Dzięcioły terenów zurbanizowanych: ptaki lęgowe w Krakowie

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Dzięcioły terenów zurbanizowanych: ptaki lęgowe w Krakowie"

Grzegorz Górski
7 lat temu
Przeglądów:

1 Metodyka W skrócie: Z puli wylosowanych powierzchni próbnych o wielkości 1 km x 1 km obserwator wybiera do kontroli jedną (lub więcej) ; po zgłoszeniu kodu wybranego przez siebie kwadratu (np. D105) na (dzikikrakow@gmail.com) dostaje od koordynatora mapkę (zdjęcie satelitarne z punktami stymulacji) oraz nagrania do prowadzenia stymulacji. Na jednej powierzchni obserwator wykonuje 3 kontrole: I , II , III ). Pomiędzy kolejnymi kontrolami powinny być zachowane co najmniej dwutygodniowe odstępy. Na obszarze całej powierzchni obserwator rozmieszcza punkty stymulacji magnetofonowej z zachowaniem wskazanych odległości (wyjaśnione w dalszej części instrukcji). Na każdym z punktów obserwator odtwarza nagranie z głosami gatunków, a następnie nasłuchuje odzywających się ptaków przez 1 minutę. Punkty stymulacji znajdujące się w niedostępnych miejscach (np. dach budynku) przesuwamy w najbliżej położone swobodnie dostępne miejsce stymulacji. Wszystkie obserwacje zaznaczane są na mapie z możliwie jak największą dokładnością. Na mapkach zaznaczamy tory lotu ptaków oraz numerujemy obserwacje wyjaśniając w legendzie (na odwrocie mapki) zachowanie i szczegóły dotyczące wieku i płci. W przypadku znalezienie gniazda szczegółowo go opisujemy. A teraz dokładniej: 1. Obserwator przeprowadza 3 kontrole dzienne: I kontrola ( ), II kontrola ( ), III kontrola ( ) pomiędzy którymi zachowuje minimum dwutygodniowe przerwy. Kontrole wykonujemy w bezdeszczowe i bezwietrzne dni, w czasie od godziny po wschodzie do godziny przed zachodem słońca (możliwie wyłączając z kontroli okres dnia o dużym natężeniem ruchu ulicznego). 2. Rozmieszczenie punktów stymulacji głosowej (gwiazdki) jest naniesione na robocze mapki (zdjęcia satelitarne). Podczas kontroli dzięciołowych wykonujemy stymulacje na każdym punkcie w otoczeniu którego (przynajmniej z jednej strony) obecne są drzewa o pierśnicy >7cm (zazwyczaj takiego pnia nie potrafimy objąć dwoma dłońmi). W przypadku braku dostępności miejsca stymulacji (np. punkt zlokalizowany jest na dachu budynku) przesuwamy punkt do najbliższego miejsca w którym jest to możliwe w takim przypadku zaznaczamy przesunięcie prowadząc z danego punktu strzałkę do rzeczywistego miejsca stymulacji. Każdy punkt na mapie na którym wykonywana była stymulacja oznaczamy (wpisujemy symbol D do białej gwiazdki). Stymulacje w 2. i 3, kontroli wykonujemy w tych samych miejscach co podczas Na jednym punkcie nasłuchowym puszczamy nagranie z sekwencją 1-minutowych nagrań gatunków w kolejności: dzięcioł zielonosiwy, dzięcioł duży, dzięcioł białoszyi, dzięciołek, dzięcioł zielony. Nagrania są oddzielone 1-minutowymi przerwami. W ostatniej kontroli (tj. majowej) używamy innego nagrania, które jest dodatkowo wzbogacone o głos

2 krętogłowa (nagrania zostaną przesłane obserwatorom na maila po wyborze kwadratów). Po zakończeniu stymulacji nasłuchujemy i obserwujemy otoczenie przez 2 minuty. 4. Notujemy obecność każdego dzięcioła (na stymulacje danego gatunku reagują wzajemnie także inne dzięcioły). Obserwacje słuchowe i wizualne zaznaczamy na mapie kolorowym flamastrem (staramy się robić to jak najdokładniej). Każdą obserwację numerujemy i opisujemy w legendzie podając: datę i numer kontroli, godzinę, płeć, wiek i zachowanie ptaka. W przypadku znalezienia dziupli notujemy szczegółowe informacje: gatunek drzewa, wysokość drzewa, pierśnica drzewa, wystawa dziupli, wysokość dziupli, umiejscowienie dziupli (pień/konar). Na mapach notujemy również przemieszczanie się ptaków (strzałkami). Bardzo ważne są obserwacje jednoczesne różnych osobników, które łączymy na mapie przerywaną linią. UWAGA!! Nie każde miejsce jesteśmy w stanie skontrolować (tereny prywatne, większe budynki, większe zbiorniki wodne, Wisła). W takich przypadkach zaznaczamy te obszary na mapie (np. obwodzimy i cieniujemy). Natomiast w przypadku terenów prywatnych, wykonujemy stymulacje na ich brzegach i zaznaczamy gwiazdką faktyczne miejsce prowadzenia stymulacji. Copyright Fröhlich &Ciach/Sekcja Ornitologiczna KNL 2015

