Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Wieruszowie Ocena stanu sanitarnego powiatu wieruszowskiego za 2016 rok

Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Wieruszowie Ocena stanu sanitarnego powiatu wieruszowskiego za 2016 rok Wieruszów, luty 2017r. 1

Spis Treści... 2 Stan bezpieczeństwa sanitarnego powiatu wieruszowskiego wg poszczególnych komórek organizacyjnych PSSE: Wstęp... 3 1. W zakresie epidemiologii... 4-15 2. W zakresie higieny żywności, żywienia i przedmiotów użytku... 15-26 3. W zakresie higieny komunalnej... 26-34 4. W zakresie higieny dzieci i młodzieży... 34-46 5. W zakresie higieny pracy... 46-49 6. W zakresie zapobiegawczego nadzoru sanitarnego... 49-51 7. W zakresie oświaty zdrowotnej i promocji zdrowia... 51-64 8. Wnioski końcowe... 65-66 9. Załącznik Ocena obszarowa wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi powiat wieruszowski. 2

WSTĘP Przedkładam ocenę stanu bezpieczeństwa sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie wieruszowskim w 2016 roku. Powiat wieruszowski składa się z 7 gmin, zajmuje obszar 577,21 km², ludność ok. 42169 tys. (miasto -8637; wieś 33534 ; kobiety 21328; mężczyźni -20841)* W rejestrze PSSE w Wieruszowie na dzień 31 grudnia 2016 roku zarejestrowanych było 951 obiektów. Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Wieruszowie zatrudnia 15 pracowników na 14 etatach ( 9,5 etatu w nadzorze sanitarnym) Głównym celem działania Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Wieruszowie było promowanie zdrowego stylu życia, nadzór nad bezpieczeństwem żywności i żywienia oraz bezpieczeństwem zdrowotnym wody, przeciwdziałanie powstawaniu chorób i zaburzeń zdrowia, w tym chorób zakaźnych, niezakaźnych i zawodowych poprzez sprawowanie zapobiegawczego i bieżącego nadzoru sanitarnego z zakresu zdrowia publicznego oraz działalności przeciwepidemicznej.zadania wynikające z celu głównego są realizowane na podstawie ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz.U.t.j. z 17 września 2015 roku poz. 1412 z póź. zm.), oraz wielość powiązanych przepisów RP i UE. PIS jest powołana do realizacji zadań z zakresu zdrowia publicznego, w szczególności poprzez sprawowanie nadzoru nad warunkami: higieny środowiska, higieny pracy w zakładach pracy, higieny procesów nauczania i wychowania, wypoczynku i rekreacji, zdrowotnymi żywności, żywienia i przedmiotów użytku, warunkami higieniczno-sanitarnymi w zakładach świadczących usługi zdrowotne.stan sanitarny powiatu wieruszowskiego oraz sytuacja epidemiologiczna uległy poporawie w stosunku do roku 2015. Istnieje jednak ciągła potrzeba kontynuowania działań w celu poprawy stanu zdrowia publicznego w naszym powiecie.mam nadzieję, że przedstawiona ocena stanu sanitarnego powiatu wieruszowskiego za 2016 rok będzie przydatna jednostkom samorządu terytorialnego, instytucjom publicznym oraz podmiotom zainteresowanym aktualnymi danymi z zakresu zdrowia publicznego w powiecie wieruszowskim. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Wieruszowie Ewa Żóraw *dane GUS z 30.06.2016 roku. 3

EPIDEMIOLOGIA W zakresie chorób zkaźnych Ocenę sytuacji epidemiologicznej chorób zakaźnych w powiecie wieruszowskim opracowano w oparciu o dane zgłoszonych przypadków zachorowań i zakażeń do Powiatowej Stacji Sanitarno - Epidemiologicznej w Wieruszowie. W Polsce zgłaszanie, kwalifikacja oraz rejestracja zachorowań na choroby zakaźne opiera się na opracowanych przez Państwowy Zakład Higieny Definicjach chorób zakaźnych. Zastosowanie powyższych definicji, ma na celu ujednolicenie zgłaszalności chorób zakaźnych i zapewnienie porównywalności danych, zbieranych w ramach nadzoru epidemiologicznego w Polsce oraz we Wspólnocie Europejskiej. Powyższą analizą zostały objęte jednostki i zespoły chorobowe, które stanowiły problem epidemiologiczny. Dane za rok 2016, zostały porównane z danymi za rok 2015. W roku 2016 na terenie powiatu wieruszowskiego wśród chorób podlegających zgłaszaniu nie odnotowano zachorowań na czerwonkę bakteryjną, błonicę, dury brzuszne i dury rzekome. Zagrożenie zachorowaniami na te choroby nie jest wysokie. Wymagają one jednak utrzymania stałego nadzoru z racji ich znaczenia klinicznego i potencjału epidemicznego. Poprawa stanu epidemiologicznego nastąpiła dla takich jednostek chorobowych jak: wirusowe zakażenia jelitowe wywołane przez rotawirusy z 11 na 3, wirusowe zakażenia jelitowe ogółem z 190 do 142 oraz u dzieci do lat 2 z 73 do 40, świnkę z 3 na 2, grypę z 486 na 32. Zarejestrowano pojedyncze jednostki chorobowe takie jak: wirusowe zakażenia jelitowe inne określone 1, róża -1, świnka - 1, kiła - 1, bakteryjne zapalenie opon mózgowych i/lub mózgu w innych chorobach objętych Mz-56-1. W przypadku chorób zakaźnych przeciwko, którym prowadzone są szczepienia ochronne nie zarejestrowano żadnego zachorowania na różyczkę (2015r.- 2), natomiast zarejestrowano 1 przypadek zachorowania na świnkę (2015r.-2). W roku 2016 w stosunku do 2015 nastąpił wzrost zachorowań na salmonellę z 12 na 20, szkarlatynę z 12 na 14, boreliozę z 2 na 9, ospę wietrzną z 2 na 9, wirusowe zapalenie wątroby typu C z 1 na 2, gruźlicę płuc potwierdzoną bakteriologicznie z 3 na 8. W tabela numer 1 przedstawiony został współczynniki zapadalności na 100 tys. mieszkańców dla jednostek chorobowych w 2015 i 2016 roku. Tabela nr 1. Zachorowania i zapadalność* na wybrane choroby zakaźne w 2015 i 2016 roku. 4

Zachorowania POWIAT WIERUSZOWSKI 2015r. 2016r. Liczba Współczynnik Liczba Współczynnik zachorowań zapadalności zachorowań Salmonella zatrucia pokarmowe zapadalności 12 28,42 20 47,39 wywołane przez : Clostridium difficile 2 4,73 4 9,47 E.coli biegunkotwórczą Wirusowe zakażenia jelitowe: 0 0 2 4,73 - wywołany przez rotawirusy 11 26,05 3 7,10 - inne określone 7 16,58 1 2,36 - ogółem (nie określone) 190 450,11 142 336,53 - u dzieci do lat 2 Grypa 73 486 172,94 1.151,35 40 32 94,79 75,83 Grypa potwierdzona badaniami 0 0 2 4,73 Ospa wietrzna 124 293,76 145 343,64 Świnka 2 4,73 1 2,36 Różyczka 2 4,73 0 0 Szkarlatyna (Płonica) 12 28,42 14 33,17 Krztusiec 1 2,36 7 16,58 Wirusowe Zapalenie Wątroby typu B 3 7,10 3 7,10 Wirusowe Zapalenie Wątroby typu C : wg 1 2,36 2 4,73 definicji przypadku - 2014r Borelioza (choroba z Lyme) 2 4,73 9 21,32 Nowo wykryte zakażenia HIV Kiła Choroba wywołana przez Streptoccocus 1 2 2 2,36 4,73 4,73 0 1 1 0 2,36 2,36 pyogenes - Róża Bakteryjna zapalenie opon mózgowych i/lub 0 0 1 2,36 mózgu w innych chorobach objętych Mz-56 Styczność i narażenie na wściekliznę / 2 4,73 2 4,73 Inne bakteryjne zakażenia jelitowe potrzeba szczepień 5

