DANYCH LOTNICZYCH. marzec dostaw) tworzenia, gromadzenia, przetwarzania i publikacji danych i informacji lotniczych.

Transkrypt

1 PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 113 Transport 2016 Ewa Dudek DANYCH LOTNICZYCH marzec 2016 Streszczenie: dostaw) tworzenia, gromadzenia, przetwarzania i publikacji danych i informacji lotniczych. -Sigma i metodyce zaproponowano przypisanie ról systemowych Six-Sigma w projekcie Six-Sigma i DMAIC 1. WPROWADZENIE ma szerokie spek- i wyznacza kierunki jak i organizacyjnych, m.in. w dziedzinie tem. W swoich dotychczasowych pracach autorzy przeprowadzili studium przepisów, specyfikacji i informacji lotniczych, nia problemu skutecznego zapewnienia i informacji lotni- zastosowania staty- Six-Sigma, opartej na metodyce DMAIC, przy jednoczesnym u wyników realizacji procesów gromadzenia, przetwarzania i publikacji danych i informacji lotniczych, na rzecz wprowadzenia w tych procesach

2 142 13]) przedmiotowego zagadnienia problemowego, koniecznym jest opracowanie koncepcji organizacyjnych zasad zapewnienia i informa- tworzenia danych i informacji lotniczych, rozpatrywanym dostaw [8], z zastosowaniem metody Six-Sigma i metodyki nalenia DMAIC, co jest przedmiotem niniejszej pracy. 13 e podmioty i instytucje, w procesie tworzenia danych i informacji lotniczych, wdr i utrzymywania systemu (ang. Quality Management System QMS) w zakresie tworzenia, opracowywania, przechowywania, obróbki, przetwarzania, przekazywania i rozpowszechniania danych i informacji lotniczych. Standardem normatywnym QMS jest norma ISO 9001 [10], która specyfikuje komponenty QMS, wymagane przepisami 13], do których polityka, tj. o ukierunkowanie organizacji ; udokumentowane procedury, tj. ustalone sposoby realizacji procesów, które zgodnie 13 procedury weryfikacji zgod i procedurami; udokumentowane dowody funkcjonowania, monitorowania i doskonalenia QMS (instrukcje, procedury, zapisy); remu przypisano y dowód potwierdz z tymi wymaganiami uznawany jest certyfikat ISO 9001 wydany przez [13]. 13] [10], m.in. ustanowienia w QMS procedu z zakresu systemu (ang. Safety Management System SMS) a zabezpieczeniami oraz powiadamianie i ce. jest minimalizacja ryzyka wypadku lotniczego, lotniczych, do poziomu ALARP (ang. As Low As Reasonably Practicable) [15], czemu nadano, opera- i [13].

3 K danych lotniczych 143 utrzymywania i nadzoru nad dokumentami i zapisami podmiotów i instytucji, ych w procesie tworzenia danych i informacji lotniczych, w celu zapewnienia skutecznej ochrony danych i informacji lotniczych zgodnie z wymaganiami [13]. Priorytetowym celem, danych lotniczych tylko dla uprawnionych podmiotów i instytucji. Ochrona danych lotniczych zapewniana jest poprzez stosowanie algorytmów cyklicznej kontroli nadmiarowej CRC procesu szerzej omówione w innej pracy autorów [4]). Ponadto, przechowywanie oraz przekazywanie danych i informacji lotniczych podlega ochronie przy pomocy odpowiedniego procesu uwierzytelniania, któr ustalenie, czy dane i informacje lotnicze Innym istotnym wyspecyfikowanym wy- tymi wymaganiami uznawane certyfikaty ISO [12] i ISO [8] wydane przez akredytowane jednostki [13]. dzania oparte na normach ISO i ISO w praktyce in 7] jako macji. powiadamiania podejmowania ych co do zasady bem niezgodnym. Zgodnie z wymaganiami, procedura ta musi swoim zakresem obejmo- 13]: prowadzenie rejestru czej wszelkich problemów zidentyfikowanych w trakcie tworzenia, opracowywania, przechowywania, obróbki i przetwarzania danych i informacji lotni- problemów stwierdzonych nych i informacji lotniczych; podejmowania, przekazywanie w tym ; przekazywanie oraz innych dostawców danych i informacji lotniczych. Ustanowienie w QMS i realizacja tej procedury zapewnia utworzenie usystematyzowa-, który daje

