Zespół Placówek Oświatowych w Borkach Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II Opracowała Hanna Spocińska PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA Z MATEMATYKI I. Postanowienia ogólne. 1. Przedmiotowy system oceniania z matematyki został opracowany w oparciu o: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 20 sierpnia 2010 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych. Wewnątrzszkolny System Oceniania; Podstawę programową nauczania matematyki w szkole podstawowej; Program nauczania matematyki w szkole podstawowej dla klas IV-VI opracowanym na zlecenie Gdańskiego Wydawnictwa Oświatowego pod tytułem Matematyka z plusem; Podręcznik: Matematyka z plusem. Podręcznik dla sp, Z. Bolałek, M. Dobrowolska, M. Jucewicz, M. Karpiński, J. Lech, A. Mysior, K. Zarzycka. 2. Celem Przedmiotowego Systemu Oceniania (PSO) jest jasne określenie zasad, którymi będzie kierował się nauczyciel przy wystawianiu ocen z matematyki. 3. Uczniowie zostają zapoznani z PSO na pierwszej lekcji matematyki w nowym roku szkolnym. 4. W sprawach nieokreślonych niniejszym PSO obowiązują przepisy Wewnątrzszkolnego Systemu Oceniania. II. Wymagania edukacyjne na poszczególne stopnie szkolne. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: Posiadł wiedzę i umiejętności obejmujące pełny zakres programu nauczania matematyki w danej klasie; Samodzielnie i twórczo rozwija swoje uzdolnienia; Biegle posługuje się zdobytymi umiejętnościami w rozwiązywaniu problemów teoretycznych i praktycznych; Potrafi stosować posiadaną wiedzę do rozwiązywania zadań i problemów w nowych sytuacjach. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który: Opanował pełny zakres wiedzy i umiejętności określony programem nauczania matematyki w danej klasie;
Sprawnie posługuje się zdobytymi wiadomościami; Samodzielnie rozwiązuje problemy teoretyczne i praktyczne ujęte programem nauczania; Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który: Opanował zdecydowaną większość wiadomości i umiejętności określonych programem nauczania w danej klasie; Poprawnie stosuje wiadomości, Samodzielnie wykonuje typowe zadania teoretyczne i praktyczne. Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń który: Opanował umiejętności i wiadomości w stopniu zadowalającym; Wykonuje typowe zadania teoretyczne i praktyczne o średnim stopniu trudności. Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który: Ma braki w opanowaniu programu, ale te braki nie przekraczają możliwości uzyskania przez ucznia podstawowej wiedzy z matematyki w ciągu dalszej nauki; Rozwiązuje zadania teoretyczne i praktyczne o niewielkim stopniu trudności. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który: Nie opanował wiadomości i umiejętności określonych programem nauczania matematyki w danej klasie, a braki w wiadomościach i umiejętnościach nie pozwalają na dalsze zdobywanie wiedzy z tego przedmiotu; Nie jest w stanie wykonać zadań o niewielkim stopniu trudności. III. Sposoby sprawdzania postępów ucznia. 1. Formy ustne: pytania proste lub problemowe przeznaczone na utrwalenie lub kontrolę wiadomości i umiejętności ucznia; wykonywanie prostych zadań i ćwiczeń; słowne opisanie różnych możliwości rozwiązywania zadań i ćwiczeń. 2. Formy pisemne: wykonywanie zadań i ćwiczeń na tablicy bądź w zeszycie przedmiotowym; zadania domowe;
sprawdziany nauczycielskie zawierające zadania otwarte lub zamknięte w formie kartkówki, testu lub pracy kontrolnej. wystandaryzowane testy i sprawdziany osiągnięć szkolnych; prace dodatkowe. 3. Formy praktyczne (manualne): wykonywanie konstrukcji geometrycznych; budowanie modeli figur geometrycznych; sporządzanie planów w skali; prace dodatkowe. 4. Gry i zabawy matematyczne (logiczne). OCENA POZIOM WYMAGAŃ P (%) PP (%) dopuszczający 45 dostateczny 75 dobry 75 50 bardzo dobry 100 75 celujący 100 100 IV. Informacja o wynikach kształcenia ocena szkolna. 1. Ocenianie musi uwzględniać wszystkie formy aktywności ucznia. 2. Wyróżniamy ocenianie: bieżące powinno być dokonywane na każdej lekcji, sumujące powinno opierać się na sprawdzianach nauczycielskich mających odniesienie w standardach osiągnięć, okresowe powinno być dokonane w oparciu o co najmniej sześć ocen cząstkowych, nie może być ich średnią arytmetyczną, roczne. 3. W ocenianiu osiągnięć uczniów stosuje się skalę od 1 do 6. 4. Oceny sprawdzianów nauczycielskich i wystandaryzowanych sprawdzianów i testów osiągnięć ucznia dokonuje się stosując punktację i po zsumowaniu przelicza na stopnie szkolne przyjmując procentowe progi dla poszczególnych stopni. Lp. Ocena Procent - udział punktów 1 niedostatateczny 0 30 % 2 dopuszczający 31 50 % 3 dostateczny 51 75 % 4 dobry 76 90 % 5 bardzo dobry 91 100 % 6 celujący 100% plus zadanie dodatkowe V. Zasady oceniania.
