Kurs instruktorski piłki ręcznej
Definicja treningu (pedagogicznie) wszechstronne i harmonijne wychowanie, będące efektem celowego, zindywidualizowanego oddziaływania w sferze fizycznej i duchowej (psychologicznie) ćwiczenie w celu uzyskania optymalnej względnie szczególnej fizycznej, bądź też umysłowo duchowej sprawności
Definicja treningu (medycznie) zespół bodźców zastosowanych w określonym okresie w celu podniesienia wydolności poprzez funkcjonalną i morfologiczną adaptację organizmu (fizjologicznie) doskonalenie zdolności wysiłkowych poprzez wymierne zmiany w strukturze narządów
Definicja treningu TRENING SPORTOWY - wieloletni, zorganizowany, pedagogiczny proces, w ramach którego uczy się zawodnika techniki i taktyki oraz doskonali je, kształtuje jego sprawność fizyczną, a także cechy wolicjonalne i osobowość, w celu uzyskania jak najlepszego wyniku sportowego (Encyklopedia, 1986, s. 575). To działanie kierowane, systematycznie powtarzane, zmierzające do opanowania określonej wiedzy oraz doskonalenia umiejętności i zdolności motorycznych warunkujących mistrzowskie zachowanie w walce (Naglak, 1994). To wieloletni, zorganizowany, pedagogiczny proces kierowania rozwojem mistrzostwa sportowego.
Struktura treningu Większość bodźców odbieranych przez człowieka ma charakter cykliczny, z czego nie zawsze zdajemy sobie sprawę. Cykl dobowy związany z obrotem Ziemi wokół własnej osi, cykl roczny i inne cykle mają charakter obiektywny. Mają one niezwykle istotny wpływ również na trening sportowy. Przecież imprezy sportowe rozgrywane są cyklicznie (np. Igrzyska Olimpijskie rozgrywane są co 4 lata), a więc i proces treningowy musi mieć charakter cykliczny. Problem czasu w treningu sportowym sprowadza się więc do problemu dużych, średnich i krótkich cykli treningowych.
Metody treningowe Metody przerywane Metody nieprzerywane powtórzeniowa ciągła (jednostajna) zmienna interwałowa o nieplanowanych zmianach intensywności zmienna o planowanych zmianach intensywności
Rodzaje sportu Sport klasyfikowany Sport nieklasyfikowany podobieństwa Celem jest skuteczny udział we współzawodnictwie, dlatego zawodnik podejmuje regularny trening W treningu stosowane są maksymalne obciążenia treningowe adekwatne do aktualnych możliwości sportowca Specjalnie powołane organizacje organizują cykle zawodów sportowych Tworzone są specjalne przepisy regulujące zasady udziału w zawodach i dozwolone metody treningu
Rodzaje sportu Sport klasyfikowany Sport nieklasyfikowany różnice Celem jest stworzenie widowiska Elitarność, dostępny wyłącznie dla osób wybitnie utalentowanych Nagrody za zwycięstwo o znacznej wartości materialnej Uprawianie go jest zawodem, stanowi podstawowe źródło utrzymania dla sportowca Kluby sportowe są spółkami, a przynależność do nich uregulowana jest kontraktami Celem jest przyjemność wynikająca z jego uprawiania Powszechność, może być uprawiany przez każdego Symboliczne nagrody za zwycięstwo (medale, dyplomy, puchary) Uprawiany jest amatorsko, sportowcy są uczniami, studentami lub uprawiają inny zawód Kluby sportowe są stowarzyszeniami
Podział walki Współzawodnictwo (walka sportowa) Przygotowanie do udziału we współzawodnictwie (trening sportowy)
Charakterystyka typologiczna gry w Ze względu na przepisy gry: piłkę ręczną gra zespołowa - 2 zespoły max. do 7 osób (na boisku), gra kontaktowa - dozwolony w ramach przepisów kontakt fizyczny z przeciwnikiem, gra na określonym przepisami boisku z 2 bramkami rozmieszczonych środkowo na krótszych bokach boiska, gra w określonym czasie, z możliwością wielokrotnych zmian graczy.
