Edukacja globalna Scenariusz lekcji szkoła podstawowa W wielu górzystych prowincjach Laosu brakuje opieki medycznej, a ponad 35% mieszkańców wsi nie ma dostępu do czystej wody. Jak można pomóc ludziom z tamtych rejonów? Laos
Dominika Kulczyk, prezes Kulczyk Foundation, dociera do najdalszych zakątków świata, by nieść pomoc ludziom, którzy żyją w tragicznych warunkach. Partner Strategiczny: Partner Logistyczny: Partnerzy Technologiczni:
Współczesny świat jest na wyciągnięcie ręki. Dziś ani odległość, ani odmienność kulturowa nie stanowią bariery nie do pokonania. Dlatego łatwiej dostrzec problemy różnych społeczności. nie powinniśmy być na nie obojętni. Kształtowanie wśród dzieci i młodzieży postawy wrażliwości na krzywdę drugiego człowieka to ważne zadanie, które mają do spełnienia dorośli. to oni dzięki dyskusjom, rozmowom i przykładowi uczą młode pokolenie otwartości na innych. nasze dzieci mają ogromne szczęście, że mogą spokojnie się uczyć w przyjaznych szkołach wykorzystujących nowoczesne źródła edukacji. Zestawienie problemów człowieka żyjącego w dostatnim świecie z problemami człowieka walczącego o przetrwanie pokazuje, jak bardzo wyolbrzymiamy własne lęki. mam nadzieję, że wspólnie, dzięki merytorycznej wartości materiałów, które kieruję do Państwa, uda się nam rozbudzić i zaszczepić wśród uczniów ideę pomagania słabszym i odpowiedzialności za nich. młodzież na pewno wiele wyniesie z tej cennej lekcji empatii. Zachęcam serdecznie do udziału w konkursie z nagrodami dla szkół i uczniów. nagranie filmu konkursowego da młodym ludziom sposobność pokazania, co naprawdę oznacza dla nich pomaganie potrzebującym. partnerzy: patronat Honorowy: patronat Merytoryczny: partnerzy Edukacyjni: Wydział Studiów Edukacyjnych
TEMAT LEKCJI: Opieka medyczna w Laosie 2 jednostki lekcyjne Scenariusz lekcji wychowawczej (lub lekcji: historii i społeczeństwa, zajęć komputerowych, etyki) dla klas 4 6 szkoły podstawowej Autorzy: Agnieszka Bojarczuk, Marta Kałużna, Kinga Kuszak ZAGADNIENIA życie dzieci w Laosie dostęp do opieki medycznej w górzystych rejonach Laosu edukacja dzieci działania Lao Rehabilitation Foundation formy pomocy dzieciom w sytuacji utrudnionego dostępu do służby zdrowia CELE LEKCJI Po lekcji uczeń potrafi: scharakteryzować sytuację mieszkańców Laosu; opisać sytuację dziecka żyjącego w Laosie; przeanalizować przyczyny problemów dotykających mieszkańców Laosu; pozyskać informacje, jak funkcjonuje system opieki medycznej w Laosie; porównać dostęp dzieci do opieki medycznej w Polsce i Laosie; wziąć udział w akcji mającej na celu zorganizowanie pomocy dla mieszkańców Laosu. CELE KSZTAŁCENIA I TREŚCI NAUCZANIA WEDŁUG PODSTAWY PROGRAMOWEJ Historia i społeczeństwo. Cele kształcenia: IV. Treści nauczania: 1. 1), 2), 3), 7); 7. 4) Zajęcia komputerowe. Cele kształcenia: III.; V. Treści nauczania: 3. 1), 2), 3); 6. 1), 2 Etyka. Cele kształcenia: I.; II.; III. Treści nauczania: 5.; 9. METODY I FORMY PRACY analiza źródeł (reportażu filmowego, prezentacji, informacji pozyskanych z internetu) praca w grupach wykonanie komiksu edukacyjnego ŚRODKI DYDAKTYCZNE reportaż filmowy: Efekt Domina, seria II, odcinek Operacja Laos samodzielnie pozyskane przez uczniów materiały dotyczące Laosu zdjęcia pobrane ze strony internetowej Kulczyk Foundation (www.edukacjaglobalna.com) 24 Edukacja Globalna Efektu Domina
