Zarządzenie Nr 146/02 Wojewody Pomorskiego Szefa Obrony Cywilnej Województwa z dnia 26 września 2002 r. w sprawie postępowania w przypadku wystąpienia zagrożenia czynnikami wysoko zakaźnymi Na podstawie art. 17 ust. 7 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2002 r. Nr 21 poz. 205 Nr 74 poz. 676, Nr 81 poz. 732 i Nr 113 poz. 984 i 985), 7 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 września 1993 r. w sprawie obrony cywilnej (Dz.U. Nr 93 poz. 429), 3 pkt 15 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Szefa Obrony Cywilnej Kraju, szefów obrony cywilnej województw, powiatów i gmin (Dz.U. Nr 96 poz. 850) zarządza się co następuje: 1 Ustala się i wprowadza procedury współdziałania służb na obszarze województwa pomorskiego w przypadku wystąpienia zagrożenia czynnikami wysoko zakaźnymi i bioterroryzmem wymienionymi w ustawie z dnia 6 września 2001 r. o chorobach zakażnych i zakażeniach (Dz. U. Nr 126, poz. 1384), określone w załączniku do niniejszego zarządzenia. Organami właściwymi do uruchamiania procedur w sprawie przeciwdziałania zagrożeniom czynnikami wysoko zakaźnymi i bioterroryzmem są jako Szefowie Obrony Cywilnej: - na obszarze powiatu Starosta, Prezydent Miasta na prawach powiatu, - na obszarze województwa Wojewoda. 2 3 Dyrektor Wydziału Zarządzania Kryzysowego Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego może wezwać do udziału w przeciwdziałaniu zagrożeniom czynnikami wysoko zakaźnymi i bioterroryzmem inne nie wymienione służby, zależnie od zaistniałej sytuacji. 4 Nadzór nad wykonywaniem postanowień zarządzenia, a także opracowanie szczegółowych wytycznych w sprawie przeciwdziałania zagrożeniom czynnikami wysoko zakaźnymi i aktami bioterroryzmu na terenie gmin przez Wójtów, Burmistrzów i Prezydentów Miast, oraz uruchamiania ww procedur postępowania na obszarze powiatów i miast na prawach powiatów powierza się Dyrektorowi Wydziału Zarządzania Kryzysowego Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem podpisania. WOJEWODA POMORSKI (-) Jan Ryszard Kurylczyk 5
Załącznik do Zarządzenia Nr 146/02 Wojewody Pomorskiego z dnia 26 września 2002 r. Procedura postępowania w przypadku wystąpienia zagrożenia czynnikami wysoko zakaźnymi Postanowienia ogólne Organy wymienione w 2 zarządzenia jako szefowie obrony cywilnej uruchamiają procedury postępowania w przypadku wystąpienia zagrożenia czynnikami wysoko zakaźnymi. 1 2 Kierownicy specjalistycznych służb, inspekcji, straży i podmiotów ratowniczych zobowiązani są do wyznaczenia osób odpowiedzialnych za przestrzeganie procedur w przypadku wystąpienia zagrożenia czynnikami wysoko zakaźnymi z ramienia swojej jednostki oraz przekazania wykazu wyznaczonych osób i ich numerów telefonów do Centrum Zarządzania Kryzysowego Wojewody. 1. O skutkach zagrożeń i ich skali, które wymagają podejmowania natychmiastowych działań ratowniczo-ochronnych informuje się ludność w komunikatach nadawanych za pomocą środków masowego przekazu. Treść ustala się każdorazowo z Rzecznikiem Prasowym Wojewody lub Szefem OC odpowiedniego szczebla samorządowego, stosownie do rodzaju i skali zagrożenia. 2. Informacje o konieczności podjęcia natychmiastowych działań ratowniczo-ochronnych przekazywane będą za pomocą obowiązujących sygnałów alarmowych. 3 Procedura pełna 4 Jednostka organizacyjna, która przyjęła zawiadomienie o możliwości wystąpienia zagrożenia czynnikami wysoko zakaźnymi zobowiązana jest do przyjęcia informacji, a w tym do: 1) ustalenia miejsca zdarzenia, 2) ustalenia danych personalnych zgłaszającego, 3) ustalenia telefonu osoby zgłaszającej, 4) określenia ilości osób zakażonych, których dotyczy współdziałanie, 5) powiadomienia właściwego Centrum Zarządzania Kryzysowego Starosty, Prezydenta Miasta na prawach powiatu (które weryfikuje prawdziwość zgłoszenia) lub służb ratowniczych. 5 Zadania Centrum Zarządzania Kryzysowego Starosty, Prezydenta Miasta na prawach powiatu po potwierdzeniu wystąpienia zagrożenia czynnikami wysoko zakaźnymi Centrum Zarządzania Kryzysowego Starosty, Prezydenta Miasta na prawach powiatu uruchamia procedurę reagowania kryzysowego, a w tym: 1) przekazuje informację do właściwej jednostki Straży Pożarnej, tel. 998,
