PS.IV Protokół

Transkrypt

1 Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie Wydział Polityki Społecznej PS.IV Protokół z kontroli kompleksowej przeprowadzonej w Zespole Placówek Opiekuńczo Wychowawczych w Rytrze, Rytro 168 przez pracowników Wydziału Polityki Społecznej MUW w Krakowie inspektora Agnieszkę Górską, starszego inspektora Teresę Marynowicz oraz inspektora Monikę Sacha, na podstawie art. 22 pkt. 8 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t. j. Dz. U. z 2008 r. Nr 115, poz. 728 z późn. zm.) oraz Rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. z 2005 r. Nr 61, poz. 543) i upoważnień do kontroli z dnia 28 maja 2009 roku oraz z 16 czerwca 2009 roku (znak: PS.IV ) wydanych z up. Wojewody przez Zastępcę Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej MUW w Krakowie. Czynności kontrolne w jednostce przeprowadzono w dniach od 18 czerwca do 22 czerwca 2009 roku. Przed rozpoczęciem czynności kontrolnych zespół inspektorów, zgodnie z art. 127 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej, wylegitymował się oraz przedstawił imienne upoważnienie do przeprowadzenia kontroli. Kontrolę przeprowadzono w oparciu o analizę zastanej dokumentacji oraz wyjaśnienia Dyrektora Placówki Pani Magdaleny Pazgan Głód. W trakcie kontroli dokonano wpisu do książki kontroli prowadzonej przez Placówkę. Do protokołu załącza się: 1. Kserokopię Zarządzenia Nr 1/09 Dyrektora Zespołu Placówek Opiekuńczo- Wychowawczych w Rytrze z dnia r. 2. Kserokopię Regulaminu Organizacyjnego Zespołu Placówek Opiekuńczo- Wychowawczych w Rytrze, 3. Kserokopię Regulaminu Domu Dziecka w Rytrze GRUPA USAMODZIELNIENIA, 4. Kserokopię Regulaminu Wychowanków ZASADY PANUJĄCE W NASZYM DOMU, 5. Kserokopię Praw i obowiązków wychowanków ZPOW, 6. Kserokopię Planu Pracy Zespołu Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych w Rytrze ZAŁOŻENIA PROGRAMOWE NA ROK 2009, 7. Kserokopię Propozycji bloków tematycznych ZPOW w Rytrze lipiec-sierpień 2009, 8. Kserokopię przykładowej Karty udziału w zajęciach specjalistycznych, 9. Kserokopię przykładowej Karty specjalistycznej przeprowadzanych zajęć, 10. Kserokopię przykładowego Indywidualnego Planu Pracy, 11. Kserokopię przykładowego Wywiadu środowiskowego ZPOW Rytro, 12. Kserokopię przykładowej Karty pracy z rodziną, 13. Kserokopię przykładowego Arkusza badań i obserwacji pedagoga ZPOW, 14. Kserokopię przykładowego Arkusza badań i obserwacji psychologicznej ZPOW, 15. Kserokopie Protokołów posiedzeń Zespołu ds. Okresowej Oceny Sytuacji Dziecka z r., r., r., 16. Kserokopię sprawozdania z pracy wychowawczej za okres IX 2008 r. I 2009 r., 17. Kserokopie harmonogramów pracy na kwiecień, maj i czerwiec 2009,

2 18. Kserokopie Zarządzeń Dyrektora ZPOW z r. oraz z r., 19. Kserokopię przykładowej karty hospitacji i kontroli w ZPOW w Rytrze, 20. Kserokopię Umowy zlecenie Nr 1/09, 21. Kserokopię Zakresu czynności pedagoga ZPOW Rytro, 22. Kserokopię Pisma Dyrektora ZPOW w Rytrze do PCPR w Nowym Sączu z dnia r., 23. Kserokopię Pisma PCPR w Nowym Sączu z dnia r., 24. Kserokopię Uchwały Nr 2 17/XIX/2008 Rady Powiatu Nowosądeckiego z dnia 29 sierpnia 2008 r., 25. Kserokopię Oferty na meble Firmy ZPHU BENO Edward Nowak z dnia 15 grudnia 2008 r., 26. Kserokopię Faktury VAT nr FV/2153/2008 z dnia 22 grudnia 2008 r., 27. Ankietę wypełnioną przez Dyrektora ZPOW w Rytrze, która stanowi integralną część niniejszego protokołu. Zakres kontroli Zakres kontroli obejmował: ocenę standardu wychowania i opieki, ocenę zakresu prawidłowego wykorzystania dotacji z rezerwy celowej budżetu państwa przekazanej w 2008 roku na realizację zadań w zakresie osiągania standardów w placówkach opiekuńczo wychowawczych, w dziale Pomoc Społeczna, rozdział Placówki opiekuńczo wychowawcze, Ustalenia kontroli: Zespół Placówek Opiekuńczo Wychowawczych w Rytrze, Rytro 168 jest jednostką organizacyjną pomocy społecznej, prowadzoną przez Starostwo Powiatowe w Nowym Sączu, powołaną do istnienia w dniu 3 czerwca 2003 roku Uchwałą nr 63/VII/2003 Rady Powiatu Nowosądeckiego. Placówka została wpisana do Rejestru Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych prowadzonego przez Wojewodę Małopolskiego pod nr Starostwo Powiatowe w Nowym Sączu posiada zezwolenie warunkowe na prowadzenie Zespołu Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych w Rytrze wydane decyzją Wojewody z dnia 29 lutego 2008 roku (znak: PS.IV ). W okresie przeprowadzania kontroli kompleksowej funkcję Dyrektora pełniła Pani Magdalena Pazgan-Głód, powołana na to stanowisko w dniu 1 stycznia 2009 roku na czas nieokreślony. Uchwałą Nr 512/2008 Zarządu Powiatu Nowosądeckiego z dnia 25 września 2008 r. Pani Magdalena Pazgan-Głód została zatrudniona na stanowisku p.o. Dyrektora Zespołu Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych w Rytrze od dnia 1 października 2008 r. do dnia 31 grudnia 2008 r. w pełnym wymiarze czasu pracy. Pani Dyrektor ukończyła Katolicki Uniwersytet Lubelski na kierunku psychologia. Ponadto posiada 4 lata stażu pracy w placówkach opiekuńczo-wychowawczych. Posiada również specjalizację z zakresu organizacji pomocy społecznej ukończyła Studia Podyplomowe na Uniwersytecie Jagiellońskim w zakresie organizacji i metod pomocy społecznej. Do września 2008 roku funkcję Dyrektora Placówki pełniła pani Elżbieta Smul. Pani Elżbieta Smul ukończyła studia magisterskie w zakresie pedagogiki opiekuńczej, studium podyplomowe z organizacji i zarządzania oświatą oraz posiada wieloletni staż pracy w pomocy społecznej. 2

