Przedsibiorczo akademicka w praktyce Wydawnictwo SWSPiZ ód 2011 1
Projekt wspófinansowany przez Uni Europejsk w ramach rodków Europejskiego Funduszu Spoecznego WND-POKL.08.02.01-10-030/09 Niniejsza publikacja jest wspófinansowana przez Uni Europejsk w ramach rodków Europejskiego Funduszu Spoecznego Projekt okadki: Monika Piasecka Korekta i skad: Magdalena Arszer Recenzent: Pawe Godek Copyright by Spoeczna Wysza Szkoa Przedsibiorczoci i Zarzdzania w odzi ISBN 978-83-62916-38-2 Publikacja bezpatna ód 2011 2
SPIS TRECI Wstp - Pawe Czy Przedsibiorczo akademicka w Polsce i za granic - Paulina Cichomska Szpakowska, Pawe Czy 1. Wprowadzenie 2 2. Przykady sukcesów zagranicznych firm akademickich 22 3. Przykady sukcesów polskich firm akademickich 22 4. Potrzeby w zakresie wspierania rozwoju przedsibiorczoci akademickiej w Polsce 22 Bibliografia 22 Wykorzystanie funduszy unijnych na wdroenie innowacyjnych rozwiza w firmach typu spin-off - Edyta Guderska 1. Zaoenia gównych dokumentów strategicznych 22 2. Wsparcie finansowe w ramach konkretnych dziaa Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 22 3. Inne formy wsparcia uruchomione w ramach polskich programów operacyjnych 22 4. Wsparcie finansowe oferowane w ramach programów Komisji Europejskiej 222 5. Przewidywane róda finansowania w ramach nowej perspektywy finansowej 222 6. Bariery i problemy w wykorzystaniu wsparcia finansowego 222 7. Podsumowanie 222 Bibliografia 222 Finansowanie projektów spin off ze róde prywatnych - Adrian Fester 1. Finansowanie projektów spin-off, czyli gdzie szuka kapitau na rozwój innowacyjnej technologii? 222 2. Finansowanie fazy bada i rozwoju 222 3. Finansowanie fazy wdroenia produkcji 222 4. Fundusz, inwestor prywatny a moe finansowanie ze rodków Unii Europejskiej? 222 Bibliografia 222 Biznes plan mapa przedsiwzicia biznesowego - Kazimierz Kubiak 1. Wprowadzenie 111 2. Czym jest Biznes Plan? 111 3. Zasady konstruowania biznesplanu 111 4. Piszemy biznes plan 111 3
5. Uwaga na bdy! 222 Bibliografia 222 Badania w Internecie efektywna i skuteczna alternatywa dla tradycyjnych metod bada rynkowych - Damian Dec 1. Wprowadzenie 222 2. Specyfika bada internetowych. 222 3. Badana populacja w badaniach internetowych 222 4. Funkcjonalnoci ankiety internetowej zwikszajce jako gromadzonych danych 222 5. Metody dotarcia do respondentów 222 6. Studium przypadku badanie rynku ksiki wród mioników czytelnictwa. 222 Bibliografia 222 Efekty realizacji projektu Przedsibiorczo akademicka drog do sukcesu województwa ódzkiego w wietle wyników bada uczestników projektu - Monika Fabiska 1. Wprowadzenie 222 2. Rezultaty przeprowadzonych w ramach projektu moduów szkoleniowych podstawowego oraz specjalistycznego I i II stopnia 222 3. Efekty realizacji pakietu doradczego 222 4. Podsumowanie 222 Bibliografia 222 4
Wstp Pawe Czy Wspóczenie, innowacyjno jest postrzegana jako kluczowy czynnik rozwoju gospodarczego. W konsekwencji, podstawowego znaczenia nabieraj te dziaania, które prowadz zarówno do wprowadzania rozwiza innowacyjnych w ju istniejcych przedsibiorstwach, jak te tworzenia podmiotów, których istot dziaalnoci jest innowacyjne rozwizanie. Uosobieniem tego rodzaju przedsibiorstw s przedsibiorstwa akademickie (spin off), tworzone przez osoby, które proces prowadzenia dziaalnoci gospodarczej opieraj na inspiracji lub wynikach prac badawczych, których ródem jest rodowisko akademickie i które niejednokrotnie wspópracuj z nim w trakcie prowadzenia firmy. Rozwizanie tego rodzaju, stanowi zarazem najlepszy przykad czenia interesów rodowiska naukowego i biznesu i stanowi kluczowy przejaw szerszego zjawiska, jakim jest przedsibiorczo akademicka, obejmujca - poza prowadzeniem przedsibiorstw, take inne formy dziaa czy postawy rodowiska akademickiego lub uczelni, jako organizacji (np. wspópraca z przemysem). Jest to szczególnie wane dzi, kiedy problem zapewnienia metod trwaej i skutecznej wspópracy pomidzy naukowcami a przedsibiorstwami pozostaje wci nie rozwizany. Niniejsza publikacja wpisuje si w nurt dziaa, których celem jest wspieranie powstawania tego rodzaju firm, ukazujc formy prowadzenia dziaa, dziki którym budowa formie firmy akademickiej ma rzeczywiste szanse realizacji. 5
Przedsibiorczo akademicka w Polsce i za granic. Paulina Cichomska Szpakowska, Pawe Czy 1. Wprowadzenie Wskazany na wstpie do niniejszego opracowania problem wspópracy pomidzy rodowiskiem naukowców a przedsibiorców, jest szczególnie wyrany w Polsce, co potwierdzaj m.in. opracowania przygotowywane przez OECD 1. Podobna sytuacja, ma miejsce w odniesieniu do przedsibiorstw akademickich. Jak wynika z bada prowadzonych w naszym kraju, zjawisko prowadzenia firm spin - off jest wci sabo rozwinite, cho zauway mona symptomy coraz wikszego zainteresowania t dziaalnoci, zarówno ze strony kadry naukowej, jak i studentów 2. Przedsiwzicia o tym charakterze posiadaj wic potencja do rozwoju, a co za tym idzie maj szanse sta si istotnym ródem znoszenia barier na styku nauka gospodarka. Cho w Europie przedsiwzicia o charakterze przedsibiorstw akademickich podejmowane s ju od duszego czasu, to krajem, w którym proces komercjalizacji wiedzy i transferu technologii jest najbardziej zaawansowany s Stany Zjednoczone. Taki stan rzeczy wynika ze spójnej i perspektywicznej polityki pastwa, które stworzyo klimat proinwestycyjny i prorozwojowy za porednictwem odpowiednich regulacji prawnych i instytucjonalnych motywujcych do rozwoju przedsibiorczoci akademickiej, a jednoczenie nieograniczajcych swobody dziaalnoci gospodarczej i innowacyjnych idei. Jednym z najistotniejszych rozwiza staa si ustawa Bayh-Dole uchwalona w 1980 roku. Akt ten umoliwia uczelniom wykorzystanie wynalazków opracowanych w ramach projektów badawczych finansowanych przez pastwo. Ponadto, staa si bodcem do rozwoju wynalazków umoliwiajc uczelniom jednolite warunki patentowe. Jednoczenie, pooono nacisk na programy transferu technologii oraz na badania uytkowe, co przeoyo si na kreowanie postaw przedsibiorczych 3. 