umiejętności Uczeń: -posługuje się poznanymi pojęciami; -porządkuje wiedzę; -opisuje i wyjaśnia zjawiska historycznoliter ackie;

Transkrypt

1 Roczny plan dydaktyczny przedmiotu język polski w zakresie podstawowym i rozszerzonym dla klasy pierwszej szkoły ponadgimnazjalnej, uwzględniający kształcone umiejętności i treści podstawy programowej Temat (rozumiany jako lekcja) Liczba godzin Dział I. Literatura i język z różnych perspektyw. 1D.1. Literatura z perspektywy historycznoliterackiej. 1D. 2. O rodzajach i gatunkach literackich. Treści podstawy programowej 1 I II III II III Cele ogólne -dostrzeganie następstwa epok literackich; -znajomość pojęć: prąd artystyczny, epoka literacka; -konwencja artystyczna; -świadomość umowności podziałów wewnątrz epok; -wiedza o czynnikach kształtujących epokę; -klasyfikowanie utworów ze względu na rodzaje i gatunki literackie; -znajomość Kształcone umiejętności Uczeń: -posługuje się poznanymi pojęciami; -porządkuje wiedzę; -opisuje i wyjaśnia zjawiska historycznoliter ackie; -rozpoznaje rodzaj i gatunek literacki poznanych wcześniej utworów; -tworzy Propozycje metod nauczania -praca w grupach; Propozycje środków dydaktycznych -podręcznik -program multimedialny; -tablice polonistyczne; Uwagi Proponowane słowniki i leksykony zależą od wyposażenia gabinetu polonistycznego. Tablice polonistyczne mogą być również wykonane przez zespół uczniów. 1

2 1D. 3. Rzeczywistość z perspektywy znaku. 1D. 4. Język narzędziem kreowania świata. 1 I.1.1. II I I.3.3. II.4.1. tworzywa dzieła literackiego; -rozumienie istoty języka jako narzędzia komunikacji; -dostrzeganie wieloznaczności słowa język; języka jako systemu znaków; -znajomość bezpośrednich i pośrednich aktów mowy; -czytanie tekstów nieliterackich; -znajomość aktu komunikacji językowej; funkcji tekstów; -rozumienie języka jako narzędzia kreowania świata; wypowiedź argumentacyjną ;-formułuje wnioski; -zna wieloznaczność słowa język; -wskazuje znaki umowne i naturalne; -czyta ze zrozumieniem tekst Tworzywo dzieła literackiego; -konstruuje komunikaty ze względu na intencję; -posługuje się terminologią językoznawczą; -omawia akt komunikacji; -wymienia podstawowe funkcje języka; -czyta tekst teoretycznoliter acki;wyjaśnia sposoby kreowania świata poprzez -prezentacja; -tablice polonistyczne; -programy multimedialne; -prezentacja multimedialna; Prezentacja multimedialna może być przygotowana przez nauczyciela lub ucznia. 2

3 język; Dział II. Biblia. 1 2 D. 1. Znana i nieznana. Miejsce ksiąg biblijnych w kulturze europejskiej. 2 I.2.2. II D. 2. Kosmogonia biblijna, czyli opis stworzenia świata. 2D. 3. Trudna mądrość Księgi Hioba. 1 II.1.2. II.2.1. II.2.4. II I.1.1. I wiedza o Biblii jako źródle kultury europejskiej; -znajomość kompozycji Biblii, rodowodu, treści i sensu najważniejszych ksiąg biblijnych; -pierwszych zapisów ksiąg biblijnych; -znaczenie słów: kosmogonia, genezis, monoteizm, politeizm; -treść Księgi Rodzaju; obrazu Boga, świata i człowieka we fragmentach Księgi Rodzaju; -rozumienie Księgi Hioba -zna rodowód nazwy; -omawia treść najważniejszych ksiąg; wyjaśnia sposób powstawania Biblii; -poprawnie posługuje się pojęciami; -czyta tekst naukowy; -opisuje dzieło stworzenia; -analizuje i interpretuje fragmenty tekstu; -charakteryzuje język tekstu;analizuje i interpretuje dzieła nawiązujące do Księgi Rodzaju; -opowiada dzieje -film dydaktyczny; -pogadanka; - wykład; -słowniki i leksykony; --prezentacja multimedialna; -film dydaktyczny; 3

4 2D. 4. Dosłowne i symboliczne odczytanie Pieśni nad Pieśniami. II.1.2.II I.1.1. I.1.4.II.1.2. II.2.1. II.3.4. II.4.2. jako tekstu mądrościowego obrazu ludzkiego życia w Księdze Hioba; -znajomość dziejów bohatera księgi; -znajomość treści Pieśni nad Pieśniami; -cechy stylistyczne tekstu; -odczytanie tekstu Filipiak jako współczesnej interpretacji tekstu biblijnego; bohatera; -wyjaśnia w kontekście losu Hioba istotę archetypu; -analizuje opowieść o Hiobie na poziomie dosłownym i metaforycznym -analizuje i interpretuje dzieła nawiązujące do motywu Hioba na poziomie dosłownym i metaforycznym ; -omawia postawy bohaterów, charakteryzuje ich; -omawia zawarty w tekście obraz miłości; -analizuje i interpretuje wskazane fragmenty na -metoda - 4