laos prezentacja arkusze szarego papieru narysowany na arkuszu szarego papieru kontur terytorium Laosu (uproszczona mapa konturowa) kolorowe kartki samoprzylepne PRZYGOTOWANIE DO LEKCJI 1. Nauczyciel dzieli klasę na trzy grupy i proponuje, by każda z nich wyszukała informacje na temat innych zagadnień dotyczących współczesnego Laosu. grupa 1. Położenie geograficzne, ukształtowanie terenu, klimat, stolica, główne miasta, drogi (komunikacja lądowa). Grupa 2. Społeczeństwo i kultura, sytuacja gospodarcza, mniejszości etniczne (np. ludność Akha z prowincji Phongsaly tryb życia, zwyczaje, wierzenia, praca, wyżywienie, problem dostępu do czystej wody). grupa 3. Życie dzieci, edukacja. 2. Jednym z elementów lekcji 2. jest przygotowanie komiksu edukacyjnego. Może on być wykonany przez uczniów jako zadanie domowe albo w ramach lekcji plastyki lub zajęć komputerowych. Nauczyciel realizujący scenariusz w zależności od wybranej formy przygotowania komiksu powinien uzgodnić zasady współpracy z nauczycielem plastyki lub zajęć komputerowych. Przebieg lekcji 1. Wprowadzenie Nauczyciel wiesza w klasie w widocznym miejscu arkusz papieru z narysowanym konturem terytorium Laosu. Uczniowie w grupach wybierają najbardziej istotne ich zdaniem informacje dotyczące Laosu, które zebrali w ramach pracy domowej. Zapisują te informacje na samoprzylepnych kartkach, które następnie przyklejają na mapie konturowej. Po wykonaniu zadania następuje jego krótkie omówienie i dyskusja. Rozwinięcie Nauczyciel proponuje obejrzenie reportażu filmowego Operacja Laos. Reportaż trwa około 25 min. Jeżeli nauczycielowi brakuje czasu, by na lekcji zaprezentować cały film, może posłużyć się jego fragmentami. Podział materiału filmowego na kolejne sekwencje (wraz z czasem ich trwania) został podany w sekcji Wskazówki w dalszej części scenariusza. Nauczyciel prosi uczniów, by w trakcie oglądania filmu sporządzili notatki dotyczące: głównych bohaterów filmu; zagadnień poruszonych w filmie; sytuacji, w jakich zostali przedstawieni bohaterowie; ukazanych w reportażu emocji bohaterów; trudności, z jakimi borykają się mieszkańcy Laosu; przyczyn tych trudności. Lao Rehabilitation Foundation od 20 lat organizuje misje medyczne w najbardziej odległych zakątkach Laosu. Dominika Kulczyk chce pomóc Lucowi Janssensowi, założycielowi LRF. Kulczyk Foundation 25
Nauczyciel proponuje porównanie systemu opieki medycznej nad dziećmi w Polsce i w Laosie. W widocznym miejscu w klasie wiesza arkusz papieru podzielony na dwie kolumny, zatytułowane: Dzieci w Polsce i Dzieci w Laosie. Uczniowie przeprowadzają analizę porównawczą. Nauczyciel może sformułować pytania ukierunkowujące pracę. Na czym polega działanie opieki medycznej w Polsce, a na czym w Laosie? Jakie specjalności reprezentują lekarze pracujący w Polsce, a jakie w Laosie? Jak wygląda praca lekarza w Polsce, a jak w Laosie? Na jakie choroby najczęściej chorują dzieci w Polsce, a na jakie w Laosie? Jak można ocenić dostęp dzieci do stomatologa w Polsce, a jak w Laosie? Na czym polega praca stomatologa w Polsce, a na czym w Laosie? Po uzupełnieniu dwóch kolumn arkusza nauczyciel wspólnie z uczniami analizuje i omawia zebrane informacje. ZAKOŃCZENIE Uczniowie formułują wnioski dotyczące najważniejszych różnic między funkcjonowaniem opieki medycznej