Zagadnienia na egzamin poprawkowy z języka polskiego- I TŻ Dział I. Literatura i język z różnych perspektyw Uczeń: -zna pojęcia: epoka literacka, prąd artystyczny; -podaje przykłady epok literackich; -podaje przykłady prądów artystycznych; -zna podział na rodzaje i gatunki literackie; -rozpoznaje rodzaj literacki wskazanego utworu; -zna i omawia niezbędne warunki, aby zaistniała komunikacja językowa; -wymienia podstawowe funkcje tekstów -wymienia epoki w dziejach kultury; -zna podstawowe czynniki kształtujące epokę; -wyjaśnia, czym jest prąd artystyczny i okres w kulturze; -wymienia przykłady utworów reprezentujących róże gatunki literackie; -poprawnie posługuje się słownictwem (np. liryka, epika, proza, wiersz); -tworzy teksty, świadomie dążąc do realizacji ich określonej funkcji; -zna i omawia czynniki wewnętrzne i zewnętrzne kształtujące epokę; -zna kryteria klasyfikowania dzieła do określonego prądu; -rozumie istotę konwencji artystycznej; -poprawnie posługuje się poznanymi pojęciami; -zna pojęcie synkretyzm, kojarzy je z podziałem na rodzaje i gatunki literackie; -omawia wyróżniki rodzajowe i gatunkowe; -świadomie stosuje w tworzonych przez siebie tekstach właściwe dla określonej funkcji środki językowe; -zna funkcję fatyczną, metajęzykową, kreatywną i magiczną tekstów językowych -wyjaśnia złożoność podziałów między epokami; -wyjaśnia istotę konwencji artystycznej; -sprawnie posługuje się językiem historycznoliterackim; -wyjaśnia zjawisko synkretyzmu na podstawie wskazanych utworów; -bada zastosowaną w utworze formę wypowiedzi; -rozpoznaje różne gatunki literackie, poprawnie je nazywając; -zna różne funkcje języka; -podaje stosowne przykłady tekstów reprezentujących określone funkcje; Dział II. Biblia.
-zna podział Biblii na Stary i Nowy Testament; -wymienia najważniejsze księgi biblijne, opowiada ich treść; -zna materiały, na których utrwalono najstarsze zapisy ksiąg biblijnych; -zna Księgę Genesis jako rozpoczynającą Biblię i opisującą powstanie świata; - omawia zawarty w Księdze obraz świata i miejsce człowieka w dziele stworzenia; -określa temat fragmentów Pieśni nad Pieśniami; -omawia postawy bohaterów Pieśni; -zna treść Księgi Hioba; -zna i poprawnie stosuje w swoich wypowiedziach związek frazeologiczny hiobowa wieść; -zna psalm jako gatunek biblijnej liryki religijnej; -podejmuje próbę rozpoznania zawartego w psalmach obrazu Boga i człowieka; -zna przypowieść jako biblijną formę literacką; -rekonstruuje treść przypowieści o miłosiernym Samarytaninie i o talentach; -rozumie znaczenie związków frazeologicznych syn marnotrawny, miłosierny Samarytanin; -zna tekst biblijny Apokalipsa św. Jana; -zna sens słowa apokalipsa; -opisuje obraz Memlinga Sąd Ostateczny; -wymienia znane związki frazeologiczne o rodowodzie biblijnym i podaje ich współczesne znaczenie; -tworzy proste wypowiedzi z użyciem podanych przykładów frazeologizmów; -podaje przykłady ksiąg mądrościowych, historycznych i prorockich; -zna języki, w jakich powstawała Biblia; -analizuje przeczytany tekst; -poprawnie posługuje się nazwami: testament, biblia, sacrum,profanum; -podaje przykłady dzieł plastycznych, nawiązujących do Księgi Rodzaju; -poprawnie używa słownictwa: kosmogonia, monoteizm, politeizm; -charakteryzuje bohaterów; -przedstawia zawarty we fragmentach księgi obraz miłości; -rozumie, czym jest archetyp; -podejmuje próbę wyjaśnienia postawy Hioba jako archetypu; -opisuje obraz życia zawarty w opowieści o Hiobie; -analizuje utwór liryczny nawiązujący do postawy Hioba, wyjaśnia jego dosłowny sens; -rozpoznaje i wyjaśnia