3 Zespół Placówek Opiekuńczo Wychowawczych w Rytrze funkcjonuje w oparciu o Regulamin organizacyjny zatwierdzony w dniu 5 stycznia 2009 roku przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Nowym Sączu. (Zał. 1, 2, 3) Opisywany dokument określa kwestie związane z organizacją kontrolowanej Placówki, specyfiką, formami i zakresem sprawowanej opieki, zasadami umieszczania dzieci, strukturą organizacyjną Placówki oraz prowadzoną dokumentację. Zgodnie z 5 Regulaminu: W skład Zespołu wchodzą placówki: 1) placówka socjalizacyjna zwana grupą usamodzielnienia, 2) Powiatowy Dzienny Ośrodek Wsparcia dla Dzieci i Młodzieży w Rytrze wraz z filią w Grybowie, 3) mieszkania chronione, natomiast 6 określa ilość miejsc w poszczególnych placówkach: 1) placówka socjalizacyjna 24 miejsca, Powiatowy Ośrodek Wsparcia Dziennego dla Dzieci i Młodzieży po 25 miejsc w Rytrze i w Grybowie, 3) mieszkania chronione 7 miejsc. Podczas kontroli ustalono, iż w skład Zespołu Placówek Opiekuńczo Wychowawczych w Rytrze wchodzą: placówka opiekuńczo wychowawcza o charakterze socjalizacyjnym przeznaczona dla 24 dzieci (2 grupy), Filia Powiatowego Dziennego Ośrodka Wsparcia dla Dzieci i Młodzieży w Grybowie przeznaczona dla 25 dzieci oraz mieszkania chronione dla 4 dzieci. W trakcie kontroli stwierdzono, że wpisany do Regulaminu organizacyjnego Powiatowy Dzienny Ośrodek Wsparcia dla Dzieci i Młodzieży w Rytrze nie funkcjonuje. Również ilość miejsc w mieszkaniach chronionych nie jest zgodna z liczbą podaną w Regulaminie. W związku z powziętymi ustaleniami konieczna jest zmiana Regulaminu organizacyjnego ZPOW w Rytrze w celu dostosowania go do stanu faktycznego. Ponadto należy ujednolicić stosowaną w ZPOW nazwę placówki wsparcia dziennego. Plan pracy placówki ZPOW w Rytrze funkcjonuje w oparciu o Plan Pracy Zespołu Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych w Rytrze na (Zał.6, 7) Dokument został opracowany w formie tabelarycznej z podziałem na poszczególne działy określone w planie pracy opiekuńczo-wychowawczej, tj.: Dział I Kształtowanie pozytywnego stosunku do nauki szkolnej w celu przygotowania zawodowego, Dział II Przygotowanie do samodzielnego życia, Dział III Zdrowie, Dział IV Życie rodzinne, Dział V Życie społeczne. Do każdego z ww. działów określono treść zadania, formy realizacji, termin realizacji oraz osoby odpowiedzialne. Plan pracy pracownicy pedagogiczni przyjęli do wiadomości i realizacji w dniu r. składając podpis. Zatrudnienie W toku czynności kontrolnych ustalono ponadto, iż w kontrolowanej Placówce zatrudnione są następujące osoby (10 etatów): 1. P. B. Ch. wychowawca (1 etat KN) posiada wykształcenie wyższe magisterskie na kierunku pedagogika specjalna; 2. P. T.G. wychowawca (1 etat KN) - posiada wykształcenie wyższe magisterskie na kierunku pedagogika specjalna; 3

4 3. P. J. P. wychowawca (1 etat KN) posiada wykształcenie wyższe magisterskie na kierunku pedagogika opiekuńczo-wychowawcza; 4. P. A.Sz. wychowawca (1 etat KP) posiada wykształcenie wyższe (licencjat) na kierunku nauki o rodzinie w zakresie pracy socjalnej; 5. P. A.P. młodszy wychowawca (1 etat KP) posiada wykształcenie wyższe (licencjat) na kierunku pedagogika w zakresie pedagogiki resocjalizacyjnej; 6. P. T. R. wychowawca (1 etat KP) posiada wykształcenie wyższe magisterskie na kierunku pedagogika w zakresie pedagogiki społeczno-opiekuńczej; 7. P. T. M. wychowawca (1 etat KP) posiada wykształcenie wyższe magisterskie na kierunku pedagogika opiekuńczo-wychowawcza z ustawodawstwem rodzinnym; 8. P. A.Sz. młodszy wychowawca (1 etat - KP) posiada wykształcenie wyższe (licencjat) na kierunku pedagogika ogólna; 9. P. A. D. pedagog (1 etat - KP) posiada wykształcenie wyższe magisterskie na kierunku pedagogika opiekuńczo-resocjalizacyjna; studia podyplomowe w zakresie edukacji i potrzeb rewalidacyjnych osób z niepełnosprawnością intelektualną; 10. P. B. K. pracownik socjalny (1 etat, KP) posiada wykształcenie wyższe magisterskie na kierunku biologia specjalność nauczycielska, ma także ukończone policealne studium zawodowe (kierunek pracownik socjalny) oraz I stopień specjalizacji w zawodzie pracownik socjalny. Podczas kontroli ustalono, iż pracownicy pedagogiczni spełniają wymogi kwalifikacyjne określone w 38 ust. 1 pkt 1-5 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczowychowawczych. Kontrolowana placówka zatrudnia także personel administracyjno-obsługowy (6 etatów): 1. Główna księgowa 1 etat; 2. Księgowa, kadrowa, kasjer 1 etat; 3. Intendent - magazynier 1 etat; 4. Pomoc kuchenna 2 etaty; 5. Kierowca - rzemieślnik 1 etat; Dodatkowo w placówce zatrudnione są następujące osoby: 1. P.M.N. wychowawca stażysta (staż z PUP) posiada wykształcenie wyższe (licencjat) na kierunku pedagogika opiekuńczo -wychowawcza; 2. P.E.M. pomoc wychowawcy umowa zlecenie - posiada wykształcenie wyższe magisterskie na kierunku pedagogika opiekuńcza i wychowanie fizyczne (Zał. 20) Z analizy akt osobowych pracowników pedagogicznych wynika, iż w latach tylko wychowawca A.S. doskonaliła swój warsztat pracy poprzez uczestnictwo w szkoleniu Doskonalenie warsztatu pracy z wychowankiem. Pozostali pracownicy pedagogiczni nie uczestniczyli w formach doskonalenia - szkoleniach, naradach, konferencjach. W teczkach akt osobowych wszystkich pracowników znajdują się jedynie zaświadczenia o ukończeniu szkolenia w zakresie BHP, w lutym 2009 r. W toku czynności kontrolnych ustalono, iż. w teczce akt osobowych pedagoga znajdował się nieaktualny zakres czynności z r. Z zakresu czynności wynika, iż pedagog zatrudniona w ZPOW pracuje w wymiarze 40 godzin tygodniowo przeznaczając 20 godzin na pracę w Grupie Usamodzielnienia, 10 godzin w Placówce Wsparcia Dziennego w Grybowie i 10 godzin w Placówce Wsparcia Dziennego w Rytrze, która to placówka, jak już nadmienione wyżej nie funkcjonuje. (Zał. 21) 4