1 Przegldy Terytorialne OECD. Polska, OECD, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, 2008, s. 72 2 Na ten temat: Banerski G., Gryzik A., Matusiak K. B., Maewska M., Stawasz E., Przedsibiorczo akademicka (rozwój firm spin-off, spin-out) zapotrzebowanie na szkolenia suce jej rozwojowi. Raport z badania, PARP, Warszawa, 2009, a take: Tamowicz P., Przedsibiorczo akademicka spóki spin-off w Polsce, PARP, Warszawa 2006. 3 Guliski J., Zasiady K (red.), Innowacyjna przedsibiorczo akademicka wiatowe dowiadczenia, PARP, Warszawa, 2005 6
Znaczna liczba przedsibiorstw, które rozpoczynay swoj dziaalno jako spóki typu spin-off w brany zaawansowanych technologii informatycznych czy biotechnologii i przeksztacio si w korporacje o wiatowym zasigu, funkcjonowao m.in. na obszarze Doliny Krzemowej. W kolejnych punktach przedstawionych zostanie kilka zagranicznych oraz polskich przykadów firm akademickich, których rozwój pozwoli im na zdobycie istotnej pozycji zarówno w brany, jak i na rynku. 2. Przykady sukcesów zagranicznych firm akademickich Jednym z najbardziej wyrazistych przykadów jest firma Google Inc., zaoona w 1998 roku przez Larry ego Page a i Siergieja Brina - dwóch doktorantów z Uniwersytetu Stanforda 4. Swój pomys rozwinli w oparciu o opracowanie algorytmu wyszukiwania treci na stronach internetowych, tworzc tym samym swój sztandarowy produkt wyszukiwark internetow. Pierwotnie, wykorzystywaa ona serwery uniwersyteckie, do momentu rejestracji domeny google.com. Nastpnie, dziki wsparciu prywatnych inwestorów m.in. w formie anioa biznesu. W 2004 roku firma wesza na gied, co przyczynio si do jej dynamicznego rozwoju. Wraz z upywem czasu, przeja inne firmy z brany informatyczno-komunikacyjnej oraz rozwina szereg produktów i usug takich jak np. AdWords, serwisy Google Maps i Google Earth czy te przegldark internetow Google Chrome. W przypadku firmy Hewlett-Packard 5 historia prezentuje si podobnie. Zostaa zaoona w roku 1939 przez dwóch przyjació, równie absolwentów Uniwersytetu Stanforda. Pocztkowo, dziaalno miaa miejsce w wynajtym garau. Firma dziaaa w obszarze elektryki, elektromechaniki i pocztków elektroniki. W cigu pierwszych 12 lat, zwikszya potencja w zakresie zasobów ludzkich z 2 do 258 osób, a take finansowy z wartoci 5 369 dolarów do ponad 2,5 mln dolarów w 1951 roku. Jednoczenie, przedsibiorstwo inwestowao w rozwój nowoczesnych technologii tworzc nowe produkty i innowacyjne rozwizania m.in. otwierajc laboratoria badawcze i produkujc komputery (lata 60 XX wieku). Najbardziej dynamiczny rozwój firmy przypada na lata 90-te oraz pierwsz dekad XXI wieku, gdzie w 2011 osigna potencja w postaci ponad 324 tys. pracowników na caym wiecie oraz warto 126 miliardów dolarów. 3. Przykady sukcesów polskich firm akademickich W Polsce, firmy typu spin-off podobnie, jak za granic, rozwijaj si w gaziach przemysu uznanych za perspektywiczne i rozwojowe, kluczowe dla budowy gospodarki opartej na wiedzy. W tym miejscu 4 Opracowano w oparciu o: John Battelle, The Birth of Googlem Wired, August 2005, http://www.wired.com/wired/archive/13.08/battelle.html (dostp 5.11.2011) oraz stron internetow firmy Google http://www.google.pl/intl/pl/about/corporate/company/ (dostp 5.11.2011). 5 Opracowano w oparciu o: stron internetow firmy Hewlett-Packard www.hp.com (dostp 7.11.2011). 7
naley przede wszystkim wymieni sektory takie jak biotechnologia, chemia, informatyka, mikrobiologia czy elektronika. Zgodnie z badaniami dotyczcymi przedsibiorczoci akademickiej oraz raportami Komisji Europejskiej 6, o sukcesie firm decyduj przede wszystkim czynniki takie jak zabezpieczenie finansowe i rozbudowane, przyjazne otoczenie biznesu. Ponadto, istotne s umiejtnoci mikkie w tym m.in. kreatywno i umiejtno pozyskania partnerów bd patronów, którzy mog wesprze dziaalno przedsibiorstwa zarówno w zakresie potencjau merytorycznego jak i finansowego. Istotne znaczenie maj oczywicie umiejtnoci i wiedza gównych pomysodawców danego przedsiwzicia. Warto wymieni kilka przykadów polskich firm, które rozpoczynay swoj dziaalno w oparciu o potencja akademicki i proces komercjalizacji wiedzy. Naley do nich m.in. Pharmena Sp. z o.o. z odzi, Cynel Unipress Sp. z o.o. z Warszawy czy te IMMUNOLAB Sp. z o.o. z Gdyni. Pharmena 7 jest spók powsta z inicjatywy trzech ódzkich naukowców w 2002 roku. Firma powstaa na bazie zespou naukowego który pracowa na Politechnice ódzkiej nad zastosowaniem wyników bada w profilaktyce i leczeniu chorób skórnych. Badania przeprowadzone we wspópracy z naukowcami z Uniwersytetu Medycznego dowiody skutecznoci badanej substancji chemicznej majcej dziaanie przeciwzapalne. Skuteczno w leczeniu dolegliwoci o charakterze dermatologicznym wyniosa od 70% do 100%. Po zakoczeniu bada, podjto prób ich skomercjalizowania, która zakoczya si sukcesem. Zakupiona zostaa od Politechniki ódzkiej stosowna licencja na zastosowanie waciwoci chemicznych wynalazku w medycynie. Innowacj wykorzystano jednak ostatecznie w brany kosmetycznej. W zwizku z brakiem wystarczajcych funduszy niezbdnych do prowadzenia dalszych bada i uruchomienia produkcji pozyskano inwestora w postaci Polskiej Grupy Farmaceutycznej, która posiada w spóce 47% udziaów. Warto zauway, i wikszo obszarów dziaalnoci firmy zostaa poddana outsourcingowi, podczas gdy w samej spóce pozostaa strategia i