funkcję zawartych w psalmach typowych środków stylistycznych; -analizuje psalmy jako teksty religijne i literackie; -posługuje się terminem psałterz; -charakteryzuje postawy bohaterów oraz omawia obraz świata zawarty w przypowieściach; -zna pojęcie topos; -odnajduje we fragmentach księgi symbole; -opisuje zawarte w tekście obrazy poetyckie; -wymienia nawiązania do Księgi Apokalipsy w różnych dziedzinach sztuki; -wymienia znane związki frazeologiczne o rodowodzie biblijnym i podaje ich współczesne znaczenie; -tworzy wypowiedzi z użyciem podanych przykładów frazeologizmów; -omawia sposób powstawania ksiąg biblijnych i kwestię autorstwa; -gromadzi i wypowiada argumenty o kulturotwórczej roli Biblii; -charakteryzuje język Księgi Rodzaju ; -analizuje etapy stwarzania świata; -wyjaśnia miejsce człowieka w dziele stworzenia;
-rozumie i omawia symboliczne znaczenie Pieśni nad Pieśniami oraz wskazuje zawarte w tekście środki językowe; -definiuje archetyp i wyjaśnia uniwersalny sens Księgi Hioba jako opowieści o ludzkim cierpieniu; -analizuje język tekstu, wyjaśnia funkcję zastosowanych środków językowych; -omawia genezę psalmów ; -zna autorów tłumaczeń i parafraz psalmów; -zna pojęcie wersetu biblijnego; -bada styl i kompozycje psalmów; -wymienia przykłady utworów mających sens paraboliczny, wyjaśnia ich metaforyczny sens; -interpretuje przypowieści jako teksty paraboliczne; -omawia genezę Księgi Apokalipsy; -interpretuje symbole zawarte w księdze; -wyjaśnia Apokalipsę jako topos; -zna rodowód i znaczenie biblijnych frazeologizmów; -interpretuje sentencje i przysłowia wywodzące się z Biblii; -wyjaśnia istotę ksiąg historycznych, mądrościowych i prorockich, zwracając uwagę na zróżnicowanie ich treści; -rozpoznaje kreatywną funkcję języka w dziele stworzenia; -analizuje i interpretuje dzieła plastyczne wyobrażające motywy z Księgi Rodzaju; -analizuje funkcjonalnie język tekstu Pieśni nad Pieśniami; -analizuje i interpretuje utwór liryczny nawiązujący do Księgi Hioba, poprawnie stosuje terminy z zakresu wiedzy teoretycznoliterackiej; -wyjaśnia znaczenie psalmów jako tekstów kultury; -funkcjonalnie analizuje styl wybranych psalmów; -analizuje dzieła plastyczne odnoszące się do przypowieści; -analizuje środki plastyczne ; -analizuje i wyjaśnia alegoryczny charakter obrazu Memlinga; -sprawnie posługuje się terminologią teoretycznoliteracką podczas analizy i interpretacji tekstu; -sprawnie posługuje się frazeologizmami rzadko używanym; Dział III. Antyk. -zna najbardziej popularne mity greckie( Mit o Prometeuszu, o stworzeniu świata, Dedalu i Ikarze, Syzyfie); -rozumie i poprawnie używa terminu mit, mitologia; -rozpoznaje postacie mityczne; -opowiada (streszcza) podane mity; -zna Homera jako autora Iliady i Odysei. -opowiada na podstawie tekstu mit o wojnie trojańskiej; -wymienia bohaterów opowieści Homera, zna ich dzieje; -opisuje grecki teatr, aktorów, przedstawienie; -zna treść dramatu Sofoklesa pt. Król Edyp ; -zna przedstawicieli literatury antycznej; -wie,czym zajmuje się filozofia; -formułuje pytania natury filozoficznej; -wymienia najsłynniejszych filozofów antyku; -podaje przykłady słownictwa i związków frazeologicznych o rodowodzie antycznym;