2) przekazuje informację do właściwej jednostki Policji, tel. 997, 3) przekazuje informację do właściwego Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego, 4) włącza do akcji wszystkie wskazane przez Starostę, Prezydenta Miasta na prawach powiatu służby, inspekcje i straże powiatowe oraz podmioty ujęte w planie reagowania kryzysowego powiatu, niezbędne jego zdaniem w miejscu zdarzenia, 5) ustala zasady postępowania pomiędzy wszystkimi wskazanymi przez Starostę, Prezydenta Miasta na prawach powiatu służbami, inspekcjami i strażami powiatowymi oraz podmiotami ujętymi w planie reagowania kryzysowego powiatu, 6) określa sposób wymiany informacji epidemiologicznych pomiędzy wszystkimi wskazanymi przez Starostę, Prezydenta Miasta na prawach powiatu służbami, inspekcjami i strażami powiatowymi oraz podmiotami ujętymi w planie reagowania kryzysowego powiatu, 7) określa sposób powiadamiania o wykrywaniu ognisk czynników wysoko zakaźnych (dotyczy chorób, które mogą być przenoszone ze zwierząt na ludzi lub z ludzi na zwierzęta), 8) na polecenie Starosty, Prezydenta miasta na prawach powiatu zapewnia z zasobów własnych sprzęt kwatermistrzowski niezbędny na pobyt osób w strefie kwarantanny (dotyczy przypadków, gdy kwarantanna będzie prowadzona w miejscu improwizowanym uruchomionym doraźnie), 9) zapewnia spowodowanie odkażenia obiektu na zlecenie właściciela, zarządzającego lub administrującego obiektem, 10) zamawia specjalistyczny środek transportu do przewozu z miejsca wystąpienia zagrożenia: a) próbek materiału do badań bakteriologicznych (laboratorium wskaże Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Gdańsku), b) materiału wysoko zakaźnego do miejsca jego utylizacji (miejsce utylizacji wskaże Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Gdańsku), 11) zapewni w uzgodnieniu z właściwym Komendantem Policji pilotaż środka transportu, który będzie przewoził przesyłki z materiałem wysoko zakaźnym do laboratorium lub utylizacji oraz w drodze powrotnej do miejsca jego dezynfekcji (dezynfekcję pojazdów i pojemników oraz ubrań gazoszczelnych wykonuje Wojewódzka Kolumna Transportu Sanitarnego Gdynia ul. Rdestowa 65/67, tel. 629-91-13) oraz inne firmy, 12) zapewni specjalistyczne postępowanie jednostce straży pożarnej, 13) składa informację o przebiegu zdarzenia do Centrum Zarządzania Kryzysowego Wojewody. 6 Zadania Policji Właściwa jednostka Policji: 1) zapewnia zabezpieczenie obiektu przez cały czas trwania działań, 2) ustala, czy w podejrzanym przedmiocie nie ma materiału wybuchowego, 3) po otrzymaniu informacji od właściwego Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego o zakończeniu działań przez jednostkę straży pożarnej zapewnia przekazanie nadzoru nad obiektem wewnętrznej zakładowej służbie dozoru lub zapewnia bezpieczeństwo obiektu do czasu odkażenia go przez specjalistyczne jednostki, 4) monitoruje przejazd środka transportu, który będzie przewoził przesyłki z materiałem wysoko zakaźnym do laboratorium lub utylizacji oraz w drodze powrotnej do miejsca jego dezynfekcji, 5) dokonuje postępowania wyjaśniającego, informuje Starostę, Prezydenta Miasta na prawach powiatu o rezultatach postępowania. 7 Zadania Inspekcji Sanitarnej Właściwy Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny: 1) po otrzymaniu informacji z Centrum Zarządzania Kryzysowego Starosty, Prezydenta Miasta na prawach powiatu wysyła na miejsce zdarzenia swoich przedstawicieli (w tym wyznacza