4 144 13], w oparciu o Six-Sigma [6] i DMAIC [5]. 3. ROLE SYSTEMOWE W METODZIE SIX-SIGMA Metoda Six-Sigma ch ISO [5, 6 - w odniesieniu do procesów realizowanych w danej organizacji. W trakcie realizacji projektów Six-Sigma t dzie normalnym 6 n nie procesu, jego stabilizacja w czasie,, odpowiednie. Krótka charakterystyka metody Six- ) oraz propozycja praktycznego zastosowania do tworzenia i publikacji danych przedstawione we autorów [2, 3]. W -Sigma, wy- pewne szczególne. W zakresie organizacyjnym metoda Six-Sigma charakteryzuje karate. Senior Championi i Championi projektów oraz Master Black Belts i Black Belts, Green Belts Yellow lub White Belts [1]. Wprowadzenie zgodnie z tym zdefiniowanych - w procesach i systemach organizacji (podmiotu, instytucji). Senior Champion - dry kierowniczej wyznacza Championów. Champions - czarnych pasów, czyli Master Black Belts.

5 K danych lotniczych 145 Master Black Belts dzy o metodzie Six- -Sigma do kultury organiza- Black Belts oraz Green Belts przygotowanych projektów Six-Sigma oraz wsparcie w doborze ich tematyki merytorycznej pomocy projektowym. Six-Sigma. Black Belts tów. tworzenie problemów, wyznaczonych cel finansowych). Osoby te w w zakresie wiedzy o metodzie Six-Sigma i jej Black Belts. tami i instruktorami przede wszystkim dla kolejnej grupy w hierarchii Green Belts. Black Belts w metodzie Six-S skane wyniki nych projektów Six-Sigma. (np.: procesami, systemami, projektami) Six-Sigma. ; koncentracja na wyniku; ; ; ; o celu; ; Green Belts te ów organizacji. -Sigma. na rzecz realizowanych projektów Six-Sigma, którymi - usprawnianie procesów, w których o I - Sta- Black Belts w realizacji projektów dos.

6 146 Yellow Belts by, -Sigma -Sigma i metodyki DMAIC wymaga przypisania ról systemowych Six-Sigma adekwatnie do merytorycznego zakresu kom- -Sigma i metodyki DMAIC statuuje pewien sys- QMS, uzyskiwane skutki i efekty real projektów, procesów lub systemów. 4. KONCEPC W PROCESIE TWORZENIA DANYCH LOTNICZYCH Skuteczne w 13], a tym samym skuteczne racji lotniczych, wszystkie zaan- o charak- i doskonaleniem PRZYPISANIE RÓL SYSTEMOWYCH SIX-SIGMA W PROCESIE TWORZENIA DANYCH LOTNICZYCH Zdefiniowany przez autorów we 3] proces tworzenia danych lotniczych z ocenami etapowymi i obejmuje 6 etapów: 1. pomiary; 2. obliczenia; 3. weryfikacja; 4. walidacja; 5. p 6. publikacja informacji lotniczych. wprowadzenie do praktycznego sto- ki tego wymaga odki pomiaru (faza M), zasady

7 K danych lotniczych 147 zapobiegawcz danych i informacji lotniczych (w rozumieniu [8] i o jakim jest mowa w [13]), rozpoczy- gi geodezyjne i kartograficzne, na odbiorcach, np. ogach statków, opartych na praktycznym zastosowaniu metody Six-Sigma i metodyki DMAIC, zgodnie z którymi role systemowe, z przypisa wie przeprowadzonego studium przepisów prawnych i specyfikacji oraz analizy procesów tworzenia i publikacji danych i informacji lotniczych zaproponowano przypisanie ról systemowych: Senior Champion EASA i Eurocontrol, którzy na poziomie legislacyjnym Champion Master Black Belt Black Belt nione podmioty Green Belt pracownicy instytucji i podm Yellow Belt pracownicy instytucji i podmiotów cesu gromadzenia, tworzenia i publikacji danych i informacji lotniczych CI PROCESU TWORZENIA DANYCH LOTNICZYCH Realizacja 13 su tworzenia 14 narodowymi normami, m.in.: ISO 9001, ISO 27001, ISO 28000, ISO i ISO oraz zasób danych, m ów jako- CP i CPN, co autorzy szerzej o 2, 3]. CP i CPN nionych ról systemowych Six- procesu.