Gruźlica - płucna potwierdzona bakteriologicznie 3 7,10 8 18,95 - nie potwierdzona bakteriologicznie płucna 4 9,47 4 9,47 0 0 0 0 0 0 0 0 - pozapłucna potwierdzona bakteriologicznie - pozapłucna nie potwierdzona bakteriologicznie *Współczynnik zapadalności na 100 000 ludności. Wzrost zachorowań w 2016r. w porównaniu do 2015roku 160 140 145 124 120 Salmonella Ospa w ietrzna Szkarlatyna Borelioza 100 80 60 40 20 12 12 2 20 14 9 0 2015 2016 6

Spadek zachorowań w 2016r. w porównaniu do 2015roku 190 200 180 142 św inka w irusow e zakażenia jelitow e w yw ołane orzez rotaw irusy w irusow e zakażenia jelitow e ogółem w irusow e zakażenia jelitow e u dzieci do lat 2 160 140 73 120 40 100 80 60 11 40 3 20 wirusowe zakażenia jelitowe ogółem świnka 0 2015 2016 Zatrucia pokarmowe W roku 2016 zarejestrowano 20 przypadków zatruć pokarmowych (wsp. zap. 47,39), a w roku 2015 12 zachorowań (wsp. zap.28,42). Zatrucia pokarmowe zostały wywołane przez pałeczkę Salmonella Species, Salmonella Enteritidis i dotyczyły 14 dzieci w wieku od 1 do 18 lat oraz 6 osób dorosłych w wieku od 22 do 81 lat. W roku 2016 nie zarejestrowano żadnego zbiorowego zatrucia pokarmowego. Wirusowe zapalenia wątroby W 2016r. w powiecie wieruszowskim zarejestrowano 2 zachorowania na wirusowe zapalenie wątroby typu C wg. def. z 2014r. (przypadek potwierdzony laboratoryjnie metodą PCR, RNA). W 2016r. zarejestrowano 3 przypadki wirusowego zapalenia wątroby typu B BNO (przypadki potwierdzone laboratoryjnie u kobiet ciężarnych). Na sytuację epidemiologiczną tej choroby mają wpływ m.in. takie czynniki jak: stały nadzór nad dezynfekcją i sterylizacją w placówkach służby zdrowia, przestrzeganie zasad aseptyki przy zabiegach, realizacja szczepień ochronnych przeciwko WZW typu B. Możliwe drogi zakażenia HBV to także zabiegi wykonywane w gabinetach tatuażu, kosmetycznych, poprzez wstrzyknięcia środków odurzających niejałowym sprzętem (narkomanii), kontakty seksualne z osobami zakażonymi. Powyższe dane przedstawiono w tabeli nr.2. Tabela nr.2. WZW zapadalność na 100 tys. mieszkańców w latach 2015 2016 POWIAT WIERUSZOWSKI WZW 7

2015r. 2015r. Liczba Współczyn Liczba zachorowań nik Współczynnik zachorowań zapadalności zapadalnoś ci WZW typu C - wg definicji przypadku - 2014r 1 2,36 2 4,73 3 7,10 3 7,10 WZW typu B - BNO Choroby wieku dziecięcego W roku 2016 zaobserwowano wzrost szkarlatyny (płonicy) z 28,42 do 33,17 i ospy wietrznej z 293, do 343,64 oraz spadek współczynnika zapadalności dla: - różyczki z 4,73 do 0 - świnki z 4,73 do 2,36 w tym: 1 kobieta zaszczepiona 1 dawką Pokąsania przez zwierzęta W 2016 roku pokąsanych zostało 67 mieszkańców powiatu wieruszowskiego (2015r.-67). Do szczepień p/wściekliźnie zakwalifikowano 2 osoby. Sprawcami pokąsań były zwierzęta domowe (psy, koty, świnia) oraz zwierzęta dzikie (nietoperz). Większość pokąsań miała miejsce na wsi. Zwierzęta, które pokąsały poddane są obserwacji przez służbę weterynaryjną. Inne choroby zakaźne Zarejestrowano spadek zachorowań na grypę z 486 w 2015r. (wsp. zap. 1.151,35) do 32 w 2016r. (wsp. zap.75,83). W przypadku 2 zachorowań potwierdzono grypę AH1N1. W powiecie wieruszowskim przeciwko grypie zaszczepiono łącznie 862 osoby. 8

Stan zaszczepienia na grypę w latach 2012 2016. 4000 3500 862 3000 2500 2000 2016 2015 2014 2013 2012 870 751 1500 1000 500 683 662 0 W 2016 roku (podobnie jak w latach ubiegłych) na terenie powiatu 1 placówka podstawowej opieki zdrowotnej brała udział w czynnym nadzorze nad rejestracją przypadków grypy, poprzez udział wbadaniach laboratoryjnych w systemie SENTINEL. System SENTINEL jest zintegrowanym systemem nadzoru epidemiologicznego i wirusologicznego nad grypą, gdzie nadzór epidemiologiczny i nadzór wirusologiczny są prowadzone w tej samej populacji. W trakcie trwania nadzoru epidemiologicznego i wirusologicznego nad grypą w systemie Sentinel w miesiącach styczeń kwiecień nie zarejestrowano żadnego zachorowania. Na terenie powiatu wieruszowskiego wykryto bezobjawowe nosicielstwo antygenu HBsAg u 4 osób i HCV u 3 osób. O każdym nowo wykrytym nosicielstwie zawiadomiono pisemnie placówki podstawowej opieki zdrowotnej celem objęcia nadzorem nosiciela i jego otoczenia. W roku 2016 zarejestrowano 11 tymczasowych nosicieli Salmonelli Enteritidis, w roku ubiegłym 5. W 2016r., nie wydano decyzji o odsunięciu od pracy zawodowej. W 2010 roku wprowadzone zostały do obowiązkowego raportowania choroby przenoszone drogą płciową tj. kiła, rzeżączka, ziarnica weneryczna wywołana przez Chlamydie oraz inne choroby wywołane przez Chlamydie, jak również inne nierzeżączkowe zakażenia układu moczowego. W 2016 roku zarejestrowano jeden potwierdzony przypadek kiły wczesnej. Zachorowanie dotyczyło mężczyzny w wieku 35 lat. Gruźlica jest chorobą zakaźną, wywołaną zakażeniem prątkiem gruźlicy, która z reguły zajmuje płuca, choć 9

zdarzają się również przypadki gruźlicy pozapłucnej. Do podstawowej metody zapobiegania gruźlicy należą szczepienia BCG. Szczepionka podawana jest noworodkom w pierwszej lub drugiej dobie życia. W 2016r., w powiecie wieruszowskim zarejestrowano 12 przypadków gruźlicy płucnej, w tym 8 przypadków potwierdzonych bakteriologicznie i 4 przypadki gruźlicy płucnej nie potwierdzonej bakteriologicznie. Nie zarejestrowano żadnego przypadku gruźlicy pozapłucnej. O każdym zachorowaniu potwierdzonym bakteriologicznie informowany był lekarz rodzinny do którego zadeklarowany jest pacjent oraz Poradnia Chorób Płuc i Gruźlicy, celem objęcia badaniem klinicznym, diagnostycznym zarówno chorego jak i osób z jego otoczenia. Po przeprowadzeniu dochodzenia epidemiologicznego formularz zgłoszenia na gruźlicę wraz z istotnymi informacjami o leczeniu przesyłany był do WSSE w Łodzi. W 2016r. nie przeprowadzono żadnej akcji profilaktycznej w skupiskach dziecięco młodzieżowych na terenie powiatu wieruszowskiego. Zachorowanie na gruźlicę w latach 2015-2016 8 8 7 6 5 4 4 2015 2016 4 3 3 2 1 0 10 Gruźlica płucna potw ierdzona bakteriologicznie Gruźlica płucna nie potw ierdzona bakteriologicznie

