KRYTYKI I OCENY. O pretensjonalnych przyczynkach ornitologicznych. Dubelt 1 (2009),
|
|
- Władysława Biernacka
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 KRYTYKI I OCENY Dubelt 2 (2010) Dubelt 1 (2009), O pretensjonalnych przyczynkach ornitologicznych Jakość merytoryczna, a co za tym idzie i wartość naukowa publikacji ornitologicznych, bywa różna. Jest to rzecz zrozumiała i nie naganna, dopóty jednakowoż, dopóki autorzy prac oraz redakcje wydawnictw, w których są one zamieszczane, zdają sobie z tego sprawę i potrafią właściwie ocenić ich rzeczywiste znaczenie. Problemy zaczynają się dopiero wtedy, gdy autorzy próbują, świadomie bądź nie, zawyżyć wartość swych dzieł, czy to przez nadawanie im zbyt ambitnych tytułów, czy to przez wyciąganie zbyt daleko idących wniosków, do czego zebrany przez nich materiał nie upoważnia. Bagatela, gdy postępują tak osoby niedoświadczone i stawiające dopiero pierwsze kroki na wyboistej drodze publicystyki naukowej. Jednak, gdy czynią tak osoby z wieloletnim stażem ornitologicznym i w dodatku wysoko utytułowane naukowo, bagatelizować tego w żadnym wypadku nie można. W poprzedniej dekadzie zdarzyły się dwa szczególnie jaskrawe przypadki prób zawyżenia przez utytułowanego autora wartości naukowej własnych badań przeprowadzonych na północnym Podlasiu, co niestety spotkało się z pełną aprobatą jego kolegów (Tomiałojć, Stawarczyk 2003). Mowa jest o pracach Wesołowskiego (1994, 1995), traktujących o występowaniu dzięcioła białogrzbietego Dendrocopos leucotos w puszczach północno-wschodniej Polski. W pierwszym artykule, mającym wybitnie przyczynkarski charakter, bo opartym na bardzo pobieżnej kontroli wielkich obszarów leśnych przed właściwym okresem lęgowym tego gatunku, autor pomimo skąpych danych pokusił się o dokonanie ocen całkowitej liczebności jego populacji lęgowych (Wesołowski 1994), które bardzo różniły się in minus od ocen sformułowanych na podstawie znacznie dokładniejszych penetracji, terenu (Pugacewicz 2002). W drugim natomiast, bazując na bardzo odległym od stanu faktycznego obrazie rozmieszczenia tego dzięcioła w Puszczy Białowieskiej, ustalonym metodą atlasową, stworzył ocenę jego całkowitej liczebności w sposób wybitnie arbitralny (Wesołowski 1995), niższą o 40% w stosunku do oceny sporządzonej w drodze ekstrapolacji na obszar całej Puszczy uśrednionych wyników dokładnych cenzusów wykonanych na leśnych powierzchniach krajobrazowych (Pugacewicz 1997). Wydawało się, że po krytyce takich poczynań (Pugacewicz 1998a), w przyszłości takie przypadki nie będą już miały miejsca. Stało się jednak inaczej, a złe przykłady idące z poziomu profesorskiego znalazły naśladowców na poziomie doktorskim. Oto w 2003 r. w Notatkach Ornitologicznych ukazał się szumnie zatytułowany artykuł Ptaki Białowieskiego Parku Narodowego, mający być według jego autorów, którym przewodził a jakże(!) prof. T. Wesołowski, syntezą wyników wieloletnich wcześniejszych badań i źródeł historycznych oraz rezultatów inwen- 155
2 E. Pugacewicz O pretensjonalnych przyczynkach ornitologicznych taryzacji awifauny wykonanej w latach Że coś z tą syntezą może być jednak nie tak, jak być powinno, zapowiadał już pierwszy z zamieszczonych w tym artykule rysunków. Wynikało bowiem z niego, że w Białowieskim Parku Narodowym największą powierzchnię zajmują bory 38%; grądom przypadło 37% powierzchni, a olsom i łęgom 25%. Tymczasem z książki Sokołowskiego (2004), bazującej m. in. na danych BULiGL z roku 2002, wynika że na tym obszarze zdecydowanie dominują grądy, które zajmują 65% powierzchni, zaś bory stanowią 20% obszaru leśnego BPN, a olsy i łęgi 15%. Autorzy syntezy z powodów znanych zapewne tylko sobie musieli więc dostrzec bory nie tylko w samych borach, lecz także w grądach, a nawet, jak wynika z analizy wzmiankowanego rysunku, na obszarach zdominowanych przez liściaste lasy podmokłe. Dalsza część tekstu nie pozostawia już żadnych złudzeń co do jakości merytorycznej tego opracowania. Stanowi ono w większości zlepek ogólników i wybiórczo dobranych faktów, który trudno nazwać syntezą. Praca ta nie spełnia podstawowych wymogów stawianych nowoczesnym opracowaniom faunistycznym. Opis metodyki jest pokrętny i w ogóle nie informuje o nakładach czasowych. W części głównej niemal zupełnie brakuje liczbowych ocen liczebności populacji lęgowych. Podano je tylko dla 4 gatunków, które były badane przez zaproszonych do współpracy specjalistów M. Janicką i W. van Manena (trzmielojad Pernis apivorus, orlik krzykliwy Aquila pomarina), K. Koniecznego (żuraw Grus grus) oraz R. Mikuska (sóweczka Glaucidium passerinum). Dane tych osób są właściwie jedynymi jasnymi punktami tej publikacji. Pewne fragmenty Przeglądu gatunków świadczą wręcz o ubóstwie wiedzy autorów syntezy w zakresie wybiórczości siedliskowej niektórych gatunków. Piszą oni na przykład, że żurawie mogą gnieździć się również w głębi lasów podmokłych, chociaż w rzeczywistości jest to normą znaną od dawna. W przeszłości prawie wszystkie białowieskie żurawie gniazdowały wewnątrz lasów. Dopiero od lat 1990., wraz ze wzrostem liczebności, zaczęły one liczniej osiedlać się na niegdyś odlesionych terenach bagiennych. Przytaczają też obserwacje bekasów Gallinago gallinago tokujących nad podmokłymi lasami, ale powątpiewają w ich gniazdowanie w tym środowisku. Tymczasem gnieżdżenie się bekasa wewnątrz olsów i brzezin z runem szuwarowym nie jest w Puszczy Białowieskiej żadną nowością (Pugacewicz 1997), a jego gniazdo znaleziono nawet na wpół zatopionej kłodzie w olsie o bardzo ubogim runie (dane własne niepubl.). Pomimo braku odpowiednich danych z wielolecia, próbują też wyciągać wnioski o regularności lęgów niektórych rzadszych gatunków. I tak, zdaniem autorów syntezy, gadożer Circaetus gallicus i błotniak stawowy Circus aeruginosus miały gniazdować na terenie BPN nieregularnie, chociaż w omawianym przez nich okresie zajęte terytoria tych ptaków rejestrowano we wszystkich sezonach, w których prowadzono odpowiednio dokładne obserwacje w miejscach ich występowania. Także błotniak łąkowy Circus pygargus w latach gniazdował regularnie w obecnych granicach BPN (Pugacewicz 1996 i dane niepubl.). Na podstawie przy- 156
3 Dubelt 2 (2010) padkowych i w dodatku zwykle oportunistycznych obserwacji nie da się poprawnie wnioskować o regularności lęgów występujących w rozproszeniu małolicznych ptaków. Z tych samych powodów, dysponując jedynie wynikami doraźnych obserwacji, autorzy syntezy wyciągnęli błędny wniosek o fluktuacjach liczebności trzmielojada, którego populacja w rzeczywistości wykazywała w minionym dwudziestoleciu tendencję wzrostową (Pugacewicz w druku). Częstotliwość stwierdzeń, która jest uzależniona od wielu czynników, zazwyczaj nie jest prostą funkcją liczebności ptaków. Wnioski ilościowe wysnuwane na jej podstawie często są mało wartościowe. Autorzy syntezy sami mogli przekonać się o tym na przykładzie słonki Scolopax rusticola, którą w nowej części BPN notowali dwukrotnie częściej niż w części starej. Uznali jednak, że nie dowodzi to tak dużych różnic w jej liczebności między tymi terenami. Znamienne, że autorzy syntezy, pomimo wieloletnich badań prowadzonych w Białowieskim Parku Narodowym, nie dostrzegli ewidentnego wzrostu liczebności takich gatunków, jak żuraw, sóweczka i dzięcioł zielonosiwy Picus canus. W przypadku sóweczki posądzili nawet Domaszewicza (1997) o zaniżenie oceny jej dawnej liczebności