5 2D. 5. Poetyckość biblijnych psalmów. 2D. 6. Błogosławieni, czyli szczęśliwi. Analiza Kazania na Górze. 1 II.1.2, II.2.1. II II.1.2. II.1.3. II.2.1. II.3.4. II.4.2. gatunku psalm; -analiza i interpretacja psalmów ; -znaczenia psalmów w dziejach kultury; -znajomość treści Kazania na Górze; -odczytywanie tekstu na poziomie metaforycznym ;- porównywanie tekstu biblijnego z malarskimi i literackimi nawiązaniami; poziomie dosłownym i metaforycznym ; -czyta i analizuje tekst Izabeli Filipiak; -omawia psalm jako gatunek literacki; -zna odmiany psalmów ze względu na treść; -analizuje i interpretuje wybrane psalmy; -analizuje i interpretuje tekst Kazania...; -opisuje kompozycję obrazu Fra Angelico; -analizuje styl i interpretuje sens wiersza Kasprowicza Błogosławieni; -praca w grupach; -metoda 2D. 7. Prosta nauka 1 II istota -czyta i -burza mózgów; 5

6 biblijnych przypowieści. 2D. 8. Literackie parabole XX wieku. Sylwetka twórcza Alberta Camus. 2D.9 Postawy moralne bohaterów Dżumy. II.2.2. II31. II.3.4. II II.1.1. II.1.2. II.2.4. II II.2.4. II.3.4. II. II.4.3. III przypowieści (paraboliczność ); -dydaktyczny charakter przypowieści; -analiza obrazów przedstawiający ch sceny z przypowieści; -rozumienie istoty paraboliczności; -odczytywanie problemów obecnych w Dżumie; postaw bohaterów; -analiza i analizuje sens przypowieści; -charakteryzuje bohaterów przypowieści, interpretuje ich postawy jako archetypy; -opisuje obrazy nawiązujące do przypowieści; -odczytuje zawarte w przypowieściac h prawdy uniwersalne; -prezentuje własne przeżycia związane z lekturą powieści; -wymienia obecne w Dżumie tematy i problemy; -argumentuje własną wypowiedź; -wyszukuje fragmenty utworu i używa ich w funkcji -metoda -burza mózgów; -foliogramy; -plansze tematyczne; -arkusze papieru, flamastry; -arkusze papieru, flamastry; -tekst powieści; 6

7 2D.10. Dżuma Alberta Camusa jako parabola. 2D. 11. Refleksje moralne Tarrou. Analiza fragmentu. 1 II.1.3. II.2.1. II II.1.2. II.3.1. II.3.4. III.1.1. III.1.6. interpretacja fragmentów tekstu; -interpretacja powieści Camusa jako paraboli; -analiza fragmentu tekstu; -redagowanie pisemnej wypowiedzi, stanowiącej analizę argumentacyjn ej; -odczytuje sensy metaforyczne w przytoczonych fragmentach; -wypowiada się na temat postaw bohaterów, dbając o kształt językowy wypowiedzi; -omawia elementy świata przedstawioneg o utworu; -rozpoznaje paraboliczność tekstu; -wskazuje nadrzędny sens tekstu; -analizuje fragment powieści; -gromadzi argumenty; -interpretuje postawę bohatera; -praca w grupach; -tekst powieści; -fragment powieści; -arkusze papieru, flamastry; 7

8 2D.12. Symboliczny sens Księgi Apokalipsy. 2 II.1.3. II.2.4. II.3.3. fragmentu z wykorzystanie m wiedzy o utworze; -ćwiczenia z zakresu kompozycji, stylu i poprawności językowej; -znajomość Księgi Apokalipsy św. Jana; symboli we fragmentach tekstu; -posługiwanie pojęciem apokalipsa w znaczeniu pierwotnym i współczesnym; -interpretuje fragment w kontekście całości utworu; -tworzy własną wypowiedź; -zna sens Księgi Apokalipsy; -interpretuje tekst jako symboliczny; -opisuje obrazy zawarte we fragmentach; -zna genezę księgi biblijnej; -analizuje i interpretuje Piosenkę o końcu świata Miłosza w kontekście wiedzy o Księdze Apokalipsy św. Jana; -analizuje dzieła sztuki nawiązujące do 8

9 2D.13. Przekłady i parafrazy Biblii. 2D.14. Biblia we współczesnym języku. 1 II.2.3. II I.2.2. I.3.1. I rozumienie pojęć: przekład, parafraza; -znajomość dziejów przekładów Biblii; parafraz Biblii; -znajomość i poprawne posługiwanie się przysłowiami i frazeologizmam i o rodowodzie biblijnym; motywu Apokalipsy; -zna tłumaczenia Biblii na język grecki (Septuaginta), łaciński (Wulgata) oraz przekłady na język polski; -omawia język niekonwencjon alnych przekładów np. Dobrej czytanki według św. zioma Janka; -analizuje obraz człowieka obecny w parafrazach biblijnych psalmów; -zna najpopularniejs ze frazeologizmy biblijne, wskazuje ich źródło i poprawnie posługuje się -plansze dydaktyczne; 9