koordynatora), który na miejscu zdarzenia wspólnie z dowódcą operacji określa strefy zagrożenia, 2) wspólnie z dowódcą operacji policyjnej wskaże osoby, wobec których należy zastosować kwarantannę lub hospitalizację, 3) określa miejsce, w którym zostanie przeprowadzona procedura kwarantanny wyznaczonych osób, 4) określa sposoby zabezpieczenia poddanych kwarantannie, wyżywienia oraz hospitalizacji w miejscu kwarantanny, 5) zapewnia dowódcy operacji strażackiej pojemniki specjalistyczne na przygotowanie próbek materiału do badań bakteriologicznych, 6) przygotowuje zlecenie na przebadanie bakteriologiczne próbek w laboratoriach wskazanych przez Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Gdańsku, 7) w przypadku niezidentyfikowanej przesyłki udziela informacji w zakresie zabezpieczenia i dalszego postępowania, 8) informuje Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Gdańsku o zaistniałej sytuacji (według ustalonych zasad, zgodnie z pkt. 6 5 niniejszego załącznika). 8 Zadania Straży Pożarnej Dowódca ratowniczo zabezpieczającej operacji pożarniczej: 1) uruchamia działania zespołu ratowników wyposażonych w specjalistyczną odzież ochronną, 2) wspólnie z przedstawicielem właściwego Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego określa strefy zagrożenia, 3) zapewnia zebranie materiału wysoko zakaźnego (z zachowaniem możliwości pobrania próbek do dalszych badań bakteriologicznych), 4) zabezpiecza materiał wysoko zakaźny do badań bakteriologicznych w pojemnikach zapewniających szczelność i bezpiecznych mechanicznie, 5) zapewnia przekazanie próbek materiału wysoko zakaźnego kierowcy specjalistycznego pojazdu w celu przetransportowania do miejsca badań bakteriologicznych lub miejsca utylizacji, 6) zapewnia punkt wstępnego odkażania ubrań gazoszczelnych ratowników przebywających w strefie zagrożenia biologicznego, 7) zapewnia przekazanie odzieży gazoszczelnej w specjalnych pojemnikach w celu przekazania jej do odkażania, 8) zapewnia pozostawienie miejsca akcji w stanie bezpiecznym po działaniach ratowniczo zabezpieczających, 9) po uzyskaniu informacji o zakończeniu odkażania odzieży odbiera ją i ponownie wprowadza do użycia. 9 Zadania w zakresie działania służb medycznych 1) wyznaczenie stałego zespołu do działania przy chorych na choroby wysoko zakaźne (członkowie zespołu powinni posiadać przeszkolenie zgodne z obowiązującymi procedurami w tym zakresie), 2) określenie sposobów diagnozowania, leczenia i zapobiegania szerzenia się chorób wysoko zakaźnych, 3) poddawanie chorych obowiązkowemu leczeniu, obowiązkowej hospitalizacji, kwarantannie i nadzorowi epidemiologicznemu, 4) zapewnienie skutecznej sterylizacji pomieszczeń, materiałów, narzędzi, 5) zapewnienie odpowiedniej ilości specjalistycznej odzieży ochronnej dla zespołu wyznaczonego do działania przy chorych na choroby wysoko zakaźne, 6) opracowanie i wdrożenie w zakładach leczniczych procedur dotyczących ochrony przed zakażeniem czynnikami wysoko zakaźnymi,