8 148 powiadamianie, co pozostaje otniczych [15]. CP i CPN, ustanowionych, zapewni lotniczych oraz ich nieprzerwane zachowywanie do czasu ich przekazania uzasadnionymi przypadkami zmiany ich lub przetransponowania, w odniesieniu do danych geoprzestrzennych. wyniki ana- zabezpieczenia do wprowadzenia w procesie tworzenia danych lotniczych PROCESU TWORZENIA DANYCH LOTNICZYCH Proponowane przez autorów w ADQ [13], a tym samym rozszerzonego w stosunku do specyfikacji normy ISO 9001 [10] komponenty, pieczeniami, powinno skutecznie i efektywnie Wykazanie tego wymaga pozyskania i przedstawienia obiektywnych dowodów, wymaganych 13 w historia pochodzenia i zmian danych procesy walidacji i weryfikacji danych odpowiednie dla wymaganego poziomu procedury pomiarów i tworzenia danych oraz wszelkie oprogramowanie wykorzystywane w wyma- ystema- i udokumentowany proces uzyskiwania dowodu z audytu oraz jego ytu [9]) certyfikacyjnego QMS, przeprowadzanego przez, jednak kowania, a tym samym faktycznego ww. i oprogramowanie zapewnia Obiektywnym d

9 K danych lotniczych 149 tylko zapisy wyników etapów procesu tworzenia danych lotniczych. 5. PODSUMOWANIE projektów standardowych instrumentalnych procedur przylotu lub odlotu dów, su tworzenia danych lotniczych jest podejmowanie odpowiednio QMS ISO System ten, odp, tucje gi na to koniecznym jest - Sigma i metodyce DMAIC. Sku QMS tywnymi dowodami. Jak wykazano, tylko stosowanie metody Six-Sigma dostarcza obiek- 13, 14 mowanie wykorzystywane w procesie tworzenia danych lotniczych. nia danych lotniczyc prac autorów. Bibliografia 1. Brajer- i produktów w organizacjach. Wydaw- 2. lotniczych w porcie lotniczym, Politechnika Warszawska Prace Naukowe Transport, z. 107, Warszawa 2015, str Dudek E.,.: Koncepcja zastosowania metodyki DMAIC do zapewn lotniczych, Ruchu Lotniczego, Warszawa/Serock cie lotniczym, Logistyka 4/2015, str ISO :2011, Quantitative methods in process improvement - Six Sigma - Part 1: DMAIC methodology. 6. ISO :2011, Quantitative methods in process improvement - Six Sigma - Part 2: Tools and techniques. 7. ISO 22301:2012, Societal security - Business continuity management systems Requirements. 8. ISO 28000:2007, Specification for security management systems for the supply chain. 9. PN-EN ISO 9000: , Systemy Podstawy i terminologia. 10. PN- Wymagania. 11. PN-EN ISO 19157:2014:04, Informacja Geograficzna

10 PN-ISO/IEC 27001:2007, Technika informatyczna Specyfikacja EUROCONTROL EUROCONTROL-SPEC Safety Management Manual, ICAO Doc CONCEPT OF AERONAUTICAL DATA QUALITY MANAGEMENT Summary: The article is a continuation of the authors study on the ways to ensure the quality and safety of aeronautical data and information in the entire process (considered as the supply chain) of those data and information creation, collection, processing and publication. Organizational and system solutions, based on Six-Sigma method and DMAIC methodology as well as international standards on systems management were presented. According to them Six-Sigma system roles in implementation process and aeronautical data and information quality management system were assigned. Moreover, references to certification issues and objective evidence of compliance with requirements were made. Keywords: aeronautical data quality, quality management system, Six-Sigma and DMAIC