10 2D.15. Ćwiczenia sprawdzające wiedzę o Biblii. 2D.16. Motywy biblijne we współczesnej poezji. Dział III. Antyk. 3.D.1.Znaczenie mitologii greckiej w 2 I.2.1. I.2.2. I.2.3. I.3.1. III II.1.1. II.1.2. II.2.1. II.2.4. II I.1.1. I porządkowanie wiedzy; -ćwiczenia syntetyzujące wiedzę i usprawniające język; -analiza i interpretacja utworów nawiązujących do ksiąg biblijnych; -wskazywanie funkcji nawiązań; mitu jako formy nimi we własnych wypowiedziach; -powtarza, porządkuje, systematyzuje wiedzę o Biblii; -analizuje niedostatki wiedzy, uzupełnia braki; -pisze sprawdzian z wiedzy o Biblii, rozwiązując zadania zamknięte i otwarte; -czyta teksty poetyckie nawiązujące do ksiąg biblijnych; -analizuje i interpretuje wskazane utwory, rozpoznaje i wyjaśnia funkcję nawiązań; -opowiada najbardziej -praca w grupach; -sprawdzian; -fragmenty Biblii; -kserokopie utworów; 10

11 kulturze europejskiej. 3D.2. Kosmogonia mityczna. I.2.3. III II.1.2. II.2.1. II.2.4. II.3.4. III.1.3. opisu i poznawania świata; -czytanie ze zrozumieniem tekstu Daviesa Europa; -poprawne posługiwanie się pojęciami: mit, mitologia, mitologizacja, mitomania, mitoman itd.; -znajomość greckiego mitu o powstaniu świata; -porównanie różnych mitów kosmogoniczny ch; znane mity greckie; -omawia postacie mityczne jako archetypy postaw; -czyta i analizuje tekst odwołujący się do mitu o Europie; -streszcza opowieści mityczne lub redaguje własny tekst na podstawie mitów; -opowiada lub streszcza wskazany mit; -porównuje kosmogonię mityczną i biblijną; -sporządza słowniczek postaci, wydarzeń i miejsc mitycznych; -przygotowuje -drama; 11

12 3D.3. Na Olimpie i na Ziemi. 3D.4. Uniwersalna wymowa mitu o Prometeuszu. 1 II.3.4. II.3.5. II.2.4. II.3.3. III2.1. -wiedza o mitach greckich i rzymskich; -dostrzeganie konieczności znajomości mitów do pełnego uczestnictwa w kulturze; -analiza i interpretacja dzieł sztuki nawiązujących do mitów; -rozumienie prometeizmu jako uniwersalnej postawy; -analiz dzieł wyobrażających ustną wypowiedź na wskazany temat; -przedstawia i charakteryzuje najsłynniejszych greckich bogów; -charakteryzuje na przykładach mitycznego herosa; -porównuje mityczne wyobrażenia bogów z zachowaniami człowieka, formułuje wnioski; -porównuje literackie i plastyczne wyobrażenia bóstw; -zna mit o Prometeuszu; -definiuje prometeizm; -charakteryzuje zawartą w micie koncepcję -mapa mentalna; -drama; -prezentacja; -arkusze papieru, flamastry; -prezentacja multimedialna; 12

13 Prometeusza; -rozpoznanie obrazu człowieka w micie o Prometeuszu; człowieka; -interpretuje malarskie wyobrażenia Prometeusza, nawiązując do opowieści mitycznej; 3D.5. Prometeusz bohaterem utworów literackich. 1 II.1.2. II2.1. II.2.4. II.3.2. II D. 6. Apollo i Dionizos. 1 II.1.2. II.2.5. II dostrzeganie funkcjonalności mitu o Prometeuszu w różnych tekstach kultury; -analiza i interpretacja utworów literackich nawiązujących do mitu prometejskiego (np. Staffa, Prometeusz, Herberta, Stary Prometeusz; -kulturowe znaczenie postaci mitycznych: Apollo, Muzy, Dionizos, -analizuje wskazane utwory, odwołując się do mitu o Prometeuszu; -wyjsąnia funkcję zastosowanych w utworach rozwiązań językowych; -zna, omawia i charakteryzuje postacie mitologiczne: Dionizos, Apollo, Muzy, - -prezentacja; -prezentacja multimedialna; 13

