Świa Jak dobrać świece sr. 12 n Szybsze ładowanie sr. 13 mooryzacji Twój doradca w warszacie NR INDEKSU 382981 ISSN 1731-5468 www.swiamooryzacji.com.pl 10/2014 październik Technologie n Wyposażenie n Części zamienne n Urządzenia n Narzędzia n Rynek Amoryzaory eż się sarzeją Sopniowe zużywanie się amoryzaorów jes nieuniknione. Dlaego rzeba je regularnie sprawdzać i co jakiś czas wymieniać. sr. 20 Zanim nasanie zima Przedzimowe konrole sanu echnicznego pojazdów powinny być ruynowo przeprowadzane, bowiem zależy od nich bezpieczeńswo jazdy. Oprócz sprawdzenia sanu opon zimowych, akumulaora czy poziomu płynów eksploaacyjnych, wskazana jes równie grunowna konrola elemenów podwozia. Szczególnie wrażliwymi punkami są gumowe mieszki zabezpieczające, kórych uszkodzenie lub rozszczelnienie może prowadzić do zniszczenia amoryzaorów, przekładni kierowniczych oraz przegubów. sr. 22 Diagnosyka klimayzacji Klimayzacja w samochodzie sała się już niemal sandardem. Nowe aua bez klimayzacji z rudem znajdują nabywców, zaś w przypadku używanych brak ego układu powoduje isone obniżenie ceny sprzedaży. Ponieważ rynek samochodów w naszym kraju o głównie obró pojazdami używanymi, w ym przede wszyskim sprowadzanymi w imporcie prywanym, obsługa klimayzacji saje się usługą powszechną. Pomimo akiego sanu rzeczy wiele warszaów wykonuje ylko najbardziej podsawowe prace przy klimayzacji, bądź jej obsługa jes rakowana jako usługa dodakowa, przeprowadzana na ogół przy okazji innych napraw. Należy się spodziewać, że warszay będą zmieniać podejście do ej kwesii, albowiem coraz więcej klienów oczekuje, że klimayzacja w ich samochodzie zosanie poddana profesjonalnemu serwisowi. Wynika o nie ylko z ego, że liczba pojazdów z klimayzacją szybko rośnie, ale również z faku, że układ en ze względu na swą coraz bardziej skomplikowaną budowę wymaga fachowej obsługi, w dodaku regularnie wykonywanej. W procesie obsługi klimayzacji bardzo isone miejsce zajmuje jej diagnosyka. Każdy, ko już zajmuje się serwisowaniem klimayzacji lub zamierza się ym zająć w nieodległej przyszłości, powinien więc umieć ocenić jej sprawność oraz wskazać najbardziej prawdopodobne przyczyny jej ewenualnej niesprawności. Tym bardziej, że nie jes o zadanie specjalnie rudne, w dodaku nie wymaga ono specjalnie skomplikowanego oprzyrządowania. sr. 18 ZENON RUDAK, Hella Polska Naszym zadaniem jes zapewnienie normalnej pracy serwisom niezależnym. Dlaego nasze esery są m.in. przysosowane do diagnosyki Pass Thru. Polega ona na ym, że eser po nawiązaniu komunikacji z sysemem aua, łączy się przez inerne z serwerem producena pojazdu. sr. 6 CARL ICAHN, Federal-Mogul Tworzymy z naszych oddziałów niezależne firmy, kóre w swych kaegoriach znajdą się wśród największych. Jednocześnie nowo powsałej firmie Federal-Mogul Moorpars zapewnimy kapiał pozwalający na realizowanie przejęć na bardzo rozdrobnionym rynku części zamiennych. sr. 4 Diabeł w szczegółach sr. 16 n Ciśnienie pod nadzorem sr. 23 Fo. Hella
WIADOMOŚCI Świa Mooryzacji 10/2014 Ewa 1 na drodze Jeszcze niedawno samochody jeżdżące bez kierowców można było zobaczyć w filmach o zbunowanych maszynach. Dożyliśmy jednak czasów, kiedy a arysyczna wizja zaczyna się na naszych oczach maerializować. Oo firma Google, znana doąd z branży informaycznej, zaprezenowała zw. samochody auonomiczne, kóre jeżdżą sobie same. Przedsawiciele firmy podają, że ineligenne samochody porafią rozpoznawać pieszych, rowerzysów oraz przewidywać ich zachowanie. Nie mają problemu z ominięciem remonu i znalezieniem pasa ymczasowego. Samochód cyborg wie, że z bocznej ulicy za chwilę wyjedzie inny pojazd, o czym zwykły kierowca nie może mieć pojęcia, bo nie widzi przez ściany. Na razie cały projek jes jeszcze w fazie wsępnej, ale wszysko wskazuje na o, że o być może jeszcze odległa, ale chyba pewna przyszłość mooryzacji. Pamięając opory użykowników małych fiaów przed kupnem wersji ego pojazdu z rozrusznikiem uruchamianym kluczykiem, a nie radycyjną, urywającą się linką (kóra przecież mimo wszysko, panie, pewniejsza) zaczynam się czuć jak człowiek sarej day. Przypomina mi się również scena z Alernaywy 4, kulowego serialu z amych la, w kórej wysąpił robo kolejkowy Ewa 1. Genialne urządzenie miało wyręczać obywaela w mirędze serczenia pod sklepem. Okazało się jednak, że robo był całkowicie bezradny w sarciu z paenem przepraszam, ale ja byłem przed panią, skukiem czego Ewa 1 zosała wypchnięa z kolejki, a na koniec sraowana przez łum po ym jak rzucili baleron. Przypuszczam, że kiedy na naszych ulicach pojawią się pierwsze auonomiczne samochody, kóre będą poruszać się z zachowaniem najwyższych sandardów bezpieczeńswa, również i one mogą się znaleźć w syuacji barejowskiej Ewy 1. Jeśli będą np. zachowywać należyy odsęp za poprzedzającym pojazdem, o w korkach wszyscy żywi kierowcy zaczną e cybersamochody wyprzedzać, w związku z czym poruszający się nimi pasażerowie będą czekali na przejazd przez skrzyżowanie dwie i pół godziny. Chyba, że ineligenne aua zosaną wyposażone w opcję jazda po Warszawie i np. będą umiały wciskać się na chama ze ślepego pasa. Grzegorz Kacalski HAMULCOWA promocja Delphi BRIDGESTONE na czele Bridgesone nieprzerwanie od sześciu la n jes największym na świecie producenem opon i wyrobów z gumy. Powierdzają o wyniki KATALOG przewodów i cewek Do końca lisopada lub do wyczerpania n zapasów porwa akcja promocyjna firmy Delphi doycząca oferowanych przez nią elemenów do układów hamulcowych. Mówiąc najkrócej akcja polega na ym, że klienci, kórzy kupią klocki, szczęki, arcze, bębny, cylinderki ip. marki Delphi o odpowiedniej warości, orzymają sosowną nagrodę. I ak: - za zakupy o warości 500 zł neo nagrodą jes zmywacz do hamulców marki Delphi; - za zakupy o warości 1600 zł neo nagrodą są profesjonalne rękawiczki dla mechaników marki Sparco; - za zakupy o warości 3600 zł neo nagrodą jes bezprzewodowa lampa warszaową LED marki Philips; - za zakupy o warości 8000 zł neo nagrodą jes klucz udarowy ½ CP7733 marki Chicago Pneumaic. W informacji o promocji podkreślono, że wszyskie produkowane przez Delphi elemeny układu hamulcowego są projekowane i wywarzane w aki sposób, aby zachować paramery, niezawodność i żywoność cechujące części oryginalne. najnowszego rankingu opracowanego przez magazyn Tire Business. Japońska firma urzymała swe miejsce na szczycie, noując sprzedaż opon na poziomie 27,4 miliardów dolarów co sanowi ponad 85% przychodów firmy. Koncern wyprzedził kolejnego na liście konkurena o blisko 2 mld dolarów. Całkowiy przychód firmy w 2013 roku, obejmujący pozosałe obszary działalności koncernu wyniósł ponad 36 mld USD. Przedsawiciele firmy łumaczą, że najwyższa pozycja Bridgesone w świaowych rankingach jes wynikiem przemyślanej sraegii polegającej na dywersyfikacji udziałów w mniejszych spółkach oraz sysemayczne inwesowanie w rozwój nowoczesnych echnologii. Łącznie, 10 największych firm produkujących opony miało 63% udziałów w zeszłorocznej sprzedaży opon na całym świecie. Do dysrybucji rafił nowy książkowy kaalog przewodów i cewek n zapłonowych marki SENTECH. Publikacja obejmuje ok. 2000 referencji przewodów i ponad 800 referencji cewek, a zaem można znaleźć w niej sosowne elemeny prakycznie do każdego pojazdu napędzanego silnikiem benzynowym. W kaalogu znalazło się również wiele informacji przydanych warszaom i punkom sprzedaży (porady, insrukcje monażu, paramery echniczne i normy oraz szczegółowe rysunki i lisy zamienników). Wydawnicwo (bezpłane) dosępne jes u dysrybuorów części marki SENTECH, można je akże zamówić na sronie www. senech.pl. 2 Świa Mooryzacji
Świa Mooryzacji 10/2014 WIADOMOŚCI SIEDEM KOLEJNYCH świec żarowych Przedsawiciele japońskiej firmy DENSO n częso podkreślają, że ofera produkowanych przez nią świec żarowych jes pod względem pokrycia parku pojazdów jedną z największych na rynku wórnym. Teraz ofera a powiększona zosała o kolejnych siedem numerów kaalogowych świec żarowych z dwiema spiralami grzejnymi, kóre o świece znajdują 215 zasosowań. W rezulacie cały asorymen świec żarowych DENSO obejmuje obecnie 131 pozycji, kóre mają 4481 zasosowań i zasępują 1055 referencji OE. W ofercie DENSO dosępne są również świece żarowe z wydłużonym dogrzewaniem, świece ceramiczne oraz z szybkim grzaniem wsępnym. Nowe świece wyposażone są w spiralę grzejną i regulacyjną, kóre zosały zaprojekowane z myślą o silnikach Diesla z wryskiem bezpośrednim. Charakeryzują się również wydłużonym dogrzewaniem (do jednej minuy), co zapewnia równą pracę nie nagrzanego jeszcze silnika. Świece e przeznaczone są m.in. do ak popularnych au jak: Ford Focus (04-), Ford Mondeo (00-07), Opel / Vauxhall Asra (04-), Opel / Vauxhall Insignia (08-) oraz Peugeo 207 (06-). D1S I D2S w gamie Neolux n Firma OSRAM rozszerzyła gamę samochodowych źródeł świała należącej do niej marki Neolux. Wśród nowości są m.in. lampy ksenonowe D1S i D2S, kóre jak zapewniają przedsawiciele firmy są produkowane w Niemczech i łączą wysoką jakość z przysępną ceną. Charakeryzują się emperaurą barwową 4300 K i wyposażone są w biały pasek ceramiczny. Wkróce do ych nowości dołączą akże żarówki moocyklowe HS1 i S2 oraz używane częso w lampach przeciwmgłowych H11 i H7 w wersji off-roadowej. Świa Mooryzacji 3
