Organizmy modyfikowane genetycznie
C o to jest G M O? Organizmy Modyfikowane Genetycznie GMO (z ang. Genetically Modified Organism) - Organizmy Transgeniczne - są to organizmy, które zawierają w swoim genomie (czyli informacji genetycznej organizmu) obce geny ( tj. fragment DNA, który jest odpowiedzialny za powstanie danej cechy), pochodzące z obcego organizmu. Dziedziną nauki zajmującą się modyfikacjami organizmów jest inżynieria genetyczna.
Metoda modyfikacji przy użyciu Agrobacterium tumefaciens jest najstarszą i najpowszechniej używaną metodą modyfikacji roślin dwuliściennych.
Rośliny modyfikowane genetycznie cele modyfikacji. odporność na herbicydy chemiczne środki ochrony roślin (soja, rzepak), odporność na szkodniki odporność na choroby wirusowe, grzybowe, bakteryjne, odporność na niekorzystne warunki środowiska (zasolenie gleby, mróz, susza, metale ciężkie), poprawa lub nadanie nowych cech jakościowych
Globalny areał upraw transgenicznych w milionach hektarów, w latach 1996-2006 [mln ha]
Produkcja upraw GMO na świecie w 2005 roku 1. USA 54,6mlnha 2. Argentyna 18mlnha 3. Brazylia 4. Kanada 11,5 mln ha 6,1 mln ha 5. Indie 3,8 mln ha 6. Chiny 3,5 mln ha 7. Paragwaj 2 mln ha 9. Urugwaj 8. RPA 1,4 mln ha 0,4 mln ha 10. Filipiny 0,2 mln ha 11. Australia 0,2 mlnha 12. Rumunia 13. Meksyk 14. Hiszpania 15. Kolumbia <0,05 mlnha 0,1 mln ha 0,1 mln ha 0.1 mln ha 16. - Francja <0,05 mlnha 17. Iran 18. Honduras <0,05mlnha <0,05 mlnha 19. Czechy <0,05 mln ha 20. Portugalia <0,05mlnha
Globalny ilościowy i procentowy udział upraw GMO. 4,8 mln ha 13,4 mln ha 58,6 mln ha 25,2 mln ha Soja 57% Bawełna 13% Kukurydza 25% Rzepak 5%
Zwierzęta modyfikowane genetycznie. genetycznie Celem modyfikacji jest g lównie przyspieszenie wzrostu zwierza zwierzat hodowlanych oraz produkcja farmaceutykó farmaceutyków izolowanych z mleka.
Lepsza odporność na stres Zdrowsze jedzenie Wydajniejsze gospodarstwa rolne Redukcja szkodliwego oddziaływania na środowisko produkcji żywności i procesów przemysłowych Rekultywacja zanieczyszczonej gleby lub ziemi Dłuższe okresy przechowywania Biopaliwa Szczepionki i leki Pozytywne cechy GMO
Kontrowersje wokół organizmów modyfikowanych genetycznie. Wywołują alergie. Równowaga ekosystemów. Zakłóca sieci troficzne ekosystemów. Niekontrolowane rozprzestrzenianie. Zuboża globalną bioróżnorodność. Założenia a rzeczywistość - uprawy GM miały zmniejszyć liczbę głodujących. Celowość upraw transgenicznych.
Polska wobec GMO. Prowadzone są modyfikacje w jednostkach naukowych (poletka doświadczalne). Zespół pod kierownictwem prof. Legockiego opracował modyfikowaną genetycznie sałatę, którą jedząc można się zaszczepić przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typy B. Obowiązek oznakowania produktów zawierających powyżej 1% masy składników pochodzących z roślin GM.
Polacy o GMO! Czy Pana(i) zdaniem polscy rolnicy powinni mieć możliwość uprawy roślin zmodyfikowanych genetycznie? Czy byłby Pan/Pani skłonna zapłacić więcej za produkty do których produkcji nie użyto organizmów modyfikowanych genetycznie? Raczej nie.; 13,9% Nie wiem;13% Tak; 59% nie.; 6,9% Nie wiem.; 7,7% Raczej tak.; 34,8% tak.; 36,6% Czy uważa Pan/Pani, że produkty pochochądzące od takich zwierząt powinne być znakowane? Nie; 28% Raczej nie.; 3,5% Raczej tak.; 17,1% nie.; 1,5% Nie wiem.; 3% tak.; 74,9% Czy dokaonałby Pan/Pani zakupu mięsa, jaj lub innych produktów mlecznych wiedząc, że do ich wytwożenia użyto paszy zawierającej składniki modyfikowane genetycznie (GMO)? Nie wiem.; 7,1% nie.; 48,4% Czy kupiłby Pan/pani produkt spożywczy wiedząc, że zawiera on składniki GMO? Nie wiem.; 7,5% tak.; 4% nie.; 42,70% tak.; 3% Raczej tak.; 10,9% Raczej nie.; 30,60% Raczej tak.; 13,50% Raczej nie.; 32,30%
Czy kupiłby Pan/pani produkt spożywczy wiedząc, że zawiera on składniki GMO? Nie wiem.; 7,5% nie.; 42,70% tak.; 4% Raczej tak.; 13,50% Raczej nie.; 32,30%
Czy dokaonałby Pan/Pani zakupu mięsa, jaj lub innych produktów mlecznych wiedząc, że do ich wytwożenia użyto paszy zawierającej składniki modyfikowane genetycznie (GMO)? Nie wiem.; 7,1% nie.; 48,4% tak.; 3% Raczej tak.; 10,9% Raczej nie.; 30,60%
Czy uważa Pan/Pani, że produkty pochochądzące od takich zwierząt powinne być znakowane? Raczej nie.; 3,5% Raczej tak.; 17,1% nie.; 1,5% Nie wiem.; 3% tak.; 74,9%
Czy byłby Pan/Pani skłonna zapłacić więcej za produkty do których produkcji nie użyto organizmów modyfikowanych genetycznie? Raczej nie.; 13,9% Raczej tak.; 34,8% nie.; 6,9% Nie wiem.; 7,7% tak.; 36,6%
Czy Pana(i) zdaniem polscy rolnicy powinni mieć możliwość uprawy roślin zmodyfikowanych genetycznie? Nie wiem;13% Tak; 59% Nie; 28%
Wnioski Do tej pory nie udało się stwierdzić negatywnego wpływu genetycznie modyfikowanej żywności na organizm ludzki. Nie udało się tez jednak udowodnić jej całkowitej nieszkodliwości. Nadal nie znane są skutki jakie może wywołać długotrwałe spożywanie GMO. Tak więc dyskusja na ten temat będzie z całą pewnością długa i burzliwa.
Dziękuję za uwagę Marcin Kalinowski UWM Ols ztyn