w starym BPN, chociaż była ona całkiem poprawna. Dowodzi to, że bardzo nieuważnie śledzili, o ile w ogóle to robili, zmiany w stanie awifauny zachodzące poza badanymi przez nich małymi powierzchniami próbnymi w rezerwacie ścisłym BPN. Inwentaryzację awifauny w latach autorzy syntezy przeprowadzili z niejasnych powodów metodą atlasową, która nie daje wyników ilościowych, a jedynie jakościowe. Tymczasem prawdziwa inwentaryzacja jest przedsięwzięciem wielce zobowiązującym, gdyż jej celem powinno być ustalenie rzeczywistego stanu inwentaryzowanych obiektów wraz z ich położeniem na całym obszarze nią objętym. Zatem badań wykonanych w latach w żadnym razie nie można nazwać inwentaryzacją. Jednakże dysponując taką dużą grupą obserwatorów (4 autorów + 23 współpracowników), w ciągu trzech lat można było z powodzeniem bardzo dokładnie zinwentaryzować większość gatunków lęgowych, pod warunkiem wszakże odpowiedniego zaplanowania prac terenowych. Dlaczego nie podjęto takiej próby? Przecież jednemu obserwatorowi przypadłoby do spenetrowania w jednym sezonie raptem 130 ha. Z nieznanych powodów, a może ze zwykłego lenistwa, zdecydowano się jednak wykonać większość prac metodami oportunistycznymi, bez zagłębiania się w las. Z tego powodu ich efekt jest bardzo mizerny. Atlasowy obraz rozmieszczenia gatunków na prezentowanych w pracy mapkach w większości przypadków jest niepełny. O niskim poziomie dokładności spenetrowania obszaru Białowieskiego Parku Narodowego w czasie tej inwentaryzacji dobitnie świadczy wykrycie zaledwie 2 rewirów bociana czarnego Ciconia nigra, podczas gdy w 2006 r. stwierdzono ich 6 (Pugacewicz 2006), czyli tyle samo, ile było ich na tym terenie w latach (Pugacewicz 1995). Potwierdza to również bardzo niska frekwen- 157
4 E. Pugacewicz O pretensjonalnych przyczynkach ornitologicznych cja spotkań słonki, która wyniosła zaledwie 10% w starym BPN i 20% w nowym. W rzeczywistości tokujące samce tego gatunku oblatują niemal całą powierzchnię leśną. Należałoby się więc spodziewać frekwencji w granicach %, a nie 10-20%(!). Przykłady te dowodzą, że i dane o frekwencji pozostałych gatunków mogą być obarczone bardzo dużym błędem. Słaba penetracja terenu w wielu przypadkach zaowocowała błędnym określeniem statusu ilościowego ptaków lęgowych. Dla przykładu, według autorów syntezy dzięcioł czarny Dryocopus martius jest w Białowieskim Parku Narodowym liczniejszy od dzięcioła średniego Dendrocopos medius. Ten pierwszy jest bowiem według nich średnio liczny/liczny, a drugi tylko średnio liczny. W rzeczywistości dzięcioł średni jest w BPN bez wątpienia gatunkiem licznym, a dzięcioł czarny średnio licznym (Pugacewicz 1997). Takich kwiatków, może tylko mniej jaskrawych, jest w tej pracy więcej. W 27-miu przypadkach status ilościowy ptaków został określony ewidentnie błędnie. Wymienianie ich tu nie ma większego sensu, bo jak już zaznaczono samo poprzestanie na logarytmicznej skali liczebności było w tym przypadku niewłaściwe. Reasumując, prace przeprowadzone w latach na terenie Białowieskiego Parku Narodowego zostały źle zaprojektowane i niedokładnie wykonane. W efekcie został zmarnowany czas i wysiłek wielu osób. Natomiast sama synteza sprawia wrażenie, jakby została sklecona naprędce, bez należytej analizy dostępnych materiałów źródłowych. Publikacja ta, wbrew zapewnieniom jej twórców, wcale nie wypełniła istniejącej jakoby luki w rozpoznaniu przestrzennego rozmieszczenia ptaków w BPN. Cofnęła wręcz wiedzę w tym zakresie wstecz, ponieważ o wiele dokładniejsze badania rozmieszczenia większości gatunków lęgowych w rezerwacie ścisłym BPN oraz w dolinach Narewki i Hwoźnej wykonano już w latach (Pugacewicz 1997 i dane niepubl.). Omawiana praca w najlepszym razie może być traktowana jedynie jako bardzo niedoskonały przyczynek do poznania ówczesnego stanu awifauny Białowieskiego Parku Narodowego. Nazywanie jej syntezą świadczy tylko o daleko posuniętym pretensjonalizmie jej autorów i całkowitym braku samokrytycyzmu. W 2009 r. redakcja Notatek Ornitologicznych zaserwowała swym czytelnikom kolejny wątpliwej wartości artykuł dotyczący północnego Podlasia. Chodzi tu o opracowanie J.J. Nowakowskiego i A. Górskiego dumnie zatytułowane Awifauna lęgowa Narwiańskiego Parku Narodowego stan i zmiany. Jego tytuł sugeruje kompleksowe omówienie anonsowanych zagadnień na podstawie danych archiwalnych i pełnowartościowych aktualnych danych ilościowych. Ale już wstępna część artykułu studzi te oczekiwania. Zaczyna się dość niewinnie, od błędnego określenia powierzchni Narwiańskiego Parku Narodowego i jego otuliny, które w rzeczywistości zajmują razem 227,6 km 2, a nie ok. 128 km 2, jak podają autorzy. Dalej jest już jednak dużo gorzej. Opis metodyki, obejmujący zaledwie 16 wierszy tekstu, jest wręcz modelowym przykładem, jak nie powinien on wyglądać 158
5 Dubelt 2 (2010) w nowoczesnym artykule awifaunistycznym. Brak w nim podstawowych informacji o łącznym czasie obserwacji i liczbie dni spędzonych na penetracji terenu i liczeniu ptaków. Dane takie są niezbędne czytelnikowi do właściwej oceny wartości merytorycznej prezentowanego materiału. W rozdziale tym nie ma mowy o sposobach penetrowania terenu (czy używano kajaka?), metodach wykrywania ptaków o skrytym trybie życia (czy stosowano stymulację magnetofonową i prowadzono kontrole wieczorem i nocą?) oraz kryteriach oceny lęgowości ptaków. Czyżby autorzy tego tekstu pewne sprawy woleli przemilczeć? Analiza prezentowanych w pracy wyników badań wykonanych w 2000 r. dowodzi, że nie spenetrowali oni terenu NPN i jego otuliny na tyle dokładnie, aby mogli wysnuwać jakiekolwiek wnioski ilościowe na temat wszystkich omawianych w niej gatunków. J.J. Nowakowski i A. Górski wykryli w 2000 r. tylko pary błotniaka stawowego. Tymczasem w 1998 r. w tzw. strefie buforowej (najbardziej zmieniony wskutek regulacji Narwi odcinek doliny poniżej grobli drogi z Rzędzian do Paniek, o powierzchni 13,7 km 2 ), gdzie według nich były jedynie 4 pary, stwierdzono 15 par (Pugacewicz 1998b), Sugeruje to ok. 4-krotne zaniżenie przez nich oceny liczebności tego błotniaka. Błąd ten jednak może być o wiele większy, ponieważ pozostała część doliny jest znacznie trudniejsza do penetracji od strefy buforowej. W przypadku bekasa, jak wynika z zamieszczonej w pracy mapki, w strefie buforowej stwierdzili oni zaledwie 1-2 pary, podczas gdy w 1998 r. zlokalizowano tam 11 par, a całą populację oceniono na par (Pugacewicz 1998b). Zatem ocena stanu tego gatunku może być nawet 9-krotnie zaniżona. A już ocena liczebności derkacza Crex crex to prawdziwe kuriozum. Na całym obszarze badań Nowakowski i Górski (2009) ocenili jego stan na zaledwie samców, nie wykrywając przy tym żadnego w strefie buforowej. Tymczasem w 1998 r. w tej strefie wołające samce stwierdzono w 31 miejscach, a ich stan oceniono na osobników (Pugacewicz 1998b). W tym przypadku stopień zaniżenia dokonanej przez J.J. Nowakowskiego i A. Górskiego oceny liczebności jest trudny nawet do przybliżonego oszacowania. Autorzy ci na całym terenie badań stwierdzili jedynie 6-10 terytorialnych samców świerszczaka Locustella naevia, i to tylko w jednym rejonie, którym nie była strefa buforowa, gdzie w 1998 r. stan populacji oceniono na par (Pugacewicz 1998b). Ten i powyższe przykłady każą domniemywać, że na większości obszaru NPN i jego otuliny w ogóle nie prowadzili oni obserwacji wieczorno-nocnych. W przypadku ocen liczebności gatunków niebagiennych sytuacja wygląda nie lepiej. Przedstawione przez Nowakowskiego i Górskiego (2009) oceny liczebności krętogłowa Jynx torquilla, dzięcioła zielonego Picus viridis, dzięcioła czarnego, lerki Lullula arborea i ortolana Emberiza hortulana nawet w przybliżeniu nie odpowiadają stanowi faktycznemu (dane własne niepubl.). Wymienione powyżej przykłady dowodzą niezbicie, że J.J. Nowakowski i A. Górski swoją pracę w terenie wykonali wyjątkowo niedbale, penetrując objęty badaniami obszar bardzo pobieżnie. W rezultacie, nie ustalili nawet pełnej listy gatun- 159
