SYSTEM KANALIZACJI NISKOSZUMOWEJ

dblue NOWOCZESNY I PROFESJONALNY SYSTEM KANALIZACJI NISKOSZUMOWEJ ZALETY: Wysoki stopieñ redukcji szumów wewn¹trz kana³u Odpornoœæ na wysok¹ temperaturê przep³ywaj¹cych œcieków Ø 40 Ø 200 BD instalacja w budynku oraz w gruncie Szeroka oferta produktowa Nowa œrednica ø90 i ø200 Materia³ podlegaj¹cy ca³kowitemu recyklingowi Niski wspó³czynnik chropowatoœci œcianek Monta w temperaturze tak e poni ej [-10 o C] Odpornoœæ na domieszki chemiczne w œciekach Niski stopieñ transmisji drgañ pomiêdzy elementami Optymalny ciê ar elementów Pe³na kompatybilnoœæ wymiarowa z systemami wykonanymi z innych materia³ów 1

PRACE BADAWCZE NAD PRODUKTEM Celem projektu dblue by³o opracowanie kompletnego systemu rur, kszta³tek oraz mocowañ, maj¹cego zapewniæ wysok¹ redukcjê ha³asu wewn¹trzkana- ³owego, najlepszy w swojej klasie wynik akustyczny oraz korzystny bilans ekonomiczny kosztów. dblue jest pierwszym polskim systemem niskoszumowym opracowanym przez firmê Nicoll przy wspó³pracy z instytutem badawczym Aliaxis R&D. Jako system tzw. nowego podejœcia charakteryzuje siê nowatorsk¹ konstrukcj¹ œcianek, now¹ formu³¹ materia³ow¹, optymaln¹ wag¹ elementów oraz szeregiem w³aœciwoœci u ytkowych niespotykanych dot¹d w systemach gruboœciennych (tzw. starego podejœcia) czy te innych tradycyjnych systemach kanalizacji wewnêtrznej. System kanalizacji niskoszumowej dblue jest sprzedawany od 2006 r. Od tego momentu firma Nicoll Polska, jako jedyny polski producent kanalizacji niskoszumowej, ca³y czas dok³ada³a wielu starañ w celu ulepszenia i unowoczeœniania swojego produktu. Lata 2009 i 2010 to czas rewitalizacji systemu i nadania mu nowych, dot¹d niespotykanych w³aœciwoœci u ytkowych. Ponad wszystkimi góruje nowa wartoœæ redukcji ha³asu. Teraz maksymalny poziom g³oœnoœci systemu dblue wynosi 19 db. Produkt posiada tak e wiele cech techniczno-u ytkowych, które zdecydowanie wyró niaj¹ go na tle konkurencji. Obecnie system dblue jest jeszcze cichszy i doskonalszy. Reprezentuje cechy idealnego sytemu kanalizacji niskoszumowej. Fot. 1. Specjalna formu³a materia³owa systemu dblue FORMUŁA MATERIAŁOWA Polipropylen modyfikowany - dla celów systemu dblue opracowano specjaln¹ formu³ê materia³ow¹, ³¹cz¹c tworzywo oraz minera³y (wype³niacze mineralne), dziêki czemu uzyskano obni enie emisji ha³asu oraz podwy szenie w³aœciwoœci mechanicznych. Przed osi¹gniêciem w³aœciwego rezultatu przeprowadzono w laboratoriach szczegó³owe badania chemiczne oraz selekcjê surowców tworz¹cych formu³ê materia³ow¹ systemu trójwarstwowego - dblue. Zabieg ten sprawi³, i dblue, oprócz bezpiecznego i szybkiego odprowadzania œcieków sanitarnych, powoduje redukcjê ha³asu powsta³ego podczas ich przep³ywu w rurach. Dziêki swym dodatkowym zaletom ma zastosowanie wewn¹trz i na zewn¹trz budynków (w gruncie). dblue jest systemem odpornym na przep³yw œcieków o bardzo wysokich temperaturach, a jednoczeœnie mo na go montowaæ w skrajnie niskich temperaturach - w okresie zimy. W trakcie prac nad systemem postanowiono wszystkie warstwy sk³adaj¹ce siê na konstrukcjê rury wyró niæ kolorystycznie ze wzglêdu na u yty do ich produkcji materia³. Fot. 2. dblue - produkcja systemu Fot. 3. Nicoll Polska - nowoczesna hala wspó³wyt³aczania 2

KONSTRUKCJA RURY dblue - trzy warstwy Fot. 4. dblue - trójwarstwowe wspó³wyt³aczanie Do produkcji systemu dblue zastosowano najnowoczeœniejsz¹ metodê koekstruzji rur trójwarstwowych z polipropylenu modyfikowanego. To proces wspó³wyt³aczania i trwa³ego ³¹czenia ze sob¹ trzech pochodnych polipropylenu. W ten sposób postawiono na drodze przep³ywaj¹cym przez rury œciekom trzy ró ne warstwy, czyli oœrodki fizyczne, powoduj¹c przez to ekstremalne ograniczenie rozprzestrzeniania siê ha³asu kana³owego, ale tak e odpornoœæ na specyficzny sk³ad i temperaturê œcieków oraz dzia³anie czynników zewnêtrznych. KA DA Z TRZECH WARSTW TWORZ CYCH SYSTEM dblue JEST INDYWIDUALNIE ODPOWIEDZIALNA ZA POSTAWIONE JEJ ZADANIE. W WARSTWA WEWNÊTRZNA [W] materia³ polipropylen PP-B z uniepalniaczem kolor [jasny szary] odporna na wysok¹ temperaturê +90 o C [+95 o C] wysoka odpornoœæ chemiczna g³adka powierzchnia Rys. 1 S WARSTWA ŒRODKOWA [S] Rys.2 materia³ polipropylen modyfikowany PP-H z wype³niaczem mineralnym dodatkowo wzmocniona minera³ami kolor [bia³o-kremowy] redukcja ha³asu wysoka sztywnoœæ Rys.3 Z WARSTWA ZEWNÊTRZNA [Z] materia³ polipropylen PP-B kolor [niebieski] odpornoœæ na naprê enia zewnêtrzne odpornoœæ na czynniki atmosferyczne g³adka powierzchnia 3

KONSTRUKCJA KSZTAŁTKI dblue Nowa generacja kszta³tek niskoszumowych dblue ³¹czy w sobie wiele niespotykanych dot¹d w³aœciwoœci technicznych i u ytkowych. Kszta³tki s¹ produkowane w wersji kompaktowej i klasyfikowane jako produkty o podwy szonym obszarze wytrzyma³oœci mechanicznej. Formu³a materia³owa gwarantuj¹ca redukcjê ha³asu Kompaktowa konstrukcja œcianki O ebrowanie u³atwiaj¹ce monta Podzia³ osi monta u co 45 O Czytelna identyfikacja produktu Mo liwoœæ dodatkowego opisu Podwy szona wytrzyma³oœæ mechaniczna Matowa powierzchnia KONSTRUKCJA OBEJMY AKUSTYCZNEJ POLIclamp Stabilne mocowanie 4 œrednice obejm: Ø 50 / Ø 75 / Ø 90 / Ø 110 Spiêcie obejmy Wk³adki akustyczne Wyt³umienie drgañ pomiêdzy odcinkami systemu Trzy powierzchnie kontaktu z rur¹ Specjalna konstrukcja powierzchni wyt³umiaj¹cych ha³as Element monta owy do konstrukcji budynku Likwidacja mostka akustycznego pomiêdzy pionem a konstrukcj¹ budynku W celu zapewnienia redukcji mostka akustycznego oraz transmisji drgañ pochodz¹cych z systemu dblue zaprojektowano dedykowany system obejm akustycznych dblue. Przekrój korpusu oraz zastosowanie wk³adek elastomerowych powoduje stabilny uchwyt przy utrzymaniu w³aœciwoœci akustycznych. UWAGA: Nale y zwróciæ szczególn¹ uwagê na fakt, e obejma systemowa, nie tylko w systemie dblue, ale w ka dym innym systemie niskoszumowym spotykanym na rynku, jest elementem integralnym systemu. Zmiana systemowej obejmy na jak¹kolwiek inn¹, która nie jest dedykowana konkretnemu systemowi niskoszumowemu, powoduje istotn¹ zmianê wartoœci akustycznych przypisanych temu systemowi. 4