koordynacja caego procesu. W 2003 roku firma rozpocza proces sprzeday. Wprowadzono produkty takie jak szampon do wosów zapobiegajcy ich wypadaniu, nastpnie take ele na oparzenia oraz do pielgnacji skóry. Przedsibiorstwo zaistniao równie na rynkach zagranicznych m.in. na Litwie, otwie i Ukrainie. Stworzyo równie spók na rynku amerykaskim. Podobnie sytuacja przedstawia si w odniesieniu do powstania i dziaalnoci Zakadu Badawczo- Wdroeniowego Orodka Salmonelli IMMUNOLAB Sp z o.o. 8 Firma ta dziaa w sektorze 6 PODAC ZRÓDA DO PIERWSZEGO O DRUGIEGO PRZEYPADKU. CHYBA CHODZI o Banerski G., Gryzik A., Matusiak K. B., Maewska M., Stawasz E., Przedsibiorczo akademicka (rozwój firm spin-off, spin-out) zapotrzebowanie na szkolenia suce jej rozwojowi. Raport z badania, PARP, Warszawa, 2009, a take: Tamowicz P., Przedsibiorczo akademicka spóki spin-off w Polsce, PARP, Warszawa 2006. 7 Opracowano w oparciu o: Tamowicz P., Przedsibiorczo akademicka w Polsce. Spóki spin-off w Polsce., Warszawa 2006 oraz stron internetow firmy Pharmena www.pharmena.pl (dostp 8.11.2011). 8 Opracowano w oparciu o: Tamowicz P., Jak skomercjalizowa pomys? Poradnik dla twórców., Gdask 2009,s.8 8
biotechnologii i powstaa w 1999 roku w oparciu o badania nad szczepionk zwalczajc bakteri Salmonelli wród drobiu, prowadzone w gdyskim Instytucie Medycyny Morskiej i Tropikalnej. Poniewa instytucja macierzysta nie bya zainteresowana wdroeniem opracowanej szczepionki, zostaa ona objta ochron patentow przez samych wynalazców (prof. Renata Gonicka). Nastpnie zaoono wspomnian spók, która udostpnia licencj jednemu z czoowych producentów preparatów weterynaryjnych w Polsce. Opracowana szczepionka funkcjonuje na rynku pod nazw Immunovac i charakteryzuje si zarówno wysok skutecznoci dziaania jak i atwoci aplikacji. Od 2003 roku przedsibiorstwo funkcjonuje na terenie Pomorskiego Parku Naukowo-Technologicznego, co pozwolio na atwiejszy dostp do sprztu laboratoryjnego oraz stworzenie wasnego potencjau badawczego. Spóka rozwina produkcj i wspópracuje z firmami produkujcymi ywno, zakadami higieny weterynaryjnej czy stacjami sanitarno-epidemiologicznymi. Innym przykadem przedsibiorstwa, które powstao w oparciu o potencja akademicki jest Cynel Unipress Sp z o.o. 9 Biorc pod uwag polskie uwarunkowania spoeczno-ekonomiczne, w chwili powstania w 1984 roku firma stanowia przedsiwzicie nowatorskie i nietypowe. Spóka powstaa w oparciu o technologi wysokocinieniowego formowania spoiw lutowniczych powsta w Polskiej Akademii Nauk. Wskazana technologia stanowia wówczas rozwizanie innowacyjne, przy jednoczenie niskich kosztach ekonomicznych jej zastosowania. W latach 90-tych firma wykupia od PAN zarówno urzdzenia jak i prawa do technologii, jednoczenie zmieniajc siedzib. Ju w 1992 roku produkcja firmy osigna 120 ton. W zwizku z dynamicznymi zmianami w gospodarce polskiej oraz w samym sektorze elektronicznym, spóka rozpocza proces restrukturyzacji i otwarcia na partnerów reprezentujcych wielorakie brane. Pozyskano istotnych klientów takich jak LG czy Philips, dziki którym moliwy by dalszy rozwój przedsibiorstwa i otwarcie na inne kraje europejskie. Spóka angauje si równie w prace nad modernizacj stosowanych technologii m.in. poprzez udzia w projektach badawczo-wdroeniowych. Warto zauway, i firma zatrudnia cznie 37 osób, a struktura wasnoci nadal opiera si zarówno na kapitale pochodzcym ze rodków publicznych i prywatnych. Przytoczone powyej przykady dziaalnoci polskich firm spin-off pokazuj, i tego typu dziaalno moe by efektywna, a proces komercjalizacji wiedzy moe przynosi wymierne zyski zarówno przedsibiorcom jak i przedstawicielom wiata nauki. Naley jednak zauway, i pomimo braku rzetelnych danych ilociowych dotyczcych zakadania firm typu spin-off w Polsce, mona zauway relatywnie niewielkie zainteresowanie ze strony naukowców procesami ekonomicznymi w kontekcie makro czy mikroekonomicznym. Ponadto, widoczna jest niech do zmian i pokutujce wci przekonanie, i nauka jest jedynie wartoci sam w sobie i nie ma potrzeby, aby wchodzia w gbsze 9 Opracowano w oparciu o stron internetow firmy Cynel Unipress Sp z o.o: http://www.cynel.com.pl/ (dostp 8.11.2011) 9
interakcje ze wiatem biznesu, poniewa moe to spowodowa uszczerbek dla samej idei naukowoci bd te prowadzonych bada. Warto zatem zwróci uwag na czynniki kulturowe czy te zwizane z mentalnoci spoeczestwa. Ponadto, przyczyn niskiego poziomu postawy przedsibiorczej wród przedstawicieli nauki naley take upatrywa w szeregu barier ekonomicznych czy formalnych, jakie spotykaj osoby dce do wykorzystania wynalazków bd rozwiza innowacyjnych w praktyce rynkowej 10. Zgodnie z danymi Komisji Europejskiej 11 oraz informacjami ukazywanymi w opracowaniach krajowych 12 wyróni mona szereg barier i problemów, z którymi stykaj si osoby rozpoczynajce dziaalno typu spin-off. Przede wszystkim s to czynniki o charakterze spoecznym czy kulturowym, a take ekonomicznym. Widoczne s determinanty negatywnie wpywajce na zakadanie i prowadzenie dziaalnoci gospodarczej w rodowisku naukowym przede wszystkim ze wzgldu na relatywnie nisk kultur przedsibiorczoci oraz brak stosownego przeszkolenia w tym obszarze, a take przekonanie o niekorzystnej sytuacji gospodarczej kraju i braku warunków do zakadania przedsibiorstw. Naukowcy posiadaj niewielk wiedz na temat metod i narzdzi komercjalizacji wyników prac badawczych, a take nie s zaznajomieni z ide przedsibiorczoci akademickiej. Przedstawiciele nauki nie s równie przygotowani do prowadzenia dziaalnoci gospodarczej od strony formalno-prawnej oraz nie przejawiaj inicjatywy charakteryzujc si niskim poziomem motywacji oraz niechci do podejmowania ryzyka. Co