5 Dodatkowo w kontrolowanej Placówce od dnia r. do dnia r. na podstawie Umowy Zlecenia Nr 1/09 zatrudniona została Pani E.M. jako pomoc wychowawcy. Zgodnie z umową Pani E.M. zobowiązana jest do wykonywania następujących czynności: prace związane z opieką wychowanków uzupełniające dyżury wychowawców, w razie potrzeby dyżury nocne wspomagające. Godziny pracy będą każdorazowo uzgadniane w zależności od potrzeb placówki. Zatrudnienie osoby na stanowisko pomocy wychowawcy nasuwa wątpliwości, gdyż rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie placówek opiekuńczowychowawczych z dnia 19 października 2007 roku (Dz. U. Nr 201, poz. 1455) oraz rozporządzenie w sprawie zasad wynagradzania pracowników samorządowych zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2008 r. Nr 73, poz. 430) nie przewidują istnienia takiego stanowiska specjalistycznego. W związku z tym należałoby zmienić zajmowane stanowisko z pomocy wychowawcy na wychowawcę. Zatrudnienie osoby na umowę zlecenie nie jest dobrym rozwiązaniem z pedagogicznego punktu widzenia i należy je traktować jedynie jako tymczasowe rozwiązania do czasu zatrudnienia osoby na etat wychowawcy. Dzieci powinny być poddawane oddziaływaniom wychowawców związanych z placówką i w pełni realizujących ustalony zespołowo program wychowawczy. Zgodnie z informacjami uzyskanymi w trakcie przeprowadzania czynności kontrolnych, w Zespole Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych nie korzystano z pomocy wolontariuszy. Praca wychowawcza wspomagana była przez jedną rodzinę zaprzyjaźnioną, które nie posiada stosownej opinii ośrodka adopcyjno-opiekuńczego, o której stanowi 2 pkt 8 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych. Placówka od stycznia 2009 r. nie zatrudnia psychologa, gdyż funkcję psychologa pełni Dyrektor w ramach swoich obowiązków. Pismem z dnia 15 stycznia 2009 r. Pani Dyrektor Magdalena Pazgan-Głód zwróciła się do PCPR w Nowym Sączu o wpisanie do zakresu zadań na stanowisku Dyrektora pozycji świadczenie usług psychologicznych w ZPOW w Rytrze. Usługi zaproponowane przez Panią Dyrektor miały polegać na: 1. diagnozie psychologicznej indywidualnej dla każdego wychowanka, 2. opiniowaniu, 3. prowadzeniu zajęć terapeutycznych indywidualnych i grupowych, 4. udzielaniu porad i pomocy psychologicznej wszystkim wychowankom i osobom współpracującym, 5. prowadzeniu sesji rodzinnych mających na celu powrót wychowanka do domu rodzinnego lub nawiązania pozytywnych relacji z rodziną, 6. pomocy w sytuacjach kryzysowych powierzonych rodzin i wychowanków, 7. inicjowaniu badań psychologiczno-pedagogicznych w ZPOW w celu poprawy funkcjonowania placówki, 8. kompletowaniu materiałów do badań. (Zał. 22). Dyrektor PCPR w Nowym Sączu w piśmie z dnia r. wyraził zgodę na pełnienie przez Panią Magdalenę Pazgan-Głód funkcji psychologa w ZPOW w ramach pełnienia funkcji Dyrektora Zespołu.(Zał. 23) Pełnienie funkcji Dyrektora i psychologa w ramach jednego etatu nie jest wskazane. Ilość obowiązków na wymienionych powyżej stanowiskach jest tak duża, iż wyklucza rzetelne wywiązywanie się z nich wszystkich. Do ZPOW w Rytrze trafiają dzieci z coraz większymi deficytami oraz coraz większym stopniem demoralizacji. Konieczna jest wnikliwa diagnoza i systematyczna praca terapeutyczna z wychowankami oraz systematyczna intensywna praca z rodzinami wychowanków w celu stworzenia warunków jak najszybszego powrotu dziecka do domu rodzinnego. Praca psychologa z wychowankami powinna być realizowania w godzinach, w których przebywają oni w Placówce, czyli w godzinach popołudniowych i wieczornych. Praca z rodzinami wychowanków może być realizowania również w soboty lub niedziele, co może być uwarunkowane czasem jakim rodziny będą dysponować. 5

6 W trakcie przeprowadzania czynności kontrolnych ustalono, że Dyrektor ZPOW w Rytrze sprawuje nadzór pedagogiczny nad zatrudnioną kadrą w oparciu o Plan hospitacji i kontroli na 2009 rok. W okresie od stycznia do maja 2009 r. przeprowadzonych zostało 5 hospitacji (15.01., 27.02, 20.03, 08.04, r.). Sposób sprawowania nadzoru wygląda następująco: Dyrektor prowadzi rejestr przeprowadzonych hospitacji w układzie tabelarycznym. Tabelka zawiera następujące dane: lp. imię i nazwisko, tematyka, termin, stanowisko, uwagi. Dyrektor przeprowadzając hospitację lub kontrolę dokonuje wpisu do Karty Kontroli, która zawiera następujące dane: tematyka kontroli, data, kontrolowany, krótki opis sytuacji na wybranym stanowisku, zalecenia wymagające ponownej kontroli, podpis kontrolowanego, podpis kontrolującego. (Zał. 19) W czasie przeprowadzania czynności kontrolnych ustalono, że wychowawcy nie sprawują opieki w sposób odpowiedni w stosunku do dzieci, które przebywają w Placówce. Świadczy o tym wiele wpisów w dokumentacji dzieci np. wyrzucanie wyposażenia pokoi przez okno, nagminne ucieczki wychowanków oraz bałagan panujący w placówce. W czasie rozmowy z kontrolującymi pani Dyrektor przyznała, że ma problem z wychowawcami, którzy większość czasu spędzają w pokoju wychowawców, dlatego chciałaby założyć monitoring w Placówce. W związku z powyższym wskazane jest zintensyfikowanie nadzoru pedagogicznego nad kadrą. Ponadto Pani Dyrektor powinna uwzględnić w planie hospitacji analizę i ocenę dokumentacji prowadzonej przez kadrę pedagogiczną, tym bardziej, że jest ona prowadzona jest w sposób niewłaściwy, schematyczny i niekompletny. Sposób organizacji opieki nad wychowankami grafik dyżurów wychowawców: Z informacji zawartej w Ankiecie wynika, iż w godzinach od 6.00 do 8.00 opiekę wychowankom zapewnia dwóch wychowawców, w godzinach od 8.00 do wychowawca ze stażystą lub pracownikiem socjalnym, natomiast w godzinach od do dwóch wychowawców. Opieka nocna zapewniana jest przez dwóch wychowawców. Z wnikliwej analizy kserokopii grafików dyżurów kadry pedagogicznej (miesiąc kwiecień, maj, czerwiec 2009 r.) (Zał. 17) zatrudnionej w Placówce wynika, iż opieka dzienna w ciągu tygodnia zorganizowana jest w taki sposób, że w dni powszednie, w godzinach od 6.00 do 8.00 sprawowana jest przez dwóch wychowawców, w godzinach od 8.00 do przez wychowawcę i pracownika socjalnego lub stażystę. Zdarzają się jednak sytuacje, gdy opiekę wychowankom zapewnia stażysta wspomagany przez pracownika socjalnego (np r. w godz. od 8.00 do 12.00, r. w godz. od 8.00 do 14.00, r. w godz do 14.00) lub też stażysta pełni dyżur pojedynczo (np r. w godz do 14.00, r do 14.00, r. w godz. od 8.00 do 10.00, r. w godz. od 8.00 do 14.00). W godzinach popołudniowych od do opiekę sprawuje dwóch wychowawców, także dwóch wychowawców pełni dyżur w nocy. Inaczej sytuacja przedstawia się w soboty i niedziele oraz dni świąteczne. W soboty w godzinach dopołudniowych dyżuruje zwykle jeden wychowawca oraz stażysta lub też jeden wychowawca i pracownik socjalny albo dyżur pełni tylko stażysta i pracownik socjalny (np r., r.). W soboty, niedziele oraz dni świąteczne opieka nocna zapewniana jest przez jednego wychowawcę, który zatrudniony jest na umowę zlecenie. Z grafiku na miesiąc kwiecień wynika, iż 11 i r. nikt nie pełnił dyżuru nocnego w Placówce, natomiast w grafiku na miesiąc maj widnieją wpisy dot. pełnienia dyżurów nocnych przez P.E.M. rozpoczynających się o godz , ale bez określenia godziny zakończenia dyżuru (01, 02, 03, 09, 10, 16, 24 i 30 maja 2009 r.). Na harmonogramach pracy nanoszone są zmiany, które utrudniają, a w niektórych przypadkach uniemożliwiają określenie godzin pracy wychowawcy lub stwierdzenie, czy w danym dniu był on w pracy np. Pan T.R. ( r. urlop lub praca od do 22.00, r. urlop lub praca w godz do 22.00), Pani B.C. ( r. trudno określić godziny pracy), Pani M.N. ( r. praca lub dzień wolny). 6