KARTA TECHNICZNA SYSTEMU KANALIZACJI NISKOSZUMOWEJ dblue Charakterystyka akustyczna 0,5 l/s - 13dB, 1,0 l/s - 11 db, 2,0 l/s - 15 db, 4,0 l/s - 19dB Raport Instytutu Fraunhofer Stuttgart wg PN-EN 14366 Œrednice rur i kszta³tek d n 40, 50, 75, 90, 110, 125, 160, 200 mm Gruboœæ œcianek d n 40-50 mm:1,8 mm, d n 75 mm: 2,3 mm, d n 90 mm: 2,8 mm, d n 110 mm: 3,4 mm d n 125 mm: 3,9 mm, d n 160 mm: 4,9 mm, d n 200 mm: 6,2 mm Technologia ³¹czenia Po³¹czenie szczelne kielichowe z uszczelk¹ zgodnie z norm¹ PN-EN1053-55 System mocowania Obejmy akustyczne POLIclamp z PP dn 40, 50, 75, 90, 110 mm Obejmy akustyczne stalowe dn 125, 160, 200 mm Konstrukcja Rura trójwarstwowa, kszta³tka jednolita Materia³ Polipropylen modyfikowany, wzbogacony minera³ami Kolor Warstwa wewnêtrzna: jasny szary (RAL 7040) Warstwa œrodkowa: bia³o-kremowy (naturalny bez dodatków barwnika) Warstwa zewnêtrzna: niebieski (RAL 5012) Ciê ar w³aœciwy 1,2 g/cm 3 dla warstwy zewnêtrznej, 1,4g/cm 3 dla warstw wewnêtrznych Odpornoœæ ogniowa Klasa palnoœci B2 wg normy DIN 4102 Klasa palnoœci E wg normy PN-EN 13501 Odpornoœæ chemiczna Zgodnie z tabel¹ odpornoœci chemicznej dblue - str. 31-32 Maksymalna temperatura œcieków + 90 o C sta³a, + 95 o C - chwilowa Aprobaty i certyfikaty Aprobata Techniczna ITB AT 2006-02-1604 Aprobata Techniczna DIBt Nr Z-42.1-399 Certyfikat SKZ Reg. - No 4300 Raport Instytutu Fraunhofer Stuttgart P-BA 74/2010e 5

GENEZA ORAZ REDUKCJA HAŁASU POCHODZĄCEGO Z SYSTEMÓW KANALIZACYJNYCH Ka de cia³o bêd¹ce w ruchu wydaje dÿwiêk transmituj¹c swoje drgania do otaczaj¹cego go powietrza w postaci fal ciœnienia lub podciœnienia. W kanalizacji rozró nia siê dwa typy dÿwiêków: dÿwiêk powietrzny i dÿwiêk strukturalny. Znajomoœæ natury ka dego z tych dÿwiêków daje mo liwoœæ zaprojektowania rozwi¹zañ, które w wydajny sposób niweluj¹ poziom ha³asu co najmniej do wartoœci okreœlonych przepisami norm. Nale y jednak pamiêtaæ ju na etapie poszukiwania i opracowywania nowych rozwi¹zañ, e zarówno rozwój rynku budowlanego, jak i rosn¹ce wymagania u ytkowników w zdecydowany sposób powoduj¹ zaostrzenie dolnych granic akceptowalnego poziomu ha³asu. St¹d profesjonalne systemy kanalizacji niskoszumowej powinny spe³niaæ nie tylko wymagania norm, ale równie du o ostrzejsze standardy wyznaczane przez oczekiwania rynku. DŹWIĘK POWIETRZNY DŸwiêk powietrzny wydobywa siê z ruroci¹gów i pochodzi ze œcieków wewn¹trz nich przep³ywaj¹cych (Rys. 4. oznaczenie A). W tym przypadku zadaniem systemu kanalizacji niskoszumowej jest ograniczenie rozprzestrzeniania siê dÿwiêków powietrznych i zamkniêcie ich wewn¹trz przewodów. Zadanie to realizowane jest poprzez specjaln¹ formu³ê materia³ow¹ (m.in. wykorzystanie minera³ów), trójwarstwow¹ konstrukcjê rury, jakoœæ wykonania oraz prowadzenia przewodów kanalizacyjnych. DŹWIĘK STRUKTURALNY DŸwiêk strukturalny (Rys. 5. oznaczenie B) pochodzi z rur i kszta³tek oraz systemu mocowania do konstrukcji budynku. DŸwiêk ten generowany jest przez wspomniany ha³as wewn¹trzkana³owy (Rys. 5. oznaczenie A), który ograniczony poprzez rury i kszta³tki wprowadza je w drgania czyli rezonans akustyczny. Rezonans ten jest przekazywany poprzez system obejm na konstrukcjê budynku i odbierany w pomieszczeniach s¹siaduj¹cych jako uci¹ liwa i szkodliwa dla zdrowia fala akustyczna (Rys. 5. oznaczenie C). W tym przypadku wa nym zadaniem jest takie zaprojektowanie systemu mocowania rur i kszta³tek do konstrukcji budynku, aby transmisja rezonansu akustycznego na jego œciany by³a jak najmniejsza. WIBRACJE ORAZ MOSTEK AKUSTYCZNY Na potwierdzenie powy szych teorii przeprowadzono szereg badañ w laboratoriach Aliaxis R&D, które w pierwszej fazie pozwoli³y okreœliæ miejsca powstania maksymalnych wibracji akustycznych w pionie kanalizacyjnym (Rys. 6). Jak widaæ g³ównym oœrodkiem ich powstawania jest ruroci¹g pionu oraz miejsce przy³¹czenia podejœcia kanalizacyjnego, które w dalszej fazie transmituje wibracje akustyczne do pionu. Przytoczony test potwierdzi³, i najwa niejsze w ca³kowitej redukcji ha³asu kanalizacyjnego s¹ rodzaj i rozmieszczenie obejm monta owych oraz konstrukcja i formu³a materia³owa systemu. Kolejnym krokiem by³o opracowanie stanowiska pomiarowego wibracji (Fot. 5) przekazywanych przez obejmê monta ow¹ na konstrukcjê budynku (mostek akustyczny). Pracuj¹c nad konstrukcj¹ systemu dblue jednoczeœnie testowano obejmy POLIclamp (specjalnie zaprojektowane dla opracowanego programu kanalizacji niskoszumowej). G³ównym celem prac laboratoryjnych oraz prototypowych by³o znalezienie systemu rur, kszta³tek i obejm o mniejszym ciê arze i gruboœci œcianek ni tradycyjne systemy niskoszumowe, ale o jak najwy szej redukcji ha³asu wewn¹trzkana³owego oraz jego transmisji do otoczenia. Rys. 6 Miejsca najwiêkszych wibracji akustycznych Rys. 4 Rys. 5 Rys. 6 6

dblue - REDUKCJA HAŁASU WEWNĄTRZKANAŁOWEGO ORAZ JEGO TRANSMISJI DO OTOCZENIA System niskoszumowy o konstrukcji trójwarstwowej stawia na drodze rozprzestrzeniaj¹cego siê ha³asu wewn¹trzkana³owego trzy ró ne oœrodki materia³owe powoduj¹ce czêœciowe poch³oniêcie fal dÿwiêkowych i czêœciowe ich odbicie do wewn¹trz oraz w znacznym stopniu zredukowan¹ transmisjê do otoczenia. Fale poch³aniane oraz odbite wprowadzaj¹ w rezonans akustyczny rury i kszta³tki tworz¹ce system kanalizacyjny. Rezonans (Rys. 7), dynamicznie rosn¹cy wraz z wysokoœci¹ budynku w kierunku p³yn¹cych œcieków, jest transmitowany poprzez system mocowania (obejmy) na konstrukcjê budynku. Przegrody budowlane poddane transmisji rezonansu akustycznego powoduj¹ jego przekazanie do pomieszczeñ s¹siednich w postaci fal dÿwiêkowych. Konstrukcja systemu dblue wraz z obejmami POLIclamp odpowiada za maksymaln¹ redukcjê tego zjawiska akustycznego (Rys. 8). Poziom dopuszczalnego ha³asu w pomieszczeniach typu pokój dzienny, sala szpitalna, sypialnia, pokój hotelowy okreœlaj¹ krajowe normy bezpieczeñstwa akustycznego budynków. Dlatego podczas prac projektowych te w³aœnie miejsca szczególnie chroni siê przed ha³asem. Dla odró nienia pomieszczenia, w których przebiegaj¹ piony kanalizacyjne to najczêœciej toalety i kuchnie. Tu jednak ha³as pochodz¹cy z systemu kanalizacyjnego, w porównaniu z urz¹dzeniami na co dzieñ pracuj¹cymi (pralka, zmywarka, sp³uczka), stanowi wartoœæ znikom¹ i nie podlega ograniczeniom w takim stopniu, jak w przytoczonych pomieszczeniach przeznaczonych do sta³ego pobytu ludzi. SYSTEM RUR I KSZTA TEK dblue OGRANICZENIE ROZPRZESTRZENIANIA SIÊ HA ASU trójwarstwowa konstrukcja œcianek specjalny uk³ad materia³owy SPOSÓB CZENIA ELEMENTÓW ZAPOBIEGANIE PRZEKAZYWANIU DRGAÑ AKUSTYCZNYCH pomiêdzy rurami i kszta³tkami szczelne po³¹czenie kielich/uszczelka MOCOWANIE AKUSTYCZNE LIKWIDACJA MOSTKÓW AKUSTYCZNYCH program specjalnych obejm akustycznych POLIclamp W testach badawczych redukcji ha³asu pochodz¹cego z instalacji kanalizacyjnej przeprowadzonych w Insytucie Fizyki Budowlanej Fraunhofer, system dblue w warunkach testowych wykaza³ transmisjê ha³asu na bardzo niskim poziomie 19 db. 7

