Bariery i stymulanty rozwoju rynku Szymon Bula Wiceprezes Zarządu Association of Business Angels Networks 25 maja 2012
Fazy rozwoju biznesu Zysk Pomysł Seed Start-up Rozwój Dojrzałość Zysk Czas Strata 2
Źródła finansowania zewnętrznego NewConnect GPW Private Equity Venture Capital Rodzina i znajomi, inkubatory Anioły Biznesu (AB) Fundusze zalążkowe (SC) Pomysł Seed Start-up Wzrost Ekspansja Luka kapitałowa (obszar inwestycji AB i SC) Ryzyko 3
Definicja Venture Capital Jedna z odmian funduszy inwestycyjnych, działających na rynku prywatnym, inwestujących w przedsiębiorstwa na wczesnych etapach rozwoju Fundusze VC inwestują w młode, innowacyjne przedsiębiorstwa posiadające produktową, technologiczną lub procesową przewagę konkurencyjną Wejście inwestora venture capital podwyższa wartość kapitałową przedsiębiorstwa oraz zwiększa jego wiarygodność Venture capital najczęściej wspiera innowacyjne branże kapitałochłonne: nowe technologie telekomunikacyjne (w tym projekty internetowe), biotechnologię, sektor nowoczesnej medycyny oraz tzw. czystych technologii, (OZE, ochrona środowiska) Elastyczność wyjścia z inwestycji kluczowym czynnikiem decyzji inwestycyjnej 4
Obraz rynku Ponad 50 funduszy venture capital w Polsce o zróżnicowanej kapitalizacji dysponujących środkami zebranymi z różnych źródeł W 2011 roku fundusze PE/VC zainwestowały rekordowe 680 mln euro w 57 polskich spółek. Ten rok zapowiada się porównywalnie bądź nieco lepiej (EVCA) Struktura inwestycji PE/VC w 2011 r. Finansowanie wzrostu spółek 24,0% Seed i start-up 4,0% Spółki dojrzałe 72,0% W latach 2006-2011 łączna wartość inwestycji PE / VC zwiększyła się z 303 mln EUR do 784 mln EUR Sprzedaż inwestorowi strategicznemu stanowiła 70% wartości transakcji. Wyjścia poprzez giełdę miały wartość 37 mln euro 5
0,035% 0,034% 0,032% 0,031% 0,031% InnoExpo Startup Day Inwestycje Venture Capital jako % PKB w 2011r. 0,070% 0,064% 0,060% 0,050% 0,053% 0,045% 0,044% 0,042% 0,040% 0,040% 0,030% 0,027% 0,027% 0,024% 0,020% 0,019% 0,014% 0,010% 0,000% 0,007% 0,007% 0,004% 0,004% Źródło: EVCA 6
Obraz rynku W Polsce dominują transakcje wykupu (buyout) - 80% całkowitej wartości dokonanych inwestycji (2010 r.) Venture capital wciąż zjawiskiem marginalnym ok. 0,4% całkowitej wartości rynku private equityw Polsce (2010 r.) Inwestycje VC średnio 4-krotnie rzadziej realizowane niż w regionie Europy Środkowo- Wschodniej, a w stosunku do całego rynku europejskiego ta dysproporcja jest ponad 20-krotna Należy się spodziewać coraz większej liczby transakcji regionalnych w Środkowo-Wschodniej, w tym w Polsce Europie 7
Stymulanty rozwoju rynku VC Okres dekoniunktury zmuszający do zmiany sposobu myślenia o biznesie - najlepszy czas na budowanie nowych strategii i inwestycje VC Wzrost w okresie dekoniunktury atrakcyjności VC z uwagi na ofertę łączącą dostęp do kapitału i kompetencje zespołów zarządzających W średnim okresie kraje Europy Środkowej powinny rozwijać się szybciej niż kraje w Europie Zachodniej (Deloitte Central Europe Private Equity Confidence Survey, 2010) Wsparcie rozwoju dzięki: Funduszom strukturalnym (np. PO IG 3.1. wsparcie preinkubacji i inwestycji kapitałowych w kwocie do 200 tys. EUR) Krajowemu Funduszowi Kapitałowemu (wsparcie funduszy PE/VC ze środków budżetu państwa, funduszy UE, rządu Szwajcarii). 8
Stymulanty rozwoju rynku VC Firmy, których strategia działania zakłada agresywne podbicie rynku przyciągają uwagę funduszy VC np. kosztowne akwizycje. Wartość M&A w Polsce systematycznie rośnie Dzięki obecności inwestora VC, spółka zyskuje w oczach kredytodawców, ponieważ jest postrzegana, jako bardziej stabilna i wiarygodna Organizacje zrzeszające rynku early stage w Polsce (np. ABAN, PSIK) Kończące się w niektórych działaniach środki przyznane z funduszy unijnych na rozwój innowacji 9
Bariery w rozwoju rynku VC w Polsce Brak zachęt fiskalnych do działalności inwestycyjnej i skomplikowane prawo podatkowe Biurokracja i wysoki poziom regulacji gospodarki Ogólnie niski poziom wiedzy w zakresie finansów i przedsiębiorczości, zarówno wśród początkujących przedsiębiorców, jak i naukowców oraz pozostałych przedstawicieli otoczenia biznesowego Jedynie kilka procent projektów wzbudza zainteresowanie inwestorów Skomplikowane prawo regulujące działalność biznesową i brak odpowiednich rozwiązań umożliwiających szereg standardowych działań inwestycyjnych 10
Bariery w rozwoju rynku VC w Polsce Wciąż niska innowacyjność polskiej gospodarki Brak zrozumienia się sektora biznesu i sektora nauki Nieadekwatna do potrzeb rynku edukacja Zbyt mała integracja rynku Niewielka dostępność źródeł kapitału dla funduszy VC 11
Podsumowanie: Szanse na dalszy rozwój Uporządkowanie i uproszczenie prawnych aspektów działalności biznesowej Stworzenie systemu zachęt dla tworzenia funduszy koinwestycyjnych Stworzenie systemu bezpośrednich zachęt fiskalnych dla inwestycji wysokiego ryzyka Wspieranie akcji edukacyjnych przygotowujących strony do efektywnej współpracy oraz kursów gotowości inwestycyjnej i inwestorskiej 12
Association of Business Angels Network ul. Żurawia 6/12 00-503 Warszawa tel: 22/ 420 32 58 Dziękuję za uwagę 25 maja 2012 13