poniedziałek, 14 września 2015 PLN i waluty regionu PLN i CEE stabilne, EM pod presją str.2 Raport przygotowali: EUR Wspólna waluta bez większych zmian str.3 USD Rynek czeka na FED str.4 JPY Jen w dół w ślad za wzrostem Nikkei str.5 CHF CHF coraz niżej str.6 Konrad Ryczko Analityk walutowy k.ryczko@bossa.pl GBP Odreagowanie po spadkach str.7 Waluty surowcowe RBNZ dalej luzuje str.8 Waluty skandynawskie Riksbank szuka sposobu na mocniejsze luzowanie str.9 Surowce energetyczne Miedź Cena ropy w nerwowej konsolidacji Dynamiczny wzrost cen miedzi str.9 str.10 Dorota Sierakowska Analityk surowcowy d.sierakowska@bossa.pl Metale szlachetne Cena złota poniżej 1100 USD za uncję str.11 Zboża Wyraźne odbicie notowań kukurydzy str.12 Soft commodities Dynamiczna zwyżka cen kakao str.13 Nota prawna: Prezentowany raport został przygotowany w Wydziale Doradztwa i Analiz Rynkowych Domu Maklerskiego Banku Ochrony Środowiska S.A. z siedzibą w Warszawie tylko i wyłącznie w celach informacyjnych i nie stanowi analizy inwestycyjnej, ani analizy finansowej ani rekomendacji w rozumieniu przepisów Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 października 2005r. (Dz.U. 2005, poz. 206 nr 1715) oraz Ustawy z dnia 29 lipca 2005r. (Dz.U. 2005, Nr 183, poz. 1538 z późn. zm.). Przedstawiony raport jest wyłącznie wyrazem wiedzy i poglądów autora według stanu na dzień sporządzenia i w żadnym wypadku nie może być podstawą działań inwestycyjnych Klienta. Przy sporządzaniu raportu DM BOŚ SA działał z należytą starannością oraz rzetelnością. DM BOŚ SA i jego pracownicy nie ponoszą jednak odpowiedzialności za działania lub zaniechania Klienta podjęte na podstawie niniejszego raportu ani za szkody poniesione w wyniku tych decyzji inwestycyjnych. Niniejszy raport adresowany jest do nieograniczonego kręgu odbiorców. Został sporządzony na potrzeby klientów DM BOŚ S.A. oraz innych osób zainteresowanych. Nadzór nad DM BOŚ SA sprawuje Komisja Nadzoru Finansowego. Regulamin doradztwa inwestycyjnego i sporządzania analiz inwestycyjnych, analiz finansowych oraz innych rekomendacji o charakterze ogólnym dotyczących transakcji w zakresie instrumentów finansowych oraz instrumentów bazowych instrumentów pochodnych znajduje się na stronie internetowej bossa.pl w dziale Dokumenty. 1 / 13
Złoty i waluty regionu: PLN i CEE stabilne, EM pod presją PLN i CEE: Miniony tydzień nie przyniósł znaczących zmian na wycenie krajowej waluty, która pozostawała stabilna wobec zagranicznych dewiz. Analogiczny scenariusz obserwowaliśmy na wycenie większości składowych koszyka CEE. Inwestorzy najprawdopodobniej czekają już na przyszłotygodniowy FED, który stanowić może impuls do bardziej wzmożonego handlu. Warto jednak wspomnieć, iż w kraju miała miejsce dyskusja nad budżetem na 2016r. oraz spekulacje nt. działań RPP w kolejnych kwartałach. Obydwie dywagacje nie mają jednak obecnie większego sensu, gdyż zależeć będą głównie od czynnika politycznego w postaci jesiennych wyborów. Sam złoty pozostaje jednak stosunkowo stabilny, w niewielkim jedynie stopniu reagując na wydarzenia z szerokiego rynku czy też skoki awersji do ryzyka. W przypadku koszyka walut EM warto wspomnieć o rekordowej słabości tureckiej liry, której ciąży konflikt z kurdami oraz narastające ryzyko polityczne w Turcji. Ponadto obserwowaliśmy znaczącą wyprzedaż brazylijskiego reala, który musi zmierzyć się z perspektywą obniżek stóp przez agencje ratingowe. Wykres tygodniowy BOSSA PLN 2 / 13