6 E. Pugacewicz O pretensjonalnych przyczynkach ornitologicznych ków lęgowych. Z faunistycznie ważnych gatunków zabrakło bowiem na niej m. in. puchacza Bubo bubo, dzięcioła białogrzbietego i muchołówki małej Ficedula parva, których stanowiska na tym terenie są znane miejscowym ornitologom od wielu lat. Zebrany w 2000 r. bardzo ubogi materiał w żadnym wypadku nie upoważniał J.J. Nowakowskiego i A. Górskiego do napisania artykułu mającego w założeniu rzetelnie dokumentować zmiany w awifaunie lęgowej Narwiańskiego Parku Narodowego. Jest on stanowczo zbyt fragmentaryczny. Na jego podstawie można było co najwyżej sporządzić skromny przyczynek awifaunistyczny, a nie tekst pretendujący do miana poważnej rozprawy naukowej. Kolejny przykład nie dotyczy wprawdzie typowego artykułu naukowego, lecz referatu wygłoszonego na konferencji naukowej. Został on jednak opublikowany w periodyku zawierającym zrecenzowane materiały konferencyjne. Uzyskał w ten sposób nobilitację i stał się ogólnie dostępny. Rzecz jest o pracy Zawadzkiej et al. (2009) omawiającej szponiaste Puszczy Augustowskiej. Uważna lektura tego tekstu skłania do wniosku, że został on doraźnie sklecony z wyrywkowych danych na potrzeby II Konferencji Komitetu Ochrony Orłów (Rogów, 2009). W szczątkowym opisie metodyki autorzy referatu piszą co prawda o specjalnie prowadzonych obserwacjach szponiastych i lokalnym wyszukiwaniu ich gniazd, lecz w ogóle nie informują o poniesionych nakładach czasowych, co pozwoliłoby czytelnikowi ocenić, czy liczba dni i godzin poświęconych badaniom były wystarczające dla dobrego skontrolowania tak wielkiego obszaru leśnego. Zaprezentowane dalej wyniki owych badań sugerują, że musiały być one dalece niewystarczające, zaś zastosowana metodyka była nieadekwatna do zamierzonego celu badawczego. Analiza tych wyników dowodzi, że większość danych o położeniu rewirów szponiastych uzyskano metodą bierną, podczas obserwacji prowadzonych na terenach odlesionych, i to głównie w drugiej części sezonu lęgowego tych ptaków. Tłumaczyłoby to szczególnie niski procent wykrytych rewirów w przypadku gatunków, których liczenie wymaga dokładnej penetracji terenu i tych, które są najlepiej wykrywalne w pierwszej części sezonu lęgowego. Na przykład liczebność myszołowa Buteo buteo w całej P. Augustowskiej autorzy referatu ocenili na zaledwie pary. Tymczasem w latach 1990 i głównie 1992, w trakcie inwentaryzacji ptaków objętych ochroną strefową gniazd (Pugacewicz 1992), tylko w południowej części Puszczy (410 km 2, w tym 345 km 2 lasów), przy nakładzie 764 godzin w ciągu 77 dni obserwacji, zlokalizowano aż 202 rewiry myszołowa, czego jednak nie uznano za wynik ostateczny, który upoważniałby do wyliczenia zagęszczenia (dane własne niepubl.). Ewidentnie zaniżone zostały również oceny liczebności jastrzębia Accipiter gentilis i krogulca A. nisus. Zawadzka et al. (2009) ocenili stan liczebny tego pierwszego gatunku na par, a drugiego na par. Tymczasem w latach 1990 i 1992 w południowej części Puszczy wykryto 31 rewirów jastrzębia i 36 rewirów krogulca, chociaż biotopy gniazdowe tego ostatniego były słabo penetrowane. Na 160
7 Dubelt 2 (2010) dokładnie przeszukanej powierzchni 52 km 2 (2 regionalne pola atlasowe w środku tego obszaru) zagęszczenie krogulca w 1992 r. wynosiło 1,7 par/10 km 2 pow. ogólnej (dane własne niepubl.), co sugerowało przeciętne zagęszczenie podobne do stwierdzonego w tamtym czasie w Puszczy Białowieskiej (Pugacewicz 1996). Zdaniem autorów referatu w latach w całej P. Augustowskiej miało być tylko par orlika krzykliwego. Porównując swoją ocenę ze stwierdzeniem w latach w południowej części Puszczy par (Pugacewicz 1994) doszli oni do wniosku, że liczebność tego gatunku w P. Augustowskiej ostatnio musiała się obniżyć. Tymczasem ponawiane co pewien czas rzetelne cenzusy orlika na tym terenie wskazują na jego stabilną liczebność (G. Maciorowski inf. ustna), co oznacza, że dokonana przez Zawadzką et al. (2009) ocena aktualnego stanu liczebnego tego gatunku została mocno zaniżona. Prawdopodobnie została zaniżona również ocena liczebności trzmielojada, określająca jego stan w całej P. Augustowskiej na par. Takie podejrzenie nasuwa bowiem stwierdzenie w 1992 r. 29 rewirów w południowej części Puszczy, gdzie stan populacji wstępnie oceniono na par (Pugacewicz 2004). Jest mało prawdopodobne, aby w dwukrotnie większej pozostałej części Puszczy miało być tylko ok. 30 par trzmielojadów, zwłaszcza że autorzy referatu piszą o równomiernym(?) rozmieszczeniu tego gatunku na całym badanym obszarze. Przedstawione przykłady stawiają w złym świetle również oceny liczebności pozostałych gatunków szponiastych występujących w P. Augustowskiej. Tym bardziej, że sposób ich prezentacji wskazuje na małą dokładność tychże ocen. Z tekstu bowiem wcale nie wynika, czy podane przedziały liczbowe odzwierciedlają zakres zmienności stanu liczebnego w różnych latach, czy też obrazują one wątpliwości autorów przy kwalifikowaniu stwierdzeń ptaków terytorialnych. W omawianym tekście rażą też niektóre błędne wnioski ekologiczne. Jego autorzy piszą przykładowo, że rewiry jastrzębia i krogulca niemal zawsze znajdowały się w pobliżu terenów otwartych, a w dyskusji oba gatunki zaliczyli wręcz do ptaków powiązanych troficznie głównie ze środowiskami nieleśnymi. Ani jedno, ani drugie nie są zgodne ze stanem faktycznym (dane własne niepubl.). Potwierdza to tylko wyrażone wcześniej przypuszczenie, że obserwacje szponiastych były prowadzone przez twórców referatu głównie na terenach nieleśnych. Z kolei bierny sposób prowadzenia tych obserwacji doprowadził Zawadzką et al. (2009) do błędnych wniosków o preferencjach siedliskowych myszołowa i trzmielojada, które jakoby miały być najbardziej związane z borami mieszanymi. Tymczasem oba te gatunki w P. Augustowskiej przy wyborze miejsca gniazdowego preferują lasy mieszane i liściaste na siedliskach grądowych i podmokłych (dane własne niepubl.). Autorzy referatu najwyraźniej nie wzięli pod uwagę tego, że miejsca obserwacji latających szponiastych wcale nie muszą być tożsame z miejscami ich gniazdowania, które można lokalizować tylko podczas dokładnej penetracji lasów. Materiał zebrany przez Zawadzką et al. (2009) nadawał się do zaprezento- 161