wicej, zauwaalny jest w rodowisku naukowym brak akceptacji bd niech dla dziaa podejmowanych w celach zarobkowych i zwizanych z wykorzystaniem wiedzy czy wyników bada. Stosunkowo rzadko widoczna postawa przedsibiorcza wród naukowców spotyka si z ostracyzmem rodowiska, które w wikszoci traktuje nauk w kategoriach autotelicznych, nie za komercyjnych czy ekonomicznych. Ponadto, naukowcy czsto nie wykazuj zainteresowania kwestiami finansowymi, majc jednoczenie poczucie zadowolenia i bezpieczestwa w ramach wykonywanej pracy. W odniesieniu do czynników ekonomicznych naley zwróci uwag na niski poziom aktywnoci wspópracy sektora nauki ze wiatem biznesu. Istnieje równie niedobór bezporednich form wspópracy bd wzajemnego uczenia si np. w postaci szkole, warsztatów, stay czy wizyt studyjnych zarówno po stronie przedsibiorców jak i naukowców. Przedstawiciele nauki s równie przekonani o niedoborze na rynku potencjalnych odbiorców, którzy byli by zainteresowani wdroeniem wypracowanych rozwiza do praktyki danej 10 ródo: Banerski G., Gryzik A., Przedsibiorczo akademicka s. 71-82 oraz Matusiak K.B., Zasiady K., Koprowska-Skalska E. Pocztki akademickich inkubatorów przedsibiorczoci w: Matusiak K. B. (red.), Orodki Innowacji w Polsce - Instytucje Rzdowe i Ogólnokrajowe Centra Transferu Technologii, Inkubatory Technologiczne, Akademickie Inkubatory Przedsibiorczoci, Parki Technologiczne, Polska Agencja Rozwoju Przedsibiorczoci, Stowarzyszenie Organizatorów Orodków Innowacji i Przedsibiorczoci w Polsce, Pozna/Warszawa 2005, s. 126-127. 11 Cooperation between research system and industry to promote innovative firms, Innovation Paper, European Commission, No 26. 12 ródo: Projekt Promocja idei spin-off szansa dla studentów i doktorantów, strona internetowa http://spinka.ecwm.org.pl/ (dostp 5.11.2011 10
firmy lub wykorzysta oferowany produkt bd usug do zwikszenia swojej konkurencyjnoci na rynku. Jeeli prezentuj postaw prorozwojow i prorynkow, nie maj pomysu na zaoenie wasnego przedsibiorstwa, lecz ewentualnie komercjalizacj jednego konkretnego produktu. Natomiast jeli takie dziaanie zakoczy si sukcesem i powstaniem spóki, widoczny jest brak umiejtnoci bd odpowiednio wykwalifikowanej kadry zarzdzajcej. Warto równie zaznaczy rol czynników ekonomicznych w powstawaniu firm spin-off w znaczeniu wszym, odnoszcych si do zagadnie sensu stricte finansowych. Uwag skupia przede wszystkim niewystarczajcy dostp do rodków finansowych na zaoenie wasnej dziaalnoci i wdroenie wyników bada, stosunkowo wysokie ryzyko komercyjne oraz kredytowe, a take brak adekwatnych mechanizmów zmniejszajcych poziom ryzyka zwizany z powstawaniem przedsibiorstwa akademickich. Warto take wyodrbni bariery o charakterze formalnym. Istniej liczne luki legislacyjne w zakresie procesów transferu technologii. Brak jest spójnych uregulowa w zakresie praw wasnoci intelektualnej. Widoczny jest nadal wysoki stopie biurokracji zwizanej z prowadzeniem firmy czy wdraaniem innowacyjnych rozwiza takich jak wzory uytkowe, patenty czy znaki towarowe. 4. Potrzeby w zakresie wspierania rozwoju przedsibiorczoci akademickiej w Polsce Podsumowujc powysze rozwaania mona stwierdzi, i problem powstawania i funkcjonowania firm typu spin-off widoczny w Polsce skupia jak w soczewce bariery, z jakimi spotykaj si naukowcy i przedsibiorcy w Europie. Naley przy tym stwierdzi, i w krajach tzw. starej Unii Europejskiej polityka proinnowacyjna nastawiona na komercjalizacj wiedzy i promocj przedsibiorczoci akademickiej jest znacznie bardziej spopularyzowana i uwiadomiona wród rónych grup interesariuszy. Istniej bowiem skuteczne mechanizmy wspópracy, wdraania nowatorskich rozwiza i wsparcia czy to ze strony poszczególnych pastw czonkowskich czy te sektora biznesu. Naley jednak podkreli, i zdefiniowane powyej bariery w rozwoju przedsibiorczoci akademickiej wystpuj na terenie caej Wspólnoty, jednake co oczywiste, z rón czstotliwoci i nasileniem, co zwizane jest z poziomem rozwoju gospodarczego i dobrobytu poszczególnych spoeczestw europejskich. Naley jednak podkreli i w przypadku Polski, konieczna jest intensyfikacja dziaa prowadzcych do promocji i wsparcia procesów komercjalizacji wiedzy oraz transferu technologii, zarówno na poziomie krajowym, jak i regionalnym czy lokalnym. W tym celu konieczne jest efektywne wykorzystanie zewntrznych róde finansowych i dobrych praktyk funkcjonujcych w krajach rozwinitych poprzez wprowadzanie kompleksowych programów na rzecz rozwoju wspópracy midzysektorowej (nauki, biznesu i administracji) oraz wprowadzenie ich do gównego nurtu polityki na kadym szczeblu. Naprzeciw takim dziaaniom wychodz w Polsce m.in. programy wspierania finansowego przy wykorzystaniu Priorytetu VIII Programu Operacyjnego Kapita Ludzki - dziaa podejmowanych w regionach w zakresie tworzenia przedsibiorstw akademickich. 11
