MINIPRZEWODNIK DLA UCZNIA



Podobne dokumenty
Poniższy plan stanowi propozycję rocznej pracy (60 godzin lekcyjnych, w tabeli skrót: Lg.) z podręcznikiem Progetto Italiano Junior 1b.

Poniższy plan stanowi propozycję rocznej pracy (60 godzin lekcyjnych, w tabeli skrót: Lg.) z podręcznikiem Progetto Italiano Junior 1.

Ćwiczenia do pobrania z Internetu

W PODSTAWIE PROGRAMOWEJ III. 1

Global Beginner Plan Wynikowy

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO DLA KLASY IV. Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi nr 343 im. Matki Teresy z Kalkuty

Nuovo Progetto italiano 1a

WYMAGANIA EDUKACYJNE I PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO DLA UCZNIÓW I i II KLASY GIMNAZJUM Magnet

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO KLASA CZWARTA SZKOŁY PODSTAWOWEJ Zespół Edukacyjny w Płotach

Wymagania na poszczególne oceny z języka niemieckiego w kl. I

WYMAGANIA EDUKACYJNE NIEZBĘDNE DO UZYSKANIA POSZCZEGÓLNYCH OCEN Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO W KLASIE V

Środki dydaktyczne, materiał nauczania Podręcznik: rozdział 1, lekcje L1 L8. Zeszyt ćwiczeń: rozdział 1, ćwiczenia do lekcji L1 L8 Mein Test

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO W KLASIE 8 SZKOŁY PODSTAWOWEJ NA PODSTAWIE PODRĘCZNIKA GENTE JOVEN 1, 2 EDICIÓN REVISADA

WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO DLA UCZNIÓW KLASY I GIMNAZJUM

Wymagania na poszczególne oceny z języka hiszpańskiego dla klasy siódmej. Podręcznik GENTE JOVEN 1

Karta pracy 8. Przed imprezą

Wydawnictwo Draco Plan wynikowy przygotowany na podstawie podręcznika C est parti 1 1

Ocena Dobry. Uczeń: must, - rozróżnia zdania w czasie. Continuous, - rozróżnia przymiotniki krótkie i długie oraz zasady ich stopniowania i różnice.

Wymagania edukacyjne z języka niemieckiego w klasie VII. Nauczyciel: mgr Lucjan Zaporowski. Rozdział 1. zna alfabet, zgłasza swoją obecność lekcji,

CZYTANIE CICHE ZE ZROZUMIENIEM

Wymagania edukacyjne z języka niemieckiego dla klasy 1a Gimnazjum Publicznego. im. Jana Pawła II w Żarnowcu w roku szkolnym 2014/2015

Zakres materiału z języka włoskiego dla początkujących (klasa I)

Wymagania edukacyjne z języka niemieckiego w gimnazjum Podręcznik Aktion Deutsch cz. 1

KLUCZ PUNKTOWANIA ZADAŃ

Wymagania edukacyjne z języka niemieckiego. Rozdział Zagadnienia Treści podstawowe Treści ponadpodstawowe KONTAKTE

Katalog wymagań na poszczególne oceny z języka angielskiego dla kl. IV

Jagiellońskie Centrum Językowe UJ. Kursy ogólnodostępne. Program nauczania języka włoskiego na poziomie A1

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z J. ANGIELSKIEGO DLA KLASY IV SZKOŁY PODSTAWOWEJ POZIOM KOMPETENCJI JĘZYKOWEJ WG CEF A1. Rozdział Starter

System oceniania z j. niemieckiego dla klasy I gimnazjum

JĘZYK NIEMIECKI - GIMNAZJUM DAS IST DEUTSCH! KOMPAKT - PODRĘCZNIK CZĘŚĆ I

Wymagania edukacyjne z języka niemieckiego dla klasy 2b Gimnazjum Publicznego im. Jana Pawła II w Żarnowcu w roku szkolnym 2016/2017

i na matematycznej wyspie materiały dla ucznia, klasa III, pakiet 3, s. 1 KARTA:... Z KLASY:...

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO DLA KLASY PIERWSZEJ GIMNAZJUM - POZIOM III0. Uczeń potrafi: Dopuszczający Dostateczny Dobry Bardzo dobry

PLAN WYNIKOWY. Uczeń na poziomie rozszerzonym: na poziomie podstawowym: 0-2 wiedzy

Wymagania na poszczególne oceny z przedmiotu język angielski w klasach IV Szkoły Podstawowej im. Jana Pawła II w roku szkolnym 2015 / 2016

Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z języka niemieckiego w klasie I.

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO W KLASIE 7 SZKOŁY PODSTAWOWEJ NA PODSTAWIE PODRĘCZNIKA GENTE JOVEN 1 EDICIÓN REVISADA

WYMAGANIA EDUKACYJNE NIEZBĘDNE DO UZYSKANIA POSZCZEGÓLNYCH OCEN Z JĘZYKA MNIEJSZOŚCI- NIEMIECKIEGO W KLASIE V WYMAGANIA PODSTAWOWE

WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY W II KLASIE GIMNAZJUM Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO KURS MAGNET

Załącznik do Przedmiotowego Systemu Oceniania i planów wynikowych z języka angielskiego w klasach I-III Gimnazjum w Złotoryi

Środki dydaktyczne, materiał nauczania Podręcznik: rozdział I, lekcje L1 L7. Zeszyt ćwiczeń: rozdział I, ćwiczenia do lekcji L1 L7 Mein Test

PLAN WYNIKOWY Z J.FRANCUSKIEGO DLA ODDZIAŁU VIb

Wymagania na egzamin poprawkowy z języka niemieckiego 2016/2017 nauczyciel - Renata Rębisz

EGZAMIN MATURALNY 2012 JĘZYK WŁOSKI

Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania śródrocznych ocen klasyfikacyjnych z języka niemieckiego w klasie VII-ej w roku szkolnym 2017/2018

Nuovo Progetto italiano 1a

Iwona Tonderys- Wymagania edukacyjne z języka angielskiego dla klasy III Publicznej Szkoły Podstawowej im. Marii Konopnickiej w Krajence

Załącznik do Przedmiotowego Systemu Oceniania z języka niemieckiego w klasach I-III Gimnazjum w Złotoryi

JĘZYK ANGIELSKI. WYMGANIA EDUKACYJNE KLASA III [PP] Anna Drzewiecka, Agnieszka Skowrońska

Rozkład tematów do dziennika lekcyjnego lub internetowego w gimnazjach poziom III.0

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO NA POSZCZEGÓLNE OCENY ŚRÓDROCZNE/ROCZNE KLASA 4 SZKOŁA PODSTAWOWA

KARTY PRACY 1A CZĘŚĆ

KRYTERIA OCENIANIA. Poziom A1 wg CEF (ESOKJ) Alicja Cholewa-Zawadzka

PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO

Cele uczenia się Język Francuski Poziom A1 Celem nauki języka francuskiego na poziomie początkującym A1 jest nabycie podstawowej sprawności

Uzupełnij: Vorname:..

Wymagania programowe na poszczególne oceny z języka niemieckiego w klasie I

Team Up 1 Kryteria oceny

Materiał nauczania (na bazie którego zostaną zrealizowane cele): Cele szczegółowe. Dział UCZEŃ:

New English Zone 1 Kryteria oceny Klasa 4

Środki dydaktyczne, materiał nauczania Podręcznik: rozdział 1, lekcje L1 L8. Zeszyt ćwiczeń: rozdział 1, ćwiczenia do lekcji L1 L8 Mein Test

Wymagania edukacyjne z języka niemieckiego kl. I Podręcznik Deutsch Aktuell Kompakt 2. ocena dostateczna

Przedmiotowy system oceniania z języka niemieckiego kl.1 poziom III.0

SZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO W KLASACH V-VI SP ROK SZKOLNY 2017/2018 KLASA V

Steps Plus dla klasy V Plan wynikowy

PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA UCZNIÓW KLASY SZÓSTEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ NA LEKCJACH JĘZYKA NIEMIECKIEGO

Wymagania na poszczególne oceny do podręcznika Steps Forward -klasa IV język angielski

Wiem, co trzeba. Grudzień. Materiały dla klasy I. Imię i nazwisko:... Klasa:...

ROZKŁAD MATERIAŁU. JĘZYK NIEMIECKI - GIMNAZJUM DAS IST DEUTSCH! KOMPAKT - PODRĘCZNIK CZĘŚĆ I Dla klasy integracyjnej z językiem niemieckim

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO - KLASA I. Ocena CELUJĄCA*** Ocena BARDZO DOBRA Ocena DOBRA Ocena DOSTATECZNA Ocena DOPUSZCZAJĄCA

Wymagania programowe na poszczególne oceny z języka niemieckiego w klasie I

OCENA DOBRA OCENA CELUJĄCA NISKI STOPIEŃ SPEŁNIENIA WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH ŚREDNI STOPIEŃ SPEŁNIENIA WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z J.ANGIELSKIEGO - KL.IV TODAY! 2

Steps Plus dla klasy V Plan wynikowy

Przedmiotowy system oceniania dla uczniów z obowiązkiem dostosowania wymagań edukacyjnych z j. niemieckiego kl. II

Rozdział 0 OCENA DOPUSZCZAJĄCA DOSTATECZNA DOBRA BARDZO DOBRA

Evolution plus 1 PLAN WYNIKOWY UNIT 1. Środki językowe. Umiejętności językowe wg NPP. Macmillan Polska 2014

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA

MAŁGORZATA PAMUŁA-BEHRENS, MARTA SZYMAŃSKA. Kim będę?