Przykładowy zapis wykonanej kontroli: Na odwrocie mapki notujemy: AO 1, AO 2 (2 samce uszatki odzywające się w jednocześnie) 05.03.

3 Przykładowy zapis wykonanej kontroli: Na odwrocie mapki notujemy: AO 1, AO 2 (2 samce uszatki odzywające się w jednocześnie) (kontrola1), 00:01, ptaki odzywały się, nie przemieszczały się, pozycja AO z północnej części powierzchni ustalona w przybliżeniu. DS (kontrola1), 14:03 Dzięcioł białoszyi, dorosły samiec, agresywnie zareagował na stymulacje, bębnił w topolę, w której wykuta została dziupla na wysokości 5 m, wystawiona na S (topola biała wysokość ok. 30 m, pierśnica ok.. 70 cm 2DI 1 (2 osobniki dzięciołka) (kontrola1), 11:37. Para dzięciołków, odzywający się samiec, w pobliżu samica, dziupla nie znaleziona.

4 UWAGA!!! Obserwacje równoczesne łączymy przerywaną linią. Na środku powierzchni jest komisariat policji, wyłączony z kontroli (zacieniowany obszar). Punkty stymulacji (gwiazdki) zostały przesunięte na jego brzegi (strzałki Kody Gatunkowe dzięcioł białoszyi DS dzięcioł duży DA dzięciołek DI dzięcioł średni DE dzięcioł białogrzbiety DL dzięcioł zielony PV dzięcioł zielonosiwy PU dzięcioł czarny - DM krętogłów J

5 Sowy i dzięcioły terenów zurbanizowanych: ptaki lęgowe w Krakowie Symbole do zapisów (na mapie) różnych sytuacji (na przykładzie dzięcioła czarnego): DM (obwiedzione pełnym kółkiem) - zachowanie godowe: głos godowy, śpiew, lot tokującego ptaka, DM (obwiedzione przerywanym kółkiem) niedokładnie zlokalizowany głos, śpiew DM (obwiedzione przerywanym czworobokiem) niedokładnie zlokalizowany ptak (nie odzywający się lub odzywający się innym głosem niż godowy) DM X DM zachowania agresywne, np. walka, odganianie, pozy grożenia, * DM (so, 10) gwiazdka dokładnie lokalizująca gniazdo danego gatunku, w tym przypadku - zajętą dziuplę - na sośnie na wysokości 10 m. DM DM jednocześnie widziane różne ptaki, DM - - -? DM przypuszczalnie dwa różne ptaki DM DM jednocześnie słyszane głosy godowe różnych ptaków, DM DM jednoczesne stwierdzenie pary i głosu godowego pojed. ptaka, + DM (przerywana strzałka) - przemieszczenie (obserwacja ptaka w locie) o nie zlokalizowanym zakończeniu lotu, DM I (ciągła strzałka) - przemieszczenie o zlokalizowanym zakończeniu lotu, DM I - ptak poderwał się do lotu DM - samiec dzięcioła czarnego, DM - para dzięciołów czarnych, + DM juv. ptak młodociany - słabo lotny, DM rodz. rodzinka, DM pok. ptak z pokarmem, DM zan. silne zaniepokojenie ptaka sugerujące obecność nie wykrytego gniazda DM II 2 osobniki (płeć nieustalona)

Podobne dokumenty

Sowy i dzięcioły terenów zurbanizowanych: ptaki lęgowe w Krakowie

Sowy i dzięcioły terenów zurbanizowanych: ptaki lęgowe w Krakowie Metodyka W skrócie: Z puli wylosowanych powierzchni próbnych o wielkości 1 km x 1 km obserwator wybiera do kontroli jedną (lub więcej) ; po zgłoszeniu kodu wybranego przez siebie kwadratu (np. 105) na