Stwierdzenie tego faktu, lego u podstaw zainicjowania i realizacji projektu Przedsibiorczo akademicka drog do sukcesu województwa ódzkiego, dla którego ródem finansowania stao si wspomniane powyej wsparcie. Autorzy projektu, bdc wiadomymi faktu wystpowania wskazanych wczeniej barier o charakterze kompetencyjnym, postanowili zrealizowa inicjatyw, której celem bdzie ich niwelacja. W kolejnych podrozdziaach publikacji, przedstawione zostay informacje stanowice rozwinicie zagadnie, poruszonych w ramach zaj przewidzianych w ramach projektu których celem byo podniesienie kompetencji uczestników projektu, pochodzcych ze rodowiska studentów, doktorantów jak i pracowników naukowych. Ostatni rozdzia powicony zosta prezentacji wyników bada przeprowadzonych wród uczestników projektu, celem stwierdzenia poziomu relalizacji przedstawionego powyej zamierzenia. Bibliografia: 1. Banerski G., Gryzik A., Matusiak K. B., Maewska M., Stawasz E., Przedsibiorczo akademicka (rozwój firm spin-off, spin-out) zapotrzebowanie na szkolenia suce jej rozwojowi. Raport z badania, PARP, Warszawa, 2009 2. Cooperation between research system and industry to promote innovative firms, Innovation Paper, European Commission, No 26. 3. Guliski J., Zasiady K (red.), Innowacyjna przedsibiorczo akademicka wiatowe dowiadczenia, PARP, Warszawa, 2005 4. Matusiak K., Guliski J., System transferu technologii i komercjalizacji wiedzy w Polsce Siy motoryczne i bariery,, PARP, Warszawa, 2010 5. Przegldy Terytorialne OECD. Polska, OECD, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, 2008 6. Tamowicz P., Przedsibiorczo akademicka spóki spin-off w Polsce, PARP, Warszawa 2006 7. Strony internetowe: Strona internetowa firmy Google http://www.google.pl/intl/pl/about/corporate/company/ Strona internetowa firmy Hewlett-Packard www.hp.com Strona internetowa firmy www.pharmena.pl Strona internetowa firmy www.immunolab.com.pl Strona internetowa firmy www.cynel.com.pl 12
Wykorzystanie funduszy unijnych na wdroenie innowacyjnych rozwiza w firmach typu spin-off. Edyta Guderska 1. Zaoenia gównych dokumentów strategicznych Dokumentem strategicznym, który okrela priorytety i obszary wykorzystania oraz system wdraania funduszy unijnych w Polsce, w tym Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR), Europejskiego Funduszu Spoecznego (EFS) oraz Funduszu Spójnoci (FS) w ramach budetu Wspólnoty na lata 2007 13, jest tzw. Narodowa Strategia Spójnoci 13. Jej kluczowym celem jest tworzenie warunków dla wzrostu konkurencyjnoci gospodarki polskiej opartej na wiedzy i przedsibiorczoci, zapewniajcej wzrost zatrudnienia oraz wzrost poziomu spójnoci spoecznej, gospodarczej i przestrzennej Polski. 14 Realizacja celu kluczowego, odbywa si za pomoc szeciu celów horyzontalnych, z których dla niniejszego opracowania szczególnie istotny jest cel 4: Podniesienie konkurencyjnoci i innowacyjnoci przedsibiorstw, w tym szczególnie sektora wytwórczego o wysokiej wartoci dodanej oraz rozwój sektora usug. Realizacja celów horyzontalnych odbywa si midzy innymi za pomoc programów operacyjnych, w tym programów regionalnych, które s finansowane z wyej wymienionych trzech Funduszy EFRR, EFS i FS. 2. Wsparcie finansowe w ramach konkretnych dziaa Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka Jeli chodzi o finansowanie rozwiza innowacyjnych w firmach typu spin-off wymieni tu trzeba przede wszystkim Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka (PO IG), a take Regionalne Programy Operacyjne (RPO), Program Operacyjny Kapita Ludzki (PO KL) i Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej (PO RPW). 15 Przed rozpoczciem omówienia poszczególnych programów operacyjnych warto wprowadzi pewien podzia moliwych do wprowadzenia rozwiza innowacyjnych. Mog to by w szczególnoci: wprowadzenie nowego produktu lub usugi, zakup nowoczesnej technologii, rozwój dziaalnoci badawczo-rozwojowej, podniesienie konkurencyjnoci poprzez wzrost kwalifikacji kadry. Najwaniejszym programem wspierajcym wprowadzanie innowacyjnych rozwiza w przedsibiorstwach, w tym typu spin-off jest PO IG. Program ten ma na celu rozwój polskiej gospodarki w oparciu o innowacyjne przedsibiorstwa. Jest to program skierowany przede wszystkim 13 Zob. MRR, Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007-2013 wspierajce wzrost gospodarczy i zatrudnienie. Narodowa Strategia Spójnoci, Warszawa 2007. 14 Ibidem, str. 40. 15 MRR, Konfederacja Pracodawców Polskich, Innowacyjne fundusze europejskie na innowacyjne inwestycje, Warszawa 2010, str. 19. 13
do przedsibiorców, którzy zamierzaj realizowa innowacyjne projekty, zwizane z badaniami i rozwojem, nowoczesnymi technologiami, inwestycjami o duym znaczeniu dla gospodarki lub wdraaniem i stosowaniem technologii informacyjnych i komunikacyjnych. W ramach tego programu finansowane s dziaania z zakresu innowacyjnoci produktowej, procesowej, marketingowej i organizacyjnej, które w sposób bezporedni lub poredni przyczyniaj si do powstawania i rozwoju innowacyjnych przedsibiorstw. 16 W PO IG najwiksze znaczenie dla moliwoci uzyskania dofinansowania dla firm typu spin-off maj Priorytet III Kapita dla innowacji Dziaanie 3.1 Inicjowanie dziaalnoci innowacyjnej oraz Priorytet IV Inwestycje w Innowacyjne Przedsiwzicia Dziaanie 4.4 Nowe inwestycje o wysokim potencjale innowacyjnym. 17 Wsparcie w ramach Priorytetu III Kapita dla innowacji jest skierowane do mikro, maych i rednich przedsibiorstw, które s na etapie inicjowania dziaalnoci innowacyjnej bd znajduj si w fazie wzrostu. Adresowane jest ono do przedsibiorców, których przedsiwzicia charakteryzuj si wysokim poziomem innowacyjnoci, stosunkowo nisk wartoci, duym potencjaem rynkowym oraz wysokim ryzykiem do tej definicji doskonale pasuj spóki spin-off. W ramach Priorytetu zaplanowano wsparcie tworzenia funduszy kapitaowych oraz sieci inwestorów (np. anioów biznesu). Alokacja finansowa na Priorytet III to 340 mln euro, w tym 289 mln euro to wkad ze rodków unijnych, pozostaa cz to wkad z publicznych rodków krajowych. 