Przedmiotowy system oceniania z języka niemieckiego kl. II poziom III.0 KRYTERIA OCENIANIA Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO DLA KLASY II GIMNAZJUM

PLAN WYNIKOWY. nauczania (na podstawie którego zostaną zrealizowane cele): Uczeń. wiedzy

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO KLASA 7 SZKOŁY PODSTAWOWEJ

KARTA PRZEDMIOTU. 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Język włoski KOD WF/I/st/1

Steps Forward 2 Plan wynikowy

41 Quarantunesima lezione

ZADANIA DOMOWE WRZEŚNIA

Wymagania edukacyjne - KLASA 6 Sky High 3

FILM - W INFORMACJI TURYSTYCZNEJ (A2 / B1)

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO DLA KLASY V. Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi nr 343 im. Matki Teresy z Kalkuty

New Matura Solutions Elementary Plan wynikowy 1 Tt rok szkolny 2013/2014

New Matura Solutions Elementary Plan wynikowy 1bw rok szkolny 2013/2014

Przedmiotowy system oceniania z języka niemieckiego kl. II poziom III.0 KRYTERIA OCENIANIA Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO DLA KLASY II GIMNAZJUM

Pokaż Język Jazłowieckiej JĘZYK WŁOSKI ON-LINE POZIOM PODSTAWOWY LEKCJA VII

JĘZYK NIEMIECKI klasa 8 sp - wymagania edukacyjne

Brief. Czas trwania 45 minut Poziom Starter. Plan zajęć

WYMAGANIA EDUKACYJNE I OCENIANIE DLA KLASY I. Poziom opanowania umiejętności. Kryteria: Uczeń: Poziom wykraczający. Poziom rozszerzający

WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO DLA UCZNIÓW KLASY II GIMNAZJUM

PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA NA LEKCJACH JĘZYKA NIEMIECKIEGO Rok szkolny 2018 / 2019

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO W KLASIE III GIMNAZJUM NA PODSTAWIE PODRĘCZNIKA ESPACIO JOVEN A2.2

Transkrypt:

MINIPRZEWODNIK DLA UCZNIA SPIS TREŚCI I. Objaśnienie symboli 2 II. Tłumaczenie poleceń 3 III. Tłumaczenie rozdziału Grammatica@junior 21 IV. Słowniczek włosko-polski 38 Autorka: Agata Grabska-Saniuk

PROGETTO ITALIANO Drodzy Gimnazjaliści! Z myślą o Was opracowaliśmy materiał w języku polskim, który ma ułatwić naukę języka włoskiego z podręcznikiem Progetto italiano Junior 1. W Miniprzewodniku dla ucznia znajdziecie: wyjaśnienie symboli umieszczonych w podręczniku, tłumaczenie wszystkich poleceń z podręcznika i zeszytu ćwiczeń (znajdującego się w drugiej części książki), tłumaczenie rubryk przedstawiających zawartość rozdziału, tłumaczenie rozdziału Grammatica@junior rozbudowanego o dodatkowe komentarze odnoszące się do języka polskiego, słowniczek włosko-polski zawierający słownictwo zarówno z podręcznika, jak i z zeszytu ćwiczeń. Mamy nadzieję, że te materiały przede wszystkim pomogą Wam podczas samodzielnej pracy z podręcznikiem, a także będą zachętą do dalszej nauki tego pięknego języka. Agata Grabska-Saniuk i Wydawnictwo Nowela str. 4 I. OBJAŚNIENIE SYMBOLI (Legenda dei simboli) SYMBOLE Zadanie w parach Odgrywanie ról Wypowiedź ustna Wypowiedź pisemna Posłuchaj nagrania nr 26 Gra/zabawa W zeszycie ćwiczeń Wejdź na stronę z płyty CD audio w klasie wykonaj ćwiczenie 10 www.edilingua.it i wykonaj ćwiczenia online Wykonaj minitest na stronie 138 Zobacz także Grammatica@junior na stronie 140 2

www.nowela.pl II. TŁUMACZENIE POLECEŃ str. 5 ROZDZIAŁ WPROWADZAJĄCY WITAJCIE! (UNITÀ INTRODUTTIVA BENVENUTI!) Część pierwsza (Prima parte) A Słowa i litery (Parole e lettere) 1. Przyjrzyj się zdjęciom. Z czym kojarzą Ci się Włochy? 2. Praca w parach. Wpiszcie numer zdjęcia z zadania A1 przy odpowiednim wyrazie. Znacie inne włoskie słowa? str. 6 str. 7 str. 8 str. 9 str. 10 3. Alfabet. Posłuchaj, jak się wymawia litery alfabetu włoskiego. 4. Przeliteruj wyrazy z zadania A2. 5. Wymowa (1). Wysłuchaj nagrania i powtórz usłyszane słowa. 6. Wysłuchaj nagrania i zapisz usłyszane słowa. B Włoch czy Włoszka? (Italiano o italiana?) 1. Przyjrzyj się obrazkom i podanym wyrazom. Co można zauważyć? 2. Praca w parach. Dopasujcie wyrazy do obrazków i znajdźcie pomyłkę. 3. Jakie są końcówki rzeczowników (ostatnia litera) w liczbie pojedynczej, a jakie w mnogiej? Przyjrzyj się schematowi. 4. Zapisz rzeczowniki w liczbie mnogiej. 5. Zapisz wyrażenia w liczbie mnogiej. C Cześć, jestem Gianna (Ciao, io sono Gianna ) 1. Wysłuchaj dwóch minidialogów i dopasuj nagrania do poniższych zdjęć. 2. Praca w parach. Wysłuchajcie nagrań ponownie i uzupełnijcie dialogi. 3. Przeczytaj dialogi z zadania C2 i uzupełnij tabelę. 4. Ćwiczenie ustne. Przyjrzyj się obrazkom. Ułóż zdania według przykładu i powiedz je na głos. 5. Praca w parach. Ułóżcie minidialogi według przykładu. 6. Przedstaw klasie swojego kolegę/swoją koleżankę. 7. Wymowa (2). Wysłuchaj nagrania i powtórz usłyszane słowa. 8. Wysłuchaj nagrania i zapisz usłyszane słowa. Część druga (Seconda parte) A Chłopak czy dziewczyna? (Il ragazzo o la ragazza?) 1. Praca w parach. Posłuchajcie zdań i dopasujcie je do zdjęć. Uwaga, dwa zdjęcia nie pasują do żadnego zdania. str. 11 str. 12 2. Przyjrzyj się tabeli i uzupełnij zdania. 3. Uzupełnij opisy pod zdjęciami, wykorzystując podane rodzajniki. 4. Ułóż zdania według przykładu. 5. Uzupełnij tabelę podanymi cyframi. 6. Wymowa (3). Wysłuchaj nagrania i powtórz usłyszane słowa. 7. Wysłuchaj nagrania i zapisz usłyszane słowa. 3

PROGETTO ITALIANO str. 13 str. 14 str. 15 str. 16 str. 17 B Kto to jest? (Chi è?) 1. Wysłuchaj nagrania i uzupełnij dymki brakującymi słowami. 2. Uzupełnij tabelę. Wykorzystaj wyrazy zapisane w zadaniu B1 niebieskim kolorem. 3. Połącz pytania z odpowiedziami. 4. Praca w parach. Posłuchajcie nazw liczb i uzupełnijcie tabelę. 5. Jesteś postacią A: Zapytaj kolegę/koleżankę, jak się nazywa, ile ma lat, jak się literuje jego/jej imię i nazwisko. Jesteś postacią B: Odpowiedz na pytania postaci A. Po zakończonej rozmowie postać A przedstawia klasie odpowiedzi postaci B (Lui si chiama..., ha ). 6. Wymowa (4). Wysłuchaj nagrania i powtórz usłyszane słowa. 7. Wysłuchaj nagrania i zapisz usłyszane słowa. C W klasie (In classe) Poznajemy Włochy (Conosciamo l Italia) Włoskie miasta (Città italiane) Sprawdź, co już potrafisz (Autovalutazione) Uzupełnij krzyżówkę. Poziomo (Orizzontali). Pionowo (Verticali). Sprawdź odpowiedzi na stronie 157. Jesteś zadowolony/zadowolona z uzyskanego wyniku? UNITÀ 1 W SZKOLE (A SCUOLA) Część pierwsza (Prima parte) Na początek (Per cominciare ) 1. Przyjrzyj się rysunkom i powiedz, co jest najmilsze pierwszego dnia szkoły. 2. Który przedmiot spośród wymienionych poniżej lubisz najbardziej? 3. Znasz te słowa? Porozmawiaj w klasie o tym, co mogą oznaczać. W tym rozdziale 1. nauczymy się nawiązywać znajomości, używać zwrotów grzecznościowych, uzyskiwać informacje i ich udzielać, stosować formę grzecznościową, opisywać wygląd zewnętrzny i charakter osoby; 2. poznamy czas teraźniejszy, rodzajniki nieokreślone, przymiotniki zakończone na -e; 3. znajdziemy kilka informacji o szkole we Włoszech. 4