Charakterystyka typologiczna gry w piłkę ręczną Ze względu na specyfikę czynności ruchowych: naturalne ruchy jak bieg, skok, rzut acykliczny charakter ruchów duży asortyment wykonywanych czynności ruchowych czynności wykonywane w różnych pozycjach, o zmiennym tempie, rytmie średnio w meczu wykonuje się ok. 800 podań, średnio w meczu drużyna wykonuje ok. 50-60 rzutów, najczęściej są to rzuty w wyskoku, średnio w meczu wykonuje się ok. 80 % akcji w ataku pozycyjnym.
Charakterystyka typologiczna gry w piłkę ręczną Ze względu na dominujący charakter przemian fizjologicznych gracza: mieszana sfera - tlenowo - beztlenowa -średnio zawodnicy przebiegają w meczu ok. 4-5 km, w tym 70-80% to odcinki krótkie 3-5 m,
Charakterystyka typologiczna gry w piłkę ręczną Ze względu na przebieg gry: dynamiczny charakter gry, zmienność sytuacji, konieczność pełnienia na boisku różnych funkcji, umiejętność gry wielopozycyjnej, w zależności od upływającego czasu gry i wyniku, działanie w przewadze liczebnej lub mniejszej liczbie graczy na boisku.
Charakterystyka typologiczna gry w Ze względu na czynniki psychiczne: piłkę ręczną współdziałanie, działanie zespołowe, grupowe, odporność psychiczna na stres, umiejętność radzenia sobie w trudnych sytuacjach, działanie w sytuacjach dużych napięć emocjonalnych, umiejętność podejmowania szybkich decyzji, przewidywanie działań własnych, zespołu l graczy przeciwnika, zależność ostatecznego skutku - osiągania celu od decyzji i działań innych graczy, sędziów, otoczenia.
Nauczanie Metody nauczania czynności ruchowych: analityczna, syntetyczna, Kompleksowa.
Nauczanie Formy nauczania czynności ruchowych oraz elementów taktyki: zadaniowa, zabawowa, ścisła, fragmentów gier, gra uproszczona, gra szkolna, gra właściwa.
Nauczanie Zasady nauczania i doskonalenia techniki i taktyki w grach zespołowych (wg Szymańskiego): wszystko w ruchu, wszystko z przeciwnikiem, wszystko z właściwym sprzętem, wszystko w warunkach zbliżonych do warunków rozgrywania meczu.
Działania atak-obrona Gracz z piłką atakujący (napastnik). Główna postać od niego w pierwszej kolejności zależy jak dalej potoczy się gra. Cel główny zdobycie punktu. Potrzebna jest optymalna wewnętrzna motywacja zewnętrzna reakcja motoryczna, działanie, zachowanie się na rzecz założonego celu. Gracz częściej osiąga sukces wspierany nadzieją, przekonany o odniesieniu sukcesu. Zdolność do wewnętrznej koncentracji jest głównym czynnikiem powodzenia. Gdy wola zdobycia punktu jest duża to bardzo często atak jest nieskuteczny.
Działania atak-obrona Współzawodnictwo indywidualne zespołowe Walka z przeciwnikiem (bezpośrednia) walka z siłami przyrody (pośrednia) boks, judo, tenis, biegi, szermierka skoki, rzuty, gimnastyka, strzelectwo gry zespołowe wioślarstwo, kajakarstwo, sztafety, żeglarstwo
Nazewnictwo stosowane w piłce ręcznej
Symbole i znaki stosowane do zapisu ćwiczeń i opisu gry Zawodnik obrony Zawodnik ataku Zawodnik ataku z piłką Bramkarz
Symbole i znaki stosowane do zapisu ćwiczeń i opisu gry Droga poruszania się zawodnika bez piłki Droga poruszania się zawodnika z piłką Kozłowanie Wielokrotne poruszanie się zawodnika
Symbole i znaki stosowane do zapisu ćwiczeń i opisu gry Lot piłki Wielokrotne podania Zasłona Rzut
Symbole i znaki stosowane do zapisu ćwiczeń i opisu gry Zwód zamierzonym rzutem Zwód zamierzonym podaniem Zwód pojedynczy Zwód podwójny Zwód z obrotem
Elementy gry Atak: atak pozycyjny atak szybki Obrona: każdy swego strefowa Gra bramkarza kombinowana
Atak Postawa Poruszanie się: starty, biegi i zatrzymania, bieg ze zmianą tempa i kierunku, skoki w przód i w górę, obroty, pady.