18 Pierwsze z inicjatyw o tym charakterze ju otrzymay dofinansowanie i dziaa na terenie naszego kraju. W ramach tego Priorytetu funkcjonuje Dziaanie 3.1 Inicjowanie dziaalnoci innowacyjnej. Jego celem jest zwikszenie liczby przedsibiorstw dziaajcych w oparciu o innowacyjne rozwizania. Dziaanie obejmuje wsparcie dla potencjalnych oraz nowopowstaych przedsibiorców obejmujce tworzenie przedsibiorstw (w tym spin-off) na bazie innowacyjnych pomysów poprzez doradztwo obejmujce tworzenie nowego przedsibiorstwa, udostpnienie infrastruktury i usug niezbdnych dla nowoutworzonych firm oraz zasilenie finansowe nowopowstaego przedsibiorcy. Oferowane w ramach tego Dziaania wsparcie obejmuje dwa etapy dotacj na inkubacj oraz zasilenie kapitaowe nowoutworzonego przedsibiorcy, z tym e etap drugi zasilenie kapitaowe nastpuje tylko, gdy wyniki dziaa podjtych w zakresie preinkubacji wska na ekonomiczn zasadno prowadzenia przez nowopowstae przedsibiorstwo dziaalnoci gospodarczej opartej na innowacyjnym rozwizaniu i zaistnieje prawdopodobiestwo osignicia zysku przez nowopowstae przedsibiorstwo oraz moe ono obj wycznie podmioty, które przeszy pomylnie etap inkubacji. Zasilenie kapitaowe ograniczone jest maksymaln wysokoci 50 procent udziaów i moe wynosi nie wicej ni 200 tys. euro wg kursu z dnia udzielenia pomocy. W ramach cross-finansingu moliwe jest równie zorganizowanie w projektach z tego dziaaniu niezbdnych szkole specjalistycznych, organizowanych wycznie jako pomoc w realizacji celu bezporedniego dziaania (do wysokoci 10% 16 MRR, Szczegóowy opis priorytetów Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, 2007-2013. Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia na lata 2007-2013, Warszawa 2009, str. 5. 17 Wrzecioniarz P.A., Siemie T., Rutka C., Twoja Wiedza Twoja firma, Wrocaw 2009, str. 9. 18 MRR, Dotacje na Innowacje Innowacyjna Gospodarka, 2007-2013, Warszawa, str. 9-10. 14
wydatków kwalifikowanych projektu). Beneficjentami w tym dziaaniu mog zosta wycznie instytucje wspierajce powstawanie innowacyjnych przedsibiorstw, jak inkubatory przedsibiorczoci, inkubatory przedsibiorczoci akademickiej (szczególnie istotne w przypadku firm typu spin-off), akceleratory technologii, parki naukowo-technologiczne etc. Natomiast grup docelow dziaania s potencjalni i nowopowstali MSP, chccy zyska wsparcie przy tworzeniu i rozwijaniu nowopowstaego innowacyjnego przedsibiorstwa. Na samo Dziaanie 3.1 zostaa przyznana alokacja w wys. 110 mln euro, w tym 93,5 mln euro to wkad ze rodków unijnych, pozostaa cz to wkad ze rodków publicznych krajowych. 19 Przykadem podmiotów prowadzcych tego rodzaju dziaalno ze rodków s m.in. Bechatowsko Kleszczowski Park Przemysowo Technologiczny w Bechatowie, czy Bonus Card Sp. z o.o. z Warszawy 20. Drugim wanym ze wzgldu na moliwoci finansowania rozwiza innowacyjnych w firmach typu spin-off w PO IG jest Priorytet IV Inwestycje w Innowacyjne Przedsiwzicia. Wsparcie w tym Priorytecie jest oferowane w zakresie wdraania wyników prac B+R, w postaci nowych, wasnych lub nabytych technologii oraz inwestycji o duym znaczeniu dla gospodarki, z tym e w przypadku firm typu spin-off kluczowe znaczenie ma moliwo dofinansowania wdroenia wasnych nowych technologii. Uzupenieniem wsparcia przedsibiorstw inwestujcych w dziaalno B+R jest dofinansowanie doradztwa i szkole niezbdnych z punktu widzenia realizacji projektu, jak i inwestycji niezbdnych do prowadzenia dziaalnoci B+R. Priorytet ten, szczególnie w przypadku firmy typu spin-off jest jakby nastpnym etapem po Priorytecie III, w którym wspierano powstajce przedsibiorstwo. Tutaj wspierane jest ju przedsibiorstwo w kolejnym etapie rozwoju. Ponadto w ramach tego Priorytetu wspierane s, ze wzgldu na komplementarno z Regionalnymi Programami Operacyjnymi, projekty opiewajce na stosunkowo wysok warto (powyej 8 mln wydatków kwalifikowalnych), bd wprowadzajce innowacje na skal krajow, europejsk lub wiatow. 21 Alokacja finansowa na Priorytet IV to prawie 3,43 mld euro, w tym ponad 2,91 mld euro to wkad ze rodków unijnych, pozostaa cz to wkad z publicznych rodków krajowych. 22 Z kolei w ramach tego Priorytetu istotne ze wzgldu na moliwo wsparcia firm typu spin-off jest Dziaanie 4.4 Nowe inwestycje o wysokim potencjale innowacyjnym. Celem tego dziaania jest wsparcie przedsibiorstw produkcyjnych i usugowych dokonujcych nowych inwestycji oraz niezbdnych dla ich realizacji projektów doradczych i szkoleniowych, obejmujcych nabycie innowacyjnych rozwiza technologicznych. W ramach tego dziaania wsparcie udzielane jest bezporednio przedsibiorcom na zakup lub wdroenie nowych, stosowanych na wiecie nie duej ni 3 lata, rozwiza technologicznych w produkcji i usugach, w tym promowane s dziaania 19 MRR, Szczegóowy opis priorytetów Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, str. 43-47. 20 Lista podmiotów, które otrzymay wsparcie w ramach Dziaania 3.1. PO IG, a wic podmiotów, które stanowi mog punkt zainteresowania osób, poszukujcych wsparcia na innowacyjne przedsiwzicia, znajduje si na stronie Polskiej Agencji Rozwoju Przedsibiorczoci; http://poig.parp.gov.pl/index/index/1316 21 Ibidem, str. 58. 22 MRR, Dotacje na Innowacje, str. 10-11. 15
prowadzce do zmniejszenia szkodliwego oddziaywania na rodowisko oraz nowe rozwizania marketingowe lub organizacyjne prowadzce do zwikszenia produktywnoci i efektywnoci. Dodatkowo finansowane s niezbdne w zakresie realizacji projektu dziaania szkoleniowe i doradcze, które mog by jedynie komponentem projektu inwestycyjnego, mog maksymalnie wynosi 1 mln PLN i nie mog przekracza 10 procent wydatków kwalifikowanych projektu. Na samo Dziaanie 4.4 zostaa przyznana alokacja w wys. 1,42 mld euro, w tym ponad 1,2 mld euro to wkad ze rodków unijnych, pozostaa cz to wkad ze rodków publicznych krajowych. 