8 E. Pugacewicz O pretensjonalnych przyczynkach ornitologicznych wania go właściwie tylko w postaci przyczynku do wiedzy o szponiastych P. Augustowskiej. W żadnym razie nie upoważniał ich do sporządzenia tekstu mającego w założeniu podsumować wiedzę w tym zakresie, bo do tego jeszcze mu bardzo dużo brakuje. Wygórowane ambicje autorów referatu sprawiły, że niemożliwe jest w tej pracy odróżnienie wartościowych danych ilościowych od tych, które są błędne, co nakazuje traktować całość tej publikacji z bardzo dużym dystansem. Skrytykowane powyżej publikacje mają ważną wspólną cechę. Mianowicie wszystkie opierają się na wynikach uzyskanych w trakcie niedostatecznie dokładnej penetracji badanych terenów. W wielkoobszarowych badaniach o charakterze inwentaryzacyjnym pobieżna kontrola terenu jest zwykle, obok indolencji merytorycznej wykonawców, główną przyczyną rozbieżności między uzyskanymi wynikami a stanem faktycznym. W tego typu badaniach aktywnej rzetelnej penetracji terenu nie da się zastąpić nawet najbardziej wymyślnymi metodami oportunistycznymi, które ostatnio są w Polsce wyraźnie promowane (por. Chylarecki et al. 2009). Przedstawione przykłady świadczą o tym aż nadto dobitnie. Badania w Białowieskim i Narwiańskim parkach narodowych były prowadzone w ramach opracowywanych dla tych obszarów planów ochrony. Były to więc prace finansowane ze środków publicznych. Niestety, w praktyce takie prace badawcze są nierzadko traktowane przez często przypadkowych wykonawców jako tzw. chałtury, czyli okazje do zarobienia pieniędzy przy minimalnych kosztach własnych. Niedostateczne zazwyczaj, choć nie zawsze(!), finansowanie takich badań nie może być usprawiedliwieniem dla takiego moralnie nagannego postępowania. Nikt przecież nie ma obowiązku realizowania zleceń badawczych, jeśli uzna ich finansowanie za nieodpowiednie do zamierzonych celów. Gdyby taka właśnie była przyczyna mizernych wyników krytykowanych tutaj badań w obu parkach narodowych, dyskwalifikowałoby to ich wykonawców z grona tych, którzy takie zadania mogliby podejmować w przyszłości. Inwentaryzacje przyrodnicze na obszarach chronionych są zadaniem zbyt zobowiązującym, aby można było powierzać je osobom traktującym te prace niepoważnie lub niekompetentnym, dla których są one jedynie źródłem dodatkowego dochodu, uzyskiwanego nierzadko przy okazji rekreacyjnych wypadów w teren. Znamienne, że wszystkie skrytykowane tutaj prace zostały opublikowane w recenzowanych wydawnictwach. Jeżeli rzeczywiście były one recenzowane, to zasadne będzie pytanie o kompetencje merytoryczne ich recenzentów. Bardzo możliwe jednak, że prace te w rzeczywistości nie zostały wnikliwie zrecenzowane, bo recenzenci mogli założyć, że skoro przygotowały je osoby z tytułami naukowymi, to muszą być one merytorycznie poprawne. Jeśli tak, to ich autorzy zarówno recenzentów swych prac, jak i redakcje wydawnictw, najzwyczajniej w świecie wpuścili w maliny. Niezależnie od tego, jak doszło do publikacji tych artykułów, sito redaktorsko-recenzenckie w ich przypadku nie zadziałało we właściwy sposób. Publikacje te są dobrym dowodem tego, że nawet wysokie tytuły naukowe autorów wcale nie gwarantują przyzwoitej jakości prac ornitologicznych. 162
9 Literatura Dubelt 2 (2010) Chylarecki P., Sikora A., Cenian Z. (red.) Monitoring ptaków lęgowych. Poradnik metodyczny dotyczący gatunków chronionych Dyrektywą Ptasią. GIOŚ. Warszawa. Domaszewicz A Sóweczka Glaucidium passerinum w Białowieskim Parku Narodowym jej siedliska, rozmieszczenie i liczebność. Not. Orn. 38: Nowakowski J.J., Górski A Awifauna lęgowa Narwiańskiego Parku Narodowego stan i zmiany. Not. Orn. 50: Pugacewicz E. 1992msc. Inwentaryzacja gniazd ptaków objętych ochroną stanowisk lęgowych w południowej części Puszczy Augustowskiej i północnej części basenu środkowego Kotliny Biebrzańskiej. PTOP, Białowieża. Pugacewicz E Populacja orlika krzykliwego (Aquila pomarina) na Nizinie Północnopodlaskiej. Not. Orn, 35: Pugacewicz E Populacja bociana czarnego (Ciconia nigra) w polskiej części Puszczy Białowieskiej. Ptaki Półn. Podl. 1: Pugacewicz E Lęgowe ptaki drapieżne polskiej części Puszczy Białowieskiej. Not. Orn. 37: Pugacewicz E Ptaki lęgowe Puszczy Białowieskiej. Wyd. PTOP. Białowieża. Pugacewicz E. 1998a. Replika. Not. Orn. 39: Pugacewicz E. 1998b msc. Aktualny stan awifauny lęgowej w dolinie Narwi na odcinku Rzędziany-Żółtki. PTOP, Białystok. Pugacewicz E Stan populacji dzięcioła białogrzbietego Dendrocopos leucotos (Bechstein, 1803) na Nizinie Północnopodlaskiej w latach Chrońmy Przyr. Ojcz. 58, 1: Pugacewicz E Puszcza Augustowska. W: Sidło P.O., Błaszkowska B., Chylarecki P. (red.). Ostoje ptaków o randze europejskiej w Polsce. OTOP. Warszawa. Pugacewicz E. 2006msc. Stan populacji bociana czarnego Ciconia nigra w Puszczy Białowieskiej w 2006 roku. PTOP, Białystok. Pugacewicz E. w druku. Zmiany liczebności szponiastych Falconiformes w Puszczy Białowieskiej między latami i Dubelt 2. Sokołowski A.W Lasy Puszczy Białowieskiej. Wyd. CILP. Warszawa. Wesołowski T Dzięcioł białogrzbiety (Dendrocopos leucotos) w Puszczach Augustowskiej i Knyszyńskiej stan obecny i szanse przetrwania. Not. Orn. 35: Wesołowski T Value of the Białowieża Forest for the conservation of Whitebacked Woodpecker (Dendrocopos leucotos) in Poland. Biol. Conserv. 71:
10 E. Pugacewicz O pretensjonalnych przyczynkach ornitologicznych Wesołowski T., Czeszczewik D., Mitrus C, Rowiński P Ptaki Białowieskiego Parku Narodowego. Not. Orn. 44: Tomiałojć L., Stawarczyk T Awifauna Polski. Rozmieszczenie, liczebność i zmiany. II. PTPP pro Natura. Wrocław. Zawadzka D., Zawadzki J., Zawadzki G., Zawadzki S Ptaki szponiaste Puszczy Augustowskiej. W: Anderwald D. (red.). Ochrona drapieżnych zwierząt, a rozwój cywilizacyjny społeczeństw ludzkich. Stud. i Mat. CEPL, Rogów, 3(22): Autor: Eugeniusz Pugacewicz, Botaniczna 3, Hajnówka 164
Propozycja monitoringu i badań ptaków. Grzegorz Grzywaczewski, Piotr Marczakiewicz. Lublin-Osowiec-Warszawa, maj 2013 r.
PRZYGOTOWANIE PROJEKTÓW PLANÓW ZADAŃ OCHRONNYCH DLA OBSZARÓW NATURA 2000: SOO DOLINA BIEBRZY I OSO OSTOJA BIEBRZAŃSKA, WŁĄCZNIE Z PRZEPROWADZENIEM INWENTARYZACJI PRZEDMIOTÓW OCHRONY Propozycja monitoringu
Bardziej szczegółowoPrzedstawienie wstępnych wyników inwentaryzacji obszaru Natura 2000 Ostoja Biebrzańska i wstępnych propozycji kierunków niezbędnych działań
Przygotowanie planów zadań ochronnych dla obszarów Natura 2000: SOO Dolina Biebrzy i OSO Ostoja Biebrzańska. Przedstawienie wstępnych wyników inwentaryzacji obszaru Natura 2000 Ostoja Biebrzańska i wstępnych
Bardziej szczegółowoPaństwowy monitoring ptaków szponiastych metodyka oceny liczebności i rozpowszechnienia na rozległych powierzchniach próbnych
Państwowy monitoring ptaków szponiastych metodyka oceny liczebności i rozpowszechnienia na rozległych powierzchniach próbnych Zdzisław Cenian Komitet Ochrony Orłów GIOŚ Wyniki projektu realizowanego na
Bardziej szczegółowoPLAN ZADAŃ OCHRONNYCH OBSZARU NATURA 2000 PLB PUSZCZA AUGUSTOWSKA
PLAN ZADAŃ OCHRONNYCH OBSZARU NATURA 2000 PLB 200002 PUSZCZA AUGUSTOWSKA Trzecie spotkanie Zespołu Lokalnej Współpracy, Studzieniczna 04.04.2012 r. Porządek spotkania 9 30-9 45 Rozpoczęcie spotkania 9
Bardziej szczegółowoZAGROŻENIA I ZADANIA OCHRONNE DLA GATUNKÓW PTAKÓW PRZEDMOTÓW I POTENCJALNYCH PRZEDMIOTÓW OCHRONY. Grzegorz Grzywaczewski i zespół ptaki
PRZYGOTOWANIE PROJEKTÓW PLANÓW ZADAŃ OCHRONNYCH DLA OBSZARÓW NATURA 2000: SOO DOLINA BIEBRZY I OSO OSTOJA BIEBRZAŃSKA ZAGROŻENIA I ZADANIA OCHRONNE DLA GATUNKÓW PTAKÓW PRZEDMOTÓW I POTENCJALNYCH PRZEDMIOTÓW
Bardziej szczegółowoWstępne wyniki inwentaryzacji ptaków Obszaru Specjalnej Ochrony Lasy Puszczy nad Drawą oraz próba oceny stanu ochrony wybranych gatunków
Wstępne wyniki inwentaryzacji ptaków Obszaru Specjalnej Ochrony Lasy Puszczy nad Drawą oraz próba oceny stanu ochrony wybranych gatunków Obszar Specjalnej Ochrony Natura 2000 Lasy Puszczy nad Drawą 190
Bardziej szczegółowoWarszawa, listopad 2008 r.