Euro: Wspólna waluta bez większych zmian EUR: To był stosunkowo spokojny tydzień na wycenie wspólnej waluty, która odrobiła zniżki z ostatnich kilkunastu sesji. Zwyczajowo ostatnie wydarzenia w Chinach spowodowały powrót spekulacji nt. ewentualnego zwiększenia programu QE w Europie w celu przeciwdziałaniu globalnego spowolnieniu gospodarczemu. Ostatecznie jednak działania podjęte przez podmioty zewnętrzne ukróciły taki dyskusje, a kurs wspólnej waluty stabilizuje się. Przyszły tydzień może przynieść podbicie zmienności na głównej parze walutowej z uwagi na posiedzenie FED, które paradoksalnie może przynieść słabszego dolara oraz w konsekwencji próbę wybicia na koszyku BOSSA EUR powyżej bariery 115,7 pkt. Wykres tygodniowy BOSSA EUR 3 / 13
Dolar: Rynek czeka na FED USD: Dolar pozostaje relatywnie słaby, pomimo oczekiwanego ruchu ze strony FED z zakresu podwyżek stóp procentowych. Co ciekawe prawdopodobieństwo takiego zdarzenia we wrześniu szacowane jest jedynie na ok. 20-30%. W konsekwencji okazuje się, iż przyszłotygodniowe zebranie FOMC będzie traktowane bardziej jako prezentacja prognoz ze strony J. Yellen i szacowania ruchu w grudniu. Część ekonomistów jest zdania ruch ze strony amerykańskiej Rezerwy Federalnej w dużej mierze zależeć będzie od działań podjętych przez PBOC. Z technicznego punktu widzenia na zestawieniach powiązanych z USD widoczna jest lekka presja na osłabienie amerykańskiej waluty. Również koszyk BOSSA USD poruszający się w szerokiej formacji klina wskazuje, iż przyszłotygodniowe posiedzenie FED może przynieść zejście na niższe poziomy na wykresie. Wykres dzienny BOSSA USD 4 / 13
Jen: Jen w dół w ślad za wzrostem Nikkei JPY: Miniony tydzień przyniósł spadek wyceny japońskiego jena z jednej strony za sprawą poprawy sentymentu na rynkach w Azji, gdzie inwestorzy oczekują podjęcia działań stymulujących ze strony PBOC. Japoński jena stanowi naturalny wybór typu safe haven podczas ostatnich zawirowań na rynkach w Azji. Podbicie kwotowań indeksów oraz perspektywy wsparcia gospodarki przez tamtejszych decydentów stanowiły czynnik dla tzw. long squeeze, czyli zamykania pozycji długich na JPY. Ponadto warto wspomnieć, iż japońscy decydenci zapowiedzieli dalsze luzowanie, czyli pogłębienie tzw. Abenomiki. Premier zapowiedział obniżenie podatku CIT, który ma wesprzeć tamtejszą gospodarkę. Ponadto przedstawiciele tamtejszego MF sugerowali o możliwych dalszych działaniach BoJ, co w konsekwencji powoduje, iż JPY musi zmierzyć się z nowa falą stimulusa. Wykres USD/JPY w ujęciu D1 5 / 13
Frank: CHF coraz niżej CHF: Od kilku tygodni na zestawieniach związanych z CHF obserwujemy postępujący spadek wyceny szwajcarskiej waluty. Jest to bezpośrednią pochodną uspokojenia sytuacji w Strefie Euro, gdzie ryzyko rozpadu (m.in. Grexit) uległo zmniejszeniu. W konsekwencji inwestorzy nie czują już potrzeby lokowania kapitału w ujemnie oprocentowanym CHF jako tzw. bezpiecznej przystani. Sam kryzys w Azji nie stanowi również większego zagrożenia dla wzrostu kapitału w kierunku CHF, gdyż w tamtejszym rejonie to JPY pełni rolę aktywa typu safe haven. Warto jednak