Rozkład zachorowania na gruźlicę według miejsca zamieszkania i płci. 10 10 9 8 8 7 6 6 5 4 4 Miasto Wieś Kobiety Mężczyźni 4 3 3 2 2 1 1 0 2015 2016 W 2016 roku zwiększyły się zachorowania na gruźlicę płuc potwierdzoną bakteriologicznie w porównaniu do roku ubiegłego. Jak wynika z powyższego wykresu zachorowania na gruźlicę częściej występują na wsi i częściej dotyczą mężczyzn. Gruźlica może okazać się śmiertelna w przypadku osób o osłabionej odporności oraz u tych osób, które zbyt późno przedsięwzięły lub zbyt wcześnie przerwały leczenie. Chcąc uniknąć rozprzestrzeniania się choroby należy zadbać o jak najskuteczniejsze i najwcześniejsze diagnozowanie, które umożliwi szybkie podjęcie leczenia. W zakresie nadzoru nad placówkami służby zdrowia W 2016 roku pod nadzorem PSSE w Wieruszowie znajdowało się 60 zakładów lecznictwa otwartego, w tym: - 1 Samodzielny Publiczny Zakład Podstawowej Opieki Zdrowotnej - 14 Niepublicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej, - 29 Prywatnych gabinetów lekarskich, - 10 Punktów szczepień, - 6 Inne usługi medyczne W roku sprawozdawczym wydano 1 decyzję umarzającą, 6 decyzji na prowadzenie działalności leczniczej. W okresie sprawozdawczym przeprowadzono 119 kontroli sanitarnych, z czego: - w Samodzielnym Publicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej - w Niepublicznych Zakładach Opieki Zdrowotnej - 27 - w prywatnych gabinetach lekarskich - 35 11-8

- w punktach szczepień - 42 - w innych usługach medycznych - 7 Stan sanitarny kontrolowanych obiektów w roku 2016 nie budził poważniejszych zastrzeżeń. W kwestii stanu technicznego placówki służby zdrowia na bieżąco poprawiają estetykę i funkcjonalność pomieszczeń, takich jak: gabinety lekarskie i zabiegowe, punkty szczepień, poczekalnie, pomieszczenia socjalne, ciągi komunikacyjne, rejestracje. Sufity i ściany wymalowane są farbą emulsyjną w jasnych kolorach, czyste. W niektórych do połowy wysokości ścian lamperie lub płytki ceramiczne. Podłogi z materiałów łatwozmywalnych utrzymane czysto. W 2016r., w NZOZ,,MEDIX" s.j. w Wieruszowie odnowił ściany na korytarzu i częściowo w pomieszczeniach, Przychodnia,,MEDIANA" w Łubnicach ul. Wieluńska 2 zmodernizowała pomieszczenia co poprawiło stan techniczny oraz funkcjonalność podmiotu leczniczego. Podstawę działalności podmiotów leczniczych publicznych i niepublicznych stanowi ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 roku o działalności leczniczej. W dniu 1 lipca 2012 roku weszło w życie Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą (Dz.U. z 2012r., poz. 739), które wprowadziło jednakowe standardy sanitarne dla wszystkich podmiotów leczniczych. Na podstawie art. 207.1 Ustawy o działalności leczniczej (t.j. Dz.U. z 2016, poz. 1638 z póź. zm.) przedłużono termin dostosowania i w związku z tym podmiot wykonujący działalność leczniczą w dniu wejścia w życie ustawy, niespełniający wymagań, o których mowa w art. 22 ust. 1, dostosuje pomieszczenia i urządzenia do tych wymagań do dnia 31 grudnia 2017 r. (wcześniejszy termin 31.12.2016 r.). Spośród kontrolowanych w 2016r., podmiotów, które posiadają program dostosowawczy, tylko jeden prywatny gabinet ginekologiczny dostosował pomieszczenia, natomiast z ośrodków zdrowia żaden nie podjął kroków w celu jego realizacji, są to m.in. NZOZ Medix s.j. w Wieruszowie, ZOZ PRONUS w Osieku. Wyposażenie placówek służby zdrowia w urządzenia sterylizujące przedstawia się następująco: Placówki lecznictwa otwartego: - sterylizatory na parę wodną pod zwiększonym ciśnieniem - 2 Prywatne gabinety lekarskie: - sterylizatory na parę wodną pod zwiększonym ciśnieniem - 15 Lekarze: 1 Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej i 8 Prywatnych Gabinetów Lekarskich podpisali umowy na usługę sterylizacji narzędzi i sprzętu wielorazowego użytku. Urządzenia sterylizujące kontrolowano w ciągu roku za pomocą testów:chemicznych w postaci pasków 3SPS Medical, Twindicator, Steam Indicator Strip.,zakładanych w autoklawach do każdego wsadu biologicznych w postaci Sporali A zakładanych w autoklawach średnio 1 raz w miesiącu, W ciągu roku w ramach kontroli wewnątrzzakładowej zbadano następującą ilość testów biologicznych Sporali A: 12

Placówki lecznictwa otwartego: sterylizatory na parę wodną pod ciśnieniem 24 Prywatne gabinety lekarskie: - sterylizatory na parę wodną pod ciśnieniem - 192 Badania testów biologicznych wykonywane są w laboratorium PSSE Wieluń, Centrum Diagnostyki Laboratoryjnej prywatny gabinet lekarski Łódź, ul. Niemcewicza 24, filia w Wieruszowie. Pozostałe placówki lecznictwa otwartego korzystają wyłącznie ze sprzętu jednorazowego użycia. W zakresie nadzoru nad szczepieniami Na terenie powiatu wieruszowskiego podlegało szczepieniu w 2016r.- 8594 dzieci od urodzenia do 19 roku życia. Wykres przedstawia populację dzieci i młodzieży od 0-19 r. życia na terenie powiatu wieruszowskiego w latach 2006-2016 12000 10000 10535 10235 10042 9917 9660 9506 9270 9020 8832 8680 8594 8000 Populacja 0-19 6000 4000 2000 0 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 W zakresie chorób przeciwko, którym prowadzone są szczepienia ochronne, odnotowano w ciągu roku 1 zachorowanie na świnkę dziecka w wieku 9 lat oraz 4 przypadki krztuśca w przedziale wiekowym od 9 do 17 roku życia. Na podległym terenie znajduje się 10 punktów szczepień. W ciągu roku wykonano 47 kontroli w podległych punktach szczepień. W gabinetach nie stwierdzono nieprawidłowości pod względem sanitarno - higienicznym. Dzieci szczepione są zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych, szczepionki przechowywane są zgodnie z zaleceniem producenta. Wykonawstwo obowiązkowych szczepień ochronnych na terenie powiatu wieruszowskiego w roku 2016 było zadowalające. Jednak pojawiły się przypadki dzieci, których rodzice/opiekunowie uchylają się od 13