14 3D.7. Funkcje mitów dawniej i dziś. 3D.8. Literatura starożytnej Grecji i Rzymu. 1 II.1.2. II.2.5. II II.2.2. II.2.5. Marsjasz; -porównanie różnych wersji mitu o Apollonie i Marsjaszu; funkcji mitów; -określanie rodzaju mitów ze względu na temat; -dostrzeganie funkcjonalności mitów antycznych w późniejszych dziejach kultury europejskiej; -znajomość najważniejszych przedstawicieli literatury antycznej (np. Homera, Marsjasz; -rozumie i wyjaśnia znaczenie postaci mitycznych jako motywów obecnych w kulturze europejskiej; -porównuje mity i bohaterów mitycznych; -podaje przykłady współczesnych mitów; -analizuje funkcje motywów mitycznych dziełach reprezentujących różne dziedziny sztuki; -porządkuje wiedzę o twórczości literackiej antyku; -wymienia - -burza mózgów; -praca w grupach; -reprodukcje dzieł plastycznych; 14

15 3D.9. W świecie poematów Homera. 2 II.1.2. II.2.2. II.2.4. II.3.2. Anakreonta, Symonidesa, Safony, Tyrtajosa, Sofoklesa, Horacego, Wergiliusza, Owidiusza); -rozumienie mimesis jako sztuki naśladowczej; -wiedza o podstawowych gatunkach literackich wywodzących się z antyku (anakreontyk, epos, tren, tragedia...); -wiedza o Homerze i jego twórczości; -znajomość treści zawartej we fragmentach Iliady i Odysei; archetypicznych postaw bohaterów przedstawicieli literatury greckiej i rzymskiej; -rozpoznaje gatunki antyczne; -wyjaśnia istotę twórczości Safony, Tyrtajosa, Symonidesa, Anakreonta; -przedstawia Homera jako autora eposów Iliada i Odyseja; -opowiada mit o wojnie trojańskiej; -charakteryzuje bohaterów eposów; -nazywa postawowe teksem; 15

16 3D.10. Teatr i dramat antycznej Grecji. 3D. 11. Tragiczna koncepcja ludzkiego losu w tragedii greckiej na podstawie Króla Edypa i Antygony Sofoklesa. 1 I.1.1. I.1.2. I II.1.1. II.1.2. II.2.2. II.3.2. II.4.3. eposów; -wiedza o dziejach teatru w antycznej Grecji; -lektura eseju A. Banacha Tragedia grecka. Człowiek wyidealizowany ; -znajomość mitu o Labdakidach; -lektura Króla Edypa i/lub Antygony; -wiedza o tragedii antycznej cechy eposu homeryckiego; -wyjaśnia słowo odyseja w kontekście opowieści o Odyseuszu; -charakteryzuje styl eposów; -opisuje grecki teatr i aktora; -wymienia gatunki dramatyczne; -czyta ze zrozumieniem tekst eseju Banacha; -poprawnie posługuje się terminologią (katharsis, komedia, tragedia); -zna i streszcza mit o rodzie Labdakidów; -zna treść dramatu; -analizuje dzieje bohatera, zwracając uwagę na -praca w grupach; -teksty utworów; -tablice polonistyczne; 16

17 (budowa, cechy stylu, temat, bohaterowie); koncepcji ludzkiego losu w micie i dramacie; -pojęcia: konflikt tragiczny, ironia tragiczna, tragizm; uniwersalne prawdy egzystencjalne i uwzględniając tragiczny wymiar ludzkiego losu; -czyta ze zrozumieniem fragment Historii estetyki Tatarkiewicza; -analizuje i interpretuje fragment dramatu; -charakteryzuje antyczną tragedię; -w dyskusji poprawnie używa słów: tragizm, ironia tragiczna, wina tragiczna, konflikt tragiczny; -porównuje postawy Edypa i Antygony; -zna mityczne bóstwa przeznaczenia; 17

18 3D. 12. Koncepcje ludzkiego życia według filozofów antycznych. 1 I.2.3. II.4.2. III.1.5. III.1.7. filozofii jako dziedziny wiedzy; -znajomość głównych działów filozofii; -wiedza o sylwetkach filozofów i systemach filozoficznych antyku; -zna Sokratesa, Platona, Arystotelesa, Senekę, Epikura jako filozofów świata antycznego; -wie, czym zajmuje się filozofia; -formułuje pytania natury filozoficznej; -charakteryzuje na podstawie tekstów poglądy filozofów; -interpretuje aforyzmy filozofów antycznych w kontekście poglądów autora sentencji; -zabiera głos w dyskusji, posługując się poprawnym językiem i adekwatnym do sytuacji stylem; oceniana; -arkusze papieru, flamastry; 18

19 3D.13. Obrona Sokratesa-obroną godności. 3D. 14. Z antyku wzięte, czyli o rodowodzie niektórych słów i związków wyrazowych we współczesnej polszczyźnie. 1 II.1.2. II.4.1. II.4.2. II.4.3. III I.3.1. II lektura Obrony Sokratesa; -analiza tekstu w kontekście wartości moralnych(god ność); -wpływ kultury antycznej na język; -poprawne posługiwanie się słownictwem i frazeologią o rodowodzie antycznym; nazewnictwa nawiązującego -czyta ze zrozumieniem tekst Obrony Sokratesa; -analizuje tekst i wymienia argumenty zawarte w wypowiedzi; -interpretuje mowę w kontekście poglądów moralnych filozofa; -analizuje i interpretuje obraz Davida Śmierć Sokratesa; -wymienia związki frazeologiczne i wyrazy pochodzenia antycznego obecne we współczesnej polszczyźnie; -opisuje wpływ kultury starożytnej na język; -praca w grupach; podręcznikiem i słownikami; -arkusze papieru, flamastry; 19