www.nowela.pl str. 18 str. 19 str. 20 str. 21 str. 22 A Jesteś nowa, prawda? (Sei nuova, no?) 1. Wysłuchaj dialogu, śledząc teksty w dymkach. 2. Wysłuchaj dialogu ponownie i wskaż, czy podane zdania są fałszywe, czy prawdziwe. 3. Przeczytaj dialog i odpowiedz na pytania. 4. Praca w parach. Spójrzcie na zdania i wyjaśnijcie po polsku, co oznaczają słowa w kolorze niebieskim. 5. Uzupełnij dialog wyrazami: lavora, cellulare, prende, treno, abitiamo. 6. Uzupełnij tabelę czasownikami w odpowiedniej formie. 7. Połącz pytania z odpowiednimi rysunkami. Podaj bezokolicznik czasownika użytego w każdym pytaniu. 8. Odpowiedz na pytania z zadania A7, tak jak w przykładzie. Wykorzystaj podane wyrazy. B Ważny dzień! (Una giornata importante!) 1. Przeczytaj blog Chiary, a następnie ułóż zdania z podanych elementów. 2. Odpowiedz na pytania. 3. Uzupełnij tabelę, wpisując: un, un, una. C Cześć, Mario! (Ciao Maria!) 1. Wysłuchaj minidialogów i dopasuj do nich zdjęcia. Następnie wysłuchaj ponownie nagrań i sprawdź swoje rozwiązania. 2. Przyjrzyj się tabeli ze zwrotami grzecznościowymi. Do każdej ilustracji dopasuj zwrot i zapisz go. 3. Jesteś postacią A: Jakiego zwrotu grzecznościowego użyjesz, spotykając kolegę/koleżankę: rano w szkole, przed wyjściem ze szkoły (po lekcjach), o piątej po południu na placu (w mieście). Co powiesz, gdy zadzwonisz do niego/do niej: o ósmej wieczorem, tuż przed położeniem się do łóżka? Jesteś postacią B: Odpowiedz na pozdrowienia postaci A. str. 23 str. 24 Część druga (Seconda parte) A Skąd jesteś? (Di dove sei?) 1. Przed rozmową z Alessią (s. 18) Chiara poznaje Paola. Wysłuchaj dialogu i uzupełnij zdania. 2. Praca w parach. Uporządkujcie obrazki ilustrujące dialog. Wysłuchajcie nagrania ponownie i sprawdźcie zaproponowaną kolejność. 3. Jak sądzisz, czy wyrażenia w kolorze niebieskim służą do udzielania czy uzyskiwania informacji? 4. Odpowiedz na pytania. 5. Połącz pytania z odpowiedziami. 6. Jesteś postacią A: Zapytaj kolegę/koleżankę, jak się nazywa, ile ma lat, od kiedy uczy się języka włoskiego. gdzie mieszka, skąd jest, Jesteś postacią B: Odpowiedz na pytania postaci A. 5

PROGETTO ITALIANO str. 25 str. 26 str. 27 str. 28 str. 29 7. Przeczytaj ponownie dialog ze strony 23 i uzupełnij tabelę podanymi formami czasownika. B A jak Pan/Pani się nazywa? (E Lei, come si chiama?) 1. Przeczytaj dialog z zadania B2 zamieszczony na następnej stronie. Zaznacz, które z podanych informacji pojawiają się w nim. 2. Jedna z osób używa formy grzecznościowej, tzn. języka oficjalnego. Jak uważasz, która? 3. Wysłuchaj minidialogów. Wskaż, w których z nich pojawia się forma grzecznościowa, a w których nie. 4. Jesteś postacią A: Spójrz ponownie na zadanie B2 i wykorzystując podane tam zwroty, zapytaj nauczyciela, jak się nazywa, jakiego przedmiotu uczy, z jakiego miasta pochodzi, gdzie mieszka. Jesteś postacią B: Odpowiedz na pytania postaci A i spytaj o to samo, rozpoczynając od zwrotu A Pan/Pani? (E Lei?) C Jaki/a on/ona jest? (Com è?) 1. Uporządkuj dialog, a następnie wysłuchaj nagrania i sprawdź rozwiązanie. 2. Uzupełnij wykropkowane miejsca odpowiednimi formami przymiotników z dialogu na poprzedniej stronie (wyróżnione na niebiesko). 3. Przeczytaj następujące wyrażenia z Unità 1: una giornata importante, dialogo precedente, gli occhi verdi, ragazzi interessanti. Co można zauważyć? Spójrz na tabelę. 4. Ułóż zdania z podanymi rzeczownikami (niebieskie pole) i przymiotnikami (czerwone pole) według następującego przykładu: I ragazzi sono intelligenti. 5. Ma na imię Eros i jest znany na całym świecie. Co o nim wiesz? Uzupełnij opis podanymi słowami. 6. Opisz pięcioro naszych przyjaciół. 7. Piszemy (Scriviamo). Przedstaw swojego najlepszego przyjaciela lub przyjaciółkę. Podaj jego/jej imię i wiek. Opisz jego/jej cechy charakteru oraz wygląd. Napisz, od kiedy jesteście przyjaciółmi/przyjaciółkami itd. Użyj 40 50 słów. Poznajemy Włochy (Conosciamo l Italia) Szkoła we Włoszech (La scuola In Italia) 1. Przeczytaj teksty i porównaj systemy szkolnictwa we Włoszech i w Polsce. W języku włoskim możemy zwracać się do osób, używając form: ty (dare del tu), jak robi to prof. Rossi, lub pan/pani (dare del Lei), jak Chiara, która aby wyrazić formę grzecznościową, używa czasownika w 3. osobie liczby pojedynczej. Czy istnieje podobna forma w języku polskim? 2. Na www.edilingua.it znajdź @ttività online Progetto italiano Junior. 3. Wysłuchaj wywiadu z uczniami z Włoch i wykonaj zadanie ze strony 101. 4. Projekt Praca w parach. Jakie są ulubione przedmioty uczniów waszej szkoły? Przeprowadźcie ankietę na ten temat. Każda para może zebrać dane w innej klasie. Następnie porównajcie uzyskane odpowiedzi. 6

www.nowela.pl str. 30 Sprawdź, co już potrafisz (Autovalutazione). Co pamiętasz z rozdziału wprowadzającego i rozdziału 1? 1. Czy potrafisz? Połącz elementy obu kolumn. 2. Połącz zdania. 3. Prawda czy fałsz? Przyjrzyj się ilustracji i odpowiedz. 4. Rozszyfruj, co robi Dino. Sprawdź odpowiedzi na stronie 157. Jesteś zadowolony/zadowolona z uzyskanego wyniku? str. 31 UNITÀ 2 CZAS WOLNY (TEMPO LIBERO) Część pierwsza (Prima parte) Na początek (Per cominciare ) 1. Przyjrzyj się zdjęciom. Który sposób spędzania czasu wolnego najbardziej ci odpowiada? 2. Wysłuchaj dialogu. Jak spędzają czas wolny nasi przyjaciele? 3. Opowiedz krótko, o czym jest mowa w dialogu z poprzedniego ćwiczenia. Komiks ze strony 32 ułatwi ci wykonanie tego zadania. W tym rozdziale 1. nauczymy się zapraszać, przyjmować i odrzucać zaproszenie, poznamy dni tygodnia, liczebniki główne od 30 do 100, liczebniki porządkowe, nauczymy się pytać o adres i podawać go, opisywać mieszkanie, rozmawiać o czasie wolnym, pytać o godzinę i odpowiadać, która jest godzina; 2. poznamy czas teraźniejszy kilku czasowników nieregularnych i modalnych oraz niektóre przyimki; 3. poznamy słownictwo związane ze środkami komunikacji miejskiej i znajdziemy informacje na temat sposobów spędzania wolnego czasu przez młodych Włochów. str. 32 str. 33 str. 34 A Gdzie zazwyczaj chodzicie? (Dove andate di solito?) 1. Praca w parach. Uzupełnijcie dymki zdaniami, które znajdziecie pod komiksem. Następnie posłuchajcie dialogu ponownie i sprawdźcie swoje rozwiązania. 2. Praca w parach. Przeczytajcie dialog z podziałem na role Alessi i Chiary. 3. Zaznacz informacje, które pojawiły się w dialogu. 4. Odpowiedz na pytania. 5. Praca w parach. Przyjrzyjcie się poniższym zdaniom. Co oznaczają po polsku słowa w kolorze niebieskim? 6. Uzupełnij dialog między Chiarą i jej mamą następującymi czasownikami: fa, viene, andate, danno, esce. 7. Praca w parach. Uzupełnijcie tabelę czasownikami z zadania A6. 8. Ćwiczenie ustne. Ułóż zdania z podanych wyrazów i powiedz je na głos. Tylko jeden z dwóch czasowników podanych w każdym zestawie wyrazów jest poprawny. 7

PROGETTO ITALIANO str. 35 str. 36 str. 37 str. 38 str. 39 B Idziesz z nami? (Vieni con noi?) 1. Posłuchaj minidialogów i przeczytaj je. 2. Uzupełnij minidialogi. Wykorzystaj również wyrażenia z zadania B1 (wyróżnione na niebiesko). 3. Jesteś postacią A: Przyjrzyj się zdjęciom i zaproś postać B do wspólnego spędzenia czasu. Jesteś postacią B: Przyjmij lub odrzuć zaproszenie postaci A. 4. Praca w parach. Macie pięć minut. Ile słów potraficie w tym czasie ułożyć z każdego zestawu liter? lunedì martedì mercoledì giovedì Część druga (Seconda parte) venerdì A sabato domenica Może do mnie wpadniecie? (Perché non venite a casa mia?) 1. Opisz pierwszy obrazek. 2. Posłuchaj dialogu i odpowiedz na pytania. 3. Posłuchaj nagrania ponownie i uzupełnij dialog brakującymi słowami. 4. Praca w parach. Wybierzcie jedno ze słów w kolorze niebieskim z zadania A3. Do wybranego słowa ułóżcie inne niż w dialogu pytanie. 5. Porównajcie swoje propozycje z pytaniami kolegów/koleżanek. 6. Wróć do poprzedniego dialogu i uzupełnij poniższą tabelę. Jaka część mowy występuje po tych czasownikach? 7. Odpowiedz ustnie na pytania. Użyj podanych czasowników w odpowiedniej formie. B Dni tygodnia (I giorni della settimana) poniedziałek wtorek środa czwartek piątek sobota niedziela Przyjrzyj się: - Perché non venite a casa mia? (Cierpliwości, więcej na stronie 53). Mieszkanie na czwartym piętrze (Un appartamento al quarto piano) 1. Praca w parach. Oto mieszkanie Alessi. Wpiszcie odpowiednią cyfrę przy nazwie każdego z pomieszczeń. 2. Liczebniki porządkowe. 3. A ty, gdzie mieszkasz? Na którym piętrze? Ile jest pokoi w twoim domu/mieszkaniu? Porozmawiaj o tym z kolegą/koleżanką. C Co robisz w wolnym czasie? (Che fai nel tempo libero?) 1. Praca w parach. Posłuchajcie swoich rówieśników i wskażcie fotografie, które ilustrują ich zajęcia w czasie wolnym. 2. Posłuchaj nagrania raz lub dwa razy. Wskaż informacje, które pojawiają się w wypowiedziach. 3. Mówimy i piszemy (Parliamo e scriviamo) 1. W poprzednim nagraniu była mowa o sposobach spędzania wolnego czasu. Czego nie lubisz robić? Dlaczego? Jak spędzają czas wolny chłopcy, a jak dziewczęta? 2. Macie wystarczająco dużo wolnego czasu? Dlaczego? Uwaga: od 11. wszystkie liczebniki porządkowe kończą się na -esimo: undicesimo (strona 144) 3. A ty, jak spędzasz czas wolny? Spytaj o to także swojego kolegę/swoją koleżankę z ławki, a następnie opowiedz o tym w klasie (A lui/lei piace ). 4. Napisz e-mail do przyjaciela z Włoch. Opowiedz, jak spędzasz czas wolny. Użyj 50 60 słów. 8