ZAŁĄCZNIK Z.IV.B.1 CZĘŚĆ ZOOLOGICZNA PTAKI INWENTARYZACJA I WALORYZACJA ORNITOLOGICZNA obwodnicy Augustowa w ciągu drogi krajowej nr 8 przy uwzględnieniu wariantów lokalizacyjnych Wyniki badań ilościowych
Bardziej szczegółowoPTAKI SZPONIASTE PUSZCZY AUGUSTOWSKIEJ
sim22:makieta 1 11/11/2009 11:31 AM Strona 118 PTAKI SZPONIASTE PUSZCZY AUGUSTOWSKIEJ Dorota Zawadzka, Jerzy Zawadzki, Grzegorz Zawadzki, Stanisław Zawadzki Streszczenie W latach 2004-2008 badano liczebność
Bardziej szczegółowoAnaliza zagrożeń. Główne zagrożenia istniejące i potencjalne. w odniesieniu do przedmiotów ochrony objętych Planem
Analiza zagrożeń Główne zagrożenia istniejące i potencjalne w odniesieniu do przedmiotów ochrony objętych Planem Fot. Edyta Karpierz A021 Bąk Botaurus stellaris 965 drapieżnictwo norka amer., lis 954 inwazja
Bardziej szczegółowoLasy a ostoje ptaków. Stan, potencjalne zagrożenia i ochrona awifauny na terenie ostoi leśnych. Krystyna Stachura Skierczyńska OTOP
Lasy a ostoje ptaków Stan, potencjalne zagrożenia i ochrona awifauny na terenie ostoi leśnych Krystyna Stachura Skierczyńska OTOP Białowieża, 27-29 czerwca 2008 Polska na tle lasów Europy Polska skupia
Bardziej szczegółowoOPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA na
OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA na prowadzenie w roku 2015 porealizacyjnego monitoringu przyrodniczego na działkach wchodzących w skład kompensacji przyrodniczej w związku z negatywnym oddziaływaniem zrealizowanego
Bardziej szczegółowoObszar Specjalnej Ochrony Natura 2000 Lasy Puszczy nad Drawą ha
Obszar Specjalnej Ochrony Natura 2000 Lasy Puszczy nad Drawą 190 279 ha Obszar specjalnej ochrony ptaków - obszar wyznaczony, zgodnie z przepisami prawa Unii Europejskiej, do ochrony populacji dziko występujących
Bardziej szczegółowoInwentaryzacja i kontrola zasiedlenia gniazd ptaków drapieŝnych i rzadkich na obszarze Bieszczadzkiego Parku Narodowego w sezonie 2010
Inwentaryzacja i kontrola zasiedlenia gniazd ptaków drapieŝnych i rzadkich na obszarze Bieszczadzkiego Parku Narodowego w sezonie 2010 Opracowanie, prace terenowe: Pirga Bartosz B.Pirga 2010. UŜytkowane
Bardziej szczegółowoPark Krajobrazowy Dolina Słupi
Park Krajobrazowy Dolina Słupi obszar specjalnej ochrony ptaków "Dolina Słupi" PLB220002 Ostoja ptasia Natura 2000 - "Dolina Słupi" PLB220002 bocian biały Na obszarze Parku Krajobrazowego "Dolina Słupi"
Bardziej szczegółowoDoświadczenia z PZO obszarów ptasich
Doświadczenia z PZO obszarów ptasich Przemysław Chylarecki Muzeum i Instytut Zoologii PAN Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków Co ja tutaj robię? Moje związki z PZO PZO dla OSO Puszcza Białowieska
Bardziej szczegółowoGrzegorz Grzywaczewski i zespół ptaki
PRZYGOTOWANIE PROJEKTÓW PLANÓW ZADAŃ OCHRONNYCH DLA OBSZARÓW NATURA 2000: SOO DOLINA BIEBRZY I OSO OSTOJA BIEBRZAŃSKA ZAGROŻENIA I ZADANIA OCHRONNE DLA GATUNKÓW PTAKÓW PRZEDMOTÓW I POTENCJALNYCH PRZEDMIOTÓW
Bardziej szczegółowoWystępowanie i biologia wybranych gatunków ptaków gnieżdżących się w Bieszczadach Zachodnich
Występowanie i biologia wybranych gatunków ptaków gnieżdżących się w Bieszczadach Zachodnich Orelec, 23.05.2015 Ptaki polskich Bieszczadów W polskich Bieszczadach stwierdzono występowanie przeszło 200
Bardziej szczegółowoObszary N2000 w Gorcach. Jan Loch Pracownia Naukowo-Edukacyjna GPN
Obszary N2000 w Gorcach Jan Loch Pracownia Naukowo-Edukacyjna GPN Natura 2000 w Małopolsce Płożenie obszarów Natura 2000 w Gorcach (PLB 120001, PLH 20018) na tle obszarów leśnych. OSO Gorce PLB 120001
Bardziej szczegółowoAktualny stan wiedzy na temat przedmiotów ochrony OSO Ostoja Warmińska PLB280015
Aktualny stan wiedzy na temat przedmiotów ochrony OSO Ostoja Warmińska PLB280015 Skąd mamy dane o przedmiotach ochrony? Bocian biały: inwentaryzacja - PTOP, 4 powierzchnie losowe - Arkadiusz Sikora (Stacja
Bardziej szczegółowoKARTY DODATKOWE. Orlik w locie. Wytnij, pozaginaj i posklejaj
KARTY DODATKOWE Orlik w locie. Wytnij, pozaginaj i posklejaj Zagadka Znajdź 10 różnic. bąk błotniak łąkowy dzięcioł czarny dudek dziecioł średni dziecioł białogrzbiety kobuz łoś orlik grubodzioby orlik
Bardziej szczegółowoOpinia ornitologiczna dotycząca planowanej budowy elektrowni wiatrowych w gminie Osiek Jasielski.
PARUS PRACOWNIA EKSPERTYZ ŚRODOWISKOWYCH ul. Heweliusza3/35 60-281 Poznań NIP: 781-175-36-42 REGON: 301577956 Tel. +48 607-781-904 Opinia ornitologiczna dotycząca planowanej budowy elektrowni wiatrowych
Bardziej szczegółowoPrzemysław Wylegała. Farmy wiatrowe a ochrona ptaków
Przemysław Wylegała Farmy wiatrowe a ochrona ptaków Oddziaływanie na ptaki Śmiertelność na skutek kolizji z siłowniami oraz elementami infrastruktury towarzyszącej Utrata i fragmentacja siedlisk Zaburzenia
Bardziej szczegółowoObszar Specjalnej Ochrony Natura 2000 Lasy Puszczy nad Drawą
Obszar Specjalnej Ochrony Natura 2000 Lasy Puszczy nad Drawą 190 279 ha Gm. Dobiegniew, Drezdenko, Stare Kurowo, Strzelce Krajeńskie, Krzyż Wielkopolski, Bierzwnik, Drawno, Krzęcin, Pełczyce, Człopa, Trzcianka,
Bardziej szczegółowoKontrowersje wokół puszczańskich dzięciołów
Kontrowersje wokół puszczańskich dzięciołów W ubiegłym roku w ramach projektu realizowanego przez Pracownię na rzecz Wszystkich Istot Oddział Podlaski została wykonana inwentaryzacja najcenniejszych gatunków
Bardziej szczegółowoOpracowali: Krzysztof Henel, Łukasz Krajewski, Piotr Marczakiewicz, Joanna Zawadzka
Podsumowanie monitoringu ptaków realizowanego w 2015 r. w ramach projektu LIFE13 NAT/PL/000050 Renaturyzacja sieci hydrograficznej w Basenie Środkowym doliny Biebrzy. Etap II. Opracowali: Krzysztof Henel,
Bardziej szczegółowoRaport z monitoringu wodniczki i derkacza na powierzchniach próbnych w Biebrzańskim Parku Narodowym w roku 2013
Raport z monitoringu wodniczki i derkacza na powierzchniach próbnych w Biebrzańskim Parku Narodowym w roku 2013 Wykonano w ramach projektu LIVE 11 NAT PL 422 Górna Biebrza,,Ochrona siedlisk mokradłowych
Bardziej szczegółowoRaport z monitoringu wodniczki i derkacza na powierzchniach próbnych w Biebrzańskim Parku Narodowym w roku 2014
Raport z monitoringu wodniczki i derkacza na powierzchniach próbnych w Biebrzańskim Parku Narodowym w roku 2014 Wykonano w ramach projektu LIVE 11 NAT PL 422 Górna Biebrza,,Ochrona siedlisk mokradłowych
Bardziej szczegółowoWykrywalność ptaków: metody szacowania i czynniki na nią wpływające
Wykrywalność ptaków: metody szacowania i czynniki na nią wpływające Przemysław Chylarecki Pracownia Badań Ornitologicznych MiIZ PAN Zadanie realizowane w ramach umowy nr OR.271.3.12.2015 z dnia 18 maja
Bardziej szczegółowoInwentaryzacja barszczu Sosnowskiego Heracleum sosnowskyi na terenie gminy Raczki (powiat suwalski)
Inwentaryzacja barszczu Sosnowskiego Heracleum sosnowskyi na terenie gminy Raczki (powiat suwalski) Opracował: Lech Krzysztofiak krzysztofiak.lech@gmail.com Krzywe, 2015 Opracowanie zawiera dane dotyczące
Bardziej szczegółowoNOTATKI I DONIESIENIA
NOTATKI I DONIESIENIA Dubelt 1 (2009) Dubelt 1 (2009), 53-78 Wyniki inwentaryzacji ptaków z Dyrektywy Ptasiej gniazdujących na polanach i w dolinach rzecznych Puszczy Białowieskiej w 2008 roku W 2008 r.