7 Tak, więc na podstawie powyższej analizy stwierdzić można, iż wychowankowie w godzinach dopołudniowych oraz nocnych nie mają zapewnionej w dostatecznym stopniu opieki, gwarantującej im bezpieczeństwo. Jest to niezgodne z 25 ust. 1 i 6 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych. Zespół do spraw okresowej oceny sytuacji dziecka W Placówce, zgodnie z 10 ust. 1 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczowychowawczych, działa Zespół do spraw okresowej oceny sytuacji dziecka (Zał. 15). Ostatnie posiedzenie Zespołu do spraw okresowej oceny sytuacji dziecka miało miejsce 5 czerwca 2009 roku. W spotkaniu tym wzięli udział: Dyrektor Zespołu Placówek Opiekuńczo Wychowawczych w Rytrze, pracownik socjalny ZPOW oraz trzech wychowawców. Z posiedzenia Zespołu sporządzono protokół, który zawiera informacje dot. zachowań jednego wychowanka. Zebrania Stałego Zespołu ds.. okresowej oceny sytuacji dziecka nie dotyczyły oceny sytuacji wychowanków. Szczegółowa analiza protokołów z posiedzeń Stałego Zespołu wykazała, że w okresie od 1 stycznia 2008 roku do dnia kontroli ( r.) odbyło się 19 posiedzeń Zespołu: r., r., r., r., r., r., r., r., r., r., r., r., r., r., r., r., r., r., r. Jednak w większości zebrania Stałego Zespołu ds. okresowej sytuacji dziecka nie wypełniają zapisu 10 ust. 2 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo - wychowawczych. W toku kontroli ustalono ponadto, że posiedzenia zespołu nie odbywają się, co pół roku dla każdego dziecka, co jest niezgodne z 10 pkt 3 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo wychowawczych. Podczas posiedzeń skład Stałego Zespołu nie był w pełni zgodny z zapisem 10 ust. 4 pkt 4 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych, bowiem udziału nie brali przedstawiciele PCPR i Ośrodka Adopcyjno-Opiekuńczego (jedynie w protokole z dnia r. wymienieni są przedstawiciele PCPR, jednak nie złożyli podpisów pod protokołem). Ponadto, zespół formułował wniosek, a nie opinię dotyczącą dalszego pobytu dziecka w placówce co jest niezgodne 10 ust. 7 ww. rozporządzenia. Należy przy tym zaznaczyć, iż Dyrektor nie korzystał z prawa zapisanego w 10 ust. 6 ww. rozporządzenia, tj. nie zapraszał do udziału w posiedzeniach Stałego Zespołu przedstawicieli sądu, Policji, służby zdrowia w celu uzyskania dodatkowej wiedzy o sytuacji dziecka. Tylko w posiedzeniach trzech Zespołów uczestniczył pedagog szkolny, w jednym wychowawca klasy jednak osoby te nie złożyły swych podpisów na protokołach. Ocena prowadzonej w placówce dokumentacji, w tym dokumentacji wymienionej w 26 ust. 1 pkt 1-4 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych: Zespół Placówek Opiekuńczo - Wychowawczych w Rytrze prowadził następującą dokumentację: - Księga ewidencji wychowanków opracowana w formie tabelarycznej i składa się z następujących rubryk: l.p.; nazwisko i imię oraz data i miejsce urodzenia wychowanka; nazwisko i imiona oraz adres rodziców (jeżeli nie żyją, data ich śmierci, nazwisko, imiona oraz adresy osób zobowiązanych do alimentacji, nazwisko i imię oraz adres opiekuna prawnego); nazwa organu administracji szkolnej oraz data i numer skierowania dziecka do 7

8 domu rodzinnego, w wypadku postanowienia sądu opiekuńczego; dotychczasowe miejsce stałego zamieszkania, jeżeli dziecko nie ma stałego zameldowania (zamieszkanie), skąd przybyło do domu dziecka; data przyjęcia do domu dziecka; warunki pobytu wychowanka w domu dziecka a) forma świadczeń, b) okres świadczeń, c) wysokość odpłatności; nazwa organu administracji szkolnej oraz data i numer decyzji o skreśleniu wychowanka z ewidencji, w wypadku postanowienia sądowego, również nazwa, data i numer postanowienia sądu opiekuńczego; data skreślenia wychowanka z ewidencji domu dziecka; nazwa i adres a) placówki opiekuńczo-wychowawczej, do której został skierowany b) rodziców (opiekunów), którym wychowanek został przekazany c) zakładu pracy, w którym wychowanek został zatrudniony. - Teczki osobowe wychowanków dokumentacja podzielona na następujące części: Karta informacyjna: imię i nazwisko wychowanka, data i miejsce urodzenia, adres stałego zameldowania, sygnatura akt, PESEL. I. akt urodzenia, postanowienia sądu, skierowania, decyzje o odpłatności, II. dokumentacja szkolna, III. dokumentacja zdrowotna, IV. Opinie wychowanków, V. Sprawy socjalne, VI. Inne. W toku czynności kontrolnych stwierdzono, iż w indywidualnych teczkach wychowanków panował bałagan. Dokumenty nie były poukładane chronologicznie. Ponadto stwierdzono, iż dokumentacja nie zawsze była kompletna, brakowało niektórych dokumentów np. skierowanie dziecka do placówki. Z wyjaśnień pani Dyrektor wynika, że dokumenty całego rodzeństwa znajdują się w teczce osobowej najstarszego dziecka z rodzeństwa, natomiast w konkretnej teczce dziecka nie było informacji na ten temat. W związku z powyższym znacznie utrudnione jest łatwe i szybkie znalezienie konkretnych informacji dotyczących danego wychowanka, co zdaniem kontrolujących komplikuje pracę w Placówce. - Karty pobytu dziecka prowadzone są w oparciu o wzór stanowiący załącznik do nieobowiązującego już Rozporządzenia MPiPS z dnia 1 września 2000 r. w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych. Oceny w skali 0-5 dokonywane są w 10 obszarach: stosunek rodziny do dziecka, relacje dziecka z rodzicami, funkcjonowanie społeczne dziecka w placówce, nauka szkolna dziecka, funkcjonowanie społeczne dziecka poza placówką, samodzielność umiejętności samoobsługi, funkcjonowanie emocjonalne, stan zdrowia i znaczące wydarzenia. W Kartach Pobytu zamieszczane są również komentarze oraz inne uwagi i informacje. Wpisy w poszczególnych obszarach nie są dokonywane na bieżąco dla wszystkich wychowanków. Poinformowano Panią Dyrektor, że zgodnie z aktualnie obowiązującym rozporządzeniem w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych istnieje możliwość dokonywania wpisów w 4 obszarach: aktualna sytuacja dziecka, stan zdrowia dziecka, nauka szkolna dziecka oraz znaczące dla wychowanka wydarzenia. Ponadto ww. rozporządzenie nie wprowadza wymogu dokonywania ocen, a jedynie konieczność uzupełniania co miesiąc informacji. - Karty udziału w zajęciach specjalistycznych prowadzone przez psychologa (obecnie przez Dyrektora ZPOW) oraz pedagoga dla 7 wychowanków. Karta zawiera imię i nazwisko wychowanka oraz datę jego przybycia do placówki. Następnie dokonywane są wpisy zawierające: datę oraz rodzaj zajęć np. rozmowa indywidualna, rozmowa wspierająca rozmowa z kuratorem brak opisu przebiegu zajęć oraz zachowania uczestnika zajęć. (Zał. 8) 8