www.nowela.pl str. 40 str. 41 str. 42 str. 43 str. 44 str. 45 4. Praca w parach. Przyjrzyjcie się wyrażeniom z tego rozdziału: al terzo piano, venite a casa mia, se vieni in autobus. Uzupełnijcie tabelę, wpisując in lub a. 5. Ćwiczenie ustne. Odpowiedz na pytania według przykładu. D Która jest godzina? (Che ora è? / Che ore sono?) 1. Praca w parach. Liczby od 30 do 100. Uzupełnijcie tabelę. 2. Przyjrzyj się zegarkom. 3. Narysuj wskazówki na zegarkach. 4. Ułóż pytania i odpowiedzi według przykładu. Poznajemy Włochy (Conosciamo l Italia) Środki komunikacji miejskiej (I mezzi di trasporto urbano) 1. Dopasuj opisy do zdjęć. 2. Praca w parach. Co sądzicie o tych środkach transportu? Czy są ekologiczne i szybkie? Uzupełnijcie tabelę, rysując :) i :(. 3. Na www.edilingua.it znajdź @ttività online ćwiczenia na temat środków komunikacji miejskiej. Młodzi Włosi i czas wolny (Il tempo libero dei ragazzi italiani) 1. Na www.edilingua.it możesz znaleźć @ttività online ćwiczenia na temat spędzania czasu wolnego przez młodych Włochów. 2. Projekt a. Pracujcie w trzyosobowych grupach. Zapytajcie kilku kolegów/kilka koleżanek waszej szkoły, jak spę- dzają czas wolny. b. Wymieńcie informacje z innymi grupami i wspólnie przygotujcie zestawienie sposobów spędzania czasu wolnego przez uczniów i uczennice waszej szkoły. c. Porównajcie wyniki waszej ankiety z przedstawioną tabelą. Możecie również opracować wyniki w formie pisemnego sprawozdania. Użyjcie 50 70 słów. Sprawdź, co już potrafisz (Autovalutazione) 1. Czy potrafisz? Połącz elementy obu kolumn. 2. Połącz zdania. 3. Wpisz podane słowa do odpowiedniej rubryki w tabeli. 4. Co oni robią? Przyjrzyj się obrazkom i uzupełnij krzyżówkę. Sprawdź odpowiedzi na stronie 157. Jesteś zadowolony/zadowolona ze swojego wyniku? UNITÀ 3 KOMUNIKOWANIE SIĘ (IN CONTATTO) Część pierwsza (Prima parte) Na początek (Per cominciare ) 1. Praca w parach. Z których funkcji telefonu komórkowego przedstawionych po prawej stronie korzystacie najczęściej, a z których najrzadziej? 2. Internet daje wiele możliwości. Które uważasz za najbardziej użyteczne? 3. Czy często używasz telefonu komórkowego i Internetu? 4. Wysłuchaj dialogu i opowiedz o tym, co zrozumiałeś/zrozumiałaś. 5. Wysłuchaj nagrania ponownie i określ, czy poniższe zdania są prawdziwe, czy fałszywe. 9

PROGETTO ITALIANO W tym rozdziale 1. nauczymy się pytać o godzinę i udzielać informacji na temat czasu, wyrażać niepewność i wątpliwości, sytuować przedmioty w przestrzeni, informować o posiadaniu, dziękować i odpowiadać na podziękowanie; 2. poznamy rodzajniki ściągnięte i zasady ich użycia, wyrażenia c è/ci sono, rodzajnik cząstkowy, zaimki i przymiotniki dzierżawcze (część I); 3. znajdziemy informacje na temat sposobów komunikowania się młodzieży. str. 46 str. 47 str. 48 str. 49 str. 50 A O 10.30 rano?! (Alle 10.30 del mattino?!) 1. Wysłuchaj nagrania raz jeszcze, czytając komiks. Sprawdź swoje odpowiedzi z poprzedniego zadania. 2. W trzyosobowych grupach przeczytajcie dialog z podziałem na role Chiary, Paola i Dina. 3. Odpowiedz na pytania. 4. Praca w parach. Przyjrzyjcie się SMS-om Paola i Dina. Potraficie wskazać, w jakiej kolejności zostały wysłane? 5. Przyjrzyj się poniższym zdaniom. Co oznaczają po polsku fragmenty zdań zapisane na niebiesko? Ułóż zdanie z jednym z tych wyrazów. 6. W dymkach komiksu na stronie 46 znajdziesz słowo wyróżnione kolorem niebieskim. To rodzajnik ściągnięty, złożony z przyimka prostego i rodzajnika określonego. Podkreśl w tekście komiksu podobne połączenia. 7. Praca w parach. Uzupełnijcie tabelę. 8. Odpowiedz na pytania według przykładu. B O której godzinie? (A che ora?) 1. Wysłuchaj nagrań i dopasuj minidialogi do zdjęć. 2. Jesteś postacią A: Zapytaj kolegę/koleżankę, o której godzinie wychodzi rano z domu, o której godzinie je obiad/kolację, w jakich godzinach ogląda wieczorem telewizję, o której godzinie wychodzi w sobotę, w jakich godzinach są otwarte sklepy. Jesteś postacią B: Odpowiedz na pytania postaci A. 3. Przyjrzyj się zdjęciom. Powiedz, jakie są godziny otwarcia sklepów i punktów usługowych we Włoszech. 4. Przyjrzyj się różnicom między przyimkami prostymi a rodzajnikami ściągniętymi. C No, nie wiem (Mah, non so ) 1. Praca w parach. Uporządkujcie dialog. 2. W jaki sposób Mario i Gianni wyrażają niepewność i wątpliwości? 3. Odpowiedz na pytania, wyrażając niepewność lub wątpliwości. 10

www.nowela.pl str. 51 str. 52 str. 53 str. 54 str. 55 str. 56 str. 57 Część druga (Seconda parte) A Gdzie to jest? (Dov è?) 1. Praca w parach. Przyjaciele spotkali się w domu Alessi. Przyjrzyjcie się obrazkowi i powiedzcie, co robi każdy z przyjaciół. 2. Wysłuchaj dialogu i uzupełnij tekst przyimkami: dietro, davanti, accanto, sotto. 3. Praca w parach. Dopasujcie zdania do rysunków. 4. Przyjrzyj się trzem ostatnim zdaniom z poprzedniego zadania. Kiedy używamy c è, a kiedy ci sono? Uzupełnij zdania. Możesz skorzystać z informacji na stronie 149. 5. Praca w parach. Oto dwa zdjęcia pokoju Dina. Przyjrzyjcie się im i powiedzcie, jakie widzicie różnice. Na przykład: Nell immagine A lo zaino è sulla sedia, mentre nella B, Nell immagine B c è, mentre nella A non c è. Zobaczmy, która para znajdzie najwięcej różnic. B Czyje to jest? (Di chi è?) 1. Przyjrzyj się obrazkowi i uzupełnij tabelę odpowiednim przymiotnikiem dzierżawczym. 2. Uzupełnij zdania odpowiednimi zaimkami lub przymiotnikami. 3. Przyjrzyj się zdjęciom, a następnie ułóż zdania z przymiotnikami dzierżawczymi, tak jak w przykładzie: La tua penna è blu. C Dziękuję! (Grazie!) 1. Wysłuchaj nagrań i uzupełnij minidialogi brakującymi słowami. 2. Uzupełnij minidialogi. D Umiejętności i słownictwo (Abilità e vocabolario) 1. Wysłuchaj dwu- lub trzykrotnie wywiadu z czterema uczniami (jedną dziewczynką i trzema chłopcami). Uzupełnij tabelę. 2. Mówimy i piszemy (Parliamo e scriviamo) 1. Spędzasz więcej czasu, rozmawiając przez telefon komórkowy, czy przy komputerze? W jakim celu używasz tych urządzeń? Porozmawiaj o tym w klasie. 2. Kiedy twoim zdaniem dziecko może/musi dostać swój pierwszy telefon komórkowy? Dlaczego? 3. Jakie niebezpieczeństwa czyhają na młodzież w Internecie? 4. Zdaniem dorosłych dzisiejsza młodzież spędza zbyt dużo czasu w Internecie lub na wysyłaniu SMS-ów. Napisz na swoim blogu post, w którym wyjaśnisz, że młodym ludziom potrzebna jest możliwość przekazywania informacji i utrzymywania kontaktu między sobą. Użyj 60 70 słów. Poznajemy Włochy (Conosciamo l Italia) Jak komunikują się młodzi ludzie (Ragazzi in contatto) 1. Oto test, dzięki któremu dowiesz się, jaki jest twój stosunek do technologii. Twoi rodzice mogą również odpowiedzieć na pytania, jeśli mają ochotę. 2. Zobaczmy teraz, jaki jest stosunek włoskiej młodzieży do technologii. Przeczytaj tekst i odpowiedz na pytania. 3. Również we Włoszech, kiedy młodzież wysyła SMS-y lub czatuje, używa swojego kodu, aby pisać szybciej. Oto kilka przykładów. Czy potrafisz dopasować słowa do ich skrótów? 11