HAŁAS W OTOCZENIU NA CO DZIEŃ Bior¹c pod uwagê przedstawione wczeœniej rozwi¹zania zastosowane przy opracowywaniu systemu dblue, warto porównaæ w³aœciwoœci t³umienia oraz redukcji szumów kanalizacyjnych i drgañ akustycznych systemu do ha³asu w naszym otoczeniu na co dzieñ. System dblue przechodz¹c przez procedurê badawcz¹ stopnia t³umienia ha³asu w Fraunhofer Institut zgodnie z norm¹ EN 14366 (opis procedury oraz wyników - rozdz. Pomiar poziomu ha³asu - system niskoszumowy dblue ) osi¹gn¹³ wynik maksymalnego emitowanego ha³asu na poziomie 19 db. Poni szy wykres odnosi wartoœæ 19 db do ha³asu spotykanego na co dzieñ w naszym otoczeniu. Na wykresie wskazano tak e w jakim stopniu ha³asy te s¹ szkodliwe dla zdrowia ludzkiego. Alarm samocho dowy 90 db Biuro 50 db Pralka 35 db G³oœna rozmowa 30 db dblue 19 db 30 db 80 db Poziom ha³asu db zmêczenie uk³adu nerwowego, zaburzenie snu i odpoczynku ubytek na zdrowiu Narz¹d s³uchu, jakim jest ucho ludzkie jest tak stworzone, aby odbieraæ ha³as bardzo cichy, ale te wytrzymaæ bardzo g³oœne dÿwiêki. Jak widaæ na wykresie ró nica miêdzy poziomem ha³asu emitowanym przez system dblue a g³oœn¹ rozmow¹ wynosi 11 db. Minimalny poziom ha³asu, jaki odczuwa ucho ludzkie to 3 db. Oznacza to, i wzrost poziomu ha³asu o 11 db stanowi wyraÿn¹ i odczuwaln¹ dla ucha ró nicê, która w d³u szej perspektywie stanowi ha³as denerwuj¹cy. Przy okreœleniu dopuszczalnych norm ha³asu w ró nych pomieszczeniach w budownictwie przyjmuje siê, i minimalna redukcja ha³asu poprawiaj¹ca ich akustykê oraz odbiór przez ucho ludzkie to 5 db. St¹d omawiane w kolejnym rozdziale dopuszczalne normy ha³asu w budownictwie ró ni¹ siê w poszczególnych pomieszczeniach o wartoœæ 5 db. 8

BEZPIECZEŃSTWO AKUSTYCZNE POMIESZCZEŃ DOPUSZCZALNE NORMY HAŁASU Poziom dopuszczalnego ha³asu, na jaki mo e byæ nara ony cz³owiek wykonuj¹c codzienne czynnoœci czy odpoczywaj¹c jest okreœlony jako wartoœæ progowa poziomu ha³asu. Zgodnie z obowi¹zuj¹cymi normatywami badania poziomu ha³asu rozgranicza siê na dwie kategorie: I KATEGORIA - ha³as mierzony na zewn¹trz czyli w okolicach, w otoczeniu, na wolnych przestrzeniach. Zgodnie z dyrektyw¹ europejsk¹ Dyrektywa 2002/49/WE dopuszczalny ha³as na terenie zabudowanym w porze dziennej wynosi 60 db, zaœ w porze nocnej (pomiêdzy godz.6.00 a godz.22.00) wynosi 50 db. II KATEGORIA - ha³as mierzony w pomieszczeniach. Regulacjami prawnymi okreœlaj¹cymi dopuszczalne poziomy ha³asu wewn¹trz pomieszczeñ s¹: Rozporz¹dzenie Min. Infrastruktury Dz. U. Nr 75, pozycja. 690 z 2002r. oraz Polska Norma PN 87/B-02151/02 Akustyka budowlana. Ochrona przed ha³asem pomieszczeñ w budynkach. Dopuszczalne wartoœci poziomu dÿwiêku w pomieszczeniach. Poni sza tabela przedstawia kilka przyk³adowych wartoœci dopuszczalnego poziomu dÿwiêku w pomieszczeniach u ywanych na co dzieñ, przeznaczonych do pobytu ludzi. Znaj¹c redukcjê ha³asu w systemie dblue oraz poni sze normy mo na zauwa yæ, i system dblue spe³nia najostrzejsze minimalne normy ha³asu w pomieszczeniach. DOPUSZCZALNY POZIOM DWIÊKU W POMIESZCZENIACH PRZEZNACZONYCH DO PRZEBYWANIA LUDZI Rodzaj pomieszczenia Dopuszczalny œredni poziom dÿwiêku - ha³asu przenikaj¹cego do pomieszczenia z wyposa enia technicznego budynku oraz innych urz¹dzeñ w budynku i poza budynkiem w dzieñ w nocy Pomieszczenia do pracy umys³owej wymagaj¹cej silnej koncentracji uwagi 30 db - Pokoje w hotelach 3 i mniej gwiazdkowych 40 db 30 db Pomieszczenia mieszkalne w budynkach mieszkalnych, internatach, domach rencistów, domach dziecka, hotelach 4 i wiêcej gwiazdkowych Pomieszczenia ³ó kowe na oddzia³ach intensywnej opieki medycznej 35 db 25 db 25 db 25 db Pokoje chorych w szpitalach i sanatoriach za wyj¹tkiem pokoi na oddzia³ach intensywnej opieki medycznej 30 db 25 db Kuchnie i pomieszczenia sanitarne w mieszkaniach 40 db 40 db 9

POMIAR POZIOMU HAŁASU - SYSTEM NISKOSZUMOWY dblue RAPORT FRAUNHOFER INSTITUT Badania i pomiary emisji ha³asu systemu niskoszumowego dblue zosta³y przeprowadzone zgodnie z norm¹ europejsk¹ EN 14366 Pomiary laboratoryjne ha³asu pochodz¹cego z instalacji kanalizacyjnej. Pomiar ha³asu - pomiar ha³asu w instalacji dblue oraz metodykê jego przeprowadzenia przedstawia poni szy schemat. Stanowisko badawcze oraz œrednice i rodzaj u ytych komponentów okreœla przytoczona norma oraz normalizacyjne stanowisko pomiarowe. Medium badawczym u ytym w teœcie jest woda wprowadzona do systemu na kondygnacji NK(f) i odbierana na kondygnacji C. Testy akustyczne prowadzi siê w pomieszczeniach PP(t) oraz PP(f), a do analizy porównawczej z innymi systemami kanalizacyjnymi lub innymi Ÿród³ami ha³asu, przyjmuje siê najbardziej niekorzystne warunki brzegowe, jak poni ej: przep³yw pomiarowy w kanalizacji Q=4 l/s (najczêœciej spotykany maksymalny) œrednica pionu kanalizacyjnego DN=110 mm (najczêœciej spotykana maksymalna) pomiar wykonany na najni szej kondygnacji w pomieszczeniu PP(t) - pomieszczenie oznaczone na schemacie kolorem czerwonym; w tym miejscu (w pomieszczeniu s¹siaduj¹cym z pionami kanalizacyjnymi) normy bezpieczeñstwa okreœlaj¹ i wymagaj¹ najni szych poziomów ha³asu œciana monta owa - ceg³a silikatowa, otynkowana o ciê arze 220 kg/m 2 (najl ejszy rodzaj œcianki monta owej, na jakiej mo na instalowaæ systemy kanalizacyjne wewn¹trz budynku). Rys. 11 OZNACZENIE: NK - najwy sza kondygnacja P - parter PP - pokój pomiarowy f - front t - ty³ C - piwnica / gara Schemat (Rys. 10) reasumuje i w sposób wizualny przedstawia pomiar ha³asu dla kanalizacji dblue dokonany w najbardziej niekorzystnych warunkach brzegowych. Uwzglêdniaj¹c za³o enia powy szej procedury badawczej porównano maksymalne poziomy ha³asu trzech ró nych systemów kanalizacyjnych, wykonanych z ró nych, choæ czêsto u ywanych do produkcji kanalizacji wewnêtrznej, materia³ów. db 31 db 35 db 19 db dbluep P-HT eliwo 10

OBSZAR ZASTOSOWANIA SYSTEMU dblue POMIESZCZENIA SANITARNE ( np.: toalety, ³azienki, ³aŸnie zbiorowe) POMIESZCZENIA GOSPODARCZE (np.: kuchnie) INNE POMIESZCZENIA GOSPODARCZE (np.: pralnie) 11

APROBATY. TESTY TYPU: AT / 2006-02-1604 Rury i kszta³tki dblue z polipropylenu do kanalizacji wewnêtrznej niskoszumowej P-BA 74/2010e Pomiar laboratoryjny ha³asu pochodz¹cego z systemu kanalizacyjnego dblue (rury i kszta³tki) wraz z systemem mocowania POLIclamp (obejmy) Z-42. 1-399 dblue rury trójwarstwowe i kszta³tki z polipropylenu mineralnie wzmocnionego Reg. - No 4300 Rury trójwarstwowe i kszta³tki z wype³niaczami mineralnymi NP - 03504.1/09/BP Certyfikat ogniowy - klasa niepalnoœci E zgodnie z norm¹ EN 13501 UA1.107.0030860-07 dblue system kanalizacji wewnêtrznej niskoszumowej SCB 0973 dblue system kanalizacji wewnêtrznej niskoszumowej 12

