziarno palmy olejowej 13,3 13,9 14,6 5,0 kopra 5,3 5,4 5,3-1,9 PODAŻ 523,9 526,6 566,3 7,5 w tym: soja 316,4 322,3 350,9 8,9 zużycie w tym: 456,1 451,2 470,9 4,4 soja 261,3 259,2 271,7 4,8 słonecznik 39,4 35,6 40,8 14,6 rzepak 62,9 64,4 65,9 2,3 inne 92,5 92,0 92,5 0,5 zapasy końcowe 67,7 75,4 95,4 26,5 w tym: soja 55,1 63,1 79,2 25,5 zapasy/zużycia % 14,8 16,7 20,3 21,2 Źródło: Oil World, p- prognoza (Źródło: FAMMU/FAPA na podst: Oil World) 10) Kryzys argentyńskiego Peso: soja w centrum rozgrywek politycznych Zawsze trudno jest odzyskać raz utracone zaufanie. Odnosi się to zarówno do osób, jak i w ekonomii, do waluty - gorzkie doświadczenia Argentyny. Od czasu kryzysu zadłużenia, które wstrząsnęło krajem w 2002 roku i doprowadziło do dewaluacji peso o 75%, Argentyńczycy nabrali zwyczaju oszczędzania w dolarach, aby móc uchronić się przed inflacją, szacowaną na poziomie około 25% w stosunku rocznym (dużo powyżej danych oficjalnych). Rząd Kirchnera, chcąc ograniczyć inflację związaną z erozją pieniężną, sztucznie utrzymał kurs wymiany walut. Aby to zrobić, państwo czerpie ze swoich rezerw walutowych, w dużej mierze napędzanych przez eksport soi i zbóż (prawie 50 mld dolarów rocznie z tego tytułu). Jednak kraj wciąż cierpi na braku zaufania w stosunku do peso, nawet ze strony Argentyńczyków. Ucieczka kapitału doprowadziła do ścisłej kontroli wymiany od maja 2011 r. Bezpośrednią konsekwencją jest kilka współistniejących kursów walut: Oficjalny kurs: obecnie 8 peso/dolar amerykański; «Niebieski Dolar»: kurs na rynku równoległym (czarnorynkowy), obecnie 50%

17 wyższy, niż oficjalne kursy wymiany walut (12 peso/dolar). Stanowi on jedyną, realną cenę rynkową; Dolar turystyczny ; Dolar sojowy: zawierający cło eksportowe soi; Dolar Mercedes: zawierający cło importowe od pojazdów luksusowych. Konflikt, który rozpoczął się od rządu i producentów soi, jest więc zrozumiały. Zatrzymanie eksportu, w ramach protestu przeciwko potrąceniu podatku (ocenianego jako konfiskata), rolnicy pozbawili rząd waluty, której tak bardzo potrzebuje. Rezerwy walutowe gwałtownie maleją od wielu miesięcy (obecnie poniżej 30 mld dolarów). Potęgując ryzyko niedoboru soi, na zglobalizowanym rynku, producenci dają międzynarodowy oddźwięk ich roszczeń i wzbudzają niepokój oraz zmienność cen soi. Jeśli szybko nie zostanie osiągnięte porozumienie w tej kwestii, pomimo ostatnich dewaluacji, bardzo prawdopodobne jest, że fundusze hedgingowe nie będą zwlekać z wywołaniem ataków spekulacyjnych na peso, w celu złamania reżimu kursowego obowiązującego w tym kraju. Taktyka ekonomiczna jest dość wyraźna w tej kwestii. Prawdopodobieństwo sukcesu byłoby w takiej konfiguracji a priori wysokie, a koszty makroekonomiczne i społeczne znaczące. Nagromadzenie zapasów soi w argentyńskich gospodarstwach doprowadza do wzrostu cen soi na globalnym rynku. Od 2002 roku produkcja argentyńskiej soi wzrosła niemal dwukrotnie, podczas gdy końcowe zapasy sezonu 8,5 razy! W 2002 r., przedsiębiorstwa handlowe, które zakupiły argentyńską soję, odczuły koszty kryzysu walutowego. Ryzyko dewaluacji peso ograniczyło sprzedaż rolników, więc operatorzy musieli przestawić się na soję brazylijską, w celu zapewnienia terminowości dostaw chińskim klientom. Argentyński kryzys walutowy, ograniczony handel soją, przyczynił się do 45% wzrostu pierwszych 6 miesięcy 2002 roku. Od 2013 r. trwa spór o 35% cło eksportowe obowiązujące dla soi, a różnica między oficjalnym a czarnorynkowym kursem peso stale rośnie. Sprzedaż płodów rolnych została bardzo ograniczona. Rolnicy sprzedają tylko tyle by zarobić na bieżące potrzeby (krótkoterminowe dostawy), a długoterminowe kontrakty nie są możliwe do