pamiętać, iż coraz częściej mówi się o potencjalnym Brexitcie, co może przynieść w przyszłości kolejny punkt ryzyka w Strefie Euro. W przyszłym tygodniu będziemy świadkami posiedzenia SNB, gdzie instytucja najprawdopodobniej odniesie się do spodziewanego spadku wyceny CHF. Najprawdopodobniej ponownie otrzymamy sygnały o potencjalnym dalszym przewartościowaniu CHF i dalszych prognozach spadku waluty, co może przynieść dodatkowe podbicie dynamiki wzrostowej na EUR/CHF. Wykres EUR/CHF w ujęciu D1 6 / 13
Funt: Odreagowanie po spadkach Zakończony tydzień przynosi nam odreagowanie wyceny koszyka związanego z brytyjskim funtem. Wcześniej GBP znalazł się pod presją w wyniku słabszych danych makro, które spowodowały spadek oczekiwań co do rozpoczęcia cyklu podwyżek stóp przez BoE. Co ciekawe w zakończonym tygodniu otrzymaliśmy wypowiedź przedstawiciela BoE, gdzie K. Forbes stwierdziła, iż obecna wycena GBP może mieć mniejszy wpływ na tamtejszą inflację niż zakładano. W konsekwencji dostosowanie polityki monetarnej może być przyspieszone. Realnie jednak zakładać należy ruch ze strony BoE dopiero w okolicach I kw. 2016r. Rynek spekuluje, iż ów ruch ze strony BoE może mieć miejsce w lutym. Z rynkowego punktu widzenia zależeć to będzie najprawdopodobniej od polityki FED, gdyż przyjęło się, iż BoE podwyższy stopy w ślad za analogicznym ruchem w USA. Wykres EUR/GBP w ujęciu M1 7 / 13
Waluty surowcowe: RBNZ dalej luzuje Waluty surowcowe: Waluty surowcowe w minionym tygodniu rozpoczęły dość optymistycznie z uwagi na oczekiwania rynku co do ruchu ze strony PBOC. Inwestorzy zakładali, iż ewentualna stymulacja chińskiej gospodarki powinna przynieść wzrost popytu na surowce i w konsekwencji przenieść się również na przecenione waluty. Ostatecznie jednak zachowania lokalnych zestawień zaważyły na całym koszyku, który ponownie znalazł się pod presją. NZD: Sama decyzja o luzowaniu ze strony RBNZ nie mogła być odebrana jako zaskakująca, jednak zapowiedź banku o dalszych potencjalnych krokach wspierania gospodarki już tak, co przyniosło pogłębienie spadków NZD/USD d okolic ostatnio notowanych w 2008r. AUD: Dolar australijski podobnie jak cały koszyk zanotował lepszy start tygodnia, aby ostatecznie zostać ściągniętym w dół przez kiepskie zachowanie NZD. Wykres NZD/USD w ujęciu M1 Waluty skandynawskie: Riksbank szuka sposobu na mocniejsze luzowanie To był stosunkowo ciekawy tydzień na walutach Skandynawskich, które umocniły się do słabnącego dolara amerykańskiego. Równocześnie ciekawym zagadnieniem pozostaje ocena SEK a, gdyż Riksbank sygnalizuje dalsze luzowanie i pogłębienie zakupu aktywów, tymczasem historyczny tydzień przyniósł umocnienie SEK a również wobec wspólnej waluty. 8 / 13
Surowce energetyczne: Cena ropy w nerwowej konsolidacji Ropa naftowa: W czwartek amerykański Departament Energii (DoE) podał, że zapasy ropy w USA we wcześniejszym tygodniu wzrosły o 2,6 mln baryłek. Był to wzrost w dużej mierze zgodny ze środowymi wyliczeniami Amerykańskiego Instytutu Paliw, który podał, że wzrost zapasów wyniósł 2,1 mln baryłek. Notowania ropy naftowej WTI w minionym tygodniu cechowały się bardzo dużą zmiennością, ale pozostawały w konsolidacji w okolicach 44-46 USD za baryłkę. Międzynarodowa Agencja Energetyczna szacuje, że w 2016 r. globalna produkcja