1. Każdy uczeń jest oceniany zgodnie z zasadami sprawiedliwości. 2. Ocenie podlegają wszystkie wymienione niżej formy aktywności ucznia. 3. Prace kontrolne z całego działu są obowiązkowe. 4. Uczeń, który bez usprawiedliwienia uchyla się od pisania prac kontrolnych otrzymuje zero punktów za daną pracę pisemną. 5. Uczeń i rodzice ucznia mają prawo wglądu do sprawdzonych prac kontrolnych. 6. Uczeń i rodzice ucznia mają prawo do uzasadnienia oceny. 7. Jeżeli uczeń opuścił prace kontrolną z przyczyn losowych, to powinien ją napisać w ciągu 2 tygodni od powrotu do szkoły. 8. Uczeń ma obowiązek poprawy oceny niedostatecznej z pracy kontrolnej w terminie 2 tygodni od zapoznania się z oceną. Ocena niedostateczna z pracy kontrolnej jest podstawą do wystawienia oceny niedostatecznej na koniec semestru lub roku szkolnego. 9. Przy poprawianiu prac pisemnych i pisaniu ich w drugim terminie kryteria ocen nie ulegają zmianie. Inne formy sprawdzania wiadomości poza pracą kontrolną z całego działu nie podlegają poprawie. 10. Nie ocenia się uczniów do trzech dni po co najmniej tygodniowej usprawiedliwionej nieobecności w szkole. 11. Uczeń ma prawo trzykrotnie w ciągu semestru zgłosić nieprzygotowanie do lekcji (nie dotyczy zapowiedzianych prac kontrolnych) bez konieczności podawania przyczyny. Ma jednak obowiązek zgłosić to przed lekcją. W przypadku nie zgłoszenia lub czwartego nieprzygotowania uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną. Przez nieprzygotowanie się do lekcji rozumiemy: brak zeszytu, brak zeszytu ćwiczeń, brak pracy domowej, niegotowość do odpowiedzi, brak pomocy potrzebnych do lekcji. 12. Z pracy domowej, pracy samodzielnej uczeń otrzymuje ocenę w zależności od jej typu i rodzaju oraz toku i poprawności wykonania zadania. - W ocenie uwzględniany jest wybór poprawnej metody rozwiązania, konsekwencje w jej realizacji oraz poprawność wyniku. W przypadku otrzymania oceny niedostatecznej za brak pracy domowej lub brak pracy samodzielnej uczeń może napisać ją w terminie późniejszym tj. na następną lekcję. Wówczas obok oceny niedostatecznej pojawi się ocena poprawiona. Uczeń ma prawo do usunięcia minusa lub oceny niedostatecznej za brak zadania domowego jeżeli w zamian wykona zadanie domowe w trzykrotnie większym zakresie. 13. Z odpowiedzi ustnej uczeń otrzymuje ocenę w zależności od jej typu i rodzaju oraz toku i poprawności rozwiązania zadania. W odpowiedzi ustnej ucznia ocenie podlega: a) zawartość merytoryczna wypowiedzi, b) kompozycja logiczna i spójność rozwiązania, c) poprawność językowa. Ocena z odpowiedzi ustnej ( rozwiązywanie zadań na tablicy) nie podlega poprawie. 14. Uczeń zobowiązany jest do prowadzenia zeszytu przedmiotowego. Zeszyt jest własnością ucznia, może ulegać ocenie. Musi zawierać całość materiału i prac domowych. Jest podstawą dopuszczenia ucznia do odpowiedzi ustnej. 15. Ocena śródroczna ustalana jest na podstawie ocen cząstkowych uzyskanych w ciągu pierwszego semestru. Na tydzień przed klasyfikacją nauczyciel informuje ucznia o proponowanej ocenie. Ocena roczna ustalana jest na podstawie oceny śródrocznej i ocen cząstkowych uzyskanych w II semestrze. Na dwa tygodnie przed klasyfikacją roczną nauczyciel informuje ucznia o proponowanej ocenie rocznej. Ocena śródroczna (roczna) nie jest średnią arytmetyczną ocen cząstkowych.