PROGETTO ITALIANO 4. Praca w parach. Jaki jest wasz ulubiony sposób komunikowania się z innymi? Dlaczego? Uzupełnijcie tabelę, a następnie porównajcie swoje odpowiedzi z odpowiedziami innych uczniów. 5. Na www.edilingua.it znajdź @ttività online ćwiczenia na temat różnych środków komunikacji. Projekt Praca w parach. Przeprowadźcie dwa minibadania: jedno na temat korzystania z Internetu, drugie na temat używania telefonu komórkowego. Zapytajcie swoich rówieśników z tej samej lub innej szkoły, a. ile SMS-ów wysyłają dziennie, ile pieniędzy wydają na nie miesięcznie, jakich innych funkcji telefonu komórkowego używają najczęściej, jakiego producenta lub jaki model telefonu preferują. b. ile czasu dziennie spędzają w Internecie, z jakiego powodu (poszukiwanie informacji, ściąganie muzyki lub filmów, czat, gry, inne), jakie strony internetowe, najczęściej odwiedzają, czy piszą blog, czy wolą korzystać z Internetu w kafejce internetowej, czy w domu. Jeśli to możliwe, przygotujcie oddzielne statystyki dla dziewcząt i chłopców. Przedstawcie kolegom/koleżankom wyniki swoich badań. Możecie również porównać zebrane informacje z danymi dotyczącymi zwyczajów Włochów. Znajdziecie je w Internecie. Pomysł: łatwy sposób nauki nowych włoskich słów. Wybierzcie włoskie menu w swoich telefonach, choć na kilka dni. Jeśli to niemożliwe wymieńcie aparat telefoniczny! :) str. 58 str. 59 Sprawdź, co już potrafisz (Autovalutazione) Co pamiętasz z rozdziałów 3 i 4? 1. Czy potrafisz? Połącz elementy obu kolumn. 2. Połącz zdania. 3. Ułóż dziewięć kostek domina w odpowiedniej kolejności. (Słowo na jednej kostce musi odpowiadać obrazkowi na następnej kostce itd.). 4. Które słowo jest zbędne? (W każdym zestawie wskaż słowo, które nie pasuje do pozostałych). Sprawdź odpowiedzi na stronie 157. Jesteś zadowolony/zadowolona z uzyskanego wyniku? UNITÀ 4 URODZINY (UNA FESTA) Część pierwsza (Prima parte) Na początek (Per cominciare ) 1. Zbliżają się urodziny twojej bliskiej przyjaciółki. Który z poniższych prezentów byłby dla niej najlepszy? 2. Porozmawiajcie w klasie o tym, co robicie zazwyczaj podczas urodzinowego spotkania (w domu lub lokalu). 3. Wysłuchaj dialogu i zaznacz poprawną odpowiedź. Posłuchaj nagrania ponownie i sprawdź odpowiedzi. W tym rozdziale 1. nauczymy się opowiadać, umiejscawiać wydarzenia w przeszłości, rozpoczynać i kończyć e-mail, poznamy najczęściej używane wyrażenia czasowe, nauczymy się podawać datę, poznamy miesiące i pory roku; 2. poznamy czas przeszły bliski passato prossimo, zasady używania przysłówków czasu w passato prossimo; 3. znajdziemy informacje na temat urodzin, imienin oraz innych świąt, a także najpowszechniejszych włoskich imion i nazwisk. str. 60 A Jak się udały urodziny? (Com è andata la festa?) 1. Praca w parach. Uzupełnijcie dymki w komiksie na podstawie tego, co zapamiętaliście z dialogu z poprzedniego ćwiczenia. Wysłuchajcie nagrania ponownie i sprawdźcie odpowiedzi. 12

www.nowela.pl str. 61 str. 62 str. 63 str. 64 str. 65 2. Przeczytajcie dialog z podziałem na role Chiary i jej mamy. 3. Odpowiedz na pytania. 4. Praca w parach. Uzupełnijcie zdania. Wykorzystajcie słowa wyróżnione w tekście komiksu niebieskim kolorem. 5. Uzupełnij blog Chiary podanymi słowami. 6. Praca w parach. Poniższe dwa zdania pochodzą z dialogu między Chiarą a jej mamą. Przyjrzyjcie się czasownikom w czasie przeszłym passato prossimo. Jak waszym zdaniem tworzymy ten czas? Przyjrzyjcie się pierwszej tabeli na kolejnej stronie i sprawdźcie, czy wasze przypuszczenia były trafne. 7. Ćwiczenie ustne. Przyjrzyj się tabeli. Ułóż zdania według przykładu i powiedz je na głos. 8. Ćwiczenie ustne. Przyjrzyj się tabeli. Ułóż zdania w passato prossimo i powiedz je na głos. B Co robiłeś/robiłaś? (Cosa hai fatto?) 1. Odgrywanie ról. Organizacja urodzin nie jest łatwa, dlatego Giulia przygotowała listę spraw do załatwienia. Jeden z was jest jej przyjacielem/przyjaciółką, który/która pyta, co Giulia robiła każdego dnia, np.: Che cosa hai fatto lunedi?. Drugi z was jest Giulią i odpowiada na pytania, korzystając z listy. 2. Z którymi czasownikami z listy Giulii użyłeś/użyłaś czasownika avere, a z którymi essere? Spójrz na tabelę. C Co się stało? (Che è successo?) 1. Wiemy, że Paolo nie poszedł na urodziny Giulii. Spójrz na nieuporządkowane rysunki w zadaniu C2. Spróbuj odgadnąć, co Paolo powiedział Dinowi. 2. Wysłuchaj dialogu, sprawdź swoje przypuszczenia i uporządkuj rysunki chronologicznie. 3. Wysłuchaj nagrania ponownie i podkreśl w tabeli wyrażenia, które usłyszysz. 4. Patrząc na rysunki i wykorzystując wyrażenia znajdujące się na tej stronie, opowiedz, dlaczego Paolo nie poszedł na urodziny Giulii. 5. W poprzednim dialogu usłyszałeś/usłyszałaś kilka nieregularnych form imiesłowu biernego: visto, preso, perso i venuto. Jaki jest bezokolicznik każdego z tych czasowników? 6. Praca w parach. Połączcie bezokoliczniki z odpowiednią formą imiesłowu biernego. Sprawdźmy, kto zrobi to najszybciej! 7. Ułóż zdania według przykładu. str. 66 Część druga (Seconda parte) A Ile prezentów! (Quanti regali!) 1. Wróćmy do urodzin Giulii: Alessia i Chiara muszą kupić dla niej prezent. Przyszły im do głowy cztery pomysły. Jak sądzisz, o jakich prezentach pomyślały? 2. Praca w parach. Uporządkujcie dialog. Jaką decyzję podjęła Alessia? 3. W którym z poniższych sklepów można kupić przedmioty pokazane w zadaniu A1? str. 67 4. Zwróć uwagę na słowa wyróżnione niebieskim kolorem w poprzednim dialogu: to przysłówki czasu. Przyjrzyj się poniższej tabeli i ułóż jedno zdanie o podobnej konstrukcji. B Wszystkiego najlepszego! (Buon compleanno!) 1. Praca w parach. Poznacie datę urodzenia kilku znanych osób. Co o nich wiecie? Przeczytajcie pytania i po wykonaniu obliczeń odpowiedzcie na nie. 13

PROGETTO ITALIANO str. 68 str. 69 str. 70 str. 71 2. Praca w parach. Spójrzcie jeszcze raz na teksty z poprzedniego zadania i uzupełnijcie tabelę. 3. Miesiące i pory roku. Uzupełnij diagram nazwami miesięcy: ottobre, dicembre, aprile, agosto. 4. Odgrywanie ról. Jesteś postacią A: Zapytaj kolegę/koleżankę, kiedy się urodził/urodziła, skończył/skończyła szkołę podstawową, ostatnio był/była na wakacjach, zaczął/zaczęła się uczyć języka włoskiego. Jesteś postacią B: Odpowiedz na pytania postaci A. Po zakończonej rozmowie postać A przedstawia klasie postać B (è nato/a il/l...itd.). 5. Praca w parach. Spójrzcie na przedstawione poniżej wydarzenia. Porozmawiajcie o nich tak, jak w przykładzie. C Chwila prawdy (L ora della verità) 1. Jest poniedziałek rano. Nadeszła chwila prawdy dla Paola! Spójrz na obrazki i korzystając z podanych wyrażeń, opowiedz, jak Paolo wytłumaczył się Giulii z nieobecności na jej urodzinach. 2. Praca w parach. Wysłuchajcie dialogu. Jak bardzo się różni od tego, który sobie wyobraziliście? Wysłuchajcie nagrania ponownie i odegrajcie scenkę. D Mówimy i piszemy (Parliamo e scriviamo) 1. Jakie prezenty lubisz dostawać na urodziny? Co najczęściej dajesz w prezencie? Porozmawiaj o tym w klasie. 2. Jak zazwyczaj świętujesz urodziny? Porozmawiaj w klasie o urodzinach, które zorganizowałeś/zorganizowałaś. Paolo mówi: Non sono potuto venire alla tua festa i Sono dovuto tornare a piedi. Dlaczego wybrał czasownik posiłkowy essere? Spójrz na stronę 152. 3. We Włoszech urodziny mają dużo większe znaczenie niż imieniny. A w Polsce? 4. Napisz do przyjaciela, żeby mu wyjaśnić, dlaczego nie mogłeś/mogłaś przyjść na jego urodziny. Twoja historia może być zwyczajna lub naprawdę niezwykła! Poznajemy Włochy (Conosciamo l Italia) Życzenia (Auguri!) Odpowiedz na pytania: 1. Jak Włosi świętują urodziny? 2. Dlaczego osiemnaste urodziny są ważne? 3. Jaka jest różnica między walentynkami a innymi świętami? 4. Jakie zauważasz podobieństwa i różnice między Włochami a Polską? Porozmawiaj o tym w klasie. Ile imion! (Quanti nomi!) 1. Na www.edilingua.it znajdź @ttività online ćwiczenia na temat urodzin, włoskich imion i walentynek. 2. Projekt 1. Każde z was pisze dwa bileciki z życzeniami: jeden bilecik z okazji urodzin, drugi z okazji walentynek. Następnie wszyscy razem wybierzcie najładniejsze życzenia. Może powiesicie wybrane bileciki w klasie? 2. Pracując razem, przygotujcie na dużym arkuszu papieru kalendarz i zaznaczcie na nim daty urodzin wszystkich nauczycieli i uczniów waszej klasy. Na tym samym arkuszu możecie również zaznaczyć imieniny każdego z was. 14