w Polsce i Laosie. Powinni zwrócić uwagę na rolę, jaką w warunkach laotańskich odgrywają organizacje pozarządowe (np. Lao Rehabilitation Foundation) i działający w nich wolontariusze. Przebieg lekcji 2. Wprowadzenie Nauczyciel w widocznym miejscu w klasie umieszcza materiały, które powstały w wyniku pracy uczniów na poprzedniej lekcji (mapa konturowa, analiza porównawcza). Następnie pobiera prezentację zdjęciową ze strony www.edukacjaglobalna.com i wykorzystuje ją do przypomnienia treści reportażu Operacja Laos oraz wniosków z poprzedniej lekcji. ROZWINIĘCIE Nauczyciel dzieli klasę na dwie grupy i wprowadza uczniów w zadania, które mają wykonać w zespołach: Wyobraźcie sobie, że wsiadacie do wehikułu czasu i przenosicie się do 2035 r. Odwiedzacie Laos. Bohater reportażu (który jako chłopiec otrzymał pomoc medyczną od fundacji Luca Janssensa) jest już dorosłym mężczyzną i waszym przewodnikiem po okolicach Phongsaly. Co wam pokaże i opowie podczas waszej wizyty w Laosie? grupa 1. Wyobraźcie sobie, że do Laosu od blisko dwudziestu lat nie docierają wolontariusze z pomocą medyczną. Opiszcie sytuację, jaką waszym zdaniem zastalibyście w tym kraju w 2035 r. Grupa 2. Wyobraźcie sobie, że mieszkańcy Laosu systematycznie i częściej otrzymują pomoc medyczną od państwa, a działania edukacyjne i akcje profilaktyczne są prowadzone na szerszą skalę. Opiszcie sytuację, jaką waszym zdaniem zastalibyście w Laosie w 2035 r. Uczniowie w grupach wykonują polecenia. Następnie pod kierunkiem nauczyciela omawiają dwie wizje przyszłości Laosu i dyskutują nad nimi. URUCHOMIENIE EFEKTU DOMINA POPCHNIJMY KOSTKĘ W LAOSIE Nauczyciel przedstawia uczniom zadania domowe. 1. Określcie, jakiego rodzaju środki higieniczne mogą być przydatne mieszkańcom Laosu. Stwórzcie listę takich artykułów z uwzględnieniem możliwości ich przechowywania i transportu. Za zgodą rodziców możecie pozyskać środki finansowe na zakup środków higienicznych, które trafią do mieszkańców Laosu. Warto podkreślić, że najlepszym rozwiązaniem jest zakup takich środków higienicznych na miejscu, możliwie blisko ostatecznych beneficjentów, wówczas zmniejsza się koszt transportu i bardziej uwzględnia się potrzeby lokalne. Jest to możliwe za pośrednictwem strony Kulczyk Foundation: http://goo.gl/ui0zya. 2. Przygotujcie (indywidualnie lub w grupach) komiks edukacyjny, którego celem będzie propagowanie w waszej społeczności lokalnej wiedzy na temat: życia mieszkańców Laosu; 26 Edukacja Globalna Efektu Domina
laos Laotańskie dzieci są niedożywione, nie mają dostępu do czystej wody. Dieta uboga w witaminy jest jedną z przyczyn chorób. Shioban to znakomity pediatra. Wraz z mężem Markiem od lat angażuje się w wolontariat w ubogich krajach. Lekarze LRF docierają do odległych osad. W każdej spędzają 2 3 dni i przyjmują nawet tysiąc pacjentów dziennie. zagrożeń, z jakimi stykają się na co dzień Laotańczycy (m.in. niskiego poziomu profilaktyki zdrowotnej, braku opieki medycznej, wysokiego ryzyka zarażenia się HIV); możliwości udzielenia pomocy mieszkańcom Laosu. Komiks edukacyjny może także zostać wykonany w ramach lekcji plastyki lub zajęć komputerowych. Spośród przygotowanych komiksów uczniowie wspólnie z nauczycielem wybiorą kilka (lub jeden), które zostaną następnie wykorzystane w ramach promocji działań pomocowych akcji zbierania