NORMY dblue to system kanalizacyjny bezpiecznie i szybko odprowadzaj¹cy œcieki przy zachowaniu wysokiej redukcji szumu wewn¹trzkana³owego. Spe³nia szereg norm jakoœciowych oraz bezpieczeñstwa. Systemy przewodowe z tworzyw sztucznych do odprowadzania nieczystoœci i œcieków (o niskiej i wysokiej) temperaturze wewn¹trz konstrukcji budowli - Polipropylen(PP). Systemy przewodowe z tworzyw termoplastycznych - oznaczanie odpornoœci na uderzenia i czynniki zewnêtrzne. Pomiary laboratoryjne ha³asu pochodz¹cego od instalacji kanalizacyjnych. Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych i elementów budynków. W³aœciwoœci palne materia³ów i elementów budowlanych. Systemy rur z tworzyw termoplastycznych do kanalizacji wewnêtrznej - badanie odpornoœci na dzia³anie podwy szonej temperatury. Systemy rur z tworzyw termoplastycznych do kanalizacji wewnêtrznej - badanie szczelnoœci po³¹czeñ. Uszczelnienia z elastomerów - wymagania dotycz¹ce uszczelek i z³¹czy rur wodoci¹gowych i kanalizacyjnych. 13

ZASADY PROJEKTOWANIA. PRZYGOTOWANIE ORAZ MONTAŻ ELEMENTÓW SYSTEMU NISKOSZUMOWEGO dblue 1. PRZEJŒCIE PRZEZ PRZEGRODY ORAZ ROZMIESZCZENIE OBEJM Bardzo istotnym zagadnieniem, którego nale y przestrzegaæ w czasie prac projektowych i wykonawczych jest rozmieszczenie obejm monta owych. Zalecane odleg³oœci zosta³y podane na schemacie obok. Szczegó³ A pokazuje prawid³owe przejœcie przewodu niskoszumowego przez przegrodê budowlan¹. Ka de takie przejœcie powinno byæ zabezpieczone rêkawem (3-5 mm) z materia³u zapewniaj¹cego izolacjê akustyczn¹ (zapobieganie powstawaniu mostków akustycznych z elementami konstrukcyjnymi budynku - stropy, œciany) oraz przeciwwilgociow¹. Materia³ izolacyjny: - izolacja akustyczna - izolacja przeciwwilgociowa Rys. 16 Szczegó³ A wype³nienie zapraw¹ budowlan¹ 2. OBEJMY W celu zachowania wysokich w³aœciwoœci akustycznych systemu dblue nale y go instalowaæ u ywaj¹c zaprojektowanych do tego celu obejm akustycznych. Obejmy akustyczne dla systemu dblue produkowane s¹ w dwóch rodzajach w zale noœci od œrednicy ruroci¹gu. Rys. 17 POLIclamp: obejma specjalnej konstrukcji (rozdzia³: Konstrukcja obejmy akustycznej POLIclamp ). Stosowana w œrednicach Ø50, Ø75, Ø90 oraz Ø110, maj¹ca na celu prowadzenie podejœæ oraz g³ównych pionów kanalizacyjnych do œrednicy Ø110. Szczegó³ A Rys. 15 dblue obejma stalowa - ze wzglêdu na du y ciê ar rur i kszta³tek odpowiednia dla œrednic Ø125, Ø160, oraz Ø200 z przeznaczeniem do prowadzenia pionów i g³ównych przy³¹czy od budynku do kolektorów sanitarnych. Rys. 18 14

3. PROWADZENIE G ÓWNYCH PRZY CZY WEWN TRZ BUDYNKU Odcinki przy³¹czeniowe do zewnêtrznych kolektorów kanalizacyjnych w zakresie œrednic Ø110, Ø125, Ø160 i Ø200 mocowane do stropów budynku (najczêœciej gara, piwnica), powinny byæ wykonane za pomoc¹ obejm stalowych - akustycznych z wk³adk¹ gumow¹ przy u yciu œruby min. M-8. W tym przypadku rozstaw obejm, podobnie jak na innych kondygnacjach budynku, wynosi 10xd. 4. ODCINKI STABILIZUJĄCE Odcinek stabilizuj¹cy krótki. Przy wysokoœci pionów do 10 m zmianê kierunku z pionu w przy³¹cze kanalizacyjne poziome nale y realizowaæ za pomoc¹ dwóch kolan 45 o oraz odcinka rury pomiêdzy nimi L<240 mm w danej œrednicy. Odcinek stabilizuj¹cy d³ugi. Przy wysokoœci pionów powy ej 10 m odcinek pomiêdzy kolanami powinien mieæ d³ugoœæ L=240 mm. D³ugoœæ sekcji L (mm) 240 240 Odleg³oœæ Odleg³oœæ Œrednica rury od stropu od stropu d n (mm) X 1 (mm) X 2 (mm) 110 160 160 160 270 325 X 3 X 3 5. ODSADZKA KANALIZACYJNA W wysokich budynkach powy ej siedmiu kondygnacji (przy za³o eniu, e standardowa wysokoœæ kondygnacji to h=2,58 m wraz z gruboœci¹ stropu), co 7-8 kondygnacji, id¹c od najwy szego punktu pionu, w celu wyhamowania energii spadaj¹cych z du ¹ prêdkoœci¹ œcieków wraz z domieszkami, mo na wykonaæ tzw. odsadzki kanalizacyjne. Przyk³adow¹ konfiguracjê dla danej œrednicy pokazano na rysunku obok. Œrednica pionu (mm) 110 160 Odleg³oœæ (mm) X 3 230 315 UWAGA: Stosowanie odsadzek kanalizacyjnych nie jest regulowane adn¹ norm¹ i stanowi dowolny wybór przy wykonywaniu opracowania projektowego. 6. KIELICH KOMPENSACYJNY Fot. 7. Kielich kompensacyjny W pionach kanalizacyjnych montowanych np. do konstrukcji drewnianych lub w takich warunkach, gdzie istnieje mo liwoœæ wyd³u ania i skracania siê pionu, nale y zaprojektowaæ kszta³tkê z wyd³u onym kielichem zwan¹ kielichem kompensacyjnym. Monta kielicha kompensacyjnego w pionie kanalizacyjnym powinien nast¹piæ w miejscu, gdzie zak³adana jest kompensacja wyd³u enia pionu kanalizacyjnego wiêksza ni w przypadku wyd³u eñ pochodz¹cych ze zmian temperatury otoczenia. 15

7. POZIOMA ZMIANA KIERUNKU PRZEP YWAJ CYCH ŒCIEKÓW Nale y zwróciæ szczególn¹ uwagê, aby przy zmianie kierunku przep³ywu œcieków o k¹t 90 o prowadzenie przewodu wykonaæ przy u yciu kszta³tek o k¹cie 45 o w miejsce kszta³tki 90 o. Tak ³agodna zmiana kierunku przep³ywu wytraca energiê przep³ywaj¹cych œcieków czyni¹c w³aœciwoœci akustyczne systemu bardziej efektywnymi. 8. PE NA STANDARYZACJA WYMIAROWA Z myœl¹ o ³atwoœci wykonywania prac instalacyjnych oraz pod³¹czenia systemu dblue do innych systemów kanalizacyjnych, a tak e tych systemów do kanalizacji dblue, zachowano pe³n¹ standaryzacjê wymiarow¹ systemu zgodnie z norm¹ EN 1451. Oznacza to wykonywanie standardowych po³¹czeñ we wszystkich œrednicach bez potrzeby stosowania z³¹czek adaptacyjnych dla niestandardowych œrednic. System dblue jest w pe³ni kompatybilny i doskonale ³¹czy siê z systemami kanalizacyjnymi z PP-HT, PVC, PE oraz eliwa. Poni ej zamieszczono podstawowe przyk³ady po³¹czeñ. PP-HT PVC PE ELIWO dd Ø 40, 50, 75, 90, 125, 160, 200 Ø 50, 75, 110 PP-HT PVC PE ELIWO dd Ø 40, 50, 75, 90, 110,125, 160, 200 Ø 50, 75, 110 16