obowiązku szczepień. Na terenie powiatu wieruszowskiego w 2016 roku, 9-ro dzieci wykazano jako uchylające, z których 2 rodziny nie zaszczepiły swoich dzieci w okresie noworodkowym żadną szczepionką z powodów przekonań rodziców, zdrowotnych i powikłań poszczepiennych. Natomiast 7-ro dzieci było/jest uchylających od szczepień obowiązkowych z powodów zdrowotnych, powikłań i przekonań rodziców. Preparaty szczepionkowe odbierane są przez osoby upoważnione z zachowaniem łańcucha chłodniczego. W 2016r w Programie Szczepień Ochronnych nie wprowadzono żadnych zmian. Wyszczepialność u dzieci przeciw Krztuścowi Błonicy i Tężcowi w latach 2014-2016 przedstawiała się nastepująco: 99,2 98,99 99 98,8 98,6 2014 2015 2016 98,4 98,2 98 98 98 97,8 97,6 97,4 Wyszczepialność procentowa gruźlicy w okresie noworodkowym w latach 2014 2016. 100,5 100 100 100 99,5 2014 2015 2016 99 98,5 98 98 97,5 97 Wnioski: 1.Sytuacja epidemiologiczna wybranych chorób zakaźnych w 2016 roku, kształtowała się na poziomie 14

porównywalnym do lat poprzednich. 2. Opisaną powyżej sytuację epidemiologiczną powiatu wieruszowskiego, określić można jako dobrą oraz stabilną, dzięki stałemu monitoringowi i nadzorowi prowadzonymi przez PSSE w Wieruszowie. 3. Stan sanitarno-techniczny placówek medycznych na terenie powiatu wieruszowskiego należy określić jako dobry. 4. W 2016 roku stwierdzono 9 dzieci uchyjających się od obowiązkowych szczepień ochronnych.. HIGIENA ŻYWNOŚCI ŻYWIENIA I PRZEDMIOTÓW UŻYTKU W roku 2016 pod nadzorem Państwowej Inspekcji Sanitarnej w dziale HŻŻ i PU na terenie powiatu wieruszowskiego znajdowało się 591 obiektów, 246 skontrolowano, zatwierdzono 21, oceniono 203, przeprowadzono ogółem 310 kontroli sanitarnych, w tym 6 kontroli interwencyjnych, 21 rekontroli. W roku sprawozdawczym przeprowadzono 13 kontroli w ramach systemu RASFF w obiektach znajdujących się w rejestrze zakładów podlegających urzędowej kontroli i 3 kontrole w obiektach poza rejestrem.na podstawie arkusza oceny stanu sanitarnego oceniono 203 zakłady. W roku sprawozdawczym nie stwierdzono obiektów niezgodnych z wymaganiami. Wydano 40 decyzji merytorycznych i 39 decyzji płatniczych, upomnień nie wydawano. Nałożono 11 mandatów karnych na sumę 2250z.ł. Pobrano 81 prób. Nie skierowano wniosków do Sądu Grodzkiego.Nie skierowano zawiadomień do Prokuratury. Ponadto nie skierowano wniosków do PWIS w Łodzi celem nałożenia kary pieniężnej. Wykres: Ilość i jakość obiektów PSSE HŻŻiPU w latach 2015-2016 180 166 157 160 162 140 128 120 100 80 5359 60 3635 40 20 0 11 7 9 8 11 3 1 1 Ciastkarnie Automaty do lodów 2625 5 4 Hurtownie Sklepy spoż. 15 5350 4951 2015 2016 1818 Zakł. żywienia zb. otwarte Środki transportu Produkcja pierwotna

Automaty do lodów W 2016r. wg ewidencji znajdowało się 7 automatów do lodów, 7 skontrolowano. Przeprowadzono 7 kontroli pod względem spełnienia wymagań sanitarnych wg arkusza oceny stanu sanitarnego, oceniono 7 automatów. W 2016r. W ramach urzędowej kontroli żywności nie pobierano próbek do badań mikrobiologicznych żywności. We wszystkich obiektach wdrożono zasady GHP/GMP oraz w 7 opracowano i wdrożono system HACCP. Stan sanitarny i techniczny obiektów jest dobry. W roku sprawozdawczym 2016 nie wydawano decyzji administracyjnych i nie stosowano karania mandatowego. Piekarnie W roku sprawozdawczym 2016 pod nadzorem znajdowało się 8 piekarń, skontrolowano 8, wg arkusza oceny stanu sanitarnego oceniono 8 obiektów. Wszystkie otrzymały ocenę pozytywną. Przeprowadzono 10 kontroli, w tym 1 interwencyjną. W dwóch piekarniach prowadzona jest produkcja wyrobów cukierniczych. Podczas kontroli zwracano szczególną uwagę na warunki przechowywania surowców i wyrobów gotowych, wilgotność w magazynach mąki. Dokonywano weryfikacji temperatury termometrem wzorcowanym, w urządzeniach chłodniczych - stwierdzano zgodność temperatur. Surowce i produkty dostarczane są do zakładów środkami transportu producentów lub hurtowników zgodnie ze sporządzonym wykazem dostawców. Sprawdzano również prawidłowość przeprowadzania procesów technologicznych, nieprawidłowości nie stwierdzono. Na wydzielonych stanowiskach prowadzona jest dezynfekcja fizyczna jaj promieniami UV. Sprzęt i urządzenia w większości zakładów wykorzystywane w produkcji utrzymane w dobrym stanie technicznym i sanitarnym. Wyroby gotowe są prawidłowo znakowane, a materiały i wyroby do kontaktu z żywnością posiadają oznakowanie dopuszczające do kontaktu z żywnością. We wszystkich zakładach wdrożono systemy Dobrej Praktyki Higienicznej i Produkcyjnej, zapisy 16

poszczególnych parametrów prowadzone są regularnie. Producenci udokumentowali dostawców surowców i odbiorców wyrobów gotowych. We wszystkich zakładach wdrożono system HACCP. Transport wyrobów gotowych odbywa się zaopiniowanymi środkami transportu producenta. W 2016r. nie pobierano próbek do badań laboratoryjnych. W roku 2016r. wydano zalecenia w 2 piekarniach na poprawe warunków sanitarno technicznych. Podczas rekontroli stwierdzono wykonanie zaleceń. Przeprowadzono jedną kontrole interwencyjną wspólnie z pracownikiem Higieny Pracy w związku z niewłaściwym stanem technicznym pomieszczeń socjalnych dla pracowników, interwencja była niezasadna. Ciastkarnie W roku sprawozdawczym pod nadzorem znajdowały się 3 zakłady, skontrolowano 3, oceniono na podstawie arkusza oceny stanu sanitarnego 3, przeprowadzono 6 kontroli. Nie stwierdzono obiektów niezgodnych z wymaganiami. W jednym zakładzie wydano decyzję administracyjną zatwierdzającą poszerzenie działalności o przygotowanie kanapek. W i czasie wyrobów kontroli zwracano gotowych. szczególną Dokonywano uwagę weryfikacji na warunki temperatury przechowywania termometrem surowców wzorcowanym w urządzeniach chłodniczych stwierdzano zgodność temperatur, wilgotności w magazynach. Sprawdzano prawidłowość procesów technologicznych, na wydzielonych stanowiskach prowadzona jest dezynfekcja termiczna jaj. Sprzęt i urządzenia wykorzystywane w produkcji utrzymane w dobrym stanie technicznym i sanitarnym. Surowce i produkty dostarczane do zakładów środkami transportu producentów lub hurtowników. We wszystkich zakładach wdrożono systemy Dobrej Praktyki Higienicznej i Produkcyjnej, zapisy poszczególnych parametrów prowadzone są regularnie. Opracowano procedury zabezpieczenia i wycofywania z obrotu partii żywności nieodpowiadającej wymaganiom jakości zdrowotnej. We wszystkich obiektach funkcjonuje system traceability oraz system HACCP. Transport wyrobów gotowych odbywa się zaopiniowanymi środkami transportu producenta. W trakcie kontroli stwierdzono obecność deklaracji zgodności i prawidłowe znakowanie materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością. W roku sprawozdawczym 2016 nie stosowano karania mandatowego. W ciastkarniach do badań laboratoryjnych pobrano 10 próbek. Próbki nie były kwestionowane. 17

