4.5.211 Ostatni tydzień przyniósł korektę na rynku surowców. Mocno zniżkowały ceny surowców rolnych. Lekko spadły, ceny ropy. Korekta widoczna była również na rynku miedzi. Uwagę większości inwestorów przykuły ostatnio mocne spadki cen srebra. W głównej części raportu prezentujemy czynniki, które wywołały tak dużą przecenę owego surowca. Analizujemy również historię cen srebra, strukturę rynku oraz przedstawiamy nasze oczekiwania w odniesieniu do cen srebra. Ceny pszenicy w ciągu tygodnia spadły o 7,8%, ceny kukurydzy o 6,2%, ceny soi o 2,3%. U źródeł owej korekty leży poprawiająca się sytuacja pogodowa w USA. Organizacja World Gold Council opublikowała raport analizujący zmiany cen złota w I kwartale 211 r. Raport ten uwzględnia także analizę najważniejszych danych makroekonomicznych, które determinują ruchy i dynamikę owych cen. Ceny złota wyrażane w dolarach wzrosły w I kw. 211 r. o 2,4% po krótkiej konsolidacji jaka miała miejsce w styczniu. Największy wpływ na zmiany cen w tym okresie miały ETF-y, które odnotowały niewielki odpływ środków pod koniec 21 r. i na początku 211 r. Od strony popytu korzystnie na ceny złota wpływała rosnąca inflacja na świecie, objawiająca się głównie wzrostem cen artykułów spożywczych i surowców energetycznych oraz rosnący popyt ze strony konsumentów w Azji. Na rynku nie doszło też do żadnych znacznych transakcji ze strony banków centralnych. Zgodnie z zapowiedziami złoto nabywał Rosyjski Bank Centralny, który w okresie grudzień 21 luty 211 zwiększył swoje rezerwy złota o 8 ton. ROPA BRENT Zmiana zapasów w USA(mln brk.) +6,1 Cena($) za baryłkę 121,74 Tyg. zmiana ceny -1% MIEDŹ Zmiana zapasów na LME( tys. ton) +3,7 Cena($) za tonę 9145 Tyg. zmiana ceny -2,5% ZŁOTO Cena($) za uncję 1536,73 Tyg. zmiana ceny +1,9% Źródło: Bloomberg, EIA, XTB Sezon 21/211 Pszenica Kukurydza Soja Bawełna Zapasy w mln ton 182,83 122,43 6,94 41,55 Bilans w mln ton -15,8-23,38 5,2-2,59 Cena za 1 buszli($) 793,9 724,73 1363 154,22 Tygodniowa zmiana ceny -7,8% -6,2% -2,3% -5,5% Roczna zmiana ceny +56% +93% +36% +85% Źródło: USDA, XTB
Ostatni tydzieo na rynku srebra Kwiecień na rynku srebra był bardzo emocjonujący. Po silnych wzrostach trwających przez większość miesiąca, ostatnie dni przyniosły wyraźną wyprzedaż, która kontynuowana była również na początku maja. Na rynku zrobiło się bardzo nerwowo. Do najważniejszych przyczyn spadków należą: 49 47 45 Ceny w USD za uncję srebra Wyhamowanie popytu ze strony największego funduszy ETF (ishares Silver Trust - SLV) na rynku srebra. Ilość srebra zgromadzonego przez fundusz nie uległa zmianie od połowy marca. Prawie czterokrotny wzrost popytu na opcję put na jednostki funduszu SLV w ciągu ostatnich dni. Dwukrotne zwiększenie wymaganego depozytu przez Chicago Mercantile Exchange od kontraktów na srebro w ciągu kilku dni. Jeden kontrakt na CME na srebro opiewa na 5 tys. uncji srebra. Depozyt jaki należało złożyć przed 1.5.211 wynosił $12 825 (przy cenie $48 USD za uncję srebra było to 5,3% wartości kontraktu). W wyniku pierwszej podwyżki wartość depozytu wzrosła do $14 513 za kontrakt (przy cenie $42 USD za uncję srebra jest to 6,9% wartości kontraktu). Obecnie wartość depozytu wynosi $16 2 (przy cenie $42 USD za uncję srebra jest to 7,7% wartości kontraktu). 43 41 39 37 35 211-4-1 211-4-11 211-4-21 211-5-1 Źródło: Ecowin, XTB W dalszej części raportu prezentujemy strukturę rynku srebra, źródła wzrostu cen w latach 7-tych oraz analizę przyczyn dynamicznych wzrostów cen srebra w ostatnich miesiącach. Na końcu przedstawiamy najbardziej prawdopodobny scenariusz rozwoju sytuacji. Wychodzenie z rynku srebra największych funduszy hedgingowych, w tym funduszy słynnego inwestora Georga Sorosa.