7) bieżąca ocena sytuacji epidemiologicznej w zakładzie leczniczym oraz przekazywanie informacji (według ustalonych zasad, zgodnie z pkt 6 5 niniejszego załącznika), 8) współdziałanie ze wszystkimi wskazanymi przez Starostę, Prezydenta Miasta na prawach powiatu, służbami, inspekcjami i strażami powiatowymi oraz podmiotami ujętymi w planie reagowania kryzysowego powiatu. 10 Zadania Inspekcji Weterynaryjnej 1) w przypadku podejrzenia choroby zakaźnej, ocena sytuacji, pobranie porób i przesłanie do ich badań laboratoryjnych (wykonywanych przez Powiatowego Lekarza Weterynarii), 2) w przypadku stwierdzenia choroby zakaźnej przez Powiatowego Lekarza Weterynarii, ustalenie granic obszaru zagrożenia, jego oznakowanie, wskazanie miejscowości, które należy wyłączyć z ruchu kołowego i pieszego, w celu natychmiastowego zorganizowania objazdu i blokady dróg oraz wskazanie miejsc wyłożenia mat dezynfekcyjnych w gospodarstwach, na drogach i przejściach granicznych (przez Granicznego Lekarza Weterynarii), 3) powiadomienie przez Wojewódzkiego Lekarza Weterynarii, który informuje o fakcie Centrum Zarządzania Kryzysowego Wojewody, 4) powołanie przez Wojewódzkiego Lekarza Weterynarii, Wojewódzkiego Weterynaryjnego Zespołu Koordynacyjnego, którego obowiązki obejmują, a) ocenę rozwoju choroby, b) składanie meldunków o postępach w akcji do Głównego Inspektoratu Weterynarii, c) koordynację działania laboratoriów, d) kontrolę przerobu w zakładach utylizacji, e) współpracę z Inspekcjami: Sanitarną, Ochrony Środowiska oraz samorządami terytorialnymi, f) instruktaż dla pracowników policji, straży granicznej, straży pożarnej, straży miejskiej i zarządu dróg publicznych, g) wydanie zakazu opuszczania miejsca, w którym wystąpiła choroba zakaźna, osobom, które miały kontakt z chorym lub podejrzanym zwierzęciem, h) uruchomienie rezerw środków dezynfekcyjnych i zagospodarowanie zwłok zwierzęcych, i) przekazywanie komunikatów do mediów. U z a s a d n i e n i e Zgodnie z art. 17 ust. 7 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2002 r. Nr 21 poz. 205, Nr 74 poz. 676, Nr 81 poz. 732 i Nr 113 poz. 984 i 985), 7 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 września 1993 r. w sprawie obrony cywilnej (Dz.U. Nr 93 poz. 429), 3 pkt 15 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Szefa Obrony Cywilnej Kraju, szefów obrony cywilnej województw, powiatów i gmin (Dz. U. Nr 96 poz. 850) oraz zgodnie z art. 15 pkt 4 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o administracji rządowej w województwie (Dz.U. z 2001 r. Nr 80, poz. 872) i ustawą z dnia 6 września 2001 r. o chorobach zakaźnych i zakażeniach (Dz.U. Nr 126 poz. 1384) Wojewoda Pomorski, jako Szef Obrony Cywilnej Województwa jest zobowiązany do ochrony ludności, ratowania i udzielania pomocy poszkodowanym w czasie zagrożenia czynnikami wysoko zakaźnymi i aktami bioterroryzmu. W celu szybkiego uzyskiwania informacji w razie zagrożenia czynnikami wysoko zakaźnymi i aktami bioterroryzmu mieszkańców naszego województwa, oraz zorganizowania na podstawie tych informacji natychmiastowych działań dla ratowania i ochrony ludności przed tymi niebezpieczeństwami tworzy się procedury postępowania w przypadku wystąpienia ww zagrożeń
zgodnie z załącznikiem do proponowanego zarządzenia. Ustawa o administracji rządowej w województwie (Dz.U. z 2001 r. Nr 80 poz. 872) zobowiązuje Wojewodę do zapewnienia współdziałania wszystkich jednostek organizacyjnych w celu zapobiegania zagrożeniom życia i zdrowia ludności oraz środowiska. Ustawa o chorobach zakaźnych i zakażeniach (Dz.U. Nr 126 poz. 1384) nakłada na Wojewodę obowiązek ogłaszania stanu zagrożenia epidemicznego, oraz epidemii po zasięgnięciu opinii Głównego Inspektora Sanitarnego. Skutki finansowe związane z wystąpieniem zagrożenia ponosi organ administracji samorządowej, na którego terenie zaistniało zagrożenie. Ponieważ w chwili obecnej na terenie województwa pomorskiego brak jest formalnego uregulowania prawnego dotyczącego współdziałania wszystkich wymienionych służb, przedłożone zarządzenie uzupełni lukę prawną i sprecyzuje zadania określonych służb w przypadku wystąpienia zagrożenia czynnikami wysoko zakaźnymi i aktami bioterroryzmu.