Bardziej szczegółowożerowania z całą gamą gatunków ptaków towarzyszących, charakterystycznych dla
Uzasadnienie Polska, zgodnie z Traktatem Akcesyjnym podpisanym w 2003 roku w Atenach zobowiązana była wyznaczyć obszary specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 (OSO) na podstawie: 1) Dyrektywy Rady 79/409/EWG
Bardziej szczegółowoNATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH
FORMULARZ DANYCH 1 NATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH DLA OSZARÓW SPECJALNEJ OCHRONY (OSO) DLA OSZARÓW SPEŁNIAJĄCYCH KRYTERIA OSZARÓW O ZNACZENIU WSPÓLNOTOWYM (OZW) I DLA SPECJALNYCH OSZARÓW OCHRONY
Bardziej szczegółowoNATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH
FORMULARZ DANYCH 1 NATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH DLA OSZARÓW SPECJALNEJ OCHRONY (OSO) DLA OSZARÓW SPEŁNIAJĄCYCH KRYTERIA OSZARÓW O ZNACZENIU WSPÓLNOTOWYM (OZW) I DLA SPECJALNYCH OSZARÓW OCHRONY
Bardziej szczegółowoPokląskwa. Dzięcioł białogrzbiety. Bocian czarny
Ptaki są jedną z najlepiej poznanych grup zwierząt zamieszkujących Puszczę Knyszyńską. Ich bogactwo - zarówno liczba gatunków, jak i liczebność par lęgowych - stanowią o wyjątkowo dużej wartości przyrodniczej
Bardziej szczegółowoSZCZEGÓŁOWY OPIS WYNIKÓW INWENTARYZACJI PRZEDMIOTÓW OCHRONY OBSZARU NATURA 2000 OSTOJA BIEBRZAŃSKA PLB (wersja )
Załącznik nr 4 SZCZEGÓŁOWY OPIS WYNIKÓW INWENTARYZACJI PRZEDMIOTÓW OCHRONY OBSZARU NATURA 2000 OSTOJA BIEBRZAŃSKA PLB200006 (wersja 14.12.2015) Opracowano w ramach realizacji projektu POIS.05.03.00-00-277/10
Bardziej szczegółowoPLAN ZADAŃ OCHRONNYCH OBSZARU NATURA 2000 PLB PUSZCZA AUGUSTOWSKA
PLAN ZADAŃ OCHRONNYCH OBSZARU NATURA 2000 PLB 200002 PUSZCZA AUGUSTOWSKA Czwarte spotkanie Zespołu Lokalnej Współpracy 23.05.2012 r. Porządek spotkania 9 00-9 10 Rozpoczęcie spotkania Marek Ksepko 9 10
Bardziej szczegółowoKARTY DODATKOWE. Orlik w locie. Wytnij, pozaginaj i posklejaj
KARTY DODATKOWE Orlik w locie. Wytnij, pozaginaj i posklejaj Zagadka Znajdź 10 różnic. bąk błotniak łąkowy dzięcioł czarny dudek dziecioł średni dziecioł białogrzbiety kobuz łoś orlik grubodzioby orlik
Bardziej szczegółowoGacek Stanisław, Mateusz Ledwoń
Gacek Stanisław, Mateusz Ledwoń 30.11.2014 Sprawozdanie z waloryzacji ornitologicznej starorzeczy wykonanej w 2014 roku w ramach projektu Rewitalizacja, ochrona bioróżnorodności i wykorzystanie walorów
Bardziej szczegółowoNATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH
FORMULARZ DANYCH 1 NATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH DLA OSZARÓW SPECJALNEJ OCHRONY (OSO) DLA OSZARÓW SPEŁNIAJĄCYCH KRYTERIA OSZARÓW O ZNACZENIU WSPÓLNOTOWYM (OZW) I DLA SPECJALNYCH OSZARÓW OCHRONY
Bardziej szczegółowoCenne i nieliczne ptaki lęgowe na Obszarze Specjalnej Ochrony Puszcza Knyszyńska
Ornis Polonica 2013, 54: 170 186 Cenne i nieliczne ptaki lęgowe na Obszarze Specjalnej Ochrony Puszcza Knyszyńska Tomasz Tumiel, Paweł Białomyzy, Grzegorz Grygoruk, Michał Korniluk, Piotr Świętochowski,
Bardziej szczegółowoLiczebność dzięciołów Picinae w Puszczy Bukowej pod Szczecinem
Ptaki Pomorza 1 2010 71-77 Liczebność dzięciołów Picinae w Puszczy Bukowej pod Szczecinem SEBASTIAN GUENTZEL, MICHAŁ JASIŃSKI, DARIUSZ WYSOCKI Abstrakt: W latach 2001 2002 badano liczebność i zagęszczenie
Bardziej szczegółowoAtlas ptaków lęgowych i zimujących Polski południowo-wschodniej
Atlas ptaków lęgowych i zimujących Polski południowo-wschodniej 2014-2018 Powołanie zespołu autorskiego Zespół autorów tego opracowania książkowego zawiązuje się już teraz w celu sprawnego zbierania i
Bardziej szczegółowoPlan zadań ochronnych dla Obszaru Specjalnej Ochrony Natura 2000 Lasy Puszczy nad Drawą -działania proponowane -na gruntach w zarządzie -Lasów
Plan zadań ochronnych dla Obszaru Specjalnej Ochrony Natura 2000 Lasy Puszczy nad Drawą -działania proponowane -na gruntach w zarządzie -Lasów Państwowych Gatunek Populacja Siedlisko Ochrona Stan Licz.
Bardziej szczegółowoSOWY PUSZCZY AUGUSTOWSKIEJ WYKORZYSTANIE INWENTARYZACJI W RAMACH PROGRAMU BUBOBORY
sim22:makieta 1 11/11/2009 11:31 AM Strona 86 SOWY PUSZCZY AUGUSTOWSKIEJ WYKORZYSTANIE INWENTARYZACJI W RAMACH PROGRAMU BUBOBORY Dorota Zawadzka, Jerzy Zawadzki, Grzegorz Zawadzki, Stanisław Zawadzki Streszczenie
Bardziej szczegółowoDiagnoza obszaru. Ostoja Witnicko-Dębniańska
Diagnoza obszaru Ostoja Witnicko-Dębniańska Ostoja Witnicko Dębniańska - obejmuje obszar 46 993,1 ha, w tym: 30 921,3 ha położonych w województwie zachodniopomorskim oraz 16 071,8 ha położonych w województwie
Bardziej szczegółowoBest for Biodiversity
W tym miejscu realizowany jest projekt LIFE + Ochrona różnorodności biologicznej na obszarach leśnych, w tym w ramach sieci Natura 2000 promocja najlepszych praktyk Best for Biodiversity Badania genetyczne
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 17 lutego 2010 r. w sprawie sporządzania projektu planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000
Dziennik Ustaw Nr 34 2893 Poz. 186 186 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 17 lutego 2010 r. w sprawie sporządzania projektu planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Na podstawie art. 28
Bardziej szczegółowoWyniki liczeń włochatki Aegolius funereus na powierzchniach próbnych w Puszczy Knyszyńskiej w roku 2009
Wyniki liczeń włochatki Aegolius funereus na powierzchniach próbnych w Puszczy Knyszyńskiej w roku 2009 W 2009 roku wykonałem cenzus włochatki Aegolius funereus na trzech powierzchniach próbnych w Puszczy
Bardziej szczegółowoMazowiecko - Świętokrzyskie Towarzystwo Ornitologiczne z siedzibą przy Kozienickim Parku Krajobrazowym
Mazowiecko - Świętokrzyskie Towarzystwo Ornitologiczne z siedzibą przy Kozienickim Parku Krajobrazowym 26-670 Pionki, ul. Radomska 7, tel/fax (048) 6123441, 601393036 e-mail: msto@poczta.onet.eu www.m-sto.org
Bardziej szczegółowoPuszcza Białowieska: ptaki, skarby i mity. Przemysław Chylarecki Muzeum i Instytut Zoologii PAN
Puszcza Białowieska: ptaki, skarby i mity Przemysław Chylarecki Muzeum i Instytut Zoologii PAN Tomasz Wesołowski Pracownia Badań Lasu, Uniwersytet Wrocławski Awifauna PB: podstawowe fakty Kompleks leśny
Bardziej szczegółowoOSTOJA BIEBRZAŃSKA PLB200006
OSTOJA BIEBRZAŃSKA PLB200006 Wiosenne rozlewiska Biebrzy Fot. Grzegorz i Tomasz Kłosowscy Obszar, należący do największych obszarów Natura 2000 w Polsce, obejmuje prawie całą Kotlinę Biebrzańską oraz mieszczącą
Bardziej szczegółowoBUDŻET PROJEKTU: Kwota całkowita: 2 920 160 zł (703 653 Euro) % współfinansowania KE: 1 460 080 zł (351 826 Euro)
Tytuł projektu i/lub akronim: Ochrona rzadkich ptaków strefowych w wybranych obszarach Natura 2000 na Lubelszczyźnie LIFE13 NAT/PL/000060, LIFEZONE LOKALIZACJA PROJEKTU: SE Polska, woj. lubelskie BUDŻET
Bardziej szczegółowoTomasz Borowik, Bogumiła Jędrzejewska. Instytut Biologii Ssaków PAN. Piotr Wawrzyniak. Lipowy Most 14.06.2011
Seminarium Monitorowanie populacji zwierząt łownych i zrównoważone łowiectwo Doświadczenia z inwentaryzacji ssaków kopytnych metodą pędzeń próbnych w północno-wschodniej Polsce Tomasz Borowik, Bogumiła
Bardziej szczegółowoWstępna charakterystyka awifauny wraz ze wskazówkami do sposobu użytkowania starorzeczy. Sprawozdanie z badań terenowych prowadzonych w roku 2013.