9 Karty udziału w zajęciach specjalistycznych prowadzone są tylko dla dzieci sprawiających trudności wychowawcze, a nie dla wszystkich dzieci, co jest niezgodne z zapisami rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych 26 ust.1 pkt 3. Ponadto prowadzona jest: Karta specjalistyczna przeprowadzanych zajęć - przedstawiona w formie tabelarycznej: L.p., data, cel, program zajęć, czas trwania, uczestnicy, uwagi. Brak jest natomiast miejsca na dokonanie faktycznego opisu przebiegu danego zajęcia i zachowania dziecka w trakcie jego przeprowadzania. W Kartach specjalistycznych odnotowywane są zajęcia socjoterapii grupowej prowadzonej co 2 tygodnie przez pedagoga i psychologa. (Zał. 9) - Arkusze badań i obserwacji psychologicznej ZPOW zawiera następujące informacje: imię i nazwisko dziecka; data; charakter spotkania; obserwacja wychowanka (zachowania niewerbalne); treść, przebieg zajęć; Ew. ustalenia, wnioski; podpis psychologa. (Zał. 14) Arkusze badań i obserwacji pedagoga ZPOW zawiera takie same dane jak Arkusz badań i obserwacji psychologicznej ZPOW. (Zał. 13) Arkusz nie są prowadzone dla wszystkich wychowanków, co jest niezgodne z 26 ust 1 pkt 4 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo wychowawczych. Koniecznym jest prowadzenie tych dokumentów w celu prowadzenia kompleksowej dokumentacji dającej pełny obraz sytuacji wszystkich dzieci i podejmowanej z nimi pracy. Wspomniane arkusze powinny zawierać wyniki przeprowadzanych przez specjalistów (lub wychowawców) badań i obserwacji powinny dotyczyć całokształtu sytuacji wychowanków (emocjonalnej, społecznej, rodzinnej, szkolnej). - Indywidualny plan pracy dokument ten prowadzony jest dla każdego wychowanka Placówki. IPP prowadzone są wg następującego wzoru: - Karta informacyjna (nr ewidencyjny; imię i nazwisko dziecka; data i miejsce urodzenia, PESEL; data przyjęcia do placówki, sygn. Akt sądowych, nr skierowania; sytuacja prawna dziecka; adres zameldowania; uczeń - przed przybyciem, obecnie; rodzice; opiekun prawny; data odejścia z placówki), - I Diagnoza sytuacji rodzinnej wychowanka (rodzice; rodzeństwo; osoby znaczące dla dziecka; historia życia wychowanka,; sytuacja zdrowotna i rozwój fizyczny dziecka), - II Diagnoza psychologiczno-pedagogiczna (sytuacja rodzinna i rozwój fizyczny; rozwój psychiczny - sfera intelektualna, emocjonalna, kontakty społeczne; funkcjonowanie w szkole; zalecenia, - Plan wsparcia dziecka, Cele oddziaływań wychowawczych cele długoterminowe, cele krótkoterminowe. Plan podzielony na 5 obszarów: Rodzina i środowisko, Zdrowie i rozwój fizyczny, Kształcenie i rozwój intelektualny, Rozwój emocjonalny i społeczno-moralny, Strefa socjalno-bytowa. Do każdego obszaru w układzie tabelarycznym rozpisane zostały: zamierzenia w danym obszarze, metody realizacji, termin, osoba odpowiedzialna. - Karta pobytu dziecka w formie numeracyjnej, - Modyfikacja Planu wsparcia dziecka w układzie tabelarycznym: Zamierzenia w danym obszarze, metody realizacji, termin, osoby odpowiedzialne. (Zał. 10) Indywidualne Plany Pracy prowadzone są dla wszystkich wychowanków. Nie każdy IPP zawiera Kartę informacyjną dziecka, diagnozę psychologiczno-pedagogiczną, kartę modyfikacji planu wsparcia Indywidualne Plany Pracy nie są modyfikowane co najmniej raz na pół roku, o czym stanowi 12 ust 6 ww. rozporządzenia. IPP zawierają cele długoterminowe i krótkoterminowe, jednak cele krótkoterminowe nie mają określonych dat realizacji. Zamierzenia w danym obszarze, cele oddziaływań wychowawczych oraz metody realizacji zawarte w Planach wsparcia dziecka różnych wychowanków są niemal takie same, co świadczy o schematycznym 9

10 tworzeniu IPP bez uwzględniania indywidualnych potrzeb i możliwości wychowanków. Tabela, w której umieszczone są zamierzenia, metody ich realizacji oraz termin nie ma rubryki, w której odnotowany zostałby fakt zrealizowania zaplanowanych działań. IPP nie jest czytelny w związku z czym wymaga on przeformowania. - Zeszyt przekazywania dyżurów wychowawczych i nocnych - Kadra pedagogiczna do zeszytu wpisuje informacje o ucieczkach dzieci, samowolnym oddaleniu z placówki, podaniu leków, wyjazdach dzieci do szkół, o wydaniu biletów. - Zeszyt wyjazdów wychowanków ZPOW w Rytrze do domu rodzinnego - prowadzony jest w formie tabelarycznej: l.p., imię i nazwisko, miejscowość, kwota, podpis wychowanka. W Placówce prowadzona jest również następująca dokumentacja: Dzienniki zajęć wychowawczych, Zeszyt zabiegowy, Karty odzieżowe, Karty środków czystości na dany miesiąc oraz dokumentacja usamodzielniających się wychowanków. Wychowawcy piszą również sprawozdania z pracy wychowawczej. (Zał. 16) Wychowankowie Z analizy wykazów wychowanków wynika, iż w okresie przeprowadzania czynności kontrolnych, na ogólną liczbę 24 miejsc statutowych w placówce umieszczonych było 24 wychowanków. Obecnych w placówce było 20 wychowanków, 2 umieszczonych w szpitalu psychiatrycznym, 2 w internatach szkolnych. W okresie przeprowadzania czynności kontrolnych toczyło się postępowanie w sprawie odebrania władzy rodzicielskiej w stosunku do rodziców 1 wychowanka, natomiast 5 dzieci zgłoszonych było do Ośrodka Adopcyjno-Opiekuńczego. Podczas przeprowadzania czynności kontrolnych dnia 18 czerwca 2009 roku w Placówce przebywała duża ilość wychowanków mimo trwającego jeszcze roku szkolnego. Na pytanie kontrolujących dlaczego nie przebywają w szkole?, pani Dyrektor odpowiedziała, że jutro jest zakończenie roku szkolnego. Wychowankowie odnosili się w sposób arogancki zarówno do wychowawców jak i Pani Dyrektor, nie słuchali poleceń, jeden z wychowanków podarł świadectwo szkolne w obecności pani Dyrektor, która nie zareagowała na to zachowanie. Ww. zachowania świadczą o braku autorytetu kadry wśród wychowanków, jak również o braku odpowiedniej pracy pedagogicznej. Z analizy dokumentacji znajdującej się w placówce wynika, iż placówka nie realizuje zapisów rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych ( 23 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia), które mówi, iż w przypadku samowolnego opuszczenia placówki przez dziecko lub niezgłoszenia się dziecka w wyznaczonym terminie po usprawiedliwionej nieobecności, dyrektor placówki powiadamia o tym w ciągu 24 godzin rodziców, opiekunów prawnych dziecka, Policję, sąd rodzinny nadzorujący wykonanie orzeczenia, centrum pomocy, a także wojewodę w przypadku dziecka cudzoziemców. Placówka nie prowadzi ewidencji ucieczek dzieci, natomiast wszelkie oddalenia się wychowanków z Placówki odnotowywane są w zeszycie przekazywania dyżurów wychowawczych i nocnych, natomiast ucieczki dzieci nie są zgłaszane do instytucji wymienionych w rozporządzeniu. Z wyjaśnień pani Dyrektor wynika, że powyższe informacje są zgłaszane telefonicznie lub fax-em jedynie na Policję. Ocena standardu wychowania i opieki Zgodnie z informacjami przekazanymi przez Panią Dyrektor oraz danymi zawartymi w ankiecie placówka socjalizacyjna funkcjonująca w ramach Zespołu Placówek Opiekuńczo Wychowawczych w Rytrze przeznaczona jest dla 24 dzieci, a praca wychowawcza prowadzona jest w 2 grupach wychowawczych: 10