Atak Chwyty: oburącz, jednorącz, sytuacyjne, w kontakcie z podłożem, w wyskoku, górne, półgórne, na wysokości bioder, dolne, z podłoża.
Atak Podania: z podłoża -z miejsca -z biegu -po przeskoku -górne -półgórne -kozłem -sytuacyjne w wyskoku -po odbiciu z jednej nogi -po odbiciu obunóż -górne -półgórne -kozłem -sytuacyjne
Atak - rzuty Z podłoża: -z miejsca -po przeskoku -w biegu -z padem -z odchyleniem -górny -półgórny -z biodra -dolny -podstawowy - klasyczny -z rotacją piłki -po zwolnieniu ruchu ręki (obniżka) -przerzutka -sytuacyjny
Atak - rzuty W wyskoku: -po odbiciu z nogi przeciwnej do ręki rzutowej -po odbiciu z nogi po stronie ręki rzutowej (jednoimienne) -po odbiciu obunóż -podstawowy - klasyczny -z rotacją piłki -po zwolnieniu ruchu ręki -przerzutka -sytuacyjny
Atak Kozłowanie pojedyncze ciągłe sytuacyjne (toczenie piłki)
Atak - zwody Bez piłki: -pojedyncze (w ustawieniu przodem i tyłem do przeciwnika, -podwójne (w ustawieniu przodem i tyłem do przeciwnika), -ze zmianą tempa i kierunku biegu, -z obrotem.
Atak - zwody Z piłką: -pojedyncze (w ustawieniu przodem i tyłem do przeciwnika, -podwójne (w ustawieniu przodem i tyłem do przeciwnika), -przez zmianę tempa i kierunki biegu, -zamierzonym podaniem z podłoża i w wyskoku, -z zamierzonym rzutem z podłoża i w wyskoku, -z obrotem (przodem i tyłem), -z przełożeniem ręki.
Atak Zasłony: a. z piłką i bez piłki: -statyczne, -dynamiczne, -z przodu, -bokiem, -z tyłu. Błędy techniczne: a. chwytu, b. podania, c. podwójnego kozłowania, d. kroków, e. faulu w ataku, f. trzech sekund, g. przekroczenia linii pola bramkowego, h. przekroczenia linii autowej.
Atak taktyka indywidualna Wyminięcie bliższe i dalsze Zabiegnięcie Dobiegnięcie (zasłona) Przebiegnięcie Wyjście do piłki Odejście Obiegnięcie Krzyżówka
Taktyka zespołowa atakowania Atak szybki Sytuacje wyjściowe do ataku szybkiego atak szybki podstawowy - po podaniu od bramkarza kontratak - po przejęciu piłki przez obrońców (błąd przeciwnika) szybkie wznowienie - po utracie bramki Rodzaje ataku szybkiego bezpośredni - I tempo (1-2 podania) pośredni - II tempo (3-4 podania) pośredni - III tempo (atak szybki z elementami ataku pozycyjnego) Sposoby atakowania szybkiego w pasach działania ze zmianą pasów działania
Taktyka zespołowa atakowania Atak pozycyjny: pozycje zawodników: -skrzydłowi (lewy, prawy), -obrotowi (jeden, drugi), -rozgrywający (lewy, środkowy, prawy). ustawienia zawodników: -2-1 - 3, -2-2 - 2, -1-2 - 3. Ustawienie 2-1-3
Atak pozycyjny Ustawienie 2-2-2 Ustawienie 1-2-3
Atak pozycyjny Formacje: -I (pierwsza) linia (skrzydłowi, obrotowi) -II (druga) linia (rozgrywający) Rodzaje ataku: -bezpozycyjny (przeciwko obronie każdy swego") -jednopozycyiny (bez zmian pozycji) -wielopozycyjny (ze zmianami pozycji) Sposoby ataku: -gra umowna: akcje indywidualne akcje dwójkowe grupowe (zespołowe) -gra improwizowana: akcje indywidualne akcje dwójkowe Fragmenty atakowania: -bez zmian pozycji: gra po obwodzie odwrócenie podaniem łączenie gry przez obrotowego -ze zmianami pozycji z piłką i bez piłki: wbieg skrzydłowego wbieg rozgrywającego łączenie gry przez obrotowego -w zakresie formacji: pierwszej linii drugiej linii pomiędzy pierwszą i drugą linią