CELOWA DEZINFORMACJA ORAZ BŁĘDY W PRAKTYCE INŻYNIERSKIEJ SYSTEMÓW NISKOSZUMOWYCH ROZWI ZANIA ZASTÊPCZE Koncepcja kompletnego profesjonalnego systemu niskoszumowego w praktyce bywa zastêpowana przez poœrednie rozwi¹zania, nie do koñca spe³niaj¹ce kryteria stawiane przez normy akustyczne. Kanalizacja w otulinie Jednym z przyk³adów rozwi¹zañ zastêpczych jest kanalizacja PP-HT lub PVC w tzw. otulinie. W tym przypadku nale y zdaæ sobie sprawê, i sama izolacja nie rozwi¹zuje do koñca problemu ha³asu. Po pierwsze rozwi¹zanie takie jeszcze bardziej obci¹ a piony kanalizacyjne, a wiêc sprzyja propagacji i transmisji drgañ akustycznych systemu. Jest to zaprzeczenie idei systemu niskoszumowego, nie poparte adnymi oficjalnymi raportami wg PN-EN 14366. Po drugie w praktyce czêsto kszta³tki, które s¹ jednym z najwiêkszych generatorów ha³asu w systemie kanalizacji, nie do koñca s¹ izolowane w odpowiedni sposób. Wynika to z oszczêdnoœci czasu, a co za tym idzie kosztów. W konsekwencji wzrasta poziom ha³asu i przekracza dopuszczalne normy. Kanalizacja w specjalistycznych obejmach akustycznych Kolejnym przyk³adem tañszej koncepcji systemu niskoszumowego jest kanalizacja PP-HT lub PVC mocowana w specjalistycznych obejmach akustycznych. Tu znów nale y rozwa yæ dwa aspekty: pierwszy taki, i zwyk³a kanalizacja nawet przy u yciu specjalistycznych obejm nie redukuje ha³asu w taki sposób, jaki okreœla to norma; drugi aspekt to dosyæ wysoka cena obejm, która w ostatecznym rachunku ekonomicznym przewy sza czasami cenê kompletnego, profesjonalnego systemu niskoszumowego. Fot. 8 B ÊDNA INTERPRETACJA WYNIKÓW AKUSTYCZNYCH W systemie niskoszumowym istotne s¹ dwa aspekty: kompletny system i poziom redukcji ha³asu. Raport w zakresie oceny poziomu ha³asu uznanego Instytutu Fraunhofer okreœla precyzyjnie, podaj¹c w szczegó³ach: - jaki system zosta³ zbadany, - na jakich obejmach wykonano testy, - przy jakim przep³ywie i w którym miejscu prowadzono pomiar, - jakie uzyskano wyniki podczas badañ. Warto pamiêtaæ o tych punktach i sprawdzaæ raporty, aby unikn¹æ: - porównywania ha³asu systemów zmierzonego przy innej wartoœciach przep³ywu dla ka dego z systemów, - konfrontacji wyników ha³asu kanalizacyjnego systemów zmierzonego na innych kondygnacjach ni PP(t) i PP(f), - zastosowania w praktyce systemu niskoszumowego na innych obejmach ni okreœla to raport badawczy (to du e nadu ycie niezgodne z raportem i aprobat¹ techniczn¹), - ukarania przez powo³ane organy mierz¹ce w obiekcie ha³as instalacyjny w momencie niespe³nienia norm i deklarowanej wartoœci db. DEKLARACJE BEZ POKRYCIA Nieopamiêtana redukcja kosztów i szybkie tempo realizacji inwestycji coraz czêœciej doprowadzaj¹ do celowego obni enia jakoœci stosowanych produktów i prac. W systemach niskoszumowych dwa najczêœciej spotykane nadu ycia to: - Deklaracja producenta zezwalaj¹ca na stosowanie ró nych obejm. Warto pamiêtaæ, e tylko system mocowañ okreœlony w raporcie badawczym zapewnia wskazane w nim poziomy redukcji ha³asu. W takiej sytuacji deklaracja producenta (z³o ona nawet na piœmie) nie posiada dokumentu odniesienia ani potwierdzonych badañ. Jest to praktyka niezgodna z przepisami. - Monta ze sob¹ elementów ró nych systemów. W konsekwencji takiego dzia³ania niemo liwe jest stwierdzenie, jaka obowi¹zuje wartoœæ gwarantowanego poziomu ha³asu instalacyjnego. Dodatkowo aden renomowany producent nie wystawi gwarancji na poprawne funkcjonowanie takiego produktu. Znajomoœæ b³êdów i pu³apek, jakie mog¹ wi¹zaæ siê z niew³aœciwie zaprojektowan¹ i/lub wykonan¹ instalacj¹ kanalizacji niskoszumowej pozwala na unikniêcie przykrych konsekwencji. S¹ to konsekwencje wynikaj¹ce z niedotrzymania standardów budowlanych, nieprzestrzegania norm czy dzia³añ podwa aj¹cych uczciwoœæ handlow¹. Jedynie wybór produktu systemowego, kompletnego i popartego stosownymi raportami i referencjami gwarantuje uzyskanie za³o onego poziomu jakoœci i standardu budowlanego, a co za tym idzie satysfakcji w trakcie jego projektowania, instalacji i u ytkowania. 17

WSPARCIE PROJEKTOWO-TECHNICZNE BIBLIOTEKA RYSUNKÓW REVIT Biblioteka plików Revit jest intuicyjnym rozwi¹zaniem przeznaczonym dla in ynierów budowlanych, którzy chc¹ przejœæ na system modelowania informacji o budynku. Na ka dym etapie projektu wykorzystuj¹cego pliki Revit zawieraj¹ce rodziny kszta³tek systemu kanalizacyjnego dblue, mo liwe jest ³atwe przedstawienie modelu 3D projektowanej instalacji. Dokumentacja budowlana wygenerowana w ten sposób jest wy szej jakoœci, co pomaga ograniczyæ wprowadzanie kosztownych poprawek i koniecznoœæ rêcznego uzgadniania rysunków. Ponadto modele 3D mog¹ by³ wykorzystane do tworzenia profesjonalnych wizualizacji, które u³atwiaj¹ wyobra enie sobie bry³y projektowanych obiektów. Zaprojektowanie instalacji z wykorzystaniem plików Revit umo liwia ³atwe i dok³adne sporz¹dzenie zestawienia materia³ów zastosowanych w obiekcie. U³atwia to sporz¹dzenie przedmiarów wykonawczych szacuj¹cych koszt tworzonej instalacji. Rys. 27 BIBLIOTEKI RYSUNKÓW AutoCAD Oprócz plików Revit firma Nicoll Polska wprowadzi³a dodatkowo do oferty, jako formê wsparcia techniczno - projektowego, bibliotekê rysunków AutoCAD systemu kanalizacji niskoszumowej dblue. Rysunki zawieraj¹ szczegó³y techniczne i wymiarowe kszta³tek oraz dok³adnie odzwierciedlaj¹ ich kszta³t. Biblioteka zosta³a stworzona w formacie dwg. Wykorzystanie wskazanych rysunków rur i kszta³tek pomaga dok³adnie zwymiarowaæ po³¹czenia przy tworzeniu odsadzek, redukcji przewodów, zmian kierunków, wymiarowania sekcji t³umi¹cych oraz szachtów, w których prowadzone s¹ przewody i ich po³¹czenia. Rys. 28 Trójnik 110/50/67,5 o Kolano 110/67,5 o KSZTA TKA WENTYLACYJNA AKAVENT - NOWOŒÆ W celu optymalizacji projektów budynków wysokich firma Nicoll Polska wprowadzi³a do oferty kszta³tkê Akavent. ZALETY: - zwiêkszenie przepustowoœci pionów - likwidacja pionu dodatkowej wentylacji - mo liwoœæ 6 podejœæ - naturalna odsadzka Rys. 29 Rys. 30 Kszta³tka wentylacyjna Akavent KONFERENCJE I SEMINARIA Zasady projektowania systemów kanalizacji niskoszumowej omawiane s¹ równie w trakcie regionalnych seminariów bran y instalacyjnej, projektowej oraz podczas konferencji. Istnieje mo liwoœæ zorganizowania spotkañ i szkoleñ dedykowanych w biurach projektowych i firmach wykonawczych. Na adresy: biuro@nicoll.pl lub nicoll@nicoll.pl mo na zg³aszaæ chêæ udzia³u w: - seminariach, szkoleniach oraz spotkaniach dedykowanych - szkoleniu z zastosowania bibliotek Revit oraz A-cad - szkoleniu na temat projektowania systemu dblue w œwietle obowi¹zujacych standardów akustycznych - szkoleniu dotycz¹cym stosowania systemów niskoszumowych w budynkach wysokich (kszta³tka wentylacyjna Akavent) 18

MONTAŻ I INSTALACJA SYSTEMU dblue CIÊCIE RUR I WYKONYWANIE PO CZEÑ Przed przyst¹pieniem do ciêcia rury (Fot.9) oraz jej monta u z kolejn¹ rur¹ b¹dÿ kszta³tk¹ nale y odmierzyæ potrzebny odcinek rury, pamiêtaj¹c i kielich nie wlicza siê do jej d³ugoœci, gdy stanowi on element ³¹cz¹cy. 15 o b Fot. 9 Fot. 10 Fot. 11 Fot. 12 Ciêcie rury wykonujemy na specjalnym przyrz¹dzie z u yciem obcinarki (Fot. 9) lub wykorzystujemy skrzynkê uciosow¹ i pi³kê (Fot. 10), ze szczególnym zwróceniem uwagi, aby k¹t ciêcia wynosi³ 90o. Kolejnym wa nym elementem przed przyst¹pieniem do po³¹czenia jest w³aœciwe sfazowanie koñcówki rury przy u yciu powszechnie dostêpnych na rynku specjalistycznych narzêdzi (Fot. 11 i 12). D³ugoœæ oraz k¹t fazowania pokazuje tabela Ø 40 50 75 90 110 125 160 200 [mm] b 3,0 3,5 3,5 4,5 4,5 5,0 6,0 6,0 [mm] Fot. 13 Fot. 14 Podczas ³¹czenia rury z kszta³tk¹ b¹dÿ kielichem kolejnej rury dociskamy rurê ³¹czon¹ do ogranicznika w kielichu lub mufie (Fot. 13), a na krawêdzi kielicha i po³¹czonej rury zaznaczamy liniê (Fot. 14) W celu zapobiegniêcia wyd³u eniom i skurczom liniowym odcinków rur, które s¹ skutkiem zmiany temperatury, nale y wysun¹æ rurê z kielicha na d³ugoœæ 10 mm (Fot. 15). Tak zmontowany odcinek lub po³¹czenie nale y zainstalowaæ na œcianie we wczeœniej zamontowanych obejmach (Fot. 16) Fot. 15 Fot. 16 UWAGA! Przed wykonaniem po³¹czeñ kielichowych koñcówki rury oraz uszczelkê w kielichu pokrywamy œrodkiem poœlizgowym u³atwiaj¹cym wprowadzenie koñcówki rury do kielicha. 19