Wytwórnie napojów bezalkoholowych. W 2016r. wg ewidencji znajduje się 1 wytwórnia wód gazowanych, skontrolowano 1, przeprowadzono 1 kontrolę. W zakładzie wdrożono zasady GHP/GMP, opracowano i wdrożono system HACCP. W roku sprawozdawczym nie stosowano karania mandatowego i nie wydano decyzji. Zakład jest w dobrym stanie technicznym i sanitarnym. Produkcja odbywa się na rynek lokalny. Transport gotowych wyrobów odbywa się prawidłowo. Surowce stosowane podczas produkcji są prawidłowo oznakowane i przechowywane zgodne z wymaganiami producenta. Procesy technologiczne prowadzone są prawidłowo. W roku sprawozdawczym 2016 nie pobierano próbek w ramach urzędowej kontroli, znakowanie wyrobu gotowego - prawidłowe. Zakłady przemysłu zbożowo młynarskiego W roku 2016 wg ewidencji znajdował się 1 młyn, 1 skontrolowano, oceniono na podstawie arkusza oceny stanu sanitarnego 1, przeprowadzono 3 kontrole. W zakładzie opracowano i wdrożono zasady GHP/GMP oraz opracowano system HACCP. W roku sprawozdawczym wydano zalecenia na właściwe przechowywanie wyrobu gotowego i właściwe znakowanie wyrobu gotowego. W trakcie rekontroli potwierdzono wykonanie wydanych zaleceń. W ramach prób właścicielskich dokonano badania surowca w kierunku zanieczyszczenia metalami ciężkimi. Nie stosowano karania mandatowego. Nie skierowano wniosków do sądu. W 2016r. nie pobierano próbek do badań laboratoryjnych. 18

Sklepy spożywcze W roku sprawozdawczym objętych nadzorem było 157 obiektów, zatwierdzono 6, skontrolowano 126, oceniono 96 wg arkusza oceny stanu sanitarnego, przeprowadzono 163 kontroli, w tym 4 interwencyjne w 3 przypadkach potwierdziły się zarzuty stwierdzono artykuły spożywcze po terminie przydatności oraz niewłaściwy stan sanitarny pomieszczeń obrotu w związku z czym stosowano karanie mandatowe (3 mandaty na kwotę 550,00zł). Przeprowadzono 10 kontroli w ramach systemu RASFF. W trakcie kontroli zwracano uwagę na warunki przechowywania artykułów spożywczych szczególnie łatwo psujących się, terminy przydatności do spożycia. Prawidłowość znakowania żywności, a szczególnie suplementy diety i środki specjalnego przeznaczenia żywieniowego. Na stanowiskach mięsnych sprawdzano znakowanie produktów wprowadzanych do obrotu. W roku sprawozdawczym 2016 zasady GHP/GMP wdrożono w 157 sklepach spożywczych, w 157 sklepach wdrożono system HACCP. Podczas kontroli sprawdzano regularność dokonywanych zapisów poszczególnych rejestrów oraz listę dostawców artykułów spożywczych. Weryfikowano temperaturę w urządzeniach chłodniczych termometrem wzorcowanym, w większości przypadków stwierdzano zgodność lub niewielkie odchylenia. Sprawdzano również karty przyjęcia towarów, gdzie monitorowano warunki dostaw artykułów spożywczych ze szczególnym uwzględnieniem właściwej temperatury. W opisywanej grupie obiektów dokonywano oceny znakowania środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz suplementów diety. W opisywanych obiektach w 2016r. stan techniczno sanitarny uległ poprawie, wszystkie sklepy spożywcze uzyskały ocenę zgodny. W 2016r. wydano 1 decyzję administracyjne na poprawę stanu technicznego powierzchni rampy wyładowczej, nie wydano upomnień. W roku sprawozdawczym nie wydano decyzji czasowego unieruchomienia. Łącznie w tej grupie obiektów nałożono 4 mandaty karne na sumę 650,00 zł, wniosków do sądu nie skierowano. Karanie mandatowe stosowano między innymi z uwagi na : brak zachowanej bieżącej czystości w pomieszczeniach magazynowych, nie zachowane terminy przydatności do spożycia produktów, brak zabezpieczenia przed zanieczyszczeniem środków spożywczych sprzedawanych luzem, brak zachowanej segregacji artykułów spożywczych w magazynie, niewłaściwe przechowywanie artykułów spożywczych łatwo psujących się. Do badań laboratoryjnych pobrano 64 próbek, zakwestionowano 1. 19

Kioski W roku 2016 pod nadzorem znajdowało się 35 kiosków. zatwierdzono W roku sprawozdawczym nie wydano decyzji zatwierdzających w tej grupie obiektów. W 35 obiektach opracowano i wdrożono zasady GHP, w 35 system HACCP. W roku sprawozdawczym nie wydano decyzji administracyjnych oraz czasowego unieruchomienia lub przerwania produkcji. Nie stosowano karania mandatowego. Magazyny hurtowe W roku 2016 zewidencjonowano 4 zakłady. W czasie kontroli zwracano szczególną uwagę na warunki przechowywania środków spożywczych, segregację, terminy przydatności do spożycia. We wszystkich obiektach wdrożono zasady GHP oraz opracowano system HACCP, artykuły pochodzenia zwierzęcego posiadają wymagane dokumenty procedury zabezpieczenia i wycofywania z obrotu partii żywności nie odpowiadającej wymaganiom jakości zdrowotnej, a także funkcjonowanie systemu traceability. W czasie kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie znakowania i przechowywania artykułów spożywczych. Nie stosowano karania mandatowego. Obiekty ruchome i tymczasowe W roku 2016 pod nadzorem znajdowało się 25 obiektów, zatwierdzono 1, skontrolowano 6, przeprowadzono 20

10 kontroli, oceniono - 6 wg arkusza oceny stanu sanitarnego. W omawianej grupie odnotowano jedną interwencję zasadną. Nałożono mandat karny na sumę 100 zł. Nie stosowano karania mandatowego, we wszystkich obiektach wdrożono system GHP/GMP i system HACCP. Środki transportu W 2016r. pod nadzorem znajdowało się 59 środków transportu, skontrolowano 9, przeprowadzono 9 kontroli, oceniono pod względem spełnienia wymagań sanitarnych W roku sprawozdawczym zatwierdzono 9 środków transportu. W 2016r. nie wydano decyzji administracyjnych i nie stosowano karania mandatowego. Inne obiekty obrotu żywnością W roku sprawozdawczym pod nadzorem znajdowało się 15 aptek i 3 sklepy zielarskie, nie zatwierdzano nowych obiektów. Skontrolowano 3, przeprowadzono 6 kontroli w obiektach. Pobrano 4 próby do badań laboratoryjnych prób nie kwestionowano. Zakłady żywienia zbiorowego otwarte W roku 2016 zewidencjonowano 50 zakładów w tym 31 małej gastronomii, skontrolowano 29, w tym 16 małej gastronomii. Oceniono 29 obiektów, w tym 16 małej gastronomii wg arkusza oceny stanu sanitarnego. Przeprowadzono 33 kontrole sanitarne, 16 w zakładach małej gastronomii. Nie stwierdzono obiektów niezgodnych z wymaganiami.. Nie odnotowano interwencji w omawianej grupie obiektów. Zasady GHP/GMP wdrożono w 50 obiektach, w tym w 31 zakładach małej gastronomii. System HACCP wdrożono 21