przez uczniów środków higienicznych dla mieszkańców Laosu. Uczniowie mogą przekazywać egzemplarze przygotowanych przez siebie komiksów lokalnym mediom, prywatnym firmom, przedsiębiorcom, a także swoim rodzinom i przyjaciołom. Pieniądze zebrane z pomocą Kulczyk Foundation zostaną przekazane w całości Lao Rehabilitation Foundation, aby mogły jak najszybciej dotrzeć do potrzebujących w Laosie. Wskazówki 1. Jeżeli nauczyciel nie ma czasu, aby na lekcji zaprezentować cały materiał filmowy, może posłużyć się jego fragmentami. Poniżej podział reportażu na części wraz ze wskazaniem czasu trwania każdej z nich (w minutach): 1) Misje medyczne (0:00 3:20) 2) Zespół lekarski Luca Janssensa (3:20 7:51) 3) Mniejszości etniczne (7:51 9:57) 4) Organizacja misji lekarskich (9:57 11:50) 5) Jak pomóc chłopcu, który jakiś czas wcześniej uległ wypadkowi (11:50 15:29) 6) Kto korzysta z pomocy misji lekarskich (15:29 19:46) 7) Fluoryzacja zębów w szkołach (19:46 21:19) 8) Szczęśliwe wyzdrowienia (21:19 25:16) 2. Na stronie www.edukacjaglobalna.com można znaleźć ponadto: reportaż filmowy: Efekt Domina, sezon II, odcinek Operacja Laos; prezentację zdjęciową do lekcji. Kulczyk Foundation 27
INSPIRACJE DO DALSZEJ PRACY WYCHOWAWCZEJ opieka medyczna w laosie Pytania i zadania dla uczniów do samodzielnego opracowania Autorzy: Agnieszka Bojarczuk, Marta Kałużna, Kinga Kuszak 1. Poszukaj informacji i odpowiedz: ilu lekarzy i ile pielęgniarek przypada na jednego mieszkańca w Laosie, a ile w polsce; ile szpitali i ośrodków medycznych znajduje się w prowincji phongsaly, a ile w województwie, w którym mieszkasz; jaka jest średnia długość życia mieszkańca Laosu, a jaka mieszkańca polski? Wyjaśnij, jakie są przyczyny tych różnic. 2. Poszukaj informacji na temat medycyny laotańskiej. Spróbuj wyjaśnić, na czym ona polega. 3. Poszukaj informacji na temat organizacji pozarządowych działających w Laosie (np. Lao Rehabilitation Foundation, Big Brother Mouse). Na czym polega pomoc, którą niosą mieszkańcom Laosu? 4. Poszukaj informacji na temat wartości odżywczych ryżu, głównego składnika pożywienia Laotańczyków. określ,, na podstawie piramidy zdrowego żywienia, jakich składników odżywczych brakuje w diecie mieszkańców Laosu. Zastanów się, jakie są tego konsekwencje dla zdrowia laotańskich dzieci. PRZYDatnE linki Efekt Domina. Pomagamy dostarczyć pomoc medyczną w Laosie, Kulczyk Foundation: http://goo.gl/ui0zya lao Rehabilitation Foundation: http://lao-foundation.org informacje na temat laosu, Wikipedia: https://pl.wikipedia.org/wiki/laos blog podróżniczy opis wyprawy do laosu, two Hungry People: http://goo.gl/rk2h3b informacje nt. krajów azjatyckich, w tym laosu, centrum Studiów Polska azja: www.polska-azja.pl Przewodnik po azji, mandalay.pl: http://mandalay.pl/laos informacje nt. laosu, informator Ekonomiczny ministerstwa Spraw Zagranicznych: http://goo.gl/snveya Wsparcie rozwojowe laosu przez australię, Rząd australii, Departament Spraw Zagranicznych i Handlu: http://goo.gl/bch7wy jak podarować książkę dziecku z laosu, mandragon: http://goo.gl/qx85qy; big brother mouse: www.bigbrothermouse.com unicef: www.unicef.pl blog podróżniczy informacje na temat północnego laosu, livealife: http://livealife.pl/?p=2694 Wspomnienia z podróży do laosu Nie z tej ziemi: http://nieztejziemi.com/category/laos 28 Edukacja globalna Efektu Domina