RYNEK Świa Mooryzacji 10/2014 Fuzja giganów, czyli ZF przejmuje TRW Przejęcie TRW doskonale wpisuje się w naszą długofalową sraegię powiedział Sefan Sommer, dyrekor generalny ZF. Umacniamy perspekywy naszego rozwoju przez zwiększenie porfolio produków oraz sprawdzonych echnologii w najważniejszych segmenach. Wśród producenów części samochodowych nieusannie nasępują jakieś roszady. Doyczą one również wielkich firm działających na ym rynku. Oo ZF Friedrichshafen przejmuje TRW Auomoive. Przedsawiciele koncernu TRW Auomoive, jednego z największych dosawców części samochodowych na świecie, poinformowali o przejęciu udziałów ich przedsiębiorswa przez innego mooryzacyjnego gigana - firmę ZF Friedrichshafen, za sumę 12,4 miliarda dolarów. W wyniku ej ransakcji i połączenia obydwu firm doszło do powsania jednego z największych producenów elemenów mooryzacyjnych z rocznymi przychodami na poziomie 41 miliardów dolarów, zarudniającego na całym świecie 138 000 pracowników. Według przewidywań specjalisów, na rynku pojawi się w en sposób nowy kluczowy gracz dosarczający nowoczesne sysemy bezpieczeńswa i wspomagania kierowcy. Jednocześnie jednak zapowiadane jes, że TRW będzie funkcjonować jako osobny dział koncernu ZF. Fuzja zosała zaaprobowana przez zarządy obydwu przedsiębiorsw. Transakcja zosanie sfinalizowana w połowie 2015 roku, po orzymaniu sosownych zezwoleń wydawanych przez niemiecki urząd anymonopolowy. Z fuzją TRW i ZF wiąże się z kolei ransakcja przejęcia ZF Lenksyseme, oddziału zajmującego się produkcją układów kierowniczych, przez firmę Rober Bosch. ZF Lenksyseme zarudnia 13 000 pracowników w ośmiu krajach, a roczna sprzedaż firmy szacowana jes na 4,1 miliarda dolarów. Federal-Mogul dzielony RFirma Federal-Mogul Holdings Corporaion ogłosiła plan rozdzielenia swoich oddziałów Powerrain i Moorpars na dwie niezależne firmy obsługujące ogólnoświaowy rynek części zamiennych oraz OE. Planowane rozdzielenie zosanie zrealizowane poprzez przekazanie akcji Federal-Mogul Moorpars udziałowcom firmy Federal-Mogul Holdings Corporaion. Rozdzielając oddziały Powerrain i Moorpars firmy Federal-Mogul, worzymy niezależne firmy, kóre znajdą się wśród największych i najsilniejszych podmioów w swoich kaegoriach. Jednocześnie nowo powsałej firmie Federal- Mogul Moorpars zapewnimy dosęp do kapiału umożliwiającego realizowanie przejęć na bardzo rozdrobnionym rynku części zamiennych. Po podziale obie firmy będą dokapializowane i goowe do samodzielnego odnoszenia sukcesów powiedział Carl Icahn, prezes zarządu Federal- Mogul Holdings Corporaion. Firma Federal-Mogul Moorpars zajmuje się dysrybucją i sprzedażą szerokiej gamy produków pod dwudziesoma uznanymi świaowymi markami na rynku części zamiennych, jednocześnie dosarczając na pierwszy monaż części układu hamulcowego, zawieszenia oraz wycieraczki. Wśród najbardziej znanych produków Moorpars można wymienić wycieraczki ANCO, świece zapłonowe, wycieraczki i filry Champion, części silnikowe AE, Fel-Pro, FP Diesel, Goeze, Glyco, Nüral, Payen i Sealed Power ; części do układu kierowniczego i zawieszenia MOOG ; oraz części układu hamulcowego Ferodo, Jurid i Wagner. Rozdzielenie zapewni firmie Federal-Mogul Moorpars większą elasyczność finansową i operacyjną, a jednocześnie pozosawi dosęp do najbardziej zaawansowanych echnologii oraz doświadczenia oddziału Powerrain firmy Federal-Mogul swierdził Daniel Ninivaggi, zasępca dyrekora generalnego Federal-Mogul Holdings Corporaion i dyrekor generalny Federal- Mogul Moorpars. Federal-Mogul Powerrain o z kolei jeden z czołowych dosawców części do układów napędowych przeznaczonych dla producenów OE. Firma opracowuje i wywarza produky, kóre pozwalają zmniejszyć zużycie paliwa i emisję spalin oraz zapewniają wyższy poziom bezpieczeńswa pojazdów. Oddział Powerrain będzie konynuować organiczny rozwój. Będziemy również sarali się wykorzysać możliwości rynkowe, aby rozszerzyć naszą działalność, zasięg oraz obecność, skupiając się na głównych elemenach silników spalinowych powiedział Rainer Juecksock, zasępca dyrekora generalnego Federal- Mogul Holdings Corporaion i dyrekor generalny Powerrain. 4 Świa Mooryzacji
Świa Mooryzacji 10/2014 RYNEK Z naszego kraju eksporuje się ponad 1 mln on części mooryzacyjnych. To 90 razy więcej, niż waży konsrukcja Sadionu Narodowego obrazowo przedsawił ema Alfred Franke, prezes SDCM. I dodał: Korzysna endencja w produkcji części i akcesoriów urzymuje się akże w 2014 roku. W pierwszym kwarale przychody producenów ze sprzedaży części wyniosły 16,1 mld zł, a zaem o 12 procen więcej niż analogicznym okresie roku ubiegłego. IFo. MG Części napędzają polską gospodarkę Od wielu la, akże w ym roku, dynamicznie rośnie produkcja części samochodowych w Polsce a akże ich sprzedaż krajowa oraz ekspor. Jes o zjawisko niezwykle isone, zwłaszcza w konekście kłopoów innych branż spowodowanych napięą syuacją międzynarodową. Jego znaczenie dodakowo rośnie, jeśli uświadomimy sobie, że grupę producenów części i akcesoriów mooryzacyjnych worzy w Polsce 900 firm o łącznych przychodach ze sprzedaży sięgających 60 mld zł, eksporujących owary o warości 30 mld zł oraz zarudniających ponad 116 ysięcy osób. nformacje e podane zosały na konferencji prasowej Janusza Piechocińskiego, wicepremiera i minisra gospodarki oraz Alfreda Franke, prezesa Sowarzyszenia Dysrybuorów i Producenów Części Mooryzacyjnych. Była ona poświęcona prezenacji raporu Branża mooryzacyjna w Polsce. Liczby, podsumowania, analizy. Narodowa specjalność Polski przemysł mooryzacyjny o seki niezależnych firm zajmujących się produkcją części i akcesoriów mooryzacyjnych. Tworzą one 75 procen miejsc pracy, dzięki kórym przemysł mooryzacyjny dynamicznie się rozwija i zwiększa swój poencjał eksporowy powiedział wicepremier Janusz Piechociński. Podanych zosało akże wiele innych, ciekawych informacji. Między innymi aka, że wielkość eksporu części samochodowych jes aż rzy razy większa, niż radycyjnie posrzeganych jako polska specjalność, węgla, koksu i brykieów. Do ego przez osanie 10 la ekspor produkowanych w Polsce części i akcesoriów wzrósł dwukronie. Co więcej, jego warość szybko powiększa się, dla przykładu w 2012 roku wyniosła 27,5 mld zł, zaś w roku 2013 już 29,9 mld zł. Trzeba w ym miejscu podkreślić, że było o aż o 7,8 mld zł więcej niż warość eksporu pojazdów, kóra wyniosła 22,1 mld zł. Szeroki asorymen, wielka skala Nie ylko sysemaycznie, ale i szybko rozwija się również dysrybucja części. W magazynach największych firm działających w ym segmencie rynku znajduje się asorymen dochodzący do 250 ysięcy części i akcesoriów. Całkowia powierzchnia hal magazynowych przekroczyła już 600 ysięcy merów kwadraowych, jednocześnie polscy dysrybuorzy części są doskonale zorganizowani logisycznie. W ciągu godziny roboczej z ich magazynów wydawanych jes ponad 90 ysięcy części, zaś samochody dosarczające je do warszaów pokonują w ciągu doby odległość równą 12 okrążeniom kuli ziemskiej. Wszysko o owocuje godną uznania dynamiką wzrosu sprzedaży części. Wyniosła ona w ubiegłym roku 12,6 procen w segmencie osobowym i 10,5 procen w segmencie ciężarowym. Ten rok nie powinien być gorszy, choć z oczywisych względów jes rudniejszy. W pierwszym kwarale niemal 100 procen pyanych producenów i dysrybuorów części zadeklarowało wzros przychodów w porównaniu z analogicznym okresem roku 2013, obecnie odseek en oscyluje w granicach około 70 procen. Dodajmy jeszcze, że udział eksporu w przychodach dysrybuorów sięga 14,7 procen. Jeśli chodzi o niezależne warszay obsługujące samochody osobowe i ciężarowe o działa ich w Polsce około 19,5 ysiąca. W ciągu minionego roku odnoowano w nich 32,1 mln wizy klienów. Większość warszaów, bo ok. 13,5 ysiąca, świadczy pełen zakres napraw, pozosałe o firmy wyspecjalizowane. W sumie zarudniają one ponad 106 ys. osób. Miliardy do budżeu O ym jak niezwykle isonym elemenem polskiej gospodarki jes niezależny rynek mooryzacyjny, najlepiej świadczy warość pochodzących z niego przychodów budżeowych i składek odprowadzanych do ZUS. Oóż według szacunków w ubiegłym roku łącznie wyniosły one 12 mld zł. Na kwoę ę złożyło się 1,8 mld zł z podaku dochodowego, 5,5 mld zł (a więc znacznie więcej) z podaku VAT oraz 4,7 mld zł zapłacone na kona ZUS. Świa Mooryzacji 5
TECHNIKA Świa Mooryzacji 10/2014 Uniwersalny jak fabryczny Z ZENONEM RUDAKIEM, kierownikiem Cenrum Szkoleniowego Hella Polska rozmawiają Grzegorz Kacalski i Krzyszof Rybarski. Coraz więcej producenów pojazdów wprowadza diagnosykę online. Czym jes spowodowany ów rend? Wynika on z chęci ochrony ineresów koncernów samochodowych, kóre sarają się ograniczyć warszaom niezależnym dosęp do danych diagnosycznych. Co prawda prawo nakłada na producenów au obowiązek udosępniania pewnych informacji sandardowych, związanych z ekologią, co obejmuje prakycznie pełne serowanie silnika, ale cała resza rakowana jes przez nich jako prywana własność inelekualna. Co w ej syuacji może zrobić niezależny rynek mooryzacyjny? Dane obowiązkowo udosępnianie nie wysarczą do ego, by świadczyć szeroką gamę usług serwisowych. Oczywiście dane udosępnione w sandardzie EOBD o zby mało, by naprawiać samochody w pełnym zakresie. Dlaego inżynierowie Hella Gumann Soluions zajmują się rozpoznawaniem rozmaiych prookołów i form ransmisji danych wykorzysywanych w sysemach auodiagnosycznych samochodów, a nasępnie wprowadzają e informacje do naszych eserów. Rzecz jasna, nie da się w en sposób pozyskać wszyskich danych, więc opisy niekórych procedur są przez nas kupowane od producenów pojazdów i implemenowane do naszego oprogramowania, dzięki czemu oferujemy naszym klienom większe możliwości. Czy upowszechnienie się diagnosyki online nie doprowadzi z czasem do syuacji, że nie będzie już można serwisować samochodów za pomocą eserów uniwersalnych? Diagnosyka online ma w zamyśle bronić własność inelekualną producenów samochodów przed czarnym rynkiem pirackiego oprogramowania. Jak wiadomo, pokąnie oferowane są nielegalne kopie eserów fabrycznych, a akże wielomarkowych, pochodzące