MONTAŻ I INSTALACJA SYSTEMU dblue Za pomoc¹ poziomicy (Fot. 17) wyznaczamy liniê przebiegu pionu kanalizacyjnego dblue Na wyznaczonej trasie przebiegu pionu odmierzamy punkty monta u obejm oraz miejsca wykonania podejœæ do przyborów sanitarnych (Fot. 18) Fot. 17 Fot. 18 Otwarcie obejmy jest niesymetryczne (Fot. 21), co u³atwia ustawienie rury w pionie przed jej ostatecznym zamontowaniem w obejmie. Fot. 19 Fot. 20 Fot. 21 Nastêpnie przystêpujemy do wywiercenia otworów (Fot. 19) o œrednicach zale nych od œrednicy przewodu rurowego. Po osadzeniu w œcianie ko³ka rozporowego przystêpujemy do monta u obejmy wkrêcaj¹c j¹ ruchem obrotowym do œciany. Dokrêcaj¹c obejmê do œciany wkrêt blokuje siê w ko³ku rozporowym, jednoczeœnie obejma dokrêca siê do oporu na wkrêcie dwugwintowym (Fot. 20) W ostatniej fazie monta u wprowadzamy do obejmy rurê b¹dÿ kszta³tkê i za pomoc¹ wkrêtarki ³¹czymy ze sob¹ dwie czêœci otwartej obejmy (Fot. 22) Fot. 22 Fot. 23 20

KATALOG TECHNICZNY dblue System Kanalizacji Niskoszumowej Rura dblue PPA d n [mm] e n [mm] L [mm] Indeks Ilość szt. w opak. Rodzaj opak. 40 1,8 150 PPA-040-018-015-D 30 DB5 40 1,8 250 PPA-040-018-025-D 20 DB5 40 1,8 315 PPA-040-018-031-D 38 DB4 40 1,8 500 PPA-040-018-050-D 50 DB3 40 1,8 1000 PPA-040-018-100-D 10 PLT 40 1,8 1500 PPA-040-018-150-D 10 PLT 40 1,8 2000 PPA-040-018-200-D 10 PLT 40 1,8 3000 PPA-040-018-300-D 10 PLT 50 1,8 150 PPA-050-018-015-D 20 DB5 50 1,8 250 PPA-050-018-025-D 30 DB4 50 1,8 315 PPA-050-018-031-D 25 DB4 50 1,8 500 PPA-050-018-050-D 35 DB3 50 1,8 1000 PPA-050-018-100-D 10 PLT 50 1,8 1500 PPA-050-018-150-D 10 PLT 50 1,8 2000 PPA-050-018-200-D 10 PLT 50 1,8 3000 PPA-050-018-300-D 10 PLT 75 2,3 150 PPA-075-023-015-D 20 DB4 75 2,3 250 PPA-075-023-025-D 25 DB3 75 2,3 315 PPA-075-023-031-D 24 DB3 75 2,3 500 PPA-075-023-050-D 15 DB3 75 2,3 1000 PPA-075-023-100-D 10 PLT 75 2,3 1500 PPA-075-023-150-D 10 PLT 75 2,3 2000 PPA-075-023-200-D 10 PLT 75 2,3 3000 PPA-075-023-300-D 10 PLT 90 2,8 150 PPA-090-028-015-D 12 DB4 90 2,8 250 PPA-090-028-025-D 18 DB3 90 2,8 315 PPA-090-028-031-D 10 DB4 90 2,8 500 PPA-090-028-050-D 12 DB3 90 2,8 1000 PPA-090-028-100-D 10 PLT 90 2,8 1500 PPA-090-028-150-D 10 PLT 90 2,8 2000 PPA-090-028-200-D 10 PLT 90 2,8 3000 PPA-090-028-300-D 10 PLT 110 3,4 150 PPA-110-034-015-D 15 DB3 110 3,4 250 PPA-110-034-025-D 10 DB3 110 3,4 315 PPA-110-034-031-D 10 DB3 110 3,4 500 PPA-110-034-050-D 6 DB3 110 3,4 1000 PPA-110-034-100-D 10 PLT 110 3,4 1500 PPA-110-034-150-D 10 PLT 110 3,4 2000 PPA-110-034-200-D 10 PLT 110 3,4 3000 PPA-110-034-300-D 10 PLT 125 3,9 150 PPA-125-039-015-D 10 DB3 125 3,9 250 PPA-125-039-025-D 10 DB3 125 3,9 315 PPA-125-039-031-D 8 DB3 125 3,9 500 PPA-125-039-050-D 6 DB3 125 3,9 1000 PPA-125-039-100-D 45 PLT 125 3,9 1500 PPA-125-039-150-D 45 PLT 125 3,9 2000 PPA-125-039-200-D 45 PLT 125 3,9 3000 PPA-125-039-300-D 45 PLT 160 4,9 150 PPA-160-049-015-D 6 DB3 160 4,9 250 PPA-160-049-025-D 4 DB3 160 4,9 315 PPA-160-049-031-D 4 DB3 160 4,9 500 PPA-160-049-050-D 28 DB3 160 4,9 1000 PPA-160-049-100-D 28 PLT 160 4,9 1500 PPA-160-049-150-D 28 PLT 160 4,9 2000 PPA-160-049-200-D 28 PLT 200 6,2 3000 PPA-200-062-300-BK* 10 PLT * Rura bez kielicha DB3 - karton 600x400x300 DB4 - karton 400x300x300 DB5 - karton 400x300x150 DB7 - karton 300x200x150 PLT - paleta FOL - opakowanie foliowe 21