www.nowela.pl str. 72 Sprawdź, co już potrafisz (Autovalutazione) 1. Czy potrafisz? Połącz elementy obu kolumn. 2. Połącz zdania. 3. Zapisz słownie poniższe liczby. 4. Uzupełnij krzyżówkę imiesłowami biernymi podanych czasowników. Sprawdź odpowiedzi na stronie 157. Jesteś zadowolony/zadowolona z uzyskanego wyniku? str. 73 UNITÀ 5 PRZY STOLE (A TAVOLA) Część pierwsza (Prima parte) Na początek (Per cominciare ) 1. Przyjrzyj się zdjęciom i poleć odpowiedni lokal osobie, która: a. się spieszy, b. chce zjeść tanio, c. uwielbia dobrze zjeść. Porównaj swoje odpowiedzi z propozycjami kolegów/koleżanek w klasie. 2. Co wiesz na temat kuchni włoskiej? Czy są dania lub produkty włoskie, które często jadasz? Porozmawiajcie o nich w klasie. 3. Wysłuchaj dialogu i wskaż prawdziwe informacje. W tym rozdziale 1. nauczymy się wyrażać posiadanie, rozmawiać o rodzinie, wyrażać upodobania, rozmawiać o posiłkach i potrawach; 2. poznamy pozostałe zaimki i przymiotniki dzierżawcze oraz czasowniki volerci i metterci; 3. znajdziemy informacje na temat historii makaronu, pizzy i związanych z jedzeniem zwyczajów młodych Włochów. str. 74 str. 75 str. 76 A Kto potrafi gotować? (Chi sa cucinare?) 1. Na podstawie wysłuchanego dialogu uporządkuj komiks. Posłuchaj nagrania ponownie i sprawdź rozwiązanie. 2. Praca w parach. Przeczytajcie dialog z podziałem na role nauczycielki i uczniów. 3. Praca w parach. Uzupełnijcie zdania słowami z dialogu wyróżnionymi niebieskim kolorem. 4. Odpowiedz na pytania. 5. Po zakończonych lekcjach Alessia czatuje ze Stefanią, koleżanką z klasy, która była nieobecna w szkole. Uzupełnij, wpisując: tuoi, nostre, loro, nostri, miei. 6. Praca w parach. Uzupełnijcie zdania podanymi przymiotnikami dzierżawczymi i rodzajnikami. 7. Uporządkuj wyrazy w każdym zdaniu i wybierz odpowiedni przymiotnik dzierżawczy. str. 77 B Rodzina (La famiglia) 1. Praca w parach. Spójrzcie na drzewo genealogiczne rodziny Carla i odpowiedzcie na pytania. Poszukajcie w poniższej tabeli słów, których nie znacie. 2. Wpisz w odpowiednim miejscu w tabeli: con articolo/senza articolo. 3. Odpowiedz na pytania według przykładu. 15

PROGETTO ITALIANO str. 78 str. 79 str. 80 str. 81 str. 82 str. 83 4. Praca w parach. Porozmawiajcie o swoich (lub wymyślonych) rodzinach: ile lat ma każdy członek rodziny, jak wygląda (wysoki/niski, blondyn/brunet )? Następnie każde z was przedstawi klasie informacje otrzymane od kolegi/koleżanki. C Sławne smaki (Gusti famosi) 1. Podczas wykonywania projektu kilkoro uczniów zamierza ugotować ulubione danie pewnej znanej osoby. Przeczytaj informacje, które znaleźli w Internecie. 2. Praca w parach. Jak nazywają się przedstawione potrawy? Wskaż ulubione dania każdej postaci z poprzedniego ćwiczenia. Część druga (Seconda parte) A Co gotujemy? (Cosa cuciniamo?) 1. Praca w grupie. Które z poniższych potraw waszym zdaniem stanowią pierwsze, a które drugie danie? 2. Uczniowie muszą zdecydować, które danie przygotują w ramach projektu. Wysłuchaj dialogu i uzupełnij dymki brakującymi słowami. Sprawdź także odpowiedzi z zadania A1. 3. Praca w parach. Spójrzcie na dania na stronach 78-79. Ułóżcie minidialogi o waszych ulubionych potrawach. Możecie wykorzystać wyrażenia znajdujące się poniżej. B Jak się odżywiasz? (Come mangi?) 1. Zobaczmy, czy dobrze się odżywiasz. Zrób test. 2. Praca w parach. Śniadanie jest najważniejszym posiłkiem dnia! Spójrzcie na obrazki i opowiedzcie o waszych upodobaniach kulinarnych. Możecie użyć wyrażeń: a me piace, preferisco, (non) mangio, di solito itd. 3. Na stronie 79 widzieliśmy zdanie: Ci mettiamo cinque minuti. Przyjrzyj się poniższym zdaniom. 4. Praca w parach. Ułóżcie zdanie z jednym z wyrażeń podanych w ćwiczeniu B3. C Słownictwo (Vocabolario) 1. Nareszcie nadszedł czas zabawy. Wysłuchaj dialogu i uzupełnij wykropkowane miejsca nazwami potraw i przedmiotów, które przynieśli uczniowie. 2. Opowiedz krótko, o czym jest dialog z poprzedniego zadania. 3. Praca w parach. Wybierzcie odpowiednie słowo z listy i uzupełnijcie zdania. D Umiejętności (Abilità) 1. Porozmawiajcie w parach, czy często jadacie poza domem, gdzie i co jadacie. Następnie przedstawcie klasie, czego dowiedzieliście się o koledze/koleżance. 2. Wysłuchaj odpowiedzi udzielonych przez czterech uczniów podczas wywiadu na temat odżywiania. Wskaż kolejność zadawanych pytań. 3. Posłuchaj teraz całego wywiadu i zaznacz poprawne odpowiedzi. 4. Mówimy (Parliamo) 1. Jakie podobieństwa i różnice dostrzegasz między kuchnią włoską a polską? 2. Jakie są twoje ulubione potrawy? Porozmawiaj o tym w klasie. 3. Czy kuchnia włoska jest ceniona w Polsce? Porozmawiaj w klasie np. o restauracjach, a także o serach i innych włoskich produktach spożywczych. 4. Opowiedz o swojej ostatniej (prawdziwej lub wymyślonej) wizycie w restauracji: z jakiej okazji się tam wybrałeś/wybrałaś? co zamówiłeś/zamówiłaś? itd. 16

www.nowela.pl 5. Piszemy (Scriviamo) Napisz e-mail do swojego przyjaciela z Włoch. Opowiedz o swojej (prawdziwej lub wymyślonej) wizycie z rodzicami we włoskiej restauracji. Przedstaw swoje opinie na temat kuchni włoskiej, opisz swoje zwyczaje, zwłaszcza te, które dotyczą jadania poza domem. Użyj 60 80 słów. str. 84 str. 85 Poznajemy Włochy (Conosciamo l Italia) Włosi przy stole (Gli italiani a tavola) 1. W poniższym tekście brakuje słów pasta i pizza. W parach uzupełnijcie tekst i wpiszcie te słowa w odpowiednie miejsca. 2. Zaznacz cztery informacje, które pojawiły się w dwóch powyższych tekstach. Co jedzą młodzi Włosi? (Cosa mangiano i ragazzi italiani?) 1. Spójrzcie na tabelę i dwa umieszczone nad nią pytania. Porozmawiajcie najpierw w parach, a następnie wspólnie w klasie. 2. Na www.edilingua.it znajdź @ttività online ćwiczenia na temat włoskiej kuchni, rodzajów makaronów, lokali itd. 3. Projekt 1. Praca w parach. Poszukajcie w supermarkecie (lub w swoich domach) włoskich produktów spożywczych. Wybierzcie makaron, ser, sos lub inny artykuł spożywczy. Możecie kupić jeden z produktów i przynieść go do klasy, żeby porównać np. informacje na opakowaniu czy ceny. Jesteście pewni, że są to rzeczywiście produkty made in Italy? Znajdźcie potwierdzenie w Internecie. 2. Zorganizujcie włoskie przyjęcie w waszej szkole, aby inni uczniowie mogli poznać włoską kuchnię. Z pomocą rodziców, korzystając z Internetu niektórzy z was mogą przygotować przystawkę, inni pierwsze danie lub pizzę, jeszcze inni coś słodkiego. Pozostali niech zadbają o włoską muzykę. Po przyjęciu wszyscy razem pozmywajcie i posprzątajcie. Uwaga: Użyjcie papierowych kubków i talerzy, a następnie przekażcie surowce wtórne do recyklingu! str. 86 Sprawdź, co już potrafisz (Autovalutazione) Czego się nauczyłeś/nauczyłaś z rozdziałów 4 i 5? 1. Czy potrafisz? Połącz elementy obu kolumn. 2. Połącz zdania. 3. Dopasuj zdjęcie do odpowiedniej nazwy produktu. 4. Połącz elementy obu kolumn. Sprawdź odpowiedzi na stronie 157. Jesteś zadowolony/zadowolona z uzyskanego wyniku? 17