20 3D. 15. Nawiązania do antyku w kulturze późniejszych epok. Mit Syzyfa Alberta Camusa. 3D. 16. Sprawdzian wiedzy i umiejętności. Dział IV. O systemie leksykalnym współczesnej polszczyzny. 4D. 1. Sposoby bogacenia słownictwa. 1 I.1.1. I.1.4. II III.1.1. III.1.7. III I.3.1. I.3.8. do antyku; -koncepcja ludzkiego życia w eseju Alberta Camusa; -funkcja nawiązań do mitu w tekście filozoficznego eseju; -sprawdzian wiedzy i umiejętności; -wiedza o sposobach -wymienia nazwy obecne w różnych dziedzinach życia, zna ich źródło i pierwotne znaczenie; -czyta i analizuje Mit Syzyfa; -interpretuje esej, wskazując funkcję nawiązania do mitu; -analizuje i interpretuje wskazane fragmenty utworów, posługując się wiedzą o literaturze i kulturze antycznej; -zna sposoby bogacenia -sprawdzian; -słowniki (np. 20

21 4D.2 Bogactwo i różnorodność systemu leksykalnego. poszerzania zasobu leksykalnego współczesnej polszczyzny; -poprawne posługiwanie się neologizmami i zapożyczeniami ; 1 I.3.8. i określanie funkcji stylistycznej synonimów, antonimów, homonimów i polisemów; zasobu leksykalnego (np. neologizmy słowotwórcze i znaczeniowe, zapożyczenia); -analizuje źródła zapożyczeń, określa ich przydatność stylistyczną; -poprawnie posługuje się zapożyczeniami ; -świadomie posługuje się różnymi typami słownictwa; -określa różnice znaczeniowe i stylistyczne między różnymi typami synonimów; -rozpoznaje nacechowanie emocjonalne synonimów; -określa funkcję antonimów w literaturze -praca w grupach; Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych) ; -arkusze papieru, flamastry; 21

22 Dział V. Średniowiecze. 5D. 1. Kultura średniowiecznej Europy. 5D. 2. Teocentryczna filozofia średniowiecza. 2 I.1.1. I.1.2. II.2.2. III II.2.2. III czytanie tekstu wprowadzające go; -odnajdywanie istotnych informacji; -zbieranie informacji o genezie nazwy epoki, ramach czasowych i zjawiskach towarzyszących formowaniu się kultury średniowiecznej ; -posługiwanie się terminem teocentryzm; -znajomość św. Augustyna i św. Tomasza z Akwinu jako filozofów pięknej i tekstach nieartystycznych; -czyta tekst wprowadzający; -streszcza fragmenty tekstu lub sporządza syntetyczną notatkę; -omawia istotne zjawiska cywilizacji i kultury średniowiecznej Europy; -posługuje się właściwą terminologią (np. dualizm, alegoryczność, uniwersalizm..); -zna pojęcie teocentryzm i stosuje je we własnych wypowiedziach; -czyta fragmenty Wyznań św. -prezentacja; -tablice polonistyczne; -prezentacja multimedialna; 22

23 5D. 3. O sztuce średniowiecza. 1 II.1.1. II.4.2. średniowiecza oraz ich poglądów na miejsce człowieka w świecie i relacje między Bogiem a istotą ludzką; zabytków sztuki średniowiecza; -wskazywanie cech stylów romańskiego i gotyckiego; -lektura eseju Z. Herberta o sztuce średniowiecza (Kamień z katedry); Augustyna i omawia ich sens; -porządkuje informacje o św. Tomaszu i św. Augustynie; -wyjaśnia zarysowaną w filozofii epoki koncepcję relacji między Bogiem, a człowiekiem; -zna styl romański i gotycki, wymienia typowe cechy tych kierunków artystycznych; -czyta tekst o sztuce średniowiecza; -analizuje wybrane dzieło, wskazując cechy stylu; -omawia symbol i alegorię jako środki wyrazu sztuki -prezentacja; -prezentacja multimedialna; -albumy z reprodukcjami; 23

24 5D.4. Oblicza średniowiecznej literatury. 2 II.2.2. II wskazywanie celów literatury średniowiecza; - charakteryzowa nie postaw bohaterów parenetycznych epoki; -dostrzeganie różnorodności literatury epoki (od powagi w tekstach hagiograficznyc h do śmiechu w literaturze karnawałowej); średniowiecza; -podaje przykłady i porównuje zabytki sztuki średniowiecznej ; -zna cele literatury średniowiecza; -charakteryzuje postawy typowych bohaterów; -rozumie zjawisko parenezy; -wyjaśnia funkcję komizmu w literaturze karnawałowej; -omawia obraz Bruegla w odniesieniu do poetyki karnawału; -czyta tekst Rozmów, które miał król Salomon z Marchołtem...J ana z -nagranie ballady Kaczmarskiego; 24