w 50 obiektach, w tym w małej gastronomii w 31 obiektach. Podczas przeprowadzanych kontroli szczególną uwagę zwracano na prawidłowość procesów technologicznych z uwzględnieniem poszczególnych etapów procesu produkcyjnego, jakość zdrowotną oraz pochodzenie surowców i warunki przechowywania. Dokonywano weryfikacji temperatur w urządzeniach chłodniczych za pomocą termometrów wzorcowanych. Sprawdzano prawidłowość dokumentowania czynności związanych z realizacją GHP/GMP. Nałożono 6 mandatów karnych na sumę 1500,00 zł, w tym w małej gastronomii 2 na 550,00 zł. W omawianej grupie wydano 3 decyzje w tym 2 na małą gastronomię w związku ze zmianą właściciela obiektu. Zakłady żywienia zbiorowego zamknięte W 2016r. pod nadzorem znajduje się 51 obiektów, 5 zatwierdzono w roku sprawozdawczym, skontrolowano 48 zakładów, pod względem spełnienia wymagań sanitarnych oceniono 47 obiektów. W ww. grupie obiektów przeprowadzono 55 kontroli. W opisywanych zakładach wydano 3 decyzje administracyjne (na poszerzenie działalności, likwidacji oraz prolongata decyzji administracyjnej), nie pobierano próbek do badań laboratoryjnych, Nie stosowano karania mandatowego. Na terenie działalności stacji znajdują się następujące obiekty należące do zakładów żywienia zbiorowego: stołówka pracownicza skontrolowano 1, pod względem spełnienia wymagań sanitarnych oceniono 1 wg arkusza stanu sanitarnego, przeprowadzono 1 kontrolę, zatwierdzono 0, opracowano i wdrożono zasady GHP/GMP oraz system HACCP. Nie wydawano decyzji administracyjnej, nie stosowano karania mandatowego. stołówka w domach wczasowych - skontrolowano 1, pod względem spełnienia wymagań sanitarnych oceniono 1, wg arkusza stanu sanitarnego jako niezgodne z wymaganiami oceniono 0 co stanowi 0 %, przeprowadzono 2 kontrole. W omawianej grupie wdrożono instrukcje GHP/GMP oraz system HACCP, rejestry prowadzone są na bieżąco, gospodarka odpadami odbywa się prawidłowo, zakład posiada umowę z firmą utylizacyjną. Próbki pokarmowe przechowywane były prawidłowo. Nie stosowano karania mandatowego, nie wydano decyzji administracyjnych. stołówki w żłobkach w 2016r. Zarejestrowano 1, Zatwierdzono 1 obiekt, skontrolowano 1, w omawianej grupie wdrożono systemy GHP/GMP i HACCP w 1 obiekcie. 22

stołówki szkolne w rejestrze znajdują się 24, w tym 11 funkcjonuje w systemie cateringowym, skontrolowano 21, pod względem spełnienia wymagań sanitarnych oceniono 21, wg arkusza stanu sanitarnego, wszystkie zgodne z wymaganiami. Przeprowadzono 25 kontroli. Zatwierdzono 3 stołówki szkolne (w systemie cateringowym). W 24 stołówkach szkolnych wdrożono zasady GHP/GMP, w 24 opracowano system HACCP, rejestry prowadzone są na bieżąco. Nie stosowano karania mandatowego. W 2 obiektach prowadzone były półkolonie letnie w obiektach całorocznych (1 turnus w każdym przeprowadzono po jednej kontroli). stołówki w przedszkolach w rejestrze znajduje się 24 obiekty w tym 6 z żywieniem w systemie cateringowym, skontrolowano 24, pod względem spełnienia wymagań sanitarnych oceniono 24, wg arkusza wszystkie zgodne z wymaganiami. Przeprowadzono 26 kontroli, zatwierdzono 1, w tym 1 obiekt z żywieniem w systemie cateringowym. Wydano 3 decyzje administracyjne (na poszerzenie działalności, likwidację oraz prolongatę decyzji administracyjnej). W omawianej grupie we wszystkich obiektach zostały wdrożone Instrukcje Dobrej Praktyki Higienicznej i Produkcyjnej, opracowano system HACCP w 24 obiektach. Rejestry prowadzone są na bieżąco. Próbki pokarmowe przechowywane były prawidłowo. W roku sprawozdawczym 2016 WSSE w Łodzi w zakładach żywienia zbiorowego zamkniętego nie przeprowadziła oceny dekadowej jadłospisu. Nie stosowano karania mandatowego. Ocena stanu sanitarnego obiektów żywnościowo-żywieniowych zlokalizowanych na trasach turystycznych. W 2016 roku na trasach turystycznych i w miejscowościach wczasowych znajdowało się 10 obiektów (wszystkie z nich są zarejestrowane).przeprowadzono 12 kontroli. Skontrolowano 9. W opisywanej grupie stosowano karanie mandatowe- nałożono 4 mandaty na sumę 450,00zł. Mandaty nałożono w związku z: brakiem segregacji w urządzeniach chłodniczych, nieprawidłowym przechowywaniem surowców, niewłaściwie prowadzone procesy technologiczne (brak prowadzenia procesów dezynfekcji jaj). Nie wydano decyzji administracyjnych. We wszystkich zakładach zlokalizowanych na trasach turystycznych wdrożono instrukcje GHP, a w zakładach gastronomicznych i produkcyjnych również GMP. Stan sanitarny i techniczny w porównaniu z 2016 rokiem uległ poprawie. W 9 obiektach żywnościowo żywieniowych zlokalizowanych przy trasach turystycznych opracowano i wdrożono system HACCP. 23

Interwencje W 2016 r. zarejestrowano i rozpatrzono 6 interwencji cztery skargi były zasadna. Dotyczyły one m.in: - skarga telefoniczna anonimowa zarzuty dotyczyły artykułów spożywczych po terminie przydatności, nałożono 1 mandat na sumę 150,00 zł, - duża ilość artykułów spożywczych po terminie przydatności, brak możliwości higienicznego umycia rak nałożono mandat wysokości 150,00zł. - sprzedaż artykułów łatwo ulegających zepsuciu poza urządzeniem chłodniczym w handlu obwoźnym, artykuły spożywcze bezpośrednio do spożycia (pieczywo) bez zabezpieczenia nałożono jeden mandat na sumę 100,00zł. - brak segregacji artykułów spożywczych, brak zachowanej czystości na sali sprzedaży nałożono mandat karny na sumę 200,00 zł. - skarga telefoniczna anonimowa na zły stan techniczny pomieszczeń socjalnych pracowników zostały wydane zalecenia. - skarga telefoniczna anonimowa dotyczyła - niewłaściwej jakości artykułów spożywczych (po terminie przydatności) zły stan sanitarny sali sprzedaży przeprowadzona kontrola sanitarna nie potwierdziła stawianych zarzutów. Ocena bezpieczeństwa środków spożywczych krajowych. W roku 2016 przeprowadzono badania laboratoryjne krajowych środków spożywczych produkowanych w nadzorowanych zakładach oraz znajdujących się w obrocie w obiektach zlokalizowanych na terenie powiatu: ogółem zbadano 78 prób, z czego zdyskwalifikowano 1 próbkę, tj. 0,78 % (w roku 2015 odsetek próbek zdyskwalifikowanych wyniósł 0% ), pod względem parametrów mikrobiologicznych zbadano 40 próbek, zdyskwalifikowano 0, tj. 0% (w 2015 r. odsetek próbek zdyskwalifikowanych za parametry mikrobiologiczne wyniósł 0 %). pod względem parametrów chemicznych zbadano 38, zdyskwalifikowano 1 próbkę ze względu na przekroczoną zawartość konserwantów (kwasu sorbowego E200) w napoju niegazowanym Jurajska ze smakiem poziomki, 500ml. Producent Jurajska sp. z o.o. ul. Myszkowska 40, Postęp, 42-350 24