ropy naftowej spadnie o niemal pół miliona baryłek dziennie, co byłoby największą zniżką od 1992 r. Goldman Sachs obniżył prognozy średnich cen ropy naftowej na 2015 r. oraz 2016 r. zapowiadając, że spodziewa się dalszych obniżek cen ropy naftowej do końca tego roku. Naszym zdaniem: Po gwałtownym wzroście notowań ropy naftowej pod koniec sierpnia, cena tego surowca nie zdołała kontynuować zwyżki. W rezultacie, notowania ropy naftowej poruszają się relatywnie blisko wsparcia w okolicach 44 USD za baryłkę. Ze względu na sprzyjające sprzedającym warunki fundamentalne, presja podaży na tym rynku powinna się utrzymać. Gaz ziemny: o Według Departamentu Energii, zapasy gazu ziemnego w USA wzrosły w minionym tygodniu o 68 mld stóp sześciennych. Jest to wzrost większy od oczekiwań na poziomie 75 mld st.sześc. o Zapasy gazu ziemnego w USA wynoszą 3,261 bln st. sześc. To o 473 mld st. sześc. więcej niż w tamtym roku i o 127 mld st. sześc. więcej niż wynosi 5-letnia średnia. o Naszym zdaniem: Po zejściu cen gazu ziemnego w USA poniżej poziomu 2,7 USD za mln BTU, wcześniej służącego za poziom wsparcia, notowania tego surowca wpadły w konsolidację. Patrząc na wykres z szerszej perspektywy, widać, że notowania gazu ziemnego i tak utrzymują się w kilkumiesięcznej konsolidacji. Silne poziomy oporu to 2,70 USD, 2,92 USD i 3,04 USD za mln BTU, natomiast najbliższe poziomy wsparcia to: 2,56 USD i 2,47 USD za mln BTU. Wykres dzienny cen ropy naftowej WTI. Ważne dane w kolejnym tygodniu: Wtorek: Raport Amerykańskiego Instytutu Paliw dot. zapasów paliw w USA. Środa: Raport Departamentu Energii dot. zapasów paliw w USA. Czwartek: Raport Departamentu Energii dot. zapasów gazu ziemnego w USA. Piątek: Raport Baker Hughes dot. liczby funkcjonujących wiertni w USA. 9 / 13
Miedź: Dynamiczny wzrost cen miedzi W minionym tygodniu na rynku miedzi dominowała strona popytowa. Największa zwyżka miała miejsce we wtorek, kiedy to notowania tego surowca wzrosły o 3,8%, docierając tym samym do najwyższego poziomu od końca lipca tego roku. We wtorek opublikowano dane dotyczące handlu zagranicznego Chin za sierpień. Raczej nie były one optymistyczne, jednak miedź wypadła w nich nieźle. Import tego metalu do Chin w sierpniu był stabilny względem lipca i wyniósł 350 tys. ton. Dla porównania, w tym samym czasie import ropy naftowej czy rudy żelaza wyraźnie spadł. Prezes KGHM, Herbert Wirth, w kuluarach Forum Ekonomicznego w Krynicy, oczekuje ustabilizowania się notowań miedzi w okolicach 5000 USD za tonę. Niskie ceny miedzi zaczynają być problemem dla produkujących ten surowiec przedsiębiorstw, dlatego niektóre z nich mają zamiar dostosować się do niskiego poziomu cen. Agencja Reuters cytuje anonimowego przedstawiciela branży hutniczej w Chinach, który twierdzi, że spółka Jiangxi Copper największy w chiński producent miedzi ma zamiar zmniejszyć produkcję tego surowca o około 10% w ciągu najbliższych 4 miesięcy. Ma to być rezultat niskich cen tego surowca na globalnym rynku. Spółka Jiangxi Copper nie skomentowała tych doniesień. Według prognoz różnych instytucji, tegoroczna produkcja miedzi może być mniejsza niż wcześniej oczekiwano wszystko za sprawą zaburzeń wydobycia miedzi w różnych częściach świata. Póki co w tym roku było sporo strajków, przerw w dostawach