11 grupa I w której umieszczane są dzieci w wieku od 10 do 18 r.ż., grupa II w której umieszczane są dzieci w wieku od 8 do 18 r.ż. Z informacji sporządzonej przez Dyrektora kontrolowanej Placówki wynika, iż wychowankowie wdrażani są w codzienne obowiązki głównie poprzez sprzątanie zajmowanych przez siebie pomieszczeń. Dbają również o czystość ubrań i rzeczy osobistych. Dzieci pod opieką wychowawców piorą i prasują odzież. Wychowankowie mają także możliwość przygotowywania posiłków w aneksach kuchennych śniadania i kolacje codziennie, desery 1 raz w tygodniu. Samodzielnie dokonują również częściowego zakupu żywności, odzieży, obuwia oraz przedmiotów codziennego użytku. Powyższe informacje nie znalazły jednak potwierdzenia w czasie przeprowadzania czynności kontrolnych. W pomieszczeniach panował bałagan, nieprzyjemny zapach, w pokojach zalegały sterty brudnego prania. W ramach przygotowywania do samodzielności po opuszczeniu placówki, wychowankowie wdrażani są do załatwiania różnych spraw urzędowych, np. wyrobienie dowodu osobistego, wykonanie zdjęć u fotografa. W toku czynności kontrolnych ustalono, że grupa usamodzielnienia nie spełnia swojej funkcji. Dzieci nie przygotowują sobie samodzielnie posiłków (głównie obiadów), nie sprzątają pomieszczeń, o czym świadczył duży nieporządek w Placówce. Zatem wychowankowie grupy usamodzielnienia nie są wdrażani do samodzielności. W placówce prowadzone są zajęcia socjoterapeutyczne w dwóch grupach 5-6 osobowych z częstotliwością jeden raz w tygodniu. Zajęcia prowadzone są przez pedagoga który obecnie przebywa na długotrwałym chorobowym), wychowawcę T.G. oraz Dyrektora (który pełni obowiązki psychologa). W placówce prowadzona jest terapia indywidualna wychowanków przez Dyrektora Placówki. W ostatnim półroczu z terapii korzystało 6 wychowanków. Diagnozę psychologiczno-pedagogiczną opracowuje pedagog ZPOW oraz Dyrektor. W placówce nie funkcjonuje samorząd wychowanków, o którym stanowi 13 ust.1 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych. Jednak opracowano regulamin określający zasady funkcjonowania w Placówce. Regulamin Zasady panujące w Naszym Domu składa się z 6 części: Zasady wspólnego mieszkania; Czas wolny wychowanków, Zwolnienia, wyjścia i odwiedziny w domach rodzinnych; Cisza nocna; Oglądamy telewizję; Odwiedziny w placówce. Dokument został podpisany przez Dyrektora placówki, nie jest jednak opatrzony datą sporządzenia oraz od kiedy zaczyna obowiązywać. (Zał. 4) Dodatkowo na piśmie sformułowane są Prawa i obowiązki wychowanków. Karta Praw podpisana przez Dyrektora, nie jest opatrzona datą sporządzenia. Na odwrocie karty widnieje data r. oraz podpisy dzieci, jako potwierdzenie przyjęcia do wiadomości, jakie są prawa wychowanków. (Zał. 5) Prawa i obowiązki wychowanków umieszczone są na tablicy informacyjnej oraz odczytywane nowo przybyłym wychowankom. W kontrolowanej Placówce odbywają się spotkania grup i społeczności jeden raz w miesiącu lub częściej wg potrzeb, które stanowią formę samorządności. Podczas spotkań grup wychowankowie dokonują samooceny, odbywa się dyskusja na temat zachowania dzieci, co stanowi podstawę systemu kar i nagród. Zespół Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych w Rytrze organizuje swoim wychowankom następujące zajęcia: 11

12 zajęcia sportowe: prowadzone przez wychowawcę T.R. oraz wychowawcę dyżurującego odbywają się codziennie po południu i w bieżącym roku uczestniczyło w nich 15 wychowanków, zajęcia kulinarne: prowadzone przez wychowawców B.C. oraz J.P. odbywają się 1 raz w tygodniu po południu i w bieżącym roku uczestniczyło w nich 8 wychowanków, zajęcia plastyczne: prowadzone przez wychowawcę A.S oraz A.P. odbywają się 2 razy w miesiącu po południu i w bieżącym roku korzystało z nich 5 wychowanków, zajęcia rekreacyjne: prowadzone przez wychowawców T.G. oraz T.M. odbywają się 2 razy w tygodniu po południu i w bieżącym roku uczestniczyło w nich 24 wychowanków, zajęcia informatyczne: prowadzone przez wychowawców A.S. oraz T.R. odbywają się codziennie w godzinach popołudniowych i w bieżącym roku uczestniczyło w nich 16 wychowanków, zajęcia wyrównawcze: prowadzone przez wychowawców dyżurujących odbywają się codziennie i w bieżącym roku uczestniczyło w nich 7 wychowanków. Uczestnictwo wychowanków ww. zajęciach nie jest odnotowywane w Kartach zajęć specjalistycznych. Nie jest więc możliwe zweryfikowanie, jak często zajęcia odbywają się, jaki jest przebieg zajęć, jak w czasie zajęć zachowują się dzieci oraz, którzy wychowankowie biorą udział w poszczególnych formach. Poza Placówką w Sądeckim Ośrodku Interwencji Kryzysowej wychowankowie uczestniczą zajęciach przygotowujących do życia w rodzinie oraz kursach informatycznojęzykowych i prawa jazdy organizowanych przez Sądecką Agencję Rozwoju Regionalnego Kapitał ludzki. W toku czynności kontrolnych ustalono, że wychowankowie ZPOW otrzymują, co miesiąc kieszonkowe w kwocie od 8,80 zł do 50,00 zł. W Placówce obowiązuje Regulamin kieszonkowego Zasady punktowania zachowania wychowanków ZPOW w Rytrze. Regulamin podpisany jest przez wychowanków wraz ze zobowiązaniem do przestrzegania go. Dzieci podpisują własnoręcznie na liście odbiór kwoty kieszonkowego. Ustalono ponadto, że Placówka organizuje dzieciom wyjazdy w okresie ferii zimowych i wakacji. Dzieci wyjeżdżają na kolonie oraz korzystają z zajęć organizowanych przez Placówkę wyjazdy na basen, łyżwy, narty. Współpraca z rodziną biologiczną Jak wynika z ustaleń poczynionych w trakcie czynności kontrolnych, diagnozę sytuacji rodzinnej opracowuje pracownik socjalny. Za kontakty z rodziną oprócz pracownika socjalnego odpowiedzialny jest indywidualny wychowawca dziecka. Z informacji zawartych Ankiecie wynika, iż w ostatnim półroczu ośmiu rodzinom wychowanków udzielono porad dot. pomocy w sporządzaniu pism urzędowych, kierowania do odpowiednich instytucji. Udzielono także wsparcia w rozwiązywaniu trudnych sytuacji życiowych. W dokumentacji Placówki znajdują się tylko Karty pracy z trzema rodzinami wychowanków. Pracownik socjalny przeprowadza wywiad środowiskowy (Zał. 11) w miejscu zamieszkania. Kwestionariusz wywiadu został opracowany przez pracowników ZPOW w Rytrze. Wywiad zawiera następujące informacje: I. Dane ogólne o dziecku, II. Władza rodzicielska rodziców dziecka kierowanego do placówki Opiekuńczo-Wychowawczej, III. Dane o rodzicach (opiekunach) i rodzinie, IV. Dane ogólne o innych członkach rodziny zamieszkałych poza domem (krótka charakterystyka). V. Struktura rodziny (rodzina pełna, 12