Kozieglowy. Pod względem znakowania oceniono 64 próbek środków spożywczych krajowych, nieprawidłowości nie stwierdzono. Kontrola prawidłowości znakowania środków spożywczych i stosowania substancji dodatkowych W okresie sprawozdawczym w kierunku znakowania środków spożywczych oceniono ogółem 67 próbek środków spożywczych i kosmetyków z czego nie kwestionowano żadnej próbki. Podczas przeprowadzanych kontroli obiektów obrotu i produkcji nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie znakowania środków spożywczych. W ramach sprawowanego nadzoru, pobrano 7 próbek środków spożywczych na zawartość substancji dodatkowych. Ze względu na przekroczoną zawartość konserwantów (kwasu sorbowego E200) w napoju niegazowanym Jurajska ze smakiem poziomki, 500ml. Producent Jurajska sp. z o.o. ul. Myszkowska 40, Postęp, 42-350 Koziegłowy. Kwestionowano jedną próbkę. Działania w zakresie funkcjonowania systemu RASFF i RAPEX. W roku sprawozdawczym 2016 w ramach systemu RASFF przesłano z WSSE w Łodzi 5 powiadomień alarmowych i 5 informacyjnych, dotyczących produktów niebezpiecznych wprowadzanych do obrotu lub stosowanych w produkcji. Przeprowadzone kontrole nie potwierdziły obecności kwestionowanych produktów o obrocie. PSSE w Wieruszowie zgłosił jeden produkt w ramach powiadomienia alarmowego ze względu na przekroczoną zawartość konserwantów (kwasu sorbowego E200) w napoju niegazowanym Jurajska ze smakiem poziomki, 500ml. Producent Jurajska sp. z o.o. ul. Myszkowska 40, Postęp, 42-350 Koziegłowy. W ramach systemu RAPEX nie otrzymano w 2016 roku informacji dotyczącej wprowadzania do obrotu kosmetyków nie wpisanych do Krajowego Rejestru Kosmetyków, w związku z czym nie przeprowadzono kontroli. W roku 2016 w ramach systemu RASFF przekazano w dwóch przypadkach sprawę do rozpatrzenia zgodnie z ustawowymi kompetencjami do Inspekcji Weterynaryjnej (w 2016 r. współpraca z Inspekcją Weterynaryjną prowadzona była w oparciu o Porozumienie ramowe z dnia 07.01.2008r. o współpracy pomiędzy 25

Powiatowym Inspektorem Sanitarnym w Wieruszowie, a Powiatowym Lekarzem Weterynarii w Sieradzu). Wnioski 1. W roku sprawozdawczym 2016 w obiektach, w których stwierdzono uchybienia sanitarne nałożone sankcje karne w wyniku których znacznej poprawie uległ stan sanitarny zakładów. 2. Uzyskano poprawę zapewnienia bezpieczeństwa produkowanej i wprowadzanej do obrotu żywności na terenie objętym nadzorem. 3. Producenci żywności w ramach kontroli wewnętrznej, przeprowadzali na bieżąco, badania produktów w ramach badań właścicielskich. 4. W roku 2016 nie odnotowano ogniska zatrucia pokarmowego na terenie objętym nadzorem. HIGIENA KOMUNALNA Pracownicy Higieny Komunalnej PSSE w Wieruszowie w myśl ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej realizują zadania z zakresu zdrowia publicznego poprzez sprawowanie nadzoru nad warunkami higieny: środowiska, wypoczynku i rekreacji oraz zakładów opieki zdrowotnej. Sprawują bieżący nadzór sanitarny obejmując swoim działaniem 1 miasto i 7 gmin. Kontrolują przestrzeganie przepisów określających wymagania higieniczne i zdrowotne dotyczące wody do spożycia, a także obiektów użyteczności publicznej i transportu. W okresie sprawozdawczym (na dzień 31 grudnia 2016 r.) Higiena Komunalna tut. Stacji obejmowała swoim nadzorem łącznie 191 obiektów, w tym: 27 stacji wodociągowych (2 - bez systemu uzdatniania), 153 obiekty użyteczności publicznej i 11 podmiotów leczniczych. W roku 2016 przeprowadzono 215 kontroli, w tym: - 55 kontroli obiektów wodnych, - 160 kontroli pozostałych obiektów. Porównanie ilości kontroli wodnych i pozostałych obiektów z trzech ostatnich lat przedstawia tabela poniżej. Rozkład kontroli sanitarnych nadzorowanych obiektów w latach 2014-2016 Obiekty Kontrole sanitarne w 2014 r. w 2015 r. w 2016 r. wodne 64 87 55 pozostałe 161 155 160 Razem 225 242 215 26

Do badań laboratoryjnych pobrano 134 prób wody, w tym: 120 pod względem fizykochemicznym (tj.: 114 prób wody do spożycia i 6 prób wody pochodzącej z basenu) oraz 132 pod względem bakteriologicznym wody (tj.: 116 prób wody do spożycia, 12 prób ciepłej wody użytkowej na obecność Legionella Sp. i 4 próby wody pochodzącej z basenu). Porównanie ilości poszczególnych rodzajów pobranych prób wody do spożycia z trzech ostatnich lat przedstawia tabela poniżej. Rozkład ilości badań laboratoryjnych przeprowadzanych na nadzorowanych wodociągach w latach 2014-2016 Ilość pobranych prób Badania laboratoryjne fizykochemiczne bakteriologiczne 2014 2015 2016 2014 2015 2016 2014 2015 2016 165 145 134 125 126 120 157 140 132 Woda z urządzeń zbiorowego zaopatrzenia w wodę badana była również w ramach kontroli wewnętrznej ich właścicieli. Harmonogramy poboru prób wody do spożycia zostały opracowane przez poszczególnych producentów wody zgodnie z obowiązującymi przepisami i pozytywnie zaopiniowane przez PPIS w Wieruszowie. W 2016 r. wydano 62 decyzje administracyjne, w tym: 3 decyzje na warunki sanitarno-techniczne obiektów, 1 prolongatę, 1 decyzja umarzająca rozpoczęte postępowanie administracyjne na obiekcie, 13 decyzji na ekshumacje zwłok lub szczątków, 44 decyzje stwierdzające przydatność wody do spożycia, W omawianym okresie wydano również 6 decyzji o opłacie za czynności kontrolne i badania laboratoryjne. Porównanie ilości decyzji administracyjnych merytorycznych i płatniczych z trzech ostatnich lat przedstawia tabela poniżej. 27