Struktura rynku srebra Srebro jest drugim najbardziej popularnym metalem szlachetnym na świecie, którym handluje się na giełdach towarowych. Charakteryzuje się dobrą przewodnością elektryczną, cieplną oraz jednym z najwyższych współczynników odbicia światła. Posiada ono także właściwości bakteriobójcze. Wykorzystuje się je do produkcji biżuterii, zastaw stołowych, monet i medali, w przemyśle (głównie elektrycznym i elektronicznym) oraz w fotografii. Najwięksi producenci srebra w 21 r. Przemysł odpowiada za ponad 45% całkowitego popytu na srebro (dane na podstawie raportu The Silver Institute z 21 r.). W ciągu ostatnich 1 lat spadł popyt ze strony branży fotograficznej, która obecnie odpowiada za 7% całkowitego popytu (1 lat temu było to aż 25%). Na drugim miejscu w strukturze popytu znajdują się inwestycje, za którymi stoją w dużej mierze Rosja 5% Polska 5% Inne kraje 19% Meksyk 17% Peru 16% fizyczne ETF-y na srebro, które pojawiły się w 26 r. Najwięcej srebra na świecie wydobywa się w Meksyku (128,6 mln uncji w 21 r.). Do grona największych producentów zaliczają się także kraje, które są znacznymi producentami miedzi. Wynika to z faktu występowania srebra w rudach miedzi. Polska odpowiada za 5% światowej podaży srebra. Największym producentem srebra w Europie a zarazem drugim na świecie jest KGHM, który w 29 r. wyprodukował 38,7 mln uncji srebra. W 21 r. 7% USA 5% Boliwia 6% Źródło: The Silver Institute Chile 6% Australia 8% Chiny 13% światowej podaży pochodziło z produkcji górniczej. Źródła wtórne odpowiadały za ok. 2% podaży.
Powtórka z historii Ważnym substytutem srebra na rynku metali szlachetnych jest złoto. Surowce te były jeszcze 1 lat temu uznawane jako ważny środek płatniczy. Ich rzadkość występowania w przyrodzie sprzyjała braku problemów z inflacją. Szacuje się, że w przyrodzie srebra jest 16 razy więcej niż złota. Wykres cen srebra pokazuje, że notowane w ostatnich miesiącach gigantyczne wzrosty nie są precedensem. Najsłynniejszymi inwestorami na rynku srebra byli bracia Hunt, którzy w latach 7-tych zaczęli skupywać srebro jako zabezpieczenie przed rosnącą inflacją (posiadanie, kupowanie i sprzedawanie złota ograniczone było licznymi regulacjami Kongresu USA w owym okresie). Rozpoczęli oni skupywanie srebra już w 1973 r. przy cenie ok. 2 USD za uncję. Jednakże, okres ich największej aktywności przyszedł w latach 1979-198. W wyniku akumulacji 2 mln uncji srebra (ok. 5% światowej podaży srebra w ciągu roku w owym okresie) podbili oni ceny z poziomu $5 do $5 za uncję. Wzrostom cen metali szlachetnych w owym okresie sprzyjały również informacje na temat interwencji zbrojnej ZSRR w Afganistanie. 6 5 4 3 2 1 Ceny w USD za uncję srebra Do pęknięcia bańki na rynku srebra doszło w marca 198 r., kiedy FED postanowił rozpoczął sprzedaż rezerw srebra. Spadkom sprzyjały również nowe regulacje na giełdzie w Nowym Jorku, która postanowiła ukrócić stosowania wysokich dźwigni. W wyniku tych działań ceny srebra spadły do poziomu 1 USD za uncję. Bracia Hunt w rezultacie dostali wezwanie do uzupełnia depozytu zabezpieczającego o 1 mln USD, którego nie byli w stanie pokryć. W wyniku spadku cen odnotowali oni ponad 2 mld USD strat. Źródło: Ecowin, XTB