-wymienia przykładowe nazwy z różnych dziedzin wywodzące się z antyku; -omawia postacie mityczne jako archetypy ludzkich postaw; -analizuje dzieła sztuki odwołujące się do mitów; -charakteryzuje greckich bogów, odwołując się do ich antropomorficznych wyobrażeń; -zna znaczenie słów: politeizm, kosmogonia; -wymienia przedstawicieli liryki greckiej; -określa temat wskazanych fragmentów utworów; -charakteryzuje bohaterów eposu; -czyta i analizuje wskazane fragmenty utworów; -nazywa podstawowe cechy eposu homeryckiego; -wymienia gatunki dramatyczne; -tworzy słownik pojęć związanych z antycznym teatrem; -zna najsłynniejszych greckich dramaturgów; -analizuje dzieje bohaterów utworu Król Edyp, uwzględniając tragiczny wymiar ich losu; -rozumie istotę sytuacji tragicznej; -zna Sokratesa, Arystotelesa, Senekę, Epikura jako filozofów antyku; -nazywa systemy filozoficzne antyku; -wie, czym jest aforyzm; -zna Sokratesa, Arystotelesa, Senekę, Epikura jako filozofów antyku; -nazywa systemy filozoficzne antyku; -wie, czy jest aforyzm; -wymienia przykłady postaci mitycznych stanowiących archetypiczny wzorzec zachowań; -używa w poprawnym kontekście znaczeniowym słów: mitoman, mitomania, mitologizacja; -zna pierwotne znaczenie słów: chaos i kosmos; -analizuje mitologiczną historię powstania świata; -klasyfikuje mity ze względu na ich funkcję i temat; -wskazuje przykłady współczesnych mitów, wyjaśnia ich kulturowe znaczenie; -zna i poprawnie używa pojęcia: liryka tyrtejska, anakreontyk, -interpretuje fragmenty utworów; -rozpoznaje gatunki liryczne o rodowodzie antycznym; -definiuje inwokację; -rozpoznaje i nazywa zabiegi służące kreacji bohaterów w Iliadzie ; -charakteryzuje bohaterów eposu, odnajdując w ich postawach odwieczne ludzkie zalety i słabości; -analizuje wskazane fragmenty, wyjaśniając sens idealizacji, realizmu i fantastyki; -odnajduje w Odysei topos wędrówki; -omawia zjawiska związane z dziejami teatru; -zna i wyjaśnia katharsis; -analizuje i interpretuje fragmenty dramatu Król Edyp ; -wymienia i omawia dziedziny filozofii; -interpretuje sentencje antycznych filozofów; -charakteryzuje poglądy epikurejczyków i stoików; -rozpoznaje mity współczesnej kultury, analizuje je, wskazuje ich źródła;
-wyjaśnia sens metaforycznych wyrażeń zawartych w micie prometejskim; -interpretuje malarskie wyobrażenia Prometeusza; -posługuje się pojęciem mimesis w wypowiedziach o literaturze i sztuce antycznej; -charakteryzuje istotę twórczości Safony, Tyrtajosa, Symonidesa, Anakreonta; -charakteryzuje styl Homera; -analizuje uniwersalne prawdy egzystencjalne wynikające z utworu Król Edyp ; -charakteryzuje tragedię antyczną; -definiuje ironię tragiczną i winę tragiczną; -świadomie używa wyrazów i związków frazeologicznych; Dział IV: Średniowiecze. -wymienia najbardziej istotne zjawiska charakterystyczne dla średniowiecza; -omawia znaczące cechy cywilizacji średniowiecznej Europy; -zna styl romański i gotycki,; -podaje najbardziej znane zabytki sztuki romańskiej i gotyckiej; -wymienia cechy idealnego rycerza; -opowiada dzieje Rolanda i Tristana; -podaje przykłady nawiązań do modelu rycerza w późniejszych epokach; -wymienia literackie przykłady władców, charakteryzuje zawarte w nich obrazy władców; -opowiada historię Aleksego; -rozumie pojęcie: asceza; -opowiada o dziejach świętego Franciszka; -rekonstruuje treść opowieści o nawróceniu wilka z Gubbio; -zna Bogurodzicę jako tekst średniowieczny; -zna temat utworu; -omawia znaczenie utworu dawniej i dziś; -nazywa podmiot i odbiorców w utworze Posłuchajcie, bracia miła ; -omawia postawę bohaterki utworu; -opowiada treść fragmentów Rozmowy Mistrza Polikarpa ze śmiercią; -wymienia istotne zjawiska tworzące kulturę epoki (np. uniwersalizm, anonimowość, dwujęzyczność itd.); -określa ramy czasowe epoki; -zna św. Augustyna i Tomasza z Akwinu jako filozofów średniowiecza; -zna i wyjaśnia teocentryzm; -wymienia i omawia wzorce osobowe epoki; -zna epos i romans rycerski jako gatunki literackie średniowiecza; -charakteryzuje wybranego bohatera literatury rycerskiej; -zna historiografię jako dział piśmiennictwa; -omawia model władcy jako ideał parenetyczny; -omawia hagiografię jako dział piśmiennictwa; -charakteryzuje postawę św. Aleksego; -omawia treść pieśni Bogurodzica ; -przedstawia zawarty w niej wizerunek Maryi;