Rozkład ilości wydanych przez PPIS w Wieruszowie decyzji administracyjnych w latach 2014-2016 Decyzje w 2014 r. w 2015 r. w 2016 r. merytoryczne 71 63 62 płatnicze 19 11 6 Razem 90 74 68 administracyjne Wydano w tym czasie 24 postanowienia: 8 postanowień na sprowadzenie do Polski zwłok lub prochów; 7 postanowień opiniujących pozytywnie projekty uchwał dot. Regulaminów utrzymania czystości i porządku na terenie gmin ; 7 postanowień opiniujących pozytywnie projekt uchwał dot. szczegółowego sposobu i zakresu świadczenia usług w zakresie częstotliwości odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości; 2 postanowienia stanowiące pozytywną opinię sanitarną związaną z organizacją imprezy masowej. Opinii sanitarnych i upomnień w 2016 r. nie wydawano. W 2016 r. do PPIS w Wieruszowie wpłynęły 3 interwencje, dot.: 1. cieczy zabarwionej na niebiesko w rowie melioracyjnym w Mieleszynie, próbki pobrała KPP w Wieruszowie. W trakcie interwencji okazało się że do rowu melioracyjnego przedostały się ścieki wraz z tuszem do nadruku z jednego z zakładów. Sprawę przejęła KPP w Wieruszowie; 2. stanu sanitarnego łóżka w solarium i braku jego dezynfekcji w 1-nym z gabinetów kosmetycznych w mieście. Przeprowadzona w tym zakresie kontrola potwierdziła część zarzutów skarżącej. W związku z powyższym na właścicielkę obiektu nałożono grzywnę w postaci mandatu karnego i wydano zalecenia z natychmiastowym trybem wykonania. Kontrola sprawdzająca wykazała usunięcie nieprawidłowości w całości; 3. zawiadomienia telefonicznego o dużej ilości much na posesji w Lututowie, której właścicielką jest pani na stałe przebywająca poza terenem powiatu wieruszowskiego. Pani ta jest znana jednostkom kontrolującym na tym terenie ze składania od wielu już lat powtarzających się skarg nie mających uzasadnienia przy kontrolach. W związku z powyższym poinformowano Panią pisemnie o obowiązkach właścicieli nieruchomości wynikających z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 roku o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz.U. z 2013 roku, poz. 947) oraz braku zgłoszeń o zachorowaniach na choroby zakaźne przenoszone przez muchy na terenie 28

Gminy Lututów. Dodatkowo pracownicy HK na zgłoszenie inwestora przeprowadzili 4 kontrole w 3-ch nowo powstałych obiektach (wszystkie wspólnie z komórką ZNS) pod względem spełnienia warunków sanit.-techn. celem ich odbioru, tj.: 1 zakładu kosmetycznego, 1 zakładu fryzjersko-kosmetycznego i 1 letniego basenu nawierzchniowego. Miasto Wieruszów w pełni zaspokaja potrzeby ludności w zakresie zaopatrzenia w wodę i rozbudowę sieci kanalizacyjnej. Stopień zwodociągowania poszczególnych gmin jest także zadowalający. Przedstawia to wykres poniżej. Zaopatrzenie w wodę w gminach powiatu wieruszowskiego w 2016 r. 100,2 100 99,8 99,6 99,4 99,2 Procentowe zaopatrzenie w wodę 99 98,8 98,6 98,4 Obecnie na terenie powiatu wieruszowskiego pracuje ogólnie 27 wodociągów. Spośród 27 wodociągów 1 stanowi indywidualne ujęcie wody do celów działalności zakładowej. W okresie sprawozdawczym wszystkie funkcjonujące na terenie powiatu wieruszowskiego stacje wodociągowe były objęte 29

konsekwentnym nadzorem sanitarnym. Stan sanitarno-techniczny pomieszczeń większości Stacji Uzdatniania Wody i hydrofornii na wodociągach utrzymywał się na stałym poziomie i nie budził zastrzeżeń. Jednak w przypadku 1 SUW, PPIS w Wieruszowie wydał decyzję administracyjną w sprawie doprowadzenia pomieszczeń i urządzeń wodnych do odpowiedniego stanu sanitarno-technicznego. Skład fizykochemiczny wody podawanej przez urządzenia centralnego zaopatrzenia był bez zastrzeżeń w przypadku 25 wodociągów sieciowych. Tylko w 1 wodociągu wystąpiło przekroczenie żelaza. Powtórkowe badanie wody wykazało zawartość tego parametru w wodzie w normie. W 3 wodociągach wystąpiły przekroczenia mętności. Przekroczenia manganu nie wystąpiły w 2016 r. podczas badań nadzorowych w wodociągach. Porównanie ilości wodociągów zanieczyszczonych fizykochemicznie w trzech ostatnich latach przedstawia wykres poniżej. Przekroczenia parametrów fizykochemicznych na wodociągach powiatu wieruszowskiego w latach 2014-2016 Skład bakteriologiczny wody podawanej przez urządzenia centralnego zaopatrzenia nie budził zastrzeżeń w 26 wodociągach. Tylko w 1 wodociągu wystąpiło zanieczyszczenie bakteriologiczne. Jego właściciel nie wskazywał żadnej przyczyny co do możliwości wystąpienia zanieczyszczenia. Było ono krótkotrwałe, a powtórkowe badanie próbek wody już nie potwierdziło przekroczeń norm mikrobiologicznych. W okresie sprawozdawczym nie wpłynęła do tut. Stacji skarga na jakość wody pochodzącej z nadzorowanych wodociągów. Na terenie powiatu wieruszowskiego brak jest kąpielisk i miejsc wykorzystywanych do kapieli opartych 30

na wodach powierzchniowych. W roku 2016 na terenie jednego z gimnazjów w mieście powstał zewnętrzny, napowierzchniowy basen składających się 2 niecek basenowych i elementów małej architektury (szatnie, prysznice). Toalety dla korzystających z basenu zlokalizowane są w budynku szkoły. Właścicielem obiektu jest Gmina Wieruszów. Basen czynny był w miesiącach lipiec i sierpień. Podczas przeprowadzonej kontroli stan sanitarnotechniczny obiektu nie budził zastrzeżeń. Jakość wody w basenie była sprawdzana zarówno w kontroli wewnętrznej jego właściciela, jak i w kontroli urzędowej. Po przeanalizowaniu sprawozdań z przeprowadzonych badań wody i oszacowaniu ryzyka zdrowotnego dopuszczono basen do użytkowania. Ogólny stan sanitarno - porządkowy miasta i poszczególnych gmin w roku 2016 był zadowalający. W związku z wytycznymi PWIS w Łodzi w maju 2016 r. przeprowadzono kontrole sanitarne w zakresie utrzymania czystości i porządku w gminach. Stan sanitarno-porządkowy większości skontrolowanych terenów gminy był bez zastrzeżeń lub w trakcie sprzątania. W trakcie kontroli ciągi komunikacyjne w gminach i osiedlach mieszkaniowych były uporządkowane. W rejonach intensywnego ruchu pieszych, parkach i niektórych parkingach zamontowano stałe kosze na odpady (nieprzepełnione, w dobrym stanie technicznym). Chodniki wyłożone betonowymi płytkami lub kostką brukową. Stan techniczny przystanków autobusowych na nadzorowanym terenie był w większości dobry i dostateczny. Stan dostateczny jest prawdopodobnie wynikiem dewastacji przez ich użytkowników. Zagrożenia epidemiologicznego nie stwierdzono. Każdego roku wszystkie gminy przyłączają się do akcji Sprzątanie Świata oraz Wysprzątajmy powiat wieruszowski na wiosnę organizowanych przez Starostwo Powiatowe w Wieruszowie. W związku ze wzmożeniem od 2009 r. nadzoru nad piaskownicami ogólnodostępnymi w 2016 r. skontrolowane zostały 3 piaskownice ogólnodostępne (na 5 zaplanowanych, ponieważ 2 zostały zlikwidowane). Stan sanit.- techn. podczas kontroli nie budził zastrzeżeń. Z przedstawionych faktur sprawdzano terminy wymiany piasku. W większości przypadków piaskownice zlokalizowane są na placach zabaw, gdzie w widocznym miejscu umieszczone są regulaminy korzystania z nich. W dniu kontroli kosze na odpady nieprzepełnione, teren przyległy uporządkowany, piasek w piaskownicach czysty, bez odchodów zwierzęcych. W powiecie wieruszowskim gospodarka odpadami stałymi nie budziła większych zastrzeżeń. Kwestia zarządzania i nadzoru nad gospodarką odpadami, na terenie nadzorowanym przez PSSE w Wieruszowie, jest coraz bardziej uporządkowana. W 2016 r. wszystkie gminy miały podpisane umowy na odbiór odpadów z 31