Mateusz Ledwoń, Stanisław Gacek 2013 Wstępna charakterystyka awifauny wraz ze wskazówkami do sposobu użytkowania starorzeczy. Sprawozdanie z badań terenowych prowadzonych w roku 2013. Metodyka Każde starorzecze
Bardziej szczegółowoPROJEKT. w sprawie ustanowienia planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Bory Dolnośląskie PLB020005
PROJEKT Uzasadnienie do Zarządzenia Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska we Wrocławiu oraz Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gorzowie Wielkopolskim z dnia w sprawie ustanowienia planu zadań
Bardziej szczegółowoSprawozdanie z kontroli stanowisk kraski Coracias garrulus na Nizinie Północnopodlaskiej w 2010 roku
Sprawozdanie z kontroli stanowisk kraski Coracias garrulus na Nizinie Północnopodlaskiej w 2010 roku Grzegorz Grygoruk, Tomasz Tumiel Białystok, 2010 r. Wstęp Kraska jest gatunkiem, którego liczebność
Bardziej szczegółowoBIESZCZADY PLC180001
BIESZCZADY PLC180001 Połonina Caryńska Fot. Grzegorz i Tomasz Kłosowscy Obszar, przylegający do granicy państwowej ze Słowacją i Ukrainą, obejmuje w całości Bieszczady Zachodnie, zwane też Bieszczadami
Bardziej szczegółowoPtaki lęgowe w Obszarze Specjalnej Ochrony Natura 2000 Puszcza Barlinecka
Ptaki Pomorza 3 2012 61-71 Ptaki lęgowe w Obszarze Specjalnej Ochrony Natura 2000 Puszcza Barlinecka PRZEMYSŁAW WYLEGAŁA, ANDRZEJ BATYCKI, ADAM KASPRZAK, ANTONI KASPRZAK, DARIUSZ KUJAWA, WITOLD TRAWIŃSKI
Bardziej szczegółowoCELE, METODY I EFEKTY INWENTARYZACJI PTAKÓW GŁOS W DYSKUSJI
CELE, METODY I EFEKTY INWENTARYZACJI PTAKÓW GŁOS W DYSKUSJI Marek Keller Abstrakt W pracy dyskutowane są założenia i efekty ptasiej części inwentaryzacji przyrodniczej prowadzonej od 2006 r. w Lasach Państwowych.
Bardziej szczegółowoSpis fotografii: Fotografia C 28. Gniazdo bociana białego (Ciconia ciconia) w m. Długochorzele... 17
Spis fotografii: Fotografia C 1. Gniazdo bociana białego (Ciconia ciconia) w m. Gutki... 4 Fotografia C 2. Stanowisko gąsiorka (Lanius collurio) koło m. Gutki.... 4 Fotografia C 3. Miejsce rozrodu gąsiorka
Bardziej szczegółowoRaport z monitoringu wodniczki i derkacza na powierzchniach próbnych w Biebrzańskim Parku Narodowym w roku 2015
Raport z monitoringu wodniczki i derkacza na powierzchniach próbnych w Biebrzańskim Parku Narodowym w roku 2015 Wykonano w ramach projektu LIVE 11 NAT PL 422 Górna Biebrza,,Ochrona siedlisk mokradłowych
Bardziej szczegółowoNATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH
FORMULARZ DANYCH 1 NATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH DLA OBSZARÓW SPECJALNEJ OCHRONY (OSO) DLA OBSZARÓW SPEŁNIAJĄCYCH KRYTERIA OBSZARÓW O ZNACZENIU WSPÓLNOTOWYM (OZW) I DLA SPECJALNYCH OBSZARÓW
Bardziej szczegółowoNATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH
FORMULARZ DANYCH 1 NATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH DLA OBSZARÓW SPECJALNEJ OCHRONY (OSO) DLA OBSZARÓW SPEŁNIAJĄCYCH KRYTERIA OBSZARÓW O ZNACZENIU WSPÓLNOTOWYM (OZW) I DLA SPECJALNYCH OBSZARÓW
Bardziej szczegółowoDoświadczenia z opracowywania projektów planów ochrony Obszarów Specjalnej Ochrony
Doświadczenia z opracowywania projektów planów ochrony Obszarów Specjalnej Ochrony 2004-2005 2005 OSO Ujście Warty 2006-2007 2007 OSO Dolina SłupiS 2007-2008 2008 OSO Jez. Miedwie i okolice OSO Jeziora
Bardziej szczegółowoWnioski dla praktyki i gospodarki leśnej
Wnioski dla praktyki i gospodarki leśnej Grzegorz Neubauer, Tomasz Chodkiewicz, Przemysław Chylarecki, Arkadiusz Sikora, Tomasz Wilk, Zbigniew Borowski Zadanie realizowane w ramach umowy nr OR.271.3.12.2015
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 13 Zidentyfikowane kolizje z powierzchniowymi formami ochrony przyrody oraz oddziaływanie na bioróżnorodność
Załącznik nr 13 Zidentyfikowane kolizje z powierzchniowymi formami ochrony przyrody oraz oddziaływanie na bioróżnorodność Spis rysunków Ryc. 1 Ryc. 2 Ryc. 3 Kolizje przedsięwzięć wskazanych w Planie z
Bardziej szczegółowoRaport z monitoringu wodniczki i derkacza na powierzchniach próbnych w Biebrzańskim Parku Narodowym w roku 2016
. Raport z monitoringu wodniczki i derkacza na powierzchniach próbnych w Biebrzańskim Parku Narodowym w roku 2016 Wykonano w ramach projektu LIFE11 NAT/PL/422,,Ochrona siedlisk mokradłowych doliny Górnej
Bardziej szczegółowoWątpliwości i problemy we wdrażaniu Natury 2000 w Kampinoskim Parku Narodowym
Wątpliwości i problemy we wdrażaniu Natury 2000 w Kampinoskim Parku Narodowym Anna Kębłowska Anna Otręba Anna Siwak Kampinoski Park Narodowy II Ogólnopolskie Sympozjum Parków Narodowych pt. Sieć Natura
Bardziej szczegółowoBESKID NISKI PLB180002
BESKID NISKI PLB180002 Krajobraz w okolicach wysiedlonej wsi Ciechania w Beskidzie Niskim Fot. Grzegorz i Tomasz Kłosowscy Obszar Beskid Niski, należący do największych obszarów Natura 2000 w kraju, obejmuje
Bardziej szczegółowoZRÓWNOWAŻONA, WIELOFUNKCYJNA GOSPODARKA LEŚNA
ZRÓWNOWAŻONA, WIELOFUNKCYJNA GOSPODARKA LEŚNA W LASACH PAŃSTWOWYCH I OCHRONA AWIFAUNY: PROBLEMY I MOŻLIWOŚCI ROZWIĄZAŃ Sękocin Stary, 17 października 2018 roku UWARUNKOWANIA HISTORYCZNE OBECNEJ STRUKTURY
Bardziej szczegółowo4003 Świstak Marmota marmota latirostris
4003 Świstak Marmota marmota latirostris Liczba i lokalizacja obszarów i stanowisk monitoringowych Gatunek występuje wyłącznie w regionie alpejskim. Monitoring obejmuje cały teren występowania świstaka
Bardziej szczegółowoRys. Marek Kołodziejczyk. Inwentaryzacja błotniaka łąkowego w ostojach Natura 2000 w latach Raport końcowy. Warszawa, grudzień 2014 r.
Rys. Marek Kołodziejczyk Inwentaryzacja błotniaka łąkowego w ostojach Natura 2000 w latach 2013-2014 Raport końcowy Warszawa, grudzień 2014 r. Towarzystwo Przyrodnicze Bocian ul.radomska 22/32, 02-323
Bardziej szczegółowoOpracowanie: Lech Krzysztofiak Anna Krzysztofiak
Inwentaryzacja barszczu Sosnowskiego Heracleum sosnowskyi i niecierpka gruczołowatego Impatiens glandulifera na obszarach Natura 2000 "Dolina Górnej Rospudy" oraz "Ostoja Augustowska" Opracowanie: Lech
Bardziej szczegółowoOgólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków
Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków Projekt KIK/25 - Ochrona różnorodności gatunkowej cennych przyrodniczo siedlisk na użytkach rolnych na obszarach Natura 2000 w woj. lubelskim Bernadetta Wołczuk
Bardziej szczegółowoWybrane ptaki lęgowe Puszczy Niepołomickiej w latach2004 2011
Notatki Notes Ornis Polonica 2013, 54: 50 67 Wybrane ptaki lęgowe Puszczy Niepołomickiej w latach2004 2011 Puszcza Niepołomicka jest stosunkowo niewielkim kompleksem leśnym leżącym w pobliżu Krakowa (woj.