głównie z Dalekiego Wschodu. Producenci samochodów sarają się bronić przed ym procederem przenosząc dane do zw. chmury, z kórą połączenie się jes możliwe dopiero po odpowiedniej auoryzacji. Teser musi połączyć się online z fabrycznym serwerem, a sysem sprawdza nie ylko o, czy eser jes legalny, ale również czy samochód nie składa się z klocków pochodzących z różnych pojazdów. Każdy serownik ma bowiem swoje cechy charakerysyczne, po kórych da się go zidenyfikować. Producen może więc sprawdzić, czy pasuje on do danego numeru VIN samochodu. Jeśli coś się nie zgadza, diagnosyka może zosać zablokowana. Wszysko wskazuje na o, że esery fabryczne saną się jedynie hardware owymi końcówkami, za pomocą kórych będzie można uzyskać dosęp do informacji zgromadzonych na bezpiecznym serwerze. Taki jes rend. Sacjom ASO udosępnia się e końcówki oraz, za odpowiednią opłaą, dosęp do serwera. Firmy samochodowe sarają się do minimum ograniczyć ryzyko wycieku cennych danych, kóre mogą zosać nielegalnie wykorzysane. A co mają w akim razie zrobić jak najbardziej legalne warszay, yle że niezależne? Naszym zadaniem jes zapewnienie możliwości normalnej pracy serwisom niezależnym. Dlaego nasze esery są m.in. przysosowane do zw. diagnosyki Pass Thru. Działa o w en sposób, że urządzenie diagnosyczne po nawiązaniu komunikacji z sysemem samochodu, łączy się przez inerne z serwerem producena pojazdu. Jeżeli użykownik ma wykupiony dosęp do danych, może z nich skorzysać i przeprowadzić diagnosykę. Wówczas nasz eser saje się niejako fabrycznym urządzeniem diagnosycznym. Na kórej można dobrze zarobić... Każdy producen chce, by wyprodukowane przez niego pojazdy przyjeżdżały do auoryzowanych sacji nie ylko na gwarancji, ale również wedy, gdy okres en upłynie. Prawda jes bowiem aka, że obecnie na produkcji samochodów zarabia się bardzo mało i marża producenów wysarcza w zasadzie do urzymania fabryk i sieci sprzedaży. Koncerny muszą więc zarabiać na serwisowaniu i sprzedaży części zamiennych. 6 Świa Mooryzacji
Świa Mooryzacji 10/2014 TECHNIKA Czyli należy się liczyć z większymi koszami prowadzenia niezależnego serwisu, skoro oprócz wydaków na urządzenie uniwersalne rzeba będzie jeszcze płacić za dosęp do danych producenowi pojazdu. Ile mniej więcej koszuje aki dosęp do fabrycznego serwera? Jes on różnie wyceniany. Jedni producenci każą sobie płacić za czas połączenia, inni za wielkość ściągnięych danych. Tu chciałbym jednak podkreślić, że nasze urządzenia diagnosyczne nie saną się jedynie uniwersalnymi końcówkami służącymi do łączenia się z fabrycznymi serwerami. Oprogramowanie eserów Hella Gumann Soluions wciąż jes rozwijane i akualizowane. Opcja Pass Thru służyć ma jako uzupełnienie ich możliwości diagnosycznych. Mechanik zbada np. w jakimś pojeździe auomayczną skrzynię korzysając z dosarczonego przez nas oprogramowania, naomias akualizację oprogramowania serownika owej skrzyni będzie mógł przeprowadzić za pomocą naszego urządzenia w rybie Pass Thru. Takie rozwiązanie daje warszaowi większą paleę możliwości. A czy dosęp do fabrycznych serwerów będzie można uzyskać w ramach jakiegoś abonamenu? Może byłoby o wygodnym rozwiązaniem dla niezależnych warszaów. Mamy aki pomysł, by udosępnić naszym klienom możliwość wykupienia licencji na dosęp Pass Thru do fabrycznych danych diagnosycznych określonych marek samochodów. Możemy zapewnić ę usługę w korzysnej cenie, bo mając wobec producenów samochodów pozycję dużego parnera, możemy uzyskiwać znacznie lepsze ceny jednoskowe niż indywidualni klienci. Teraz ylko pozosaje kwesia, czy warszaom się o opłaci. Oczywiście o kwesia odpowiednich kalkulacji. Właściciel warszau musi zasanowić się, co chce robić i w jakim zakresie, a nasępnie przeanalizować, co jes dla niego korzysne. Oczywiście rudno oczekiwać, by warsza niezależny decydował się na kupienie dosępu do serwerów fabrycznych wszyskich producenów samochodów. Jednak wybranie dwóch, rzech marek, ak by móc się w nich specjalizować, jes już jak najbardziej sensowne i można zaobserwować, że wiele niezależnych serwisów decyduje się na o rozwiązanie. Tu chciałbym od razu powiedzieć, że niezależnie od Pass Thru, Hella Gumann Soluions pomaga w doarciu do różnych informacji bądź ich zinerpreowaniu. Mechanicy mogą albowiem konakować się z naszą infolinią i korzysać z wiedzy i doświadczenia specjalisów HGS. Wspomniał pan o specjalizacji. Czy warszay niezależne zaczną się specjalizować, ak jak sacje auoryzowane? Taką endencję widać już eraz. Jes o zrozumiałe, bowiem nie sposób zajmować się głęboką diagnosyką i elekroniką w pojazdach wszyskich marek. Niezbędne oprzyrządowanie diagnosyczne i specjalisyczne wyposażenie jes bardzo koszowne. Tak więc warszay decydują się na bardzo zaawansowaną obsługę au kilku wybranych marek, oczywiście nie rezygnując z prosszych usług w przypadku innych samochodów. Urządzenia diagnosyczne sają się coraz bardziej zaawansowane. Czy o oznacza, że sprzę elekroniczny coraz bardziej wyręcza mechanika w pracy i może on mniej wiedzieć, niż kiedyś? Wpros przeciwnie, mechanicy muszą mieć coraz większe kompeencje. Urządzenie diagnosyczne o bowiem narzędzie, przy korzysaniu z kórego rzeba myśleć i wyciągać wnioski. Diagnosyka nie naprawia samochodów. To zadanie mechanika, kóry musi wykorzysać informację do ego, by rozwiązać konkreny problem. Pełnia sukcesu o dobre narzędzie diagnosyczne w rękach bysrego, dobrze wyszkolonego mechanika. Na koniec chcielibyśmy zapyać, czy komplikowanie się konsrukcji samochodowych, coraz większy udział elekroniki, a akże ograniczony dosęp do danych echnicznych nie sprawi, że niezależne warszay będą raciły klienów? Niezależnym serwisom nie grozi wypchnięcie z rynku przez sacje auoryzowane. Po ulicach zawsze będą jeździć samochody nowe i sarsze. Obsługa ych drugich będzie domeną serwisów niezależnych. Warszay e bardzo się zreszą różnią. Jedne inwesują, wyznaczają nowe sandardy i dzięki emu najwięcej zarabiają, inne je naśladują. Te, kóre soją w miejscu, będą powoli wypadać z rynku. Dziękujemy za rozmowę. Świa Mooryzacji 7
TARGI Świa Mooryzacji 10/2014 Przyszłość warszaów Tego samego dnia odbył się również panel dyskusyjny na sanowisku firmy Casrol. Przedsawiciele firm Iner Cars, Casrol oraz Bosch, a akże właściciele dwóch dużych warszaów dyskuowali o przyszłości niezależnych serwisów samochodowych. Przedsawiono wyniki badań i rozważano, jak wyglądać może przyszłość warszaów niezależnych oraz jak poprawić obsługę kliena, by zosał on klienem sałym. 40 ysięcy gości, 100 ysięcy koni Srefa Ciężka Podczas egorocznych argów po raz pierwszy przygoowano osobną halę wysawową poświęconą rynkowi ciężarowemu. Spokali się w niej dosawcy części do samochodów ciężarowych, Blisko 200 wysawców, 40 ysięcy gości odwiedzających zarówno argi, jak i Moor Show, mnóswo szkoleń, prezenacji i rozmów biznesowych, a akże liczne pokazy ze świaa moosporu oo najkrószy bilans 14. argów części zamiennych, narzędzi i wyposażenia warszaów organizowanych przez Iner Cars. Począek argów już radycyjnie upłynął pod znakiem konferencji zarządu Iner Cars SA. W ym roku zosała ona jednak podzielona na dwie części i odbyła się w formie mulimedialnej, zn. zamias długich wypowiedzi zaprezenowano filmy. W pierwszej kolejności przedsawiony zosał profil Iner Cars SA, jako Giełdowej Spółki Roku. Przybliżono również sylweki wszyskich członków zarządu. - W ciągu pierwszych 8 miesięcy 2014 roku odnoowaliśmy 10% wzros zarówno w kraju, jak i zagranicą powiedział Krzyszof Soszyński, wiceprezes zarządu Iner Cars, omawiając egoroczne wyniki spółki. Nasępnie zaprezenowano plany na przyszłość przedsawiając projek nowych sorerów w budowanym w Zakroczymiu cenrum logisycznym. Tego ypu sorery są sosowane jedynie przez największych graczy rynku amerykańskiego informował Krzyszof Oleksowicz, założyciel Iner Cars. To nie ylko przyspieszenie dysrybucji, ale akże duże oszczędności w skali roku. naczep i przyczep oraz wszyskie działy Iner Cars zajmujące się ym segmenem rynku. Nie zabrakło akże firmy Feber (producena naczep należącego do grupy Iner Cars) oraz sieci Q-Service Truck. W pobliżu hali usawione zosały dwie ciężarówki Show Car, w kórych odbywały się bezpłane szkolenia. Klienci z rynku ciężarowego mogli więc czuć się docenieni. Tym bardziej, że jednocześnie zyskali zapewnienie, iż Iner Cars będzie sukcesywnie poszerzał swoją oferę skierowaną do warszaów zajmujących się ciężkimi pojazdami. Moorspor i adrenalina Oprócz srony meryorycznej impreza radycyjnie miała akże swoje oblicze rozrywkowe i sporowe. Na Bemowo jak co roku ściągnęły więc łumy fanów sporu moorowego wielkiego wyczynu i wielkiej mocy. Dość powiedzieć, że na płycie Loniska Bemowo zebrało się łącznie blisko 100 ysięcy koni mechanicznych pod posacią rajdowych i wyścigowych samochodów, sporowych ciężarówek, różnego rodzaju moocykli, a nawe pojazdu o napędzie odrzuowym. 8 Świa Mooryzacji