-analizuje zjawiska kulturotwórcze; -osadza kulturę epoki na tle wydarzeń historycznych; -omawia poglądy filozofów, posługując się odpowiednią terminologią (np. dualizm, scholastyka i inne); -omawia symbol i alegorię, przywołując odpowiednie przykłady; -wymienia cechy stylów : gotyckiego i romańskiego; -analizuje wybrane dzieło, wskazując cechy stylu; -porównuje sylwetki Rolanda i Tristana; -wyjaśnia idealizację w eposie rycerski; -wyjaśnia tragizm Tristana i Izoldy; -wyjaśnia potrzebę kreacji modelu władcy w średniowieczu; -wyjaśnia światopogląd świętego Franciszka; -charakteryzuje postawę franciszkańską; -porównuje modele świętości Franciszka i Aleksego; -analizuje język tekstu Bogurodzica ; -poprawnie posługuje się terminem archaizm; -wymienia zawarte w utworze archaizmy; -porównuje wizerunek Maryi w Bogurodzicy i Posłuchajcie bracia miła; -zna motyw danse macabre i jego kontekst kulturowy; -posługuje się właściwą terminologią (np. alegoryczność,teocentryzm...); -wyjaśnia wartość kultury średniowiecza; -analizuje miniatury średniowieczne pod kątem wyobrażonego na nich świata, pozycji Boga i człowieka w nim; -dowodzi, że Legenda o św. Aleksym to zabytek języka polskiego; -rozważa wartość postawy franciszkańskiej ze współczesnego punktu widzenia; -bada kompozycję utworu; -analizuje funkcjonalnie styl tekstu; -zna motyw deesis; -porównuje język tekstu ze współczesną polszczyzną; -interpretuje tekst średniowieczny Posłuchajcie, bracia miła, uwzględniając kluczowe wyrażenia i motywy; *Zagadnienia na każdą wyższą ocenę niż dopuszczająca zawierają również pozycje wymagane na wszystkie oceny niższe, np. na ocenę bdb należy znać zagadnienia na ocenę bardzo dobrą, dobrą, dostateczną i dopuszczającą.
Zagadnienia na egzamin poprawkowy ustny 1.Kosmogonia biblijna, czyli opis stworzenia świata wg Biblii. 2.Trudna mądrość Księgi Hioba. 3. Poetyckość biblijnych psalmów. 4.Symbolika miłosnej Pieśni nad Pieśniami. 5. Prosta nauka przypowieści biblijnych. 6.Tajemnicza księga- Apokalipsa św. Jana. 7.Znaczenie mitologii w dziejach kultury europejskiej. 8.Kosmogonia mityczna. 9. Tragiczna koncepcja ludzkiego losu w Królu Edypie Sofoklesa. 10. Teatr i dramat starożytnej Grecji. 11.Zasady życia i twórczości wg Horacego. 12.Średniowieczna kultura rycerska w oparciu o utwory: Pieśń o Rolandzie i Dzieje Tristana i Izoldy. 13.Średniowieczny wzorzec władcy w oparciu o teksty : Kronika polska Galla Anonima, Pieśń o Rolandzie, Życie Karola Wielkiego Einharda. 14. Średniowieczne koncepcje świętości- Legenda o świętym Aleksym, Kwiatki św. Franciszka. 15.Obraz Matki Boskiej w średniowiecznej liryce maryjnej- Bogurodzica, Posłuchajcie, bracia miła. 16.Literatura wobec spraw ostatecznych- Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią, Pieśń o Rolandzie. *Egzamin poprawkowy będzie się składał z części pisemnej( w formie testu z zadaniami otwartymi i zamkniętymi) i części ustnej ( polecenia lub pytania skierowane do ucznia). Na egzaminie będą oceniane: meritum wypowiedzi, kompozycja, poprawność językowa, bogactwo językowe. Stosuje się skalę ocen od 1 do 5 wg kryteriów oceniania zawartych w Przedmiotowym Systemie Oceniania ( na stronie szkoły).