Bardziej szczegółowoInwentaryzacja wodniczki na lokalizacjach projektu LIFE+ Wodniczka i biomasa w 2014 r
O G Ó L N O P O L S K I E T O W A R Z Y S T W O O C H R O N Y P T A K Ó W Inwentaryzacja wodniczki na lokalizacjach projektu LIFE+ Wodniczka i biomasa w 2014 r Wykonano w ramach projektu LIFE Przyroda
Bardziej szczegółowoPAŃSTWOWY MONITORING PTAKÓW DRAPIEŻNYCH - METODYKA OCENY LICZEBNOŚCI I ROZPOWSZECHNIENIA NA ROZLEGŁYCH POWIERZCHNIACH PRÓBNYCH
sim22:makieta 1 11/11/2009 11:30 AM Strona 10 PAŃSTWOWY MONITORING PTAKÓW DRAPIEŻNYCH - METODYKA OCENY LICZEBNOŚCI I ROZPOWSZECHNIENIA NA ROZLEGŁYCH POWIERZCHNIACH PRÓBNYCH Zdzisław Cenian Streszczenie
Bardziej szczegółowoSzczegółowy opis przedmiotu zamówienia
Załącznik nr 1 Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia W skład przedmiotu zamówienia polegającego na uzupełnieniu stanu wiedzy dotyczącej awifauny na obszarach Natura 2000 Dolina Dolnej Noteci PLB080002
Bardziej szczegółowoJarosław Krogulec. Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków
Jarosław Krogulec Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków Ostoja ptaków to polski odpowiednik anglojęzycznego terminu Important Bird Area (IBA), oznaczającego miejsce o kluczowym znaczeniu dla ochrony
Bardziej szczegółowoPorównywanie populacji
3 Porównywanie populacji 2 Porównywanie populacji Tendencja centralna Jednostki (w grupie) według pewnej zmiennej porównuje się w ten sposób, że dokonuje się komparacji ich wartości, osiągniętych w tej
Bardziej szczegółowoPodstawowe informacje o Naturze 2000 i planach ochrony
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Podstawowe informacje o Naturze 2000 i planach
Bardziej szczegółowoPreservation of wetland habitats in the upper Biebrza Valley Ochrona siedlisk mokradłowych doliny Górnej Biebrzy
Preservation of wetland habitats in the upper Biebrza Valley Ochrona siedlisk mokradłowych doliny Górnej Biebrzy Sygn. GB/ZP-WW/D2-13 Osowiec-Twierdza 22 października 2014 r. Raport z liczenia noclegowisk
Bardziej szczegółowoSTANDARDOWY FORMULARZ DANYCH dla obszaru specjalnej ochrony (OSO)
1 Załącznik nr 7 Projekt aktualizacji Standardowego Formularza Danych obszaru Natura 2000 Ostoja Biebrzańska PLB200006 (na czerwono zaznaczono zmienione pola) STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH dla obszaru specjalnej
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 17 lutego 2010 r. w sprawie sporządzania projektu planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000
Dz.U.2010.34.186 2012.05.26 zm. Dz.U.2012.506 1 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 17 lutego 2010 r. w sprawie sporządzania projektu planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 (Dz. U. z dnia
Bardziej szczegółowoEugeniusz Pugacewicz Zmiany liczebności szponiastych Falconiformes w Puszczy Białowieskiej między latami i
Dubelt 2 (2010) Dubelt 2 (2010), 65-82 Eugeniusz Pugacewicz Zmiany liczebności szponiastych Falconiformes w Puszczy Białowieskiej między latami 1985-1994 i 2004-2008 Eugeniusz Pugacewicz. Eugeniusz Pugacewicz.
Bardziej szczegółowoSowy i dzięcioły terenów zurbanizowanych: ptaki lęgowe w Krakowie
Metodyka W skrócie: Z puli wylosowanych powierzchni próbnych o wielkości 1 km x 1 km obserwator wybiera do kontroli jedną (lub więcej) ; po zgłoszeniu kodu wybranego przez siebie kwadratu (np. 105) na
Bardziej szczegółowoEugeniusz Pugacewicz. Szponiaste Falconiformes krajobrazu rolniczo-leśnego południowej części Wysoczyzny Białostockiej
Dubelt 2 (2010) Dubelt 2 (2010), 43-63 Eugeniusz Pugacewicz Szponiaste Falconiformes krajobrazu rolniczo-leśnego południowej części Wysoczyzny Białostockiej Eugeniusz Pugacewicz. Raptors Falconiformes
Bardziej szczegółowoGorzów Wielkopolski, dnia 1 października 2013 r. Poz. 2063
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO Gorzów Wielkopolski, dnia 1 października 2013 r. Poz. 2063 ZARZĄDZENIE REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA w GORZOWIE WIELKOPOLSKIM i REGIONALNEGO DYREKTORA
Bardziej szczegółowoDzięcioły terenów zurbanizowanych: ptaki lęgowe w Krakowie
Metodyka W skrócie: Z puli wylosowanych powierzchni próbnych o wielkości 1 km x 1 km obserwator wybiera do kontroli jedną (lub więcej) ; po zgłoszeniu kodu wybranego przez siebie kwadratu (np. D105) na
Bardziej szczegółowoOpis zagrożenia. Przedmiot ochrony istniejące. Lp. potencjalne
Identyfikacja istniejących i potencjalnych zagrożeń dla zachowania właściwego stanu ochrony gatunków ptaków będących przedmiotami ochrony oraz ich siedlisk Lp. Przedmiot ochrony istniejące Zagrożenia potencjalne
Bardziej szczegółowoRecenzja rozprawy doktorskiej mgr Bartosza Rymkiewicza pt. Społeczna odpowiedzialność biznesu a dokonania przedsiębiorstwa
Prof. dr hab. Edward Nowak Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Katedra Rachunku Kosztów, Rachunkowości Zarządczej i Controllingu Recenzja rozprawy doktorskiej mgr Bartosza Rymkiewicza pt. Społeczna odpowiedzialność
Bardziej szczegółowoInwentaryzacja ornitologiczna obszaru specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 Ostoja Nadgoplańska PLB040004 (awifauna lęgowa)
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska 01 445 Warszawa, ul. Erazma Ciołka 13 tel./fax: (48) (22) 877 23 59 62 e mail: nfos@nfos.org.pl www.nfos.org.pl NIP: 522 000 18 89 Członek Światowej Unii Ochrony Przyrody
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 30 marca 2010 r. w sprawie sporządzania projektu planu ochrony dla obszaru Natura 2000
Dziennik Ustaw Nr 64 5546 Poz. 401 401 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 30 marca 2010 r. w sprawie sporządzania projektu planu ochrony dla obszaru Natura 2000 Na podstawie art. 29 ust. 10 ustawy
Bardziej szczegółowoRezerwaty przyrody czas na comeback!
Rezerwaty przyrody czas na comeback! OCHRONA REZERWATOWA W WOJ. WIELKOPOLSKIM RADOSŁAW JAROS WOJEWÓDZTWO WIELKOPOLSKIE drugie co do wielkości w kraju, a zarazem jedno z najmniej zalesionych (lasy stanowią
Bardziej szczegółowoPOLSKIE TOWARZYSTWO OCHRONY PTAKÓW. Inwentaryzacja ptaków na alternatywnym wariancie obwodnicy Augustowa przez Chodorki
POLSKIE TOWARZYSTWO OCHRONY PTAKÓW Sekretariat PTOP; ul. Ciepła 17; 15-471 Białystok Tel.:/Fax.: 0856642255 e-mail.: sekretariat@ptop.org.pl; www.ptop.org.pl Inwentaryzacja ptaków na alternatywnym wariancie
Bardziej szczegółowoWyniki inwentaryzacji ptaków z Dyrektywy Ptasiej na terenie OSO NATURA 2000 Dolina Górnej Narwi w 2007 roku
NOTATKI I DONIESIENIA Dubelt 2 (2010) Dubelt 2 (2010), 83-104 Wyniki inwentaryzacji ptaków z Dyrektywy Ptasiej na terenie OSO NATURA 2000 Dolina Górnej Narwi w 2007 roku W 2007 roku na zlecenie Polskiego
Bardziej szczegółowoGniazdowanie cennych gatunków ptaków na Wysoczyźnie Elbląskiej
Notatki Ornitologiczne 2007, 48: 246 258 Gniazdowanie cennych gatunków ptaków na Wysoczyźnie Elbląskiej Arkadiusz Sikora Abstrakt: Dotychczasowe dane o awifaunie lęgowej Wysoczyzny Elbląskiej miały charakter
Bardziej szczegółowoZAŁĄCZNIK B6 Metodyka analizy oddziaływania na awifaunę
TOM B ZAŁĄCZNIKI TEKSTOWE ZAŁĄCZNIK B6 Metodyka analizy oddziaływania na awifaunę Wykonał: dr Marcin Polak dr Jarosław Wiącek Warszawa, grudzień 2010 r. Spis treści 1. ZałoŜenia do Metodyki oceny oddziaływania
Bardziej szczegółowoNATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH I DLA SPECJALNYCH OBSZARÓW OCHRONY (SOO) 1. IDENTYFIKACJA OBSZARU
FORMULARZ DANYCH 1 NATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH DLA OBSZARÓW SPECJALNEJ OCHRONY (OSO) DLA OBSZARÓW SPEŁNIAJĄCYCH KRYTERIA OBSZARÓW O ZNACZENIU WSPÓLNOTOWYM (OZW) I DLA SPECJALNYCH OBSZARÓW
Bardziej szczegółowoPilotażowy monitoring wilka i rysia w Polsce realizowany w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska
Główny Inspektorat Ochrony Środowiska Pilotażowy monitoring wilka i rysia w Polsce realizowany w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska Stan populacji rysia eurazjatyckiego (Lynx lynx) w Polsce (opracowany
Bardziej szczegółowo