25 5D. 5. Ewolucja modelu rycerza w kulturze europejskiej. 2 II2.2. II.2.4. II.2.3. ideału rycerskiego średniowiecza; -dostrzeganie ewoluowania modelu w kulturze średniowiecznej i późniejszych epokach; -znajomość przykładów tekstów ukazujących Koszyczek; -wymienia najważniejsze gatunki literackie epoki; -analizuje i interpretuje w kontekście kultury średniowiecza i obrazu Bruegla tekst Jacka Kaczmarskiego Walka postu z karnawałem; -rozumie istotę intertekstualno ści; -wymienia cechy ideału rycerskiego; -charakteryzuje rycerza, porównując bohaterów różnych utworów; -czyta ze zrozumieniem tekst Marii Ossowskiej o średniowieczny m ideale -praca w grupach; -arkusze papieru; 25

26 5D.6. Średniowieczny wzorzec władcy. 1 II.1.3. II.2.2. II.2.5. model rycerza; -znajomość historiografii jako działu piśmiennictwa; -wskazywanie przykładów tekstów historiograficzn ych epoki średniowiecza; -określanie cech idealnego władcy na rycerza i jego odmianach; -omawia dzieje Rolanda, rycerzy Okrągłego Stołu, Tristana i Izoldy; -analizuje i wyjaśnia funkcję zabiegu idealizacji bohatera; -podaje przykłady realizacji etosu rycerskiego w literaturze późniejszych epok; -omawia model władcy jako ideał parenetyczny na podstawie fragmentów Kroniki polskiej Galla Anonima; -analizuje zabiegi artystyczne służące kreacji postaci; 26

27 5D.7. Średniowieczny wzorzec ascety na podstawie Legendy o św. Aleksym. 5D. 8. Świętego Franciszka wiara radosna. 1 II.1.2. II.1.3. II II.1.3. II.2.2. II.2.4. II.4.2. podstawie utworów; cech ascety; - charakterystyka postawy św. Aleksego w kontekście ideałów epoki; -dostrzeganie uniwersalności postawy franciszkańskiej ; -definiowanie franciszkanizmu na podstawie fragmentów Kwiatków św. Franciszka; -interpretacja wiersza ks. Jana Twardowskiego w kontekście wiedzy o -czyta fragmenty Legendy o św. Aleksym; -charakteryzuje bohatera jako ascetę; -posługuje się terminem hagiografia; -dowodzi, że Legenda o św. Aleksym to zabytek języka polskiego; -opowiada o dziejach św. Franciszka z Asyżu na podstawie noty biograficznej; -omawia franciszkanizm jako postawę w oparciu o fragment Kwiatków...; -porównuje średniowieczne modele świętości; -tablice polonistyczne; 27

28 5D.9. Bogurodzica jako arcydzieło literatury i zabytek języka polskiego. 1 II.2.1. II.2.2. II.2.3. II.3.2. II.4.2. postawie św. Franciszka z Asyżu; -analiza Bogurodzicy jako arcydzieła literackiego w kontekście kultury średniowiecza; -wskazywanie pieśni jako utworu znaczącego w kulturze polskiego narodu; Bogurodzicy jako zabytku językowego; -analizuje i interpretuje wiersz ks. Twardowskiego, odwołując się do postawy franciszkańskiej ; -zna Bogurodzicę jako arcydzieło średniowiecznej liryki polskiej; -analizuje treść utworu, omawia kompozycję, wyjaśnia funkcję środków stylistycznych; -wskazuje i wyjaśnia zawarte w utworze archaizmy; -dowodzi, że tekst jest zabytkiem języka polskiego; -interpretuje utwór w 28

29 odniesieniu do kultury epoki; 5D. 10. Obraz matki w Posłuchajcie bracia miła. 5D. 11. Literatura średniowiecza wobec spraw ostatecznych. 1 II.II.1.2. II.1.2. II.2.2. II II.2.2. II.2.5. III.1.7. obrazu maryjnego; -porównywanie różnych przedstawień Matki Bożej; -funkcjonalna analiza języka tekstu; -lektura tekstu Włodarskiego W średniowieczny m kręgu śmierci; -czyta tekst wiersza Posłuchajcie bracia miła; -omawia zawarty w nim wizerunek bohaterki jako Matki Bożej i zwykłej kobiety; -analizuje język tekstu, uwzględniając funkcję środków stylistycznych; -porównuje wyobrażenia Matki Bożej w różnych tekstach kultury w odniesieniu do średniowiecza; -czyta i omawia Rozmowę Mistrza Polikarpa...; -wyjaśnia na podstawie -reprodukcje dzieł sztuki; 29