Świa Mooryzacji 10/2014 TARGI I ak w rakcie dwóch dni widzowie podziwiali zmagania zawodników podczas 3. rundy Drifingowych Misrzosw Polski oraz 3. rundy STW Drif Challenge. Na orze można zaem było zobaczyć czołówkę polskiego drifingu oraz najlepsze zespoły. Widowiskowe zawody cieszyły się ogromną popularnością. Trzeba przyznać, że samochód o mocy kilkuse koni mechanicznych jadący w konrolowanym poślizgu, a przy ym z wielką gracją, wygląda rzeczywiście niesamowicie. Na bemowskim lonisku nie mogło zabraknąć najszybszych pojazdów. Pojawiły się dragsery ze sajni VTG na czele ze słynną Corvee, kórą Grzegorz Saszewski wielokronie zwyciężał w wyścigach na ¼ mili. To poężne auo o mocy 1600 koni mechanicznych rozpędza się do 300 km/h w zaledwie 8 sekund. Jeśli chodzi o prędkość, o nic jednak nie mogło konkurować z Je Carem samochodem z napędem odrzuowym. Pojazd Gerda Habermanna napędzany silnikiem od Miga był zdecydowanie największą arakcją dnia. Zbudowana przez ekipę VTG Ulima GTR, również budziła ogromne emocje. Wykonany na prywane zamówienie samochód o masie niespełna 1000 kilogramów i mocy przeszło 500 koni mechanicznych miał w rakcie imprezy swoją premierę. Podczas esów Ulima GTR prezenowała lepsze osiągi niż Ferrari Enzo i Bugai Veyron, jes o więc prawdziwa besia na kołach. Odbyły się również pokazy Supermoo, Rallycross oraz Globe of Speed salowej kuli, wewnąrz kórej pędziło rzech moocyklisów. Zawodnicy z kraju i ze świaa wykonywali podniebne ewolucje na crossach w rakcie FMX, a świaowa czołówka sunu wykonała zaprzeczające prawom fizyki ricki na swoich jednośladach. Finał imprezy sanowiło Nocne Moor Show, czyli dwugodzinna mooryzacyjna inscenizacja, w rakcie kórej zaprezenowano wszyskie arakcje dnia. Odbyło się o w niezwykłej oprawie świelnej oraz piroechnicznej, przy dźwiękach odpowiednio dobranej muzyki. Zwieńczeniem pokazu był kilkunasominuowy pokaz fajerwerków. Gumy palenie Iner Cars przyzwyczaił już wszyskich do bicia rekordów związanych z wynikami finansowymi. Na 14. argach dokonano również próby usanowienia rekordu Guinnesa w jednoczesnym paleniu gumy przez największą w hisorii liczbę samochodów. Wydarzeniu owarzyszył ryk silników, gęsy dym i swąd spalenizny. Wcześniej odbyła się ylko jedna oficjalna próba usanowienia Rekordu Guinnessa w jednoczesnym paleniu gumy. Trudno bowiem spełnić warunki echniczne posawione przez sędziów z Guinnessa mówiła Barbara Dydymska, redakor serwisu BiuroRekordow.pl. Doychczasowy rekord należał do Ausralijczyków. Zdołali oni zebrać 68 kierowców, z kórych każdy, w rakcie rwania rzydziesosekundowej próby, nieprzerwanie przez dziesięć sekund palił gumę w swoim samochodzie. Iner Cars podjął próbę bicia rekordu, wysawiając 74 pojazdy. Wśród nich znalazły się nie ylko drifowozy i aua, kóre brały udział w pokazach Ine r Cars Moor Show, ale akże samochody prywanych użykowników, kórzy zgłosili się do próby. Aby mieć pewność, że wydarzenie zosanie należycie udokumenowane, zasosowano kamery ermowizyjne, całość była dodakowo nagrywana z powierza, a przy każdym z au sał seward konrolujący czas palenia opon i prawidłowy przebieg próby. Jubileusze na argach W ym roku podczas argów celebrowane były 15. urodziny sieci warszaów Q-Service Truck, a akże 10-lecie isnienia spółki Feber. Oba jubileusze zaakcenowano podczas specjalnie przygoowanych konferencji dla klienów, pracowników, mediów oraz sympayków Febera i sieci Q-Service Truck. Spokanie poświęcone sieci warszaów Q-Service Truck poprowadził Krzyszof Oleksowicz, członek zarządu i założyciel Iner Cars. Przypomniał ideę, kóra przyświecała powsaniu sieci i eapy jej rozwoju. Podkreślał, że warszay łączy nie ylko przedsięwzięcie biznesowe, ale eż relacje parnerskie, inegracja, wzajemna pomoc i współpraca. Podczas konferencji oficjalne słowa podziękowania popłynęły do ych warszaów, kóre są zrzeszone w sieci od począku jej isnienia, czyli od 15 la. Był o ukłon w sronę ych, kórzy od począku przyczyniali się do rozwoju sieci i są w niej i z nią najdłużej. Na jubileuszowej konferencji Febera pojawił się zarząd spółki, jej klienci, parnerzy i współpracownicy. Spokanie poprowadził Andrzej Kajda, nowy dyrekor zarządzający, kóry przypomniał hisorię firmy. Uczesnikom spokania przedsawiono informacje doyczące wyników sprzedaży, również za granicą. Najwięcej produków Febera rafia do Francji, Niemiec, Belgii, Norwegii, Szwecji oraz Danii. Roczny wzros sprzedaży eksporowej mieści się obecnie w granicach 20-30%, a więc jes bardzo duży i obiecujący w perspekywie przyszłych la. Świa Mooryzacji 9
FIRMY Świa Mooryzacji 10/2014 Liderzy łączą siły Mooinegraor Floa, spółka należąca do Grupy Iner Cars SA oraz PKN Orlen SA rozpoczęły współpracę przy obsłudze klienów floowych. WWszyscy klienci dysponujący karą floową PKN Orlen SA mogą eraz korzysać z usług oferowanych przez Mooinegraor Floa. Na użykowników czeka Call Cener, za pośrednicwem kórego można zamówić dowolną usługę serwisową. Zosanie ona wykonana w arakcyjnej cenie. Okazując karę w warszacie, klienci rozliczą wykonaną naprawę bezgoówkowo. W en sposób Mooinegraor Floa skierował swoją oferę do szerokiej rzeszy członków Programu Floa PKN Orlen SA. Zakres udosępnionych klienom usług obejmuje: naprawy mechaniczne, przeglądy okresowe, usuwanie awarii drogowych, w ym całodobową pomoc assisance, usługi oponiarskie wraz z zakupem ogumienia, obsługę serwisową pojazdów ciężarowych, całodobową opiekę na drodze dla au ciężarowych. Główną korzyścią, jaką odniosą klienci należący do Programu FLOTA PKN Orlen SA jes możliwość skorzysania z usług wysoko wykwalifikowanych serwisów związanych z Iner Cars, bez konieczności spełnienia dodakowych formalności. Wysarczy posiadać karę i zaakcepować warunki na sronie www.orlen.pl. Wszyskie usługi dosępne są pod jednym, całodobowym numerem elefonu na erenie całego kraju. Oprócz ego klienci mają dosęp do pełnej ofery firmy Iner Cars. Jes o pierwszy program ego ypu w Polsce o ak szerokim zakresie, łączący obsługę pojazdów osobowych, dosawczych i ciężarowych. Umowa o rozpoczęciu współpracy zosała podpisana 5 września 2014 roku w rakcie konferencji prasowej zarządu Iner Cars SA podczas 14 Targów części zamiennych, narzędzi i wyposażenia warszaów. Sygnaariuszami umowy zosali Rober Kierzek, prezes zarządu Iner Cars SA oraz Paweł Wydymus, dyrekor Biura Rozwoju Sprzedaży Paliw PKN Orlen SA. Iner Cars reprezenowali również: Krzyszof Soszyński, wiceprezes zarządu oraz Adam Karpiński i Łukasz Kuźmiński, dyrekorzy spółki Mooinegraor Floa. Podpisana umowa jes wydarzeniem bez precedensu. Po raz pierwszy floowa kara paliwowa inegruje w swojej funkcjonalności obsługę serwisową samochodów, co uławia dosęp do nowoczesnych narzędzi w zarządzaniu floą wszyskim jej użykownikom. To również bardzo wygodne rozwiązanie dla kierowców i właścicieli au, gwaranujące mobilność i niższe koszy eksploaacji. Bardzo cieszy nas również o, że umowę podpisali dwaj liderzy swoich branż, a przy ym polskie firmy powiedział Adam Karpiński. Iner Cars rozpoczął cykl mobilnych szkoleń prakycznych prowadzonych przy użyciu specjalnie przygoowanego samochodu reningowego. Uczesnicy uczą się radzić sobie z rzeczywisymi userkami, z kórymi może zgłosić się do nich klien. WWykorzysywane w szkoleniach auo o profesjonalnie przygoowana pomoc naukowa, dzięki kórej można uczyć kursanów naprawy konkrenej userki. W samochodzie można spreparować rozmaie awarie, a nasępnie je usunąć. Szkolenia wzbudziły duże zaineresowanie. Dowiodły ego już pierwsze zajęcia Diagnosyka czujników (silnik, nadwozie, zawieszenie), kóre odbyły się w warszacie VAGSerwis we Wrocławiu. Kiedy dowiedzieliśmy się, że isnieje możliwość zorganizowania u nas ego szkolenia, zdecydowaliśmy się bez wahania mówi Konrad Czerski, współwłaściciel VAGSerwisu. Waro było skorzysać z akiej okazji, ponieważ w zajęciach wzięli udział również nasi mechanicy. Uważam, że inwesycja w kompeencje pracowników o dobrze wydane pieniądze. 10 Świa Mooryzacji
Świa Mooryzacji 10/2014 FIRMY Niezasąpiona prakyka Poza cyklem szkoleń wyjazdowych chcemy zorganizować również szkolenia sacjonarne, dwudniowe, podczas kórych będziemy przedsawiać poszczególne emay w sposób przekrojowy. Zajęcia będą się odbywać w pełni wyposażonym serwisie przygoowanym do szkoleń mówi Maciej Bobrowski, kierownik Działu Szkoleń Technicznych w Iner Cars. Ideą szkoleń prakycznych jes pokazanie na żywym organizmie, zależności pomiędzy rozmaiymi userkami. Nowoczesny samochód o zbiór naczyń połączonych. Userka jednego elemenu, ma wpływ na sysemy z nim współpracujące. Chodzi o o, żeby kursanci mogli na własne oczy zobaczyć, co się dzieje w akiej syuacji. Możemy na przykład wygenerować błąd w układzie klimayzacji i zobaczyć, jak na o reaguje cały układ komforu, silnik oraz inne sysemy. Możemy pokazać, jak błąd w sysemie hamulcowym przekłada się na moc silnika. Samochód reningowy daje nam nieograniczone możliwości wyjaśnia Maciej Bobrowski. Szkolenia mobilne prowadzone są meodą warszaową z wykorzysaniem echnik, kóre pobudzają grupę uczesników do działania. Podsawą efekywnego nauczania jes bowiem połączenie wiedzy eoreycznej z analizą własnych doświadczeń i prakyczną nauką na przykładowych modelach w prawdziwym warszacie. Na szkolenia można się zapisywać w filiach IC. Na sronie www.szkolenia.inercars.com.pl podane są erminy i konak do osoby, kóra może udzielić wszelkich informacji. Świa Mooryzacji 11