Wzrost cen srebra w ciągu ostatnich 3-lat Ceny srebra od 28 r. wzrosły z poziomu 8 USD za uncję do ponad 4 USD. U źródeł tak dynamicznego wzrostu cen leży wiele czynników. Do najważniejszych zaliczamy: Luźna polityka monetarna FED, która zwiększa oczekiwania co do inflacji w przyszłości oraz wpływa na spadek wartości dolara w stosunku do najważniejszych walut na świecie. Niepewność na rynkach światowych (kryzys w Afryce i na Bliskim Wschodzie, zadłużenie krajów PIIGS). Zwiększa ona prawdopodobieństwo utrzymywania luźnej polityki monetarnej przez banki centralne na całym świecie. Pojawienie się ETF-ów i skupywanie przez nie potężnych ilości surowca. Największy ETF na rynku srebra posiada obecnie ponad 1 tys. ton srebra, co stanowi ponad 35% całkowitej podaży surowca. Nie po raz pierwszy ten czynnik odgrywa szczególnie istotną rolę w kombinacji z luźną polityką monetarną Wzrost popytu ze strony nowych, szybko rozwijających się branż technologicznych (płyty DVD, laptopy, tablety). Na rynku widoczny jest szczególnie wzrost cen ze strony Chin, które są obecnie największym importerem srebra na świecie. Wzrost cen złota, które jest istotnym substytutem srebra w biżuterii, monetach i zastawach stołowych. De-hedging. Zamykanie umów, zabezpieczających producentów srebra, przed spadkami cen surowca warto jednak zauważyć, iż wpływ tego czynnika wyczerpał się Monety i medale 3% Zastawa stołowa 1% Źródło: The Silver Institute Inwestycje netto 17% Monety i medale 9% Zastawa stołowa 5% Struktura popytu na srebro w 2 r. De-hedging 3% Biżuteria 19% Biżuteria 16% Fotografia 24% Przemysł 41% Struktura popytu na srebro w 21 r. Przemysł 46% Źródło: The Silver Institute Fotografia 7%
Ostatnie miesiące na rynku srebra. Bieżąca sytuacja na rynku srebra wydaje się być zdecydowanie bardziej skomplikowana niż kilka tygodni temu. Ceny przez ostatnich kilka miesięcy rosły pod wpływem m.in. : Braku zmiany polityki monetarnej FED-u. Komunikaty przedstawicieli amerykańskich władz monetarnych nadal mają wydźwięk bardzo gołębi. Utrzymującej się niepewność na rynkach związanej z wysokimi cenami surowców energetycznych (mogącymi podkopać wzrost gospodarczy) Spekulacji na temat utworzenia przez Chiny funduszu lokującego rezerwy w metale szlachetne Jednakże ostatni tydzień przyniósł informacje, które zmieniają obraz rynku (str.1) Wnioski Ostatnie zmiany cen na rynku srebra, pokazują że rynek jest mocno wykupiony. Duże wahania cen wskazują na duży udział emocji i niepewności co do kontynuacji trendu. Silna reakcja rynków, na fakt podwyższenia wymaganych depozytów przez CME oraz na silny spadek długich spekulacyjnych pozycji netto na giełdzie w Nowym Jorku pozwala sądzić, że wszelkiego rodzaju nowe informacje mające wydźwięk niedźwiedzi dla rynku srebra, będą traktowane jako poważny sygnał do spadków cen na rynku. Fakt zwiększania wymaganych depozytów przez giełdy towarowe przywołuje na myśl końcową fazę bańki wywołanej przez braci Hunt. Podobne maksima również służą jako pretekst do sprzedaży. Duża zmienność cen na rynku i utrzymujący się nadal ich wysoki poziom może zachęcić wielu producentów srebra do zabezpieczenia się przy obecnych cenach, co sprzyjałoby dalszym spadkom cen. Na rynku pojawiają się również pierwsze informacje o wychodzeniu największych funduszy hedgingowych (m.in. funduszu Georga Sorosa) 6 5 4 3 2 1 Długie spekulacyjne pozycje netto na NYMEX na kontraktach na srebro 28-1-8 29-1-8 21-1-8 211-1-8 z rynku srebra. Potężnym źródłem podaży na rynku mogą być także ETF-y, które w swych skarbcach ciągle mają ogromne zasoby metalu. Wydaje się więc, że w krótkim okresie kontynuacja spadków jest najbardziej prawdopodobnym scenariuszem. Jeżeli do inwestorów finansowych dołączą producenci (zabezpieczając ceny), trend spadkowy będzie przesądzony.