30 5D. 12. Zrozumieć średniowiecze. Synteza wiedzy o epoce. Praca klasowa (pisanie własnego tekstu). 3 III.1.1. III analiza Rozmowy Mistrza Polikarpa ze śmiercią; istoty motywu danse macabre; -porównywanie różnych dzieł zawierających ten sam motyw; - syntetyzowanie wiedzy, uzupełnianie braków; -tworzenie samodzielnego tekstu pisanego; tekstu historycznoliter ackiego źródło popularności motywu śmierci w kulturze średniowiecza; -czyta ze zrozumieniem tekst Włodarskiego; -analizuje i porównuje fragmenty utworów wyobrażające sceny śmierci bohaterów; -porządkuje notatki, uzupełnia je, wyjaśnia nieścisłości; -szuka literatury przydatnej do opracowania zagadnień związanych ze średniowiecze m; -korzysta ze słowników i leksykonów; -tworzenie mapy mentalnej; -praca pisemna (sprawdzian); -arkusze papieru; -słowniki i leksykony; 30

31 5D.13. Rozwój języka polskiego w dobie średniowiecza. 5D. 14. Średniowieczne zabytki języka polskiego. 5D. 15.Poszerzanie zasobu języka poprzez 1 I.2.1. I.2.2. I II.2.3. III dostrzeganie zmian zachodzących w języku; -odszukiwanie w tekstach staropolskich archaizmów różnego typu; -dostrzeganie znaczenia zabytków języka polskiego; 1 II2.3. -wskazywanie języków -pisze własny tekst na podstawie tekstów średniowieczny ch; -dostrzega zmiany zachodzące w języku; -klasyfikuje archaizmy, podaje przykłady; -analizuje przykłady tekstów staropolskich pod względem językowym; -zna i omawia najstarsze zabytki językowe; -posługuje się terminem archaizm ; -zna historię powstawania najstarszych tekstów; -wymienia języki -prezentacja; -prezentacja multimedialna lub foliogramy; -tablice 31

32 zapożyczenia w czasie średniowiecza. Dział VI. Kultura języka. 6D.1. Kultura języka a normy językowe. 1 I.3.7. wpływających na polszczyznę w dobie średniowiecza; -znajomość czynników decydujących o przyswajaniu zapożyczeń; -rozumienie zakresu kultury języka; -rozróżnianie błędu językowego i zamierzonej innowacji językowej; - stanowiące źródło zapożyczeń w języku staropolskim; -omawianie czynników powodujących wpływ zapożyczeń; -formułuje wnioski dotyczące funkcjonalności zapożyczeń dawniej i dziś; -zna kulturę języka jako dział językoznawstw a; -definiuje na podstawie przykładów błąd językowy, innowację językową, normę językową; -wyjaśnia na przykładach sposoby podnoszenia polonistyczne; 32

33 6D.2. Błędy językowe. 1 6D. 3. Jak ocenić poprawność, czyli o kryteriach poprawności językowej 6D. 4. O wyrazach modnych. Analiza tekstu Bralczyka Co się nosi w mówieniu. 2 I.3.7. I I.1.1. I.1.2. I.1.5. I.1.9. i poprawa błędów językowych i ich typów; -znajomość i posługiwanie się kryteriami poprawności językowej; -lektura tekstu publicystyczneg o ukierunkowana pytaniami; kultury własnych wypowiedzi; -analizuje wypowiedzi, oceniając ich poprawność językową; -wyjaśnia na przykładach przyczyny powstawania błędów różnego typu; -zna kryteria poprawności językowej; -zna wydawnictwa poprawnościow e; -stosuje wiedzę językową w praktyce; -czyta tekst Bralczyka; -formułuje wniosku w oparciu o pytania; -słowniki i wydawnictwa poprawnościow e; -słowniki i wydawnictwa poprawnościow e; -tablice polonistyczne; Zakres rozszerzony. Dział II. Biblia. 33

34 2D. 1. Reinterpretacja motywów biblijnych w literaturze późniejszych epok. 2D.2 Motywy biblijne w różnych tekstach kultury. Analiza wybranego dzieła. 2 II.2.2. II.2.4. II III.1.2. III.1.3. III.1.4. motywów biblijnych w utworach literackich; -analiza i interpretacja porównawcza; -odczytywanie utworów w odniesieniu do kontekstów; i wskazywanie funkcji motywów biblijnych w dziełach sztuki; -analizuje i interpretuje wskazane utwory w kontekście macierzystym i innych; -wyjaśnia funkcję odwołań biblijnych w tekstach (np. Herberta, Szymborskiej, Twardowskiego, Kamieńskiej, Brandstaettera i innych twórców); -wybiera tekst kultury nawiązujący do Biblii; -przedstawia autora; -opisuje dzieło z uwzględnienie m kompozycji i zastosowanych środków artystycznego wyrazu; -przygotowuje i -burza mózgów; -prezentacje; -arkusze papieru; -programy multimedialne; -reprodukcje; 34