WARSZTAT Świa Mooryzacji 10/2014 opymalne wykorzysanie energii elekrycznej, ponieważ w en sposób znacznie ogranicza się sray energii świecy na skuek odpływu emperaury poprzez elekrodę masy. To rozwiązanie pozwala eż na przebywanie większej masy mieszanki paliwowo-powierznej w obrębie iskry, co skukuje lepszym wykorzysaniem objęości komory spalania (przekłada się o na mniejsze zużycie paliwa, większą kulurę pracy silnika, zauważalne zwiększenie jego mocy). Odczuwalnie skraca się również czas porzebny na rozruch zimnego silnika. Jak dobrać świece Zalecana częsoliwość wymiany świec zapłonowych zależy od echnologii i maeriałów użyych do produkcji ych elemenów. Przede wszyskim chodzi o odporność wykorzysanego maeriału na korozję elekryczną i emperaurową. Dopuszczalny przebieg świec niklowych DENSO w silniku napędzanym benzyną szacuje się na 30 000 km, świec playnowych sandard na około 70 000 km, a Double Plainum (podwójna playna) powyżej 80 000 km. Dopuszczalny przebieg świec irydowych zależny od grubości elekrody środkowej i konsrukcji elekrody masy wynosi od 60 000 km do 120 000 km w przypadku świec DENSO Super Igniion Plug (SIP). Co waro wiedzieć o świecach zapłonowych przed ich wymianą? Konsrukcja ma znaczenie Ogromy wpływ na przebieg zapłonu i spalania mieszanki mają grubość elekrody środkowej i konsrukcja elekrody masy. Im mniejsze pole powierzchni elekrody środkowej, ym mniejsze napięcie porzebne do przeskoku iskry (świece DENSO Iridium mają elekrodę środkową o średnicy 0,4 mm; o akualnie najcieńsza elekroda na świecie). Oczywiście isony jes również odsęp między elekrodami. Wielkie znaczenie ma eż elekroda masowa. DENSO już w 1974 roku zasosowało elekrodę masową o przekroju w kszałcie liery U. Ten prosy zabieg pozwolił na lepsze skoncenrowanie iskry na mniejszej powierzchni, dzięki czemu zwiększyła się wydajność świecy. Innym Jakie świece zapłonowe wybrać i jak częso je wymieniać? Odpowiadając na o pyanie najlepiej polegać na opinii fachowców. Oo kilka uwag przygoowanych przez specjalisów firmy Denso. sposobem zwiększenia zapłonności jes sosowanie płyek z meali szlachenych wspawanych do elekrody masy. Niższy kosz, lepsze działanie W 2003 roku DENSO wyprodukowało świecę irydową z wyciągnięą playnową elekrodą masy Super Igniion Plug. Nasępnie, w oparciu o ę konsrukcję, firma opracowała i wprowadziła na rynek wórny świecę Twin Tip (TT), kóra odniosła ogromny sukces. Jes o świeca bez meali szlachenych (ma cenę porównywalną ze świecą niklową), ale ze zmniejszoną do 1,5 mm średnicą elekrody środkowej oraz wyciągnięą elekrodą masy. Skonsolidowana ofera świec zapłonowych TT DENSO obejmuje 15 numerów kaalogowych zapewniających 87% pokrycie rynku najlepiej sprzedawanych samochodów w Europie. W obu wspomnianych przypadkach SIP oraz TT wyciągnięcie elekrody masy pozwala na Silniki zasilane gazem Jak wygląda kwesia silników zasilanych gazem? Temperaura pracy silnika zasilanego LPG, CNG czy LNG jes znacznie wyższa niż silnika benzynowego (mieszanka gazu i powierza spala się w wyższej emperaurze), co w połączeniu ze zwiększoną erozją elekryczną spowodowaną przez paliwa alernaywne przekłada się na krószy czas żywoności świecy w akim silniku. W porównaniu do silnika zasilanego benzyną różnica może być dość znaczna. Co więcej, napięcie zapłonowe wymagane dla mieszanki gazu LPG z powierzem również jes znacznie wyższe niż dla mieszanki benzyny i powierza. Oznacza o, że świece zapłonowe muszą być zasilane z cewki zapłonowej mniej więcej o połowę wyższym napięciem. W silnikach benzynowych wysarcza zwykle napięcie zapłonowe rzędu 10-15 kv, w silnikach zasilanych LPG wymagane jes wyższe, ok. 25-30 kv. Zwiększone napięcie i podwyższona emperaura spalania LPG powodują, że świece zapłonowe w ych silnikach powinno się wymieniać o wiele częściej. Dlaego eż do silników zasilanych LPG zaleca się sosowanie świec irydowych i playnowych. Świece zapłonowe DENSO Iridium Tough, dzięki elekrodzie środkowej o średnicy 0,4 mm, zapewniają najwyższą zapłonność na rynku oraz czery razy dłuższy okres użykowania niż sandardowe świece niklowe. Tańszą, ale skueczną alernaywą dla ych świec są np. świece zapłonowe DENSO TT, kóre kompensują wymagane wyższe napięcie zapłonowe mniejszą średnicą elekrody środkowej i masy. Świeca TT zapewnia wyższą zapłonność niż świeca playnowa, a jej uwardzana elekroda masowa jes bardziej odporna na erozję emperaurową i elekryczną niż elekroda w sandardowych świecach niklowych. Więcej informacji na ema świec zapłonowych DENSO można znaleźć w kaalogu świec zapłonowych i żarowych DENSO 2013/14, kóry jes dosępny bezpłanie na sronie www.denso-am.pl. 12 Świa Mooryzacji
Świa Mooryzacji 10/2014 WARSZTAT Cechy e są ym bardziej pożądane, że rośnie liczba pojazdów z sysemem Sar-Sop, kóre już dziś sanowią 15% rynku samochodowego w Europie, a w ciągu najbliższych 5 la wskaźnik en wzrośnie do 50%. W pojazdach z sysemem Sar-Sop mogą być używane wyłącznie specjalnie zaprojekowane baerie rozruchowe, co wymusza szybkie zmiany w branży akumulaorowej. Szybsze ładowanie, większa wydajność Dzięki nowym rozwiązaniom, kóre powsały w cenrach badawczo-rozwojowych Exide Technologies, nowe akumulaory oferowane pod markami Cenra i Exide będą ładować się nawe o 1,5 raza szybciej, dysponując przy ym większą wydajnością. Nowo zasosowana w wybranych akumulaorach Cenra i Exide echnologia Carbon Boos była począkowo worzona z myślą o akumulaorach AGM (ang. Absorben Glass Ma) i EFB (ang. Enhanced Flooded Baeries) przeznaczonych do pojazdów z sysemem Sar-Sop. Dzięki wielolenim badaniom i eksperymenom udało się opracować rozwiązanie opare na dodakach węglowych, kóre zwiększyły zdolność przyjmowania ładunku oraz skróciły czas ładowania akumulaora. Exide konynuował prace nad ym rozwiązaniem, dzięki czemu echnologię Carbon Boos można zasosować akże w radycyjnych akumulaorach. Porównanie czasów ładowania Exide Premium Carbon Boos i sandardowego akumulaora. Tradycyjne, ale zaawansowane Akumulaory Cenra Fuura i Exide Premium z echnologią Carbon Boos zosały zaprojekowane z myślą o najnowocześniejszych samochodach napędzanych dużymi, konwencjonalnymi silnikami, z wieloma urządzeniami pobierającymi energię elekryczną. Baerie e sprawdzą się doskonale podczas codziennej miejskiej jazdy, kóra charakeryzuje się dużą liczbą zarzymań, a akże w okresie zimowym. Nowe akumulaory mają 30% więcej mocy rozruchowej i jak zapewnia producen, są najbardziej zaawansowanymi konsrukcjami na rynku radycyjnych akumulaorów. Według saysyk ADAC najczęsszą przyczyną awarii samochodowych jes userka akumulaora wynikająca częso z niewysarczającego naładowania. Technologia Carbon Boos sprawia, że akumulaor jes szybko doładowywany, co zwiększa jego wydajność, niezawodność, a w konsekwencji również żywoność. Kluczowe zaley nowej generacji akumulaorów AGM. Exide opracował w 2004 roku pierwszą echnologię (AGM), odpowiadającą wymaganiom sawianym przez producenów pojazdów z sysemem Sar-Sop. W 2008 roku sworzył akumulaory EFB. AGM i EFB nowej generacji Opracowane właśnie przez Exide Technologies nowe akumulaory AGM czwarej już generacji, będzie wyróżniała czerokronie dłuższa żywoność w pracy cyklicznej, o 20% większa moc i ponad rzykronie większa zdolność przyjmowania ładunku w porównaniu ze sandardowymi akumulaorami. Równie dobre paramery będą cechowały odnowioną serię akumulaorów EFB. Ewolucja echnologii AGM i EFB sprawiła, że najnowsza gama akumulaorów jes w pełni dososowana do wprowadzanych w pojazdach nowoczesnych funkcji, akich jak: żeglowanie (czasowe wyłączanie silnika podczas jazdy ze sałą prędkością), rekuperacja energii w procesie hamowania i innych, kórych celem jes redukcja zużycia paliwa i emisji CO 2. Także samochody z radycyjnym układem napędowym mogą być wyposażone w akumulaory AGM i EFB. Znajdują one zasosowanie m.in. w pojazdach służb publicznych (radiowozy, kareki pogoowia raunkowego), w bogao wyposażonych samochodach, a akże w syuacjach, w kórych akumulaor jes narażony na działanie niekorzysnych warunków. Świa Mooryzacji 13
TECHNIKA Świa Mooryzacji 10/2014 NGK powiększa oferę Największą nowością w ofercie firmy NGK na rynek wórny są czujniki emperaury spalin. Oprócz ego powiększony zosał asorymen cewek zapłonowych i sond lambda. Firma NGK, znana przede wszyskim jako czołowy wywórca świec zapłonowych, ale eż świec żarowych i sond lambda, znacząco wzbogaciła gamę swych wyrobów dosępnych na rynku wórnym Czujniki emperaury spalin Przede wszyskim rozszerzona zosała ona o czujniki emperaury spalin (EGTS) marki NTK, kóre do ej pory dosarczane były wyłącznie producenom samochodów. Zamawiali i zamawiają oni je chęnie, ze względu na ich dużą odporność na wysoką emperaurę i wibracje, szybką goowość do działania oraz wysoką dokładność i szeroki zakres pomiarów. W efekcie, 10 la od wprowadzenia pierwszych akich czujników na wyposażenie oryginalne, NGK jes dosawcą 35% wszyskich czujników emperaury spalin sosowanych na świecie. W segmencie silników z urbodoładowaniem, udział en jes jeszcze większy, gdyż sięga nawe 62%. Na nowy asorymen w afermarkeowej ofercie NGK będzie się począkowo składać 20 najczęściej sosowanych czujników EGTS marki NTK, z kórych każdy jes idenyczny z odpowiednikiem fabrycznie monowanym w samochodach. Gama a umożliwia dobór odpowiedniego czujnika do ok. 12,6 mln pojazdów w Europie, szczególnie au marek akich jak: Audi, BMW, Dacia, Ford, Renaul, Sea, Skoda i VW. Dodać jeszcze należy, że dzięki specjalnym nalepkom na opakowaniach, kóre pozwalają na ich skanowanie zarówno przy składowaniu pionowym, jak i poziomym czujniki mogą być efekywnie magazynowane. Na nalepkach znajduje się również informacja o miejscu monażu czujnika, co z kolei pomaga w jego prawidłowej insalacji. Razem z ym asorymenem wprowadzamy na rynek wórny kolejny elemen naszego specjalisycznego know-how z wyposażenia oryginalnego. Pozwala on zwiększyć konkurencyjność dysrybuorom i warszaom, jak również oferuje im produk idenyczny z ym, kóry dosarczany jes do producenów samochodów powiedział David Loy, dyrekor markeingu zajmujący się w NGK europejskim rynkiem wórnym. Cewki zapłonowe Dwa laa po wprowadzeniu na rynek wórny cewek zapłonowych, firma NGK kolejny raz powiększyła ich gamę. Wzbogacona zosała ona o nasępnych 28 nowych pozycji, sosownie do zmian zachodzących na rynku. Wśród nowych referencji znalazły się więc przeznaczone do akich modeli samochodów jak Volkswagen Up, Mini, Opel Adam, Opel Asra J, Opel Mokka, Mazda 6, Renaul Clio IV i Dacia Sandero II. Tym samym cały asorymen obejmuje obecnie 372 cewki zapłonowe, kóre