prądu, powodzi i susz, które powodowały przerwy w produkcji miedzi i istotnie wpłynęły na wielkości wydobycia tego surowca w wielu kopalniach. Jeśli w drugiej połowie roku na rynku tym nie będzie spokojniej, to problemy kopalń mogą stworzyć solidne podwaliny pod wzrost notowań miedzi. Naszym zdaniem: Ceny miedzi wciąż znajdują się w długoterminowym trendzie spadkowym. Dopóki obawy o stan chińskiej gospodarki istnieją, to cenom tego surowca ciężko będzie o trwałe wzrosty. Dotarcie notowań tego surowca do okolic 2,50 USD za funt jest znakiem siły popytu na rynku miedzi, jednak może być to siła krótkoterminowa. Wykres dzienny cen miedzi w USA. Ważne dane w kolejnym tygodniu: Brak istotnych danych makro. 10 / 13
Metale szlachetne: Cena złota poniżej 1100 USD za uncję Złoto: o o o o Miniony tydzień przyniósł kontynuację spadku notowań złota. Cena żółtego kruszcu zeszła w piątek poniżej poziomu 1100 USD za uncję. Cena złota spadała pomimo osłabienia amerykańskiego dolara w ostatnich dniach. Inwestorzy na rynku walutowym grają już pod komunikat po posiedzeniu FOMC, zaplanowany na przyszły tydzień. Popyt na złoto Azji jest przytłumiony chińscy i indyjscy konsumenci wciąż niechętnie nabywają złotą biżuterię, a także monety i sztabki. Indyjscy jubilerzy kupują złoto, przygotowując się do sezonu ślubów i świąt hinduskich, przypadającego na koniec III kwartału i początek IV kwartału. Okres ten cechuje się zwiększonymi zakupami złota przez Hindusów. Pozostałe metale szlachetne: o Notowania srebra w minionym tygodniu dynamicznie spadły, schodząc poniżej poziomu 14,40 USD za uncję. o World Platinum Investment Council szacuje, że deficyt platyny w 2015 roku znajdzie się na poziomie 445 tys. uncji dla porównania, w 2014 r. wyniósł on 785 tys. uncji. Do spadku deficytu w tym roku przyczyniło się większe wydobycie tego kruszcu w kopalniach oraz zwiększony recykling biżuterii. Cena palladu w minionym tygodniu spadła. o Notowania palladu w minionym tygodniu były relatywnie stabilne, jednak cena tego metalu pozostaje w długoterminowym trendzie spadkowym. Naszym zdaniem: Poziom 1161 USD za uncję zatrzymał stronę popytową na rynku złota i stał się bazą do powrotu cen tego kruszcu do spadków. Zniżka może być kontynuowana w kolejnych tygodniach, a realnym scenariuszem jest zejście notowań do poziomów tegorocznych minimów lub nawet ich przebicie w dół. Duże znaczenie dla kształtowania się cen tego kruszcu wciąż ma oczywiście wartość USD. Wykres dzienny cen złota. Ważne dane w kolejnym tygodniu: Wtorek-piątek: Szereg danych makro z USA, mogących wpłynąć na wartość USD i pośrednio na złoto. 11 / 13
Zboża: Wyraźne odbicie notowań kukurydzy Kukurydza: Notowania kukurydzy w minionym tygodniu rosły, a pod koniec tygodnia dynamika zwyżek przyspieszyła. Wszystko za sprawą raportu Amerykańskiego Departamentu Rolnictwa, w którym prognoza produkcji kukurydzy została obniżona do poziomu 13,585 mld buszli z wcześniejszych 13.686 mld buszli. Soja: Notowania soi w minionym tygodniu były stabilne, aczkolwiek w piątek widoczna była nerwowa presja podaży wynikająca z raportu Amerykańskiego Departamentu Rolnictwa. USDA niespodziewanie podwyższył prognozę produkcji soi w USA do poziomu 3,935 mld buszli z wcześniejszych 3,916 mld buszli. Pszenica: Miniony tydzień na rynku