35 2D. 3. Proces Franza Kafki jako parabola. Dział IV. 1. Mit śródziemnomorski Jastruna. Esej jako forma wypowiedzi. 4 II.2.1. II.2.5. II.3.2. II.3.4. II I.1.1. II znajomość powieści F. Kafki Proces; i wyjaśnianie na podstawie fragmentów utworu istoty sytuacji kafkowskiej; formy eseju na podstawie tekstu Jastruna; -lektura eseju jako kontekstu interpretacyjne go kultury antycznej; wygłasza krótką prezentację; - -zna treść utworu; -przedstawia i charakteryzuje, posługując się cytatami Józefa K.; -analizuje i interpretuje powieść jako parabolę; -wyjaśnia absurdalną wizję świata obecną w powieści; -interpretuje fragmenty, przywołując stosowne konteksty; -czyta ze zrozumieniem esej; -analizuje esej, wskazując zawarte w nim refleksje dotyczące kultury -egzemplarze powieści; 35

36 4.D. 2. Zasady życia i twórczości według Horacego. 4.D. 3. Znaczenie kultury antycznej w edukacji. Analiza eseju Z. Herberta Lekcja łaciny. 1 II.2.5. II.3.1. II I.1.1. I.1.2. II odczytywanie refleksji na temat życia i twórczości zawartych w utworach Horacego; horacjanizmu jako postawy egzystencjalnej i twórczej; -wskazywanie zastosowanych w utworach rozwiązań artystycznych; -odczytanie zawartych w eseju refleksji na temat wartości klasycznego wychowania; -dostrzeganie związku eseju Herberta z antycznej; -dowodzi, iż tekst Jastruna jest esejem; -zna Horacego jako poetę antycznego Rzymu; -analizuje i interpretuje wskazane ody; -definiuje horacjanizm jako postawę życiową i twórczą; -redaguje pisemną wypowiedź w oparciu o proponowane przez twórcę zasady; -czyta esej i opisuje przedstawiony w nim obraz nauczyciela łaciny; -wyjaśnia wartość klasycznego wykształcenia; 36

37 4.D. 4. Funkcja nawiązania do mitu o Antygonie w wierszu Kazimiery Iłłakowiczówny Antygono, patronko sióstr. 4.D. 5. Antygona w Nowy Yorku Głowackiego współczesną reinterpretacją mitu. Dział V. Średniowiecze. 5.D.1. Motyw walki postu z karnawałem w różnych tekstach 1 II.2.1. II.2.3. II II.2.3. II II.2.3. II.3.2. II.3.4. kulturą antyczną; -rozpoznanie aluzji literackiej i odczytanie kulturowej symboliki postaci Antygony; -funkcjonalna analiza stylu utworu; -konfrontacja wizji artystycznej w spektaklu teatralnym z z tekstem literackim; funkcji wykorzystania mitu we współczesnym dramacie; motywu postu i karnawału w -analizuje język eseju i wykazuje jego związek z przedstawiony mi wartościami; -analizuje tekst Iłłakowiczówny; -interpretuje tytuł i kluczowe motywy; -wskazuje funkcję nawiązań do mitu o Antygonie; -opowiada przedstawioną w spektaklu historię -opisuje zastosowane w spektaklu teatralne środki wyrazu, wyjaśnia ich funkcję; -czyta tekst Bachtina o literaturze -prezentacja spektaklu; -nagranie spektaklu Teatru Telewizji; -arkusze papieru, flamastry; -nagranie ballady 37

38 kultury. 5.D. 2. Refleksje o życiu u jego kresu. Wielki Testament Franciszka Villona. 5.D. 3. Wizja zaświatów w Boskiej komedii Dantego. 1 II.2.1. II.2.4. III II.2.5 II.3.1. II.3.4. kulturze; -analiza i interpretacja obrazu Bruegla; -analiz i interpretacja wiersza Kaczmarskiego jako aluzji do obrazu; obrazu ludzkiego życia w utworze Villona; -określanie problematyki tekstu; -przedstawienie dziejów Dantego jako autora Boskiej komedii; karnawałowe; -opisuje i analizuje pod względem symboliki obraz Bruegla; -analizuje i interpretuje wiersz Kaczmarskiego, wskazując nawiązania do malarstwa; -na podstawie noty biograficznej opowiada o Franciszku Villonie; -analizuje i interpretuje fragmenty tekstu; -przedstawia na podstawie noty biograficznej sylwetkę autora dzieła; -analizuje fragmenty utworu; -opisuje -praca w grupach; Kaczmarskiego; 38

39 5.D.4. Symboliczna gra ze śmiercią w filmie Bergmana Siódma pieczęć. 4 II.2.3. II3.4. -wiedza o Bergmanie jako jednym z najwybitniejszy ch reżyserów kina światowego; -analiza składników świata przedstawioneg o w filmie; -dostrzegani nawiązań kulturowych w dziele Bergmana; zjawiska przedstawione w tekście; -charakteryzuje kompozycję utworu; -rozpoznaje cechu średniowieczne i renesansowe utworu; -opowiada o reżyserze filmu, nawiązując do jego twórczości; -odtwarza fabułę filmu; -wskazuje pokrewieństwa świata filmu z kulturą średniowiecza; -interpretuje tytuł filmu; -analizuje środki filmowego wyrazu; -projekcja filmu; -film; 39