zrealizowania, z obawy przed dewaluacją. Dlatego też argentyńska sprzedaż stała się ostrożna. Obecnie argentyńskie zapasy szacujemy na poziomie 8-10 mln ton soi, co tłumaczy napięcie na światowym rynku. Trwająca dewaluacja sprzyja sprzedaży soi Po osiągniętym porozumieniu rządu z Bankiem Centralnym Argentyny w sprawie dewaluacji waluty peso stracił ponad 16% swojej wartości w stosunku do dolara. Tak więc dziś rolnicy w walucie krajowej zyskują 16% więcej za tonę soi. Jest to czynnik, który może w pewnym stopniu zwiększyć sprzedaż zapasów, ale dla przyspieszenia procesu kluczowe znaczenie będzie mieć spadek spread'u pomiędzy tymi dwoma rynkami. Jednakże, tak jak i w 2002 roku, sytuacja w Argentynie wpływa na deprecjacje brazylijskiego real'a (inne czynniki oczywiście również mają w tym udział). To automatycznie wzmacnia wartość wypłacaną w realu za każdą tonę soi sprzedawaną przez brazylijskiego rolnika. Rolnicy mogą cieszyć się z tej pieniężnej szansy i zwiększyć sprzedaż. Znacznie niższe, niż w ubiegłym roku ceny, póki co pomagają wywiązać się z zobowiązań handlowych. Podsumowując, w krótkim okresie, dewaluacja peso, nawet, jeśli niekoniecznie jeszcze dobiegła końca, będzie generować wzrost sprzedaży soi pochodzenia południowoamerykańskiego i być może Argentyna odbierze Brazylii część jej wygodnej, w tej chwili quasi-monopolistycznej, pozycji na rynku soi. Jednak więcej argentyńskiej soi pojawią się dopiero wtedy, gdy zniknie różnica między oficjalnym a czarnorynkowym kursem; co będzie oznaką odzyskanego zaufania wśród inwestorów międzynarodowych. Spadek cen soi powinien być powolny.

18 1998/2002: zakończenie kryzysu 2001: ucieczka kapitału szybko sprowadza poziom rezerw walutowych poniżej 30 mld $. Rząd, nie mogąc utrzymać kursu, dewaluuje peso. Marzec-kwiecień 2002: aby zapewnić napływ dolarów, rząd nakłada 20% cło na eksport zbóż, olejów i śruty oraz 23,5% na eksport roślin oleistych (ostatnia opłata jest regularnie podnoszona i wynosi obecnie 35%). Kwiecień 2002: Inflacja jest najwyższa od 10 lat, na poziomie 10,5% dla tego miesiąca. Kwiecień-czerwiec 2002: rolnicy wchodzą w konflikt z rządem i pod koniec czerwca zmniejszają sprzedaż soi do 29%, wobec 43% rok wcześniej. Popyt na soję z USA jest ostatecznie większy niż oczekiwano. Połowa czerwca 2002: brazylijski real znajduje się pod negatywnym wpływem peso. Koniec czerwca 2002: obawy o argentyńskie siewy w sezonie 2002/2003. Koniec września 2002: argentyńskie zapasy soi gwałtownie rosną. Ten -generujący spadek cen wzrost zapasów okazuje się być ciążącym czynnikiem. Podobne zachowanie zaobserwowano w 2006 r. oraz prawdopodobnie w tym roku Renaud de Kerpoisson, we współpracy z Yves Jegourel (rektor wydziału Bankowości, Finansów i Handlu Międzynarodowego Uniwersytetu Montesquieu Bordeaux IV Master 2) i Antoine Liagre (Analityk rynku roślin oleistych w ODA) (ODA Polska Sp. z o.o) 11) UE antydumpingowe cła na tranzytowy diodiesel z Kanady były legalne Dnia 16 stycznia br. europejski Sąd Najwyższy odrzucił pozew firmy paliwowej BP America przeciwko wprowadzonym przez Unię antydumpingowym cłom na biodiesel z Kanady (decyzją Unii z maja 2011 roku). Zakaz dotyczy biodiesla z zawartością poniżej 20% biododatku np. B19 czy B15. Sąd poparł wniosek Unii, w którym oceniono, że BP omija taryfę celną Unii przez eksport poprzez kraj trzeci, w tym przypadku przez Kanadę. Wcześniej w marcu 2009 roku wprowadzono antydumpingowe cła na biodiesel importowany z USA ze względu na subsydiowanie biodiesla, a powinny one wygasnąć w lipcu br. Szef związku organizacji skupiającej producentów biodiesla w Unii - EBB pozytywnie ocenił werdykt sądu. (Źródło: FAMMU/FAPA na podst: Agra Facts No )