23 3. Inne formy wsparcia uruchomione w ramach polskich programów operacyjnych Wyej wymienione zostay bezporednie moliwoci uzyskania wsparcia z PO IG. Istnieje jeszcze moliwo uzyskania pomocy w sposób poredni. Krajowa Sie Innowacji jest to grupa instytucji otoczenia biznesu wchodzcych w skad Krajowego Systemu Usug dla Maych i rednich Przedsibiorstw, które wiadcz proinnowacyjne usugi doradcze. Wszystkie orodki KSI KSU maj uregulowan formalnie sta wspóprac z instytucjami naukowymi w zakresie wiadczenia usug lub stanowi wydzielon organizacyjnie jednostk takiej instytucji. Krajowa Sie Innowacji KSU ma za zadanie pomaga podmiotom gównie z sektora maych i rednich przedsibiorstw w realizacji przedsiwzi innowacyjnych poprzez kojarzenie firm poszukujcych rozwiza technologicznych z potencjalnymi dostawcami tych technologii. Bezpatne usugi proinnowacyjne wiadczone s obecnie przez 22 orodki KSI/KSU zlokalizowane na terenie caego kraju. Proces wiadczenia tych usug finansowany jest z Dziaania 5.2. PO IG. Na ca proinnowacyjn usug doradcz skadaj si z dwie czci. Jako pierwszy realizowany jest audyt technologiczny, który pozwala na poznanie kondycji, potencjau i potrzeb przedsibiorstwa. Wnioski z audytu daj z kolei podstaw do przeprowadzenia drugiej czci usugi transferu technologii. Umoliwia on spenienie potrzeb przedsibiorstwa, poprzez wdroenie dostpnych na rynku rozwiza technologicznych. Pozwala te na popraw istniejcego lub wdroenie nowego procesu technologicznego, produktu lub usugi. 24 Jeli chodzi o wsparcie rozwiza innowacyjnych w Regionalnych Programach Operacyjnych to tak jak wspomniano wyej, dofinansowywane s projekty inwestycyjne do wys. 8 mln PLN. Trudno jednak omówi wszystkie RPO jako jedno zagadnienie, ze wzgldu na to, i kade województwo posiada wasny, rónicy si nieco od pozostaych. W zwizku z tym omówiony zostanie przykad RPO dla woj. ódzkiego. W RPO W za pomoc w finansowaniu innowacyjnych rozwiza odpowiada O priorytetowa III: Gospodarka, innowacyjno, przedsibiorczo Dziaanie III.2 Podnoszenie innowacyjnoci i konkurencyjnoci przedsibiorstw. W ramach tego Dziaania finansowane s bezporednie inwestycje w przedsibiorstwach (w tym za stosowanie nowych rozwiza technologicznych w produkcji i usugach, w tym prowadzcych do zmniejszenia szkodliwego oddziaywania na rodowisko, wprowadzenie nowych rozwiza organizacyjnych, prowadzcych do 23 MRR, Szczegóowy opis priorytetów Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, str. 59-62. 24 PARP, Przedsibiorco! Skorzystaj!, Warszawa 2010, str. 20-24. 16
poprawy produktywnoci i efektywnoci, uzyskanie certyfikacji dla wytwarzanych produktów i wiadczonych usug), wsparcie systemów zarzdzania rodowiskowego MP, wdraanie najlepszych dostpnych technik, udzia lub organizacja udziau w targach, misjach i imprezach gospodarczych za granic (w tym przygotowanie materiaów promocyjnych) oraz marketing i promocja produktów i marek regionalnych i lokalnych. Poziom dofinansowania projektów jest róny w zalenoci od pomiotu wystpujcego o wsparcie i tak dla miko i maych przedsibiorstw wynosi 70 procent, dla rednich przedsibiorstw wynosi 60 procent, a dla duych 50 procent. 25 Alokacja finansowa na Dziaanie 3.2 RPO W wynosi ponad 148 mln euro, w tym ponad 96 mln euro to wkad ze rodków unijnych, pozostaa cz to wkad z publicznych rodków krajowych. 26 Moliwoci w sprawie finansowania innowacyjnych rozwiza w firmach typu spin-off daje w pewnym stopniu równie Program Operacyjny Kapita Ludzki, w tym szczególnie Dziaanie 6. 2 Wsparcie oraz promocja przedsibiorczoci i samozatrudnienia oraz Dziaanie 8.2 Transfer wiedzy Podziaanie 8.2.1 Wsparcie dla wspópracy sfery nauki i przedsibiorstw. Celem Dziaania 6.2 jest promocja oraz wspieranie inicjatyw i rozwiza zmierzajcych do tworzenia nowych miejsc pracy oraz budowy postaw kreatywnych, sucych rozwojowi przedsibiorczoci i samozatrudnienia. Wsparcie w ramach tego dziaania jest kierowane do osób chccych zaoy wasn firm (np. typu spin-off). Projekty w ramach tego dziaania powinny oferowa minimum jedn z nastpujcych form pomocy: szkolenia i doradztwo zw. z tematyk zakadania i prowadzenia dziaalnoci, wsparcie finansowe na rozwój przedsibiorczoci (take akademickiej) do wys. 40 tys. z na osob, wsparcie pomostowe na okres 6 lub 12 miesicy, wypacane miesicznie w kwocie do wysokoci minimalnego wynagrodzenia obowizujcego na dzie wypacenia dotacji oraz szkolenia i doradztwo w zakresie efektywnego wykorzystania dotacji. Mog to by równie projekty promocyjne, zajmujce si rozpowszechnianiem informacji i zachcaniem do rozwoju przedsibiorczoci i samozatrudnienia poprzez organizacj medialnych kampanii promocyjno-informacyjnych, m. in. o dobrych praktykach z zakresu rozwoju przedsibiorczoci. Beneficjentami dziaania mog zosta wszystkie podmioty, oprócz osób fizycznych. Z kolei grup docelow projektów stanowi osoby fizyczne, w szczególnoci osoby dugotrwale bezrobotne, niepenosprawne, kobiety (w tym wchodzce po raz pierwszy lub powracajce na rynek pracy po urodzeniu dziecka), osoby do 25 roku ycia (w tym studenci), osoby po 45 roku ycia, osoby zamieszkujce na terenach wiejskich i w miastach do 25 tys. mieszkaców. Minimalna warto projektu w ramach tego dziaania wynosi 5o tys. z, maksymalna wysoko crossfinansingu w ramach projektu (nakadów na rodki trwae w projekcie) wynosi 10 procent wysokoci wydatków kwalifikowanych. Alokacja finansowa na Dziaanie 6.2 PO KL wynosi ponad 400 mln 27 25 MRR, Konfederacja Pracodawców Polskich, Innowacyjne fundusze, str. 72. 26 RPO W na lata 2007-2013, http://www.rpo.lodzkie.pl/wps/wcm/connect/rpo/rpo/strona_glowna/dokumenty_iz_rpo_wl/szczegolowyopisosip riorytetowych/os_iii/aa2542804dcf704eab4eaf013f1dda4a 27 Wrzecioniarz P. A., Siemie T., Rutka C., op. cit. 17