Edukacja w najlepszej formie Bogata oferta publikacji dla wszystkich segmentów edukacyjnych, również szkolnictwa zawodowego. Podręczniki ponad 1,5 tys. tytułów w ofercie, co roku kilka milionów użytkowników. Zeszyty ćwiczeń i inne pomoce dydaktyczne dla uczniów. Obudowa metodyczna dla nauczyciela na uczę.pl pełna pomoc w przygotowaniu lekcji. E-booki stale rozwijana, największa w Polsce oferta podręczników elektronicznych. Repetytoria i arkusze egzaminacyjne kompletne materiały dla uczniów przygotowujące do egzaminów szkolnych wszystkich typów. E-ćwiczenia najobszerniejszy zbiór ćwiczeń na platformie WSiPnet.pl. Ponad 500 tys. użytkowników! Zdasz.to profesjonalne zasoby i pomoce dla zdających egzaminy gimnazjalne i maturalne. Nowość! Seria repetytoriów i arkuszy ZDASZ.TO
Kulczyk Foundation niezwykle gorąco dziękuje wszystkim instytucjom i organizacjom pozarządowym za wsparcie merytoryczne, którego nam udzieliły w tym projekcie. Patronat Honorowy: Patronat Merytoryczny: Partnerzy Edukacyjni: Wydział Studiów Edukacyjnych Autorzy scenariuszy: Agnieszka Bojarczuk, Marta Kałużna, Kinga Kuszak, Katarzyna Sadowska, Tomasz Sadowski, Kamila Słupska Konsultacja merytoryczna: prof. UAM dr hab. Kinga Kuszak Wsparcie metodyczne: dr Barbara Ostrowska Redakcja: Łukasz Marks, Anna Wiese Projekt graficzny: Marta Jedlińska Opracowanie graficzne: Piotr Zalewski Koordynacja produkcji: Tomasz Jagodziński Produkcja: GM Records Drogowiec-PL sp. z o.o. NC Koperty sp. z o.o. BeColour sp. z o.o. Fotografie: Tatiana Jachyra Tomasz Borkowski Dariusz Szymura Zespół Kulczyk Foundation: Dominika Kulczyk Marta Schmude-Olczak Beata Kopyt Karolina Mikołajczak Paweł Orzeszko Małgorzata Płocka Mateusz Kamil Roszak Marzena Zowczak Kulczyk Foundation ul. Krucza 24/26 00-526 Warszawa www.kulczykfoundation.org.pl office@kulczykfoundation.org.pl 40 Edukacja Globalna Efektu Domina
WYGRAJ IPADY DLA CAŁEJ KLASY DRUKARKI DLA NAUCZYCIELI I SZKÓŁ WEŹ UDZIAŁ W KONKURSIE EDUKACJAGLOBALNA.COM Obojętność to choroba, której musimy się wystrzegać. Konkurs filmowy Edukacji Globalnej Efektu Domina ma za zadanie uwrażliwić dzieci i młodzież na codzienne problemy obecne w otaczającej ich rzeczywistości. Młodzi ludzie mają okazję nauczyć się pomagać i angażować w pomoc innym. W ramach konkursu młodzież ma za zadanie stworzyć i przeprowadzić akcję, dzięki której zmieni świat na lepsze. Następnie uczestnicy muszą nakręcić film, w którym przedstawią swoją inicjatwę. Na młodzież, nauczycieli i szkoły, które reprezentują czekają atrakcyjne nagrody! MillionYou to najstarsza i największa w Polsce firma wykorzystująca ideę crowdsourcingu. Na swoim koncie mamy liczne innowacyjne akcje edukacyjne, w których społeczności współpracowały ze znanymi osobowościami i markami. MillionYou to również ponad 70 wyjątkowych konkursów filmowych zrealizowanych dla największych marek. MillionYou w swoich działaniach łączy społeczny potencjał i talenty współtworząc nową jakość komunikacji i treści. Dzięki nam kreatywne społeczności łączą się z wiodącymi markami, aby generować innowacyjne pomysły, współtworzyć content i realizować kampanie angażujące konsumentów. WEJDŹ NA STRONĘ EDUKACJAGLOBALNA.COM ZAPOZNAJ SIĘ Z ZASADAMI KONKUSU POMÓŻ ZMIENIĆ ŚWIAT NA LEPSZE WYGRAJ ATRAKCYJNE NAGRODY dowiedz się więcej millionyou.pl