Ocenami głównymi są oceny z prac klasowych, sprawdzianów (kartkówek), odpowiedzi ustne. Pozostałe oceny są ocenami dopełniającymi. Przy wystawianiu oceny śródrocznej (rocznej) nauczyciel weźmie pod uwagę wyższą ocenę uzyskaną w wyniku poprawy. VI.Ocenianie uczniów z opinią Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej. 1. Oceny sprawdzianów nauczycielskich oraz wystandaryzowanych sprawdzianów i testów osiągnięć ucznia dokonuje się stosując punktację i po zsumowaniu przelicza na stopnie szkolne przyjmując procentowe progi dla poszczególnych stopni, na ocenę dopuszczającą uczeń powinien opanować 35% materiału. OCENA POZIOM WYMAGAŃ P (%) PP (%) dopuszczający 35 dostateczny 50 dobry 60 40 bardzo dobry 85 65 2. Uczniowie posiadający opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej o specyficznych trudnościach w uczeniu się oraz uczniowie posiadający orzeczenie o potrzebie nauczania indywidualnego są oceniani z uwzględnieniem zaleceń poradni. 3. Nauczyciel dostosowuje wymagania edukacyjne do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia posiadającego opinię poradni psychologicznopedagogicznej o specyficznych trudnościach w uczeniu się. 4. W stosunku do wszystkich uczniów posiadających dysfunkcję zastosowane zostaną zasady wzmacniania poczucia własnej wartości, bezpieczeństwa, motywowania do pracy i doceniania małych sukcesów. 5. Przy sprawdzaniu prac pisemnych ucznia z opinią PPP nauczyciel powinien zwracać uwagę na: nieczytelne pismo, błędy ortograficzne, niewłaściwe stosowanie małych i dużych liter, niekończenie i łączenie wyrazów, lustrzane zapisywanie liter, gubienie liter, przestawianie liter i sylab, mylenie liter np.: o-a, p-b, p-g, u-n, m-w, itp. pomijanie drobnych elementów graficznych np. ogonków przy ą i ę, zapis fonetyczny, lustrzane zapisywanie cyfr, zamiana kolejności np. 69-96, błędne zapisywanie symboli i znaków graficznych np.: %, C, <, >, mylenie indeksów górnych i dolnych, np.: x², błędy w przepisywaniu (dane z zadania, wzory, liczby, symbole itp.), trudności w odczytywaniu i przepisywaniu liczb z dużą ilością zer, zwłaszcza w środku, trudności w zapisie liczb wielocyfrowych, problemy z przecinkiem w ułamkach dziesiętnych, problemy w zapisywaniu i odczytywaniu liczb mianowanych, błędy w zapisie działań pisemnych,
problemy z przekształcaniem wzorów, brak logicznego zapisu operacji matematycznych, pomijanie niektórych zapisów (obliczenia pamięciowe), problemy z nazwaniem kierunku i zwrotu, mylenie kształtów figur geometrycznych, zamiana kierunków na rysunku geometrycznym, niewłaściwe proporcje elementów rysunków i schematów, trudności w tworzeniu wykresów, trudności w odczytywaniu informacji przedstawionych w różny sposób, trudności w analizowaniu większej ilości wykresów jednocześnie. Rodzaje dysfunkcji: - Dyskalkulia, czyli trudności w liczeniu. Oceniany będzie przede wszystkim tok rozumowania, a nie techniczna strona liczenia. Uczeń ma, bowiem skłonność