PROGETTO ITALIANO ZESZYT ĆWICZEŃ PROGETTO ITALIANO JUNIOR 1 Tłumaczenie poleceń str. 89-93 str. 94 str. 95-101 str. 101-102 Rozdział wprowadzający Witajcie! (Unità introduttiva Benvenuti!) 1. Wysłuchaj nagrań. Zapisz litery i odkryj imiona i nazwiska znanych Włochów. 2. Pomóż Giulii zapisać słowa na odpowiedniej stronie, tak jak w przykładzie (na czerwono). 3. Wybierz poprawną formę. 4. Uzupełnij zdania jak w przykładzie (na czerwono). 5. Odkryj w anagramach narodowość przedstawionych chłopców i dziewcząt, tak jak w przykładzie (na niebiesko). 6. Zagrajmy w kółko i krzyżyk! Praca w parach. Uzupełnijcie puste miejsca odpowiednimi rodzajnikami określonymi, tak jak w przykładzie. 7. Wpisz rzeczowniki pod odpowiednim rodzajnikiem, jak w przykładzie. 8. Przepisz zdania w liczbie pojedynczej i zamień je na liczbę mnogą, według przykładu. 9. Uporządkuj sylaby jak w przykładzie. 10. Wpisz odpowiednie zdanie obok każdego opisu sytuacji, jak w przykładzie. 11. Uzupełnij historyjkę odpowiednimi formami czasownika avere. 12. Uporządkuj dialog. 13. Uzupełnij zdania jak w przykładzie (na czerwono). TEST KOŃCOWY Uzupełnij każdą kolumnę tabeli. Zwróć uwagę na podane przykłady. Unità 1 W szkole (A scuola) 1. Uzupełnij krzyżówkę. 2. Połącz minidialogi (pytanie + odpowiedź). 3. W jakim mieście znajduje się David rzeźba Michała Anioła? Połącz poprawne formy czasowników jak w przykładzie (na czerwono) i znajdź odpowiedź. 4. Co oni robią? Uzupełnij zdania poprawną formą czasownika, tak jak w przykładzie (na niebiesko). 5. Uzupełnij tekst podanymi słowami. 6. Plecak Chiary! Uzupełnij listę rzeczowników odpowiednimi rodzajnikami nieokreślonymi (un uno una un ), tak jak w przykładzie (na niebiesko). 7. Wybierz poprawny rodzajnik nieokreślony. 8. Odszukaj w wykreślance sześć zwrotów grzecznościowych, tak jak w przykładzie (na niebiesko). Znajdź wyrażenia pasujące do zdjęć. 9. Dopasuj zdania do obrazków. 10. Uzupełnij tekst poprawnymi formami podanych czasowników. 11. Alessia przeprowadza wywiad z profesorem Zanottim i Chiarą. Dopasuj pytania do odpowiedzi. 12. Podaj żeńską formę rzeczowników, jak w przykładzie. 13. Wpisz przymiotniki wyróżnione niebieskim kolorem do odpowiednich rubryk. 14. A ty, jaki/jaka jesteś? Opisz swój wygląd i charakter. 15. Wysłuchaj nagrania i uzupełnij tekst brakującymi słowami. 16. Wysłuchaj wywiadu z czworgiem uczniów z Włoch. Narysuj symbol J obok ich ulubionych przedmiotów, a symbol L obok przedmiotów, których nie lubią. 17. Wysłuchaj nagrania ponownie i wskaż, które aspekty życia szkolnego odpowiadają tym uczniom najbardziej. TEST KOŃCOWY A Wstaw odpowiedni rodzajnik określony (il, lo, la, l, gli, le) lub nieokreślony (un, uno, una, un ). B Wybierz poprawną odpowiedź. C Znajdź w wykreślance nazwy części ciała przedstawionych na rysunkach. 18

www.nowela.pl str. 103-110 Unità 2 Czas wolny (Tempo libero) 1. Połącz zdania jak w przykładzie (na niebiesko). 2. Połącz słowa i zapisz powstałe zdania jak w przykładzie (na czerwono). 3. Uzupełnij zdania poprawną formą podanych czasowników. Dopasuj zdania do zdjęć, które znajdziesz na następnej stronie, jak w przykładzie. 4. Uzupełnij tekst poprawnymi formami podanych czasowników. Następnie podpisz obrazki: pod każdym wpisz jedno zdanie, jak w przykładzie (na czerwono). 5. Znajdź osiem wyrażeń, których użyjesz, żeby przyjąć lub odrzucić zaproszenie. Przykładowe wyrażenie zostało wyróżnione niebieskim kolorem. Następnie odpowiedz na sześć zaproszeń zamieszczonych obok. 6. Co robią te osoby? Przekształć poniższe zdania i zapisz je w 3. osobie liczby pojedynczej jak w przykładzie (na czerwono). 7. Nie ma jak w domu! W jakich pomieszczeniach w domu wykonujesz następujące czynności? Uzupełnij krzyżówkę. 8. Uzupełnij zdania liczebnikami porządkowymi, jak w przykładzie. 9. Przyjrzyj się zdjęciom i zakreśl poprawną odpowiedź. 10. TYDZIEŃ ALESSII. Uzupełnij blog Alessii odpowiednimi przyimkami. 11. JEDZIEMY DO WŁOCH! Wybierz poprawny przyimek, tak jak w przykładzie, a następnie połącz kreskami nazwy włoskich miast, które chcą zwiedzić Gabriele i Veronica. 12. Zapisz poprawnie godzinę, jak w przykładzie. 13. Uzupełnij wyniki działań jak w przykładzie (na czerwono). 14. S JAK SAVONA. Wysłuchaj nagrania i zapisz słowa, które usłyszysz. str. 110-112 TEST KOŃCOWY A Uzupełnij zdania poprawną formą podanych czasowników. B Wybierz poprawną odpowiedź. C Uzupełnij krzyżówkę. str. 113-118 str. 118 Unità 3 Komunikowanie się (In contatto) 1. Uzupełnij dialog odpowiednimi przyimkami. 2. Wybierz poprawny przyimek. 3. Znajdź w każdym zdaniu rodzajnik ściągnięty. Następnie zapisz oddzielnie przyimek i rodzajnik, jak w przykładzie (na czerwono). 4. O KTÓREJ GODZINIE? Uzupełnij odpowiedzi przyimkiem w poprawnej formie. 5. Dopasuj zdjęcia do zdań i podkreśl przyimek jak w przykładzie (na niebiesko). 6. Uzupełnij krzyżówkę odpowiednimi przyimkami. 7. Uzupełnij dialog odpowiednimi przyimkami prostymi lub rodzajnikami ściągniętymi. 8. Uzupełnij każdy minidialog, wpisując odpowiednie pytanie. 9. Gdzie jest Fido? Uzupełnij wykropkowane miejsca przyimkami: accanto, davanti, dietro i sotto. 10. Zaznacz poprawne zdania jak w przykładzie (na niebiesko). Dzięki temu dowiesz się, w którym włoskim mieście znajduje się przepiękne akwarium. 11. Co znajduje się w pokoju Marca? Przyjrzyj się rysunkowi, wpisz nazwy przedmiotów do odpowiedniej kolumny w tabeli jak w przykładzie (na czerwono). 12. Uzupełnij zdania odpowiednimi końcówkami przymiotnika dzierżawczego. 13. Znajdź w wykreślance osiem wyrażeń, których użyjesz, żeby podziękować lub odpowiedzieć na podziękowanie. 14. Wysłuchaj nagrania i w puste miejsca wpisz brakujące litery lub słowa. TEST KOŃCOWY A Wstaw odpowiedni przyimek prosty lub rodzajnik ściągnięty. B Wybierz poprawną odpowiedź. C Uzupełnij krzyżówkę. 19