Kolano dblue VKL Trójnik dblue VTR 45 o 67,5 o 87,5 o 15 o 30 o 45 o 67,5 o 87,5 o d n [mm] Z 1 [mm] Z 2 [mm] Indeks d n [mm] Z 1 [mm] Z 2 [mm] Z 3 [mm] Indeks Ilość szt. w opak. Ilość szt. w opak. Rodzaj opak. 40 4 12 VKL-040-000-15D 20 DB7 50 4 13 VKL-050-000-15D 20 DB5 75 12 16 VKL-075-000-15D 20 DB4 90 15 15 VKL-090-000-15D 15 DB4 110 14 18 VKL-110-000-15D 8 DB4 40 7 10 VKL-040-000-30D 20 DB7 50 8 12 VKL-050-000-30D 20 DB5 75 14 15 VKL-075-000-30D 20 DB4 90 20 19 VKL-090-000-30D 15 DB4 110 20 22 VKL-110-000-30D 8 DB4 40 12 18 VKL-040-000-45D 20 DB7 50 12 20 VKL-050-000-45D 20 DB5 75 20 28 VKL-075-000-45D 20 DB4 90 26 32 VKL-090-000-45D 10 DB4 110 25 35 VKL-110-000-45D 14 DB3 125 35 45 VKL-125-000-45D 14 DB3 160 38 60 VKL-160-000-45D 6 DB3 200 46 64 VKL-200-000-045T 2 DB3 40 16 20 VKL-040-000-67D 20 DB7 50 26 23 VKL-050-000-67D 20 DB5 75 30 31 VKL-075-000-67D 20 DB4 90 39 40 VKL-090-000-67D 10 DB4 110 45 44 VKL-110-000-67D 14 DB3 40 29 30 VKL-040-000-90D 20 DB7 50 33 35 VKL-050-000-90D 20 DB5 75 41 49 VKL-075-000-90D 20 DB4 90 54 59 VKL-090-000-90D 10 DB4 110 61 75 VKL-110-000-90D 14 DB3 125 75 78 VKL-125-000-90D 10 DB3 160 99 98 VKL-160-000-90D 4 DB3 200 105 122 VKL-200-000-090T 2 DB3 Rodzaj opak. 40/40 15 54 54 VTR-040-040-45D 20 DB5 50/40 13 61 58 VTR-050-040-45D 20 DB4 50/50 17 67 67 VTR-050-050-45D 20 DB4 75/40 3 78 71 VTR-075-040-45D 10 DB4 75/50 1 83 81 VTR-075-050-45D 10 DB4 75/75 23 96 97 VTR-075-075-45D 10 DB4 90/40 12 88 83 VTR-090-040-45D 15 DB3 90/50 2 94 89 VTR-090-050-45D 15 DB3 90/75 16 106 106 VTR-090-075-45D 15 DB3 90/90 24 116 116 VTR-090-090-45D 15 DB3 110/40 19 100 90 VTR-110-040-45D 6 DB4 110/50 13 108 100 VTR-110-050-45D 6 DB4 110/75 4 120 118 VTR-110-075-45D 8 DB3 110/90 12 129 128 VTR-110-090-45D 8 DB3 110/110 29 140 140 VTR-110-110-45D 7 DB3 125/110 23 162 162 VTRZ-125-110-045 6 DB3 125/125 30 162 162 VTR-125-125-45D 5 DB3 160/110 5 184 190 VTR-160-110-45D 3 DB3 160/160 45 208 208 VTR-160-160-45D 2 DB3 200/200 46 244 244 VTR-200-200-045T 1 DB3 40/40 15 36 36 VTR-040-040-67D 20 DB5 50/40 13 44 41 VTR-050-040-67D 20 DB4 50/50 17 45 45 VTR-050-050-67D 20 DB4 75/40 8 58 48 VTR-075-040-67D 10 DB4 75/50 38 60 53 VTR-075-050-67D 10 DB4 75/75 38 65 65 VTR-075-075-67D 10 DB4 90/40 7 65 53 VTR-090-040-67D 15 DB3 90/50 10 68 59 VTR-090-050-67D 15 DB3 90/90 37 78 78 VTR-090-090-67D 15 DB3 110/50 12 77 63 VTR-110-050-67D 8 DB4 110/75 20 87 80 VTRZ-110-075-067 8 DB3 110/110 45 94 94 VTR-110-110-67D 8 DB3 40/40 30 29 29 VTR-040-040-90D 20 DB5 50/40 29 34 29 VTR-050-040-90D 20 DB4 50/50 33 34 35 VTR-050-050-90D 20 DB4 75/40 26 47 32 VTR-075-040-90D 10 DB4 75/50 32 47 36 VTR-075-050-90D 10 DB4 75/75 47 50 50 VTR-075-075-90D 10 DB4 90/50 27 55 40 VTR-090-050-90D 15 DB3 90/75 40 58 53 VTRZ-090-075-090 15 DB3 90/90 53 58 58 VTR-090-090-90D 15 DB3 110/40 27 63 36 VTR-110-040-90D 6 DB4 110/50 31 65 42 VTR-110-050-90D 6 DB4 110/75 44 66 55 VTR-110-075-90D 8 DB3 110/90 50 69 63 VTR-110-090-90D 8 DB3 110/110 62 70 70 VTR-110-110-90D 7 DB3 125/110 60 80 75 VTRZ-125-110-090 6 DB3 125/125 74 80 80 VTR-125-125-90D 6 DB3 160/110 55 100 85 VTRZ-160-110-090 4 DB3 160/160 108 101 101 VTR-160-160-90D 3 DB3 200/200 107 116 116 VTR-200-200-90T 1 DB3 karton 400x300x300 DB5 - karton 400x300x150 DB7 - karton 300x200x150 PLT - paleta FOL - opakowanie foliowe 22

KATALOG TECHNICZNY dblue dblue Redukcja niesymetryczna VRD d n /DN 1 [mm] Z 1 [mm] Indeks Ilość szt. w opak. Rodzaj opak. 50/40 25 VRD-050-040-00D 15 DB7 75/40 25 VRD-075-040-00D 20 DB5 75/50 25 VRD-075-050-00D 20 DB5 90/40 40 VRD-090-040-00D 30 DB4 90/50 35 VRD-090-050-00D 30 DB4 90/75 24 VRD-090-075-00D 15 DB4 110/50 25 VRD-110-050-00D 17 DB4 110/75 25 VRD-110-075-00D 15 DB4 110/90 30 VRD-110-090-00D 6 DB5 125/110 30 VRD-125-110-00D 10 DB4 160/110 35 VRD-160-110-00D 15 DB3 160/125 35 VRD-160-125-00D 10 DB3 200/160 34 VRD-200-160-000T 8 DB3 dblue Mufa dwukielichowa VMD d n /DN 1 [mm] L [mm] Indeks Ilość szt. w opak. Rodzaj opak. 40 95 VMD-040-000-00D 20 DB7 50 97 VMD-050-000-00D 20 DB5 75 104 VMD-075-000-00D 20 DB4 90 111 VMD-090-000-00D 15 DB4 110 116 VMD-110-000-00D 6 DB5 125 120 VMD-125-000-00D 8 DB4 160 140 VMD-160-000-00D 6 DB3 200 217 VMD-200-000-000T 4 DB3 dblue Mufa przesuwna VMP d n /DN 1 [mm] L [mm] Indeks Ilość szt. w opak. Rodzaj opak. 40 95 VMP-040-000-00D 20 DB7 50 100 VMP-050-000-00D 20 DB5 75 104 VMP-075-000-00D 20 DB4 90 111 VMP-090-000-00D 15 DB4 110 116 VMP-110-000-00D 6 DB5 125 120 VMP-125-000-00D 8 DB4 160 140 VMP-160-000-00D 6 DB3 200 217 VMP-200-000-000T 4 DB3 dblue Czyszczak VCZ d n [mm] Z 1 [mm] Indeks Ilość szt. w opak. Rodzaj opak. 50 69 VCZ-050-000-00D 10 DB5 75 90 VCZ-075-000-00D 10 DB4 90 109 VCZ-090-000-00D 6 DB4 110 131 VCZ-110-000-00D 6 DB4 125 154 VCZ-125-000-00D 8 DB3 160 209 VCZ-160-000-00D 3 DB3 23 DB3 - karton 600x400x300 DB4 - karton 400x300x300 DB5 - karton 400x300x150 DB7 - karton 300x200x150 PLT - paleta FOL - opakowanie foliowe

KATALOG TECHNICZNY dblue dblue Kielich kompensacyjny VDK d n [mm] L [mm] Indeks Ilość szt. w opak. Rodzaj opak. 75 179 VDK-075-000-00D 18 DB4 90 193 VDK-090-000-00D 10 DB4 110 201 VDK-110-000-00D 6 DB4 dblue Korek VKK d n [mm] L [mm] Indeks Ilość szt. w opak. Rodzaj opak. 40 32 VKK-040-000-00D 20 DB7 50 32 VKK-050-000-00D 20 DB7 75 33 VKK-075-000-00D 20 DB7 90 36 VKK-090-000-00D 20 DB5 110 37 VKK-110-000-00D 20 DB4 125 38 VKK-125-000-00D 20 DB4 160 40 VKK-160-000-00D 34 DB3 200 59 VKK-200-000-000T 20 DB3 dblue Czwórnik jednop³aszczyznowy PCR d n [mm] DN 1 [mm] Indeks Ilość szt. w opak. Rodzaj opak. 87,5 o 110 50 VCRZ-110-050-067 5 DB3 90 90 VCRZ-090-090-067 20 DB3 110 110 VCRZ-110-110-067 4 DB3 110 110 VCRZ-110-110-090 4 DB3 dblue Czwórnik naro ny PCN DN d n [mm] 1 Indeks Ilość szt. Rodzaj [mm] w opak. opak. 67,5 o 110 110 VCNZ-110-110-067 5 DB3 87,5 o 110 110 VCNZ-110-110-090 5 DB3 dblue Kszta³tka wentylacyjna Akavent L 8 L 9 L 10 d n [mm] L [mm] L 1 L 2 L 3 L 4 L 5 L 6 L 7 L 8 L 9 L 10 110 956 256 170 240 60 344 159 313 55 130 159 160 1010 256 170 250 60 404 179 358 80 140 184 d n œrednice dop³ywów: 3xd 2 : 110 mm 3xd 3 : 75 mm L 1 DB3 - karton 600x400x300 DB4 - karton 400x300x300 DB5 - karton 400x300x150 DB7 - karton 300x200x150 PLT - paleta FOL - opakowanie foliowe L 5 L 6 L 7 L 4 d 3 L 3 L 2 d 2 24 L

KATALOG TECHNICZNY dblue Obejma POLIclamp POB Ø [mm] Indeks Ilość szt. w opak. Rodzaj opak. 40 POB-040-000-000 11 FOL Obejma POLIclamp POB Ø [mm] Indeks Ilość szt. w opak. Rodzaj opak. 50 POB-050-000-000 10 FOL 75 POB-075-000-000 10 FOL 90 POB-090-000-000 5 FOL 110 POB-110-000-000 5 FOL Obejma stalowa POLIclamp POB Ø [mm] Indeks Ilość szt. w opak. 125 POB-125-000-000 1 160 POB-160-000-000 1 200 POB-200-000-000 1 Ko³nierz ogniowy PACIFYRE POG 25 Ø [mm] Indeks Ilość szt. w opak. 40 POG-040-000-000* 1 50 POG-050-000-000* 1 75 POG-075-000-000* 1 90 POG-090-000-000* 1 110 POG-110-000-000* 1 125 POG-125-000-000* 1 160 POG-160-000-000* 1 200 POG-200-000-000** 1 * produkt dostêpny na zamówienie ** - Typ AWM III DB3 - karton 600x400x300 DB4 - karton 400x300x300 DB5 - karton 400x300x150 DB7 - karton 300x200x150 PLT - paleta FOL - opakowanie foliowe