Analiza techniczna rynku srebra. Cena srebra, po dużej korekcie, od końca stycznia rosła systematycznie, aby w połowie kwietnia przetestować historyczny szczyt ustanowiony w latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku. Ponieważ na przełomie lutego i marca rynek wyrysował charakterystyczną korektę pędzącą, można było na jej podstawie wyrysować główny kanał wzrostowy. Zatem od strony technicznej, dotarcie do górnego ograniczenia skutecznie powstrzymało zwyżkę notowań. Również wtedy wyrysowała się formacja przypominająca podwójny szczyt (25.4 oraz 28.4). Jej wymowa i położenie sugerowało możliwy ruch spadkowy, który w ostatnim czasie się pojawił. Aktualnie cena znajduje się na silnym wsparciu wynikającym z linii trendu oraz z ekspansji Fibonacci ego równej 161,8% fali spadkowej oznaczonej jako 1/A. Także w tym rejonie znajduje się zniesienie 5% poprzedniego ruchu wzrostowego. Jeśli te trzy poziomy zdołają powstrzymać niedźwiedzie, a sygnały tego powinniśmy obserwować już niedługo, rynek srebra będzie miał szansę na powrót do historycznego szczytu 49,78. Natomiast trwałe przełamanie tej strefy będzie mogło przyczynić się do jeszcze większych spadków, nawet w rejon 33,9 USD za uncję, gdzie wypada dołek fali C we wspomnianej korekcie pędzącej.
KONTAKT Dział Analiz dr Przemysław Kwiecieo, Główny Ekonomista, przemysław.kwiecien@xtb.pl, nr tel. (22) 21 95 78 Marcin Kiepas, marcin.kiepas@xtb.pl Daniel Kostecki, daniel.kostecki@xtb.pl Paweł Kordala, pawel.kordala@xtb.pl Obsługa klienta nr tel. (22) 21 95 6 6 4 2-2 -4-6 -8 Pszenica - długie spekulacyjne pozycje netto na NYMEX (w tys.) styczeo 8 styczeo 9 styczeo 1 styczeo 11 3 25 2 15 1 5 Złoto- długie spekulacyjne pozycje netto na NYMEX (w tys.) sty 8 sty 9 sty 1 sty 11 Dom Maklerski X-Trade Brokers nie ponosi odpowiedzialności za decyzje inwestycyjne podjęte na podstawie informacji zamieszczonych w niniejszym opracowaniu. Żadna z zamieszczonych informacji nie może byd traktowana jako wytyczna, dyspozycja, obietnica czy zobowiązanie że inwestor osiągnie zysk lub zmniejszy swoje straty wykorzystując zamieszone na stronie informacje. Transakcje na instrumentach inwestycyjnych, w szczególności instrumentach wykorzystujących dźwignię finansową są z natury rzeczy spekulacyjne i mogą w efekcie przynieśd straty i zyski, przekraczające zaangażowany przez inwestora kapitał początkowy. 4 2-2 -4 Miedź - długie spekulacyjne pozycje netto na NYMEX (w tys.) sty 8 sty 9 sty 1 sty 11 3 2 1-1 Ropa- długie spekulacyjne pozycje netto na NYMEX (w tys.) sty 8 sty 9 sty 1 sty 11