PROGETTO ITALIANO str. 120-126 Unità 4 Urodziny (Una festa) 1. Odpowiedz na pytania jak w przykładzie (na czerwono). 2. ZAGRAJMY W KÓŁKO I KRZYŻYK! Uzupełnijcie wybrane zdania czasownikami podanymi w nawiasach, przekształcając je na odpowiednie formy czasu przeszłego passato prossimo i oznaczcie je waszym symbolem (X lub O) jak w przykładzie (na czerwono). 3. Odpowiedz na pytania jak w przykładzie. 4. Miesiąc temu Franco pojechał na wycieczkę szkolną do Sieny. Uzupełnij pocztówkę, którą Franco wysłał do swojej przyjaciółki Sary, jak w przykładzie (na niebiesko). 5. Essere czy avere? Przeczytaj e-mail Chiary do Paola. Uzupełnij list, wpisując odpowiednie czasowniki posiłkowe. Następnie w tabeli zapisz bezokoliczniki czasowników użytych w czasie przeszłym passato prossimo, jak w przykładzie (na niebiesko). 6. DZIEŃ GIULII. Wysłuchaj nagrania i uzupełnij tekst. Następnie uzupełnij zdania umieszczone pod tekstem. Wpisz odpowiednie formy czasu przeszłego passato prossimo podanych czasowników. 7. Wysłuchaj dialogu między Dinem a Paolem. Wpisz brakujące fragmenty. 8. Na podstawie poprzedniego dialogu opowiedz, co przydarzyło się wczoraj Paolowi. Uwaga, użyj przynajmniej czterech, pięciu poniższych wyrażeń, jak w przykładzie (na czerwono). 9. Połącz poprawne formy czasu przeszłego passato prossimo jak w przykładzie (na niebiesko). Dowiesz się dzięki temu, gdzie powstała pizza. 10. Przeczytaj, co Paolo pisze do Dina i podkreśl czasowniki w czasie przeszłym passato prossimo. Zapisz bezokoliczniki tych czasowników jak w przykładzie (na czerwono). 11. Odszukaj w wykreślance przysłówki sempre, già, ancora, mai, appena (zobacz przykład zapisany na niebiesko). Pozostałe litery utworzą SMS wysłany przez Paola do Dina. 12. Uporządkuj wyrazy tak, by powstały zdania. 13. Uzupełnij kalendarz nazwami miesięcy i pór roku. Następnie wpisz przynajmniej cztery ważne daty jak w przykładzie (na czerwono). 14. Uzupełnij dialog między Giulią a Paolem podanymi czasownikami modalnymi w czasie przeszłym passato prossimo. 15. Dino wybiera się na obóz z Paolem. Co pakuje do plecaka? Wysłuchaj nagrania i zapisz tylko te słowa, w których występuje podwójna spółgłoska. str. 127-128 TEST KOŃCOWY A Wpisz w puste miejsca odpowiedni czasownik posiłkowy (essere lub avere). B Wybierz poprawną odpowiedź. C Grupy wyrazów. Wpisz poniższe wyrazy w odpowiednie kolumny tabeli jak w przykładach. str. 129-134 Unità 5 Przy stole (A tavola) 1. Przeczytaj e-mail, który Giulia pisze do Paola. Wybierz poprawny przymiotnik dzierżawczy. 2. Uzupełnij zdania odpowiednimi przymiotnikami dzierżawczymi. Następnie dopasuj zdania do zdjęć jak w przykładzie (na czerwono). 3. Paolo opisuje swoją rodzinę. Podkreśl przymiotniki dzierżawcze jak w przykładzie i odpowiedz na pytania. 4. OTO MOJA RODZINA! Uzupełnij drzewo genealogiczne imionami członków swojej (lub wymyślonej) rodziny. Napisz krótki tekst na temat swojej (lub wymyślonej) rodziny. Początek został już podany. 5. Dopasuj informacje do odpowiednich potraw. 6. Alessia, Dino i Chiara są w restauracji. Wysłuchaj ich dialogu z kelnerem i wskaż, co zamawiają. 7. Dinowi smakuje tylko kilka potraw. Wpisz nazwy dań w odpowiednim miejscu w tabeli, według przykładu. 8. Uzupełnij dialog między Chiarą a jej mamą podanymi wyrażeniami. 9. Przyjrzyj się rysunkowi i znajdź w wykreślance nazwy wskazanych przedmiotów. 10. Połącz elementy dwóch kolumn. 11. OTO NASZE DANIA! Uczniowie przedstawiają swój projekt. Uporządkuj poniższy dialog nauczycielki z uczniami. 12. Wysłuchaj nagrania i wstaw pytajnik (?), kiedy wypowiedź jest zdaniem pytającym, i kropkę (.), kiedy wypowiedź jest zdaniem oznajmującym. 20

www.nowela.pl str. 134-136 TEST KOŃCOWY A Uzupełnij zdania w kolejnych kolumnach tabeli. Zwróć uwagę na pytania w nagłówkach kolumny. B Wybierz poprawną odpowiedź. C Rozwiąż krzyżówkę. str. 137-139 MINITESTY UNITÀ INTRODUTTIVA Przyjrzyj się zdjęciom i rozwiąż krzyżówkę. Sprawdź odpowiedzi na stronie 157. Jesteś zadowolony/a z wyniku? Unità 1 Przeczytaj zdania i rozwiąż krzyżówkę. Unità 2 Przeczytaj zdania i rozwiąż krzyżówkę. Unità 3 Przeczytaj zdania i rozwiąż krzyżówkę. Unità 4 Przeczytaj zdania i rozwiąż krzyżówkę. Unità 5 Przeczytaj zdania i rozwiąż krzyżówkę. str. 140-153 III. Tłumaczenie rozdziału Grammatica@junior UNITÀ INTRODUTTIVA Witajcie! (Benvenuti!) Rzeczowniki i przymiotniki zakończone na -o i -a (Sostantivi e aggettivi in -o e -a) W języku włoskim istnieją dwa rodzaje gramatyczne: męski i żeński. a. Większość rzeczowników i przymiotników rodzaju męskiego jest zakończona na samogłoskę -o w liczbie pojedynczej oraz na samogłoskę -i w liczbie mnogiej: libro rosso libri rossi. b. Większość rzeczowników i przymiotników rodzaju żeńskiego jest zakończona na samogłoskę -a w liczbie pojedynczej i na samogłoskę -e w liczbie mnogiej: casa nuova case nuove. Rzeczowniki zakończone na -e (Sostantivi in -e) Niektóre rzeczowniki, zarówno rodzaju męskiego, jak i żeńskiego, są zakończone na samogłoskę -e w liczbie pojedynczej oraz na samogłoskę -i w liczbie mnogiej. a. Wiele rzeczowników zakończonych na -ione, -ice, -udine jest rodzaju żeńskiego: azione azioni, abitudine abitudini, attrice attrici. b. Wiele rzeczowników zakończonych na -ore, -ale, -iere jest rodzaju męskiego: errore errori, stivale stivali, giardiniere giardinieri itd. Rzeczowniki zakończone na -a (Sostantivi in -a) Niektóre rzeczowniki rodzaju męskiego pochodzące z języka greckiego są zakończone na samogłoskę -a w liczbie pojedynczej oraz na samogłoskę -i w liczbie mnogiej: panorama panorami, problema problemi, programma programami, tema temi, clima climi. Niektóre rzeczowniki rodzaju męskiego i żeńskiego mają taką samą formę w liczbie pojedynczej: il/la turista, barista, tassista, pessimista, regista. W liczbie mnogiej rzeczowniki rodzaju męskiego otrzymują końcówkę -i, a rzeczowniki rodzaju żeńskiego końcówkę -e: i/le turisti/e, baristi/e, tassisti/e, pessimisti/e, registi/e. 21

PROGETTO ITALIANO Rzeczowniki rodzaju męskiego zakończone na -io (Sostantivi maschili in -io) a. Jeśli -i w liczbie pojedynczej nie jest akcentowane, to w liczbie mnogiej nie dodajemy kolejnego i : esempio esempi, esercizio esercizi. b. Jeśli -i w liczbie pojedynczej jest akcentowane, to w liczbie mnogiej dodajemy jeszcze jedno i : zio zii. Rzeczowniki rodzaju żeńskiego zakończone na -i (Sostantivi femminili in -i) Niektóre rzeczowniki rodzaju żeńskiego pochodzące z języka greckiego kończą się na samogłoskę -i zarówno w liczbie pojedynczej, jak i mnogiej: la crisi le crisi, l analisi le analisi, la tesi le tesi, la sintesi le sintesi, l ipotesi le ipotesi. Rzeczowniki i przymiotniki rodzaju męskiego zakończone na -co i -go (Sostantivi e aggettivi maschili in -co e -go) liczba pojedyncza il fuoco, l albergo, fresco jeśli akcent w liczbie pojedynczej pada na przedostatnią sylabę liczba mnoga i fuochi, gli alberghi, freschi (wyjątki: amico amici, greco greci) liczba pojedyncza il medico, l asparago, fantastico jeśli akcent w liczbie pojedynczej pada na trzecią sylabę od końca liczba mnoga i medici, gli asparagi, fantastici (wyjątki: incarico incarichi, obbligo obblighi) Rzeczowniki rodzaju męskiego zakończone na -logo (Sostantivi maschili in -logo) liczba pojedyncza il dialogo, l archeologo rzeczowniki będące nazwami przedmiotów otrzymują w liczbie mnogiej końcówkę -loghi liczba mnoga i dialoghi, gli archeologi rzeczowniki będące nazwami osób otrzymują w liczbie mnogiej końcówkę -logi Rzeczowniki i przymiotniki rodzaju żeńskiego zakończone na -ca i -ga (Sostantivi e aggettivi femminili in -ca e -ga) Wszystkie rzeczowniki i przymiotniki rodzaju żeńskiego zakończone w liczbie pojedynczej na -ca, -ga otrzymują w liczbie mnogiej końcówki -che, -ghe: amica simpatica amiche simpatiche, collega belga colleghe belghe. Rzeczowniki rodzaju żeńskiego zakończone na -cia i -gia (Sostantivi femminili in -cia e -gia) a. Jeśli w liczbie pojedynczej końcówki -cia, -gia są poprzedzone spółgłoską, to w liczbie mnogiej zmieniają się one w -ce,-ge: la pancia le pance, la pioggia le piogge. b. Jeśli w liczbie pojedynczej końcówki -cia, -gia są poprzedzone samogłoską, to w liczbie mnogiej zmieniają się one w -cie, -gie: la farmacia le farmacie, la cigliegia le cigliegie, la valigia le valigie (dopuszczalne są również formy ciegliege i valige). Rzeczowniki nieodmienne nie zmieniają formy w liczbie mnogiej (Sostantivi invariabili non cambiano al plurale) rzeczowniki zakończone akcentowaną samogłoską: il caffé i caffé, l attività le attività; rzeczowniki zakończone spółgłoską (najczęściej są to wyrazy pochodzenia obcego): lo sport gli sport, il film i film, il bar i bar; rzeczowniki jednosylabowe: il re i re, lo sci gli sci; rzeczowniki rodzaju żeńskiego zakończone na -ie: la serie le serie, la specie le specie (wyjątek: la moglie le mogli); rzeczowniki zakończone na -i: la crisi le crisi, l analisi le analisi, la tesi le tesi, il brindisi i brindisi; rzeczowniki skrócone: la foto(grafia) le foto(grafie), il cinema(tografo) i cinema(tografi), l auto- (mobile) le auto(mobili), la bici(cletta) le bici(clette). 22