pasują do 90% samochodów eksploaowanych na naszym konynencie, przy czym 20 najbardziej popularnych referencji zapewnia aż 50% pokrycia rynku. Poza najszerszą na rynku oferą, wysoką jakością wyrobów, a akże wsparciem echnicznym firma posarała się również spełnić oczekiwania klienów doyczące dosaw. Oóż cewki pakowane są w karony o 12 rozmiarach, kóre uławiają magazynowanie i bardziej efekywną logisykę. Poza ym na każdym opakowaniu znajduje się nalepka ze szkicem znajdującym się na środku cewki, co pozwala skuecznie zapobiegać pomyłkom. Jednocześnie zasosowany sysem numeracji informuje o ypie cewki, liczbie cewek porzebnych do danego pojazdu oraz numerze sugerowanych przewodów zapłonowych. Wprowadzenie asorymenu cewek zapłonowych w roku 2012 uczyniło z naszej firmy źródło wszyskich produków wysępujących w układzie zapłonowym. Asorymen en doskonale przyjął się na rynku, ponieważ oferuje najwyższą jakość, szerokie pokrycie rynku i efekywne wsparcie sprzedaży. Obecne rozszerzenie asorymenu cewek o najlepszy dowód, że saramy się dorzymać ej obienicy mówi David Loy. Sondy lambda Powiększony zosał akże asorymen sond lambda dosarczanych przez NGK na rynek wórny. Pojawiło się w nim 86 nowych pozycji, więc cała ich gama o obecnie ponad 820 referencji. Właściwą sondę można spośród nich dobrać do ok. 70% europejskiego parku samochodowego, zaś same ylko właśnie wprowadzane sondy znajdują zasosowanie aż w 2,4 mln samochodów. Podobnie jak wszyskie oferowane do ej pory sondy lambda sprzedawane pod marką NTK, również nowe referencje pod każdym względem odpowiadają elemenom monowanym fabrycznie. Są m.in. wyposażone w dokładnie akie same ypy wyczek, mają kable o odpowiedniej długości, ich gwin jes również pokryy subsancją zapobiegającą korozji. NGK szczyci się, że żaden inny dosawca nie oferuje gamy sond lambda zapewniającej 70% pokrycie europejskiego parku samochodowego, zaś w przypadku samochodów z silnikiem benzynowym - pokrycie aż 81%. Firma podkreśla przy ym, że jes również wyłącznym dosawcą wielu sond lambda do silników Diesla. NGK należy do pionierów w segmencie sond i jes ich wiodącym dosawcą dla producenów samochodów na całym świecie, z udziałem w rynku na poziomie aż 37% zauważa David Loy. I dodaje: W produkcji naszych sond lambda wykorzysujemy zawsze najnowsze echnologie i osiągnięcia ceramiki echnicznej. Dodać jeszcze należy, że cały asorymen wraz z nowymi referencjami będzie ujęy w nowo wydanym kaalogu czujników NGK. Oprócz lisy zasosowań oraz informacji o sondach lambda w publikacji ej znajdą się informacje o wprowadzonej właśnie gamie czujników emperaury spalin NTK. 14 Świa Mooryzacji
Świa Mooryzacji 10/2014 TECHNIKA Nowości Coreco Należąca do grupy Freudenberg firma Coreco wielu osobom kojarzy się wyłącznie z produkowanymi przez nią uszczelniaczami do wałków obroowych, nazywanymi poocznie simmeringami. Coreco na rynku wórnym proponuje jednak znacznie szerszą gamą produków, gdyż w swej ofercie ma akże wyroby innych firm wchodzących w skład grupy Freudenberg, w ym firmy TrelleborgVibracousic, cenionego na całym świecie wywórcy elemenów służących ograniczaniu drgań (wibracji) oraz innych części mealowo-gumowych. Pod hasłem Zmieniamy hałas i wibracje na dźwięk i komfor, Coreco oferuje więc na rynku wórnym szeroką gamę elemenów służących konroli drgań, kóre znajdują zasosowanie w pojazdach wszyskich czołowych firm samochodowych. W sumie cały asorymen obejmuje ponad 1800 produków przeznaczonych do ponad 7400 ypów pojazdów. Najliczniej są w nim reprezenowane poduszki silników i skrzyń biegów (wyłącznie o jakości OE/OEM), albowiem ich gama obejmuje 900 referencji do prawie 1700 ypów samochodów. Coreco szczyci się, że jes o największa ofera ych elemenów na rynku. W osanim czasie wśród części oferowanych przez Coreco pojawiły się ciekawe nowości w posaci innowacyjnego elasycznego łącznika/przegubu wału napędowego, poduszki silnika o lekkiej konsrukcji, oraz opaenowanego koła pasowe z łumikiem drgań skręnych. Łącznik wału napędowego Nowy elasyczny łącznik wału napędowego jes alernaywą dla jednoliych gumowych arcz łączących, zwanych arczami Hardy ego. Góruje nad nimi nie ylko ze względu na cenę, W ofercie firmy Coreco znaleźć można wiele różnego rodzaju części wywarzanych przez firmy, kóre idenyczne wyroby dosarczają na pierwszy monaż. ale również skueczność działania. Zawdzięcza o swej budowie, konkrenie zaś emu, że sporządzony zosał z dwóch rodzajów gumy. W efekcie nie ylko łumi drgania skręne, ale jednocześnie spełnia rolę przegubu homokineycznego. Pozwala zaem zmniejszyć liczbę części składających się na układ przeniesienia napędu. Sosowany może być przy ym zarówno w samochodach z ylnym napędem, jak i napędem 4x4. Obecnie Coreco oferuje en elemen do samochodów BMW serii 1, 3, 7. Lekka poduszka silnika Nowością w asorymencie Coreco jes również poduszka silnika o znacznie obniżonej masie, lecz nie mniejszej zdolności przenoszenia obciążeń i łumienia drgań. Zosała ona jednocześnie skonsruowana ak, by do jej środka przenikało jak najmniej ciepła. Tym samym znajdujące się am elemeny gumowe w możliwie najmniejszym sopniu narażone są na działanie podwyższonej emperaury, co zdecydowanie podnosi rwałość całej poduszki znacznie wydłużając okres jej użykowania. Dodać jeszcze należy, że dzięki innowacyjnej meodzie produkcji poduszka a jes konkurencyjna cenowo. Znajdujące się w ofercie Coreco poduszki ego ypu przeznaczone są do różnych modeli BMW. Koło pasowe z łumikiem Trzecią nowość wśród części oferowanych przez Coreco, produkowanych zaś przez TrelleborgVibracousic, sanowi koło pasowe z łumikiem drgań skręnych, kórego zadaniem jes maksymalne ograniczenie nierównomierności biegu paska napędzającego osprzę silnika. Jes o porzebne, bowiem nierównomierność owa bardzo niekorzysnie wpływa zarówno na rwałość samego paska, jak i urządzeń od niego napędzanych (alernaora, pompy wody, pompy wspomagania kierownicy, sprężarki klimayzacji ip) m, a akże napinacza paska i rolek prowadzących. Nie bez znaczenia jes również i o, że wszelkie drgania zwiększają hałaśliwość jednoski napędowej. Skonsruowane w firmie TrelleborgVibracousic, i opaenowane przez nią koło spełnia posawione przed nim zadanie niezwykle skuecznie, gdyż wibracje pochodzące od wału korbowego redukuje prawie o 90 procen. Rezula aki udało się uzyskać dzięki emu, że drgania są łumione na dwa sposoby. Po pierwsze uczesniczy w ym elasyczne połączenie zasadniczych części koła, zn. piasy i bieżni paska, po wóre dodakowy pierścień, również elasycznie połączony z piasą i mający pewną swobodę ruchu, kóry za sprawą swej znacznej bezwładności ogranicza nierównomierność obroów (zmienne przyspieszenia kąowe) wału korbowego i przekazywanego na pasek momenu obroowego. Uwaga na części alernaywne Na zakończenie przesrzec należy przed pochopnym zasępowaniem oryginalnych części alernaywnymi zamiennikami. Nigdy nie wiadomo jaką zdolność łumienia drgań i rwałość mają produky nieznanych bliżej wywórców, mogą więc sać się one przyczyną poważnej awarii, a w najlepszym razie powodem znacznie większej hałaśliwości silnika czy układu napędowego. Ta generalna zasada, by sięgać wyłącznie po wyroby uznanych producenów, najlepiej ak jak TrelleborgVibracousic, bezpośrednio współpracujących z producenami pojazdów, doyczy oczywiście akże wszelkich innych części isonych dla działania i rwałości poszczególnych podzespołów samochodu. Świa Mooryzacji 15
WARSZTAT Świa Mooryzacji 10/2014 Diabeł kwi w szczegółach W ofercie firmy NTN-SNR już od dawna znajdują się zesawy do wymiany rozrządu w bardzo popularnych silnikach D4-D sosowanych od wielu la przez Toyoę m.in. w akich modelach jak Avensis, Corolla czy RAV4. Od dawna eż wiadomo, że monaż akiego zesawu nie przedsawia specjalnego problemu, albowiem sam układ napędu rozrządu jednosek D4-D należy do dość prosych, ponado do przeprowadzenia całej operacji nie są porzebne jakieś skomplikowane przyrządy, gdyż wysarczy blokada koła pasowego (Toyoa nr 09213-54015) oraz ściągacz (Toyoa nr 09950-50013). A jednak zaskakująco częso przy ej okazji bywają popełniane błędy, kóre rzuują na rwałość zamonowanych części. Nie są o przy ym zazwyczaj poważne uchybienia, ale eż nie od dziś wiadomo, iż diabeł porafi właśnie kwić w szczegółach. Oo więc kilka uwag specjalisów z firmy NTN- SNR na ema wymiany rozrządu w silnikach D4-D. Być może pozwolą one mechanikom usrzec się zupełnie nieporzebnych kłopoów. Zacząć wypada od przedsawienia schemau napędu rozrządu jednoski D4-D z naniesionymi elemenami worzącymi zesaw oferowany przez NTN-SNR. Dokonując wymiany paska, koniecznie rzeba przyjrzeć się, i o dokładnie, rolce napinającej GT359.26 (kóra jes uruchamiana przez napinacz hydrauliczny GT369.40). A o dlaego, że czasami pasek pracuje ylko na 2/3 powierzchni rolki zamias na całej, złe ułożenie paska skukuje zaś nieprawidłowym rozkładem nacisków na powierzchnię rolki, co z kolei może doprowadzić do mocno przyspieszonego uszkodzenia łożyska rolki. Waro w ym miejscu wspomnieć, że paski zębae DAYCO, jakie można spokać w zesawach NTN-SNR, mają białą powłokę eflonową, kóra zapewnia im szywność i ym Czasem, przy wydawałoby się, nieskomplikowanych operacjach popełniane bywają brzemienne w skuki błędy. Specjaliści z firmy NTN-SNR dzielą się więc uwagami, na co zwrócić uwagę przy wymianie napędu rozrządu, na przykładzie silnika D4-D sosowanego w wielu modelach Toyoy. samym uławia prawidłowe ułożenie paska. Jednocześnie czyni pasek znacznie odporniejszym na ścieranie. A co gdy sposrzeżemy, że pasek na rolce źle się układa? Przyczyny ego mogą być nasępujące: nie współliniowe usawienie