do przestawiania kolejności cyfr w liczbie i przez to jej zapis jest błędny. Zły wynik końcowy wcale nie świadczy o tym, że dziecko nie rozumie zagadnienia. Dostosowanie wymagań będzie więc dotyczyło tylko formy sprawdzenia wiedzy poprzez koncentrację na prześledzeniu toku rozumowania w danym zadaniu i jeśli jest on poprawny - wystawienie uczniowi oceny pozytywnej. - Dysgrafia, czyli brzydkie, nieczytelne pismo. Dostosowanie wymagań będzie dotyczyło formy sprawdzania wiedzy, a nie treści. Wymagania merytoryczne, co do oceny pracy pisemnej powinny być ogólne, takie same, jak dla innych uczniów, natomiast sprawdzenie pracy może być niekonwencjonalne. Np., jeśli nauczyciel nie może przeczytać pracy ucznia, może go poprosić, aby uczynił to sam lub przepytać ustnie z tego zakresu materiału. Może też skłaniać ucznia do pisania drukowanymi literami lub na komputerze. Nie oceniamy czytelności rysunków, estetyki wykonanych konstrukcji geometrycznych, a jedynie ich poprawność. - Dysleksja, czyli trudności w czytaniu przekładające się niekiedy także na problemy ze zrozumieniem treści. Dostosowanie wymagań w zakresie formy: - Krótkie i proste polecenia, czytanie polecenia zadania na głos, objaśnianie dłuższych poleceń. - Inne rodzaje dysfunkcji ocenianie zgodnie ze wskazaniami poradni. Uczeń ze sprawnością intelektualną niższą od przeciętnej. W przypadku tych dzieci konieczne jest dostosowanie zarówno w zakresie formy, jak i treści wymagań. Obniżeniu wymagań, które obejmują jednak wiadomości i umiejętności określone podstawą programową. Poprawa prac klasowych odbywać się będzie przy pomocy nauczyciela. VII. Warunki i tryb uzyskania wyższej niż przewidywana rocznej oceny klasyfikacyjnej. 1. Najpóźniej tydzień przed posiedzeniem klasyfikacyjnej rady pedagogicznej na zakończenie roku szkolnego uczeń lub jego rodzice (prawni opiekunowie) mogą złożyć pisemne podanie do dyrektora szkoły o ustalenie wyższej niż przewidywana rocznej oceny. 2. Warunkiem uzyskania prawa do podwyższenia oceny jest brak nieusprawiedliwionych nieobecności na lekcjach matematyki w danym rokuszkolnym oraz dotrzymywanie przez ucznia terminów, o których mowa w rozdz. VI.
3. Nauczyciel egzaminator opracowuje pytania (zadania) egzaminacyjne zgodnie z ustalonymi kryteriami ocen i o wymaganiach powiadamia ucznia, co uczeń potwierdza podpisem. 4. Stopień trudności pytań (zadań) musi odpowiadać kryterium oceny, o którą ubiega się uczeń. 5. Egzamin sprawdzający ma formę pisemną i przeprowadza go komisja powołana przez dyrektora Zespołu Placówek Oświatowych. 6. W wyniku sprawdzianu, o którym mowa w punkcie 5, uczeń nie może uzyskać oceny niższej niż proponowana przez nauczyciela. VIII. Ewaluacja. Przedmiotowy system oceniania jest modyfikowany. Modyfikacja odbywa się po zakończeniu roku szkolnego w oparciu o wyniki w nauce oraz ze względu na zmiany w podstawie programowej. Polega na weryfikacji wymagań na poziom podstawowy i ponadpodstawowy.