Atak pozycyjny Stałe fragmenty gry: -rzut wolny -rzut karny -rzut z linii bocznej -rzut rozpoczynający grę (po utracie bramki) Zasady gry: -szerokie ustawienie i poszerzanie pola gry -atakowanie prostopadłe -atakowanie wiążące -podanie i chwyty piłki w mchu -podanie atakujące" -ciągłe zagrożenia rzutem -zachowanie ciągłości i rytmu akcji -zachowanie proporcji w atakowaniu na zewnątrz i do środka pola gry
Obrona działania podejmowane po utracie piłki Gracz bez piłki w obronie obrońca Główny obrońca w bezpośredniej bliskości atakującego z piłką Cel główny niedopuszczenie do utraty punktu, Podjęcie działań zmierzających do przejęcia piłki, wejścia w jej posiadanie. Obrona trudniejsza do nauki i doskonalenia. Trudniej jest się na niej skoncentrować. Mniej atrakcyjne działania motoryczne głownie dlatego, że bez piłki.
Obrona technika indywidualna Postawa (obniżenie środka ciężkości, gotowość do działania) Poruszanie się: a. krok dostawny, b. doskok doskok, c. bieg przodem, tyłem, bokiem, d. zatrzymanie, e. wyskok. Interwencje: a. krycie przeciwnika z przodu, z boku, z tyłu, w sytuacji zasłony, b. blokowanie rzutów, c. wygarnianie piłki, d. zatrzymanie przeciwnika z piłką i bez piłki.
Obrona technika indywidualna Współdziałanie z partnerami: a. wyjście i powrót, b. przesunięcie, c. zamknięcie pomoc, d. podwojenie krycia, e. przekazywanie, f. wyrównanie w linii obrony, g. współpraca z bramkarzem. Działanie w odniesieniu do przeciwnika: a. wyjście i powrót, b. utrudnienie podania, c. ograniczenie przestrzeni gry atakującemu, d. przechwyt piłki, e. prowokowanie do popełnienia błędu w grze piłką, f. prowokowanie kierunku biegu, g. utrudnienie przyjęcia (chwytu) piłki.
Obrona taktyka zespołowa Systemy: a. obrona każdy swego: -bez przekazywania -z przekazywaniem b. obrona strefowa: -z przesunięciem -bez przesunięcia (1 x 1) W pasach działania c. obrona kombinowana
Obrona taktyka zespołowa Określenie pozycji w obronie: a. nazewnictwo francuskie -obrońca skrajny (l) -obrońca drugi (2) -obrońca centralny (3) -obrońca wysunięty b. nazewnictwo klasyczne - polskie -obrońca skrajny - prawy (1) -obrońca boczny - prawy (2) -obrońca centralny - prawy (3) -obrońca centralny - lewy (4) -obrońca boczny -lewy (5) -obrońca skrajny - lewy (6)
Obrona taktyka zespołowa Pozycje w obronie terminologia polska Pozycje w obronie terminologia francuska
Obrona taktyka zespołowa Rodzaje obrony strefowej: a. ustawienie w jednej linii: b. Ustawienie w dwóch liniach: Obrona strefowa: ustawienie 6:0 Obrona strefowa: ustawienie 5:1
Obrona taktyka zespołowa Obrona strefowa: ustawienie 4:2 Obrona strefowa: ustawienie 3:3
Obrona taktyka zespołowa Rodzaje obrony strefowej: c. ustawienie w trzech liniach Obrona strefowa: ustawienie 3:2:1
Obrona powrót i błędy Odmiany ustawień obrony kombinowanej: a. 5:0+1, b. 4:0+2, c. 3:0+3, d. 4:1+1, e. 3:2+1, f. 3:1 +2, g. +1:5:0 (obrotowy kryty indywidualnie). Sytuacje obrony: a. przy rzucie wolnym, b. przy rzucie karnym, c. w sytuacji osłabienia liczebnego, d. w sytuacji przewagi liczebnej.