IDENTYFIKACJA SYSTEMU dblue Fot. 24. Rura dblue - w trakcie znakowania Znakowanie systemu dblue zawiera przedstawione dane do pe³nej identyfikacji: 1. TECHNICZNEJ: 1 2 3 4 5 6 rodzaj materia³u zgodnoœæ wymiarowa œrednica / gruboœæ œcianki / obszar zastosowania odpornoœæ na niskie temperatury klasa odpornoœci ogniowej informacja o miêdzynarodowej aprobacji technicznej 2. PRODUKCYJNEJ: 7 8 9 10 11 dzieñ / miesi¹c / rok produkcji godzina / nr zmiany / nr linii produkcyjnej oznaczenie stopnia bezpieczeństwa w użyciu do prac budowlanych informacje o recyklingu dane producenta Przedstawiona powy ej identyfikacja pozwala w pe³ni kontrolowaæ wysok¹ jakoœæ systemu dblue, jego magazynowanie, logistykê oraz dystrybucjê w handlu. 26

PAKOWANIE, PRZECHOWYWANIE ORAZ TRANSPORT RUR I KSZTAŁTEK SYSTEMU dblue W celu u³atwienia transportu, a tak e przechowywania, wszystkie kszta³tki i rury (do d³ugoœci 0,5 m) s¹ pakowane w kartony. Rury d³u sze ni 0,5 m pakowane s¹ w wi¹zkach na paletach (Fot. 25). Dok³adne dane dotycz¹ce rodzaju i wielkoœci kartonów, które stosuje siê do pakowania komponentów dblue, znajduj¹ siê w czêœci katalogowej. Nale y przestrzegaæ, aby rury i kszta³tki dblue nie by³y transportowane luzem wraz z innymi materia³ami budowlanymi, które mog¹ przyczyniæ siê do ich zniszczenia. Rury powinny byæ transportowane w pozycji poziomej. Podczas roz³adunku w temperaturach ujemnych nale y zabezpieczyæ je przed uszkodzeniami. Nie nale y rzucaæ, przeci¹gaæ oraz gi¹æ rur i kszta³tek w czasie roz³adunku na placach magazynowych oraz na placach budów. Sposób pakowania zbiorczego jest w pe³ni dostosowany do u ycia podnoœników pneumatycznych oraz wózków wid³owych. Odcinki rur nale y sk³adowaæ na równym pod³o u w po³o eniu poziomym na wysokoœæ do 1,5 m. Wszystkie wyroby powinny byæ zabezpieczone przed dzia³aniem promieni s³onecznych. Dopuszcza siê ich przechowywanie na otwartym terenie przez okres do 12 miesiêcy. Rury i kszta³tki powinny byæ sk³adowane oddzielnie w poszczególnych œrednicach i d³ugoœciach. Fot. 25 db max 1200 db db 800 1200 db Rys. 31 Opakowania kartonowe uk³adane s¹ do wysokoœci maksymalnie1200 mm na palecie o wymiarze podstawy 800 mm x 1200 mm Rys. 32 Rodzaje opakowañ kartonowych stosowanych przy pakowaniu elementów systemu dblue 27

BEZPIECZEŃSTWO PRZECIWPOŻAROWE BUDYNKÓW KOŁNIERZE / GRODZIE OGNIOWE BEZPIECZEÑSTWO PRZECIWPO AROWE BUDYNKÓW W trakcie prac projektowych istotnym aspektem wnikliwie rozpatrywanym w ka dym z przypadków jest przeciwpo arowe zabezpieczenie budynków oraz poszczególnych w nim pomieszczeñ. W momencie wywo³ania po aru ogieñ postêpuje bardzo szybko, wykorzystuj¹c ka d¹ mo liw¹ drogê do rozprzestrzenienia siê do s¹siednich pomieszczeñ, a w szczególnoœci do pomieszczeñ po³o onych powy ej miejsca inicjacji ognia. Ka dy niezabezpieczony przewód rurowy jest podatny na propagacjê ognia, powsta³ych w jego wyniku gazów oraz pal¹cych si³ skroplin, mog¹cych wywo³aæ ogieñ na najni szych kondygnacjach. W³aœciwy dobór bezpiecznego materia³u, z którego wykonane s¹ rury i kszta³tki oraz umieszczenie ko³nierzy przeciwpo arowych o odpowiedniej klasie odpornoœci ogniowej stanowi gwarancjê odbioru prac ppo oraz bezpiecznego u ytkowania budynku. KLASYFIKACJA OGNIOWA WYROBÓW BUDOWLANYCH Jak do tej pory na rynku europejskim obowi¹zywa³y dwie normy reguluj¹ce to zagadnienie: DIN 4102 Reakcja na testy ogniowe - stopieñ palnoœci materia³ów budowlanych oraz nowa norma europejska PN-EN 13501 Klasyfikacja ogniowa materia³ów budowlanych i elementów budynku. Norma PN-EN 13501 podaje zasady klasyfikacji w zakresie reakcji na ogieñ dla wszystkich wyrobów budowlanych. Przytoczona normalizacja w odró nieniu od DIN 4102 oprócz klasyfikacji ogniowej bada równie inne parametry dodatkowe. Fot. 26 Wed³ug powy szej normy EN 13501 system dblue zosta³ zaszeregowany do wyrobów w klasie E, a wg dotychczasowej normy DIN 4102 do klasy B-2. Obydwie normy okreœlaj¹ materia³ do produkcji systemu dblue jako normalnie palny/nietruj¹cy (zdolny przeciwstawiæ siê w krótkim czasie oddzia³ywaniu p³omienia bez znacznego wp³ywu na rozprzestrzenianie siê ognia). ODPORNOŒÆ OGNIOWA PRZEJŒÆ INSTALACYJNYCH Norma EN 1366-3:2006 okreœla wymagania stawiane przejœciom ogniowym stosowanym przy zabezpieczeniu przejœæ instalacyjnych przez œciany i przegrody budowlane. Ich g³ównym zadaniem jest skuteczne zablokowanie propagacji ognia i dymu przez przewód rurowy. KO NIERZE OGNIOCHRONNE PACIFYRE FIRE STOP MK II P Do systemu kanalizacji niskoszumowej dblue zaleca siê stosowanie ko³nierzy ogniowych Pacifyre Fire Stop MK II P. S¹ to ko³nierze ogniochronne w klasie E I 120 min. Klasa odpornoœci ogniowej (czas podany w minutach) okreœla czas zachowania przez przegrodê i przejœcie ogniowe noœnoœci, szczelnoœci i izolacyjnoœci ogniowej. To minimalny czas wi¹ ¹cy siê z podjêciem akcji ratunkowej, ewakuacyjnej oraz przyjazdu s³u b stra y po arnej w miejsce po aru. Nale y zwróciæ uwagê, i w przypadku ko³nierzy ogniowych Pacifyre, zabezpieczaj¹c przejœcie instalacyjne przez œcianê w miejscu dwóch ko³nierzy lub kaset po obu stronach przegrody, jeden ko³nierz Pacifyre zabezpiecza obydwie strony przegrody. 28

ZASADA DZIAŁANIA KOŁNIERZY OGNIOWYCH PACIFYRE Fire Stop MK II P Rys. 33 Rysunek przedstawia rozmieszczenie ko³nierzy ogniowych na przewodach kanalizacyjnych oraz pocz¹tkowy moment inicjacji ognia w pomieszczeniu wydzielonym ogniowo. Rys. 34 Ogieñ w trakcie po aru rozprzestrzenia siê bardzo szybko, powoduj¹c ju w temperaturze 140oC zamkniêcie ko³nierza ogniochronnego na ruroci¹gu poprzez spêcznienie jego warstwy wy³o enia. W tym samym momencie nastêpuje uruchomienie systemu alarmowego. Rys. 35 Ko³nierz skutecznie blokuje przedostanie siê z pomieszczenia wydzielonego ognia oraz dymu (120 min.), umo liwiaj¹c bezpieczn¹ ewakuacjê oraz przyjazd stra y po arnej. BUDOWA KO NIERZA OGNIOWEGO Ko³nierz ogniowy Pacifyre sk³ada siê z tulei wykonanej ze stali nierdzewnej jako korpus oraz elementu dzia³aj¹cego przeciw ciœnieniu. Tuleja stalowa zakoñczona jest z jednej strony trzema zabezpieczeniami, a z drugiej trzema pêtlami, w które wchodz¹ zaczepy spinaj¹ce koñce i zaciskaj¹ce ko³nierz na rurze. Od strony wewnêtrznej stalowego korpusu znajduje siê przymocowany do niego materia³ wy³o enia, pêczniej¹cy w wysokich temperaturach i odpowiedzialny za funkcjonowanie ko³nierza. Dodatkowo na warstwie pêczniej¹cej znajduj¹ siê trzy elastyczne paski uniemo liwiaj¹ce przedostanie siê dymu oraz zapewniaj¹ce izolacjê akustyczn¹. MONTA KO NIERZY OGNIOWYCH PACIFYRE Przyk³ady usytuowania obejmy w ró nych sytuacjach monta owych. Fot. 27 Fot. 28 Fot. 29 Fot. 30 29