poszczególnych elemenów układu; nieprawidłowe napięcie paska; błędne usawienie napinacza GT369.26. W każdym z ych przypadków należy dokonać sosownych napraw lub regulacji, albowiem nieprawidłowe ułożenie paska może doprowadzić do uszkodzenia elemenów z nim współpracujących. Może eż dojść do zsunięcia się paska z napinacza, konsekwencją ego będzie zaś rozległe uszkodzenie silnika. Przy wymianie paska i elemenów mu owarzyszących koniecznie pamięać należy o prawidłowym momencie dokręcania każdej isonej śruby. Wynosić on powinien: śruba napinacza GT369.26-40 Nm, śruba rolki prowadzącej GE369.19-46 Nm, śruba koła pasowego - 180 Nm, śruba napinacza hydraulicznego GT369.40-21 Nm. Zauważyć również rzeba, że podczas demonażu sarego rozrządu, należy sprawdzić san uzębienia paska. Porafi on bowiem wiele powiedzieć o rozmaiych niesprawnościach. Na przykład zdarzyć się może, że nieszczelność hydraulicznego napinacza powoduje ubyek oleju wypełniającego jego wnęrze, przez co łoczek napinacza pracuje w sposób skokowy. To zaś prowadzi zwykle do wycięcia zębów paska lub uszkodzenia korpusu rolki napinającej. Płynie sąd dodakowy wniosek. Taki mianowicie, że jeśli nawe sary napinacz wygląda dobrze, należy przy wymianie paska zasąpić go nowym. Pełni on bowiem zby ważną funkcję, by waro było ryzykować. Konsekwencją każdej jego niesprawności powodującej nieprawidłową pracę jes wszak brak jakiejkolwiek gwarancji sałego, prawidłowego naprężenia paska przez rolkę napinającą. Sałe napięcie paska, niezależnie od jego zmiany długości spowodowanej zużyciem, emperaurą i innymi czynnikami, ma zaś decydujące znaczenie dla rwałości paska, wpływa eż na pracę układu rozrządu, a ym samym również silnika. Na koniec jeszcze podsawowe zalecenia, o kórych zawsze należy pamięać: zalecany inerwał między wymianami paska zębaego wynosi 100 000 km lub 6 la; przy wymianie napędu rozrządu wymienić rzeba wszyskie jego części; paska nie wolno przechowywać w miejscu nasłonecznionym, nie wolno go również skręcać i zginać. Ponado niedopuszczalny jes jego monaż przy użyciu narzędzi z osrymi krawędziami. Na podsawie maeriałów firmy NTN-SNR. 16 Świa Mooryzacji
Pompy wody ważny elemen układu chłodzenia W ofercie firmy Schaeffler znajdują się między innymi pompy wody sygnowane marką INA. Rola jaką pełnią one przy silniku jes na yle isona, że waro poświęcić im kilka zdań. Poza generowaniem pożądanej energii kineycznej, silniki korbowo-łokowe wywarzają również znaczną ilość ciepła (energii ermicznej), kóre musi zosać sprawnie odprowadzone. W przeciwnym razie powodowałoby nadmierny wzros emperaury, grożący uszkodzeniem akich elemenów jednoski napędowej jak łoki, zawory, głowica. Aby emu zapobiec, silniki są więc chłodzone. We współczesnych silnikach korbowo-łokowych chłodzenie jes realizowane niemal wyłącznie za pomocą cieczy, kóra krąży w układzie chłodzenia. Jej ruch jes wymuszany przez pompę, kóra zwykle nazywana jes pompą wody, pomimo że w samochodach wody do chłodzenia silnika nik już nie używa. Powszechnie sosowany jes płyn o niskiej emperaurze krzepnięcia (np. na bazie glikolu eylowego), kóry ma ę przewagę nad wodą, że nie ylko zamarza w dużo niższej emperaurze, ale również ma isonie wyższą emperaurę wrzenia, co czyni układ chłodzenia odporniejszym na przegrzanie, a jednocześnie sprzyja poprawieniu ogólnej sprawności silnika. Ponado, dzięki dodakom znajdującym się w płynie, nie powoduje on korozji mealowych elemenów silnika, z kórymi się syka. Wszysko o razem sprawia, że w układzie chłodzenia bezwzględnie powinien być sosowany płyn rudnozamarzający. I o zalecany przez producena pojazdu oraz w polecanym przez niego sężeniu. Poza płynem kluczowymi elemenami układu chłodzenia jes również ermosa, gdyż reguluje on przepływ czynnika chłodzącego pomiędzy małym a dużym obiegiem, oraz oczywiście pompa wymuszająca przepływ płynu. Pełni ona ak ważną rolę, że wypada poświecić nieco uwagi jej głównym elemenom. Wirnik Do głównych elemenów pompy z pewnością należy zaliczyć wirnik. Jes on ak konsruowany, aby zapewnić opymalną efekywność oraz zminimalizować ryzyko wysąpienia zjawiska kawiacji. Znaczny wpływ na o ma maeriał, z kórego jes wykonywany. Jeszcze kilka la emu korzysano z żeliwa lub sali. Współczesne konsrukcje wywarzane są z worzyw szucznych. Pozwala o ograniczyć masę wirnika, zmniejszyć obciążenie łożyska i obniżyć ryzyko kawiacji. Koło pasowe Pompa może być napędzana zarówno paskiem wieloklinowym (kiedyś klinowym) obsługującym osprzę silnika, jak i paskiem rozrządu. W zależności od usyuowania względem paska wyposażana jes bądź w koło gładkie, bądź z rowkami/zębami. Łożyskowanie Sposób łożyskowania wałka pompy, w ym dobór samego łożyska, jes uzależniony m.in. od siły z jaką pasek oddziałuje na wałek poprzez znajdujące się na wałku koło pasowe. Bardzo ważnym czynnikiem jes również oczekiwana rwałość łożyskowania. By była ona duża, nieodzowne jes wykorzysanie łożysk o wysokiej jakości. Obecnie w pompach wody najczęściej sosowane są łożyska dwurzędowe, gdyż użycie ej samej bieżni zewnęrznej dla dwóch rzędów elemenów ocznych eliminuje problem powsania niepożądanych napięć wewnąrz łożyska. Jednocześnie rolę bieżni wewnęrznej pełni zwykle powierzchnia wałka. W en sposób można bowiem zapewnić więcej przesrzeni elemenom ocznym i je powiększyć. Skukuje o większą zdolnością do przenoszenia obciążeń. Jednocześnie aka konsrukcja łożyskowania (pozwalająca na przenoszenie dużych obciążeń przy zachowaniu możliwie małych gabaryów), a więc łącząca w sobie zaley łożyskowania oparego na łożyskach kulkowych i wałeczkowych, jes rozwiązaniem najbardziej ekonomicznym. Uszczelnienie Uszczelnienie pomiędzy pompą a kadłubem silnika może być zrealizowane na kilka sposobów przy użyciu papierowej uszczelki, o- ringu lub (coraz częściej), silikonowej masy uszczelniającej. W dwóch pierwszych przypadkach nie ma porzeby sosowania dodakowo jakiegoś preparau uszczelniającego. Z kolei w przypadku rzeciego rozwiązania należy pamięać, by osrożnie i oszczędnie używać uszczelniacza. Jego cienka warswa będzie w zupełności wysarczająca. Jeśli zasosujemy go zby dużo, jego nadmiar może zosać porwany przez srumień płynu chłodzącego, co grozi zablokowaniem kilku rurek w chłodnicy i ym samym ograniczoną jej wydajnością. Wyciekom wzdłuż wałka pompy zapobiega z kolei czołowe, mechaniczne uszczelnienie osiowe. Jego elemeny ślizgowe, sporządzone z węglika krzemu i wardej powłoki węglowej są dociskane do siebie za pomocą sprężyny. Smaruje je i chłodzi płyn krążący w układzie. Innego rodzaju uszczelnienie nie ma uaj zasosowania z powodu ciśnienia w układzie chłodzenia. Na podsawie maeriałów firmy Schaeffler (LuK, INA, FAG).
WARSZTAT Świa Mooryzacji 10/2014 Diagnosyka klimayzacji Klimayzacja w samochodzie sała się już niemal sandardem. Nowe aua Wiele warszaów wykonuje ylko podsawowe prace przy klimayzacji, bądź jej obsługa jes rakowana jako usługa dodakowa, przeprowadzana niejako przy okazji innych napraw. Należy się spodziewać, że warszay będą zmieniać swe podejścia do ej kwesii, albowiem coraz więcej klienów oczekuje, że klimayzacja w ich samochodzie zosanie poddana profesjonalnemu serwisowi. Wynika o choćby z szybko rosnącej liczby pojazdów z klimayzacją oraz faku, że układ en ze względu na swą coraz bardziej skomplikowaną budowę wymaga fachowej obsługi, w dodaku regularnie wykonywanej. W procesie obsługi klimayzacji bardzo isone miejsce zajmuje jej diagnosyka. Aby więc wspomóc warszay, kóre do serwisowania klimayzacji chcą podejść poważnie i za cel sawiają sobie rozwiązywanie każdego związanego z nią problemu, przedsawiamy dość prosy sysem diagnozowania ego układu. Meoda subiekywna ręczna Pierwszą jego procedurą jes szybkie, subiekywne sprawdzenia prawidłowości działania i wydajności klimayzacji. Meoda a daje dobre wyniki, gdy emperaura w warszacie lub miejscu konroli wynosi ponad 15 ºC, zaś układ przed konrolą pracował minimum 10 15 minu. Tes en przeprowadza się w nasępujący sposób: bez klimayzacji nie znajdują nabywców, zaś w przypadku używanych brak ego układu powoduje isone obniżenie ceny sprzedaży. Ponieważ rynek samochodów w naszym kraju o głównie obró pojazdami używanymi, w ym przede wszyskim sprowadzanymi w imporcie prywanym, obsługa klimayzacji saje się usługą powszechną. usawić klimayzację na maksymalne chłodzenie, usawić obroy silnika na 2000-2500 obr/min; odczekać ok. 1 minuę i doykając dłonią sprawdzić ciepłoę przewodów: biegnącego od sprężarki do skraplacza powinien być bardzo gorący; znajdującego się przed filrem-osuszaczem powinien być ciepły; znajdującego się przed zaworem rozprężnym powinien być ciepły; znajdującego się przed sprężarką powinien być zimny, mogą być widoczne na nim krople wody, ale woda nie powinna zamarzać; skonrolować ciśnienia w obu częściach układu oraz emperaurę nawiewanego do kabiny powierza (w warunkach akich jak poprzednio, zn. przy klimayzacji usawionej na maksymalne chłodzenie i obroach silnika 2000-2500 obr/min): w części wysokociśnieniowej (czerwony) ciśnienie powinno wynosić 9 17 barów; w części niskociśnieniowej (niebieski) ciśnienie powinno wynosić 1,5 3 barów; usawić dmuchawę na maksymalny bieg, emperaura wewnąrz dyszy wyloowej w konsoli środkowej przy dmuchawie usawionej na najwyższy bieg powinna wynosić 2 8 ªC. Jeżeli ciepłoa przewodów lub/oraz dane z pomiaru emperaury i ciśnienia znajdują się w podanych granicach, o można uznać, że układ pracuje poprawnie. Meoda krok po kroku Druga procedura o w isocie przewodnik umożliwiający wykrycie userek układu klimayzacji w różnych modelach samochodów. Należy go jednak rakować jako pomoc w wykonywaniu prac obsługowych, a nie jako maeriał rozwiązujący wszelkie problemy. Krok 1. Uruchomić silnik, układ klimayzacji i dmuchawę nawiewu powierza do kabiny. Dmuchawa działa przejść do Krok 3. Krok 2. Jeśli dmuchawa nie działa: sprawdzić bezpiecznik dmuchawy, sprawdzić przełącznik, przekaźnik i przewody elekryczne układu serowania i zasilania dmuchawy, sprawdzić silnik dmuchawy, Sprawdzić czy wenylaor nie jes zablokowany i czy jes odpowiednio zamocowany do osi swego silnika. Krok 3. Usawić układ klimayzacji na maksymalne chłodzenie. Działa sprzęgło sprężarki przejść do Krok 5. Krok 4. Gdy sprzęgło sprężarki nie działa: sprawdzić podłączenie elekryczne sprzęgła sprężarki i zasilanie, sprawdzić czujnik emperaury, sprawdzić czujnik ciśnienia. Jeżeli w układzie elekrycznym i serowania nie swierdzimy userek, oznacza o, że w klimayzacji musi brakować czynnika chłodniczego. Trzeba zaem sprawdzić jej szczelność i prawi- 18 Świa Mooryzacji