Obrona powrót i błędy Powrót do obrony - działania obrońcy: a. utrudnienie pierwszego podania, b. aktywne krycie przeciwnika, c. zatrzymanie przeciwnika z piłką, d. przerwanie akcji - wymuszenie błędu, e. kontynuacja powrotu do momentu zakończenia akcji przeciwnika, f. prowokowanie faulu atakującego, g. przejście do aktywnej obrony pozycyjnej. Błędy w obronie: a. brak przesunięcia, b. brak przekazywania, c. błąd ustawienia, d. brak wyjścia, e. brak asekuracji, f. wytworzenie przewagi przez atakującego w sytuacji 1x1.
Gra bramkarza - technika Postawa Poruszanie się: a. krok dostawny, b. wyjście, c. wybiegnięcie, d. wyskok. Interwencje - (chwyty i odbicia piłki) a. w zasięgu postawy i z przemieszczeniem się: -jednorącz lub oburącz, -wypad, wykrok do siadu, -równoczesna obrona ręką i nogą, -wyskokiem rozkrocznym z ruchem ramion, -sytuacyjne.
Gra bramkarza - technika Podanie piłki: do ataku szybkiego bezpośredniego, do ataku szybkiego pośredniego, do ataku szybkiego wznowienie, Rzut
Gra bramkarza - taktyka Ustawienie się w bramce Wybór kierunku i techniki obrony w zależności od: a. kierunku ruchu rzucającego, b. ułożenia ręki i rzutowej oraz tułowia, c. interwencji obrońców (blok, spychanie rzucającego), d. sytuacji 1x1 (prowokacji), e. antycypacji, f. obserwacji techniki rzutu i gry przeciwnika, g. strategii - wiedzy o przeciwniku.
Gra bramkarza - taktyka Ustawienie się i wybór sposobu interwencji w zależności od rodzaju i miejsca, z którego wykonany jest rzut: a. z I linii (6 m), b. z II linii (9 m), c. ze skrzydła, d. z linii rzutu karnego (7 m). Gra bramkarza poza polem bramkowym: a. przechwyt piłki, b. podanie do kontrataku, c. jako zawodnik w polu gry.
Kierunki rzutów W zależności od miejsca oddania rzutu: a. krótki (bliższy) dolny róg bramki, b. krótki (bliższy) górny róg bramki, c. długi (dalszy) dolny róg bramki, d. długi (dalszy) górny róg bramki. W zależności od ułożenia ręki z piłką i ustawienia obrońcy: a. W sytuacji bez obrońcy, -po prostej - strona bramki, po której znajduje się ręka z piłką, -po przekątnej - strona bramki dalsza od ręki z piłką, b. w sytuacji z obrońcą, -po prostej - strona bramki, po której piłka minęła obrońcę. -po przekątnej strona po której stoi obrońca.
Kierunki rzutów Rzut po prostej - strona bramki, po której piłka minęła obrońcę Rzut po przekątnej strona po której stoi obrońca
Sektory bramki Sektory bramki
Sektory boiska i pasy działania Sektory boiska Pasy działania zawodników w ataku szybkim Legenda: LS - lewy skrzydłowy PS - prawy skrzydłowy LR - lewy rozgrywający ŚR - środkowy rozgrywający PR - prawy rozgrywający O - obrotowy Pasy działania zawodników w ataku pozycyjnym
Dziękuję za uwagę!
Dziękuję za uwagę! Skład i Opr. graf.: Norbert Kowalczyk Portfolio dostępne na: norbit.portfoliobox.me