pszenicy odznaczył się odbiciem notowań w górę, jednak było ono nieznaczne. Notowania tego surowca wciąż poruszają się w okolicach tegorocznych minimów, na co wpływa przede wszystkim fakt, że globalna produkcja pszenicy jest spora, nawet w rejonach, które wcześniej miały problemy pogodowe, np. w Australii. Problemem na rynku pszenicy pozostaje pogoda w Środkowo-Wschodniej Europie susze i wysokie temperatury powietrza budzą tam obawy o poziom produkcji pszenicy i jej jakość. Ryż: W minionym tygodniu notowania ryżu kontynuowały ruch wzrostowy. Presja na wzrost cen tego zboża była w ostatnich kilku tygodniach spora. W pewnej mierze wynika ona z kłopotów pogodowych w Myanmar. Kraj ten, który jest ważnym eksporterem ryżu, zmagał się ostatnio z dotkliwymi powodziami, a dodatkowo kraj ten nawiedził cyklon. Zupełnie zalane zostały spore areały pól ryżowych a dokładniej, ponad 1,4 mln arów upraw dlatego obecnie trwa żmudne naprawianie zniszczeń, w tym ponowne zasiewanie pól ryżowych. Naszym zdaniem: Po odbiciu notowań zbóż w górę, możliwe będzie uspokojenie nastrojów i konsolidacja. Ogólnie ceny zbóż w USA pozostają jednak pod presją podaży, co wynika z dużej produkcji na globalnym rynku, Wykres dzienny cen kukurydzy w USA. Ważne dane w kolejnym tygodniu: Poniedziałek: Raport Departamentu Rolnictwa dot. tempa zasiewów zbóż w USA i ich jakości. Czwartek: Raport Departamentu Rolnictwa dot. eksportu zbóż z USA. 12 / 13
Soft commodities: Dynamiczna zwyżka cen kakao Cukier: Notowania cukru poruszają się w długoterminowym trendzie spadkowym, jednak w minionym tygodniu cena tego surowca po raz kolejny wzrosła, kontynuując dynamiczne short-covering. We wcześniejszym tygodniu Societe Generale umieściło cukier w gronie surowców, najbardziej według tego banku wyprzedanych i, co za tym idzie, narażonych na tzw. short-covering, czyli zamykanie krótkich pozycji, skutkujące dynamicznym, krótkoterminowym wzrostem cen. Jednak podaż cukru na świecie pozostaje duża, co wynika ze sporej produkcji w Brazylii oraz dużego eksportu z Indii. Bawełna: Miniony tydzień nie zmienił wiele na wykresie bawełny. Po wcześniejszym gwałtownym spadku jej cen, dwa tygodnie są okresem stabilizacji. Długoterminowo rynkowe fundamenty sprzyjają sprzedającym: podaż tego surowca wciąż jest duża ze względu na ogromne rezerwy w Chinach. Kakao: Zgodnie z założeniami z poprzedniego raportu, miniony tydzień przyniósł kontynuację zwyżek notowań kakao. Ruchowi wzrostowemu sprzyjały spekulacje dotyczące farmerów z Wybrzeża Kości Słoniowej, którzy rzekomo mają zamiar zwiększać rezerwy kakao zamiast go sprzedawać, w oczekiwaniu na wyższe ceny tego surowca. Naszym zdaniem: Notowania kakao pokonały poziom oporu w okolicach 3239 USD za tonę, co zwiększa szanse na kontynuację wzrostu cen tego surowca w kierunku tegorocznych szczytów cenowych w okolicach 3381 USD za tonę. Na wykresie cukru możliwa jest kontynuacja zwyżki, jednak tylko z technicznego, nie zaś fundamentalnego punktu widzenia. Tymczasem sytuacja na wykresie bawełny przemawia za dalszym spadkiem cen. Wykres dzienny cen kakao w USA. Ważne dane w kolejnym tygodniu: Wtorek: Raport Departamentu Rolnictwa USA, dotyczący globalnego rynku bawełny. Czwartek: Raport Departamentu Rolnictwa USA, dotyczący prognoz dla rynku cukru. 13 / 13