13 niepełna, rozbita, zrekonstruowana, konkubinat), VI. Karalność członków rodziny, VII. Historia rodziny ważne wydarzenia w rodzinie (np. rozwód, śmierć kogoś z rodziny, dłuższa nieobecność któregoś z rodziców), VIII. Historia dziecka (przebieg ciąży, przebieg porodu, pobyt dziecka poza domem rodzinnym, silne przeżycia, doświadczenia dziecka, stan zdrowia dziecka, sytuacja szkolna dziecka, czy w sprawie dziecka ingerował sąd lub inne instytucje, IX. Dochody rodziny, X. Warunki mieszkaniowe rodziny w uwzględnieniem potrzeb dziecka, XI. Wzajemne relacje członków rodziny i funkcjonowanie w środowisku z uwzględnieniem pozycji dziecka, XII. Opis funkcji wychowawczej rodziców w stosunku do dziecka, XIII. Sytuacja szkolna z uwzględnieniem opinii pedagogicznej lub wychowawcy klasy, XIV. Dotychczasowa pomoc rodzinie w wykonywaniu funkcji opiekuńczowychowawczej, XV. Obecna forma pomocy rodzinie w sprawowaniu funkcji opiekuńczowychowawczych (pomoc materialna, pomoc opiekuńczo-wychowawcza). Wzór wywiadu środowiskowego ZPOW jest niezgodny z wzorem stanowiącym załącznik do rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 19 kwietnia 2005 roku w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz. U. z 2005 r., Nr 77, poz. 672). W toku czynności kontrolnych ustalono ponadto, iż wywiady w rodzinach wychowanków nie są przeprowadzane systematycznie i nie są aktualizowane oraz nie są przeprowadzane u wszystkich rodzin wychowanków. Opieka medyczna Systematyczną opiekę medyczną dla wychowanków Domu Dziecka w Rytrze zapewnia Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Telmed w Rytrze. Liczba dzieci leczonych w specjalistycznych poradniach: neurologiczna (3), psychiatryczna (3), endokrynologiczna (2), stomatologiczna (8), dermatologiczna (2), okulistyczna (5). W Placówce przebywa 1 dziecko z orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności wydanym przez Powiatowy Zespół ds. orzekania o stopniu niepełnosprawności w Nowym Sączu, 1 dziecko ze zdiagnozowanym ADHD oraz 2 dzieci z upośledzeniem umysłowym. W 2008 roku jeden wychowanek został umieszczony w szpitalu psychiatrycznym (od dnia r.), opiekun prawny wyraził zgodę na pobyt dziecka w szpitalu, przy czym brak było konkretnej daty pobytu dziecka w szpitalu. Od dnia r. w szpitalu psychiatrycznym został umieszczony na podstawie decyzji sądu z dnia r. drugi wychowanek. Usługi edukacyjne Z pisemnych wyjaśnień uzyskanych podczas kontroli wynika, iż 8 wychowanków chodzi do szkoły podstawowej, 9 wychowanków uczęszcza do gimnazjum środowiskowego, 3 do zasadniczej szkoły zawodowej, 1 dziecko do technikum. Jeden wychowanek korzystał z nauczania indywidualnego. Realizuje on obowiązek szkolny na poziomie gimnazjum. Sześcioro dzieci korzysta z zajęć wyrównawczych w szkole. Dzieci w placówce mają zapewnioną pomoc w nauce, w szczególności przy odrabianiu zadań domowych przez wychowawców dyżurnych, stażystów, praktykantów. Współpraca Placówki ze środowiskiem lokalnym Placówka socjalizacyjna w Rytrze utrzymuje stałe kontakty ze szkołami, do których uczęszczają wychowankowie, z sądem rodzinnym, Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną w Starym Sączu, Ośrodkiem Adopcyjno-Opiekuńczym w Nowym Sączu, PCPR w Nowym Sączu oraz Ośrodkiem Uzależnień (Oddział dzienny) w Nowym Sączu. Wychowankowie korzystają również z basenu Perła Południa. 13

14 Placówka sponsorowana jest przez księdza z parafii, który zaopatruje dzieci w odzież. Dyrektor ZPOW nawiązał kontakt z Dyrekcją Kopalni Surowców Skalnych Klęczany, która zadeklarowała chęć współpracy i zorganizowała spotkanie w Mc Donald i Mikołajki dla dzieci. Wizja lokalna placówki Na parterze znajdują się: gabinet Dyrektora, księgowość, gabinet psychologa i pedagoga, łazienka, toaleta dla personelu, świetlica dzieci młodszych, pokój odwiedzin pełniący również funkcję pokoju wychowawców, kuchnia i jadalnia. Pomieszczenie wyznaczone na pokój gościnny nie spełnia swojej funkcji. Z wyjaśnień pani Dyrektor wynika, że pokój gościnny pełni także rolę pokoju wychowawców. Tak naprawdę trudno określić przeznaczenie wspomnianego pomieszczenia, gdyż oprócz kompletu wypoczynkowego znajdują się w nim szafa z aktami osobowymi wychowanków, telefon, szafy z księgozbiorem bibliotecznym. Na pierwszym piętrze znajdują się dwa pokoje 2 osobowe dla dziewcząt, jeden 5 osobowy pokój dla chłopców, jeden 3 osobowy pokój dla chłopców, aneks kuchenny, świetlica, łazienka z prysznicami oraz toaletą. Na drugim piętrze znajdują się dwa pokoje 2 osobowe (jeden dla dziewcząt, drugi dla chłopców), dwa pokoje 4 osobowe (jeden dla dziewcząt, drugi dla chłopców), aneks kuchenny, świetlica, łazienka z prysznicami oraz toaletą. W Placówce w czasie kontroli panował nieporządek. Łazienki dziecięce były brudne, o nieświeżym zapachu. W świetlicy dzieci młodszych w żadnej z 6 lamp nie było żarówki. W jednym z pokoi było zdemolowane łóżko, z którego korzystał wychowanek. Pokoje dzieci były zaniedbane, a także nie były dostatecznie wyposażone, co jest niezgodne z zapisami 27 ust 3 pkt 1, 3, 4, 8, 9 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo wychowawczych. Z uwagi na ograniczenia lokalowe pomieszczenia do wypoczynku tzw. świetlice służą także jako pomieszczenia do cichej nauki. Niezbędne jest podjęcie intensywnych działań w kierunku poprawienia wizerunku pomieszczeń Placówki zarówno pod względem wyposażenia, jak i porządku. Panujący w pomieszczeniach Placówki bałagan świadczy o braku nadzoru wychowawców nad utrzymywaniem przez wychowanków porządku w pomieszczeniach Placówki. Problem z dbałością o mienie, sprzęt, estetykę, wystrój oraz porządek w pomieszczeniach Placówki nie jest czymś nowym. Świadczą o tym Zarządzenie Dyrektora ZPOW z dnia r. oraz Zarządzenie Dyrektora ZPOW z dnia r. (Zał. 18). W Założeniach programowych na rok 2009 ZPOW w Rytrze w obszarze Przygotowanie do samodzielnego życia znajdują się następujące zadania: Utrzymanie swojego pokoju w porządku; Higiena osobista, wyrabianie nawyków; Przygotowanie do dbałości o dom w którym mieszkamy oraz szczegółowo opisane formy realizacji. Położenie nacisku na wyrabianie nawyków porządkowych jest tym bardziej istotne, gdyż na rok 2010 planowane jest przeniesienie ZPOW w Rytrze do nowo wybudowanego budynku w Klęczanach. Przy braku systematycznej dbałości o estetykę i porządek pomieszczeń przez wychowawców, prawdopodobnie pomieszczenia w nowej siedzibie ZPOW w szybkim czasie ulegną dewastacji. Mieszkania chronione Przy ulicy Kilińskiego 72 A w Nowym Sączu znajdują się mieszkania chronione przeznaczone dla 4 wychowanków. Mieszkania te usytuowane są na najwyższej kondygnacji budynku, w którym swą siedzibę ma PCPR w Nowym Sączu. Pierwsze mieszkanie składa się z pokoju przeznaczonego dla dwóch osób (pokój podzielony jest na salonik i sypialnię), kuchni i łazienki. Obecnie lokal zajmuje jedna usamodzielniana wychowanka RDD z Lipnicy Wielkiej Drugie mieszkanie przeznaczone 14