Świa Mooryzacji 10/2014 WARSZTAT dłowo ją napełnić. Gdy o uczynimy, przechodzimy do kolejnych esów. Krok 5. Usawić klimayzację na maksymalne chłodzenie i dać jej ak pracować przez kilka minu. Nasępnie zmierzyć emperaurę powierza wypływającego z dyszy wyloowej. Jeżeli będzie się mieściła w przedziale 3-8 ªC, przejść do Krok 7. Krok 6. Jeżeli emperaura jes za wysoka należy: sprawdzić czy wyłączone jes ogrzewanie, sprawdzić san filra kabinowego (może się zakał lub nadmiernie dławi przepływ powierza), Układ z zaworem rozprężnym Ciśnienie w niskociśnieniowej części układu wysokie czasowo normalne do niskiego Ciśnienie w wysokociśnieniowej części układu wysokie Temperaura powierza płynącego do kabiny wyższa, bliska emperaurze ooczenia sprawdzić czujnik emperaury, ermosa, sprawdzić or nawiewu powierza (klapki dysz nawiewowych, zawory nagrzewnicy, dmuchawę, parownik). Krok 7. Sprawdzić ciśnienia w układzie klimayzacji przy prędkości obroowej wału korbowego silnika wynoszącej 2000-2500 obr/min. Powinny one wynosić: srona niskiego ciśnienia 1,5-3,0 barów, srona wysokiego ciśnienia 9-25 barów. Uwaga: jeżeli układ wyposażono w sprężarkę o auomaycznie regulowanej wydajności, wówczas w niskociśnieniowej części układu ciśnienie niezmiennie powinno wynosi ok. 2 bary. Gdy pomiary wykazują wymienione warości, można uznać, że klimayzacja pracuje prawidłowo. Jeżeli orzymane z pomiaru warości znacznie odbiegają od prawidłowych, należy uzyskane dane skorelować z informacjami zawarymi w abelach i usalić możliwy powód niesprawności klimayzacji. Po usunięciu sugerowanej niesprawności rzeba ponownie przeprowadzić diagnosykę sysemu klimayzacji samochodu. Na podsawie maeriałów firmy HELLA. Możliwe przyczyny niesprawności przegrzany silnik, zanieczyszczony skraplacz, uszkodzony wenylaor, przepełniona insalacja czasowo wysokie wyższa, ewenualnie zmienna zawór rozprężny czasowo zakleszcza się w pozycji zamknięej normalne wysokie nieznacznie wyższa zby sary filr-osuszacz, zanieczyszczony skraplacz wysokie normalne do wysokiego wyższa zby duży opór przepływu czynnika między sprężarką a zaworem rozprężnym normalne normalne wyższa zby wiele oleju w insalacji normalne, ale nierównomierne normalne, ale nierównomierne wyższa wilgoć w insalacji, uszkodzony zawór rozprężny zmienne zmienne zmienna uszkodzony zawór rozprężny lub sprężarka normalne do niskiego wysokie niskie akie samo niskie i wysokie ciśnienie Układ z dyszą rozprężną normalne do niskiego wyższa zanieczyszczony parownik, brak czynnika chłodniczego niskie niskie akie samo niskie i wysokie ciśnienie wyższa, bliska emperaurze ooczenia wyższa, bliska emperaurze ooczenia idenyczna jak emperaura ooczenia zawór rozprężny zakleszczył się w pozycji owarej, uszkodzona sprężarka brak czynnika chłodniczego brak czynnika chłodniczego, uszkodzona sprężarka, userka w insalacji elekrycznej, brak zasilania sprzęgła sprężarki Ciśnienie w niskociśnieniowej części układu Ciśnienie w wysokociśnieniowej części układu Temperaura powierza płynącego do kabiny Możliwe przyczyny niesprawności wysokie normalne do wysokiego wysokie wyższa, bliska emperaurze ooczenia przegrzany silnik, zanieczyszczony skraplacz, uszkodzony wenylaor, insalacja przepełniona wysokie wyższa przepełniona insalacja, zanieczyszczony skraplacz normalne normalne do wysokiego zmienna wilgoć w insalacji, czasowo zakana dysza rozprężna wysokie normalne wyższa uszkodzona dysza rozprężna normalne normalne wyższa zby dużo oleju w insalacji normalne do niskiego normalne do niskiego wyższa brak czynnika chłodniczego akie samo niskie i wysokie ciśnienie akie samo niskie i wysokie ciśnienie idenyczna jak emperaura ooczenia brak czynnika chłodniczego, uszkodzona sprężarka, userka w insalacji elekrycznej, brak zasilania sprzęgła sprężarki Świa Mooryzacji 19
TECHNIKA Świa Mooryzacji 10/2014 Obroowe rysunki Nowe rozwiązanie wprowadzone w elekronicznych kaalogach marek Monroe i Walker znacznie uławia idenyfikację kluczowych cech części. Szybciej można więc odnaleźć poszukiwany produk, zminimalizowane zosaje eż ryzyko pomyłki. Elekroniczne kaalogi należących do koncernu Tenneco marek Monroe (www.monroecaalogue.eu) oraz Walker (www.walkercaalogue.eu) zosały osanio wzbogacone o wygodne, obroowe (o 360 sopni) rysunki produków - amoryzaorów Monroe oraz produków konroli emisji spalin Walker. Ta nowa funkcja, obejmująca rosnącą liczbę wyrobów, pozwala osobom korzysającym z kaalogów na sprawną i precyzyjną idenyfikację poszukiwanych przez nie części. Nowe obroowe rysunki pozwalają bowiem zarówno obejrzeć dany produk z każdej srony, jak i dokonać zbliżenia na jego deale. Tym samym można ławo i skuecznie zidenyfikować kluczowe elemeny konsrukcyjne, jak na przykład umiejscowienie porów czujników lenowych na kaalizaorach. Jes o szczególnie isone i przydane w syuacji, gdy rzeba porównać rysunek kaalogowy z oryginalną częścią, kórą wymonowano właśnie z pojazdu. - Możliwość obracania i powiększania rysunków części pomaga zaoszczędzić czas pracowników warszaów, jednocześnie do minimum ograniczone zosaje ryzyko zamówienia niewłaściwego produku - mówi Olivier Schyns, menedżer ds. markeingu w Tenneco Europe Afermarke. - To kolejna poważna inwesycja przedsięwzięa w celu zagwaranowania klienom Monroe oraz Walker bezpośredniego dosępu do najisoniejszych i najdokładniejszych informacji o produkach. Dzięki emu nasi klienci mogą pracować wydajniej i skueczniej. Dodajmy jeszcze, że obroowe rysunki są dosępne za pośrednicwem nowej zakładki 360 pojawiającej się na ekranie przedsawiającym numery seryjne części dla każdorazowego wyszukiwania poszczególnych komponenów. Amoryzaory eż się sarzeją Sopniowe zużywanie się amoryzaorów jes zjawiskiem nieuniknionym. A ponieważ mają one isony wpływ na bezpieczeńswo użykowania pojazdu, rzeba więc regularnie sprawdzać ich san i co jakiś czas wymieniać je na nowe. Wielu właścicieli samochodów wciąż z niedowierzaniem przyjmuje informację, że głównym zadaniem amoryzaorów jes zapewnienie bezpieczeńswa użykownikom pojazdu, gdyż pełnią one niezwykle isoną rolę w procesach sabilizowania aua, precyzyjnego nim kierowania oraz zarzymywania go. Aby zaem uświadomić o posiadaczom samochodów i jednocześnie zwrócić uwagę na konieczność regularnej konroli amoryzaorów oraz bezzwłocznej wymiany zużyych lub uszkodzonych, marka Monroe podjęła kampanię edukacyjną zayułowaną Wszyko się sarzeje. Także amoryzaory. W jej ramach specjaliści od echniki samochodowej przypominali, aby przynajmniej raz w roku przeprowadzać rzeelną inspekcję amoryzaorów, zaś po przejechaniu 80 000 kilomerów obowiązkowo wymienić je na nowe, nawe jeśli wydają się jeszcze zupełnie dobre. Rzecz w ym, że amoryzaory racą swą sprawność sopniowo, w sposób dla kierowcy prakycznie niezauważalny, a zaem przyzwyczaja się on do ich coraz mniejszej skueczności. Tak, jak w ciągu życia zmienia się nasz wzrok z dnia na dzień nie dosrzegamy żadnych zmian, ale po kilku laach częso okazuje się, że widzimy znacznie gorzej - ak samo przedsawia się sprawa z amoryzaorami łumaczy Alex Gelbcke, jeden z dyrekorów firmy Tenneco, kóra jes producenem amoryzaorów Monroe. I dodaje: Rosnące powoli, lecz nieusannie zużycie amoryzaorów ma niesey negaywny wpływ na serowność i sabilność pojazdu, a akże na drogę jego hamowania. I ak, choćby ylko częściowo, niesprawne amoryzaory (ale eż niesprawne inne elemeny zawieszenia i układu jezdnego) w nieunikniony sposób skukują: pogorszeniem prowadzenia pojazdu w wyniku zmniejszenia przyczepności opon oraz zwiększonego kołysania pojazdu; wydłużeniem drogi hamowania ze względu na możliwość wysąpienia poważnych drgań oraz nadmiernego przeniesienia obciążenia na przednie koła; zmniejszeniem sabilności pojazdu na skuek nadmiernego przenoszenia obciążeń na boki podczas wykonywania manewrów skręcania. Odpowiednia wczesna wymiana niesprawnych amoryzaorów pozwala akże chronić inne elemeny pojazdu przed przedwczesnym zużyciem. Przykładowo, słabo już działające amoryzaory mogą przyspieszyć zużywanie się klocków hamulcowych, gdyż podczas zarzymywania pojazdu nasępuje wedy nadmierne przenoszenie obciążenia z osi ylnej na przednią. Niesprawne amoryzaory mogą akże spowodować niewłaściwe ścieranie się opon oraz szybsze zużycie akich elemenów, jak drążki kierownicze, przeguby kulowe, uleje mealowo-gumowe. Najważniejszym argumenem przemawiającym za wymianą niesprawnych lub zużyych amoryzaorów zawsze jednak będzie bezpieczeńswo osób poruszających się samochodem. Dlaego bezwzględnie rzeba regularnie konrolować san amoryzaorów i naychmias inerweniować, gdy budzi on jakiekolwiek wąpliwości. Na podsawie maeriałów firmy Tenneco, producena amoryzaorów Monroe. 20 Świa Mooryzacji