euro, w tym ponad 340 mln euro to wkad ze rodków unijnych, pozostaa cz to wkad z publicznych rodków krajowych. 28 Naley jednak doda, e cho ta forma wsparcia finansowego, wydaje si do interesujca, to jednak ewentualne skorzystanie z niej powinno zosta poprzedzone gruntown analiz moliwoci, jakie oferuje program - kwota 40 tys. zotych, moe okaza si zbyt maa na uruchomienie dziaa zwizanych z rozbudowanymi czy zaawansowanymi technicznie przedsiwziciami spin off. Drugim dziaaniem, w ramach którego mona uzyska wsparcie w ramach przedsibiorstw typu spin-off w ramach PO KL jest Dziaanie 8.2 Transfer wiedzy. Celem tego dziaania jest zwikszenie transferu wiedzy i wzmocnienie powiza sfery B+R z przedsibiorstwami, suce rozwojowi gospodarczemu regionów. Minimalna warto projektów w ramach tego dziaania to równie 50 tys. z, podobnie jak maksymalna wysoko cross-finansingu w projektach to 10 procent kwoty wydatków kwalifikowanych. Alokacja finansowa na Dziaanie 8.2 PO KL wynosi ponad 317,6 mln euro, w tym ponad 270 mln euro to wkad ze rodków unijnych, pozostaa cz to wkad z publicznych rodków krajowych. 29 W ramach tego dziaania najwiksze znaczenie przy firmach typu spin-off ma Poddziaanie 8.2.1 Wsparcie dla wspópracy sfery nauki i przedsibiorstw. W ramach tego poddziaania mog przede wszystkim zosta zorganizowane szkolenia i doradztwo dla pracowników naukowych jednostek naukowych oraz pracowników naukowych i naukowo-dydaktycznych uczelni, doktorantów, studentów i absolwentów uczelni zamierzajcych rozpocz wasn dziaalno gospodarcz typu spin-off lub spin-out. Mog równie zosta sfinansowane stae i szkolenia praktyczne w przedsibiorstwach dla pracowników przedsibiorstw w jednostkach naukowych, pracowników naukowych jednostek naukowych, pracowników naukowych i naukowo-dydaktycznych uczelni. Ponadto moliwe jest sfinansowanie tymczasowego zatrudnienia w MP wysoko wykwalifikowanego personelu. Oprócz powyszych w ramach poddziaania mog równie zosta sfinansowane projekty zakadajce promocj idei przedsibiorczoci akademickiej lub wspierajce tworzenie i rozwój sieci wspópracy i wymiany informacji midzy naukowcami a przedsibiorcami w zakresie innowacji i transferu technologii na poziomie regionalnym i lokalnym poprzez kampanie informacyjne i spotkania, systemy komunikacji, stypendia naukowe. Beneficjentami projektów w ramach poddziaania mog zosta wszystkie podmioty z wyczeniem osób fizycznych. Natomiast grup docelow poddziaania stanowi przedsibiorcy, pracownicy przedsibiorstw, uczelnie, jednostki naukowe, pracownicy naukowi jednostek naukowych, pracownicy naukowi i naukowo-dydaktyczni uczelni, doktoranci, absolwenci uczelni i studenci. 30 Ostatnim omawianym w kwestii wsparcia finansowego na innowacyjne rozwizania firmom typu spin-off jest PO RPW, a konkretnie jego Dziaanie I.3 Wspieranie Innowacji. Jego celem jest 28 MRR, Szczegóowy opis priorytetów Programu Operacyjnego Kapita Ludzki 2007-2013, Warszawa 2010, str. 190-197. 29 Ibidem, str. 249-252. 30 Ibidem, str. 252-254. 18
poprawa warunków dla prowadzenia dziaalnoci gospodarczej - rozwoju i dyfuzji przedsiwzi innowacyjnych. W ramach tego dziaania wsparcie bdzie udzielanie w postaci dofinansowania na tworzenie i udostpnianie przedsibiorcom infrastruktury do prowadzenia innowacyjnej dziaalnoci gospodarczej, m.in. w ramach parków przemysowych, parków technologicznych oraz inkubatorów, jak równie zwizane z tworzeniem infrastruktury zaplecza badawczo-rozwojowego. W ramach dziaania realizowane bd projekty polegajce m.in. na: budowie i robotach budowlanych wraz z wyposaeniem w sprzt jednostek naukowych, budow i uruchomieniem parków przemysowych, technologicznych, inkubatorów, m.in. technologicznych, wraz z wyposaeniem znajdujcych si w nich laboratoriów, centrów doskonaoci, centrów transferu technologii, a take zwizane z kompleksowym przygotowaniem terenów inwestycyjnych na potrzeby stworzenia obszarów produkcyjnych oraz stref nowoczesnych usug. Dziaanie to jest komplementarne w stosunku do pomocy udzielanej w ramach opisanych wyej dziaa PO IG, a take RPO dla województw Polski Wschodniej. Beneficjentami mog zosta m. in. przedsibiorcy, uczelnie, jednostki naukowe, jednostki badawczo rozwojowe, jednostki samorzdu terytorialnego, instytucje wspierajce rozwój innowacyjny regionu (centra transferu technologii, parki technologiczne, przemysowe, inkubatory przedsibiorczoci, agencje i fundacje rozwoju regionalnego i lokalnego, organizacje pozarzdowe. Grup docelow tego dziaania stanowi wycznie przedsibiorcy. Alokacja finansowa na Dziaanie I.3 PO RPW wynosi ponad 479,5 mln euro, w tym 407,5 mln euro to wkad z EFRR, pozostaa cz to wkad z publicznych rodków krajowych. 31 4. Wsparcie finansowe oferowane w ramach programów Komisji Europejskiej Oprócz programów operacyjnych istniej jeszcze w ramach Unii Europejskiej trzy gówne programów finansowania w dziedzinie bada naukowych i rozwoju, które mog równie suy tworzeniu i wdraaniu rozwiza innowacyjnych w przedsibiorstwach (w tym typu spin-off). S to program ramowy na rzecz konkurencyjnoci i innowacji, 7. program ramowy oraz Europejski Instytut Innowacji i Technologii. Pierwszy z nich to program ramowy na rzecz konkurencyjnoci i innowacji (CIP) jest instrumentem sucym realizacji Strategii Lizboskiej, której gównym celem jest uczynienie gospodarki europejskiej najbardziej konkurencyjn i dynamiczn gospodark na wiecie; gospodark opart na wiedzy, w której stworzone s przyjazne warunki dla funkcjonowania maych i rednich przedsibiorstw. Beneficjentami Programu CIP mog by: mae i rednie przedsibiorstwa (MSP), instytucje otoczenia biznesu, wysze uczelnie, instytucje finansowe, samorzdy, administracja. W ramach niego funkcjonuj trzy Programy, z których dla niniejszego opracowania istotny jest Program na Rzecz Przedsibiorczoci i Innowacji, obejmujcy dziaania na rzecz przedsibiorczoci, MP, 31 MRR, Szczegóowy opis priorytetów Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej, Warszawa 2008, str.21-25. 19