15 jest dla 2 osób składa się z dwóch pokoi, kuchni i łazienki. Obecnie lokal zajmują dwie usamodzielniane wychowanki ZPOW w Rytrze. Pomieszczenia są dobrze wyposażone, zadbane i czyste. Z osobami zamieszkującymi w mieszkaniach chronionych zawierane są kontrakty określające zasady pobytu i obowiązki lokatora mieszkania chronionego. Osoby przebywające w mieszkaniach chronionych zobowiązane są do ponoszenia odpłatności za pobyt w mieszkaniu chronionym. Organizację oraz zasady ponoszenia odpłatności za pobyt w mieszkaniu chronionym przez usamodzielnianych wychowanków placówek opiekuńczowychowawczych oraz rodzin zastępczych określa Załącznik do Uchwały Nr 217/XIX/2008 Rady Powiatu Nowosądeckiego z dnia 29 sierpnia 2008 r. (Zał. 24). Nadzór nad mieszkańcami mieszkań chronionych mają pracownicy PCPR w Nowym Sączu, którzy także prowadzą dokumentację usamodzielnianych wychowanków. Teczka akt osobowych Nr PCPR III 8271/Usam/Pl/1/08 zawiera: Kartę informacyjną (imię i nazwisko, data urodzenia, adres zamieszkania, termin usamodzielnienia), Postanowienie sądu, Prośbę o zamieszkanie w mieszkaniu chronionym, Plan usamodzielnienia, Wywiad środowiskowy część VIII, Zaświadczenie ze szkoły, Decyzję o przyznaniu pomocy pieniężnej, Decyzje o skierowaniu do mieszkania chronionego z ustalonym czasem pobytu do 31 sierpnia 2009 r. oraz wysokością opłaty. Z uwagi na fakt, iż całość spraw dot. mieszkań chronionych oraz ich mieszkańców prowadzona jest przez Pracowników PCPR w Nowym Sączu, a dodatkowo mieszkania chronione usytuowane są w budynku PCPR należy zweryfikować zasadność włączenia tych mieszkań w strukturę Zespołu Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych w Rytrze. Program naprawczy: Placówka posiada program naprawczy, który wpłynął do Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego 17 stycznia 2008 roku. Program przewidywał budowę nowej siedziby dla ZPOW w Klęczanach, która będzie przeznaczona dla 28 wychowanków podzielonych na dwie grupy po 14 wychowanków (grupa usamodzielnienia, grupa mieszkaniowa). Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Nowym Sączu pismem z dnia 16 lutego 2009 roku poinformowało, że w roku 2008 została rozpoczęta budowa placówki opiekuńczowychowawczej w Klęczanach. Z kolei pismem z 23 lutego 2009 roku do Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie przesłane zostało sprawozdanie z realizacji programu naprawczego, które odbiega od stanu faktycznego stwierdzonego podczas kontroli. Zgodnie z informacjami zawartymi w sprawozdaniu Placówka zrealizowała wszystkie założenia planu naprawczego, natomiast kontrola wykazała, że część z nich jest niezrealizowana. W związku z powyższym program naprawczy ZPOW w Rytrze należy zaktualizować. Ocena zakresu prawidłowego wykorzystywania dotacji z rezerwy celowej budżetu państwa przekazanej w 2008 roku na realizację zadań w zakresie osiągania standardów w placówkach opiekuńczo wychowawczych, w dziale 852- Pomoc Społeczna, rozdział Placówki opiekuńczo wychowawcze, Na podstawie umowy z 2 grudnia 2008 roku przyznano Starostwu Powiatowemu w Nowym Sączu środki finansowe z rezerwy celowej budżetu państwa w wysokości zł na dofinansowanie realizacji zadań w zakresie osiągania standardów w placówkach opiekuńczo-wychowawczych (dział Pomoc Społeczna, rozdział Placówki opiekuńczo-wychowawcze, 2130). Z informacji uzyskanych podczas kontroli oraz z analizy przedłożonych faktur wynika, że wspomniane środki wydatkowano na doposażenie kuchni oraz pokoi w nowej 15

16 siedzibie ZPOW w Klęczanach (2 komplety mebli kuchennych, 2 regały do spiżarni, 2 stoliki RTV, 2 szafy z drzwiami przesuwanymi). Kontrolującym przedstawiono fakturę na kwotę za wymieniony sprzęt. (Zał. 25, 26). Zakupione wyposażenie obecnie znajduje się w magazynie producenta, u którego zakupiono ww. towar. W dotychczasowej siedzibie Placówki brakuje podstawowych sprzętów dla dzieci typu biurka, łóżka, krzesła szafy itp. Natomiast zakupiono drogi sprzęt (komplet mebli kuchennych na łączną kwotę zł), który obecnie jest w magazynie producenta, z przeznaczeniem dla nowo powstającego budynku w Klęczanach, w sytuacji gdy w Placówce w Rytrze są duże braki w wyposażeniu pokoi. Na tym protokół zakończono Do protokołu nie wniesiono (wniesiono) zastrzeżeń. Zgodnie z 15 ust. 2 pkt 7 w związku z 16 ust 3 i 4 Rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. z 2005 r. Nr 61, poz. 543). Dyrektorowi kontrolowanej jednostki przysługuje prawo zgłoszenia przed podpisaniem protokołu kontroli umotywowanych zastrzeżeń dotyczących ustaleń zawartych w protokole w terminie 7 dni od dnia otrzymania protokołu do Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego. Zgodnie z 16 ust. ww. rozporządzenia Dyrektorowi kontrolowanej jednostki przysługuje prawo do odmowy podpisania protokołu z podaniem w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania pisemnych wyjaśnień przyczyn tej odmowy. Po przeczytaniu, niniejszy protokół podpisano na każdej stronie. Protokół sporządzony w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach otrzymują: 1. P. Magdalena Pazgan-Głód - Dyrektor Zespołu Placówek Opiekuńczo Wychowawczych w Rytrze, 2. aa. Data otrzymania protokołu: r. Data i miejsce podpisania protokołu: Kraków, dn r. Starszy Inspektor (-) mgr Teresa Marynowicz... DYREKTOR Inspektor (-) mgr Magdalena Pazgan - Głód (-) mgr Monika Sacha /podpis Dyrektora jednostki kontrolowanej/ Inspektor (-) mgr Agnieszka Górska... /podpisy osób kontrolujących/ 16